Better Together 2 - 2021

02 Magazine voor leden van coöperatie Agrifirm

06 | 2021

Better Together

Familie Mostert: voorlopers in vleespluimvee

Agrifirm over de grens: Oekraïne

Nieuwe strategie Royal Agrifirm Group

PAGINA 6

PAGINA 14

PAGINA 18

voorwoord

2

Samen uitdragen dat we er toe doen “Geef ons ruimte om te ondernemen en te ontwikkelen.” Deze dringende oproep deden we als jonge agrariërs aan de landbouwspecialisten in de Tweede Kamer. We presenteerden het manifest

Wij zijn de toekomst. De boeren die de burger de

namens jonge boeren en tuinders: een gezamenlijke

komende drie decennia van voedsel en bloemen

oproep van vijftien jongerenraden en het NAJK.

voorzien. Dat moeten we vooral uitdragen en er

De eerste reacties op het manifest ‘Maakt u met ons

trots op zijn. Iedere dag zetten we grote en kleine

beleid, dan worden onze dromen werkelijkheid’ zijn

stappen vooruit en uiteindelijk komen we verder.

heel positief. Een politicus gaat liever in gesprek met

Die inspanningen moeten leiden tot een verdien-

een ambitieuze jongere dan iemand die enkel met

model. Niet langer moeten we ten koste van alles

de vuist op tafel slaat om zijn ongenoegen te uiten.

compromissen sluiten.

Het draagvlak voor de land- en tuinbouw is veel

Twee jaar geleden bezochten we Tweede Kamerlid

groter dan we beseffen. We denken al snel dat

Jacco Geurts van het CDA. Hij adviseerde toen:

mensen in de stad “ons boeren” niet erg mogen,

‘ga als partijen met elkaar in gesprek, zorg dat je

maar als je met hen in gesprek gaat hoor je hoeveel

één geluid in Den Haag laat horen en laat je niet

belangstelling en waardering ze hebben voor ons

tegen elkaar uitspelen.’ Dat doen we met dit manifest:

werk. Slechts een kleine groep is zo boos als in de

alleen met elkaar kunnen we veranderingen

media wordt geschetst.

bewerkstelligen.

Om te kunnen blijven boeren hebben we geld en plezier in ons werk nodig. We hebben een mooie toekomst als we samen de schouders eronder zetten.

Lennaert Haanstra Voorzitter Jongerenraad Agrifirm

3

inhoud

4

10

In de regio Noord- en Zuid-Holland

in Vogelvlucht

Familie Prins uit Nijenveen 12

Innovatie Toekomstbestendige bollenteelt

Jonge boeren en tuinders schrijven manifest

22

Jonge boeren Luuk Winkelmolen

23

24

Coöperatienieuws

26

Trendwatching Marktgestuurd ondernemen bij voedselproductie

28

Van de boer Alleen oogsten wat je verkoopt

campagne

mooi werk

Gebruik je boerenverstand

Veldbonenteelt voor plantaardige vleesvervangers

24

16

COLOFON

Better Together is het ledenmagazine van coöperatie Agrifirm en verschijnt 4 keer per jaar.

Contact communicatie@agrifirm.com | T 088 - 4881000 Fotografie Agrifirm, Ivo Hutten, Wouter Borre Concept en realisatie JEEN communicatie Drukwerk Bek, Veghel

in vogelvlucht

4

Melkveehouderij Prins Jan en Femke Prins uit Nijeveen (DR) Jan en Femke runnen samen op ca. 100 hectare een melkveehouderij met 210 melk- en kalfkoeien en 170 stuks jongvee.

Hun melkveehouderij is echt een bedrijf in ontwikkeling.

“Dit is de oude kippenstal, waar Jan zijn ouders ooit mee begonnen zijn. In 2005 zijn zij gestopt met de kippen en is de schuur omgebouwd tot jongvee- en droge koeienstal.

Momenteel ligt ons jongvee hier nog, maar ook zij zullen over een tijd verhuizen. Dan gaat deze schuur plat.”

“Onze nieuwe ligboxenstal is onze trots.

Sinds half mei hebben we deze in gebruik. De verhuizing van de koeien verliep gelukkig soepel. In deze stal is er ruimte voor 230 melkkoeien. Alles in deze stal draait om efficiëntie, arbeidsgemak en dierenwelzijn. De ruime wachtruimte, die gekoppeld is aan de draaimelkstal, zorgt ervoor dat je in principe binnen 2 uur in je eentje alle koeien kunt melken.”

5

in vogelvlucht

“Hier zie je onze oude melkveestal.

Deze staat momenteel leeg.

“Dit is de oude

Na de zomervakantie starten

melkstal. Deze zal

we met de renovatie, zodat

binnenkort ook plat gaan.

ons jongvee hier naartoe

Onze dochter heeft stiekem

kan verhuizen.”

al de wens uitgesproken om van de melkput een zwembad te maken.”

“Begin jaren ‘70 zijn Jan zijn ouders hier komen wonen. In 2014 hebben wij met hen een ‘huizenruil’ gedaan en zijn wij hier samen met onze drie kinderen ingetrokken. In 2019 hebben wij het gehele bedrijf van Jan zijn ouders overgenomen, maar gelukkig zijn zij nog steeds erg betrokken bij het bedrijf.”

Meer weten over de nieuwe ligboxenstal van de familie Prins, waarbij Exlan Advies een belangrijke rol vervuld heeft?

Bekijk de (foto)reportage op www.agrifirm.com of scan de QR code.

interview

6

Familie Mostert loopt voorop in de markt

7

interview

De broers Mostert zijn echte voorlopers in de vleespluimveesector. Twaalf jaar geleden waren zij een van de eersten die begonnen met scharrelkuikens. Recent zijn de laatste twee stallen omgebouwd naar scharrelpluimvee.

Nét voor de grote supermarktketens aankondigden dat ze in 2023 volledig overgaan op vlees van de scharrelkip.

Henri (50), Johan (45) en Erik (33) Mostert runnen samen een pluimveebedrijf van scharrelvleeskuikens volgens het Beter Leven Keurmerk 1 ster. Met elk een eigen locatie in Oosterwolde en Kamperveen runnen de broers hun eigen bedrijf en in maatschap met elkaar.

Johan en Erik schuiven aan tafel om hun ervaringen en visie te delen.

Overschakelen naar scharrelkuikens is een hele stap. Een ander ras kuikens dat trager groeit, dieren blijven langer op het bedrijf, er komt extra daglicht in de stallen en de dieren lopen in een overdekte buitenuitloop. Hoe hebben jullie die overgang ervaren?

Erik: “Voor mij is het inmiddels niet meer dan normaal. Ik woon zelf op de ouderlijke locatie.

