2022: het einde van mancozeb is ook een nieuw begin Met ingang van 2022 is het over met mancozeb in de bloembollenteelt. Een gemis? Zeker. Maar er zijn alternatieven. Op deze themapagina vragen we drie medewerkers, Luc van Gent, Dennis van der Schans en Thijs Wester, naar hun visie. Onderzoek naar alternatieven Expertisecentrum bloembollenteelt
Bol& TeeltActueel Februari 2022 • Agrifirm-GMN
Goede schema’s maken
Bollenstreek
Twintig jaar teeltervaring zonder mancozeb De teelt van lelies
Vuurbestrijding en voeding in 2022 Dennis van der Schans bereidt zich samen met zijn collega’s voor op het nieuwe lelieseizoen. Dennis: “Dat mancozeb verdwijnt, weten we al langer. Telers hebben we het afgelopen jaar meegenomen naar proeven en ook in de praktijk hebben we pilots uitgevoerd. We hebben zo kunnen aantonen dat het zonder mancozeb goed mogelijk is om vuur te bestrijden en om met bladvoeding, mangaan en zink toe te dienen.”
Scherp en flexibel “Dat betekent niet dat er geen uitdagingen zijn”, vervolgt Dennis. “Gericht op een maximaal resultaat moeten we zo goed mogelijk inspelen op de omstandigheden. Natuurlijk maken we vooraf schema’s, maar als de omstandigheden (vooral het weer) daartoe aanleiding geven, is het zaak om scherp en
waar nodig flexibel te zijn. Zowel in de keuze van middelen, de dosering en de spuitintervallen. Kennis van de middelen en de toepassingen, de inzet van een beslissingsondersteunend systeem en veelvuldig contact tussen adviseur en teler. Dat zijn denk ik de belangrijkste voorwaarden.” Met mancozeb verliezen telers een breed multisite middel. Een zekerheid en kosteneffectief. Duidelijk is dat de lelieteler dit betreurt. Het goede nieuws is dat we de afgelopen tijd hebben gewerkt aan schema’s en oplossingen waarmee we de kwaliteit van 2021 op zijn minst willen evenaren en tegelijk kostenstijgingen binnen de perken houden. Dennis daarover: “Ik denk dat dit mogelijk is: door er bovenop te zitten en door als teler en adviseur samen op te trekken.”
Wat veel mensen zijn vergeten, is dat er in 1993 al een verbod was op mancozeb in de bollenstreek. Het Leids Dagblad schreef toen dat het verbod een ramp zou worden voor de bollenteelt. “Dat viel uiteindelijk mee”, blikt Luc van Gent terug. “Er zijn wel vaker middelen verboden waarvan we dachten, hoe kunnen we zonder…”
In dit voorjaarsnummer van de Bol&Teelt Actueel komen diverse onderwerpen aan bod. Zodat u goed geïnformeerd blijft, goed voorbereid bent en weet waar u terecht kunt voor advies en ondersteuning. Agrifirm-GMN
Goede spuitschema’s maken Nu in 2022 in heel Nederland mancozeb van het toneel verdwijnt, kan veel worden geleerd van de dagelijkse praktijk uit de bollenstreek. Luc daarover: “De afgelopen jaren hebben we al diverse biostimulanten en bladmeststoffen in de praktijk toegepast. Ik zie nu resultaten die vergelijkbaar zijn met mancozeb en die goed scoren op vitaliteit en weerbaarheid. Voor wat betreft de bestrijding van vuur, kunnen we tegenwoordig beschikken over zeker 5 of 6 fungicides. Waar het nu om gaat, is het maken van goede spuitschema’s die aansluiten bij de teelt en de bodem. Dat is steeds vaker maatwerk.” Luc van Gent tot slot. “Het verlies van mancozeb maakt dat we nog meer inzetten op een gezonde bodem en een vitaal gewas. Mijn overtuiging is dat deze inspanningen de bloembollenteelt op termijn alleen maar sterker maken.”
