HEUS 25 - 13e jaargang nummer 2 - A3 boeken

HEUS 13e jaargang • nummer 2

Een heus magazine over oude wijsheden

nieuwe inzichten 2E HELFT 2025 leven met de natuur – een uitgave van A3 boeken O R A K E L

Hoe raakt jouw ziel vervuld?

P E R S O O N L I J K E O N T W I K K E L I N G

Ga voor het leven dat je verlangt V E R D I E P I N G

TAROT EN ETHERISCHE OLIËN

OMGAAN M E T E MOT I E S

Boosheid in al haar aspecten

NIEUW – ZIELSVERVULLING, 45 ORAKELKAARTEN, NINAH SCHAART EN ANNET GIJSMAN – BLAAS JE LEVEN NIEUW LEVEN IN, MAARTJE NIX – DE ESSENTIE VAN DE TAROT, MARY K. GREER OPNIEUW – ISIS EN DE 14 SLEUTELS TOT HEELWORDING, PETRA STAM EN ELS LIJESEN

D E W I N D A L S B O N D G E N O OT Sommigen werken graag met vuur. Anderen liever met aarde, water of lucht. Er zijn veel mensen die een diepe relatie met de wind hebben. Ik ken mensen die graag midden in een krachtige wind staan om te worden ontdaan van hun pijnen en oude overtuigingen. De wind is een natuurlijke reinigingskracht en een krachtige bondgenoot voor velen. Opmerkelijke verhalen over de wind worden al sinds het begin van de tijd verteld in allerlei culturen. De wind is mijn bondgenoot en ik vertrouw op de wind als mijn belangrijkste gids.

Sandra Ingerman Ceremonies

heus 25 – 2025

VOORWOORD Tromgeroffel… je hebt nu een jubileumnummer in handen: heus 25. Ruim twaalf jaar geleden borrelde een idee in mij naar boven tijdens de wandeling met mijn hond Angel. Het idee voor een heus magazine, een cadeautje dat via guerrilla­ verspreiding zijn weg zou vinden naar de lezers. En zo geschiedde. heus wordt nog altijd heel positief en enthousiast ontvangen. Vaak zijn mensen aangenaam verrast, omdat dat ene boek, dat interessante artikel of die inspirerende uitspraak precies is wat ze op dat moment nodig hebben.

In deze heus onder meer aandacht voor de prachtige orakel­ kaarten Zielsvervulling, waarvoor Ninah Schaart tekende met pastel en samen met Annet Gijsman de teksten schreef. Ook voor Blaas je leven nieuw leven in van Maartje Nix, het boek dat zij zelf zo goed had kunnen gebruiken toen haar leven op een dood spoor was beland. En voor De essentie van de tarot van Mary K. Greer, hoe je een extra dimensie toevoegt aan de tarot met etherische oliën, magie en rituelen. Veel leesplezier!

adrie beyen, hoofdredacteur en uitgever

info@A3boeken.nl – www.facebook.com/A3boeken

INHOUD “ Ik help mensen hun pad te vinden” Ninah Schaart en Annet Gijsman

De Nachtkat en het wetende veld

2

16 20 24

Evelien van Leeuwen

Met de tarot het jaar uit Corrie van Hese Balten

“ Je moet er soms dwars doorheen”

De essentie van de tarot

Mary K. Greer

10

Is boosheid goed of slecht

Maartje Nix

Marja Postema

14

6

DE LEZER Cora van Leeuwen C I TA AT

Petra Stam en Els Lijesen

OV E R P E I N Z I N G

Waar is mijn passie?

Marjanne Huising

F O N D S L I J S T 28

L E G E N DA Boek(en)

heus 25 – 2025

26 27

Isis en de 14 sleutels tot heelwording

Spel(len)

Boek(en)/ spel(len)

1

fo to: ch a nte l k e nens

NINAH:

“Ik help mensen

Links Annet, rechts Ninah 2

heus 25 – 2025

n hun pad te vinden” Als twee mensen elkaar ontmoeten en weten dat ze samen iets hebben neer te zetten, dan kan er alleen maar iets bijzonders uit voortkomen: zielsvervulling. Niet alleen voor hen, maar ook voor jou en hopelijk vele anderen. Hun kaartenset Zielsvervulling helpt je namelijk licht, schoonheid en blijd­ schap te ontdekken in het leven. Zo raakt je ziel vervuld en ga je steeds meer leven zoals bedoeld.

A

lle belangrijke stappen in haar leven wer­ den creatief coach Ninah Schaart ingefluis­ terd: “Meer en meer ben ik aangesloten geraakt op het netwerk, zoals ik vaak zeg.

Dan kreeg ik een duwtje in een andere richting. Ik ging steeds beter luisteren naar de wegwijzers op mijn pad, de tekens. Ik heb veel met kinderen gewerkt. Van hen leerde ik zoveel, over spelen, dromen, zingen, genieten, maar ook over verdriet en helen. Ik werkte ook met de moeders, de ouders, in de hulpverlening, in het onderwijs, als coach en leerplichtambtenaar.

Altijd was ‘creatief’ het hoofdwoord. Toen er mensen op mijn pad kwamen die hun zielenbeeld kwamen schilderen, ging ik dit aanvullen met de mogelijkheid om een periode creatief gecoacht te worden, waarbij weer het spel, de dieren, de orakelkaarten en het schil­ deren werden ingezet. Steeds vaker liet de natuur zich zien met al haar symbolen. Kippenvel op de momen­ ten dat ik merk dat ze boven in het Hogere het leuk vinden als ik zoveel aansluiting met ze heb en meer signalen oppik, die ik kan doorgeven aan anderen.”

Ninah ontmoette Annet Gijsman, specialist in verbon­ denheid, via een gezamenlijke vriendin. Ze deelden onder meer hun interesse in sjamanisme, de natuur en dieren. Ze liepen de deur niet bij elkaar plat, maar toen Ninah vertelde dat ze mensen ging begeleiden bij het schilderen van hun zielenbeeld was Annet direct heel geïnteresseerd: “Ik was ontzettend blij met het schilderij van mijn ziel. Misschien begon het toen al langzaam duidelijk te worden dat we zouden gaan samenwerken. In ieder geval deelden we een grote interesse in het werken met de ziel.”

ZO B EG O N HE T In de tijd dat Ninah een opleiding volgde tot priesteres vanuit de leer van het oude Egypte, leerde ze hoe de ziel zich mag uitdrukken op Aarde: “Doen wat bij me past, waar ik gelukkig van word, wat ik mag delen met ande­ ren, wat ik mag uitstralen. In de ochtend de ochtend­ pagina’s schrijven heeft me veel gebracht. Schrijven helpt mij helder krijgen. Ik vraag mijn hoger zelf om raad, wat ik mag gaan doen. Op een ochtend schreef ik in mijn schrift: ‘Je mag een orakeldeck gaan maken.’

Maar waarover?, vroeg ik mijn hoger zelf. Over ziels­ vervulling mag het gaan... Ik weet dat het mij erg raakte, ontroerde, maar ook dat ik erop mocht vertrou­ heus 25 – 2025

wen dat ik geholpen zou worden. Het is immers mijn levensdoel mensen te helpen hun pad te vinden.”

Kort daarna stond ze samen met Annet bij haar schil­ dersezel op zolder. Ze vertelde Annet dat ze een ora­ keldeck zou gaan maken: “Misschien was het zelfs zo, dat ik de woorden zei en nog niet wist wat het precies zou inhouden. Direct vroeg Annet of ze me kon helpen bij het maken ervan. Dat ging zo snel, dat ze zich onge­ twijfeld ook niet helemaal kon realiseren wat het maken van een deck zou gaan inhouden. Ik zei vol­ mondig ‘ja’, direct.”

“Het was meteen heel duidelijk, het klopte”, vult Annet aan. “Ik vond het een eer dat ik betrokken mocht zijn bij dit initiatief. Misschien hebben we wel een ceremonie gedaan samen, aan het begin. Ninah staat heel open voor spirituele leiding vanuit de andere wereld, zoals een medium. Dat maakt ook kwetsbaar en het kan een eenzaam proces zijn. Als je zo’n taak op je neemt, heb je bescherming en verbon­ denheid nodig. Achteraf denk ik dat ik misschien ook daardoor gemotiveerd was. Toch was het vooral mijn besef dat er iets bijzonders ging gebeuren, waarvan ik heel graag deel wilde zijn.”

WAT I S Z I E L S V E R V U L L I N G ?

Gezien haar professie en de intrinsieke motivatie om de samenwerking aan te gaan, is het niet zo verwon­ derlijk dat Annet in de eerste plaats verbondenheid voor zichzelf als zielsvervulling ziet: “De mooiste momenten in mijn leven zijn momenten waarop ik me zo verbonden voelde dat ik zo ongeveer samenviel met mijn omgeving. Voor het eerst heb ik dat bewust ervaren toen ik een jaar of achttien was. Ik werd wak­ ker in de duinen bij een heel breed leeg strand. Ik ging in de golven spelen en voelde mij plotseling helemaal één met de zee en het strand.”

Bij Ninah komt als eerste naar boven: genieten. “Genie­ ten. Dit is zo’n essentieel iets in het leven. Dit is voor mij de basis van zielsvervulling. Vorige week vroeg ik op zaterdag aan het Hogere of ik een kolibrievlinder mocht zien. Dit bij gebrek aan de kolibrie hier, die mijn totemdier is. Op zondagmorgen zat ik met koffie in de tuin en wie verschijnt? De kolibrievlinder. Als ik later binnen zit, blijft hij maar vliegen voor mijn raam en gaat midden in een hart zitten dat voor het raam hangt. Ware zielsvervulling. Hij wil mijn hart in.”

3

Nog even terug naar Annet, die doordacht over de vraag wat zielsvervulling voor haar betekent. Ze moest denken aan de eerste sjamanistische zomerweek die ze begeleidde: “Het werd een geweldige liefdevolle week waarin alles klopte. Ik merkte hoe ik werd geleid door onzichtbare krachten. De natuur werkte heel dui­ delijk mee om de deelnemers in hun eigen proces ont­ dekkingen te laten doen om dichter bij hun eigen kracht te komen. Het was alsof alles wat ik eerder had geleerd en gedaan mij daarnaartoe had geleid: dat ik voor het eerst op de plek van de sjamaan stond en dat ik durfde te vertrouwen. Dus de hele week was mijn ziel vervuld en als ik eraan terugdenk voel ik dat nog steeds.”

D E PA S T E LT E K E N I N G E N Ninah maakte de tekeningen voor de kaarten, Annet was daar niet bij. Tijdens het tekenen schreef ze op wat haar aan gedachten inviel. Vaak was daar al een titel bij, soms een gedichtje of flard ervan. “De eerste tekening was de blauwe pasteltekening, die als titel ‘Geluk’ kreeg. Het was een heel stil geluk. Blauw is de kleur van de waarheid. De tekeningen die ontstonden hebben we tijdens het proces bij elkaar gelegd. Geke­ ken of ze bij elkaar hoorden. Dit werd later weer los­ gelaten. Ik heb het daarna gewoon laten komen. Ik kan mijn hoofd leeg laten zijn om dan als het ware medi­ tatief binnen te laten komen wat binnen mag komen.

Dat vind ik een hele fijne staat van zijn. Mijn hoofd is dan heel licht, want het denkt niet na.”

In de periode voorafgaand aan de eerste tekening had Ninah vaker met krijt gewerkt, toen ze werk van Odilon Redon natekende. Het zachte materiaal nodigt haar uit om te zakken in haar lichaam, aanwezig te zijn in haar lijf: “Door de zachte aanraking van het papier wordt de tedere ziel als het ware gestreeld. De meeste tekeningen, waarbij ik goed was afgestemd op het aardse en het hogere, kwamen soepel, makkelijk tot stand. Vaak werd ik geleid door muziek waarop ik fijn kon tekenen en dan wist ik ook meteen de titel.”

HET PROCES Annet en Ninah kwamen regelmatig bij elkaar en dan deelde Ninah wat ze had getekend en geschreven.

Annet stelde vragen en maakte eveneens aantekenin­ gen. Vaak luisterden ze naar de muziek die Ninah had doorgekregen. De korte tekst die in het boekje staat, schreef Annet meestal terwijl Ninah aan het praten was: “Ninah voelde het direct als er een paar woorden te veel in stonden en dan verbeterde ik het meteen, terwijl we samen waren. Heel lang dacht ik dat de volgorde van de tekeningen ook belangrijk was. We hebben de tekeningen op een gegeven moment neer­ gelegd in rijen om te kijken of er een patroon of regel­ maat in zat. Het leek wel zo, omdat de kaarten ook pas­ ten bij het proces dat Ninah doormaakte. Het grootste deel van de tijd dat we er samen aan werkten, genoten we van het proces. Het was heel fijn om het samen te 4

delen. De sfeer in Ninah’s huis was mooi en bijzonder, er waren echt helpende krachten aanwezig, dus we kwamen vrijwel altijd bij haar thuis samen. Er waren ook zware perioden, we hebben alles zelfs een poosje moeten opbergen. Later pakten we het samen weer op.

Pas in overleg met de uitgever hebben we ervoor geko­ zen om de volgorde van de tekeningen los te laten, omdat de kaarten in het gebruik toch hun eigen volg­ orde kiezen, als mensen steeds een kaart kiezen. Voor ons was dat wel wennen, omdat we al die tijd met genummerde tekeningen hadden gewerkt. Nu staan ze in het boekje op alfabet waardoor er geen nummers nodig zijn, dat is wel mooier, vind ik.”

Ninah is heel blij met de manier waarop Annet het proces ondersteunde na de eerste fase van de tekenin­ gen: “Als we samen kwamen, ging zij aan de computer zitten. Ik concentreerde me en vertelde hardop over de tekening. Van alles wat in me opkwam. De verdie­ ping, verder de tekening in. Annet is een meester in het oppakken van precies de belangrijkste woorden, tekst die nodig was voor de aanvullende teksten. Ze maakte het verhaal van een kaart rond. We hebben veel plezier gehad en genoten als we weer een mooi signaal van boven kregen. Dan waren we op de juiste weg, wisten we.”

MUZIEK Tijdens het interview kwam muziek al een paar keer terloops ter sprake. In het boekje worden bij elke kaart enkele muzieksuggesties gegeven. Hoe zit dat precies?

Ninah geeft aan dat muziek voor haar heel belangrijk is als begeleiding, ingang en sturing. “Als ik schilder of kook, heb ik graag muziek aan. Muziek raakt mijn ziel.

