ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,"Η ΝΕΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ" Ν.ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ «Η ΝΕΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ»,Ν.ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ , ΑΠΟ ΤΗΝ «ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΓΚΡΕΚΟ»(1961).

Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ: 1)Νίκος Καζαντζάκης (1883-1957)-κυριότερα έργα του: Ασκητική,Ταξιδεύοντας,Οδύσσεια(33.333 στίχοι),Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά,Ο Χριστός ξανασταυρώνεται,Ο Καπετάν Μιχάλης,Αναφορά στον Γκρέκο.Διαβάστε τη βιογραφία του από το σχολικό βιβλίο «Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας»-Η μεταπολεμική νεοελληνική λογοτεχνία(1945-1967,ενότητα 8). ( http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYMA107/582/3811,16747/ ).

2)Από το βιβλίο σας :Γραμματική Νέας Ελληνικής Γλώσσας να θυμηθείτε τα σχήματα λόγου (ειρωνεία,μεταφορά, παρομοίωση,προσωποποίηση),σελίδες 181-182.

3)Διαβάστε το εισαγωγικό σημείωμα και το κείμενο στις σελίδες 9294 του σχολικού βιβλίου σας .

4)Ποιες είναι οι σχέσεις γονιών-παιδιών σήμερα; 5)Ποιες είναι οι σχέσεις μαθητών-δασκάλων σήμερα; 6)Δείτε στην τάξη τα βίντεο για το «παλιό σχολείο»: https://youtu.be/2AH9lWwNzx0 , https://youtu.be/SqzdIJ2Lr8E .

Β.ΔΡΑΣΕΙΣ( χωριστείτε σε ομάδες και απαντήστε στις ερωτήσεις): 1)Να χωρίσετε το κείμενο σε νοηματικές ενότητες και να δώσετε έναν

τίτλο στην καθεμιά.

2)Τα συναισθήματα του μικρού Ν.Καζαντζάκη ,τη μέρα που πρόκειται να πάει για πρώτη φορά στο σχολείο,είναι ανάμεικτα.Να τα προσδιορίσετε.

3)Ποια είναι τα συναισθήματα που σας δημιουργούνται από την ανάγνωση του αποσπάσματος;Να εντοπίσετε σημεία του κειμένου από όπου πηγάζουν αυτά τα συναισθήματα.

4)α)Συγκρίνετε τις σχέσεις γονιών –παιδιών κατά την εποχή που αναφέρεται το κείμενο με τις σημερινές.

β)Συγκρίνετε τη σχέση δασκάλου –μαθητή σήμερα με τη σχέση τους σε παλαιότερες εποχές.

γ)Σχολιάστε την περίεργη αντίληψη της «Νέας Παιδαγωγικής»που πρέσβευε ο δάσκαλος της Τετάρτης τάξης.

5)Να βρείτε από το κείμενο ένα παράδειγμα για καθένα από τα παρακάτω σχήματα λόγου:εικόνα,μεταφορά,παρομοίωση,προσωποποίηση.Ποιος είναι ο ρόλος τους μέσα στο κείμενο; 6)Σε ποια σημεία του κειμένου διακρίνεται ο ειρωνικός τόνος του αφηγητή;Γιατί χρησιμοποιεί την ειρωνεία σαν μέσο έκφρασης;Τι θέλει να εκφράσει; 7)Συζητήστε στην τάξη σχετικά με το περιεχόμενο των βίντεο που είδατε.Ποια είναι τα συμπεράσματά σας για τις δυσκολίες των μαθητών σε παλαιότερες εποχές; 8)Σε κάθε ομάδα να αναλάβετε ρόλους:α)γονιόςβ)μαθητήςγ)δάσκαλος.Εκφράστε μέσα από αυτούς τους ρόλους τις προσωπικές σας απόψεις για τη στάση του καθενός απέναντι στην εκπαίδευση σήμερα.Δημιουργήστε ένα σύντομο θεατρικό κείμενο και παρουσιάστε το στην τάξη.Στο τέλος,διαλέξτε την πιο επιτυχημένη θεατρική ομάδα.

9)Διαβάστε το παρακάτω κείμενο: Κωστής Παλαμάς, [Θα σας λιώσω στο ξύλο, διαβόλοι]… «…Στην ψηλή δασκαλοκαθέδρα ξάνοιξα να γένει καμπουριασμένος ένας ξεραγκιανός κ’ ένας ασκημομούτρης, που άγριες έριχνε ολόγυρα ματιές…Ένας ξερόβηχας συχνά του τον έκοβε το λόγο. Με πολύ θόρυβο έφτυνε, θορυβούσε περισσότερο κάθε φορά που θύμωνε. Στεκόταν μπροστά στο δάσκαλο ορθό το φτωχό μαθητούδι και τον έβλεπε, καθώς το πουλάκι το φίδι που πετρώνει.

