TAK! O TYM WARTO WIEDZIEĆ - WIEŚCI Z MIASTA www.nysa.eu AKTUALNOŚCI NOWE MELODIE MULTIMEDIALNEJ FONTANNY Warto przyjść na Rynek i posłuchać. Str. 2 AKTUALNOŚCI Z NYSY DO FORMUŁY 1 Ciekawa historia absolwenta PANS. Str. 4 ! Nr 09/2023, nakład 12 000 tys. egz. BIULETYN INFORMACYJNY GMINY NYSA W NUMERZE: AKTUALNOŚCI NOWOŚCI NA KĄPIELISKU FRAJDA AKWA MARINA ZAPRASZA NA FESTIWAL PIEROGÓW WYPADEK NA TRASIE OPOLE-NYSA PIJANY KIEROWCA WJECHAŁ W INNE AUTO EGZEMPLARZ BEZPŁATNY! Będzie m.in. muzyka na żywo. Str. 7 Matka z dwójką dzieci trafili do szpitala. Str. 5 Będzie klasyka i coś oryginalnego. Str. 7 Mężczyzna miał 2 promile alkoholu. Str. 5 @nysaeu „NYSA
ZOBACZ PLAN NA NOWĄ DZIELNICĘ MIASTA WYDARZENIA NA RZECE PRZEWRÓCIŁ SIĘ PONTON Na pokładzie było 9 osób. Str. 5 TEMAT NUMERU WYDARZENIA JEDYNA TAKA NOC W ROKU Wydarzenie już 20 maja. Str. 6 W kolejnym etapie na ponad 90 ha terenu może powstać nawet kilkaset nowych mieszkań REKLAMA REKLAMA str. 3
PÓŁNOC”
KILKA SŁÓW WSTĘPU...
Po co nam Krzywousty…
W tym roku obchodzimy święto związane z 800-lecie założenia Nysy. Początki naszego miasta sięgają już dziesiątego wieku czyli ponad dwieście lat wcześniej aniżeli oficjalna data powstania miasta (1223 r.).
Nasza Nysa należy do jednych z najstarszych miast na Śląsku, a została założona przez zamieszkujące te tereny plemiona słowiańskie. Jedna z pierwszych pisemnych informacji o osadzie w okolicach dzisiejszej Nysy pochodzi z zapisów czeskiego kronikarza Kosmasa, który w 991 roku wspomina osadę „Niza” w pobliży rzeki o tej samej nazwie. W późniejszych czasach również i inni kronikarze wymieniają tę samą osadę o podobnie brzmiącej nazwie, położoną nad rzeką u skrzyżowania szlaków handlowych prowadzących do Krakowa, Wrocławia i Pragi. Za literacki początek Nysy uznaje się wybudowanie świątyni pod wezwaniem świętych Jakuba i Agnieszki. Pierwotnie był to drewniany kościół, który z biegiem lat i mijania epok
architektonicznych, przybierał różne formy. Dziś to oczywiście
nasza Bazylika Mniejsza pw. Jakuba i Agnieszki.
Wierzymy, że założycielami i pierwszymi mieszkańcami
naszej Nysy byli nasi rodacy
– Polacy. Nasze przekonania i wiarę, wzniecił i ugruntował
Jan Długosz, słynny piętnastowieczny polski kronikarz, który
założenie Nysy, przypisuje Królowi Polski, Bolesławowi Krzywoustemu.
Zatem jesteśmy miastem królewskim, założonym przez polskiego króla! Czy to dla nas, obecnych mieszkańców ma jakieś znaczenie? Czy czujemy dumę z faktu, że należymy do niewielu polskich miast mających królewski rodowód? Czy czujemy satysfakcję z faktu, że jesteśmy kontynuatorami dzieła naszych praojców – Polaków?
NOWE MELODIE MULTIMEDIALNEJ FONTANNY
Od ubiegłego tygodnia posłuchamy nowych melodii przy multimedialnej fontannie w Rynku. Pierwszy „koncert” z nowym repertuarem miał miejsce 8 maja.