Niet iedereen kan muziek tijdens een creatief proces hebben, maar voor anderen kan het luisteren naar muziek samen met het kijken naar de tekening precies raken wat geraakt mag worden.” Annet was getuige van de rol van muziek tijdens het ontstaansproces van de kaarten alsook tijdens het leggen en lezen van de kaarten. Het was voor haar duidelijk dat Ninah hulp vanuit de andere wereld kreeg: “Ze was er op een gege­ ven moment zeker van dat haar vader, die al lang gele­ den overleden is, haar hielp. Hij was iemand die veel met muziek bezig was in zijn leven. Het lijkt erop dat het tijdloze deel van hem, zijn ziel of geest, nog altijd goed thuis is in de muziek. Ik geloof wel dat de ziel van overledenen soms nog contact legt met de ziel van iemand die nog leeft, hoewel het hier ook een engel kan zijn geweest met een beschermende, vaderlijke energie. Blijkbaar was het in de andere wereld ook de bedoeling dat deze kaartenset met muziek zou ont­ staan. Ninah kreeg via spotify bijna vanzelf passende nummers door. Vervolgens luisterden we daar samen naar, we keken naar de tekening, checkten het gedichtje en schreven de korte tekst. Als iets niet klopte, veranderden we dat. De muziek was niet altijd meteen definitief, we kozen de best passende num­ mers uit de nummers die Ninah al had verzameld. heus 25 – 2025

Later heb ik alle nummers nog een keer gecontroleerd.

De twijfelgevallen en dubbelingen hebben we samen weer beluisterd en soms veranderd.”

UITGEPROBEERD Natuurlijk hebben ze eerst zelf gewerkt met de kaarten alvorens ze in te leveren bij mij, de uitgever. De kaar­ ten staan nu op alfabetische volgorde in het boekje, maar tijdens het maken waren ze genummerd van 1 tot en met 45. Ninah liet de mensen die bij haar kwa­ men voor creatieve coaching of het schilderen van een zielenbeeld een cijfer noemen als er een bepaalde kwestie speelde in hun leven. “Toen al wist ik”, zegt ze glimmend, “dat het zo mooi klopte. Zo’n cadeau al. Een vrouw die zo graag moeder wilde worden, trok de kaart Vertrouwen. De tekst raakte diep.”

Om goed te kunnen opschrijven hoe je met deze kaar­ ten kunt werken, hebben ze het samen nog een extra keer uitgeprobeerd. Annet was degene die de vraag stelde en Ninah begeleidde haar: “Zonder te kijken trok ik een kaart. Met mijn ene hand op de getrokken kaart tekende ik met de andere hand spontaan een vorm die wel wat leek op een pioenroos. Ik gebruikte eerst dieprood. Daarna versterkte ik elk lijntje met blauw. De kaart was Hartsverbinding. Mijn eigen teke­ ning had duidelijk raakvlakken met de kaart. Het was als antwoord op mijn vraag, zeker met het gedichtje erbij, een enorm compliment voor me. De tekst klopte.

En de muziek van een van de nummers uit het lijstje bij de kaart (Kol Galgal) raakte mij ook echt heel diep.

BEWEGING NAAR BALANS Wat hopen ze dat de kaarten mensen zullen brengen?

Ninah hoopt dat ze de mensen gaan brengen wat ze haar ook hebben gegeven: een geluksgevoel, helder­ heid, blijdschap. “Soms was het maken van een teke­ ning een soort hemels. Terwijl ik tekende, muziek luisterde, die ineens overging op een nummer dat heus 25 – 2025

weer precies bij de tekening en het thema paste. Als je bij mij de kamer in komt, zie je meteen een klein schilderijtje aan de muur. Daarop staat: ‘Het is die kick, he! Het ultieme genot als alle stukjes op hun plek vallen!’ Dat gevoel, precies… als je weet dat het klopt. De uitdrukking die mensen dan op hun gezicht krijgen, ogen die gaan stralen, als ze een kaart trekken die precies voor hen is bedoeld.”

Annet hoopt dat mensen ondersteuning zullen ervaren door deze kaartenset en dat ze daardoor meer positieve invloed gaan hebben op hun leven en hun kwaliteiten ook beter naar buiten kunnen brengen: “Op die manier wordt de wereld een beetje mooier. Elke kleine goede stap is belangrijk, een glimlach of een groet kan al veel goed doen. Ik hoop dat steeds meer mensen zullen ontdekken wat hun ziel van ze vraagt en zich in die richting gaan bewegen. De beweging naar binnen is net zo belangrijk als de beweging naar buiten. Soms is dat niet in balans, dan zijn mensen bijvoorbeeld heel gevoelig voor wat er om hen heen gebeurt, maar niet voor wat er vanuit henzelf wil komen. Ze voelen zich overspoeld door wat er in de wereld gebeurt, de hele wereld komt als het ware naar binnen. Ze hebben de beweging naar buiten nodig om een betere balans te vinden. Of andersom: mensen beïnvloeden dan wel hun omgeving en brengen veel van zichzelf naar bui­ ten, maar vergeten ontvankelijk te zijn voor wat er om hen heen is en dus ook voor anderen. Daardoor voelen ze zich niet echt verbonden. Eigenlijk past dit helemaal bij de kaart Hartsverbinding, zo mooi, dat ik juist die kaart heb getrokken, als laatste voordat de bestanden naar de drukker gingen en kort voor dit interview.”

NIEUW Zielsvervulling 45 orakelkaarten Ninah Schaart en Annet Gijsman Kaarten (95 x 138 mm) met boekje isbn 978 94 91557 90 3 € 32,50

Verschijnt september 2025

5

M A A R TJ E N I X :

“Je moet er soms Bij een crisis in je leven kun je er niet omheen dat er iets anders moet, dat je stappen moet zetten om het leven te krijgen waarnaar je verlangt. Maar ook zonder zo’n crisis kunnen verlangens slui­ meren en dan vergt het misschien nog wel meer moed om te werken aan verandering. Met haar boek Blaas je leven nieuw leven in geeft Maartje Nix je alles wat ze zelf nodig had toen ze vastzat: handvatten, een liefdevolle schop onder je kont en de geruststelling dat je plan niet perfect hoeft te zijn om te kunnen beginnen.

M

uziek maken, schrijven, tekenen, zoeken naar zingeving… er was veel dat Maartje Nix leuk of interessant vond als kind: “Ik zei altijd dat ik kinderboekenschrijf­ ster wilde worden. Verder vond ik mensen interes­ sant. Toen ik als zesjarige naar een nieuwe school ging, observeerde ik de kinderen in de klas. Hoe zaten ze in elkaar? Doordat ik zoveel interesses had en veel dingen ook best goed kon, was het moeilijk een studie te kiezen aan het einde van de middelbare school. Ik heb er lang over gedaan om de knoop door te hakken.

Kunstacademie? Psychologie? Journalistiek? Uiteinde­ lijk werd het journalistiek, maar na twee jaar ben ik toch geswitcht. Ik liep ertegenaan dat we op de Acade­ mie voor Journalistiek getraind werden om zoveel mogelijk informatie te vergaren en in een interview tot het bot te gaan. Dat druiste in tegen mijn gevoel voor integriteit. Als iemand iets écht niet wil vertellen, dat laat ik het liever rusten. Dat heeft met respect te maken. Ik overwoog om naar de academie voor indus­ triële vormgeving te gaan, maar durfde dat uiteinde­ lijk toch niet aan. Ik had niet het idee dat ik de ‘aller­ beste’ was – mijn vader heeft er altijd op gehamerd dat je alleen voor een kunstzinnige richting moet kiezen als je de beste bent. Ik koos voor veiligheid: Taal- en Cultuurstudies. Ik ben afgestudeerd in de marke­ tingrichting. In mijn loopbaan wisselde ik tussen communicatie- en marketingfuncties en banen als (eind)redacteur. Soms deed ik het allebei en nu werk ik vooral als trainer en coach.”

HEFTIGE TIJD Maartje ging samenwonen en kreeg twee kinderen.

Het was een bittere pil te moeten constateren dat op een gegeven moment de koek op was: “Eigenlijk was er altijd al iets fundamenteel mis in onze relatie. Dat werd steeds voelbaarder voor mij, maar ik wilde toch zo graag dat het plaatje klopte, vooral voor de kinde­ ren. Achteraf denk ik wel eens: hoe heb ik het zo ver kunnen laten komen dat ik mezelf zo heb laten behan­ delen? Dan denk ik aan die kikker in een pan met water die langzaam naar het kookpunt wordt

6

gebracht. Op een gegeven moment ging het echt niet meer. De maat was vol. Er waren grenzen overschre­ den en er was geen weg meer terug. Ik heb geprobeerd om op een goede manier uit elkaar te gaan, maar mediation werkte niet. De mediator raadde mij aan om een advocaat in de arm te nemen. Jammer dat het niet anders kon. Tegelijk met de scheiding verloor ik mijn baan. Dat was heel heftig. Het voelde alsof iemand mij in het diepe had gegooid en ik in het grote onbekende terechtkwam met alle onzekerheden van dien. Ik wist niet of ik mijn huis kon behouden en had geen idee hoe de toekomst eruit zou gaan zien. Als ik eraan terugdenk, lijkt het nog steeds of het niet over mijzelf gaat. Alsof ik ineens in een of andere slechte B-film terecht was gekomen. Het was een ingewik­ kelde tijd.”

M E T O F ZO N D E R C R IS I S Die ingewikkelde tijd zorgde er wel voor dat Maartje op zoek moest naar oplossingen, naar hoe ze wel het leven kon leiden waarnaar ze verlangde. Ik verklap alvast dat ze die oplossingen vond, want anders zou­ den we nu niet dit gesprek hebben over haar boek Blaas je leven nieuw leven in. Maar is het dan zo dat er altijd een heftige crisis (denk aan scheiding, overlijden geliefde, verlies van baan, et cetera) nodig is om men­ sen wakker te schudden? Om mensen zich te laten realiseren dat ze niet het leven leiden dat ze wensen?

Maartje legt uit dat er zeker geen crisis voor nodig is om veranderingen aan te brengen in je leven, maar dat die wel een verandering kan forceren: “Als mijn schei­ ding niet onvermijdbaar was geworden, dan was ik misschien nog langer in die relatie blijven hangen. Als mijn werkgever mijn contract niet had opgezegd, was ik langer bij die organisatie gebleven die niet bij mij paste. In die zin kan een crisis achteraf als een geschenk voelen, zoals bij mij het geval was. Het pro­ ces waar ik doorheen moest was pittig! Maar zonder crisis moet je zelf knopen doorhakken en beslissingen nemen die in een crisis voor je genomen worden. Je zou kunnen zeggen dat dit om nóg meer moed vraagt.”

heus 25 – 2025

fo to: bod il a na ïs

dwars doorheen”

heus 25 – 2025

7

K E T T I N G R E AC T I E Relatie, baan, financiën, gezondheid… voor deze en andere levensgebieden kun je wensen hebben én ver­ anderingen aanbrengen om je wensen te vervullen.

Het mooie is dat een verandering zich nooit beperkt tot een bepaald facet van je leven, aldus Maartje: “Ver­ anderingen hebben altijd invloed op meerdere facet­ ten. Ze maken een kettingreactie los. Wanneer je niet lekker in je vel zit en daaraan wat gaat doen, door bij­ voorbeeld een coach in de arm te nemen of te gaan sporten, zul je op den duur merken dat dit doorwerkt op andere vlakken. Je baas ziet dat je meer zelfvertrou­ wen hebt gekregen en dat je opbloeit en vraagt zich misschien ineens af of jij niet de aangewezen persoon bent voor die leidinggevende functie die binnenkort vrijkomt. Of je besluit een creatieve cursus te volgen en komt op een van die cursussen de liefde van je leven tegen, die dezelfde passie voor schilderen heeft als jij. Als je aan één knop in je leven draait, heeft dat vanzelf invloed op andere levensgebieden. Dus als je niet weet wat je precies wilt veranderen, is mijn devies: begin dan maar gewoon ergens, dan komt er vanzelf beweging.”

Tijdens de derde fase onderzoek je wat je belemmerin­ gen zijn en pak je deze ook aan, zowel praktisch als mentaal. Overtuigingen die je in de weg zitten, ruil je bijvoorbeeld in voor overtuigingen die jou wél dienen.

In fase vier is het tijd voor een plan. Je brengt in kaart wat je te doen staat om het leven waarnaar je verlangt vorm te geven en maakt een tijdspad dat daarnaartoe leidt.

Het is overigens niet zo dat wanneer je de vier fasen hebt doorlopen, dat je dan klaar bent. Maartje legt uit waarom niet: “Je bent nooit klaar in het leven. Het leven bestaat uit cycli. Soms denk je dat je er bent, dat het plaatje klopt. Vervolgens gebeurt er iets of veran­ der je zelf waardoor je weer nieuwe wegen gaat ver­ kennen. Het zou toch ook saai zijn als je ‘klaar’ bent?

Dat vind ik in elk geval wel. Ik denk wel dat het nodig is om periodes van rust in te bouwen en dat je ook tevreden mag zijn met wat je hebt opgebouwd. Als je maar niet inkakt. Meestal gaat het op den duur vanzelf weer kriebelen en krijg je een gedachte als: is dit het nou? Of krijg je behoefte aan meer sprankelingen in je leven. Dat zijn signalen dat het tijd is voor iets nieuws.”

EYE-OPENER Voor haar scheiding en ontslag had haar zelfvertrou­ wen flinke deuken opgelopen. Daarna stond Maartje maar één ding te doen: zorgen dat ze weer vaste grond onder haar voeten kreeg, zodat ze kon bouwen aan een veilige basis voor zichzelf en haar kinderen. Ze kreeg de kans om als freelancer aan de slag te gaan bij een grote educatieve uitgeverij, maar haar eerste opdracht betrof een training. “Bij het idee alleen al deed ik het in mijn broek!”, lacht ze. “Ondanks dat heb ik volmon­ dig ‘ja’ gezegd. Ik kon niet anders. Ik ontving een draaiboek van de training en die zou ik eerst bij de uitgeverij oefenen. Toen ik daar aankwam, werd ik verrast. Ze hadden bedacht dat het vervelend was om zonder toeschouwers te oefenen, dus ze hadden een stuk of twintig accountmanagers bij elkaar geroepen.

Ik kon wel door de grond zakken! Dat was een beslis­ send moment. Ik dacht: ik kan nu kiezen. Of ik ver­ trek, of ik stap over mijn angst heen en doe het gewoon alsof ik dit al jarenlang doe. Dat laatste heb ik gedaan. Ik kon het mij eenvoudigweg niet veroorloven om door gebrek aan zelfvertrouwen het bijltje erbij neer te gooien. Dit was een cruciaal moment waaraan ik nog vaak terugdenk. Ik heb de training gegeven en ik kreeg alleen maar positieve reacties. Soms moet je jezelf een schop onder de kont geven.”

