Ongepolijste schoonheid in Zuid-Portugal
Prachtige stranden
De mooie en veelzijdige Algarve is een populair vakantiegebied vanwege de prachtige zandstranden en baaien aan de Atlantische Oceaan. Naast mooie stranden heeft de Algarve een keur aan historische bezienswaardigheden, waaronder de schitterende kerk São Lourenço en het oude Castelo in Silves. Even genoeg van alle bezienswaardigheden. Reis dan af naar
Albufeira, waar talrijke gezellige bars en hippe discotheken zijn.
Daarom Hotel Be Live Palmeiras village
Smullen bij All Inclusive buffet
Extraatje: showcooking
De kinderen maken volop vriendjes
Keuze uit 5 restaurants!
Praia da Senhora da Rocha op 300m
Duurzamer: voor mens en milieu
Portugal, Algarve
Htl. HOTEL BE LIVE PALMEIRAS
VILLAGE4
Klantbeoordeling: 8
8 dagen, all inclusive
Vertrek april 2023 t/m oktober 2023
Per persoon al vanaf 599,-
DENKEN
Denk jij weleens na over hoe jij denkt? Waarom jij of iemand anders denkt op de manier waarop hij/zij denkt? Door wie jij je laat beïnvloeden of juist niet? Hoe denk jij over de reiswereld of denk jij dat jouw mening er niet zo toedoet? Denk jij ook na over ideeën van mensen die anders denken dan jij of denk jij ‘oh die denkt anders’, dan hoef ik niet over zijn of haar ideeën na te denken.
In deze editie van Travelpro lees je interviews met mensen die ‘anders’ denken, interviews met mensen die vertellen over hoe collega-reisprofessionals anders gaan denken en reportages over bestemmingen waarvan wij denken dat de mensen er heel anders denken.
Zo lees je bijvoorbeeld hoe Harco van Uden tijdens de viering van het 25-jarig bestaan van Experience Travel gepassioneerd vertelt over hoe hij denkt wat het voor de wereld betekent wanneer we minder gaan reizen. Denk jij daar weleens over na? Denken jouw klanten daar ook over na?
Een ander interview met iemand die ‘anders’ denkt is het vraaggesprek met Erica Dankmeijer. Zij vertelt over haar ervaringen in Gambia tijdens de coronapandemie, hoe zij denkt over uitspraken van collega’s in de reissector en hoe zij denkt over de ontwikkelingen in de wereld.
Interessant zijn de ontwikkelingen bij ZSO’s, die Martine de Knoop (The Travel Club) en Jeroen Otto (TUI at Home) in dit nummer schetsen. Zij interviewden elkaar en bespraken onder meer een certificering voor ZRA’s, maar bespraken ook gevoelige onderwerpen, zoals het concurrentiebeding en de ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid en hoe het ZRA’s bezighoudt. Ik ben benieuwd hoe jij over de onderwerpen denkt die zij hebben besproken.
Hoe anders denken de mensen in Oman? Denk jij dat ook weleens? Collega Rahanna van Stapele ervaarde het tijdens de reis die zij met Avila Reizen maakte naar deze bestemming. Haar ervaringen lees je in een uitgebreide reportage. Vergeet niet de QRcode te scannen voor de prachtige video die zij maakte.
De laatste nieuwtjes van de airlines lees je terug in de Airline Special. Daaruit blijkt wel een beetje hoe zij denken over de ontwikkelingen op Schiphol. Het aanbod op de regionale airports en luchthavens vlak over de grens lijkt zich, ook voor Nederlanders zeer aantrekkelijk, uit te breiden.
In een nog andere denkwereld kom je wanneer je de wereld van influencers betreedt. Hoe denk jij zelf over influencers? Klopt het een beetje bij wat je terugleest in het interview? Misschien gaat het er wel heel anders aan toe dan jij denkt.
En last but not least, lees je in deze editie een uitgebreid interview met Coby van Dongen (de Jong Intra Vakanties). Hoe zou zij terugdenken aan de 46,5 jaar dat zij bij de reisorganisatie werkt? Of over haar aanstaande afscheid? Het interview vond plaats, nadat Coby haar afscheid aankondigde, maar nog voor het Reisgala waar zij de Lifetime Achievement Award ontving, waarbij ik dus goed moest nadenken wat ik wel en niet kon zeggen.
Je hebt nu een mooi magazine in handen met genoeg voer voor discussie aan de lunchtafel. Veel leesplezier!
COLOFON
Tom van Apeldoorn - Uitgever
T.J. van Apeldoorn - Commercieel Directeur
Arjen Lutgendorff - Hoofdredacteur
Sharon Evers - Eindredacteur
Dylan Cinjee - Redacteur
Rahanna van Stapele – Redacteur
Theo de Reus - Redacteur
Tijn Kramer - Redacteur
Judith Wetselaar - (Web)redacteur
Dennis de Groot - Sales Manager
Dennis Ebbers - Sales Manager
Danielle van Ewijk – Event Manager
Iris Bax - Project Manager Events
Tina Bakker - Sales Support
Iris Beenen - Graphic Design
Kantooradres:
Arendstraat 33A, 1223 RE Hilversum
Tel: +31(0)35-2005481
E-mail: redactie@travelpro.nl
Internet: www.travelpro.nl
Verantwoording: Travelpro is een uitgave van uitgeverij T&S Productions B.V.
Dit magazine is als volgt verspreid:
Oplage: 7.218
Digitaal via issuu.com
Nieuwsbrief: 7.400+ abonnees
Social media: 12.500+ volgers
Opgave en vragen over abonnementen: Abonnementenland
Postbus 20, 1910 AA Uitgeest
Tel. +31(0)251-25 79 24
Fax +31(0)251-31 04 05
Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.
Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 12 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.
Prijswijzigingen voorbehouden.
Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 30 dagen voor de vervaldatum bij ons wordt opgezegd. Dit kan uitsluitend per mail: info@travelpro.nl
Kijk voor actuele tarieven op travelpro.nl/abonneren.
Vragen? redactie@travelpro.nl
Auteursrechten: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerde database, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij electronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Travelpro.
“Ik werd behandeld als een melaatse”72. ERICA DANKMEIJER 80. 150 JAAR HOLLAND AMERICA LINE 62. DUO-INTERVIEW Jeroen Otto en Martine de Knoop 44. HARCO VAN UDEN
“Wegaan meer reizen
omde wereld te redden”
"JE HART IS JE BESTE LEERMEESTER"
De telefoon van Coby van Dongen (Commercieel Directeur de Jong Intra Vakanties) maakte overuren nadat zij bekendmaakte haar werkzaamheden voor de Jong Intra Vakanties na 46,5 jaar per 1 mei aanstaande neer te leggen. Travelpro sprak Coby op kantoor over haar belevenissen in de afgelopen 46,5 jaar en over het bijna onvoorstelbare dat staat te gebeuren; het moment dat Coby voor het laatst de deur achter zich dicht doet en niet meer 24/7 aan zal staan.
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
Coby van Dongen
Ik heb met een wat nerveus gevoel op de knop gedrukt om alle relaties te informeren over mijn afscheid, want dan is het echt. Ik heb het besluit met een gemengd gevoel genomen, want het is nogal wat na zoveel jaar. Toen ik van start ging, heb ik nooit over zo’n moment nagedacht. Als je gezond mag blijven, dan komt voor iedereen die dag een keer voorbij. Ik vermoed dat ik nog goed gezond ben, vol energie maar ik vind dit het juiste moment om afscheid te nemen.”
Het is echt je eigen beslissing geweest?
“Ja, volledig! Het is gelukkig niet zo dat anderen hebben gezegd dat het tijd wordt om te stoppen. We gaan in hele goede harmonie uit elkaar. Ik had het verschrikkelijk gevonden wanneer dat, na al die jaren, niet zo was geweest.”
Ga je écht afscheid nemen van de reissector?
“Ik ga écht afscheid nemen. Ik ga meer tijd besteden aan vrijwilligerswerk, de Rotary Club, maar blijf wel verbonden aan de Geschillencommissie Reizen. Dat vind ik leuk en interessant. Daarnaast ben ik bij een hele leuke start-up in mijn eigen, en mooie, Alblasserwaard betrokken.”
Wat is dat voor start-up?
“De Gespreide Herberg, waarmee we duurzame accommodaties op unieke locaties in de Alblasserwaard op de kaart zetten om het toerisme naar de Alblasserwaard te bevorderen. Bijvoorbeeld de molen
‘Jan van Arkel’ die is omgebouwd tot boutique hotel. Gasten slapen er in puntgave kamers. Een prachtig project.”
De mensen in de Alblasserwaard zitten wel te wachten op meer toeristen?
“Ja, zolang het maar duurzaam blijft en zolang het niet overvol wordt. Daarnaast bijt het de Jong Intra Vakanties niet, want dat zou ik niet over mijn hart kunnen verkrijgen.”
Jullie gaan jullie accommodaties niet via de Jong Intra Vakanties aan de man brengen?
“Nee, het is echt heel kleinschalig.”
Kan je iets meer vertellen over het vrijwilligerswerk dat je doet?
“Ik ben ambassadeur van de stichting ‘Lach voor een dag’, onderdeel van Van Hoorne Entertainment. Het is een stichting die wensen van ernstig zieke kinderen in vervulling laat gaan. Het is altijd heel erg indrukwekkend en daar wil ik meer tijd aan gaan besteden.”
Ik merk het al, jij bent niet bang voor het zwarte gat waar vaak over wordt gesproken.
“Nee, nee, nee. Ik ben ook actief Rotary-lid. Toen ik voorzitter was introduceerde ik de wensboom met als thema ‘doe een wens voor een ander mens’. Bijvoorbeeld
voor iemand in je omgeving die in het zonnetje gezet moet worden of voor iemand die echt wat extra’s nodig heeft. Dat deed ik altijd in de avonduren en weekenden. Daar krijg ik nu ook meer tijd voor.”
Heb je altijd al veel vrijwilligerswerk gedaan?
“Niet altijd, maar zeker de laatste acht jaar.”
Zou je het de jongere generatie adviseren om dergelijk vrijwilligerswerk te doen?
“Ja, want ik ervaar zelf hoe ongelooflijk veel energie en voldoening ik er door krijg wanneer er weer een prachtige wens wordt vervuld. Eén van de eerste wensen was een nieuwe laptop voor een vluchteling uit Syrië die hier statushouder was en taallessen gaf aan andere vluchtelingen uit Syrië in de Alblasserwaard. Haar laptop crashte en zonder laptop kon zij weinig doen. In de avond van de Vakantiebeurs Vakdag ging ik er met vermoeide voeten heen om, dacht ik, even de nieuwe laptop te overhandigen. Maar er stond een enorme pizza, een pan met soep, allerhande hapjes met Syrische kruiden, enzovoorts. Ik heb mijn man Rob gebeld dat hij de aardappels maar af moest zetten. Die vrouw was zo dankbaar, dat raakt je wel.”
Het was altijd je wens om in de reissector te gaan werken, maar waarom eigenlijk?
“Ik ben een enorme nakomer. Mijn broer is dertien jaar ouder en mijn zus ruim vijftien jaar ouder. Mijn vader was 50 jaar en mijn moeder 45 jaar toen ik werd geboren, dus mijn geboorte was helemaal niet gepland. Ik woonde op een boerderij en mijn ouders vonden het prima als ik veel vriendjes en vriendinnetjes uitnodigde om te spelen. Slingeren aan een touw en je laten vallen in een grote berg hooi bijvoorbeeld, dat was geweldig. Alleen in de vakanties gingen mijn vriendjes en vriendinnetjes naar het buitenland, maar Coby niet. Ik kreeg hartstikke leuke souvenirtjes van vriendinnetjes uit Portugal en Spanje. Ik dacht; daar wil ik ook naar toe, maar mijn ouders lieten het bedrijf niet in de steek. Op mijn dertiende zei ik al; ‘Ik ga in de reiswereld werken’, maar wist ik veel. Ik had geen idee. Mijn vader vond dat een slecht idee, want boeren gingen niet op vakantie. Hij wilde dat ik naar de Landbouwhogeschool in Wageningen zou gaan en dat heeft hij lang volgehouden, maar ik heb toch gewonnen. Ik ging niet naar Wageningen, ik ging het toerisme in.”
Ik zal het niet missen om 24/7 aan te staan
Je hebt bij geen enkel ander reisbedrijf gewerkt?
“Nee, ik ben begonnen bij De Jong Intratours en eindig bij de Jong Intra Vakanties. Het bedrijf zat destijds in Rotterdam aan de Van Ghentstraat met uitzicht op de Lijnbaan. Ik dacht; ‘Leuk, tussen de middag even winkelen’. Ik begon daar als jongste bediende.”
Wat vind je eigenlijk van de naam ‘de Jong Intra Vakanties’?
“Uitstekend. Ja, ik vind het een prima naam. Het is een combinatie van Intra Holland en De Jong Tours, dat was in 1972 de fusie. Ik houd van de naam en weet niet anders.”
Nooit aan een andere naam gedacht?
“Ja, nou ja, de Jong Intratours komt van De Jong Tours en Intra Holland. De Jong Intratours is veranderd in de Jong Intra Vakanties, om aan te geven dat het om vakanties gaat en niet alleen bustours. Maar als ik vandaag mensen spreek, zijn er nog genoeg die het over De Jong Intratours
hebben. Die naam is ooit gevestigd en die staat als een huis. Als ik onze reclameborden zie dan denk ik ‘Yes, de Jong Intra Vakanties’. Die naam vind ik prachtig en voor het publiek vertrouwd.
Als jij nu jezelf in 1976 zou kunnen adviseren, wat zou dan je advies zijn?
“Ik ben in 1976 als jongste bediende binnengekomen en had totaal geen idee wat er allemaal te doen valt in zo’n bedrijf, maar ik dacht; ‘Als ik door mijn proeftijd heen kom, dan zie ik wel’. Ik mocht blijven en als ik terugkijk dan zou ik het niet anders doen, zowel zakelijk als privé. Ik ben al lang met Rob getrouwd en ook dat zou ik niet anders willen doen. Ik wil niet zeggen dat het zakelijk altijd gemakkelijke jaren waren. We hebben zowel lastige als topjaren gekend en dan vergeet je al snel hoe lastig sommige dingen waren. Laat ik eerlijk zijn, de coronajaren waren niet om over naar huis te schrijven. Als het dan vanaf april vorig jaar weer goed draait, dan ben je de coronajaren snel vergeten. Dat zit ook in mijn karakter, ik kijk naar de positieve kant en die is altijd te vinden als je er naar zoekt.”
Iedereen kent je als de enthousiaste, positieve Coby. Kan jij eigenlijk ook boos zijn?
“Dat denk ik wel, ik kan best wel boos worden, maar niet vaak. Als mensen liegen, dan ontstaat er wel iets in mij. Ik ben niet vaak boos, er is ook niet vaak reden om boos te zijn. Probeer die negatieve energie niet toe te laten.”
Is het weleens gebeurd dat je niet eerlijk bent behandeld?
“Ja, bijvoorbeeld door leveranciers, verschrikkelijk. Een hotel dat laat weten overboekt te zijn, terwijl wij een volle bus hadden, die al bijna voor de deur stond. Dan heb je mij tegen hoor. Het gebeurt natuurlijk vaker dat leveranciers zich niet aan de afspraak houden, ja dan word ik hartstikke boos; afspraak is afspraak en daar houd je je aan. Dan ben ik niet zo hartelijk als ik zou willen zijn, maar dat kan dan ook niet. Het kan niet dat je klanten keihard de dupe worden. Onze boterham wordt besmeerd door de klant, die op zijn beurt op ons vertrouwt.”
Hoe is de reissector veranderd in al die jaren?
“Toen ik begon was er geen internet, er was niks digitaal. Alles ging handmatig. Ik was ongelooflijk trots toen ik binnen het bedrijf de eerste elektrische typemachine met een correctietoets kreeg. We verkochten ook niet direct aan de klant, alles ging via de retail. Vandaar dat ik ook een retail-hart heb. Ik zal nooit vergeten hoe de retail ons door alle jaren heen enorm heeft gesteund. Dat zal ik écht nooit vergeten. Dat is de loyaliteit die ik heb, loyaliteit aan het bedrijf, loyaliteit aan mijn man, loyaliteit aan mijn familie, maar ook loyaal aan de reisagenten. De klanten stonden in december in de rij voor het reisbureau. Klanten konden zich niet online oriënteren. Ze hadden altijd de kennis en kunde van het reisbureau nodig. We mogen zeggen dat het allemaal veel professioneler geworden, want in 1972
waren er nog ongelooflijk veel pioniers. De branche had niet de status die de branche vandaag de dag heeft. Er was nog geen Calamiteitenfonds, geen SGR en pas net een Geschillencommissie. Daar hebben we een professionalisering doorgemaakt. Wat niet is veranderd is de aandacht voor elkaar die noodzakelijk is, de aandacht voor je klant en het persoonlijke contact met je klant. Dat was toen van belang en dat is op dit moment nog steeds hartstikke van belang. Daar hebben wij al die jaren heel erg op ingezet.”
De reissector is veel professioneler geworden
Heb jij personen in de reissector waarvan je heel veel hebt geleerd?
“Uiteraard. Ik heb natuurlijk heel veel te danken aan de aandeelhouders van dit bedrijf, die altijd in mij zijn blijven geloven en mij vertrouwen hebben gegeven. In het verleden hadden we meer aandeelhouders dan vandaag, ze hebben altijd vertrouwen in Coby gehad en daar ben ik dankbaar voor. Ik heb kansen gekregen en ik zeg erbij; ‘Ik heb die kansen ook benut, want het is een wisselwerking’. Kijk ik buiten het bedrijf, dan zijn er veel collega’s waar ik van heb geleerd en waar ik bewondering voor heb (gehad). Maar het is een beetje listig als ik namen ga noemen. In bijna 47 jaar leer je ook zoveel mensen kennen. Ik ging als meisje naar ANVR-Congressen en ik wist niet wat mij overkwam. Ik was echt een jonkie en kwam in aanraking met collega’s met zoveel expertise. Als je overigens de eerste ANVR-Congressen vergelijkt met de ANVR-Congressen van nu is dat een wereld van verschil. In het begin draaide het alleen om gezelligheid met elkaar en draaide het om het sociale aspect. Inhoudelijk werd er weinig gedaan in tegenstelling tot nu. De ANVR-Congressen van nu vind ik echt fantastisch.”
Misschien is het sociale aspect wel veel belangrijker dan tips van al die wijsneuzen die reisprofessionals tijdens een congres iets proberen bij te brengen.
“Van wat al die wijsneuzen vertellen, moet je er uithalen wat je kan gebruiken. Elk congres heb ik er wel iets meegekregen waar we als de Jong Intra Vakanties iets aan hadden. Ik heb het altijd zeer waardevol gevonden en dat ga ik missen.”
Je hebt er waarschijnlijk al langer over nagedacht wanneer je zou gaan stoppen. Ben je in de laatste jaren dingen minder belangrijk gaan vinden?
“Nee. Tot 1 mei vind ik alles super belangrijk. Ik ga tot 1 mei vol door. Dat zit in mijn karakter. Op dit moment is het wintersportpubliek dat vertrekt, de pendels gaan nog steeds alhoewel het niet vergelijkbaar is met vroeger.
Open doors. Open minds. Open hearts. ITB Berlin, the World’s Leading Travel Trade Show®, is back as a LIVE event. Get ready for the greatest happening in the travel industry and meet the world at ITB Berlin!
Vrijdag- en zaterdagnacht ben ik altijd een beetje onrustig, want je bent blij wanneer iedereen weer veilig thuis is. Ik sta 24/7 aan, mijn telefoon gaat mee naar mijn nachtkastje, even de boekingen checken, als je iets ziet daar direct op anticiperen, de nooddienst bellen als er iets is. Ik zal het niet missen om 24/7 aan te staan, terwijl niemand dat overigens van mij vraagt. Maar ik ben er altijd mee bezig. Ook tijdens vakanties check ik de mail, reageer ik op mails. Als ik de mail laat liggen, dan kan ik het niet meer bijbenen als ik weer terug ben. Ik vind het ook helemaal niet erg.”
Eigenlijk heb je nooit vakantie gehad?
“Jawel! Ik heb heerlijke, mooie vakanties gehad. Ik vond het helemaal niet erg om tijdens mijn vakanties ook met de zaak bezig te zijn. Daarnaast heb ik ook prachtige (studie)reizen voor de zaak mogen maken. Echt! Ik heb veel van de wereld mogen zien en superinteressante mensen mogen ontmoeten. Wie kan dat nou zeggen?
Ik weet nog dat ik net in Oud-Alblas woonde en vroeg in de ochtend mijn buurman tegenkwam en vertelde naar Rome te gaan. ’s Avonds kwam ik hem weer tegen, waarop hij verbaasd vroeg; ‘Jij ging toch naar Rome?’, waarop ik hem vertelde over mijn dag in Rome. Wie kan dat nou zeggen? Zo gaaf en zo heb ik heel veel voorbeelden. Dat heb ik toch maar mooi allemaal mogen meemaken.”