Można będzie posłuchać (i pooglądać) 5 utworów muzycznych. Wśród tych pięciu, dwa to całkiem nowe propozycje. Wie-
czorne koncerty rozpoczynają się zawsze o 20.30.
Warto się wybrać do Rynku i posłuchać.
Pytania są przewrotne i skłaniające do refleksji…
Formalna data założenia Nysy to 1223 r., bowiem w tym roku nasz gród otrzymuje prawa miejskie. Ponad 200 lat później w słynnej „kronice świata” Schedla, Nysa wskazana jest (obok Krakowa i Wrocławia!) jako „miasto na Śląsku zamieszkane przez Słowian”.
To nasze dziedzictwo…
PS. Poniżej zamieszczam widok naszej Nysy z tej Kroniki… Jest powód do dumy i do tego aby robić wszystko, by świetność naszej Nysy wróciła jak najszybciej!
#zdjecienumeru
Noc Muzeów 2023 coraz bliżej Najważniejszym wydarzeniem podczas tegorocznej nyskiej Nocy Muzeów będzie otwarcie wystawy “Świat Biskupów Wrocławskich Książąt Nyskich”.
Więcej na stronie 6
TAK(i) NUMER 26
Za nami wybory we wszystkich sołectwach Gminy Nysa. Pełny wykaz sołtysów znajdziemy w tabeli na str. 11.
2 www.nysa.eu @nysaeu Aktualności
Burmistrz Nysy
337
77 448 14
Wydawca: Agencja Rozwoju Nysy Sp. z o.o., ul. Marcinkowskiego 2-4, 48-300 Nysa, www.arn.nysa.pl, sekretariat@arn.nysa.pl, tel. 505
848, tel.
91
Redaguje: Agencja Rozwoju Nysy Sp. z .o.o., Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej “EKOM” Sp. z o.o., Miejski Zakład Komunikacji Sp. z o.o., Nyska Energetyka Cieplna Nysa Sp. z o.o., Wodociągi i Kanalizacja “AKWA” Sp. z o.o., Urząd Miejski w Nysie. Skład i opracowanie graficzne: Łukasz Bulla, www.bullalukasz.pl. Druk: DAYMEDIA Sp. z o.o., Nysa, ul. Sobieskiego 5/1, www.daymedia.pl
REKLAMA
„Nysa Północ” – plan na nową dzielnicę miasta
Trwa budowa dróg na dawnym poligonie i drogi zbiorczej. Zadanie związane z poprawą dostępności komunikacyjnej realizują dwie niezależne firmy. Jest ono ważne też ze względu m.in. na obrany kierunek rozwoju miasta i zapewnienie kolejnych terenów pod rozwój mieszkalnictwa. W perspektywie kilku lat, teren będzie nie do poznania.
Inwestycja warta 40 milionów
Rozpoczęta w ubiegłym roku budowa dróg na osiedlu jest mocno zaawansowana. Firma Tombet z Korytnicy łącznie do wykonania ma 3-kilometrowy odcinek na trudnym, pagórkowatym terenie. Jak mówi Sekretarz Miasta Piotr Bobak, jest już gotowa pełna infrastruktura podziemna tj. kanalizacja deszczowa i sanitarna, linie energetyczne i pozostałe instalacje techniczne.Gotowe są też podbudowy dróg i w zasadzie wykonawca czeka na wylanie nawierzchni ścieralnej i nawierzchni docelowej - mówi Sekretarz Miasta. Na razie gotowa jest droga do Fortu II, gdzie gmina zdecydowała się na kostkę zamiast asfaltu.
Szybciej zostanie oddany do użytku kilometrowy, strategiczny dla dostępności nowych te-
renów odcinek łączący poligon z ulicą Orląt Lwowskich. Tu stan zaawansowania prac wynosi
70%. Zadanie będzie oddane w czwartym kwartale bieżącego roku. - W obrębie tej bardzo
ważnej drogi zbiorczej trwają
m.in. prace związane z budową
ścieżek rowerowych oraz chod-
ników - mówi Piotr Bobak.Jej parametry zostały dobrane z myślą o dalszej zabudowie wielorodzinnej oraz jednorodzinnej w kierunku Jędrzychowa i obwodnicy Nysy. Pierwszy etap zakończy się na tzw. ceglanej bramie, a droga będzie przedłużeniem ulicy Igancego Krasickiego. W dalszych latach droga będzie omijać Fort Prusy, tereny zielone i połączy się z drogą przebiegającą przez Jędrzychów. Obie inwestycje budowy dróg zostały dofinansowane z funduszy rządowych.
