1 Πίνακαςπεριεχομένων Μαθητές σε Απόγνωση ΠΡΟΛΟΓΟΣ Τοποθέτηση νέου Διευθυντή στο Γυμνάσιο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης Αγορά και καθημερινή χρήση βιντεοκάμερας Ανυπόστατες κατηγορίες περί χρήσης ναρκωτικών ουσιών σε βάρος μαθητών από τον σύλλογο των καθηγητών Περιμένοντας την Απόφαση της Διοίκησης έναν ολόκληρο χρόνο Διπλό μέτωπο κατά του Διευθυντή, από δύο μαθήτριες και από την παρέα του. Οι καταθέσεις που κρίνουν τα γεγονότα Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
2 Μαθητές σε Απόγνωση Στους αγαπημένους μου μαθητές που αγωνίστηκαν για ίσα δικαιώματα «Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα». ΝίκοςΚαζαντζάκης Έλληνας συγγραφέας, ποιητής και φιλόσοφος
3 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Τα Γυμνάσια και τα Λύκεια Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης ιδρύθηκαν στην Ελλάδα με στόχο την ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης σε παλιννοστούντες και μετανάστες μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο Γυμνάσιο και Λύκειο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης της Θεσσαλονίκης από την αρχή της ίδρυσής του το 1985, φοιτούσαν μαθητές ομογενείς που προέρχονταν από σχολεία του εξωτερικού, γερμανόφωνων και αγγλόφωνων χωρών, όπως από την Γερμανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία και την Νότιο Αφρική. Τα τελευταία χρόνια, μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, η Ελλάδα έγινε χώρα υποδοχής παλιννοστούντων και μεταναστών μαθητών από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ όπως την Ρωσία, Γεωργία, Αρμενία, Λευκορωσία, Ουκρανία και από τις Βαλκανικές χώρες όπως την Βουλγαρία και Αλβανία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η ελληνική κοινωνία να αποκτήσει πολυπολιτισμικό χαρακτήρα. Τα τρία σχολικά χρόνια (2003-2006), οι μαθητές και περισσότερο οι μαθήτριες του σχολείου αντιμετώπισαν μια πρωτόγνωρη για τα εκπαιδευτικά δεδομένα ανάρμοστη συμπεριφορά από τον Διευθυντή του σχολείου Σ’ αυτά τα τρία χρόνια οι μαθήτριες προέβησαν σε τρεις καταγγελίες κατά του Διευθυντή του σχολείου χωρίς αποτέλεσμα. Οι καθηγητές στήριζαν σθεναρά τον Διευθυντή και στις τρεις καταγγελίες, το ίδιο η Διοίκηση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και το Υπουργείο Παιδείας. Η τέταρτη προφορική καταγγελία κατά του Διευθυντή του σχολείου έγινε από τους φιλικά προσκείμενους προς αυτόν καθηγητές από εγωισμό και μόνο, και περιγράφεται στο βιβλίο. Έτσι επήλθε η ρήξη στις σχέσεις τους. Ακολούθησαν και από τα δύο μέρη ατελείωτες ημέρες έντασης στο σχολείο, χωρίς να δίνεται λύση, γιατί τα υψηλόβαθμα κομματικά στελέχη της Διοίκησης συνέχισαν να προστατεύουν τον Διευθυντή. Η λύση δόθηκε από δημοσιογράφο της εφημερίδας ΕΓΝΑΤΙΑ.
4 Τοποθέτηση νέου Διευθυντή στο Γυμνάσιο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης Διακοπές του Πάσχα, Απρίλιος 2003. Η ηλιόλουστη ημέρα και ο γαλανός ουρανός σε προδιαθέτουν για έξοδο και εγώ έχω διάθεση για βολτίτσα. Τηλεφωνώ σε μια φίλη. Της προτείνω να πάμε για καφέ, να κουβεντιάσουμε διάφορα θέματα. Την ώρα που σχολιάζουμε τα γεγονότα στο καφέ του Hyatt Regency, χτυπάει το κινητό τηλέφωνο της φίλης μου. Απαντάει και την ακούω να ρωτάει ξαφνιασμένη: -Πότε έγινε; Πού ήταν; Πώς έγινε αυτό; Κλείνει το τηλέφωνο και μου λέει: -Η Ιουλία ήταν, η καθηγήτρια των Θρησκευτικών -Τι σου είπε; Ρωτάω την φίλη μου -Πέθανε η Διευθύντρια και αύριο θα γίνει η κηδεία της. -Ποια πέθανε; Ρωτάω ξαφνιασμένη -Η Διευθύντρια, η Ελένη. -Πώς πέθανε; ρωτάω ξανά. Δεν ήταν άρρωστη -Δεν απαντούσε στο τηλέφωνο. Η κόρη της πήγε στο σχολείο να την αναζητήσει. Ήταν εκεί μόνη, για κάποια δουλειά Την βρήκε νεκρή στο γραφείο -Στο σχολείο διακοπές του Πάσχα; Τι πήγε να κάνει; Ρωτάω ξανά. Άφωνες για λίγα λεπτά, κοιτάει η μία την άλλη. Δεν ξέρουμε τι να πούμε. Δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες Πράγματι η Διευθύντρια του σχολείου, στο οποίο εγώ και η φίλη μου εργαζόμαστε ως καθηγήτριες, είχε πεθάνει ξαφνικά από καρδιακό επεισόδιο. Μετά τις διακοπές του Πάσχα τοποθετήθηκε ως νέος Διευθυντής ο κ. Αργυράλλης Εργαζόταν μέχρι τότε ως καθηγητής σε ένα σχολείο της Αθήνας. Ο Προϊστάμενος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, κ. Ισαακίδης Γεώργιος, ενημέρωσε τηλεφωνικά την κ. Παπαδοπούλου, Υποδιευθύντρια του σχολείου, με τα εξής λόγια: -κ. Παπαδοπούλου, ενημέρωσα τον κ. Αργυράλλη για την τοποθέτησή του, βρίσκεται στην Αθήνα, έρχεται να αναλάβει υπηρεσία Λυπάμαι εσένα και το σχολείο! Η Υποδιευθύντρια δεν είπε τίποτα. Ούτε και κατάλαβε τι ακριβώς εννοούσε ο Προϊστάμενος. Οι πληροφορίες αυτές μού δόθηκαν από την ίδια την Υποδιευθύντρια. Προβληματίστηκα, αλλά δεν υποψιάστηκα κάτι, απλά τις κράτησα στην μνήμη μου. Ο Προϊστάμενος συμμετείχε στην επιτροπή αξιολόγησης των Διευθυντών που έγινε λίγους μήνες πριν. Τον έκρινε κατάλληλο για Διευθυντή. Του έβαλε υψηλή βαθμολογία, όπως υψηλή ήταν η βαθμολογία και των άλλων μελών της επιτροπής. Γιατί λυπάται;
5 Είναι 5 Μαΐου 2003, ημέρα Δευτέρα. Έρχεται στο σχολείο ο κ. Αργυράλλης. Ένας άντρας γύρω στα 55 χρονών, ψηλός, αδύνατος, ντυμένος με κοστούμι και γραβάτα στις αποχρώσεις του μπλε γκρι. Μαλλιά καστανά σπαστά, ατημέλητα, πρόσωπο ταλαιπωρημένο με πολλές ρυτίδες, αλλά με μόνιμο χαμόγελο. Αμέσως μετά την τοποθέτηση του Διευθυντή, αρχίζω να δέχομαι περίεργα σήματα από το περιβάλλον. Αισθάνομαι βαριά την ατμόσφαιρα. Χωρίς να έχω συγκεκριμένα στοιχεία, διαισθάνομαι πως κάτι συμβαίνει. Νοιώθω ανακούφιση που ο Διευθυντής δεν μένει στο σχολείο, όλο το ωράριο. Έρχεται το πολύ μία ώρα και φεύγει. Μας λέει πως ψάχνει σπίτι να νοικιάσει. Το αυτοκίνητό του είναι παρκαρισμένο στην αυλή του σχολείου, γεμάτο με τις αποσκευές του. Δεν το μετακινεί καθόλου, κοιμάται μέσα στο αυτοκίνητο, όπως μας λέει Δεν καταλαβαίνω, γιατί δεν πάει σε ξενοδοχείο. Αν το κάνει για λόγους οικονομικούς ή αν είναι παράξενος. Δείχνει ενδιαφέρον, ενημερώνεται για την λειτουργία του σχολείου από την Υποδιευθύντρια και δημιουργεί μία φιλική ομάδα από καθηγητές γύρω του. Σε μία συνεδρίαση του Συλλόγου των καθηγητών μας πληροφορεί με αλαζονεία πως τον κάλεσε ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, κ. Στεργίου Χρήστος, και του είπε: «Να προσέχεις την Αρβανιτίδου». Πάλι δεν υποψιάζομαι τίποτα. Με προβληματίζει φυσικά, να προσέχει από σαράντα καθηγητές μόνο εμένα, καταγράφεται στην μνήμη μου, αλλά μέχρι εκεί. Τελειώνουν οι δύο μήνες του σχολικού έτους, Μάιος – Ιούνιος, και αρχίζουν οι διακοπές του καλοκαιριού. Αγορά και καθημερινή χρήση βιντεοκάμερας Τον Σεπτέμβριο του 2003 ξεκινάει η νέα σχολική χρονιά. Επιτέλους ο Διευθυντής βρήκε σπίτι να νοικιάσει και το αυτοκίνητο μετακινήθηκε από την αυλή του σχολείου. Τώρα αναγκάζεται να φεύγει από το σχολείο, γιατί είναι μόνος και πρέπει να μαγειρέψει, όπως μας λέει, ή πρέπει να παρακολουθήσει κάποιο συνέδριο. Την λίγη ώρα που μένει στο σχολείο, οι καθηγητές είναι δίπλα του. Λύνουν τα τρέχοντα προβλήματα χωρίς την παρέμβασή του και το σχολείο λειτουργεί φαινομενικά καλά. Ο κ Αργυράλλης έχει την στήριξη των καθηγητών του σχολείου και του Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Νοιώθει παντοδύναμος. Έτσι αρχίζει να μην προσέχει και αποκαλύπτεται. Αγοράζει μία βιντεοκάμερα για τις ανάγκες του σχολείου, όπως ο ίδιος λέει. Τον βλέπω να γυρίζει στην αυλή, συνεχώς με την βιντεοκάμερα στα χέρια. Δεν γνωρίζω τι βιντεοσκοπεί. Όταν δεν τρέχει με την κάμερα στα χέρια, κλείνεται σε ένα μικρό γραφείοβιβλιοθήκη μόνος και χρησιμοποιεί το κομπιούτερ. Άλλοτε κάθεται στο γραφείο του με βλέμμα αφηρημένο και τρώει στραγάλια, πετώντας τα στον αέρα και πιάνοντάς τα με το στόμα. Αυτή είναι η εικόνα του παντοδύναμου Διευθυντή του σχολείου μας. Κάτι δεν πάει καλά. Δεν μπορώ να κάνω
6 διάγνωση, δεν είμαι γιατρός. Παρατηρώ επίσης πως καλεί τις μαθήτριες συνέχεια στο γραφείο του, χωρίς να υπάρχει ουσιαστικό θέμα για να λύσει Ωστόσο επειδή «ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιο», κάποια ημέρα μαθαίνω τι γίνεται εκεί μέσα Μπαίνω στην τάξη για το μάθημα των μαθηματικών και μια μαθήτρια μου λέει με χαμηλή φωνή και τα μάτια της καρφωμένα στα δικά μου: -Κυρία, τι Διευθυντής είναι αυτός; -Γιατί το λες αυτό; Τι έκανε; Την ρωτάω. -Κυρία, μας φωνάζει τα κορίτσια στο γραφείο και μας λέει πως η γκόμενά του είναι στην ίδια ηλικία με μας, 13 – 14 χρονών. Οι άλλες μαθήτριες, παίρνοντας θάρρος, αρχίζουν μία – μία να λένε τις δικιές τους εμπειρίες: -Κυρία, μας λέει πως πρέπει να φοράμε κοντή φούστα, για να προβάλλεται η θηλυκότητά μας. -Κυρία, μας ρωτάει αν μας αρέσουν τα αγόρια. -Κυρία, ο Υπουργός είναι ρατσιστής; Ρωτάει μία μαθήτρια. (Υπουργός Παιδείας είναι ο κ. Πέτρος Ευθυμίου) -Γιατί το λες αυτό; Την ρωτάω, προσπαθώντας να καταλάβω τι γίνεται, να βάλω τις σκέψεις μου σε μία τάξη. -Επειδή είμαστε ξένοι έβαλε αυτόν τον Διευθυντή στο δικό μας το σχολείο; Σε κανένα ελληνικό σχολείο δεν θα τον ήθελαν ούτε για μία ημέρα! Όση ώρα μιλούν τα κορίτσια, τα αγόρια ακούν χωρίς να βγάζουν λέξη από το στόμα τους, με το κεφάλι σκυφτό, πολύ σοβαρά και προβληματισμένα. Φαίνεται καθαρά η προσπάθεια που κάνουν να πνίξουν τον θυμό τους με όλα όσα ακούν. Με ξαφνιάζουν αυτά που συμβαίνουν στο γραφείο, γιατί εγώ μόνο με την κάμερα τον έβλεπα μέχρι εκείνη την στιγμή. Ρωτάω: -Τα συζητήσατε αυτά με τους γονείς σας; Όσα μου λέτε είναι πολύ σοβαρά. Ακούγονται διάφορα όπως: -Κυρία, σιγά μην πούμε στους γονείς μας τι μας κάνετε οι καθηγητές στο σχολείο! Ένα σωρό προβλήματα έχουν θα τους φορτώσουμε και άλλα; -Κυρία, η μαμά μου είπε «πρόσεξε μην το μάθει ο μπαμπάς σου θα σε σταματήσει αμέσως από το σχολείο». -Κυρία, η δική μου η μαμά είπε «όταν θα βλέπεις τον Διευθυντή να φεύγεις μακριά». -Εμένα η μαμά μου είπε «ποτέ να μην πας στο γραφείο του». Το συγκεκριμένο πρόβλημα που βίωναν τα παιδιά στο σχολείο και μετέφεραν στις οικογένειές τους με εξόργιζε. Πώς συνεχίζεις να δουλεύεις σε ένα σχολείο με έναν τόσο γελοίο Διευθυντή; Ρωτούσα τον εαυτό μου συνεχώς Και ενώ ένοιωθα την ανάγκη να πάω στο γραφείο και
