Schakel in succes december 2017

SCHAKEL IN SUCCES MAGAZINE VOOR AGRARISCH ONDERNEMERS, NR 4, DEC 2017

INUNDATIE MET OOG VOOR BODEM EN MILIEU PAGINA 12

STEEDS MEER MAATSCHAPPELIJKE ROL VOOR COÖPERATIE PAGINA 20

GEITENHOUDSTER TOOS HUBENS OVER BOKJESVLEES

“ONBEKEND MAAKT ONBEMIND ” PAGINA 6

2

VOORAF BETTER TOGETHER Agrifirm kent nationale en internationale activiteiten. Activiteiten die direct of indirect bijdragen aan het resultaat op uw erf. Uitgangspunt is altijd het coöperatieve gedachtegoed. Een stevige grondslag, waarvan de invulling wel door de tijdsgeest bepaald moet worden. Immers, de wereld van nu is een andere dan de tijd toen onze voorouders besloten dat een coöperatie hun kracht en voordeel zou opleveren. En over tien jaar zullen we anders aankijken tegen de manier waarop Agrifirm die rol nu invult.

De Ledenraad, 70 van uw collega-ondernemers in de land- en tuinbouw, discussieerde eind oktober over de rol die Coöperatie Agrifirm moet en wil invullen in de huidige maatschappij. Die gaat, wat hen betreft, verder dan het leveren van producten, concepten en adviezen voor de primaire bedrijfsvoering. Agrifirm zal zich laten zien als partner in de keten, in de ontwikkeling van innovaties, bij het helpen oplossen van de grote (maatschappelijke) problemen waarvoor de land- en tuinbouw zich gesteld ziet.

TOPCOTE AARDAPPEL GEEFT CONTINU VOEDING PAGINA 9

Sinds kort werkt Agrifirm vanuit de gedachte ‘Better Together’. Engels voor ‘Samen Beter’.

Er is niet voor Engels gekozen omdat het zo leuk klinkt of belangrijk aandoet. Het is een bewuste keuze, omdat Agrifirm internationaal werkt en omdat veel uitdagingen verder reiken dan onze Nederlandse grenzen.

VACATURE AGRIFIRM BESTUUR/ Better Together gaat over samen tot betere resultaten

RAAD VAN COMMISSARISSEN

komen binnen de bedrijven van Agrifirm, over beter samenwerken in ketens die zoveel invloed

In verband met het aftreden en niet

hebben op uw inkomen en het gaat over

her­kiesbaar zijn van één van de

het beter samenwerken met u, als lid.

commissarissen ontstaat in maart

Op de Ledendagen begin maart 2018

2018 een vacature voor de Raad van

praat ik graag verder met u over de rol

Commissarissen. Een voordrachts­

die Agrifirm moet, wil en kan invullen.

commissie stelt een lijst met kandidaten op en doet vervolgens

Dick Hordijk CEO AGRIFIRM

een voordracht aan de RvC. Leden die over­wegen zich kandidaat te stellen kunnen voor meer informatie de profielschets aanvragen bij het directiesecretariaat, mevr. M. Vosselman (directie@agrifirm.com).

3

NIEUW GEZICHT ROYAL AGRIFIRM GROUP

MOOI WERK PAGINA 14

PAGINA 22

GRONDSTOFFEN VAN EUROPESE HERKOMST PAGINA 16

Verder in dit nummer 6 Interview Toos en Frits Hubens | 10 Innovatie | 12 Inundatie | 13 Agrifirm symposium | 20 Vijf vragen aan Kees van der Bos | 21 Opinie: Wieger van der Greft | 22 Bouw nieuwe zeugenstal | 25 Loyaliteitsregeling 26 Visie gewasbescherming | 27 Nieuw gezicht Royal Agrifirm Group | 28 De grote stap van Linda Cebrian-Rampen

MTS SCHRAUWEN-DEIJKERS ZEVENBERGSCHEN HOEK (NB) Arjan en Caroline Schrauwen Zoon Jan (17) en dochter Geertje (15) 80 hectare akkerbouw, bouwplan 1 op 6.

Tafelaardappelen met eigen pootgoed, suikerbieten, wintertarwe, cichorei,

360

O

BEDRIJFSONTWIKKELING: VERLEDEN, HEDEN, TOEKOMST

zaaisjalotten en stamsnijbonen.

De akkerbouwers hebben de afgelopen jaren regelmatig wateroverlast gehad.

Arjan: “We verbouwen de sjalotten daarom op bedden van 75 centimeter, bredere peenruggen eigenlijk, zodat het gewas niet te nat wordt.”

Het bedrijf van de familie Schrauwen zit sinds 2000 op deze locatie. Het oorspronkelijke bedrijf, even verderop, moest plaats maken voor de hogesnelheidslijn.

“Sinds twee jaar werken we met de Veris Scan om plaatsspecifiek te kunnen bemesten en compost uit te rijden.

Onze nieuwe rijenbemester kan variabel bemesten, we gaan de compoststrooier nu ook aanpassen. De Veris Scan meet ter plekke in de grond, dat lijkt me betrouwbaarder dan sommige andere technieken om de bodem in kaart te brengen.” De Veris-kaart die over de foto is geprojecteerd laat het organische stofgehalte zien. Schrauwen vertaalt deze in een taakkaart die hij in zijn GPS-terminal laadt.

“Doordat het gewas nu egaler is, hoeven we niet voortijdig dood te spuiten om te voorkomen dat de aardappelen op een deel van het perceel te groot worden. De maatsortering is egaler en daardoor halen we een hogere opbrengst.”

In de loods worden de aardappelen bewaard, met mechanische koeling achterin en voorin een cel met zuig­ beluchting voor het pootgoed. Tussen de loods en de kassen is een nieuwe loods gepland. Op de foto liggen de cichorei en de suikerbieten nog op het land en het erf.

De ondernemers bouwden de kassen in de jaren ’90 voor de teelt van frambozen. “Toen ik in 1990 met mijn ouders in maatschap kwam zochten mijn vrouw en ik een neventak om ons op te richten, ook omdat de akkerbouw toen nog maar de helft van de huidige omvang was”, vertelt Arjan. “Na de bedrijfsovername in 2004 werd het steeds moeilijker om het met de akkerbouw te combineren, ook omdat het moeilijk was om geschikt personeel te vinden en omdat de marges erg krap zijn. Nu gebruiken we de kassen gedeeltelijk als caravanstalling.”

6

INTERVIEW

Geitenhoudster Toos Hubens over bokjesvlees

“ ONBEKEND MAAKT ONBEMIND”

7

Recent schatte LTO dat eenderde van de ruim 260 Nederlandse melkgeitenbedrijven met meer dan 500 dieren de eigen bokjes afmest. Dit afmesten is een arbeidsintensieve bezigheid met de nodige uitdagingen. Iets wat geitenhouders Toos en Frits Hubens uit Beesel (L) dagelijks ervaren. Toch kiezen ze bewust voor de opfok van de bokjes en afzet van het geitenlamsvlees, omdat ze simpelweg geloven in hun product. “Het vlees is zeer smakelijk, maar onbekend maakt onbemind.”

ONDERNEMERS

WAAROM HEBBEN JULLIE GEKOZEN

Op vakantie eten mensen immers vaak

VOOR HET AFMESTEN VAN DE

genoeg geitenvlees. Waarom kan dat dan

BOKJES?

ook niet in Nederland? Wij willen op zorg-

Toos: “Sinds 1999 zijn we naast melkvee-

vuldige, diervriendelijke manier de bokjes

BEDRIJF

houders ook geitenhouders. Een tweede

afmesten. Dat vinden wij belangrijk, daar

Sint Jozefhoeve: 100 melkkoeien

tak was mijn wens. Eerder hadden we

geloven wij in.”

en ongeveer 850 melkgeiten

varkens, geiten waren een mooie nieuwe

Toos en Frits Hubens uit Beesel (LI)

uitdaging. Toen we begonnen met onze

TOCH ZIJN JULLIE IN DE MINDERHEID,

geiten, kregen we nog geld voor de bokjes.

