Reflect NL#26 - Draait uw bedrijf vierkant of circulair? by VBO-FEB

Januari 2022

REFLECT VBO FEB Inspirerende publicatie van het Verbond van Belgische Ondernemingen #26

DRAAIT UW BEDRĲF VIERKANT OF CIRCULAIR? VISIE 2030 – 5 CIRCULAIRE AMBITIES P 10

“KLIMAAT & MILIEU BEPALEN GROEI!” – -$1(= 3272ç1,. P 32

FUNCTIE VS. BEZIT – EEN FINANCIËLE SHIFT P 20

Advertorial

”Een duurzame wereld begint bij jezelf”

Welzijn gaat veel verder dan de focus op gezondheid. © PwC Belgium

Na 100 jaar wordt PwC meer dan ooit gedreven door breedmaatschappelijke waarden en duurzame normen. Vertrouwen, geloofwaardigheid, … onderbouwen de maatschappelijke relevantie van de consultant. Minder het wat en hoe, dan wel het waarom vormt volgens CEO Axel Smits het leidmotief van PwC Belgium’s klantenservice.

Vergeet jullie eigen voorbeeldfunctie niet?

Moeten we ‘groei’ anders deﬁniëren?

“Eat your own dog food! Je kunt onmogelijk je klanten tot duurzaam ondernemen aanzetten als je niet zelf het voortouw neemt. Bij PwC streven we uiteraard naar een minimale voetafdruk, een energievriendelijke en flexibele mobiliteit en proberen we een spiegel te zijn van de samenleving in al haar diversiteit. Een must willen we de nieuwe generaties medewerkers aantrekken en aan onze organisatie binden.”

“Ja. Omdat blijven groeien door gebruik te maken van eindige middelen niet mogelijk is voor de planeet en ook niet voor de mens. Groei is niet per definitie verkeerd, maar het moet gaan om regeneratieve groei binnen de grenzen van wat de planeet aankan. Laat ons niet meer nemen dan we geven. Sterker nog, meer geven dan we nemen.” Bereikt de economische groei in België zijn grens?

Uit PwC’s 24ste Global CEO Survey blijkt dat de economische heropleving de bedrijfsleiders optimistisch stemt, maar dat ze zich tegelijk grote zorgen maken.

“Je kunt onmogelijk je klanten tot duurzaam ondernemen aanzetten als je niet zelf het voortouw neemt” Axel Smits, CEO PwC Belgium

“Zo’n onderzoek is een momentopname. Als de economie opveert, dan zijn ook de ondernemers tevreden. Maar ongeacht hoe goed of slecht die economie het doet, liggen ze vooral wakker van de uitdagingen op lange termijn. Denk aan de ecologische en digitale transitie. Om twee voorbeelden te noemen. De risico’s en kwetsbaarheden van dat soort ingrijpende evoluties zijn niet te onderschatten.”

IMPACTVOL Het welzijn van de medewerkers is nog zo’n uitdaging? “De COVID-19-pandemie onderstreepte de aandacht voor de gezondheid van de medewerkers nog eens extra. Maar welzijn gaat veel verder. Generatie Z bijvoorbeeld verkiest werkgevers die daadwerkelijk een positieve rol spelen in de maatschappij. Bovendien willen de aanstormende jongeren zelf ook een impactvolle job en hun talenten maximaal kunnen inzetten voor een meer duurzame wereld. Groei om de groei is vandaag niet langer alleenzaligmakend.”

“Op wereldniveau kunnen we de taart niet nog groter maken. Maar dat betekent niet dat ons land geen groter deel van de taart kan verwerven. Dat kan best door maximaal buitenlandse investeringen aan te trekken en onze export te stimuleren. Op voorwaarde dat duurzaamheid de belangrijkste drijfveer is voor alles wat we ondernemen.”

Naar een faire wereldwijde belasting? In de gedigitaliseerde economie verdwijnen de traditionele grondslagen om belastingen te heffen. 136 landen sloten een akkoord over een minimumbelasting van 15% voor multinationals vanaf 2023. Dat moet de internationale belastingregelingen eerlijker en efﬁciënter maken. “Het klinkt billijk als de overheid stelt dat bedrijven hun ‘fair share of taxes’ moeten betalen, waarmee ze vooral bedoelt dat dat hier moet gebeuren. Voor een internationale groep actief in tientallen landen is het bijzonder moeilijk om te bepalen waar ze welk stukje van de winst moet laten vallen. En dat zal aanleiding blijven geven tot concurrentie tussen de landen onderling. Maar het akkoord zet alvast een concrete stap richting een eerlijkere belasting wereldwijd.”

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

DRAAIT UW BEDRIJF VIERKANT OF CIRCULAIR? Pieter Timmermans &(2 9%2 )(%

et circulair economisch model is een cruciale sleutel tot een welvarende HQ{YHHUNUDFKWLJH HFRQRPLH +HW VFKUDDJW{ERYHQGLHQ DOV ÄÄQ YDQ GH pijlers het economisch relanceplan na de &29,' FULVLV 'H ZDDUGH YDQ KHW FLUFXODLU FRQFHSW VWDDW DO ODQJ QLHW PHHU WHU GLVFXVVLH 9DQGDDJ OXLGW GH YUDDJ YRRUDO KRH KHW FRQFHSW ]LFK RSWLPDDO LQ KHW EHGULMIVOHYHQ HQ KHW EHOHLG ODDW YHUWDOHQ +RH HYROXHHU MH YDQ FRQFHSW QDDU LPSOHPHQWDWLH" +RHYHU VWDDQ ZH YDQGDDJ LQ RQV ODQG" =HV MDDU QD GH HHUVWH 5()/(&7 HGLWLH RYHU FLUFXODLUH HFRQRPLH JDDQ ZH LQ GLW QXPPHU GLHSHU LQ RS GH VWDQG YDQ ]DNHQ GH XLWGDJLQJHQ HQ KLQGHUSDOHQ HQ KRH ZH GLH NXQQHQ WDFNHOHQ :H OHJJHQ GH ODW KRRJ ZDQW ZH KHEEHQ GH DPELWLH RP %HOJLÆ RS GH NDDUW WH ]HWWHQ DOV WRRQEHHOG YDQ HHQ GXXU]DPH FLUFXODLUH LQQRYDWLHYH FRPSHWLWLHYH HFRQRPLH LQ (XURSD

(HQ YROOHGLJ (XURSHHV VWHUN JHÊQWHJUHHUGH FLUFXODLUH HFRQRPLH ELHGW WDOULMNH YRRUGHOHQ =R GUXNW ]H GH XLWVWRRW YDQ EURHLNDVJDVVHQ DDQ]LHQOLMN HQ OHLGW ]H WRW HHQ GXXU]DPH EHQXWWLQJ YDQ VFKDDUVH JURQGVWRƪHQ HQ PLQGHU PDWHULDOHQJHEUXLN 9HUJHWHQ ZH QDDVW GH HFRORJLVFKH GH HFRQRPLVFKH ZLQVW HQ QLHW &LUFXODLU RQGHUQHPHQ YHUVWHUNW GH FRQFXUUHQWLHSRVLWLH HQ GUDDJW ELM WRW LQQRYDWLH JURHL MREFUHDWLHf HQ ZHOYDDUW 'H{HLQGFRQVXPHQW WHQ VORWWH YDDUW ZHO ELM GH DDQWUHNNHOLMNH NZDOLWDWLHYH HQ GXXU]DPH SURGXFWHQ HQ GLHQVWHQ %RWWRPOLQH circulaire economie is de motor voor een HFRQRPLVFKH JURHL PHW UHVSHFW YRRU RQ]H SODQHHW HQ EHVWDQG WHJHQ GH KHGHQGDDJVH HQ WRHNRPVWLJH HFRQRPLVFKH HQ PDDWVFKDSSHOLMNH XLWGDJLQJHQ

BELGIË CIRCULAIRE PIONIER :H ]LMQ GH ODDWVWH RP WH RQWNHQQHQ GDW KHW RQWZLNNHOHQ YDQ HHQ FLUFXODLU EXVLQHVVPRGHO HHQ ZHUN YDQ ODQJH DGHP LV 'H RPZHQWHOLQJ YDQ HHQ OLQHDLU QDDU HHQ FLUFXODLU PRGHO YHUJW JURWH LQYHVWHULQJHQ 0DDU GH UHWXUQ RQ LQYHVWPHQW LV YHHO JURWHU GDQ RS KHW HHUVWH JH]LFKW OLMNW 9RRU GH RQGHUQHPLQJHQ ÄQ YRRU KHW ODQG

%HOJLÆ EHVFKLNW WHUQDXZHU QRRG QRJ RYHU WDVWEDUH ULMNGRP GLH KHW XLW GH RQGHUJURQG GH ]HH RI GH OXFKW NDQ SXWWHQ 2Q]H HFKWH{ZDDUGH ]ZHHIW JHPLGGHOG {PHWHU ERYHQ{GH EHJDQH{JURQG WDOHQW NHQQLV{HQ{FUHDWLYLWHLW 2Q]H FLUFXODLUH SLRQLHUV{s ZH ODWHQ ]H LQ GH]H 5()/(&7 UXLP DDQ KHW ZRRUG{s EHZLM]HQ GDW ZH GH NQRZKRZ HQ KHW WDOHQW LQ KXLV KHEEHQ RP RQ]H HFRQRPLH WH nFLUFXODULVHUHQo /DDW RQV GLH NHQQLV DOV H[SRUWSURGXFW YDORULVHUHQ :DQW %HOJLÆ LV QLHW KHW HQLJH ODQG GDW PRHW WUDQVIRUPHUHQ HQ ]LFK PRHW ULFKWHQ RS FLUFXODLUH LQQRYDWLHYH LGHHÆQ RP ]LMQ HFRQRPLVFKH UHOHYDQWLH WH EHKRXGHQ &UXFLDDO LQ GH nVXUYLYDO RI WKH ƬWWHVWo LV RQV DDQSDVVLQJVYHUPRJHQ HQ RQ]H FUHDWLYLWHLW 2QV ODQG NDQ QRJ YHHO ƮH[LEHOHU LQVSHOHQ RS GH WUDQVLWLH YDQ EHVWDDQGH QDDU WRHNRPVWJHULFKWH EXVLQHVVPRGHOOHQ HQ ]H WHJHOLMN DDQWUHNNHOLMN PDNHQ YRRU ]RZHO DUEHLG DOV{NDSLWDDO

“BELGIË HEEFT DE KNOWHOW EN SKILLS OM CIRCULAIR PIONIER TE WORDEN”

AMBITIEUS EN GEDRAGEN :H PRJHQ DOV ODQG EHVW ZHO DPELWLHXV ]LMQ ]RODQJ ZH GH KDDOEDDUKHLG HQ FRQFXUUHQWLHNUDFKW YDQ RQ]H EHGULMYHQ PDDU QLHW XLW KHW RRJ YHUOLH]HQ 6QHOOHU ORSHQ GDQ ZH NXQQHQ JDDQ KHHIW ZHLQLJ ]LQ 0DDU YLHUNDQW s OHHV OLQHDLU{s EOLMYHQ GUDDLHQ HYHQPLQ $OV OHLGUDDG HQ nIUDPHZRUNo RQWZLNNHOGHQ RQ]H GXXU]DDPKHLGVH[SHUWHQ VDPHQ PHW RQ]H OHGHQ VHFWRUIHGHUDWLHV HHQ EUHHG JHGUDJHQ n9LVLH &LUFXODLUH (FRQRPLH o =H NDGHUW ELQQHQ GH SULQFLSHV YDQ GH 6XVWDLQDEOH 'HYHORSPHQW *RDOV 6'*oV JHHIW FRQFUHHW ULFKWLQJ DDQ GH JH]DPHQOLMNH GRHOVWHOOLQJHQ HQ IXQJHHUW DOV URDGPDS YRRU GH NRPHQGH WLHQ MDDU 8 OHHVW HU DOOHV RYHU LQ GH]H HGLWLH YDQ 5()/(&7

9HHO OHHVSOH]LHU

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

EXECUTIVE INSIGHT

GLOSSARY

CIRCULAIRE VISIE

CIRCULAIRE ECONOMIE & FINANCIËN

HELPDESK

DRAAIT UW BEDRIJF CIRCULAIR? 9DQHVVD %LHEHO 9%2 )(% p'H HFR GHVLJQIDVH EHSDDOW WRW YDQ GH IRRWSULQW YDQ HHQ SURGXFW q

HET CIRCULAIR ALFABET n8SF\FOLQJo UHYDORULVDWLH nUHPDQXIDFWXULQJo f FRQFUHHW XLWJHOHJG

DE KLOK TIKT. DE LAT LIGT HOOG 2Q]H n9LVLH o WHOW {DPELWLHV (Q GLH YDQ X"

ZET UW EERSTE CIRCULAIRE STAPPEN 2SOHLGLQJVFXUVXVVHQ ƬQDQFLÆOH LQFHQWLYHV HQ OHHUQHWZHUNHQ ELM GH YOHHW

FINANCIËLE SHIFT NAAR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE 9HUJHHW GH ZDDUGH YDQ KHW SURGXFW DQ VLFK )RFXV RS IXQFWLH HQ OHYHQVGXXU

REFLECT APRIL 2022 FOCUS OP DE TOEKOMST VAN ONS LAND Waar willen we naartoe met de NV België in 2030? In onze socio-economische vooruitblik zoomen we in op de meest uiteenlopende thema’s, cruciaal voor het welzijn van ons land. Komen aan bod, zonder exhaustief te zijn: economie, ƬVFDOLWHLW LQIUDVWUXFWXXU GLJLWDOLVHULQJ HQWUHSUHQHXUVKLS 5 ' LQQRYDWLH FLUFXODLUH HFRQRPLH PRELOLWHLW HQHUJLH klimaat, arbeidsmarkt, sociale zekerheid en welzijn, overheid, begroting, recht, Europese en internationale context.

LEADING THE WAY

KRISTIAN VANDEWAEREN

INTERVIEW

THEMA’S

VBO ONDERNEEMT

(HQ VHOHFWLH YDQ GRVVLHUV ZDDURS RQ]H H[SHUWV YDQGDDJ DFWLHI ]LMQ

EXTRA

YOUNG TALENT IN ACTION

32 -$1(= 3272ç1,. ARCHITECT CIRCULAIRE ECONOMIE p:H PRHWHQ DIVWDSSHQ YDQ KHW EES DOV JUDDGPHWHU YDQ JURHL q

NATIONALE CONFERENTIE CIRCULAIRE ECONOMIE +RH YHUVQHOOHQ ZH GH transitie van lineair naar circulair?

TOPMAN DOUANE & ACCIJNZEN p1DDU HHQ &LUFXODU %RUGHU $GMXVWPHQW 0HFKDQLVP"q

$OV JHYROJ YDQ GH COVID-19-pandemie VFKDNHOGH KHW 9%2 RYHU RS nieuwe manieren YDQ HQ NDQDOHQ RP WH FRPPXQLFHUHQ HQ NHQQLV WH GHOHQ 9RRUWDDQ FRPPXQLFHHUW KHW 9%2 RRN YLD ZHELQDUV ZHEFDVWV SRGFDVWV f al dan niet in een K\EULGH YRUP

40 1D MDDU EHVOLVW 3KLOLSSH{/DPEUHFKW EHVWXXUGHU VHFUHWDULV JHQHUDDO YDQ KHW 9%2 HQ ([HFXWLYH 0DQDJHU YDQ het competentiecentrum 5HFKW 2QGHUQHPLQJ RP KHW ELQQHQ KHW 9%2 ZDW NDOPHU DDQ WH GRHQ p+HW einde van een carrière is altijd een periode van JHYHQ HQ QHPHQ q

60 7XVVHQ RNWREHU HQ {QRYHPEHU QDPHQ {MRQJHUHQ GHHO DDQ GH GH HGLWLH YDQ <RXQJ 7DOHQW LQ $FWLRQ 'LW NHHU QLHW RS ÄÄQ GDJ LQ %UXVVHO PDDU WLMGHQV ]HV UHJLRQDOH FRURQDSURRI VHVVLHV LQ %UXVVHO 1DPHQ %UXJJH HQ $QWZHUSHQ

SOCIALE RECHTSPRAAK 56

Vanessa Biebel, COO en Executive Manager van het competentiecentrum n6XVWDLQDELOLW\ &LUFXODLUH (FRQRPLHo HQ $WWDFKÄ 6WHSKDQ 9DQGHUPROHQ YHU]RUJGHQ GH UHGDFWLRQHOH LQKRXG YDQ GLW QLHXZH 5()/(&7 QXPPHU

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

EXECUTIVE INSIGHT

TIJD OM EEN VERSNELLING HOGER TE SCHAKELEN We moeten anders produceren en anders consumeren. 'H{WLMG{GULQJW 'H NOLPDDWYHUDQGHULQJ HQ GH WHORRUJDQJ YDQ ecosystemen, maar ook onze toenemende afhankelijkheid van JURQGVWRƪHQ HQ GH GUXN RS KHW FRQFXUUHQWLHYHUPRJHQ YRUPHQ JLJDQWLVFKH XLWGDJLQJHQ 'XXU]DPH RQWZLNNHOLQJVGRHOVWHOOLQJ 6'* EHRRJW RQ]H HFRQRPLH NODDU WH VWRPHQ YRRU HHQ duurzamere toekomst en dat vertaalt zich in het concept van GH{FLUFXODLUH HFRQRPLH 'H *UHHQ 'HDO HQ GH PDDWUHJHOHQ GLH nodig zijn voor een duurzaam herstel na corona hebben het thema centraal op de agenda geplaatst. Waarom hebben we dit soort economie nog niet overal ingevoerd als iedereen er baat bij heeft? En vooral, hoe kunnen we de transitie versnellen? Vanessa Biebel &KLHI 2SHUDWLQJ 2ƯFHU ([HFXWLYH 0DQDJHU YDQ{KHW{&RPSHWHQWLHFHQWUXP 6XVWDLQDELOLW\ {&LUFXODLUH{(FRQRPLH

“ALLEEN CROSS-SECTORALE SAMENWERKING TIJDENS DE VOLLEDIGE PRODUCTIEKETEN EN MET ALLE ACTOREN (OVERHEDEN, CONSUMENTEN ENZ.) ZAL ONS TOELATEN OM VAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE EEN SUCCESVERHAAL TE MAKEN.”

Waarom behandelt REFLECT dit thema vandaag? &LUFXODULWHLW LV RQRQWEHHUOLMN ELM GH RQWZLNNHOLQJ YDQ HHQ ZHOYDUHQGH HQ YHHUNUDFKWLJH HFRQRPLH YRRU GH ODQJH WHUPLMQ +HHO ZDW %HOJLVFKH RQGHUQHPLQJHQ SDVVHQ GLH FLUFXODULWHLW UHHGV WRH PDDU ]H LV QRJ QLHW KHOHPDDO LQJHEXUJHUG (Q GDDU ZULQJW KHW{VFKRHQWMH ZDQW GH WLMG GULQJW 'H (XURSHVH GRHOVWHOOLQJ YDQ NRROVWRIQHXWUDOLWHLW PRHW{LQ IHLWHQ HQ DFWLHV ZRUGHQ RPJH]HW 'H FLUFXODLUH HFRQRPLH LV YRRU (XURSD %HOJLÆ HQ GH RQGHUQHPLQJHQ ERYHQGLHQ GÄ PDQLHU RP RS ZHUHOGYODN LQQRYDWLHI HQ FRPSHWLWLHI WH EOLMYHQ 2Q]H %HOJLVFKH LQGXVWULH LV JHNZDOLƬFHHUG DOV PDWHULDDOLQWHQVLHI 'H{SURGXFWLHNRVWHQ ]LMQ GXV HHQ EHODQJULMNH IDFWRU YRRU KHW FRQFXUUHQWLHYHUPRJHQ YDQ RQV ODQG GDW DO HHQ ORRQNRVWHQ HQ HQHUJLHKDQGLFDS KHHIW :H PRHWHQ GH JURQGVWRISULM]HQ RQGHU FRQWUROH KRXGHQ GRRU HU PLQGHU WH JDDQ JHEUXLNHQ +HW{GRHO{LV{RP RQ]H KXOSEURQQHQ ORV WH NRSSHOHQ YDQ RQ]H HFRQRPLVFKH JURHL q Wat doet het VBO op het vlak van circulaire economie concreet? p+HW 9%2 LV YLD KHW VSHFLƬHNH FRPSHWHQWLHFHQWUXP 6XVWDLQDELOLW\ &LUFXODLUH (FRQRPLH KRRIG]DNHOLMN DFWLHI RS ZHWJHYHQG YODN +HW EHVWXGHHUW RQGHU DQGHUH ELMYRRUEHHOG GH LPSDFW YDQ GH (XURSHVH IHGHUDOH HQ LQWHUIHGHUDOH ZHWJHYLQJ HQ LGHQWLƬFHHUW ZHWJHYHQGH KLQGHUSDOHQ 'DDUQDDVW ULFKWWH KHW 9%2 HHQ ,QWHUIHGHUDDO 'LVFXVVLHIRUXP &LUFXODLUH (FRQRPLH RS ZDDU RQ]H VHFWRUHQ PDDU RRN

YHUVFKLOOHQGH EHYRHJGH %HOJLVFKH RYHUKHGHQ DDQ GHHOQHPHQ 'DW{IRUXP ZLO PHQVHQ VDPHQEUHQJHQ RP QDDU HHQ ]R FRKHUHQW PRJHOLMN EHOHLG WXVVHQ GH YHUVFKLOOHQGH EHYRHJGKHLGVQLYHDXV WH HYROXHUHQ RP SUDNWLVFKH HUYDULQJHQ WH GHOHQ HQ] 'DDUQDDVW KHEEHQ ZH HHQ SODWIRUP &LUFXODLUH (FRQRPLH HQ HHQ ZHUNJURHS RSJHULFKW GLH GH ZHWJHYLQJ RYHU GH SURGXFWQRUPHQ RSYROJHQ ]RDOV GH (XURSHVH ZHWJHYLQJ LQ]DNH FKHPLVFKH SURGXFWHQ 5($&+ HQ] (HQ SODWIRUP 9HUSDNNLQJ HQ 9HUSDNNLQJVDIYDO EXLJW ]LFK RYHU GLH{VSHFLƬHNH NZHVWLHV 7RW VORW ZLOOHQ ZH VHQVLELOLVHUHQ HQ JRHGH SUDNWLMNHQ LQ GH VFKLMQZHUSHUV SODDWVHQ YLD HYHQHPHQWHQ ]RDOV GH %HOJLDQ %XVLQHVV $ZDUGV IRU{WKH{(QYLURQQHPHQW %%$( q Naast het regelgevende werk hebben jullie in 2021 een Visie Circulaire Economie 2030 uitgewerkt? p(U ZDV QRRG DDQ HHQ JHPHHQVFKDSSHOLMNH V\VWHHPYLVLH YRRU DO RQ]H VHFWRUHQ 6DPHQ PHW GH OHGHQ VHFWRUIHGHUDWLHV ZHUNWH KHW 9%2 ]LMQ 9LVLH &LUFXODLUH (FRQRPLH XLW RP FRQFUHHW ULFKWLQJ WH JHYHQ DDQ RQ]H JH]DPHQOLMNH GXXU]DPH DPELWLHV :H KHEEHQ DPELWLHV YDVWJHOHJG GLH LQ GH]H 5()/(&7 ZRUGHQ EHVFKUHYHQ +HHO ZDW RQGHUQHPLQJHQ ZHUNHQ UHHGV FLUFXODLU PDDU GDW QHHPW QLHW ZHJ GDW HU LQLWLDWLHYHQ RQWZLNNHOG NXQQHQ ZRUGHQ GLH GH WUDQVLWLH NXQQHQ YHUVQHOOHQ 'DDUYRRU LV HYHQZHO HHQ WUDQVYHUVDDO NDGHU QRGLJ (HQ YLVLH ZDDULQ ZH HHQ UHHNV DDQEHYHOLQJHQ YRRU{GH RYHUKHGHQ RSVRPPHQ RP RQ]H DPELWLHV WH{KHOSHQ ZDDUPDNHQ VFKHSW ]RoQ NDGHU q Wat is het verband tussen circulaire HFRQRPLH HQ{NOLPDDWYHUDQGHULQJ" p+HW YHUEDQG VWDDW RQRPVWRWHOLMN YDVW 'RRU WH[WLHO WH{UHF\FOHUHQ GDDOW GH XLWVWRRW YDQ EURHLNDVJDVVHQ IRUV 'RRU JHUHF\FOHHUG SDSLHU WH JHEUXLNHQ EHVSDUHQ ZH RQJHYHHU YDQ GH HQHUJLH GLH QRGLJ LV RP QLHXZ SDSLHU WH SURGXFHUHQ 9RRU NDUWRQ LV GDW ]HOIV 'H{RQWZLNNHOLQJ YDQ KHUQLHXZEDUH HQHUJLH SURGXFWLH YDQ ZLQGPROHQV ]RQQHSDQHOHQ RI{EDWWHULMHQ RP GH XLWVWRRW YDQ &2 te verminderen,

LV{DIKDQNHOLMN YDQ{PHWDOHQ GLH QLHW DOWLMG DDQZH]LJ ]LMQ LQ{GH (XURSHVH ERGHP HQ GLH ZH GXV PRHWHQ LQYRHUHQ 'H H[SORLWDWLH YDQ GH nVWHGHOLMNH PLMQo UHF\FOHQ YDQ JVPoV{HQ DQGHUH HOHNWURQLVFKH SURGXFWHQ LV GXV KRRJQRGLJ RP GH NRVWEDUH JURQGVWRƪHQ XLW GLH WRHVWHOOHQ WH{KHUJHEUXLNHQ q Is de circulaire economie een exacte wetenschap? p+HW DQWZRRUG LV QLHW HHQYRXGLJ 2P WH ZHWHQ RI GH HQH{FRQVXPSWLHNHX]H SURGXFW SURFHGÄ RI DQGHUH EHWHU LV GDQ GH DQGHUH JHEUXLNHQ ZH KHW ZHWHQVFKDSSHOLMNH LQVWUXPHQW /&$ GH{OHYHQVF\FOXVDQDO\VH 'LH PHHW GH PLOLHXEHODVWLQJ YDQ{HHQ V\VWHHP WLMGHQV GH YROOHGLJH OHYHQVF\FOXV YDQ GH ZLQQLQJ YDQ GH EHQRGLJGH JURQGVWRƪHQ WRW GH HLQGEHKDQGHOLQJ VWRUW UHF\FOLQJ f LQEHJUHSHQ GH JHEUXLNV RQGHUKRXGV HQ WUDQVSRUWIDVHQ 0HQ VFKDW GDW YDQ KHW HƪHFW PLOLHX LPSDFW YDQ HHQ SURGXFW EHSDDOG ZRUGW WLMGHQV ]LMQ RQWZHUSIDVH 0DDU QLHW DOWLMG 1HHP KHW YRRUEHHOG YDQ VKDPSRR 'H{PLOLHXEHODVWLQJ YDQ VKDPSRR LV KHW JURRWVW WLMGHQV KHW JHEUXLN GRRU KHW ZDWHUYHUEUXLN 'H{/&${YDQ{WZHH SURGXFWHQ LV UHODWLHI HHQYRXGLJ ZDQQHHU PHQ{VRRUWJHOLMNH FLMIHUV YHUJHOLMNW ]RDOV GH &2 XLWVWRRW +HW{ZRUGW PRHLOLMNHU ELM YHUJHOLMNLQJ YDQ GH &2 -uitstoot en KHW ZDWHUYHUEUXLN :DW LV GDQ EHWHU HHQ SURGXFW GDW{PLQGHU &2 XLWVWRRW PDDU PHHU ZDWHU YHUEUXLNW RI{HHQ SURGXFW GDW PHHU &2 uitstoot maar minder ZDWHU YHUEUXLNW" 'H /&$ KRXGW ERYHQGLHQ HQNHO UHNHQLQJ PHW{PLOLHXDVSHFWHQ HQ QLHW PHW VRFLDOH RI HFRQRPLVFKH DVSHFWHQ 'XXU]DPH RQWZLNNHOLQJ LV HHQ FRPSOH[H ZHWHQVFKDS GLH HHQ V\VWHHPYLVLH YHUHLVW q Als u één factor zou moeten kiezen die de transitie naar circulaire economie NDQ YHUVQHOOHQ ZHONH LV GDW{GDQ" p$OOHHQ FURVV VHFWRUDOH VDPHQZHUNLQJ WLMGHQV GH YROOHGLJH SURGXFWLHNHWHQ HQ PHW DOOH DFWRUHQ RYHUKHGHQ FRQVXPHQWHQ HQ] ]DO RQV WRHODWHQ RP YDQ{GH FLUFXODLUH HFRQRPLH HHQ VXFFHVYHUKDDO WH PDNHQ{ q

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

VAN C TOT U

HET CIRCULAIR ALFABET Circulaire economie is een ingewikkeld begrip met honderden verschillende GHƬQLWLHV 2PGDW KHW ]RoQ LQJHZLNNHOG web van de meest uiteenlopende en met elkaar verweven termen vormt, zaait het concept nog vaak onduidelijkheid en twijfel. Wie hoorde nog niet spreken over ‘upcycling’, revalorisatie of ‘remanufacturing’? Maar wat betekenen die begrippen concreet? Hoe worden ze QDDU GH SUDNWLMN YHUWDDOG" 'DW OHJJHQ ZH uit in ons circulair alfabet.

+HW FLUFXODLU DOIDEHW ]RUJW YRRU YHUKHOGHULQJ HQ LQVSLUDWLH ,Q GH]H NRUWH JORVVDU\ GXLGHQ ZH GH EHODQJULMNVWH WHUPHQ HQ ODWHQ ZH X SURHYHQ YDQ LQVSLUHUHQGH YRRUEHHOGHQ 'RRU GH YRRUGHOHQ WH EHQRHPHQ WRQHQ ZH RRN DDQ GDW KHW RPDUPHQ YDQ FLUFXODULWHLW LQ XZ EXVLQHVVPRGHO ]DO UHVXOWHUHQ LQ HHQ{GXXU]DPH PRWRU YDQ JURHL HQ ZHOYDDUWVFUHDWLH

IRCULAIRE ECONOMIE

De circulaire economie is een draaiende motor die QLHW VWLOYDOW HQ GLH EOLMIW HYROXHUHQ 'H GHƬQLWLH ]RDOV EHVFKUHYHQ LQ RQ]H 9LVLH LV HHQ ZHUNGHƬQLWLH GLH LQ GH WRHNRPVW YHUGHU DDQJHVFKHUSW NDQ ZRUGHQ 2S{EDVLV YDQ LQSXW YDQ RQ]H YHUVFKLOOHQGH OHGHQ VHFWRUIHGHUDWLHV GHƬQLÆUHQ ZLM KHW EHJULS DOV een economie waarin de economische en maatschappelijke ZDDUGH YDQ SURGXFWHQ PDWHULDOHQ HQ{KXOSEURQQHQ LQ GH maatschappij zo lang mogelijk, op een zo hoog mogelijk QLYHDX HQ RS GXXU]DPH ZLM]H EHKRXGHQ ZRUGHQ

TOEPASSING

CODESIGN

2QGHU HFRGHVLJQ YHUVWDDQ ZH KHW VOLP RQWZHUSHQ YDQ HHQ SURGXFW GDW SDVW ELQQHQ HHQ FLUFXODLUH EHGULMIVVWUDWHJLH 'DW NDQ GRRU HHQ DDQJHSDVW GHVLJQ GDW ELMGUDDJW WRW ELMYRRUEHHOG HHQ ODQJHUH OHYHQVGXXU HHQ JURWHUH HQHUJLHEHVSDULQJ RI HHQ EHWHUH UHF\FOHHUEDDUKHLG YDQ KHW PDWHULDDO +HW LV EHODQJULMN RP WH EHVHƪHQ GDW HU YHHO NRPW NLMNHQ ELM HFRGHVLJQ 9RRU HHQ VXFFHVYROOH LPSOHPHQWDWLH LV KHW YDQ YLWDDO EHODQJ RP GH KHOH OHYHQVF\FOXV YDQ JURQGVWRƪHQ WRW DIGDQNLQJ YDQ KHW SURGXFW LQ EHVFKRXZLQJ WH QHPHQ ]RGDW GH PLOLHXODVW YDQ KHW XLWHLQGHOLMNH RQWZHUS DIQHHPW 2P DOV EHGULMI GH YUXFKWHQ WH SOXNNHQ YDQ HHQ DDQJHSDVW GHVLJQ ELMYRRUEHHOG YLD GHPRQWDJH RQWPDQWHOLQJ RI KHUVWHO LV KHW{QRRG]DNHOLMN RP LQ]LFKW WH KHEEHQ LQ GH WRWDOH ZDDUGHNHWHQ HQHUJLH HƯFLÆQWLH ZDWHUYHUEUXLN PDWHULDOHQHƯFLÆQWLH f

,Q %HOJLÆ LV HU HHQ EHODQJULMNH URO ZHJJHOHJG YRRU nGHVLJQ IRU FLUFXODULW\o ELM UPV voor matrassen1 'DDUGRRU VWDDQ GH %HOJLVFKH EHGULMYHQ DDQ GH WRS ZDW EHWUHIW HFRGHVLJQ YDQ PDWUDVVHQ %LM 5HYRU ]RHNW PHQ FRQWLQX LQQRYDWLHYH PDQLHUHQ RP GH DIYDOVWURRP WH YHUNOHLQHQ HQ RP ]R GH FLUNHO QRJ URQGHU WH PDNHQ 9LD HHQ FLUFXODLU RQWZHUS YDQ HHQYRXG VFKRQH HQ HLQGHORRV KHUEUXLNEDUH PDWHULDOHQ HQ RPNHHUEDUH YHUELQGLQJHQ RQWZLHUS 5HYRU HHQ FLUFXODLU ODLU PDWUDV %RYHQGLHQ JHEUXLNW 5HYRU YRRU GH SURGXFWLH FWLH YDQ GH PDWUDV VOHFKWV WZHH KHUEUXLNEDUH PDWHULDOHQ HQ JHUHF\FOHHUGH SHWƮHVVHQ HQ VWDDO 'DQN]LM GLW VOLP P FLUFXODLU RQWZHUS W HULQ RP HHQ UHQGDEHO VODDJGH GH PDWUDVVHQSURGXFHQW FLUFXODLU SURGXFW RS GH PDUNW WH EUHQJHQ %HOJLÆ LV RS NW WH EUHQJHQ %HOJLÆ LV RS GLW YODN ]HOIV SLRQLHU U %HKDOYH 5HYRU PDNHQ RRN 9HOGHPDQQ EHGGLQJ EHGGLQJ en andere producenWHQ LQ RQV ODQG FLUFXODLUH PDWUDVVHQ Q RQV ODQG FLUFXODLUH PDWUDVVHQ

ERGEBRUIK

(HQ SURGXFW EHODQGW VRPV RS GH DIYDOEHUJ WHUZLMO KHW QRJ QLHW DOV DIYDO EHVFKRXZG PRHW FKRXZG PRHW ZRUGHQ RPGDW KHW SURGXFW RI PDWHULDDO LQ GH KXLGLJH YRUP RSQLHXZ JHEUXLNW NDQ ZRUGHQ HQ ]R EUXLNW NDQ ZRUGHQ HQ ]R HHQ QLHXZ OHYHQ NDQ NULMJHQ 2QGHU GH]H WHUP YDOW RRN UH GLVWULEXWLH KHW GHOHQ HQ KHUYHUGHOHQ HW GHOHQ HQ KHUYHUGHOHQ YDQ SURGXFWHQ +HW JDDW GXV YRRUDO RP HHQ DIJHGDQNW PDDU DOVQRJ ZDDUGHYRO SURGXFW GDW DIJHGDQNW PDD DU DOVQRJ ZDDUGH GHYRO SURGXFW GDW QRJ QXWWLJ NDQ ]LMQ YRRU HHQ DQGHUH JHEUXLNHU +HW SURGXFW EHKRXGW GXV ]LMQ RULJLQHOH IXQFWLH NHU +HW SURGXFW EHKRXGW GXV ]LMQ R Q RULJLQHOH IXQFWLH 2RN GDW NDQ NRVWHQ EHVSDUHQ HQ{YHOH RQGHUQHPHUV ]LHQ KLHU HHQ SRWHQWLÆOH PDUNW LQ UQHPHUV ]LHQ KLHU HHQ SRWHQWLÆOH PD PDUNW LQ2