Dertien jaar geleden is mijn vader daar als een van de eerste boeren overgestapt van regulier vleespluimvee naar scharrelkuikens. Mijn vader was toen 60 jaar en wilde graag nog verder.

Hij had er erg veel plezier van, je hebt minder rondes per jaar en alle kuikens blijven even lang zodat je tussendoor geen dieren hoeft uit te laden.

Ondernemer

De hele manier van werken past gewoon erg goed.

Broers Henri (50), Johan (45) (links op de foto)

De opstart ging soepel. Agrifirm en Slachterij Plukon

en Erik (33) Mostert (rechts op de foto)

waren er ook echt om je in het zadel te helpen, omdat het concept nog nieuw was. Zij waren op

Bedrijf

dat moment ook de enige die het scharrelconcept

> 53.000 scharrelkuikens in Oosterwolde

aanboden, je kon er ook niet zomaar aan meedoen.

> Twee locaties met 30.500 en 39.000

Nog steeds komt onze Agrifirm-adviseur regelmatig

scharrelkuikens in Kamperveen

kijken voor begeleiding.”

>>

interview

8

De specialisten van Agrifirm en Exlan Advies hebben een unieke tool ontwikkeld: >> Op de locatie van Johan in Kamperveen zijn

de Scharrelscan. Zo krijgt de vleespluimvee-

net de laatste stallen overgeschakeld naar

houder direct in beeld wat een overschakeling

scharrelkuikens. Waarom zijn jullie overgestapt?

naar scharrelkuikens betekent qua stal-

Johan: “Net als mijn broer Henri heb ik een locatie

inrichting, wetgeving, milieu en financiën.

waar vroeger eenden zaten. In 2013 is Henri

Voor alle facetten heeft Agrifirm de kennis

overgeschakeld naar scharrelkuikens. Ik ben eerst

onder één dak om pluimveehouders te helpen

overgegaan naar de Goed Nest Kip. Dit concept

bij de strategische keuze om wel óf juist niet

werkt ook met traag groeiende kuikens, maar zonder

naar scharrel om te schakelen.

uitloop en extra daglicht in de stal, waardoor je minder aanpassingen aan de stal hoeft te doen.

www.agrifirm.nl/aanbod/scharrelscan

In december hebben we besloten om over te stappen op scharrelkuikens. Want als je een beetje oplet en kijkt naar Waarin onderscheidt het

de maatschappelijke belangen, zie je gewoon dat scharrel de toekomst is. Tegelijkertijd kwam Plukon vragen of wij over wilden gaan en net daarna meldden Albert Heijn, Plus, Jumbo en Lidl dat ze vanaf 2023

“Je ziet gewoon dat scharrel de toekomst is.”

alleen nog maar Nederlandse

scharrelconcept zich?

Johan: “Met name op dierenwelzijn.

Het zijn heel beweeglijke dieren, die trager groeien. Ze hebben meer ruimte, daglicht en een overdekte buitenuitloop.”

Erik: “Het voordeel van scharrel is ook

scharrelkip in de schappen leggen.”

dat het puur voor de Nederlandse markt is.

In de exportmarkt zie je meer schommelingen in

Hoe vinden jullie het om scharrelkuikens

prijs en afzet. Ook hebben we nu bijvoorbeeld geen

te houden?

beperkingen met vogelgriep, omdat al het vlees

Erik: “De uitval in de eerste weken ligt al jaren enorm

gewoon in Nederland blijft.”

laag op 0,25%. In alle dertien jaar hebben we maar twee keer medicijnen nodig gehad. Dat is geweldig.

Het scharrelconcept gaat van een nichemarkt

Het loopt lekker, de uitval is zo verschrikkelijk laag,

naar een standaard houderijvorm. Wat betekent

dat maakt het echt plezierig werken.”

dat voor jullie?

Johan: “Je wilt elke ronde een zo goed mogelijk resultaat neerzetten en een zo mooi mogelijk dier afleveren. Dat is een mooie uitdaging.

We doen alles zelf, zoals de lichtbakken maken voor extra daglicht in de stal

Erik: “Door de jaren heen zie je een stabiele prijs voor scharrelvleeskuikens. Het is natuurlijk wel de vraag hoe dat straks gaat, blijft dat zo? Het voordeel voor ons is dat we stapsgewijs naar volledig scharrel toegegaan zijn, op ons eigen tempo. Binnenkort

en de overdekte buitenuitloop

gaan we bijvoorbeeld met zonne-energie werken,

die we nu nog aan mijn

nu hoorden we dat dat ook een concepteis wordt.

stallen bouwen. Dat vind ik mooi om er zelf bij te doen voor de afwisseling.”

Het is mooi dat je dat zelf al hebt gedaan.” Johan: “Als je nog geen ervaring met scharrel hebt is het een flinke stap. Voor ons niet, we hebben al zoveel meegemaakt. Wij zijn dus ook stapje voor

9

de volledig gesloten markt naar een meer volwassen markt met meerdere voerleveranciers, kuikenbroederijen en afnemers. Het voordeel van een volwassen markt is ook dat je makkelijker

“Je wilt elke echt je eigen ding. Als ik op vakantie kan ik de dieren vertrouwd ronde een zo goed gaachterlaten bij mijn vader en Als je alleen bent neem je mogelijk resultaat broers. misschien andere beslissingen neerzetten en een zo en gaat het wellicht wat sneller, omdat je nu eerst met elkaar mooi mogelijk dier over investeringen overlegt en kijkt naar het gezamenlijke belang afleveren.” in plaats van alleen je eigen locatie.”

kan uitbreiden als je dat wilt.”

Hoe zien jullie de toekomst van de Hoe is het om het bedrijf als broers

sector tegemoet?

te runnen?

Erik: “Over tien jaar is scharrel de standaard in

Johan: “Het voordeel is dat je elkaar kunt helpen

vleespluimvee. Dan komt er weer een kleine groep

in drukke tijden. Het vangen van de kuikens en

die iets extra’s gaat doen. Als je wilt blijven bestaan

ontsmetten van de stallen laten we doen, verder

moet je mee met zulke dingen. Ik zie voor nu met

kunnen we alles zelf. Dus schoonmaken, nieuwe

scharrel de toekomst goed in. Het vlees is wat

kuikens ontvangen, dat doe je allemaal samen.

duurder dan reguliere kip, maar wel goedkoper dan

Normaal kun je op een bedrijf met deze omvang

andere vleessoorten. Mensen gaan minder vlees

niet zonder personeel werken.” Erik: “Omdat we

eten, maar dan is scharrelkip nog steeds een gezond

allemaal een eigen locatie hebben, zijn je stallen

en betaalbaar stuk vlees uit Nederland.”

interview

stapje meegegaan van

in de regio

10

Agrifirm is een landelijke coöperatie, maar juist ook regionaal actief. Wat speelt er in de verschillende districten? Eva Rademaker - Van Klink is de nieuwe voorzitter van het district Noord- en Zuid Holland en Herman van Eijl is een van de nieuwe districtsleden.

