Linxuit 2025-04

AFGIFTEKANTOOR GENT X · ERKENNINGSNUMMER P602487 – B30032 RETOUR: HOOGSTRAAT 42, 1000 BRUSSEL

Linxuit Linxuit

PB- PP B- 63

BELGIE(N) - BELGIQUE

DRIEMAANDELIJKS MAGAZINE VOOR VRIJWILLIGERS VAN LINX+ 2021 · jaargang 1 · nummer 1 · P602487

v.u.: Caroline Copers, Hoogstraat 42, 1000 Brussel

Retour: Linx+ vzw, Hoogstraat 42, 1000 Brussel DRIEMAANDELIJKS MAGAZINE VAN LINX+ DECEMBER 2025

S WINNAAR BEWO GEN FEN F OTO G R A 2025 A 20 ZIE PAGIN

Nieuwe Blik Historikwandelingen

Vrijwilliger Cécile p.7 • Nieuw beleidsplan p.12 • Nerdlab Gent p.16

KRUISWOORD

1. Spreekster Paul Verbraekenlezing (voornaam)

1

2. Winnaar publieksprijs Bewogen Fotografen (voornaam)

2

3. Vrijwilliger die onze wandelingen begeleidt (voornaam)

3

4. Co-auteur van ‘Kort door de bocht’

4

5. De baddest lady van de Bisschoppenhoflaan

5

6. Maakleerplek in Gent

6

7

7. Bestemming voor daguitstap in 2026

8

8. Auteur van ‘Vooruit Kameraden!’ (voornaam) 9

9. Medewerkster bij de Unie der Zorgelozen (voornaam)

10

10. Winnaar Bewogen Fotografen (voornaam) 11

11. Schilderde nieuwe mural in Borgerhout

LINXUIT LEZEN LOONT! Alle antwoorden vind je in deze Linxuit.

Stuur het woord dat we zoeken voor 1 maart 2026 naar info@linxplus.be of Linx+, Hoogstraat 42, 1000 Brussel. Vermeld duidelijk je naam en adres. Onder alle juiste inzendingen verloten we een exemplaar van het boek ‘‘Kort door de bocht’ van Bert Engelaar en Bekvegter (zie p. 13). Succes!

COLOFON

WINNAAR VORIG KRUISWOORD “Tinnenpot” was het woord dat we zochten. Jan Rymenams uit Leuven is de gelukkige winnaar van het boek ‘Met de Duivel tegen armoede’ van Lucas Catherine. Veel leesplezier!

Driemaandelijks magazine van Linx+ vzw.

2025 • jaargang 5 • nummer 4

Linxuit is gratis voor vrijwilligers van Linx+. Andere geïnteresseerden kunnen zich abonneren voor 10 euro per jaar op BE79 8777 9643 0233.

Medewerkers en contact Linx+, Hoogstraat 42, 1000 Brussel tel. 02 289 01 80 info@linxplus.be, www.linxplus.be beryl.vervloet@linxplus.be dries.vandevelde@linxplus.be els.rits@linxplus.be marc.spruyt@linxplus.be sandra.temmerman@linxplus.be Verantwoordelijke uitgever Miranda Ulens, Hoogstraat 42, 1000 Brussel Omslag Herdenkingsmuur van Manonina in Borgerhout voor de slachtoffers in de strijd voor het algemeen stemrecht. © Vacalocamedia Walls of Boho

Linx+ in jouw regio Antwerpen / Mechelen+Kempen stien.verbelen@linxplus.be Limburg carla.verdingh@linxplus.be Oost-Vlaanderen hendrik.braet@linxplus.be, sabrina.meijs@linxplus.be Vlaams-Brabant wim.lahou@linxplus.be West-Vlaanderen fabienne.girolami@linxplus.be Coördinatie en eindredactie: Marc Spruyt Opmaak: Rudi De Rechter

www.linxplus.be www.linxplus.be/nieuwsbrief www.facebook.com/linxplus www.instagram.com/linxplus

Abonnementen en adreswijzigingen info@linxplus.be of Linx+ tav Els Rits, Hoogstraat 42, 1000 Brussel.

Druk Graphius / gedrukt op Circle offset (milieuvriendelijk en 100% gerecycleerd) papier

SANDRA ZEGT

Wanneer volhouden geen keuze meer is!

Terwijl ik dit schrijf, merk ik hoe dubbel dit moment aanvoelt. Aan de ene kant sta ik stil bij het ongelooflijke werk dat we de voorbije jaren op verschillende fronten hebben verzet, samen met het team, met het bestuur en met onze vrijwilligers.

Terwijl het alweer – vandaag dag op dag – een jaar geleden is dat we een stevig onderbouwd beleidsplan indienden, een beleidsplan dat het vertrouwen kreeg van de beoordelingscommissie, met slechts één aanbeveling. Dat is geen detail. Dat is het bewijs dat we als organisatie weten waar we naartoe willen én hoe we dat willen doen.

En toch. Terwijl we klaarstaan om dit nieuwe plan uit te rollen, hangt er een schaduw over ons werk. De Vlaamse regering bleef heel lang treuzelen met beslissingen, zaaide twijfel, schoof willekeur naar voren en zette de sociaal-culturele sector weg alsof die niet te vertrouwen is. Daarnaast kwam onze sector in de afgelopen maanden vaak negatief of zelfs met een smalende ondertoon in de pers. Het voelde alsof je een marathon loopt, de finish ziet, maar iemand beslist om de meet nog een paar meter te verleggen.

Opnieuw. En opnieuw.

“De ruimte voor sociaal-cultuDe aankondiging dat we bijna vijf procent minder middelen krijreel werk krimpt. Democratische gen dan in 2025, terwijl de basiskosten blijven stijgen, is niet alleen een financiële klap. Het is een signaal. Een signaal dat de ruimte vrijplaatsen staan onder druk” voor sociaal-cultureel werk krimpt. Dat democratische vrijplaatsen onder druk staan. Als sector hebben we het al gezegd: dit gaat Sandra niet over cijfers op papier. Dit gaat over vertrouwen. Over de rol van middenveldorganisaties die mee waken over een gezonde democratie. Over het recht om mensen te verbinden, kritisch te denken en samen te bouwen aan alternatieven in een samenleving die steeds meer individualiseert.

En toch. Net zoals in eerdere jaren merk ik dat onze energie blijft stromen. Misschien niet meer zo vanzelfsprekend, misschien iets zuiniger gedoseerd, maar ze is er. Dankzij jullie. Dankzij het geloof dat wat we doen ertoe doet. Dankzij het besef dat wij niet werken met wantrouwen, maar tegen wantrouwen in. Samen blijven we dit doen. Met iets minder middelen, maar met evenveel overtuiging. Misschien zelfs met meer.

Maak het mee, ook in 2026!

Sandra Temmerman, coördinator Linx+

Vertel ons wat jij ziet in Maandag Maakdag Binnenkort ontvang je een uitnodiging voor een korte bevraging over ons nieuwe project. We willen weten wat jij belangrijk vindt. Maandag Maakdag wil mensen ruimte geven om iets met hun handen te maken. Van pottenbakken tot latté art: maakplezier in al zijn vormen. Jij helpt mee bepalen hoe we dit project laten groeien.

We doen deze bevraging samen met studenten Communicatie van de UGent.

Wil je niet wachten? Scan de QR-code en start nu al. De vragen blijven anoniem en je bent na zes minuten weer weg. Alvast bedankt voor je medewerking!

AFDELINGSNIEUWS

1 Zaterdag 6 september 2025 ver-

zamelden Linx+ Mikpunt en Linx+ Anseele-Misyna in het lokaal van Mikpunt in het Fortje van Merksem voor een dag vol volksspelen en gezelligheid. Onder een stralende zon werden tafels, stoelen en spelmaterialen klaargezet. De deelnemers werden verdeeld in vier gemengde ploegen, zodat Mikpunt- en Anseele-leden elkaar beter konden leren kennen. Ondertussen bereidde de traiteur een enorme paella voor, waarbij het publiek de ingrediënten volgde terwijl ze in de pan gingen. De winnaar was een vrouwenploeg met 267 punten, die het multitasken uitstekend beheerste.

2 Op dinsdag 16 september 2025

bracht Linx+ Beringen een bezoek aan het vliegveld van Kiewit, het oudste nog actieve vliegveld van België, opgericht in 1910. Tijdens de rondleiding leerden de deelnemers over de rol van het vliegveld in de vroege luchtvaartgeschiedenis en de evolutie door de jaren heen. De gids bracht boeiende verhalen over de vliegtuigen, de infrastructuur en de mensen die er werkten. De deelnemers gingen huiswaarts met nieuwe kennis en indrukken van deze historische plek.

3 Op zondag 28 september 2025

bezocht Linx+ LKc Diepenbeek de Netherlands American Cemetery and Memorial in Margraten, de enige Amerikaanse militaire begraafplaats in Nederland. De groep werd geraakt door de serene sfeer en de indrukwekkende verhalen achter de duizenden witte kruisen die herinneren aan meer dan 8.000 Amerikaanse soldaten uit de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de rondleiding leerden de deelnemers over de bevrijding van Nederland door Amerikaanse troepen en het adoptieprogramma waarbij Limburgse families sinds 1945 de graven verzorgen.

4 Linx+ Ardooie organiseerde op

zondag 28 september 2025 voor de achtste keer een (vinyl)muziekbeurs in OC ’t Zonneke in Koolskamp.

Meer dan 150 bezoekers kwamen

langs om te snuisteren tussen platen en cd’s en hun favoriete muziekparels te vinden. De beurs bood een gezellige gelegenheid om muziek te delen, herinneringen op te halen en contacten te leggen met andere muziekliefhebbers.

5 Maandag 29 september 2025

maakte Linx+ Fotogroep Mikpunt uit Antwerpen kennis met de Koninklijke Opera in Antwerpen.

Onder leiding van gids Rens kregen de 20 deelnemers een uitgebreide rondleiding door het imposante gebouw, inclusief het hoofdtoneel, orkestbak, loges en ateliers voor kostuums en pruiken. Er werd uitleg gegeven over de werking van opera en ballet, de digitalisering van decors en de achtergrond van voorstellingen. Het bezoek eindigde met een drankje om alle indrukken te verwerken.

6 Tijdens een infoavond van

Linx+ Achturencultuur op woensdag 15 oktober 2025 in VC Mozaïek in Kortrijk kreeg een 40-koppige groep uitleg van journalist Lode Vanoost (dewereldmorgen) over hoe mainstream media onze kijk op de wereld beïnvloeden. Aan de hand van berichtgeving over Gaza liet hij zien hoe framing, taalgebruik en politieke overtuigingen bepalen welke verhalen aandacht krijgen. De avond bood ruimte voor discussie en reflectie, waardoor de deelnemers bewuster werden van de subtiele manieren waarop media onze perceptie sturen.