Vertel eens over wat gekke dingen, die mensen niet verwachten bij Coby, die je hebt gedaan of meegemaakt tijdens je carrière?
“Het schoonmaken van toiletten in onze bussen. Als ik zag dat het niet klopte, ging ik snel schoonmaken en met mijn parfumflesje door het toilet zodat de geur ook weer helemaal in orde was. Of tot ’s avonds laat onderhandelen met hoteliers over een paar shilling in Oostenrijk. Als het contract was ondertekend dan moesten er Obstler-shotjes worden gedronken, maar dat lustte ik niet. Ik heb ze altijd in de dichtstbijzijnde plantenbakken gegooid en dat zijn er velen geweest. Tijdens studiereizen door het Zwarte Woud kregen we overal Schwarzwälder Kirschtorte. Die verdwenen dan in een tasje van de Jong Intra Vakanties als de hotelier even niet keek. Ik heb ook wel uit hotels moeten vluchten waar ik eigenlijk zou blijven overnachten, omdat de hotelier dacht misschien wel een kansje te wagen bij mij.”
Wat is het engste dat je hebt meegemaakt?
“Er zijn dingen die verschrikkelijk veel indruk op mij hebben gemaakt. De tsunami waarbij de Jong Intra
Vakanties twaalf gasten verloor. Dat heeft héél véél indruk op mij gemaakt. Net als de MH17 waar we gasten aan boord hadden, meerdere. Ook een studiereis naar Kaprun waar in Kaprun die grote brand in de tunnel uitbrak. Dat zijn dingen die diepe, diepe indruk op mij hebben gemaakt. We hebben ook jonge mensen tijdens een wintersportreis verloren toen de Oostenrijkse bus met gasten die gerodeld hadden, verongelukte. Er zaten aardig wat klanten van
Ik zou het niet anders doen dan ik heb gedaan
de Jong Intra Vakanties in en ik was op dat moment in Oostenrijk, ben naar de rampplek gegaan en heb uiteindelijk alles begeleid. Ik ben vervolgens naar de begrafenissen geweest van twee jonge vrouwen. Het is jaren geleden maar ik heb nog contact met de ouders van één van die meisjes. Ik klop het af, want dat er iets gebeurt als klanten onderweg zijn, is altijd de onrust die in je lijf zit. Veiligheid kan je helaas niet 100% garanderen.”
Wat is je advies aan collega’s hoe ze kunnen handelen als zoiets gebeurt?
“Ik had natuurlijk helemaal geen ervaring toen dat busongeluk gebeurde, maar ga naar de rampplek, toon je emoties en bied hulp. Ik stond er ook met dikke tranen in mijn ogen. Het schept uiteindelijk ook een band met een groep die iets meemaakt, want alleen met elkaar kan je zoiets dragen. Het hakt er verschrikkelijk in. Laat je hart spreken. Doe wat je hart je zegt, want je hart is je beste leermeester.”
Ik zag ook een foto van jou en jouw moeder met gelukstranen op de voorpagina van de Telegraaf. Hoe kijk jij daar op terug?
“Dat was de kaping van het cruiseschip ‘Achille Lauro’ (in 1983, red.). Als de Jong Intra Vakanties hadden wij destijds het agentschap voor die rederij en ik had, uiteraard, via de Jong Intra Vakanties onze eigen vakantie geboekt. Ik blijf natuurlijk via de Jong Intra Vakanties boeken. Het schip werd gekaapt en wij zaten, god zij dank, niet aan boord. We stonden in bussen aan de haven en uren later hoorden we dat er een kaping gaande was. We werden naar het Hilton in Cairo gebracht waar ik werkelijk uren in de rij gestaan om te bellen naar de Jong Intra Vakanties. Een mobiele telefoon bestond nog niet. We hadden overigens niks, behalve wat we aan hadden. Ik kreeg uiteindelijk verbinding, ze waren dolblij dat ik mij meldde, want er was namelijk een echtpaar uit Dongen dat wél aan boord zat en in de commotie stond op diverse kanalen geschreven dat het echtpaar ‘Van Dongen’ aan boord was van het gekaapte schip. Mijn ouders waren lost, net als familie en vrienden en bij de Jong Intra Vakanties. Overigens, over boos worden gesproken, ik ben toen heel boos op Amerikanen in onze bus geworden.”
Waarom?
“Zij waren bezorgd om de juwelen. Ik zei: ‘Juwelen?! Er zitten mensen aan boord en er is een kaping gaande. Op die Amerikanen was ik écht boos, furieus. Aan boord van dat schip werd ondertussen Leon Klinghoffer vermoord en overboord gegooid.”
Heb jij bestemmingen bezocht waar je geen bal aan vond?
“Ik moet heel eerlijk zeggen dat ik samen met onze agent uit Thailand China heb bezocht. Ik was er niet enorm van onder de indruk. Ik had geen klik met de mensen, niet overal even schoon. Ook New Delhi heeft mij niet kunnen bekoren. Het enige dat ik daar mooi vond was de Taj Mahal. Ik zou er niet weer naartoe gaan. Een van mijn nichtjes, getalenteerd fotograve, is bijvoorbeeld wel helemaal weg van India. Maar zij bekijkt het vanachter de camera, terwijl ik er niet van onder de indruk was; dat gekrioel, niet schoon. Nee, maar voor de rest kan ik eigenlijk niet veel noemen. De wereld is mooi. Ik heb overigens ook heel veel nog niet gezien, er staat nog genoeg op mijn wensenlijst.”
Heb je weleens ergens spijt van gehad?
“Vast wel. Ik heb natuurlijk ook domme dingen gedaan, zeker. Maar spijt? Je maakt soms weleens keuzes die achteraf heel dom blijken te zijn. Foute inschattingen, maar moet je daar dan meteen spijt van hebben of zeggen ‘elk mens maakt fouten’? Je mag ook fouten maken, daar word je alleen maar wijzer van.”
Moest je ook weleens dingen doen van hoger af waar je het niet mee eens was?
“Ja, nou en of. Als organisatie zijn we met wintersport begonnen in combinatie met de bus. Maar er waren natuurlijk mensen die wel een hotel bij ons wilden boeken, maar niet met de bus wilden reizen. Dat mocht niet, daar stond een penalty op. Ik was toen betrokken bij de verkoopafdeling en dan zei ik stiekem; ‘Doe maar hoor, dan halen iets van de prijs af’. Van de directeur kreeg ik destijds te horen; ‘Je bent super eigenwijs geweest, maar ik moet toegeven dat het het waard is gebleken’. Ik heb er verschrikkelijke discussies over gehad. Achteraf was het natuurlijk humor en uiteindelijk gaan er nu veel meer mensen met de auto dan met de bus.”
Er wordt al jaren gesproken over (het aantal) vrouwelijke managers in de reissector. Hoe zie jij dat? “Gelukkig worden het er steeds meer. Kijk maar om je heen welke getalenteerde dames er zijn toegetreden met interessante functies én het hartstikke goed doen. Natuurlijk zou ik de gevleugelde uitspraak kunnen doen dat het gaat om kwaliteit en dat is ook zo, maar het is ook een feit dat vrouwen anders tegen dingen aankijken dan mannen. Juist daarom vind ik de combinatie van een man én vrouw in een managementfunctie top. Bas (Oomen, red.) en ik zijn echt, zoals ik er tegenaan kijk, een team. We leren van elkaar en hij kijkt anders naar dingen dan ik. Elkaar aanvullen is zo waardevol. De mix van man en vrouw is perfect en waardevol, dat zou ik elk bedrijf gunnen.”
Wat vond jij ‘irritante’ discussies tijdens je carrière? Ik geef een klein voorzetje; busreizen zijn voor oudjes. “Dat is super irritant, maar recent ook de discussie over Schiphol. Daar word ik verdrietig van. Wat ik écht irritant vind, is wanneer er weer wordt geschreven dat reisbureaus passé zijn. Schei toch uit alsjeblieft! Je ziet juist dat reisbureaus er weer hartstikke toe doen. Klanten zoeken weer de aandacht en bevestiging van een professional. Reisbureaus passé? Nee! Dat vind ik écht irritant.”
Je hebt ooit gezegd ‘een grote touroperator zijn is niet doorslaggevend’. Er zijn ook nu nog steeds overnames gaande, bedrijven willen/moeten groeien. Dat is hier eigenlijk niet (meer) het geval?
“Nee, dat is hier momenteel niet het geval. Ik ben ongelooflijk trots op het feit dat de Jong Intra Vakanties het enige allround reisbedrijf is dat, sinds 1972, nog succesvol operationeel is. Het is nog steeds een soort familiebedrijf, want zo voelen we ons en zo is de cultuur hier. Ik kan een waslijst opnoemen van touroperators die zijn opgegaan in het grotere geheel, gestopt of erger, failliet zijn gegaan. De Jong Intra Vakanties komt nog steeds hartstikke goed uit de strijd en daar ben ik trots op. Het team dat hier werkzaam is, heeft dat fantastisch gedaan. Het gaat niet om de grootte maar om het rendement”
Leeft er hier op kantoor wel een concurrentiestrijd?
“Ja, natuurlijk, gezonde concurrentie is er en die moet er ook zijn. Dat houdt je sterk. Ik vind wel dat het woord ‘samenwerken’ voor mij een magische klank heeft. Samenwerken met de retail, samenwerken met andere partijen, samenwerken met de luchtvaart, je moet het samen doen. Dat heb ik altijd hoog in het vaandel gehad. Samenwerken brengt meer dan lijnrecht tegenover elkaar staan.”
Ligt het plan om de Jong Intra Reisbureaus te openen nog ergens op een plank? Eigen ZRA-tak… “Nee, dat hadden we dan jaren geleden moeten doen! Overigens ik zal voor de Jong Intra Vakanties als ZRA blijven optreden, belangeloos. Ik heb in mijn netwerk heel veel mensen die bij ons boeken en dat zal ik borgen. We zijn touroperator en hebben bewezen dat we dat kunnen. Het gaat niet om de grootte, maar het gaat erom wat er onderaan de streep wordt verdiend. Omzet is niet zaligmakend, dat weten we ook allemaal, maar wel wat er onderaan de streep overblijft. Sinds de oprichting eind 1972 hebben we soms magere jaren, maar ook mooie vette jaren gehad zodat we nog steeds een supergezonde organisatie zijn. Het fundament voor de toekomst staat er.”
Wat deed je eigenlijk onderweg naar een afspraak?
“Vroeger luisterde ik lekker naar de radio, maar nu pleeg ik de nodige belletjes dankzij het super geavanceerde systeem.”
Hoe kijk jij naar de gebeurtenissen als het gaat om verduurzaming, klimaatactivisten, enzovoorts?
“Ik vind het jammer als we zouden zeggen ‘er moet minder worden gevlogen’, want kijk eens naar wat we als toeristen bijdragen aan het inkomen en de vreugde van mensen in andere delen van de wereld. We kunnen ongelooflijk veel doen dankzij toerisme, dat hebben we wel gezien tijdens de coronapandemie. Een schrijnend verhaal kwam van onze agent van Bali, die nul inkomen had en eieren moest verkopen om de dag door te komen en om überhaupt iets op de plank te hebben. Minder vliegen zie ik niet als oplossing. Ik sta er wel volledig
Ik kan best wel boos worden, maar niet vaak
achter dat het duurzamer moet. Het is heel belangrijk dat alles wat nu aan vliegtaks wordt geheven niet naar de staatskas gaat, maar wordt geïnvesteerd in verduurzaming en innoveren. Kijk ook eens naar wat er in de buswereld heeft plaatsgevonden. Die motoren zijn hartstikke schoon, de uitstoot is gering en wij compenseren de uitstoot voor de busreizen al een paar jaar. Doe het op die manier, maar ga niet zeggen dat we minder moeten reizen of helemaal niet meer mogen reizen. Dan zouden we namelijk veel mensen tekort doen, want er zijn heel veel mensen die het toerisme nodig hebben voor hun inkomen.”
Klimaatactivisten hebben jou nog geen schuldgevoel aangepraat dus.
“Nee, absoluut niet. Ik ben het er mee eens dat we wat moeten doen. Ik ben vlak voor de kerstvakantie veel gebeld toen de hoeveelheid sneeuw in de Alpen bedenkelijk was. Er werd mij gevraagd of we helemaal niet meer op wintersport zouden kunnen en kijk wat er nu gebeurt. Dit weekend heeft het hartstikke hard gesneeuwd. Ik ben geen klimaatdeskundige, maar we weten allemaal wel dat er een enorme noodzaak is om iets aan verduurzaming te doen. Ik woon in de Alblasserwaard en weet hoe de boeren daar tegenaan
kijken. Sommigen zijn het er volledig mee eens en anderen niet, maar dat er iets moet gebeuren dat ziet iedereen, ook elke boer. Elke persoon die in het toerisme werkt, zal het ook zien.”
Vlieg je overigens liever vanaf Schiphol of vanaf een regionale luchthaven?
“Als ik heel eerlijk ben, vlieg ik nu liever vanaf een regionale luchthaven. Jammer, want Schiphol is een prachtige luchthaven. Het doet mij echt wel wat. Het imago van Schiphol, laten we het voorzichtig uitdrukken, staat onder druk. Voor mij is Rotterdam The Hague Airport, laat ik niet de fout maken door ‘Zestienhoven’ te zeggen, natuurlijk ideaal. Je parkeert je auto, steekt over, bent zo door de douane, je koffer is er snel, ideaal.”
En als je moet kiezen tussen vlieg-, auto-, bus- of treinvakantie?
“Afgelopen week had ik een hartstikke leuk gesprek met een chauffeur. Hij had op mijn verzoek de data voor de Rieu-concerteren in Wenen verpakt in een leuke reis en dat gaat dit jaar in november/december plaatsvinden. Als het lukt, gaan we lekker mee. Rob en ik zijn samen graag elders. Maar we gaan ook met veel plezier met de auto op vakantie. Onze komende vakantie is richting Sydney en dat wordt lastig met de auto. Met de trein naar Parijs of Londen is ook super leuk. Dus eigenlijk kan ik niet kiezen! Rob zou het liefst ieder jaar in een ander land wonen, maar dat gaat niet gebeuren. Ik hecht heel erg aan mijn familie en vrienden en de (agrarische) Alblasserwaard, ik heb het daar zó naar mijn zin, dat komt waarschijnlijk door mijn achtergrond als boerendochter. Daarnaast heb ik ook hele fijne buren. Ik ervaar dat ons groepje buren, inmiddels goede vrienden, zeer waardevol is. Maar ik sluit niet uit dat we weleens een paar maandjes in het buitenland gaan bivakkeren, want tegenwoordig kan je digitaal ook zo betrokken zijn. Why not.”
Ruim 46 jaar bij de Jong Intra Vakanties. Heb je echt nooit ergens anders gesolliciteerd?
“Ja, zeker! Het mooie is dat ik ook meerdere keren ben benaderd, maar, dat waren wel allemaal bedrijven die op dit moment niet meer operationeel zijn. Ik heb dus goed gekozen. Eén keer had ik mijn handtekening al onder een contract gezet en toen reed ik over de Brienenoordbrug en daar kwamen mij een aantal bussen van de Jong Intra Vakanties tegemoet. Op het moment dat ik de bussen zag dacht ik; ‘Dit heb ik niet goed gedaan’. Toen ben ik direct naar Hans de Jong gereden, die toen directeur was, ik heb het opgebiecht en gevraagd wat ik nog bij de Jong Intra Vakanties kon bereiken. Ik was namelijk wel ambitieus en wilde verder. Eerst werd hij heel boos dat ik überhaupt een contract had getekend en liet mij vervolgens weten dat ik alles kon bereiken behalve zijn stoel, zolang hij nog directeur was. Ik ben uiteindelijk niet weggegaan bij de Jong Intra Vakanties en ik heb er tot op de dag van vandaag geen moment spijt van dat ik niet ben ingegaan op de andere mogelijkheden die mij zijn geboden. Ik ben met hartstikke veel plezier bij dit bedrijf gebleven,
er was altijd een stap mogelijk. Ik ben heel vrij gelaten met dank aan de aandeelhouders en commissarissen die dat vertrouwen hebben gehad. Ik verlaat het bedrijf dan ook met een goed gevoel en de liefde voor de Jong Intra Vakanties zal niet doven. Zeker niet! Als ik erover nadenk dan voel ik daar emoties bij. De laatste dag dat ik de deur achter mij dicht doe zal heel moeilijk zijn en nogmaals, ik blijf die belangeloze ZRA, want ik blijf voor het bedrijf strijden. Ik vind het leuk dat ik bij de Geschillencommissie kan blijven, ga genieten van mijn vrije tijd, minder 24/7 aan staan, me inzetten voor de start-up, ook eens tijd maken om doordeweeks iets leuks te ondernemen met een vriendin of mijn zus, dat ga ik doen”.
We gaan je toch nog weleens ergens zien? Het ANVRCongres of als adviseur bij een bedrijf.
“Ik weet het niet, ik hoop het wel maar als adviseur voor een ander bedrijf? Ik ben zo verknocht aan de Jong Intra Vakanties. Voor een concurrerend bedrijf als adviseur aan de slag gaan, kan ik niet over mijn hart verkrijgen. Als de Jong Intra Vakanties mij ooit voor iets nodig heeft, dan doe ik dat uiteraard. Het zit gewoon in mijn lijf. Ik ben 65 en als je dan 46,5 jaar verknocht bent aan een bedrijf, dan is dat wel ware liefde dacht ik zo.”
AIRLINES: WHAT’S NEW THIS SUMMER?
Met het voorjaar en de zomer in zicht is het goed om op de hoogte te zijn van de laatste airline-nieuwtjes voor komend zomerseizoen.
AEROMEXICO
AeroMexico biedt het zomerseizoen van 2023 de grootste dienstregeling ooit tussen Mexico en Europa, met 54 wekelijkse non-stop vluchten tijdens het zomerseizoen naar vijf Europese steden: Madrid, Londen, Amsterdam, Parijs en Rome.
AIR ARABIA MAROC
Air Arabia Maroc, de belangrijkste lowcost airline van Marokko, start vluchten vanaf Airport Weeze naar de miljoenenstad Fez. De nieuwe vliegverbinding wordt uitgevoerd met moderne Airbus A 320’s. De vluchtdagen zijn in eerste instantie op donderdag en dinsdag en vanaf juni twee keer per week op dinsdag en vrijdag.
Fez is de derde grote stad van Marokko en de oudste van de vier koningssteden van het land. De medina, de oude stad van Fez, wordt beschouwd als de grootste en oudste van het land en staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
AIR CANADA
Air Canada gaat in de zomer van 2023 vliegen naar Brussel. Toronto-Brussel zal de huidige diensten vanuit Montreal aanvullen, terwijl het bereik van Air Canada naar Europa en daarbuiten verder wordt uitgebreid via de Star Alliance-partner Brussels Airlines, die gemakkelijke verbindingen biedt door heel Europa en Afrika. Toronto Brussel wordt gevlogen met een B787 Dreamliner.
AIR TRANSAT
Air Transat gaat in het zomerseizoen van 2023 zeven keer per week tussen Canada en Schiphol vliegen. Vier vluchten daarvan worden uitgevoerd vanaf Toronto en drie vanaf Montreal. Daarnaast wordt er drie keer per week gevlogen naar Brussels Airport vanaf Montreal. In totaal voert de airline in de zomer van 2023 275 vluchten per week uit naar meer dan 40 bestemmingen op het hoogtepunt van het seizoen. De luchtvaartmaatschappij zegt dat het haar positie in Europa versterkt, het aantal
verbindingen naar het zuiden en de Verenigde Staten vergroot en haar binnenlandse dienst verbetert. De luchtvaartmaatschappij zal ook meer dan 265 extra bestemmingen bedienen via partnerschappen met andere luchtvaartmaatschappijen, voornamelijk met haar groeiende netwerk van codeshareovereenkomsten en haar exclusieve platform ‘connectair by Air Transat’.
CHINA SOUTHERN
Met de start van het nieuwe jaar verwelkomde Schiphol Shenzhen als nieuwe bestemming. China Southern vliegt twee keer per week tussen de Chinese stad en Schiphol met een A330-300 met 286 stoelen. China Southern verzorgt op dit moment ook een wekelijkse passagiersvlucht van Guangzhou naar Amsterdam.
CONDOR
Vlak over de grens is Condor haar aanbod flink aan het uitbreiden. De luchtvaartmaatschappij vliegt
sinds eind vorig jaar op het Zuid-Afrikaanse Tambo International Airport/Johannesburg, waarop een wekelijkse verbindingen wordt aangeboden op maandag en vrijdag. De vlucht duurt ongeveer elf uur. Ook de verbindingen naar Grenada en Tobago zijn hervat. Vanuit Frankfurt gaat de vlucht rechtstreeks naar Grenada en na een tussenstop door naar Tobago. Condor vloog twee jaar geleden voor het laatst naar de twee bestemmingen. Andere verre bestemmingen zijn Zanzibar en Mombasa.