VEEL GEITENHOUDERS MESTEN DE

De jaren erna werd dat steeds minder en

BOKJES NIET ZELF AF.

inmiddels is het zo dat je moet betalen

Toos: “Dat klopt. Het afmesten van de

voor het afleveren van de bokjes. Ik hoorde

bokjes is niet eenvoudig. Je moet er de

laatst dat dat inmiddels 9 euro is per bokje.

ruimte en tijd voor hebben. Financieel is

Dat is veel geld.”

het ook uitdagend. Het bokje is eigenlijk een incourant beestje, de marges op het

DUS HET IS VOORAL EEN FINANCIËLE

vlees zijn niet groot. Daarom kiezen veel

KEUZE?

geitenhouders voor het afvoeren van de

Toos: “Nee, want uiteindelijk kost het je

bokjes. Dat is natuurlijk hun goed recht.

meer om een bokje zelf af te mesten.

Wij kiezen voor een andere weg.”

Het gaat erom dat bokjes in onze ogen

Frits: “Onze overtuiging is dat we op een

geen afval zijn. Het zijn mooie dieren die

respectvolle manier met de bokjes om

een goed leven verdienen. Daarnaast

moeten gaan. Als geitenhouder weet je

vinden we het vlees smakelijk en willen

dat bokjes onderdeel uitmaken van je be-

we het bekender maken in Nederland.

drijf. Daar moet je je verantwoordelijkheid

8

INTERVIEW Frits en Toos Hubens

Nederlandse publiek nog steeds een kwestie van ‘onbekend maakt onbemind’.

Wij willen er alles aan doen om dit te veranderen." Frits: “Zo organiseren we op ons bedrijf ook regelmatig proeverijen, waarbij mensen kennis kunnen maken met het bokjesvlees. Dit zijn niet alleen andere geitenhouders, ook gewoon groepjes consumenten zijn van harte welkom. De bezoekers zijn erg enthousiast. Toch is de stap om het dan zelf te kopen, nog vaak te groot. Daar moeten we iets aan doen.”

HOE DENKEN JULLIE DAT HET IMAGO KAN WORDEN VERBETERD? Toos: “Door als geitenhouders meer samen te werken om het vlees te promoten. Door onze krachten te bundelen, kunnen we meer afzetkanalen aanboren. Kanalen als de supermarkten en horecabedrijven kun je niet in je eentje voorzien van producten.

Daar ben je te klein voor. Samen met voor nemen. Wij doen dat op deze manier:

de moeite waard. Het eiwitrijke vlees is

andere geitenhouders kunnen we een

we mesten ze zelf af en proberen de afzet

namelijk erg smakelijk. Het is mild, kruidig

constante stroom aan kwalitatief uit­

van het vlees op poten te zetten.”

en heeft een laag vet- en cholesterol­

stekende producten leveren. Langzaam

gehalte. Wij zeggen niet voor niets: bokjes

maar zeker kunnen we het geitenvlees wat

[h]eerlijke waardevolle beestjes.”

meer laten inburgeren. Maar het is een

HOE ZETTEN JULLIE HET VLEES VAN DE BOKJES AF?

traject van de lange adem.”

Toos: “De afgelopen jaren hebben we al

HEEFT BOKJESVLEES EEN IMAGO­

Frits: ”Daarnaast denk ik ook dat het imago

op tal van manieren geprobeerd het vlees

PROBLEEM?

van de sector een rol speelt bij de afzet

onder de aandacht te brengen van de

Toos: “Ja, misschien wel. Het wordt toch

van het vlees. Op dit moment is de sector

Nederlandse consument. We stonden op

vaak geassocieerd met de ietwat bittere

niet volledig transparant. Kijk maar naar de

markten en beurzen, verkochten het vlees

smaak van de melk en de kaas. De geit

berichtgeving rondom het bokjesprobleem.

in biowinkels in de buurt en benaderden

zelf heeft een positief, aaibaar imago. Dat

Als de sector zelf laat zien dat je hier ver-

horeca. We hebben ook aansluiting

zit het eten van het vlees ook in de weg.

antwoord mee omgaat, bijvoorbeeld door

gezocht bij het het rosébokkenproject

Ook krijgen we nog vaak te horen: Hoe

het meer toepassen van duurmelken of het

van LTO. Dit was voor ons geen succes.

zit het met Q-koorts? Dat is wel een lastig

gespreid laten lammeren van de geiten, kun

Tot nu toe hebben onze acties nog niet

onderwerp. Je ziet al wel meer initiatieven

je daar open en eerlijk over communiceren.

geleid tot stabiele afzetkanalen. Toch

ontstaan rondom het vermarkten van

Dit komt het imago van de sector én het

blijven we het proberen, want het is echt

bokjesvlees, maar toch is het bij het

vlees ten goede.” <

INNOVATIE

TOPCOTE AARDAPPEL GEEFT CONTINU VOEDING Agrifirm introduceert een nieuwe mix van gecoate en ongecoate kunstmest­korrels: TopCote Aardappel. De eigen innovatie is getest op proefvelden en praktijk­ bedrijven, waaronder dat van Jan Pollema uit Oude Leije (Fr). Hij vertelt over TopCote in poot­aardappelen.

Voor meer aardappelen van een hogere

met minimaal één strooibeurt minder en

kwaliteit is het belangrijk dat de beschik-

er is een kleinere kans op bladverbranding

baarheid van voedingsstoffen aansluit

en zoutschade bij de knolzetting.

bij de actuele behoefte van het gewas.

TopCote geeft de voedingsstoffen

PRAKTIJKERVARING

ge­faseerd af gedurende het groei­

Pootgoedteler Jan Pollema heeft tussen

seizoen. Hoe warmer het weer, hoe meer

het poten en het frezen één basisgift

voedings­stoffen er vrij komen. Hierdoor

TopCote meegegeven, voldoende voor

tijd, zodat de plant voldoende voedings-

sluit de beschikbaarheid van elementen

het hele groeiseizoen. Het bespaarde hem

stoffen kon opnemen. Er was geen stress.

aan op de behoefte van het gewas.

twee strooibeurten. De bijbemesting met

Uit de proefrooiingen kwamen daardoor

stikstof en kali kon achterwege blijven.

geen duidelijke effecten van TopCote naar

POOTGOED ÉN CONSUMPTIE­

Pollema blikt terug op het groeiseizoen.

voren, maar in een droog jaar verwacht ik

AARDAPPELEN

“We begonnen wat schraal voor een

zeker wel effecten te zien. Zodra planten

TopCote Aardappel kent een speciale

betere knolzetting. Daarna was er wel

het moeilijk krijgen, wordt een geleidelijke

mix voor pootgoed en een mix voor

stikstof nodig om de rit vol te maken.

afgifte belangrijk.” Pollema gaat volgend

consumptieaardappelen. De pootgoed-

Vooral enkele rassen, zoals Innovator

jaar zeker opnieuw TopCote strooien.

mix bevat onder meer stikstof, kalium en

en Fabula, hebben behoefte aan een ge-

“Je kunt niet op een jaar afgaan.” <

magnesium. De mix voor consumptie­

deelde stikstofgift.” Voor de planten was

aardappelen voorziet in de stikstof­

het een makkelijk groeiseizoen, waardoor

behoefte als aanvulling op de dierlijke

de effecten van TopCote niet duidelijk

mest in het voorjaar. Telers kunnen toe

zichtbaar waren. “Het regende telkens op

INNOVATIE Vijf voerlijnen veelgebruikte biggen­

TOP

voeders, gericht op rendement en arbeidsgemak

AIR LINE

Nieuw biggenkwaliteitsprogramma

TOTAALAANPAK VOOR DE BESTE KWALITEIT BIG Alleen met biggen van topkwaliteit is het mogelijk om een toprendement te halen.

