"Η Μόρφωση των Νέων Θεμέλιο της Παγκόσμιας Eιρήνης", Στέφανος Γιαλαμάς, The Economist 2016

Εκδόθηκε με την αποκλειστική άδεια από τη:

Ο Κόσμος το

168

Ελλάδα

Η μόρφωση των νέων θεμέλιο της παγκόσμιας ειρήνης Του Στέφανου Γιαλαμά

«Ο κόσμος μας είναι άνω κάτω. Ηταν άραγε ποτέ διαφορετικός; Είναι η πραγματικότητα που ζούμε και είναι από τη φύση της κυνική. Και εσύ γεννήθηκες μέσα σ’ αυτή. Εσύ θα πρέπει να βάλεις τα πράγματα στη θέση τους; Έπεσε το βάρος στους δικούς σου ώμους να διορθώσεις αυτά που δέν προκάλεσες; Σε ποιο σημείο της ζωής σου άραγε αποφασίζεις ποιος θέλεις να γίνεις; Είναι η ημέρα που αποφάσισες να υψώσεις το ανάστημά σου στην αδικία; ´Η μήπως η ημέρα που δεν θα αναγνωρίζεις πια τον εαυτό σου στον καθρέφτη; Τι είναι άραγε αυτό που σε προσδιορίζει; Πότε; Έχει τέλος; Ή δεν έχει;»

Στέφανος Γιαλαμάς, Πρόεδρος ACS Athens (American Community Schools)

Τα παραπάνω είναι διάλογος θεατρικός. Είναι σκέψεις 17χρονων μαθητών που θέτουν τα μεγάλα ερωτήματα της ζωής και ζητούν απαντήσεις από τον ίδιο τους τον εαυτό για να διαμορφώσουν το μέλλον που ονειρεύονται και αρχίζουν να γράφουν ένα σενάριο θεατρικού έργου. Τι περιμένει άραγε αυτή η γενιά από τη ζωή της; Και εμείς τι θεμέλια βάζουμε για να στηρίξουμε τα όνειρα αυτών των παιδιών; Πώς αναδεικνύουμε την κριτική σκέψη, τη δημιουργικότητα, την πρωτοβουλία για δράση και την προσφορά των νέων για να φτιάξουν αυτόν τον «αναστατωμένο κόσμο», για να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους, να «διορθώσουν» τα σφάλματα των άλλων. Πριν είναι αργά, πριν δύσκολα αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη και πλέον δεν θα έχουν την καλλιέργεια του νου και της καρδιάς που θα διαγράψει ένα μέλλον που ονειρεύτηκαν και θέλουν. Τι κάνουν άραγε τα παιδιά του διεθνούς σχολειου ACS Athens στο μάθημα της θεατρικής τέχνης; Παραστάσεις βιώματα, που διαμορφώνουν μια στάση ζωής, μέσα από τη μόρφωση, την καλλιέργεια του νου και της ψυχής, που μεταδίδεται γιατί έχει πνεύμα ομαδικό και αυτοκριτικό. «Μόρφωση», κατά τον πατέρα μου, διδάσκαλο της δικής μου ζωής και αείμνηστο εκπαιδευτικό Παναγιώτη Γιαλαμά σημαίνει «ευρυμάθεια, πνευματική ανάπτυξη, ψυχική καλλιέργεια και ευρύτερη παιδεία. Είναι η σύμμετρη ανάπτυξη και η εναρμόνιση όλων των ψυχοπνευματικών δυνατοτήτων, ώστε να προκύψει ένα τέλειο σύνολο». Η ευρυμάθεια, που συνδέεται με την εσωτερική καλλιέργεια, παρεμβαίνει ουσιαστικά στη διάπλαση της προσωπικότητας. Oδηγεί στην αφομoίωση, στην κατάταξη, στη συστηματική και ορθολογιστική αξιοποίηση των γνώσεων. Κατά τον Ηράκλειτο, «πολυμαθίη νόον έχειν ού διδάσκει» (η πολυμάθεια δεν διδάσκει την ορθή κρίση). Η μόρφωση μεταδίδεται, ανοίγει ορίζοντες και μας ενώνει. Διαπερνά από γενιά σε γενιά, επιδρά μέσα από κοινωνίες και οργανισμούς που δρουν και πιστεύουν ότι «ο κόσμος αλλάζει μέσα από τα δικά μας παραδείγματα και δράσεις, και όχι μόνο μέσα από τις απόψεις και τις γνώμες που διαμορφώνουμε για αυτόν».