Ze stellen zich voor en vertellen over de thema’s die spelen in hun district.

Vernieuwing

met perspectief

Noord-Holland

Zuid-Holland

“Toen Dirk Veer als voorzitter stopte, werd ik voor deze functie gevraagd”, vertelt Eva Rademaker (37) terwijl ze de melktap op het erf schoonmaakt en bijvult. “Sinds 2019 zit ik in de Ledenraad.

Eerder zat ik in het bestuur van de agrarische jongeren en later bij de Groene Hart Coöperatie. Gelukkig kan ik het voorzitterschap combineren met m’n bestaan hier op ons bedrijf en onze vier kinderen.”

In het Zuid-Hollandse

een kaasautomaat. “Een collega

Langeraar vormt Eva met haar

stopte met de melktap en bood

man, zus en ouders maatschap

deze aan. Die kans hebben we

De Vosseburch. Ze hebben zestig

meteen gepakt. Het past in ons

koeien, een kaasmakerij, een

concept om de verbinding met de

manege en bieden op de boerderij

consument te zoeken. Zo fokken

mogelijkheden tot logeren en

we nu ook met A2A2-stieren

activiteiten. De melktap hebben

om straks A2-zuivel te kunnen

ze recent aangeschaft, net als

produceren.”

11

in de regio

Bodemdaling Onderzoek rondom bodemdaling van het veenweidegebied is van groot belang voor bedrijven in de regio, vertelt Herman. “Veenoxidatie is een natuurlijk proces dat ontstaat door droogte. Er zijn mensen die dit proces willen tegengaan met onderwaterdrainage. Daarmee wordt water aangevoerd, om te voorkomen dat organische stof wordt afgebroken Vernieuwend blijven

voeding. Het klinkt misschien

door zuurstof in het veen. Veen neemt

Herman van Eijl (36) is ver-

tegenstrijdig dat een coöperatie

van nature echter slecht water op

kozen als een van de nieuwe

melkveehouders adviseert om

en het is de vraag of deze aanpak

districtsleden. Daarvoor maakte

zelf graan te telen en deze met

bodemdaling tegen kan gaan. Voor

hij vier jaar deel uit van de

losse grondstoffen gemengd aan

boeren en tuinders is het belangrijk

Jongerenraad. In Groot-Ammers,

de koeien te voeren. Maar het zijn

dat aangetoond wordt of het echt

in de Ablasserwaard, heeft hij

juist dit soort vernieuwingen die

werkt en wat de consequenties voor

met z’n broer een melkveebedrijf

perspectief bieden. Het levert ons

hen zijn van deze aanpak.”

met 115 melkkoeien, 45 stuks

meer melk per koe op, terwijl de

jongvee en 63 hectare grond.

kosten per liter niet zijn gestegen.

“Ik vind het belangrijk dat we met

Bovendien is het met het oog op

Agrifirm open blijven staan voor

de regelgeving van groot belang

vernieuwing. Blijven onderzoeken

dat we eiwit van onze eigen grond

Grondschaarste

wat rendement oplevert, ook qua

kunnen benutten.”

Eva: “In Noord- en Zuid-Holland wordt grond voor land- en tuinbouw schaars. Regelgeving rondom Natura2000-gebieden beïnvloeden de

Ontzorgen

toekomstperspectieven van agrarische

Herman: “Boeren en tuinders willen vooral ontzorgd worden

bedrijven en ook de bebouwing breidt

bij de aanschaf van producten. Efficiëntie speelt daarbij een

steeds meer uit. Naast uitdagingen

steeds belangrijkere rol. Ze verwachten niet anders dan een

bieden deze ontwikkelingen ook

goed product voor een scherpe prijs en willen niet met teveel

kansen. Nieuwe verdienmodellen

leveranciers werken. Een ruim assortiment met verschillende

waarbij de consument en natuur-

producten is voor hen belangrijk, net als een gemakkelijk

beheer mogelijk een rol spelen moeten

bestelproces en een snelle levering.”

hiervoor worden verkend.”

innovatie

12

Onderzoek in Voorhout voor een toekomstbestendige bollenteelt De bloembollenteelt staat voor flinke uitdagingen. Het areaal geschikte teeltgronden krimpt, kwaliteitseisen worden steeds scherper en het aantal beschikbare middelen neemt af.

De proef-locatie Voorhout is een van de locaties van Agrifirm-GMN waar oplossingen worden gezocht voor een toekomstbestendige teelt.

“De druk is groot om flinke slagen

bestrijding. “Zo werken we

Deze zijn onder andere gericht

te maken”, aldus teeltadviseur

goedaardige schimmels door

op het doortelen van virusvrij

Bram Mulder. “Na 2030 moet

de bouwvoor. Deze gaan in de

uitgangsmateriaal. Met PPS

de bollenteelt emissieloos van

bodem de concurrentie aan

Bollencoaster worden bollen

gewasbeschermingsmiddelen

met schadelijke schimmels

geteeld in plastic sleuven met

zijn en dat vergt veel onderzoek

als Pythium. Daarnaast

substraat. Een bemestingsunit is

en inspanningen.” Een van de

onderzoeken we alternatieve

aangesloten op druppelslangen

proeven in Voorhout is gericht

producten en werken we met

die in de sleuven zijn geplaatst.

op het voorkomen van Pythium,

bodemverbeteraars. Dat zijn

De bollen worden op deze manier

een schimmel die met name de

producten die gebaseerd zijn

los van de grond geteeld. Bram:

hyacintenteelt voor toenemende

op plant-eigen metabolieten

”De gedachte van dit project is om

uitdagingen stelt. “Juist in de

die ervoor zorgen dat de plant

gezond uitgangsmateriaal buiten

bollenstreek, omdat daar al zo

voedingsstoffen uit de bodem

in een jaar af te telen tot een

lang bollen worden geteeld, wordt

effectiever kan opnemen.”

leverbare bol. Door de bollen in

de schimmeldruk steeds groter.”

sleuven los van de grond te telen, PPS Bollencoaster

is de teelt niet meer gevoelig

Bodemverbeteraars

Ook Wageningen University &

voor bodemgebonden ziekten,

In Voorhout werkt Agrifirm-

Research voert met verschillende

waaronder Pythium.”

GMN bij 21 objecten met groene

partners, waaronder Agrifirm-

alternatieven voor chemische

GMN, in Voorhout proeven uit.

www.agrifirmgmn.nl

13

Succesvolle bestrijding bonenspintmijt

Biostimulanten staan in de belangstelling als natuurlijke manier om stressfactoren voor gewassen te voorkomen of bestrijden. Door bijvoorbeeld langdurig warme en droge periodes staat de opbrengst van gewassen onder druk en wordt de inzet van biostimulanten steeds interessanter. Agrifirm zet biostimulanten gericht

In het oosten van Nederland is de druk van

in voor vijf specifieke thema’s.

bonenspintmijt op het aardappelgewas, met name tijdens de bloeiperiode, groot.