Nawet do 200 hektarów do zabudowy
Obecne osiedle domów jednorodzinnych zajmuje teren ponad 20 hektarów, a w kolejnym etapie pod zabudowę przeznaczonych będzie około 90 hektarów. Gmina obecnie prowadzi prace związane ze zmianą miejscowego planu zagospodarowania terenu. - Projekt powinien
trafić pod obrady Rady Miejskiej w ciągu najbliższych trzech miesięcy - mówi Wiceburmistrz Nysy, Marek Rymarz. - Dzięki temu dajemy zielone światło na dalszy rozwój mieszkalnictwa wraz z towarzyszącymi usługami. Plan przewiduje, że będą mogły też powstać tam m.in. obiekty handlowe, tereny rekreacyjne i zieleń parkowa.
Jest też przewidziane miejsce pod budowę kościoła.
Po uchwaleniu planu, gmina przystąpi do podziałów geodezyjnych i przygotowywania nieruchomości do przetargów. – Jestem przekonany, żew ciągu najbliższych lat powstaną kolejne dziesiątki, jeżeli nie setki domów i mieszkań – mówi Burmistrz Nysy Kordian Kolbiarz. - To tym bardziej dla nas istotne, że bardzo mocno potrzebujemy
magnesu, który zatrzyma młodych mieszkańców w naszej gminie, ale też pozwoli przyciągnąć kolejnych mieszkańców.
W pobliżu ulicy Orląt Lwowskich powstanie też 300 mieszkań w ramach społecznej inicjatywy mieszkaniowej. Sim Opolskie jest na etapie przygotowywania projektów, podobnie jak gminy Głuchołazy i Olesno. Budowa nowych bloków rozpocznie się prawdopodobnie jeszcze w tym roku.
3 Nr 09/2023, nakład 12 000 tys. egz. Temat numeru ! REKLAMA
fot. Andrzej Babiński
Burmistrz Nysy Kordian Kolbiarz
fot. Łukasz Burmiński
Autor Tekstu Andrzej Babiński
KRÓTKO!
WIELKIE ŚCIGANIE W NYSIE
1 Na początku maja odbył się III Rajd Nyski, organizowany w ramach cyklu Rajdowe Mistrzostwa Południa. Uczestnicy ścigali się między innymi na terenie dawnej FSD. Na starcie w Nysie w szranki stanęło 36 załóg Rajdowych Mistrzostw Południa i Rajdowych Mistrzostw Opolszczyzny. W rajdzie wzięło też udział 31 załóg zgłoszonych do rywalizacji w Opolskim Samochodowym Pucharze Rajdowym oraz w Rajdowym Samochodowym Pucharze Śląska. Na nyskim rynku pojawiły się również pojazdy zabytkowe w ramach Zlotu Pojazdów Zabytkowych organizowanego przez Opolski Ruch Pojazdów Zabytkowych.
POPULARNY PISARZ GOŚCIEM MIEJSKIEJ
BIBLIOTEKI 2
W ramach Tygodnia Bibliotek pod arkadami miejskiej placówki odbyło się spotkanie autorskie z Robertem Małeckim. Autor popularnych kryminałów, takich jak „„Najgorsze dopiero nadejdzie”, „Porzuć swój strach”, „Koszmary zasną ostatnie”, czy „Zmora” w niezwykle ciekawy sposób opowiadał nie tylko o swoich książkach, ale też swoim spojrzeniu na współczesny kryminał. Robert Małecki jest laureatem najważniejszych polskich kryminalnych trofeów literackich, w tym Nagrody Wielkiego Kalibru oraz Nagrody Kryminalnej Piły.