Milieumeetlatpunten Bol&Teelt Actueel | Agrifirm-GMN
Het is de tijd dat de bloemensector zich voorbereidt op belangrijke feestdagen als Valentijnsdag, Vrouwendag en Moederdag. En daar kijken we natuurlijk naar uit. Maar minstens zo belangrijk is dat we goed voorbereid een nieuw bollenteeltseizoen ingaan. En ook daar helpen wij u graag bij. In grote lijnen weten we wat ons te wachten staat. Maar als geen ander weet de land- en tuinbouw dat het weer en de natuur onze werkzaamheden, en zeker ook onze agenda, voor de gewasverzorging zullen bepalen. Ja zelfs ons humeur kan bij tegenzittend weer flink op de proef worden gesteld. Wat altijd helpt is een goede voorbereiding en een flexibele instelling. Of zoals teeltadviseur Dennis van der Schans in deze Bol&Teelt zegt: goede schema’s maken maar bijsturen als dat nodig is.
De milieu-effecten van gewasbeschermingsmiddelen op waterleven, grondwater en bodemleven worden weergegeven in milieubelastingspunten. Daarom doet het Expertisecentrum Bloembollenteelt ook onderzoek naar de milieu-impact van middelen. In de vuurschema’s bij lelie waren er grote verschillen tussen schema’s met en zonder mancozeb. Hiernaast twee metingen in de lelieteelt. U ziet dat de verschillen vooral in de bodem groot zijn (-25%). Benieuwd welke producten u het beste kunt gebruiken voor een duurzame en gezonde teelt? Vraag het uw adviseur.
Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie. En vraag indien nodig altijd advies bij uw adviseur van gewasbeschermingsmiddelen. Colofon: Bol&Teelt Actueel is een uitgave van Agrifirm-GMN Redactie Frank van den Hoek en Eline Klaver, Agrifirm-GMN Tekstbijdragen Arjen Bakker, Arjo van den Berg, Luc van Gent, Jan Ties Malda, Dennis van der Schans, Jeffrey van Woesik, Roy van Woesik, Thijs Wester, Gerbrant Schilder, Jeroen Groot. Interviews en tekstredactie Douwe Soepboer, Reach Brand Storytellers Opmaak Reach Brand Storytellers Fotografie Foto voorpagina bij Borst Bloembollen, Lex Broersen en Eline Klaver, Agrifirm-GMN Drukwerk Damen Drukkers.
Virusresistente tulpen Interview Jeffrey en Roy van Woesik
Protocol azolen Hoe zat het ook alweer?
Vervanging mancozeb
Blik op de Toekomst De Nederlandse land- en tuinbouw zet richting 2030 in op verdere verduurzaming. Met weerbare planten en daarbij passende teeltsystemen. Agrifirm-GMN sluit zich aan bij dit streven. Dat doen we onder andere met ons ‘Blik op de toekomst’ waarmee we meer bewustzijn creëren en de gesprekken aangaan.
Onderwerpen die belangrijk zijn Ons Blik op de Toekomst is gevuld met vragen en onderwerpen die u als ondernemer en de sector aangaan. Onderwerpen die belangrijk zijn om te bespreken met bijvoorbeeld compagnons, medewerkers, partners of adviseurs. Het helpt u kortom om uw eigen blik op de toekomst scherp te stellen.
Blik op de toekomst ontvangen? Als klant van Agrifirm-GMN kunt u het aanvragen. Ga naar www.agrifirmgmn.nl/blik-op-de-toekomst/
Bol&Teelt Actueel | Agrifirm-GMN
“We doen al langer onderzoek naar alternatieven voor mancozeb”, vertelt Thijs Wester, onderzoeker bij het Expertisecentrum Bloembollenteelt. “In de bollenstreek is het middel immers al langere tijd verboden. Maar de afgelopen twee jaar is het onderzoek flink opgeschroefd. We hebben diverse middelen en combinaties getest. De middelen Multitrel en Hu-Man 15 springen er nu uit. Een combinatie van deze twee middelen resulteert in hoge concentraties zink (Zn) en mangaan (Mn) in de bol. En het hoogste aantal bollen in de maat 12+. Maar verder onderzoek blijft nodig, met name in de teelt van lelies.”