4 FA S E N In Blaas je leven nieuw leven in heeft Maartje het proces verdeeld in vier fasen. In de eerste fase bekijk je je leven van een afstand. Waarover ben je tevreden en welke facetten van je leven vragen aandacht? In de tweede fase mag je onbegrensd dromen over hoe jouw ultieme leven er uitziet.

8

heus 25 – 2025

GEEN QUICK FIX Op mijn vraag of haar boek geschikt is voor iedereen in elke situatie en bij elke wens tot verandering, aar­ zelt Maartje even alvorens bevestigend te antwoorden.

Wel met een kanttekening: “Mijn aanpak moet natuurlijk wel bij je passen. Of beter gezegd, je moet eraan toe zijn. Vaak hebben mensen behoefte aan een quick fix. Dat herken ik wel. Als je in een penibele situatie zit, wil je daar het liefst zo snel mogelijk weer uitkomen. De opdrachten in mijn boek vragen wat meer van je dan het volgen van een paar voorge­ kauwde acties. Ze nodigen je uit om naar jezelf te kij­ ken en op onderzoek uit te gaan. Daarvoor heb je moed en doorzettingsvermogen nodig. Als je werke­ lijk stappen wilt zetten in het leven, moet je er soms dwars doorheen. Dat klinkt misschien wat vaag, maar daarmee bedoel ik dat je je pijnlijke gevoelens, inge­ sleten patronen en thema’s moet onderzoeken. Als je helder hebt wat er met je gebeurt in bepaalde situaties en waar je gedrag vandaan komt, kun je wanneer er iets vergelijkbaars gebeurt, andere, nieuwe beslissin­ gen nemen. Ik zal een voorbeeld geven. Tijdens het schrijven van dit boek ben ik mezelf verschillende keren tegengekomen. Dat blokkeerde mij om verder te schrijven. Ik kreeg de neiging te stoppen, door twij­ fels als: is het wel goed genoeg? Of: misschien vinden mensen die mij kennen mij arrogant als ik vertel dat ik een boek heb geschreven. Die gedachten en de gevoelens die ermee gepaard gingen, ben ik gaan onderzoeken. Mijn vader heeft mij als kind op het hart gedrukt dat ik werk moest doen waarmee ik mijn brood kan verdienen. Dat kun je niet als kunstenaar, schrijver of musicus, tenzij je de allerbeste bent, vond hij. Ik heb dat onbewust vertaald naar: het is pas goed genoeg als ik de allerbeste ben. En dat lukt natuurlijk nooit! Iets anders wat ik merkte, is dat ik het moeilijk vond om mensen te vertellen dat ik een boek aan het schrijven was. Ik ontdekte dat de stem van mijn oudere zussen nog steeds in mij doorklinkt: ‘Opschep­ per!’ En zo zit ieder mens vol met overtuigingen, patronen en thema’s die je door ervaringen in het leven hebt opgedaan. Hoe je daarmee moet omgaan, komt in de derde fase aan de orde.”

NIEUW

Blaas je leven nieuw leven in Maartje Nix 17 x 24 cm, 180 pagina’s isbn 978 94 91557 92 7 € 22,50

Blaas je leven nieuw leven in

ma ar tje ni

x

ma art je nix

heus 25 – 2025

Tot slot vraag ik Maartje naar wat ze hoopt dat haar boek mensen zal brengen. Kort en bondig antwoordt ze: “Ik hoop dat mensen door mijn boek zin krijgen om hun leven onder handen te nemen en op zoek te gaan naar hun werkelijke verlangens. En dat ze zich­ zelf niet laten weerhouden om stappen te nemen die leiden naar een betekenisvol leven – al klinkt dit mis­ schien wat cliché.” Om er na enig nadenken nog aan toe te voegen: “Mijn vriend zegt dat ik een feilloos gevoel heb voor dingen die niet kloppen. En dat is zo.

Ik graaf door tot ik een antwoord heb. Ik wil lezers van mijn boek aanzetten om dat ook te doen. Werk aan de opdrachten in dit boek, totdat het helemaal klopt voor jou.”

Blaas je leven nie uw leven in

ANDERS Loop een boekwinkel binnen en de kast met zelfhulp­ boeken puilt je tegemoet. Waarom dan nog een zelf­ hulpboek? Wat maakt Blaas je leven nieuw leven in anders? Daarover is Maartje duidelijk: “Er zijn al veel zelfhulpboeken die gaan over het naleven van je dro­ men en die beginnen bij het in kaart brengen van al je wensen, om vervolgens over te gaan tot actie. Als je maar voldoende lef erin gooit – tsjakka! – dan lukt het je wel. Er wordt dan voorbijgegaan aan twee dingen.

In de eerste plaats dénken mensen dat ze een bepaalde droom hebben, maar blijkt daaronder een heel ander verlangen schuil te gaan. Denk aan programma’s zoals ‘Ik vertrek’. Mensen voelen onvrede in hun leven en

denken dat een B&B beginnen in het buitenland hun droom is. In sommige gevallen klopt dat, maar in veel gevallen niet. Zelf heb ik dat met een campertje. Ik zie mezelf dan in zo’n leuk, trendy klein campertje, met het binnenwerk van hout, met vrolijke gehaakte gor­ dijntjes, in de binnenlanden van Spanje rijden, enthousiast zwaaiend naar iedereen. Maar is dat wat ik werkelijk wil, in m’n eentje in een campertje op reis? Ik ben erachter gekomen dat dat niet zo is. Zo’n campertje staat voor mij voor gezelligheid, kneuterig­ heid, vrijheid, speelsheid. Dáár word ik blij van. Niet van in mijn eentje in een campertje in het buitenland rijden – al wil ik het wel een keer proberen, in m’n eentje om te kijken wat het met me doet. Kortom: het is goed om eerst te onderzoeken wat werkelijk je ver­ langens zijn.

Iets anders waaraan vaak voorbij wordt gegaan, is dat het niet voor niks is dat iemand tot nu toe zijn of haar verlangens niet heeft gevolgd. Blijkbaar houdt iets hem of haar nog tegen om stappen te zetten. Die rem moet eraf om vooruit te kunnen. Voor de een is die rem een of meer belemmerende overtuigingen. Voor de ander zijn dat praktische belemmeringen (geen tijd, geen geld) die onoverkomelijk lijken. Ik nodig de lezer uit om dit te onderzoeken. Wat houdt je nog tegen? Wat zit jou in de weg? Als je dat weet, ben je zelf bij machte om de handrem eraf te halen als je merkt dat je stilvalt en geneigd bent alles bij het oude te laten en je verlangens in de vriezer te leggen.”

Met opdrachten je op die helpenweg

Verschijnt oktober 2025

9

fo to: pim a u gu s tinu s

DE ESSENTIE

10

heus 25 – 2025

VAN DE TAROT Aromatherapie behelst het gebruik van essentiële plantextracten om het fysieke, emotionele en spirituele welzijn te bevorderen. Als je deze combineert met magische rituelen, dan ontstaat er een multidimensionale zintuigelijke ervaring die een diepere verbinding geeft met de kaarten, de elementale spirits en de energieën die je wilt aanroepen. Door de kracht van intentie, symboliek en energie in te zetten, kun je jouw wens en focus versterken, want je doordrenkt het divinatieproces met een gevoel van eerbied, zielsbestemming en potentie. Wanneer je de zintuigen erbij betrekt, stimuleer je de verbeelding en verdiep je de verbinding met de bovennatuurlijke werelden. De tarot zorgt voor een met symbolen gemarkeerde routekaart die je de weg wijst, waarbij rituelen deze symboliek versterken. Wanneer je de visuele symboliek van de tarotkaarten integreert met de zielskracht van etherische oliën en de gerichte focus van rituelen, dan kun je een transforma­ tieve en immersieve ervaring voor spirituele exploratie en persoonlijke groei creëren. Aldus Mary K. Greer in het voorwoord van haar boek De essentie van de tarot.

W

e schrijven 1967. Mary Greer studeert literatuur aan de University of Cen­ tral Florida. Een vriendin kreeg een wat ongebruikelijk kerstcadeautje, namelijk de klassieker The Tarot Revealed van Eden Gray. Voor Mary een eerste kennismaking met de tarot en ze ging meteen op zoek naar tarotkaarten. Iemand vertelde haar over een alternatieve winkel aan de andere kant van Tampa. Daar vond ze haar eerste set.

In die periode deed ze onderzoek naar archetypische literaire kritiek en het werk van Jung en Joseph Camp­ bell: “Alles kwam samen, toen ik besefte dat ik aan de hand van de afbeeldingen op de tarotkaarten de ver­ schillende soorten mythische verhalen kon vertellen waarom het draait in archetypische literaire kritiek.

Door de tarotkaarten te lezen kunnen we het verhaal van de held in iemands leven zien. Dat was echt een grote eye-opener voor mij.”

Onmiddellijk besloot ze de tarot te integreren in haar carrière: “Ik begon erover te praten met mijn docenten en schreef er scripties over. Ze waren verbaasd over mijn enthousiasme en baanbrekende werk. Ik besefte dat de tarot de sleutel tot alles was en dat ik daarmee aan de gang moest. Ik wist dat de tarot me zou meene­ men op een reis. Ik besloot toen al dat ik over de tarot zou gaan lesgeven aan de universiteit en dat ik er een boek over zou schrijven.”

Ze leerde de kaarten lezen en deed ook professionele leggingen voor anderen. Tegelijkertijd dook ze in de geschiedenis en het mysterie van de tarot. Ze begon met een literaire benadering en voegde gaandeweg meer psychologie en mystiek toe, inclusief het werk van Aleister Crowley, Richard Roberts en vele anderen.

Ze volgde de populaire tarotopleiding die werd gege­ ven door de mystieke orde Builders of the Adytum (BOTA). De wens om haar eigen tarotboek te schrijven bleef aanwezig, maar iets hield haar tegen: “Ik vroeg me af of wat ik te vertellen had anders was dan wat al heus 25 – 2025

die andere tarotauteurs al hadden gezegd in de loop der tijd. Heb ik iets anders te melden?”

TA R O T TA B O E S In de jaren tachtig begon Mary tarotconferenties te bezoeken en er gebeurde iets opmerkelijks: “Ik ont­ dekte dat ik een andere benadering had! Ik gaf work­ shops in dagboekschrijven aan de universiteit en ik besefte dat dit de sleutel was tot hoe ik de tarot gebruikte. Ik gebruikte de tarot voor mijzelf, het was een heel persoonlijk proces. Dit druiste in tegen wat alle boeken voorschreven. Die zeiden allemaal dat je de tarot niet voor jezelf kunt leggen. Een enkel boek zei met enige aarzeling dat je dat wel kunt, maar daar bleef het bij. Dus toen zag ik dat er een heel nieuw ter­ rein openlag, waarop niemand zich nog had begeven en dat ik iets anders en nieuws kon brengen.” Niet lang daarna verscheen haar eerste boek over de tarot, Tarot for Your Self, waarin ze technieken gebruikte uit haar schrijfklassen en experimenten. Ze doorbrak daarmee enkele tarottaboes en het boek werd een groot succes.

ETHERISCHE OLIËN Later deed Mary veel onderzoek naar de Hermetic Order of the Golden Dawn, de magische orde die haar bloeitijd beleefde aan het eind van de negentiende, begin twintigste eeuw. Iedereen die zich bezighoudt met de tarot, astrologie en kabbala moet zich op enig moment verdiepen in de lessen van deze orde. Haar onderzoek naar de Golden Dawn heeft al haar latere tarotwerk beïnvloedt en dat zien we onder meer terug in The Essence of Magic: Tarot, Ritual, and Aromatherapy uit de jaren negentig, dat dit jaar in een heruitgave verscheen als Essence of Tarot en voor het eerst in het Nederlands als De essentie van de tarot, etherische oliën, magie en rituelen voor meer verdieping. In eerste instan­ tie keek Mary naar het verband tussen de tarot en 11

bloesemremedies, maar dat bleek een doodlopende weg te zijn. Ze verlegde haar blik naar etherische oliën en kwam tot de conclusie dat deze deels dezelfde eigen­ schappen hadden als de bloemen die ze in eerste instantie bestudeerde: “Zodra ik dat zag, viel alles op z’n plek. De Golden Dawn had al vastgesteld dat er een link bestond tussen de Grote Arcana en verschillende par­ fums, wat een prima uitgangspunt vormde.” In die tijd raakte Mary bevriend met enkele herboristen en leerde veel van hen. Als praktizerend magica en heks voegde Mary haar eigen rituelen toe en combineerde alles in een boek.

VO O R K E U R E N Mary geeft de voorkeur aan de Rider-Waite-Smith tarot: “Dat is het meest fascinerende deck dat er is en het boeit me al tientallen jaren.” Haar favoriete leg­ ging? Het Keltische kruis: “Maar ik gebruik veel andere leggingen wanneer ik de kaarten leg voor mezelf of wanneer ik lesgeef. Wanneer ik echt alles eruit wil halen, dan val ik meestal terug op het Keltische kruis.

Deels omdat ik het zo goed ken, want ik ken alle paad­ jes en ondergrondse doorgangen tussen de kaarten.

Dus het helpt me vrij snel en makkelijk een patroon in iemands situatie te zien.” Ook wat vragen betreft, heeft ze zo haar voorkeur: ‘Ik merk dat veel mensen de ver­ keerde vraag stellen. Dan gaat de helft van de tijd op aan het uitvogelen wat er echt aan de hand is, wanneer de gestelde vraag niet over de hele legging gaat. Mijn favoriete kernvraag om een legging mee te doen, is: Waar moet ik nu het dringendst naar kijken in mijn leven? Die vraag is fijn, omdat je er makkelijk iets aan kunt toevoegen, zoals ‘wat mijn relaties betreft’, of spe­ cifieker ‘wat mijn relatie met die en die betreft’ of ‘wat mijn inkomen betreft’. Door hierover een open vraag te stellen, zullen de kaarten ons zelf vertellen wat er speelt, vooral het kruis zelf en in het bijzonder die twee gekruiste kaarten in het midden. Dus de kaarten komen vrijwel meteen tot de kern.”

GEEN IDEE Na al die jaren intensief werken met de tarot heeft Mary nog steeds geen idee hoe de tarot werkt. Allerlei theorieën zijn de revue gepasseerd, maar geen enkele snijdt blijvend hout. Dat wil niet zeggen dat ze niet weet hoe de meeste leggingen werken. Ze geeft toe dat lezingen vaak lijken op een therapiesessie. Dit kwam vooral in zwang in de tweede helft van de vorige eeuw, toen veel tarotisten overduidelijk werden beïnvloed door psychologische en therapeutische modellen.