WASSIM BEN TARA OPUSZCZA STAL NYSĘ
3Spore kadrowe zmiany w drużynie PSG Stali Nysa. Z zespołem żegna się m.in. najlepszy atakujący. Wassim Ben Tara nie będzie reprezentował żółto-niebieskich barw w sezonie 2023/2024. – Wielka szkoda, że Wassim opuszcza Nysę. Zrobił dla nas bardzo dużo. To chłopak, który ma wielki potencjał. Cieszę się, że Nysa dała mu możliwość wybicia się. Bardzo dobrze mi się z nim pracowało – to profesjonalista w każdym elemencie – mówi Daniel Pliński, trener PSG Stali Nysa. Z drużyną pożegnali się także Kamil Kwasowski, Rafał Buszek, Szymon Biniek i Kento Miyaura.
KOLEJNE TARGI PRACY
JUŻ W CZERWCU JUBILEUSZOWY X BIEG NYSKI
Jubileuszowy X Bieg Nyski, odbędzie się 10 czerwca 2023 roku. Start i meta na ul. Sudeckiej przy HALI NYSA, w której mieścić się będzie także Biuro Zawodów. Organizator przewidział limit na poziomie 900 Uczestników w biegu głównym.
Do startu X Biegu Nyskiego pozostał
już niespełna miesiąc. Zapisało się
już blisko 850 osób. Jeszcze w ubiegłym miesiącu organizator zaprezentował okolicznościowe medale oraz koszulki, których motywem przewodnim jest popularna „Nyska” kiedyś produkowana w Nysie. Koszulki otrzymają w pakiecie Uczestnicy, którzy zdążą się zapisać do 28 kwietnia br. Koszulki full print z dobrego jakościowo materiału w tym roku robią wrażenie i są zdecydowanie godne jubileuszowej X edycji.
– Start biegu na 10 km o godz. 19:00. Szybka, płaska i w 100% asfaltowa trasa biegu, na jednej 10-kilometrowej pętli, pozwoli zmierzyć się z własnym rekordem życiowym.
Organizator jak co roku przewidział bogaty pakiet startowy dla Uczestników. Panie, które ukończą X Bieg Nyski, standardowo na mecie otrzymają kwiaty – mówi Jacek Makowski,
macje i formularze dostępne są na stronach Organizatora. Zapisy internetowe trwają do 2 czerwca 2023 r. W przypadku nie wyczerpania limitu, będzie możliwość zapisów w Biurze Zawodów w dniu imprezy.
Z NYSY DO FORMUŁY 1
W kwietniu w Collegium Polytechnicum odbyło się kolejne innowacyjne szkolenie dla studentów Wydziału Nauk Technicznych PANS w Nysie. Tym razem było to szkolenie z programowania maszyn sterowanych numerycznie. Co ciekawe, przeprowadził je absolwent nyskiej Akademii, który obecnie pracuje dla dużej brytyjskiej firmy.
– Szkolenie zostało przeprowadzone na specjalistycznym programie, który zakupiła dla nas firma Progressive Technology z Wielkiej Brytanii. Ciekawostką jest fakt, że szkolenie prowadził pracownik firmy, który jest jednocześnie naszym absolwentem. Możemy się więc pochwalić, że Brytyjczycy mocno korzystają z wiedzy naszych absolwentów. Mamy tam już kilku pracowników, nasi studenci byli również na praktykach i stażach – mówi dr inż. Piotr Chwastyk – Prorektor ds. współpracy i rozwoju PANS w Nysie, wykładowca na kierunku zarządzanie i inżynieria produkcji.
– Co ciekawe, firma Progressive Technology chwali się, że m.in. produkuje części do bolidów F1. Stąd także duże zainteresowanie szkoleniem ze strony studentów
i perspektywą ewentualnego zatrudnieniaw tak innowacyjne firmie – dodaje Chwastyk. Szkolenie przeprowadził Łukasz Cieślik, absolwent PANS, który pokazywał studentom możliwości nowego programu, a także wdrażał w niego kadrę naukową. – Prowadzimy szkolenia cyklicznie. Będę jeszcze częściej gościł na Uczelni i będziemy intensywnie wdrażać nowy system – mówi Łukasz Cieślik.