7 να του ζητήσω τον λόγο, δεν έκανα απολύτως τίποτα. Έκλεισα απλά την συζήτηση με τις μαθήτριες λέγοντας: -Παιδιά το θέμα αυτό είναι πολύ σοβαρό. Μπορεί να αντιμετωπισθεί μόνο με τον σύλλογο γονέων. Να έρθουν εδώ οι γονείς σας μια ημέρα και να συζητήσουμε όλοι μαζί αυτά που μου είπατε. Μετά από τέτοια συζήτηση εγώ να διδάξω μαθηματικά και τα παιδιά να είναι σε θέση να με παρακολουθήσουν; Αδύνατον! Θα ήταν Εκπαιδευτικό bulling εκ μέρους μου! ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Περνάει λίγος καιρός. Γίνεται ένας καυγάς στην αυλή του σχολείου, μεταξύ κοριτσιών Ο Διευθυντής το πληροφορείται. Δεν χάνει την ευκαιρία. Παίρνει την κάμερα και τρέχει στην αυλή. Βιντεοσκοπεί τις μαθήτριες κατά την διάρκεια του καυγά. Αμέσως μετά ζητάει από όλες τις εμπλεκόμενες μαθήτριες να πάνε στο γραφείο του. Για να λύσουν το πρόβλημα, λέει Μέσα στο γραφείο οι μαθήτριες συμφιλιώνονται. Όλες μαζί σαν μία γροθιά αντιμετωπίζουν τον κοινό εχθρό που είναι τώρα ο Διευθυντής. Αρχίζουν να φωνάζουν: -Τελείωσαν όλα. -Δεν θα ξαναμαλώσουμε. -Είμαστε φίλες, έληξε το θέμα -Πάρε την κάμερά σου από εδώ, του λέει μία μαθήτρια θυμωμένα βλέποντάς τον να τις βιντεοσκοπεί και μέσα στο γραφείο. Κανένας σεβασμός από την μεριά των κοριτσιών στο πρόσωπό του και η λεκτική επίθεση στον ενικό αριθμό. Αυτός συνεχίζει να βιντεοσκοπεί χαμογελώντας και εκείνες εκνευρίζονται. Όσο εκνευρίζονται οι μαθήτριες, τόσο περισσότερο αυτός γελάει. Παρά τις διαμαρτυρίες των κοριτσιών για την κάμερα, ο Διευθυντής δεν σταματάει. Κάποια στιγμή βγάζει το ταμπόν της μελάνης από το συρτάρι του γραφείου και τραβάει τα χέρια των μαθητριών επάνω στο ταμπόν για να πάρει δαχτυλικά αποτυπώματα όπως λέει! Οι φωνές από όλες τις μαθήτριες χτυπάνε κόκκινο. -Τι θα τα κάνεις τα δαχτυλικά μας αποτυπώματα; -Άσε αμέσως το χέρι μου! -Μην με αγγίζεις, σου είπα! Εξηγεί τότε ο Διευθυντής πως τα χρειάζεται για την αστυνομία. Οι μαθήτριες τρομάζουν. Ανοίγουν την πόρτα του γραφείου και βγαίνουν όλες έξω Τον αφήνουν να χαζογελάει
8 Εγώ τα μαθαίνω όλα αυτά την επόμενη ημέρα από τις μαθήτριες. Περιγράφουν θυμωμένες τα γεγονότα, με κάθε λεπτομέρεια, έτοιμες για πόλεμο, κατηγορώντας τον για ρατσισμό! ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Με αφορμή την 31η Ιανουαρίου, «πανευρωπαϊκή ημέρα δράσης για τα δικαιώματα των μεταναστών», επισκέπτομαι τα γραφεία Συνδικαλιστικών Οργανώσεων των Καθηγητών και καταθέτω τη διαμαρτυρία μου γραπτώς για όσα συμβαίνουν στο σχολείο. Αναφέρω ότι «ο Διευθυντής βιντεοσκοπεί τους μαθητές κατά την διάρκεια ανάκρισης και τους πιέζει τραβώντας τα χέρια τους, να τα ακουμπήσουν στο ταμπόν της μελάνης, προκειμένου να πάρει δαχτυλικά αποτυπώματα, με την απειλή να τα δώσει στην Αστυνομία. Επίσης κατά την διάρκεια της χρονιάς, εγγεγραμμένοι μαθητές, απομακρύνθηκαν από το σχολείο, με απόφαση μόνο του Διευθυντή, με αποτέλεσμα να βρίσκονται πια στο δρόμο και να χάνουν την σχολική χρονιά» Ζητάω βοήθεια από τις Συνδικαλιστικές Οργανώσεις Καθηγητών γιατί δεν εμπιστεύομαι τον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Στεργίου, δυστυχώς Οι Συνδικαλιστικές Οργανώσεις, ενημερώνουν τον κ. Στεργίου όπως ήταν αναμενόμενο. Ακολουθεί η διεξαγωγή προκαταρκτικής έρευνας σε βάρος του Διευθυντή του σχολείου, κ. Αργυράλλη. Ο ανακριτής –Προϊστάμενος, κ. Μπέσπαρης Πέτρος, διαπιστώνει πως συμβαίνουν πράγματι όλα όσα περιγράφω στην επιστολή μου. Ο φάκελος κλείνει με την ποινή της «έγγραφης επίπληξης». Την επιβάλλει ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, κ. Στεργίου Χρήστος, στον Διευθυντή του σχολείου Ανυπόστατες κατηγορίες περί χρήσης ναρκωτικών ουσιών σε βάρος μαθητών από τον σύλλογο των καθηγητών Ενώ διεξάγεται η έρευνα για τις βιντεοσκοπήσεις ο Διευθυντής του σχολείου ξαφνικά αποφασίζει να δείξει πως αυτός έχει τον απόλυτο έλεγχο πάνω στις ζωές των μαθητών. Αποφασίζει να κατηγορήσει δέκα μαθητές ως χρήστες ναρκωτικών ουσιών. Την Δευτέρα 29-03-2004 κάθομαι στο γραφείο και περιμένω την έκτακτη συνεδρίαση των καθηγητών του σχολείου για πειθαρχικό θέμα μαθητών, σχετικό με χρήση ναρκωτικών ουσιών. Ενώ συγκεντρωνόμαστε οι καθηγητές στο γραφείο, ο Διευθυντής βγαίνει στην αυλή του σχολείου και γυρίζει κρατώντας ένα μενταγιόν, στέκεται μπροστά μου, το κουνάει στο πρόσωπο μου και φωνάζει: -κ. Αρβανιτίδου, αυτό να το χρησιμοποιήσετε!
9 Εγώ ξαφνιάζομαι. Βλέπω τον Διευθυντή, απειλητικό και αγριεμένο, να κουνάει την παλάμη του μπρος στα μάτια μου και από τα δάχτυλά του να κρέμονται ξανθές, μακριές τρίχες. Ανοίγει την παλάμη και μου δείχνει ένα κοριτσίστικο μενταγιόν, σε σχήμα φύλλου Σοκαρισμένη τού απαντώ: -Θα το χρησιμοποιήσω… Μου έχει κοπεί η ανάσα. Μένω ακίνητη μέχρι να απομακρυνθεί. Δεν καταλαβαίνω τι συμβαίνει, ούτε έχω δει άλλη φορά μαλλιά να κρέμονται από τα δάχτυλα κάποιου καθηγητή ή καθηγήτριας. Την επόμενη ημέρα μαθαίνω τι έγινε, από την ίδια την μαθήτρια. Ρωτώντας τους μαθητές στην αυλή του σχολείου, βρίσκω ποια μαθήτρια φορούσε το μενταγιόν. Την ρωτάω τι έγινε: -Κυρία, ήρθε ξαφνικά ο Διευθυντής εκεί που έπαιζα με τις φίλες μου, άπλωσε το χέρι στο μενταγιόν που φορούσα στο λαιμό, το τράβηξε με δύναμη, το πήρε σπάζοντας την αλυσίδα και μου είπε: «Αυτό είναι φύλλο κάνναβης και απαγορεύεται να το φοράς στο σχολείο!» Η μαθήτρια φέρνει το χέρι της στο λαιμό, για να μου δείξει από πού το τράβηξε βίαια ο Διευθυντής. Είναι ακόμη έντρομη. Θυμάται την σκηνή και αρχίζει να κλαίει: -Σας το ορκίζομαι, κυρία. Δεν ήξερα ότι απαγορεύεται να το φοράω το μενταγιόν αυτό -Πόνεσες στο λαιμό όταν ο Διευθυντής έσπασε την αλυσίδα; Την ρωτάω. -Όχι κυρία, δεν πόνεσα, φοβήθηκα μόνο. Θα φύγω από το σχολείο του χρόνου, θα πάω σε άλλο. -Γιατί να φύγεις; Την ρωτάω. Δεν θα επαναληφθεί. -Όχι! Θα φύγω, κυρία, θα φύγω! Κοιτάζω με προσοχή την μαθήτρια. Είναι από την Ρωσία 13 χρόνων, λεπτή, μετρίου αναστήματος Την βλέπω πρώτη φορά γιατί δεν είναι από δικό μου τμήμα. Παρατηρώ τα μαλλιά της. Είναι τα μαλλιά που κρεμότανε ανάμεσα στα δάχτυλα του Διευθυντή. Μακριά, ξανθά και ίσια! Ο γελοίος! ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Επανέρχομαι στην έκτακτη συνεδρίαση. Ο Διευθυντής μάς ενημερώνει πως 7 μαθητές είναι ναρκομανείς και πρέπει να τιμωρηθούν. Ισχυρίζεται ότι ο οδηγός του λεωφορείου που μεταφέρει μαθητές μας από την Νέα Κρήνη του ανέφερε πως βρήκε φύλλα χασίς τυλιγμένα σε ένα χαρτί. Ήταν πεταμένο κάτω, στα πόδια των μαθητών που κάθονται στα τελευταία καθίσματα. Συνεπώς οι μαθητές αυτοί καπνίζουν χασίς, αφού τα φύλλα είναι χασίς. Αυτή είναι η κατηγορία. Ο Διευθυντής κατονομάζει τους μαθητές, τους καλεί στην συνεδρίαση μαζί με το 15μελές συμβούλιο των μαθητών και όρθιος μπροστά στον σύλλογο των καθηγητών φωνάζει: -Είναι ναρκομανείς, στηριχτείτε στο λόγο μου. Δεν θα φανερώσω τους μάρτυρες, για να τους προστατεύσω.
10 Απευθυνόμενος στους μαθητές λέει: -Εμένα μου αρέσει το φαί, το κρασί και το σεξ αλλά όχι το χασίς, γιατί μειώνει την απόδοση στο σεξ! Οι μαθητές διαμαρτύρονται όλοι μαζί: -Ποιος παίρνει χασίς κύριε; Να μας κάνετε εξετάσεις σε νοσοκομείο τώρα, για να αποδείξουμε ότι λέτε ψέματα. -Συνέχεια μας απειλείτε πως θα στείλετε την Αστυνομία να κάνει έρευνα με σκύλους, στα σπίτια μας. -Μας υποσχεθήκατε χρήματα για να σας πούμε ονόματα μαθητών που κάνουν δήθεν χρήση χασίς. Οι καθηγητές παρακολουθούμε την σκηνή. Δεν έχουμε να πούμε κάτι. Δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτα. Είμαι σίγουρη ότι κανένας καθηγητής δεν θα στηριχθεί στο «λόγο» του Διευθυντή, για να ψηφίσει υπέρ της κατηγορίας, αφού δεν υπάρχει απολύτως κανένα αποδεικτικό στοιχείο, που να τεκμηριώνει την κατηγορία. Δεν υπάρχει αυτόπτης μάρτυρας καθηγητής ή μαθητής για να την στηρίξει. Δεν συνελήφθη μαθητής επ’ αυτοφώρω στο χώρο του σχολείου, όπως ορίζει η νομοθεσία, αλλά ούτε και πόρισμα από την Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών υπάρχει, σχετικά με το υλικό («χόρτο»), που είχε βρεθεί σε ένα λεωφορείο μεταφοράς των μαθητών. Οι επτά μαθητές που κατηγορούνται διαμαρτύρονται έντονα. Ζητούν να τους δοθεί η ευκαιρία να αποδείξουν με εξέταση σε νοσοκομείο πως δεν κάνουν χρήση ουσιών. Είμαι σίγουρη ότι οι καθηγητές θα καταψηφίσουν την πρόταση του Διευθυντή, αφού δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία σε βάρος των μαθητών Όταν, λοιπόν, ρωτάει ποιοι ψηφίζουν υπέρ της πρότασής του, τότε μόνο αντιλαμβάνομαι πόσο έξω έπεσα. «Όλοι στηρίζονται στο λόγο του και όλοι ψηφίζουν ναι στην πρότασή του»! Γυρίζω το κεφάλι δεξιά και αριστερά. Όλα τα χέρια σηκωμένα! Αρχίζω να διαμαρτύρομαι. Είναι πια πολύ αργά. Έκπληκτη ακούω τον Διευθυντή να φωνάζει: «Σχεδόν ομόφωνα! Εκτός από την Αρβανιτίδου!» Τι εμπειρία, θεέ μου! Τι μάθημα ήταν και αυτό! Ο Διευθυντής διαβάζει τα ονόματα των κατηγορούμενων μαθητών Οι καθηγητές αποφασίζουν την ποινή, ανάλογα με την επίδοσή τους στα μαθήματα. Νέα ονόματα προστίθενται, αυθαίρετα φυσικά. Οι μαθητές που τιμωρούνται τελικά είναι δέκα, με 5ήμερες αποβολές οι περισσότεροι Η αντίδρασή μου στο σημείο αυτό είναι πλέον έντονη. Ο Διευθυντής, κ. Αργυράλλης, με παρεμποδίζει να τοποθετηθώ επί του θέματος στη συνεδρίαση. Αφού τελειώνει αυτή η διαδικασία, λίγο πριν λήξει η συνεδρίαση, ο Διευθυντής ζητάει ξαφνικά να ψηφίσουμε και για την απομάκρυνση ενός μαθητή από το σχολείο, γιατί, όπως λέει, τον είδε στην αυλή του σχολείου να «φιλάει μία μαθήτρια» Συνεχίζω έκπληκτη να παρακολουθώ τα γεγονότα. Δεν καταλαβαίνω πώς από τα ναρκωτικά φτάσαμε στην απομάκρυνση ενός μαθητή. Ο σύλλογος, μέσα σε δευτερόλεπτα, ψηφίζει ξανά υπέρ της πρότασης του Διευθυντή, την στιγμή που ο μαθητής παίζει έξω στην αυλή