-“Απόδος, ω κατάρατε, τα πορθμεία! Βόα, ει τούτο σοι ήδιον, ω Χάρων”. Ποίον μέρος λόγου είναι εκείνο το “τα”; -Αντωνυμία! τρεμοψιθύρισε ο μαθητής.

-Ούξω να χαθείς, κουρουνιασμένε! Αντωνυμία, βρε! Και τινάχτηκε φοβερός. Το παιδί στάθηκε βουβό και ξακολούθησε να τρέμει. Τέλος πάντων ,θάρρεψε κι είπε!

-Όνομα!

-Όνομα! Όνομα! Όνομα! Θεομπαίχτη! Κατέβηκε από τη δασκαλοκαθέδρα, όρμησε, άδραξε απ’ το αυτί το παιδί, του χτύπησε το κεφάλι στον τοίχο, ξεφώνισε: -Άρθρον, βρε, άρθρον! Μάθε, κακομοίρη, για να γίνεις άνθρωπος. Πρέπει να λιώσει το βρακί σου στην καρέκλα από το διάβασμα…Παιχνίδια, ε! Όταν επιτέλους άφησε το αυτί του παιδιού, είδα πως τα νύχια του δασκάλου είχανε σημειώσει στο αυτί του μαθητή ματωμένα χνάρια. Μα έτσι θα γινόμαστε ως το τέλος καλοί άνθρωποι. Έξαφνα πλησιάζει σ’ άλλο παιδί καθισμένο εκεί κοντά μου.

-Πού είναι η εξήγησίς (κάποια σχολική εργασία) σου; -Δα…δα…σκαλε, αποκρίθηκε τραυλίζοντας ο γείτονάς μου, την…την…την …ξέχασα στο σπίτι.

-Γρήγορα γονατιστός πάνω στο θρανίο. Και χραπ! Επικυρώνεται η δικαστική απόφαση μ’ ένα γοργό μεγαλόπρεπο φτύσιμο κατάσταυρα στο πρόσωπο του ξεχασμένο μαθητή. Και με μια ματιά ιεροεξεταστική ριμμένη σ’ όλους μας απ’ άκρη σε άκρη διακήρυξε: -Θα σας λιώσω στο ξύλο, διαβόλοι! Τι νομίζετε! Θα σας αφήσω να κάνετε ό,τι θέλετε! Γράμματα! Γράμματα! Να μάθετε γράμματα!…». (από το διήγημα «Το σκολειό και το σπίτι»(1888), Κ. Παλαμά, Άπαντα, εκδ. Γκοβόστης)

α)Ποια χαρακτηριστικά της εκπαίδευσης της εποχής εκείνης βρίσκετε στο απόσπασμα;β)Αναζητήστε κοινά στοιχεία και διαφορές από το κείμενο του Ν.Καζαντζάκη. Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: 1)Αφηγηθείτε σε έναν συμμαθητή σας που έλειπε από το μάθημα το περιεχόμενο του κειμένου περιληπτικά.(σε 80-100 λέξεις).

2)Δημιουργήστε ένα δικό σας σύντομο κείμενο ,στο οποίο θα μιλάτε για τις αναμνήσεις σας από τις πρώτες μέρες στο δημοτικό σχολείο.

3)Να ζωγραφίσετε μια εικόνα που σας εντυπωσίασε από το κείμενο.

4)Να μοιραστείτε τους ρόλους και να δραματοποιήσετε το απόσπασμα που μελετήσατε από το σχολικό βιβλίο.(μαθητής,πατέρας,δάσκαλος…).

5)Να πραγματοποιήσετε στην τάξη έναν «αγώνα επιχειρηματολογίας». Μία ομάδα να είναι υπερ της παλαιάς παιδαγωγικής μεθόδου, ενώ η άλλη υπερ σύγχρονων μεθόδων εκπαίδευσης.

6)Δώστε έναν μονολεκτικό τίτλο στις παρακάτω εικόνες:

7)Σε ένα κείμενο δύο εως τριών παραγράφων να περιγράψετε πώς θέλετε τη σημερινή εκπαίδευση(αναφερθείτε,κυρίως, στον τρόπο διδασκαλίας και τις σχέσεις δασκάλων-μαθητών).Διαβάστε τα κείμενά σας στην τάξη και συζητήστε τις απόψεις σας.

ΕΥΗ ΚΑΡΟΥΝΙΑ

http :// filologikaek . blogspot . gr