Dodajmy, że szkolenie trwało przez 5 dni po 6 godzin dziennie.
organizator Biegu Nyskiego. Zwycięzcy biegu – jeśli pobiją rekord trasy – otrzymają specjalną premię finansową, oprócz standardowej nagrody. Jest o co walczyć, bowiem łączna kwota za zwycięstwo w kategorii OPEN to 1600 PLN, zarówno w kategorii Pań i Panów.
4
Na 2 czerwca Powiatowy Urząd Pracy w Nysie szykuje kolejną edycję Targów Pracy i Edukacji „Partner”. Organizatorzy spodziewają się kilkudziesięciu pracodawców. Jak zawsze pojawią się ciekawe pracy na rynku lokalnym, ale także oferty wyjazdu za granicę. Przy stoiskach znajdziemy także przedstawicieli instytucji rynku pracy, agencji zatrudnienia, czy też instytucji szkoleniowych. Obok bogatej oferty pracy na targach, w specjalnie przygotowanej strefie będzie również możliwość skonsultowania swojego CV oraz listu motywacyjnego z profesjonalistą. Dla firm targi są okazją do zaprezentowania swojej marki, przedstawienia ofert i prowadzonych projektów rekrutacyjnych.
Oprócz biegu głównego na 10km, w programie imprezy, uwielbiana przez najmłodszych „Mila Rodzinna Biegu Nyskiego”. Bieg na dystansie ok. 1,5 km wystartuje o godzinie 18:00, uczestnikiem może być każdy. Nie ma tutaj ograniczeń wiekowych, udział mogą wziąć całe Rodziny od najmłodszych dzieci w wózkach, po najstarszych z Familii. „Mila Rodzinna Biegu Nyskiego” będzie bezpłatna – najważniejsza jest dobra zabawa dla całych Rodzin. Wszyscy otrzymają pamiątkowy numer startowy, natomiast dla wszystkich Uczestników, którzy ukończą ten dystans, przewidziano także okolicznościowy medal. Limit w tym biegu to 500 osób.
Organizatorem imprezy jest Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy „GIM 2”w Nysie, wraz z Fundacją
„W działaniu” oraz grupa biegowa
„NYSA BIEGA”. Uczestnikiem zawodów na dystansie 10 km, mogą być osoby, które do dnia 10 czerwca 2023 r., ukończą 16 lat, opłacą wpisowe oraz w Biurze Zawodów podpiszą stosowne oświadczenie o stanie zdrowia. Zgłoszenia można dokonywać drogą elektroniczną: infor-
4 www.nysa.eu @nysaeu
REKLAMA
Aktualności
NA RZECE PRZEWRÓCIŁ SIĘ PONTON. NA POKŁADZIE BYŁO 9 OSÓB
Do zdarzenia doszło 13 maja po godzinie 17.00 na rzece Nysa-Kłodzka przy ul. Franciszkańskiej – w miejscu, w którym nie wolno pływać. Ponton przewrócił się na jazie, a 9 osób wpadło do wody.
Poszkodowani zostali zabrani do szpitala. Na szczęście, nie ma ofiar śmiertelnych. Policja będzie ustalać, co w tym miejscu robili amatorzy pływania. Gdyby do sytuacji doszło kilka lat temu, przed remontem koryta rzeki, finał tego zdarzenia mógł być tragiczny. Jaz był kilka razy większy. Do akcji zadysponowano m.in. jednostki z Nysy, Rusocina i Niwnicy.
PIJANY KIEROWCA WJECHAŁ W INNE AUTO
33-latek wjechał w zaparkowany samochód marki opel. Mężczyzna miał ponad 2 promile alkoholu w wydychanym powietrzu. Teraz o jego losie zadecyduje sąd.