7 Op donderdag 16 oktober 2025

namen 18 Linx+ Mikpunters deel aan de Armoedewandeling in Antwerpen. Onder leiding van een gids leerden de deelnemers over armoede, koopkracht en de kwetsbaarheid van mensen door omstandigheden zoals ziekte, echtscheiding of faillissement. De wandeling voerde langs historische plekken waar armen woonden, opvang vonden of hun bezittingen verkocht werden. Het bezoek aan Kamiano, het dak- en thuislozenrestaurant, gaf een blik op moderne initiatieven voor hulpverlening en sociale nabijheid.

8 Op dinsdag 21 oktober 2025

organiseerde Linx+ Oostende een infonamiddag over Artificiële Intelligentie (AI). Een vrijwilliger van S-Plus gaf op een toegankelijke en speelse manier uitleg over wat AI is, hoe het vandaag al in ons dagelijks leven voorkomt en wat de mogelijke impact is op de arbeidsmarkt en toekomst. Met een mix van informatie, discussie en voorbeelden konden de deelnemers vragen stellen en hun inzichten delen. Koffie en taart maakten de namiddag compleet.

9 Linx+ Anseele – Misyna bezocht

op zondag 26 oktober 2025 het vernieuwde Museum Fort Liezele. Een enthousiaste gids leidde de groep langs de geschiedenis van het fort en het leven van de soldaten die er ooit verbleven. Na de rondleiding werd er even bijgetankt in het Fortcafé, waarna de dag in Antwerpen werd afgerond met het jaarlijkse etentje. Een leerrijke en gezellige uitstap.

10 Linx+ Oudenburg trok op zater-

dag 22 november 2025 naar het Belle Epoque Centrum in Blankenberge.

De gids nam hen mee in de fascinerende wereld van de belle époque.

Ze ontdekten dat de rijke dames niet altijd comfortabel in hun kleding zaten, dat de gegoede burgerij vaak neerkeek op het arme vissersvolk, en dat de stijl van een huis vooral bepaald werd door de grootte van de portemonnee: hoe meer keramische tegels aan de voorgevel of binnenin, hoe rijker men was.

OPROEP Wil jij jouw activiteit in de volgende Linxuit zien verschijnen? Bezorg dan een kort verslag én foto van je evenement aan je regionale afdelingsondersteuner. Vermeld zeker wat, waar en wanneer. Vertel ook iets over hoe het verliep en of de deelnemers tevreden waren. Op die manier inspireer je andere afdelingen en zet je je eigen afdeling in de kijker!

1

2

3

5

4

7

10

8

6

9

5

MOBILITEIT IN BEWEGING

Van Buurtbarbecue tot Fietsvriendelijke Buurt Hoe breng je beweging in mobiliteit? Die vraag stond dit jaar centraal in ons magazine. We sluiten deze reeks af met een goede praktijk uit Gent.

Daar nam Nefertiti Hinnekint het initiatief om haar buurt in beweging te brengen rond het plaatsen van fietsenrekken. Wat begon als een eenvoudige buurtbarbecue groeide uit tot een duurzame samenwerking tussen de bewoners van de Stropwijk en de Stad Gent. Ze deelt haar verhaal met ons en geeft enkele tips.

Samen eten, samen bewegen Voor het buurtfeest vroegen we een wijkbudget aan bij de Stad Gent. Een van de buurtbewoners, actief bij het Gent Milieufront (GMF), nodigde ook een schepen uit om mee te komen eten. Tussen de soep en de patatten werd het concept van geveltuintjes besproken. Al snel werd het gesprek overgezet naar actie. Nu zie je overal in de buurt geveltuintjes.

Het begon op Hoplr Ik plaatste op Hoplr een oproep om te peilen of er interesse was in een buurtfeest. Deze eenvoudige oproep leidde tot een golf van enthousiasme en betrokkenheid.

Jonge gezinnen, studenten, kleine zelfstandigen… Iedereen was betrokken bij de organisatie van het buurtfeest. Deze oproep zie ik dan ook als het startschot voor de samenwerking en samenhorigheid in de wijk.

6

Linxuit • DECEMBER 2025

Van petitie naar fietsenrekken Fietsen stonden overal op de stoep. Dit veroorzaakte hinder voor voetgangers en kinderwagens. Ook de vele geparkeerde auto’s van studenten maakten het lastig voor bewoners om nog parkeerplaats te vinden. De verbondenheid die door de buurtbarbecue ontstond, leidde tot actie. Een groep bewoners verzamelde handtekeningen voor een petitie om fietsenstallingen te vragen. Hoewel het aantal handtekeningen onvoldoende was voor een formeel gemeenteraadsvoorstel, nam de stad het signaal ernstig.

Het resultaat: binnen korte tijd verschenen de eerste fietsenrekken, later gevolgd door extra exemplaren na straatwerken. Het waren geen overdekte stallingen voor buutbewoners zoals de petitie vroeg, maar wel een grote stap vooruit.

Wrijving rond straatgebruik Sommige bewoners vonden het jammer dat parkeerplaatsen moesten wijken voor fietsenstallingen, maar er kwam geen officieel protest.

Daarnaast werd in de wijk betaald parkeren ingevoerd, vooral om te vermijden dat studenten langdurig

op straat parkeerden. Sindsdien is de parkeeroverlast sterk verminderd.

Verandering kost tijd Van de eerste petitie tot de laatste fietsenrekken gingen bijna drie jaar voorbij. Verandering kost tijd.

Met volharding, samenhorigheid en vertrouwen kan een klein initiatief leiden tot structurele verbeteringen, zelfs over wijkgrenzen heen.

Wat heb je nodig om in beweging te komen?

Goesting, geduld en een netwerk: de basis voor elk geslaagd buurtinitiatief. × Een klein groepje geëngageerde bewoners die het voortouw nemen. Verandering begint bij mensen die erin geloven. × Een concreet doel waarin veel mensen zich herkennen. × Verbinding via activiteiten en verschillende communicatiekanalen (Hoplr, buurtwhatsappgroep, Facebookgroep…). × Steun van het lokaal bestuur, zowel financieel als inhoudelijk.

Kleine stappen, groot effect Kleine initiatieven kunnen grootse effecten hebben. De acties brachten niet alleen meer fietsenrekken en een groener straatbeeld, maar vooral een hechtere buurt. × Begin klein en gebruik wijkbudgetten om samen iets positiefs op te starten. × Werk samen met buren én het lokale bestuur. Nodig ook beleids­ makers uit: een informeel gesprek tijdens een buurtbarbecue kan veel in beweging zetten. × Een petitie hoeft niet dwingend te zijn. Ze kan ook dienen om een dialoog op te starten. → Fabienne Girolami / Foto: Stijn Wils (foto eerder verschenen in S-magazine juli 2023 (Solidaris)).

VRIJWILLIGER IN DE KIJKER

Cécile Dagadou Sinds april 2025 is Cécile Dagadou actief als vrijwilliger bij Linx+. Je hebt haar misschien al gezien tijdens één van onze Blik Historik-wandelingen, waar ze als begeleider met veel enthousiasme mee op pad gaat.

Wie ben je, Cécile, en hoe ben je bij Linx+ terechtgekomen?

“Ik ben Cécile,” begint ze. “Ik ontmoette Kevin, die toen bij Linx+ werkte, op de vrijwilligersmarkt op het Muntplein. Ik was op zoek naar kansen om Nederlands te oefenen – iets leuks, niet te saai en niet te zwaar.

Toen hoorde ik over de wandelingen.

Ik ben een paar keer meegegaan en ik voelde: dit is iets voor mij.”

Je houdt van leren, klopt dat?

Ze lacht. “Ja, heel erg zelfs. Ik wil graag goed Nederlands kunnen spreken. Maar ik wandel ook graag, én ik ben geboeid door sociale geschiedenis. Tijdens de wandelingen leer ik over Kortrijk, Gent, Leuven… en over de verhalen die achter onze steden schuilgaan. Het is voor mij een perfecte combinatie: een hobby, geschiedenis ontdekken en taal oefenen.”

“Wandelingen begeleiden leek mij een ideale manier om mijn Nederlands te verbeteren” Cécile

Waarom koos je ervoor om begeleider te worden?

“Het leek mij een ideale manier om mijn Nederlands te verbeteren en Linx+ beter te leren kennen. Voorlopig ben ik begeleider, maar wie weet word ik later gids, of schrijf ik wel een artikel. Dat zou ik allemaal graag doen – stap voor stap.”

Je woont en werkt in Brussel. Waarom is Nederlands daar belangrijk voor jou?

“Natuurlijk kan ik in Brussel met Frans leven, dat is mijn moedertaal.

Maar een taal is voor mij meer dan een job. Je leert ook een cultuur kennen: de gewoonten, de omgeving, de manier waarop mensen met elkaar omgaan. Op mijn vorige werk sprak iedereen in zijn eigen taal: Frans, Nederlands of Engels. Daarom wil ik die talen goed begrijpen.”

Maak je veel tijd vrij voor vrijwilligerswerk?

“Momenteel werk ik niet, dus het lukt goed. Maar ook als ik weer werk, zou ik graag blijven komen. Het is een plezier, een activiteit die me deugd doet. Het is niet zwaar, en het is niet elke zaterdag. Onze twee wandelingen per maand vind ik perfect.”

Hoe kijk je terug op de laatste wandeling?

“Leuven was fantastisch. Een heel fijne ervaring, ik heb opnieuw veel geleerd.”

Cécile straalt wanneer ze vertelt, al geeft ze toe dat ze soms letterlijk zweet van de spanning om in het Nederlands te praten. Maar ze blijft proberen, en dat is precies wat ze anderen wil meegeven: “Mensen moeten kansen krijgen. Als je het probeert, ben je al goed bezig.”

Bedankt, Cécile, voor je enthousiasme, inzet en doorzettingsvermogen. En vooral: welkom bij Linx+. We zijn blij dat je er bent.

Hoe helpt het vrijwilligerswerk jou bij het leren van Nederlands?

“Het geeft me een duwtje,” zegt ze → Sabrina Meijs eerlijk. “Spreken blijft spannend. Ik wil de juiste woorden gebruiken en dat kan stress geven. Maar ik bereid Ben je net zoals Cécile benieuwd me goed voor. Voor Leuven luisternaar onze audiotours? We hebben de ik naar de audiotour op de weber in Antwerpen, Brugge, Gent, site van Linx+, zocht ik woordenschat Kortrijk, Leuven, Oostende en op… Begrijpen en luisteren vind ik Zaventem. Je vindt ze op makkelijker dan spreken, maar door www.linxplus.be/audiotours. de wandelingen krijg ik echte, praktische taalkansen. Niet uit een boekje, maar met mensen.”