11 του σχολείου. Ο Διευθυντής ενθουσιάζεται και επαναλαμβάνει: «Σχεδόν ομόφωνα, εκτός από την Αρβανιτίδου». Όλοι οι καθηγητές γνωρίζουμε πως δεν υπάρχει η ποινή της «απομάκρυνσης μαθητή» από το σχολείο αλλά η «αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος», που ωστόσο προϋποθέτει: 1) την απολογία του μαθητή στο σύλλογο των καθηγητών, 2) την παρουσία εκπροσώπων των μαθητικών κοινοτήτων, 3) την ολομέλεια του συλλόγου των καθηγητών, 4) την έγκριση της απόφασης του συλλόγου των καθηγητών από τον αρμόδιο Προϊστάμενο και 5) τη μετεγγραφή του μαθητή σε άλλο σχολείο. Ο συγκεκριμένος μαθητής όμως δεν είχε ενημερωθεί από τον Διευθυντή για την κατηγορία. Δεν είχε εφαρμοστεί δηλαδή η νόμιμη διαδικασία από το σύλλογο των καθηγητών. Την επόμενη ημέρα, μετά την πρωινή προσευχή, ο Διευθυντής ανακοινώνει από το μικρόφωνο τις ποινές στους μαθητές. Τους υποχρεώνει να έρχονται στο σχολείο, αλλά να παραμένουν στην αυλή. Οι μαθητές διαμαρτύρονται. Ζητούν να κάνουν τις σχετικές εξετάσεις σε νοσοκομείο. Θέλουν να αποδείξουν ότι δεν είναι χρήστες ναρκωτικών ουσιών, επομένως η κατηγορία που τους αποδίδεται είναι αβάσιμη. Επικρατεί ένταση και εκνευρισμός ανάμεσά τους. Οι γονείς τους ειδοποιούνται τηλεφωνικά το πρωί της ίδιας ημέρας. Έντρομοι έρχονται στο σχολείο, για να ενημερωθούν, και φεύγουν με κατεβασμένο το κεφάλι για το κακό που τους βρήκε, συντετριμμένοι. Παρακολουθώ τα γεγονότα χωρίς να ξέρω τι να κάνω. Πού να απευθυνθώ; Στον κ. Στεργίου; ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Μετά την ανακοίνωση των ποινών και τα τηλεφωνήματα στους γονείς των τιμωρηθέντων μαθητών ακολουθεί και άλλη έκπληξη από τον Διευθυντή και το σύλλογο των καθηγητών για εμένα. Την Τετάρτη 31-03-2004, λίγο πριν την πρωινή προσευχή, έρχονται στο σχολείο οι γονείς της Τζένης, μιας μαθήτριας της Τρίτης Γυμνασίου, και με αναζητούν. Με γνωρίζουν από τις προηγούμενες χρονιές που ήμουν εγώ Διευθύντρια στο σχολείο. Θέλουν να μάθουν τι πραγματικά συμβαίνει με την κόρη τους από εμένα. -κ Αρβανιτίδου, χθες ο Διευθυντής μας ειδοποίησε τηλεφωνικά ότι η Τζένη κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών. Ξαφνιαστήκαμε, δεν τον πιστέψαμε και τον ρωτήσαμε: -Τι εννοείται; Τι είναι αυτά που λέτε; Κάνει η Τζένη χρήση ουσιών; Πού; -Στο σχολείο, απάντησε, μαζί με άλλα παιδιά. Είστε τυχεροί που δεν ζήτησα να τιμωρηθεί και αυτή με τους άλλους μαθητές. -Τι πρέπει να κάνουμε; τον ρωτήσαμε
12 -Να της αλλάξετε σχολείο. Να ρθείτε εδώ αύριο, να πάρετε τα χαρτιά της και να την πάτε σε άλλο σχολείο. Η συγκεκριμένη μαθήτρια δεν ήταν στους έντεκα ήδη τιμωρημένους μαθητές Βλέποντας την αγωνία ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους, αποφασίζω να τους μιλήσω. Νοιώθω αφάνταστη ντροπή να μιλάω για μία μαθήτρια 15 χρονών και για έναν άντρα 55 που ηλικιακά θα μπορούσε να είναι παππούς της μαθήτριας. Έτσι τους αποκαλύπτω τι πραγματικά συμβαίνει στο σχολείο: -Δεν κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών η Τζένη, ο Διευθυντής την φλερτάρει από την αρχή της σχολικής χρονιάς, από τον Σεπτέμβριο -Πέστε τα κυρία! με παρακαλάει κλαίγοντας η Τζένη. Τους το λέω, από χθες. Δεν με πιστεύουν! Δεν ξέρω τι να κάνω, δεν με πιστεύουν! -Ο Διευθυντής είναι άρρωστος, συνεχίζω. Η Τζένη δεν έχει κάνει τίποτα. Ο Διευθυντής φλερτάρει όλες τις μαθήτριες του σχολείου. -Τι είναι αυτά που λέτε; Με ρωτούν οι γονείς -Δυστυχώς, ναι. Αυτό γίνεται από την αρχή της χρονιάς. -Δεν θέλουμε να αλλάξει σχολείο. Πώς να πάει σε άγνωστο περιβάλλον; -Δεν θα την πάρετε από το σχολείο. Σε 2 μήνες η χρονιά τελειώνει. Παίρνει το Απολυτήριο και φεύγει. Μην ανησυχείτε, θα την προσέχω εγώ. Με ακούνε άφωνοι. Δεν μπορούν να με πιστέψουν. Δεν ξέρουν τι να κάνουν. Πώς να αφήσουν την κόρη τους μόνη, σε τέτοιο επικίνδυνο σχολείο; Αδιέξοδο! Τελικά ο πατέρας της Τζένης φεύγει εκνευρισμένος για τη δουλειά του. Η μητέρα παραμένει στο σχολείο, για να προσέχει την μαθήτρια. Χτυπάει το κουδούνι για την πρώτη ώρα. Κάνω μάθημα στον 1ο όροφο του σχολείου και στο διάλειμμα βλέπω την μητέρα της Τζένης να στέκεται έξω από την πόρτα της αίθουσας, όπου έκανε μάθημα η κόρη της. Στεκόταν ακουμπώντας στον τοίχο, στενοχωρημένη και καταβεβλημένη. Περίμενε όλη τη διδακτική ώρα όρθια έξω από την αίθουσα. Για μένα ήταν η σταγόνα, για να ξεχειλίσει το ποτήρι. Ένοιωσα απερίγραπτη ντροπή για τον εαυτό μου, γιατί επέτρεπα και εγώ να συμβαίνουν αυτά τα γεγονότα στο σχολείο τις τρεις τελευταίες ημέρες. Ένοιωσα το μυαλό μου να μουδιάζει μέσα στο κεφάλι μου, για πρώτη φορά στην ζωή μου. Φοβήθηκα πλέον και για τη δική μου υγεία. Πλησιάζω την μητέρα της μαθήτριας. Την συμβουλεύω να πάει την κόρη της στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ για να κάνει εξετάσεις για χρήση ναρκωτικών ουσιών, έτσι θα ηρεμήσει. Κατεβαίνοντας από τη σκάλα του πρώτου ορόφου, συναντώ την Υποδιευθύντρια του σχολείου και την ενημερώνω για την αδιαθεσία μου. Της ζητάω άδεια να αποχωρήσω από το σχολείο για λόγους υγείας.
13 Κατεβαίνω από τον πρώτο όροφο και κατευθύνομαι προς το αυτοκίνητό μου, που βρίσκεται στο παρκινγκ του σχολείου. Στη διαδρομή προς το αυτοκίνητό μου με συναντούν οι μαθητές που κάθονται στην αυλή τιμωρημένοι με αποβολή Έμαθαν από την Τζένη ότι θα πήγαινε με την μητέρα της στο νοσοκομείο για τις σχετικές εξετάσεις. Επιθυμούσαν και εκείνοι να κάνουν το ίδιο. Άλλωστε αυτό ζητούσαν τα παιδιά όλες αυτές τις ημέρες, ιατρικές εξετάσεις σε νοσοκομείο. Φτάνοντας στο αυτοκίνητο, τρία παιδιά ανοίγουν τις πόρτες και μπαίνουν μέσα, παρακαλώντας με να τα πάρω μαζί μου: -Κυρία, και εγώ να έρθω -Κυρία, το ξέρει η μαμά μου. Της είπα ότι θα πάω στο νοσοκομείο για εξετάσεις. -Κυρία, σας παρακαλώ πολύ! Η μαμά μου δουλεύει. Δεν μπορεί να με πάει στο νοσοκομείο Το αυτοκίνητο γεμίζει από 4 παιδιά χωρίς να περιμένουν απάντηση από εμένα. Η αγωνία ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους μαζί και η ελπίδα. Επιτέλους θα αποδείξουν πως δεν είναι ναρκομανείς. Δυστυχώς την σκηνή παρακολουθούν και μία παρέα 5-6 καθηγητών. Είναι κολλητοί του Διευθυντή. Κάποιος τρέχει στο γραφείο και τον ενημερώνει. Την ώρα που βάζω μπροστά τη μηχανή του αυτοκινήτου, μας προλαβαίνει ο Διευθυντής, κ. Αργυράλλης, στην αυλόπορτα. Κλείνει το ένα από τα δύο φύλλα της σιδερένιας αυλόπορτας. Η σιδερένια πόρτα χτυπάει με δύναμη, ευτυχώς πάνω σε πλαστικό τμήμα του αυτοκινήτου, αλλιώς θα μου το διέλυε. Αφού εξασφαλίζει ότι δεν μπορώ να φύγω, βγάζει τα παιδιά από το αυτοκίνητό μου, τραβώντας τα με βία και βρίζοντάς τα. Βρίζει και εμένα, γιατί παίρνω τα παιδιά από την αυλή του σχολείου, όπου βρίσκονται με πολυήμερη αποβολή Παίρνει το κινητό του τηλέφωνο και τηλεφωνεί. Τον ακούω να λέει: -Ελάτε εδώ γρήγορα! Η Αρβανιτίδου παίρνει τους ναρκομανείς μαθητές και φεύγει! Χτυπούσε, χοροπηδώντας, τη σιδερένια αυλόπορτα επάνω στο αυτοκίνητό μου και φώναζε: -Τρελή! τα παιδιά είναι τιμωρημένα! -Μωρή! είναι ναρκομανή! Που τα πηγαίνεις; Άπλωνε -τρέμοντας από τα νεύρα- το χέρι του στον ώμο μου με πρόθεση να με χτυπήσει, τελικά μόνο με ακουμπούσε. Ήταν εκτός ελέγχου. Από το στόμα του έβγαινε αφρός και σάλιο. Γι αυτό δεν απαντούσα, δεν κουνιόμουν από τον φόβο μου. Έτρεμε στην ιδέα μήπως οι μαθητές κάνουν εξετάσεις για χρήση ουσιών και αποκαλυφθεί η σκευωρία του. Οι καθηγητές που τον κάλεσαν, για να εμποδίσει τα παιδιά να φύγουν, παρακολουθούσαν χαμογελώντας αυτά που γινότανε. Πόση υπερηφάνεια θα ένοιωθαν! Η μητέρα της Τζένης και οι «ναρκομανείς» μαθητές παρακολουθούσαν άφωνοι. Τελικά, τα παιδιά στενοχωρημένα έμειναν στην αυλή του σχολείου. Εγώ πήρα το αυτοκίνητό μου, η Τζένη με την μητέρα της το δικό τους αυτοκίνητο και πήγαμε κατ’ ευθείαν στο νοσοκομείο.
14 Όπως αργότερα έμαθα οι μαθητές οργανώθηκαν στην αυλή του σχολείου και έκαναν αποχή από το μάθημα. Ήταν σίγουροι ότι ο Διευθυντής απλώνοντας το χέρι του στον ώμο μου, με χτυπούσε. Ήταν πολύ στενοχωρημένοι όλοι τους, σε αδιέξοδο. Φυσικά στο προαύλιο εμφανίστηκαν ο Διευθυντής, η Υποδιευθύντρια και οι καθηγητές και -απειλώντας τους μαθητές πως θα τους διώξουν- τους υποχρέωσαν να γυρίσουν πίσω στις αίθουσες, για το μάθημα. Εξ άλλου ήταν μόνιμη η απειλή «θα σας διώξουμε από το σχολείο» για οποιαδήποτε ενέργεια. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ εκείνη την ημέρα, στο Εργαστήριο Ιατροδικαστικής & Τοξικολογίας, εξετάζεται μόνο η μαθήτρια Τζένη, συνοδευόμενη από την μητέρα της. Την επόμενη ημέρα εξετάζονται άλλοι δύο μαθητές, η Ταμάρα και ο Βασίλης. Επειδή οι εξετάσεις για χρήση ναρκωτικών ουσιών γίνονται μόνο στο Εργαστήριο Ιατροδικαστικής & τοξικολογίας του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, του οποίου η είσοδος είναι γεμάτη από νεκροφόρες, αφού στον ίδιο χώρο γίνονται και οι νεκροτομές, θεώρησα σκόπιμο για λόγους παιδαγωγικούς και ψυχολογικούς να μην πάνε για εξετάσεις οι υπόλοιποι μαθητές. Ζήτησα να αρκεστούν όλοι στα αποτελέσματα των τριών αρνητικών γνωματεύσεων που ήδη είχαμε, πράγμα που τελικά έγινε αποδεκτό από τα παιδιά και επήλθε μία σχετική ηρεμία. Οι γνωματεύσεις, αρνητικές στην χρήση ναρκωτικών ουσιών, από το τοξικολογικό εργαστήριο δεν έγιναν ποτέ δεκτές από τον σύλλογο των καθηγητών. Απεναντίας, συνεδρίασε ξανά ο σύλλογος με κατηγορίες αυτήν την φορά εναντίον μου. Δικαιολογήθηκαν λέγοντας ότι ενδιαφέρονται για το καλό των παιδιών και προσπαθούν να τα σώσουν από τα ναρκωτικά. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Την επόμενη ημέρα μαθαίνω πως, όταν έφυγα εγώ για το νοσοκομείο, ήρθε η Αστυνομία, συνέλαβε έναν μαθητή και τον μετέφερε στο Αστυνομικό Τμήμα. Κανένας από τους μαθητές δεν γνωρίζει τον λόγο. Ανοίγω τις μαθητικές καρτέλες και βρίσκω το τηλέφωνο του μαθητή. Τηλεφωνώ στο σπίτι. Μου απαντάει ο ίδιος ο μαθητής και του λέω «Έρχομαι σε 10 λεπτά στο σπίτι σου. Βγες έξω να μιλήσουμε!» Πράγματι ο μαθητής με περιμένει στο πεζοδρόμιο. Είναι 15 χρονών από την Γεωργία. Είναι ράκος. Όλη την ημέρα κάθεται κλεισμένος στο σπίτι, μόνος του. Με κοιτάει με συννεφιασμένο πρόσωπο και με φωνή που μόλις ακούγεται απαντάει στις ερωτήσεις μου:
15 -Τι έγινε χθες; Τον ρωτάω -Κυρία, ο Διευθυντής κάλεσε την Αστυνομία. Ήρθε ένα περιπολικό και μόλις βγήκαν έξω οι αστυνομικοί τους είπε: «Αυτός είναι. Πάρτε τον! πουλάει ναρκωτικά στο σχολείο » Και έδειξε εμένα. -Τι έγινε μετά; Ρωτάω -Οι αστυνομικοί με πήραν με το περιπολικό και με πήγαν στο Αστυνομικό Τμήμα. -Σε ποιο Αστυνομικό Τμήμα; -Στην Πυλαία -Τι έγινε εκεί; -Κυρία, με ψάξανε για ναρκωτικά και μετά με διώξανε. Μου είπανε πως αν ξαναπάω σχολείο, θα με κλείσουν φυλακή. -Γιατί θα σε κλείσουν φυλακή; Βρήκαν κάτι; -Όχι! Mου είπαν να μην ξαναπατήσω στο σχολείο! Κυρία, ξέρετε γιατί το έκανε ο Διευθυντής αυτό, είναι ερωτευμένος με την Τζένη. Δεν ήθελε να βλέπει την Τζένη να μιλάει μαζί μου. -Tο ξέρω, του λέω. Μιλάω με έναν μαθητή 15 χρονών για τον αντεραστή του, τον Διευθυντή του σχολείου των 55 χρονών, που ηλικιακά θα μπορούσε να είναι παππούς του. Ο μαθητής αυτός έχει τιμωρηθεί από τον σύλλογο των καθηγητών με «απομάκρυνση από το σχολείο», με το αιτιολογικό ότι «φιλούσε μία μαθήτρια». Μέσα σε μία ημέρα η κατηγορία αλλάζει για την Αστυνομία και γίνεται ότι «πουλάει ναρκωτικά στο σχολείο». Όλοι οι καθηγητές επικροτούν και εγκρίνουν τις ενέργειες αυτές του Διευθυντή. Είμαι σε αδιέξοδο! Δεν υπάρχει Προϊσταμένη Αρχή στην Θεσσαλονίκη. Που να απευθυνθώ; Επισκέπτομαι το ΙΒ΄ Τμήμα Ασφάλειας στην Πυλαία Θεσσαλονίκης και στηρίζω τις ελπίδες μου στους αστυνομικούς. Θα τους μιλήσω, θα τους ζητήσω να βοηθήσουν τους μαθητές, πριν συμβεί κάτι κακό. Μπαίνω μέσα στο γραφείο και χαιρετώ τους δύο αστυνομικούς που έχουν υπηρεσία. -Καλημέρα. Ονομάζομαι Αρβανιτίδου Αγαθή, είμαι καθηγήτρια μαθηματικών στο Διαπολιτισμικό σχολείο και ήρθα να ενημερωθώ για το περιστατικό που έγινε προχθές με έναν μαθητή μας. -Μάλιστα, μου λέει ο ένας αστυνομικός και ανοίγει το βιβλίο συμβάντων. Το περιστατικό είναι πράγματι καταγεγραμμένο. Το όνομα του μαθητή είναι Βλαδίμηρος. -Bρήκατε κάτι επάνω του; Ρωτάω -Όχι ούτε επάνω του, ούτε στο σύστημα. Ψάξαμε παντού. Δεν είναι μπλεγμένος πουθενά. Γι αυτό τον αφήσαμε να φύγει. Αλλιώς δεν θα τον αφήναμε. Του είπαμε να μην ξαναπάει στο σχολείο,
16 γιατί την επόμενη φορά θα τον κλείσουμε στην φυλακή. Αλλάζει χρώμα η φωνή του και συνεχίζει δυνατά: -Εσείς γιατί ενδιαφέρεστε; Τι σας νοιάζει; Κάτι καθηγητές σαν και σας είναι υπεύθυνοι που τα σχολεία μας γέμισαν ναρκωτικά! Αντί να ενδιαφέρεστε για τα καλά τα παιδιά, έρχεστε εδώ και ρωτάτε για αυτούς τους αλήτες, που κατέστρεψαν τα σχολεία με τα ναρκωτικά! Μένω άφωνη από την επίθεση που δέχομαι. Να πω τώρα σε αυτούς τους γελοίους πως ο Διευθυντής χρησιμοποίησε την αστυνομία γιατί ζήλευε; Γιατί ήθελε να εξοντώσει τον αντεραστή του, τον μαθητή; Θα με κλείνανε στο ψυχιατρείο! Σηκώνομαι και φεύγω αμέσως. Πόσο άχρηστοι είναι που δεν κατάλαβαν τίποτα! Καμία απορία δεν είχαν, παρόλο που δεν βρήκαν τίποτα, ούτε ναρκωτικά ούτε καταγραφές στο σύστημα. Θα μπορούσαν να αποσπάσουν πληροφορίες από εμένα για την υπόθεση. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Στο σχολείο η ζωή συνεχίζεται. Με πλησιάζει μία μαθήτρια στην αυλή του σχολείου, η Ταμάρα από την Τρίτη τάξη Γυμνασίου και μου λέει: -Κυρία, σας παρακαλώ πολύ, ελάτε να πάμε στην μαμά μου. Να της πείτε ότι δεν παίρνω ναρκωτικά, γιατί εμένα δεν με πιστεύει -Δεν της έδειξες την γνωμάτευση του νοσοκομείου; Εσύ έκανες εξετάσεις. Της απαντώ -Κυρία, δεν πιστεύει το χαρτί του νοσοκομείου -Γιατί; -Κυρία, πιστεύει τον Διευθυντή που της τηλεφώνησε και της είπε: «Η κόρη σου παίρνει ναρκωτικά στο σχολείο». -Πού είναι το σπίτι σου; -Στην Καλαμαριά -Καλά, μόλις τελειώσουν τα μαθήματα θα πάμε να της μιλήσω, της απαντώ. Μετά την λήξη των μαθημάτων η μαθήτρια έρχεται κοντά μου, μπαίνουμε στο αυτοκίνητό μου και πάμε στο σπίτι, που δουλεύει ως καθαρίστρια η μητέρα της. Με περιμένει μία γυναίκα μικροκαμωμένη, αδύνατη, στενοχωρημένη, με το ξεσκονόπανο στο χέρι και μου λέει: -Κυρία Αρβανιτίδου, είμαι μόνη στην Ελλάδα Ο άντρας μου πέθανε στην Γεωργία. Προσπαθώ να μεγαλώσω αυτό το παιδί με χίλια προβλήματα. Δουλεύω σε σπίτια και κάνω πολύ μεγάλη οικονομία, για να ανταπεξέλθω στα έξοδα. Όταν μου τηλεφώνησε ο Διευθυντής, έχασα το έδαφος κάτω από τα πόδια μου. Μαλώνουμε όλη την ημέρα. Μου λέει πως είναι ψέματα. Δεν την πιστεύω. Τι λόγο έχει ο Διευθυντής να μου πει ψέματα;
17 -Κυρία Φωτεινή, δυστυχώς στο σχολείο υπάρχουν πολλά προβλήματα με αυτόν τον Διευθυντή. Πώς να σας το πω; Δεν είναι καλά, είναι ψυχολογικά άρρωστος. Να ξέρετε ότι η γνωμάτευση του νοσοκομείου είναι η σωστή. Η Ταμάρα δεν κάνει χρήση ναρκωτικών, μην ανησυχείτε. -Η Σοφία, η φίλη της; Με ρωτάει -Το ίδιο και η Σοφία. Ούτε η Σοφία κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών. Μην φοβάσθε! Κάπου εδώ κοντά δεν είναι και το σπίτι της Σοφίας; Ρωτάω -Γιατί; Με ρωτάει η κ. Φωτεινή -Για να μιλήσω στην μαμά της. Να μην στενοχωριέται, γιατί και αυτή είναι μόνη στην Ελλάδα. -Δεν μπορείτε να της μιλήσετε. Είναι στο νοσοκομείο, μου λέει η κ. Φωτεινή -Στο νοσοκομείο; Είναι άρρωστη; -Έχει πίεση στα μάτια! Τυφλώθηκε από την στενοχώρια της, όταν της τηλεφώνησε ο Διευθυντής. Η σταγόνα για να ξεχειλίσει το ποτήρι! Χαιρετώ, φεύγω, επιστρέφω σπίτι μου, γράφω ένα κείμενο και σε δύο ημέρες πηγαίνω αεροπορικώς στην Αθήνα. Καταθέτω εγώ η ίδια την καταγγελία στο Υπουργείο Παιδείας, έξαλλη. Είναι διακοπές του Πάσχα και δεν χρειάζομαι άδεια από κανέναν! Στο Υπουργείο Παιδείας ζητώ συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου, τον κ. Καραμάνο. Με δέχεται. Του αναφέρω πόσο επικίνδυνος είναι ο Διευθυντής, παραθέτοντας όλα τα στοιχεία που τα έχω γράψει και στην καταγγελία μου. Του ζητάω να μετακινηθεί ο Διευθυντής σε κάποιο γραφείο της Διεύθυνσης και να αναλάβει η Υποδιευθύντρια την Διεύθυνση του σχολείου. Ο Γενικός Γραμματέας με ακούει και δείχνει να ενδιαφέρεται. Μου υπόσχεται ότι άμεσα θα δει το πρόβλημα. Ωστόσο ποτέ δεν ασχολήθηκε, ποτέ δεν έκανε τίποτα απολύτως. Επειδή την καταγγελία την κατέθεσα και στον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, κ. Στεργίου Χρήστου, ακολούθησε Ένορκη Διοικητική Εξέταση κατά του κ. Αργυράλλη η οποία διήρκησε από τον Απρίλιο του 2004 έως τον Απρίλιο του 2005. Για τις ανακρίσεις έρχεται ο κ. Μπέσπαρης, Προϊστάμενος Εκπαίδευσης, και μου δίνει εκ πρώτης όψεως την εντύπωση ότι είναι έντιμος. Πέφτω έξω όμως. Από τις ερωτήσεις που επιλέγει ο Προϊστάμενος φαίνεται πως κάνει ό,τι μπορεί, για να ελαφρύνει την θέση του Διευθυντή. Αποκρύπτει σκοπίμως το περιστατικό με το μενταγιόν της μαθήτριας και την τούφα των ξεριζωμένων μαλλιών της που κρέμονταν ανάμεσα στα δάχτυλα του Διευθυντή. Ο Προϊστάμενος δεν παίρνει κατάθεση από την μαθήτρια. Επίσης δεν κάνει καμία αναφορά στον μαθητή και στο ΙΒ΄ Τμήμα Ασφάλειας Θεσσαλονίκης. Δεν αποσπά απαντήσεις από τους μαθητές, έτσι δεν κατατίθενται σημαντικά γεγονότα, που θα οδηγούσαν στην καταδίκη του Διευθυντή. Ο νέος Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, κ. Παρασκευάς Ηλίας, έναν ολόκληρο χρόνο αδιαφορεί εγκληματικά για το σχολείο και τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά.
18 Περιμένοντας την Απόφαση της Διοίκησης έναν ολόκληρο χρόνο Στο σχολείο η ζωή συνεχίζεται. Μέσα στην τάξη οι μαθήτριες μου αναφέρουν συνεχώς νέα επεισόδια με τον Διευθυντή του σχολείου. Μία μαθήτρια από την Αγγλία λέει πως ο Διευθυντής της πρότεινε να πηγαίνει στο σπίτι της, για να του μαθαίνει Αγγλικά και εκείνος να της κάνει ιδιαίτερο μάθημα στα αρχαία Ελληνικά. Άλλες μαθήτριες διηγούνται πως ο Διευθυντής πλησιάζει τις παρέες των μαθητριών και προτείνει να τις πάει στα μπουζούκια ή τις καλεί στο γραφείο, για να κουβεντιάζουν. Άλλη μου λέει πως δεν την αφήνει να φύγει από το γραφείο, γιατί του αρέσει το ντύσιμό της: «Εσύ να κάτσεις εδώ, γιατί μας ξεσηκώνεις όλους με αυτά που φοράς». Μία μαθήτρια, η Τζένη, δέχθηκε πιέσεις από τον καθηγητή, κ. Κετενετζή Παντελή, για να μην καταθέσει όλα αυτά που γνωρίζει για τον Διευθυντή και να μην μου μιλάει. Ο ίδιος καθηγητής επιτακτικά της ζητούσε: «Αποφάσισε με ποιό μέρος θα είσαι, του Διευθυντή ή της Αρβανιτίδου!» Επίσης της έλεγε πολύ θυμωμένος, προφανώς για να την τρομάξει: «Όταν βλέπω την Αρβανιτίδου, θέλω να την χτυπήσω». Ωστόσο ο κ. Κετενετζής έκανε λάθος, γιατί η μαθήτρια είχε ήθος και γενναιότητα, όπως απέδειξε στην συνέχεια Άλλη μαθήτρια μου λέει πως ο Διευθυντής πρότεινε σ’ αυτήν και μια φίλη της να πάνε μαζί του σε συναυλία και αρνήθηκαν. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Η Αρπίνε, σημαιοφόρος του σχολείου, μαθήτρια της Γ΄ τάξης από την Αρμενία, διέκοψε την φοίτηση προσβεβλημένη από τη συμπεριφορά του Διευθυντή προς αυτήν και τις άλλες μαθήτριες. Ευτυχώς ήμουν η υπεύθυνη καθηγήτρια της τάξης. Μόλις είδα να απουσιάζει πολλές ημέρες, ρώτησα μία φίλη της τι συμβαίνει. Η Έλενα, μαθήτρια από την Βουλγαρία, μου είπε πως η Αρπίνε δεν θέλει να ξανάρθει στο σχολείο και κάθεται σπίτι. Βρίσκω το τηλέφωνο της Αρπίνε από τις ατομικές καρτέλες, της τηλεφωνώ και της ζητώ να συναντηθούμε. Δίνουμε ραντεβού στον δρόμο, Αριστοτέλους με Εγνατία γωνία, πηγαίνω με το αυτοκίνητό μου και περιμένω την μαθήτρια. Η Αρπίνε, μία μαθήτρια μετρίου αναστήματος με συντηρητικό ντύσιμο, μαύρα μαλλιά πιασμένα πίσω στο κεφάλι, ζωηρά μαύρα μάτια και χαμογελαστό πρόσωπο, ήρεμη και ευγενική έρχεται και μπαίνει στο αυτοκίνητό μου, για να μιλήσουμε. -Είσαι καλά; Την ρωτάω -Ναι κυρία, είμαι καλά -Νόμιζα πως ήσουν άρρωστη και γι αυτό έκανες απουσίες, της λέω. Προσπαθώ να την κάνω να νοιώσει φιλικά για να πάρει θάρρος και να μου πει την αλήθεια.