Vanaf mei 2023 vliegt Condor non-stop van Frankfurt naar Edmonton met een Boeing 767. De vluchten naar de hoofdstad van de Canadese provincie Alberta worden aangeboden op dinsdag en vrijdag gedurende het zomerseizoen. Veel andere bestemmingen in Canada zijn ook bereikbaar via de samenwerkingspartner WestJet. Met de toevoeging van Edmonton, de op vier na grootste stad van Canada met een bevolking van meer dan 1,4 miljoen inwoners, breidt Condor's Canada-service uit naar in totaal vijf bestemmingen: naast Edmonton bedient Condor ook Toronto, Vancouver, Whitehorse en Halifax.
CORENDON
Corendon heeft vanaf Airport Groningen voor de zomer een extra vluchtdag naar Heraklion (Griekenland) aangekondigd. Tevens nieuw in het aanbod is een wekelijkse vlucht naar Rhodos in augustus en een tweewekelijkse vlucht naar Dalaman (Turkije). De Manager Commercie & Communicatie van de luchthaven, Jonas van Dorp, liet weten: “We zien dat het aanbod groeit met de toenemende vraag naar regionaal vertrek. Mensen willen ontspannen en zonder lang wachtrijen op vakantie. Daarnaast zijn dit voor onze regio gewilde bestemmingen.”
Daarnaast liet de touroperator afgelopen jaar al weten dat het voor het komend seizoen haar capaciteit gaat uitbreiden op Brussels Airport. “Met de keuze om de capaciteit op Brussel uit te breiden, sorteren we voor op mogelijke verdere krimp op Schiphol.”
EASYJET
EasyJet heeft London Southend Airport aangekondigd als nieuwe bestemming vanaf Amsterdam voor de zomer van 2023. De route wordt uitgevoerd met vier wekelijkse vluchten in juni, oktober en september en twee wekelijkse vluchten in juli en augustus. De eerste vlucht is op 24 mei. Met London Southend erbij heeft Schiphol een directe verbinding met alle zes grote Londense luchthavens.
EMIRATES
Emirates vliegt op dit moment van zowel Amsterdam, Düsseldorf en Brussel twee keer per dag (in totaal dus zes vluchten per dag) naar Dubai. Vanuit Dubai zijn er uitstekende doorverbindingen naar bestemmingen in het Midden-Oosten, Afrika, Azië, Australië en Nieuw Zeeland. In november 2022 is begonnen met een ‘retrofit’ van een groot gedeelte van de Emirates-vloot, waarbij ruim 120 toestellen volledig worden vernieuwd. Naast de 3.000 gloednieuwe Premium Economy-stoelen, worden er 1.000 First class suites, 7.000 Business class- en 38.000 Economy class-stoelen nieuwe stijl geplaatst. Dit project, vertegenwoordigt een investering van meerdere miljarden euro’s en zal naar verwachting in april 2025 gereed zijn. Behalve vluchten boek je ook gemakkelijk hotels en attracties in Dubai door je aan te melden als Dubai Experience agent (DEX).
ETIHAD AIRWAYS
Etihad Airways breidt haar netwerk uit op Frankfurt.
Vanaf 1 mei voegt de luchtvaartmaatschappij vier extra diensten per week toe aan de huidige dagelijkse frequentie, waardoor het totaal aantal vluchten naar Frankfurt op elf per week komt. De extra vluchten zullen worden uitgevoerd door een van Etihad's ultramoderne Boeing 787 Dreamlinervliegtuigen met 28 stoelen in Business en 262 in Economy. De toename van het aantal vluchten onderstreept Etihad's toewijding aan de belangrijke Duitse markt en komt dagen nadat het de start van vluchten naar Düsseldorf (drie wekelijkse vluchten) aankondigde. Arik De, Chief Revenue Officer van Etihad Airways: “We zijn verheugd om onze gasten meer vluchten aan te bieden naar Frankfurt, een van de belangrijkste luchthavens van Europa. "De toename in frequentie betekent ook een grotere connectiviteit met ons groeiende netwerk en de mogelijkheid om meer bezoekers te verwelkomen in Abu Dhabi, waar ze kunnen genieten van onze wereldberoemde gastvrijheid, cultuur, vrijetijdsactiviteiten en keuken."
Naar verschillende Aziatische bestemmingen wordt het aantal vluchten opgeschroefd. Tussen Abu Dhabi en Jakarta gaat Etihad in plaats van een dagelijkse vlucht een tweedagelijkse vlucht uitvoeren. Deze tweedagelijkse frequentie gaat van start op 1 oktober. De vluchten worden uitgevoerd met Etihad's Boeing B787- en B777-vliegtuigen. Ook het aantal vluchten naar Bangkok wordt verdubbeld. Vanaf 26 maart vliegt de Etihad Airways twee keer per dag op de route Abu Dhabi – Bangkok met in totaal veertien wekelijkse non-stop vluchten naar Bangkok Airport (BKK).
GARUDA INDONESIA
Garuda Indonesia schroeft haar non-stop vlucht van Schiphol naar Jakarta v.v. dit zomerseizoen op van één naar twee vluchten per week. “Na best wel uitdagende en soms onzekere tijden zijn wij zeer verheugd dit positieve nieuws te kunnen brengen.
Een mooi begin van dit nieuwe jaar en dit smaakt zeker naar meer”, zegt Rick Wouters, Sales Manager Europa van Garuda Indonesia. “Naast dat deze non-stop vlucht naar Jakarta zeer in trek is bij de zakelijke reiziger, bieden beide vluchten nog steeds ook een snelle en vroege doorverbinding aan naar de meest populaire bestemmingen in Indonesië”, aldus Wouters.
GRONINGEN AIRPORT EELDE
Wegens aantrekkende vraag zijn er voor komend zomerseizoen (april tot en met oktober 2023) extra vluchten ingepland door verschillende reisorganisaties aan de reeds geplande vluchtseries vanaf Groningen Airport Eelde. TUI heeft aangekondigd om de Turkse bestemming Antalya toe te voegen aan het bestemmingsaanbod. Zij zal deze bestemming vanaf Groningen Airport Eelde wegens een sterke marktvraag aanbieden op dinsdagen en vrijdagen in de zomervakantie (11 juli tot en met 29 augustus). De reeds geplande bestemmingen van TUI zijn Gran Canaria (Las Palmas) en Mallorca (Palma). Corendon heeft aangekondigd in het zomerseizoen een tweede vluchtdag toe te voegen op de route Groningen - Heraklion (Kreta, Griekenland). Ook nieuw in het aanbod van Corendon is dat zij in augustus 1 keer in de week vliegt naar Rhodos (Griekenland) en twee keer per week naar Dalaman (Turkije). De bestemmingen die al worden aangeboden zijn naar het reeds genoemde Kreta (Griekenland), Mallorca (Spanje), en Antalya (Turkije).
Daarnaast komt reisorganisatie Sunweb terug op Groningen Airport Eelde en biedt van 21 tot 28 oktober 2023 (herfstvakantie-Noord) de bestemmingen Antalya (Turkije), Bodrum (Turkije)
en Rhodos (Griekenland) aan. Reisorganisatie Sunair vliegt net zoals de voorgaande jaren naar de Kanaaleilanden (Guernsey, Verenigd Koninkrijk), maar dan voor een langere periode dan vorig jaar.
Groningen Airport Eelde is blij met deze uitbreiding..
KOREAN AIR
Korean Air hervat vanaf maart de diensten naar vier belangrijke bestemmingen in Europa. Na een onderbreking van drie jaar als gevolg van de coronapandemie, herstart de luchtvaartmaatschappij vanaf eind maart de routes Praag en Zürich, gevolgd door de hervatting van de routes Istanbul en Madrid eind april. Vanaf 27 maart hervat de luchtvaartmaatschappij haar vluchten naar Praag drie keer per week op maandag, woensdag en vrijdag. De vluchten vertrekken om 12:45 uur vanuit Incheon en komen om 16:55 uur aan in Praag. De retourvluchten vertrekken om 18.50 uur vanuit Praag en komen de volgende dag om 11.50 uur aan in Incheon.
LOT POLISH AIRLINES
LOT Polish Airlines lanceert met ingang van zomerseizoen 2023 een vierde dagelijkse vlucht tussen Amsterdam en Warschau. Naast de uitbreiding vernieuwt de maatschappij ook zijn diensten om ‘een soepele en comfortabele reiservaring’ te bieden, vooral op short-haul bestemmingen, met de nieuwste Premium Options services. Hierbij kunnen passagiers diensten toevoegen, zoals toegang tot de Business Class-lounge, zegt Marcin van Gijlswijk, Regional Director Benelux bij LOT Polish Airlines.
“Onze beslissing om met ingang van zomerseizoen 2023 een vierde dagelijkse vlucht naar Amsterdam toe te voegen, is een direct gevolg van de sterk toegenomen vraag van klanten. Amsterdam heeft bewezen een sterke markt te zijn voor zowel vrijetijds- als zakenreizen, dus het lijdt geen twijfel dat groei een belangrijke doelstelling is en blijft voor LOT in Nederland. De verbeterde capaciteit en dienstregeling bieden onze klanten meer keuze bij het reizen tussen Amsterdam en Warschau en verder.” LOT is lid van Star Alliance.
LUFTHANSA
Goed nieuws voor Dreamliner-fans die deze zomer naar de VS en Canada reizen. Het nieuwste vliegtuig van Lufthansa, de Boeing 787-9, vliegt vanaf 26 maart naar Noord-Amerikaanse bestemmingen. De Dreamliner zal zes keer per week van Frankfurt naar Dallas-Fort Worth (DFW) viegen, vier keer per week naar Montreal (YUL) en dit op 1 mei uitbreiden naar dagelijkse vluchten. Eveneens zal de Dreamliner dagelijks naar Denver (DEN) vliegen, drie keer per week naar Austin (AUS) en sinds 13 februari beginnen met vluchten naar Detroit (DTW). Sinds oktober vorig jaar vliegt de Dreamliner dagelijks naar Newark (EWR). De ultramoderne Dreamliner
voor langeafstandsvluchten is een van de zuinigste en milieuvriendelijkste Lufthansa-vliegtuigen voor langeafstandsvluchten. Gemiddeld verbruikt het 2,5 liter kerosine per passagier per 100 gevlogen kilometer of 30% minder dan vliegtuigen van de voorgaande generatie. Tot 2027 zal Lufthansa Group in totaal 32 nieuwe Boeing 787-9's in ontvangst nemen.
RYANAIR
Voor aankomend seizoen heeft Ryanair zijn vluchten vanaf Airport Düsseldorf Weeze uitgebreid en er een extra vliegtuig gestationeerd. Vier nieuwe routes zorgen inmiddels voor 31 routes in totaal. Vanaf deze zomer wordt er voor het eerst naar Asturië, Milaan Bergamo, Pula en Reus gevlogen. Ook verhoogt Ryanair zijn vluchtfrequenties op populaire routes zoals Agadir, Faro, Malaga, Trapani en Zadar. Deze toevoegingen zorgen voor een totaal van 190 wekelijkse vluchten vanaf Weeze en 31 routes.
Dara Brady, Directeur Marketing & Digital bij Ryanair zei onder andere: “We hebben nauw samengewerkt met onze partners op de luchthaven Düsseldorf Weeze om deze groei te realiseren en de dienstverlening te verbeteren, het lokale inkomende toerisme te stimuleren en onze passagiers korte wachttijden te bieden om hun welverdiende zomervakantiebestemmingen op tijd te bereiken, terwijl de nabijgelegen Nederlandse luchthavens belachelijk hoge tarieven hanteren en met enorme vertragingen werken.”
reageerde tevens uitgelaten: “We zijn blij met het vierde Ryanair-toestel en ook met de nieuwe bestemmingen. Dit is goed nieuws voor onze luchthaven, onze regio en voor onze Duitse en Nederlandse gasten. De beslissing van Ryanair om zijn vluchtaanbod de volgende zomer aanzienlijk ui te breiden is ook een bevestiging van het uitstekende werk van onze teams en het grote potentieel van onze luchthaven.”
KLM
De zomerdienstregeling van KLM zal 26 maart ingaan en daarover is al bekend geworden dat het de luchtvaartmaatschappij, nu de reisbeperkingen van de Chinese overheid opgeheven zijn, het aantal vluchten naar China zal uitbreiden. Er zal drie keer week non-stop van Amsterdam naar Hong Kong gevlogen worden. Naar zowel Beijing als Shanghai wordt er gestart met zes non-stopvluchten per week en vanaf mei uitgebouwd naar dagelijkse lijndiensten. Hiermee keert Beijing weer terug in het netwerk. Met de voorgenomen uitbreiding is een volgende stap gezet in het herstel van de routes van en via Amsterdam naar China. De Chinese markt is belangrijk in het netwerk van KLM, vanwege de vraag vanuit zakenreizigers.
In juli en augustus 2023 zal KLM twaalf wekelijkse vluchten uitvoeren naar Belfast George Best City Airport, in plaats van de gebruikelijke zeven. De extra vluchten zijn beschikbaar van maandag tot en met vrijdag. Alle vluchten worden uitgevoerd met de Embraer E-Jets van KLM Cityhopper.
KLM heeft een aantal wijzigingen doorgevoerd in haar intercontinentale netwerk zomer 2023. Bangalore krijgt een dagelijkse vlucht, evenals Bangkok, Hong Kong krijgt een tweewekelijkse dienst via Kuala Lumpur (dit was via Bangkok), Manilla krijgt een vijf wekelijkse dienst via Kuala Lumpur (dit was via Bangkok), San Jose / Liberia
De luchthavendirecteur van Airport Weezeeen driewekelijkse dienst tot 7 mei, Taipei een tweewekelijkse dienst via Seoul Incheon (dit was via Bangkok), Denpasar gaat van een zeven naar vijf wekelijkse vlucht (via Singapore) en Jakarta gaat van drie naar twee vluchten per week (via Singapore in plaats van Kuala Lumpur).
MAASTRICHT
Ryanair heeft tevens een nieuwe route van Maastricht Airport aangekondigd. Vanaf april zal de luchtvaartmaatschappij twee keer per week naar Porto vliegen. “Met Pasen en zomer ’23 in aantocht, zijn we verheugd om onze klanten in Nederland nog meer keuze aan te bieden met deze nieuwe route in ons schema”, aldus Dara Brady.
SAUDI ARABIAN AIRLINES
Saudi Arabian Airlines (Saudia), de nationale luchtvaartmaatschappij van Saoedi-Arabië biedt op dit moment meerdere rechtstreekse vluchten per week van Amsterdam naar Jeddah. De (winter)routes van en naar Amsterdam worden bediend door Saudia's hypermoderne Boeing 787 Dreamliner, met 24 stoelen in de business class en 274 stoelen in de economy class. Saudia's bekroonde Business Class-service biedt fladbad stoelen, dine-on-demand service en ruime cabines. Alle gasten aan boord hebben toegang tot Saudia's uitgebreide entertainmentpakket
met meer dan 5.000 uur aan film, televisie, radio, muziek en WiFi-verbinding. Sinds begin 2022 voert Saudia passagiersvluchten uit tussen de luchthaven Schiphol en Jeddah. De airline verbindt meer dan 100 bestemmingen op vier continenten met achttien luchthavens in Europa.
SUNWEB: AIRPORT WEEZE EN BRUSSELS AIRPORT
Sunweb Group biedt vanaf volgend jaar vakanties aan met vertrek en aankomst van de Duitse luchthaven Airport Weeze. Vorig jaar breidde de touroperator haar capaciteit al uit vanaf Düsseldorf en Keulen. De touroperator biedt reizigers de mogelijkheid om vanaf april te vliegen met SkyExpress naar de Griekse eilanden Rhodos, Kos, Zakynthos en Kreta (Heraklion), in het hoogseizoen twee keer per week. In de zomer biedt Sunweb Group ook vluchten aan naar Bodrum en Antalya in Turkije. In de mei- en herfstvakantie biedt Sunweb Group vanaf Weeze extra vluchten aan naar Antalya, Bodrum, Zakynthos, Rhodos. Naast een groeiende interesse in Duitse luchthavens, ziet Sunweb Group ook de populariteit van Brussels Airport toenemen. Daarom breidt Sunweb Group ook de capaciteit uit op Brussels Airport met partners Brussels Airlines, SkyExpress en Transavia.
TRANSAVIA
Komende zomer is het weer mogelijk om met Transavia naar ruim 100 bestemmingen te vliegen, voornamelijk in Europa en Noord-Afrika. Terug in het netwerk is het Franse Bordeaux, dat vier keer per week aangeboden zal worden vanaf Eindhoven Airport.
Naast lijndienstvluchten voer Transavia in de zomer van 2023 ook fullcharter-vluchten uit voor diverse touroperators naar Egypte (Marsa Alam en Hurghada), Turkije (Antalya, Dalaman en Bodrum), Noord-IJsland (Akureyi) en Finland (Rovaniemi). Deze zomer vliegt Transavia naar een aantal nieuwe bestemmingen vanaf Brussels Airport, waaronder Alicante, Ibiza, Heraklion, Faro en Zakynthos. Komende zomer zal Transavia vanuit Brussel vliegen naar Alicante, Ibiza, Heraklion, Faro en Zakynthos. Marcel de Nooijer, CEO Transavia Nederland: ‘We zien dat een deel van onze klanten in België en Zuid-Nederland graag kiest voor een vlucht vanaf Brussels Airport.”
WIZZ AIR
De Hongaarse low cost airline Wizz Air heeft voor komend zomerseizoen juist een afschaling aangekondigd vanaf de vaste hub Eindhoven Airport, waar vanuit ze naar veel Europese bestemmingen vliegen. De bestemmingen uit het programma zijn Chisinau, Kaunas, Lublin, Poznan, Riga en Rzeszow.
Echter zijn in de laatste helft van 2022 wel nieuwe bestemmingen bijgekomen, zoals naar de Moldavische hoofdstad Chisinau en het Roemeense Suceava. Ook voor komend seizoen is een nieuwe bestemming aangekondigd, namelijk naar Tenerife.
Transavia
ELMER MESMAN: “MIJN STAP NAAR SINGAPORE AIRLINES IS GOED ONTVANGEN”
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
Elmer Mesman was ruim 26 jaar werkzaam bij Qantas, maar maakte begin dit jaar uit eigen overweging de overstap naar Singapore Airlines waar hij werkzaam is als Sales Manager Benelux. In gesprek met TravMagazine vertelt hij waarom hij de overstap maakte en hoe het gaat bij Singapore Airlines.
Qantas moet nog wel een beetje uit mijn systeem, maar de gesprekken met branchecollega’s gaan vooral over het positieve nieuws dat ik bij Singapore Airlines aan de slag ben gegaan. Dat ik die stap na ruim 26 jaar heb genomen, is overigens heel goed ontvangen”, aldus Mesman.
Waar houd je je nu mee bezig?
“ Binnen Singapore Airlines houd ik mij samen met mijn 4 koppige Sales Team bezig met alle passenger sales activiteiten. Het team is het eerste aanspreekpunt voor onze partners maar deze zijn mij natuurlijk niet onbekend. Net als voorheen ben ik verantwoordelijk voor de Benelux. Ik hoef wat dat betreft niet helemaal opnieuw te beginnen, want we werken met dezelfde partners, verkopen ook Australië en Nieuw-Zeeland, maar het portfolio is met verschillende Aziatische bestemmingen veel groter. En dat grotere palet aan bestemmingen, samen met het feit dat Singapore Airlines online is met een dagelijkse vlucht op Schiphol, was voor mij een doorslaggevende factor om over te stappen naar Singapore Airlines”
Waar gaan de gesprekken over?
“De verkoop gaat goed. Kennelijk is er nog steeds heel veel behoefte aan verre reizen. Dat is bemoedigend en een luxe positie, maar zorgt voor beperkte beschikbaarheid dichter voor vertrek. Daarnaast richten we ons op het garanderen van een zo soepel mogelijk lopende organisatie op de luchthaven in het komende zomerseizoen. De capaciteit en Schiphol zijn dan ook de meest besproken onderwerpen.”
Hoe ziet het er voor de zomer uit?
“Ons vluchtaanbod vanaf Schiphol is ongewijzigd. We vliegen dagelijks met een A350-900 naar Singapore waar we doorverbindingen aanbieden naar zowel Noord en Zuidoost Azië als Australië/Nieuw-Zeeland. Onze forward boekingen zien er al tot aan tweede helft van het jaar goed uit, wat bevestigt dat longhaul bestemmingen weer vroeg vooruit geboekt worden.”
Zijn jullie ook actief vanaf de ons omringende landen?
“Vlak voor de coronapandemie was er het plan om vanaf Brussel te gaan vliegen. We focussen ons nu op het herstellen van deze offline verkoop in België maar houden alle opties open. We vliegen naast Amsterdam ook vanaf Parijs en Frankfurt met meerdere dagelijkse vluchten, wat voor de Belgische markt ook belangrijke hubs zijn.