NDUSTRIËLE SYMBIOSE

2QGHU LQGXVWULÆOH V\PELRVH YHUVWDDQ ZH KHW JHEUXLN KHW JHEUXLN GRRU HHQ RQGHUQHPLQJ RI HHQ VHFWRU YDQ Q UHVWVWURPHQ HQHUJLH ZDWHU ORJLVWLHN RI PDWHULDOHQ PDWHULDOHQ XLW HHQ DQGHUH RQGHUQHPLQJ RI VHFWRU ,QGXVWULHÆQ GXVWULHÆQ ZRUGHQ GXV QLHW EHVFKRXZG DOV DSDUWH HQWLWHLWHQ WLWHLWHQ PDDU DOV HHQ YHUZHYHQ ZHE ZDDUELM KHW DIYDO YDQ IYDO YDQ KHW HQH EHGULMI HHQ JURQGVWRI NDQ ]LMQ YRRU KHW U KHW DQGHUH 'RRU GH]H V\PELRVH ]R HƯFLÆQW PRJHOLMN PRJHOLMN WH ODWHQ YHUORSHQ LQQRYDWLH HQ VWHUNH QHWZHUNHQ ZHUNHQ NXQQHQ GH PDWHULDDONULQJORSHQ RSWLPDDO JHVORWHQ EOLMYHQ HQ{ZRUGHQ YHUOLH]HQ{YHUPHGHQ PHGHQ

TOEPASSING

%LM &RUQHUPDW YRQGHQ ]H KHW JDW LQ GH PDUNW YRRU KHUJHEUXLN 9ROJHQV KHW EHGULMI EHODQGHQ WH YHHO ERXZPDWHULDOHQ WH VQHO RS GH DIYDOEHUJ MXLVW RPGDW KHW SURGXFW GH FLUNHO QLHW KHHIW JHURQG 9LD KXQ GLJLWDDO SODWIRUP VOXLWHQ ]H DOVQRJ GH FLUNHO GRRU GH PRJHOLMNKHLG WH ELHGHQ RP DOOHUOHL ERXZPDWHULDOHQ WH KHUJHEUXLNHQ +XQ RQOLQHVKRS RRJW DOV HHQ VXSHUPDUNW YDQ PDWH ULDOHQ YRRU KHUJHEUXLN HQ JHHIW RQGHUTOEPASSING TOEPA ASSING QHPHUV DUFKLWHFWHQ HQ ERXZZHUNHUV HHQ De KDYHQ YDQ $QWZHUSHQ ZHUSHQ ]HW LQ FLUFXODLU DOWHUQDWLHI YRRU UHQRYDWLH VDPHQZHUNLQJ PHW GH 2SHQEDUH HQ ERXZSURMHFWHQ 9ODDPVH $IYDOVWRƪHQPDDWVFKDSSLM 29$0, FKDSSLM 29$0, YRORS LQ RS LQGXVWULÆOH V\PELRVH LRVH 2S KXQ nVPDUWV\PELRVH SODWIRUPo3 vind je het aanHVWVWURPHQ Q ZDDUYRRU ZDDUYRRU ERG YDQ { FRQFUHWH UHVWVWURPHQ KRRJZDDUGLJH WRHSDVVLQJHQ JHQ ZRUGHQ JH]RFKW J 9UDJHUV HQ DDQELHGHUV YDQ ZDDUGHYROOH ZDDUGHYROOH OOH PDDDU RQWPRHWHQ +HW + WHULDOHQ NXQQHQ HU HONDDU UHVXOWHHUW ELMYRRUEHHOG LQ HHQ LQQRYDWLHG LQ HHQ LQQRYDWLHYH SURGXFWLH YDQ EDNVWHQHQ XLW ]DQG NVWHQHQ XLW ]DQG DINRPVWLJ YDQ EDJJHUVSHFLH JJHUVSHFLH

RODUCT-AS-A-SERVICE CE

In dit circulair model wordt een product als ls een dienst HW SURGXFW VWDDW FHQWUDDO LQ GH VDOHVVWUDWHJLH EHVFKRXZG 1LHW ODQJHU GH YHUNRRS YDQ KHW SURGXFW VWDDW FHQWUDDO LQ GH VDOHVVWUDWHJLH PDDU ZHO GH GLHQVWYHUOHQLQJ URQG KHW SURGXFW 'H YRRUGHOHQ OLJJHQ YRRU GH KDQG GXFW 'H YRRUGHOHQ OLJJHQ YRRU GH KDQG H YDQ GH HFRQRPLH HQ SURGXFWHQ GLH PLQGHU PDWHULDDOYHUEUXLN GHPDWHULDOLVDWLH YDQ GH HFRQRPLH HQ SURGXFWHQ GLH Q UHJHOPDWLJHU RQGHUKRXGW YHUEHWHUW ODQJHU PHHJDDQ :LH ]LMQ SURGXFW EHWHU HQ UHJHOPDWLJHU RQGHUKRXGW YHUEHWHUW GH NZDOLWHLW YDQ KHW HLQGSURGXFW 1DDVW HHQ YHUOHQJLQJ YDQ GH OHYHQVGXXU NDQ KHW SURGXFW LQ HHQ ODWHUH IDVH QRJ DOWLMG JHUHF\FOHHUG ZRUGHQ

1 2S MDQXDUL WUDG LQ %HOJLÆ GH XLWJHEUHLGH SURGXFHQWHQYHUDQWZRRUGHOLMNKHLG 839 YRRU PDWUDVVHQ LQ ZHUNLQJ 9RRU{HHQ RSWLPDOH UHF\FODJH NRPW HU HHQ PLOLHXELMGUDJH RS HONH YHUNRFKWH PDWUDV &RQFUHHW ZLO GDW ]HJJHQ GDW HONH SURGXFHQW HQ LQYRHUGHU YHUDQWZRRUGHOLMN LV YRRU GH DIYDOVWURPHQ GLH RQWVWDDQ XLW GH YHUNRRS YDQ PDWUDVVHQ LQ %HOJLÆ =LM{PRHWHQ WXVVHQNRPHQ LQ GH NRVWHQ YRRU LQ]DPHOLQJ HQ YHUZHUNLQJ HQ ERYHQGLHQ GH ZHWWHOLMN YDVWJHOHJGH LQ]DPHO HQ{UHF\FODJHGRHOVWHOOLQJHQ EHKDOHQ EURQ 9DOXPDW 2 =LH GH YHOH WUHQG\ YLQWDJHZLQNHOV YRRU NOHGLQJ HQ YLQ\OSODWHQ NULQJORRSZLQNHOV WZHHGHKDQGVYHUNRRS YDQ PHXEHOV f 3 KWWSV ZZZ VPDUWV\PELRVH FRP

TOEPASSING TOEPAS 6LJQLI\ ]HW YRORS LQ RS n/LJKW DV LI\ ]H D VHUYLFHo /DD6 HQ ELHGW NZDOLWHLWVvolle diensten van ontwerp, installatie WRW GH EHGLHQLQJ HQ KHW RQGHUKRXG 2RN ELM (7$3 OLJKWLQJ KHHIW PHQ KHW FLUFXODLUH OLFKW JH]LHQ 0HQ YHUNRRSW HU QLHW ODQJHU YHUOLFKWLQJVSURGXFWHQ HQ DUPDWXUHQ PDDU ELHGW YHUOLFKWLQJ DDQ DOV HHQ GLHQVW YRRU HHQ YDVWJHOHJGH SHULRGH

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

EFURBISH REMANUFACTURE REPURPOSE

TOEPASSING

(U ]LMQ YHUVFKLOOHQGH PDQLHUHQ RP GH OHYHQVGXXU YDQ HHQ SURGXFW WH YHUOHQJHQ GXFW WH YHUOHQJHQ GLH JURWH YRRUGHOHQ RSOHYHUHQ RS YODN YDQ ZDDUGHEHKRXG HQ ZDDUGHFUHDWLH ZDDUGHFUHDWLH 5HIXUELVK UHPDQXIDFWXUH HQ UHSXUSRVH ]LMQ GDDU GULH YRRUEHHOGHQ YDQ HQ YDQ =H{OLMNHQ JHOLMNDDUGLJ PDDU KHEEHQ HON KXQ VSHFLƬHNH NHQPHUNHQ • Refurbish • Remanufacture • Repurpose

KHW RSNQDSSHQ YDQ SURGXFWHQ HQ KHW H[WUD ZDDUGH JHYHQ YLD XSGDWHV HQ YHUQLHXZLQJ QLHXZH SURGXFWHQ PDNHQ YDQ RQGHUGHOHQ YDQ RXGH SURGXFWHQ SURGXFWKHUJHEUXLN PHW DQGHU GRHO KHUEHVWHPPLQJ WHPPLQJ KHW FUHÆUHQ YDQ HHQ QLHXZH JHEUXLNVZDDUGH DDUGH

9RRUDO LQ GH ,7 ZHUHOG YLQGW X YHHO WRHSDVVLQJHQ YDQ UHIXUELVKLQJ =R ]LMQ WHJHQZRRUGLJ LQ YHOH HOHNWURZLQNHOV LQ %HOJLÆ RRN UHIXUELVKHG YHUVLHV EHVFKLNEDDU YDQ HHQ VPDUWSKRQH RI WDEOHW 'H]H ,7 PDWHULDOHQ ]LMQ YDDN LQ SHUIHFWH VWDDW HQ ]LMQ HHQ JRHGNRSHU DOWHUQDWLHI PHW HHQ ODJHUH HFRORJLVFKH YRHWDIGUXN

ECYCLING (RECYCLAGE) YCLAGE)

5HF\FODJH LV GH YHUZHUNLQJ YDQ PDWHULDOHQ ZDDUELM PHQ PDWHULDOHQ ZDDUELM PHQ PHW GH JURQGVWRƪHQ XLW HHQ DIJHGDQNW SURGXFW GDQNW SURGXFW QLHXZH HYHQWXHHO LGHQWLHNH SURGXFWHQ IDEULFHHUW ,Q FWHQ IDEULFHHUW ,Q VRPPLJH JHYDOOHQ NDQ PHQ QX DO RQHLQGLJ UHF\FOHUHQ QGLJ UHF\FOHUHQ JODV VWDDO HQ DOXPLQLXP ,Q DQGHUH ]LWWHQ ZH ]R HQ ZH ]R JRHG DOV DDQ RQHLQGLJH UHF\FOHHUEDDUKHLG DUKHLG 3(7 SODVWLFV 2P GLH HƪHFWLHI WH UHDOLVHUHQ ]DO ]DO H[WUD H[SHULPHQWHHUUXLPWH HQ LQQRYDWLH QRGLJ ]LMQ J ]LMQ

TOEPASSING SSING 5HSOLF SUREHHUW JLSV RQHLQGLJ HQ KRRJZDDUGLJ WH J HQ KRRJZDDUGL UHF\FOHUHQ 'RRU NZDOLWHLW WH JDUDQGHUHQ NDQ JHUHDUDQGHUHQ N HUHF\FOHHUG JLSV ZRUGHQ KHU JHEUXLNW DOV HLQGSURGXFW NW DOV SURGXFW YRRU FHPHQWIDEULHNHQ RI GH JLSV LQGXVWULH ]HOI 2S WULH ]HOI 2S GLH PDQLHU GUDDJW KHW :DDOV EHGULMI ]LMQ VWHHQWMH ULMI ]LMQ VWHHQWMH ELM DDQ ]R GXXU]DDP PRJHOLMN ERXZHQ MN ERXZHQ

PCYCLING

%LM nXSF\FOLQJo JDDW PHQ QRJ HHQ VWDS YHUGHU GDQ KRRJZDDUGLJH UHF\FODJH LJH H H UHF\FODJH +HW XLWJDQJVSXQW LV GDW GH NZDOLWHLW YDQ GH SURGXFWHQ QLHW GDDOW GDDOW PDDU QRJ EHWHU ZRUGW 'H SURGXFWHQ ZRUGHQ ]RGDQLJ KHUJHEUXLNW EUXLNW GDW KXQ ZDDUGH VWLMJW +HW LV GH PHHVW FLUFXODLUH HQ GXXU]DPH PDQLHU PDQLHU U YDQ UHF\FOHUHQ PDDU PHWHHQ RRN GH PHHVW XLWGDJHQGH

TOEPASSING 0RGXO\VV LV HHQ SDUWQHUVKLS DDQJHJDDQ PHW +HDOWK\ 6HDV RP DFKWHUJHODWHQ YLVQHWWHQ XLW KHW ZDWHU WH KDOHQ 'H]H YLVQHWWHQ ZRUGHQ DFKWHUDI JHUHF\FOHHUG HQ RPJHYRUPG WRW (&21</® JDUHQ 4 YDQ Q\ORQ YDQ WRSNZDOLWHLW 'DDUXLW NDQ PHQ GXXU]DPH WDSLMWWHJHOV PDNHQ

4 'H]H JDUHQV ]LMQ JHPDDNW YDQ JHUHJHQHUHHUG Q\ORQ LQFOXVLHI DFKWHUJHODWHQ YLVQHWWHQ HQ JDUHQDIYDO YDQXLW WDSLMW UHF\FODJHFHQWUD PRGXO\VV FRP QO %( GXXU]DDPKHLG

T H E

100% ELEKTRISCH.

Milieu-informatie (KB 19/03/04) : bmw.be

0,0 L/100 KM • 0 G/KM CO2 (WLTP) BMW Belgium Luxembourg NV • Lodderstraat 16, 2880 Bornem • contact.be@bmw.be • www.bmw.be

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

&,5&8/$,5( 9,6,(

DE KLOK TIKT VIJF AMBITIES EN ENGAGEMENTEN

We exporteren en importeren veel, met hoge productiekosten als gevolg. :H PDNHQ LQWHQVLHI JHEUXLN YDQ PDWHULDOHQ HQ JURQGVWRƪHQ HQ NDPSHQ YDDN PHW KRJH DUEHLGV HQ HQHUJLHNRVWHQ 7HO GDDUELM GH &29,' FULVLV GH %UH[LW en de stijgende energieprijzen en je beseft meteen dat onze economie onder druk staat. Een sterk functionerende circulaire economie kan en zal hierop HHQ DQWZRRUG ELHGHQ 'DDURP UHDOLVHHUGH KHW 9%2 VDPHQ PHW ]LMQ OHGHQ VHFWRUIHGHUDWLHV GH{n9LVLH o

In de ‘Visie 2030‘ geven we concreet richting aan onze gezamenlijke GXXU]DPH DPELWLHV :H OHJJHQ GH{ODW KRRJ

‘TEGEN 2030 EN BINNEN EEN EUROPEES KADER, DE POSITIE VAN DE BELGISCHE INDUSTRIE ALS LEIDER IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE VERWEZENLĲKEN EN CONSOLIDEREN.’ 'H]H YLVLH IXQJHHUW DOV HHQ URDGPDS RP LQ GH NRPHQGH WLHQ MDDU GH WUDQVLWLH VXFFHVYRO WH UHDOLVHUHQ 'DW{ZRUGW JHHQ nZDON LQ WKH SDUNo Circulaire economie is multidisciplinair en vergt samenwerking van alle betrokken actoren: middenveld, bedrijfswereld, consumenten, wetenschappers, … Zonder interfederale en intersectorale samenwerking kunnen we onmogelijk deze ambitie realiseren. +HW{EHODQJ YDQ HHQ VWHUN RQGHUVWHXQHQG (XURSHHV EHOHLGVNDGHU LV{GDQ{RRN HUJ{JURRW

Een circulair model biedt antwoorden op de eerder vermelde dreigingen voor onze economie. Het zorgt voor hogere concurrentiekracht (aantrekken van nieuwe markten en NRVWHQEHVSDULQJ YORWWHUH WRHJDQJ WRW PDWHULDOHQ HQ EHWHUH EHVFKLNEDDUKHLG YDQ DOWHUQDWLHYH JURQGVWRƪHQ %RYHQGLHQ ZRUGW circulaire economie integraal deel van het Belgisch herstelplan en zal ze zorgen voor extra jobcreatie. Met een circulair model hebben ZH{GH{VOHXWHOV LQ KDQGHQ RP RQ]H ZHOYDDUW WH YHUVWHUNHQ HQ RS ODQJH termijn ons land als een innovatieve en veerkrachtige economie op de Europese kaart te zetten. Het VBO engageert zich om tweejaarlijks een voortgangsrapport te publiceren. Waar zetten we stappen vooruit? Waar zijn H[WUD LQVSDQQLQJHQ QRGLJ" ,Q{VDPHQZHUNLQJ PHW RQ]H OHGHQ sectorfederaties zullen we een dashboard ontwikkelen dat steunt op de tien Eurostat-indicatoren. Het eerste rapport verschijnt LQ{PHL{

VĲF AMBITIES +HW 9%2 HQ ]LMQ OHGHQ VHFWRUIHGHUDWLHV IRUPXOHHUGHQ YLMI DPELWLHV DDQ GH KDQG ZDDUYDQ ]H KXQ YLVLH WHJHQ ZLOOHQ YHUZH]HQOLMNHQ ELQQHQ HHQ (XURSHHV NDGHU

1 De beschikbaarheid van materialen maximaliseren

2 Koploper zĳn in circulair ontwerp en productie

5 Sterk zĳn in het gebruiken van 'enablers' voor de circulaire economie

4 3 Koploper zĳn in circulaire gebruiksmodellen

Koploper zĳn in het hoogwaardig terugwinnen van materialen

'H DPELWLHV LQ VQHOWHPSR UHDOLVHUHQ LV RQKDDOEDDU HQ RQGRRUGDFKW ERYHQGLHQ 2P RQ]H PRQGLDOH NRSSRVLWLH WH behouden, moeten we ons klaarstomen voor een marathon. Uitstellen is geen optie. In de volgende pagina’s zoomen ZH WHONHQV LQ RS ÄÄQ DPELWLH ZDW KRXGW ]H FRQFUHHW LQ ZDDU VWDDQ ZH DQQR ZHONH H[WUD LQVSDQQLQJHQ ]LMQ QRGLJ" Met een concrete case illustreren we telkens de haalbaarheid en de businessvoordelen van het circulaire model. 11

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

&,5&8/$,5( $0%,7,(6

WAT?

FEITEN EN CĲFERS: WAAR STAAN WE?

(HQ YROZDDUGLJH FLUFXODLUH HFRQRPLH NLMNW QLHW HQNHO QDDU KHW HLQGH YDQ GH NHWHQ PDDU QHHPW GH FRPSOHWH FLUNHO GRRUKHHQ DOOH ZDDUGHNHWHQV LQ{EHVFKRXZLQJ 'DDURP LV KHW YDQ YLWDDO EHODQJ RP ]RUJ]DDP PHW PDWHULDOHQ RP WH VSULQJHQ HQ KHW JHEUXLN HUYDQ PD[LPDDO WH RSWLPDOLVHUHQ 'RHO" (QHU]LMGV JURQGVWRƪHQ ]R ODQJ PRJHOLMN LQ GH NHWHQ KRXGHQ KHUQLHXZEDUH RRUVSURQJ UHF\FODJH HQ DQGHU]LMGV GXXU]DPH ZLQQLQJ van SULPDLUH PDWHULDOHQ PD[LPDOLVHUHQ

2QGHUVWDDQG GLDJUDP WRRQW GH 'LUHFW 0DWHULDOV ,QSXW '0, 1 van %HOJLÆ 0HW DQGHUH ZRRUGHQ DOOH PDWHULDOHQ YDQ HFRQRPLVFKH ZDDUGH NODDU YRRU SURGXFWLH FRQVXPSWLH DFWLYLWHLWHQ

CIRCULAIRE LEEMBOUWMATERIALEN ,Q (XURSD KHHUVW HHQ JURQGVWRƪHQVFKDDUVWH %HODQJULMNH YUDDJ GDDUELM LV RI ZH DOOH ORNDOH PDWHULDOHQ ZHO RSWLPDDO EHQXWWHQ" %& 0DWHULDOV DOV EFPDWHULDOV RUJ WRRQGH DDQ YDQ DQ QLHW HQ ]DJ HHQ HQRUP SRWHQWLHHO HHO in DDUGHPDWHULDDO (ON MDDU ZRUGW GW ]RoQ PLOMRHQ WRQ XLWJHJUDYHQ LQ LQ %HOJLÆ 'DQN]LM %& 0DWHULDOV ZRUGW UGW GDW QLHW ODQJHU DOV DIYDO{EHVFKRXZG XZG Z PDDU JHWUDQVIRUPHHUG LQ FLUFXODLUH OHHPERXZPDWHULDOHQ, HQ, ]RDOV OHHPSOHLVWHU OHHPVWHQHQ HQ{VWDPSOHHP

AMBITIE 1

BESCHIKBAARHEID MATERIALEN MAXIMALISEREN

UITDAGINGEN 2030 • +HW EOLMIW QRRG]DNHOLMN RP GXXU]DPH ZLQQLQJ YDQ SULPDLUH PDWHULDOHQ WH PD[LPDOLVHUHQ • 'H{%HOJLVFKH LQGXVWULH PRHW PHHU LQ]HWWHQ RS{ KHUQLHXZEDUH ELRPDVVD 2 (U ]LMQ H[WUD VWXGLHV QRGLJ RP LQQRYDWLH WH VWLPXOHUHQ ]RGDW ZH RS HHQ HƯFLÆQWH HQ GXXU]DPH PDQLHU PHHU ELRPDVVD NXQQHQ SURGXFHUHQ • 'H FRQVXPHQW KHHIW HHQ JURWH YHUDQW ZRRUGHOLMNKHLG HQ PRHW ]LFK EHZXVW ZRUGHQ YDQ{]LMQ DDQGHHO LQ GH PDWHULDOHQYRHWDIGUXN 0HHU GDQ RRLW LV VHQVLELOLVHUHQ GXV HHQ PXVW 12

18,1 7%

341.753 DUIZEND TON

10 ,74 %

6% 26,8

% ,16 11

2% 32 3 3,,3

DIRECT MATERIALS INPUT1 BELGIË 2019

3% ,2

9DQ GLH GXL]HQG WRQ ZHUG LQJHYRHUG %HOJLÆ HQ GDW JHOGW YRRU GH KHOH (8 LV YRRU YHHO JURQGVWRƪHQ GXLGHOLMN DIKDQNHOLMN YDQ LPSRUW NRPW YLD SULPDLUH ZLQQLQJ YDQ PDWHULDOHQ LQ RQ]H HFRQRPLH +HW JURRWVWH GHHO GDDUYDQ ]LMQ QLHW PHWDOOLVFKH PDWHULDOHQ ]RDOV NLH]HO

]DQG NDONVWHHQ FHPHQW HQ GRORPLHW

3 ,4

)RVVLHOH HQHUJLHGUDJHUV HQ VWRƪHQ 1LHW PHWDDOKRXGHQGH PLQHUDOHQ 0HWDDO RQWJRQQHQ QDWXXUOLMNH KXOSEURQQHQ %HOJLÆ %LRPDVVD RQWJRQQHQ QDWXXUOLMNH KXOSEURQQHQ %HOJLÆ %LRPDVVD 0HWDDOHUWVHQ Andere producten $ IYDO YRRU GHƬQLWLHYH YHUZHUNLQJ HQ HOLPLQDWLH

1 'HILQLWLH (XURVWDW '0, LQGLFDWHV WKH GLUHFW LQSXW RI PDWHULDO LQWR WKH HFRQRP\ '0, LQFOXGHV DOO PDWHULDOV ZKLFK DUH RI HFRQRPLF YDOXH DQG ZKLFK DUH DYDLODEOH IRU{XVH LQ SURGXFWLRQ DQG FRQVXPSWLRQ activities and it is calculated as the sum RI{GRPHVWLF H[WUDFWLRQ SOXV SK\VLFDO LPSRUWV LQ{WKRXVDQG WRQQHV 2 %LRPDVVD UHVW VWURPHQ ]LMQ LQWHUHVVDQW YRRU{GH ELR JHEDVHHUGH LQGXVWULH DOV EURQ YDQ VXLNHUV HLZLWWHQ YHWWHQ HQ YH]HOV HQ NXQQHQ LQ VSHFLILHNH QLFKHV HHQ GXXU]DPH HQ VWUDWHJLVFK LQWHUHVVDQWH YHUYDQJHU YRRU IRVVLHOH JURQGVWRIIHQ ]LMQ %HGULMYHQ ]XOOHQ QRJ PHHU PRHWHQ VDPHQZHUNHQ RP UHVWVWURPHQ EHWHU XLW WH ZLVVHOHQ HQ QXWWLJ{LQ WH ]HWWHQ 29$0 DSULO

Bedrijfsmatig verpakkingsafval recycleren, dat doen we allemaal samen. Valipac begeleidt al meer dan 20 jaar lang alle economische spelers die hierbij betrokken zijn. Samen delen we de verantwoordelijkheid en werken we elke dag aan een duurzame toekomst. valipac.be

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

&,5&8/$,5( $0%,7,(6

WAT? %LM FLUFXODLUH HFRQRPLH LV KHW FUXFLDDO RP YDQ ELM KHW LGHH RI VWDUW YDQ HHQ EXVLQHVVNHX]H VWLO WH VWDDQ ELM GH{PLOLHXHƪHFWHQ YDQ HHQ SURGXFW RI VHUYLFH 'DW{EHWHNHQW GDW PHWHHQ UHNHQLQJ ZRUGW JHKRXGHQ PHW DVSHFWHQ ]RDOV PDWHULDOHQHƯFLÆQWLH UHSDUDWLH KHUJHEUXLN HQ KRRJZDDUGLJH UHF\FODJH (HQ FLUFXODLU RQWZHUS verplicht om HƯFLÆQW RP WH JDDQ PHW PDWHULDOHQ ,Q{GH XLWZHUNLQJ YDQ GH FLUFXODLUH SURGXFWLHSURFHVVHQ ZRUGW GH ZDDUGH YDQ GH JHEUXLNWH PDWHULDOHQ FRQVWDQW JHPD[LPDOLVHHUG 2S GLH PDQLHU FUHÆHUW XZ EHGULMI RRN KHHO ZDW PHHUZDDUGH GRRU - NRVWHQ WH EHVSDUHQ - UHSDUDWLH GHPRQWDJH RI UHF\FODJH WH IDFLOLWHUHQ YLD{VOLP RQWZHUS - XZ SURGXFW RI GLHQVW LQ GH PDUNW WH ]HWWHQ DOV{SLRQLHU DUNW WH ]HWWH WHQ DOV{SLRQLHU

FOCUS: POSITIEVE IMPACT CIRCULAIR BOUWEN 'H ERXZVHFWRU LV HHQ PDWHULDDO HQ HQHUJLH LQWHQVLHYH LQGXVWULH +LM ]HWWH GH ODDWVWH MDUHQ HQRUPH VWDSSHQ YRRUXLW RP ]LMQ DDQGHHO LQ XLWVWRRW HQ JHEUXLN YDQ KXOSEURQQHQ WH YHUNOHLQHQ 9RORS LQ]HWWHQ RS FLUFXODLU ERXZHQ is de WRHNRPVW (HQ VWHUN XLWJHZHUNWH VWUDWHJLH GRRUKHHQ KHW YROOHGLJH ERXZSURFHV YDQ{GHVLJQ WRW DIEUDDN NDQ YROJHQGH SRVLWLHYH LPSDFW KHEEHQ JHHQ ERXZJHUHODWHHUGH EURHLNDVJDVVHQ PHHU JHHQ JHEUXLN YDQ SULPDLUH JURQGVWRƪHQ PHHU JHHQ ERXZ HQ VORRSDIYDO PHHU FRPSDFWH HQ YHUDQGHULQJVJHULFKWH JHERXZHQ GHVLJQ{YRRU KHUJHEUXLN HQ UHF\FODJH JURWH UHFXSHUDWLH YDQ DIYDOZDWHU LQ KRRJVWH S DWW score sco core YRRU GH ERXZVHFWRU EURQ 6(59 YRRU GH ERXZ XZVHFWRU

'DQN]LM HHQ FLUFXODLU RQWZHUS EOLMIW X GH LMIW X GH GH FRQFXUUHQWLH HHQ VWDS YRRU

CO 2 -NEGATIEVE BAKSTENEN 'H ERXZVHFWRU OHYHUW JURWH LQVSDQQLQJHQ ULFKWLQJ FLUFXODLUH WRHNRPVW +HW{GXXU]DDPKHLGVUDSSRUW1 YDQ{EDNVWHHQIDEULNDQW 9DQGHUVDQGHQ YDQGHUVDQGHQ LQ QJHQ FRP LOOXVWUHHUW KRH GLH LQVSDQQLQJHQ UHQGHUHQ +HW EHGULMI OHJGH GH EDVLV EDVVLV voor de productie van CO QHJDWLHYH WLHYYH H HQHQ YR YRRU VWHQHQ 'H{SURGXFWLH YDQ GLH VWHQHQ YRRU GH ERXZ YDQ ÄÄQ KXLV QHHPW YLMI WRQ &2 I WRQ &2 2 tenen drie e op, terwijl er met traditionele stenen ton CO YULM ]RX NRPHQ 'DDUQDDVW YHUOHQJW DVW YHUOHQJW an stenen Vandersanden de levensduur van GDQN]LM LPSUHJQDWLH 0LQGHU JURQGVWRƪHQ RQGVWRƪHQ {YHUOHQJLQJ OHYHQVGXXU FLUFXODLUH EDNVWHQHQ 7HQ VORWWH ]DO KXQ QLHXZH WXQQHORYHQ PLQGHU &2 XLWVWRWHQ 1 n&ROOHFWLHI ZHO]LMQ ELM 9DQGHUVDQGHQo s GXXU]DDPKHLGVUDSSRUW 2 'HILQLWLH LQ KHW NDGHU YDQ GH 3URHIWXLQ &LUFXODLU %RXZHQ UDSSRUWDJH LQ RSGUDFKW YDQ{9ODDQGHUHQ &LUFXODLU HQ 29$0 PDDUW{ 3 $OV GHHO YDQ KHW 6XVWDLQDEOH 3URGXFWV ,QLWLDWLYH ZRUGW GH (FRGHVLJQ 5LFKWOLMQ (& KHU]LHQ HQ XLWJHEUHLG LQ{OLMQ{PHW GH QLHXZH GRHOVWHOOLQJHQ YDQ{GH{(8 *UHHQ 'HDO

AMBITIE 2

KOPLOPER CIRCULAIR ONTWERP EN PRODUCTIE

UITDAGINGEN 2030 • 0RPHQWHHO JDDW QRJ WH YHHO ZDDUGH van materiaal verloren doorheen de ZDDUGHNHWHQ ,Q]HWWHQ RS HFRGHVLJQUHJHOV URQG PDWHULDOHQHƯFLÆQWLH LV GH ERRGVFKDS (XURSD KHU]LHW GDDURP GH (FRGHVLJQ 5LFKWOLMQ 3 (HQ{VWHUNH GLDORRJ PHW GH LQGXVWULH LV GDDUELM{HHQ{PXVW ZDQW HU EHVWDDW JHHQ nRQH{VL]H{ƬWV DOOo RSORVVLQJ • (HQ VWHUNH YLVLH XLWZHUNHQ YRRU GH YHUGHUH XLWURO YDQ FLUFXODLU ERXZHQ HQ GLH YDORULVHUHQ GRRUKHHQ GH ZDDUGHNHWHQ YLD QDXZHUH VDPHQZHUNLQJ HQ EHWHUH YHUGLHQPRGHOOHQ

WAT IS CIRCULAIR BOUWEN? &LUFXODLU ERXZHQ LV nHHQ ERXZSUDNWLMN GLH VWUHHIW QDDU HHQ HƯFLÆQW HQ HƪHFWLHI JHEUXLN YDQ KXOSEURQQHQ RP economische, sociale ÄQ HFRORJLVFKH PHHU

ZDDUGH WH FUHÆUHQ RI PLQVWHQV WH EHKRXGHQ via een intense VDPHQZHUNLQJ ELQQHQ KHW ZDDUGHQHWZHUNo2

WELKOM AAN BOORD VAN BRUSSEL Kijk om je heen. Zie je Brussel veranderen? Ja, de hoofdstad zet koers naar een duurzamere en circulaire economie. Met een meer energiezuinige habitat, een zachtere mobiliteit en werkgelegenheid voor iedereen. In het hart van dit project ligt de Haven van Brussel met haar bouwbedrijven, haar containerterminal,

haar schepen. Het schoonste vervoer. Hier ontstaat een nieuwe economie. Dat maakt deel uit van ons masterplan. Start-ups, creatieve mensen, visionaire geesten... wees welkom in het hart van de Brusselse verjonging.

Een kloppend hart in de stad

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

&,5&8/$,5( $0%,7,(6

WAT?

FEITEN EN CĲFERS: WAAR STAAN WE?

&LUFXODLUH JHEUXLNVPRGHOOHQ ]LMQ EXVLQHVVPRGHOOHQ ZDDU het JHEUXLN FHQWUDDO staat, en niet het EH]LW :H KHEEHQ JHHQ VWRI]XLJHU QRGLJ PDDU ZHO HHQ SURSHUH YORHU :H{PRHWHQ QLHW QRRG]DNHOLMN HHQ DXWR EH]LWWHQ PDDU ZLOOHQ ZHO HHQ PRELOLWHLWVRSORVVLQJ 'H PLQGVHW IRFXVW almaar minder op de consumptie van het product an sich, HQ DOPDDU PHHU RS GH GLHQVW RI KHW HƪHFW HUYDQ 'HHO HQ OHDVLQJPRGHOOHQ UHPDQXIDFWXULQJ nUHIXUELVKLQJo HQ KHUJHEUXLN GHOHQ DOOHPDDO KHW]HOIGH GRHO GH OHYHQVGXXU van SURGXFWHQ YHUOHQJHQ HQ KHW JHEUXLN YDQ SURGXFWHQ PDWHULDOHQ RSWLPDOLVHUHQ 'DQN]LM UHJHOPDWLJ RQGHUKRXG YDQ KHW SURGXFW NDQ KHW LQ{RSWLPDOH WRHVWDQG ZRUGHQ JHUHF\FOHHUG RI HHQ{QLHXZH IXQFWLH NULMJHQ

(U ZHUGHQ DO JURWH VWDSSHQ JH]HW ULFKWLQJ KHUJHEUXLN =R ZHUG LQ YDQ KHW JHZLFKW YDQ DOOH JHUHJLVWUHHUGH DIJHGDQNWH YRHUWXLJHQ KHUJHEUXLNW JHUHF\FOHHUG RI HQHUJHWLVFK JHYDORULVHHUG 'DW LV EHWHU GDQ GH (8 QRUP YDQ QXWWLJH WRHSDVVLQJ{ ,Q ZHUGHQ +(9 EDWWHULMHQ1 LQJH]DPHOG GDDUYDQ ZHUG KHUJHEUXLNW LQ WHVWLQJ nVHFRQG OLIHo WRHSDVVLQJHQ UHPDQXIDFWXULQJ RI{UHF\FODJH 2RN KLHU RYHUVWLMJHQ ZH GH (8 QRUP 2

WAT IS REMANUFACTURING? %LM %LM UHPDQXIDFWXULQJ RI KHUIDEULFDWLH ZRUGW HHQ JHEUXLNW EULF product(onderdeel) op het pro NZDOLWHLWVQLYHDX JHEUDFKW NZ YDQ HHQ QLHXZ SURGXFW =R YDQ wordt de levensduur van wo KHW SURGXFW YHUOHQJG +HW KHW nQLHXZHo SURGXFW EHDQWZRRUGW nQLH WHJHOLMN DDQ GH VSHFLƬFDWLHV WHJ YDQ KHW RULJLQHOH SURGXFW YDQ

AMBITIE 3 SECOND LIFE 0HW KHW SURMHFW n6HFRQG /LIHo JHVWHXQG GRRU KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW %H&LUFXODU NDQ 'HFDWKORQ ZZZ GHFDWKORQ EH ]LMQ PLOLHX LPSDFW GUXNNHQ HQ LQLWLHHUW HQ SURPRRW KHW{WHJHOLMN N GH WZHHGHKDQGVPDUNW LQ GH VSRUW +HW{EHGULMI VODDJGH HU PHW{]LMQ &LUFXODU{%LNH 3URMHFW

LQ RP{GH{OHYHQVGXXU YDQ PHHU GDQ GDQ {ƬHWVHQ WH YHUOHQJHQ 'RRU GH RU GH DDQNRRSGUHPSHO YDQ WZHHGHKDQGVƬHWVHQ DQGVƬHWVHQ WH{YHUODJHQ VSHHOW 'HFDWKORQ HHQ GRRUVODJJHYHQGH HQ GRRUVODJJHYHQGH URO LQ GH HYROXWLH QDDU{GH NULQJORRSHFRQRPLH LQ RRSHFRQRPLH LQ %HOJLÆ 'H]H{DFWLH EHSHUNW LPPHUV GH &2 HUV GH &2 -emissies ELM GH SURGXFWLH YDQ{QLHXZH ƬHWVHQ PHW ]RoQ WRQ (QNHOH{FLMIHUV GLH KHW YHUGLHQPRGHO LOOXVWUHUHQ

KOPLOPER CIRCULAIRE GEBRUIKSMODELLEN

n%X\EDFNo ! HU ZHUGHQ DUWLNHOHQ WHUXJJHNRFKW n5HIXUELVKo ! HU ZHUGHQ DUWLNHOHQ RSJHNQDSW /HDVLQJ ! LQ VHSWHPEHU YHUNRFKW 'HFDWKORQ YRRU KHW HHUVW HHQ OHDVHƬHWV

1 % +(9 K\EULGH HQ HOHNWULVFKH YRHUWXLJHQ 2 -DDUYHUVODJ )HEHODXWR 3 6 ,55,6 4 =RZHO ELM GH SURGXFHQW RQWZHUSSULQFLSHV DOV GH FRQVXPHQW JHEUXLN

UITDAGINGEN UITDAG G IN I GEN 2030 • 2Q]H KXLGLJH HFRQRPLH LV QRJ RQYROGRHQGH DIJHVWHPG 2Q]H H KXLGLJH HFRQRPLH LV QR RJ RQYROGR RS{GH{FLUFXODLUH PRGHOOHQ 5HPDQXIDFWXULQJ ELMYRRUEHHOG ZRUGW ELQQHQ (XURSD YRRUDO WRHJHSDVW LQ GH YOLHJ HQ DXWRVHFWRU UHVSHFWLHYHOLMN HQ 3 +HW LV QRRG]DNHOLMN RP GLW PRGHO QDDU{DQGHUH VHFWRUHQ XLW WH EUHLGHQ • (U OLJW HHQ RSGUDFKW YRRU GH RQGHUQHPHUV HQ GH GXUYHUV RP{SURDFWLHI RP WH VFKDNHOHQ QDDU FLUFXODLUH JHEUXLNVPRGHOOHQ 'DW{ZRUGW EHVW RPNDGHUG PHW GXLGHOLMNH UHJHOV URQG KHUJHEUXLN HQ UHSDUDWLH LQFOXVLHI GXLGHOLMNH YHUDQWZRRUGHOLMNKHGHQ YRRU GH{YHUVFKLOOHQGH DFWRUHQ 4 • 'H JURWH XLWGDJLQJ EHVWDDW HULQ RP FLUFXODLUH JHEUXLNVPRGHOOHQ ]RDOV OHDVLQJ HQ nSURGXFW DV D VHUYLFHo QRJ VWHUNHU WH YHUWDOHQ QDDU JURWH YHUGLHQPRGHOOHQ OHHV RRN n)LQDQFLÆOH VKLIW QDDU HHQ FLUFXODLUH HFRQRPLHo S

&,5&8/$,5( $0%,7,(6

WAT?