7

BONDING EN BRIDGING IN DE PRAKTIJK

Samen op de sofa: hoe Linx+, Avansa en de Unie klassenverschillen blootlegden Vrijwilligerswerk draait om verbinding, zowel binnen een groep als met andere organisaties en gemeenschappen. In deze Linxuit-reeks laten we je kennismaken met verschillende praktijkvoorbeelden.

Samen met de Unie der Zorgelozen en Avansa MZW sloegen we eerder dit jaar in Kortrijk de handen in elkaar voor een boeiende gespreksavond over ongelijke kansen binnen onderwijs en (klassen)justitie. We gingen opnieuw in gesprek met medeorganisatoren Maarten Vanhee (Avansa) en Angelina Toemasian (Unie) over hun ervaringen met deze samenwerking.

te delen. We werken bewust inclusief en vertrekken vanuit het idee dat iedereen een waardevol verhaal heeft, zeker wie minder gehoord wordt.

Door kunst, ontmoeting en diverse activiteiten bouwen we aan een warme, gemengde gemeenschap waarin gelijkwaardigheid, verbeelding en verbondenheid centraal staan.”

“De verschillen tussen onze

Kan je jezelf en de organisatie organisaties waren een waarvoor je werkt kort voorstellen?

Maarten: “Ik ben Maarten en ververrijking, geen hindernis” antwoordelijk voor de ‘Op de Sofa-avond’ bij Avansa MZW. Net als Linx+ behoren we tot het sociaal-culHoe en waarom is deze samenwertureel werkveld: we brengen burgers king tot stand gekomen? samen, inspireren, versterken en laAngelina: “Binnen de Unie gebeurt ten hen deelnemen aan het maat- niets zomaar: in onze voorstellingen, schappelijk debat.” projecten en activiteiten zoeken we Angelina: “Ik ben Angelina en sta in altijd naar een rode draad die alles voor de communicatie- en publieks- met elkaar verbindt. Een mooi voorwerking bij de Unie der Zorgelozen. beeld daarvan was de gespreksavond.

Dat is een sociaal-artistiek theaterge- In het seizoen 2023-2024 creëerden zelschap in Kortrijk waar mensen van we de muziektheatervoorstelling alle achtergronden samenkomen om ‘Klankenkoorts’ samen met kleinVerte creëren, te ontmoeten en verhalen haal, FMDO en Zuidwest. We behanDrie fiere samenwerkers: Maarten Vanhee (Avansa MZW), Fabienne Girolami (Linx+) en Angelina Toemasian (Unie der Zorgelozen).

8

Linxuit • DECEMBER 2025

delden thema’s zoals solidariteit, uitsluiting, democratie onder druk en gelijke kansen.

Die thema’s verdiepen we daarna via andere projecten, zoals onze tweejaarlijkse Gazet of panelgesprekken. Voor de Gazet interviewde ik Yasmien Naciri over haar boek ‘Klassenjustitie’. Tegelijk waren er gesprekken met Linx+ over een mogelijk panel naar aanleiding van de expo rond algemeen stemrecht. Omdat Avansa ervaring heeft met ‘Op de Sofa’-avonden én dezelfde interesse in het thema deelde, nodigden we Maarten uit voor een verkennend gesprek. Zo is de samenwerking tot stand gekomen.”

Maarten: “Tijdens onze sofagesprekken gaan we met inspirerende gasten in gesprek rond de thema’s waar wij bij Avansa rond werken, zoals polarisatie, mentaal welzijn of kansarmoede. Het zijn mensen uit verschillende sectoren van de samenleving die vanuit hun werk, levenservaring en engagement een hoopvol en toekomstgericht verhaal brengen, waarin zorgzaamheid centraal staat.

Samenwerken biedt nieuwe inzichten en vormt een meerwaarde voor de sofa-avonden.”

Hoe kijken jullie terug op deze activiteit?

Angelina: “De twee centrale sprekers, Yasmien Naciri en Bruno Vanobbergen, brachten elk een duidelijke en inspirerende boodschap vanuit hun eigen werkveld. Hoewel hun invalshoeken uiteenliepen, vulden ze elkaar krachtig aan en vormden ze een mooi geheel. Advocate Julie Vandenbogaerde en Claudia van Egmond van TAJO vzw versterkten het panel verder met concrete praktijkvoorbeelden. Het was dan ook een geslaagde avond met een sterk inhoudelijk panel. De voorbereiding en de avond zijn vlot verlopen, waardoor ik tevreden terugkijk op deze samenwerking.”

Op dinsdag 20 mei 2025 organiseerden Linx+, Avansa Mid- en Zuidwest-Vlaanderen en de Unie der Zorgelozen samen een panelgesprek in Kortrijk. Thema: structurele ongelijkheid in justitie en onderwijs. Een verslag van deze gespreksavond kan je lezen in Linxuit van juni 2025.

“Samenwerken betekent vertrouwen hebben in het kunnen van de ander”

tra engagement, maar het vertrouwen in elkaars expertise maakt dat je dingen durft te doen die je anders misschien niet zou doen.”

Vaak worden samenwerkingen Maarten: “Het was een uitdaging om aangegaan om een groter publiek te de verschillende thema’s (klasse, justibereiken. Geldt dit ook voor deze tie en onderwijs) met elkaar te verbinpraktijk? den. Dit resulteerde dus in een panel met vier sprekers. Op papier leek dat Angelina: “Het belangrijkste is dat veel, maar in de praktijk kwam alles je weet waarom je zo’n panel organimooi samen. Het loont om in het pro- seert en wie je ermee wil bereiken. ces te geloven. ‘Klassenjustitie’ is een Vanuit die kern bepaal je welke partbeladen term, maar we zijn erin ge- ners het meest geschikt zijn. In dit geslaagd om het publiek én de sprekers val vonden we elkaar vooral in een gete inspireren door het thema vanuit deelde inhoudelijke drijfveer om met meerdere perspectieven te bekijken. dit thema aan de slag te gaan. Elk van Uiteindelijk behoort deze avond tot de de partners brengt zijn eigen achtersterkste sofa-avonden die ik tot nu toe ban mee, waardoor het publiek vangeorganiseerd heb.” zelf divers wordt. Een groter bereik is een mooie bonus, maar de echElke organisatie heeft zijn eigenheid. te noodzaak is de juiste mensen aanHoe werd die bewaard zodat iederspreken en de zaal op een passende een zijn ei kwijt kon? manier vullen. Elkaar ondersteunen Angelina: “Binnen de Unie mag ie- en samen tot een sterk geheel komen.” dereen zichzelf zijn, en dat geldt ook Maarten: “Door samen te werken voor onze partners. De verschillen ontstaat er een andere energie én tussen onze organisaties waren juist een andere publieksmix. Partnerverrijkend. Ze brachten nieuwe invals- schappen zorgen voor een veel rijkehoeken, zorgden voor meerdere stem- re samenstelling van deelnemers dan Avansa alleen kan bereiken. We wermen en maakten het geheel sterker.”

Maarten: “Verschillen zijn geen ken bewust samen met partners zohinder, maar een bron van vernieu- als de Unie omdat zij doelgroepen bewing. Elke partner werkt vanuit zijn reiken die wij minder bereiken. Dat eigen missie, waarden en normen. maakt de samenwerking bijzonder Door die open te bespreken en naar waardevol.” elkaar te luisteren kom je tot een ge→ Fabienne Girolami dragen besluit. Dat vraagt tijd en ex-

Onze ervaring Linx+ was partner in de organisatie van de gespreksavond. Educatief medewerker Fabienne Girolami leidde alles mee in goede banen. Hoe ervaarde zij de samenwerking?

Fabienne: “Samenwerkingen zoals deze vragen tijd en inzet, maar leveren een inhoudelijk sterk geheel op waarin alle partners hun stem kunnen laten horen. Door regelmatig af te stemmen met zowel de samenwerkingspartners als intern binnen het team, blijven verschillende perspectieven voortdurend aanwezig. Zo’n initiatief helpt Linx+ bovendien om sterker lokaal zichtbaar te worden.

Zelf ben ik erg tevreden over de samenwerking en over het resultaat van de avond. Ik heb veel bijgeleerd en neem dat mee naar toekomstige initiatieven. Het geeft me ook veel voldoening om achteraf van toeschouwers te horen dat zij het interessant vonden en met een goed gevoel naar huis gingen.

Daarvoor doen we het.”

Lees meer over samenwerken met andere organisaties op www.linxplus.be/inspiratiegids

9

KRUISPUNTDENKEN: IEDEREEN MEE?

Van drempels erkennen tot kansen creëren Onze Linx+ vrijwilligers zetten zich met volle overtuiging in om mensen samen te brengen en initiatieven op poten te zetten. Toch merken sommigen op dat hun groep minder divers is dan ze zouden willen. Hoe komt dat? En hoe kunnen we hier verandering in brengen?

Samen zochten we de twee voorbije jaren naar manieren om écht open en inclusief te zijn. In deze slotaflevering stellen we de vraag: hoe ga je hier als vereniging nu werkelijk mee aan de slag?

Durf je eigen werking onder de loep te nemen Drempels (h)erkennen is een voortdurende oefening in bewustwording, openheid en wederzijds leren. Het gaat niet alleen over wie je bereikt, maar vooral over hoe je je werking organiseert, welke drempels je ziet én welke je (nog) niet ziet. Neem je eigen werking onder de loep. Hoe en waar communiceer je over je activiteit? Is dit in klare duidelijke taal? Promoot je dit op plaatsen waar de beoogde doelgroep zich bevindt? Is de locatie toegankelijk… Dit zijn vragen die helpen om potentiële drempels te herkennen. Het zijn tastbare zaken waaraan je kan werken.

Ontoegankelijke gebouwen, ingewikkelde inschrijfformulieren of communicatie in te moeilijke taal zijn voorbeelden van zichtbare drempels. Deze drempels zijn concreet en kunnen effectief worden weggewerkt.

Dat is noodzakelijk om deelname mogelijk te maken. Daarnaast zijn er ook heel wat onzichtbare drempels zoals rouw, ziekte, werkloosheid, culturele verschillen, onzekerheid of eerdere negatieve ervaringen. Om deze te kunnen benoemen, ga je in gesprek met diegene die je wilt bereiken.

Wat heeft de ander nodig om tot bij jullie te komen? In tegenstelling tot de zichtbare drempels mag je deze onzichtbare verschillen niet oplossen. Daarmee krijgt de ander de boodschap ‘ik ben anders’. Inclusie ontstaat niet door onzichtbare drempels weg te werken, maar door te luisteren naar noden en behoeften van elkaar. Ieders eigenheid heeft een eigen plek.