MAX

luchtig voer voor maximale verteerbaarheid en een optimale groei

voor een maximale groei

meer structuur en maximale

SAFE

veiligheid om diarree te voorkomen

RELAX

voor rust en verzadiging

Dat is het uitgangspunt van het nieuwe Agrifirm biggenkwaliteitsprogramma dat begin 2018 wordt geïntroduceerd. Een totaalaanpak die zeugenhouders helpt om biggen van de hoogste kwaliteit te produceren.

“Bigkwaliteit is een breed begrip, dat gaat

de bigkwaliteit in beeld. De biggen

voeders herkennen. Heel belangrijk,

veel verder dan alleen hoge groei”, vertelt

krijgen letterlijk een cijfer. Het beeld dat

zeker rondom het spenen.” De vijf voer­-

Agrifirm productmanager Varkens Henk

de Biggenscan vervolgens geeft is het

lijnen zijn elk geschikt voor verschillende

Huurnink. “We zijn daarom begonnen

uitgangspunt voor de verdere aanpak.

om­standigheden en alle genetica. Uit

met het in kaart brengen van de factoren

Voor wat betreft advies maar ook voor de

de Biggenscan volgt welke voerlijn, of

die de bigkwaliteit bepalen. Volgens

inzet van voer en het meten van groei van

combinatie van voerlijnen, het beste bij

zeugenhouders, maar ook zeker volgens

de prestaties op het boerenerf.

het bedrijf past.

handelaren. Groei, vitaliteit, gave biggen, uniforme tomen, geen diarree, rust in

VIJF VOERLIJNEN

VOOR IEDERE ZEUGENHOUDER

de tomen en een goede conditie zijn de

“Agrifirm heeft samen met Nuscience vijf

“Het uiteindelijke doel van de aanpak is

belangrijkste factoren om een maximaal

voerlijnen ontwikkeld. Daarmee maken

een big van topkwaliteit, die een optimale

rendement te behalen.”

we optimaal gebruik van de kennis over

groei behaalt met een zo laag mogelijk

biggenvoeding die we binnen Agrifirm

antibioticagebruik”, vat Huurnink samen.

BIGGENSCAN

Group hebben. Het zorgt er ook voor dat

“Dat is voor iedere zeugenhouder in­

Aan de hand van deze factoren ont­

alle voeders, van de prestarters tot het

teressant. Of je nu gaat voor de maximale

wikkelde Agrifirm de Biggenscan. Met

biggenvoer, perfect op elkaar aansluiten

toeslag per big of voor een goede start als

deze vragenlijst brengt de adviseur van

in smaak, grondstof en samenstelling. De

vleesvarken op het eigen bedrijf. Gezonde

tevoren, samen met de zeugenhouder,

big zal de smaken van de verschillende

kwaliteitsbiggen zijn essentieel.” <

INNOVATIE INNOVATIEFONDS BELOONT DUURZAME IDEEËN BOOMKWEKERS Tweemaal per jaar reikt het Innovatiefonds voor telers prijzen uit aan de beste innovaties, ingezonden door telers. Onderstaand twee van de prijswinnendende ideeën van 2017, beide afkomstig uit de boomkwekerij.

Benieuwd naar andere ideeën van collega-telers?

Kijk op http://innovatiefondsvoortelers.nl/nominaties

Groei-impuls vóór aanplanten

Pionieren met compost

Omdat traditionele gewasbeschermingsmiddelen steeds

Kweker Sander Hendrikx gelooft in een manier van telen

minder beschikbaar zijn, zocht boomkweker Erik Jeucken

met minder kunstmest en herbiciden, die uitgaat van een

naar alternatieven om zijn gewassen vitaal te houden en

vruchtbare, gezonde bodem. Hij liet een compostwagen

weerbaarder te maken. Waar bodemverbetering meestal

aanpassen tot een breedte van 1,10 meter om compost uit

pas plaatsvindt na aanplanten, is het uitgangspunt van

te rijden onder zijn groenblijvende haag- en vormplanten.

Jeucken dat maximale weerbaarheid vanaf dag één

Het effect van de compost op de bodemkwaliteit gaat hij

belangrijk is. Hij voegde nutriënten en bodemverbeteraars

de komende jaren onderzoeken, onder andere met de

toe in het plantgat, nog voordat de jonge planten erin

bijdrage van het innovatiefonds.

komen.

Hendrikx: “Ik heb al twee keer een laag compost uitJeucken: “We hebben hier in Noord-Limburg te maken met

gereden: een mix van aangekochte compost en blader­-

schrale gronden, waardoor de ziektedruk voor bijvoorbeeld

afval van de gemeente. Door dit als een laag over de

meeldauw en trips hoog is. Ik wil onderzoeken of het

bodem te verspreiden, worden continue nutriënten

toevoegen van nutriënten vooraf een positieve invloed

geleverd en wordt de bodem geïsoleerd. Hierdoor krijgt

heeft op de plantengroei.” Samen met zijn teeltadviseur

onkruid geen kans en kan er minder vocht verdampen.

en onderzoeksbureau Cultus Agro Advies voorzag Jeucken

De bodem wordt zo vochtiger en vruchtbaarder en ik

dit jaar de eerste plantgaten van organische stoffen en

heb mijn herbicidengebruik gehalveerd. Het is een

nutriënten, zoals zuren, houtskool en schimmels. De kweker

beetje pionieren, maar ik denk dat het een goede stap

verwacht vijf tot tien jaar nodig te hebben om de aanpak

is om duurzamer te kweken.” <

verder te ontwikkelen. De aanmoedigingsprijs van het Innovatiefonds is hierbij een mooie stimulans. <

12

Alternatief voor chemische ontsmetting

INUNDATIE MET OOG VOOR BODEM EN MILIEU Inundatie is het onder water zetten van percelen. Een effectieve en natuurlijke methode om een einde te maken aan onder andere aaltjes en schimmels.

Het heeft echter ook negatieve gevolgen voor de bodem en het milieu.

Een goede voorbereiding en een actieplan om de bodem na inundatie weer in topconditie te krijgen zijn cruciaal.

Nu chemische ontsmetting niet meer

lijden onder inundatie. Sommige ziekte-

Inundatie vraagt daarom in de eerste

is toegestaan, kiezen telers vaker voor

verwekkers ontwikkelen zich na inundatie

plaats om een kritische analyse van

inundatie. Met name bollentelers maar

zelfs sneller dan bodemleven met een

bodem­monsters. "Pas bij een lage fosfaat­

ook akkerbouwers maken gebruik van

gunstig effect." De bodemweerbaarheid

beschikbaarheid bijvoorbeeld een snel­

de techniek. Voor de bestrijding van

neemt daardoor af en moet worden

werkende meststof toe en wacht met

aardappelcysten op percelen met een

hersteld door zuurstof in de bodem te

planten totdat het mangaangehalte een

besmetverklaring is het zelfs een erkende

brengen, bijvoorbeeld met aanvoer van

aanvaardbaar niveau heeft bereikt."

bestrijdingsmaatregel.

organische stof.

EFFECT OP WATERPEIL

AFNAME BODEMWEERBAARHEID

VOEDINGSSTOFFEN

De stijgende populariteit van inundatie

"Inundatie zorgt voor zuurstofloze

Ook voor de bodemstructuur en het

valt ook waterbeheerders op. Het Hoog-

omstandigheden in de bodem. Dat is

gehalte nutriënten heeft inundatie

heemraadschap van Rijnland vraagt telers

duidelijk te zien aan de blauwe kleur in

gevolgen. Venhuizen: "Door de grote

sinds dit jaar om inundatie vooraf te melden,

een profielkuil na inundatie", legt Aaldrik

hoeveelheden water verplaatsen de voe-

omdat het effect heeft op het waterpeil.