FEITEN EN CIJFERS: WAAR STAAN WE?

(HQ FLUFXODLUH HFRQRPLH PRHW DIYDO ]R YHHO PRJHOLMN YHUPLMGHQ PDDU RS HHQ EHSDDOG PRPHQW EHUHLNW HHQ PDWHULDDO SURGXFW RQYHUPLMGHOLMN KHW HLQGH YDQ ]LMQ QXWWLJH JHEUXLNVIDVH :H PRHWHQ GDQ ]R YHHO PRJHOLMN ZDDUGH EHKRXGHQ door KRRJZDDUGLJH VRUWHHU HQ UHF\FODJHWHFKQLHNHQ WRH WH SDVVHQ

%HOJLÆ LV NRSORSHU RS KHW YODN YDQ UHF\FODJH 0HW KDDOW %HOJLÆ LQ (XURSD KHW KRRJVWH UHF\FODJHSHUFHQWDJH van alle VRRUWHQ YHUSDNNLQJVDIYDO HQ SUHVWHHUW GDDUPHH YHHO EHWHU GDQ KHW (XURSHHV JHPLGGHOGH ]LH ƬJXXU KLHUQDDVW

INVOER NIEUWE E BLAUWE ZAK (FOST PLUS) 0HW GH LQYRHU YDQ GH QLHXZH EODXZH DXZH 3 0' ]DN1 NRPW HU RS MDDUEDVLV Q op WRQ H[WUD YHUSDNNLQJHQ op de UHF\FODJHPDUNWHQ 9HUSDNNLQJHQ LQJHQ die anders automatisch in de YHUEUDQGLQJVRYHQ EHODQGHQ PDDU DDU GLH QX ]RYHHO PRJHOLMN ORNDDO ]XOOHQ OOHQ ZRUGHQ YHUZHUNW 'H XLWERXZ YDQ YDQ YLMI QLHXZH KRRJWHFKQRORJLVFKH H VRUWHHUFHQWUD HQ GH RQWZLNNHOLQJ QJ YDQ UHF\FODJHFDSDFLWHLW RS HLJHQ ERGHP JHYHQ GH ORNDOH circulaire economie een extra LPSXOV =R NRPW HU LQ &KDUOHURL HHQ IDEULHN YRRU GH UHF\FODJH YDQ 3(7 ƮHVVHQ ),/$2 ,Q EHUHLNWH KHW %HOJLVFKH EHGULMIVOHYHQ HYHQ HHQ UHF\FODJHSHUFHQWDJH YDQ YRRU SODVWLF YHUSDNNLQJHQ Q 'H LQYRHU YDQ GH QLHXZH EODXZH ]DN H ]DN SODDWVW %HOJLÆ LQ SROHSRVLWLH RP ]LMQ P ]LMQ YLHUGH DPELWLH ZDDU WH PDNHQ NRSORSHU NRSORSHU ZRUGHQ LQ UHF\FODJH LQ GH (8 0HHU LQIR RYHU - GH QLHXZH EODXZH 3 0' ]DN ZZZ GHQLHXZHEODXZH]DN EH - GH nFLUFXODLUHo DFWLYLWHLWHQ YDQ )RVW 3OXV FRP IRVWSOXV EH DFWLYLW\UHSRUW QO GH FLUFXODLUH HFRQRPLH LQ DFWLH

1 De P+ staat voor het extra plastic GDW LQ GH QLHXZH EODXZH ]DN WHUHFKW NDQ YDQ QDDU VRRUWHQ SODVWLF 9DQDI QX NXQW X ELMYRRUEHHOG RRN XZ FKLSVYHUSDNNLQJ HQ \RJKXUWSRWMH NZLMW LQ GH EODXZH ]DN *RHG YRRU {NJ H[WUD YHUSDNNLQJVDIYDO SHU LQZRQHU SHU MDDU GDW NDQ ZRUGHQ JHVRUWHHUG HQ JHUHF\FOHHUG

AMBITIE 4

KOPLOPER HOOGWAARDIG TERUGWINNEN MATERIALEN

RECYCL AGEPERCENTAGE VAN ALLE SOORTEN VERPAKKINGSAF VAL IN 2019 Belgium Netherlands Luxembourg Denmark Czechia Finland Italy Spain Slovakia Slovenia Cyprus Estonia Fran France Aust Austria avera EU 27 average Swed Sweden Germa Germany Portug Portugal Irela Ireland Latv Latvia U UK* Lithuan Lithuania Bulgari Bulgaria* Gree Greece Romani Romania* Pola Poland Norway Norw Croatia Croa Hunga Hungary Malta* Malt

84,2%

64,8%

UITDAGINGEN 2030

100

2RN DQGHUH PHHU VSHFLƬHNH UHF\FODJHFLMIHUV XLW (XURVWDW ZHHUVSLHJHOHQ RQ]H LQVSDQQLQJHQ YRRU YHUVFKLOOHQGH VWURPHQ

82 2,6%

'H DIYDOEHUJ ]DO QLHW PHWHHQ NULPSHQ 2P RQ]H NRSSRVLWLH WHJHQ WH FRQVROLGHUHQ PRHW RQV ODQG QDDVW GH EHVWDDQGH SUDNWLMNHQ RRN YRORS LQ]HWWHQ RS GH V\QHUJLH WXVVHQ EHGULMYHQ :H ZHWHQ GDW KHW DIYDO YDQ EHGULMI ; HHQ JURQGVWRI NDQ ]LMQ YRRU EHGULMI < PDDU GH ZLVVHOZHUNLQJ HQ communicatie tussen de economische actoren NDQ QRJ EHWHU 2P KHW UHQGHPHQW YDQ VRUWHHU HQ UHF\FODJHSURFHVVHQ WH YHUKRJHQ PRHWHQ ZH YRORS GH NDDUW WUHNNHQ YDQ LQQRYDWLHYH WHFKQLHNHQ SURIHVVLRQDOLVHULQJ in alle VHFWRUHQ LQFOXVLHI

FDSDFLW\ EXLOGLQJ

HQ YRRUWGXUHQGH RQWZLNNHOLQJ van WHFKQLVFKH YDDUGLJKHGHQ ELM GH ZHUNQHPHUV

%URQ %URQ (XURVWDW &LMIHUV (XURVWDW &LMI

5HF\FODJH YDQ GH ORRGEDWWHULMHQ LQ

97% 9

7HUXJZLQQLQJ YDQ JHEUXLNWH EDQGHQ LQ YDQ GH LQJH]DPHOGH EDQGHQ

97%

7HUXJZLQQLQJ YDQ ERXZ HQ VORRSDIYDO LQ

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

&,5&8/$,5( $0%,7,(6

FOCUS: DIGITALE INNOVATIE WAT? 2QGHU nHQDEOHUVo YHUVWDDQ ZH DOOH PDDWUHJHOHQ die de transitie naar een circulaire economie NXQQHQ YHUVQHOOHQ 9RRUEHHOGHQ ]LMQ RSHQ LQQRYDWLH GLJLWDOH WHFKQRORJLH SODWIRUPHQ HQ OHUHQGH QHWZHUNHQ (HQ HQDEOHU NDQ HYHQJRHG KHW VHQVLELOLVHUHQ YDQ GH FRQVXPHQW ]LMQ +LM PRHW LPPHUV ZRUGHQ RYHUWXLJG YDQ GH PHHUZDDUGH YDQ FLUFXODLUH SURGXFWHQ GLHQVWHQ HQ ]LMQ JHGUDJ DDQSDVVHQ RP GH WUDQVLWLH QDDU HHQ YROOHGLJ FLUFXODLUH HFRQRPLH VQHOOHU WH NXQQHQ UHDOLVHUHQ

'LJLWDOLVHULQJ HQ FLUFXODULWHLW GHOHQ GH]HOIGH DPELWLH HHQ{GXXU]DPH ZHOYDUHQGH WRHNRPVW 'H UHVXOWDWHQ YDQ GH{RQGHUQHPLQJVHQTXÅWH YDQ GH 6(59 6WLFKWLQJ ,QQRYDWLH $UEHLG YDQ 1 WRQHQ GDW RQGHUQHPLQJHQ PHW HHQ KRJH LQQRYDWLHZDDUGH RRN EHWHU VFRUHQ RS YODN YDQ FLUFXODULWHLW 'H{ZHJ{QDDU HHQ YROOHGLJ FLUFXODLUH HFRQRPLH LV LQ GH HHUVWH plaats een GLJLWDOLVHULQJVXLWGDJLQJ 'LJLWDOH LQQRYDWLH $, nGLJLWDO WZLQVo {f HQ HHQ VWHUNH GDWDPDWXULWHLW NXQQHQ ZRUGHQ RPJH]HW QDDU FLUFXODLUH VWUDWHJLHÆQ ]RDOV HƯFLÆQWHU RQGHUKRXG HQ KRJHUH UHF\FODJH :H NXQQHQ KLHU QRJ YHUGHU LQ JDDQ GRRU GH SULQFLSHV YDQ FLUFXODLU PDWHULDOHQEHKHHU RRN LQ GH ZDDUGHQNHWHQ YDQ GLJLWDOH{SURGXFWHQ WH LQWHJUHUHQ 'LJLWDOH WHFKQRORJLHÆQ YRUPHQ HHQ RQPLVEDUH KHIERRP voor KHW RSVFKDOHQ YDQ GH FLUFXODLUH HFRQRPLH :H PRHWHQ FLUFXODLUH KHW RS RSVFKDOHQ YDQ GH FL FLUFXODLUH HFRQ LQQRYDWLH LQ GH YHUVFKLOOHQGH LQGXVWULHÆQ EOLMYHQ VWLPXOHUHQ LQQRYDWLH H LQ LQ GH YHUVFKLOOHQ HQGH LQGXVWU =R ERXZGH (&(5$ =R ERX RXZGH Z (&(5$ 2 DO HHQ NDGHU GDW{GH EDQG WXVVHQ GH D HHQ ND DO GLJLWD LW OH HQ GH FLU LUFXODLUH GLJLWDOH HQ GH FLUFXODLUH NHQQLVJHPHHQVFKDSSHQ YHUVWHUNW 9HUGHUH NHQQLVGHOLQJ HQ RSVFKDOLQJ YH HUVWHUNW 9HU HUGHUH YYDQ HHQ GLJLWDOH FLUFXODLUH HFRQRPLH YDQ HHQ GLJL JLWDOH LV FUXFLDDO LV FUXFLDDO RP RQ]H SROHSRVLWLH O RP WHJHQ WH{YHUZH]HQOLMNHQ WHJHQ

ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE OM BETER TE RECYCLEREN 3RO\3HUFHSWLRQ SRO\SHUFHSWLRQ FRP RQ FRP

JHEUXLNW FDPHUDoV HQ DUWLƬFLÆOH LQWHOOLJHQWLH RP HON PDWHULDDO GDW GH UHF\FODJH VRUWHHUFHQWUD ELQQHQVWURRPW WH YROJHQ HQ WH FDWHJRULVHUHQ 9LD VOLPPH WUDFN N DQG WUDFH HQ HHQ LQVFKDWWLQJ YDQ Q GH RSSHUYODNWH HQ PDVVD YDQ KHW HW G YDQ REMHFW RQWVWDDW HHQ WRWDDOEHHOG YDQ HON PDWHULDDO 2S GLH PDQLHU NULMJHQ MJHQ RSHUDWRUV WRHJDQJ WRW UHDOWLPH HQ HQ KLVWRULVFKH GDWD YDQ HONH VRUWHHUVWDS HUVWDS 'DQN]LM GLH GDWD NXQQHQ ]H{VQHO VFKDNHOHQ HQ ELMVWXUHQ PHW HHQ YHUEHWHUGH UHF\FODJH DOV UHVXOWDDW

1 6 RFLDDOHFRQRPLVFKH 5DDG YDQ 9ODDQGHUHQ 6(59 SXEOLFHHUW GULHMDDUOLMNV HHQ RQGHUQHPLQJVHQTXÅWH KHW SURMHFWUDSSRUW YDQ LV ORSHQGH GH DQDO\VH YDQ GH UHVXOWDWHQ KLHUYDQ ZRUGHQ LQ YHUZDFKW 2 (XURSHDQ &LUFXODU (FRQRP\ 5HVHDUFK $OOLDQFH (&(5$ :KLWHSDSHU GLJLWDO FLUFXODU HFRQRP\ 2FWREHU

AMBITIE 5

STERK IN ‘ENABLERS’ CIRCULAIRE ECONOMIE

UITDAGINGEN 2030 2QV ODQG EHVFKLNW RYHU KHHO ZDW NHQQLV HQ H[SHUWLVH LQ]DNH FLUFXODLUH HFRQRPLH OHHV RRN n=HW XZ HHUVWH FLUFXODLUH VWDSSHQo S { PDDU ]H GULQJW QRJ RQYROGRHQGH GRRU LQ GH EHGULMIVZHUHOG 'DDURP PRHWHQ ZH PD[LPDDO EOLMYHQ LQ]HWWHQ op OHUHQGH QHWZHUNHQ en RSHQ LQQRYDWLH om ondernemers WH RYHUWXLJHQ GH FLUFXODLUH VWDS WH ]HWWHQ WHJHQ 'H overheid speelt een cruciale rol om de communicatie en VDPHQZHUNLQJ GRRUKHHQ GH ZDDUGHQNHWHQ WH IDFLOLWHUHQ KHW RQGHUVWHXQHQG ZHWJHYHQG NDGHU YHUGHU WH YHUƬMQHQ HQ LQQRYDWLHYH EXVLQHVVPRGHOOHQ WH RQGHUVWHXQHQ +HW LV RRN GH WDDN YDQ GH RYHUKHLG RP GH FRQVXPHQW WH VHQVLELOLVHUHQ

Philippe Weiler, Head of Sustainability Lidl Belgium CSR Professional of the Year 2020

Wie wordt de Sustainability Professional 2022? Bent of kent u iemand uit uw organisatie die duurzaamheid ademt? Die als CEO, HR-manager, marketeer, projectleider of event manager een belangrijke sustainability-rol speelt als motivator, inspirator of implementator?

Nomineer uw Sustainability Professional op sustainabilityprofessional.be U kan ook een Sustainability Pioneer nomineren: een starter op gebied van sustainability die op inspirerende wijze een toonaangevend project of best practice heeft neergezet.

De Sustainability Professional Awards reiken we uit op donderdag 24 februari 2022. Hou deze datum alvast vrij.

Georganiseerd door

Met de steun van

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

&,5&8/$,5( (&2120,( ),1$1&,¦1

FINANCIËLE SHIFT NAAR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE “It’s all about the economy, stupid!” Het zijn de bekende woorden van James Carville – politieke raadgever van %LOO{&OLQWRQ 1DDVW NOLPDDW HQ GXXU]DDPKHLG JDDW RRN circulaire economie uiteraard hoofdzakelijk over HFRQRPLH HQ GXV RYHU ƬQDQFLÆQ 'DW DVSHFW EOLMIW HFKWHU vaak onderbelicht, het is nochtans een cruciale schakel YRRU HHQ VXFFHVYROOH FLUFXODLUH WUDQVLWLH )LQDQFLÆOH spelers hebben de sleutels in handen om circulaire businessmodellen rendabeler te maken en om ƬQDQFLÆOH{RQGHUVWHXQLQJ WH{ELHGHQ DDQ SLRQLHUV

Q]H ERRGVFKDS LV GXLGHOLMN HQNHO YLD VDPHQZHUNLQJ WXVVHQ DOOH DFWRUHQ NXQQHQ ZH HHQ FLUFXODLUH WRHNRPVW UHDOLVHUHQ 'H YROOHGLJH PDDWVFKDSSHOLMNH YLMIKRHN KHHIW HHQ URO LQ GLW YHUKDDO QDDVW RYHUKHGHQ RQGHUQHPHUV PLGGHQYHOGRUJDQLVDWLHV HQ RQGHU]RHNVLQVWHOOLQJHQ VSHOHQ RRN GH ƬQDQFLÆOH LQVWHOOLQJHQ HHQ FUXFLDOH URO )LQDQFLÆOH RQGHUVWHXQLQJ LV LPPHUV QRRG]DNHOLMN YRRU EHGULMYHQ GLH HHQ FLUFXODLU EXVLQHVVPRGHO RS SRWHQ ]HWWHQ =H IDFLOLWHHUW EHGULMYHQ RP FLUFXODLUH EXVLQHVVPRGHOOHQ UHQGDEHO DDQWUHNNHOLMN HQ FRPSHWLWLHI WH PDNHQ +LHURQGHU YLQGW X HHQ RYHU]LFKW YDQ SRWHQWLÆOH ƬQDQFLHULQJVEURQQHQ

NOOD AAN FINANCIERING? WEES CIRCULAIR! 'H (8 *UHHQ 'HDO LV HHQ DPELWLHX]H JDPHFKDQJHU GLH KHHO ZDW EHZHJLQJ LQ JDQJ ]HWWH 2RN LQ GH ƬQDQFLÆOH ZHUHOG NZDPHQ KHHO ZDW QLHXZH UHJHOV HQ ƬVFDOH VWLPXOL s RI ]LMQ QRJ LQ RQWZLNNHOLQJ s GLH HHQ FLUFXODLU EXVLQHVVPRGHO YHUVQHOOHQ De WD[RQRPLH YDQ GH (8 1 LV EHGRHOG RP WH EHSDOHQ RI HHQ DFWLYLWHLW YDQXLW PLOLHXRRJSXQW DOV GXXU]DDP NDQ ZRUGHQ EHVFKRXZG =R ZHUGHQ LQ WRWDDO ]HV REMHFWLHYHQ RPVFKUHYHQ ZDDURQGHU EHKDOYH NOLPDDWDGDSWDWLH HQ KHW EHKRXG YDQ ELRGLYHUVLWHLW RRN GH WUDQVLWLH QDDU HHQ FLUFXODLUH HFRQRPLH

(ONH HFRQRPLVFKH DFWLYLWHLW GLH YHUYDW ]LW RQGHU GH 7D[RQRP\ ]DO RRN ZRUGHQ EHRRUGHHOG RS KDDU WUDQVLWLHYHUPRJHQ QDDU HHQ FLUFXODLUH HFRQRPLH 'H WD[RQRPLH KHHIW WRW GRHO GH ƬQDQFLÆOH VWURPHQ RP WH EXLJHQ QDDU PHHU GXXU]DPH DFWLYLWHLWHQ 'DW JHOGW RRN YRRU GH QLHW ƬQDQFLÆOH UDSSRUWHULQJHQ ]RDOV GH (6* UDWLQJV 'H]H n(QYLURQPHQWDO 6RFLDO *RYHUQDQFHo UDWLQJ JHHIW DDQ LQ ZHONH PDWH HHQ EHGULMI GXXU]DDP HQ YHUDQWZRRUG RQGHUQHHPW )LQDQFLÆOH VSHOHUV EDVHUHQ ]LFK PHHU HQ PHHU RS GH (6* UDWLQJV RP OHQLQJHQ WH YHUVWUHNNHQ 2P RSWLPDOH ƬQDQFLÆOH VWHXQ WH YHUNULMJHQ KHHIW HHQ EHGULMI HU LQ GH WRHNRPVW ELMJHYROJ DOOHHQ YRRUGHHO ELM RP VWHUN WH VFRUHQ RS GXXU]DDPKHLG HQ FLUFXODULWHLW :LH ]LFK ZLO YHU]HNHUHQ YDQ HHQ RSWLPDOH ƬQDQFLHULQJ, ]DO ]LMQ EHGULMIVPRGHO FLUFXODLU PRHWHQ XLWERXZHQ

1 'H (8 7D[RQRP\ LV HHQ FODVVLILFDWLHV\VWHHP ZDDULQ HHQ OLMVW ZRUGW RSJHVWHOG YDQ GXXU]DPH HFRQRPLVFKH DFWLYLWHLWHQ LQZHUNLQJWUHGLQJ 'H ]HV PLOLHXGRHOVWHOOLQJHQ ]LMQ GH YROJHQGH 0LWLJDWLH YDQ NOLPDDWYHUDQGHULQJ $ DQSDVVLQJ DDQ NOLPDDWYHUDQGHULQJ 'XXU]DDP JHEUXLN HQ EHVFKHUPLQJ YDQ ZDWHU HQ PDULHQH{KXOSEURQQHQ 7UDQVLWLH QDDU HHQ FLUFXODLUH HFRQRPLH 3UHYHQWLH HQ EHVWULMGLQJ YDQ YHURQWUHLQLJLQJ % HVFKHUPLQJ HQ KHUVWHO YDQ ELRGLYHUVLWHLW HQ HFRV\VWHPHQ

HOE PASSEN DE FINANCIËLE INSTELLINGEN ZICH AAN? ,Q KHW OLQHDLUH GHQNHQ ZRUGW HHQ SURGXFW JHZDDUGHHUG RS EDVLV YDQ ]LMQ LQLWLÆOH NRVW ,Q{FLUFXODLUH JHEUXLNVPRGHOOHQ LV HHQ WRWDDO DQGHUH ORJLFD YDQ WRHSDVVLQJ niet het EH]LW{PDDU ZHO de IXQFWLH en de OHYHQVGXXU KHEEHQ een ZDDUGH GHQN DDQ GHHOHFRQRPLH SURGXFW DV D VHUYLFH KHUJHEUXLN f OHHV RRN KHW LQWHUYLHZ PHW -DQH] 3RWRèQLN S

8LWEHVWHHG EHKHHU KLHU NLHVW GH YHQGRU YRRU HHQ YHUGHUJDDQGH YRUP YDQ XLWEHVWHGLQJ HQ ODDW KLM QLHW DOOHHQ GH HLJHQGRP YDQ GH DVVHW RYHU DDQ GH OHDVLQJPDDWVFKDSSLM LQWHJUDWRU PDDU RRN GH IDFWXUDWLH KHW LQQHQ YDQ DOOH LQNRPVWHQ KHW EXQGHOHQ YDQ GLHQVWHQ HQ DFKWHUOLJJHQG GH KHUYHUGHOLQJ YDQ DO GLH GLHQVWHQ RQGHUKRXG YHU]HNHULQJHQ GRRU HHQ RI PHHUGHUH GLHQVWYHUOHQHUV

H OHDVLQJPDDWVFKDSSLM EOLMIW HLJHQDDU YDQ GH DVVHW ' 'RRU GH EHWURNNHQKHLG YDQ GH YHQGRU NDQ KHW SURGXFW PDNNHOLMNHU ZRUGHQ KHUVWHOG WHUXJJHQRPHQ HQ JHUHF\FOHHUG Eigen beheer /HYHUDQFLHU 9HQGRU

/HDVLQJ PDDWVFKDSSLM

*HEUXLNHU .ODQW

Uitbesteed beheer /HDVLQJPDDWVFKDSSLM

/HYHUDQFLHU 9HQGRU

*HEUXLNHU .ODQW

WAAR VIND IK FINANCIERING?

'H HLQGJHEUXLNHUV NODQWHQ EHWDOHQ YRRU KHW JHEUXLN YDQ JRHGHUHQ HQ SURGXFWHQ QLHW ODQJHU YRRU KHW EH]LW HUYDQ +HW LV YDQ JURRW EHODQJ GDW GH ƬQDQFLÆOH LQVWHOOLQJHQ PHHJDDQ LQ GH]H nPLQGVKLIWo HQ EHVHƪHQ dat de LQLWLÆOH LQYHVWHULQJ YHHO JURWHU ZRUGW %LM KHW ƬQDQFLHHO ZDDUGHUHQ YDQ FLUFXODLUH EXVLQHVVPRGHOOHQ ]DO GH KHOH ZDDUGHNHWHQ WHJHQ KHW OLFKW PRHWHQ JHKRXGHQ ZRUGHQ *URWH VWDUWLQYHVWHULQJHQ PRJHQ GDDUELM JHHQ WDERH ]LMQ 'DW{ZRUGW GH DDQSDN YDQ GH{WRHNRPVW

IN DE PRAKTIJK: LEASING )LQDQFLÆOH LQVWHOOLQJHQ NXQQHQ HQ ZLOOHQ HHQ EHODQJULMNH URO RSQHPHQ RP GH WUDQVLWLH QDDU GH FLUFXODLUH HFRQRPLH WH YHUVQHOOHQ =H EHVFKLNNHQ RYHU SDVVHQGH ƬQDQFLÆOH RSORVVLQJHQ RP GH VZLWFK YDQ EH]LW QDDU JHEUXLN YDQ DVVHWV PRJHOLMN WH PDNHQ /HDVLQJ NDQ GDDUELM HHQ ELM]RQGHU JHVFKLNW ƬQDQFLHHO LQVWUXPHQW ]LMQ +HW LV LQ HVVHQWLH HHQ LQYHVWHULQJVYRUP JHERXZG RS HHQ GULHKRHNVYHUKRXGLQJ ]LH ƬJXXU KLHURQGHU WXVVHQ GH OHDVLQJPDDWVFKDSSLM GH NODQW JHEUXLNHU HQ GH YHQGRU SURGXFHQW RI OHYHUDQFLHU YDQ GH DVVHW (U{EHVWDDQ WZHH PRJHOLMNKHGHQ (LJHQ EHKHHU LQ HLJHQ EHKHHU EOLMIW HHQ OHYHUDQFLHU YHQGRU GH HQLJH JHVSUHNV HQ FRQWUDFWSDUWLM ULFKWLQJ JHEUXLNHU NODQW 'H VWUXFWXXU VWHOW GH OHYHUDQFLHU YHQGRU LQ VWDDW RP GH DVVHWV EXLWHQ EDODQV WH KRXGHQ RQGDQNV KHW IHLW GDW KLM GH YROOHGLJH nIURQWLQJo GRHW QDDU GH HLQGJHEUXLNHU

+RH VWDUW X FRQFUHHW PHW GH UHDOLVDWLH YDQ XZ FLUFXODLU EXVLQHVVPRGHO" :DDU YLQGW X DGYLHV HQ WHJHPRHWNRPLQJ YRRU GH WDOOR]H LQYHVWHULQJHQ" 8 VWDDW HU QLHW DOOHHQ YRRU HQ NXQW ELM KHHO ZDW RUJDQLVDWLHV WHUHFKW YRRU VXEVLGLHV HQ ƬQDQFLÆOH RQGHUVWHXQLQJ OHHV RRN KHW DUWLNHO n=HW XZ HHUVWH FLUFXODLUH VWDSSHQn S ELM 9ODDQGHUHQ &LUFXODLU YLQGW X HHQ RYHU]LFKW YDQ GH{9ODDPVH RYHUKHGHQ HQ IRQGVHQ GLH PLGGHOHQ YULMPDNHQ YRRU FLUFXODLUH SURMHFWHQ ZDDURQGHU ELMYRRUEHHOG GH DOJHPHQH LQQRYDWLHVWHXQ YDQ 9/$,2{ - &LUFXODU :DOORQLD PHW GH RSURHS n*R &LUFXODUo ZRUGHQ EHGULMYHQ JHVWLPXOHHUG RP FLUFXODLUH GULMYHQ NXQQHQ VSHFLƬHNH SURMHFWHQ LQ WH GLHQHQ %HGULMYHQ NXQQHQ VSHFLƬHNH Q KHW :DDOV *HZHVW WRW ƬQDQFLÆOH VWHXQ NULMJHQ YDQ KHW :DDOV *HZHVW WRW HXUR &LUFXODLUH $DQNRRS HQ WRW HXUR QNRRS HQ WRW HXUR 2SVWDUW HQ 2YHUJDQJ 3 URHS YRRU %UXVVHOVH - %H&LUFXODU HHQ SURMHFWRSURHS YRRU %UXVVHOVH EHGULMYHQ ZDDU VXEVLGLHV NXQQHQ RSORSHQ WRW XQQHQ RSORSHQ WRW {HXUR 4 Q 'DDUQDDVW EHVWDDQ QRJ WDO YDQ PRJHOLMNKHGHQ RP{NUHGLHW WH NULMJHQ NULMJHQ DQN (,%

'H{(XURSHVH ,QYHVWHULQJVEDQN (,%

LQYHVWHHUGH GH{YRRUELMH YLMI{MDDU DDU PHHU GDQ ELOMRHQ{HXUR LQ GH GH FRƬQDQFLHULQJ YDQ FLUFXODLUH SURMHFWHQ SURMHFWHQ n&LUFXODLUH HFRQRPLHo SURMHFWHQ HQ PHW HHQ JHPLGGHOG WRW KRRJ{ULVLFR ULVLFR NXQQHQ ZRUGHQ RQGHUJHEUDFKW ELM FKW ELM KHW (XURSHHV )RQGV YRRU VWUDWHJLVFKH DWHJLVFKH LQYHVWHULQJHQ ()6, ,QQRY)LQ HQ DQGHUH Q HQ DQGHUH VSHFLDOH ƬQDQFLHULQJVLQVWUXPHQWHQ PHQWHQ PHW HHQ{KRJHU ULVLFRSRWHQWLHHO HHO 5

2 +HW 9ODDPV $JHQWVFKDS ,QQRYHUHQ HQ 2QGHUQHPHQ 9/$,2 KHHIW HHQ ILQDQFLHULQJVJLGV HQ ILQDQFLHULQJVDGYLVHXUV RP X DOV ondernemer verder te helpen in de FLUFXODLUH WUDQVLWLH YODLR EH QO EHJHOHLGLQJ DGYLHV ILQDQFLHULQJ 3 ZDOORQLH EH IU GHPDUFKHV SDUWLFLSHU ODSSHO SURMHWV JR FLUFXODU SRXU ILQDQFHU YRWUH SURMHW en-economie-circulaire 4 FLUFXODUHFRQRP\ EUXVVHOV DSSHOV D SURMHWV EH FLUFXODU HQWUHSULVHV "ODQJ QO 5 %URQ HLE RUJ DWWDFKPHQWV WKHPDWLF FLUFXODUBHFRQRP\BHQ SGI 0 HHU LQIR ZZZ HLE RUJ HQ SURGXFWV PDQGDWHV SDUWQHUVKLSV LQQRYILQ LQGH[ KWP 6 'H %/9 LV HHQ GHHOYHUHQLJLQJ YDQ )HEHOILQ GH %HOJLVFKH IHGHUDWLH YDQ GH ILQDQFLÆOH VHFWRU %LM )HEHOILQ $FDGHP\ NXQW X ERYHQGLHQ WHUHFKW YRRU HHQ H[WUD RSOHLGLQJ RYHU GH URO YDQ ILQDQFLÆOH VSHOHUV LQ GH RQGHUVWHXQLQJ YDQ GH FLUFXODLUH WUDQVLWLH 0HHU LQIR IHEHOILQ DFDGHP\ EH QO RSOHLGLQJHQ GH URO YDQ GH RSOHLGLQJHQ GH URO YDQ GH ILQDQFLHOH LQVWHOOLQJHQ LQ GH circulaire-economie

CHARTER LEASING CIRCULAR 'H %HOJLVFKH /HDVLQJYHUHQLJLQJ %/9 { stelde een n&KDUWHU /HDVLQJ &LUFXODUo op om zijn leden aan te sporen om de implementatie van circulaire bedrijfsmodellen mogelijk te maken en te versnellen. Het charter bevat ook een aantal voorwaarden waaraan een circulair project moet voldoen om gemakkelijk via leasing te kunnen worden JHƬQDQFLHUG 5DDGSOHHJ KHW FKDUWHU RS GH ZHEVLWH YDQ GH %/9 OHDVLQJFLUFXODU QO SGI EOY DEO EH

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

+(/3'(6.