Deze zijn gebaseerd op de stressfactoren

Voor de bestrijding zijn geen middelen

voor gewassen:

beschikbaar, dus ging Agrifirm op zoek naar

> bodemweerbaarheid;

oplossingen met een lage milieu-impact.

> beworteling/zetting; > temperatuur en droogtestress;

De schade van de bonenspintmijt kan leiden tot wel

> plantweerbaarheid;

50% opbrengstderving en zo duizenden euro’s per

> bewaarkwaliteit.

hectare bedragen. In vier weken tijd kan al het blad opgevreten zijn. Een effectieve bestrijding loont.

Zo voert Agrifirm heel gericht uitgebreide en

In samenwerking met Koppert Biological Systems

meerjarige proeven uit om hoogwaardige en

koos Agrifirm voor de inzet van roofmijten.

perspectiefvolle producten te vinden. Uitgangspunt is en blijft een bewezen product dat invulling

Succesvolle pilot

geeft aan een concrete behoefte in de teelt.

De aanpak komt erop neer dat, rondom de langste dag, om de vijf meter zakjes worden opgehangen

Om bijvoorbeeld beworteling en knolzetting te

met eitjes en roofmijten in verschillende stadia.

stimuleren, zet Agrifirm inmiddels twee producten

Dit zorgt voor de beste opbouw van de roofmijten-

in. Het eerste is een product op basis van

populatie. In een tweede ronde kunnen zonodig

bacteriestammen, dat stikstof bindt en fosfaat uit

zakjes worden bijgeplaatst. De pilot, in 2020,

de grond vrijmaakt, maar ook de beworteling en

verliep succesvol. "Bij de behandelde randen

knolzetting stimuleert. Dit middel wordt in de rij

werd geen schade gemeten, vanaf het punt

toegepast tijdens het poten van aardappelen of het

waar geen zakjes hingen trad er wel schade

planten van bollen. Het tweede is een productlijn

op", vertelt teeltspecialist Fokko Prins. Na deze

op basis van algen en is geschikt om in de teelt van

veelbelovende pilot is de aanpak dit jaar voor

pootgoed hetzelfde te bereiken via bladtoepassing.

alle telers beschikbaar.

Wil je meer weten over de toepassing van Meer weten? Neem dan contact op met je

biostimulanten op jouw bedrijf? Neem dan

specialist of kijk op agrifirm.nl/aanbod/roofmijten

contact op met jouw specialist of kijk op www.agrifirm.nl/biostimulanten

innovatie

Stressfactoren tegengaan met biostimulanten

Agrifirm over de grens

14

Agrifirm over de grens: Oekraïne In Oekraïne werkt Agrifirm in een joint-venture samen met Theeuwes

De Oekraïense joint-venture,

Holding, een familiebedrijf dat al meer dan honderd jaar bestaat en

genaamd CHV Korm, produceert

actief is in de handel en verwerking van agrarische grondstoffen in

en vermarkt nutritionele concepten

binnen- en buitenland. Algemeen directeur John Vandenboorn startte

voor varkens, koeien en pluimvee.

er in 2007 met tien medewerkers en heeft het bedrijf uit laten groeien

De focus ligt op specialties als

naar een lokale marktleider met 200 medewerkers. Hij voorziet grote

prestarters en milkreplacers,

kansen op het gebied van eiwitproductie van Europese bodem.

op maat gemaakte vitamine- en mineralenmengsels en bypassproteïneproducten. Naast deze voertak heeft CHV Korm recentelijk de soja-activiteiten van de

15

Agrifirm over de grens

medeaandeelhouder over-

broeikasgasemissies. Naast

zomer verwacht.” Naast de

genomen en produceert nu

deze positieve bijdrage aan

voordelen voor eenmagigen

zelf soja-expeller cake, een

de CO2-voetafdruk, voorkomt

blijkt dat expeller met een extra

belangrijke eiwitbron in Oekraïne.

deze Europese expeller ook

behandeling ook voordelen voor

afhankelijkheid van import uit

melkvee biedt. “Lokale praktijk-

Expeller heeft veel potentie

Zuid-Amerika. Met de non-GMO-

proeven en in vitro-analyses tonen

“Toen ik hier pas kwam,

variant en ketentransparantie

aan dat het opgewaardeerde

concentreerde ik me op het

hebben we heel wat troeven in

product, Galaxy genaamd, een

maken van voer”, herinnert

handen om het succes van deze

hoge pensbestendigheid oplevert”,

John zich. “Eiwit betrok ik in de

grondstof verder uit te bouwen.”

aldus John. “Verdere proeven

vorm van sojaschilfers van de

dienen echter meer bewijs te

medeaandeelhouder en ik heb er

Upgrade

leveren voor we tot marketing

in die eerste jaren veel ervaring

Inmiddels hebben John en zijn

kunnen overgaan. We moeten dus

mee opgedaan. De expeller uit

team dusdanig veel ervaring

nog even geduld hebben, maar

de Oekraïne heeft een negatieve

opgedaan met soja-expeller, dat

de vooruitzichten zijn positief.”

klank in Noordwest-Europa.

ze toe zijn aan het upgraden van

Maar met de juiste communicatie

het product. “Voor de eenmagigen

Van commodity naar niche

en westers management biedt

werken we in het project NewPro

Het uiteindelijke doel van deze

expeller ook kansen, die zich

met een gepatenteerd proces

projecten is het upgraden van

al vertalen in een gestage

waarin we de expeller na olie-

de expeller naar een kwalitatief

exportgroei naar Nederland en

persing extra behandelen. Dit

nicheproduct voor klanten in

Duitsland. De positionering ten

doen we om de anti-nutritionele

Noordwest-Europa.

opzichte van sojameel wordt

factor TIA verder te reduceren.

John: “We willen de komende

steeds beter. Dit is zoötechnisch

Voerproeven op onze lokale

jaren de omslag maken van

van aard, omdat expeller bewezen

varkens- en pluimvee-testlocaties

commodity- naar nicheproduct

betere resultaten laat zien in

en op de Agrifirm Research

en van lokaal naar internationaal,

vergelijking met sojameel. Ook

Farm Laverdonk tonen aan dat

om een grote toegevoegde waarde

duurzaamheid speelt een rol.