Venhuizen, Technisch Manager R&D bij

dingsmiddelen zich naar diepere lagen,

Na melding kan de waterbeheerder voor­

Agrifirm, uit. "Ziekte­verwekkende aaltjes

waardoor de gehalten aan stikstof, zwavel,

bereidingen treffen. Ook de teler zelf wordt

en schimmels die van zuurstof afhankelijk

borium en fosfaat lager zijn. Het man-

gevraagd rekening te houden met de

zijn gaan daardoor enkele maanden na

gaangehalte stijgt juist door de zuurstof-

gevolgen voor het waterpeil, door bijvoor-

het onder water zetten dood. Ook veel

loze omstandigheden en afhankelijk van

beeld niet tegelijk met een buurteler te gaan

gunstige bodemorganismen zijn echter

de samenstelling van het water kunnen

inunderen en door fosfaat op te vangen,

van zuurstof afhankelijk en hebben te

ook andere elementen meer voorkomen."

bijvoorbeeld met een ijzerzandfilter. <

13

SYMPOSIUM OVER DE WEG NAAR DUURZAMERE LANDBOUWPRODUCTIE Duurzame landbouwproductie voor toekomstige generaties bereik je niet alleen, daarvoor zoek je samenwerking. Dit was het uitgangs­ punt van het Agrifirm symposium dat begin november plaatsvond, met als thema: “Gaan we de grens over? Duurzame landbouw in Nederland en de wereldmarktproductie”.

Gespreksleider Felix Rottenberg behan-

kan zijn, hetzij binnen het

delde met de aanwezigen drie thema’ s:

huidige verdienmodel, hetzij als

natuurinclusieve veehouderij, data-

nieuw verdienmodel - waarbij burgers

toepassingen in de landbouw en

betalen voor meer natuur.

verantwoorde gewasbescherming.

DATA

Agrifirm zorgt deze aanpak voor minder

NATUURINCLUSIEF

Over “information based solutions” merkte

milieu-impact en is het ook economisch

Volgens Hidde Boersma, auteur van het

inleider Anne Bruinsma van Farmhack

verstandig. “Een boer zal echt niet 22 keer

boek Ecomodernisme, is natuurinclusieve

op dat vooral grote bedrijven zoals John

spuiten als het met 18 keer ook kan.”

veehouderij - waarbij moderne veehou-

Deere en Monsanto deze ontwikkeling

Hoewel de discussie over gewas­

derij meer natuurfuncties invult dan op

dreigen te monopoliseren. Zij bepleit

beschermingsmiddelen voor een groot

dit moment - niet gewenst. Volgens hem

open innovatie, waarbij boeren samen

deel is gebaseerd op emoties, is een

blijkt uit onderzoek dat het beter is om

met dataspecialisten bepalen welke data

aanpak die meer rekening houdt met

landbouw en natuur te scheiden; dat leidt

waarvoor worden toegepast. Vooral het

de maatschappelijke opvattingen

tot meer en betere natuur. Joris Lohman,

onderwerp controle en zeggenschap

onontkoombaar, zo gaf de Belgische

mede-oprichter van Foodhub, bracht daar

over de data van boeren kreeg veel aan-

deskundige Guido Sterk toe. Hij reageerde

tegenin dat er juist meer verschillende

dacht. Agrifirm werkt op dit terrein actief

op het krachtige pleidooi in deze richting

vormen van veehouderij ontstaan. Naast

samen met andere coöperaties in een

door Rik Grashoff, Tweede Kamerlid voor

de traditionele tweedeling gangbaar-

coöperatieve datahub.

GroenLinks. Die waarschuwde dat de

biologisch, ziet hij ook intensief-extensief

agrarische sector het risico loopt van hard

en vormen van gangbare landbouw die

GEWASBESCHERMING

ingrijpen door de politiek, als de transitie

meer natuur integreren in de bedrijfs­

Agrifirm presenteerde op het symposium

naar een duurzamere aanpak niet snel

voering. In de discussie werd onder an-

een nieuwe aanpak voor gewasbescher-

genoeg verloopt. “Wacht niet tot de

dere naar voren gebracht dat technologie

ming, met als uitgangspunt: minder

politiek niet anders kan. Ga zelf aan de

meer moet worden gericht op natuur-

gebruik waar het kan, efficiënt gebruik

slag en vraag de politiek, bijvoorbeeld

ontwikkeling en dat natuur­inclusieve

van low impact middelen waar nodig.

de nieuwe minister van landbouw, om

landbouw ook economisch interessant

Volgens Rob van de Lindeloof van

daarbij te ondersteunen.” <

WIE? Wilma Zonnenberg WAT? Groep 3 van basisschool Het Schrijverke ontbijt in de kalverstal van Bert en Wilma Zonnenberg

MOOI WERK

WAAR? Herpen (NB) WANNEER? 10 november 2017 WAAROM? Ter ere van de week van het schoolontbijt nodigde het Platform Boerderijeducatie Nederland scholen uit om op de boerderij te komen ontbijten. Melkveebedrijf Zonnenberg, aangesloten bij Klasseboeren, meldde zich aan. De veehouders vinden het belangrijk om kinderen te laten kennismaken met het leven en werken op de boerderij. Na het ontbijt kregen de kinderen een rondleiding op het bedrijf, om te zien waar de producten die op de ontbijttafel staan vandaan komen.

16

ONDERNEMEN

GRONDSTOFFEN VAN EUROPESE HERKOMST

17

ONDERNEMEN

Afgelopen zomer introduceerde Agrifirm de code ‘Veevoer van Europese herkomst’.

Agrifirm director Public and Coöperative Affairs Ruud Tijssens legt uit waarom, veehouders Bart Verhees en Stefan Mulder en sojateler David van Gammeren reageren op de code.

Aanleiding voor Agrifirm om de code

men veevoer zou beoordelen op de

‘Veevoer van Europese herkomst’ op te

productiewijze, dat is waar het uiteindelijk

stellen is het toenemende aantal discus-

om gaat. Maar feit is dat de vraag er is

sies over de herkomst van grondstoffen

en daar zullen we dus een antwoord op

voor veevoer. Tijssens: “Kijk maar naar de

moeten vinden.”

discussie over duurzame soja. We vinden het belangrijk dat deze discussies op de

NIEUWE MARKTKETENS

juiste manier wordt gevoerd, met de juiste

Een uitgangspunt waar Tijssens het mee

inhoudelijke keuzes en argumenten.”

eens is. Hij verwacht namelijk dat de genoemde discussies in de komende

"We vinden het belangrijk dat de discussie over de herkomst van grondstoffen op de juiste manier wordt gevoerd, met de juiste inhoudelijke keuzes en argumenten."

VOORKEUR VOOR EFFICIËNTE

jaren zullen leiden tot de ontwikkeling van

PRODUCTIE

nieuwe marktketens. De Agrifirm code is

“Als Agrifirm zijn we niet direct voor­

bedoeld als handreiking voor het inrichten

stander van het verwerken van enkel

van die ketens. “Het is niet zo dat we zelf

Europese grondstoffen. We zijn van

dergelijke ketens willen stimuleren, maar

mening dat je grondstoffen moet pro­

we verwachten eigenlijk dat die ontwik-

duceren waar dit geologisch en klimato-

keling onvermijdelijk is. Dan willen wij niet

logisch het meest efficiënt plaatsvindt”,

achterover leunen en toekijken, maar eraan

stelt Tijssens. Het is koren op de molen

bijdragen dat de ketens efficiënt worden

van varkenshouder Verhees, die sceptisch

ingericht, op een manier die aansluit bij

RUUD TIJSSENS

is over de roep om grondstoffen van re-

de behoeftes van afnemers/verwerkers

director Public and Coöperative

gionale herkomst. “Ik snap dat thema’s als

en maatschappelijke organisaties.”