Inclusie = iedereen mee! Of toch niet helemaal? Focus op één doelgroep Niemand bereikt “iedereen”. Het is effectiever om je werking tijdelijk te richten op één doelgroep. Elke doelgroep bevat een grote waaier aan profielen. ‘De kwetsbare’, ‘de persoon in armoede’, ‘de persoon met beperking’… bestaat niet. Denk na wie je wil bereiken. Door je doelgroep te vernauwen, ga je makkelijker gericht kunnen communiceren. Voorbeeld: Een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt kan verwijzen naar mensen met een interimcontact, arbeiders in sectoren zonder voltijdse contracten, schoolverlaters, werkzoekende 50-plussers, enz.

Je activiteit en werking bekend maken buiten je gekende kringen Onvindbare vrijwilligers en deelnemers bestaan niet. Onvindbare organisaties wel. Mensen die jou niet kennen, komen niet vanzelf naar je toe.

Wil je nieuwkomers bereiken, mensen die in armoede leven, werkzoekenden of mensen met een beperking? Ga naar hen toe. Zoek hen op in hun context.

Zonder schuren, blinkt het niet Inclusie is geen proces zonder wrijving. Verschillen kunnen botsen, maar dat betekent niet dat het misloopt. Frictie kan net leerkansen creëren. Belangrijk is dat je een open houding hebt en vragen stelt. Aan jezelf en aan de ander. Blijvend gesprek voeren is the key to succes. → Fabienne Girolami ¢ Eerder verschenen in de reeks Kruispuntdenken: neurodivergente mensen - mensen in armoede - racisme en huidskleur - gender en seksualiteit - anderstalige vrijwilligers - eenzaamheid – ageïsme. Lezen kan op www.linxplus. be/inspiratiegids

10

Linxuit • DECEMBER 2025

OP KOMST

‘Kort door de bocht’ op tournee En of het knetterde, op woensdagavond 17 december 2025 in Theater Tinnenpot in Gent op de boeklancering van ‘Kort door de bocht’ die Linx+ samen met uitgeverij Epo lanceerde.

We kozen deze – gelukkig hoogst gezellige – locatie om een woordenstrijd te laten losbarsten. Of beter nog: de woordenstrijd waarmee de Arizona-regering en hun slippendragers de samenleving stap voor stap wegleiden van solidariteit en het collectieve van een gepast weerwoord te voorzien. Want politieke strijd is taalstrijd.

Munitie voor die strijd leveren Bert Engelaar (bekend van het ABVV) en Martijn Nelen (bekend als Bekvegter) in hun spraakmakende boek.

Racisme raakt ons allemaal

et We zijn nog ni tatjes pa e w eu ni aan de lekker. k oo maar puree is

Planten waar je teg en praat groeien beter.

Zo is dat ook met me nsen.

‘Kort door de bocht’ dus, met als ondertitel: ‘Over het verdraaien van woorden’. Ook Tom Lanoye, Fikry El Azzouzi en Jonas Geirnaert lieten van zich horen.

Voorjaar 2026 gaat Linx+ op mini-tournee met dit boek. Wie weet kom je er Bert Engelaar en Bekvegter ook wel tegen. De data waren bij het ter perse gaan van deze Linxuit nog niet bekend, maar zullen weldra op onze website verschijnen. Komt dat zienen horen!

Er zijn ook mooie dingen in het leven om van wakker te liggen.

mt alles goed Op het einde ko moet het maar onderweg ijven. bl t wel plezan

Nieuw: sprekende postkaarten Sommige mensen (zie bijvoorbeeld onze collega’s van de rubriek Sociale Fotografie) beweren wel eens dat een beeld meer zegt dan duizend woorden, maar wij weten dat woorden ook veel kunnen zeggen, zelfs als het er geen duizend zijn. Vaak zeggen weinig woorden zelfs meer dan veel woorden. Ten bewijze daarvan: onze reeks van vier postkaarten met rake uitdrukkingen die in al hun bondigheid drommels veel-

zeggend zijn en alleszins langer dan een toiletbezoek tot nadenken stemmen.

Ook gebeten door een geweten? Bestellen kan gratis via www.linxplus.be/webshop. En daar gaan we niet meer woorden aan vuil maken, behalve dan: danku postbode!

Waar we liever ook niet veel woorden aan zouden vuil maken, is de smeerlapperij genaamd racisme.

Maar toch moet het, omdat die smeerlapperij onze samenleving verziekt en onze democratie van binnenuit bedreigt. 21 maart is ook in 2026 weer de o zo noodzakelijk Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie. En daarover moeten we nog eens een deftig klapke doen.

Op zaterdag 14 maart 2026 in De Markten in Brussel met name, want langer wachten kan niet. Samen met Team ABVV slaan we dan de handen in elkaar voor een lezing en panelgesprek over racisme en discriminatie op de arbeidsmarkt. Klinkt saai? Wacht tot je weet wie er komt spreken! Hun namen houden we nog even als verrassing maar wat we wel al weten is dat klinkende stemmen uit de academische wereld, de vakbond en het middenveld in gesprek zullen gaan met getuigen van op de werkvloer. En die nemen geen blad voor de mond! Binnenkort meer info via onze website.

11

NIEUW BELEIDSPLAN

Waar Linx+ naartoe wil in 2026-2030 De komende jaren kiest Linx+ bewust voor een scherpe koers. Met dit nieuwe beleidsplan leggen we vast hoe we mensen sterker willen maken, hoe we sociale strijd zichtbaar maken en hoe we met groepen bouwen aan een solidaire samenleving.

Het nieuwe beleidsplan is het resul- andering nooit vanzelf kwam en vantaat van gesprekken met vrijwilligers, daag evenmin vanzelf komt. partners, het team en ons bestuur. Iedereen rond de tafel bracht ervarin- Verhalen die maatschappelijk ingen binnen uit wijken, werkvloeren, zicht geven We bouwen verder aan ateliers, fotografieprojecten en de ons aanbod rond sociale geschiedenis: gegidste wandelingen, expo’s vele ontmoetingen die Linx+ rijk is.

Wie ons volgt, weet dat Linx+ al- (onder meer een nieuwe expo over de tijd werkt met een brede blik op de strijd voor de sociale zekerheid), pusamenleving. We vertrekken niet uit blicaties, lezingen, enz. Deze praktijabstracte nota’s, maar uit wat we zien ken helpen mensen om de samenlegebeuren: meer mensen die zich een- ving te lezen: wat verandert, wie wint, zaam voelen, druk op de werkvloer, wie verliest en hoe komt dat? vervreemding door digitalisering, onzeker werk, spanningen tussen groe- Sociale fotografie als motor voor pen, de afbrokkeling van democrati- inclusie en bewustwording Sociale fotografie biedt een directe blik op sche betrokkenheid.

In dat landschap willen wij een ongelijkheid en verbondenheid. Via plek zijn waar mensen terug grip krij- inclusietrajecten maken we fotogragen, elkaar vinden en hun verhaal fie toegankelijk voor mensen die zelverbinden met de grotere geschiede- den in beeld komen. Ze zien zichzelf terug, vertellen hun verhaal en wornis van sociale verandering. den deel van een groter gesprek.

Ons plan draait rond drie strategische doelstellingen. Elke doelstelling 2. Waardering van de mens vertelt waarom Linx+ vandaag nodig achter de factor arbeid: is en hoe we dat in de praktijk brengen werk als bron van waarde en via zes operationele doelstellingen. verbondenheid 1. Bewustzijn van de sociale Uit onze omgevingsanalyse werd strijd: weten waar we vandaan één ding heel helder: veel mensen lokomen om te zien waar we naarpen vast in een economie die draait toe kunnen op snelheid, efficiëntie en permaMensen voelen dat er iets schuurt nente bereikbaarheid. Handenarbeid in de samenleving, maar niet altijd en vakmanschap worden vaak onwaarom. Het verleden helpt om dat derschat, terwijl ze net rust, trots en scherper te zien. Via sociale geschie- menselijkheid brengen.

We willen opnieuw waardering denis en bijvoorbeeld sociaal bewogen fotografie brengen we verhalen creëren voor wat mensen maken en die tonen hoe gewone mensen ver- kunnen. Niet omdat nostalgie mooi andering mogelijk maken. Van arbei- is, maar omdat fysiek maken tegenders die opkwamen voor waardigheid, gewicht biedt tegen stress en digitatot vrouwen die via mobiliteit hun lisering. Maken verbindt mensen en vrijheid veroverden: zulke verhalen geeft zin. openen perspectief.

We doen dat omdat we merken hoe De mens achter de arbeid zichtdemocratie kwetsbaar is, hoe polari- baar maken We tonen beroepen die sering snel oplaait en hoe we het be- cruciaal zijn maar vaak onzichtbaar lang van collectieve actie soms verge- blijven. We stellen de vraag: wat geten. Sociale geschiedenis houdt dat beurt er als deze mensen hun werk geheugen levend. Het toont dat ver- neerleggen? Zo ontstaat respect voor wie het systeem draaiende houdt en

12

Linxuit • DECEMBER 2025

groeit inzicht in sociale ongelijkheid.

Maken als daad van zorg en verzet Met nieuwe praktijken zoals Ontdek je maaktalent en Maandag Maakdag nodigen we mensen uit om opnieuw met hun handen te werken. Maken wordt dan geen hobby, maar een manier om te vertragen, te verbinden en jezelf te herontdekken. Het is ook een laboratorium voor nieuwe vormen van engagement.

3. Solidaire actie en samen bouwen aan de samenleving: mensen in beweging zetten Je zet pas een stap als je gelooft dat die iets kan veranderen. Veel mensen willen wel, maar weten niet waar te beginnen of voelen zich alleen staan.

Linx+ wil die drempel verlagen. Sociale strijd begint klein: in de wijk, in een gesprek, in een groep die iets op de agenda zet.

Onze vrijwilligers en lokale groepen spelen hierin een sleutelrol. Zij brengen mensen samen, organiseren activiteiten en tonen hoe collectieve actie werkt. We versterken hun rol, breiden ons netwerk uit en zoeken nieuwe vormen van engagement naast het klassieke verenigingsmodel.

Solidaire acties vanuit de leefwereld van mensen Van Sociale strijd in mijn wijk tot lokale projecten rond een waardige plek in de samenleving: we ondersteunen groepen die van onderuit actie ondernemen. We werken ook samen met partnerorganisaties om de slagkracht te vergroten.

Sterke en vernieuwende lokale groepen Onze lokale groepen blijven het hart van Linx+. We investeren in hun verjonging, ondersteuning en toekomstkracht. We zetten tegelijk in op losse engagementen, zodat ook mensen zonder vaste groep kunnen meedoen.

MAAK HET MEE Dit plan versterkt wat Linx+ al jaren doet, maar geeft het een duidelijker richting. Het verbindt onze missie – iedereen een plek geven in de

sociale strijd – met concrete praktijken. Het legt vast dat we sociale geschiedenis blijven koesteren, dat we makerschap en arbeid centraal plaatsen en dat we vrijwilligers sterker maken. Het maakt zichtbaar hoe wij democratie voeden: door mensen samen te brengen, verhalen te delen en ruimte te maken voor actie.