19 -Όχι, κυρία, δεν είμαι άρρωστη, μου λέει με αναστεναγμό. -Πες μου, εξ αιτίας του Διευθυντή δεν έρχεσαι στο σχολείο; -Κυρία, τι Διευθυντής είναι αυτός; Δεν αντέχω άλλο! -Τι σου ζητάει; -Κάθε ημέρα έρχεται στην αυλή του σχολείου και πιέζει εμένα και την φίλη μου την Έλενα να πάμε στο σπίτι του για ποτό. Κάθε ημέρα. Δεν αντέχω άλλο! Σχολείο είναι αυτό; Διευθυντής είναι αυτός; Αξίζει, κυρία, να έρχομαι σε ένα τέτοιο σχολείο; -Το είπες στην μαμά σου; Την ρωτάω -Όχι κυρία. Της είπα ότι δεν θέλω να πάω άλλο στο σχολείο. -Με την Έλενα τι λέτε; -Κυρία, είπαμε μια ημέρα να πάμε στο σπίτι του, για να δούμε τι θα κάνει. Είμαστε δύο. Αν δούμε κάτι κακό, θα φύγουμε. Σκεφτήκαμε επίσης να αφήσουμε ένα σημείωμα στο σχολείο που θα λέει ότι θα είμαστε στο σπίτι του Διευθυντή. Έτσι, αν μας συμβεί κάτι κακό, θα μας βρείτε. -Τελικά πήγατε; Ρωτάω -Όχι, κυρία, φοβηθήκαμε. Δεν πήγαμε! -Αρπίνε, είναι μεγάλο λάθος να μην πάρεις φέτος το Απολυτήριό σου, γιατί έτυχε αυτός ο άθλιος να είναι Διευθυντής. Σε παρακαλώ πολύ, θα γυρίσεις στο σχολείο, εγώ θα σημειώσω πως έχεις τον νόμιμο αριθμό απουσιών, οπότε δεν θα υπάρχει πρόβλημα με την φοίτησή σου. Θα φανείς γενναία μέχρι το τέλος! Να βγεις νικήτρια από όλο αυτό! Στα διαλείμματα να έρχεσαι εκεί που θα έχω εγώ υπηρεσία, για να μην τολμάει αυτός να έρχεται και να σε ενοχλεί. Σε παρακαλώ πολύ! Υποφέρω και εγώ από όλα αυτά. Μην χάσεις όμως το Απολυτήριό σου! Κάνε υπομονή, λίγες εβδομάδες έμειναν. Θέλω να μου υποσχεθείς ότι θα έρθεις μέχρι το τέλος για να πάρεις το Απολυτήριό σου. -Εντάξει, κυρία, σας το υπόσχομαι, θα ’ρθω στο σχολείο! Έτσι και έγινε. Η μαθήτρια επέστρεψε στο σχολείο, εγώ ταχτοποίησα τις απουσίες της, να είναι όπως προβλέπει ο νόμος, και με την καθημερινή στήριξή μου η μαθήτρια τα κατάφερε. Μέχρι την τελευταία ημέρα, ερχόταν κοντά μου στα διαλείμματα και μου έλεγε: «Δεν αντέχω άλλο, κυρία!» ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Εν τω μεταξύ ο Διευθυντής φλερτάρει όλες τις μαθήτριες, είτε είναι σεμνά και ντροπαλά κορίτσια είτε είναι ζωηρές και μοντέρνες. Δεν κάνει διακρίσεις! Μία ημέρα λίγο πριν την προσευχή βλέπω μία μαθήτρια, την Σοφία, στην αυλή του σχολείου με ψηλοτάκουνα παπούτσια. Την πλησιάζω και της λέω:
20 -Καλημέρα, Σοφία! Μήπως έκανες λάθος; Στο σχολείο δεν φοράμε τέτοια παπούτσια. Αυτά τα φοράμε, όταν πάμε για διασκέδαση. -Κυρία, είναι καινούρια. Ήθελα να τα δούνε οι φίλες μου, μου απαντάει η Σοφία -Πώς έφυγες από το σπίτι, δεν σε είδε η μαμά σου; Ρωτάω εγώ όλο περιέργεια. -Σήμερα, κυρία, δουλεύει και έφυγε νωρίς από το σπίτι, γι αυτό τα φόρεσα, δεν με είδε. Δεν θα τα ξαναφορέσω στο σχολείο. Σας το υπόσχομαι. Μετά από δύο ημέρες μπαίνω στην τάξη της Σοφίας να κάνω μάθημα. Η Σοφία, παρουσία όλων των μαθητών, έντρομη μου λέει: -Κυρία, θυμάστε προχθές που μου κάνατε παρατήρηση, γιατί ήρθα στο σχολείο με ψηλοτάκουνα παπούτσια; Στο διάλειμμα με πλησίασε ο Διευθυντής και μου είπε: «Ποια είναι η καθηγήτρια που έχει πρόβλημα με την εμφάνισή σου; Εμένα έτσι μ’ αρέσεις, μωρό μου! Πειράζει να σε λέω μωρό μου; Όποτε θέλεις έλα στο γραφείο να σε κεράσω καφέ και να μιλήσουμε». -Κυρία, πήγα στο σπίτι. Το είπα στη μαμά μου και η μαμά μου είπε, όταν βλέπω τον Διευθυντή να φεύγω μακριά του. Να μην πάω ποτέ στο γραφείο του! Να μην το μάθει ο μπαμπάς, γιατί θα με σταματήσει αμέσως από το σχολείο. Κυρία, τι Διευθυντής είναι αυτός; Όλα τα παιδιά ακούνε. Το έχουν ήδη συζητήσει μεταξύ τους. Τι να απαντήσω τώρα εγώ; -Σοφία, συμφωνώ με την μαμά σου Όταν βλέπεις τον Διευθυντή να φεύγεις μακριά του! Ξαναφέρνω στο μυαλό μου την σκηνή στην αυλή του σχολείου. Τότε που έκανα παρατήρηση στην Σοφία για τα παπούτσια της. Προσπαθώ να καταλάβω πώς το έμαθε ο Διευθυντής. Μόνο εγώ και η μαθήτρια ήμασταν. Δεν με άκουσε κανένας άλλος. Κάμερες δεν υπήρχαν. Από πού το έμαθε; Σε απόσταση περίπου 10 μέτρων, δίπλα στο κυλικείο στεκόταν μία καθηγήτρια που είχε εφημερία στην αυλή, πολιτική πρόσφυγας. Γεννημένη και μεγαλωμένη στην Ρωσία, από γονείς Έλληνες που έφυγαν από την Ελλάδα την εποχή του εμφυλίου. Μετρίου αναστήματος, καστανή, με κοντά μαλλιά και πρόσωπο μονίμως σκυθρωπό, γύρω στα 35 χρονών. Έγινε καθηγήτρια στην Ελλάδα, με ρώσικες περγαμηνές Έλεγε συνεχώς στους καθηγητές: «Γιατί έρχονται οι πόντιοι εδώ; ανακάλυψαν ότι υπάρχει Ελλάδα; Πού την ξέρανε την Ελλάδα;» Οι πόντιοι μαθητές από την Ρωσία και την Γεωργία την φοβόντουσαν πολύ Αυτή με είδε να μιλάω στην μαθήτρια. Πώς όμως άκουσε από τόσο μακριά που στεκόταν; Φαίνεται ότι οι εκλεκτοί του καθεστώτος στην Ρωσία, εκπαιδεύονταν στην παρακολούθηση των εχθρών του συστήματος. Τους μάθαιναν να καταλαβαίνουν από την στάση του σώματος, τις κινήσεις των χεριών, τις εκφράσεις του προσώπου. Μάθαιναν να διαβάζουν τα χείλη και να ενημερώνουν κατευθείαν τον ΜΕΓΑΛΟ ΑΔΕΛΦΟ. Αυτή ενημέρωσε τον Διευθυντή για την συζήτηση που είχα με την μαθήτρια! Όπως με πληροφόρησε εκ των υστέρων ο ίδιος ο Διευθυντής.
21 ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Μία άλλη ημέρα η Υποδιευθύντρια, κ. Παπαδοπούλου, μου ανέφερε ένα περιστατικό που έγινε στο γραφείο μεταξύ του Διευθυντή και δύο φοιτητριών από το ΑΠΘ, οι οποίες έκαναν την πρακτική τους στο σχολείο. Συγκεκριμένα οι φοιτήτριες κατήγγειλαν ότι ο κ. Αργυράλλης τις έκανε την εξής πρόταση: «Είστε για Σόφια ή Κωνσταντινούπολη; Δύο εσείς, ένας εγώ…. θα περάσουμε ωραία!» Μετά από αυτό ενημερώθηκε η καθηγήτρια του Παιδαγωγικού τμήματος του ΑΠΘ, υπεύθυνη για τις φοιτήτριες, και αρνήθηκε να τις ξαναστείλει για την πρακτική τους, όσο είναι Διευθυντής ο κ. Αργυράλλης. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Μετά από ένα χρόνο διαρκών και επικίνδυνων περιστατικών στο σχολείο, επιτέλους βγαίνει η απόφαση του Υπηρεσιακού Συμβουλίου (ΑΠΥΣΔΕ) Κεντρικής Μακεδονίας. Το Υπηρεσιακό Συμβούλιο επιβάλλει στον Διευθυντή του σχολείου την ποινή του προστίμου ίσου με τις αποδοχές δεκαεφτά ημερών. Το αιτιολογικό της απόφασης είναι: «σύναψη στενών κοινωνικών σχέσεων με πρόσωπα των οποίων συμφέροντα εξαρτώνται από τον τρόπο αντιμετώπισης θεμάτων της αρμοδιότητάς του». Κανένα σχόλιο! Διπλό μέτωπο κατά του Διευθυντή, από δύο μαθήτριες και από την παρέα του. Προς το τέλος της σχολικής χρονιάς ξαφνιάζομαι σε συνεδρίαση του συλλόγου καθηγητών. Μία καθηγήτρια από τις κολλητές του Διευθυντή τον κατηγορεί, γιατί υποσχέθηκε σε μαθήτρια από το τμήμα, που η ίδια ήταν υπεύθυνη καθηγήτρια, να την βοηθήσει στο θέμα των απουσιών. Είναι τόσο θυμωμένη η κολλητή του φιλόλογος που τον κατηγορεί ως ψυχασθενή στον σύλλογο, κατά την διάρκεια της συνεδρίασης. Εγώ ακούω αλλά δεν καταλαβαίνω τίποτα, γιατί δεν γνωρίζω το περιστατικό. Μετά την συνεδρίαση ρωτάω την Υποδιευθύντρια ποια είναι η μαθήτρια που θα βοηθήσει ο Διευθυντής και μου λέει το όνομά της και όλο το περιστατικό: «Η φιλόλογος Κετενετζού Ε, ενημέρωσε την μαθήτρια πως πέρασε το όριο των απουσιών. Η μαθήτρια έτρεξε στον Διευθυντή, για να ζητήσει την βοήθειά του. Ο Διευθυντής στο γραφείο είπε στην μαθήτρια: “Μωρό μου, μην φοβάσαι τίποτα! Εγώ θα σου σβήσω τις απουσίες. Άσε αυτήν να λέει ό,τι θέλει”».
22 Η μαθήτρια – «το μωρό» - βγήκε από το γραφείο του Διευθυντή και ευτυχισμένη το διέδωσε σε όλο το σχολείο. Το έμαθε η φιλόλογος – «αυτή»- και έγινε έξαλλη. Εθίγει ο εγωισμός της! Μαζεύτηκε η παρέα του Διευθυντή, δηλαδή όλοι οι κολλητοί του καθηγητές, οι οποίοι καταθέτανε στις καταγγελίες ότι είναι ο καλύτερος Διευθυντής και μόνο η Αρβανιτίδου φταίει για όλα Τι κάνανε; Οι ίδιοι αυτοί καθηγητές πήγανε στην Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και κατήγγειλαν προφορικά τον κολλητό τους Διευθυντή για «σοβαρά προβλήματα δυσλειτουργίας του σχολείου λόγω και της πλημμελούς άσκησης καθηκόντων εκ μέρους του». Τρία χρόνια άριστης σχέσης και συνεργασίας κατέρρευσαν σαν χάρτινος πύργος! ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Πέρα από την κρίση που έπαθαν οι κολλητοί καθηγητές του Διευθυντή, η σχολική ζωή συνεχίζεται για τους μαθητές δύσκολα Είμαστε στο τέλος της σχολικής χρονιάς και τα γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο. Βγαίνουν τα αποτελέσματα φοίτησης. Δύο μαθήτριες της Γ΄ Γυμνασίου, που μένουνε στην ίδια τάξη από απουσίες, κλαίγοντας με βρίσκουν στο σχολείο και μου λένε: -Κυρία, την Δευτέρα το μεσημέρι, 23 Μαΐου 2005 εγώ και η συμμαθήτριά μου η Δέσποινα πήγαμε στον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Παρασκευά Ηλία, να διαμαρτυρηθούμε, γιατί μείναμε από απουσίες στη Γ΄ τάξη και πιστεύουμε ότι φταίει ο Διευθυντής. Δεν ήθελε να μας ακούσει και μας έδιωχνε. Τότε, κυρία, η Δέσποινα χτύπησε το χέρι της στο γραφείο του Παρασκευά και φώναξε: «θα μας ακούσεις! Θες, δεν θες». Χτύπησε τόσο δυνατά το χέρι της, που τινάχτηκαν τα πράγματα που είχε στο γραφείο. Αυτός πάγωσε, κυρία, και έτσι μάς άκουσε. Είπαμε στον Παρασκευά Ηλία: -Άμα είχαμε σωστό Διευθυντή δεν θα φτιάχναμε αυτές τις απουσίες. Όλο το χρόνο μας υποσχόταν πως θα μας βοηθήσει με τις απουσίες. Όλο το χρόνο φοβόμασταν να πάμε σχολείο, γιατί είχαμε τον Διευθυντή που έτρεχε όλη την ώρα πίσω μας. Μας έλεγε να βρεθούμε έξω για καφέ. Εμείς πάλι νοιώθαμε πως έτσι όπως μας μιλούσε ο Διευθυντής δεν ήμασταν μαθήτριες. Επειδή αρνιόμασταν συνέχεια και δεν γινότανε ποτέ αυτό που ήθελε, όχι μόνο μας κρατούσε μούτρα αλλά για εκδίκηση μας άφησε στην ίδια τάξη. Δεν μας βοήθησε, όπως έλεγε όλη τη χρονιά, ο «ΠΑΛΙΟΨΕΥΤΗΣ»! Είπαμε στον Παρασκευά Ηλία πως, όταν είχαμε ένα πρόβλημα και πηγαίναμε στο γραφείο του, αντί να ακούσει το πρόβλημα μας έδειχνε τις φωτογραφίες από τις γκόμενές του Όταν πάλι είχαμε χορωδία και μαζευόμασταν τα κορίτσια στην αίθουσα τελετών με φούστες και μπλουζάκια, αυτός πάντα έμπαινε στην αίθουσα με την κάμερα και τραβούσε βίντεο τα πόδια, τα μπράτσα και