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟ 2016 Οι ακαδημαϊκοί οργανισμοί, προετοιμάζουν πλέον -όσο ποτέ άλλοτε- τους νέους να γίνουν ενεργοί πολίτες του σύγχρονου κόσμου, που απλώνεται σε μια ολοένα αυξανόμενη παγκόσμια κοινωνία των πολιτών. Οι ευκαιρίες ανάπτυξης και τα γνωσιακά αποτελέσματα Η μόρφωση είναι πλέον άμεσα συνδεδεμένα μεταδίδεται, με τις εκπαιδευτικές εμπειρίες των μαθητών. (Σ. Γιαλαμάς & Π. Πελόνη ανοίγει ορίζοντες 2008). και μας ενώνει Επομένως, τι πρέπει να προσέχει το σχολείο σήμερα; Να φροντίζει να δίνει στους μαθητές την εκπαίδευση εκείνη που διαμορφώνει και καλλιεργεί προσωπικότητες ικανές να ανταποκρίνονται άμεσα και αποστελεσματικά στις γρήγορες αλλαγές της κοινωνίας, για να μην γίνονται οι νέοι έρμαια των αλλαγών, με κενά συναισθήματα, ή απομονωμένοι «κηφήνες» που έχουν εκπαιδευτεί σε εξειδικευμένα επαγγέλματα (Σ. Γιαλαμάς & Π. Πελώνη 2008). Άρα λοιπόν οι ακαδημαϊκοί οργανισμοί θα πρέπει να γίνουν «Σημαίνοντα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα», δηλαδή οργανισμοί που πληρούν δύο βασικές συνθήκες: 1. Διατηρούν την Αριστεία, εκπληρώνοντας το όραμα, την αποστολή, τις δευσμεύσεις και τους στόχους όλων των συμμετεχόντων στην παιδεία: μαθητές, δάσκαλοι, προσωπικό, διοίκηση, μέλη διοικητικών συμβουλίων, γονείς και απόφοιτοι 2. Υπηρετούν διαρκώς την ανθρωπότητα (την κοινότητα στην οποία εδρεύουν, την περιφέρεια που ανήκουν, το κράτος στο οποίο εντάσσονται και τον κόσμο μας, που η τεχνολογία και η αμεσότητα στην επικοινωνία έχει κάνει πλέον μικρό) Τα Σημαίνοντα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα έχουν την ευθύνη να εμμένουν στην προβολή παγκοσμίως αναγνωρισμένων αξιών, αλλά και να παρέχουν προγράμματα που διδάσκουν παγκόσμια ιστορία, λογοτεχνία και προσβλέπουν στη συνεργασία και τη συνύπαρξη πολιτισμών και εθνών. Αυτά είναι τα ιδρύματα που θα επιδράσουν αποτελεσματικά στις δραστικές κοινωνικές αλλαγές. Θα γίνουν οι φορείς ενός νέου τύπου «γνώσης», αυτής που εμπεριέχει τη σοφία, την κριτική σκέψη: την ικανότητα να χρησιμοποιούμε τη γνώση για να ανακαλύπτουμε και να επιφέρουμε δημιουργικές λύσεις στις κοινωνικές προκλήσεις. Να εδραιώνουμε και να υποστηρίζουμε, σε κάθε οργανισμό, την κουλτούρα που τροφοδοτεί την καινοτομία, σέβεται τη διαφορετικότητα των ανθρώπων και δεσμεύεται να παρέχει παγκοσμίως και διαχρονικά αναγνωρισμένες αρχές και αξίες.

Η αρχή και το τέλος στην προσπάθεια για τη μόρφωση των νέων είναι «η σμίλευση του νου με ήθος που αντανακλά την αρμονία και κάνει τον κόσμο ειρηνικό και όμορφο να τον ζεις». Είναι η μόρφωση που κλονίζει συθέμελα το μίσος, τα συμφέροντα της βίας, της εκμετάλλευσης, του φανατισμού, του ρατσισμού και των ιδεολογιών της καταστροφής και θεμελιώνει την ειρήνη. Πηγή: Gialamas, S. and Pelonis, P. “Providing Exceptional Educational Experiences to Students with Financial Need: A modern challenge for International K-12 Schools”. International Schools Journal. Volume XXXlll, No. 1, November 2013