Mary ziet zichzelf deel uitmaken van die beweging vanwege haar gebruik van Jungiaanse ideeën en bena­ dering vanuit de Gestalttherapie. Interessant is haar redenatie dat hoewel moderne vormen van divinatie, inclusief de tarot, weliswaar putten uit de psychologie, de psychologie zich net zo goed baseerde op oudere vormen van divinatie. “Divinatie”, zo zegt Mary, “is een van de oudste artefacten van de mensheid.

12

Dit is een van de leggingen die Mary uitwerkt in haar boek.

Volkstherapie, en daarmee bedoel ik divinatie en andere traditionele vormen van adviseren, bestaan veel langer dan psychologie. We hebben veel geleerd van psychologie en wetenschappelijke therapeutische technieken, maar dat is allemaal gebaseerd op iets wat vele duizenden jaren niet specifiek toebehoorde aan een bepaalde professie.”

Ook het mechanisme van een lezing kan psycholo­ gisch worden verklaard: “Je kunt naar een tarotlezing kijken als een projectie-ervaring. Er is sprake van een projectie op de afbeeldingen op de kaarten, zowel wanneer je de kaarten voor jezelf legt of wanneer je als cliënt wordt begeleid door een proces van projecties.”

Maar ze heeft een grondige studie van de psychologie gemaakt en ze weet dat het niet juist is om een tarotle­ zing af te doen als slechts een projectie. In tegendeel: “Dat is wie en wat we zijn. We zijn onze projecties.”

Aan de andere kant zijn er lezingen en vooral bepaalde momenten in een lezing die niet zomaar kunnen wor­ den verklaard. Vaak genoeg, zo stelt ze, komt de vraag van iemand naar boven in de eerste twee kaarten die ze omdraait: “Er zijn geen andere kaarten die letterlijk beter kunnen aangeven wat iemand net heeft gezegd dan die twee. Dan krijg je kippenvel en wordt alles meteen duidelijk. Dat kan ik niet uitleggen. Je kunt het synchroniciteit noemen, of kwantumfysica of snaartheorie van multidimensionale universums.

Je kunt het noemen zoals je het wilt. I love it!”

U I T H E T VO O RWO O R D Judika Illes, auteur van onder meer Pure Magic, Encyclopedia of 5,000 Spells, schreef het voorwoord bij deze heruitgave, De essentie van de tarot. Een bliksemflits van liefde raakte haar toen ze als meisje voor het eerst tarotkaarten in handen had. Tot op de dag van vandaag heus 25 – 2025

De citaten van Mary K. Greer komen uit een interview door Steve Winick

NIE U W

De essentie van de tarot Mary K. Greer

er

17 x 24 cm, 140 pagina’s isbn 978 94 9155791 0 € 19,50

mar y k . gre

heus 25 – 2025

nodig. Het boek introduceert etherische oliën bij taro­ tisten en de tarot bij aromatherapeuten. De auteur gaat eerst in op etherische oliën en hoe die worden gebruikt. Na een razendsnelle reis langs diverse tradi­ ties van heilige geurrituelen geeft Mary in hoofdstuk 3 een introductie in de tarot. De essentie van de tarot bevat vele prachtige rituelen en recepten naast duidelijke instructies voor rituelen en het maken van oliemeng­ sels gebaseerd op tarotthema’s.

Mary behoort tot ’s werelds meest belangrijke autori­ teiten op het gebied van de tarot. Haar meesterschap op het gebied van etherische oliën en de magische kunst van geur zijn misschien minder bekend, maar waarschijnlijk niet lang meer, want die druipt van alle pagina’s af. (…)

De impact van etherische oliën is diepgaand metafy­ sisch. Etherische oliën zijn wel beschreven als het levensbloed van een plant, omdat ze de levensessentie van die plant bevatten. Zoals De essentie van de tarot zal laten zien, dienen ze als een poort naar de essentie van divinatiesystemen, zoals de tarot, maar bovenal zijn ze een sleutel voor het ontsluiten van jouw eigen per­ soonlijke en unieke magische krachten, het ontdek­ ken van jouw eigen kostbare essentie, het in je kracht zetten en het bevorderen van jouw eigen persoonlijke werk, wat dit ook maar mag zijn. (…) Etherische oliën zijn al een belangrijke component van werken met spreuken. Misschien heb je een pas­ sie voor runen, astrologie of numerologie. Stel je eens voor hoe de integratie van etherische oliën die syste­ men zouden kunnen versterken. The sky is the limit.

Bij het lezen van De essentie van de tarot waan je je in een prachtige kas met delicate bloemen, goddelijke aroma’s en krachtige magische instrumenten. Het is meer dan vijfentwintig jaar geleden dat ik het boek voor het eerst las. Sindsdien had ik het voorrecht Mary K. Greer te ontmoeten en met haar te praten. In het echt is ze zo briljant en vriendelijk als De essentie van de tarot doet denken. Lezers, laat de pagina’s je smaken!

Moge ze je leiden naar prachtige, veilige en gelukkige bestemmingen.”

De essentie va n de tarot

heeft die liefde standgehouden. Hetzelfde overkwam haar toen ze in 1988, in Hoboken (New Jersey) etheri­ sche oliën ontdekte: “Ik zag een advertentie in een tijdschrift waarin etherische oliën werden aanbevolen voor een klein fysiek probleem dat ik toen had. Ik kocht een flesje frankincense. Ik verwachtte geen wonderen, maar ook nu was het liefde op het eerste gezicht – in dit geval liefde op de eerste reuk. Toen ik het flesje opende, was het alsof een goedaardige geest tevoorschijn kwam om mijn leven te verrijken. Ik ontdekte wat frankincense kan doen – magisch, spiritueel, therapeutisch – en ik was er helemaal weg van.

Mijn eerste kennismaking met het geweldige boek van Mary K. Greer, dat toen nog The Essence of Magic heette, zou tien jaar later plaatsvinden aan de andere kant van het continent. Dat was in 1998 en ik woonde in Los Angeles. In die tijd verdiepte ik me serieus in etherische oliën en werkte ik tegelijkertijd als een professionele tarotist. (…)

Ik las alles wat los en vast zat over etherische oliën, wat soms frustrerend was, want in die tijd gingen de meeste boeken alleen over het therapeutisch gebruik ervan, met een enkele uitzondering, zoals het pio­ nierswerk van Scott Cunningham, Magical Aromatherapy. En toen vond ik The Essence of Magic. Opnieuw een bliksemflits die doel trof. Door de mix van tarot, etherische oliën en rituelen voelde het alsof de auteur het boek speciaal voor mij had geschreven. Ik denk dat veel anderen het ook zo voel(d)en. Bij de eerste lezing werd ik er verliefd op en ik houd er vandaag de dag misschien nog wel meer van. (…)

Dit is een revolutionair boek. Er zijn ontelbaar veel boeken over etherische oliën en nog veel meer boeken over de tarot, maar een boek over beide is uniek.

Etherische oliën zijn synergetisch, wat wil zeggen dat het totale effect groter is dan de som der delen. Met andere woorden, etherische olie van lavendel heeft een diepgaand effect, net zoals etherische olie van rozema­ rijn, maar wanneer je ze combineert (therapeutisch of magisch) dan is het effect exponentieel groter.

Dit boek is ook synergetisch. Tarotkaarten zijn krach­ tig, etherische oliën ook. Mary laat in De essentie van de tarot zien dat wanneer je ze samen gebruikt, hun effec­ ten ons voorzien van exponentieel meer kracht. Hier­ over schrijft ze zelf in dit boek: ‘Door aroma en tarot samen te gebruiken op magische wijze, zul je zien dat dit een ongelooflijk krachtig instrument geeft voor persoonlijke groei, zelfbegrip en afstemming op de elementale krachten die zich manifesteren in zowel de fysieke als de metafysische wereld.’

Het rituele gebruik van geur valt onder de oudste hei­ lige en magische kunsten. Hoewel de tarot relatief modern is, is divinatie zelf heel oud. Beide – heilige rituelen met geur en divinatie – behoren tot ons aller menselijke erfgoed.

Ik wist al het nodige over tarot en etherische oliën toen ik dit boek las, maar enige voorkennis is niet

De essentie van de tarot

Etherische olië n, magie en ritu elen voor meer verdieping

mar

y k. greer

Verschijnt december 2025

13

IS BOOSHEID Je hebt allerlei vormen en gradaties van boosheid. Van een lichte ergernis tot laaiende woede.

Bij sommige mensen is een lichte ergernis al bedreigend en bij anderen ligt de grens bij agressie.

Mijn uitgangspunt is dat we niet voor niets deze emotie bezitten. De vraag is dan: wanneer is het zinvol om boosheid te uiten en wanneer is het destructief?

In welke situaties wordt boosheid (bij de meeste mensen) geactiveerd?

Iets verliezen Je verlies bij een spelletje. Het gaat nergens over, maar toch….. Je fiets is gejat of je mobiel. Hoe voelt dat? Je verliest een rechtszaak. Je verliest in een vechtschei­ ding. Je verliest een opdracht aan een collega. Verlies kan verdriet oproepen, maar zeker ook frustratie in de vorm van woede.

Frustratie en machteloosheid Je vindt dat je recht op iets hebt, maar krijgt het niet.

Denk aan een woning, een relatie, een kind, carrière, opslag, een baan. Wanneer je geen grip meer hebt op je leven kun je de neiging hebben om je heen te gaan slaan.

Een grens wordt overschreden We hebben verschillende grenzen. De grens van je persoonlijke ruimte, zowel fysiek in gesprek met iemand of op het werk bijvoorbeeld je bureauruimte.

Wanneer iemand zomaar iets verplaatst op je bureau kan dat voelen als binnenkomen in je persoonlijke ruimte.

De intimiteitsruimte gaat over fysieke aanraking en speelt een rol bij intieme relaties. Dat kunnen vriend­ schaps-, familie- en/of liefdesrelaties zijn. Wanneer je ongevraagd fysiek wordt aangeraakt, gaat diegene over een grens. Dan hebben we het over gewenste en ongewenste intimiteiten.

Een andere vorm van over grenzen gaan, is het nege­ ren van of tegen regels ingaan. Zo zijn er regels, nor­ men en waarden op het werk en regels en normen en waarden in relaties en in de opvoeding van kinderen.

Voor veel ouders vraagt het geduld en vastberadenheid om ervoor te zorgen dat hun kinderen zich aan de grenzen van hun regels houden.

Boosheid is de energie die je nodig hebt om een grens te stellen, zodat de ernst van de grens duidelijk is voor de ander.

14

Boosheid als positieve levensenergie Boosheid is een superpower. Het kan je ondersteunen, wanneer je een prestatie wilt leveren, zoals bij sport.

Of het kan een drijfveer zijn om te bewijzen dat je iets in je mars hebt. Daarnaast kan het je passie voeden.

Mijn besluit om mijn eerste boek te schrijven werd voor een groot deel ingegeven door mijn irritatie en frustratie dat veel boeken over emoties niet toeganke­ lijk waren voor een leek. Ze waren te wetenschappe­ lijk, te therapeutisch of stonden vol met voorbeelden uit de literatuur, die lang niet iedereen heeft gelezen.

Boosheid als uiting om frustratie, teleur­ stelling en machteloosheid te verwerken Uiteraard is dit geen advies om iemand maar in elkaar te slaan of je huisraad in diggelen te gooien. Het valt niet mee een constructieve manier te vinden om je frustratie en machteloosheid te uiten. Even lekker schreeuwen in de auto is zo’n veilige manier. Geen wonder dat veel mensen hun opgespaarde frustratie in de auto uitleven. Een andere vorm is fanatiek sporten.

Boosheid is destructief wanneer de gevolgen nadelig zijn, voor jezelf en/of voor anderen Wanneer boosheid heftig wordt, noemen we het eer­ der woede of agressie. Woede kan een ontlading zijn van veel opgekropte frustratie en machteloosheid.

Agressie kan een doelbewuste actie zijn om een doel te bereiken. In beide gevallen is deze vorm destructief, ook al kan het uiten ervan opluchting geven. Zeker wanneer de intensiteit van de boosheid niet past bij de gebeurtenis. Stel dat iemand per ongeluk op je voet staat en je geeft de persoon een ram voor zijn hoofd, dan staat die reactie niet in verhouding tot het gebeurde.

Niet alleen boosheid uiten kan een destructief effect hebben, maar ook het onderdrukken ervan. Wanneer je de energie van boosheid niet durft te gebruiken om grenzen te stellen, zul je jezelf eerder opofferen of aan­ passen tegen je zin in.

heus 25 – 2025

GOED OF SLECHT? je werd verwacht dat je hielp in het gezin. Een ‘nee’ werd niet getolereerd. Meestal besef je niet dat je manier van omgaan met boosheid wel eens te maken kan hebben met ervaringen uit de kindertijd. Stel dat je ouders vroeger erg bepalend waren, dan kun je aller­ gisch reageren op mensen die jou vertellen wat je moet doen of wat goed voor je is. Het kan zo ver gaan, dat je al op de kast zit, wanneer het maar even naar autoriteit ruikt. Een heftige boosheid kan je dusdanig overvallen, dat jij en de omstanders ervan schrikken.

Ouders die laten zien dat ze het ene moment boos op elkaar kunnen zijn en het andere moment gewoon weer plezier met elkaar hebben, geven hun kinderen een waardevolle boodschap mee. Namelijk dat boos­ heid niet iets is om bang voor te zijn, maar gewoon deel uitmaakt van het leven met elkaar.

Meer inzicht in de emotie boosheid en de manier waarop je ermee omgaat In mijn boek ABC van 15 emoties behandel ik bij elke emotie hoe verschillend we ermee kunnen omgaan, in de vorm van types. Bij boosheid geef ik 15 verschil­ lende manieren en dus 15 types.

Ook al kies je ervoor om je boosheid te onderdrukken, dan zal het toch een uitweg vinden, want de energie is te sterk. Het zal zich dan kenbaar maken in de vorm van bijvoorbeeld vermoeidheid, onrust, stress, indi­ rect door iets te vergeten, iets te saboteren of door depressieve gevoelens.

De emotie boosheid is een complexe emotie en kan veel verwarring geven Boosheid is complex, omdat er vaak andere gevoelens achter schuilgaan en veel mensen moeite hebben om deze emotie toe te staan. Zo zijn het vaak mannen die, wanneer ze verdrietig zijn, in plaats daarvan boos worden en meestal vrouwen die boos zijn en in plaats daarvan gaan huilen.

Zelfs eenvoudige dingen zoals vermoeidheid of hitte kunnen ervoor zorgen dat je boos wordt, omdat je op zo’n moment weinig kunt hebben. Dan ben je dus eigenlijk niet boos maar moe.