– W piątek 5 maja br. przed godz. 22:00 policjanci drogówki patrolowali ulicę Nysy. Przejeżdżając obok jednego ze sklepów, zauważyli jak kierujący osobowym mitsubishi podczas wykonywania nieprawidłowego manewru cofania najechał na prawidłowo zaparkowany pojazd marki opel. Policjanci podjęli czynności wobec kierującego.
Od 33-letniego mieszkańca gminy Otmuchów, w trakcie interwencji funkcjonariusze wyczuli alkohol.
W związku z tym, sprawca zdarzenia został poddany badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Urządzenie wykazało
ponad 2 promile alkoholu – mówi st. sierż. Janina Rudkowska, oficer prasowy KPP w Nysie.
Mężczyźnie zostało już zatrzymane prawo jazdy, a o jego dalszym losie zadecyduje sąd.
KOBIETA STRACIŁA 87 000 EURO
Na początku maja do Komendy Policji w Nysie zgłosiła się kobieta, która powiadomiła o popełnieniu oszustwa. Jak oświadczyła – na terytorium Włoch przekazała swój telefon do naprawy. Jak się później okazało, z jej konta zniknęło około 87 000 euro.
Najprawdopodobniej do tego przestępstwa doszło, gdy telefon był w naprawie. Dlatego Policja przypomina, aby korzystając z telefonu, przestrzegać kilku podstawowych zasad bezpieczeństwa:.
• Ustaw blokadę ekranu – hasło lub PIN. Jest to najbardziej skuteczna blokada ekranu.
• Korzystaj z zaufanych aplikacji i aktualizuj oprogramowanie – trzymaj się oficjalnego sklepu z aplikacjami dla swojego smartfona i możliwie ogranicz uprawnienia dla aplikacji. Aktualizuj oprogramowanie, kiedy
jest to możliwe.
• Zainstaluj program antywirusowy – program antywirusowy w telefonie posiada szereg zabezpieczeń i zwiększy ochronę telefonu.
• Ogranicz łączność bezprzewodową – korzystaj rozważnie z sieci publicznych, wyłącz Bluetooth, jeśli z niego nie korzystasz i zainstaluj usługę VPN.
• Skonfiguruj zdalny dostęp do telefonu – skonfiguruj telefon pod kątem zdalnego czyszczenia oraz lokalizowania w przypadku kradzieży.
WYPADEK NA TRASIE OPOLE-NYSA.
Do zdarzenia doszło 13 maja około godziny 13.30 na DK 46 (skrzyżowanie Prusinowice-Pakosławice). Zderzyły się dwa auta osobowe.
Samochodami podróżowały łącznie cztery osoby. Trzy odniosły obrażenia. To matka i dwójka jej dzieci. Zostali zabrani do szpitala przez karetkę. Na miejsce wypadku zadysponowano zastęp straży pożarnej
z JRG Nysa, po dwa zastępy z OSP Pakosławice oraz OSP Prusinowice, a także zespół ratownictwa medycznego i policję. Przyczyny zdarzenia wyjaśnia policja.
5 Nr 09/2023,
12
Wydarzenia REKLAMA
nakład
000 tys. egz.
MATKA Z DWÓJKĄ DZIECI TRAFILI DO SZPITALA
Fot. Piotr Kudzia
6 www.nysa.eu @nysaeu Kultura
CO POWINNIŚMY WIEDZIEĆ O TRANSPLANTACJI
Czym jest transplantacja?
Transplantacja jest dziedziną, która zajmuje się przeszczepianiem narządów. Transplantacja potocznie zwana przeszczepem, specjalizuje się w pobieraniu zdrowych tkanek narządów a także komórek od dawcy i wszczepieniu, czyli umieszczeniu w specjalnie przygotowanym miejscu u biorcy. Przeszczep jest metodą ratowania życia osób ciężko chorych, które potrzebują zdrowego narządu.
Prawne podstawy transplantacji
W Polsce powszechnie panuje przekonanie, że to rodzina decyduje o przeszczepieniu narządów zmarłego krewnego. Nie znajduje to jednak potwierdzenia w obowiązujących przepisach polskiego prawa.