En vooral: het nodigt iedereen uit om mee te doen. Want sociale verandering groeit nooit van bovenaf. Ze begint in kleine groepen, in nieuwsgierigheid, in gesprekken, in gedeelde ervaringen en in de moed om samen iets te proberen.

Blijf Linxuit lezen om meer te weten te komen over hoe we dit beleidsplan de komende jaren concreet zullen uitrollen. Verrassingen gegarandeerd!

Meer weten over het beleidsplan? www.linxplus.be/ beleidsplan

Kernpunten uit onze visie 1. Iedereen vindt een plek in de sociale strijd: Linx+ biedt een omgeving waar mensen samen werken aan een rechtvaardige en solidaire samenleving. Strijd gaat voor ons over verbinden, onrecht benoemen en samen alternatieven zoeken.

2. Verbinding en inspiratie door sociale geschiedenis: De verhalen van de arbeidersbeweging tonen hoe mensen samen verandering afdwingen. Ze vormen het fundament van onze werking en helpen ons vandaag bewustzijn te vergroten.

3. Cultuur als expressie van strijd en solidariteit: Met culturele projecten maken we verborgen strijd zichtbaar en vertellen we verhalen van gewone mensen. We nodigen uit tot dialoog en geven ruimte aan perspectieven die vaak buiten beeld blijven.

4. De strijd om tijd: De historische 3x8-dag gaf mensen rust en ontplooiing, maar die balans staat opnieuw onder druk. Linx+ verdedigt vrije tijd als basisrecht en als ruimte om te groeien, anderen te ontmoeten en zich te engageren.

5. Ruimte voor de mens: Prestatiedruk en digitalisering dringen de mens in een economisch schema. Wij kiezen voor een samenleving die de mens centraal zet. Daarom spreken we over deconnectie, evenwicht en zinvol werk.

6. Waardering voor ieders bijdrage: Niet alle arbeid krijgt dezelfde waardering. We zetten daarom de schijnwerpers op talenten en bijdragen die weinig erkenning krijgen.

7. Samen bouwen aan een solidaire toekomst: We mobiliseren, verbinden en versterken zodat sociale strijd gedeelde verantwoordelijkheid wordt. We bouwen aan een beweging waarin mensen samen nadenken, handelen en elkaar dragen.

Het standbeeld van Edward Anseele – vader van de socialistische arbeidersbeweging – in Gent vormt een vaste stop in onze Blik ­Historik-wandeling, waarbij we ook stilstaan bij sociale ongelijkheid vandaag.

13

BLIK HISTORIK

Geschiedenis in de verf: hoe een mural de strijd voor stemrecht weer zichtbaar maakt Voortaan passeert onze Toer den Bougie in Borgerhout langs een muur- ‘De herinnering aan hen die de weg vrijschildering die de vijf doden herdenkt in de strijd voor het algemeen maakten.’ stemrecht. Dat danken we aan kunstenares Manonina, die deze muurIk merk dat in mijn generatie, en schildering realiseerde tijdens de derde editie van het straatkunstprozeker de generaties na ons, veel dinject Walls of BoHo. Wij spraken met haar. gen als vanzelfsprekend worden beschouwd, zoals stemrecht. Ik vond vroeger ook dat ik niet moest gaan stemmen, maar als je er even bij stilstaat dat mensen daarvoor zijn omgekomen, besef je hoe belangrijk het is te weten waar dat recht vandaan komt.”

Hoe kwam die opdracht tot stand?

Manon Hermans: “Ik heb mijzelf aangemeld, want ik kende Walls of BoHo al. Om inspiratie op te doen, zocht ik op internet informatie over de Bleekhofstraat. Algauw stootte ik

op de gebeurtenissen van Den Bougie, waarbij op 18 april 1893 vijf arbeiders werden doodgeschoten die betoogden voor stemrecht. Ik vond dat enorm interessant, want hier hebben historische gebeurtenissen plaatsgevonden en weinig mensen lijken dat te weten.”

Hoe was het om de mural te realiseren?

Manon: “Het was mijn eerste grote muurschildering buiten en ik heb er veel uit geleerd. Normaal kun je makkelijk met een doodle grid werken: je tekent overal kleine doodles of tekeningetjes, maakt een foto, plaatst je ontwerp erover en ziet meteen waar elke lijn komt. Omdat ik zo dicht op de muur moest werken, ging dat niet.

Ik moest alles uitmeten in vakjes en dat kostte tijd. Ik schilderde tot het donker werd, ging naar huis, eten, slapen... Tien dagen aan een stuk.

We hadden maar een beperkte periode omdat de hoogtewerker per dag betaald werd. Mijn mural was ook de ‘openingsmuur’, dus ik voelde wel wat druk om die op tijd af te krijgen. Uiteindelijk was het letterlijk tien minuten voor de opening klaar.”

Was er een thema waarrond je moest werken? → Stien Verbelen / Foto Manonina: Manon: “Het thema was verbinding, Marens Van Leunen / Foto mural: mijn ontwerp sloot daar goed bij aan.

Vacalocamedia Walls of Boho Ik wilde de geschiedenis en het heden met elkaar verbinden en de vijf Kom kijken! De vijf doden van mannen eren die zijn omgekomen.

1893 verdwijnen te vaak uit Ik ben altijd al gefascineerd geweest beeld. Hun verhaal staat nu opdoor maatschappelijke onderwernieuw op straat, klaar om menpen. Het voelt waardevol dat ik daarsen samen te brengen en het aan kan bijdragen via mijn kunst. Het verleden te laten mee stappen in is natuurlijk ook nogal politiek, dus het heden. ik hoopte dat mijn ontwerp goedgeZin om dat zelf te ervaren? Sluit keurd zou worden. Maar uiteindelijk aan bij onze Toer den Bougie op werd het meteen aanvaard. Dat komt zaterdag 18 april 2026. Meer info: ook omdat ik het niet als kritiek heb www.linxplus.be. gepresenteerd, maar eerder als een herdenkingsmonument. Dat merk je ook aan de tekst die eronder staat:

14

Linxuit • DECEMBER 2025

Wandelingen 2026 Langs plekken die spreken: wandelen met Blik Historik in 2026.

In 2026 trekken we opnieuw het land door met Blik Historik. Onze gidsen leggen verbanden tussen sociale strijd vroeger en wat vandaag speelt in de straten waar we lopen. De sfeer blijft licht en toegankelijk. Je leert veel zonder dat het zwaar wordt, en je wandelt in

goed gezelschap. Zoals een deelnemer het recent verwoordde: “Fijne namiddag gehad. Waarvoor dank!”

Dat is precies wat we willen blijven bieden.

Het nieuwe jaarprogramma bundelt een mix van vertrouwde routes en frisse toevoegingen. Reken op wandelingen van twee tot drie uur, meestal in het weekend en af

zondag

15 februari

Brussel Marx wandeling

zondag

1 maart

Antwerpen Oude dokken

zondag

15 maart

Gent De rode wandeling

zondag

29 maart

Brugge Struikelstenen – Nieuw

zaterdag

18 april

Borgerhout Toer den Bougie

zondag

19 april

Leuven Bloednacht

zondag

19 april

Westhoek (daguitstap) – Nieuw

en toe op een weekdag tijdens de vakantie. Meedoen blijft betaalbaar: 10 euro, of 2 euro met het UiTPAS-kansentarief. ¢ Inschrijven via www.linxplus.be.

Sommige wandelingen zitten snel vol, dus wacht niet te lang.

zondag

3 mei

Brussel Cesar De Paepe-wandeling - Nieuw

zondag

17 mei

Antwerpen: Queer Walk (2x)

zondag

17 mei

Brugge Queer Walk – Nieuw

zaterdag

6 juni

Hasselt

zaterdag

13 juni

Sint-Niklaas Textiel & Art Deco – Nieuw

zaterdag

20 juni

Aarschot Tuinwijk – Nieuw

zaterdag

4 juli

Verviers

zaterdag

11 juli

Luik

weekdag

?? augustus

Antwerpen Havenbezoek

donderdag

20 augustus

Koekelare Grensarbeid – Nieuw

zondag

6 september

Blankenberge Belle Epoque Centrum – Nieuw

zondag

13 september

Antwerpen Filmhuis Klappei – Open Monumentendag

zondag

13 september

Gent Ons Huis – Open Monumentendag

zaterdag

19 september

Sint-Truiden – Nieuw

zaterdag

17 oktober

Antwerpen Armoedewandeling

zondag

18 oktober

Brussel Armoedewandeling – Nieuw

zondag

8 november

Leuven Begraafplaats – Nieuw

zaterdag

14 november

Genk – Nieuw

zaterdag

5 december

Mechelen Vrouwenwandeling - Nieuw

Gratis activiteit voor Linx+ afdelingen Ook in 2026 behouden we ons gratis aanbod voor al onze afdelingen: een gratis wandeling of een gratis gegidst museumbezoek. Wij reserveren en betalen de gids, jij zorgt

voor de groep. In totaal selecteerden we 28 wandelingen en 21 musea, verspreid over heel het land. Veraf of dichtbij, aan jou de keuze, maar interessant wordt het altijd!

¢ Meer info: www.linxplus.be/ inspiratiegids

15

STIEL

“Maakplekken zijn maatschappelijk belangrijk” Met het project ‘Stiel, wij zijn de makers’ gaat Linx+ op zoek naar de mens als maker. We onderzoeken of maken ons fierder, sterker en gelukkiger maakt. In de Gentse Visserijbuurt vind je niet alleen straatnamen met visverwijzingen, maar sinds kort ook Nerdlab. Hier werken drie halftijdse medewerkers samen met vrijwilligers aan zelftekenende robots, petflesraketten en kunstzinnige installaties met e-waste.

Medewerker Jens De Wulf en vrijwilliger Bob loodsen ons door de eigenzinnige mix van Nerdlab, dat zowel jeugdhuis als fablab is, en tonen ons waarom dit hen uniek maakt in het Vlaamse middenveld.

Bob, hoe ben jij als vrijwilliger bij Nerdlab terechtgekomen?

Bob: “Ik ben hier heel recent terechtgekomen. Ik ben bezig met zelftekenende robots die autonoom kunst maken. Ik maak die robots via hulpmiddelen die vroeger voor mezelf bedoeld waren. In plaats van het materiaal weg te gooien, wilde ik er iets creatiefs mee doen. Ik zat vast omdat ik geen Arduino had en te veel via trial-and-error werkte. Hier kreeg ik direct hulp.”

Wat is jouw rol hier, Jens?