In de kindertijd wordt de basis gelegd in het omgaan met boosheid Veel gedrag is te herleiden naar het gedrag van je ouders en je plek in het gezin van herkomst. Bijvoor­ beeld geen ‘nee’ durven zeggen, omdat er vroeger van heus 25 – 2025

Ben je geneigd boosheid te onderdrukken, dan herken je jezelf misschien in: 1 De opgever 2 De liefhebbende 3 De harmoniestichter 4 De hooggevoelige 5 De huileboos 6 De binnenvetter Ben je geneigd tot het te veel uiten van boosheid, dan herken je jezelf misschien in: 7 De zelfverwijter 8 De klager 9 De rivaal 10 De straatvechter 11 De cowboy 12 De koning(in) 13 De criticus 14 Het korte lontje 15 De haatdrager

Marja Postema Traumatherapeut, coach, trainer ABC van 15 emoties 15

16

heus 25 – 2025

De Nachtkat en het wetende veld Al zolang ik mij kan herinneren, leef ik tussen twee werelden. De wereld van dromen, voorvoelen en innerlijk schouwen is voor mij altijd net zo echt en levend geweest als die van het dagelijks waarneembare hier en nu. Zo kwam niet lang geleden de spirit van de Nachtkat tot mij met een boodschap voor onze tijd.

J

ung spreekt over het archetype van de Medial Woman, een reizigster tussen de werelden, die leeft in verbinding met de Andere Wereld en een doorgeefluik is tussen het zichtbare en het onzichtbare, het bewuste en het onbewuste.

Wanneer de Medial Woman werkzaam is in een mens, dan is diegene vatbaar voor de roep van het collectieve veld en heeft een natuurlijke toegang tot dromen, sym­ bolen, schouwen en voorvoelen. Volgens Rupert Shel­ drake verwijst het wetende veld naar een niet-lokaal, allesdoordringend informatieveld dat voorbij tijd en ruimte bewustzijn bevat en waarin alle ervaringen, gedachten en mogelijkheden aanwezig zijn.

In natuurlijke samenlevingen, zoals bijvoorbeeld die van de precolombiaanse Kogi uit het Sierra Nevada gebergte in het huidige Colombia, blijft schouwen in het wetende veld, die de Kogi Aluna noemen, de basis voor handelen. Dit schouwen is geen uitzondering, maar een dagelijkse praktijk voor het nemen van beslissingen en het voortdurend balanceren van de acties van de mens met Moeder Aarde. Bij de Waorani, een jager-verzamelaarsstam in het Amazonewoud van Ecuador, zit het schouwen in het aanvoelen van de ‘stroom van de jungle’. Zij beleven het regenwoud als levende en bewuste entiteit, en communiceren ermee via dromen en visioenen. Met hun scherp afgestelde intuïtie en zintuigelijke voelsprieten zijn zij er con­ tinu mee in interactie. Geluiden, bewegingen, wind en waterstromen zijn voor hen uitingen van het woud zelf. Bij de Kogi zijn het de Mama’s die vanaf zeer jonge leeftijd in het donker opgroeien om zo puur mogelijk te leren schouwen in Aluna. Bij de Waorani zijn het degenen die tijdens hun leven verbonden raken met de Jaguar spirit die bemiddelen tussen de werelden, waarbij de jaguar hen leidt, waarschuwt en helpt bij hun geneeskunst.

Het beeld van de jaguarachtige Nachtkat kunnen we begrijpen als een uiting van het diepe vrouwelijke met haar ontvankelijke, fijngevoelige houding, waarbij heus 25 – 2025

vertrouwen en doen-door-niet-doen de bedding is. Net als de jaguar is zij een bemiddelaar tussen de werelden en via haar stappen we het mystieke bewustzijn bin­ nen. Een staat van zijn die voor ieder mens toeganke­ lijk is. De Nachtkat laat alleen diegenen door die bereid zijn alles af te leggen en, net als de Sumerische hemelgodin Inanna, naakt voor de krachten van de benedenwereld te verschijnen. Naakt houdt hier in: onbevangen, zonder verwachting, in vertrouwen en zonder maskers.

D E B O O D S C H A P VO O R D E Z E T I J D Ik denk dat de Nachtkat een belangrijke boodschap heeft voor onze tijd, een tijd waarin we gebukt gaan onder toenemende snelheid, de dominantie van een ontkoppelde ratio en een op prestatie en groei gerichte druk. De Nachtkat herinnert ons eraan dat we een eigen kompas hebben, en dat de voor ons meest ware zaken en het juiste pad niet buiten ons, maar binnen in onszelf te vinden zijn. Als hoedster van het mystieke veld, dat spreekt wanneer we kunnen luiste­ ren, vertelt zij ons dat dit het veld is van innerlijke lei­ ding, authenticiteit en harmonie met het grotere geheel. We komen ermee in contact door verstilling, overgave en innerlijk schouwen. Kortom: via het diepe vrouwelijke.

Het is het vrouwelijke dat geboorte geeft aan dat wat in de wereld wil komen en het is het vrouwelijke dat de juiste kwaliteiten bezit voor interactie met het Grotere.

Ik besef mij met de dag meer dat het dit veld is dat ons werkelijk voedt, inspireert en van levenszin voorziet.

Dat het deze grote, ongrijpbare, mystieke stroom is die de werkelijke koers uitzet in ons leven. En niet ons beperkte, bewuste ik, dat gemaakt is om te isoleren, duiden en onderscheiden. Belangrijke capaciteiten als we iets willen regelen, bouwen of neerzetten in tijd en ruimte, en broodnodig om te kunnen leven in een lichaam en op Aarde. Maar voor mystiek schouwen is 17

het niet geschikt. En vooral: voor het vinden van de juiste koers is het niet geschikt. Dat komt omdat het ik gericht is op zelfbehoud. Het is te beperkt in reikwijdte, te beïnvloedbaar en te traag om de grote, onnavolgbare stroom van het leven te bevatten.

D E L E V E N S C H E N K E N D E K R AC H T VA N D E A N D E R E W E R E L D Mytholoog Sharon Blackie (If Women Rose Rooted) benadrukt in haar onderzoek naar Keltische mythen de noodzaak om het heilige in de natuurlijke wereld te herstellen en pleit voor een hernieuwde relatie tussen mens en Aarde, geïnspireerd door oude verhalen en vrouwelijke wijsheid. Ze schrijft dat de Graal de wijs­ heid en levenschenkende kracht van de Andere Wereld – in zekere zin is dit de anima mundi, de ziel van de Aarde zelf – vertegenwoordigt. In de oudste Europese tradities wordt deze voorgesteld als een vrouwelijke kracht. De Graal is het domein van vrou­ wen. Vrouwen zijn de hoedsters en boodschappers van de Graal – zij zijn haar stem. Met andere woorden: via het vrouwelijke vinden we leiding afkomstig uit de oorspronkelijke intelligentie van het levende veld.

R A A D VA N V R O U W E N Toen ik voor de tweede keer moeder werd, waren wij net verhuisd naar een andere provincie. Mijn vader overleed in die tijd. Ik voelde me verscheurd tussen zielsgeluk om mijn kleintje en de zeurende pijn van verlies. Tegelijkertijd was het wonen op ons natuurter­ rein, de reden waarom we uit de stad weggegaan waren, een weldaad. Met mijn pasgeboren zoon zat ik regelmatig in het wilde gedeelte van onze tuin, waar de populieren hoog oprijzen en de wilde rozenstrui­ ken vrij spel hebben.

Op een keer dat we daar zo samen zaten, merkte ik een vreemd, wakker gevoel in mijn lichaam op. Het was een kalme en prille lenteochtend. De zon zacht. De knoppen stonden op de takken, maar er was nog wei­ nig groen te zien. Het leek alsof de atmosfeer zich ver­ dichtte, wat voelde als een lichte druk op mijn huid.

Kleuren, geuren en geluiden zwelden aan. In mij voelde ik een aansporing om te schrijven. Terwijl ik daar zo zat en alles losliet, van gedachten tot verwach­ tingen, kwamen er beelden en woorden, die ik met half gesloten ogen snel neerschreef. Dit is een gedeelte van die tekst:

* * * Dit is de Raad van Vrouwen.

Wij onderbreken elkaar niet Wij luisteren heel diep, heel nabij Wij redevoeren niet, wij spreken zielentaal Wij zijn stil en zakken diep naar binnen Wij spreken van wat in ons geboren wordt, Van wat ons hart ons aanreikt Dit is Orakelspraak Zoals het lijkt, niet verbonden Onlogisch Zonder doel Geboren in het donker Onwennig in het licht van de zon Juist dát is de Raad van Vrouwen Spreken vanuit de diepe wateren Van wat uit onze Spiegelpoel opdoemt Zonder daadwerkelijk raad te willen geven Het is Wu-Wei Het is niet-doen Als wij zo samenkomen Dan spreekt Het door ons heen En Het spreekt ons allen tegelijk Zowel persoonlijk als in het geheel Diep en Treffend en Zinvol aan We hoeven niet te weten hoe het werkt We hoeven niet te onderbouwen waartoe of waarom Zo gesproken helen allen en allen blijven vrij Welkom bij de Raad van Vrouwen Dit is het Nieuwe Matriarchaat

* * * Deze invocatieve tekst stond uit het niets op papier.

Terwijl ik teruglas, voelde ik mijn hart opzwellen. Een diepe zucht volgde. Orakelen. Zo een oud, inheems woord. Zonder dat ik begreep hoe of waarom, had ik een manifest in handen voor een nieuwe vorm van spreken, een nieuwe vorm van leiding vinden. In wezen, voelde ik, was het een manifest voor een nieuw tijd. En ik zag het voor me. Compleet, in zijn geheel.

Bijna tastbaar. Sindsdien neem ik deze tekst met me mee, als een leidraad om in contact te treden met dat ‘Het’, dat door ons heen stroomt, en ons allen precies op de voor ons juiste wijze aanspreekt. Helend. Her­ stellend?

EXPERIMENTEREN MET ORAKELEN Ik begon te experimenteren. Eerst via intuïtief schilde­ ren, zonder ooit eerder serieus een kwast te hebben opgenomen. Schilderij na schilderij kwam op het doek, terwijl ik steeds vanuit dezelfde kern bewoog: 18

heus 25 – 2025 18

stil worden, niets willen, mijn zintuigelijke ervaring volgen, zijn met wat zich daarin toonde en hieraan uiting geven via kleur, vorm, structuur, beweging, ver­ volgens stilvallen, openen en wachten. Elk schilderij gaf voldoening, voeding en richting. Met mijn vrou­ wencirkel experimenteerden we ook, we stemden via ritme, klank, beweging af op een verstild bewustzijn, lieten opkomen wat er door ons heen bewoog en gaven hieraan ongefilterd uiting. Later stelden we in stilte vragen, zodat we elkaar niet beïnvloedden. Maar er kwamen ook antwoorden op vragen en kwesties die niet waren gesteld en die toch actueel en zinvol waren voor degene die het betrof. En bovenal: we voelden ons allen steeds opnieuw diep geraakt, uitgelijnd en geheeld van zaken waarvan wij niet eens wisten dat ze heling nodig hadden.

door ons heen te werken, leerde ik. Zo worden we een Hollow Bone, die laat doorstromen uit het Grotere, maar er tevens door wordt gevoed en getransfor­ meerd. We geven via onze persoonlijke geraaktheid en oprechtheid geboorte aan wat er in het leven wil komen. Een ontstellend en heel nauwkeurig barings­ proces. Als de stroom uiteindelijk stilvalt, laten we los, ademen uit en laten deze eruptie als het ware compos­ teren, integreren. Hier vindt de uitwisseling tussen natuurlijke orde en mens plaats: in het donker ontvan­ gen we wat nodig is zonder dat we dit hoeven te begrijpen. Want de natuurlijke orde, en dus de mys­ tieke stroom, is een zelfregulerend, zelfherstellend en zelfinformerend systeem, dat weet waarheen het moet gaan. Om op koers te komen, dienen wij de stroom zijn eigen werk te laten doen.

G E B O O R T E VA N D E N AC H T K AT En toen, net zo uit het niets als het manifest van de Raad van Vrouwen, kwam er een nieuwe stroom: het verhaal van de Nachtkat. Ik was in de laatste fase van de zwangerschap van mijn dochter. Er ging een luikje open en plotseling stond ik oog in oog met een donker, nachtzwart wezen. Het was echt een ontmoeting. Ik wist opnieuw: ‘pak je pen en schrijf’. De Nachtkat stapte bij me binnen met haar verhaal. Ik begreep, dit gaat mij te boven, ik ben hier enkel dienend aan. Zo voelt het tot op de dag van vandaag. De mystieke lessen van de Nachtkat zijn mij overgedragen. Ik heb ze mogen ontvangen om mee te leven, in afstemming met het veld, en om mijn eigen, unieke koers te vinden, en ook om ze over te dragen aan wie interesse heeft.

MY S T E R I E O N D E R W I J S V O O R EEN NIEUWE TIJD Deze cyclus herhaalt zich opnieuw en opnieuw. Het is een reis door het oneindige ritme van de seizoenen, van eb en vloed, van geboorte en sterven. De grote uit­ daging voor de mens van onze tijd is, om zijn gehecht­ heid aan controle en begrip los te laten, en zich sim­ pelweg over te geven aan de grote stroom der dingen.

De Nachtkat houdt ons voor: wanneer we ons overge­ ven aan de leiding uit de Andere Wereld, dan is het resultaat zowel herstel van wat is verstoord als komen tot onze unieke eigenheid. ‘Ons medicijn’ zouden oor­ spronkelijke volkeren zeggen. Zo maken we de shift van een ego-gericht leiding forceren naar geleid wor­ den door het mystieke bewustzijn. Wij hoeven nie­ mand te worden om van dienst te zijn, want wij vor­ men een perfect onderdeel van het weefsel en zíjn natuurlijke orde. Deze mystieke lessen brengen ons bij wat zich aan het ontvouwen is, wat weer in lijn is met wat buiten is. Wij zullen dan ontdekken dat wie wij aan het worden zijn feilloos past in het grotere geheel én dat het een met het ander in een continue stroom van wederzijdse uitwisseling is. Het is mijn diepe vertrouwen en ook geloof dat het precies dit mysterieonderwijs is dat onze maatschappij kan hel­ pen een nieuwe, helende uitlijning met de natuurlijke orde te hervinden. De Waorani en de Kogi doen het al zo sinds mensenheugenis. Onze Keltische voormoe­ ders eveneens. Wij kunnen in hun voetsporen terug­ keren, want hun wijsheid is beschikbaar in het wetende veld.