NewPro betere resultaten laat

aan onze klanten te kunnen

Expeller is ‘Europese proteïne’ en

zien dan sojameel. Dit komt door

leveren. Het is toch fantastisch als

wordt dus niet van ver gehaald.

de mildere behandeling van de

afnemers in Nederland, Duitsland

Je bent zo in Polen en levert

sojaboon, waardoor de natuurlijke

en Polen met onze producten

zodoende een positieve bijdrage

componenten behouden blijven.

uit Oekraïne betere technische

aan de vermindering van de

De eerste productie wordt deze

resultaten halen?”

mooi werk

16

Wie?

Waar Ad gaat, gaat Sam. Hond Sam wijkt niet van de zijde van

Teler Ad Raaijmakers

Ad Raaijmakers. In de auto, op de trekker en, zoals hier, op het land, waar Raaijmakers de groei van zijn veldbonen controleert. Hij heeft

Wat?

dit jaar voor het eerst veldbonen ingezaaid. Hij kreeg hiervoor hulp van

Gewascontrole

Helicon-studenten. Het inzaaien van veldbonen luisterde nog best nauw.

veldbonen

“Ik moest bijvoorbeeld rekening houden met de juiste zaaidiepte en de rijafstand. Daarnaast was het van belang dat ik voldoende bonen

Waar?

zaai en dat ik in rijtjes zaai om schimmelziekte te voorkomen.”

Best (NB)

Omdat de akkerbouwer geen zaaimachine heeft voor veldbonen, gebruikte hij de maiszaaimachine.

Wanneer?

“Dat ging goed met de winterveldbonen.” De teelt

20 mei 2021

van de veldbonen maakt onderdeel uit van het project ‘Plantaardige eiwitten van Hollandse bodem’. Dit is een project van ZLTO in samenwerking met ME-AT, Agrifirm en Herba Ingredients.

17

mooi werk

strategie

18

Nieuwe strategie Royal Agrifirm Group

Samen het verschil maken

19

strategie

CEO Dick Hordijk van Royal Agrifirm Group

De wereld heeft een andere manier van voedsel-

werk aan de winkel. “Op dit moment moeten we

productie nodig om de bevolking te kunnen voeden

7,5 miljard mensen voeden, en dat aantal groeit

en een duurzame voedselketen voor toekomstige

hard. Elk jaar is de wereld in september al door de

generaties waar te maken. “De Nederlandse

jaarvoorraad grondstoffen heen. Als we zo door

boeren, Agrifirm en onze partners kunnen het

blijven gaan, komen we in de problemen met onze

verschil maken.” Daar is CEO Dick Hordijk van

voedselproductie en putten we de aarde uit.”

overtuigd en dat is dan ook het uitgangspunt van de nieuwe strategie van Royal Agrifirm Group.

Wereldkampioen Het is een ongemakkelijke waarheid, realiseert Dick Hordijk zich, iets wat we niet graag horen.

“We kunnen niet langer wachten, we moeten

Toch is het belangrijk om onder ogen te zien, niet

nu echt volgende stappen gaan zetten.” Het

in de laatste plaats omdat de toekomst juist voor

zijn dringende woorden die CEO Dick Hordijk

de Nederlandse boer en tuinder kansen biedt.

spreekt aan de vooravond van de lancering van

“In Nederland zijn we wereldkampioen efficiënt

de nieuwe strategie. Die strategie bouwt voort

produceren. Ook op het gebied van dierenwelzijn,

op het doel van de coöperatie: het realiseren van

terugdringen van antibiotica en het beperken van

een verantwoorde voedselketen voor toekomstige

gewasbeschermingsmiddelen lopen we voorop.

generaties. Een ambitieus doel, vindt ook Hordijk.

Daar verdienen we als sector ook wel wat meer

Maar om dat te kunnen realiseren, is er nog veel

respect van de maatschappij voor. Maar we zijn

>>

strategie

20

>> nog niet klaar, we moeten stappen blijven zetten

Wereldwijde trends

om ervoor te zorgen dat we onze vruchtbare bodem niet uitputten en onze voorsprong behouden.

De nieuwe strategie van Agrifirm is een reactie op

De oplossing zit hem niet in het halveren van de

verschillende consumenten- en markttrends.

veestapel, we hebben structurele oplossingen

Deze trends in het kort:

nodig die de voedselketen veranderen.”

> De wereldwijde bevolkingsgroei zorgt voor druk op het milieu. Een groeiende wereldbevolking

Heft in handen

zal in 2050 50% meer voedsel nodig hebben.

Waarom voelt Agrifirm zich geroepen om deze

Een efficiëntere voedselproductie is een

handschoen op te pakken? “We kunnen als sector,

topprioriteit. Er moet in 20-30 jaar meer voedsel

en als onderneming, niet achterover leunen

worden geproduceerd, zonder meer land vrij

en wachten tot anderen, zoals de overheid of

te maken.

retail, het voor ons invullen. Omdat we onze verantwoordelijkheid hebben, omdat we zelf het heft in handen willen houden, maar zeker ook omdat wij als geen ander de kennis hebben die nodig is om

> Eiwittransitie: mensen gaan meer plantaardig eten. De akkerbouw wordt wereldwijd steeds belangrijker. > Steeds meer mensen, vooral jongere generaties,

deze verandering teweeg te brengen”, vindt Hordijk.

hebben één simpele vraag: wat heb jij gedaan

“De Nederlandse boer heeft die voorsprong in

om mijn voedsel te produceren? Consumenten

kennis, innovatie en ervaring. Wij als Agrifirm weten

geven steeds vaker de voorkeur aan eerlijk

ook veel over dieren, bodem en teelten en hebben

voedsel, geproduceerd in balans met de natuur.

bovendien de juiste partners en, niet in de laatste plaats, onze leden. Onze Ledenraad heeft 900.000 euro beschikbaar gemaakt voor coöperatieprojecten, zodat wij ondernemers kunnen ondersteunen met kennis, ons netwerk en financiële middelen.

> De efficiencyverhoging in de agrarische sector verlaagt de kostprijs van de boeren. Een te laag inkomen dreigt boeren uit hun bedrijf te halen. > Wereldwijd neemt de gemiddelde omvang van de agrarische bedrijven toe.

Samen kunnen we het verschil maken.”

Randvoorwaarden Hordijk benadrukt dat de afgelopen jaren al

ontdekt dat consumenten best meer willen betalen

belangrijke stappen zijn gezet binnen de coöperatie.

voor producten, als ze maar weten waarvoor ze betalen.

“We hebben hard gewerkt aan het creëren van de

Dit soort inzichten moeten we gebruiken, in combinatie

randvoorwaarden voor een duurzamere voedsel-

met onze kennis over duurzame oplossingen, alter-

keten. We hebben goede inzichten gekregen en zijn

natieve manieren van produceren of nieuwe ketens.”

samenwerkingen aangegaan, intern en extern.