Moeten we u nog overtuigen? Een circulaire economie is het toekomstmodel om uw bedrijf te laten renderen op een duurzame manier. Met HHQ FLUFXODLU EXVLQHVVPRGHO SURƬOHHUW HQ GLƪHUHQWLHHUW X ]LFK LQ GH PDUNW HQ versterkt u uw concurrentievoordeel. 7LMG GXV RP GH HHUVWH FRQFUHWH VWDSSHQ te zetten. Informeer u grondig en school bij zodat u vastberaden en doordacht de transitie naar uw circulair model kunt starten. Wij zetten u alvast op KHW{JRHGH{VSRRU

Q GH ZLOGJURHL YDQ LQ Q GH ZLOGJURHL YDQ LQIRUPDWLH URQG FLUFXODLUH HFRQRPLH LV KHW VRPV HFRQRPLH LV KHW VRPV PRHLOLMN RP GRRU GH ERPHQ QRJ KHW ERV WH ]LHQ 'H IHGHUDOH UHJHULQJ HQ GH QRJ KHW ERV WH ]LHQ ' UHJLRQDOH RYHUKHGHQ UHJLRQDOH RYHUKHGHQ UHLNHQ KHHO ZDW WRROV HQ VXSSRUW DDQ 9DQ WKHRUHWLVFKH ZHJZLM]HUV over VXSSRUW DDQ 9DQ WKH RSOHLGLQJVFXUVXVVHQ ƬQDQFLÆOH LQFHQWLYHV tot RSOHLGLQJVFXUVXVVHQ ƬQ OHHUQHWZHUNHQ en DGYLH DGYLHV van GHVNXQGLJHQ +LHURQGHU YLQGW X FRQFUHWH YRRUEHHOGHQ HQ ZHEDGUHVVHQ PHW GH YLQGW X FRQFUHWH YRRUEHH PHHVW XS WR GDWH LQIRUP PHHVW XS WR GDWH LQIRUPDWLH 2RN ZHUNJHYHUVIHGHUDWLHV HQ DQGHUH JHVSHFLDOLVHHUGH FRQVXOWDQWV ELHGHQ HQ DQGHUH JHVSHFLDOLVHHU RSOHLGLQJ FRDFKLQJ HQ JRHGH SUDNWLMNHQ RSOHLGLQJ FRDFKLQJ HQ J

FEDERALE NIVE NIVEAU 'H IHGHUDOH UHJHULQJ ZH 'H IHGHUDOH UHJHULQJ ZHUNWH HHQ QLHXZH URDGPDS XLW KHW ]JQ )HGHUDDO $FWLHS KHW ]JQ )HGHUDDO $FWLHSODQ &LUFXODLUH (FRQRPLH 'DW KHHIW GH DPELWLH RP DOOH EHVFKLNEDUH HQ UHOHYDQWH 'DW KHHIW GH DPELWLH RP NHQQLV WH FHQWUDOLVHUHQ H NHQQLV WH FHQWUDOLVHUHQ HQ GH UHJLRoV EHWHU WH EHWUHNNHQ ELM WRHNRPVWLJH IHGHUDOH EHOHLGVSODQQHQ EHWUHNNHQ ELM WRHNRPVWLJ 'H FRQFUHWLVHULQJ YDQ GLH PDDWUHJHOHQ LV YRORS LQ 'H FRQFUHWLVHULQJ YDQ GLH RQWZLNNHOLQJ 'DDUQDDVW YRRU]LHW KHW %HOJLVFKH RQWZLNNHOLQJ 'DDUQDDVW UHODQFHSODQ LQ HHQ FLUFXODLUH UHODQFH YLD HHQ EXGJHW UHODQFHSODQ LQ HHQ FLUFX YDQ b PLOMRHQ1 GDW ZR GDW ZRUGW YULMJHPDDNW YRRU GH YHUGHUH RQGHUVWHXQLQJ Y YHUGHUH RQGHUVWHXQLQJ YDQ HHQ FLUFXODLUH HFRQRPLH

VLAANDEREN CIRCULAIR C

ZET UW EERSTE CIRCULAIRE STAPPEN 22

2S 9ODDPV QLYHDX YLQGW X 2S 9ODDPV QLYHDX YLQGW X ELM 9ODDQGHUHQ &LUFXODLU HHQ DFWXHHO RYH &LUFXODLU HHQ DFWXHHO RYHU]LFKW YDQ ZHELQDUV HQ RSOHLGLQJHQ 'LW OHUHQG SDUWQHUVFKDS ZHUNW HQ RSOHLGLQJHQ 'LW OHUHQ samen met een multidisciplinair multidisc team van de 2SHQEDUH 9ODDPVH $IYDOVWRƪHQPDDWVFKDSSLM 2SHQEDUH 9ODDPVH $IYD 29$0 HQ ELHGW YHUVFKLOOHQGH{WRROV 29$0 HQ ELHGW YHUVFKL • +HW &( .RPSDV FH NR +HW &( .RPSDV FH NRPSDV YODDQGHUHQ FLUFXODLU EH ZLMVW X GH ULFKWLQJ QDDU GH EHVWH PRJHOLMNKHGHQ URQG ZLMVW X GH ULFKWLQJ QDD FLUFXODLU RQGHUQHPHQ HQ GH PHHVW JHVFKLNWH PDQLHU FLUFXODLU RQGHUQHPHQ RP XZ FLUFXODLU EXVLQHVVPRGHO WH RQWZLNNHOHQ RP XZ FLUFXODLU EXVLQH • In de &LUFXODLUH 'RHQHUV GDWDEDQN (vlaanderenFLUFXODLU EH QO GRHQHUV LQ YODDQGHUHQ GRHW X LQVSLUDWLH RS ELM SLRQLHUV HQ YLQGW X YRRUEHHOGHQ YDQ FDVHV RYHU DOOH VHFWRUHQ KHHQ LQ 9ODDQGHUHQ • 1RRG DDQ H[SHUWHQDGYLHV" &LUFOH $LG (vlaanderenFLUFXODLU EH QO FLUFOHDLG EUHQJW X LQ FRQWDFW PHW WRSGHVNXQGLJHQ

CIRCULAR WALLONIA

WHAT’S NEXT?

0HW GH SXEOLFDWLH YDQ GH URDGPDS &LUFXODU :DOORQLD VFKDNHOW GH :DDOVH UHJHULQJ HHQ YHUVQHOOLQJ KRJHU QDDU HHQ FLUFXODLUH HFRQRPLH 2S GH ZHEVLWH HFRQRPLHFLUFXODLUH ZDOORQLH EH YLQGW X SURMHFWRSURHSHQ HYHQWV ZHELQDUV HQ SURMHFWHQ ]RDOV • n*UHHQ 'HDO $FKDWV &LUFXODLUHVo HFRQRPLHFLUFXODLUH ZDOORQLH EH JUHHQ GHDO XLWJHUROG GRRU GH 6HUYLFH 3XEOLTXH :DOORQH 63: RP FLUFXODLUH DDQNRRSVWUDWHJLHÆQ YDQ RUJDQLVDWLHV HQ EHGULMYHQ SXEOLHN HQ SULYDDW WH SURPRWHQ HQ YLD SDUWQHUVFKDSSHQ GXXU]DPH RSORVVLQJHQ WH YLQGHQ ]LH LQ]HW n+HW VXFFHV YDQ GH *UHHQ 'HDOo • n&KDOOHQJH 3ODVWLFV 3ODVWLFV JR JUHHQ DQG FLUFXODUo HFRQRPLHFLUFXODLUH ZDOORQLH EH FKDOOHQJH SODVWLFV VHOHFWLH YDQ SURMHFWHQ NPRoV HQ VWDUW XSV GLH ƬQDQFLÆOH VWHXQ NUHJHQ YRRU KXQ LQ]HW HQ LQQRYDWLH RS YODN YDQ FLUFXODLUH HFRQRPLH HQ NXQVWVWRƪHQ • %LM &LUFXODU :DOORQLD NXQW X WHUHFKW YRRU RSOHLGLQJHQ HFRQRPLHFLUFXODLUH ZDOORQLH EH UHVVRXUFHV XWLOHV IRUPDWLRQV JHRUJDQLVHHUG GRRU )RUHP HQ RI ,QVWLWXW (FR FRQVHLO

=HW XZ FLUFXODLUH SUHVWDWLHV LQ GH VSRWOLJKWV :DQW QDDVW HHQ GXXU]DDP HQ FRPSHWLWLHI PRGHO ELHGW HHQ FLUFXODLU EXVLQHVVPRGHO KHHO ZDW YRRUGHOHQ YRRU XZ FRPPHUFLÆOH HQ HPSOR\HU EUDQGLQJ 'RRU ]HOI LQLWLDWLHYHQ WH QHPHQ YHUVWHUNW X XZ FRQFXUUHQWLHSRVLWLH %RYHQGLHQ LV HHQ FLUFXODLU EHGULMI ZHHUEDDUGHU YRRU GH WRHNRPVW

BE CIRCULAR BE. BRUSSELS 2S ZZZ FLUFXODUHFRQRP\ EUXVVHOV YLQGW X DOOH LQIRUPDWLH RYHU GH VWUDWHJLH YDQ KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW PHW EHWUHNNLQJ WRW GH FLUFXODLUH HFRQRPLH PHW VSHFLƬHNH IRFXV RS ERXZ JURQGVWRƪHQ HQ DIYDO ORJLVWLHN HQ KDQGHOV]DNHQ • (ON MDDU ELHGW EH FLUFXODU ƬQDQFLHULQJ WRW b LQ YRRU SURMHFWHQ JHOLQNW DDQ GH FLUFXODLUH HFRQRPLH LQ YHUVFKLOOHQGH FDWHJRULHÆQ • ,Q GH UXEULHN nRQGHUVWHXQLQJVDDQERGo NULMJW X HHQ{RYHU]LFKW YDQ GH RSOHLGLQJHQ FDVHVWXG\ V HQ{FRDFKLQJ

'XUI WURXZHQV DOWLMG HHQ VWDS YHUGHU WH JDDQ CO QHXWUDOLWHLW LV KHW FUHGR :HHV DPELWLHXV HQ word CO QHXWUDDO s HQ ZDDURP QLHW &2 QHJDWLHI .RUWRP JUHQ]HQ EOLMYHQ YHUOHJJHQ GH FLUNHOV QRJ PHHU VOXLWHQ HQ EOLMYHQ LQQRYHUHQ LV GH ERRGVFKDS

1 +HW JURRWVWH EXGJHW YDQ KHW UHODQFHSODQ JDDW QDDU GH SRRW nNOLPDDW GXXU]DDPKHLG HQ LQQRYDWLHo b PLOMDUG JDDW QDDU GH YHUJURHQLQJVSODQQHQ RI YDQ KHW WRWDOH EXGJHW YDQ b PLOMDUG

‘6I FRAMEWORK’ OM DE CIRCULAIRE STAP TE ZETTEN +HW 9%2 ODQFHHUGH LQ VDPHQZHUNLQJ PHW GH 98% 8/% HHQ /HHUVWRHO n7UDQVLWLRQLQJ FRPSDQLHV LQWR FLUFXODULW\o +RRIGGRHO" 'DQN]LM HHQ LQWHQVLHYH samenwerking tussen de academische wereld en de ondernemingswereld een reeks criteria en strategieën uitwerken waarmee ondernemingen aan GH VODJ NXQQHQ ULFKWLQJ FLUFXODLU RQGHUQHPHQ 'H VDPHQZHUNLQJ UHVXOWHHUGH LQ HHQ VSHFLƬHNH PHWKRGLHN KHW ]JQ n , IUDPHZRUNo. In zes stappen geven ondernemingen de transitie van een lineair naar een circulair businessmodel vorm.

HET SUCCES VAN DE GREEN DEAL (ON *HZHVW KHHIW ]LMQ *UHHQ 'HDOV =RoQ GHDO LV HHQ YULMZLOOLJH RYHUHHQNRPVW WXVVHQ SULYÄ

SDUWQHUV HQ GH IHGHUDOH UHJLRQDOH RYHUKHLG RP VDPHQ HHQ JURHQ SURMHFW WH VWDUWHQ 'DDUELM zijn samenwerking en lerende netwerken FUXFLDDO 9RRUEHHOGHQ YDQ *UHHQ{'HDOV ]LMQ r *UHHQ 'HDO FLUFXODLU ERXZHQ r *UHHQ 'HDO FLUFXODLUH DDQNRSHQ

%URQ 98% 8/% /HHUVWRHO n7UDQVLWLRQLQJ FRPSDQLHV LQWR FLUFXODULW\o

0HHU LQIRUPDWLH VFDQ GH 45 FRGH

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

/($',1* 7+( :$<

NATIONALE CONFERENTIE CIRCULAIRE ECONOMIE ZET PIONIERS IN DE SPOTLIGHTS

Het VBO speelt als grootste werkgeversfederatie van het land een belangrijke rol om de volwaardige circulaire HFRQRPLH WH KHOSHQ UHDOLVHUHQ 2S ]LMQ 1DWLRQDOH &RQIHUHQWLH &LUFXODLUH (FRQRPLH QRYHPEHU NUHJHQ experten, circulaire pioniers, externe stakeholders en beleidsmakers uitgebreid de kans om ideeën en ambities uit te wisselen. Het werd een bijzonder inspirerend verhaal.

EXPERTEN EN STAKEHOLDERS 'H YLMI H[SHUWHQ{ ]RRPGHQ YRRUDO LQ RS GH KLQGHUSDOHQ GLH ZH QRJ PRHWHQ ZHJZHUNHQ RP GH YLMI DPELWLHV YDQ GH n9LVLH &LUFXODLUH (FRQRPLH o OHHV RRN n'H NORN WLNW 9LMI DPELWLHV HQ HQJDJHPHQWHQo S { WH UHDOLVHUHQ +XQ NHUQERRGVFKDS" (U LV QRRG DDQ nXSVFDOLQJo YDQ GH FLUFXODLUH HFRQRPLH HQ PHHU VDPHQZHUNLQJ %HGULMYHQ PRHWHQ EHWHU HQ GXLGHOLMNHU

NXQQHQ DIWRHWVHQ ZDDU ]H EHWHU NXQQHQ SUHVWHUHQ RS YODN YDQ FLUFXODULWHLW (HQ EUHHG RQGHUVWHXQHQG SROLWLHN NDGHU LV GDDULQ HVVHQWLHHO 7HQ VORWWH NUHJHQ RRN H[WHUQH VWDNHKROGHUV{ KHW ZRRUG =R EHQDGUXNWHQ GH YDNERQGHQ KHW EHODQJ YDQ RSOHLGLQJHQ YRRU GH QLHXZH FRPSHWHQWLHV WHUZLMO GH QJRoV SOHLWWHQ YRRU HHQ XLWZHUNLQJ YDQ HHQ JURHQH WDNV VKLIW JHVSLHJHOG LQ GH NRVW

“BELGIË MOET ZĲN INVLOED OOK HARDMAKEN OP EUROPEES NIVEAU”

CIRCULAIRE TOUR DOOR BELGIË 9HUYROJHQV QDP HHQ ULVW FLUFXODLUH pioniers de deelnemers mee op HHQ WRXU GRRU FLUFXODLU %HOJLÆ

(ONH SLRQLHU RQWZLHUS HHQ LQQRYDWLHI FLUFXODLU EXVLQHVVPRGHO ZDDUYDQ ]H YDQGDDJ DO GH YUXFKWHQ SOXNNHQ =H VWHOOHQ KXQ PRGHO YRRU LQ HHQ NRUWH{YLGHR

L’Oréal Libramont \RXWXEH FRP ZDWFK"Y *&WTIt(JS8

REPLIC \RXWXEH FRP ZDWFK"Y IP7E'25BS8

Inopsys \RXWXEH FRP ZDWFK"Y 0 (3TBR'6V

DERBIGUM \RXWXEH FRP ZDWFK"Y T-;42Y35 XZ

Resortecs \RXWXEH FRP ZDWFK"Y 9$TT,3 YB \Z

Too Good To Go \RXWXEH FRP ZDWFK"Y 4 5 E)0=YN

SAMEN DE LAT HOOG LEGGEN 7LMGHQV KHW YROOHGLJ YURXZHOLMN HQ DIVOXLWHQGH SDQHOGHEDW PHW PLQLVWHU 7HOOLHU VWDDWVVHFUHWDULV 7UDFKWH HQ WUDQVLWLHPDQDJHU %ULJLWWH 0RXOLJQHDX{ , KRRUGHQ ZH GDW LHGHUHHQ ]LFK DFKWHU RQ]H n9LVLH o VFKDDUW GH ODW YRRU ]LFK]HOI KRRJ GXUIW WH OHJJHQ HQ GH PLGGHOHQ PD[LPDDO ZLO LQ]HWWHQ YRRU GH FLUFXODLUH WUDQVLWLH 0RXOLJQHDX YRHJGH GDDU ERYHQGLHQ DDQ WRH GDW %HOJLÆ ]LMQ LQYORHG KDUG PRHW PDNHQ RS (XURSHHV QLYHDX 9RRU KHW ZHOVODJHQ YDQ GH WUDQVLWLH LV KHW LPPHUV QRRG]DNHOLMN GDW GH FLUFXODLUH PDDWUHJHOHQ HHQ JHOLMN VSHHOYHOG YULMZDUHQ 6WDDWVVHFUHWDULV 7UDFKWH ULHS RS RP ]HOI KHW JRHGH YRRUEHHOG WH WRQHQ GRRU ELM SXEOLHNH DDQNRSHQ FLUFXODLUH FULWHULD LQ WH ERXZHQ 7HQ VORWWH ]RRPGH PLQLVWHU 7HOOLHU LQ RS HQNHOH DPELWLHV YDQXLW GH n&LUFXODU :DOORQLD URDGPDSo WHJHQ ZLOOHQ ]H QLHXZH JURHQH MREV FUHÆUHQ HQ KHW PDWHULDOHQYHUEUXLN PRHW PHW GDOHQ WHJHQ %HVOXLW" 'H YLVLH LV HU GH ZLO YDQ DOOH VWDNHKROGHUV RRN 7LMG GXV RP KHW YRRUEHHOG YDQ RQ]H SLRQLHUV WH YROJHQ HQ{%HOJLÆ RS GH (XURSHVH NDDUW WH ]HWWHQ DOV YRRUWUHNNHU LQ GH FLUFXODLUH HFRQRPLH

De Nationale Conferentie herbekijken? *D QDDU YLPHR FRP

ETAP-lighting \RXWXEH FRP ZDWFK"Y VK8PKUU(B,(

PolyPerception \RXWXEH FRP ZDWFK"Y <UP JS P;$

EKOPAK \RXWXEH FRP ZDWFK"Y NX+E%U &R-,

1 6RILH %UDFNH HVVHQVFLD s 7RP 4XLQWHOLHU )HYLD s $QQH 0LH 2RJKH )HEHOILQ s $DUQRXW (FNHU 'HQXR s 3DWULFN 9DQ 'HQ %RVVFKH $JRULD 2 :LP &DUHHO $%99 PHWDDO s 7\FKR 9DQ +DXZDHUW %RQG %HWHU /HHIPLOLHX 3 %ULJLWWH 0RXOLJQHDX LV 7UDQVLWLHPDQDJHU FLUFXODLUH HFRQRPLH ELM 9ODDQGHUHQ &LUFXODLU HQ VSUDN LQ QDDP YDQ GH 9ODDPVH PLQLVWHUV 'HPLU HQ &UHYLWV *H]LHQ HHQ VDPHQORRS YDQ RPVWDQGLJKHGHQ NRQ IHGHUDDO VWDDWVVHFUHWDULV 'HUPLQH ODVW PLQXWH QLHW GHHOQHPHQ DDQ KHW GHEDW

Jean-Christophe Tellier

Annick Van Overstrae Overstraete Overstraeten

UCB

Le Pain Quotidien

Axel Smits PwC

Bart D Smet De S t Ageas

(LQG MDQXDUL QLHXZH DƮHYHULQJ PHW 2OLYLHU /HJUDLQ WRSPDQ ,%$

Nadia Jansen Jansen Building Company

Philippe Bastien AGC Glass Europe

Lieve Mostrey M Euroclear E

Arnaud Feist Brussels Airport Company

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

&,5&8/$,5( '28$1(

NAAR EEN 'CIRCULAR BORDER ADJUSTMENT MECHANISM'? Welke raakvlakken hebben douane en circulaire economie? Waar botsen ze op elkaars grenzen? Wat moet er gebeuren opdat beide modellen elkaar complementair kunnen versterken? Kristian Vandewaeren, douanetopman YDQ RQV ODQG JHHIW ]LMQ SHUVRRQOLMNH visie op de groeiende impact van de kringloopeconomie.

ouanecontrole en circulaire economie VWDDQ DOV KHW ZDUH KDDNV RS HONDDU p'H{GRXDQHUHJHOJHYLQJ EHODVW RS EDVLV YDQ{GH{GRXDQHZDDUGH GH RRUVSURQJ YDQ GH{JRHGHUHQ HQ GH LQGHOLQJ YDQ JRHGHUHQ LQ{KHW{WDULHI YDQ LQYRHUUHFKWHQ ,Q GLH GULH GRPHLQHQ VWHOOHQ ]LFK SUREOHPHQ 'H GRXDQHZDDUGH LV IXQGDPHQWHHO JHEDVHHUG RS GH YHUNRRSWUDQVDFWLH YDQ JRHGHUHQ WXVVHQ WZHH SDUWLMHQ ,QGLHQ HU JHHQ YHUNRRS LV GDQ YHUHLVW GH LQYRHUKHƯQJ JHGHWDLOOHHUGH DGPLQLVWUDWLH LQJHZLNNHOGH EHUHNHQLQJHQ HQ YHUJXQQLQJHQ 1RJ HHQ YRRUEHHOG KHW{EHSDOHQ YDQ GH RRUVSURQJ YDQ JRHGHUHQ JHEHXUW RS{EDVLV YDQ HHQ LQJULMSHQGH EHZHUNLQJ GLH HHQ{EHSDDOGH PHHUZDDUGH YRRU KHW SURGXFW YHURRU]DDNW SDV GDW PDDU HHQV WRH RS{FLUFXODLUH SURGXFWHQ .RUWRP GH GRXDQHUHJHOJHYLQJ KHHIW QRJ JHHQ KDQGYDWHQ ODDW VWDDQ SURFHVVHQ HQ WRROV RP ƮH[LEHO LQ WH VSHOHQ RS GH FLUFXODLUH HFRQRPLHq ]HJW .ULVWLDQ{9DQGHUZDHUHQ

D 28

DGPLQLVWUDWHXU JHQHUDDO YDQ GH{$OJHPHQH $GPLQLVWUDWLH YDQ GH 'RXDQH HQ $FFLMQ]HQ 7HUZLMO GH nVWRS DQG JRo SURFHVVHQ DDQ RQ]H JUHQ]HQ YRRUDO OLQHDLU ]LMQ JHFRQFLSLHHUG s{HHQ{SURGXFW LQ ODQG [ JHSURGXFHHUG ZRUGW YHUNRFKW HQ LQ ODQG \ LQJHYRHUG HQ JHFRQVXPHHUG s JDDW KHW FLUFXODLUH PRGHO XLW YDQ{HHQ QHYHUHQGLQJ FLUFXODWLH YDQ{SURGXFWHQ LQ DO{]LMQ{FRPSRQHQWHQ

MACHTIG WAPEN $QGHU]LMGV LV GH GRXDQH LQGLUHFW ZHO HHQ PDFKWLJ ZDSHQ RP ODQGHQ HQ EHGULMYHQ RQGHU GUXN WH ]HWWHQ RP FLUFXODLU WH GHQNHQ HQ WH KDQGHOHQ 'H GRXDQH ]RX YROJHQV .ULVWLDQ 9DQGHUZDHUHQ QLHW FLUFXODLUH SURGXFWHQ NXQQHQ EORNNHUHQ RI RQGHUZHUSHQ DDQ KRJH LQYRHUWDNVHQ RP ]R GHUGHQ DDQ WH PRHGLJHQ PHH WH VWDSSHQ LQ KHW FLUFXODLUH YHUKDDO p.LMN QDDU KHW n&DUERQ %RUGHU $GMXVWPHQW 0HFKDQLVPo HHQ WDNV GLH GH (8 ZLO KHƪHQ RS JHÊPSRUWHHUGH SURGXFWHQ XLW GHUGH ODQGHQ RS EDVLV YDQ GH KRHYHHOKHLG NRROVWRI GLH YULMNRPW ELM GH SURGXFWLH HQ KHW WUDQVSRUW YDQ KHW SURGXFW +RH PLQGHU NRROVWRIXLWVWRRW KRH ODJHU GH WDNV &HUWLƬFDWHQ GLH GH]H NRROVWRIXLWVWRRW DIGHNNHQ PDNHQ KHW YRRU GH GRXDQH PRJHOLMN ELM LQYRHU FRQWUROHV XLW WH YRHUHQ *HHQ FHUWLƬFDDW GDQ EHWDDO MH GH YROOH SRW DDQ LQYRHUUHFKWHQ q 7RFK EOLMIW ZDDN]DDPKHLG JHERGHQ *HHQ HQNHO FHUWLƬFDDW ELHGW ZDWHUGLFKWH JDUDQWLHV RYHU GH DINRPVW RI KHW FLUFXODULWHLWVJHKDOWH )UDXGH{HQ{FRUUXSWLH ]LMQ QRRLW YHU ZHJ p(Q ZDW JHEHXUW HU ZDQQHHU ZH HHQ SURGXFW DDQ GH JUHQV VWRSSHQ" 'H{IROORZ XS LV PLQVWHQV HYHQ EHODQJULMN DOV GH WUDFHULQJ HQ LGHQWLƬFDWLH YDQ HHQ SURGXFW 2RN GDDU PRHWHQ UHJHOV NRPHQ GLH ELM KHW FLUFXODLUH PRGHO DDQVOXLWHQ 9DQGDDJ NDQ GH GRXDQH ERHWHV RSOHJJHQ VWUDIUHFKWHOLMN YHUYROJHQ HQ JRHGHUHQ ELMYRRUEHHOG QDPDDN RI GUXJV YHUQLHWLJHQ 0DDU JHHI WRH YHUQLHWLJHQ LV ZHLQLJ GXXU]DDP ODDW VWDDQ FLUFXODLU :DDURP QLHW GH VWDS PDNHQ QDDU HHQ &LUFXODU %RUGHU $GMXVWPHQW 0HFKDQLVP" ,N YLQG KHW DOYDVW{HHQ{ERHLHQG{FRQFHSW q

DE WEG NAAR GOD

PRPHQW GDW HHQ FRQWDLQHUODGLQJ DIYDO YDQXLW $QWZHUSHQ PRHVW ZRUGHQ WHUXJJH]RQGHQ QDDU GH{DI]HQGHU 'H{FRQWDLQHUV ]LMQ QRRLW LQ $QWZHUSHQ WRHJHNRPHQ :HOOLFKW OLJJHQ ]H HUJHQV RS GH ERGHP YDQ GH RFHDDQ RI ZHUGHQ ]H JHGXPSW LQ $IULND q )XQGDPHQWHHO YUDDJW .ULVWLDQ 9DQGHUZDHUHQ ]LFK DI pKRH GXXU]DDP FLUFXODLU ODDW VWDDQ ]LQYRO KHW QRJ LV RP DIYDO GH ZHUHOG URQG WH{VWXUHQq

(HQ RS YDQGDDJ WDVWEDDU YHUKDDO LV GDW YDQ GH{DIYDOVWURPHQ ,Q ZHONH PDWH KHHIW GH GRXDQH HHQ{ZDDNKRQGIXQFWLH" %LHGW ]H RQGHUVWHXQLQJ ELM KHW{WUDFHQ HQ WUDFNHQ YDQ DIYDO RI JURQGVWRIVWURPHQ" p+HW WDULHI YDQ LQYRHUUHFKWHQ PDDNW ELMQD QRRLW RQGHUVFKHLG WXVVHQ QLHXZH HQ WZHHGHKDQGVJRHGHUHQ ODDW VWDDQ FLUFXODLUH JRHGHUHQ 'LW WDULHI LV HFKWHU RQ]H ELMEHO $OV RQ]H ELMEHO RQGXLGHOLMN LV ZLH EHQ LN GDQ RP WH ]HJJHQ ZHONH ZHJ QDDU *RG OHLGW" 'DDUHQERYHQ ]LMQ HU PDƯDSUDNWLMNHQ 9UDFKWSDSLHUHQ VWHOOHQ GDQ ZHO GDW KHW WZHHGHKDQGVDXWRoV EHWUHIW PDDU ZDW DOV GLH ]LWWHQ YROJHSURSW PHW JHYDDUOLMN FKHPLVFK DIYDO" 'H{GRXDQH LQ ,QGRQHVLÆ EHVOLVWH RS HHQ EHSDDOG

%HKDOYH RS GH UHJHOJHYLQJ VWHXQW GH GRXDQHFXOWXXU RS KHW ]ZDDU EHVWUDƪHQ YDQ ƬVFDOH IUDXGH HQ LOOHJDOH JRHGHUHQ 0LOLHX RI DIYDOIUDXGH ZRUGHQ PLQGHU KDUG DDQJHSDNW RPGDW KHW YHUYROJLQJVEHOHLG YDQ GH{GRXDQH KLHU KLVWRULVFK PLQGHU RS IRFXVW p9HUYDOVWH{DDQJLIWHV ELMYRRUEHHOG ZRUGHQ ]ZDDU EHERHW KHW]LM GRRU HHQ YHUKRRJWH WD[DWLH KHW]LM GRRU ERHWHV LQ IXQFWLH YDQ GH ZDDUGH YDQ GH JRHGHUHQ 0DDU ZDW PHW DIYDO ZDDURS JHHQ GRXDQHUHFKWHQ UXVWHQ HQ GH ZDDUGH QXO LV" +HW VDQFWLHPHFKDQLVPH LV QRJ QLHW DIJHVWHPG RS GH QLHXZH HFRQRPLVFKH ZDDUGHNHWHQV 'DDURP VWDUW GH{:HUHOG{'RXDQH 2UJDQLVDWLH KLHURYHU HHQ UHƮHFWLH q

“WAAROM NIET EEN ‘CIRCULAR BORDER ADJUSTMENT MECHANISM’ UITROLLEN, NAAR ANALOGIE MET WAT GEBEURT VOOR DE CO 2 UITSTOOT?” KRISTIAN VANDEWAEREN, ADMINISTRATEURGENERAAL ALGEMENE ADMINISTRATIE VAN DE DOUANE EN ACCIJNZEN

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

&,5&8/$,5( '28$1(

“DE DOUANEHEFFINGEN ZĲN EEN MACHTIG WAPEN OM LANDEN EN BEDRĲVEN ONDER DRUK TE ZET TEN CIRCULAIR TE DENKEN EN TE HANDELEN.”

MET DE HULP VAN TECHNOLOGIE EN BOEKHOUDING %LHGW WHFKQRORJLH GH GRXDQH RSSRUWXQLWHLWHQ YRRU KHW PDQDJHQ HQ PRQLWRUHQ YDQ GH DOPDDU FRPSOH[HUH JRHGHUHQVWURPHQ" (Q DOV ZH YHUGHU YRRUXLWNLMNHQ YRRU KHW IDFLOLWHUHQ YDQ GH GRXDQHGLHQVWHQ LQ HHQ circulaire wereld? p+HW LV YDQGDDJ WHFKQRORJLVFK SHUIHFW PRJHOLMN RP HONH FRQWDLQHU DXWRPDWLVFK WH ODWHQ VFDQQHQ HQ GH LQKRXG GDQN]LM HHQ nGHHS OHDUQLQJo DOJRULWPH FRUUHFW WH LGHQWLƬFHUHQ RS EDVLV YDQ HHQ ZHUHOGZLMGH UHIHUHQWLHGDWDEDQN q ([WUDSROHHU GDW QDDU GH FLUFXODLUH ZHUHOG HQ KHW ZRUGW KDDOEDDU RP HHQ SURGXFW LQ DO ]LMQ FRPSRQHQWHQ WH RQWOHGHQ HQ SHU FRPSRQHQW s JHWDJG PHW HHQ QDQRFKLS s GH YROOHGLJH OHYHQVF\FOXV WH UHFRQVWUXHUHQ HQ DOV GXVGDQLJ WH WD[HUHQ p9RHJ GDDU GH LQWHJUDWLH PHW HHQ VDWHOOLHWHQQHWZHUN DDQ

WRH HQ{MH{EHQW LQ VWDDW RP HONH FRPSRQHQW UHDOWLPH WH{YROJHQ ZDDU RRN WHU ZHUHOG 'HVJHYDOOHQG NXQ MH GDQ RRN LQJULMSHQ ELM HHQ YHUGDFKW{SURFHV q .ULVWLDQ 9DQGHUZDHUHQ NRPW WHQ VORWWH PHW HHQ KHHO SUDJPDWLVFK LGHH p:DDURP QHPHQ ZH KHW PLOLHX RI{FLUFXODLU HOHPHQW QLHW RS LQ GH ERHNKRXGNXQGLJH JRHGHUHQEDODQV YDQ EHGULMYHQ" (ON JRHG KHHIW HHQ HFRORJLVFKH IRRWSULQW +RH JURWHU GH DIGUXN KRH PHHU GDW{LQ GH SURGXFWLHNRVW PRHW GRRUZHJHQ HQ KRH GXXUGHU KHW SURGXFW XLWHLQGHOLMN PRHW ZRUGHQ YHUNRFKW $DQJH]LHQ JRHGHUHQ PHW HHQ JURWH IRRWSULQW KLHUGRRU GXXUGHU ZRUGHQ HQ GH ZLQVWPDUFKHV DDQWDVWHQ EHQ LN HUYDQ RYHUWXLJG GDW GH FLUFXODLUH WUDQVLWLH QDDU HHQ KRJHUH YHUVQHOOLQJ ]DO VFKDNHOHQ q 1X{DOOHHQ GH SROLWLHN QRJ{RYHUWXLJHQ

ADVERTORIAL

M&A SURVEY

contrast

ﬁfth edition

The law firm contrast (www.contrast-law.be) periodically organizes the M&A Survey. The M&A Survey measures the actual occurrence of typical elements in private Belgian M&A transactions, e.g. the transaction process, the price structure and representations and warranties included in a sale and purchase agreement. greement. The 016. The fifth first four editions of the M&A Survey covered the period 2004-2016. edition covered the period 2016-2020 and was recently made public. ic.

contrast is an independent law ﬁrm providing specialized legal advice and support for corporate law and M&A, EU and competition law, commercial law and privacy & data protection.

A snap shot of the 5th M&A Survey • Supported by the Belgian M&A community* • Total deal value: 25 billion euros • Survey period: 2016-2020 w covers a period Following the publication of this fifth edition, the M&A Survey, now n the economic of more than 16 years (2004-2020). Despite fundamental changes in t’s research have and market conditions since the first edition, the results of contrast’s esults have now remained generally stable throughout this extended period. These results been confirmed again on the basis of the largest transaction sample to date. As such, a al deal parameters, clear and stable market practice was established in relation to typical compete such as time limitations, de minimis thresholds, cap levels and non-compete covenants. Notable evolutions in the period 2016-2020 include: • an increase in the use of competitive auctions, especially for the largest transactions, with a noticeable effect on key deal terms such as cap and escrow levels; • the growing popularity of “locked-box” pricing mechanisms; • an increase of purchase price structures with deferred components (including earn-outs); • a further decline in the prevalence of material adverse change clauses in deals with a deferred closing; and • an apparent breakthrough of warranty and indemnity insurance, especially in larger transaction categories.

The full results of the M&A Survey are available lable at www.contrast-law.be/en/publications (*) The fifth edition of the M&A Survey was realized with the support of Belgium’s most important ant investment companies, financial service providers, accoun accounting ntin tingg and and law fir firms: ms: Ac Acker Ackermans kerman manss & van cKenzie, Bank Degroof Petercam, BDO Legal, Bright, Cadanz, Capricorn Partners, Clifford Chance, Haaren, AKD Benelux, Allen & Overy, Altius, Antaxius, Argo, Arvesta, Ashurst, Astrea, Baker McKenzie, contrast, Creafund, Cresco, Curia, De Bock & Baluwé, Deloitte Legal, Deminor, Derycke & Vandenberghe, DLA Piper, DLPA Advocaten, Dumon Sablon & Vanheeswijck, elegis, Eubelius, Eversheds Sutherland, EY Law, Fibiz Partners, Fieldfisher, Four & Five, Freshfields Bruckhaus Deringer, Gimv, GSJ Advocaten, ING, Intui, Janson, Jones Day, KBC Securities, Korys, KPMG, KPMG Law, Laurius, Liedekerke, Lievens & Co, Linklaters, Litiguard, Loyens & Loeff, Lydian, Malherbe, Mazars, MDP Advocaten, Monard Law, Moore Corporate Finance, Nelissen Grade, Newton, Novius, Olislaegers & De Creus, Osborne Clarke, PAQT Advocaten, PMV, Portelio, PwC Legal, Quinz, Rooryck & Co, Saffelberg Investments, Schoups, Schuermans Advocaten, SDM-Valorum, Simont Braun, Sofindev, Standard Investment, Stibbe, Strelia, Tilia Law, Van Bael & Bellis, Van Olmen & Wynant, Vandelanotte, Vendis Capital, Verhaegen Walravens, Verlinvest, Vervisch, Vobis and Willkie Farr & Gallagher. The Belgian Venture Capital & Private Equity Association (www.bva.be) actively supports the M&A Survey.

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

,17(59,(: -$1(= 3272ç1,.