In totaal vliegen we op twaalf verschillende bestemmingen in Europa. De algehele SIA Group noteerde in december 2022 een record maandelijkse bezettingsgraad van 89,7% wat aangeeft dat we het bijzonder goed doen.”
Welke klasse biedt Singapore Airlines aan?
“Vanaf Amsterdam hebben we Business, Premium Economy en Economy. Premium Economy is een heel populair product. We zien, met name na de coronapandemie, dat meer mensen dat beetje extra willen betalen voor meer ruimte en een exclusieve ervaring. Met een privécabine van 24 stoelen per vlucht vanuit Amsterdam is onze Premium Economy snel vol.”
Welke bestemmingen doen het goed?
“Onze hoofdbestemming Singapore, daarnaast Indonesië maar zeker ook Australië en Nieuw-Zeeland. Ik zie heel veel mogelijkheden om daar meer mee te doen, denk bijvoorbeeld aan Cairns en Darwin. Vietnam en de verdere Zuid-oost Azië bestemmingen doen het overigens verbazingwekkend goed. Uit de combinaties die we aanbieden valt heel veel te halen.”
Waarom zou je reisbedrijven/-professionals een samenwerking met Singapore Airlines adviseren?
“Uiteraard het netwerk en het hoogstaande product. Singapore Airlines ligt heel erg goed in de communicatie tussen agenten en de airline. We hebben een flexibele opstelling, altijd een luisterend oor en dat is zeker tegenwoordig niet meer zo vanzelfsprekend. Je kan een verschil maken door een gezicht te zijn naar je agent. Dat is écht een pluspunt van Singapore Airlines.”
Hebben jullie een B2B-platform?
“Agent360, dat is de agentenwebsite welke o.a. mogelijkheden biedt om NDC content te krijgen naast de overige opties als aggregator, GDS-NDC connection of Direct Connect. NDC is nog steeds een hot topic.”
Woestijn, winterzon en wadi’s in Oman
DOOR:
RAHANNA VAN STAPELE
Uitgestrekte woestijnen, authentieke steden, ruige bergtoppen en met dolfijnen gevulde wateren. Travelpro ging mee op de studiereis van Avila Reizen om dit veelzijdige land zelf te ontdekken.
Er staat ons een bijzondere reis te wachten naar een land waar we nog niet veel over weten, maar waar het in ieder geval fijn weer is, zoveel is zeker. Het is maandag negen uur ’s ochtends en één voor één voegen bepakte reisgenoten zich bij de groep. De komende zes dagen zullen we een twaalfkoppig reisgezelschap vormen, met Avila-oprichter Tim van der Wel en tien reisagenten van verschillende organisaties. Enkelen van hen blijken bij navraag al eens eerder naar de golfstaat geweest te zijn, soms echter wel meer dan tien jaar geleden. Vanaf Schiphol kan er drie keer per week met KLM naar hoofdstad Muscat gevlogen worden, telkens met tussenlanding in Koeweit.
Lokale expertise
Wat we al wél weten? Oman is een sultanaat gelegen aan de zuidkust van het Arabisch Schiereiland,
grenzend aan Saudi-Arabië en de Emiraten, met uitgestrekte kust langs de Arabische Zee. Uiteraard speelt het islamitische geloof hier, met 85% dagelijks praktiserende moslims, nog een belangrijke rol in het dagelijks leven. In de uitgebreide informatie die we van tevoren ontvingen, werd dan ook aangeraden hier rekening mee te houden bij het selecteren van de outfits. Waar ook zeker aan gedacht moet worden is de temperatuur, die in het zomerseizoen kan oplopen tot een onprettige 50 graden Celsius, maar die in de rest van het jaar precies goed is. Januari was voor organisator Avila Reizen dan ook de perfecte maand om ons kennis te laten maken met deze betrekkelijk nieuwe bestemming in hun aanbod. Voorheen hoofdzakelijk specialist in Zuid-Amerika, bieden ze inmiddels zo’n 80 landen wereldwijd aan, waarvan vier in het Midden-Oosten. Hoge kwaliteit, lokale expertise en verantwoord toerisme zijn hierbij de uitgangspunten en zo ook tijdens deze reis naar
Oman, waarbij tijdens de voorbereiding en de reis zelf nauw samengewerkt wordt met het lokale reisagentschap.
Shuttles
En dat zij fijne service verlenen blijkt al binnen tien minuten na landing op Omaanse bodem. De negen uur durende vlucht was comfortabel en door onderbezetting lekker rustig, al helemaal tijdens het laatste stukje, nadat het merendeel uitstapte in Koeweit. Met de drie uur tijdsverschil is het inmiddels half twaalf ’s nachts en ook al zijn we allemaal nog in prima doen, hoeven we geen stap te lopen. Buiten de vliegtuigslurf staan drie luchthavenshuttles geparkeerd, ernaast medewerkers met daarop onze namen. Wat een luxe! Zo zoeven we door de mooie maar lange marmeren gangen van Muscat Airport en laten we de stoet puffende reizigers en rollende koffers ver achter ons. De paspoortcontrole via de fast-lane gaat vlot en voor we het weten pikken we onze koffers van de band en staan we buiten, omringd door wuivende palmbomen. Reisleider Diana heet ons opgewekt welkom en we stappen in het busje richting de eerste bestemming; vijfsterrenresort The Chedi Muscat, waar we binnen twintig minuten al tussen de verlichte palmbomen over de oprit rijden. Ook al is het aan de late kant, het is nóóit te laat voor een welkomstdrankje. Onze koffers worden aangenomen en ineens staan we in de meest schitterend ingerichte lobby. Wat je het eerst tegemoet komt is de bijzondere, kruidige geur die we al eerder roken op de luchthaven en in de bus. Dit is niet te wijten aan de lokale begroeiing, maar aan het branden van Olibanum, een specifieke wierooksoort van de Boswelia-boom. In combinatie met de warme rode kleuren, geometrische patronen (zo kenmerkend voor de Arabische wereld), authentieke theetafels en overdaad aan kussens en lampen waan je nu al in een compleet andere wereld. Met een verrukkelijk fris sapje van munt en gember luidt Tim officieel de start van onze trip in. Daarna vlug het bed in, want de volgende ochtend zitten we om half acht al aan het ontbijt.
Sultan Qaboes
Om als toerist een bezoek te brengen aan Omans grootste moskee, kan je er het best vroeg bij zijn. Dagelijks is hiervoor een tijdsvenster van twee uur, waarbij de parkeerplaats langzaam volstroomt met hotelshuttles en tourbussen. De Sultan Qaboes-moskee dankt zijn naam aan de sultan die zich vanaf 1970 (tot dan behoorde Oman tot het Britse rijk – de Omani spreken vrij goed Engels) tot zijn dood in 2020 sterk inzette voor vrijheid, welvaart en modernisering. Vrouwen kregen kiesrecht, het onderwijs werd sterk verbeterd én er werd veel gebouwd. Deze moskee is zo’n nieuw gebouw, en alleen al indrukwekkend door zijn omvang. Onze schoenen blijven achter in speciaal hiervoor bedoelde houden kasten en we wandelen over het volledig wit-marmeren terrein. Waar je de sierlijke binnenplaatsen en minaretten al mooi vindt, sla je pas echt achterover in de gebedszaal voor de mannen, eigenlijk de belangrijkste ruimte. Over de volledige oppervlakte ligt prachtig handgeweven tapijt,
dat – zo hebben we ons laten vertellen, met 21 ton het op één na grootste tapijt ter wereld is. Vergeet halverwege niet nog even omhoog te kijken, hier hangt de 14 meter hoge kroonluchter van swarovskikristal. Ondanks de drukte - vooral Italiaanse en Franse groepen drommen zich hier rond ieder selfiewaardig ornament – is dit een must see.
Laagbouw
Die middag staat er een rondleiding en lunch gepland bij misschien wel het meest beroemde en extravagante kusthotel van Oman: Al Bustan Palace, een RitzCarltonhotel. We staan bij binnenkomst nog met de frisse doekjes en welkomstdadels in de hand als we verderop in de lobby het torenhoge plafond en de overweldigede gouden versieringen spotten. Als ons wordt verteld dat het hotel oorspronkelijk bedoeld was als paleis voor de sultan, zijn we dan ook niet verbaasd De zwembaden, groene oase van palmen en bloembedden met op de achtergrond de azuurblauwe golf van Oman en het ruige Al Hajargebergte vormen een absoluut plaatje. Voor we verder trekken naar de binnenstad van Muscat genieten we hier van een gezellige en paradijselijke lunch, compleet met
zon, zeebries, felblauwe vogels (de Indische Scharrelaar, volgens een opgetogen hotelgast en vogelaar op Tripadvisor) en deinende palmbladeren. Wat meteen opvalt door de ramen van ons busje is het gebrek aan hoogbouw. Deze stad, en naar blijkt eigenlijk heel Oman, bestaat uit zand- en soms pastelkleurige, lage wijken. Het land oogt daarmee onaangeraakt en authentiek, in contrast met de naburige Emiraten. Wellicht komt het ook door het gebrek aan noodzaak? Oman bestrijkt meer dan zeven keer zoveel oppervlak als Nederland maar heeft slechts 4,5 miljoen inwoners, waarvan 540.000 in Muscat en voorsteden.
Muttrah Souq
Terug in de binnenstad brengen we eerst een spoedbezoekje aan het Nationale Museum van Oman, nog maar open sinds 2016. Het niet al te grote museum is modern, ruim opgezet en zeer smaakvol vormgegeven, waardoor de indrukwekkende collecties met onder andere bedoeïenenkleding, miniaturen van dorpen, en tot twee miljoen jaar oude artefacten extra goed overkomen. Perfect om de rest van de reis meer in context te kunnen plaatsen en zeker voor liefhebbers van cultuur en geschiedenis een absolute aanrader. Ook leuk: direct ertegenover gelegen vind je het architectonisch bijzondere Koninklijk Paleis, Al Alam Palace, waar de sultan niet woont maar wel zijn gasten ontvangt. Het is hier uitzonderlijk rustig en we wandelen met onze chaperonne Diana en vaste chauffeur Achmed een eindje op richting de zee, door bloemige straten
met ambassades en parlementsgebouwen. Waar het grote deel van de bevolking dan wél uithangt, ontdekken we nog geen half uur later. De Muttrah Souq is een van de oudste handelsplaatsen van de Arabische wereld en nog springlevend, zo blijkt als we de smalle centrumstraatjes inlopen. Aan weerszijden kleurrijke winkeltjes met een groot deel van de handelswaar aan straat uitgestald. Sieraden, lampen, dolkjes, parfum (de grote trots van Oman – onder andere onze koningin draagt ‘Amouage’), antieke en niet zo antieke voorwerpen, en veel sjaaltjes (als hoofddoek ‘hijabs’). Hier proef je van de echte lokale sfeer, gezelligheid, én vers gezette Arabische koffie – geserveerd in kleine kopjes met een uitgesproken kruidige smaak en pittige afdronk, onder andere door de kardemom en peper.
Die avond genieten we van een fijn diner in Chedi Muscat, vergezeld door Walid Fathy, een van de lokale partners. Hij verteld hoe de organisatie het toerisme in Oman ieder jaar ziet toenemen (met uitzondering van de pandemiejaren), met Fransen en Italianen als koplopers en Belgische en Nederlandse toeristen in hun voetsporen. Geen wonder volgens hem, gezien de hoge veiligheid en de optie de reis te combineren met bestemmingen Dubai of Abu Dhabi. Onze laatste dag in dit resort sluiten we af met een drankje en een tour over het terrein, die pas echt laat zien hoe luxe en mooi gelegen het is, met direct aan zee het op één na langste zwembad van het Midden-Oosten en een zeer uitgebreide wellness-afdeling.
Nizwa
De volgende ochtend checken we tijdig uit, klaar om Muscat en de kust te verlaten en meer het binnenland in te trekken. Onze eindbestemming zal hoog in de bergen liggen, maar voor die tijd staat er eerst een bezoekje aan Nizwa op de planning, de voormalige hoofdstad en zo’n anderhalf uur rijden van Muscat. Naast wierook en kruidige koffie, is een ander typisch streekproduct in deze golfstaat uiteraard de dadel. Het wordt gezien als een symbool van gastvrijheid en wordt zowel als snack bij de koffie als in allerlei lokale gerechten gegeten. Onze chauffeur Achmed laat weten geen grote ontbijter te zijn en elke ochtend precies één dadel te eten. Dadels zijn hier in principe overal te vinden, maar het leukst is om even te wachten met kopen tot je de oude ommuurde binnenstad van Nizwa bereikt. Hier zijn verschillende winkels (Nizwa Souq) met lokale delicatessen en hoofdzakelijk allerlei verschillende soorten dadels en vullingen, plus de gelegenheid om er ter plekke van te proeven. In een gezellige zithoek in een van de winkels komen we heerlijk bij en worden er verschillende pakjes voor het thuisfront gekocht. We vervolgen onze weg naar het Bahla Fort enkele straatjes verderop. Gebouwd in de zeventiende eeuw (al is de onderliggende kasteelstructuur veel ouder) en uitgeroepen tot UNESCO-Werelderfgoed. Vanaf de toegankelijke fortmuren heb je een prachtig uitzicht over de met palmen bezaaide oude stad. Nizwa is tevens geroemd om zijn levendige geitenmarkt, die we helaas niet konden bezoeken, omdat de markt enkel op vrijdag plaatsvindt.
Alila
Die middag betreden we Jebel Akhdar, Arabisch voor ‘Groene Berg’. In werkelijkheid gaat het niet om één berg, maar is het een uitgestrekt bergmassief met toppen tot 3050 meter hoog, dat eigenlijk niet zo groen is als de naam doet vermoeden. Wel worden hier veel (fruit- en rozen-)gewassen verbouwd, te zien aan de gegraven plateaus langs de berghellingen. Bij entree van de bergweg passeren we een rij geparkeerde auto’s, die met enkel tweewielaandrijving helaas niet verder mochten. Al klimmende bewonderen we spectaculaire vergezichten, met als absoluut hoogtepunt het uitzicht vanaf Anantara Jabal Akhdar, het harmonische bergresort waar we
Ondanks de gezelligheid, springen we weer in de auto
uitgebreid lunchen. Onze uiteindelijke bestemming die dag is het zeer luxe en rustieke Alila Al Jakhbar, waar we allemaal een beetje stil vallen door de schitterende omgeving, tuinen en vergezichten. Alila is gelegen op een bergrand en helemaal ingesteld op duurzaamheid, ontspanning en outdoor. Niet alleen is de service hier het beste van het beste, maar het hele resort ademt kalmte, intimiteit en dagelijks hangt er in de lobby een lijst met georganiseerde activiteiten als boogschieten, hiken met bioloog of sterrenkijken. Dat laatste kunnen we natuurlijk niet overslaan, en na een idyllische sundowner en diner naast de heater (het koelt in de bergen ’s avonds flink af) laten we ons door de astroloog alle zichtbare sterrenbeelden en planeten aanwijzen. En dat zijn er hier, zonder lichtbevuiling, een heleboel! Alila, zo midden tussen de bergen, is een plek die we nooit zullen vergeten.
Lokale lunch
Dag vier start uiteraard met een must-do in een gebied als dit: een hike onder begeleiding van een lokale gids. Onze chauffeurs brengen ons met een kort ritje nog hoger de bergen in, waar we letterlijk te midden van een groep geiten onze wandeling starten. Jebel Akdah is allesbehalve toeristisch, resorts zijn nog zeer schaars en je komt hier dan ook niemand tegen, wat het echt bijzonder maakt. De route is zeker niet vlak, maar over het algemeen goed te doen en we passeren prachtige uitkijkpunten en verschillende geiten en ezels (waarvan ons verteld wordt dat de meeste gewoon een eigenaar hebben en na een lange dag rond hobbelen en grazen
weer terugkeren naar huis). Het is heerlijk om even de benen te strekken, maar ook wel weer heel fijn om onze chauffeurs tegemoet te lopen, klaar om ons het laatste stuk terug te rijden. Terug in Alila pakken we snel onze koffers om uit te checken, want een uurtje rijden verderop wacht ons een bijzondere lunch. Bij familieleden van Achmed staat een zelfbereide, zeer uitgebreide lunch voor de hele groep te wachten. We zetten onze schoenen bij de deur, nemen plaats op de tapijten in de woonkamer en genieten samen van heerlijke koude en warme gerechten, met kip, veel verse groenten en platbrood.
Wahiba Sands
Ondanks de gezelligheid en smakelijke thee en koffie als afsluiter, springen we weer in de auto, op weg naar een van de meest bijzondere bestemmingen van deze reis. In zo’n twee uur verlaten we de bergtoppen en rijden we door een uitgestrekt, soms wat rommelig landschap met hier en daar een dorpje. Tot we stoppen, en onze chauffeurs uitstappen om lucht uit de banden te laten lopen en de wagens zo optimaal te maken voor Wahiba Sands, een uitgestrekte woestijn. De goudgele zandduinen verschijnen vrij plotseling in het straatbeeld, maar vergis je niet: ze strekken zich 200 kilometer lang en 100 kilometer breed, helemaal tot de Arabische Zee. In dit landschap per auto over de bergen zand deinen, af en toe een wilde dromedaris passerend, is een bijzondere ervaring. In zo’n twintig minuten arriveren we bij Magic Camp, een idyllisch kampement en tevens ons verblijf voor deze nacht.
Zonder telefoonsignaal en internet voel je je hier echt weg van de bewoonde wereld, maar wel met de fijne zorg van het kamppersoneel en een lieflijk ingerichte slaap- en badkamertent. Net op tijd weten we via een trappetje de duin te beklimmen om daar de zon te zien ondergaan onder genot van een lekker drankje. Dit maak je maar één keer mee! Na een korte opfrispauze nemen we plaats aan een prachtig gedekte tafel in de hoofdtent en genieten we van misschien wel het meest smakelijke diner van de hele reis. Niet iedereen is al even moe, en onder een magische sterrenhemel wordt er nog nagezeten rond het kampvuur. Wij slapen hier één nacht, maar bijzonder feit is dat deze woestijn na duizenden jaren nog steeds de thuisbasis van verschillende bedoeïenenstammen vormt.
Wadi Bani Khalid
De start van dag 5 breekt zéér vroeg aan en het is dan ook even bibberen geblazen, zo midden in de woestijn. Het is zes uur en net voor zonsopkomst, tijd voor eens adem- en ontspanningsles bovenop de duinen. Douchen doe je hier met een ton warm water, geleverd in je tent op afgesproken tijdstip. Na een wederom verrukkelijke maaltijd vertrekken we met een lange autorit voor de boeg, terug richting het oosten. Het is elke dag lekker warm weer geweest en we bezoeken Wadi Bani Khalid, een van de Omaanse ‘wadi’s’ (oases). Omringd met weelderige begroeiing en palmbomen ligt hier een helderblauwe plas water, die zich verder versmalt tussen de rotsen. Dit is precies zoals je je een oase voorstelt en het water blijkt tijdens onze zwempartij heel fijn op temperatuur. Tijdens ons bezoek is het aantal locals en toeristen ongeveer gelijk en is de sfeer relaxt, zelfs met terrasje om te genieten met een vers muntsapje. Wel wordt het gewaardeerd als vrouwen zich in een one-piece-badpak of extra shirt kleden.
Kustweg
Op dit punt is het ons al duidelijk dat Oman een perfecte mix biedt van authentieke cultuur, gewenste luxe en zeer uiteenlopende mogelijkheden als natuurbestemming. Op rij-afstand vind je bergen en woestijn, maar het land heeft tevens honderden kilometers aan kust met schitterende en bovenal rustige stranden, waar we die middag kennis mee maken. Eenmaal uit het water en afgedroogd wordt
ons een ‘verrassing’ beloofd en rijden we twee uur later het strand op, waar een schitterende lunch wacht, compleet met tenten, Perzische tapijten, poefjes en prachtig gedekte tafels. Genietend van het eten kijken we om ons heen naar lokale families die hier ontspannen en de schattige baby-ezel die met zijn kudde langs het water scharrelt. Wat indruk maakt is de ruimte, vrijheid en het gebrek aan drukte. Met een gevulde maag en bekomend van alle indrukken rijden we ten slotte via een sfeervolle kustweg naar Muscat. De ondergaande zon, glooiende heuvels en lage bergen en relaxte muziek in de auto maken het helemaal af. We worden die avond verwelkomd met een rondleiding en diner in het vijfsterren Shangri-la Al Husn, toch wel het neusje van de zalm onder de Omaanse resorts. Met privéstrand in de baai van Barr Al Jissah, bergen op de achtergrond en een wat klassiekere luxe ontbreekt het je in dit adult-onlyresort werkelijk aan niets.