Nu de urgentie groeit, moeten we meer daadkracht

Kleine bewegingen

tonen om de situatie te verbeteren. En dat kunnen

Duurzame oplossingen, alternatieve manieren van

we.” Een van de randvoorwaarden die Hordijk noemt

produceren. Waar hebben we het dan over? In ieder

is een goed inkomen voor de boer. “Daar wordt lang

geval niet over één grote, overkoepelende oplossing,

niet altijd invulling aan gegeven en precies daarom

legt Hordijk uit. “Het gaat juist om veel kleine

waren er ook boerenprotesten. De boeren snappen

stappen, kleine bewegingen. Daarmee kunnen we

de vragen van de maatschappij heel erg goed,

het verschil maken, en die stappen worden al gezet.

maar er moet wel een verschuiving in prijzen zijn

Er zijn al bedrijven die bijvoorbeeld hun manier van

om dat mogelijk te maken. Wij hebben met onze

telen hebben aangepast waardoor ze veel minder

publiekscampagne 'Gebruik je boerenverstand'

gewasbescherming nodig hebben of de biodiversiteit

21

strategie

verbeteren, die met aangepaste huisvesting en voeding het antibioticagebruik terugdringen, of die produceren binnen een korte keten en zo een nieuw verdienmodel opbouwen. De 900.000 euro vanuit het Agrifirm Coöperatiefonds is bedoeld voor coöperatieprojecten om nieuwe wegen te verkennen of in te vullen. Maar onze focus ligt niet alleen bij Nederlandse projecten. We zien het als onze verantwoordelijkheid om ook over de grens stappen te zetten. Zo willen we bijvoorbeeld graag bijdragen aan een duurzamere varkenshouderij in China.”

Resultaat De zoektocht naar alternatieve werkwijzen steekt Agrifirm op een concrete manier in, passend bij de efficiëntie en nuchterheid van de Nederlandse boer en tuinder. “Het moet wel resultaat opleveren.

Als een oplossing zich niet binnen twee jaar in de stal of op het land heeft bewezen, houdt het op.

Onder onze leden zijn er genoeg boeren die wel wat durven te proberen en we gaan het dan ook op minimaal drie boerenerven toepassen om samen uit te vinden wat werkt. Dat is belangrijk, we moeten kunnen laten zien dat we met echte oplossingen bezig zijn. We zijn geen dromers.”

Global Goals van Agrifirm De Agrifirm Global Goals zijn de doelstellingen die de organisatie heeft om bij te dragen aan het realiseren van een verantwoorde voedselketen.

Vanuit de wereldwijde consumenten- en duurzaamheidstrends zijn zes doelstellingen geformuleerd. Deze doelstellingen zijn:

1

2

3

4

5

6

1. Duurzame inkomens 2. Betere efficiëntie 3. Diergezondheid 4. Gezonde bodem 5. Transparante ketens 6. Klimaatvriendelijk

jonge boeren

22

Luuk Winkelmolen, varkenshouder en bestuurder Jongerenraad

‘Kansen om als jongeren samen te werken’ Als tiener was Luuk Winkelmolen (28) het kranten rondbrengen snel zat. Hij zocht een leuker bijbaantje en kon op zaterdagen en in de vakanties aan de slag op een varkensbedrijf.

Dat dat ertoe zou leiden dat hij nu in maatschap verantwoordelijk is voor een bedrijf met 5.000 vleesvarkens, had hij toen niet kunnen vermoeden.

Sinds vorig jaar maakt de ambitieuze Limburger deel uit van het dagelijks bestuur van de Jongerenraad.

Het vakantiewerk beviel destijds zo goed, dat Luuk van de havo overstapte naar de MAS. Een stage bracht hem in 2011 op het bedrijf van Carolien en Evert Hendrikx-Van de Laak. “Ik zag dat zij de dingen anders aanpakten”, vertelt Luuk. “Hoe ze omgaan met biosecurity bijvoorbeeld en blijven investeren om de gezondheidsstatus hoog te houden.”

Toen bleek dat hun twee kinderen hen op termijn niet wilden opvolgen, liet Luuk weten dat hij wél

Testcase

interesse had. Carolien en Evert waren resoluut:

In november 2019 kocht Hendrikx- Van de Laak

Luuk moest eerst naar de HAS.

een bedrijf in Sevenum, vlakbij Koningslust, de woonplaats van Luuk. “Ik heb daarvoor het

Niet zo moeilijk

businessplan geschreven en praatte mee bij de

Luuk: “Ik dacht eigenlijk dat ik dat niet kon. Maar

bank. Eigenlijk was dat een soort testcase. Dit jaar

in 2013 startte de opleiding Bedrijfskunde en

zijn we een maatschap aangegaan. We hebben nu

Agribusiness hier in Venlo en ben ik begonnen.

een gesloten bedrijf met 500 zeugen in Lottum en

Ik ben blij dat ik het heb gedaan, als student kom

5.000 vleesvarkens in Sevenum en maken deel uit

je overal binnen. Bovendien was het niet zo moeilijk

van de Varketing Group.”

als ik had gedacht. Ook in het dagelijks bestuur van

De Jongerenraad van Agrifirm vindt hij superleuk.

de Jongerenraad heb ik er profijt van. In het dagelijks

“Ik zie vooral ook kansen om als jongeren samen

bestuur kom je net iets dichter bij het reilen en zeilen

projecten op te pakken, bijvoorbeeld op het gebied

van zo’n grote coöperatie. Daar leer ik veel van.”

van innovatie. Samen heb je toch meer slagkracht.”

23

Jonge boeren en tuinders schrijven manifest

ondernemers die het manifest presenteerden, met links Agrifirm Jongerenraadsvoorzitter Lennaert Haanstra.

Donderdag 22 april presenteerden

vragen de boeren om beleid

met plotselinge beleidswijzigingen

jonge boeren en tuinders een

dat ruimte biedt aan innovatie.

en maak een wet voor compensatie

manifest met hun toekomstvisie

NAJK-voorzitter Roy Meijer:

als dit toch onvermijdelijk is,

aan de landbouwspecialisten van

“Jonge boeren en tuinders zitten

zodat rekening gehouden wordt

de Tweede Kamer. Dat gebeurde

vol energie en creativiteit om

met de terugverdientermijnen.’’

tijdens een online debat dat door

uitdagingen aan te gaan.

Het voorstel is doelen te stellen

de jonge boeren geïnitieerd is.

Wij zijn ambitieus en onderdeel

in plaats van detailregelgeving

Via het manifest doen de jonge

van de oplossing in plaats van

zodat ondernemers hun eigen

boeren en tuinders een oproep

het probleem.”

vakmanschap kunnen inzetten

aan de politiek om ruimte te

om de doelen te behalen. Tevens

geven voor ondernemerschap

Langetermijnperspectief

wordt gevraagd de positie van

en ontwikkeling.