“WE KUNNEN MILIEU EN KLIMAAT NIET LANGER UIT DE TABELLEN HOUDEN”

,Q JUHHS GH 6ORYHHQVH HFRQRPLVW GU {-DQH]{3RWRèQLN ]LMQ NDQV DOV (8 FRPPLVVDULV voor Milieu “omdat die portefeuille de grootste HFRQRPLVFKH LPSDFW KHHIWq -H{PRHW{KHW JHZLFKW en de impact van dat ‘milieu’ dan wel op de juiste PDQLHU EHJULMSHQ HQ LQVFKDWWHQ 'LW JHVSUHN JDDW over hoe het welzijn van onze planeet de cruciale driver wordt voor de langetermijnontwikkeling van de globale economie en welvaart, en dus RRN{RYHU GH URO YDQ GH FLUFXODLUH HFRQRPLH

H ELRJUDƬH YDQ -DQH] 3RWRèQLN OHHVW DOV HHQ WUHLQ ULFKWLQJ HHQ PHHU GXXU]DPH ZHUHOG 0HW YDDUW ]HW GH nDUFKLWHFW YDQ GH FLUFXODLUH HFRQRPLHo1 ]LFK YHUEHWHQ LQ YRRU HHQ EHWHU{JHEUXLN YDQ GH QDWXXUOLMNH KXOSEURQQHQ ,Q{MXOL NRQGLJGH KLM DOV (8 FRPPLVVDULV KHW n&LUFXODU{(FRQRP\ 3DFNDJHo DDQ HHQ DPELWLHXV SODQ RP YDQ DIYDO JURQGVWRƪHQ WH PDNHQ RP{GH RQWJLQQLQJ YDQ QLHXZH JURQGVWRƪHQ te{EHSHUNHQ HQ KHW VWRUWHQ YDQ UHF\FOHHUEDUH SURGXFWHQ YDQDI WH YHUELHGHQ 9RRU KHW HHUVW SODDWVWH GH (XURSHVH 8QLH GH{PLOLHXZHWJHYLQJ ERYHQ GH UHJHOV YDQ GH LQWHUQH PDUNW 3RWRèQLNV SODQ ZHUG YDQ GH SULRULWHLWHQOLMVW JHVFKUDSW +HW EOHHN RS GDW PRPHQW WH YRRUXLWVWUHYHQG PDDU KHW GHEDW ZDV LQ JDQJ JH]HW 9DQGDDJ EOLMIW KLM DOV FR YRRU]LWWHU YDQ KHW ,QWHUQDWLRQDO 5HVRXUFH 3DQHO RSJHULFKW LQ RQGHU GH YOHXJHOV YDQ GH 9HUHQLJGH 1DWLHV YHUEHWHQ GDW GHEDW ZHWHQVFKDSSHOLMN YRHGHQ HQ RQGHUERXZHQ

,V GLH RPVODJ PHW HHQ YRRUVSHOGH EHYRONLQJ YDQ PLOMDUG LQ HQ HHQ DDQKRXGHQGH ZHUHOGZLMGH HFRQRPLVFKH JURHL QLHW RQYHUPLMGHOLMN" p:H PRHWHQ OHUHQ GH UHVRXUFHV YDQ RQ]H SODQHHW RS{HHQ{GXXU]DPH PDQLHU WH JHEUXLNHQ 'DW EHWHNHQW VRFLDDO UHFKWYDDUGLJ HFRQRPLVFK HƯFLÆQW HQ PLOLHXYULHQGHOLMN +HW NDQ QLHW DQGHUV $OV MH NLMNW QDDU GH{ZHUHOG ZDDULQ ZH OHYHQ GDQ NXQ MH XUHQ GLVFXVVLÆUHQ RYHU NOLPDDWYHUDQGHULQJ KHW YHUOLHV YDQ ELRGLYHUVLWHLW RYHU YHUYXLOLQJ 0DDU GDW JDDW RYHU GH LPSDFW HQ GH JHYROJHQ 'H IXQGDPHQWHOH RRU]DDN OLJW GLHSHU +HW{JDDW{LQ HVVHQWLH RYHU GH PHQVHOLMNH DFWLYLWHLW HQ KRH{ZH GLH RUJDQLVHUHQ (Q ZLH PHQVHOLMNH DFWLYLWHLW ]HJW ]HJW HFRQRPLH 'DDU PRHW GH YHUDQGHULQJ JHEHXUHQ +HW EHODQJ YDQ UHVRXUFHV PDQDJHPHQW KHW EHKHHU YDQ GH JURQGVWRƪHQ HQ KXOSEURQQHQ ZRUGW MDPPHU JHQRHJ QRJ WH YDDN RQGHUVFKDW +HW ZRUGW GRRU GH YHUVFKLOOHQGH VWDNHKROGHUV ZDDURQGHU GH EHGULMIVZHUHOG HQ GH EHOHLGVPDNHUV QLHW WHQ JURQGH EHJUHSHQ $OV YRRUPDOLJ SROLWLFXV OHHUGH LN RP JHGXOGLJ WH ]LMQ HQ NODUH WDDO WH VSUHNHQ RP ]R VWDSMH SHU VWDSMH GH WKHPDoV GLH HU HFKW WRH GRHQ RS GH DJHQGD WH ]HWWHQ q

“JE BEREIKT JE DOEL NIET DOOR HARDER TE WANDELEN ALS JE IN DE FOUTE RICHTING LOOPT”

1 +HQV 7LQH n6ORYHHQVH HFRQRRP 3RWRèQLN LV DUFKLWHFW YDQ GH FLUFXODLUH HFRQRPLHo 02 {RNWREHU

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

“DE CIRCULAIRE ECONOMIE IS, IN TEGENSTELLING TOT HET LINEAIRE MODEL, CONSISTENT MET DE SDG’S”

2 'H QLHXZH WHUPLQDO YDQ 6FKLSKRO ELMYRRUEHHOG JHEUXLNW HQHUJLH]XLQLJH /(' ODPSHQ ,Q{HHQ FLUFXODLUH VDPHQZHUNLQJ ]LMQ &RIHO\ HQ 3KLOLSV VDPHQ YHUDQWZRRUGHOLMN YRRU GH SUHVWDWLHV YDQ GH ODPSHQ *HGXUHQGH KHW JHEUXLN EHVSDDUW 6FKLSKRO HOHNWULFLWHLW 1D{DIORRS YDQ KHW FRQWUDFW NDQ 3KLOLSV GH ODPSHQ WHUXJQHPHQ HQ ELM HHQ DQGHUH NODQW SODDWVHQ RI UHF\FOHQ

+RH JURQGLJ PRHWHQ ZH RQ]H PDQLHU YDQ SURGXFHUHQ HQ FRQVXPHUHQ KHUGHQNHQ" p6LQGV GH HHUVWH LQGXVWULÆOH UHYROXWLH VWHXQHQ HFRQRPLVFKH JURHL HQ ZHOYDDUWRQWZLNNHOLQJ RS KHW{SULQFLSH YDQ GH SURGXFWLHYHUKRJLQJ 'H GULYHUV PRHWHQ{DQGHUV *URHL PRHW ZRUGHQ RQWNRSSHOG YDQ JURQGVWRƪHQJHEUXLN HQ YHUYXLOLQJ -H NXQW SUREHUHQ PHQVHQ HUYDQ WH RYHUWXLJHQ PLQGHU WH FRQVXPHUHQ 0DDU HHQ JURRWVFKDOLJH RPVODJ YUDDJW PHHU HQ LQWHJUHHUW DOOH VFKDNHOV LQ GH ZDDUGHNHWHQ YDQ RQWJLQQLQJ RYHU SURGXFWLH WRW YHUEUXLN 'DDUYRRU PRHW{MH GH XLWJDQJVSXQWHQ YHUDQGHUHQ HQ DQGHUH HFRQRPLVFKH GULYHUV RQWZLNNHOHQ 1HHP KHW YRRUEHHOG YDQ GH VWDDOSURGXFWLH .OLPDDWYHUGHGLJHUV IRFXVVHQ YRRUDO RS KHW YHUJURHQHQ YDQ GH VWDDOSURGXFWLH s OHHV GH VFKDGHOLMNH XLWVWRRW HQ DQGHUH JHYROJHQ YHUPLMGHQ 'DW LV XLWHUDDUG EHODQJULMN 0DDU PLMQ SULRULWDLUH YUDDJ OXLGW KRHYHHO VWDDO KHEEHQ ZH HƪHFWLHI QRGLJ" .XQQHQ EHSDDOGH WRHSDVVLQJHQ QLHW HYHQ JRHG PHW PLQGHU RI ]RQGHU" $OV ZH PLQGHU GH DXWR JHEUXLNHQ RI NOHLQHU JDDQ ZRQHQ LV HU RRN PLQGHU VWDDO QRGLJ 7URXZHQV KRHYHHO VWDDO ZRUGW YDQGDDJ QLHW RQGHUEHQXW LQ RQ]H DXWRoV" 'H{HYROXWLH QDDU nJURHQo VWDDO RYHUVWLMJW PHW DQGHUH ZRRUGHQ KHW SURGXFWLHYHUKDDO +HW KRXGW RRN YHUEDQG met de manier waarop we staal toepassen in alles wat ZH GRHQ HQ FRQVXPHUHQ ,N JD QRRLW RQWNHQQHQ GDW ZH ]R JRHG DOV PRJHOLMN DDQ GH PHQVHOLMNH QRGHQ PRHWHQ WHJHPRHWNRPHQ 0DDU LN VWHO ZHO GH PDQLHU ZDDURS YRRUWGXUHQG LQ YUDDJ q

:H ]LMQ HU PHW DQGHUH ZRRUGHQ ODQJ QRJ{QLHW" p2QV HFRQRPLVFK JURHLPRGHO RYHUZDDUGHHUW SURGXFWLHNDSLWDDO RQGHUZDDUGHHUW PHQVHOLMN NDSLWDDO HQ{KRXGW QDXZHOLMNV UHNHQLQJ PHW KHW QDWXXUOLMN NDSLWDDO 'DW PRGHO ]DO XLWHLQGHOLMN QLHW OHLGHQ WRW HHQ HYHQZLFKWLJH HFRQRPLVFKH VRFLDOH HQ SODQHWDLUH YRRUXLWJDQJ 'DW OLMNW PLVVFKLHQ ]R RS GH NRUWH WHUPLMQ PDDU LV LUUDWLRQHHO RS GH ODQJH WHUPLMQ 'DDURP LV KHW ]R{EHODQJULMN GDW ]RZHO GH PDUNW DOV KHW EHOHLG GH MXLVWH VLJQDOHQ JHYHQ RP HHQ RPVODJ PRJHOLMN WH PDNHQ 0HQVHQ KHEEHQ JHHQ QRRG DDQ JORHLODPSHQ ZHO DDQ OLFKW :H KHEEHQ JHHQ DXWRoV QRGLJ PDDU PRELOLWHLW :H{KHEEHQ JHHQ NRHONDVWHQ QRGLJ ZH PRHWHQ RQV YRHGVHO NXQQHQ EHZDUHQ *HHQ SHVWLFLGHQ PDDU JH]RQGH SODQWHQ $OOHV ZDW ZH GRHQ RI KHEEHQ NXQ MH{YDQXLW GDW VWDQGSXQW KHUGHQNHQ HQ RQWZLNNHOHQ 9DQGDDJ EHSDDOW KHW YROXPH YHUNRFKWH ODPSHQ GH ZLQVW 0DDU DOV QLHW GH ODPS PDDU KHW OLFKW KHW SURGXFW ZRUGW GDQ YHUDQGHUW GH NRVWHQSRVW (Q GDQ ]XOOHQ EHGULMYHQ KHW nSURGXFWo GDW ]H LQ EUXLNOHHQ JHYHQ GXXU]DPHU FRQFLSLÆUHQ HQ RQWZLNNHOHQ 2 1HHP GDW YDQ PLM DDQ =H{YHUNRSHQ LPPHUV QLHW ODQJHU SURGXFWHQ PHW HHQ NRUWH OHYHQVGXXU PDDU ELHGHQ OHYHQVODQJH GLHQVWHQ DDQ{HQ ]H ZRUGHQ YHUDQWZRRUGHOLMN YRRU KHW JRHG EHKHHU YDQ GH JURQGVWRƪHQ LQ DOOH FRPSRQHQWHQ q

PLANETAIRE COMMUNITY :DUHQ ZH GDQ ]R IRXW LQ KHW YHUOHGHQ" p:H ]LMQ GH HHUVWH JHQHUDWLH RRLW GLH OHHIW LQ HHQ VRFLR HFRQRPLVFKH ZHUHOG PHW HHQ SODQHWDLUH VFRSH 0HHU GDQ RRLW ]LMQ ZH PHW DOOHV HQ LHGHUHHQ JHFRQQHFWHHUG HQ ZHUHOGZLMG DIKDQNHOLMN YDQ HONDDUV DFWLYLWHLW HQ UHVRXUFHV :H OHYHQ HQ ZHUNHQ DOV ÄÄQ SODQHWDLUH JHPHHQVFKDS +HW HFRQRPLVFK PRGHO GDW{ZH{PLGGHQ e HHXZ YRUPJDYHQ ZDV WRHQ s{WH{JRHGHU{WURXZ s HHQ HƯFLÆQW V\VWHHP PDDU LV YDQGDDJ DFKWHUKDDOG ,Q GLH WLMG NRQGHQ GH EHGHQNHUV RQPRJHOLMN GH QHYHQHƪHFWHQ YDQ KHW PRGHO FRUUHFW LQVFKDWWHQ 9DQGDDJ ]LMQ GLH HƪHFWHQ KHW VWHUNVWH EHZLMV GDW ZH KHW{V\VWHHP PRHWHQ KHUYRUPHQ ,N EHQ QLHW SULQFLSLHHO WHJHQ HFRQRPLVFKH JURHL ZHO WHJHQ KRH ZH{GLH GHƬQLÆUHQ :H PRHWHQ ]R VQHO PRJHOLMN DIVWDSSHQ YDQ KHW EES DOV DOOHHQ]DOLJPDNHQGH JUDDGPHWHU YDQ JURHL ,N OHJ GH ORJLFD YDQ KHW EES JUDDJ XLW PHW KHW JH]HJGH MH{EHUHLNW MH GRHO QLHW GRRU KDUGHU WH ZDQGHOHQ DOV MH LQ GH{IRXWH ULFKWLQJ ORRSW :H KHEEHQ GULQJHQG QRRG DDQ DOWHUQDWLHYH PHHWLQVWUXPHQWHQ GLH YHUWUHNNHQ YDQXLW ZHOOEHLQJ RI PDDWVWDYHQ GLH FRUUHFWHU ]LMQ HQ EHWHU DDQJHSDVW DDQ GH HFRQRPLH YDQ GH WRHNRPVW :H NXQQHQ GH PLOLHX LPSDFW HQ NOLPDDWVFKDGH QLHW ODQJHU XLW GH WDEHOOHQ KRXGHQ 'H{ZHWHQVFKDSSHOLMNH IHLWHQ XLW R D KHW{,53 RQGHU]RHN ]LMQ ZDW ]H ]LMQ q +HW LV PRHLOLMN DIZLMNHQ YDQ KHW SDG GHU JHZRRQWHV" p=HNHU RS JOREDDO QLYHDX LV KHW QLHW HYLGHQW (ON ODQG ]ZDDLW PHW ]LMQ UHFKW RS VRHYHUHLQLWHLW +HW ZRUGW WLMG GDW ZH HONDDUV VRHYHUHLQLWHLW JDDQ GHOHQ ,Q PHQVHQWDDO ZH PRHWHQ YHHO PHHU JUHQVRYHUVFKULMGHQG VDPHQZHUNHQ LQ KHW EHODQJ YDQ LHGHUHHQ 6WUHYHQ QDDU HHQ GXXU]DPH OHHIEDUH ZHUHOG LV JHHQ QXOVRPVSHO n3HRSOH DUH VWUDQJHo3 , we streven allemaal naar YHUDQGHULQJ PDDU QLHPDQG ZLO YHUDQGHUHQ 7RFK LV GH{IXQGDPHQWHOH RPVODJ RQYHUPLMGHOLMN 2IZHO ]DO GH QDWXXU GH PHQV GZLQJHQ RP WH YHUDQGHUHQ RIZHO ]XOOHQ ZH ]HOI ]R VOLP PRHWHQ ZRUGHQ GDW ZH RQV WLMGLJ YRRUEHUHLGHQ RS GH QLHXZH UHJHQHUDWLHYH ZHUHOG ,N{JRN{RS HHQ VDPHQVSHO YDQ EHLGH NUDFKWHQ q 'H EHVWH KHIERRP RP JURHL ORV WH NRSSHOHQ YDQ JURQGVWRƪHQJHEUXLN LV GH FLUFXODLUH HFRQRPLH GLH X{YLD KHW ,53 OHHV GH LQ]HW ZHUHOGZLMG SURPRRW" p.ORSW 2S YRRUZDDUGH GDW MH FLUFXODLUH HFRQRPLH YROGRHQGH EUHHG GHƬQLHHUW 7RHQ LN PLGGHQ KHW n&LUFXODU (FRQRP\ 3DFNDJHo RS GH (XURSHVH WDIHO OHJGH IRFXVWH GDW RS GH KHUZDDUGHULQJ YDQ DIYDO WRW JURQGVWRI 'DW LV EHODQJULMN PDDU TXD LPSDFW WH EHSHUNW 5HF\FOHUHQ LV nWKH ZRUVW RI WKH JRRGo ZDQW GH JURQGVWRƪHQ ]LMQ DO RQWJRQQHQ HQ JHEUXLNW 'H LPSDFW LV GHV WH JURWHU DOV MH KHW JURQGVWRƪHQJHEUXLN EHSHUNW HQ GH OHYHQVF\FOXV YDQ HHQ SURGXFW RI VHUYLFH RQHLQGLJ PDDNW 'H SULQFLSHV ]LMQ RYHUDO GH]HOIGH YHUPLMGHQ KHUJHEUXLNHQ KHUVWHOOHQ UHF\FOHUHQ -H PRHW GXV QLHW DOOHHQ GH SURGXFWLH

WIE IS DR. JANEZ POTOČNIK (°1958)? $OV GH FLUFXODLUH HFRQRPLH WRW GH NHUQ YDQ KHW SURJUDPPD YDQ GH &RPPLVVLH{9RQ GHU /H\HQ EHKRRUW GDQ LV GDW JURWHQGHHOV GH YHUGLHQVWH YDQ{GH YROKDUGLQJ YDQ GH 6ORYHHQVH HFRQRRP -DQH] 3RWRèQLN 1D HHQ DFDGHPLVFKH ORRSEDDQVWDUW ZHUG KLM LQ GLUHFWHXU YDQ KHW ,QVWLWXXW YRRU{PDFUR HFRQRPLVFKH $QDO\VH HQ 2QWZLNNHOLQJ YDQ GH 5HSXEOLHN 6ORYHQLÆ 9LHU MDDU ODWHU OHLGGH KLM KHW RQGHUKDQGHOLQJVWHDP YRRU GH WRHWUHGLQJ YDQ GH{UHSXEOLHN WRW GH (XURSHVH 8QLH ,Q ZHUG 3RWRèQLN OLG YDQ GH (XURSHVH &RPPLVVLH ZDDU KLM WRW YHUDQWZRRUGHOLMN ZDV YRRU :HWHQVFKDS HQ 2QGHU]RHN ,Q DDQYDDUGGH hij een tweede mandaat als eurocommissaris verantwoordelijk voor 0LOLHX 7RHQ GDW PDQGDDW DƮLHS ZHUG KLM FRYRRU]LWWHU YDQ KHW ,QWHUQDWLRQDO 5HVRXUFH{3DQHO{ELQQHQ GH 9HUHQLJGH 1DWLHV HQ YRRU]LWWHU YDQ 7KH )RUXP IRU{WKH )XWXUH RI $JULFXOWXUH HQ OLG YDQ GH DGYLHVUDDG YDQ KHW (XURSHDQ 3ROLF\{&HQWUH 2QGHUWXVVHQ LV KLM OLG YDQ GH &OXE YDQ 5RPH SDUWQHU ELM 6<67(0,4 HQ{YRRU]LWWHU YDQ GH (XURSHVH GHQNWDQN 7KLQN)RUHVW *HGXUHQGH ]LMQ ORRSEDDQ RQWYLQJ KLM HHQ ULVW DZDUGV ZDDURQGHU • GH n&KDPSLRQV RI WKH (DUWK $ZDUG o YDQ GH 9HUHQLJGH 1DWLHV • GH n7ZHOYH VWDUV IRU WKH HQYLURQPHQW $ZDUGo YDQ KHW (XURSHHV 0LOLHXEXUHDX ((%

• GH n)RUWXQH $ZDUG IRU &LUFXODU (FRQRP\ /HDGHUVKLSo YDQ GH &LUFXODUV{ {RS KHW :HUHOG (FRQRPLVFK )RUXP • GH n+DQV &DUO 9RQ &DUORZLW] $ZDUG o GRRU GH &DUORZLW] Society, voor zijn moedig, open minded en internationaal ZHUN YRRU GH FLUFXODLUH{HFRQRPLH LQ (XURSD

LQQRYHUHQ PDDU KHW YROOHGLJH EXVLQHVVPRGHO 1LHW{ODQJHU IRFXVVHQ RS KHW EH]LW PDDU RS GH EHKRHIWH $OV MH QLHW ODQJHU HHQ ODPS PDDU HHQ DERQQHPHQW RS OLFKW NRRSW ZRUGW ]HOIV GH QRRG DDQ{HFRGHVLJQUHJHOV RYHUERGLJ YRRU GH SURGXFHQW q :HONH URO VSHHOW GH FLUFXODLUH HFRQRPLH ELQQHQ GH 'XXU]DPH 2QWZLNNHOLQJVGRHOVWHOOLQJHQ 6'*oV " p6'* n9HUDQWZRRUGH FRQVXPSWLH HQ SURGXFWLHo ZRUGW RQWHJHQVSUHNHOLMN DDQJHGUHYHQ GRRU GH FLUFXODLUH HFRQRPLH ,N EHQ HU WURXZHQV YDQ RYHUWXLJG GDW ZDQQHHU ZH KHW JHEUXLN YDQ KXOSEURQQHQ ORVNRSSHOHQ YDQ HFRQRPLVFKH JURHL ÄQ GH JHYROJHQ YRRU KHW PLOLHX GH FLUFXODLUH HFRQRPLH HHQ EHODQJULMNH LPSDFW ]DO KHEEHQ RS GH KDDOEDDUKHLG YDQ DQGHUH 6'*oV ZDDU HFRQRPLVFKH GULYHUV HHQ GRRUVODJJHYHQGH URO VSHOHQ ]RDOV DUPRHGH RQJHOLMNKHLG KRQJHU HHUOLMNH{JURHL 2P QRJ PDDU WH ]ZLMJHQ YDQ DOOH PLOLHXJHUHODWHHUGH 6'*oV 'H EHVWH PDQLHU RP GH EHODQJHQ GLH GRRUZHJHQ LQ GH YHUVFKLOOHQGH 6'*oV WH{RYHUEUXJJHQ LV YLD YHUDQWZRRUGH FRQVXPSWLH HQ SURGXFWLH GXV GRRU HHQ FLUFXODLUH HFRQRPLH q

“JE BUSINESSMODEL DUURZAAM HERDENKEN EN TEGELĲK DE AANDEELHOUDERS TEVREDEN HOUDEN: MOEILĲK, MAAR NOODZAKELĲK”

3 1DDU GH JHOLMNQDPLJH VRQJ YDQ{7KH 'RRUV

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

KOMPAS VOOR SYSTEEMVERANDERING “STREVEN NAAR EEN DUURZAME, LEEFBARE WERELD IS GEEN NULSOMSPEL”

,V QLHW HHQ RQKDDOEDUH GHDGOLQH YRRU ]RoQ IXQGDPHQWHOH RPZHQWHOLQJ HQ{PLQGVKLIW" p-H NXQW RQPRJHOLMN ZHUNHQ ]RQGHU DIJHEDNHQGH VWUXFWXXU HQ GXLGHOLMNH YLVLH 'DW LV GH YHUGLHQVWH YDQ{GH 6'*oV 2RN GH (XURSHVH *UHHQ 'HDO EHWHNHQW HHQ HFKWH GRRUEUDDN +LM EHZLMVW GDW PLOLHX HQ HFRQRPLH JHHQ WHJHQSROHQ ]LMQ 6WHUNHU QRJ GH GHDO VWHOW QDGUXNNHOLMN GDW RQ]H HFRQRPLVFKH WRHNRPVW DIKDQJW YDQ RQV UHVSHFW YRRU GH QDWXXUOLMNH KXOSEURQQHQ +LM GDDJW RQV XLW RP GH PDDWVWDYHQ YRRU{ZHOYDDUW HQ YRRUXLWJDQJ RSQLHXZ WH GHƬQLÆUHQ 2S GDW YODN LV GH *UHHQ 'HDO QLHW DOOHHQ YRRU (XURSD HHQ NULWLHNH KHIERRP YRRU RQ]H GXXU]DPH WRHNRPVW PDDU RRN YRRU GH UHVW YDQ GH ZHUHOG $OV (XURSD GH WRRQ ]HW NXQQHQ GH DQGHUH ZHUHOGPDFKWHQ QLHW DFKWHUEOLMYHQ ]RQGHU JH]LFKWVYHUOLHV WH OLMGHQ RI DDQ{FRQFXUUHQWLHNUDFKW WH YHUOLH]HQ q 8 YUHHVW GXV QLHW YRRU HHQ YDW YRO PRRLH ZRRUGHQ" p2P GDW WH YHUPLMGHQ ZDV HU QRRG DDQ HHQ V\VWHPDWLVFK NDGHU ZHJ YDQ KHW VLORGHQNHQ RP GH{*UHHQ 'HDO XLW WH YRHUHQ HQ GH DPELWLHV YROOHGLJ ZDDU WH PDNHQ 6DPHQ PHW GH &OXE YDQ 5RPH4 VFKUHHI GH % &RUSRUDWLRQ 6<67(0,4 s -DQH] 3RWRèQLN VSHHOW HHQ DFWLHYH URO LQ EHLGH RUJDQLVDWLHV s KHW n.RPSDV YRRU V\VWHHPYHUDQGHULQJo5 ,Q KHW YHUVODJ ZRUGHQ GXLGHOLMNH EHOHLGVPDDWUHJHOHQ XLWHHQJH]HW GLH YRUP NXQQHQ JHYHQ DDQ HHQ QLHXZ HFRQRPLVFK ODQGVFKDS YRRU (XURSD JDDQGH YDQ KHW YROOHGLJH SRWHQWLHHO YDQ{HHQ{FLUFXODLUH HFRQRPLH WRW GH IDFLOLWHUHQGH URO YDQ{ƬQDQFLHULQJ ,Q SODDWV YDQ HFRQRPLVFKH VHFWRUHQ ZRUGW GH ZDDUGH DDQJHWRRQG YDQ HFRQRPLVFKH HFRV\VWHPHQ JHÊQWHJUHHUG YHHUNUDFKWLJ DGDSWLHI HQ{HURS JHULFKW RP HFKW DDQ RQ]H PDDWVFKDSSHOLMNH EHKRHIWHQ WH YROGRHQ q

4 'H &OXE YDQ 5RPH ZHUG LQ DSULO RSJHULFKW GRRU (XURSHVH wetenschappers, uit EH]RUJGKHLG RYHU GH WRHNRPVW YDQ GH ZHUHOG 'RHO LV RP GH YHOH crises waarmee de mensheid en de planeet worden JHFRQIURQWHHUG WH KHOSHQ DDQSDNNHQ ,QIR FOXERIURPH RUJ 5 n$ 6\VWHP &KDQJH &RPSDVV LPSOHPHQWLQJ WKH (XURSHDQ *UHHQ 'HDO LQ D WLPH RI UHFRYHU\o V\VWHPLT HDUWK V\VWHP FKDQJH FRPSDVV

:DW LV GH URO YDQ GH EHGULMYHQ" p+HW n.RPSDVo YHUVODJ LGHQWLƬFHHUW PHHU GDQ {LQYHVWHULQJVNDQVHQ RSNRPHQGH LQGXVWULÆOH NDPSLRHQHQ GLH (XURSDoV WUDQVIRUPDWLH QDDU HHQ PHHU{FRPSHWLWLHYH KXOSEURQQHQHƯFLÆQWH HFRQRPLH LQ RYHUHHQVWHPPLQJ PHW GH PDDWVFKDSSHOLMNH EHKRHIWHQ ]XOOHQ DDQVWXUHQ 'LH NDPSLRHQHQ s{YDQ{PRELOLWHLW DV D VHUYLFH WRW UHJHQHUDWLHYH ODQGERXZ HQ{ZDWHUVWRIWHFKQRORJLHÆQ s YHUWHJHQZRRUGLJHQ VFKDDOEDUH GXXU]DPH LQGXVWULHÆQ GLH GH HFRQRPLVFKH UXJJHQJUDDW YDQ (XURSD ]XOOHQ YRUPHQ LQ HHQ QHWWR QXOZHUHOG 'DDUQDDVW KHHIW HON EHGULMI JURRW HQ NOHLQ GH PDDWVFKDSSHOLMNH YHUDQWZRRUGHOLMNKHLG RP ]LMQ EXVLQHVVPRGHO WH KHUGHQNHQ LQ KHW EHODQJ YDQ GH SODQHHW ÄQ YDQ ]LMQ HLJHQ WRHNRPVWLJH UHOHYDQWLH LQ GH PDUNW 7HJHOLMN moeten de ondernemers de aandeelhouders WHYUHGHQVWHOOHQ s OHHV GH UHVXOWDWHQ RS QLYHDX KRXGHQ %HLGH GRHOHQ VWUDWHJLVFK YHU]RHQHQ LV JHHQ

JHPDNNHOLMNH PDDU ZHO HHQ QRRG]DNHOLMNH RSGUDFKW (U{LV{JHHQ ]LQYRO DOWHUQDWLHI q %HKDOYH GH RYHUKHLG NDQ RI PRHW RRN GH ƬQDQFLÆOH ZHUHOG GH WUDQVLWLH IDFLOLWHUHQ" p'DW LV GH HYLGHQWLH ]HOI ,N EHVFKRXZ GH ƬQDQFLÆOH ZHUHOG DOV GH EORHGVRPORRS YDQ HHQ HFRV\VWHHP %HGULMYHQ YRUPHQ GH OHYHQVQRRG]DNHOLMN RUJDQHQ -DPPHU JHQRHJ ]LMQ GH EDQNHQ PLQGHU GDQ YURHJHU JHFRQQHFWHHUG PHW KHW HFRV\VWHHP ZDDUGRRU ]H RRN PLQGHU ]XXUVWRI OHYHUHQ +RRJ WLMG YRRU GH SULYDWH EDQNHQ UHJXODWRUHQ HQ SXEOLHNH LQYHVWHHUGHUV RP ]LFK HUYDQ EHZXVW WH ZRUGHQ GDW RRN ]LM LQWHJUDDO GHHO XLWPDNHQ YDQ KHW V\VWHHP HQ HU KXQ EHVWDDQVUHFKW DDQ{RQWOHQHQ $OV KHW HFRV\VWHHP ]LHN ZRUGW ]XOOHQ RRN{]LM{GDDURQGHU OLMGHQ 'H ƬQDQFLÆOH ZHUHOG LV QHW DOV{LHGHUHHQ GHHO YDQ KHW SUREOHHP (Q GXV RRN GHHO YDQ{GH{RSORVVLQJ q

PINK RIBBON PRESENTS

PINK IS THE NEW Neem deel aan onze Pink Monday. Laten we samen borstkanker bespreekbaar maken op de werkvloer! We maken van Blue Monday op 17 januari 2022 een Pink Monday. Een dag waarop we ons niet neerslachtig, maar net hoopvol voelen. Maar bovenal een dag die volledig in het teken zal staan van preventie, (vroegtijdige) opsporing van borstkanker en steun aan (ex-)patiënten.

Meer info op

PINKMONDAY.BE Dankzij de steun van

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

THEMA'S Beste lezer, $FKWWLHQ MDDU ODQJ ZDV 3KLOLSSH /DPEUHFKW EHVWXXUGHU VHFUHWDULV JHQHUDDO YDQ KHW 9%2 HQ ([HFXWLYH 0DQDJHU YDQ KHW FRPSHWHQWLHFHQWUXP 5HFKW 2QGHUQHPLQJ 5HFHQW EHVOLVWH KLM RP KHW ELQQHQ RQ]H RUJDQLVDWLH NDOPHU DDQ WH GRHQ ,Q GH QX YROJHQGH EODG]LMGHQ EOLNW KLM{WHUXJ RS GH KRRJWHSXQWHQ XLW ]LMQ FDUULÃUH ,Q GLW WZHHGH GHHO YDQ 5()/(&7 YLQGW X RRN HHQ VHOHFWLH YDQ GRVVLHUV ZDDURS RQ]H H[SHUWV YDQGDDJ DFWLHI ]LMQ RP GH EHODQJHQ YDQ RQ]H OLGIHGHUDWLHV HQ GH DDQJHVORWHQ EHGULMYHQ PD[LPDDO WH EHKDUWLJHQ GLW ]RZHO RS IHGHUDDO (XURSHHV DOV LQWHUQDWLRQDDO QLYHDX

3HU WKHPD NULMJW X HHQ VWDWXV YDQ KHW GRVVLHU GH SRVLWLRQHULQJ YDQ KHW 9%2 HQ OLFKWHQ ZH RRN GH nQH[W VWHSVo WRH 2S GLH PDQLHU KHEW X HHQ NLMN RS GRVVLHUV PHW HHQ PRJHOLMNH EHODQJULMNH LPSDFW RS XZ EXVLQHVV (HQ WRWDDORYHU]LFKW YDQ DOOH GRVVLHUV HQ WKHPDoV GLH RQ]H H[SHUWV RSYROJHQ YLQGW X RS ZZZ YER EH $FWLHGRPHLQHQ

PENSIOENHERVORMING

DIGITALE ECONOMIE

5HVSHFW YRRU KHW LQWUD HQ LQWHUJHQHUDWLRQHOH HYHQZLFKW

+HW '(6, UDSSRUW YDQ %HOJLÆ" n.DQ EHWHU o

BELASTEN VAN MULTINATIONALS

INTERNATIONALE HANDEL (XURSH ƬUVW"

=H YHUGLHQHQ PHHU SRVLWLHYH HQ FRQVWUXFWLHYH DDQGDFKW

51 46

VERPAKKINGSAFVAL

INFLATIE

1LHXZH HUNHQQLQJ 9DOLSDF RQGHUVWUHHSW KXQ FLUFXODLUH DPELWLHV

,QƮDWLH RS KRRJVWH SHLO LQ UXLP GHUWLHQ MDDU

KLIMAATVERANDERING :DV GH &23 QX HHQ VXFFHV RI QLHW"

(6*Ǖ5$33257(5,1* 8LWGDJLQJHQ HQ RSSRUWXQLWHLWHQ YDQ HHQ JHPHHQVFKDSSHOLMNH WDDO YRRU GXXU]DDPKHLG

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

3+,/,33( /$0%5(&+7

PHILIPPE LAMBRECHT

"BEDRIJVEN WORDEN BURGERS" $FKWWLHQ MDDU ODQJ ZDV 3KLOLSSH /DPEUHFKW EHVWXXUGHU VHFUHWDULV JHQHUDDO van het VBO en Executive Manager van het competentiecentrum 5HFKW{ {2QGHUQHPLQJ +LM LV HHQ GRRUJHZLQWHUGH MXULVW GLH KHW UHFKW vanuit ondernemersoogpunt bekijkt. Hij was het die beide perspectieven NRSSHOGH DOV OHLGPRWLHI 5HFHQW EHVOLVWH KLM RP KHW ELQQHQ RQ]H RUJDQLVDWLH NDOPHU DDQ WH GRHQ ,Q GLW 5()/(&7 QXPPHU EOLNW 3KLOLSSH /DPEUHFKW WHUXJ op de hoogtepunten uit zijn carrière.