Schildpadden
Op onze laatste ochtend verkennen we de dieptes van de Golf van Oman nog iets beter, namelijk aan boord van een exclusieve dolfijnen-excursie. Na een half uur flink doorvaren over behoorlijke golven, krijgen we dan eindelijk het signaal van onze kapitein. Hier, tussen de kleine, dobberende vissersbootjes (er wordt hier voornamelijk tonijn gevangen), verschijnt de ene na de andere dolfijn. Diana vertelt dat ze soms groepen tot wel honderd dieren aantreffen. De hele ervaring wordt alleen maar magischer wanneer we opvaren langs de
kust en we ten slotte de kans krijgen om te snorkelen. In dit helderblauwe, ondiepe water zwemmen kleurige visjes en hebben we geluk: zeeschildpadden! Tijdens ons afsluitende drankje in het hotel die avond wordt dit uur door verschillende reisgenoten aangehaald als hoogtepunt van de reis.
Met een stampvol programma vloog onze week voorbij en genoten we van dit gematigde en vriendelijke land. Door een actief conservatiebeleid heeft het land zijn historische karakter weten te behouden, maar je begeeft je tegelijkertijd in een schoon land met goede voorzieningen. Wat wij vooral heerlijk vonden was het gebrek aan massatoerisme en de mogelijkheid dit mooie land zelf per auto te verkennen.
Cuba, verrassende natuur en salsa op elke straathoek…
…boek je bij Yaxa Reizen
Cuba verrast haar bezoeker met prachtige natuur en vooral een bijzondere cultuur. Het land staat bekend om zijn geweldige sigaren, heerlijke rum en koloniale stadjes. Je kijkt je ogen uit door de bijzondere oldtimers en kleurrijke gebouwen in Havana. Hier lijkt het alsof de tijd heeft stilgestaan! In het westelijke deel van het land reis je onder andere door de groene vallei van Viñales met haar tabaksvelden en hier bevinden zich de ‘Mogotes’; torenhoge kalkbergen met bijzondere vormen. Oost-Cuba staat garant voor de échte Cuba ervaringen, niet veel toeristen weten hun weg naar dit deel van het eiland te vinden. Vergeet ook de witte zandstranden bij Varadero of Cayo Santa Maria niet voor een ultiem relaxed verblijf. Geniet op Cuba van de gemoedelijke sfeer en de altijd vriendelijke bevolking. Nieuwsgierig? Boek ook deze unieke belevenis voor jouw klant bij Yaxa Reizen.
Stap in een andere wereld met Yaxa Reizen
info@yaxareizen.nl
www.yaxareizen.nl
0594 740 100
WAT ALS EEN ESTA-AANVRAAG WORDT GEWEIGERD?
VEELBESPROKEN VRAGEN OVER HET AANVRAGEN VAN EEN ESTA
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
De redactie van Travelpro ziet regelmatig discussies voorbijkomen over het aanvragen van een Electronic System for Travel Authorization (ESTA). Om meer duidelijkheid te krijgen gaat Customs and Border Protection (CBP) in op enkele van de veelbesproken vragen.
Hoeveel Nederlanders reizen er jaarlijks naar Amerika?
“Van boekjaar 2019 tot en met boekjaar 2022 zijn er 2.367.153 Nederlandse passagiers (gedefinieerd als degenen die Nederlandse paspoorten presenteerden bij het aanvragen van toelating) toegelaten tot de Verenigde Staten. In 2019 waren het er 1.104.413, in 2020 465.390, in 2021 139.946 en in 2022 waren het er 657.404.”
Op de vraag of er meldingen waren van een bovengemiddeld aantal Nederlandse reizigers waarbij de ESTA werd afgewezen, laat hij weten: “Nee, er zijn geen meldingen dat bovengemiddeld veel Nederlandse reizigers hun ESTA is afgewezen.”
Raadt u reizigers aan om hun ESTA zelf aan te vragen in plaats van via een commerciële visumdienst?
“Ja, CBP raadt aan om rechtstreeks een aanvraag in te dienen via de officiële ESTA-aanvraagwebsite, U.S. Customs and Border Protection (dhs.gov).”
Zijn er dingen veranderd met betrekking tot het aanvragen van een ESTA?
“De meest recente wijziging in de ESTA-aanvraag is dat de aanvrager wordt gevraagd een foto van de zogenaamde biografische pagina uit het paspoort te uploaden.”
Waar moeten reisprofessionals aan denken die hun klanten helpen bij het aanvragen van een ESTA?
“Ze moeten ervoor zorgen dat de informatie die in de aanvraag wordt ingevoerd, zo nauwkeurig mogelijk is.”
Klopt het dat je geen ESTA krijgt als een reiziger in Iran of Cuba is geweest?
“Als blijkt dat een reiziger een land heeft bezocht dat is aangewezen als staatssponsor van terrorisme, komt de reiziger niet langer in aanmerking voor deelname aan het Visa Wavier-programma en moet hij een visum aanvragen om de Verenigde Staten binnen te komen. Op 18 december 2015 werd de Visa Waiver
UPDATES
Kijk wanneer je een ESTA moet regelen op help.cbp.gov, omdat de regels soms worden aangepast.
Program Improvement and Terrorist Travel Prevention Act van 2015 (de wet) van kracht als onderdeel van de Consolidated Appropriations Act 2016. De wet stelde onder meer nieuwe voorwaarden vast om in aanmerking te komen voor reizen onder het VWP. Deze nieuwe toelatingseisen vormen geen belemmering voor reizen naar de Verenigde Staten. In plaats daarvan moet een reiziger die niet aan de vereisten voldoet, een visum aanvragen om naar de Verenigde Staten te reizen, wat doorgaans een persoonlijk gesprek bij een Amerikaanse ambassade of consulaat omvat. Volgens de wet komen reizigers in de volgende categorieën niet langer in aanmerking om te reizen naar of toegelaten te worden tot de Verenigde Staten, zonder vrijstelling, onder het VWP: staatsburgers van VWP-landen die op of na 1 maart 2011 op of na 1 maart 2011 naar Irak, Noord-Korea, Syrië, Iran, Soedan, Libië, Somalië of Jemen zijn gereisd (met beperkte uitzonderingen); en staatsburgers van VWP-landen die ook onderdaan zijn van Irak, Syrië, Iran, Noord-Korea of Soedan. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft Cuba voor het laatst op 12 januari 2021 aangewezen als staatssponsor van terrorisme.”
Wordt er alleen naar stempels in het paspoort gekeken en wat als je eerst op cruise gaat naar Cuba en dan naar Amerika?
“CBP maakt geen doorlichtingsmethoden bekend.”
Het afgelopen jaar hebben wij meerdere voorbeelden ontvangen van reisprofessionals die al een reis hadden geboekt voor hun klant, waarvan de ESTA in eerste instantie was goedgekeurd, maar later werd
ingetrokken. Niemand wil, kan en/of mag vertellen waarom de ESTA niet is goedgekeurd. Waarom is dat zo ondoorzichtig?
“Het ESTA-programma is zorgvuldig ontwikkeld om ervoor te zorgen dat alleen die personen die niet in aanmerking komen om naar de Verenigde Staten te reizen onder het Visa Waiver Program of degenen van wie de reis een risico voor wetshandhaving of veiligheid zou vormen, een reisvergunning wordt geweigerd. CBP beoordeelt regelmatig alle ESTAaanvragen op geschiktheid, en personen die een statusupdate van hun ESTA hebben, worden per e-mail op de hoogte gebracht om hun status te controleren. In het geval dat de ESTA van een aanvrager wordt geweigerd, kunnen personen een visum aanvragen bij een Amerikaanse ambassade en consulaat.”
Wat is waar over het volgende bericht dat door een reisprofessional is gedeeld? ‘Gaat u binnenkort naar de VS en moet u nog een ESTA aanvragen? Vanaf dit moment is een paspoortscan verplicht bij de aanvraag. Maar pas op! De gegevens worden niet altijd correct gekopieerd, controleer deze goed. Er gaat veel mis, dus vraag de ESTA op tijd aan'.
“Het uploaden van de bio-pagina maakt deel uit van de applicatie, maar de velden kunnen worden bewerkt en de applicatie vraagt u om zeer nauwkeurige informatie.”
Als een ESTA eenmaal is goedgekeurd, hoe lang is deze dan geldig?
“Tot twee jaar of wanneer je paspoort niet meer geldig is, afhankelijk van wat zich het eerst voordoet.”
Sinds 12 januari 2021 staat Cuba op de VS-lijst van landen die terrorisme sponseren. Andere landen op die lijst zijn Iran, Noord-Korea en Syrië. Eén van de gevolgen van deze maatregel is dat, als blijkt dat de reiziger in dat land is geweest, de reiziger niet kan deelnemen aan het Visa Waver Programma (en dus geen ESTA kan aanvragen). De ANVR heeft van het CBP bevestigd gekregen dat wie vóór 2021 in Cuba is geweest, gewoon een ESTA kan aanvragen.
Als reiziger moet je dan een visum aanvragen bij de ambassades van de USA https://esta.cbp.dhs.gov/. Het aanvragen van een (B2) toeristenvisum kan weken maar ook enkele maanden duren en is ook veel duurder dan een ESTA. Daarbij is geen garantie dat het wordt verstrekt. Wie na het verkrijgen van een ESTA naar bijvoorbeeld Cuba ging, kon nog op deze ESTA door naar de VS, maar gelet op de duur van de ESTA (2 jaar) is dat nu ook niet meer mogelijk.
Wijs klanten die in Cuba zijn geweest op of na 12 januari 2021 er op dat zij formeel geen ESTA aan kunnen vragen en rekening moeten houden met een veel langere visumaanvraag. Doe dat schriftelijk.
Indien de klant geen visum/ESTA krijgt, is dat dan de verantwoordelijkheid van de klant. Als je de klant er niet op wijst, en de klant wordt vervolgens hierom geweigerd, bestaat het risico dat de klant de schade op het reisbedrijf zal trachten te verhalen. Het goedkeuren van een normale ESTA-aanvraag kan slechts enkele uren duren, maar in principe krijg je binnen 72 uur antwoord. In de praktijk kan dat soms iets langer zijn. Je kan bij de ESTA procedure ‘spoed’ aankruisen. In dat geval betaal je iets meer.
Reizen naar de VS met een strafblad
Als laatste: met een strafblad is het lastig de VS binnen te komen. Dat lukt niet op een ESTA: de klant zal een visum moeten aanvragen en uitgebreid duidelijk maken dat het vergrijp op het strafblad geen risico is bij het reizen naar en binnen de USA. Verzwijgt de klant het strafblad en ze komen er achter, dan wordt de klant het land uitgezet en loopt het risico permanent te worden geweigerd. In principe is dit de verantwoordelijkheid van de klant; niet van het reisbedrijf.
“GEEN AVONTUUR IS ONMOGELIJK OF WENS IS TE GEK”
Rondreizen is natuurlijk dé manier om een of zelfs meerdere bestemmingen te ontdekken. Maar welke rondreizen moet je een keer gemaakt hebben in je leven? We vragen het aan verschillende aanbieders.
DOOR: DYLAN CINJEE
De eerste aanbieder die we spreken is Untamed Travelling (winnaar Vakantie Award Avontuurlijke Vakanties), die unieke rondreizen aanbiedt over de hele wereld. “Van de ongerepte wildernis van Zambia tot de kleurrijke Indiase jungle, van de ijslandschappen van Spitsbergen tot de mozaïek van paradijselijke eilanden in de Caribbean. Onze bestemmingen zijn al even divers als de avonturen die we aanbieden, waarbij we qua accommodaties combinaties maken van basic en high end luxury, maar steeds met de vijfsterrenbeleving in gedachten”, laat Lieke Luxembourg (Accountmanager Retail / Marketing Specialist bij Untamed Travelling) weten. “Bij ons staat reizen op de Untamed-manier altijd centraal. Onvergetelijke reizen waarbij alles draait om beleving. Kies je voor Untamed, dan kies je voor hoge kwaliteit, uitgebreide kennis, persoonlijke service, originele routes, bijzondere accommodaties en unieke reiservaringen. Alles volledig afgestemd op de wensen van de klant. Geen reisvoorstel is hetzelfde.”
VIRTUOSO
Uiteraard is het belangrijk om onderscheidend te blijven op het gebied van rondreizen. “We blijven ons continu ontwikkelen en vernieuwen, zijn altijd op zoek naar die bijzondere plekken ‘where the world can’t find you…’. Onze reisspecialisten zijn veel op reis om hun regio elke keer opnieuw te ontdekken. En ook onze partnerships blijven in ontwikkeling, we gaan veel naar beurzen om
bestaande en nieuwe partners te ontmoeten en we hebben nog een leuk nieuwtje te delen: we zijn sinds deze week lid van Virtuoso, ’s werelds grootste en meest toonaangevende netwerk voor luxe reizen. Dit geeft onze klanten vele interessante extra’s zoals gratis upgrades en biedt ons de mogelijkheid om ons portfolio aan topklasse partners verder uit te breiden.” Oprichter en directeur van Untamed Travelling Jozef Verbruggen is ontzettend blij dat het eindelijk zover is: “We zijn hier zes maanden mee bezig geweest, het is een ongelooflijk strenge selectie. Ik zie Virtuoso echt als een toegevoegde waarde voor Untamed. Het is het keurmerk voor de meest hoogwaardige reizen van de wereld en ik ben trots dat wij daar nu onderdeel van uitmaken. Veel van onze vaste lokale partners zijn ook lid van Virtuoso, wat onze samenwerking alleen nog maar verder zal versterken. Tevens kijk ik ernaar uit om tijdens de vele evenementen die Virtuoso organiseert potentiële nieuwe partners te ontmoeten die een aanvulling kunnen zijn op ons huidige aanbod. Het is belangrijk om je te blijven vernieuwen en altijd naar de toekomst te kijken.”
‘DE WERELD IN ÉÉN LAND’
Rondreizen kan overal ter wereld, maar er zijn er altijd een paar bestemmingen die eruit springen. Lieke: “Onze nummer één bestemming is al jaren Zuid-Afrika, misschien wel dé perfecte rondreisbestemming vanwege de enorme diversiteit aan landschappen en bezienswaardigheden. Er wordt ook wel gezegd 'Zuid-Afrika is de wereld in één land'. Combineer hoogtepunten als Kaapstad, de Wijn- en Tuinroute en natuurlijk het beroemde
Krugerpark eens met onbekendere regio’s van Zuid-Afrika zoals de onherbergzame Karoo, het maanlandschap van Augrabies, de majestueuze Ceder- en Drakensbergen, Namakwaland met zijn prachtige ‘wildflowers’ of de kleine koninkrijken eSwatini en Lesotho. Bij Untamed Travelling hoef je eigenlijk nergens rekening mee te houden tijdens het boeken van een rondreis. Geen avontuur is onmogelijk of wens te gek. Het enige dat meespeelt, is natuurlijk het budget. Onze reisspecialisten zijn hele goede sparringpartners die graag meedenken over de perfecte rondreis voor jouw klant.”
‘‘
Onze nummer éénbestemming is al jaren
ANDERE WERELD
Zelf heeft Lieke ook een favoriete rondreis en een reis die ze nog heel graag wil maken. “De mooiste rondreis die ik zelf heb gemaakt, was de reis toen ik van San Francisco terugverhuisde naar Nederland. Mijn man en ik vlogen vanuit Amerika naar Argentinië, vanwaar we over land naar Chili zijn gereisd en daarna met een tussenstop op Paaseiland en Tahiti door zijn gevlogen naar NieuwZeeland en Australië voor een twee maanden durend avontuur Down Under. Sinds ik bij Untamed Travelling werk staat er vooral méér Afrika op mijn wensenlijst. Maar ook Japan. Omdat ik het idee heb dat je daar in een totaal andere wereld terecht komt. De tegenstellingen van de ultrahippe steden en eeuwenoude tradities, de drukte en de harmonie, de stadsjungle en de oeroude bergwouden, het lijkt me fascinerend.”
“TIJDENS EEN RONDREIS LEER JE DE BESTEMMING PAS ÉCHT KENNEN”
Heb jij een grote groep klanten die gezamenlijk een rondreis wil maken? Sawadee (winnaar Vakantie Award Groepsreizen) heeft een uniek aanbod aan groepsrondreizen naar alle uithoeken van de wereld. “Van Zuid-Afrika tot Indonesië en van Colombia tot Jordanië. In een groep van circa veertien tot 24 reizigers bezoek je de hoogtepunten van een bestemming, maar ook
de minder bekende plekken en verborgen parels. Ook bieden we familiereizen, 22-35'ers-reizen, Premium reizen, wandelreizen en singlereizen aan, zodat je zelf kunt kiezen in welk gezelschap je reist”, aldus Fleur Wegewijs (Marketing Communicatie bij Sawadee). “Onze groepsrondreizen zijn in de eerste plaats zo bijzonder vanwege de reisroutes. Deze zijn door onze bestemmingsexperts en lokale partners op zo'n manier samengesteld dat je een bestemming écht leert kennen. Daarnaast hebben wij hele ervaren en gepassioneerde reisbegeleiders en worden alle reizen op een zo duurzaam mogelijke manier uitgevoerd, met respect voor mens, dier en natuur. Zo zijn in veel van onze reizen Puur Sawadee projecten opgenomen. Dit zijn projecten die op lange termijn een positieve impact hebben op een bestemming.”
‘ZOVEEL MENSEN, ZOVEEL BUCKETLISTS’
Om ervoor te zorgen dat de rondreis uniek blijft, kijkt Sawadee goed naar verschillende aspecten. “Bij Sawadee doen we dat onder meer met onze reisroutes, de individuele vrijheid in de reisprogramma's, ons oog voor duurzaamheid, de persoonlijke aandacht voor onze reizigers en onze deskundige reisexperts en -begeleiders. Maar ook door goed te luisteren naar de feedback van onze reizigers en in te spelen op hun wensen en behoeftes. Zo lanceerden we eind 2022 onze nieuwe Premium reizen, die reizigers het avontuur en de intense beleving bieden die ze van Sawadee gewend zijn, maar dan met extra luxe, comfort en zorgeloosheid.” Voor elk type klant is er wel een geschikte rondreis. “Houd je van dieren, dan moet je een keer in je leven naar Costa Rica, houd je van sushi, dan moet je dit natuurlijk proeven in Japan. Zoveel mensen, zoveel bucketlists. Er is dus niet één rondreis die iedereen een keer zou moeten maken. Het belangrijkste is dat je een rondreis maakt die past bij jouw wensen, want dan zul je er ook de mooiste herinneringen aan overhouden.”
“ER IS AL VEEL GEREGELD”
Als reisprofessional heb je veel wensen en verzoeken om rekening mee te houden. Zeker met groepen kan het een stuk lastiger zijn om de juiste rondreis te bepalen. Fleur: “Het begint natuurlijk bij het kiezen van de bestemming en de reisroute. Bij groepsrondreizen in het bijzonder is het daarnaast heel belangrijk om te beslissen met wie je op reis wilt. Bij Sawadee kan je de reissoort kiezen die bij jou past en kun je tijdens het boeken al de samenstelling van jouw groep bekijken. Zo kun je van tevoren al zien hoe oud je reisgenoten zijn en hoeveel mensen alleen reizen. Verder is het fijne aan een groepsrondreis juist dat je met heel weinig rekening hoeft te houden. Er is namelijk al heel veel voor je geregeld; van vluchten tot accommodaties en van lokaal vervoer tot excursies.”
LIEFDE VOOR REIZEN
Als we Fleur vragen wat ze zelf de mooiste rondreis vond, antwoordt ze: “Dat was een Sawadee Familiereis door Thailand, die ik tien jaar geleden samen met mijn vader en vijf andere gezinnen heb gemaakt. Voor deze reis was ik strandvakanties gewend, waarbij je de gehele vakantie op één plek verblijft. Deze reis liet me inzien dat je een land pas echt leert kennen als je meerdere plekken bezoekt, want dan zie, ruik, voel en proef je veel meer. De reis was om vele redenen bijzonder; de prachtige bestemming, de lieve Thaise reisbegeleidster, de gezellige groep. Ik kijk er nog altijd met veel plezier op terug en kan wel zeggen dat deze rondreis mijn liefde voor reizen heeft aangewakkerd. Er staan nog heel veel rondreizen op mijn wensenlijst en door mijn werk bij Sawadee worden het er alleen maar meer. Ik ben nog nooit in Afrika geweest en zou dus heel graag een bestemming op dit continent verkennen, bijvoorbeeld Kenia of Tanzania. De belangrijkste reden voor deze wens is, zoals voor velen, het spotten van wildlife. Maar dit jaar ga ik eerst Mexico van mijn wensenlijst afstrepen tijdens een 22-35'ers-reis met Sawadee. Ik kan niet wachten.”