De jonge boeren en tuinders

boeren en tuinders in de keten

stellen in hun manifest: “Jonge

te prioriteren en ruimte te geven

Het manifest is een initiatief

boeren en tuinders werken hard

om samen te werken aan verduur-

van jonge boeren en tuinders:

aan innovaties om emissies

zaming en een eerlijkere prijs.

jongerenraden van coöperaties

terug te dringen, ondanks dat

in de land- en tuinbouw en het

deze innovaties kostbaar zijn.

Bekijk de overhandiging en het

Nederlands Agrarisch Jongeren

Daarom pleiten wij voor een

manifest op www.agrifirm.nl/

Kontakt (NAJK). In het manifest

langetermijnperspectief. Stop

jongerenmanifest

Gezocht: vijf nieuwe jongerenraadsleden Ben jij tussen de 20 en 32 jaar en ben je (toekomstig)

Meer informatie? Neem contact op met Hendrik

agrarisch ondernemer? Lijkt het jou leuk om mee te

Arends, Commercieel directeur Coöperatiezaken,

denken met het bestuur en de directie van Agrifirm,

op telefoonnummer 06 – 53 94 57 78

te zorgen voor verbinding tussen het districtsbestuur en de jongeren in de regio, ambassadeur te

Je kunt ook direct solliciteren: stuur een mail

zijn voor de coöperatie en kennis te maken met

met je gegevens en je motivatie naar

bestuurswerk? Dan is de Agrifirm Jongerenraad

cooperatiezaken@agrifirm.com

iets voor jou!

jonge boeren

Een aantal van de jonge

24

eft Agrifirm Met deze campagne he onnen in de de SAN Award 2020 gew mpagnes’. categorie ‘corporate ca erde Dit is een gerenomme reclameprijs.

Consumentencampagne Gebruik je boerenverstand

Wees trots op ons Nederlandse kwaliteitsproduct Jan (l) en Jaap Kreuger

Vorig jaar riep Agrifirm de Nederlandse consument

mee in de wereldtop. Toch zijn we niet in staat om

op hun boerenverstand te gebruiken. Dit jaar geeft

deze positieve punten goed voor het voetlicht te

de coöperatie de consumenten handvatten hoe

brengen. De berichtgeving in de media is overwegend

ze dat kunnen doen. De hoofdboodschap hierbij is:

negatief.” Zoon Jan vult aan: “Het is belangrijk om

kies voor Nederlandse producten in de supermarkt,

als boer je verhaal te vertellen. Om te laten zien wat

ga voor seizoensproducten en koop rechtstreeks

je doet en uit te leggen waarom. Daar creëer je meer

bij de boer.

begrip mee. Daarom doen we ook vaak mee aan de AH-boerderijdagen en houden we zelf open dagen.

De publiekscampagne bevat inspirerende video’s,

Veel mensen weten niet echt hoe het er op een

een artikel over hoe het nu echt zit met de import

varkensbedrijf aan toegaat.”

en export van voedingsmiddelen en een handige seizoenskalender waarop de consument kan zien

Nederlands kwaliteitsproduct

wanneer ze welk, in Nederland geproduceerd

Jaap vervolgt: “Met de video kunnen we het ware

voedsel, het beste kunnen kopen. Ook maakte

verhaal van ons bedrijf laten zien. We laten zien dat

jongerenraadslid Iris van Leeuwen een video waarin

het varken het ideale kringloopdier is. Veel afval uit

ze uitlegt hoe je op een etiket kunt zien dat een

de humane voedselindustrie zoals stoomschillen,

product uit Nederland komt. De video’s staan sinds

patatafval, reststromen van de bierproductie,

half mei online, net zoals het import-export artikel.

schroot van onder andere sojabonen en brood

In de zomer zal de seizoenskalender beschikbaar

en koekjesafval wordt in het veevoer verwerkt

komen en volgt een podcastserie.

en omgezet door de varkens naar hoogwaardige eiwitten. Afval wordt voer, dat is toch positief?”

Positief geluid

“De gesprekken over voedsel moeten minder gaan

Varkenshouders Jaap en Jan Kreuger zijn onderwerp

over prijs, maar meer over kwaliteit”, aldus Jan.

van een van de video´s van de campagne. Toen ze

“Jammer genoeg gaan veel consumenten in de

gevraagd werden hoefden ze daar niet zo lang over

supermarkt voor het goedkoopste product,

na te denken, legt vader Jaap uit. “We willen graag

wat soms nog niet eens in Nederland

meewerken aan een campagne die een positief

geproduceerd is. Met deze video willen we

geluid over onze sector laat horen. In de agrarische

laten zien: wees, net als wij, trots op ons

sector doen we heel veel dingen goed. Denk aan

Nederlandse kwaliteitsproduct!”

het reduceren van emissies, antibioticagebruik en gewasbeschermingsmiddelen en de aandacht voor

Bekijk het verhaal van varkenshouders Jan

diergezondheid en -welzijn. Hier draaien we echt

en Jaap op www.gebruikjeboerenverstand.nl

25

Vaak zijn er veel mooie plannen

Daarom is er een werkgroep

zitting in deze werkgroep.

om kringlooplandbouw, natuur-

opgericht om te praten over

We willen ook onze leden de

inclusieve landbouw of meer

deze wet- en regelgeving en

mogelijkheid bieden actief mee

biodivers boeren vorm te geven.

de problematiek die het ver-

te praten over dit onderwerp.

Echter werkt wetgeving dit soort

oorzaakt. Deze werkgroep wil

mooie plannen soms tegen. Het

de problematiek op de agenda

Wil je hier meer over weten of

Deltaplan Biodiversiteitsherstel,

zetten van de politiek en het

wil je je aanmelden? Kijk dan op

waar Agrifirm partner van is,

Ministerie. Roy Floot en Ruud

www.agrifirm.nl/evenementen

erkent deze problematiek.

Tijssens van Agrifirm hebben

Project ‘natuurinclusieve landbouw’ in pilotfase Natuurinclusieve landbouw krijgt veel aandacht.

Er zijn verschillende maatregelen die ondernemers kunnen nemen rondom deze duurzame vorm van landbouw. Maar welke maatregelen zijn specifiek voor jouw bedrijf geschikt en wat zijn de kosten en baten waar je rekening mee moet houden? Om deze vragen van ondernemers te beantwoorden is Agrifirm een project gestart rondom natuurinclusieve landbouw. In een tool met verschillende kaarten zijn maatregelen voor natuurinclusieve landbouw uitgewerkt.

De maatregelen zijn gekoppeld aan een aantal factoren, zoals grondsoort, provincie en afnemer.

Ook wordt er per maatregel gekeken naar het verdienmodel: van kosten en opbrengsten tot eventuele subsidies. De kaarten bundelen alle belangrijke informatie rondom specifieke maatregelen voor natuurinclusieve landbouw en je ontdekt al snel of een maatregel geschikt is voor jouw bedrijf. Het project zit in de pilotfase en wordt getest bij een aantal ondernemers. www.agrifirm.nl/projecten

coöperatienieuws

Praat mee over coherente wet- en regelgeving

trendwatching

26

Van push naar pull produceren. Hoe ziet deze trend eruit en hoe spelen ondernemers daarop in?