,Q ZHUG X JHYUDDJG RP VHFUHWDULV JHQHUDDO YDQ KHW 9%2 WH ZRUGHQ :DV X RQPLGGHOOLMN RYHUWXLJG" p,N KHE JHWZLMIHOG 9RRU PLM LV KHW HHQ QDWXXUOLMNH UHƮH[ RP GH VRFLDOH HQ PDDWVFKDSSHOLMNH URO YDQ RQGHUQHPLQJHQ WH YHUGHGLJHQ HQ KXQ VWHP ODWHQ KRUHQ $OV ]RRQ YDQ RQGHUQHPHUV ]DJ LN DOV NLQG DO KRH KHW HU LQ EHGULMYHQ LQ KHW ELM]RQGHU LQ NPRoV DDQ WRHJDDW +HW DDQERG ZDV YHUOHLGHOLMN PDDU LN KDG DO HHQ{ERHLHQGH MRE ELM GH &%)$ QX )60$ HQ LN JDI OHV DDQ GH 8&/RXYDLQ :DW PH XLWHLQGHOLMN RYHU GH VWUHHS WURN ZDV GH XLWGDJLQJ RP XLW PLMQ FRPIRUW]RQH KHW %HOJLVFK HQ (XURSHHV ƬQDQFLHHO UHFKW WH WUHGHQ ,N NRQ{PH VWRUWHQ RS HHQ QLHXZ GRPHLQ HQ PLMQ SURIHVVLRQHOH KRUL]RQWHQ YHUEUHGHQ q :DV HU YHHO NUXLVEHVWXLYLQJ WXVVHQ XZ ZHUN DDQ GH{XQLYHUVLWHLW HQ XZ URO RS KHW 9%2" p'DW LN PLMQ DFDGHPLVFKH DFWLYLWHLWHQ NRQ YRRUW]HWWHQ ZDV HHQ YRRUZDDUGH RP GH MRE WH DDQYDDUGHQ ,N EHQ QRJ VWHHGV RYHUWXLJG YDQ GH PHHUZDDUGH GDDUYDQ +HW YRUPGH RRN JHHQ HQNHO SUREOHHP ZDQW KHW 9%2 KDG DOWLMG DO HHQ JRHLH EDQG PHW GH DFDGHPLVFKH ZHUHOG 'H EDVLV YDQ XQLYHUVLWDLU RQGHUZLMV LV RQGHU]RHN HQ GH FRQWLQXH ]RHNWRFKW QDDU YHUQLHXZLQJ ELQQHQ HHQ GRPHLQ 'DW NZDP XLWVWHNHQG YDQ SDV YRRU PLMQ URO ELM KHW 9%2 ,N GHQN ERYHQGLHQ GDW KHW JRHG LV RP MH QLHW ORXWHU RS ÄÄQ MRE WH IRFXVVHQ 0DDU GDW YUDDJW QDWXXUOLMN YHHO RUJDQLVDWLH HQ YHHO ZHUN q 'H WZHH ZHUHOGHQ EHÊQYORHGGHQ HONDDU GXV p$EVROXXW ,N KHE LQ GH ORRS YDQ PLMQ FDUULÃUH ƬQDQFLHHO UHFKW JHGRFHHUG PDDU RRN DOOHV ZDW WH PDNHQ KHHIW PHW ƬQDQFLÆOH RQGHUQHPLQJHQ EHXUVJHQRWHHUGH RQGHUQHPLQJHQ YHQQRRWVFKDSVUHFKW HQ FRUSRUDWH JRYHUQDQFH 9DQXLW GLH H[SHUWLVH NRQ LN XLWHUDDUG met de steun van andere experts - een relevante ELMGUDJH OHYHUHQ DDQ GH RSULFKWLQJ YDQ GH &RPPLVVLH &RUSRUDWH *RYHUQDQFH HQ DDQ GH RQWZLNNHOLQJ YDQ GH &RPPLVVLH %HXUVJHQRWHHUGH 9HQQRRWVFKDSSHQ +HW RPJHNHHUGH JHOGW HYHQJRHG 'H SUDNWLVFKH NHQQLV YDQ GH EHGULMIVZHUHOG GLH LN RSGHHG RS KHW 9%2 HQ DOV EHVWXXUGHU LQ GH UDDG YDQ EHVWXXU YDQ 8:( HQ %HFL OLHW me toe om concepten uit wetsvoorstellen te toetsen DDQ GH ZHUNHOLMNKHLG q

RECHT OP MAAT VAN DE REALITEIT (HQ YDQ GH FXUVXVVHQ GLH X JHHIW GUDDJW GH WLWHO n8LWGDJLQJHQ HQ P\WKHV YDQ KHW RQGHUQHPHUVFKDSo p7HJHQZRRUGLJ KHHW GLH n8LWGDJLQJHQ HQ IDFHWWHQ YDQ KHW RQGHUQHPHUVFKDSo 'H EHGRHOLQJ YDQ GH FXUVXV LV RP VWXGHQWHQ YDQ GH WZHHGH HQ GHUGH EDFKHORU ZHJZLMV WH PDNHQ LQ GH YHUVFKLOOHQGH DVSHFWHQ YDQ KHW RQGHUQHPHUVFKDS :DW LV KHW QXW YDQ RQGHUQHPLQJHQ" :DDURP LV FRQFXUUHQWLHNUDFKW EHODQJULMN" ,V JOREDOLVHULQJ QX HHQ JRHGH RI HHQ VOHFKWH ]DDN" :DW LV GH EHGRHOLQJ YDQ KHW VRFLDDO RYHUOHJ" 'LH YUDJHQ NRPHQ LQ GHEDWWHQ VOHFKWV ]HOGHQ DDQ ERG ,Q HONH OHV

“HET IS GOED OM JE NIET BLIND TE STAREN OP ÉÉN ENKELE JOB.”

EHKDQGHOHQ ZH HHUVW HHQ GHHO WKHRULH 'DDUQD QRGLJHQ ZH HHQ EHGULMIVOHLGHU XLW RP ]LMQ YHUKDDO WH GRHQ ,N EHQ HFKW YRRUWGXUHQG EH]LJ RP UHDOLWHLW HQ WKHRULH DDQ{HONDDU WH WRHWVHQ q 'H WLWHO YDQ GH FXUVXV LV GDQ ZHO YHUDQGHUG PDDU ZDW LV GH JURRWVWH P\WKH YDQ KHW RQGHUQHPHUVFKDS" p+HW LGHH GDW UHJHUHQ PDNNHOLMN LV :H ]LMQ YDDN ]HHU NULWLVFK YRRU GH SROLWLHNH ZHUHOG PDDU ZH ]RXGHQ RQV PRHWHQ DIYUDJHQ RI ZH KHW ]HOI ]RYHHO EHWHU ]RXGHQ GRHQ GDQ RQ]H GHPRFUDWLVFK YHUNR]HQ YHUWHJHQZRRUGLJHUV 'H 6WDDW LV QLHW HHQYRXGLJ WH EHVWXUHQ +HW 9%2 KHHIW HHQ URO RS WH QHPHQ RP GLH P\WKH GH ZHUHOG XLW WH KHOSHQ QDPHOLMN GRRU HUYRRU WH ]RUJHQ GDW GH DXWRULWHLWHQ GH UHDOLWHLW YDQ GH RQGHUQHPLQJHQ EHJULMSHQ PDDU RPJHNHHUG PRHWHQ RQGHUQHPHUV RRN LQ]LHQ GDW GH RYHUKHGHQ SROLWLHNH YHUSOLFKWLQJHQ KHEEHQ 0HHU GDQ RRLW PRHWHQ ZH YDQGDDJ EUXJJHQ VODDQ WXVVHQ GLH WZHH ZHUHOGHQ QHW ]RDOV ZH GDW RRN GRHQ PHW DQGHUH VWDNHKROGHUV ]RDOV RQGHU PHHU PHW YDNERQGHQ QJRoV HQ XQLYHUVLWHLWHQ q

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

3+,/,33( /$0%5(&+7

“IN WELKE WERELD WILLEN WE LEVEN? HET ‘METAVERSE’, DE VIRTUELE WERELD VAN MARK ZUCKERBERG, OF IN EEN DUURZAMERE VERSIE?”

(Q GH JURRWVWH XLWGDJLQJ" p'H JURRWVWH XLWGDJLQJHQ OLJJHQ RS HFRQRPLVFK HQ HFRORJLVFK YODN :H KHEEHQ EHJUHSHQ GDW KHW KXLGLJH HFRQRPLVFKH PRGHO ]LMQ JUHQ]HQ KHHIW HQ GDW ZH KHW PRHWHQ RPJRRLHQ 'DDU LV FRQVHQVXV RYHU RS (XURSHHV QLYHDX 'H *UHHQ 'HDO YDQ GH &RPPLVVLH EHYHVWLJW GDW QRJ HHQV HQ VWLSSHOW GH ZHJ XLW YRRU HHQ NRROVWRIYULM (XURSD WHJHQ 'DW LPSOLFHHUW HHQ HQRUPH SDUDGLJPDVKLIW YRRU GH RQGHUQHPLQJHQ =LM ZRUGHQ YRRUWDDQ EHVFKRXZG DOV EXUJHUV RQGHUZRUSHQ DDQ GH]HOIGH UHJHOV 0DDU KHEEHQ ]H RRN EXUJHUUÄFKWHQ" 'DW LV HHQ DQGHUH GLVFXVVLHf (ÄQ{GLQJ LV DOYDVW ]HNHU RS HHQ EHSDDOG PRPHQW PRHW{KHW JHNLEEHO VWRSSHQ HQ PRHWHQ ZH GH ]DNHQ EHNLMNHQ PHW GH SUDJPDWLHN YDQ HHQ LQJHQLHXU YDQGDDJ VWDDQ ZH KLÄU HQ WHJHQ PRHWHQ ZH G¼¼U VWDDQ +RH RYHUEUXJJHQ ZH GDW" 'RRU DFWLH q

DRIE HOOGTEPUNTEN :DW ZDUHQ GH KRRJWHSXQWHQ LQ XZ FDUULÃUH ELM KHW{9%2" p(HUVW HQ YRRUDO ZDV GDW GH RSULFKWLQJ HQ KHW SHUPDQHQW PDNHQ YDQ GH &RPPLVVLH &RUSRUDWH *RYHUQDQFH 'H ZHUI ZDV DO JHVWDUW PDDU PRHVW YHUGHU ZRUGHQ XLWJHERXZG WRW HHQ &RGH GLH WRHSDVEDDU ]RX ]LMQ LQ DOOH %HOJLVFKH EHXUVJHQRWHHUGH YHQQRRWVFKDSSHQ 'H EHGRHOLQJ ZDV RP YRRU WH ORSHQ RS HHQ (XURSHVH YHUSOLFKWLQJ :H PRJHQ WURWV ]LMQ RS GH &RGH GLH YDQGDDJ HHQ UHIHUHQWLHZHUN LV JHZRUGHQ 'DDUQDDVW ZDV RRN KHW GDJHOLMNV EHVWXXU YDQ KHW 9%2 EHODQJULMN YRRU PLM YDQ +5 RYHU EXGJHW

PHPEHUVKLS ,7 GH UHFHQWH WUDQVIRUPDWLH YDQ KHW 9%2 WRW KHW RQGHUKRXG HQ GH RSWLPDOLVHULQJ YDQ KHW JHERXZ 'HQN ELMYRRUEHHOG DDQ GH ERXZ YDQ HHQ RSQDPHVWXGLR HQ GH XLWEUHLGLQJ YDQ RQV FRQIHUHQWLHFHQWUXP 7RW VORW ZLO LN QRJ GH JRHGNHXULQJ YDQ KHW :HWERHN YDQ YHQQRRWVFKDSSHQ HQ YHUHQLJLQJHQ DDQVWLSSHQ 'DDUDDQ KHEEHQ KHW 9%2 HQ ]LMQ OHGHQ VHFWRUIHGHUDWLHV DFWLHI ELMJHGUDJHQ LQ QDXZH GLDORRJ PHW PLQLVWHU YDQ -XVWLWLH .RHQ *HHQV GLH WURXZHQV RRN SURIHVVRU YHQQRRWVFKDSV HQ ƬQDQFLHHO UHFKW LV q :H PRHWHQ SUREOHPHQ QLHW SDV RSORVVHQ DOV ]H ]LFK VWHOOHQ ZH PRHWHQ ]H SUREHUHQ WH YRRUNRPHQ ,V GDW XZ PRWWR" p(HQ VFRXW LV DOWLMG YRRUEHUHLG ,N EHQ KHW GXV QLHW HHQV PHW JHZH]HQ HHUVWH PLQLVWHU -HDQ /XF 'HKDHQH GLH ]HL GDW ZH SUREOHPHQ SDV PRHWHQ DDQSDNNHQ DOV ]H ]LFK VWHOOHQ 1HH DOV ZH GXXU]DPH HQ ZHOYDUHQGH EHGULMYHQ ZLOOHQ PRHWHQ ZH DQWLFLSHUHQ :H NXQQHQ QDWXXUOLMN QLHW DOOHV YRRU]LHQ PDDU ZH NXQQHQ ZHO GH MXLVWH YUDJHQ VWHOOHQ RS KHW MXLVWH PRPHQW :DW ]RX HU JHEHXUG ]LMQ LQ PDDUW DOV QLHW DOOH 9%2 PHGHZHUNHUV HHQ ODSWRS KDGGHQ JHKDG" 'DQ KDGGHQ ZH QLHW YDQ GH HQH GDJ RS GH DQGHUH NXQQHQ RPVFKDNHOHQ QDDU WHOHZHUN &RUUHFW HQ WLMGLJ SODQQHQ UHNHQLQJ KRXGHQG PHW GH ODDWVWH WHQGHQVHQ RS YODN YDQ UHJHOV PHWKRGHV HQ SURFHVVHQ LV{ZHUNHOLMN HVVHQWLHHO q

UITDAGINGEN EN FACET TEN 'LJLWDOH WHFKQRORJLH HQ LQ KHW ELM]RQGHU DUWLƬFLÆOH LQWHOOLJHQWLH KHHIW HQRUP YHHO SRWHQWLHHO YRRU KHHO ZDW IDFHWWHQ YDQ GH RQGHUQHPLQJ ,V GDW HHQ JRHGH RI HHQ VOHFKWH ]DDN" 0RHWHQ ZH MXULGLVFKH HQ HWKLVFKH JDUDQWLHV YRRU]LHQ" p(HQ DOJRULWPHVSHFLDOLVW ]LHW DUWLƬFLÆOH LQWHOOLJHQWLH DOV HHQ QLHXZH JHDYDQFHHUGH WHFKQRORJLH GLH KHW UHGHQHHUYHUPRJHQ LPLWHHUW (ÄQ GLQJ LV ]HNHU GH QLHXZH WHFKQRORJLHÆQ KHEEHQ GH ZHUHOG YHUDQGHUG HQ GDW KHHIW YROJHQV PLM WZHH JURWH SUREOHPHQ WRW JHYROJ 7HQ HHUVWH LV HU HHQ RQHYHQZLFKW WXVVHQ GH PHQVHQ GLH GH QLHXZH WHFKQRORJLHÆQ LQ KDQGHQ KHEEHQ HQ DO GH UHVW (XURSD KHHIW GDW EHJUHSHQ HQ SUREHHUW GDDU HHQ NDGHU YRRU WH VFKHSSHQ PHW RQGHU PHHU GH *'35 HQ QDWLRQDOH JHJHYHQVEHVFKHUPLQJVDXWRULWHLWHQ (U LV RRN KHW SUREOHHP YDQ GH HQHUJLHNRVWHQ GH ERRP YDQ ELJ GDWD ]RUJW HUYRRU GDW KHW LQWHUQHW RS ]LFK QLHW PHHU volstaat, dat er overal ter wereld enorme datacenters PRHWHQ NRPHQ :H ]LMQ ERYHQGLHQ ]HOI QLHW RQVFKXOGLJ (XURSD LV PHW KDQGHQ HQ YRHWHQ JHERQGHQ DDQ QLHW (XURSHVH WHFKQRORJLHÆQ ,Q ZHONH ZHUHOG ZLOOHQ ZH OHYHQ" +HW PHWD XQLYHUVXP KHW YLUWXHOH nPHWDYHUVHo YDQ{0DUN =XFNHUEHUJ RI LQ HHQ GXXU]DPHUH YHUVLH"q 2S HHQ EHSDDOGH PDQLHU ]HW GDW YRRU MXULVWHQ RRN ZHO GH GHXU RSHQ QDDU KHHO ZDW QLHXZH GRPHLQHQ RP WH YHUNHQQHQ HQ WH EHVWXGHUHQ f p$EVROXXW %LM HONH JURRWVFKDOLJH QLHXZH DFWLYLWHLW ]RDOV GH H[SORVLH YDQ JHJHYHQVXLWZLVVHOLQJ HQ GH *'35 LV LPPHUV UHJXOHULQJ QRGLJ 'H VSHFLƬHNH WDDN YDQ HHQ MXULVW LV RP DFFXUDWH ZHWWHNVWHQ RS WH VWHOOHQ WH ZDNHQ

RYHU GH WRHSDVVLQJ HUYDQ HQ ]R QRGLJ GH YHUVFKLOOHQGH LQWHUSUHWDWLHV YDQ GH ZHW WH GRHQ JHOGHQ $OWLMG PHW KHW RRJ RS HHQ FROOHFWLHI JRHG 'H JURQGVWRƪHQ YDQ HHQ MXULVW ]LMQ ZRRUGHQ ]LQJHYLQJ HQ EHWHNHQLV 9DQGDDU KHW EHODQJ YDQ GH]H YUDDJ ZHONH LQYXOOLQJ KHEEHQ ZH YRRU RJHQ YRRU GH EHGULMIVZHUHOG PDDU HYHQJRHG YRRU GH JOREDOH ZHUHOG YDQ PRUJHQ"q 8 YHUODDW KHW 9%2 ]RQGHU HFKW ZHJ WH JDDQ X ]XOW DOYDVW QRJ JHQRHJ RP KDQGHQ KHEEHQf p,N VWRS QLHW PHW ZHUNHQ LN ERXZ ZHO PLMQ ZHUNWLMG DI ,N EOLMI DGYLVHXU YDQ &(2 3LHWHU 7LPPHUPDQV ,N{YROJ WHJHOLMN RRN GH UDDG YDQ EDURQ 'DQLHO -DQVVHQ HUHYRRU]LWWHU YDQ KHW 9%2 RS GLH VWHOGH GDW pKHW HLQGH YDQ HHQ FDUULÃUH DOWLMG HHQ SHULRGH YDQ JHYHQ HQ QHPHQ LVq +HOHPDDO LQ GLH JHHVW JHHI LN GH IDNNHO GRRU DDQ 9DQHVVD %LHEHO GLH &22 ZRUGW YDQ KHW 9%2 HQ DDQ $ULH 9DQ +RH GLH PH RSYROJW DOV ([HFXWLYH 0DQDJHU YDQ KHW &RPSHWHQWLHFHQWUXP 5HFKW 2QGHUQHPLQJ $DQ GH 8&/ JHHI LN QRJ VWHHGV XXU OHV HQ LN EHQ VLQGV VHSWHPEHU RRN YRRU]LWWHU YDQ &5,'(6 KHW LQWHUGLVFLSOLQDLU RQGHU]RHNVFHQWUXP YRRU UHFKW RQGHUQHPLQJ HQ PDDWVFKDSSLM q 8 ]HWHOW VLQGV RNWREHU RRN LQ GH +RJH 5DDG YRRU GH -XVWLWLH p'LH 5DDG RQWVWRQG QD GH ]DDN 'XWURX[ HQ GH :LWWH 0DUV YDQ PHW DOV GRHO RP GH ZHUNLQJ HQ GH RQDIKDQNHOLMNKHLG YDQ -XVWLWLH WH YHUEHWHUHQ 'H +RJH 5DDG LV SDULWDLU VDPHQJHVWHOG XLW PDJLVWUDWHQ HQ QLHW PDJLVWUDWHQ -XVWLWLH GH GHUGH SLMOHU YDQ RQ]H UHFKWVVWDDW VWDDW YRRU WDO YDQ XLWGDJLQJHQ ]RDOV GH toenemende complexiteit en het wantrouwen van GH{EXUJHU HQ GH SROLWLHNH ZHUHOG q :H NXQQHQ LQ GLW LQWHUYLHZ QLHW DDQ GH ]DDN 6KHOO YRRUELMJDDQ ,Q ZHONH PDWH NDQ HHQ SULYÄEHGULMI DDQVSUDNHOLMN JHVWHOG ZRUGHQ RS EDVLV YDQ YHUELQWHQLVVHQ GLH GH VWDDW DDQJDDW" p'H YUDDJ LV LQGHUGDDG RI JURWH EHGULMYHQ GLH ]LFK{RQYROGRHQGH EH]LJKRXGHQ PHW GH PLOLHX LPSDFW{YDQ KXQ DFWLYLWHLWHQ HHQ IRXW EHJDDQ ,N{YHUZLMV QDDU GH &RUSRUDWH *RYHUQDQFH &RGH GLH GXXU]DPH ZDDUGHFUHDWLH HHQ FHQWUDOH SODDWV JHHIW LQ{GH EHGULMIVVWUDWHJLH HQ HHQ LQFOXVLHYH EHQDGHULQJ GLH HHQ HYHQZLFKW WRW VWDQG EUHQJW WXVVHQ GH OHJLWLHPH{EHODQJHQ HQ YHUZDFKWLQJHQ YDQ DDQGHHOKRXGHUV HQ DQGHUH VWDNHKROGHUV SURPRRW 'H QRUPHQ YDQ JRHG JHGUDJ ZRUGHQ WHJHQZRRUGLJ RRN WRHJHSDVW RS GH RQGHUQHPLQJHQ *HGUDJHQ RQGHUQHPLQJHQ ]LFK DOV HHQ nQRUPDDO YRRU]LFKWLJ HQ EHGDFKW]DDP SHUVRRQo" :H KHEEHQ KHW QX RYHU 6KHOO PDDU ZH NXQQHQ HYHQJRHG QDGHQNHQ RYHU DQGHUH WRHSDVVLQJHQ YDQ EXLWHQFRQWUDFWXHOH DDQVSUDNHOLMNKHLG :RUGW GLW HHQ SUHFHGHQW" =XOOHQ GH{RQGHUQHPLQJHQ YRRUWDDQ PHHU UHNHQVFKDS PRHWHQ{DƮHJJHQ RYHU GH LPSDFW YDQ KXQ DFWLYLWHLWHQ" 'DW LV DOOHV]LQV HHQ YHHORPYDWWHQGH YUDDJ q

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

3(16,2(1+(59250,1*

RESPECT VOOR HET INTRAEN INTERGENERATIONELE EVENWICHT

Q KHW OLFKW YDQ GH ODQJHUH OHYHQVYHUZDFKWLQJ HQ GH YHUJULM]LQJ YDQ GH EHYRONLQJ PRHW RQV SHQVLRHQVWHOVHO GULQJHQG KHUYRUPG ZRUGHQ RP HUYRRU WH ]RUJHQ GDW GH MRQJHUH JHQHUDWLHV HHQ SHQVLRHQVWHOVHO KHEEHQ GDW QLHW DOOHHQ ƬQDQFLHHO KRXGEDDU PDDU RRN ELOOLMN LV

*HOLMNWLMGLJ YHUVFKLOOHQGH KHIERPHQ DFWLYHUHQ :LO KHW SHQVLRHQVWHOVHO ZHUNQHPHUV DDQPRHGLJHQ ODQJHU WH EOLMYHQ ZHUNHQ GDQ LV KHW YDQ HVVHQWLHHO EHODQJ GDW KHW SHQVLRHQEHGUDJ ZHUNHQ ORQHQGHU PDDNW :H EHVFKLNNHQ GDDUYRRU RYHU YHUVFKLOOHQGH KHIERPHQ GLH ZH WHJHOLMN PRHWHQ DFWLYHUHQ QDDVW GH{YHUKRJLQJ YDQ GH SHQVLRHQOHHIWLMG ]RDOV GLH RQGHU GH YRULJH OHJLVODWXXU YDVWJHOHJG ZHUG QDPHOLMN • 'H FRPELQDWLH YDQ HHQ ZHWWHOLMN SHQVLRHQ HHUVWH{SLMOHU{YROJHQV UHSDUWLWLHV\VWHHP PHW HHQ{DDQYXOOHQG SHQVLRHQ WZHHGH SLMOHU YROJHQV NDSLWDOLVDWLHSULQFLSH DDQPRHGLJHQ RP HHQ EHKRRUOLMN{SHQVLRHQ WH JDUDQGHUHQ • 'H OLQN WXVVHQ ZHUN HQ SHQVLRHQ YHUVWHUNHQ ]RGDW ZHUNHQ ORQHQGHU ZRUGW GDQ QLHW ZHUNHQ GH ELMGUDJHSOLFKW YDQ KHW VWHOVHO YHUVWHUNHQ HQ WHJHOLMNHUWLMG KHW YDQJQHW EHKRXGHQ • (Q WHQ VORWWH GH LQGLYLGXHOH ZHUNQHPHUV PHHU UHVSRQVDELOLVHUHQ RQGHU PHHU GRRU GH KXLGLJH PHFKDQLVPHQ JHEDVHHUG RS HHQ UHFKW RP YURHJWLMGLJ WH VWRSSHQ PHW ZHUNHQ GDW YROOHGLJ JHƬQDQFLHUG ZRUGW GRRU GH JHPHHQVFKDS WH YHUYDQJHQ GRRU LQGLYLGXHOH H UHJHOLQJHQ RS EDVLV YDQ LQFHQWLYHV RP WH EOLMYHQ ZHUNHQ NHQ HQ ƬQDQFLÆOH RQWPRHGLJLQJHQ YRRU ]LM GLH YURHJWLMGLJ VWRSSHQ PHW ZHUNHQ (HQ DIGRHQGH VSUHLGLQJ YDQ GH LQVSDQQLQJHQ 7HJHOLMN LV JURQGLJ RYHUOHJ QRGLJ RYHU GH VROLGDULWHLWVPHFKDQLVPHQ WXVVHQ JHQHUDWLHV HQ ELQQHQ HHQ]HOIGH JHQHUDWLH ,Q GDW RS]LFKW PRHWHQ ZH PLQVWHQV GULH YUDJHQ RQGHU]RHNHQ • +RH YLQGHQ ZH KHW HYHQZLFKW WXVVHQ VROLGDULWHLW HQ KHW SULQFLSH YDQ ELMGUDJHSOLFKW SHQVLRHQ KDQJW VDPHQ PHW GH WLMGHQV GH ORRSEDDQ JHVWRUWH ELMGUDJHQ LQ KHW SHQVLRHQVWHOVHO" • +RH VSUHLGHQ ZH GH HFRQRPLVFKH HQ GHPRJUDƬVFKH ULVLFRoV ]R FRUUHFW PRJHOLMN RQGHU GH YHUVFKLOOHQGH JHQHUDWLHV GXV KRH PRHWHQ GH LQNRPVWHQ HQ GH SHQVLRHQXLWJDYHQ HYROXHUHQ LQ IXQFWLH YDQ GH HFRQRPLVFKH HQ GHPRJUDƬVFKH VLWXDWLH RSGDW QLHW DOOHHQ GH EHURHSVEHYRONLQJ GH LQVSDQQLQJHQ OHYHUW "

• +RH NXQQHQ ZH GH YHUVFKLOOHQGH SHQVLRHQVWHOVHOV XQLIRUPHUHQ ZHUNQHPHUV HQ FRQWUDFWXHOHQ VWDWXWDLUHQ HQ ]HOIVWDQGLJHQ HQ ZHONH HLJHQKHGHQ YDQ GH YHUVFKLOOHQGH VWHOVHOV PRHWHQ JHYULMZDDUG EOLMYHQ" 'H FRPELQDWLH YDQ GLH PDDWUHJHOHQ ]DO PRHWHQ OHLGHQ WRW HHQ GXXU]DDP KRPRJHHQ HQ UHFKWYDDUGLJ SHQVLRHQVWHOVHO GDW HYHQWXHHO GH YRUP YDQ HHQ SXQWHQV\VWHHP NDQ DDQQHPHQ

Contact

Monica De Jonghe ([HFXWLYH 0DQDJHU Competentiecentrum :HUN 6RFLDOH =HNHUKHLG mjo@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE 3HQVLRHQKHUYRUPLQJ

(HQ SXQWHQV\VWHHP KHHIW DOV YRRUGHHO GDW KHW ]LFK]HOI UHJXOHHUW KHW FRUULJHHUW ]LFK]HOI QDPHOLMN DXWRPDWLVFK DIKDQNHOLMN YDQ GH HFRQRPLVFKH HQ GHPRJUDƬVFKH RQWZLNNHOLQJHQ .RUWRP KHW VWHOVHO EOLMIW ZHUNEDDU RS ODQJH WHUPLMQ RS YRRUZDDUGH GDW PHW GH MXLVWH SDUDPHWHUV ZRUGW JHZHUNW ]RQGHU GDW ELM HONH RQWZLNNHOLQJ QLHXZH SROLWLHNH EHVOLVVLQJHQ QRGLJ ]LMQ 0HW HHQ SXQWHQV\VWHHP NXQQHQ ZH GH YHUVFKLOOHQGH VWHOVHOV ERYHQGLHQ XQLIRUPHUHQ

EEN PUNTENSYSTEEM E H HEEFT ALS VOORDEEL D DAT HET ZICHZELF REGULEERT. R

%(/$67(1 9$1 08/7,1$7,21$/6

ZE VERDIENEN MEER POSITIEVE EN CONSTRUCTIEVE AANDACHT!

H FRPPLVVLH YRRU GH )LQDQFLÆQ HQ GH %HJURWLQJ LV LQ QRYHPEHU JHVWDUW PHW KRRU]LWWLQJHQ RYHU KHW EHODVWHQ YDQ PXOWLQDWLRQDOV +HW JDDW GDDUELM RP KHW EHNHQGH GRVVLHU RYHU GH EHODVWLQJ YDQ GH GLJLWDOH HFRQRPLH GDW RS GLW PRPHQW RS 2(62 QLYHDX EHVSURNHQ ZRUGW HQ ZDDUELM PDDU OLHIVW ODQGHQ EHWURNNHQ ]LMQ +HW 9%2 KHHIW RS GLH KRRU]LWWLQJ HHQ DDQWDO EHODQJULMNH YDVWVWHOOLQJHQ JHGDDQ • +HW JHEUHN DDQ WUDQVSDUDQWLH RYHUOHJ HQ FRPPXQLFDWLH LQ WHJHQVWHOOLQJ WRW KHW SULQFLSH YDQ GH VFKHLGLQJ GHU PDFKWHQ GDW DDQ GH EDVLV OLJW YDQ RQ]H SDUOHPHQWDLUH GHPRFUDWLHÆQ ]LMQ GH XLWZHUNLQJ HQ GH JRHGNHXULQJ YDQ GH EHODVWLQJZHWJHYLQJ RS LQWHUQDWLRQDDO QLYHDX H[FOXVLHYH EHYRHJGKHGHQ YDQ GH XLWYRHUHQGH PDFKW JHZRUGHQ ,Q GH SUDNWLMN ZRUGHQ GH WHNVWHQ DFKWHU JHVORWHQ GHXUHQ YRRUEHUHLG GRRU GH EHODVWLQJDGPLQLVWUDWLHV HQ YHUYROJHQV DFKWHU JHVORWHQ GHXUHQ JRHGJHNHXUG RS PLQLVWHUQLYHDX • 'DW ZHWJHYHQG SURFHV URHSW RRN RS YODN YDQ QDWLRQDOH VRHYHUHLQLWHLW YUDJHQ RS ZDQW ZH VWHOOHQ YDVW GDW LQ GH SUDNWLMN HHQ SDDU JURWH VWDWHQ OHGHQ YDQ GH * HQ GH * KXQ YLVLHV RSOHJJHQ DDQ GH UHVW YDQ GH ZHUHOG (Q GLH JURWH VWDWHQ ZLOOHQ JHHQ YULMKHGHQ PHHU WRHNHQQHQ DDQ GH DQGHUH VWDWHQ GLH KXQ HLJHQ ƬVFDDO HQ HFRQRPLVFK EHOHLG ZLOOHQ YRHUHQ • 'H LPSDFWVWXGLHV ]LMQ RSSHUYODNNLJ HQ HUJ RQYROOHGLJ =H ]LMQ HQRUP XLWHHQORSHQG HQ VFKRPPHOHQ WXVVHQ PLOMRHQ HXUR HQ PLOMDUG HXUR • 'H RQGHUQHPLQJHQ ZHWHQ HU HYHQ ZHLQLJ RYHU DOV GH SDUOHPHQWDULÆUV HQ GH EHYUDJLQJHQ YDQ GH GLUHFWHXU EHODVWLQJ]DNHQ YDQ GH 2(62 HQ GH YHUWHJHQZRRUGLJHU YDQ GH EHODVWLQJDGPLQLVWUDWLH EHYHVWLJHQ GDW ZH HU QLHWV QLHXZV RYHU ]XOOHQ YHUQHPHQ ]RODQJ GH RQGHUKDQGHOLQJHQ DDQ GH JDQJ ]LMQ 'RRU HHQ JHEUHN DDQ LQIRUPDWLH ZDV GH KRRU]LWWLQJ YRRUDO HHQ JHOHJHQKHLG RP HVVHQWLÆOH HQ WRW RS YDQGDDJ ZHLQLJ DDQJHNDDUWH YUDJHQ WH VWHOOHQ 1DDVW GH EHKRHIWH DDQ VHULHX]H HQ SURIHVVLRQHOH LPSDFWVWXGLHV DOYRUHQV HHQ DNNRRUG WH VOXLWHQ HHQ YHUDQWZRRUGHOLMNKHLG YDQ GH PLQLVWHU YDQ )LQDQFLÆQ GLH RYHU DOOH QRGLJH ƬVFDOH JHJHYHQV EHVFKLNW KHEEHQ GLH YUDJHQ KRRIG]DNHOLMN EHWUHNNLQJ RS GH RQWZLNNHOLQJ YDQ GH YHQQRRWVFKDSVEHODVWLQJ HQ GH YLVLH YDQ GH UHJHULQJ HQ KHW SDUOHPHQW RS GH DDQZH]LJKHLG YDQ PXOWLQDWLRQDOV

'H KRRU]LWWLQJ ZDV RRN KHW PRPHQW RP HHQ DDQWDO EH]RUJGKHGHQ YDQ GH EHWURNNHQ RQGHUQHPLQJHQ XLW WH VSUHNHQ LQ KHW ELM]RQGHU • 'H YDVWVWHOOLQJ GDW HHQ IXQGDPHQWHOH KHUYRUPLQJ DQGHUPDDO RS ]HHU NRUWH WHUPLMQ JHÊPSOHPHQWHHUG ]DO PRHWHQ ZRUGHQ HHQ QLHXZH ZHW YDQ GHFHPEHU PRHW LQJHYRHUG ZRUGHQ YDQDI MDQXDUL ]RQGHU HQLJH YRRUEHUHLGLQJ RI RYHUOHJ PHW GH EHGULMYHQ RYHU GH RSHUDWLRQDOLVHULQJ YDQ GH PDDWUHJHOHQ • +RH YHUODJHQ ZH GH YHUSOHWWHUHQGH DGPLQLVWUDWLHYH ODVWHQ GLH ]LFK EOLMYHQ RSVWDSHOHQ RQGDQNV GH EHORIWHV YDQ GH RSHHQYROJHQGH UHJHULQJHQ" • +RH YRRUNRPHQ ZH GH GXEEHOH HQ PHHUYRXGLJH LQWHUQDWLRQDOH EHODVWLQJKHƯQJHQ GLH GH KHUYRUPLQJ RQYHUPLMGHOLMN ]DO YHURRU]DNHQ" • +RH PRHWHQ EHGULMYHQ GH KRRJWH YDQ GH YRRUDIEHWDOLQJHQ NXQQHQ EOLMYHQ LQVFKDWWHQ ELQQHQ ]RoQ YDDJ YHUDQGHUOLMN HQ LQJHZLNNHOG MXULGLVFK NDGHU ZDDUYDQ GH LPSDFW QRJ RQEHNHQG LV" =XOOHQ HU DDQ GLH RQ]HNHUKHLG VDQFWLHV YHUERQGHQ ]LMQ"

Contact

Jean Baeten ([HFXWLYH 0DQDJHU Competentiecentrum )LVFDOLWHLW ,QYHVWHULQJHQ jb@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE % HODVWHQ YDQ PXOWLQDWLRQDOV KRRU]LWWLQJHQ LQ KHW parlement

'H]H KHUYRUPLQJ LV HVVHQWLHHO HQ ]DO LQ %HOJLÆ YHUUHLNHQGH JHYROJHQ KHEEHQ +HW LV KRRJ WLMG GDW GH %HOJLVFKH DXWRULWHLWHQ FRPPXQLFHUHQ WUDQVSDUDQW ]LMQ HQ RYHUOHJJHQ 0XOWLQDWLRQDOV ]LMQ RQRQWEHHUOLMN YRRU RQ]H HFRQRPLH +XQ VWHUNH RQGHUOLQJH DIKDQNHOLMNKHLG PHW GH NOHLQH HQ PLGGHOJURWH RQGHUQHPLQJHQ YRUPW HHQ EURQ YDQ ZHOYDDUW

DE STERKE ONDERLINGE D A AFHANKELIJKHEID VAN M MULTINATIONALS MET DE KLEINE EN MIDDELGROTE K O ONDERNEMINGEN VORMT E EEN BRON VAN W WELVAART.

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

,1)/$7,(

INFLATIE OP HOOGSTE PEIL IN RUIM DERTIEN JAAR!