Affairs Agrifirm Group

ontbossing belangrijk zijn vanuit politiek en maatschappelijk oogpunt, maar is dat

COMPLEXE DISCUSSIE

alleen op te lossen door naar de herkomst

Dat is niet zo eenvoudig als het wellicht

te kijken? Het lijkt mij veel logischer als

klinkt. Tijssens legt uit dat de discussie

18

ONDERNEMEN

"Ik denk dat de teelt van soja voor veevoer nog verder onderzoek vergt, zodat we ook in het Nederlandse klimaat kunnen concurreren met de teelt in andere delen van de wereld."

vaak te ver wordt versimpeld. “Men

moet Agrifirm hier over nadenken. ZIj

denkt bijvoorbeeld: als we Europese

hebben de kennis en moeten zich ook

soja inkopen, is het probleem opgelost.

blijven vernieuwen en de markt een stap

Europese soja is echter duurder dan

voor zijn. De manier waarop vind ik wel

wereldmarktsoja, waardoor de soja zal

een risico. Ik ben bang dat juist door deze

worden vervangen door een andere

aandacht voor het thema, het ontstaan

bedrijfsleider akkerbouwbedrijf

grondstof van de wereldmarkt, bijvoor-

van eisen over herkomst van veevoer een

Prikwaardpolder met 225 ha in

beeld raapschroot of palmpitschilfers.

extra impuls krijgt. Dat is riskant, want

Daarmee verplaats je het probleem in

wat begint als een plus, is binnen de

plaats van het op te lossen.” Een alter­

kortste keren de norm en dat komt onze

natief is om alleen nog grondstoffen van

positie op de wereldmarkt niet ten goede.”

eiwitten is een trend die best wel eens

Europese herkomst te verwerken, maar

Tijssens erkent de uitdaging die Mulder

een grote rol zou kunnen gaan spelen.”

ook dat is te simpel gedacht. Het zou

schetst, maar noemt het een onvermij-

Van Gammeren, en de andere Neder-

bijvoorbeeld betekenen dat mineralen

delijk risico. “We zijn als sector veel te

landse sojatelers, telen nu voor menselijke

en vitaminen niet meer uit China kunnen

afwachtend in dit soort discussies. Als we

voeding, niet voor veevoer.

worden geïmporteerd, terwijl dat maar

hier niet mee naar buiten treden en het

“In de toekomst zou dat natuurlijk kunnen

een heel klein percentage van het voer

voortouw in nemen, gaan andere schakels

veranderen, als er marktvraag ontstaat

is. Dit brengt dus veel kosten met zich

uit de keten hiermee aan de slag zonder

naar Nederlandse soja voor veevoer.

mee, terwijl het eigenlijk weinig oplevert.

voldoende inhoudelijke kennis van de

Ik denk wel dat dat nog onderzoek en

“Dit soort situaties willen we met de code

wereldwijde grondstoffenmarkt. Dat vind

ontwikkeling vergt, bijvoorbeeld vroeg-

voorkomen.”

ik pas echt een risico. Met deze code

rijpe rassen met een hoge opbrengst

nemen we als sector het heft in eigen

waardoor we ook in het Nederlandse

DAVID VAN GAMMEREN

Nieuwendijk (NB)

RISICO OP WERELDMARKT

hand en voorkomen we dat we voor

klimaat beter kunnen concurreren met

Melkveehouder Stefan Mulder herkent de

een voldongen feit staan, in de vorm van

de teelt in andere delen van de wereld.

maatschappelijke discussie die Tijssens

herkomsteisen die niet haalbaar of niet

Het zal uiteindelijk afhangen van het

aanhaalt, maar is kritisch op de rol die

rendabel zijn. Maatschappelijke organisa-

rendement. Als we kunnen bereiken dat

Agrifirm met de code inneemt. “Natuurlijk

ties zoals Milieudefensie jagen de discussie

soja qua saldo kan concurreren met

op dit moment al volop aan, we lopen

wintergranen zie ik er best wat in.”

hiermee zeker niet op de zaken vooruit.”

"Ik ben bang dat juist door deze aandacht voor het thema, het ontstaan van eisen over herkomst van veevoer een extra impuls krijgt."

af­gelopen jaar voor het eerst soja ver-

het eindproduct. “Wij verkopen onze kaas

STEFAN MULDER

bouwd. Omdat we het leuk vinden om te

onder eigen merk aan kaasspeciaalzaken.

500 melkkoeien en kaasmakerij

pionieren en altijd zoeken naar manieren

Daar krijgen we een meerprijs voor, maar

in Melissant (ZH)

om ons saldo verder te verbeteren, maar

dat werkt alleen omdat we ons onder-

ook omdat we vooruit willen denken

scheiden. Het is een nichemarkt. In een

en meegaan met de markt. Regionale

niche zou een dergelijk ketenconcept

NICHEMARKT NEDERLANDSE SOJA

Toch heeft een dergelijk concept volgens

“Als de trein gaat rijden, kun je maar beter

Mulder alleen toekomst als het zich dui-

zorgen dat je er op zit”, vindt ook soja­-

delijk onderscheidt en als consumenten

teler David van Gammeren. “Wij hebben

bereid zijn een meerprijs te betalen voor

19

ONDERNEMEN

best toekomst kunnen hebben, maar als het de norm wordt, zie ik het somber in.

Het gebruik van regionale grondstoffen

In de code ‘Veevoer van Europese herkomst’ beschrijft Agrifirm per grondstof(soort)

gaat onvermijdelijk een meerprijs met

gedetailleerd welke eisen er aan de herkomst kunnen worden gesteld. Daarbij is

zich meebrengen en het gros van de

rekening gehouden met de beschikbaarheid van de betreffende grondstof en ook

consumenten staat daar niet voor open.

met bijvoorbeeld kwaliteitsaspecten. De code is bedoeld als handreiking voor de

Zeker niet op de wereldmarkt. Regionaal

inrichting van nieuwe marktketens rondom het thema regionale grondstoffen.

kan het misschien wel kansen bieden, en

Agrifirm wil dit niet initiëren of stimuleren, maar wel in goede banen leiden als de

biedt het ook mogelijkheden voor meer

ontwikkeling zich voordoet.

samenwerking tussen veehouders en akkerbouwers."

IN BESTAANDE KETENS

VERDIENMODEL

Verhees levert binnen het Beter Leven

Deze meerprijs is ook een belangrijk

concept en heeft dan ook ervaring met

speerpunt voor Tijssens. “Een goed

het produceren binnen ketenconcepten.

verdienmodel is cruciaal. Dan heb ik

“Ik denk dat er zeker markt zou zijn voor

het niet over een vaste toeslag op de

bijvoorbeeld vlees dat is geproduceerd

marktprijs, maar een verdienmodel dat

met regionale grondstoffen, maar dan zou

op de juiste manier rekening houdt met

ik het liefst zien dat dat wordt geïnte-

fluctuaties in de grondstofprijzen. Zonder

greerd in bestaande ketens, zoals de Beter

die voorwaarde zou ik elke boer afraden

Leven keten. Voor deze concepten is het

om in een dergelijke keten te stappen.”

heel belangrijk dat ze zich blijven ontwik-

Als voorbeeld noemt Tijssens het voer­

kelen en het is voor niemand goed als er

winstcontract dat pluimveeconcept

teveel concepten naast elkaar ontstaan.

Kipster heeft gesloten met Lidl.

Als aanvulling op de bestaande ketens

“De uitbetalingsprijs van de eieren is

BART VERHEES

zie ik hier wel kansen voor. Als de vraag

daarin afhankelijk van de voerprijzen.

gesloten varkensbedrijf met

er is tenminste, zodat het een meerprijs

Dat is een goed verdienmodel en naar

1.000 zeugen in Someren (NB)

op kan brengen.”

dat soort afspraken moeten we toe.” <

"Ik denk dat er zeker markt zou zijn voor bijvoorbeeld vlees dat is ge­produceerd met regionale grondstoffen, maar dan zou ik het liefst zien dat dat wordt geïntegreerd in bestaande ketens, zoals de Beter Leven keten."

20

OPINIE VIJF VRAGEN, VIJF ANTWOORDEN

5

“ COÖPERATIE KRIJGT STEEDS MEER MAATSCHAPPELIJKE ROL” Akkerbouwer Kees van der Bos is per 1 oktober benoemd tot lid-commissaris in de Raad van Commissarissen van Agrifirm.

We stellen hem vijf vragen over deze nieuwe rol en over zijn visie op de coöperatie en de land- en tuinbouw.