23 το στήθος μας. Πέρσι το καλοκαίρι που έγινε ένας καβγάς στην αυλή του σχολείου μεταξύ κοριτσιών, ο Διευθυντής μας φώναξε στο γραφείο του Πήγαμε και αρχίσαμε να του λέμε το πρόβλημα. Αυτός έβγαλε την κάμερα από το συρτάρι του και άρχισε να μας βιντεοσκοπεί. Όλα τα έπαιρνε η κάμερα εκτός απ’ τα πρόσωπά μας! Είπαμε στον Παρασκευά Ηλία ότι ο Διευθυντής μπαίνει στις γυναικείες τουαλέτες και ανοίγει τις πόρτες. Με ποιο δικαίωμα το κάνει αυτό ένας Διευθυντής; Για δικαιολογία λέει πως θέλει τάχα να δει, άμα καπνίζουμε. Γιατί δεν μπορεί να μπει κάποια καθηγήτρια; Αν π.χ. στην τουαλέτα είναι ένα μικρό κοριτσάκι, δεν έχει κλειδώσει την πόρτα και εκείνη την στιγμή την ανοίξει ο Διευθυντής, πώς θα νοιώσει το μικρό κορίτσι; Επιτρέπονται αυτά τα πράγματα στην Ελλάδα; Είπαμε στον Παρασκευά Ηλία πως τράβηξε από το λαιμό μιας συμμαθήτριάς μας το κολιέ που φορούσε. Της άρπαξε από το λαιμό όχι μόνο το κολιέ αλλά και τα μαλλιά της μαζί! Είπαμε πως, όταν ερχόντουσαν εξωσχολικοί στο σχολείο μας, αν ήταν αγόρια τα έδιωχνε και αν ήταν κορίτσια τα φώναζε στο γραφείο του. Ζητήσαμε από τον Παρασκευά Ηλία την διεύθυνση του Υπουργείου Παιδείας και μας είπε ότι δεν την ξέρει. Δεν έχει καμιά ιδέα που βρίσκεται! Τα είπαμε όλα και στην μαμά μου. Πήρε τηλέφωνο στο σχολείο και ρώτησε για τις απουσίες μου. Ο Διευθυντής της έκλεισε το τηλέφωνο Μετά ξαναπήρε τηλέφωνο και της το ξανάκλεισε. Είπαμε στον Παρασκευά Ηλία! «Τι Διευθυντής είναι αυτός; Αν τον είχαν στείλει σ’ ένα σχολείο με έλληνες μαθητές θα τον διώχνανε με τις κλωτσιές!» Ζητούσε από όλα τα κορίτσια τα νούμερα των τηλεφώνων τους! Την συμμαθήτρια μας, την Σοφία, της τηλεφωνούσε συνεχώς ή της έστελνε μήνυμα όπως «Μωρό μου, σήμερα θα έρθεις στο σχολείο; μωρό μου, πως είσαι; Να βγούμε για καφέ;» και άλλα τέτοια. Την αδελφή μου, την Μαρία, η Υποδιευθύντρια της έδωσε αποβολή γιατί χαιρέτισε έναν παλιό συμμαθητή μας. Ο Διευθυντής της χάρισε την αποβολή ακυρώνοντας την Υποδιευθύντρια. Στην συνέχεια της έλεγε «Μαράκι τι θα φας; Μαράκι τι θα πιεις;» και την γλυκοκοίταζε. Άμα είχαμε σωστό Διευθυντή θα μας σεβότανε σαν μαθήτριες. Θα παρακολουθούσαμε κανονικά το σχολείο και δεν θα φοβόμασταν να πάμε! -Τι σας απάντησε, ο Παρασκευάς Ηλίας; Ρώτησα εγώ τα κορίτσια. -Μας έδιωξε! Μας είπε να του πάμε γραπτή καταγγελία. -Πήγατε γραπτή καταγγελία; Ρώτησα πάλι -Ναι, κυρία, και μας έδιωξε πάλι. Δεν την πήρε. Μας είπε να την φέρουν οι γονείς μας. Ρωτούσα συνέχεια τις μαθήτριες να μου πουν λεπτομέρειες, για να δούμε τι μπορεί να γίνει Ήξερα ότι οι απουσίες δεν μπορούσαν να διαγραφούν, για να αλλάξουν τα αποτελέσματα φοίτησης. Προσπαθούσα να τις ηρεμήσω, γιατί έτρεμαν από τον θυμό τους. Πρώτη φορά έβλεπα μικρά παιδιά
24 σε τόσο άσχημη ψυχολογική κατάσταση! Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων φοίτησης, όταν είδαν ότι χάνουν την χρονιά τους, τότε κατάλαβαν ότι ο Διευθυντής έπαιζε μαζί τους, τις κορόιδευε. Βρίσκονταν μπροστά σε ένα τετελεσμένο γεγονός. Μιλούσα με τις μαθήτριες, όσο πιο ήρεμα μπορούσα, με σκοπό να τις κάνω να χαλαρώσουν. -Καλά, μην στενοχωριέστε με την καταγγελία! Θα πάμε μαζί στο πρωτόκολλο και θα περιμένω από έξω. Αν η υπάλληλος δεν πάρει την καταγγελία σας και δεν την πρωτοκολλήσει, τότε θα την καταθέσω εγώ. Ευτυχώς η καταγγελία έγινε δεκτή και πρωτοκολλήθηκε χωρίς απρόοπτα. Μετά από αυτά τα δύο περιστατικά η Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) ήταν μονόδρομος! Να συγκρίνουμε τις δύο καταγγελίες! Των καθηγητών είναι προφορική και των μαθητριών γραπτή! Οι καθηγητές αγωνίζονται για να σώσουν τον εγωισμό της φιλολόγου της παρέας τους και οι μαθήτριες την χαμένη τους σχολική χρονιά! Κανένα σχόλιο! Τρίτη φορά ανακρίσεις. Έρχεται πάλι ένας Προϊστάμενος στο σχολείο, ο κ. Ταπανίδης, και αρχίζει τις ερωτήσεις, σε έναν - έναν καθηγητή και μαθητή χωριστά. Αυτήν την φορά ο Προϊστάμενος κάνει πολλές ερωτήσεις. Συγκεντρώνει πολλά στοιχεία. Ελπίζω να καταλήξει σε σωστή Απόφαση Οι καταθέσεις που κρίνουν τα γεγονότα 1. Με καλεί ο κ. Ταπανίδης για να καταθέσω ό,τι γνωρίζω. -Τι έχετε να πείτε για την παραμονή του Διευθυντή στο σχολείο; Ονομάζομαι Αρβανιτίδου Αγαθή, είμαι μαθηματικός, και εργάζομαι στο σχολείο. Τα τρία χρόνια που είναι Διευθυντής ο κ. Αργυρέλης, δεν έμεινε ούτε μία ημέρα στο σχολείο ολόκληρο το ωράριο, όπως θα έπρεπε και όπως προβλέπει ο νόμος. Ερχόταν το πρωί, έπιανε το μικρόφωνο μετά την προσευχή, και έλεγε στους μαθητές: «Θα σας πάω δωρεάν εκδρομή στη Γεωργία, στη Μαγιόρκα, στην Ιταλία Σας λέω “μωρά” γιατί σας αγαπάω Τα τσιγάρα απαγορεύονται μέσα στο σχολείο. Δεν θα καπνίζετε». Όση ώρα μιλούσε ο Διευθυντής, τα παιδιά κάνανε παρεούλες. Μιλούσαν μεταξύ τους, γιατί είχαν καταλάβει πως τα κορόιδευε. Μπαίνοντας στη τάξη για μάθημα, σχολίαζαν οτι «η παρατήρηση για το κάπνισμα γίνεται για ν’ ακούτε εσείς οι καθηγητές. Εμάς μας λέει να πηγαίνουμε στο διάλειμμα στο γραφείο, για να μας κερνάει τσιγάρο». Παίρνοντας αφορμή από τα τσιγάρα ρώτησα τις μαθήτριες πολλές φορές: -Τι σας θέλει στο γραφείο ο Διευθυντής; Οι μαθήτριες σχολίαζαν χαμογελώντας:
25 -Κυρία, τι Διευθυντής είναι αυτός; Μας λέει να φοράμε μίνι φούστα, για να φαίνονται τα πόδια μας! -Κυρία, μας είπε να περιμένουμε, γιατί μιλούσε στο τηλέφωνο με τη γκόμενα -Κυρία, έχει φωτογραφίες από τη γκόμενά του και μας τις δείχνει. Επιτρέπονται αυτά τα πράγματα στη Ελλάδα; -Γνωρίζετε τις μαθήτριες Μάγδα και Δέσποινα; Οι μαθήτριες Μάγδα και Δέσποινα την ημέρα που βγήκαν τα αποτελέσματα με πλησίασαν τρέμοντας. Με ρώτησαν που βρίσκεται το Υπουργείο Παιδείας. Υπήρξα 7 χρόνια Διευθύντρια στο σχολείο και με γνώριζαν. Ήθελαν να πούνε στον Υπουργό για ποιον λόγο έχασαν τη χρονιά τους από απουσίες. Πρέπει να σημειώσω πως πρώτη φορά στη ζωή μου έβλεπα παιδιά σε αυτήν την ηλικία, να βρίσκονται στα πρόθυρα εγκεφαλικού. Τις είπα ότι δεν υπάρχει Υπουργείο στη Θεσσαλονίκη. Μπορούν όμως να πάνε να μιλήσουν με τον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, κ. Παρασκευά Ηλία -Οι μαθήτριες Μάγδα και Δέσποινα κατηγορούν τον Διευθυντή του σχολείου ότι τις υποσχέθηκε να τις δικαιολογήσει τις απουσίες με αντάλλαγμα να βρεθούν έξω για καφέ. Τι γνωρίζετε εσείς γι αυτό το θέμα; Τρία ολόκληρα χρόνια πολλές μαθήτριες και μαθητές μου κατήγγειλαν ότι ο Διευθυντής του σχολείου τους υποσχόταν να τους δικαιολογήσει τις απουσίες. Αναγκαζόμουν να τους λέω τι λέει ο νόμος για τις απουσίες. Με διέκοπταν και μου έλεγαν: «Αφήστε το νόμο κυρία! Ο Διευθυντής μας είπε πως θα δικαιολογήσει τις απουσίες μας ή θα τις σβήσει» Εκτός από την έξοδο για καφέ, πίεζε τις μαθήτριες να πάνε μαζί του στα μπουζούκια ή να πάνε στο σπίτι του, για να τις κάνει ιδιαίτερα μαθήματα. Στην άρνηση των μαθητριών κρατούσε μούτρα και το κλίμα ήταν τόσο βαρύ, που τα παιδιά δεν το άντεχαν. Σημειώνω ότι η σημαιοφόρος του σχολείου, ένα πολύ καλό κορίτσι από την Αρμενία, η Γ. Αρπίνε διέκοψε το σχολείο, ακριβώς επειδή δεν άντεχε το βαρύ αυτό κλίμα. -Οι δύο μαθήτριες τον κατηγορούν επίσης ότι στην διάρκεια πολιτιστικών εκδηλώσεων του σχολείου ο Διευθυντής βιντεοσκοπούσε με την κάμερα τα πόδια και το στήθος τους. Εσείς αντιληφθήκατε κάτι τέτοιο; Στις εκδηλώσεις τα παιδιά ντύνονται με τα καλά τους ρούχα και τα κορίτσια συνήθως φοράνε κοντές φούστες. Είχε πάντα την κάμερα στο χέρι και βιντεοσκοπούσε τα κορίτσια, όχι μόνο την εκδήλωση. Η βιντεοκάμερα βρισκόταν πάντα στο γραφείο του. Την έβγαζε και βιντεοσκοπούσε όποια μαθήτρια ήθελε, όποτε ήθελε. Τον έβλεπα συνεχώς, κάθε ημέρα. -Οι μαθήτριες σας έχουν αναφέρει πως βιντεοσκοπούσε τα πόδια και το στήθος τους; Ναι. Τρέχανε, για να αποφύγουν την κάμερα. Όταν ξαφνιαζόταν από την παρουσία του, τού μιλούσαν πολύ άσχημα. Ήξεραν πως δεν θυμώνει Όταν τον έβριζαν, δεν θύμωνε, έφευγε
26 χαμογελώντας. Λόγω της ηλικίας τους όμως δεν ήξεραν, πως η αντίδρασή τους αυτή μπορεί να τον ερέθιζε -Τον είδατε ποτέ στις τουαλέτες των κοριτσιών; Ναι. Τον είδα πολλές φορές να βγαίνει από τις τουαλέτες των κοριτσιών, να είναι ιδρωμένος και να ανασαίνει βαριά. Συχνά περνούσε από δίπλα μου, για να πάει στο γραφείο. Έτσι έβλεπα τις αντιδράσεις του. -Οι μαθήτριες καταγγέλλουν επίσης ότι ο Διευθυντής τράβηξε από το λαιμό το κολιέ μιας συμμαθήτριάς τους και το έκοψε. Γνωρίζετε το περιστατικό αυτό; Ναι. Η μαθήτρια που της έκοψε το κολιέ ήταν η Λίκα, από τη Ρωσία. Με το κολιέ στο χέρι και τα μαλλιά της μαθήτριας να κρέμονται ανάμεσα από τα δάχτυλά του, στάθηκε μπροστά μου Κουνούσε το κολιέ στο πρόσωπό μου και έλεγε: «Να το χρησιμοποιήσεις αυτό, κ. Αρβανιτίδου!» Ήταν λίγο πριν ξεκινήσει η συνεδρίαση του συλλόγου και υπήρχαν πολλοί καθηγητές στο γραφείο, που είδαν το περιστατικό -Οι μαθήτριες τον καταγγέλλουν πως τις αποκαλούσε «μωρό μου» και μάλιστα έστελνε μηνύματα στο κινητό μιας συμμαθήτριά τους Εσείς ξέρετε κάτι γι αυτό; Ναι. Η Σοφία, μαθήτρια του Γ1, μου είπε έντρομη, στην ώρα των μαθηματικών, παρουσία όλων των μαθητών: «Κυρία, θυμάστε προχθές που μου κάνατε παρατήρηση, γιατί ήρθα στο σχολείο με ψηλοτάκουνα παπούτσια; Στο διάλειμμα με πλησίασε ο Διευθυντής και μου είπε: “Ποια είναι η καθηγήτρια που έχει πρόβλημα με την εμφάνισή σου; Εμένα έτσι μ’ αρέσεις, μωρό μου! Πειράζει να σε λέω μωρό μου; Όποτε θέλεις έλα στο γραφείο να σε κεράσω καφέ και να μιλήσουμε”» Από τις καταγγελίες των μαθητριών γνωρίζω, πως είχε τα κινητά τους τηλέφωνα και επικοινωνούσε μαζί τους ή τις έστελνε μηνύματα Ο ίδιος ισχυριζόταν ότι τις λέει «μωρά», γιατί τις αγαπάει. Το ανέφερε ακόμη και από το μικρόφωνο του σχολείου, μετά την πρωινή προσευχή. -Ποια είναι η γνώμη σας γι αυτές τις δύο μαθήτριες που τον κατήγγειλαν; Αυτές οι δύο μαθήτριες είναι όπως οι άλλες μαθήτριες του σχολείου Ποτέ δεν έγινε συζήτηση στον σύλλογο για καμία από αυτές τις δύο, ούτε κατηγορήθηκαν από κάποιον καθηγητή για οτιδήποτε. Οι δύο αυτές μαθήτριες φοίτησαν για δύο ολόκληρα χρόνια σ’ ένα σχολείο προβληματικό, οπότε ισχύει γι αυτές ό,τι και για τη σημαιοφόρο του σχολείου. 2. Η Μαθήτρια Α. Δέσποινα, από τη Γερμανία, καταθέτει -Ποιος είναι ο λόγος που στείλατε την καταγγελία στον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης;