VIER SLEUTELS Dit zijn de vier sleutels voor mystiek bewustzijn die ik van de Nachtkat leerde: 1 Volgen wat zich Aandient 2 Zijn met wat er is 3 Expressie geven aan wat er echt is in je 4 Luisteren naar de Feedback van het Veld In de kern gaat het hier over een leidraad naar een ontvankelijk bewustzijn dat in staat is om zonder inmenging, maar wel in wakkere aanwezigheid van de ik-kracht, te worden aangeraakt in een volstrekt persoonlijke zinvolle ervaring en tegelijkertijd te stap­ pen in een groter, transpersoonlijk en wetend veld.

De eerste regel hierin is: alert zijn op wat onze aan­ dacht trekt. Daarvoor moeten we onszelf goed kennen, wat beweegt ons en hoe doet zich dat voor? Maar ook een bepaalde rust in ons systeem is nodig, die de vaak minimale signalen kan opmerken. Vervolgens treden we in dat spoor en volgen nauwgezet onze binnenwe­ reld. Net als de Jaguar, die zich ín het Veld beweegt en er nooit buiten staat, en die volgens de Waorani een bewaker is van de natuurlijke orde. Als we zonder iets te willen aanwezig zijn, dan begint het veld vanzelf heus 25 – 2025

Op een leven vanuit de Onderstroom!

Evelien van Leeuwen gz psycholoog, droomreiziger, medicijnvrouw De Nachtkat uit het Noorden

19

Met de tarot

Het jaar 2025 is het jaar van de Kluizenaar en zijn energie wil ons eraan herinneren dat wij in staat zijn ons eigen pad te verlichten als we ons weer verbinden met onze innerlijke wijsheid.

Dat betekent naar binnen keren, je richten op spirituele bewustwording. Om het licht in de lantaarn van de Kluizenaar te ontdekken dat je altijd bij je draagt net zoals je wijsheid, intuïtie en ervaring. Die kunnen je zelfs door de donkerste wintermaanden loodsen.

S E P T E M B E R – K R AC H T Je merkt het, de ochtenden worden koeler en die typi­ sche frisse geur van de herfst hangt al in de lucht. Voor de oude Kelten was het de oogsttijd van de laatste vruchten en van het laatste graan. Het maaien van de laatste schoof ging met veel ceremonie gepaard. Het was belangrijk dat de vegetatiegod met eerbied werd behandeld om een goede oogst te waarborgen voor het volgende jaar. Het is ook een mooi moment om even stil te staan bij jouw eigen oogst. Dankbaar te zijn voor wat je hebt ontvangen waardoor je energie verschuift naar het hartchakra. Zie wat anderen voor je hebben gedaan en wat jij voor anderen hebt betekend. Doe iets met deze oogst om de kracht die erin sluimert te acti­ veren, zodat je die kracht in de komende winter nog lang zult voelen en kunt gebruiken.

Na de herfstequinox rond 21 september worden de dagen korter en de nachten steeds langer. De laatste voorbereidingen worden getroffen voor de koude, donkere winter.

Dit betekent dat de energie van deze maand je uitno­ digt om je bewust te worden van de innerlijke kracht

K R AC H T

20

die in jou schuilt. Je hoeft geen strijd te leveren om je door alle obstakels heen een weg te banen om te krij­ gen wat je wilt, je doel te bereiken. Je hoeft niet te brullen als een leeuw om je kracht te tonen. Het gaat om de kracht die gebaseerd is op liefde, begrip en com­ passie. Onder je twijfel, je onzekerheid, je denken schuilt de kracht van een koninklijke leeuw. Verbind je ermee en wees moedig in het aangezicht van moei­ lijke situaties of momenten.

Juist in de maand september vereist de overgangstijd naar het donker van de winter geestelijke moed van ons. De moed om ons vertrouwen te bewaren. Moed en innerlijke kracht te vinden in de dagen die gepaard kunnen gaan met duisternis, eenzaamheid, innerlijke verstarring en winterse zwaarmoedigheid. Maar ook om met de uitdagingen van het leven om te gaan.

Kracht nodigt je ook uit om te kijken op welke gebie­ den in je leven je (nog) meer in je kracht mag gaan staan. Herinner je jouw dapperste momenten om die kracht op te roepen. Weet dat kwetsbaar zijn je niet zwak maakt. Verwar zwakte niet met die grote kracht, je liefde, die je met de wereld mag delen. Weet dat je met je liefdevolle hart en zachtaardige houding toch krachtig kunt zijn en je veilig kunt voelen. Zo ben je een baken van kracht en inspiratie voor de mensen om je heen.

Fijn dat je deze innerlijke kracht kunt aanspreken om iets aan te gaan of om juist nu door te zetten hoe moei­ lijk je situatie ook is. Met deze krachtige, ondersteu­ nende energie en je zuiverheid van hart heb je de kans om je invloed aan te wenden voor het hoogste goed voor iedereen.

Kracht geeft aan dat er in deze maand een begin kan worden gemaakt met een innerlijke ontwikkelings­ reis naar het licht. Soms als we niet zijn geaard, kun­ nen heftige emoties zoals angst de overhand nemen.

Buig je zorgzaam over je lagere emoties, angsten en egowensen. Verbind je met liefde, dan kom je steeds steviger in je eigen kracht te staan en kun je deze oer­ kracht met zachtheid en compassie inzetten, zeker voor de komende winter. Zoals Sint Michael de draak verslaat, kun jij met deze innerlijke kracht je demonen omarmen.

heus 25 – 2025

het jaar uit

OKTOBER – DE DOOD De herfst is het seizoen van het loslaten. Levenskracht trekt zich terug. Herfstkleuren krijgen langzaam maar zeker de overhand, kastanjes liggen voor het oprapen en mijn regenjas en kaplaarzen komen uit de kast.

Herfstbladeren symboliseren de energiestroom, ver­ andering en vernieuwing. Het zaad komt onder een warme deken van afstervende bladeren en rottende planten terecht. Het verval en het afsterven vinden plaats. Juist door het afsterven en loslaten van leven, ontstaat er de mogelijkheid, de ruimte om het leven

heus 25 – 2025

door te geven. De herfst is een voedingsbodem, ook voor onze wensen en dromen. Nieuw leven begint in het verborgene. Natuurlijke processen die je overal in je leven tegenkomt, als je er de tijd voor neemt. Dit is niet altijd even makkelijk, want wat kom je tegen wanneer je bij jezelf naar binnen gaat? Stil zijn en naar binnen gaan, betekent dat je gaat voelen. En dan voel je dus ook de dingen die je eigenlijk niet wilt voelen, omdat ze pijn doen. Het doet ons beseffen dat, hoe krachtig we ons ook voelen, er altijd een periode komt van loslaten.

21

De energie van loslaten is deze maand toepasselijk.

Dat kan ervoor zorgen dat iets ophoudt te bestaan of dat je wordt gevraagd om het oude achter je te laten.

Dit kan best moeilijk zijn als je alles graag bij het oude wilt houden, als je veiligheid en zekerheid zoekt. Maar probeer niet iets in stand te houden waarin geen toe­ komst meer zit. Neem de tijd om het achter je te laten.

Misschien heb je er moeite mee of ben je juist blij dat het eindelijk zover is.

Hoewel veel mensen bang zijn voor verandering, komt die verandering vaak wanneer we die het hardst nodig hebben. Zie verandering als een avontuur en jezelf als ontdekkingsreiziger. Je hebt alle lessen en wijsheid opgedaan die je nodig hebt om de donkere dagen in te gaan. Bewust afscheid nemen van wat niet langer bijdraagt aan je persoonlijke groei. Het is niet zozeer iets wat je actief doet, maar meer iets dat je toe­ laat, waarvoor jij je nu mag openstellen. Breek met slechte of schadelijke gewoonten of energieën. Alles waarin geen groei of leven meer zit, niet meer bij je past, je niet meer tot ontwikkeling dient, moet ‘dood verklaard’ worden. Rouw erom en erken het einde. Ga niet voorbij aan de pijn die bij dat einde of bij het los­ laten hoort, maar verwerk het diepgaand, neem er de tijd voor. Voor het starre ego is de Dood een ingrij­ pende ervaring. Maar besef dat wat de rups ervaart als sterven, de vlinder ervaart als geboren worden. Alleen zo vindt er een diepe, krachtige transformatie plaats, van aardse aangelegenheden naar een hogere trillings­ frequentie.

DE DOOD

22

D E K L U IZ E N A

AR

N OV E M B E R – D E K L U I Z E N A A R Wanneer de dagen donker en grijs zijn, is het tijd om je terug te trekken. Tijd om ruimte in je agenda te maken om te doen waarnaar jouw hart verlangt. Om lekker bij de warme kachel te zitten met een mooi boek. Om bij de verlichting van kaarsen te schrijven over wat je ziel beweegt. Als het donker is, kunnen we verlangen naar spirituele verbinding, een stille aan­ wezigheid, een zachte aanraking. Heeft de ziel de behoefte om zich terug te trekken in haar diepste diepten, om te voelen en te ervaren.

Er stroomt nu veel zachte energie over ons heen, als een warme deken. Novemberenergie heeft de mooie uitnodiging om stil te staan, even jij-tijd, droomtijd en bezinning. November is van oudsher een magische maand waarin de poort naar de spirituele wereld openstaat. Een tijd waarin de sluiers tussen onze wereld en de Andere Werelden dun zijn.

De energie van de Kluizenaar nodigt je uit om meer ruimte te creëren in je dagelijkse drukke leven voor innerlijke reizen, te dwalen en te ontdekken. Om het kloppende hart van je geest te horen. De energie van deze maand heeft dan ook te maken met naar binnen keren om op innerlijke zoektocht te gaan, een spiritu­ ele reis. Dit betekent tegenwoordig dat je echt niet bovenop een berg moet gaan zitten, maar wel dat je je bijvoorbeeld regelmatig losmaakt van de buitenwe­ reld, van je mobiel, van social media, om het in jezelf te zoeken. Om contact te maken met die kanten van jezelf waarvoor je net wat dieper moet kijken om er verbinding mee te maken. Om de geheimen van de ziel te betreden en de diepten van het innerlijke zelf te verkennen. Om te ontdekken dat jij een innerlijk licht in je draagt.

heus 25 – 2025

Veel mensen voelen juist in de donkere winter kou, eenzaamheid, verdriet en gemis. Ga eens naast de ander zitten. Niet met de bedoeling om hun pijn over te nemen. Maar duw het donkere ook niet terug. Pro­ beer in alle rust bij de ander te zijn, terwijl hij of zij door innerlijke stormen worstelt. Wees de hand die kan worden vastgepakt, wanneer ze in het donker hun weg zoeken. Laat jouw licht een baken zijn. Jouw stille steun, jouw liefdevolle licht is het kostbaarste dat je in deze tijd kunt schenken. Het is liefde die hen helpt herinneren wie ze zijn. Houd in die donkere uren de hand vast tot de dageraad komt, help ze hun kracht te herinneren, hun eigen wijsheid.

De energie van de Kluizenaar kan er in deze maand ook voor zorgen dat er contact kan zijn met je spiritu­ ele gids of dierbaren die zijn overgegaan, omdat de sluiers tussen de werelden nu erg dun zijn. Let eens op tekens en je dromen.

D EC E M B E R – D E ZO N Grote duisternis verspreidt zich in december over de aarde. Een stille voorbereiding op vernieuwing. In deze donkere dagen is de aarde-energie sterk naar bin­ nen gekeerd waardoor de hemelkrachten zich beter met ons kunnen verbinden. Maar net wanneer de natuur op haar diepste punt naar binnen keert, is het bij ons nog nooit zo druk geweest. Het is vandaag de dag rond die drukke kerstperiode niet makkelijk om stilte te vinden. We verliezen ons al snel in de feest­ drukte, zijn druk met cadeaus en kerstborrels.

De winterzonnewende vlak voor kerst symboliseert het licht van spirituele geboorte. Vanuit de grot, de baarmoeder, de nacht, de winter ontstaat er nieuw leven. Het Zonnekind dat wordt herboren met her­ nieuwde energie en wijsheid.

De Zon is een bron waaruit energie stroomt die we kracht en leven kunnen noemen. Haar licht tovert nieuw leven uit de dode wintergrond. Ze zet alles in een nieuw licht. Ze helpt je om je bewust te worden van alle mooie dingen in het leven, ook in jouw leven.

Dat creativiteit en innerlijke schoonheid zich ook in jouw leven prachtig ontvouwen. Ze nodigt je uit om te herinneren wie je in wezen bent onder alle lagen van aanpassing, zorgen en gedachten, een kind van het Licht.

Maar misschien voel je wel het enthousiasme van de zon en het kindje, die levenskracht als een kriebel in je buik, maar komen er tegelijkertijd allerlei belemme­ rende gedachten in je op waarom het toch echt niet zo eenvoudig is om zo zonnig in het leven te staan en te genieten.

De tarotkaart De Zon vertelt je: Geniet van het leven!

Lach vol overgave, vier het leven! Vraag jezelf af: Wat is er nodig om mezelf in het licht te zetten? Hoe kan ik in vol vertrouwen, verbinding en overgave leven? Wat mag ik in dit nieuwe spirituele decemberlicht opnieuw ontdekken?

Wanneer je open staat voor bewustwording besef je meer en meer dat je een nieuw pad mag inslaan. Laat je innerlijke kind blij zijn, laat je creativiteit stromen.

Stap in die zonnekracht en ervaar een overvloed aan magie. Voel je verbonden met deze positieve energie en open je voor het leven. Wees bereid om zielsgeïn­ spireerde actie te ondernemen op basis van positivi­ teit, lichtkracht en zielsverlangen.

Koester je in de warme gloed van je stralende hart, dans, zing en druk jezelf uit met de meest levendige levenskracht. De energie van de Zon verlicht je hart en vervult jouw wereld met nieuw licht, nieuwe moge­ lijkheden en inspiratie. Jij wordt gezien en bent geliefd door het goddelijke. Hoe mooi om zo het nieuwe jaar in te gaan.

Corrie van Hese Balten Tarotist Arcana Op reis met de tarot Van andere auteurs: Actief met de tarot Wie ben ik?

Pythia De essentie van de tarot

DE ZON

heus 25 – 2025

23

DE LEZER

Cora van Leeuwen (56), heks, accountant, vrijwilliger als ervaringsdeskundige, winterliefhebber, dierenvriend, eigen-wijs met brede interesse en open mind. Mens van balans en het midden, altijd op zoek naar manieren om mensen te verbinden. Houdt van gezonde discussie, maar agree to disagree with mutual respect.

Wat is het eerste boek dat je je kunt herinneren?

Pinkeltje! Eerst als voorleesboek, maar ik wilde als kleuter vooral zélf leren lezen. Naast de dieren was Wolkewietje mijn favoriet. Het was een wolkenman­ netje, maar ik heb er altijd een ‘zij’ van gemaakt, geen idee waarom. Ik weet nog dat ik helemaal blij was, toen er een heel boek over hem/haar verscheen in de serie.