Produceren wat de markt vraagt René Veldman SECTORMANAGER FOOD & AGRI, RABOBANK

“De tijden zijn voorbij dat de markt je als het ware werd aangereikt, dat je als agrarisch

“Een pullstrategie moet aansluiten bij je bedrijfsopzet.”

ondernemer verzekerd was van afzet van je producten. Je kunt

daarvan ook afhankelijk en vergt

nog altijd een gangbaar product

specifieke investeringen. Daarom

produceren tegen de laagste

is het zo belangrijk dat je er op

kostprijs, maar het is de vraag of

de lange termijn vertrouwen in

je daarmee op de lange termijn

hebt. Meerkosten moeten worden

nog wel in Nederland kunt

verwaard zodat investeringen

opereren. We zien, bijvoorbeeld

worden terugbetaald.

in de varkenshouderij, dat het

In bepaalde sectoren ontwikkelt

middensegment opschuift

de vraaggestuurde markt zich

naar vraaggestuurd werken:

sterk door wet- en regelgeving,

produceren wat de markt

maar ook door vragen vanuit

vraagt. Daarbij kun je ervoor

de retailhandel. De concepten

kiezen om zelf een keten op te

in de vleeskuikenhouderij zijn

zetten. Daarvoor moet je jezelf

daar een voorbeeld van. We

en je product goed in de markt

zien dat kapitaalkrachtige

zetten. Nog belangrijker: je

bedrijven hun afzetstrategie

moet weten wie je afnemer is

relatief makkelijk kunnen

en met hem in gesprek gaan.

veranderen, maar dat het juist

Zorgen dat je voldoet aan de

voor minder kapitaalkrachtige

vraag van de klant en bijstuurt

ondernemers noodzakelijk is om

wanneer nodig. Dat moet wel

toekomstbestendig te blijven.

passen, anders is aansluiten

Wie de overstap maakt naar

bij een keten een goede optie.

de vraaggestuurde markt moet

Produceren voor een specifiek

innovatief zijn, tijdig acteren en

concept in de markt, maakt je

risico willen en kunnen nemen.”

27

Prins Leliecultures B.V., spelen mijn vader en ik voortdurend in op de vraag van onze klanten

en zetten ons in om hen zoveel mogelijk te ontzorgen. We kweken

Freddie Prins

hier in Breezand voornamelijk

OPKWEKER VAN VIRUSVRIJ

lelies en calla’s op, en nog een

UITGANGSMATERIAAL

aantal kleinere gewassen, alle contractteelten. Het materiaal

Dat zouden we goed kunnen combineren

krijgen we aangeleverd uit landen

met de huidige gewassen. In de

als India, Indonesië, China en

toekomst zijn er nog veel moge-

Chili. Ook daarbij ontzorgen we

lijkheden en kansen om de kwaliteit

de klant. Zo ondersteunen wij

van uitgangsmateriaal op een

op verzoek bij de aangifte bij

duurzame manier te verbeteren.

de douane van het materiaal

We vinden dat zelf erg belangrijk

dat binnenkomt bij de grens.

en niet alleen omdat wet- en

Eenmaal hier verzorgen we in

regelgeving dat voorschrijven.

onze kassen het opkweekproces

Daarom doen we mee met

dat tussen de vijf en acht

het project Fundamentele

maanden duurt, en dat aan

Systeemsprong van de WUR.

strenge hygiënische eisen

Juist omdat wij voor klanten

voldoet. Klanten houden we in

opkweken is het nog moeilijk

die periode regelmatig op de

om zonder chemie te kweken;

hoogte van de voortgang.

met eigen materiaal kun je

Deze nichemarkt waarin

meer risico’s nemen dan met

kwaliteit en klantgerichtheid

het materiaal van klanten.

belangrijk is, past mij goed.

We beginnen hier dan

Ik houd van uitdagingen en ben

ook vaak met biologische

perfectionistisch. Op dit moment

bestrijding, maar zijn toch

volg ik een Masteropleiding

nog vaak genoodzaakt om

Business Administration.

terug te vallen op chemische

De kennis die ik daar op doe,

middelen. Het project biedt

benut ik binnen ons bedrijf.

ons de mogelijkheid om op grote

Op termijn zouden we een

schaal proeven te doen en kennis

bredere markt willen bedienen

te vergaren, zodat we virusvrij

door aardappelen vanuit

uitgangsmateriaal op termijn ook

weefselkweek op te kweken.

duurzaam kunnen telen.”

trendwatching

“Met ons bedrijf Aad

“We zetten ons in om onze klanten zoveel mogelijk te ontzorgen.”

van de boer

Alleen oogsten wat je verkoopt Alleen oogsten wat je verkoopt en dan ook nog

elke dag gezaaid en geoogst en daarna dagvers verpakt.

met zo weinig mogelijk schakels ertussen:

Alles moet dus snel kunnen gaan. We leveren aan de

voor vader en zoon Adrie en Corné van den Einden

betere retailers, leveranciers van maaltijdboxen en

een logische zaak.

gastronomische eindklanten in binnen- en buitenland.

Als wij in Berlijn leveren, is dat van oogst tot wassen,

“Op ons familiebedrijf Green Specialties in het

verpakken, labelen en transport dus binnen 24 uur bij

Brabantse Lierop telen wij spinazie, rucola en baby-

de klant. We houden continu de vraag van de klant voor

leaf in de vollegrond. Alles op dezelfde manier op

ogen. We kijken naar wat in de markt past en wat ook

beddenteelt. Beregening gaat automatisch met

bij ons goed past. Daarmee bouwen we concepten in

ondergrondse leidingen met sproeiers. We zijn

een breed assortiment. We zijn bijvoorbeeld drie jaar

technisch dus goed ingericht.

geleden begonnen met biologische teelt, omdat we

Dat moet ook wel, want

klanten hebben die daar expliciet naar vragen.

onze producten worden

Zo gaan we steeds een stapje verder om het verschil te maken voor onze klanten.

We oogsten alleen wat we verkocht hebben: verkoop is dus leidend. Dat is best moeilijk, want onze producten zijn natuurlijk beperkt houdbaar. Misschien is dit de moeilijke weg, maar het past ons uitstekend.

We streven vanwege de dagversheid van onze producten en de marge die het ons biedt naar een zo kort mogelijke keten. We hebben alle disciplines van het proces in eigen huis.

Zo kunnen wij altijd kwaliteit en beschikbaarheid voor onze klanten garanderen.”

Meer informatie? Kijk op www.greenspecialties.nl