Unieke reizen, zoals per helikopter naar een privéeiland vliegen, epische expedities naar de uithoeken van onze wereld, reizen gericht op speciale ontmoetingen, zowel met lokale bevolking als bijzonder wildlife, het kan bij Avila Reizen (winnaar Vakantie Award Verre Reizen) allemaal. “Wij bieden voor al onze bestemmingen reizen aan die we geheel op maat maken naar de wens van de klant, zonder daarin beperkt te zijn. Onze slogan hierbij is ‘ontdekkingsreizen met een vakantiegevoel’, zodat de reiziger niet alleen op verkenning gaat op de bestemming, maar ook tijdens de reis tot rust kan komen”, laat Sonja Westerveld (reisspecialist Azië bij Avila Reizen) weten aan Travelpro.
VERRASSEN
Sonja: “Wat onze reizen zo bijzonder maakt, zijn de “Avila Experiences” die we in het reisprogramma opnemen; buitengewone activiteiten of ontmoetingen tijdens de reis. Bijvoorbeeld dat onze eigen Daniel, die in Siem Reap in Cambodja gevestigd is, een dagje op pad gaat met reizigers en daarbij een uniek inkijkje kan geven in het lokale leven daar. Of denk aan een bezoek achter de schermen bij een interessant museum, op pad gaan met een bioloog, of een heerlijk diner in privésetting op een romantische plek. Daarnaast verrassen we onze reizigers ook graag terwijl ze op reis zijn met kleine attenties die niet in het reisprogramma vermeld staan.”
“INDIA IS EEN BESTEMMING DIE JE MET EIGEN OGEN MOETEN ONTDEKKEN”
Voor elk type klant is er wel een geschikte rondreis Fleur
WETEN WAT OP EEN BESTEMMING SPEELT
Om ervoor te zorgen dat je als aanbieder onderscheidend blijft op het gebied van rondreizen, is het belangrijk om up-to-date te blijven met wat er op een bestemming speelt volgens Sonja. “Sinds vorig jaar zijn we met het team weer volop op reis geweest om bestemmingen zelf te bezoeken. Daarnaast letten we op nieuwe trends in de reisbranche en zorgen we ervoor dat er genoeg specialisme in huis is voor elke bestemming. In Latijns-Amerika hebben we in verschillende landen ons eigen lokaal agentschap en in de overige bestemmingen hebben we goede partnerships opgebouwd. Brainstormen tussen de collega’s is ook een heel goede manier om weer nieuwe ideeën op te doen.”
Een Antarctica-cruise is een onvergetelijke
‘once-in-a-lifetime’-ervaring Sonja
ONCE-IN-A-LIFETIME
Qua rondreizen is de keuze enorm. “Onze wereld heeft zoveel moois te bieden. Het is daarnaast natuurlijk ook persoonlijk aan de reiziger welke reis hij of zij een keer gemaakt wil hebben; de ene reiziger heeft bijvoorbeeld meer interesse in natuur, de ander in cultuur. Maar wat betreft unieke reizen, dan is een reis naar Rwanda met een ontmoeting met berggorilla’s er toch wel eentje die echt aan te raden is. Een Antarctica-cruise is een onvergetelijke ‘oncein-a-lifetime’-ervaring en Raja Ampat in Indonesië is gewoonweg spectaculair. Maar een reis naar India, waar mensen vaak al van te voren een bepaalde mindset over hebben, valt ook zeker in deze categorie, aangezien India echt een bestemming is die je eigenlijk met eigen ogen zou moeten ontdekken. Voor het opstellen van een unieke rondreis is het belangrijk goed te luisteren naar de wensen van de klant en tijdens het gesprek zoveel mogelijk informatie over de klant te verzamelen, zoals over hun persoonlijke interesses, motivatie waarom ze deze reis willen gaan maken en bijvoorbeeld activiteiten die ze sowieso willen gaan doen. Voor het boeken van de reis is een goede communicatie van belang, zodat de verwachting van de reiziger overeenkomt met de ervaring die ze tijdens de reis gaan krijgen, maar het liefst natuurlijk overtroffen wordt.”
“MIJN HART LIGT IN AZIË”
Zelf vindt Sonja het lastig om haar mooiste rondreis aan te wijzen. “Eigenlijk is elke reis die ik heb gemaakt heel mooi geweest; iedere reis heeft weer andere aspecten gehad die het zo speciaal maakten, zoals bijzondere locaties, mooie hotels of prachtige natuur. Als Azië-specialist ligt mijn hart natuurlijk bij bestemmingen in Azië; ik houd van het lekker eten, de lieve lokale bevolking en de wonderschone natuur die in dit continent te vinden is. Ik ben meerdere keren in India geweest, waarbij de deelstaat Rajasthan mijn hart heeft gestolen. In Vietnam heb ik van noord naar zuid gereisd en vond ik de natuur overweldigend mooi. In China en Sri Lanka waren de reizen die ik daar heb gemaakt vol van bijzondere historie. Ik heb dus al veel in Azië en andere verre bestemmingen gereisd, dus dichter bij huis staat IJsland zeker nog op mijn wensenlijst. Ik zou graag een keer het Noorderlicht willen zien; dit lijkt mij zo’n prachtig natuurfenomeen dat je in ieder geval één keer in je leven gezien moet hebben. Maar mijn wensenlijstje is nog erg lang; er valt in deze prachtige wereld nog zoveel te zien en te ontdekken.”
travday
Meld je aan!
Hét vakevent voor de reisbranche, zakelijk en leisure
TRAVel Media houdt alweer voor de vierde keer TravDay, het B2B-event voor de reisbranche. Een positieve groei: 100+ standhouder, 600+ professionals aanwezig op één dag en nog meer potentie doen ons besluiten om naar een andere locatie uit te wijken.
Het succes van TravDay heeft er simpelweg voor gezorgd dat het event uit zijn jasje is gegroeid bij de vorige locatie. De Rijtuigenloods in Amersfoort is dit jaar dé locatie van TravDay, dat op maandag 3 april aanstaande wordt gehouden. Deze locatie brengt
tal van nieuwe mogelijkheden met zich mee, waarmee we samen TravDay naar een nog hoger niveau kunnen tillen.
Leisure meets business travel & MICE Zoals de afgelopen edities is gebleken, trekt TravDay
DATUM: 3 APRIL
14:00 - 21:00 uur
LOCATIE:
De Rijtuigenloods in Amersfoort
DE HELE DAG NETWERKEN
Kom live in contact met collega’s, leveranciers, vertegenwoordigers en andere branchegenoten
ALL-INCLUSIVE Hapjes, drankjes en een walking dinner
TravDay is ‘the place to be’ voor de reisbranche.
Ontmoet collega’s en leveranciers. Praat elkaar bij over de laatste ontwikkelingen en doe business in een informele setting.
bezoekers uit de sectoren leisure, MICE en Business Travel. Reden voor ons om vanaf 2023 het DNA van TravDay uit te breiden met zowel bezoekers als exposanten uit de business travel en MICE-sectoren. De Business Traveller & MICE Fair (BTMF) wordt hiermee geïntegreerd in TravDay. Met deze ontwikkeling is TravDay hét travel trade event van Nederland!
Laat je inhoudelijk informeren op de dynamische beurvloer of tijdens een van de vele interessante
BE THERE!
presentaties. De dag wordt vanzelfsprekend afgesloten met een waardevolle en gezellige netwerkborrel.
Aanmelden via www.travday.nl of scan de QR-code
“Het zou asociaal zijn wanneer we minder gaan reizen”
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
“Met Experience Earth maken we het statement dat we juist meer moeten reizen om de wereld te helpen, misschien wel te redden zelfs. Wij gaan meer reizen en meer bijdragen aan de wereld”, aldus Harco van Uden (CEO), die samen met Elke Kuipers (COO) en het team van Experience Travel dit jaar het 25-jarig jubileum van het reisbedrijf vieren.
"Dat reizen impact heeft op het klimaat is evident. Echter, minder reizen of er zelfs mee stoppen, heeft óók een enorm negatieve impact op de wereld. Daarom zetten we in op bewuster reizen en de voordelen dat dat brengt", aldus Van Uden, die het jubileum heeft aangegrepen om invulling te geven aan de toekomst van reizen met Experience Earth. Van Uden ging het gesprek aan met diverse partijen binnen en buiten de reisbranche, waaronder reis- en lifestyleredacteur Helen Kuipers-Conijn en astronaut en WWF-ambassadeur André Kuipers, die ook meewerkten aan het boek ‘Earth’. ExperienceTravel werkt al jaren samen met dit pionierskoppel op
het gebied van duurzaamheid en reizen. Van Uden besloot een stichting op te richten om ruimte te geven aan zijn ambitie. “We zijn nu op het punt aangekomen om de volgende stap naar voren te zetten.”
Cadeautje aan de wereld
“Tijdens de coronacrisis hebben we nagedacht over wat de volgende crisis wordt. Die crisis die is er al, als je het vanuit reisperspectief bekijkt, want dat is de klimaatcrisis. In de reiswereld wordt die iedere dag gevoeld. Voor de coronacrisis waren we nog helden, want als je niet op reis was geweest dan hoorde je er
niet bij. Tijdens de coronacrisis werd gezegd; stop maar met reizen, want dat komt nooit meer terug. Buiten het feit dat dat mijn hart raakte, klopte het voor mijn verstand niet dat dat werd gezegd en gedaan.”
Niet wegduiken
“We doen als reisbedrijf al best veel voor de aarde. Alleen durf je het bijna niet te vertellen, want men zal gaan zeggen wat je allemaal niet doet. Het lijkt makkelijker om weg te duiken voor deze discussies en te wachten tot deze overwaaien, maar als ik één ding van crisissen heb geleerd; crisissen waaien niet over, je moet er dwars doorheen. Er wordt gezegd; je kan best wat persoonlijk geluk inleveren en daarmee gaan we het klimaat redden. Ook politieke partijen redeneren zo. Maar als je het omdraait, wat gebeurt er als je niet meer gaat reizen? Wat gebeurt er dan op de wereld? Dan gebeurt er veel meer dan dat je alleen het klimaat redt. Als we niet meer gaan reizen, redden we dan wel het klimaat? De impact van reizen is véél meer dan persoonlijk geluk.”
Geld verdelen
“Met de impact van reizen bescherm je de natuur. Het Masai Mara National Reserve zou geen natuurgebied meer zijn geweest als er geen reizigers waren, want Afrikanen zijn precies hetzelfde als wij. Als wij een stukje land zien, dan willen we er iets op bouwen. Wij zetten 100.000 huizen op een boerderij, zij 100.000 huizen op de Masai Mara omdat dat meer oplevert. Behalve, als wij gaan reizen, want dat levert nog meer op en wordt er niet gebouwd. De dieren kunnen erdoor worden beschermd, de mensen verdienen er geld door en hetzelfde geldt voor cultuurbehoud. Kijk naar het Rijksmuseum, dat zou gesloten zijn zonder Chinezen. Wij zijn er allemaal al één, twee of drie keer geweest, maar daar kan het museum niet van leven. Al die schatten en de historie, het zou allemaal verdwijnen als er geen reizigers zouden zijn. Als wij reizen verdelen we meer geld dan dat we anders ooit zouden doen. Het zou asociaal zijn als we minder gaan reizen. Als we minder reizen gaan we niet minder verdienen, dus als je minder gaat reizen ga je van dat geld meer eten, je huis mooier maken, in mooiere auto’s rijden. Dat hebben we tijdens de coronacrisis gezien, mensen die zonder inkomen kwamen te zitten, de natuur werd niet meer beschermd, musea gingen dicht, alles stopte.”
Vaak de leiders die gek zijn
“Iets wat lastiger te meten is, is verbinding. Elke oorlog ontstaat omdat we elkaar niet begrijpen, omdat mensen niet met elkaar praten doordat we elkaar niet zien. Door te reizen kom je op plekken waarvan je misschien dacht het niks te vinden. Ik ben bijvoorbeeld naar SaoediArabië geweest, een bestemming waar ik van tevoren vooroordelen over had. Bij terugkomst had ik een heel ander beeld. Eigenlijk zijn het vaak de leiders die gek zijn, niet de mensen die er wonen. Het gaat om de mensen
die er wonen en niet om die ene gekke leider, want dan zouden we nergens meer naartoe gaan. Eigenlijk best wel raar dat we met 100.000 man al jaren naar Turkije gaan en daar praat niemand over, maar we vinden wel wat van Trump, van Saoedi-Arabië en Iran. Wat er nu gebeurt in Iran en wat er gebeurde in Libië, de opstanden, laat zien dat we van elkaar kunnen leren. Het is heel kort door de bocht om te zeggen ‘lever je persoonlijk geluk maar in, want daarmee gaan we het klimaat redden’. Dat is niet waar, maar hoe gaan we dat dan wel doen? Want het klimaat is wel een serieus probleem.”
Kapotmaken
“We gaan meer reizen in plaats van minder reizen. Met meer reizen zullen we de wereld gaan redden, want door minder te reizen worden de problemen en verschillen in de wereld alleen maar groter. We krijgen vaak te horen, en airline-medewerkers zullen dat herkennen, dat het aan ons ligt dat we de wereld kapotmaken. We vergeten soms alleen dat we zelf in dat vliegtuig zitten en dat we er zelf bij zijn als we op reis gaan. Vaak ontstaat de discussie over wat goed is en wat fout is. Er is altijd wel een grens, of je nu met de auto, trein of het vliegtuig gaat.”
Geven en nemen
“Als we leven, dan nemen we. De grote vraag is; hoeveel geven we terug? Nemen is één, maar er is op dit moment geen balans tussen geven en nemen. We denken nu voor € 300 de halve wereld rond te kunnen reizen en dat is natuurlijk onmogelijk. Wij zagen bij de producten die wij aanbieden, dat je meer geeft dan dat je neemt. De armoedebestrijding, de werkgelegenheid, de natuurbescherming, eigenlijk doen we als reisorganisatie al heel veel. Alleen dat effect wordt niet meegenomen.”
Niet verantwoordelijk
“Wij vinden dat we, evenals de airlines, niet verantwoordelijk zijn voor het klimaat. Daar zijn we namelijk met z’n allen voor verantwoordelijk. Wij geven al onze producten een groen, geel of zwart voetprintje. Dat is nogal een klus. Hoe wij dat normeren? Niet, want dat kunnen wij niet. Wij kunnen wel het verhaal vertellen
We gaan inzicht geven en communiceren dat de consument een bewustere keuze kan maken
achter elk product. Wat gebeurt er met je geld als je een reis boekt? Welke mensen help je daarmee? Welke natuur wordt er gered? Wat gebeurt er op het gebied van cultuur, armoede en werkgelegenheid? Daarmee kan je zelf bepalen of het groene voetprintje groen genoeg is. We zijn mensen en hebben allemaal weleens gedronken of stiekem gerookt en we zullen ook allemaal weleens ergens heen gaan waar het voetprintje zwart is, want de Formule 1 krijg ik op dit moment echt niet groen. Dat betekent niet dat ik het niet ga verkopen, maar wel dat je kan kiezen of je het gaat doen. Van de 1.000 verhalen die wij over onze reizen schrijven, is meer dan 80% al groen. Wij gaan niet met 3.000 man op dezelfde plek zitten voor € 300. Onze reizigers dragen al bij aan de ontwikkeling van de wereld en dat zal meer moeten en kunnen.”
lodge die wordt betaald door reizigers en gerund door de lokale bevolking. Daarnaast gaan we ook op safari. Tijdens zo’n reis heb je de pure natuur gezien. Zoals André het zo mooi zegt; ‘Als je vanuit de ruimte naar de aarde kijkt, dan zie je hoe kwetsbaar we zijn. Op het moment dat je dat hebt gezien, ga je er ook heel anders mee om’. We kunnen niet allemaal de ruimte in, dat snap ik ook wel, maar als je zo dicht bij dit soort projecten bent geweest dan zie je waar het om draait en ga je uiteindelijk zelf anders om met onze tuin. Het is geen moeten, maar het kan dus wel. We kunnen ons voorstellen dat dit niet dé nieuwe manier van reizen wordt. Dit wordt een deeltje van de nieuwe manier van reizen, maar het ‘gewone’ reizen zal ook doorgaan. Dat betekent niet dat dat fout of slecht is, maar het kan wel bewuster.”
Reizen zonder voetprint
Inzicht
“Wij gaan dus de verantwoordelijkheid dragen om het inzicht te geven, en communiceren dat de consument een bewustere keuze kan maken. We hebben een aantal bestemmingen in ons aanbod onder de noemer ‘Earth’ en dat zijn reizen waarbij je letterlijk aanwezig bent bij het redden van de natuur, cultuur, enzovoorts. Op een reis naar Zimbabwe gaan we bijvoorbeeld zien hoe een aantal van de dieren wordt vrijgelaten in het zuiden, omdat ze in het noorden anders simpelweg afgeschoten zouden worden. We verblijven in een
“Van iedereen die bij ons boekt, gaan we 1% bijdragen aan Experience Earth Foundation. We vragen onze reizigers om eenzelfde donatie te doen. De gemiddelde reissom bij Experience Travel is € 25.000, dus twee keer € 250. Dat zorgt voor een heel mooi potje waarmee reizigers gaan bijdragen aan een betere wereld. We zijn nog niet zover als we zouden willen zijn, want we vliegen nog niet op waterstof en we doen nog heel veel dingen waarmee we wel een voetprint achterlaten. Door het geld op de goede plek te brengen, gaan er wel dingen gebeuren. Deze stichting investeert in diverse projecten die de aarde beschermen en bijdragen aan innovaties voor een beter klimaat, zoals het genoemde vliegen op waterstof. We zijn hiervoor verbintenissen aangegaan met het Wereld Natuur Fonds en het studententeam van AeroDelft van de TUDelft. We blijven de natuur beschermen en op lange termijn ervoor zorgen dat projecten als die van AeroDelft kunnen plaatsvinden, zodat we sneller in het vliegtuig kunnen stappen zonder een voetprint achter te laten.”
We doen als reisbedrijf al best veel voor de aardeAstrid Brenninkmeijer, Harco van Uden en Helen Kuipers-Conijn
TREINTROTS
Fijn woord. Treintrots. Allitereert lekker, rolt van de tong én vat mijn gevoel samen. Ik ben trots op de trein. Trots op NS International. Treintrots maakt een glimlach bij me los, een positief gevoel van hoop voor de toekomst waarin we steeds groener moeten en willen reizen. De trein is ideaal voor afstanden tot 700 kilometer. En wat mij betreft nog verder dan 700 km om geen vliegschaamte te voelen.
De trein wint terrein. Vakantiegangers denken na over hun ecologische voetafdruk en reizen vaker over rails. Bedrijven kleuren hun reisbeleid groen en geven in groeiende mate voorkeur aan de trein. Natuurlijk, ze voelen de maatschappelijke druk en weten dat het buiten de fiets, zeilboot en benenwagen, met afstand de meest duurzame manier is van reizen. Voor wie het nog niet weet: de trein stoot gemiddeld maar liefst 7 keer minder CO2 uit dan zijn gevleugelde vriend. Maar ook vanuit een zakelijk perspectief blijkt de trein een slimme keuze. Deze reist buitengewoon comfortabel; mét beenruimte, stroom, internet; zonder eindeloze wachtrijen bij het inchecken. Wat de CFO helemaal waardeert: je reistijd kun je verzilveren als werktijd.
Is het dan alleen maar rozengeur en maneschijn? Nee, zeker niet. Mijn oprechte treintrots kent kritische kanttekeningen. Er valt nog een wereld te winnen op het gebied van boekingsgemak en uniformiteit door heel Europa. De CER trekt deze kar op Europees niveau. De Community European Railway maakt zich hard voor groen en gebruiksvriendelijk reizen door Europa en vertegenwoordigt niet minder dan 60 Europese spoorwegmaatschappijen. En dat is ook gelijk de uitdaging; 60 partijen, dan botst er altijd wel iets.
De CER heeft voor 2025 concrete verbeterpunten opgesteld die samen de hele klantreis rondom het Europees treinreizen moet verbeteren. Kort samengevat: een treinticket moet eerder kunnen worden gekocht, tenminste 6 tot 12 maanden van tevoren. Reizigers moeten kunnen rekenen op een meer accurate en voorspelbare dienstregeling. Tickets moet je makkelijker op veel plaatsen kunnen kopen, en moeten digitaal zijn. Wanneer de reis door meerdere vervoerders wordt uitgevoerd, zou één ticket moeten volstaan, waarbij de wirwar aan reisvoorwaarden bij samengestelde reizen moet worden verduidelijkt. En bij storingen wil de CER dat reizigers beter en sneller worden geïnformeerd, zodat ze hun reisplan op tijd kunnen aanpassen zonder extra kosten te maken.
Iedereen die regelmatig de internationale trein boekt zal deze doelen omarmen, maar zich tegelijkertijd afvragen waarom dit anno 2023 nog niet voor elkaar is. Iets om je voor te schamen? Ik wil er niet aan, al is het maar omdat treinschaamte niet allitereert. Met 60 spoorwegmaatschappijen is één gestroomlijnde klantreis een puzzel die lastig te leggen is en nooit af is. Vanuit dat besef ben ik trots op de meters die we de afgelopen jaren wel samen hebben gemaakt.