1. WAAROM HEEFT U ZICH VERKIESBAAR GESTELD? “Toen ik werd gevraagd, heb ik best even getwijfeld. Tot vorig jaar was ik commissaris bij ACCON AVM en ik wilde me nu meer op mijn bedrijf gaan richten. Bovendien vroeg ik me af of een jongere

4. HOE PAST DE NIEUWE STRATEGIE VAN AGRIFIRM

kandidaat niet beter geschikt was. Het bleek echter dat de

HIERIN, IN UW OGEN?

coöperatie juist iemand met ervaring zocht en ik ben al van

“Kennis wordt steeds belangrijker. Agrifirm moet technische

jongs af aan betrokken bij de coöperatie. In de 35 jaar dat ik nu

kennis hebben, maar ook kennis van wetgeving en politiek

boer ben, hebben we best veel aan Agrifirm te danken en dit is

en weten wat er speelt in de sector. Better Together past daar

dan een mooi moment om iets terug te doen.”

perfect in. Er zit enorm veel kennis in Agrifirm, als je dat op de juiste manier kunt mobiliseren kan dat heel veel opleveren.

2. HOE ZIET U DE ROL VAN DE MODERNE COÖPERATIE?

Wat ik wel hoop mee te geven is dat het uiteindelijk niet gaat

“Ik denk dat het steeds belangrijker wordt dat de coöperatie

om mooie woorden en nieuw elan, maar om een betrouw-

ondernemers helpt om te gaan met de eisen die aan hen worden

bare partner te zijn die haar leden verder helpt. Ik denk dat de

gesteld vanuit de wetgeving en samenleving. Enerzijds met advies

nieuwe strategie alles in zich heeft om stappen voorwaarts te

en technische ontwikkelingen en innovaties, maar ook door een

maken, maar we moeten het wel waarmaken.”

positie in te nemen richting politiek en overheden.”

5. WAT ZIET U ALS DE BELANGRIJKSTE UITDAGINGEN 3. HOE DOET AGRIFIRM HET OP DAT VLAK?

VOOR DE LAND- EN TUINBOUW IN DE KOMENDE JAREN?

“Ik zie dat Agrifirm zich steeds meer mengt in maatschappelijke

“Ik ervaar zelf de wet- en regelgeving als een steeds grotere

discussies en een duidelijk standpunt inneemt ten behoeve van

beperking. Om daarmee om te gaan, en je bedrijf binnen die

haar achterban. Ik denk dat de coöperatie daarmee op de goede

kaders zo te runnen dat dat het beste is voor het land of je

weg zit en dat deze positie ook past bij een marktleider. Zaken die

vee wordt een steeds grotere uitdaging. Daarnaast zullen

volgens mij nog wel meer aandacht zouden mogen krijgen zijn

we moeten blijven nadenken hoe we ons nog beter kunnen

onderzoek en ontwikkeling en het imago. We hebben hele mooie

manifesteren in de samenleving. We doen het als sector

moderne ondernemers, help hen om hun verhaal te vertellen

helemaal niet slecht en werken er hard aan om het nog beter

richting de samenleving. Ook dat is een taak voor de coöperatie.”

te doen, laten we dat verhaal dan ook vertellen.” <

21

OPINIE

Voedsel in balans: samen verder komen Zodra je de krant openslaat of je favoriete nieuwssite opent, is er geen ontkomen aan. Voedsel is een hot item. Of liever gezegd, voedselvraagstukken zijn hot. Van voedselveiligheid en schan­dalen tot gezondere levensstijlen of nieuwe ontwikkelingen. Elke dag lees ik wel weer iets in het nieuws dat betrekking heeft op het voedselvraagstuk.

Dat kunnen we als agrarische sector als een bedreiging ervaren, maar we kunnen het ook zien als een uitdaging. Het gaat wel onze handel aan, dus we kunnen niet achterover leunen en toekijken. Het sleutel-

AGRIFIRM JONGERENDAG 2018

woord is volgens mij balans. Balans tussen wat wij produceren en wat de consument vraagt, zowel kwalitatief als kwantitatief, om verspilling

IN HET TEKEN VAN BALANS

te voorkomen. Balans in de vorm van een evenwichtig toekomst­ perspectief voor onze sector en onze bedrijven. Balans in je eetpatroon.

Met dit in ons achterhoofd kozen we het thema voor de jongerendag 2018: voedsel in balans. Om een antwoord te vinden op de uitdagingen waar we als sector voor staan denk ik dat samenwerking en in gesprek gaan heel belangrijk zijn. Tijdens de Jongerendag zetten we daar een eerste stap in. We hebben het over de relatie tussen producent en consument, over E-nummers en voedselhypes, over omdenken en verspilling, over de vraag of we in de toekomst onze rol als voedsel­ producent kunnen behouden of dat we bitterballen in de toekomst gewoon printen. Over deze thema’s gaan we in gesprek met sprekers die onze sector kennen, maar ook juist met mensen van daarbuiten. Alleen dan kunnen we verbindingen leggen.

Thema: Voedselketen in Balans Locatie: Orpheus Apeldoorn Datum: Woensdag 10 januari 2018 Tijd:

9.45 - 15.30 uur

Ver­bindingen met de consument, maar ook met elkaar, als agrarisch ondernemers.

Binnen sectoren en tussen de verschillende sectoren. We zijn met steeds minder ondernemers en we staan voor grote uitdagingen, dus ik denk dat we elkaar hard nodig hebben.

Samen kunnen we verder komen en op

“Fijn, zo'n balansdag in januari”

10 januari 2018 hoop ik dat we daar een eerste stap in kunnen zetten.

Wieger van der Greft voorzitter Agrifirm Jongerenraad

A rie Furm

22

REPORTAGE

Familie van den Aker bouwt nieuwe zeugenstal

VARKENSHOUDER REALISEERT NA 20 JAAR ZIJN PLAN

23

REPORTAGE

Soms moet je als ondernemer geduld hebben en volhardend zijn.

Twintig jaar geleden 'emigreerde' varkenshouder Erno van den Aker uit Brabant naar Noord-Oost Groningen. Het bedrijf dat hij daar samen met zijn ouders in 1995 kocht, is binnenkort een gesloten varkensbedrijf met ruim 85 hectare akkerbouw. Twee takken die elkaar versterken en duurzamer maken.

Erno’s familie runde in Boxtel een gesloten

Van den Aker richtte zich eerst op het

varkensbedrijf op twee locaties. Samen-

opknappen van de boerderij en het

voegen was niet mogelijk vanwege

draineren van de grond. Ook installeerde

milieuregels. Toen een van de locaties

hij in de schuur van de oude boerderij

moest wijken voor andere functies, rijpte

een hamermolen, zodat hij het graan van

bij de ondernemer het plan om elders

eigen land kan verwerken in het brijvoer

een nieuwe toekomst op te bouwen.

voor de vleesvarkens. Inmiddels vindt ook

“In die tijd ging ik met een excursie naar

graan van collega akkerbouwers uit de

Groningen. Vanuit de bus zag ik het uit­

buurt zijn weg naar de hamermolen.

gestrekte land en de mogelijkheden hier

De mest van de varkens laat Van den Aker

in het Oldambt”, vertelt de varkenshouder.

uitrijden op eigen land en op het land

We zitten aan de keukentafel van het fraai

van de collega’s.

verbouwde voorhuis van de Oldambtster boerderij in Oostwold. Ook aan tafel zit

MEER GROND

zijn vrouw Marian, de beide kinderen

In 2004 kocht Van den Aker grond van

- zoon Corné (12) en dochter Lizeth (10) -

een nabijgelegen bedrijf. In dezelfde tijd

zijn naar school.

kreeg hij toch de vergunning om te ontwikkelen naar een gesloten bedrijf,

GRAANPRIJS

op basis van diverse aanpassingen op het

Midden jaren negentig van de vorige

terrein van milieu en dierenwelzijn (zie

eeuw waren de graanprijzen laag, er

kader). In 2011 bouwde de ondernemer

stonden op de zware Groningse klei veel

eerst een biggenstal, die tot nu toe in

boerderijen te koop. Na de aankoop van

gebruik is voor aangekochte biggen.

het bedrijf met ruim 46 hectare akkerland

Dit jaar zet Erno de laatste stap met

in 1995, verrees in 1997 een stal voor

de bouw van een zeugenstal met 470

vleesvarkens met 3.500 plaatsen. De

plaatsen. Op de vraag waarom hij dat niet

bedoeling was om door te groeien naar

meteen deed, antwoordt de ondernemer:

een gesloten bedrijf, maar daarvoor werd

“Het was crisis in die jaren, dus het was

destijds geen vergunning verleend.

logischer de investeringen in etappes te

24

doen. We investeren hier voor miljoenen,

Zeugenstal voor de toekomst

dan is het goed om het uit te smeren.