Ik heb al mijn oude Pinkeltje-boeken nog en probeer de verzameling compleet te maken. Echter, alleen de bekende gele boeken van vroeger, want de moderne versie vind ik niet leuk.

Hoe belangrijk zijn boeken voor jou?

Heel belangrijk! Ik kan niet zonder boeken. Een goed boek laat je verdwijnen in een andere wereld; ik kan daar helemaal in opgaan. Ik vind het heerlijk om in boekenwinkels of bibliotheken te grasduinen. Bij mensen thuis snuffel ik graag in de boekenkast; vaak kun je er wel het een en ander uit opmaken. Het levert op z’n minst wel een gespreksonderwerp op. E-boeken zijn niets voor mij, hooguit als makkelijk doorzoek­ baar naslagwerk. Ik wil een boek zien, voelen, ruiken…

Soms sta ik gewoon voor de boekenkasten, te genieten van wat ik heb. Boeken geven sfeer aan een huis, al koop ik ze daar niet voor. Ik verzamel ook wel, maar ik probeer alles te lezen wat ik heb.

Hoeveel boeken heb je in huis en waar zijn die te vinden?

Ik schat zo’n vijfduizend door het hele huis, vooral omdat ik heel veel moeite heb met boeken wegdoen.

Er staan echter dozen vol boeken die al jaren niet open zijn geweest. Ik heb gewoonweg niet voldoende ruimte om ze uit te stallen. Sommige boeken daarvan mis ik echt, maar van een groot deel zou ik wel afscheid kunnen nemen. In de papierbak, zoals mijn man soms suggereert… dat kan ik niet over mijn hart verkrijgen! Ik maak er liever iemand anders blij mee.

Ik móet wel gaan specialiseren om het aantal te ver­ minderen. Vroeger las ik veel boeken steeds weer opnieuw, maar de laatste jaren blijft het bij een of hooguit enkele keren. Daarom ben ik mijn hoeveel­ heid fictie flink aan het verminderen, al gaat het niet erg snel. Non-fictie over onderwerpen die me na aan het hart liggen, gebruik ik regelmatig dus die mogen zeker blijven. De nadruk ligt daarbij op hekserij en

24

aanverwante onderwerpen, geschiedenis, mythologie/ folklore, mentale gezondheid en boeken over mijn woonplaats.

Welk soort (1 of meer) boeken spreekt je aan?

Het ligt er maar net aan, waar ik zin in heb. Ik lees graag literatuur, thrillers, SF, fantasy en non-fictie.

Een goede (auto)biografie kan ik ook zeker waarderen.

Ik vind het een leuke uitdaging om af en toe uitstapjes te maken naar andere genres.

Welk soort boeken zul je nooit lezen?

Flutromans à la Bouquet-reeks. Eigenlijk is dat telkens weer hetzelfde boek met wat aanpassingen. Twee aan­ trekkelijke personen ontmoeten elkaar. De man is arrogant en/of bot, de vrouw irriteert hem. Toch bloeit er iets op. Dan wordt er een hindernis opgegooid die hen uit elkaar drijft, maar uiteindelijk vinden ze elkaar weer en leven nog lang en gelukkig. Ik heb er wel eens eentje geschreven voor de lol, helaas niet bewaard.

Ik erger me aan slecht geschreven boeken, vooral als ze dan ook nog de hemel in geprezen worden. Een goed voorbeeld daarvan is de Vijftig Tinten Grijs-serie.

Ik heb me door het eerste boek heen geworsteld, omdat ik mijn eigen mening wilde vormen. Niet om door te komen! Dat heeft niet zozeer met het onder­ werp te maken; daar zijn veel betere boeken over te vinden, geschreven door mensen die wél weten waar ze het over hebben. Nee, het gaat me vooral om de belabberde schrijfstijl zonder enige finesse: met platte karakters, clichématige dialogen, herhaling, opper­ vlakkige beschrijvingen, enzovoorts. Mijns inziens is het alleen maar een bestseller geworden door de goede marketing.

Is er een boek dat voor jou heel belangrijk is?

Mijn favoriete boek is en blijft Lord of the Rings van Tol­ kien. Het heeft mijn liefde voor lezen én voor taal gevoed. Ik heb het echt honderden keren gelezen. Voor de eerste keer op de lagere school, een eenvoudige ver­ taling voor tieners. Al snel wilde ik echter het origineel lezen. Natuurlijk begon ik met de officiële vertaling, maar zodra ik Engels kreeg op het VWO, heb ik meteen het échte, Engelse origineel gekocht. Tolkien schreef niet bepaald eenvoudig Engels, maar ik zocht woorden op en al lezende verrijkte het mijn woordenschat. heus 25 – 2025

f oto: paul v an de r v e lde

Toen de eerste film uitkwam weigerde ik te gaan, want ik was ervan overtuigd dat het niet te verfilmen was.

Dat vind ik overigens nog steeds. Toen andere die-hard Tolkien-fans echter toch best lovend waren, heb ik de gok genomen. Het cliché is waar: het boek is vrijwel altijd beter dan de film, maar in dit geval zijn de films toch een verdomd prettige poging. Niet alles klopt, er mist veel en het einde is een tenenkrommend Amerikaans happy end, maar als je dat een beetje kunt los­ laten, zijn ze meer dan de moeite waard.

Welk boek ben je nu aan het lezen?

In het spoor van Hekate – Annemarie Peters Spirit Worlds (deel 6 van The Library of Esoterica) What were the Salem Witch Trials? (gekocht in Salem tijdens onze vakantie) Er ligt ook al het een en ander klaar voor daarna!

Wie is jouw favoriete auteur?

Dat zijn er meerdere, natuurlijk!

J.R.R. Tolkien – Die noem ik niet voor niets als eerste.

Zie ook mijn antwoord over lotr , maar hij heeft nog veel meer moois geschreven. Ik bewonder onder andere zijn manier van schrijven, zijn liefde voor taal en zijn ongebreidelde fantasie.

W.B. Yeats – Ik houd van gedichten en die van hem spreken me altijd weer aan door de rijke symboliek en het doorschemeren van zijn interesse in het occulte.

Phyllis Curott – De manier waarop zij hekserij ziet en heus 25 – 2025

beleeft, sprak mij direct aan toen ik haar eerste boek las en dat is nooit meer weggegaan. Het sluit aan bij mijn eigen wijze, die zij ook deels gevormd heeft als een soort kruisbestuiving. Ze is een mentor en een vriendin.

Jacqueline Zirkzee – Haar historische romans zijn stuk voor stuk pageturners. Ze is naast auteur ook historicus en dat merk je. Ze doet gedegen research: de feiten, die moeten kloppen om de fictie recht te doen, zijn altijd in orde. De verhalen spelen in vroeger tijden, maar zijn nergens ‘stoffige geschiedenis’. Integendeel. Als ze bekende verhalen hervertelt, komen ze alleen maar méér tot leven.

Welk boek wil je van harte aanbevelen?

De Heilige Nachten - door het donker naar het licht van Mirjam van Donselaar. Ik vind het sowieso super dat er ook Nederlandstalige boeken over de Rauhnachten zijn verschenen, maar dit is echt mijn favoriet, vooral omdat het de meeste diepgang heeft. Goed uitgebalanceerd: verdiepende info en wijsheden die je niet overal vindt, aangevuld met suggesties en tips om zelf aan de gang te gaan. De oude tradities (Germaans/Noords, christelijk, sjamanistisch, voorouders, etc.) worden verbonden met moderne mogelijkheden. Per nacht krijg je achtergrondinformatie, meditaties en oefeningen waaruit je kunt kiezen. Het leest erg prettig, de verhalen spreken tot de verbeelding en de illustraties en foto’s zijn prachtig.

25

C I TA AT

Leven en dood, licht en donker

D

e ziel is de onsterfelijke, goddelijke vlam en het lichaam is van de aarde en dus sterfelijk.

Ieder blijft verbonden met zijn eigen Bron en na de scheiding van lichaam en ziel (‘de dood’) keert ieder weer terug naar zijn eigen Bron. Toch gaat de ziel steeds weer een verbinding aan met een lichaam om een mensenleven op aarde te leven.

Totaal bewustzijn is de oorsprong van de mens, maar de meesten zijn dit vergeten en richten zich vooral op de fysieke wereld. Het lichaam is verbonden met de aarde en houdt de ziel in de boeien van de aardse cyclus.

Hierdoor ligt er een sluier van duister over de herinne­ ring dat ieder mens oneindige kennis in zich heeft en een deel is van het Al. Je bent een onster­ felijke ziel en hebt een sterfelijk lichaam.

Richt je je op je onsterfelijke kant, dan vind je daar eeuwige kennis en antwoorden over onsterfelijkheid, goddelijkheid en de Bron.

De sleutels voor de innerlijke wereld vind je in jezelf. Zoek en je vindt sleutel na sleutel.

Vergroot je kennis, richt je op het licht, dan zul je ervaren wat leven is. Alleen de ziel is vrij en kan oneindige werelden openbaren waar je vanuit de fysieke staat niet bij kunt. Immers, de ziel is de goddelijke vlam en verbonden met het Al of de Bron. Zolang je dit niet weet of niet wilt aan­ gaan, blijft je ziel in het donker, gebonden aan het aardse lichaam.

De nacht is een metafoor voor onbewust zijn. Het donker is een sluier, maar die is op te lichten door te groeien van donker naar licht, ofwel van onbewust naar bewust. Het duister wordt verlicht met het licht van de ziel. Als je je op dat licht richt, zul je zelf verlichten en steeds dichter bij je goddelijke natuur komen.

Je krijgt antwoorden en inzichten op levensvragen en voelt werkelijke ver­ vulling, omdat je trilling hoger wordt. Richt je je op het donker (de zintuiglijke wereld), dan zul je die­ per in de materie en het duister wor­ den getrokken, verder en verder van het licht verwijderd raken. Vervul­ ling wordt dan gezocht in ‘dode’ din­ gen, die zijn tijdelijk en vullen geen innerlijke gaten op. Tweestrijd, haat, angst en verdriet zijn het resultaat van de sluier van het donker. Door jezelf te bevrijden van het donker,

26

door het ontwaken van je bewustzijn, zullen deze lage vibraties transformeren naar hogere energie. Wijsheid komt alleen naar de mens die haar zoekt en tot zich neemt. Zet de eerste stap, blijf streven en blijf kennis opdoen. Het komt niet vanzelf, je zult ervoor moeten werken, oefenen, bergen beklimmen, maar met iedere stap kom je dichter bij het licht! Gebruik de kennis die je opdoet, anders is het zinloos. Als je een sleutel krijgt aangereikt, gebruik die dan!

Alles wat sterfelijk is, behoort tot het rijk van de dood: spullen, geld, voedsel, je lichaam… Wat niet kan wor­ den opgenomen door de ziel is sterfelijk. Om de ziel te laten groeien, is het dus van belang dat je haar voedt met energie die je trillingsfre­ quentie verhoogt. Liefde, kennis opdoen, wijsheid zoeken, je ziel, je geest, je energie­ lichamen en je levenskracht versterken, ver­ ruimen blijvend je bewustzijn.

Ook door de dood verlies je je bewustzijn, want hij brengt als het ware duisternis. De zon (licht) was niet voor niets het teken van totaal bewustzijn, van de verlichte geest die het eeuwige leven had. Leven en licht kunnen de dood en het donker overwinnen. Door het donker uit je ziel te verdrijven, zul je je ieder leven meer her-inneren, bewuster zijn en dus meer verlicht zijn. Verlichting is iets wat je zelf bewerkstelligt! De dood komt voor iedereen, maar het leven zelf is onsterfe­ lijk. Het is dan ook niet de dood die de mens bevrijdt uit de boeien van de aardse cyclus, want je verliest je bewustzijn als je weer opnieuw wordt geboren. Door het pad van be­wustwording te lopen, inzicht en ken­ nis op te doen, wijsheid in jezelf te zoe­ ken, de geest over materie en (je) natuur te laten heersen, stijg je op uit het donker en ga je omhoog naar het licht, de Bron, het Al. Er zullen minder levenslessen zijn en je zult ieder leven dichter bij de Bron staan tot je er weer helemaal een deel van bent.

Petra Stam en Els Lijesen Isis en de 14 sleutels tot heelwording

3E DRUK !

heus 25 – 2025

OVERPEINZING

Waar is mijn passie?

D

eze vraag heeft me vele jaren beziggehouden.

Alsof ik de diepte van mijn wijsheid en mijn donkerste gedachten niet durfde te onderzoeken. Ongelukkig en alleen voelen leken een vast onderdeel van mijn bestaan. Totdat mijn pad van her-innering vier jaar geleden startte. Op het moment dat ik op een plein het theaterstuk ‘De Heks van Almen’ zag. Niet alleen zag, maar diep voelde in mijn lijf, hart en herinnering. Ik huilde vanuit mijn tenen, trilde van het vrijlaten van oude energie en voelde me erkend in wie ik werkelijk ben.

Hier begon het pad van loslaten, erkennen van mijn kracht en het herinneren van oude kennis. De noodzaak om in mijn innerlijke tuin binnen de heg van mijn wezen op te ruimen en nieuwe keuzes te maken, begon op dat plein in de buitenlucht met een vrouw op de brandstapel.

Ging het vanzelf? Nee, zeker niet, want er was veel op te ruimen.

Waardoor het duidelijk werd dat ik mijn pad verder alleen moet lopen.

Waarbij ik afscheid nam van mijn partner met wie ik 32 jaar samen was. Een bevrijding? Er volgde een jaar van diepe rouw. Ik woonde tij­ delijk in een yurt met de elemen­ ten. Op de aarde die me veiligheid en een gevoel van thuiskomen gaf.

Met het vuur dat iedere keer als ik het aanstak mijn innerlijk vuur spiegelde. De wind uit verschil­ lende windstreken had ik nog nooit zo van dichtbij meegemaakt.

Stormen waarbij de yurt schudde, mijn gedachten wegwaaiden en vertrouwen gaf dat ik sta op de aarde en dat ik veilig ben bij mezelf. De regen, het element van de emoties. Ik kan je vertellen dat het een nat jaar was. Zeg ik nu met een glimlach.

heus 25 – 2025

Had ik mijn passie teruggevonden?

Nee, niet echt, want het lukte me niet om uit mijn rol van slachtoffer te stappen. Ik deed een poging door een korte cursus Find your plant ally te volgen bij een Australische krui­ denvrouw, Stephanie Hazel. Heer­ lijk, want ieder kruid begon met voelen en ervaren. Waar mijn kracht ligt, wat voor mij de basis van geneeskracht is. Er volgde een uitnodiging voor een vervolgcur­ sus met een retraite. Gelijk voelde ik dat ik naar Australië moest.