Jens: “Ik werk officieel halftijds,

16

Linxuit • DECEMBER 2025

maar informeel steek ik er in mijn vrije tijd veel meer tijd in. Ik probeer de makers in Nerdlab te ondersteunen met andere netwerken en personen, zodat we elkaar kunnen helpen.

Ik zorg er mee voor dat er geld binnenkomt via andere mensen. Samen met Bavo en Marnix proberen we het lab te managen. We zijn alle drie halftijds aangesteld.”

Prutsen is toegestaan Nerdlab wordt gesubsidieerd binnen het jeugdwerk, maar Bob is 18+.

Hoe zit dat?

Jens: “We worden grotendeels ondersteund door Vlaanderen binnen het jeugdwerk en ook door Stad Gent binnen cultuur. Daardoor zijn we officieel een jeugdhuis: een plek waar jongeren – en in ons geval ook mensen boven de 18 – dingen van elkaar kunnen leren. Het is geen ty-

pisch jeugdhuis met feesten, drinken en muziek; het gaat hier veel meer om makerschap, samen ontdekken, kunst en technologie. Voor ons primeert het sociale en experimentele.

Daardoor ontstaat er iets artistieks, iets dat niet té serieus hoeft te zijn met technologie. Doordat we gesubsidieerd worden, moeten we niet meteen commercieel denken.”

Ik zat vast… en hier kreeg ik direct hulp” Bob Hoe is deze plek ontstaan?

Jens: “Nerdlab is ontstaan door mensen die samenkwamen om te prutsen. Ze wilden technologie demystifiëren en meer kennis met elkaar delen. Zo groeiden ze uit tot een vzw. Het begon bij iemand thuis, daarna verhuisden we naar Nieuwland via een tijdelijke invulling, en nu zitten we dus in de Tarbotstraat in Gent.”

Waarom is/was er nood aan een plek als deze?

Bob: “Als je aan een idee begint, zit je snel vast. Dankzij Nerdlab kan je meteen een fysiek gesprek met iemand voeren en naar het probleem kijken.”

Jens: “Maakplekken zijn maatschappelijk belangrijk. Ze helpen om technologie te demystifiëren en laten zien dat het allemaal wel meevalt. Je moet geen zware studies achter de rug hebben. Het gaat erom dat je dingen kan maken, ook als je met veel vragen zit en niets kent. Veel mensen beginnen er zelfs niet aan, omdat alles een soort dienst moet worden. Maakplekken leren je daarentegen omgaan met materialen zodat je er zelf een mening over kan vormen.

Daarnaast is er het sociale aspect: veel mensen die anders thuis zouden zitten, kunnen hier terecht bij gelijkgezinden.”

Jens: “Eigenlijk is onze plek voor iedereen. Statuszoekers en CEO’s komen hier niet snel. Het draait hier rond DIY (Do It Yourself - Doe het zelf) en kennisdelen, en dat is geen statussymbool. We vertrekken vanuit projecten die we kunnen doen. We voorzien daar budget voor en versterken zo eigenaarschap. Ons uitgangspunt is: je komt, dus je bent deel van de groep. Geven en nemen. Kom je met vragen, zoals Bob, dan lossen we ze samen op. Orde en netheid blijven hier wel altijd een uitdaging.”

3D-printers, lino’s, lasercutters, een heatpress, plotters, een vinylpress, een borduurmachine en een serverkast. We moeten goed weten wat technologie is en hoe het werkt: de mens en het maken.”

Neurodivergente nerds Is er genoeg aanbod van dit soort plekken?

Bob: “Er is zeker ruimte voor meer, maar in België bestaat al veel rond dit thema. Als je een probleem hebt en je zoekt een beetje, vind je al snel veel.”

Jens: “Vlaanderen zet hard in op STEAM en STEM (Science, Technology, Engineering, Arts and Mathematics), omdat ze graag inzetten op innoverende technologie. Dat is goed, maar er moet ook genoeg ruimte zijn voor plekken die niet enkel rond innovatie draaien, maar ook rond technologie zelf en kritisch nadenken over wat innovatie is en wat niet.”

Mensen groeien door te creëren Wat zijn de voordelen van maken?

Welke vaardigheden of attitudes ontwikkel je?

Jens: “Het idee ‘het is kapot, ik koop wel iets nieuws’ wordt doorprikt.

Door zelf naar een probleem te kijken met anderen, ontwikkel je een band, het zelfvertrouwen om zelf mee te denken en ook om creativiteit in elkaar aan te moedigen. En natuurlijk ook technische vaardigheden!”

Wat is hier aanwezig aan materiaal?

Jens: “We hebben traditionele

“Maken geeft je middelen om de wereld naar je hand te zetten” Jens Welke mensen bereiken jullie?

Jens: “We bereiken veel mensen met vormen van neurodivergentie. Traditioneel was het moeilijk om vrouwen te bereiken, maar dat verbetert. De drempel zit deels in de naam: veel vrouwen identificeren zich niet met het woord ‘nerd’. Mensen met een niet-westerse achtergrond bereiken we soms, maar ook dat gaat niet gemakkelijk. Zulke blinde vlekken bestaan. We hebben een sterke meertaligheid en schakelen soms over naar Engels, maar dan sluit je ook gemakkelijk mensen uit. Diversiteit is altijd een work-in-progress.”

Moet iedereen een maker zijn?

Bob: “Dat hoeft niet. Creëren kan van alles zijn, zoals koken. Iedereen zou een beetje moeten creëren; het zit in iedereen. Ik kan niet zonder. Ik voel me leeg als ik niet maak.”

Wat doet maken met mensen? Zie je deelnemers veranderen?

Bob: “Ik word er blij van, euforisch zelfs. Door te maken heb ik het gevoel van: yes! Op problemen botsen is soms een extra fijne uitdaging. Je verlegt grenzen en voelt jezelf groeien.”

Jens: “Maken geeft je middelen om de wereld naar je hand te zetten. Autonomie is belangrijk: de mentaliteit van ‘ik doe het zelf’. Die missen veel hoogopgeleiden vaak. Door te maken geef je meerwaarde aan materiaal en ga je er zorgzamer mee om. Ik moet binnenkort zelf een huis verbouwen, en dat gaat echt ‘iets van mij’ worden. De belangrijkste opdracht van een maakplek is begrijpen hoe dingen werken. Zeker in tijden waarin alles zo snel verandert. Het internet is daar een voorbeeld van: niemand snapt dat echt, terwijl het zo essentieel is.”

“Iets maken betekent dat het nog niet bestaat.

Frictie hoort erbij” Bob Is frustratie belangrijk voor een groeiproces?

Bob: “Je kan niet zonder. Iets maken betekent altijd dat het nog niet bestaat en dat er frictie is. Soms vloeit het vanzelf, maar frustratie en frictie horen erbij.”

Jens: “Falen hoort erbij. De wisselwerking tussen ‘het werkt’ en ‘het werkt niet’ stopt nooit.”

Hoe creëert maken een band of zelfs een gemeenschap?

Bob: “Als je hulp krijgt, schept dat een band. Soms zelfs een vriendschap. Als je als groep samen bezig bent, schept dat sympathie.”

Jens: “Bij projecten maak je gezamenlijk iets. Je bent deel van een geheel. Dat verbindt. Iedereen doet iets en het resultaat heb je samen gemaakt. Installaties bouwen kan individueel, maar: If you wanna go fast, go alone. If you wanna go far, go together.” → Dries Van de Velde In Linxuit laten we telkens gepassioneerde makers aan het woord.

Zo geven we hen en hun stiel het warme eerbetoon dat ze verdienen.

Lees alle persoonlijke Stiel-verhalen op onze website www.linxplus.be/ stiel.

17

SOCIALE FOTOGRAFIE

Linx+ en Saamo: Uit de bocht op de Turnhoutsebaan?

Er zijn fotografietrajecten die je van begin tot einde keurig kan plannen, en er zijn trajecten die extra uitdagend zijn. En dan moet je goed kunnen navigeren. Dat was wat SAAMO Antwerpen en Linx+ deden, medewerkers en vrijwilligers samen. Lees het verhaal van acht weken fotografie in Borgerhout.

Waarom doen we dit?

We werken samen met een partnerorganisatie, vaak uit de sociaal-culturele sector. We zoeken groepen waarvan verhalen minder aan bod komen. Via een fotografietraject leren mensen niet alleen technieken, maar vooral hoe ze hun persoonlijk verhaal kunnen vertellen.

basis van het traject klaar. Maar wie zijn onze deelnemers? Tijd voor een kennismaking.

hier warm en gezellig, dus ik voelde me al snel thuis.”

Robert: “Een kennis met problemen had van SAAMO gehoord. Ik ben meegegaan bij zijn eerste bezoek en dat was een goeie ervaring. Ik was ook net aan een opleiding Sociaal Werk begonnen en dacht: misschien geen slecht idee om ervaring op te doen.”

Sonia: “Ik heb zelf ooit op straat gewoond” Alle drie belandden ze in het traject Sonia – volgens ons ‘de baddest met Patrick. Maar dit traject week af lady van de Bisschoppenhoflaan’ – van het klassieke Linx+-model, en dat uit Deurne is al langer betrokken zorgde voor heel wat gespreksstof. bij SAAMO, zowel als deelnemer als De uitdaging: armoede Het gaat dus in de eerste plaats niet vrijwilliger. Op de vraag hoe dat befotograferen om de technisch mooiste foto’s, maar gon, antwoordt ze: “Medische overPatrick legt uit: “Normaal probewel om getuigenissen naar buiten te macht, ontslagen wegens diagnose brengen die nuance brengen, en zelf- MS. Ik kon mijn werk niet meer doen. ren we altijd om de thema’s vanuit de versterking bij de deelnemers te be- De VDAB stelde voor om vrijwilligers- deelnemers te laten komen. Zo is het werk te doen, zodat ik mijn uitkering gemakkelijker om hen een persoonreiken. kon behouden. En zo kwam ik bij het lijk verhaal te laten vertellen. Dit keer De mensen achter het traject buurtwerk van SAAMO, ondertussen pakten we het anders aan: SAAMO Antwerpen wilde samen met vrijwilDe begeleiding van het traject lag mijn tweede thuis.” ligers laten zien wat sociale bescherin handen van Patrick Vanderlooven, vrijwilliger bij de inclusietrajecten We volgen haar terwijl ze een van ming voor mensen betekent. Die vervan Linx+. “Ik ben gepensioneerd haar opdrachten uitvoert. Op de halen wilden ze tonen op 17 oktober vakbondssecretaris, en doe nog vrij- vraag wat ze wil vastleggen zodat de 2025, de dag van het verzet tegen arwilligerswerk zoals taalbegeleiding wereld het ziet, antwoordt ze zonder moede. Op een samenkomst in AntNederlands voor mensen met een mi- aarzelen: “De armoede, de verloede- werpen hielden we een sofagesprek gratieachtergrond, en ik zetel ook in ring, de stiekeme dealers….” Ze wil met foto’s van de deelnemers op de tonen dat niet alles rozengeur en ma- achtergrond. Dat maakte het een het arbeidshof,” vertelt hij. neschijn is: “Veel mensen lopen met zwaardere uitdaging. Het beoogde reDe partner in dit traject was buurt- en oogkleppen op. Dat raakt mij, ik heb sultaat en de deadline legden druk op opbouwwerkorganisatie SAAMO Ant- zelf ooit op straat gewoond. Ik weet de deelnemers.” werpen. Opbouwwerkers Nina Bres- hoe dat aanvoelt.”