Want ook hier gaat niet alles meteen

De nieuwe zeugenstal is een essentiële stap voor de toekomst van het bedrijf van

perfect.”

familie Van den Aker. Er wordt geïnvesteerd in diverse (extra) voorzieningen om te voldoen aan de voorwaarden, maar ook om klaar te zijn voor toekomstige eisen.

ZEUGEN

> 2-weken systeem: de ene week komen er biggen ter wereld; de andere week

Zodra de nieuwe stal klaar is, komt de

worden de vleesvarkens afgeleverd en is daar de meeste arbeidsbehoefte;

zeugenstapel van een bedrijf uit het

> Kraamhok en biggennesten groter dan wettelijk verplicht. Vloerkoeling voor

oosten van Nederland over naar het Oldambt. “Die mensen stoppen er mee.

welzijn van de zeug; > Door mestpannen onder de kraamstal 70% reductie van ammoniak uitstoot.

Ik ben met ze in contact gekomen via

Dit systeem voldoet aan de landelijke emissie-eisen, een luchtwasser is niet

Agrifirm en heb een goed gevoel bij hun

vereist. Voordeel is een beter stalklimaat, zowel voor dier als mens;

dieren.” Met deze stap gaat Van den Aker op basis van rotatiekruisingen zelf alle benodigde biggen produceren. De varkenshouder annex akkerbouwer

> Waterkoeling met gesloten systeem. De warmte wordt hergebruikt voor vloer­verwarming in biggenstal en kraamhokken; > Op termijn energieneutraal en geen aardgas nodig door zonnepanelen en electrische ketel;

produceert dan met de zeugen

> Ventilatie via zijgevel en grondkanaalventilatiesysteem, lucht warmt op bij mest­pannen;

voldoende om de vleesvarkens­plaatsen

> Weegplateau om gewicht gespeende zeugen te monitoren.

te vullen. Dat kost meer arbeid dan in de huidige opzet. De vaste medewerker,

AGRIFIRM EXLAN, PARTNER VOOR ONDERNEMERS

die nu drie dagen per week komt, gaat

Gedurende het hele traject van vergunningen aanvragen, plannen opstellen/aanpassen

fulltime voor het bedrijf werken. En er is

en het bouwen van de nieuwe stal, speelde Agrifirm Exlan een belangrijke rol. Deze

een vacature, die Erno snel hoopt in te

onderneming van Agrifirm begeleidt ondernemers onder andere bij uitbreiding

vullen. De varkens levert hij aan Vion, op

en nieuwbouw. “Dat varieert van het opstellen van geluids- en geurrapporten voor

dit moment in de aanvoermodule ‘breed’

de vergunning, tot begeleiden van de bouw”, aldus Gieljan van Iersel, senior adviseur

van het concept Good Farming Balance.

bedrijfsontwikkeling bij Exlan. Erno van den Aker is blij dat hij deze support heeft inge-

Met de bouw van de zeugenstal en de

huurd. “Je kunt alles zelf willen doen, maar dan loop je vast. Ik heb ook nog dagelijks een

aanpassingen in de bestaande stallen kan

bedrijf te runnen, dus ik laat dit graag over aan mensen die daarin gespecialiseerd zijn.”

Van den Aker voldoen aan de eisen voor het Beter Leven keurmerk met een ster.

“Ik weet niet of ik daar aan mee ga doen.

Maar het is handig om flexibel te zijn.”

Het belangrijkste is dat hij de bigkwaliteit nu in eigen hand heeft. “Veel minder insleep van ziekten en minder transportbewegingen. Dat is de beste waarborg voor gezonde biggen en goede groei.

En daar verdienen we ons geld mee.” <

25

OVER AGRIFIRM

INTRODUCTIE AGRIFIRM LOYALITEITSREGELING Agrifirm introduceert de

geldt omdat anders de administratieve last voor zowel het lid als

Agrifirm Loyaliteitsregeling.

voor Agrifirm niet in verhouding staan tot het rentebedrag dat

Na het vaststellen van de jaar­

opgebouwd wordt. Je mag vervolgens als lid deelnemer blijven

rekening 2017 in maart 2018

zolang je minimaal voor 2.500 euro per jaar afneemt. Dat is volgens

kunnen leden hierop hun

onze statuten al een voorwaarde om lid te mogen zijn. In het

Ledenuitkeringen (Leden­-

eerste kwartaal van 2018 krijgen de leden die in aanmerking

korting/Ledenvoordeel)

komen een set met alle benodigde informatie."

storten. Zes procent bovenop de Euribor-rente (3 maand)

KUNNEN KLANTEN OOK EEN JAAR OVERSLAAN?

maakt deze spaarregeling

"Als je meedoet, wordt jaarlijks het hele bedrag aan Leden­

interessant. Financieel

uitkeringen toegevoegd aan de Loyaliteitsregeling. Maar als het lid

directeur Jaap Vessies legt uit.

dat wil, dan kan één keer per jaar het gespaarde bedrag geheel of

Jaap Vessies

gedeeltelijk worden opgenomen. Als een bedrag eenmaal is opgenomen, dan mag het later niet meer worden teruggestort."

WAAROM EEN LOYALITEITSREGELING? Vessies: "Agrifirm wil trouwe leden/ klanten extra belonen. Dat

KAN IK ALS LID EXTRA GELD BIJSTORTEN?

doen we door hen een aantrekkelijke rentevergoeding te geven

"Nee, dat kan niet. Het bedrag dat gestort kan worden is het

op het geld dat zij inleggen. Een inleg die afkomstig is uit Leden­

bedrag dat zou worden ontvangen via Ledenuitkeringen in dat

uit­keringen. Dat krijgt een lid alleen uitgekeerd als deze voldoende

jaar. Agrifirm wil haar trouwe leden die langjarig zaken met ons

zaken met ons doet. De regeling is het meest aantrekkelijk voor

doen extra belonen."

die leden die het meeste zaken met ons doen."

EN WAT GEBEURT ER ALS EEN LID IN EEN BEPAALD JAAR MAG IEDER LID MEEDOEN?

NIET MINIMAAL 2.500 EURO OMZET MET AGRIFIRM DOET?

"Instappen is mogelijk voor de leden die meer dan 750 euro

"In dat geval wordt het hele tegoed van de Loyaliteitsregeling

Ledenuitkeringen tegemoet kunnen zien. Dit drempelbedrag

inclusief rente terugbetaald." <

Succesvol sojaseizoen Met bijna zomerse temperaturen werd

de oogstomstandigheden waren iets

de beste 25 procent haalde een

er in de laatste week van september

minder”, vertelt Agrifirm projectmanager

ge­middelde van 3.800 kilo. Het

begonnen aan de soja-oogst.

Henk Vermeer. Tegen het einde van

gemiddelde eiwitgehalte steeg

Een oogst die over het algemeen

oktober moest een aantal van de 70 telers

bovendien voor het eerst boven de

goed is verlopen, als passende af­

soja oogsten die nog niet optimaal rijp

40 procent, naar 41,6 procent. We

sluiting van een gunstig teeltseizoen.

was, om de laatste mooie oogstdagen

streefden naar een verhoging van de

“De teeltomstandigheden waren

te benutten. “De gemiddelde opbrengst

opbrengst en van het eiwitgehalte,

beter dan vorig jaar, ook al hadden

per hectare lag op 3.000 kilo, opnieuw

dus we mogen spreken van een

sommige percelen last van de droogte,

een stijging ten opzichte van vorig jaar,

succesvol seizoen.” <

26

OVER AGRIFIRM

Visie 2020 Agrifirm Gewasbescherming

GEÏNTEGREERDE AANPAK VOOR BESCHERMING VAN GEWASSEN Gewasbescherming is een veelbesproken onderwerp, in de sector en daarbuiten.