27 Χάσαμε τη χρονιά μας εξαιτίας του Διευθυντή! Ήμασταν πέντε κορίτσια από διαφορετικές τάξεις που ο Διευθυντής μας υποσχόταν να σβήσει τις απουσίες. Μας έλεγε: «Μη φοβάστε να μου λέτε τι απουσίες έχετε. Εγώ θα σας τις σβήσω!» Εμένα και τη Μάγδα μας έλεγε: «Πρώτα θα έρχεστε από το γραφείο, να μου λέτε καλημέρα και μετά να πηγαίνετε στην τάξη!» Σε μια συμμαθήτριά μου είπε να πηγαίνει στο γραφείο για να πίνουν σοκολάτα και να συζητάνε. Αυτή φοβήθηκε και δεν πήγε. Συνέχεια μας καλούσε στο γραφείο, για να του κάνουμε παρέα. Έλεγε πως, αν τον χρειαζόμασταν, μπορούσαμε να τον πάρουμε στο κινητό. Μας είχε δώσει το κινητό του τηλέφωνο, μας ζητούσε να του μιλάμε στον ενικό και να τον φωνάζουμε χαϊδευτικά «Νίνο». Στο γραφείο του μας έδειχνε φωτογραφίες από τις γκόμενές του. -Τι έχετε να πείτε για τις βιντεολήψεις στις εκδηλώσεις του σχολείου; Στις εκδηλώσεις του σχολείου, ο Διευθυντής μερικές φορές έπαιρνε με την κάμερα τα πρόσωπα αλλά τις περισσότερες φορές τα υπόλοιπα μέλη του σώματός μας. Βλέπαμε προς τα πού κατευθυνότανε η κάμερα και καταλαβαίναμε τι βιντεοσκοπεί. Όταν μας πρόβαλλε τα βίντεο, έδειχνε μόνο τα στιγμιότυπα της γιορτής. Μια φορά που έγινε φασαρία στο σχολείο και μάλωσαν οι κοπέλες στην αυλή, μας κάλεσε στο γραφείο του. Ζήτησε επιτακτικά να συνεχίσουμε την συζήτηση και εκείνος μας τραβούσε με την κάμερα. -Ζήτησε τον αριθμό του κινητού σας; Μου το ζήτησε, αλλά δεν του το έδωσα. Η φίλη μου η Καίτη μας έδειχνε τα μηνύματα που της έστελνε Της έγραφε «τι κάνεις μωρό μου;» -Τον είδατε καμιά φορά στις τουαλέτες των κοριτσιών; Ερχόταν στις τουαλέτες, άνοιγε όλες τις πόρτες με την δικαιολογία να δει αν καπνίζουμε και μας ζητούσε να πλησιάσουμε το στόμα μας κοντά στη μύτη του, για να δει αν μυρίζουμε τσιγάρο. -Σας ζήτησε ποτέ να βγείτε έξω για καφέ; Ναι, μου είπε να βγούμε για καφέ. Μία - μία μας έπιανε και μας καλούσε για καφέ. -Η συμπεριφορά του πώς ήταν μπροστά στους καθηγητές; Μπροστά στους καθηγητές ήταν αυστηρός και, όταν έφευγαν, μας έλεγε: «Μη φοβάστε! Δεν θα τιμωρηθείτε!» Μια φορά με τιμώρησε με αποβολή μιας ημέρα και μετά μου την έσβησε. -Ήσουν μπροστά, όταν ο Διευθυντής τράβηξε το κολιέ από το λαιμό της μαθήτριας; Ναι, ήμουν μπροστά. Χωρίς να της πει τίποτα, τράβηξε απότομα το κολιέ από το λαιμό της. -Πώς ήταν η στάση του με τα αγόρια; Τα αγόρια δεν τα ήθελε ποτέ ο Διευθυντής στο γραφείο. Τα έδινε όλο αποβολές. -Σας είπε ποτέ ότι θα σας πάει εκδρομή δωρεάν; Ναι, είπε ότι θα πάει εκδρομή τη χορωδία στην Ιταλία, για να τραγουδήσει
28 -Αυτά που συνέβαιναν στο σχολείο τα είπατε ποτέ σε καμιά καθηγήτρια; Όχι, στην αρχή. Καθόμασταν στο γραφείο, δικαιολογούσαμε τις απουσίες, και έξω στην αυλή μας υπόσχονταν ότι θα σβήσει τις υπόλοιπες. Μας έλεγε: «Εγώ είμαι ο Διευθυντής, εγώ ξέρω!» Πολύ αργότερα, το αναφέραμε στην κ. Αρβανιτίδου, που ήταν η παλιά μας Διευθύντρια. Η μόνη καθηγήτρια που μας συμπαραστάθηκε και μας βοήθησε ήταν η κ. Αρβανιτίδου -Μπήκατε ποτέ στο γραφείο και τον είδατε να διαβάζει περιοδικά με άσεμνες φωτογραφίες; Ναι, πάντα διάβαζε περιοδικά ή έβλεπε τηλεόραση. Όταν μείναμε από απουσίες, πήγαμε στο γραφείο μαζί με την Μάγδα, για να διαμαρτυρηθούμε Μάλιστα ήταν μπροστά και η Υποδιευθύντρια, η κ. Παπαδοπούλου. Του ζητήσαμε το λόγο, γιατί δεν μας βοήθησε, όπως που μας υποσχέθηκε, δηλαδή να σβήσει τις απουσίες. Έκανε πως δεν ήξερε και ότι πρώτη φορά τα άκουε όλα αυτά, γιατί ήταν μπροστά η Υποδιευθύντρια. -Τα είπες στην μητέρα σου όλα αυτά; Στην μητέρα μου είπα μόνο μερικά πράγματα. -Συναντήσατε ποτέ τον Διευθυντή εκτός σχολείου; Μια φορά με τη φίλη μου τη Δήμητρα τον συναντήσαμε κάτω στην παραλία του Λευκού Πύργου. Καθόμασταν για καφέ και όταν τον είδαμε βγήκαμε να τον χαιρετήσουμε. Μάς ρώτησε αν ήμασταν με αγοράκια, και αν θέλουμε να καθίσουμε μαζί του, για να μας δείξει φωτογραφίες από την χορωδία. Πολλά κορίτσια έχουν διακόψει το σχολείο, λόγω της συμπεριφοράς του Διευθυντή όπως η Δήμητρα, η Αλεξάνδρα και η Κέλλυ. 3. Η Μαθήτρια Γ. Μαρία, από τη Γεωργία, καταθέτει Το σχολικό έτος 2003-04 ήμουν μαθήτρια στη Γ΄ τάξη του Γυμνασίου. Η συμπεριφορά του Διευθυντή ήταν πολύ περίεργη, δηλαδή, όταν μου μιλούσε με αποκαλούσε «μωρό μου», «αγάπη μου», «λατρεία μου». Αυτά τ’ άκουγαν και οι φίλες μου. Μια Τσικνοπέμπτη που συγκεντρώθηκε η χορωδία, καθόμουν στο πίσω μέρος της αίθουσας και με πλησίασε με την κάμερα. Αφού με αποκάλεσε «μωρό μου», βιντεοσκοπούσε τα πόδια μου Του είπα «σ’ εμένα μιλάτε και όχι στα πόδια μου», αλλά συνέχισε να βιντεοσκοπεί για μερικά δευτερόλεπτα και αφού χαμογέλασε, έφυγε. -Σου υποσχέθηκε να σβήσει τις απουσίες σου; Ναι. Είχε γίνει ένα επεισόδιο πάνω στο λεωφορείο με μερικούς μαθητές. Ο Διευθυντής μου έδωσε ένα μπλοκ και μου ζήτησε να γράψω τα ονόματα των μαθητών που συμμετείχαν, με την υπόσχεση να μου σβήσει τις απουσίες. -Τι άλλο έχεις να καταθέσεις;
29 Μια φορά που ζήτησα το αριθμό του τηλεφώνου του σχολείου, μου έδωσε όχι μόνο τον αριθμό του σχολείου, αλλά και το κινητό του Μου είπε να τον πάρω στο κινητό, αν χρειασθώ οτιδήποτε. Μια ημέρα που άργησα να πάω σχολείο και η καθηγήτρια με πήγε στον Διευθυντή, μπροστά της με μάλωσε και μου είπε «δεν επιτρέπεται να αργείς στο μάθημα!» Όταν έφυγε η καθηγήτρια, άλλαξε συμπεριφορά και είπε ότι «έτσι πρέπει να συμπεριφέρεται ο Διευθυντής μπροστά στους καθηγητές για να μην παρεξηγηθεί». Μάλιστα μου πρότεινε να μου προσφέρει οτιδήποτε ήθελα απ’ το κυλικείο. Εγώ αρνήθηκα. Δεν με άφηνε να φύγω από το γραφείο. Όταν πήγε να πάρει κάτι, για να με κεράσει, εγώ έφυγα. -Γιατί τα αναφέρατε όλα αυτά στην κ. Αρβανιτίδου; Μόνο η κ. Αρβανιτίδου ρωτούσε, αν μας απασχολούσε κάτι. -Γιατί δεν τα είπατε στην Υποδιευθύντρια ή σε άλλη καθηγήτρια όλα αυτά; Κανείς δεν μας ρώτησε αν έχουμε προβλήματα. Μια φορά που ήμουν στο γραφείο και ο Διευθυντής με αποκάλεσε «μωρό μου», η Υποδιευθύντρια αντέδρασε Του είπε «να μην λέει τέτοια λόγια στις μαθήτριες». 4. Η Μαθήτρια Γ. Μάγδα, από τη Γεωργία, καταθέτει -Γιατί πήγατε στον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, κ. Παρασκευά Ηλία; Πήγαμε στον κ. Παρασκευά Ηλία, γιατί ο Διευθυντής μας είχε υποσχεθεί πως θα μας βοηθούσε να πάρουμε το απολυτήριο. Δεν ξέρω με ποιόν τρόπο, πάντως θα μας βοηθούσε Μας έλεγε: «Ελάτε να λύσουμε τα προβλήματα που έχετε! Ελάτε στο σπίτι μου, για να σας βοηθήσω στα μαθήματα!» Σε μένα δεν πρότεινε να πάμε για καφέ, αλλά στην Δέσποινα. -Πόσες φορές σε κάλεσε στο γραφείο ο Διευθυντής; Στο γραφείο με κάλεσε πολλές φορές. Και μόνη και με άλλες μαθήτριες. Του έλεγα για τις απουσίες και τα προβλήματα που είχα με τους άλλους καθηγητές. Μου έδειχνε τις φωτογραφίες της κοπελιάς του και με ρωτούσε, αν μου αρέσει. -Πότε σας βιντεοσκοπούσε τα πόδια και το στήθος; Στις γιορτές του σχολείου. Μας τραβούσε με την κάμερα και μας έδειχνε το βίντεο στο γραφείο, όπου φαινόταν τα πόδια και το στήθος μας. Το έδειχνε, όταν δεν υπήρχαν άλλοι καθηγητές στο γραφείο. Στην αποκριάτικη εκδήλωση του σχολείου, ο Διευθυντής πλησίασε με την κάμερα την αδελφή μου τη Μαρία, και την βιντεοσκοπούσε γιατί φορούσε μίνι φούστα. Τη ρωτούσε: «Τι ντύθηκες σήμερα; τι ωραία πόδια που έχεις!» -Τι ξέρεις για τα μηνύματα που έστελνε ο Διευθυντής;
30 Στο σχολείο υπήρχε μία μαθήτρια, η Σοφία, που τώρα είναι στη Γεωργία. Ο Διευθυντής της έστελνε μηνύματα και της έγραφε: «Μωρό μου, θα έρθεις σήμερα στο σχολείο;» ή «Πότε θα πάμε για καφέ;» Η Σοφία μου έδειξε τα μηνύματα μια φορά Μάλιστα επειδή η Σοφία ντυνόταν συντηρητικά, της πρότεινε να ντύνεται πιο προκλητικά, γιατί θα ήταν πιο ωραία. Μια φορά, οι μαθήτριες μαλώσαμε στην αυλή, μας κάλεσε στο γραφείο του και μας χώρισε σε δύο ομάδες. Έβγαλε την κάμερα, μας είπε: «Τώρα μπορείτε να αρχίσετε. Λύστε τις διαφορές σας μπροστά μου!» και αυτός βιντεοσκοπούσε. -Εσύ τον είδες στις τουαλέτες; Πολλές φορές. Ενώ τα κορίτσια ήταν στις γυναικείες τουαλέτες, ο Διευθυντής άνοιγε την πόρτα απότομα κι έμπαινε μέσα. Όταν τον ρωτούσαμε γιατί δεν έρχονται οι καθηγήτριες, μας έλεγε σαν δικαιολογία ότι θέλει να δει, αν καπνίζουμε. -Με το κολιέ της συμμαθήτριάς σου τι έγινε; Μια ημέρα στην αυλή, μία συμμαθήτριά μου φορούσε ένα κολιέ. Ο Διευθυντής της το τράβηξε απότομα και άρχισε να την κατηγορεί πως παίρνει ναρκωτικά. Μια άλλη φορά σε μια εκδρομή στη Νάουσα, ένας συμμαθητής μου φορούσε κολιέ, ίδιο με της συμμαθήτριάς μου. Του το τράβηξε, για να το βγάλει και τότε παρενέβη η Υποδιευθύντρια. Του φώναξε μπροστά σε μαθητές και καθηγητές: «Τι πράγματα είναι αυτά που κάνεις;» -Τα συζητήσατε αυτά με άλλους καθηγητές; Μόνο με την κ. Αρβανιτίδου τα συζητήσαμε αυτά, γιατί της είχαμε εμπιστοσύνη. Όταν τα λέγαμε στους άλλους καθηγητές, μας διέκοπταν λέγοντας: «Δεν είναι έτσι όπως τα λέτε. Τι ξέρετε εσείς απ’ αυτά;» -Τι άλλο θέλεις να καταθέσεις; Μια ημέρα που καθυστέρησα να μπω στην τάξη την πρώτη ώρα, πήγα να πάρω χαρτί για να δικαιολογήσω την απουσία μου. Είδα τον Διευθυντή με τα πόδια απλωμένα σε μια καρέκλα, να κρατάει στα χέρια του ένα περιοδικό με «τσόντες». Όταν με είδε, το έκρυψε. 5. Η Μαθήτρια Κ. Ταμάρα, από την FYROM, καταθέτει -Ποια ήταν η συμπεριφορά του Διευθυντή απέναντί σου; Την τελευταία χρονιά στην Γ΄ τάξη είχα Διευθυντή τον κ. Αργυράλλη Φοιτούσα κανονικά, δεν είχα πρόβλημα με τις απουσίες. Είχα όμως κάποια προσωπικά προβλήματα. Τότε μου έδωσε το κινητό του και μου πρότεινε να πάμε για καφέ εκτός σχολείου για να συζητήσουμε. Δεν του τηλεφώνησα ποτέ και δεν πήγα ποτέ για καφέ μαζί του! Μ’ είχε καλέσει πολλές φορές, αλλά αδιαφορούσα.