Deelde dat met Stephanie en was meer dan welkom om bij haar te verblijven. Wat volgde waren stap­ pen terug naar het her-inneren van

mijn stem, onder andere door een interview met haar voor de Elder Tree Podcast, het delen van mijn wijsheid met de andere deelne­ mers, te dansen met de planten en stil te zijn onder een boomvaren.

Na de retraite reisde ik veertig dagen, alleen, naar het midden van Australië. Een intuïtieve roep om een songline te volgen. Een roep naar verdieping om mijn passie weer te vinden. Ik begon bij de dol­ fijnen en walvissen. Iedere dag bracht een ander thema, zowel over mijn schaduw als over mijn licht.

Diep verbonden met de rode aarde, boodschappen van Uluru, evenzo­ vele aanwijzingen van kangoeroes, kaketoes en wilde paarden. Een nieuwe gids die strikt en direct was, en evenzovele dagen waarin ik gewoonweg was met alles wat is. Zonder afleiding, zonder bereik langs onvoorstelbare vlaktes, natuurgebieden en rode rotsen.

Heb ik mijn passie teruggevonden?

Ja, onderweg in de overweldigende natuur ontving ik van de Aborigi­ nal gids de boodschap om de diepte in te gaan met vrouwen om de ver­ borgen kracht van de kruiden­ vrouw, heks, healer, vroedvrouw, lichtwerker te helpen her-inneren.

Wat begon op het plein waar ik mijn heksenwond ‘doodsangst’ herinnerde en mij ingrijpende beslissingen en diepe ontdekkin­ gen bracht, zet zich nu voort op het Pad van de heggeheks dat ik loop, alleen en met anderen. Van wond naar kracht.

Marjanne Huising Kruidenvakvrouw De heilige buxusmoeder Kleurenpracht met kruiden­ kracht Kruidenkracht voor tieners Kruidenwijsheid Levensbomen 27

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •• • • •• • • • • • • • • 28

Aardevrouwen spreken, Manon Tromp (red.), isbn 978 90 77408 99 5 ABC van 15 emoties, Marja Postema, isbn 978 94 91557 36 1 Actief met de tarot, Jan Ton, isbn 978 94 91557 48 4 Ademtocht, Linda Wormhoudt, isbn 978 90 77408 68 1 Arcana, de geheimen van het leven, Corrie van Hese Balten, isbn 978 94 91557 44 6 Beschermheer, Linda Wormhoudt, isbn 978 94 91557 06 4 Blaas je leven nieuw leven in, Maartje Nix, isbn 978 94 91557 92 7 Blijvend meer energie volgens de vijf elementen, Jeanine Hofs, isbn 978 90 77408 95 7 Ceremonies, Sandra Ingerman, isbn 978 94 91557 55 2 Co-creëren met Gaia, Marko Pogacnik, isbn 978 94 91557 88 0 Creatief mediteren, Wendy Smit, isbn 978 94 91557 32 3 Dagboek als spiegel, Christine de Vries, isbn 978 90 77408 43 8 De aarde, de hemel en de bomen, Maja Kooistra, isbn 978 94 91557 45 3 De essentie van de tarot, Mary K. Greer, isbn 978 94 91557 91 0 De aarde roept... , Gerwine Wuring, isbn 978 90 77408 60 5 De geheimen van Hildegard von Bingen, Gerrit Jan Keizer, isbn 978 94 91557 03 3 De Groene Man en de Groene Vrouw, Joke en Ko Lankester, isbn 978 90 77408 86 5 De heilige buxusmoeder en 33 andere levensbomen, Marjanne Huising, isbn 978 94 91557 23 1 De Heilige Nachten, Mirjam van Donselaar, isbn 978 94 91557 46 0 De herberg, Christine de Vries, isbn 978 94 91557 43 9 De kracht van water, aarde, lucht en vuur, Gerwine Wuring e.a., isbn 978 90 77408 37 7 De Nachtkat uit het Noorden, Evelien van Leeuwen, isbn 978 94 91557 79 8 De Nornen, Irisanya Moon, isbn 978 94 91557 78 1 De sneeuwkoningin, Hans Christian Andersen, pastels Juke Hudig, isbn 978 90 77408 81 0 De stem van de Godin, Joyce Hellendoorn, isbn 978 90 77408 88 9 De sterren van je leven, Ria Borst e.a., isbn 978 90 77408 12 4 De sterrenpas, Petra Stam, isbn 978 94 91557 26 2 De verborgen boom, Gerrit Jan Keizer, isbn 978 90 77408 98 8 De weg tussen leven en dood, Immia Schellevis, isbn 978 94 91557 80 4 Dieren en wij, Monique Janssens, isbn 978 90 77408 85 8 Dieren wijzen de weg naar 5d-bewustzijn, Tammy Billups, isbn 978 94 91557 86 6 Dionysos, de vegetatiegod, Joke en Ko Lankester, isbn 978 94 91557 19 4 Door het duister, Sandra Ingerman en Llyn Roberts, isbn 978 94 91557 81 1 En de drummers waren vrouwen, Layne Redmond, isbn 978 90 77408 97 1 Fluisteringen van licht, Christine de Vries, isbn 978 94 91557 83 5 Gaia’s kracht, Roelien de Lange, isbn 978 90 77408 75 9

• • • • • • • • • • • • • • • • •• • • • • • • • • • • • • • • • • • •

• • • • • • • • • • • •• •• • •

Goden en sjamanen in Noordwest-Europa, Schaduwdieren, Dawn Baumann Brunke, Linda Wormhoudt, isbn 978 90 77408 50 6 isbn 978 94 91557 73 6 Groen leven doet je goed, Anna Maria van Schrijven met het creatiepentagram, Yoeke Nagel, den Berg, isbn 978 94 91557 31 6 isbn 978 94 91557 13 2 Heel je ziel, Tammy Billups, Seidr, het Noordse pad, Linda Wormhoudt, isbn 978 94 91557 72 9 isbn 978 90 77408 74 2 Heilige botten, magische botten, Ness Bosch, Sekhmet, feline kracht voor inzichten, isbn 978 94 91557 89 7 Petra Stam, isbn 978 94 91557 75 0 Heilige bronnen in de Lage Landen, Sharing nature, Joseph Cornell, Linda Wormhoudt e.a. isbn 978 94 91557 09 5 isbn 978 94 91557 04 0 Het lied van de bij, Jacqueline Freeman, SoulCollage®, Seena B. Frost, isbn 978 94 91557 40 8 isbn 978 94 91557 21 7 Het verborgen pad, Vivianne Crowley, Toxische gedachten helen, Sandra Ingerman, isbn 978 94 91557 85 9 isbn 978 94 91557 61 3 In het licht van de Maan – handboek, Petra Stam Van Maagd naar Moeder, Sarah Durham Wilson, en Marja de Zeeuw, isbn 978 90 77408 00 1 isbn 978 94 91557 71 2 In het licht van de Maan – jaarwerkboek, Vingerlabyrintlopen, John Musterd, Petra Stam, isbn 978 94 91557 69 9 isbn 978 94 91557 22 4 In je kracht door kleur, Margo Ruiter, Vos onder de Maan, Stacey McNeill, isbn 978 94 91557 27 9 isbn 978 94 91557 67 5 Innerlijk pelgrimeren, Christine de Vries, Vos onder de Maan – werkboek zelfliefde, isbn 978 90 77408 82 7 Stacey McNeill, isbn 978 94 91557 68 2 Isis en de 14 sleutels tot heelwording, Petra Stam Vuur, Immia Schellevis, isbn 978 94 91557 57 6 Wie ben ik?, Imke Verhaeren, en Els Lijesen, isbn 978 94 91557 11 8 Je bent alles zelf!, Sara Hermanides, isbn 978 94 91557 77 4 Wind, Maja Kooistra, isbn 978 94 91557 58 3 isbn 978 94 91557 87 3 Je ziel wijst je de weg, Saskia Basten, Witte wieven en elfen, Ruud Borman, isbn 978 94 91557 76 7 isbn 978 90 77408 90 2 Kleurenpracht met kruidenkracht, Marijke Eering Woordenregen, Margreet Schouwenaar, en Marjanne Huising, isbn 978 94 91557 47 7 isbn 978 90 77408 91 9 Kluiven uit de hemel, Suzanne Clothier, Zielscontracten tussen mens en dier, isbn 978 94 91557 39 2 Tammy Billups, isbn 978 94 91557 63 7 Krachtdieren, Petra Stam, isbn 978 94 91557 35 4 Krachtdieren 2, Petra Stam, isbn 978 94 91557 51 4 k a a r t e n Kruidenkracht voor tieners, Marjanne Huising, Creëren vanuit de Bron, Petra Stam, isbn 978 94 91557 41 5 isbn 978 94 91557 59 0 Kruidenwijsheid, Marjanne Huising, De essentie van edele stenen, Anneke Agterberg, isbn 978 94 91557 02 6 isbn 978 94 91557 07 1 Leef de missie van je ziel, Annemarie Peters, De Maan, Petra Stam, isbn 978 94 91557 16 3 Hemelse hond, Barb Horn en Randy Crutcher, isbn 978 94 91557 66 8 Leven met bomen, Maja Kooistra, isbn 978 94 91557 52 1 Het elfenspel, Jan-Pieter Schreur isbn 978 94 91557 82 8 Mannen zijn geen vrouwen, Jos Kester, en Willeke de Wit, isbn 978 94 91557 42 2 Het fruitorakel, Monique Verhoeff, isbn 978 94 91557 37 8 Maya wijsheid voor je levenspad, Elvira van Rijn, isbn 978 94 91557 70 5 Het levenskunstspel, Anky Floris, isbn 978 94 91557 50 7 Maya wijsheid voor je levensreis, Elvira van Rijn, isbn 978 9077408 51 3 Isis mysteriekaarten, Petra Stam en Els Lijesen, isbn 978 94 91557 18 7 Maya wijsheid voor je levensreis logboek, isbn 978 94 91557 24 8 Kosmische kat, Barb Horn en Randy Crutcher, Elvira van Rijn, isbn 978 94 91557 20 0 MeCards4Kids™, Nancy Weiss en Jane Raphael, isbn 978 94 91557 53 8 Krachtdieren, Petra Stam, isbn 978 94 91557 38 5 isbn 978 94 91557 25 5 Mythen van de dierenriem, Jan de Graaf, Krachtdieren 2, Petra Stam, isbn 978 94 91557 54 5 Krachtdieren junior, Petra Stam, isbn 978 94 91557 33 0 Nephilim, Linda Wormhoudt, isbn 978 94 91557 62 0 Kruidenwijsheid, Marjanne Huising, isbn 978 90 77408 96 4 Nevelvrouw, Linda Wormhoudt, isbn 978 94 91557 15 6 Levensbomen, Marjanne Huising, isbn 978 94 91557 29 3 Ontdek jezelf door tekenen en reflectief schrijven, isbn 978 94 91557 34 7 Wendy Smit, isbn 978 94 91557 05 7 Maak werk van je droom!, Louisa Perreyn, Ontwikkel je intuïtie, Saskia Basten, isbn 978 90 77408 93 3 Maya wijsheid creatiekaarten, Elvira van Rijn isbn 978 94 91557 49 1 Op reis met de tarot, Corrie van Hese Balten, en Patricia Mooren, isbn 978 94 91557 10 1 Mythische godinnen, Sage Holloway isbn 978 94 91557 65 1 Pythia, de hogepriesteres, Petra Stam, en Katherine Skaggs, isbn 978 94 91557 56 9 Sekhmet, Petra Stam, isbn 978 94 91557 74 3 isbn 978 94 91557 01 9 Rammen zijn superhelden, maar o wee …, Spiegel van de zodiak, Anneliese Melens, Elodie Hunting, isbn 978 94 91557 84 2 isbn 978 94 91557 60 6 Ruimte scheppen voor een nieuw begin, Zielsvervulling, Ninah Schaart en Annet Gijsman, Christine de Vries, isbn 978 94 91557 64 4 isbn 978 94 91557 90 3

• • •• • • • • • •• • • • • • • •• •

heus 25 – 2025

(Prijs)wijzigingen voorbehouden

FONDSLIJST

B e e l d eN

voor de

Zi eL

KUNSTKAARTEN

MR 02 ~ Verschuiving van tijdlijnen

JUM 02 ~ Helende geest

www.aurora-productions.com

Bevrijd jezelf

Maankalender 2026 ISBN 978-94-6331-838-9

HEEL de ZIEL Dr. Judith M. Kocken ISBN 978-94-6331-056-7

Verlang jij naar een leven waarin jij je vrij voelt?

Wil je afscheid nemen van tekorten, angsten, overtuigingen, overlevingsstrategieën en al het andere dat jou vastketent en beperkt?

Ik begeleid jou in jouw persoonlijke transformatie. Geen standaardaanpak, maar wat er nodig is, in afstemming met je ziel.

Bezoek onze webwinkel

Dorrit Lanfers

www.hajefa.nl

Stargatelichtwerk.nl

J A A R W E R K B O E K I N H E T L I C H T VA N D E M A A N Dit werkboek nodigt je uit om dertien manen lang bij te houden welke ervaringen je hebt tijdens de nieuwe en volle manen, wat je droomt, wat je doet, welke Maankaart je trekt of welk advies je krijgt, en wat hierbij je gedachten en gevoelens zijn. Tevens is er aan het eind van elke maanperiode ruimte om te reflecteren. Zo breng je in kaart wat jouw onder­bewuste je te vertellen heeft. Hierdoor kun je keuzes maken die jouw leven meer in overeenstemming brengen met wat je in je hart wilt. Je kunt iedere maan van het jaar met dit werkboek beginnen.

Ook van Petra Stam In het licht van de Maan, handboek vieringen, symboliek en bewustwording (samen met Marja de Zeeuw) en De Maan, 66 mystieke kaarten voor bewustwording.

www.A3boeken.nl

Sara Hermanides Je bent alles zelf!

30

heus 25 – 2025

illus t ra tie : petr a s ta m

‘Je bent alles zelf’ is de moeilijkste basisregel van het dromen duiden volgens de Reflectiemethode, omdat het ego hiermee makkelijk aan de haal gaat. (…) Dit betekent dat je werkelijk letterlijk alles zelf bent. Je bent de omgeving waarin de droom plaatsvindt. Je bent iedereen in je droom, het monster, de schooljuf, je kind of de buurman. Het zijn allemaal delen van jou, die laten zien hoe je met jezelf omgaat. Je bent de gebouwen, de dieren, de weersomstandigheden en de vervoersmiddelen.

Je bent echt alles, ook al die dingen in de droom die je stom, dom, vies, lelijk, prachtig, gemeen, goddelijk, bijzonder of intimiderend vindt. De droom laat dus een veelheid van jou zien.