Het is ook een essentieel onderdeel van een succesvolle teelt. Om te zorgen dat

Rob van de Lindeloof

onze telers ook in de toekomst veilige en gezonde gewassen kunnen blijven telen, heeft Agrifirm een vernieuwde visie gewasbescherming opgesteld voor de periode van 2017 tot 2020. Directeur Marketing & Inkoop Rob van de Lindeloof legt uit.

“Als Agrifirm willen we een rol spelen

voedsel, met zo weinig mogelijk impact

de bodem kennen en de stand van het

in verantwoorde voedselketens voor

voor het milieu en de leefomgeving en

gewas tot in detail inzichtelijk hebben.

toekomstige generaties. Daarbinnen

tegen een betaalbare prijs.” Agrifirm zet

Dat maakt het mogelijk om effectief en

willen we onze telers blijven onder­

daarbij onder andere in op Integrated

proactief te werken. De specialisten van

steunen om tegen minimale kosten

Pest Management (IPM): een geïnte-

Agrifirm ondersteunen klanten daarbij.”

een maximale opbrengst en kwaliteit

greerde aanpak waarbij naast de inzet

te genereren. De bescherming van

van middelen ook het onderhouden en

SAMENWERKING

gewassen speelt daar een belangrijke rol

stimuleren van de natuurlijke weerbaar-

Een andere succesfactor die Van de

in”, stelt Van de Lindeloof. “Bij het goed be-

heid van bodem en gewas centraal staat.

Lindeloof noemt is samenwerking. “Intern

schermen van gewassen tegen invloeden

“Gewasbescherming is niet alleen de inzet

streven we naar nog meer synergie tus-

van buitenaf komt enorm veel kijken en

van middelen, maar ook bijvoorbeeld

sen afdelingen, om de kennis optimaal

die complexiteit neemt alleen maar toe

de rassenkeuze en het zorgen voor een

in te kunnen zetten. Maar ook extern

door allerlei externe ontwikkelingen.”

gezonde en weerbare bodem.”

wordt samenwerking belangrijker: denk

NATUURLIJKE WEERBAARHEID

KENNIS

willen als Agrifirm nog meer in gesprek

Als voorbeelden noemt Van de Lindeloof

Kennis speelt in deze aanpak een cruciale

met ketenpartijen zoals leveranciers,

middelen die worden verboden, keten-

rol. “We zullen onze kennis op een heel

verwerkers en retailers. Alleen dan kunnen

partijen die eisen stellen aan het gebruik

andere manier gaan toepassen. Het

we optimaal anti­ciperen op wat er gaat

van middelen, maatschappelijke zorg

gebruik van data wordt bijvoorbeeld nog

spelen. Dat is een belangrijke voorwaarde

over de inzet van chemie en extremen

veel belangrijker, en daarmee het meten

om ook in de toekomst op een effectieve

in het weer waardoor de druk op gewas-

van allerlei gegevens: precisielandbouw.

en verantwoorde manier onze telers te

sen toeneemt. “Onder deze omstandig­

We zijn ervan overtuigd dat dit de komen-

begeleiden in de bescherming van hun

heden willen we telers ondersteunen

de jaren een centrale rol gaat in­nemen.

gewassen, met als doel het genereren van

in de productie van veilig en gezond

Voor een integrale benadering moet je

duurzame en relevante waarde.” <

aan samenwerking binnen de keten. We

27

OVER AGRIFIRM

Continu klanttevredenheid meten De mening van onze klanten is belangrijk, om zo samen te blijven

UW MENING TELT

werken aan oplossingen die u verder helpen in uw bedrijfsvoering.

Om een goed beeld te krijgen wat bij onze klanten speelt,

EĂŠn van de manieren om te horen wat klanten belangrijk vinden,

is deelname hieraan cruciaal. U ontvangt de uitnodiging

is een klanttevredenheidsonderzoek. Agrifirm doet dat via continu

om deel te nemen te zijner tijd in uw mail. Agrifirm stelt

monitoring waarbij elke maand een andere groep klanten een

het zeer op prijs als klanten de tijd en moeite nemen om

uitnodiging ontvangt. Hierdoor kunnen we frequenter stappen

het onderzoek in te vullen. Om u daarvoor te bedanken

zetten om de dienstverlening te verbeteren. Regelmatig geven wij

verloten we elke maand drie dinerbonnen van 50 euro

dan ook terugkoppeling over de resultaten en ondernomen acties.

onder de deelnemers. <

Nieuw gezicht Royal Agrifirm Group Afgelopen najaar introduceerde Agrifirm

oplossingen voor de complexe

Internationaal herkenbaar, betrouwbaar

de nieuwe strategie Better Together.

uitdagingen voor boeren en tuinders.

en vertrouwd. Dat nieuwe gezicht gaan

Daarmee zeggen we dat we de krachten

Daarom spreken we voortaan niet meer

we de komende maanden invoeren.

nog steviger gaan bundelen en het

over bedrijven (Feed en Plant), maar over

Onze vrachtwagens bijvoorbeeld, krijgen

samen (nog) beter gaan doen. In het

oplossingen: Nutritional Solutions en

wereldwijd dezelfde uitstraling en worden

Engels, want Royal Agrifirm Group is

Arable Solutions. Om letterlijk te laten

voorzien van ons nieuwe motto:

wereldwijd actief en wil wereldwijd laten

zien waar we voor staan krijgen we de

Better Together. <

zien wie we zijn en waar we voor staan:

komende maanden een nieuw gezicht.

SCHAKEL IN SUCCES is het relatiemagazine van Agrifirm en verschijnt 4 keer per jaar.

Contact communicatie@agrifirm.com Fotografie Ivo Hutten, Wouter Borre, Marten Aukes, Marnix Klooster, Agrifirm, iStock Concept en realisatie JEEN Drukwerk Bek, Veghel

DE GROTE STAP VAN...

LEF

LINDA CEBRIAN-RAMPEN Begon de eerste Nederlandse theeplantage “Ik ben geboren en opgegroeid op de boerderij van mijn ouders, maar ik had niks met de boerderij. Als enig kind was ik wel degene die moest beslissen over de toekomst ervan.

Toen merkte ik dat ik het toch niet zomaar op kon geven. Wat is er nou mooier dan een eigen bedrijf, en ik vond het geweldig om op de boerderij op te groeien, dat gun ik mijn eigen zoontje ook.

Jaren geleden, tijdens een reis door Azië, was ik in aanraking gekomen met de wereld achter de theeproductie en als theeleut vond ik dat geweldig. Toen ik nadacht over de toekomst van de boerderij dacht ik: zou ik zelf geen thee kunnen verbouwen?

Een heel naïeve gedachte misschien, maar het past wel in de trend van bewust eten en drinken, met bekende herkomst. En het past bij mij. Na een opleiding tot theesommelier en heel veel reizen naar plantages in Azië en Europa ben ik nu twee jaar bezig met het verbouwen van thee. Voor echte kwaliteitsthee heb je een plant van vijf jaar nodig, dus het kost tijd, en het is pionieren, ook samen met andere telers in Europa.

In de komende jaren bouwen we de andere bedrijfstakken af en hoop ik de theeplantage uit te bouwen tot een bloeiend bedrijf. De eerste thee smaakt goed, dus ik heb er alle vertrouwen in!” <

WIE? Linda Cebrian-Rampen STAP? Opzetten theeplantage EN VERDER? Grafisch vormgever die dit jaar het gemengde bedrijf van haar ouders in Soerendonk overnam met koeien, varkens, aardbeien en asperges.