31 -Όταν ήσουν μαθήτρια, η συμπεριφορά του Διευθυντή ήταν ελαστική στις μαθήτριες και στους μαθητές; Ναι, η συμπεριφορά του ήταν πολύ ελαστική κυρίως με τις μαθήτριες. Πολλές φορές ενώ συζητούσαμε μας έλεγε «κορίτσια, γιατί φοράτε παντελόνια και δεν φοράτε φούστες, για να φαίνεστε πιο ωραίες;» Με τα αγόρια δεν ασχολούνταν. Μια καθηγήτρια επέμενε να πάρω αποβολή Όταν πήγαμε εκδρομή ο Διευθυντής με απομόνωσε και μου είπε ότι «δεν ήθελε να πάρω αποβολή, αλλά το έκανε για να μην φωνάζει η καθηγήτρια». -Η μητέρα σου πήγαινε στο σχολείο να ρωτήσει για την πρόοδο και την συμπεριφορά σου; Ναι, η μητέρα μου πήγαινε στο σχολείο να ρωτήσει για την πρόοδό μου. Μάλιστα μια φορά που έτυχε να λείπει ο Διευθυντής, η Υποδιευθύντρια της επιτέθηκε με άσχημο τρόπο λέγοντας: «Στο σχολείο αυτό δεν υπάρχει Διευθυντής, υπάρχει Διευθύντρια. Τώρα όμως που βλέπω εσένα καταλαβαίνω, γιατί είναι και η κόρη σου έτσι». Η μητέρα μου ξαφνιάστηκε, προσβλήθηκε και έφυγε μέσα από το γραφείο χωρίς να δικαιολογήσει τις απουσίες μου και να ρωτήσει για την επίδοσή μου. Όταν η μητέρα μου επέστρεψε στο σπίτι μαλώσαμε. Εγώ την είχα ενημερώσει πως στο σχολείο υπάρχει Διευθυντής, οπότε η μητέρα μου νόμισε ότι της είχα πει ψέματα. Δεν κοιμήθηκα όλη την νύχτα! Άρρωστη την επόμενη ημέρα πήγα στο σχολείο, βρήκα την κ. Αρβανιτίδου και την ρώτησα: «Ποιος είναι ο Διευθυντής του σχολείου, ο κ Αργυράλλης ή η κ. Παπαδοπούλου;» Η κ. Αρβανιτίδου μου είπε ότι Διευθυντής είναι ο κ. Αργυράλλης. -Είχατε πει σε άλλους καθηγητές ότι σας καλούσε ο Διευθυντής στο γραφείο; Ναι, το αναφέραμε σε αρκετούς καθηγητές, αλλά μας απαντούσαν ότι δεν μπορούσαν να κάνουνε τίποτα. -Το αναφέρατε στην υποδιευθύντρια; Ναι, το ήξερε η κ. Παπαδοπούλου, η οποία ήταν το δεξί του χέρι. -Για τις βιντεολήψεις στις σχολικές γιορτές τι ξέρεις; Ήσουν και εσύ στην χορωδία; Ναι, ήμουν κι εγώ Ο Διευθυντής επέλεγε ποιος θα είναι στη χορωδία. Κατά τη διάρκεια των σχολικών γιορτών βιντεοσκοπούσε την χορωδία και μάλιστα όχι μόνο τα πρόσωπα των μαθητριών αλλά και το υπόλοιπο σώμα. -Στις τουαλέτες των κοριτσιών έτυχε να τον δεις; Ναι, πολλές φορές. Πήγαινε στις τουαλέτες να κάνει έλεγχο, να δει δήθεν αν καπνίζουν τα κορίτσια. Στην πραγματικότητα επέτρεπε μόνο στις μαθήτριες να καπνίζουν, ενώ στα αγόρια το απαγόρευε. Η Υποδιευθύντρια κ. Παπαδοπούλου, καταθέτει
32 -Οι μαθήτριες ισχυρίζονται ότι ενώ εσείς ζητούσατε να ντύνονται ευπρεπώς, ο κ. Αργυράλλης τις έλεγε να μην ακούνε αυτά που λέτε εσείς, αλλά να ντύνονται με μίνι φούστες για να είναι πιο σέξι. Ακούσατε κάτι εσείς; Ναι, έτσι μου έλεγαν οι μαθήτριες, όταν τις έκανα παρατήρηση για την εξωτερική τους εμφάνιση. -Οι μαθήτριες αναφέρουν ότι ο Διευθυντής τις αποκαλούσε «μωρό μου». Ακούσατε εσείς κάτι τέτοιο; Από τον ίδιο δεν άκουσα κάτι τέτοιο μπροστά μου. Από τις μαθήτριες άκουσα ότι τις αποκαλούσε έτσι. -Έχει αναφερθεί ότι κατά την παραμονή του στο γραφείο διάβαζε πολλά περιοδικά και έβλεπε τηλεόραση. Είχε πολλά περιοδικά στο γραφείο, ποτέ όμως δεν είδα το περιεχόμενό τους. Η τηλεόραση δεν έκλεινε ποτέ. -Ο Διευθυντής υποσχότανε στους μαθητές επισκέψεις στο εξωτερικό δωρεάν; Ναι, σε διάφορες χώρες όπως Ιταλία, Βουλγαρία, Γεωργία. Ποτέ όμως δεν προχώρησε στην υλοποίηση των υποσχέσεών του. Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ Στην Ένορκη Διοικητική Εξέταση (Ε.Δ.Ε.) καταθέσαμε συνολικά 29 καθηγητές. Απ’ ό,τι φάνηκε, μόνο εγώ γνώριζα τι γίνεται μέσα στο σχολείο Ελάχιστα επίσης γνώριζε και η Υποδιευθύντρια. Οι υπόλοιποι καθηγητές «ούτε είδαν, ούτε άκουσαν κάτι». Είκοσι τέσσερις καθηγητές υποστήριξαν ότι το σχολείο διοικείται αποκλειστικά από την Υποδιευθύντρια. Οι υπόλοιποι πέντε στήριξαν τον Διευθυντή. Πέντε καθηγητές, έβλεπαν τον Διευθυντή να ασκεί σωστά τα καθήκοντά του, οι αξιολύπητοι! Υπήρξαν έξι καθηγητές, από τους οποίους τέσσερις πολιτικοί πρόσφυγες, δηλαδή από την ίδια πατρίδα με τους μαθητές, που κατηγορήσανε τις μαθήτριες για την συμπεριφορά του Διευθυντή, δηλαδή τα θύματα: 1. Σ Βασιλίτσα, τεχνολόγος, πολιτική πρόσφυγας, «πρώτη φορά άκουε για σεξουαλική παρενόχληση. Η Δέσποινα ήταν ζωηρή και προκλητική» 2. Γ. Ευδοξία, πληροφορικός, πολιτική πρόσφυγας, «στην Μάγδα, έτσι όπως ήταν ντυμένη, οποιοσδήποτε θα της έλεγε κάτι. Η ίδια της η συμπεριφορά προκαλούσε. Όσο για τη δυσλειτουργία του σχολείου, φταίει η Αρβανιτίδου. Ο Διευθυντής μπορεί να δημιουργούσε δυσλειτουργία, αλλά ήταν άκακος, αμέτοχος και για τα προβλήματα του σχολείου φρόντιζε η Υποδιευθύντρια». 3. Χ. Παναγιώτα, φυσικός, πολιτική πρόσφυγας, «δεν είχε αντιληφθεί ή ακούσει κάτι τέτοιο, αλλά ο τρόπος που ντύνονταν μερικές μαθήτριες από μόνος του ήταν προκλητικός».
5
33
Ε. Αναστάσιος, γυμναστής, πολιτικός πρόσφυγας, «οι μαθήτριες αυτές ήταν απαράδεκτες σαν μαθήτριες. Δεν ήταν μαθήτριες που η μαρτυρία τους θα μπορούσε να τον πείσει για κάτι τέτοιο»
4.
. Τ Ιωάννα, φιλόλογος, «δεν είχε διαπιστώσει να υπάρχει κάποια άσεμνη συμπεριφορά του Διευθυντή απέναντί τους. Εξάλλου, αυτές οι μαθήτριες δεν είχαν και την καλύτερη συμπεριφορά στο σχολείο» 6. Π. Βασιλική, φιλόλογος, «δεν άκουσε τίποτα για απουσίες, ούτε είδε κάτι που να παραπέμπει σε σεξουαλική παρενόχληση. Οι δύο συγκεκριμένες μαθήτριες, μόνο μαθήτριες δεν ήταν. Ερχόταν σπάνια στο σχολείο, η εμφάνισή τους ήταν εμφάνιση τουρίστριας» ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ Περνάει το καλοκαίρι και αρχίζει νέα σχολική χρονιά. Εξ αιτίας της Ε.Δ.Ε. ο Διευθυντής απομακρύνεται από το σχολείο για 2 μήνες, Σεπτέμβριο - Οκτώβριο, και αντικαθίσταται από την Υποδιευθύντρια. Μετά από 2 μήνες επιστρέφει στα καθήκοντά του. Το κλίμα στο σχολείο γίνεται απερίγραπτο, σχεδόν ανυπόφορο. Οι κολλητοί του καθηγητές τον είχαν υπονομεύσει. Αυτοί τους οποίους στήριζε από την πρώτη ημέρα στο σχολείο. Μου εκμυστηρεύεται ότι για όλα φταίει η Κετενετζού. Τον πιστεύω, γιατί είναι η καθηγήτρια που τον κατήγγειλε σε συνεδρίαση του συλλόγου των καθηγητών ως ψυχασθενή. Αμέσως μετά μαζί με την παρέα της, τον κατήγγειλαν προφορικά στον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Παρασκευά Ηλία, για «πλημμελή άσκηση καθηκόντων» Η σύγκρουση μεταξύ τους ήταν αναπόφευκτη. Ο Διευθυντής αλλάζει στάση απέναντί μου και μου φέρεται πολύ ευγενικά και φιλικά. Μου τηλεφωνεί συνεχώς στο κινητό μου, κατηγορεί την «παρέα του» και με παρακαλάει να τον βοηθήσω. Όλη την ημέρα στο γραφείο τηλεφωνεί σε μεσιτικά γραφεία, για να νοικιάσει το σπίτι του. Είναι σίγουρος ότι θα αναγκαστεί να επιστρέψει στην Αθήνα. Έξαλλος πηγαινοέρχεται τρέμοντας μέσα στο γραφείο. Μιλάει συνεχώς για μυοκτονία που χρειάζεται να κάνει στον σύλλογο των καθηγητών. Όλα αλλάζουν τον Δεκέμβριο. Ηρεμεί, χαμογελάει και παύει να ασχολείται με μεσιτικά γραφεία. Ενημερώθηκε προφανώς από κάποιους πως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, ο Διευθυντής είναι χαρούμενος, αλλά εχθρικός με τους καθηγητές στο σχολείο. Εγώ αποτελώ την εξαίρεση. Μου προτείνει να μου γράψει ένα σημείωμα υποστήριξης για το Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο στην Αθήνα, το οποίο με καλεί σε απολογία εκείνες τις ημέρες, μετά από δική του καταγγελία. Με ενημερώνει πως «αυτές» τον πίεσαν να με καταγγείλει για «απαγωγή μαθητών» τότε που προσπάθησα να μεταφέρω μαθητές στο νοσοκομείο
34 για εξετάσεις χρήσης ουσιών. Τον ευχαριστώ και ευγενικά αρνούμαι. Απέναντί μου είναι τέλειος. Η ένταση στο γραφείο με την πρώην παρέα του χτυπάει κόκκινο. Το φυσάει και δεν κρυώνει. Την πάτησε λέει από τα «μυρμήγκια» Συνεχώς μου λέει: «Η μόνη που αξίζει εδώ μέσα είσαι εσύ!» Η Ε.Δ.Ε. από το ΑΠΥΣΔΕ είναι στον αέρα. Δεν θέλουν να τον τιμωρήσουν και το καθυστερούν. Είναι προφανές. Από τον Απρίλιο - Μάιο που έγιναν οι τελευταίες ανακρίσεις συμπληρώνεται πάλι ένας χρόνος. Οι πληροφορίες μου από έγκυρη πηγή επιβεβαιώνουν πως δεν θα τιμωρηθεί. Τελευταία λύση είναι οι δημοσιογράφοι. Επικοινωνώ με τοπικές εφημερίδες. Από την εφημερίδα ΕΓΝΑΤΙΑ ένας δημοσιογράφος δείχνει ενδιαφέρον. Του λέω με λεπτομέρειες τι συμβαίνει στο σχολείο τα τελευταία τρία χρόνια. Τον παρακαλώ να βοηθήσει τα παιδιά. Όταν κλείνω το τηλέφωνο είμαι γεμάτη θυμό μαζί με απογοήτευση. Τι αδιάφορο κράτος! Ένα επικίνδυνο Υπουργείο Παιδείας να λειτουργεί με εγκληματική αδιαφορία σε βάρος των μαθητών και των γονιών τους, και να αναγκάζεσαι να ζητήσεις βοήθεια από δημοσιογράφο. Γιατί, λοιπόν, ο ελληνικός λαός πληρώνει όλα αυτά τα διεφθαρμένα, υψηλόβαθμα στελέχη; Τι αλήθεια προσφέρουν; Ο δημοσιογράφος επικοινωνεί με τον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης, κ. Παρασκευά Ηλία, για να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες που του έδωσα. Οι πληροφορίες σε λίγες ημέρες βρίσκονται στην εφημερίδα. Σε πρωτοσέλιδο άρθρο στις 27/1/2006 η εφημερίδα ΕΓΝΑΤΙΑ δημοσιεύει: Εκπαιδευτικός παρενοχλούσε μαθήτριες. Ο Διευθυντής της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης, Παρασκευάς Ηλίας, αποκαλύπτει στην «Ε» ότι την επόμενη εβδομάδα παραπέμπεται με το ερώτημα της απόλυσης. Η αρχή του τέλους. Συγχαρητήρια στον δημοσιογράφο! Επικοινωνώ με φίλους στην Διεύθυνση και μαθαίνω ότι: «Ο Παρασκευάς μίλησε στον δημοσιογράφο, χωρίς να σκεφτεί ότι αυτός θα δημοσίευε τις πληροφορίες. Την επόμενη ημέρα, όταν είδε το πρωτοσέλιδο, κατάλαβε το λάθος του και έγινε έξαλλος. Με ποιόν; Μα φυσικά με την Αρβανιτίδου! Φώναζε μέσα στην Διεύθυνση πως θα την εκδικηθεί. Φοβόταν μήπως ο Διευθυντής του σχολείου του κάνει μήνυση για δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων». Στις 3 Μαρτίου 2006 το Υπηρεσιακό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας αναγκάζεται, μετά από την προβολή που πήρε το θέμα, να κάνει δεκτή την παραίτηση του Διευθυντή από την θέση του. Όπως σημείωσε ο δικηγόρος του Διευθυντή «Ο κ. Αργυράλλης θέτει στη διάθεσή σας την παραίτησή του για λόγους ευθιξίας, προκειμένου να διαφυλαχθεί το κύρος του σχολείου, αλλά και του ιδίου από τις άδικες επιθέσεις που δέχεται». Αυτό σημαίνει ότι ο
35 Διευθυντής του σχολείου, κ. Αργυράλλης, παραιτήθηκε οικειοθελώς από την θέση του Διευθυντή και επέστρεψε ως καθηγητής στην οργανική του θέση. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Οι μαθητές πρέπει να είναι υπερήφανοι για το ήθος τους και την αγωνιστικότητά τους. Δικαιώθηκαν αφού μετά από τρία χρόνια προσπαθειών δημοσιοποιήθηκαν τα γεγονότα και ο Διευθυντής εγκατέλειψε το σχολείο. Διδάχθηκαν πώς να αγωνίζονται μόνοι τους, έχοντας όλο το σύστημα απέναντί τους, με πίστη στην δικαιοσύνη. Εξ αιτίας αυτής της αγωνιστικότητας των μαθητών ο Διευθυντής αναγκάστηκε να παραιτηθεί από την θέση του. Έτσι επήλθε ηρεμία στο σχολείο και η φοίτηση των μαθητών συνεχίστηκε σε ασφαλές περιβάλλον. Τέλος, απευθύνομαι σε εκπαιδευτικούς και γονείς: Εάν υπάρχει πραγματικά σοβαρό θέμα στο σχολείο σε βάρος των παιδιών σας να προσπαθήσετε να το δημοσιοποιήσετε. Τα κομματικά, υψηλόβαθμα στελέχη εκπαίδευσης έχουν προσωπικά θέματα να επιλύσουν κατά την διάρκεια της θητείας τους. Συνεπώς δεν μπορούν να ασχοληθούν με τα καθημερινά προβλήματα των παιδιών σας.
36 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Αρχείο από δημόσια έγγραφα και εφημερίδα
37 ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ
38 ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ
39 ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ
40 27 Ιανουαρίου 2006, εφημερίδα Εγνατία