ROJHQV GH ODDWVWH FLMIHUV YDQ KHW %HOJLVFKH 6WDWLVWLHNEXUHDX 6WDWEHO NZDP GH FRQVXPSWLHSULMVLQGH[ GLH KHW DOJHPHHQ SULMVSHLO LQ %HOJLÆ YRRU HHQ JHPLGGHOGH UHIHUHQWLHNRUI YDQ JRHGHUHQ HQ GLHQVWHQ PHHW LQ QRYHPEHU XLW RS{ 2S MDDUEDVLV NRPW GDW QHHU RS HHQ WRHQDPH YDQ GH FRQVXPSWLHSULM]HQ PHW (HQ GHUJHOLMN FLMIHU KHEEHQ ZH QLHW PHHU JH]LHQ VLQGV MXOL{ WRHQ EHGURHJ KHW LQƮDWLHSHUFHQWDJH{ 'LH LQƮDWLHJROI LV KRRIG]DNHOLMN WH ZLMWHQ DDQ GH VWLMJLQJ YDQ GH HQHUJLHSULM]HQ RS MDDUEDVLV YRRU DDUGJDV YRRU HOHNWULFLWHLW YRRU EHQ]LQH HQ YRRU GLHVHO 'H SULMVVWLMJLQJHQ YRRU HQNHO GH]H YLHU SURGXFWHQ QHPHQ DO SURFHQWSXQW YDQ GH JHPHWHQ LQƮDWLH YDQ YRRU KXQ UHNHQLQJ HQ ]LMQ PHW DQGHUH ZRRUGHQ YHUDQWZRRUGHOLMN YRRU PHHU GDQ YDQ GH KXLGLJH VWLMJLQJ YDQ GH FRQVXPSWLHSULMVLQGH[ 2RN LQ GH JH]RQGKHLGVLQGH[ GLH PHW QDPH ZRUGW JHEUXLNW YRRU GH LQGH[HULQJ YDQ GH KXXUSULM]HQ HQ GH DIJHYODNWH JH]RQGKHLGVLQGH[ GLH GH EDVLV YRUPW YRRU GH LQGH[HULQJ YDQ GH SHQVLRHQHQ VRFLDOH XLWNHULQJHQ HQ ORQHQ ZRUGHQ YHUVQHOGH SULMVVWLMJLQJHQ RSJHWHNHQG YDQ UHVSHFWLHYHOLMN HQ 9ROJHQV GH ODDWVWH SURJQRVHV YDQ KHW )HGHUDDO 3ODQEXUHDX )3% ]RX GH LQƮDWLH WHJHQ GH ]RPHU YDQ NXQQHQ VWDELOLVHUHQ WXVVHQ HQ RP YHUYROJHQV QV WHJHQ KHW HLQGH YDQ WHUXJ WH ORSHQ WRW ]R Q :DW EHWUHIW GH DIJHYODNWH JH]RQGKHLGVLQGH[ YHUZDFKW KW KHW )3% QX HHQ WRWDOH VWLMJLQJ YDQ YRRU HQ{ +HW )3% HUNHQW HFKWHU GDW GLH SURJQRVHV PHW W KHHO ZDW RQ]HNHUKHLG JHSDDUG JDDQ +HW YHUORRS YDQ GH JH]RQGKHLGVFULVLV GH DDQKRXGHQGH SUREOHPHQ PHW HW GH JURQGVWRƪHQEHYRRUUDGLQJ HQ GH RSZDDUWVH GUXN RS RS GH SULM]HQ GLH GDDUXLW YRRUWYORHLW HYHQDOV KHW WHNRUW DDQ DQ DUEHLGVNUDFKWHQ LQ EHSDDOGH EHGULMIVWDNNHQ ]HWWHQ GH UHQWDELOLWHLW YDQ GH RQGHUQHPLQJHQ PRPHQWHHO RQGHU U GUXN $OV GDDU QRJ GH NRVWHQ YDQ GH ORRQLQGH[HULQJ ELMNRPHQ EHVWDDW KHW ULVLFR GDW GH RQGHUQHPLQJHQ GH H NRPHQGH PDDQGHQ JHHQ DQGHUH NHX]H PHHU KHEEHQ GDQ GDQ KXQ YHUNRRSSULM]HQ WH YHUKRJHQ ZDW GH KXLGLJH WRHVWDQG WDQG GRRU KHW WZHHGHURQGH HƪHFW QRJ ]DO YHUHUJHUHQ

,Q]LFKW LQ WRHVWDQG FRQFXUUHQWLHYHUPRJHQ 'H DOJHPHQH SULMVVWLMJLQJ LV QLHW SHU VH SUREOHPDWLVFK YDQXLW KHW RRJSXQW YDQ KHW FRQFXUUHQWLHYHUPRJHQ YDQ RQ]H RQGHUQHPLQJHQ DDQJH]LHQ KHW RP ZHUHOGZLMGH SULMVVWLMJLQJHQ JDDW GLH ]RZHO GH %HOJLVFKH DOV EXLWHQODQGVH RQGHUQHPLQJHQ WUHƪHQ +HW ZRUGW ZÄO HHQ SUREOHHP s HQ GDW LV ZDW ]LFK QX YRRUGRHW s ZDQQHHU GH SULMVVWLMJLQJHQ DOV JHYROJ YDQ GH DXWRPDWLVFKH LQGH[HULQJ HHQ VSLUDDO YDQ SULMV ORRQVWLMJLQJHQ RS JDQJ EUHQJHQ ZDDUGRRU GH SULM]HQ HQ ORQHQ VWHUNHU JDDQ VWLMJHQ GDQ ELM RQ]H EXUHQ +LHUGRRU ]DO RQ]H ORRQKDQGLFDS GLH GH DIJHORSHQ WLHQ MDDU LV WHUXJJHEUDFKW WRW LHWV PHHU GDQ WHQ RS]LFKWH YDQ RQ]H GULH EHODQJULMNVWH KDQGHOVSDUWQHUV 'XLWVODQG )UDQNULMN HQ 1HGHUODQG JURWHU ZRUGHQ 'DW GUHLJW RQV FRQFXUUHQWLHYHUPRJHQ DDQ WH WDVWHQ PHW DOV JHYROJ GDW ZH PDUNWDDQGHHO YHUOLH]HQ RQGHUQHPLQJHQ ELM RQV IDLOOLHW JDDQ HQ EDQHQ YHUORUHQ

Contact

Christophe Ernaelsteen Competentiecentrum (FRQRPLH &RQMXQFWXXU ce@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE ,QƮDWLH

+HW 9%2 YUDDJW GH VRFLDOH SDUWQHUV HQ GH UHJHULQJ GDQ RRN RP GULQJHQG QD WH GHQNHQ RYHU PDDWUHJHOHQ RP GLH SULMV ORRQVSLUDDO ]R VQHO PRJHOLMN WH GRRUEUHNHQ HQ QD WH JDDQ ZHONH WXVVHQWLMGVH FRUUHFWLHPHFKDQLVPHQ NXQQHQ ZRUGHQ LQJH]HW ]RDOV GH ZHW YDQ YRRU]LHW RP KHW FRQFXUUHQWLHYHUPRJHQ WH YULMZDUHQ

DRINGEND! HOE KUNNEN WE DE 35,-6Ǖ/22163,5$$/ ZO SNEL MOGELIJK DOORBREKEN?

./,0$$79(5$1'(5,1*

WAS DE COP26 NU EEN SUCCES OF NIET?

Q YRRUEHUHLGLQJ RS GH &23 VFKRRI KHW 9%2 HHQ YHUKRJLQJ YDQ GH NOLPDDWDPELWLHV GRRU GH YHUVFKLOOHQGH ODQGHQ HQ HHQ DNNRRUG RYHU DUWLNHO GDW HHQ PRQGLDOH NRROVWRIPDUNW PRJHOLMN PRHW PDNHQ DOV WZHH EHODQJULMNH SULRULWHLWHQ QDDU YRUHQ 'LH WZHH SXQWHQ NRPHQ WHUXJ LQ KHW DNNRRUG GDW ZHUG DIJHVORWHQ 9HUKRJLQJ YDQ GH NOLPDDWDPELWLHV 7LMGHQV GH &23 KHUEHYHVWLJGHQ GH ODQGHQ GDW ]H LQVSDQQLQJHQ ]XOOHQ OHYHUHQ RP GH RSZDUPLQJ YDQ GH DDUGH WH EHSHUNHQ WRW & HUNHQGHQ ]H GDW GH LPSDFW YDQ GH NOLPDDWYHUDQGHULQJ NOHLQHU ]DO ]LMQ ZDQQHHU ]H GH RSZDUPLQJ YDQ GH DDUGH EHSHUNHQ WRW & LQ SODDWV YDQ{ & HQ EHJUHSHQ ]H GDW RP GH RSZDUPLQJ YDQ GH DDUGH WH EHSHUNHQ WRW & VQHOOH GLHSJDDQGH HQ DDQKRXGHQGH UHGXFWLHV YDQ EURHLNDVJDVHPLVVLHV QRRG]DNHOLMN ]LMQ +HW LV GH HHUVWH NHHU GDW KHW EHSHUNHQ YDQ GH RSZDUPLQJ YDQ GH DDUGH WRW & ]R GXLGHOLMN DOV GRHOVWHOOLQJ YDQ KHW PRQGLDOH NOLPDDWEHOHLG QDDU YRUHQ ZRUGW JHVFKRYHQ 'DW OLMNW WH ZLM]HQ RS HHQ JURWHUH EHZXVWZRUGLQJ RYHU KHW NOLPDDWSUREOHHP 0DDU DOOHHQ PHW KHW IRUPXOHUHQ YDQ GLH GRHOVWHOOLQJ ]HWWHQ ZH JHHQ VWDS YRRUXLW 'LH GRHOVWHOOLQJ NDQ DOOHHQ ZDDUJHPDDNW ZRUGHQ DOV GH ODQGHQ ]RDOV GH (8 HHUGHU DO KHHIW JHGDDQ KXQ NOLPDDWDPELWLHV GXLGHOLMN YHUKRJHQ ,Q GH NRPHQGH PDDQGHQ ]XOOHQ GH ODQGHQ GXV QLHXZH 1'&oV NOLPDDWLQVSDQQLQJHQ GLH HHQ ODQG EHORRIW WH OHYHUHQ PRHWHQ LQGLHQHQ 9HUYROJHQV ]DO PRHWHQ EOLMNHQ RI DO GLH EHORRIGH LQVSDQQLQJHQ VDPHQ GH JHIRUPXOHHUGH & GRHOVWHOOLQJ QX ZÄO PRJHOLMN NXQQHQ PDNHQ ,QWHUQDWLRQDOH HPLVVLHKDQGHO $UWLNHO XLW KHW DNNRRUG YDQ 3DULMV EHVFKULMIW KHW SULQFLSH YDQ HHQ LQWHUQDWLRQDOH PDUNW YRRU EURHLNDVJDVHPLVVLHV 9LD GLH PDUNW NDQ HHQ YRRURSJHVWHOGH UHGXFWLH GLH QLHW ZRUGW JHUHDOLVHHUG JHFRPSHQVHHUG ZRUGHQ YLD HHQ H[WUD UHGXFWLH LQ DQGHUH ODQGHQ RP ]R JOREDDO WRFK KHW EHRRJGH GRHO & WH UHDOLVHUHQ %LM GH XLWZHUNLQJ YDQ DUWLNHO ZHUG EHSDDOG KRH ODQGHQ GLH XLWZLVVHOLQJVDNNRRUGHQ NXQQHQ VOXLWHQ KRH GLH XLWZLVVHOLQJHQ JHUHJLVWUHHUG PRHWHQ ZRUGHQ HQ KRH GH{UHGXFWLHV EHUHNHQG PRHWHQ ZRUGHQ 'DW GH JHVSUHNNHQ URQG DUWLNHO QX DIJHURQG ]LMQ LV ]HNHU HHQ HHUVWH QRRG]DNHOLMNH VWDS LQ GH RSULFKWLQJ YDQ GLH PDUNW

1DDVW GH GLUHFWH RQGHUKDQGHOLQJHQ LQ KHW NDGHU YDQ GH &23 ]LMQ HHQ DDQWDO ODQGHQ RRN DQGHUH YHUELQWHQLVVHQ DDQJHJDDQ 2QGHU PHHU GH voornemens om de methaanuitstoot te verminderen HQ GH RQWERVVLQJ WH VWRSSHQ WHJHQ YRUPHQ HHQ EHPRHGLJHQG VLJQDDO ULFKWLQJ GH & 0DDU KHW DNNRRUG YDQ GH &23 OHJW JHHQ GHƬQLWLHYH VWHHQNRROXLWVWDS YDVW (U LV DOOHHQ DIJHVSURNHQ RP KHW JHEUXLN YDQ VWHHQNRRO WH YHUPLQGHUHQ (Q GH EHORIWH XLW KHW DNNRRUG YDQ 3DULMV RP WHJHQ PLOMDUG GROODU SHU MDDU YRRU RQWZLNNHOLQJVODQGHQ WH YRRU]LHQ LV RRN QX QRJ VWHHGV QLHW LQJHORVW /DDW VWDDQ GDW HU GXLGHOLMNH DIVSUDNHQ ]LMQ JHPDDNW RYHU GH{DIJHVSURNHQ YHUKRJLQJ YDQ KHW EXGJHW YDQDI

Contact

Sebastiaan Marien Competentiecentrum (QHUJLH .OLPDDW 0RELOLWHLW sem@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE COP

.RUWRP LQ WHJHQVWHOOLQJ WRW GH &23 NXQQHQ ZH VWHOOHQ GDW KHW DNNRRUG YDQ GH &23 ZHO HHQ DDQWDO GXLGHOLMNH HQ KRRSJHYHQGH DIVSUDNHQ EHYDW (U OLJW QRJ HHQ JURRW DDQWDO GULQJHQGH HQ QRRG]DNHOLMNH EHVOLVVLQJHQ RS WDIHO YRRU GH &23 (Q{LQ WXVVHQWLMG ]XOOHQ GH ODQGHQ YLD KHW DDQVFKHUSHQ YDQ KXQ NOLPDDWDPELWLHV PRHWHQ DDQWRQHQ GDW KHW KHQ HFKW PHQHQV LV 'DW DOOHV ELM HONDDU GXUYHQ ZH WRFK WH RSWHUHQ YRRU HHQ YRRU]LFKWLJ SRVLWLHYH HYDOXDWLH YDQ GH]H NOLPDDWFRQIHUHQWLH HQ KHW DIJHVORWHQ DNNRRUG

ER E R LIGT LI NOG EEN G RO OO O AANTAL GROOT D DR R IN RIN N DRINGENDE EN NOODZAKELIJKE N OO B ESL BESLISSINGEN OP TAFE TA FE E VOOR DE TAFEL C CO COP27. OP2 P P2

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

',*,7$/( (&2120,(

HET DESI-RAPPORT VAN BELGIË? ‘KAN BETER!’

H '(6, 'LJLWDO (FRQRP\ DQG 6RFLHW\ ,QGH[ SXEOLFHHUGH RQODQJV ]LMQ MDDUYHUVODJ %HOJLÆ NDQ JHHQ DO WH JRHG UDSSRUW YRRUOHJJHQ ,Q KHW YRULJH UDSSRUW VWRQGHQ ZH QRJ op de 9de SODDWV PDDU LQ JOHGHQ ZH PHW ZLVVHOHQGH UHVXOWDWHQ DI QDDU GH de SODDWV ,Q RQ]H GLJLWDOH ZHUHOG PDJ KHW QLHW YHUED]HQ GDW ZHUNJHYHUV LQ GH (8 VWHHGV PHHU RS ]RHN ]LMQ QDDU ,&7 VSHFLDOLVWHQ HQ SHUVRQHHO PHW YROGRHQGH GLJLWDOH YDDUGLJKHGHQ 7HUZLMO ZH ]RZDW RYHUDO LQ (XURSD HHQ VWLMJLQJ ]LHQ YDQ KHW DDQWDO ,&7 JHGLSORPHHUGHQ ORRSW %HOJLÆ LHWV DFKWHU ,&7 JHGLSORPHHUGHQ WHJHQRYHU HHQ (8 JHPLGGHOGH YDQ 'DDUHQWHJHQ LV KHW DDQWDO %HOJLVFKH EHGULMYHQ GDW ,&7 VSHFLDOLVWHQ LQ GLHQVW QHHPW ZHO KHW JURRWVW WHJHQRYHU HHQ (XURSHHV JHPLGGHOGH YDQ 0HHU HQ PHHU %HOJLVFKH EHGULMYHQ ELHGHQ KXQ ZHUNQHPHUV RRN ,&7 RSOHLGLQJHQ DDQ WHJHQRYHU JHPLGGHOG LQ (XURSD 'DDUQDDVW VFRRUW %HOJLÆ JRHG RS KHW LQWHJUHUHQ YDQ GLJLWDOH WHFKQRORJLHÆQ 'DW LV HQ EOLMIW HHQ YDQ GH VWHUNH SXQWHQ YDQ RQV ODQG HQ OHYHUW RQV GH ]HVGH{SODDWV RS YDQ GH %HOJLVFKH NPRoV KHHIW WHQ PLQVWH HHQ EDVLVQLYHDX YDQ GLJLWDOH LQWHQVLWHLW (8 JHPLGGHOGH HQ YDQ KHQ PDDNW RRN JHEUXLN YDQ GH PRJHOLMNKHGHQ YDQ H FRPPHUFH VOHFKWV{ YDQ GH (XURSHVH NPRoV YHUNRRSW RQOLQH %HOJLVFKH RQGHUQHPLQJHQ SUHVWHUHQ GDDUHQWHJHQ LHWV RQGHU KHW (8 JHPLGGHOGH YRRU KHW JHEUXLN YDQ Q $, RSORVVLQJHQ WHJHQRYHU JHPLGGHOG HQ Q HOHNWURQLVFKH IDFWXUDWLH WHQ RS]LFKWH YDQ JHPLGGHOG :H GRHQ KHW RRN PLQGHU JRHG YRRU GH H LQGLFDWRU n,&7 YRRU PLOLHXGXXU]DDPKHLGo GLH PHHW KRH GH WRHJHSDVWH ,&7 GH EHGULMYHQ KHOSHQ RP KXQ Q PLOLHX LPSDFW WHUXJ WH GULQJHQ %( (8

%HOJLÆ VWDDW RS GH de SODDWV ZDW GLJLWDOH RYHUKHLGVGLHQVWHQ EHWUHIW HQ ]LW GXV RRN GDDU RQGHU KHW (8 JHPLGGHOGH 9RRUDO RS KHW JHELHG YDQ GLJLWDOH RYHUKHLGVGLHQVWHQ YRRU EXUJHUV GRHW RQV ODQG KHW VOHFKWHU WHJHQRYHU JHPLGGHOG :H SUHVWHUHQ LHWV EHWHU GDQ KHW (8 JHPLGGHOGH YRRU KHW DDQGHHO JHEUXLNHUV YDQ H RYHUKHLG WHJHQRYHU HQ YRRU GH GLJLWDOH RYHUKHLGVGLHQVWHQ YRRU EHGULMYHQ %( (8 :DW FRQQHFWLYLWHLW EHWUHIW ZRUGW LQ %HOJLÆ YHHO JHEUXLNJHPDDNW YDQ EUHHGEDQGYHUELQGLQJHQ GDDUPHH YHUGLHQHQ ZH GH ]HVGH SODDWV $QGHU]LMGV ORSHQ ZH QRJ VWHHGV DFKWHU LQ]DNH * W R Y JHPLGGHOG 'H YRRU EHJLQ JHSODQGH * PXOWLEDQGYHLOLQJ HQ GH KHU]LHQLQJ YDQ UHJLRQDOH QRUPHQ LQ]DNH EORRWVWHOOLQJ DDQ HOHNWURPDJQHWLVFKH YHOGHQ ]RXGHQ GH VLWXDWLH NXQQHQ GHEORNNHUHQ +HW LV GXLGHOLMN %HOJLÆ PRHW GH KDQGHQ XLW GH PRXZHQ VWHNHQ 2QV ODQG PRHW PHHU LQ]HWWHQ RS VHQVLELOLVHULQJ HQ RSOHLGLQJ YRRU VWXGHQWHQ HQ ZHUN]RHNHQGHQ HQ PLNNHQ RS GH nWZLQ WUDQVLWLRQo 2RN PRHWHQ ZH GH SURJUDPPDoV RP $, LQ WH EXUJHUHQ RSVFKURHYHQ HQ RQ]H GLJLWDOH RYHUKHLGVGLHQVWHQ YHUGHU RQWZLNNHOHQ

Contact

Amélie Wuillaume Competentiecentrum 'LJLWDDO ,QQRYDWLHI ondernemen aw@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE + HW '(6, UDSSRUW YDQ %HOJLÆ" n.DQ EHWHU o

%URQ 5DSSRUW '(6, %( KWWSV GLJLWDO VWUDWHJ\ HF HXURSD HX HQ SROLFLHV FRXQWULHV GLJLWLVDWLRQ SHUIRUPDQFH

BELGIË MOET DE PROGRAMMA’S OM AI IN TE BURGEREN OPSCHROEVEN.

Advertorial

EEN EVENT WORDT EEN ECHTE BELEVENIS IN CONCERTGEBOUW BRUGGE

THE PERFECT SCENE FOR YOUR EVENT Het Concertgebouw staat natuurlijk bekend om die prachtige Concertzaal voor bijna 1300 mensen. Maar het gebouw biedt nog veel meer mogelijkheden: van meerdaags congres voor tientallen professionals tot een bedrijfsdrink of familiefeest. En omdat er altijd wel een (foto)tentoonstelling of muziekevenement gaande is en het gebouw een eigen kunstcollectie bevat, word je automatisch ondergedompeld in kunst en cultuur. Naast de concertzaal, die je evengoed kan gebruiken voor een kleiner event voor 600 mensen, is er een tweede grote zaal, de kamermuziekzaal. Dat is een zaal met verschillende niveaus, zoals het Shakespeare Theatre, voor 250 tot 300 personen. Je maakt ook gebruik van de Foyer over drie verdiepingen, je kan terecht in de twee Fora in de Lantaarntoren, en op het dakterras geniet je van het allermooiste uitzicht over het historische Brugge. En als er geen concerten zijn, kan je terecht in de Angel Room, een stemmige ruimte met een muurschildering van niemand minder dan Luc Tuymans, of in een van de backstageruimtes, zoals de Studio’s en het artiestenfoyer.

gesprek en rondleiding. Zo krijg je pas echt een goed zicht op de onbegrensde mogelijkheden van dit unieke gebouw. De afgelopen periode hebben we heel wat expertise opgebouwd om alles zo coronaproof mogelijk te organiseren. We passen de opstelling van de zalen aan en zetten ook in op hybride evenementen, met een mix van mensen ter plekke en thuis. Dat kan dankzij de expertise van de vele deskundige mensen in ons team.’

EEN BLIJVENDE HERINNERING Wil je met een gerust hart ook van jouw event een unieke herinnering maken? Eén van de event managers van het Concertgebouw leidt voor jou alles in goede banen. De preferentiële cateraars verwennen jou en je gasten tijdens een receptie of walking dinner. En voor wie dat tikkeltje meer wil, zijn er ook tal van extra’s, zoals een rondleiding achter de schermen, een wandeling door de backstage of woordje uitleg over onze architectuur en kunst. In het Concertgebouw valt altijd iets te beleven, waardoor jouw evenement sowieso in de herinnering blijft van alle aanwezigen. Voor de echte ﬁjnproevers is er bijvoorbeeld een diner-sur-scène, waarin je zelf de hoofdrol speelt! Meer info of een vrijblijvende offerte via events@concertgebouw.be of +32 50 47 69 99 www.concertgebouwevents.be

Scan de qr-code en krijg alvast een virtuele rondleiding door het gebouw:

ALLES MOGELIJK An Merlier, coördinator Concertgebouw Events vertelt: ‘In het Concertgebouw kan je zalen en ruimtes combineren naar wens, of je kan bij een concert een apart evenement organiseren voor jouw klanten. Alles is mogelijk, daarom nodigen we kandidaat-organisatoren steevast uit voor een

‘Het Concertgebouw ademt kunst & architectuur in het hartje van werelderfgoedstad Brugge. Dat maakt een bezoek voor elke bezoeker telkens tot een onvergetelijke beleving. En als organisator heb je bijzonder veel creatieve mogelijkheden die het team van experten je aanreikt.’ An Merlier, Coördinator Concertgebouw Events

Het Concertgebouw is een toonaangevend cultuurhuis, maar wist je dat ook jij een event in het Concertgebouw kan organiseren? In een perfect uitgerust gebouw, tussen kunst en cultuur en vlakbij de historische binnenstad van Brugge verras je je gasten ongetwijfeld op een event om nooit meer te vergeten.

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

,17(51$7,21$/( +$1'(/

EUROPE FIRST?

YHU KHW IHLW GDW pRSHQ VWUDWHJLF DXWRQRP\q QXPPHU ÄÄQ SULRULWHLW YDQ (XURSD PRHW ZRUGHQ ]LMQ SROLWLHNH ƬJXUHQ DOV ( 0DFURQ & 0LFKHO HQ 7 {%UHWRQ GXLGHOLMN 2YHU GH EHWHNHQLV YDQ KHW EHJULS OLMNW GH]H GXLGHOLMNKHLG HFKWHU ]RHN :DW LV pRSHQ VWUDWHJLF DXWRQRP\q" :HONH VWUDWHJLH VWUHYHQ ZH QD" +RH JDDQ ZH GLW GRHQ" 6WD RQV WRH QLHW DOOHHQ WH DQWZRRUGHQ RS GH]H YUDJHQ PDDU RRN RQ]H EH]RUJGKHGHQ ELQQHQ GLW DORPWHJHQZRRUGLJ GHEDW XLWHHQ WH ]HWWHQ 'H WHUP pRSHQ VWUDWHJLF DXWRQRP\q RQWVWRQG DOV HHQ RSURHS WRW YHUKRRJGH (XURSHVH RQDIKDQNHOLMNKHLG RS YODN YDQ KHW EXLWHQODQGV HQ YHLOLJKHLGVEHOHLG $DQJHVWXXUG door de snelle opmars van China als economische FRQFXUUHQW GH LQZDDUWVH WHUXJSORRLLQJ YDQ GH 9HUHQLJGH 6WDWHQ HQ GH ZHUHOGZLMGH SDQGHPLH GLH GH ZDDUGHNHWHQV RQGHU GUXN ]HW EDDQGH KHW FRQFHSW ]LFK HHQ ZHJ QDDU DQGHUH YODNNHQ YDQ (8 EHOHLG ]RDOV KDQGHO HQ LQGXVWULH 'H PHQLQJHQ RYHU GH LQYXOOLQJ YDQ GH WHUP ORSHQ HFKWHU VWHUN XLWHHQ 6RPPLJHQ KRXGHQ HHQ (8 VRHYHUHLQLWHLW GH UHVKRULQJ QDDU (XURSD YDQ EHSDDOGH LQGXVWULÆHQ HQ GH FUHDWLH YDQ (XURSHVH NDPSLRHQHQ DOV GRHO YRRU RJHQ $QGHUHQ KRXGHQ HU HHQ PHHU JHPDWLJGH YLVLH RS QD HQ OHJJHQ GH QDGUXN RS KHW EHKRXGHQ YDQ KHW RSHQ HQ PXOWLODWHUDDO NDUDNWHU GDW RQ]H (XURSHVH HQ %HOJLVFKH HFRQRPLH ]R HLJHQ LV 2RN KHW 9%2 LV GH]H PHQLQJ WRHJHGDDQ 1RFK GH FLMIHUV YDQ GH &RPPLVVLH ZDDUXLW EOLMNW GDW VOHFKWV YDQ GH ZDDUGH YDQ KHW WRWDDO YDQ GH LQ GH (8 LQJHYRHUGH SURGXFWHQ DOV ELM]RQGHU NZHWVEDDU PRHW ZRUGHQ EHVFKRXZG QRFK GH JHWXLJHQLVVHQ YDQ GH EHGULMYHQ UHFKWYDDUGLJHQ HHQ RSURHS WRW PDVVDOH UHVKRULQJ :ÄO PRHWHQ ZH RS HPSLULVFKH EDVLV HQ YRRUDO LQ VDPHQVSUDDN PHW GH EHGULMYHQ GH DIKDQNHOLMNKHGHQ LGHQWLƬFHUHQ GLH HFKW SUREOHPDWLVFK ]LMQ =R PRHWHQ ZH GH YHHUNUDFKW YDQ RQ]H HFRQRPLH YHUKRJHQ RP RRN HYHQWXHOH WRHNRPVWLJH FULVLVVHQ KHW KRRIG WH NXQQHQ ELHGHQ +RH ZRUGW GH]H RSHQ VWUDWHJLVFKH DXWRQRPLH FRQFUHHW YHUWDDOG LQ DFWLH" 'LW JHEHXUW RQGHU DQGHUH GRRU GH ,3&(,V (,V ,PSRUWDQW 3URMHFWV RI &RPPRQ (XURSHDQ ,QWHUHVW 'LH SURMHFWHQ ODWHQ WRH RP YLD HHQ VDPHQZHUNLQJ YDQ SXEOLHNH HQ SULYDWH DFWRUHQ YDQXLW YHUVFKLOOHQGH OLGVWDWHQ HQ JURWH XLWGDJLQJHQ DOV GH JURHQH HQ GLJLWDOH WUDQVLWLH

DDQ WH SDNNHQ +HW ELM]RQGHUH DDQ GH]H ,3&(,V LV GDW ]LM YRRU HHQ JURRW GHHO JHƬQDQFLHUG ZRUGHQ GRRU GH OLGVWDWHQ ]HOI 'H ,3&(,V YRUPHQ GXV HHQ XLW]RQGHULQJ RS GH UHJHO GDW VWDDWVVWHXQ LQ SULQFLSH YHUERGHQ LV +HW YHUERG RS VWDDWVVWHXQ EHVWDDW HFKWHU QLHW YRRU QLHWV =H EHZDDNW KHW OHYHO SOD\LQJ ƬHOG WXVVHQ GH OLGVWDWHQ 'LW LV SUHFLHV ZDDU KHW PHV YRRU %HOJLÆ DDQ WZHH NDQWHQ VQLMGW ,Q WHJHQVWHOOLQJ WRW OLGVWDWHQ DOV 'XLWVODQG )UDQNULMN HQ ,WDOLÆ KHHIW %HOJLÆ QLHW GH PLGGHOHQ RP LQ WH VWDSSHQ LQ HONH QLHXZH ,3&(, GLH SURMHFWHQ YDQ %HOJLVFKH ERGHP HHQ ERRVW ]RX NXQQHQ JHYHQ 0HQ NDQ ]LFK DIYUDJHQ RI KHW nJHPHHQVFKDSSHOLMNHo NDUDNWHU YDQ GH 3URMHFWHQ YDQ (XURSHHV *HPHHQVFKDSSHOLMN %HODQJ GDQ QLHW YHU ]RHN LV 'H LQFOXVLH YDQ GH NOHLQH OLGVWDWHQ HQ GH WUDQVSDUDQWLH ELM GH VHOHFWLH HQ JRYHUQDQFH YDQ GH SURMHFWHQ NDQ GLW JHPHHQVFKDSSHOLMN NDUDNWHU YULMZDUHQ

Contact

Fien Van Reempts Competentiecentrum (XURSD ,QWHUQDWLRQDDO fvr@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE 2 SHQ VWUDWHJLF DXWRQRP\

'H VWUDWHJLH YDQ (XURSD PRHW JHULFKW ]LMQ RS RSHQKHLG KDDU XLWZHUNLQJ RS LQFOXVLYLWHLW

HET VBO LEGT DE NADRUK OP HET BEHOUDEN VAN HET OPEN EN MULTILATERAAL KARAKTER DAT ZO EIGEN IS AAN ONZE EUROPESE EN BELGISCHE ECONOMIE .

9(53$..,1*6$)9$/

NIEUWE ERKENNING VALIPAC ONDERSTREEPT HUN CIRCULAIRE AMBITIES

H QLHXZH HUNHQQLQJ YDQ 9DOLSDF KHW %HOJLVFK RUJDQLVPH YRRU KHW EHKHHU YDQ EHGULMIVPDWLJ YHUSDNNLQJVDIYDO1 ZHUG LQ GHFHPEHU JRHGJHNHXUG GRRU GH LQWHUUHJLRQDOH YHUSDNNLQJVFRPPLVVLH 'LH HUNHQQLQJ ORRSW YRRU GH SHULRGH YDQ WRW HQ GDDUPHH HYROXHHUW 9DOLSDF YHUGHU ULFKWLQJ KHW FLUFXODLUH SDG GDW KHW KDG XLWJHWHNHQG +HW YHUVQHOW GH DPELWLHV RP EHGULMIVPDWLJH YHUSDNNLQJHQ LQ HHQ FLUFXODLU PRGHO WH LQWHJUHUHQ (HUVW HQ YRRUDO ]DO 9DOLSDF GH VHOHFWLHYH LQ]DPHOLQJ YHUGHU DDQPRHGLJHQ (HQ HVVHQWLÆOH VWDS QDDU PHHU FLUFXODULWHLW LV RP GH EHGULMYHQ WH RQGHUVWHXQHQ LQ KHW RSWLPDDO VRUWHUHQ YDQ EHGULMIVPDWLJH YHUSDNNLQJHQ ZDW GH ODWHUH UHF\FODJH IDFLOLWHHUW 'DDUYRRU ZRUGW GH VWDUWSUHPLH RSJHWURNNHQ YDQ QDDU HXUR HQ NRPW HU HHQ QLHXZH UHF\FODJHSUHPLH YDQ HXUR WRQ YRRU PHWDDO

Contact

FRQWUROHUHQ (U PRHW ELM UHF\FOHUV HHQ DXGLWSURJUDPPD RSJH]HW ZRUGHQ RP WH FRQWUROHUHQ GDW KHW DIYDO HƪHFWLHI JHUHF\FOHHUG ZRUGW HQ GDW GH UHF\FODJH JHEHXUW RQGHU HFRORJLVFKH HQ VRFLDDO HWKLVFKH RPVWDQGLJKHGHQ YHUJHOLMNEDDU PHW GH (8 0LQVWHQV YDQ GH WRQQDJH GLH QDDU WUDGLQJ JDDW PRHW MDDUOLMNV JHDXGLWHHUG ZRUGHQ

Stephan Vandermolen Competentiecentrum 6XVWDLQDELOLW\ &LUFXODLUH (FRQRPLH svm@vbo-feb.be

'RRU GLH H[WUD YHUSOLFKWLQJHQ ]DO 9DOLSDF YRRU KHW HHUVW LQ MDDU HHQ DDQSDVVLQJ YDQ GH WDULHYHQ DDQ ]LMQ NODQWHQ{YRRUVWHOOHQ

OPZOEKEN OP VBO.BE 9HUSDNNLQJVDIYDO

.RUWRP GH HUNHQQLQJ ]DO HHQ SRVLWLHYH HYROXWLH EHWHNHQHQ YRRU GH FLUFXODULWHLW YDQ EHGULMIVPDWLJH YHUSDNNLQJHQ %HOJLÆ ]DO QRJ EHWHUH UHVXOWDWHQ NXQQHQ YRRUOHJJHQ TXD HƪHFWLHYH KRRJZDDUGLJH UHF\FODJH YDQ EHGULMIVPDWLJH YHUSDNNLQJHQ

1 9RRU KXLVKRXGHOLMN YHUSDNNLQJVDIYDO LV LQ %HOJLÆ )RVW{3OXV YHUDQWZRRUGHOLMN

%RYHQGLHQ VWLPXOHHUW 9DOLSDF YLD GULH FXPXOHHUEDUH SUHPLHV GH ORNDOH UHF\FODJH YDQ EHGULMIVPDWLJH SODVWLF YHUSDNNLQJHQ 'LH SUHPLHV ]LMQ • HXUR WRQ YRRU UHF\FODJH ELQQHQ GH (8 • HXUR WRQ YRRU UHF\FODJH LQ HHQ VWUDDO YDQ NP URQG %UXVVHO • HXUR WRQ YRRU UHF\FODJH GRRU JHFHUWLƬFHHUGH (X&HUW3ODVW RI HTXLYDOHQW NXQVWVWRIUHF\FOHUV +HW SUHPLHV\VWHHP ZHUG DDQJHSDVW RP GH RQGHUQHPLQJHQ PHHU WH VWLPXOHUHQ RP KXQ EHGULMIVPDWLJ YHUSDNNLQJVDIYDO WH VRUWHUHQ • 'H VWDUWSUHPLH ZRUGW RSJHWURNNHQ YDQ HXUR QDDU{ HXUR • (U NRPW HU HHQ QLHXZH UHF\FODJHSUHPLH YDQ HXUR WRQ YRRU PHWDDO 9DQDI MDQXDUL VWLPXOHHUW 9DOLSDF ]LMQ NODQWHQ RRN WRW KHW JHEUXLN YDQ nSRVW FRQVXPHUo UHF\FODDW GRRU HHQ ERQXV YDQ HXUR WRQ YRRU EHGULMIVPDWLJH SODVWLF YHUSDNNLQJHQ GLH YRRU PLQVWHQV EHVWDDQ XLW nSRVW FRQVXPHUo UHF\FODDW $OOH PRGDOLWHLWHQ YDQ GLH ERQXV YLQGW X WHUXJ RS ZZZ P\UHF\FOHGFRQWHQW FRP 'H QLHXZH HUNHQQLQJ EUHQJW RRN HQNHOH QLHXZH YHUSOLFKWLQJHQ PHW ]LFK PHH HQ H[WUD WDNHQ GLH 9DOLSDF LQ GH]H SHULRGH RS ]LFK ]DO QHPHQ ]RDOV KHW YHUEHWHUHQ YDQ GH WUDFHHUEDDUKHLG RP GH JDUDQWLH RS UHF\FODJH WH YHUKRJHQ 9DOLSDF PRHW DOOH EHVWHPPLQJHQ YDQ KHW YHUSDNNLQJVDIYDO WUDFHUHQ ÄQ GH HƪHFWLHYH UHF\FODJH

DE ERKENNING Ǖ =$/ ((1 POSITIEVE EVOLUTIE BETEKENEN VOOR DE CIRCULARITEIT VAN BEDRIJFSMATIGE VERPAKKINGEN.