Initieel was er nochtans veel enthouseleer en Stephanie Luk sloten van in het begin aan. Nina: “SAAMO is een or- Mede daardoor werkt Sonia bewust siasme, volgens Stephanie. “De cameganisatie die mensen samenbrengt die in zwart-wit. “Dat vind ik het mooiste. ra’s werden uitgedeeld, iedereen ging uitsluiting ervaren. We werken met Het spreekt het hardste.” Tijdens het de wijk in. Maar eenmaal we met fomensen in kwetsbare posities rond traject groeit ze zichtbaar: ze kocht to’s bezig waren, merkten we dat de inhoud niet binnen het thema van soeen meer rechtvaardige organisatie intussen zelfs haar eigen camera. ciale bescherming viel – al vond ik van de samenleving, via projectwerk Olga en Robert: “Ik voelde me al dat in het begin minder belangrijk.” en concrete beleidsvoorstellen.” snel thuis” Ook Olga en Robert namen deel Tijdens de derde sessie werd de ongeOok Stephanie vertelt over haar rol: “Nina en ik werken binnen het pro- aan het traject. Olga vertelt openhar- rustheid over het thema echter voelject sociale bescherming rond grond- tig: “Ik was een jaar geleden ziek en baar. Stephanie vertelt: “De stap naar en mensenrechten. We proberen de kon niet werken. De dokters raadden het thema werd te groot. Sociale bestem van minder of niet gehoorde me aan om naar het buurtwerk van scherming of armoede fotograferen…

SAAMO te gaan, zodat ik sociaal con- dat is voor professionele fotografen mensen luider te doen klinken.” tact kon behouden. In het begin was al heel moeilijk. We wilden de boodMet Linx+, Patrick en SAAMO lag de ik een beetje verlegen, maar het is schap brengen maar geen clichébeel-

18

Linxuit • DECEMBER 2025

Foto: Olga

Foto: Sonia

Foto: Robert

Foto: Sonia

den maken of mensen in kwetsbare situaties fotograferen. Dat gaat net in tegen wat we wilden vertellen.”

noeg om te zeggen wat voor hen niet klopte. Dat is waardevol.”

uitdagend. Maar ik werd me bewust dat armoede of problemen vaak onzichtbaar blijven omdat mensen er niet naar willen kijken.”

Patrick zag vervolgens een omslag: De deelnemers bevestigen dat. Olga: “Na de deelnemersfeedback tijdens “Mensen fotograferen die problemen de derde sessie dacht ik: dit gaat niet Aan het einde van het traject kijkt iehebben: niet gemakkelijk. Dat is een lukken. Maar uiteindelijk vonden we dereen positief terug. Het toewerken drempel binnenin jezelf en voor de samen een weg, en toen ik op het ein- naar 17 oktober bracht druk, maar mensen die niet in beeld willen ko- de van de rit de foto’s zag, wist ik dat ook waardevolle inzichten. Nieuwe we geslaagd waren in onze opzet.” men.” methodes ontstonden, grenzen werden gevoeld, maar ook verlegd. StepRobert vult aan: “Ik had nog nooit pu- Nina benadrukt het groepsproces: hanie vat het mooi samen: “Het was bliek gefotografeerd. En dan die the- “We doorliepen in korte tijd alle fases: leerrijk en waardevol. Als we meer matiek… Hoe benader je iemand? enthousiasme, een dip, dan weer op- tijd hadden gehad, was het misschien anders gelopen. Maar wat we hebben Dat zijn drempels waar ik nooit over bouwen. De groep werd sterker.” doorgemaakt, heeft ons sterker gehad nagedacht.”

Voor de deelnemers zelf was het tra- maakt. En we hebben een resultaat Alle partijen zaten samen rond de ta- ject positief. Olga straalt wanneer ze waar we trots op kunnen zijn. We wilfel. Nina: “We hadden veel te bespre- terugblikt: “In het begin was ik geslo- len dan ook dat veel mensen onze foken: hoe kunnen we dit op een res- ten. Maar ik begon open te bloeien. to’s te zien krijgen.” pectvolle manier doen? Wat kan je Ik voelde warmte.” Ze leerde anders → Dries Van de Velde door een foto voelen wat je eigenlijk kijken: “Je ziet mensen dieper. Je kan met foto’s anderen laten zien hoe jij Via onze fotografieprojecten helpen niet ziet?” naar een probleem kijkt.” we mensen in kwetsbare situaties hun Wat iedereen meeneemt verhaal te vertellen en onze blik te verruimen.

Het traject vroeg daarom veel van Robert leerde vooral wat het betekent Meer info: www.linxplus.be/inclusie. iedereen, zegt Stephanie: “Maar het om fotograaf te zijn: “Met een teleis goed dat we dit gesprek hadden. foon blijf je anoniem. Maar met een Deelnemers voelden zich veilig ge- camera word je zichtbaar. Dat was

19

SOCIALE FOTOGRAFIE

1

Bewogen Fotografen 2025: Dit zijn de winnaars Al meer dan twintig jaar biedt Linx+ met de wedstrijd Bewogen Fotografen een podium aan sociaal geëngageerde fotografie. Fotografie waarin de mens centraal staat, beelden die meer doen dan esthetisch bekoren.

Voor de laatste editie vroegen we fotografen de sociale kant van mobiliteit in beeld te brengen: Mobili-tijd of Mobili-strijd? Pendelen, verplaatsen, wachten… hoe beleven mensen hun dagelijkse trajecten?

Uit 360 inzendingen selecteerde de jury twintig laureaten. Jurylid Trui Hanoulle: “De foto’s slagen erin vragen op te roepen, je uit te nodigen om nog eens te kijken. Je weet dat het goed zit als het beeld je blijft bezighouden.” Ali Selvi: “Bij iedere nieuwe zoektocht naar het antwoord kom je ergens anders uit dan wat je verwacht had.” Kris Peeters: “Thematisch zag ik meer variatie dan ik had durven hopen. De laureaten lieten de emancipatoire kant van mobiliteit zien, en niet alleen verkeersborden of files.”

1 Eerste prijs: Sam Solooki

Uit de reeks In Solitudo, waarin sociale isolatie wordt onderzocht.

Departure toont een persoon onderweg, verloren in gedachten en emoties. Het beeld balanceert tussen confrontatie en reflectie: een naakt individu op een treinstation roept vragen op over innerlijke mobiliteit en persoonlijke ruimte. Compositie en licht leiden de blik, zodat de kijker stap voor stap het verhaal van isolatie en introspectie beleeft.

3 Nu te koop: Rauw 2025 De prijsuitreiking vond plaats op onze Dag van de Sociale Fotografie op zaterdag 29 november 2025 in De Grote Post in Oostende. Benieuwd naar alle 20 laureaten? Je vindt ze in het nieuwe nummer van RAUW, ons 140 pagina’s dikke jaarmagazine sociale fotografie. Ook de 7 laureaten van de Grote Prijs Sociale Fotografie kregen er een plaatsje.

En verder: interviews met fotografen Gert Jochems, Jef en Jan Van den Bossche, Trui Hanoulle en Julie de Bellaing. En we tonen hoe we bij Het Ventiel in Harelbeke, Trafiek in Gent en Buurthuis ’t Lampeke in Leuven via fotografie mensen hun verhaal laten vertellen en zo onze blik op de wereld verruimen.

Kopen: www.linxplus.be/rauw

20

Linxuit • DECEMBER 2025

2 Tweede prijs: Nele Bogaerts Deze analoge foto vangt de spanning tussen beweging en stilstand.

Terwijl de wereld doorraast, vertraagt het beeld en nodigt het uit om stil te staan bij het alledaagse.

Kleur en licht creëren een dromerige sfeer, waarin mobiliteit niet alleen fysiek, maar ook mentaal en emotioneel wordt beleefd.

3 Derde prijs: Robrecht Froyman

Op Circuit Zolder werd de complexiteit van mobiliteit voor rolstoelgebruikers zichtbaar: een sporter gebruikt drie voertuigen om te trainen. Het zwart-witbeeld benadrukt de ernst van de situatie en toont de strijd die veel mensen dagelijks moeten leveren om actief te kunnen deelnemen aan het leven.

2

Publieksprijs: Geert Verstrepen In een Brusselse galerij vangen twee fietsers de dynamiek van de stad. Het beeld legt een korte, haastige strijd vast om boven te geraken; een dagelijkse cyclocross waarin mobiliteit en tijdsdruk samenkomen. Het laag standpunt en de lijnen van de trap leiden de kijker door dit onverwachte, levendige moment.

21

LINX+ TIPS

LEZING

SCHRIJFWEDSTRIJD Brood & Rozen – een nieuwe invulling voor onze tijd Brood & Rozen bestaat dertig jaar.

Dat tijdschrift vertelt verhalen over sociale strijd en het dagelijkse leven van gewone mensen. Voor die verjaardag organiseert Amsab-ISG een schrijfwedstrijd die vertrekt van de historische slogan: We want bread and we want roses too. Ooit riepen stakende textielarbeidsters in 1912 om meer dan enkel een loon: ze wilden waardigheid, cultuur, lucht en kansen. Vandaag klinkt die vraag opnieuw scherp.

De wedstrijd nodigt je uit om die leuze te herdenken voor onze tijd.

Wat betekent Brood & Rozen in een wereld waar bestaanszekerheid onder druk staat, maar mensen tegelijk blijven dromen van een leven dat de moeite waard is? Waar vind je nieuwe vormen van hoop, strijd en verbeelding?

De jury bestaat uit mensen die schrijven, onderzoek doen en maatschappelijke lijnen trekken: Bieke Purnelle, Layla El-Dekmak, Filip Rogiers, Paule Verbruggen en Martine Vermandere. ¢ Inzenden kan tot 18 januari 2026.

Hoofdprijs: 500 euro en publicatie in Brood & Rozen. Bekendmaking op 24 april 2026 in Gent.

Meer info: www.amsab.be.

21ste Paul Verbraekenlezing – Palestina, verzet tegen het verlies Brigitte Herremans onderzoekt al jaren de mensenrechtensituatie in Syrië en Palestina. Ze werkt als postdoctoraal onderzoeker aan het Mensenrechtencentrum van de UGent en doceert Midden-Oostenstudies aan de UAntwerpen. Haar werk toont hoe geweld, macht en verzet elkaar kruisen in het leven van gewone mensen.