Misschien is het mijn onmetelijk optimistische karakter, maar ik ben trots op alle verbeteringen die komende tijd worden gerealiseerd. Ik denk aan de versnelde route naar Berlijn; de nieuwe generatie treinen van IC Brussel, die vanaf volgend jaar in 2 uur naar de Belgische hoofdstad rijden - en daardoor bij Thalys meer capaciteit vrijmaakt voor reizen naar Parijs. Ik denk aan extra douanefaciliteiten in Amsterdam, waarmee de instapcapaciteit voor Eurostar wordt vergroot; maar ook aan de ontwikkeling van de Moove API waar reisagenten mee kunnen koppelen en meer boekingsgemak gaan ervaren. Echt, we zitten op het goede en groene spoor. Dat zie je. Dat voel je.
“HET PLAATJE MOET KLOPPEN”
DOOR:
SHARON EVERS aarom wordt ermee samengewerkt?
‘Oh, dat wil ik ook’. Deze zin heeft iedereen wel eens uitgesproken bij het horen van mooie vakantieverhalen. Het is de kracht van de verteller of je aan zijn lippen blijft hangen. Dit kan in woorden, maar zeker ook in beelden. Je wordt als ware beïnvloed. Een fenomeen dat zeker niet nieuw is, maar tegenwoordig heeft de ‘beïnvloeder’ een eigentijdse naam: influencer. Wat is de kracht van deze mensen?
Wie
WTUI werkt zo’n zes jaar met content creators en bekende influencers. Waarom? Christine van Hedel (Sr. Marketeer Influencers & Social Media bij TUI) geeft antwoord: “Samen met onze TUI-creators en influencers creëren we authentieke reiscontent, die wij vervolgens plaatsen op onze socials. Door samen te werken met influencers die veel volgers hebben, zoals Dee met haar anderhalf miljoen volgers, verrijken we de achterban en doelgroep van diegene met vakantie-inspiratie.
Natuurlijk creëren we met onze interne creators ook content, op onze eigen kanalen scoort die content net zo goed als die van de influencers, maar soms heb je net even wat meer bereik nodig. En dat realiseren we met bekende influencers. Als we bijvoorbeeld een bepaalde campagne extra in de kijker willen zetten en op zoek zijn naar een stuk bereik, is het handig om een bekende influencer in te zetten. We kijken per campagne en bestemming of we er een creator of een influencer naartoe laten gaan. Gemiddeld gaat er twee keer per maand een influencer voor ons op reis.”
TUI werkt in 2023 samen met Dee (influencer en YouTuber), Froukje de Both (presentatrice), Daisy Oppelaar (influencer), het Marokkaanse zussenduo van Healthy Sisters, Kristen Schilder (columnist en vrouw van Nick Schilder) en Moïse Trustfull (actrice en presentatrice). “We kijken altijd naar welke influencer past bij de verschillende doelgroepen en soorten reizen van TUI. Zodra we bijvoorbeeld gezinsvakanties extra willen belichten, werken we samen met een influencer die zelf een gezin heeft. De doelgroep moet zich kunnen herkennen in diegene. Centraal staat altijd de vraag: ‘Wat of wie willen we ermee bereiken?’. Hiervoor overleggen we met de productmanagers, maar ook met de influencer zelf. Zij moet zich ook prettig voelen op een bepaalde bestemming of soort reis.” Op de vraag waarom er juist is gekozen voor deze influencers waarmee TUI werkt, antwoordt Christine: “We kijken naar authenticiteit en of de TUI-waardes goed bij die persoon passen. Het plaatje moet kloppen.”
Christine, Froukje en Elze Esma ÖzogulRelatie
Vorig jaar ging Froukje de Both voor TUI op cruise en liet op haar socials zien dat cruisen óók leuk is voor een jongere doelgroep. “Samen maken we een briefing, die voorafgaand aan de reis wordt doorgenomen, en geven we tips mee voor tijdens de reis. Binnen de bepaalde kaders die we centraal stellen, heeft de influencer absoluut haar eigen vrijheden. We zeggen niet dat iemand iets per se niet mag posten, maar we checken de post wel voordat deze wordt geplaatst, bijvoorbeeld op typos. We hebben er alle vertrouwen in dat diegene zelf de mooiste content maakt, onze keuze is niet voor niets op deze influencer gevallen. We geven UTM-codes mee, zodat we alles dat wordt geplaatst kunnen meten tijdens of na de reis. Deze UTM-code is een stukje tekst dat we toevoegen aan een normale url. Door het toevoegen van deze informatie weet Google Analytics precies waar een bezoeker vandaan komt en wat hij doet op onze website. We kijken dan vooral naar de tijd die iemand op de pagina is en het aantal clicks. Zodra de influencer terug is, evalueren we samen het proces.”
Het mag duidelijk zijn: de BN’er geniet niet zomaar van een gratis vakantie. Christine: “Zeker niet, het is echt een samenwerking die we voor een langere tijd met elkaar aangaan. Op die manier groeien we ook meer naar elkaar toe en wordt de content steeds beter.”
influencer en/of creator past bij onze strategie en onze klanten, want zij moeten zich ook kunnen herkennen in de influencer. We kijken naar diversiteit in de breedste zin. Ons selectieproces is behoorlijk streng, lang niet iedereen komt er doorheen. Waar de mannelijke influencers zijn? Daarmee werken we wel samen voor de Belgische markt.”
Kanalen
Geen match
Op de vraag of een influencer met wie TUI samenwerkt, ook haar reiservaringen met een andere touroperator mag laten zien op de socials, antwoordt Christine: “Zodra we een kennismakingsgesprek met iemand aangaan, vragen we ook naar andere samenwerkingen. Als een influencer samenwerkingen heeft binnen dezelfde markt als waarin TUI opereert, dan zullen we niet snel samenwerken met diegene omdat hij of zij dan niet meer geloofwaardig overkomt. Dan is er geen match. Als diegene samenwerkt met een ander merk dat niet met ons botst, dan hoeft dat geen probleem te zijn, maar we spreken wel de momenten af waarop iemand iets post.” Christine laat weten dat de reisorganisatie veel aanvragen binnenkrijgt, de ene keer kan er een match zijn en de andere keer niet. “Natuurlijk krijgen we ook verzoeken van zogenaamde gelukszoekers die gratis op reis willen, maar we blijven continu kijken welke
Waar het heel vroeger alleen Hyves was, zijn er tegenwoordig veel meer social media-kanalen waaronder Facebook, Instagram en TikTok. Christine: “Toen we zes jaar geleden gingen samenwerken met influencers werden er vooral statische beelden geleverd, tegenwoordig draait het veel meer om bewegende beelden en is TikTok erg populair. De basis van de content is onze blog. Hier wordt het verhaal groot neergezet, om het vervolgens via de verschillende social media-kanalen uit te zetten. Op Instagram doen we vaak een take-over met de influencer; zij neemt dit kanaal dan ongeveer twee keer tijdens de trip over. TikTok is momenteel erg in opkomst en zijn we steeds verder aan het ontwikkelen. De content die we hier samen met onze creators en influencers plaatsen wordt steeds beter en bereikt steeds meer mensen. Maar ook op Facebook hebben we nog steeds veel fans; elk social media-kanaal heeft zo zijn eigen doelgroepen die wij met mooie content willen inspireren.”
Voor wat, hoort wat Eerlijk is eerlijk, een samenwerking met TUI moet bijna elke influencer zien zitten. Diegene ontdekt de mooiste bestemmingen, maar krijgt iemand er ook voor betaald?
We hebben views gehaald van meer dan twaalf miljoenDee en Christine
Christine: “We hebben verschillende vormen van samenwerkingen. We werken op barter-basis als een influencer een concreet verzoek bij ons neerlegt voor een bepaalde bestemming of reis. Uiteraard wordt zo’n verzoek intern besproken of het überhaupt past. Maar we werken voornamelijk op contractbasis en daar hangt een bepaalde fee aan vast, afhankelijk van de achterban - zoals het bereik - van de influencer. We verwachten namelijk wel echt iets terug van de influencer, het is toch echt een werkvakantie. Er wordt namelijk gevraagd naar een x-aantal beelden, social media-posts op ons eigen kanaal en dat van de influencer en een blog. De content wordt allemaal gedeeld in onze social media-base en het hele jaar door gebruikt.”
Veel goeds
Doordat mensen zich op social media veel anoniemer kunnen begeven, is een negatieve reactie tegenwoordig snel gepost. Maar Christine is niet bang dat het fenomeen influencers averechts zou kunnen gaan werken. “Het bereik en de clicks van een post kunnen we heel gemakkelijk analyseren en daardoor zien we dat een negatieve reactie totaal niet opweegt tegen hetgeen wat het ons oplevert. Natuurlijk kan er weleens negatief worden gereageerd, en ook daar wordt vanuit ons naar gekeken en zodra nodig op geacteerd. Maar we zien toch dat de samenwerkingen meer goeds opleveren dan niet.”
Authentieke beelden
TUI werkt dus samen met influencers en content creators, Esma Özogul valt onder de laatste categorie. Ze werkt deels in het salesteam van de reisorganisatie en deels bij branded content, waar ook Christine werkzaam in is. “Ongeveer zes jaar geleden had ik
een gesprek met mijn voormalige leidinggevende. Hij was altijd heel enthousiast over mijn vakantiefoto’s die ik op mijn social media-kanalen deelde en vroeg of ik daar niet iets meer mee wilde gaan doen. Ik kwam vervolgens in contact met Christine, en zo ben ik er ingerold.” Voorheen combineerde Esma haar werkzaamheden bij product met het maken van content en sinds half november ligt haar focus binnen het salesteam op het ondersteunen van social media en de content voor de retailpartners, het creëren van content en haar product- en bestemmingskennis over te dragen. Daarnaast werkt ze dus in het team van branded content. Esma laat weten dat social media ook steeds belangrijker zijn geworden voor de reisadviseur. “Dat merk ik bijvoorbeeld heel goed tijdens een studiereis; iedereen pakt meteen zijn telefoon om een foto of video te maken en is bezig met content maken. Ze moeten hun klanten natuurlijk ook inspireren en overtuigen en dat werkt heel goed door eigen content te laten zien.” Esma benadrukt dat het laten zien van eigen beelden heel belangrijk is. “Dat is toch echt anders dan dat je foto’s van Google laat zien.”
Uitgedacht programma
Dat je content creëren er niet ‘even’ bijdoet, blijkt als Esma vertelt dat ze slechts drie dagen in Suriname is geweest en de gemaakte content doet lijken alsof ze er langer dan een week heeft verbleven. “Samen met een collega ging ik naar Suriname. Voorafgaand maakten we van uur tot uur een dagprogramma, dat bijvoorbeeld door andere weersomstandigheden totaal in de soep kon lopen. Het vraagt om veel flexibiliteit en aanpassingsvermogen. De mooiste beelden maak je tijdens zonopgang en -ondergang, dat betekent dat je altijd vroeg het bed uit moet. Omdat we dus zoveel mogelijk willen laten zien en het doen laten lijken alsof
we er langer waren dan slechts drie dagen, namen we verschillende setjes kleding mee en kleedden we ons tussendoor snel om. Tijdens die drie dagen wilden we zoveel mogelijk doen, je bent de hele dag alert en aan het racen van plek naar plek, want die goede beelden komen niet aanwaaien, daar moet je echt naar op zoek. Uitgeput stapten we het vliegtuig weer in, maar zodra we de content zagen waren we meer dan tevreden en daar haalden we onze energie weer uit.” Esma werkt meestal in duo’s, zodat ze ook zelf eens in beeld komt en niet continu afhankelijk is van toevallige passanten. “Dat werkt toch het snelste. Diegene weet ook precies hoe het werkt en wat de verwachtingen zijn. Het is niet zo dat ik telkens in beeld hoef te komen, maar wel zo nu en dan. Dan wordt de content een stuk persoonlijker.”
ook inspireren door bedrijven buiten de reisbranche. Zoals bijvoorbeeld Ahold. “Zij hebben afgelopen zomer een campagne gedraaid met Freek Vonk en Naturalis Bio Diversity Centre. Die campagne zat erg krachtig in elkaar, erg inspirerend hoe online en offline samenkomen en knap hoe er op een speelse manier aan kinderen een stukje bewustwording werd meegegeven over de oceaan en eigenlijk duurzaamheid in de breedste zin. Dat was erg interessant. Maar ik vind ChatGPT ook heel fascinerend, we zijn aan het kijken of en hoe we dit kunnen gaan inzetten. Dit werkt zo bizar.” ChatGPT is een zogeheten chatbot. Het programma komt heel menselijk over en kan onder meer à la Google vragen beantwoorden. Maar, ChatGPT kan veel meer. Denk maar aan het bedenken van mogelijke vakantie-ideeën voor iemand die 21 jaar wordt wat je moet meenemen naar een bepaalde bestemming et cetera. “Ons werkveld is continu in beweging, en op de ene trein stappen we wel en op de andere niet. Ik ben van mening dat we beter echt iets goeds kunnen maken dan maar gewoon heel veel te posten. Mensen spenderen veel uren op social media en om de aandacht vast te houden, moeten we het wel goed doen. Door content concreet en behapbaar te maken, met statische en bewegende beelden zodat het spannend blijft.”
Toch overtuigd
Op de vraag of ze in haar rol als content creator voor TUI ook andere bestemmingen heeft ontdekt die wellicht niet op haar wensenlijstje stonden, antwoordt ze: “Ik zou Gambia en Senegal zelf niet snel hebben geboekt, maar zodra ik er eenmaal was raakte ik erg enthousiast. Deze Afrikaanse landen liggen op slechts zes uur vliegen vanaf Nederland, het zijn zonzekere bestemmingen die veel te bieden hebben. Ik ging heel enthousiast naar huis.” Esma laat weten dat ze mensen wil blijven inspireren, omdat elke bestemming weer anders is. “Elke trip blijft een uitdaging. Ik vind het ook leuk om collega’s en reisadviseurs te voorzien van tips hoe bijvoorbeeld met een telefoon mooie beelden kunnen worden gemaakt en hoe dit het beste kan worden gepost op social media.”
Twaalf miljoen views
Als er een wereld is die nooit stilstaat, is het die van social media wel. Esma: “Dat klopt, je ziet nu dat TikTok enorm populair aan het worden is. Ik kan me daar heel erg in vinden, en ben me er ook erg in aan het verdiepen. Ik spendeer er veel uren aan. Onze video’s scoren ontzettend goed op TikTok, we hebben views gehaald van meer dan twaalf miljoen. Op TikTok vind je alleen bewegend en realistisch beeld, waardoor mensen wellicht eerder worden geïnspireerd om die vakantie te boeken. De ontwikkelingen volg ik op de voet en we haken er vervolgens op in, dat vind ik ontzettend leuk om te doen.” Christine houdt de ontwikkelingen nauwgezet in de gaten en laat zich
De BN’er geniet niet zomaar van een gratis vakantie
‘‘
WORDT 2023 HÉT JAAR VAN AZIË?
Azië (en de Stille Oceaan) bereikte in 2022 slechts 23% van het aantal aankomsten in vergelijking met 2019 als gevolg van een hevigere pandemie, zo meldde de Wereldorganisatie voor Toerisme (UNWTO) op basis van statistieken. Wordt 2023 hét jaar voor Azië, nu steeds meer landen hun reisbeperkingen opheffen? Travelpro zocht naar de laatste nieuwtjes uit dit werelddeel.
DOOR: ARJEN LUTGENDORFFDe recente opheffing van Covid-19-gerelateerde reisbeperkingen in China, 's werelds grootste uitgaande markt in 2019, is een belangrijke stap voor het herstel van de toeristische sector in Azië en de Pacific en ook wereldwijd. Op korte termijn zal de hervatting van het reizen vanuit China waarschijnlijk vooral de Aziatische bestemmingen ten goede komen. Dit zal echter worden bepaald door de beschikbaarheid en kosten van vliegreizen, visumvoorschriften en Covid-19-gerelateerde beperkingen op de bestemmingen. Halverwege januari kenden in totaal 32 landen specifieke reisbeperkingen met betrekking tot reizen vanuit China, voornamelijk in Azië en Europa.
PRIJSSTIJGINGEN
In gesprek met Azië-aanbieders zijn de prijsstijgingen een terugkerend onderwerp. Ook in de Air Monitor 2023, gepubliceerd door American Express Global Business Travel (Amex GBT), gaat het over de wereldwijde prijsstijgingen van vliegtickets, als gevolg van onder meer inflatie, stijgende brandstofkosten en capaciteitsproblemen. De verwachting is dat de prijsstijgingen in Azië groter zullen zijn (dan die in andere werelddelen), met een prijsstijging van 12% van economy-tickets van en naar Europa, en een prijsstijging van 7,6% in business class. De ticketprijzen voor vluchten tussen Azië en Noord-Amerika zullen vermoedelijk ook aanzienlijk stijgen (5,6% business class, 9,8% economy class). Sommige landen in de regio Azië-Pacific zijn langzamer opengegaan na de reisbeperkingen door Covid-19, en een toename van de vraag in combinatie met relatief positieve economische vooruitzichten zou de prijzen kunnen doen stijgen.
CHINA
Begin januari kondigde de Chinese regering aan dat ze de grenzen van het land zou heropenen en haar burgers voor het eerst sinds begin 2020 weer op vakantie naar het buitenland zou laten gaan. Gezien het aantal van 155 miljoen internationale reizen in 2019 zal de Chinese markt ook de Aziatische regio weer een enorme boost gaan geven dit jaar. Vanuit verschillende Aziatische landen komen berichten dat er al een sterke stijging van de belangstelling is te zien, maar er wordt ook verwacht dat een volledige opleving van het uitgaand toerisme vanuit China meer tijd zal vergen. Onder andere beperkte vluchten, luchthavencontroles en vertragingen bij paspoortaanvragen zullen van invloed zijn op de snelheid waarmee het uitgaand toerisme op gang gaat komen.
GARUDA INDONESIA
Garuda Indonesia, de nationale luchtvaartmaatschappij van Indonesië, heeft
begin dit jaar laten weten dat de wekelijkse vliegfrequentie van de enige non-stop vlucht van Schiphol naar Jakarta v.v. dit zomerseizoen wordt opgeschroefd van één naar twee vluchten per week. “Na best wel uitdagende en soms onzekere tijden zijn wij zeer verheugd dit positieve nieuws te kunnen brengen. Een mooi begin van dit nieuwe jaar en dit smaakt zeker naar meer”, aldus Rick Wouters, Sales Manager Europa van Garuda Indonesia. “Naast dat deze non-stop vlucht naar Jakarta zeer in trek is bij de zakelijke reiziger, bieden beide vluchten nog steeds ook een snelle en vroege doorverbinding aan naar de meest populaire bestemmingen in Indonesië, zoals Bali, Lombok, Medan of Ambon. Tevens ook internationaal naar bijvoorbeeld Singapore of Kuala Lumpur.”
D-REIZEN
D-reizen meldt dat in de top tien meest geboekte bestemmingen voor de zomer van 2023 ook landen buiten Europa in zicht komen. Dit vroegboekseizoen zijn de nieuwkomers de Verenigde Staten, Thailand en Indonesië. Voor een verre reis buiten Europa richt de Nederlander zich volgens D-reizen vooral op Azië. Met name het Indonesische eiland Bali mag zich verheugen op veel Nederlandse vakantiegangers dit jaar.
Opening Grand Mercure Bali Seminyak
Accor heeft zijn hotelportfolio in Indonesië uitgebreid met de opening van het Grand Mercure Bali Seminyak. Het resort ligt op 100 meter van het strand in de levendige wijk Seminyak op Bali en wordt omgeven door boetieks, eigenzinnige cafés, moderne galerieën, hippe bars, stijlvolle restaurants en meer. Het hotel ligt ook op slechts tien kilometer rijden van de belangrijkste toegangspoort van Bali,
de internationale luchthaven Ngurah Rai. “Met zijn focus op lokale kunst, erfgoed, wellness en keuken past ons nieuwe premium hotel perfect bij deze betoverende bestemming. We kijken ernaar uit om de authentieke geest van het 'Eiland van de Goden' te laten zien aan onze bezoekers”, aldus Alessandro Migliore, de General Manager van het resort.
TUI
Ook TUI noemt Bali als een van de populairste verre bestemmingen. “Opvallend: Bali was pre-corona een van de populairste verre bestemmingen en is nu bezig om weer heel snel op het oude niveau te komen. Sowieso heeft de reiziger het Verre Oosten gemist de afgelopen jaren. Vakanties naar Indonesië en Thailand worden ‘ingehaald’ lijkt het.” In de top drie-bestemmingen van verre vliegvakanties (die de touroperator begin januari publiceerde) staat het eiland op nummer twee, achter Curaçao en voor Bonaire. Wie de komende tijd naar Bali wil moet er waarschijnlijk op tijd bij zijn, want de boekingsgolf is dit jaar al eerder op gang gekomen dan begin 2022. “Vorig jaar kwam er een grote boekingsgolf op gang halverwege januari, nadat de coronabeperkingen in en vanuit Nederland wegvielen en er weer vrij gereisd kon worden naar bijna alle grote bestemmingen. Dit jaar tekent zich al eerder een voorkeur af voor bepaalde vakantielanden”, waaronder dus Bali.