How to have more impact with our new webcast solutions Webinar Solutions and the Federation of Enterprises in Belgium (FEB) have joined forces to set up a new, state-of-the-art webcast studio in the heart of Europe. Our aim?To help you achieve your goals. We want your organisation to enjoy a maximum return on investment by using our new streaming solutions.

Brought to you by:

How we can make all the difference for you •

: HELQDUV OLYH VWUHDPV DQG ZHEFDVWV IURP RXU SURIHVVLRQDO VWXGLRV %UXVVHOV DQG 0HFKHOHQ ZLWK IXOO technical, audiovisual and content support • 3 HUVRQDOLVHG FRDFKLQJ WR KHOS \RX SUHSDUH DQG SUHVHQW \RXU OLYH ZHELQDU NH\QRWH YLGHR RU YORJ UHFRUGLQJ • 7 LPH HƯFLHQW YLGHR SURGXFWLRQV DQG OLYH ZHELQDUV ZLWK a clear return on investment • ) DFLOLWDWLQJ K\EULG HYHQWV LQ FROODERUDWLRQ ZLWK %H9HQXH WKH )(% FRQIHUHQFH FHQWHU LQ FHQWUDO %UXVVHOV

• • • • •

3 URIHVVLRQDOV UHDG\ WR GHVLJQ \RXU VOLGHV YLVXDOV JUDSKLFDO YLGHRV DQG DQLPDWLRQV LI \RX GRQoW KDYH the time & OLHQW IRFXVHG DSSURDFK ) DLU DQG DƪRUGDEOH UDWHV ) XOO\ FRURQD SURRI VWXGLRV *'35 FRPSOLDQW VWUHDPLQJ SODWIRUPV

Interested? :H ZRXOG EH GHOLJKWHG WR WHOO \RX PRUH DERXW RXU FXVWRPLVHG DQG LQWHJUDWHG VROXWLRQV

Ravenstein Business Center

3LHUUH 6HJKHUV EHYHQXH#YER IHE EH %H9HQXH 5XH 5DYHQVWHLQVWUDDW %UXVVHOV 7HO

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

(6*Ǖ5$33257(5,1*

UITDAGINGEN EN OPPORTUNITEITEN VAN EEN GEMEENSCHAPPELIJKE TAAL VOOR DUURZAAMHEID

H FRQFXUUHQWLHNUDFKW YDQ HHQ RQGHUQHPLQJ LV DIKDQNHOLMN YDQ KDDU FDSDFLWHLW RP GXXU]DPH ZDDUGH WH FUHÆUHQ WH PHWHQ HQ WH FRPPXQLFHUHQ DDQ KDDU VWDNHKROGHUV (QHU]LMGV EHSHUNHQ LQYHVWHHUGHUV ]LFK QDPHOLMN QLHW PHHU WRW HHQYRXGLJH ZLQVWEHUHNHQLQJ RP GH GHJHOLMNKHLG HQ GH SUHVWDWLHV YDQ HHQ RQGHUQHPLQJ WH EHRRUGHOHQ PDDU KRXGHQ ]H RRN UHNHQLQJ PHW GH ]RJHQDDPGH (6* FULWHULD PLOLHX PDDWVFKDSSLM HQ JRYHUQDQFH $QGHU]LMGV EDVHUHQ GH FRQVXPHQWHQ KXQ NHX]HV VWHHGV PHHU RS KHW YHUPRJHQ YDQ HHQ EHGULMI RP HHQ DQWZRRUG WH ELHGHQ RS GH JURWH PDDWVFKDSSHOLMNH XLWGDJLQJHQ 'H JURRWVWH XLWGDJLQJ RS GLW PRPHQW LV GH HƯFLÆQWH PHWLQJ YDQ GLH GXXU]DPH ZDDUGHFUHDWLH 'H (XURSHVH 8QLH YRHUW LQWHQVH RQGHUKDQGHOLQJHQ RP GH VWDQGDDUGHQ WH EHSDOHQ GLH RQGHUQHPHUV HQ LQYHVWHHUGHUV GH PRJHOLMNKHLG ]XOOHQ JHYHQ RP RYHU GXXU]DDPKHLG WH VSUHNHQ LQ HHQ JHPHHQVFKDSSHOLMNH WDDO +HW GRHO LV RP GH{PLGGHOHQ ]RYHHO PRJHOLMN WH YHUGHOHQ RYHU HFRQRPLVFKH DFWLYLWHLWHQ GLH RSORVVLQJHQ DDQELHGHQ RS PDDW YDQ GH EHKRHIWHQ YDQ GH VWDNHKROGHUV ]RQGHU GDDUELM GH EHKRHIWHV YDQ GH WRHNRPVWLJH JHQHUDWLHV XLW{KHW RRJ WH YHUOLH]HQ +HW MDDU ZRUGW HHQ NHHUSXQW LQ GH LQYRHULQJ YDQ{QLHXZH UHJHOV EHWUHƪHQGH WUDQVSDUDQWLH RYHU{GXXU]DDPKHLG • ,QZHUNLQJWUHGLQJ YDQ GH WD[RQRPLHYHURUGHQLQJ HQ YDQ GH YHURUGHQLQJ EHWUHƪHQGH LQIRUPDWLHYHUVFKDƯQJ RYHU GXXU]DDPKHLG LQ GH ƬQDQFLÆOHGLHQVWHQVHFWRU 6)'5 • *RHGNHXULQJ YDQ GH &RUSRUDWH 6XVWDLQDELOLW\ 5HSRUWLQJ 'LUHFWLYH &65' GLH GH ULFKWOLMQ YRRU GH SXEOLFDWLH YDQ QLHW ƬQDQFLÆOH LQIRUPDWLH 1)5' YHUYDQJW • 9HUZDFKWH YRRUVWHOOHQ YDQ GH (XURSHVH &RPPLVVLH GLH GH EHGULMYHQ DDQ GH HQH NDQW HHQ ELOOLMNH ]RUJSOLFKW PRHWHQ RSOHJJHQ GLH GH LPSDFW YDQ KXQ ZDDUGHNHWHQV RS GH PHQVHQUHFKWHQ KHW PLOLHX HQ GH JRYHUQDQFH EHWUHIW HQ GH EHVWXXUGHUV DDQ GH DQGHUH NDQW GH ZHWWHOLMNH YHUSOLFKWLQJ RSOHJJHQ RP ELM KXQ EHVOLVVLQJHQ UHNHQLQJ WH KRXGHQ PHW GH EHODQJHQ YDQ HHQ EUHGH ZDDLHU DDQ VWDNHKROGHUV

'LH JROI YDQ UHJHOV SDVW ELQQHQ KHW NDGHU YDQ GH (XURSHVH *UHHQ 'HDO HQ YDQ KHW DFWLHSODQ YDQ GH &RPPLVVLH YRRU HHQ GXXU]DPH ƬQDQFLHULQJ 8LW GLH YORHGJROI DDQ UHJHOJHYLQJ NRPHQ YHUVFKLOOHQGH DOJHPHQH WUHQGV QDDU YRUHQ GLH ZLM]HQ RS KHW EHODQJ YRRU GH RQGHUQHPLQJHQ RP ]LFK WLMGLJ YRRU WH EHUHLGHQ YHUVQHOGH ZHWJHYLQJ YHUKRJLQJ YDQ KHW DDQWDO EHWURNNHQ RQGHUQHPLQJHQ RYHUJDQJ YDQ GH WUDQVSDUDQWLHSOLFKW LQ HHQ YHUSOLFKWLQJ RP FRQFUHWH DFWLHV WH RQGHUQHPHQ

Contact

François-Guillaume Eggermont Competentiecentrum 5HFKW 2QGHUQHPLQJ fge@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE ( 6* UDSSRUWHULQJ

'DW QLHXZ VWUXFWXUHUHQG NDGHU PRHW GH RQGHUQHPLQJHQ KHOSHQ RP WH FRPPXQLFHUHQ RYHU KXQ QLHW ƬQDQFLÆOH SUHVWDWLHV HQ GDDU ]RYHHO PRJHOLMN YRRUGHHO XLW WH KDOHQ 'H (XURSHVH ZHWJHYHU ]DO HU GXV RYHU PRHWHQ ZDNHQ GDW GLH YHUVFKLOOHQGH LQVWUXPHQWHQ GRRU HHQ JURWHUH DGPLQLVWUDWLHYH URPSVORPS RI GRRU HHQ YHUPHQLJYXOGLJLQJ YDQ GH GUXNNLQJVPLGGHOHQ WHQ DDQ]LHQ YDQ GH RQGHUQHPLQJHQ HQ KXQ EHVWXXUGHUV KHW RQGHUQHPHUVFKDS QLHW RQWPRHGLJHQ

EEN E EE N NIEUW STR STRUCTUREREND ST KADER MOET DE K KA ONDERNEMINGEN ON N HELPEN OM TE HEL HE COMMUNICEREN CO OM OVER OV V HUN 1,( ( 1,(7Ǖ),1$1&,¦/( PRE PR RE PRESTATIES.

KICKSTART jij JONG TALENT? Als ondernemer weet jij als geen ander hoe belangrijk het is om te investeren in jong talent. Want jonge mensen maken de toekomst. Maar heel veel jongeren in België hebben het enorm moeilijk om hun plaats te vinden in de samenleving. Zo’n 273.000 jongeren zijn op zoek naar kansen. Ze vinden hun weg niet in de maatschappij, gaan niet naar school of hebben geen job. Het zijn jongeren met talent die een kickstart nodig hebben. Bij YouthStart willen we hen die kickstart geven. We bieden een gratis training aan van 8 dagen waarin we de passies, dromen en talenten van jongeren kickstarten. Na deze training gaat 73% van de alumni aan de slag: ze vinden een job, besluiten zelf te gaan ondernemen of duiken terug achter de schoolbanken. We kunnen dus letterlijk van een kickstart spreken.

SPONSOR WORDEN?

ADVERTORIAL

WAT KAN JIJ DOEN? Onze trainingen kosten uiteraard geld: 1000 euro per jongere voor 8 dagen om precies te zijn (let op: voor de jongeren zelf is het gratis). En dat is een schitterende investering. Want op die manier besparen we jaarlijks 34.000 euro* aan steun per werkloze jongere die door allerlei overheden in ons land besteed wordt aan de activatie. We zijn dus afhankelijk van sponsors die willen investeren in jong talent. Want investeren in jong talent, is investeren in de toekomst. Geef jij jong talent een kickstart?

*Volgens de cijfers van het Planbureau

BART DE SMET VOORZITTER VBO BESTUURDER YOUTHSTART “YouthStart maakt kwetsbare jongeren ondernemers van hun eigen leven. En met groot succes, zo trainden ze dit jaar al 1000 jongeren over heel België. Ondernemers die YouthStart willen steunen? Die ontvang ik met open armen!”

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

62&,$/( 5(&+7635$$.

SELECTIE VAN UITGEGEVEN EN NIET-UITGEGEVEN RECHTSPRAAK VAN ARBEIDSGERECHTEN EN -HOVEN VERBREKING r 9HUJRHGLQJ s EHUHNHQLQJVEDVLV s ORSHQG ORRQ{s bedrijfswagen – 'Phantom Shares' 'H RQWVODJYHUJRHGLQJ PRHW ZRUGHQ EHUHNHQG RS JURQG YDQ KHW ORSHQG MDDUORRQ HQ GH YRRUGHOHQ YHUZRUYHQ NUDFKWHQV GH RYHUHHQNRPVW ZDDURQGHU KHW JHEUXLN YRRU SULYÄGRHOHLQGHQ YDQ HHQ EHGULMIVYRHUWXLJ

'DW YRRUGHHO PRHW ZRUGHQ EHJURRW RS EDVLV YDQ{GH{EHVSDULQJ GLH GLW YRRUGHHO HƪHFWLHI YHUWHJHQZRRUGLJW YRRU GH ZHUNQHPHU 3KDQWRP 6KDUHV ]LMQ HHQ YRRUGHHO LQ JHOG ]RDOV JHYLVHHUG GRRU DUWLNHO YDQ GH $UEHLGVRYHUHHQ NRPVWHQ ZHW RQJHDFKW ZLH GH VFKXOGHQDDU YDQ GLW YRRUGHHO LV GH ZHUNJHYHU RI GLHQV PRHGHUYHQ QRRWVFKDS

'LW YRRUGHHO LV SDV HLVEDDU RS KHW RJHQEOLN YDQ YHVWLQJ

$OV YDULDEHO ORRQ GLHQHQ GHUKDOYH HQNHO 3KDQWRP 6KDUHV GLH YHVWHQ ELQQHQ GH WZDDOI PDDQGHQ YRRUDIJDDQG DDQ KHW RQWVODJ LQ DDQPHUNLQJ WH ZRUGHQ{JHQRPHQ YRRU EHUHNHQLQJ YDQ KHW EDVLVMDDUORRQ

2RN GH GLYLGHQGHQ GLH XLWEHWDDOG ZHUGHQ RYHU GH

3KDQWRP 6KDUHV ]LMQ LQ GH]HOIGH PDWH RQGHUGHHO YDQ{KHW ORSHQG MDDUORRQ

$ UEHLGVKRI %UXVVHO IHEUXDUL -77

r 3UHYHQWLHDGYLVHXU s YHUZLMGHULQJ s YHUJRHGLQJ{s verzaking +HW IHLW GH YHUHLVWH RSOHLGLQJ QLHW JHQRWHQ WH KHEEHQ LV HHQ JHYDO YDQ RQEHNZDDPKHLG QLHW YDQ RYHUPDFKW

,Q HHQ GHUJHOLMN JHYDO NDQ GH ZHUNJHYHU GH SUHYHQWLH DGYLVHXU YHUZLMGHUHQ PLWV KLM GH YRRUVFKULIWHQ YDQ GH ZHW YDQ GHFHPEHU QDOHHIW QDPHOLMN GRRU GH GDDULQ YRRU]LHQH YHUJRHGLQJ XLW WH NHUHQ

'H EHSDOLQJHQ YDQ GH ZHW YDQ GHFHPEHU EHWUHƪHQGH GH EHWDOLQJ YDQ GH YHUJRHGLQJHQ ]LMQ YDQ{GZLQJHQGH DDUG ]RGDW GH ZHUNQHPHU DDQ GH YHUJRHGLQJ NDQ YHU]DNHQ QD ]LMQ YHUZLMGHULQJ RI ]LMQ{RQWVODJ

$ UEHLGVKRI /XLN DIGHOLQJ /XLN PDDUW -77

ONTSLAG

• Handtekening op de brief ter kennisgeving van GH{RS]HJJLQJ s UHJHOPDWLJKHLG 'H DIZH]LJKHLG YDQ GH KDQGWHNHQLQJ YDQ GH ZHUNJHYHU RS GH RQWVODJEULHI PLGGHOV RS]HJJLQJ YHUVWXXUG YLD DDQJHWHNHQGH ]HQGLQJ UDDNW GH NHUQ YDQ GH ZLO WRW YHUEUHNLQJ YRRUDO QX GH ZHUNJHYHU EHYHVWLJW GDW GH EULHI SHU YHUJLVVLQJ ZHUG YHUVWXXUG GRRU ]LMQ VRFLDDO VHFUHWDULDDW ]RGDQLJ GDW KLM ]LFK GH LQKRXG HUYDQ QLHW KHHIW WRHJHÆLJHQG

+HW RQWVODJ ]HOI LV RQEHVWDDQGH HQ QLHW HQNHO GH RS]HJJLQJ ]RGDW GDW GH RYHUHHQNRPVW YHUGHU ORRSW

'H ZHUNQHPHU GLH ZHLJHUW GH RYHUHHQNRPVW YHUGHU XLW WH YRHUHQ GRRU ]LFK WH EHURHSHQ RS HHQ YHUEUHNLQJ PHW RQPLGGHOOLMNH XLWZHUNLQJ LV ]HOI GH DXWHXU YDQ GH YHUEUHNLQJ HQ LV DOGXV HHQ RQWVODJYHUJRHGLQJ YHUVFKXOGLJG

(HQ RQWVODJYHUJRHGLQJ YHUVFKXOGLJG GRRU GH ZHUNQHPHU KHHIW JHHQ ORRQNDUDNWHU 'H YHUZLMOLQWUHVWHQ ORSHQ DOGXV QLHW YDQ UHFKWVZHJH

$ UEHLGVKRI /XLN DIGHOLQJ /XLN MDQXDUL -/0%

• Voorafgaand verhoor – verlies van een kans 'H ZHUNJHYHU GLH QLHW RYHUJDDW WRW KHW YHUKRRU YRRUDIJDDQGHOLMN DDQ KHW RQWVODJ YDQ HHQ ZHUNQHPHU WHUZLMO GLW YHUKRRU YRRU]LHQ ZRUGW LQ KHW DUEHLGVUHJOHPHQW EHJDDW HHQ IRXW

'LH IRXW EHURNNHQW HHQ VFKDGH DDQJH]LHQ GH ZHUNQHPHU QDDU DDQOHLGLQJ YDQ ]LMQ YHUKRRU GH ZHUNJHYHU NRQ SRJHQ WH RYHUWXLJHQ KHP{LQ GLHQVW WH KRXGHQ

'H VFKDWWLQJ YDQ GH ZDDUVFKLMQOLMNKHLGVJUDDG YDQ KHW EHKRXG YDQ GH{EHWUHNNLQJ LV PRHLOLMN ]R QLHW RQPRJHOLMN +HW]HOIGH JHOGW YRRU GH{VFKDGH

2P GLH UHGHQHQ ZRUGW RYHUJHJDDQ WRW HHQ VFKDWWLQJ H[ DHTXR HW ERQR

$ UEHLGVKRI %UXVVHO MDQXDUL -77

• Dringende reden – ongerechtvaardigde afwezigheid – kennelijk onredelijk ontslag 'DW HHQ ZHUNQHPHU ]LMQ YHUSOLFKWLQJHQ LQ]DNH DUEHLGVRQJHVFKLNWKHLG QDPHOLMN GH RQPLGGHOOLMNH YHUZLWWLJLQJ YDQ GH ZHUNJHYHU HQ GH DIJLIWH YDQ HHQ JHQHHVNXQGLJ DWWHVW ELQQHQ WZHH ZHUNGDJHQ WH UHNHQHQ YDQ GH GDJ YDQ GH DUEHLGVRQJHVFKLNWKHLG QLHW QDOHHIW LV JHHQ GULQJHQGH UHGHQ JHOHW RS KHW IHLW GDW KHW JLQJ RP HHQ YHUOHQJLQJ YDQ HHUGHUH ODQJGXULJH DUEHLGVRQJHVFKLNWKHGHQ HQ GDW GH ZHUNQHPHU WRHQ VWHHGV ]LMQ YHUSOLFKWLQJHQ QDOHHIGH Contact

+HW RQWVODJ GDW VWHXQW RS KHW JHGUDJ YDQ GH ZHUNQHPHU LV QLHW NHQQHOLMN RQUHGHOLMN QX KLM QLHW EHZLMVW GDW KLM ]LMQ YHUSOLFKWLQJHQ LQ]DNH DUEHLGVRQJHVFKLNWKHLG KHHIW QDJHOHHIG

$ UEHLGVKRI %UXVVHO PHL -77

Antoine Vanden Abeele *HDVVRFLHHUG DGYRFDDW ,8;7$ /HJDO avandenabeele@iuxta.legal www.iuxta.legal

MET ONTSLAG GELĲKGESTELDE HANDELING

Kennelijk onredelijk 'H FROOHFWLHYH DUEHLGVRYHUHHQNRPVW QU PHW EHWUHNNLQJ WRW GH PRWLYHULQJ YDQ KHW RQWVODJ LV YDQ WRHSDVVLQJ LQ JHYDO YDQ HHQ PHW HHQ{RQWVODJ JHOLMNJHVWHOGH KDQGHOLQJ $UEHLGVKRI %UXVVHO MDQXDUL -/0%

SOCIALE ZEKERHEID VAN DE WERKNEMERS

Doelgroepvermindering – sociale en economische verwevenheid – criteria +HW EHJULS HHQ ]HOIGH WHFKQLVFKH EHGULMIVHHQKHLG NDQ PHGH EHSDDOG ZRUGHQ DDQ GH KDQG YDQ HHQ DDQWDO FULWHULD HHQ JHPHHQVFKDSSHOLMNH SHUVRRQ s QLHW QRRG]DNHOLMN HHQ ZHUNQHPHU s GLHQW LQ GH YHUVFKLOOHQGH HQWLWHLWHQ ZHUN]DDP WH ]LMQ GH DDUG YDQ GH DFWLYLWHLW PRHW JHOLMN JHOLMNDDUGLJ RI DDQYXOOHQG ]LMQ GH SODDWV ZDDU GH DFWLYLWHLW ZRUGW XLWJHRHIHQG LV GH]HOIGH RI HU LV VSUDNH YDQ HHQ JHULQJ YHUVFKLO LQ DIVWDQG KHWZHON RS JURQG YDQ KHW VRRUW DFWLYLWHLW ZRUGW EHRRUGHHOG KHW EHGULMIV

PDWHULDDO NDQ KHW]HOIGH ]LMQ 'H QLHXZH LQGLHQVWQHPLQJ GLHQW JHSDDUG WH JDDQ PHW HHQ UHÆOH ZHUNJHOHJHQKHLGVVFKHSSLQJ LQ GH]HOIGH WHFKQLVFKH EHGULMIVHHQKHLG $UEHLGVKRI *HQW DIGHOLQJ *HQW MDQXDUL -77

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

+(7 9%2 21'(51((07

HET VBO ONDERNEEMT 0HHU LQIR YER EH $OV JHYROJ YDQ GH &29,' SDQGHPLH VFKDNHOGH KHW 9%2 RYHU RS QLHXZH PDQLHUHQ YDQ HQ NDQDOHQ RP WH FRPPXQLFHUHQ HQ NHQQLV WH GHOHQ 9RRUWDDQ FRPPXQLFHHUW KHW 9%2 RRN YLD ZHELQDUV ZHEFDVWV SRGFDVWV f DO GDQ QLHW LQ HHQ K\EULGH YRUP

30/11/2021 NATIONALE CONFERENTIE CIRCULAIRE ECONOMIE +HW 9%2 RUJDQLVHHUGH HHQ HHUVWH 1DWLRQDOH FRQIHUHQWLH LQ]DNH FLUFXODLUH HFRQRPLH 9HUVFKLOOHQGH H[SHUWHQ SLRQLHUV HQ EHOHLGVPDNHUV WHNHQGHQ SUHVHQW :DDU VWDDQ ZH LQ HQ LQ ZHONH RS]LFKWHQ PRHWHQ ZH QRJ H[WUD LQVSDQQLQJHQ OHYHUHQ" 'H EHODQJULMNVWH YUDDJ YDQ GH FRQIHUHQWLH ZDV GXV KRH NXQQHQ ZH GH FLUFXODLUH WUDQVLWLH YHUVQHOOHQ"

03/12/2021 GLOBALE BELASTINGHERVORMING +HW 9%2 RUJDQLVHHUGH HHQ VWXGLHGDJ RYHU GH ORSHQGH EHODVWLQJKHUYRUPLQJ +HW GRHO ZDV RP GH EHGULMIVZHUHOG DDQ KHW ZRRUG WH ODWHQ RP ]R GH ZHQVHQ YDQ GH EHGULMYHQ NHQEDDU WH PDNHQ

NIEUWE GASTEN! 1 Philippe Bastien &(2 $*& *ODVV (XURSH

,Q ]LMQ SRGFDVW /HWoV 7DON ODDW KHW 9%2 X HONH laatste donderdag van de maand kennismaken Erwin Van Osta &(2 +XER

PHW HHQ VOHXWHOƬJXXU XLW GH %HOJLVFKH Johan Thijs &(2 .%&

EHGULMIVZHUHOG 'H PHHVW UHFHQWH JHQRGLJGHQ

14/09/2021 RAIL ROADMAP 2030

2S VHSWHPEHU KHEEHQ PHHU GDQ EHODQJULMNH VSHOHUV LQ GH ORJLVWLHN VSRRUZHJRSHUDWRUHQ WUDQVSRUWSODWIRUPHQ VHFWRUHQ HQ EHGULMYHQ WLMGHQV HHQ VHPLQDU YDQ KHW 9%2 HHQ 5DLO 5RDGPDS RYHUKDQGLJG DDQ GH EHYRHJGH DXWRULWHLWHQ (HQ HHUVWH EHVOLVVHQGH VWDS LQ GH ULFKWLQJ YDQ LQWHOOLJHQW HQ PXOWLPRGDDO YUDFKWYHUYRHU

09/12/2021 TWEEDE NATIONALE TELEWERKCONFERENTIE! +HW YHUYROJ s PHHU GDQ RQOLQH GHHOQHPHUV s YDQ RQ]H HHUVWH HGLWLH HLQG DXJXVWXV 'ULH PDDQGHQ ODWHU EHNHNHQ ZH DDQ GH KDQG YDQ HQNHOH JHWXLJHQLVVHQ KRH GH RQGHUQHPLQJHQ GH WKHRULH RP]HWWHQ LQ GH SUDNWLMN

WEBINARS 29/11/2021 17/11/2021 BELGIAN RAIL DAY ,Q GLW (XURSHVH -DDU YDQ KHW 6SRRU HQ LQ KHW NDGHU YDQ (XURSDOLD 7UDLQV 7UDFNV KHEEHQ KHW 9%2 $JRULD HQ (XURSDOLD HHQ %HOJLDQ 5DLO 'D\ JHRUJDQLVHHUG RP GH EHGULMYHQ GH HQRUPH LQQRYDWLHPRJHOLMNKHGHQ YDQ KHW VSRRU WH ODWHQ RQWGHNNHQ 'RHO GH KLJKWHFK ERXZ FKHPLH WH[WLHO HQ DUWLƬFLÆOH LQWHOOLJHQWLHEHGULMYHQ HQ GH H[SHUWHQ LQ GLJLWDOLVHULQJ HQ DQGHUH VHFWRUHQ DDQ]HWWHQ RP QD WH GHQNHQ RYHU ZDW ]LM GH VSRRUZHJHQ WH ELHGHQ KHEEHQ

:HELQDU RYHU GH QLHXZH YHUSOLFKWLQJHQ ELM GH UDSSRUWHULQJ YDQ PLOLHX PDDWVFKDS SHOLMNH RI JRYHUQDQFHSUHVWDWLHV (6*

6/12/2021 :HELQDU RYHU GH GLUHFWH RP]HWWLQJ YDQ GH (XURSHVH ULFKWOLMQ RYHU NORNNHQOXLGHUV Verschillende experten vertelden er over GH SROLWLHNH MXULGLVFKH HQ HFRQRPLVFKH DVSHFWHQ YDQ GH QLHXZH UHJHOV HQ KXQ LQYRHULQJ LQ GH SUDNWLMN

FOCUS INTERNATIONAL TRADE N°3 – “HANDEL IN EEN WERELD VAN PARADOXEN” +HW 9%2 LV WRH DDQ ]LMQ GHUGH HGLWLH YDQ )RFXV ,QWHUQDWLRQDO 7UDGH 'DDULQ OHHVW X KRH KDQGHO YRHUHQ GH DIJHORSHQ WLMG ZHUG JHWHNHQG GRRU HHQ DDQWDO SDUDGR[HQ HQ KRH (XURSD GDDUPHH ]DO RPJDDQ

REFLECT VBO FEB | CIRCULAIRE ECONOMIE

+(7 9%2 21'(51((07

YOUNG TALENT IN ACTION XXL - EEN MEER DAN GESLAAGDE 4 DE EDITIE!

0RQLFD 'H -RQJKH %HVWXXUGHU GLUHFWHXU JHQHUDDO ([HFXWLYH 0DQDJHU 9%2 )(% 3LHWHU{7LPPHUPDQV &(2 9%2 )(% -DQ +H\YDHUW &KLHI +XPDQ 5HVRXUFHV 6XVWDLQDELOLW\ 2ƯFHU $* WLMGHQV GH SHUVFRQIHUHQWLH %ULGJLQJ WKH )XWXUH LQ %UXVVHO

©Melting Prod

7LMGHQV LQWHUDFWLHYH $FWLRQ /DEV OHHUGHQ GH HQ MDULJHQ PHHU RYHU DUWLƬFLÆOH LQWHOOLJHQWLH VRFLDOH PHGLD RQGHUQHPHUVFKDS SXEOLF VSHDNLQJ KHW RQWZLNNHOHQ YDQ VRIW VNLOOV HQ ]RYHHO PHHU (ON HYHQW VWDUWWH ERYHQGLHQ PHW HHQ UHHNV ,QVSLUDWLRQDO 7DONV ZDDULQ MRQJH RQGHUQHPHUV NZDPHQ YHUWHOOHQ RYHU KHW VODJHQ HQ IDOHQ LQ KXQ SURIHVVLRQHOH HQ SHUVRRQOLMNH OHYHQ +RH ERXZGHQ ]LM DDQ KXQ VXFFHVYHUKDDO HQ ZHONH WLSV HQ WULFNV KHEEHQ ]LM YRRU GH DPELWLHX]H MRQJHUHQ GLH ]HOI KXQ HLJHQ SURMHFW XLW GH JURQG ZLOOHQ VWDPSHQ"

©Melting Prod

$DQ KHW XLWJDQJVSXQW WRUQGHQ ZH QLHW GH MRQJHUHQ LQVSLUHUHQ ZHJ YDQ{GH SODWJHWUHGHQ SDGHQ RQGHU PHHU DDQ GH KDQG YDQ RQWPRHWLQJHQ PHW EHGULMIVOHLGHUV XLW GLYHUVH VHFWRUHQ 2QGHU PHHU GH EDQN HQ YHU]HNHULQJVVHFWRU GH UHWDLO GH ERXZ GH PRGHVHFWRU GH WHFKQRORJLHVHFWRU GH YRHGLQJVVHFWRU GH FKHPLHVHFWRU HQ GH IDUPD LQGXVWULH NZDPHQ YHUWHOOHQ RYHU GH HYROXWLHV LQ KXQ VHFWRU 'DQN]LM RQV SDUWQHUVFKDS PHW GH )HGHUDOH 3ROLWLH HQ GH{10%6 NRQGHQ{GH MRQJHUHQ KXQ LQWHUHVVHV QRJ EUHGHU RSHQWUHNNHQ HQ RRN PHW KHQ NHQQLVPDNHQ

©Melting Prod

7XVVHQ RNWREHU HQ QRYHPEHU KHEEHQ MRQJHUHQ GHHOJHQRPHQ DDQ GH de HGLWLH YDQ <RXQJ 7DOHQW LQ $FWLRQ 1RUPDDO JH]LHQ RQWYLQJHQ ZH GLH JURHS RS ÄÄQ GDJ LQ %UXVVHO PDDU GLW MDDU RSWHHUGHQ ZH YRRU YLMI UHJLRQDOH PHHU NOHLQVFKDOLJH HQ FRURQDSURRI VHVVLHV LQ %UXVVHO 1DPHQ %UXJJH HQ $QWZHUSHQ

,QHNH 'H %LVVFKRS &RPSHWHQWLHFHQWUXP :HUN 6RFLDOH =HNHUKHLG 9%2 )(% PRGHUDWRU WLMGHQV GH SOHQDLUH VHVVLH RS <RXQJ 7DOHQW LQ $FWLRQ ;;/ LQ %UXJJH

5()/(&7 7ULPHVWULÆOH XLWJDYH YDQ KHW 9HUERQG YDQ %HOJLVFKH 2QGHUQHPLQJHQ 5HGDFWLH 9DQHVVD %LHEHO $QQH 0LFKLHOV 6WHSKDQ 9DQGHUPROHQ -RKDQ 9DQ 3UDHW 5HGDFWLH WKHPDoV -HDQ %DHWHQ 0RQLFD 'H -RQJKH )UDQÂRLV *XLOODXPH (JJHUPRQW &KULVWRSKH (UQDHOVWHHQ 6HEDVWLDDQ 0DULHQ 6WHSKDQ 9DQGHUPROHQ )LHQ 9DQ 5HHPSWV $PÄOLH :XLOODXPH 5HGDFWLH 6RFLDOH 5HFKWVSUDDN $QWRLQH 9DQGHQ $EHHOH (LQGUHGDFWLH +LOGH 'H %UDQGW $QQH 0LFKLHOV 9HUWDOLQJ 9HUWDDOGLHQVW 9%2{)(% 3XEOLFDWLHYHUDQWZRRUGHOLMNH 6WHIDQ 0DHV 2SPDDN /DQGPDUNV )RWRJUDILH -HDQ -DFTXHV 'H 1H\HU 7ULSW\TXH 7RRQ &RXVVHPHQW %HOJD ,PDJH 3Z& %HOJLXP 0HOWLQJ{3URG ,OOXVWUDWLHV 3HWHU :LOOHPV 9HF VWDU 'UXN *UDSKLXV 9HUDQWZRRUGHOLMNH XLWJHYHU 6WHIDQ 0DHV 5DYHQVWHLQVWUDDW %UXVVHO 5HFODPHUHJLH $'H0DU *UDDI GH )LHQQHVODDQ (GHJHP $QWZHUSHQ &RQWDFW 1HOH %UDXHUV 7HO QHOH EUDXHUV#DGHPDURQOLQH FRP 3XEOLFDWLHGDWXP GHFHPEHU &HWWH SXEOLFDWLRQ HVW ÄJDOHPHQW GLVSRQLEOH HQ IUDQÂDLV 'H]H SXEOLFDWLH NXQW X RRN OH]HQ RS ZZZ YER EH ! 3XEOLFDWLHV ! 5()/(&7 ,661

9UDDJ RYHU XZ DERQQHPHQW DGUHV ZLM]LJLQJHQ GRRUJHYHQ QXPPHU QLHW RQWYDQJHQ" Stuur een mail naar reflect@vbo-feb.be

je p o n e d e i Antwoord b r, e v e g k r e w als n e g n i g a d t ui t a a m p o n e sing s o l p o m o dat vraagt

Net zoals 2021, wordt 2022 een jaar vol uitdagingen voor werkgevers. Daarom doen we er bij Actiris alles aan om mee te zoeken naar oplossingen op maat. Of je nu vacatures wil verspreiden, kandidaten wil rekruteren in Brussel of het buitenland, tips en info zoekt over stages, opleidingen, premies, gesubsidieerde contracten of een inclusievere werkvloer; Actiris kent de Brusselse arbeidsmarkt door en door en staat voor je klaar voor gratis advies. Afspraak op actiris.brussels/werkgevers of via 02 505 79 15 om samen op zoek te gaan naar een oplossing op maat van jouw bedrijf!

Scan mij