In haar lezing gaat Herremans dieper in op de strijd van Palestijnen tegen verlies: van grond, rechten en waardigheid. Ze laat zien hoe het recht én de kunsten tegengewicht bieden in een context waar grenzen voortdurend worden opgeschoven en waar verhalen vaak worden uitgewist. Haar betoog maakt duidelijk waarom Palestina vandaag zo’n scherpe lens vormt op rechtvaardigheid en solidariteit.

De Paul Verbraekenlezing geeft jaarlijks een kritische stem ruimte.

Herremans sluit daar perfect bij aan: scherp, gedreven en niet bang om de machtslogica’s te benoemen die onrecht in stand houden. ¢ Zaterdag 28 maart 2026 om 10.30u in het Zuiderpershuis, Waalse Kaai 14, Antwerpen.

Tickets via www.paulverbraekenlezingen.be.

Foto: © Iratxe Alvarez

22

Linxuit • DECEMBER 2025

BOEK Vooruit, kameraden! De rode winkel van de belle époque Historicus Peter Scholliers duikt in het vroege Gentse socialisme en laat zien hoe een kleine coöperatieve bakkerij uitgroeide tot een krachtig netwerk van winkels, diensten en ontmoetingsplekken. Wat begon met brood, werd een hele wereld. Vooruit verkocht steenkool, kleding en medicijnen, maar bood vooral iets wat mensen tot dan toe misten: houvast en een plek waar ze meetelden.

Scholliers toont hoe de coöperatie tegelijk ideologisch én zakelijk werkte. Ze lette op kosten, reclame en marketing, en besefte dat verzet tegen ongelijkheid ook via consumptie liep. Het resultaat was een beweging die het leven van duizenden gezinnen veranderde en de contouren van onze consumptiemaatschappij vormde lang voor die term bestond. Wat we vandaag kopen, hoe we wonen, ontspannen en vieren: het draagt nog altijd sporen van dit Gentse pionierswerk.

Het boek eindigt in 1914, maar het roept vragen op die nu nog spelen.

Hoe maken mensen zelf ruimte voor waardigheid? Hoe bouw je een economie die meer doet dan winst stapelen? Waar vinden we vandaag de energie en verbeelding van die eerste coöperanten? ¢ Uitgegeven bij Ertsberg.

Verkrijgbaar in de boekhandel en op www.ertsberg.be.

EXPO Resistance.

The Power of the Image Twintig Spaanse kunstenaars verkennen de kracht van beelden in de strijd voor democratische waarden.

Deze groepstentoonstelling belicht hoe Spaanse kunstenaars sinds de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) kunst hebben ingezet als verzetsmiddel, om nieuwe rechten op te eisen en wantoestanden aan te kaarten. Cruciaal hierbij was het Spaans Paviljoen op de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1937, met het schilderij ‘Guernica’ van Picasso.

De aanklacht tegen de gruwel van de Spaanse Burgeroorlog kreeg er een internationaal platform met de meest uiteenlopende kunstvormen.

De expo focust op twee belangrijke momenten in het democratiseringsproces van Spanje waarbij kunst zich als politiek instrument manifesteerde. Enerzijds de jaren 1970, de periode van het laatste verzet tegen het dictatorschap

van Franco (1936-1975) en de overgang naar democratie. Anderzijds het afgelopen decennium, gekenmerkt door een nieuwe protestgolf – waaronder de beweging van de Indignados – als reactie op de banken- en vastgoedcrisis en bredere aantasting van democratische grondbeginselen. ¢ Nog tot 8 maart 2026 in het SMAK, Jan Hoetplein 1, 9000 Gent. Meer info: www.smak.be.

Foto: © Joan Rabascall

BOEK

EXPO Ontheemd – De Belgische vluchtelingen van de Eerste Wereldoorlog Deze tijdelijke tentoonstelling brengt de vergeten vluchtelingen van de Eerste Wereldoorlog terug in beeld. Toen het geweld losbarstte, verliet een enorme stroom mensen hun dorp of stad. Anderhalf miljoen Belgen trokken weg, vaak halsoverkop. Sommigen sleepten een valies mee, anderen alleen een mantel of een paar foto’s. Een terugkeer was onzeker. Duizenden gezinnen zwierven jarenlang rond in Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland.

Een deel werd zelfs onder dwang geëvacueerd door troepen aan beide zijden van het front. Na de wapenstilstand vond niet iedereen de weg naar huis.

De expo toont meer dan veertig levensverhalen. Geen grote helden, maar kinderen, arbeiders, moeders, verpleegsters, boeren… mensen die hun leven opnieuw moesten uitvinden. Negen illustratoren verbeelden hun getuigenissen met sterke, herkenbare beelden. Een audiogids laat de stemmen van toen weer klinken.

Foto’s, documenten en alledaagse objecten maken de keuzes en de twijfels van deze vluchtelingen tastbaar.

De Lakenhallen vormen het vertrekpunt, maar de sporen lopen door tot in de straten van Ieper. Ook daar ontdek je plaatsen waar mensen werden opgevangen, doorverwezen of simpelweg probeerden vol te houden.

Mondige burger, stille werker?

Stan De Spiegelaere onderzoekt een eenvoudige, maar vaak vergeten waarheid: wie geen stem heeft op het werk, verliest die vaak ook daarbuiten. Hij toont hoe acht uur gehoorzamen doorwerkt in vrije tijd, in vertrouwen en in democratisch handelen. En hoe dat omgekeerd ook geldt: waar mensen samen beslissen over hun werkvloer, groeit vanzelf een geloof in inspraak en solidariteit.

Het boek haalt vergeten inzichten boven. Tijdens de opmars van het fascisme dachten denkers en vakbondsmensen dat juist de werkvloer de sleutel was om de democratie te redden. Die lijn trekt De Spiegelaere door naar vandaag, in een tijd waarin hiërarchische bedrijfsmodellen bijna vanzelfsprekend lijken.

Wat dit boek sterk maakt, is de manier waarop het de vakbond toont: niet als loket, maar als plek waar mensen leren spreken, onderhandelen en samen richting kiezen. Een echte leerschool voor democratie.

De auteur is gastprofessor aan de UGent en directeur beleid en onderzoek bij de Europese vakbondsfederatie UNI Europa. Hij is ook verbonden aan de progressieve denktank Minerva. ¢ Uitgegeven bij Epo. Verkrijgbaar in de boekhandel en op www.epo.be.

¢ Nog tot 14 juni 2026 in In Flanders Fields Museum, Grote Markt 34, 8900 Ieper. Groepsbezoek met gids mogelijk. Meer info: www.inflandersfields.be.

23

LINX+ OP TOURNEE

Anuna De Wever Een tournee langs studentensteden om vragen te stellen over economie, klimaat en samenleving. Linx+ bracht The Cost of Growth van Anuna De Wever en Lena Hartog de voorbije maanden naar een jong, betrokken publiek in onder meer Antwerpen, Gent, Hasselt, Kortrijk en Leuven. Dat deden we samen met de Green Offices van universiteiten en hogescholen.

Economie als strijdtoneel Op woensdag 1 oktober 2025 ging De film toont hoe economie nooit de documentaire in première in Theater Tinnenpot in Gent. Niemand min- neutraal is en waarom bondgenootder dan Miranda Ulens, algemeen se- schappen cruciaal zijn voor een cretaris van het Vlaams ABVV en af- rechtvaardige samenleving.

Miranda: “Hier vlakbij ligt het gevaardigd bestuurder van vzw Linx+, gaf er de openingsspeech. Miranda Amsab – Instituut voor Sociale Geverwees er naar de foto die je op deze schiedenis. Het geheugen van sociapagina kan zien: van een jonge Anu- le bewegingen en geëngageerde burna De Wever tijdens een van de eerste gers die zich verzetten tegen onrecht scholierenstakingen voor het klimaat en ongelijkheid. Wie daar in de archieven duikt, ziet dat economische in 2019 in Brussel.

Miranda Ulens: “Ik wil graag begin- discussies al in de eerste congresnen met deze foto. Ze lijkt eenvoudig, verslagen van het ABVV opdoken. De maar ze zegt veel. We zien Anuna De vakbeweging is historisch een broedWever, klimaatactiviste, boven op een plaats van ideeën, alternatieven en camionette van het ABVV. Twee we- toekomstbeelden.

Want economie is nooit neutraal. relden die elkaar raken. Die twee werelden vinden elkaar vanavond terug. Economie is ideologie. En deze film Aan de ene kant: Anuna en Lena, met draagt bij aan het debat daarover. hun documentaire The Cost of Growth. Daarom is deze avond belangrijk. We Aan de andere kant: de vakbond en brengen hier vandaag jonge kritische Linx+. Deze keer zonder camionet- stemmen samen met de vakbond. En te, maar met hetzelfde doel als altijd: dankzij Linx+ doen we dat ook in een een plek creëren voor maatschappe- bredere culturele en maatschappelijke context. Niet omdat we allemaal lijk debat.” hetzelfde denken, maar omdat we elScherpe vragen over groei en kaar nodig hebben. ongelijkheid De documentaire legt de vinger op de wonde: wie profiteert van economische groei en wie betaalt de prijs?

Miranda legt uit waarom dit gesprek juist nu zo urgent is.

Miranda: “The Cost of Growth is geen vrijblijvende documentaire. Ze stelt scherpe vragen. Voor wie groeit de economie eigenlijk? Wie profiteert ervan? En wie betaalt de prijs – in arbeid, gezondheid, natuur en toekomst? De film toont de verbanden tussen klimaatverandering, ongelijkheid en macht. Niet alleen via grafieken, maar vooral via stemmen van onderzoekers, activisten en gemeenschappen van over de hele wereld.”

24

Linxuit • DECEMBER 2025

De strijd tegen ongelijkheid en de strijd tegen klimaatontwrichting horen bij elkaar. Je kunt geen rechtvaardige samenleving bouwen op een uitgeputte planeet. En je kunt geen klimaatbeleid voeren dat ongelijkheid negeert. We hebben bondgenootschappen nodig. Nieuwe gesprekken.

En de moed om heilige huisjes te bevragen – ook die van onszelf.

Laat me eindigen waar ik begon, bij de foto. Stel je diezelfde camionette voor, maar niet met één stem erbovenop. Stel je er honderden voor: jongeren en ouderen, werkenden, studenten, activisten, syndicalisten.

Niet één waarheid, maar een gezamenlijk gesprek over de toekomst.”

Wil jij de documentaire The Cost of Growth programmeren? Je kan ze gratis ontlenen bij Linx+. Meer info bij je afdelingsondersteuner. Bekijk de trailer op www.linxplus.be/anuna.