W polskim prawie dotyczącym transplantacji obowiązuje zasada domniemanej zgody, polegającej na możliwości zgłoszenia za życia sprzeciwu wobec pobrania organów i komórek do transplantacji. Obowiązująca Ustawa z dn. 1.07.2005 r. o pobieraniu, prze-
chowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz. U. z 2020 r. poz. 2134 z późn. zm.) określa zasady pozyskiwania dawców oraz zasady pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, w tym komórek krwiotwórczych szpiku, krwi obwodowej oraz krwi pępowinowej, tkanek i narządów pochodzących od żywego lub zmarłego dawcy.
W jakiej sytuacji dopuszczalne jest pobranie komórek, tkanek, narządów
Pobranie komórek, tkanek lub narządów do przeszczepu jest dopuszczalne po stwierdzeniu trwałego, nieodwracalnego ustania czynności mózgu (śmierci mózgu), co stwierdza niezależna komisja lekarska, niezwiązana z przeszczepami. „Pobrania komórek, tkanek lub narządów ze zwłok ludzkich w celu ich przeszczepienia lub pobrania komórek lub tkanek w celu ich zastosowania u ludzi można dokonać, jeżeli osoba zmarła nie wyraziła za życia sprzeciwu” (art. 5 ust. 1 ww. Ustawy), czyli: jej na-
zwisko nie figuruje w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów, nie podpisała ona oświadczenia o sprzeciwie wobec przekazania narządów do przeszczepienia lub nie wyraziła ustnie takiej woli przynajmniej dwóm osobom, które mogą to pisemnie poświadczyć.
Czym jest Centralny Rejestr Sprzeciwów
Jeżeli osoba nie zgadza się na oddanie narządów do przeszczepu, wówczas rejestruje się w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów. Sprzeciw można zgłosić osobiście lub listownie w Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnym ds. Transplantacji „Poltransplant” w Warszawie na formularzu dostępnym na stronie www.poltransplant.org.pl.
Po dokonaniu zgłoszenia w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów, osoba otrzymuje potwierdzenie wpisu do Rejestru. W przypadku osób niepełnoletnich sprzeciw wnoszą ich opiekunowie.
Sprzeciw można również wyrazić w postaci podpisanego i noszonego przy sobie oświadczenia lub wyrazić go ustnie w obecności dwóch świadków, którzy potwierdzą go pisemnie. Jeżeli żadna z powyższych
przeszkód nie występuje, lekarz może dokonać pobrania narządów od osoby zmarłej. W przypadku braku sprzeciwu w CRS i braku oświadczeń o sprzeciwie lub woli, lekarz będzie pytał najbliższych zmarłego, ale nie o zgodę na pobranie od niego narządu do przeszczepu, tylko o ich wiedzę dotyczącą sprzeciwu zmarłego w tej kwestii.
Jak zostać dawcą narządów
Żeby zostać dawcą trzeba być osobą pełnoletnią i nie trzeba nigdzie zgłaszać, że po śmierci chcemy przekazać swoje narządy oczekującym na przeszczep. Przed pobraniem narządów od osoby małoletniej lekarze pytają o decyzję rodziców lub opiekunów prawnych. Mogą oni wyrazić sprzeciw za życia dziecka. Osoba małoletnia powyżej szesnastego roku życia może samodzielnie zgłosić sprzeciw i w takim przypadku nie można pobrać jej narządów.
Mimo że nie trzeba deklarować zgody na transplantację po śmierci, wiele osób dodatkowo:
• rejestruje się w bazach dawców różnych organizacji pozarządowych, • nosi bransoletki bądź karty dawcy, potwierdzające ich zgodę.
Decyzja o (nie)oddaniu po śmierci swoich narządów należy do każdego z nas. Poinformujmy za życia bliskich o swojej decyzji! Jakakolwiek ona by nie była. Pośmiertne oddanie narządów jest ostatnim, najcenniejszym darem, jaki człowiek może ofiarować drugiemu człowiekowi.
9 Nr 09/2023, nakład 12 000
tys. egz. Edukacja
10 www.nysa.eu @nysaeu Kultura