SIX SENSES
Six Senses heeft zijn eerste wellness-retraite toegevoegd en kondigt de overname aan van Vana, een wellness-retraitecentrum in de buurt van Dehradun, in de Indiase deelstaat Uttarakhand. Het 21 hectare grote complex, geopend in 2014,
DE MOOISTE VERRE REIZEN
NAAR INDONESIË, MALEISIË EN THAILAND
✔ PRIVÉRONDREIZEN
✔ MAATWERKREIZEN
is gespecialiseerd in programma's gericht op Ayurvedische en Tibetaanse geneeskunde, yoga en andere natuurlijke genezingstherapieën zoals acupunctuur en reflexologie. Er is ook een menu met meer specifieke retraiteprogramma's beschikbaar, waaronder retraites gericht op slaap, detox en gewichtsbeheersing. Andere voorzieningen van het Six Senses Vana zijn onder meer massage-percussie-apparaten en verwarmde ruggordels bij aankomst, evenals een Alchemy Bar, waar gasten hun eigen op maat gemaakte spaproducten kunnen maken. Six Senses, een merk dat eigendom is van IHG Hotels & Resorts, heeft wereldwijd ongeveer twintig hotels en resorts.
BOUTIQUE IN INDIA, ZUID-KOREA EN THAILAND
BWH Hotel Group® breidt zijn luxe, chique boetiekmerk Aiden uit, aangezien het merk de komende jaren met meer dan 200% zal groeien, waarbij de portefeuille alleen al in 2023 zal verdubbelen. Hoogtepunten van de groei van het merk zijn onder meer de aanstaande lancering van Aiden in India en de lancering van Aiden in Scandinavië, waar 30 nieuwe hotels aan de portefeuille zijn toegevoegd. Het merk heeft momenteel negentien hotels in belangrijke reisbestemmingen over de hele wereld, waaronder Zuid-Korea en Thailand. "Het valt niet te ontkennen dat reizigers tegenwoordig op zoek zijn naar onderscheidende ervaringen die het karakter van de bestemming van hun hotel belichamen, en dat is waar het bij Aiden allemaal om draait", aldus Larry Cuculic, President en Chief Executive Officer.
OCEANIA RIVIERA NAAR AZIË
De Oceania Riviera gaat voor het eerst in Azië varen. Volgens de rederij is dat vanwege de ongekende vraag van gasten. Het schip biedt plek aan 1.238 gasten en zal in het seizoen 20232024 de mogelijkheid bieden om de meest adembenemende locaties in Azië te verkennen, waarbij culturele en culinaire hoogtepunten
centraal staan. De Riviera zal in Azië onder andere India, Myanmar, Vietnam, China, Japan, Zuid-Korea, Maleisië en de Filippijnen aandoen. Dit seizoen kan er worden gekozen uit 25 unieke reizen, variërend van 10 tot 82 dagen. Van de Chinese Muur en het Grote Paleis van Bangkok tot Ha Long Bay en de tempels en tuinen van Kyoto tot de futuristische neonverlichte bruisende straten van Hong Kong en Tokio. Gasten krijgen volgens de rederij ook de kans om de ‘verboden’ uithoeken van Azië te verkennen, zoals Yangon en meer buiten de gebaande paden gelegen locaties zoals het afgelegen eiland Ishigaki in Japan en Hue, een voormalige keizerlijke stad aan de Perfume River in Vietnam. “Deze boeiende reizen dompelen gasten onder in het beste van de iconische attracties van dit uitgestrekte continent, maar laten ook ruimte voor de ontdekking van het onverwachte.”
ANDAZ HOTELS
Hyatt Hotels Corporation heeft de opening aangekondigd van Andaz Pattaya Jomtien Beach, waarmee Andaz Hotels voor het eerst een hotel opent in Thailand. Het hotel komt te liggen aan het strand met uitzicht op de Golf van Thailand. Het luxe lifestyle-resort biedt mogelijkheden tot excursies, authentiek dineren, wellness en gezinsactiviteiten. "Andaz Pattaya Jomtien Beach is ons eerste Andaz-resort in Thailand en draagt bij aan de groeiende portefeuille van het merk in de regio”, aldus aldus David Udell, group president, Asia-Pacific, Hyatt. Naast Thailand heeft de keten ook hotels in Bali, Delhi, Seoul, Shanghai, Shenzhen, Singapore, Tokio en Xiamen.
TUI BLUE CHINA
De TUI Group heeft vorig jaar laten weten dat het wereldwijde hotelmerk TUI Blue streeft naar een groei naar 300+ hotels. De focus ligt op de ontwikkeling van nieuwe regio's voor expansie in onder andere Zuidoost-Azië en China (evenals Afrika en het Midden-Oosten). "Ons dedicated
team in Azië is al begonnen en heeft met succes contracten getekend voor de eerste TUI Blue-hotels in China", zo laat Artur Gerber, Managing Director TUI Blue weten.
CATHAY PACIFIC
Cathay Pacific heeft sinds de zomer van 2022 haar diensten binnen haar Europese netwerk snel hervat, waaronder meerdere dagelijkse vluchten van het Verenigd Koninkrijk naar Hong Kong en een wekelijkse vlucht van Amsterdam naar Hong Kong. Ook de vluchten vanuit Madrid, Milaan en Zürich zijn hervat. "De Europese markt is een integraal onderdeel binnen het netwerk van Cathay Pacific, omdat we via ons thuisland Hong Kong grote Europese metropolen verbinden met China en steden in de regio Azië-Pacific. Cathay Pacific heeft tijdens de pandemie ononderbroken essentiële luchtvaartdiensten tussen Azië en Europa geleverd en haar productaanbod opnieuw uitgevonden om tegemoet te komen aan de veranderende behoeften van onze klanten. Nu er steeds meer landen in Azië opengaan, zijn wij verheugd om de twee continenten opnieuw met elkaar te verbinden", aldus Paul Johannes, Head of Marketing and Sales voor Europa bij de luchtvaartmaatschappij.
TOERISMEHERSTEL
Als onderdeel van het actieplan om het toerismeherstel in de Greater Mekong Subregion (GMS) te stimuleren, organiseerde Destination Mekong eind vorig jaar de derde editie van haar Destination Mekong Summit (DMS). Het thema was 'Together – Smarter – Stronger' en het hoofddoel synergieën en partnerschappen bevorderen om het toerismeherstel in de GMS te ondersteunen. Gedurende twee dagen woonden honderden deelnemers de bijeenkomst ter plekke of online bij, waaronder hoge ambtenaren, besluitvormers uit de particuliere sector, professionals, influencers, ondernemers, docenten en studenten die betrokken zijn bij reizen, toerisme en gastvrijheid in de Mekong-regio.
TOKIO
Hyatt gaat voor het eerst een hotel (het Hotel Toranomon Hills) in haar Unbound Collection by Hyatt in Tokio openen, het tweede van het merk in Japan naast het Fuji Speedway Hotel in Shizuoaka. Het 205 kamers tellende Hotel Toranomon Hills, dat gepland staat om eind 2023 te openen, zal deel uitmaken van de nieuwe Toranomon Hills Station Tower, de laatste grote toevoeging aan het wereldwijde zakencentrum van Toranomon Hills.
ETIHAD AIRWAYS
Etihad Airways heeft plannen onthuld om het aantal vluchten tussen Abu Dhabi en Jakarta te verdubbelen. De luchtvaartmaatschappij voert momenteel een dagelijkse vlucht uit naar
de hoofdstad van Indonesië, oplopend tot een dubbele dagelijkse dienst op 1 oktober 2023. De vluchten zullen worden uitgevoerd met Boeing 787- en Boeing 777-vliegtuigen. "Etihad Airways is verheugd om de luchtverbindingen tussen Abu Dhabi en Indonesië, een van de snelst groeiende economieën ter wereld, te verbeteren", aldus Arik De (Chief Revenue Officer Etihad Airways). “Onze nieuwe service maakt gebruik van onze onlangs uitgebreide relatie met Garuda Indonesia om het voor inwoners van de VAE nog gemakkelijker te maken om Jakarta of een van de twintig andere bestemmingen in heel Indonesië te bezoeken.”
SINGAPORE
Het Mondrian Singapore Duxton hotel opent in maart 2023 haar deuren. Het hotel ligt op een steenworp afstand van het Central Business District in het hart van Duxton Hill in Tanjong Pagar, met veel lokale restaurants, bars en winkels in de buurt. De luchthaven Changi ligt op ongeveer 22 minuten rijden met de auto. Het hotel met 302 kamers is vanaf de grond af ontworpen door Studio Carter uit Los Angeles en schuwt de traditionele lobby, maar gebruikt de ruimte om gasten onder te dompelen in wat volgens het team een bruisend restaurant en bar zal zijn vanaf het moment dat ze aankomen. “Ik zie Mondrian het kloppende hart worden van deze buitengewone stad”, aldus Robert C. Hauck, de creatieve en zeer ervaren GM van het
hotel. Tot de faciliteiten van het hotel behoren een cocktailbar die toegankelijk is via een 'geheime tunnel', een verscheidenheid aan vergader- en evenementenruimtes, een restaurant, een cafébar op het dak en een zwembad op het dak met cabana's. De kamers zullen beschikken over wat het hotel omschrijft als 'buitengewone minibars', Lavazza-koffiemachines en toiletartikelen van Malin+Goetz.
FINNAIR
Finnair heeft haar programma voor korteafstandsvluchten voor de zomer van 2023 bijgewerkt om aan de vraag vanuit Azië te voldoen. "Het reizen heeft zich in een goed tempo hersteld en we breiden het aantal vluchten naar Europese routes uit om aan de toegenomen vraag in Azië te voldoen. De routes Bergen en Bodø sluiten bijvoorbeeld naadloos aan op onze vluchten naar Japan", aldus Ole Orvér, Chief Commercial Officer van Finnair . De Europese vluchten van de luchtvaartmaatschappij zijn afgestemd om soepel aan te sluiten op langeafstandsbestemmingen waaronder de Aziatische bestemmingen Tokio, Osaka, Shanghai, Hong Kong, Soul, Singapore, Bangkok, Delhi, Mumbai en Doha.
WYNDHAM
Wyndham heeft zijn portfolio van hotels in ASEAN uitgebreid met de opening van drie panden,
twee in Vietnam en de andere in Thailand. Het 29 verdiepingen tellende Wyndham Danang Golden Bay markeert het debuut van de groep in Da Nang en het dertiende hotel in het land. Het pand is ook het tweede dat Wyndham heeft geopend met de Hoa Binh Group, het eerste is Dolce by Wyndham Hanoi Golden Lake. Het hotel ligt aan de rivier de Han, op ongeveer vijf kilometer van het My Khe-strand en op twintig minuten rijden van de internationale luchthaven van Da Nang. Het hotel beschikt over 949 kamers, suites met twee slaapkamers en presidentiële suites; een keuze uit F&B-outlets, een 24-karaats verguld zwembad en een verscheidenheid aan vergader- en evenementenruimtes, waaronder een balzaal van 408 vierkante meter. “Met de openingen van Wyndham Danang Golden Bay, Wyndham Vuon Vua Thanh Thuy en Wyndham La Vita Phuket, kijken we ernaar uit om onze nieuwe en terugkerende gasten van over de hele wereld te ontvangen met onze iconische ‘Count on Me’-servicecultuur. Voor de toekomst blijven Vietnam en Thailand strategische markten voor ons, en we zullen onze aanwezigheid dit jaar en de komende jaren blijven uitbreiden. We blijven ons inzetten voor het vervullen van onze missie om hotelreizen voor iedereen mogelijk te maken, door hotels van hoge kwaliteit te bieden op gewilde bestemmingen, zowel voor zakenreizigers als vakantiegangers”, aldus Ben Schumacher (Vice President of Operations South East Asia & Pacific Rim, Wyndham Hotels and Resorts). Wyndham heeft momenteel meer dan 1.600 hotels in ongeveer twintig markten en gebieden in AziëPacific.
KLM
KLM liet aan het begin van dit winterseizoen weten dat het aantal beschikbare stoelen naar Azië met “maar liefst 50% is gestegen ten opzichte van vorig jaar”. Dit komt doordat een groot aantal ZuidoostAziatische bestemmingen hun deuren weer hebben geopend voor buitenlandse bezoekers. Vluchten van en naar Tokyo Narita worden deze winter weer non-stop uitgevoerd. KLM blijft echter via een omweg vliegen, omdat het Russische luchtruim gesloten is. Ook de vluchten naar Kuala Lumpur (Maleisië), die verder gaan naar Jakarta (Indonesië), zullen deze winter rechtstreeks zijn,
De verwachting is dat de prijsstijgingen in Azië groter zullen zijn
in plaats van via Singapore. Afgelopen zomer heeft KLM de vluchten naar Bangalore (India) hervat. Deze vluchten zullen deze winter worden voortgezet. De vluchten naar China blijven vooralsnog beperkt. KLM vliegt deze winter drie keer per week op Shanghai/Hangzhou met een tussenstop in Seoul Incheon.
BEST TOURISM VILLAGES
Diverse Aziatische dorpen hebben de prijs Best Tourism Villages 2022’ gewonnen, een initiatief van de Wereldorganisatie voor Toerisme (UNWTO) . “Voor plattelandsgemeenschappen overal ter wereld kan toerisme een echte gamechanger zijn in het scheppen van banen, het ondersteunen van lokale bedrijven en het levend houden van tradities. De Best Tourism Villages van UNWTO tonen de kracht van de sector om economische diversificatie te stimuleren en kansen te creëren voor iedereen buiten de grote steden”, aldus UNWTO-secretarisgeneraal Zurab Pololikashvili. De Aziatische plaatsen die een plekje in de Best Tourism Villages 2022 zijn: Dazhai en Jingzhu (beiden China), Pyeongsa-ri (Zuid-Korea) en Thái Hải (Vietnam).
EMIRATES
Emirates vliegt sinds 1 december jl. weer met de A380 rechtstreeks tussen Dubai en Kuala Lumpur. De nieuwe service biedt meer reismogelijkheden binnen het hele Emirates-netwerk, met kortere transittijden de en snellere verbindingen van en naar onder andere Zuid-Azië. De A380 van Emirates naar Kuala Lumpur, EK 346, vertrekt om 03.30 uur vanuit Dubai en landt om 14.35 uur. EK 343 vertrekt om 01.45 uur uit Kuala Lumpur en komt om 05.05 uur aan in Dubai. Maleisië is druk bezig met het promoten van het land als unieke reisbestemming. Emirates heeft onlangs een
Memorandum of Collaboration (MoC) ondertekend met de Malaysia Tourism Board om inkomend bezoekersverkeer naar het land te ontwikkelen vanuit belangrijke markten in het netwerk van de luchtvaartmaatschappij.
EERSTE AC HOTEL IN CHINA
Marriott heeft zijn portfolio van AC Hotels uitgebreid met de opening van het eerste pand van het merk in China. Het AC Hotel by Marriott Suzhou ligt in het hart van het historische Gusu-district van de stad, de thuisbasis van een rijk cultureel erfgoed waaronder de klassieke Chinese tuinen die op de werelderfgoedlijst van UNESCO staan. Suzhou staat ook wel bekend als het 'Venetië van het Oosten'. Het AC Hotel by Marriot Suzhou biedt gemakkelijke toegang tot het openbaar vervoer, met het metrostation Beisi Pagoda op loopafstand en het treinstation van Suzhou op slechts 2,5 kilometer afstand. De 30 minuten durende hogesnelheidstrein vanuit Shanghai maakt het gemakkelijk voor gasten om tussen de twee steden te reizen.
BUDGETHOTEL IN CAMBODJA
Accor vierde het nieuwe jaar in Phnom Penh door de lichten aan te doen van zijn eerste ibis budgethotel in Cambodja. Het ibis budget Phnom Penh Riverside by Accor, dat gepland staat om later deze maand open te gaan, ligt op een centrale locatie in de wijk Chamkar Mon in Phnom Penh, waardoor gasten gemakkelijk toegang hebben tot (de bezienswaardigheden van) de hoofdstad. Het hotel bevindt zich op ongeveer veertien kilometer van de internationale luchthaven van Phnom Penh (PNH). Tot de faciliteiten van het ibis budget Phnom Penh Riverside met 305 kamers behoren een restaurant, een meeneemontbijt, een parkeerplaats en diverse multifunctionele vergaderruimten.
“EEN CONCURRENTIEBEDING IS NIET VAN DEZE TIJD”
Hoe is het eigenlijk om met ZRA’s te werken? En hoe kijk je aan tegen een concurrentiebeding? Moet er een certificering komen voor ZRA’s? Het zijn slechts enkele vragen die Martine de Knoop (directeur The Travel Club Nederland) en Jeroen Otto (Manager Franchise TUI at Home) aan elkaar stellen tijdens een gesprek in Woerden.
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
Jeroen Otto en Martine de KnoopMartine: “Hoe bevalt het om met én voor ZRA’s te werken ten opzichte van je vorige baan bij TUI?”
Jeroen: “Het is natuurlijk iets heel anders dan mijn werk als accountmanager sales bij TUI. In die rol was ik overigens ook het aanspreekpunt voor The Travel Club. Ik doe dit nu vier jaar, de tijd vliegt. Ik merk aan ZRA’s dat ze erg professioneel zijn, net een stapje verder gaan en ze hebben een duidelijke mening, het zijn immers allemaal ondernemers. Daar moet je je weg in zien te vinden. Er zijn 135 ZRA’s aangesloten bij TUI at Home, dat zijn 135 verschillende karakters. Zeker in de eerste periode moest ik iedereen leren kennen, maar nu kan ik goed mijn weg vinden met hen. Ik zie ook dat de ZRA op dit moment een ongelooflijk populair kanaal is, ook binnen onze organisatie. Het loopt als een trein en het lijkt alsof er op de boekingen geen rem zit. Er worden zonder met de ogen te knipperen reizen met hele hoge reissommen geboekt. Ik ben heel erg tevreden.”
Martine: “Wil je op een gegeven moment weer wat anders gaan doen of ben je er nog lang niet klaar mee?”
Jeroen: “Zolang er uitdaging in een functie zit, ben ik niet uitgekeken. Ik voel dat die uitdaging er nog altijd is. Ik heb met TUI at Home behoorlijk wat stappen gezet, maar er zijn zeker nog meer stappen die ik wil zetten. Zolang ik daar de kans toe krijg en er het vertrouwen is vanuit de achterban, wil ik die stappen gaan zetten met TUI at Home.”
Jeroen: “Hoe hebben jij en Don de taken verdeeld?”
Martine: “Don houdt zich heel erg bezig met de backoffice-administratie, systemen/ICT en ik met de commerciële kant: inkoop, productaanbod, de formules, IATA, marketing, meer de voorkant van het bedrijf. Natuurlijk loopt het zo nu en dan door elkaar heen.”
Jeroen: “Jullie hebben best wat retail-labels. Voor ZRA’s en reisbureaus, komt er nog wat nieuws aan en focussen jullie meer op de ZRA-tak of op de reisbureau-tak?”
Martine: “Ik wil The Travel Club vooral zien als serviceorganisatie voor zelfstandige ondernemers in de reisindustrie. We pretenderen voor iedere ondernemer een passende formule te hebben. Dat kan traditioneel in de rol van ZRA zijn, in de rol van een reisbureau, maar ook in de rol van kleine specialistische touroperator waarvan de laatste goed passen onder United Travel en ZRT. Wij proberen een service-franchiseorganisatie te zijn voor kleinschalige en MKB-ondernemers binnen de reisindustrie waarbij wij ondersteuning bieden op het gebied van inkoop, productaanbod, marketing, administratie en ondernemerschap. De focus ligt niet op het een of ander, maar juist op het geheel om elkaar te versterken. Ik ben ervan overtuigd dat volume er toe doet, samen sta je sterk. Wij hebben vorig jaar 40% groei gerealiseerd met een totale omzet van € 225 miljoen ten opzichte van het topjaar 2019. Dat alleen met de retail-tak, dus de touroperator-tak nog niet meegeteld. Dat biedt zo’n volume én kracht op het gebied van inkoop, maar ook om zelf een stukje touroperating te ontwikkelen op het gebied waar aanbod momenteel schaars is.”
Martine: “Hoe is dat bij jullie?”
Jeroen: “Jij zwaait sinds kort de scepter binnen The Travel Club met Don Kaspers. Twee kapiteins op één schip. Hoe bevalt het duo-leiderschap?”
Martine: “Het is eigenlijk niet één schip. Don en ik voeren de directie over The Travel Club, onze retailorganisatie met 400 reisagenten inclusief The Travel Company en inmiddels zo’n 34 reisbureaus. Maar dat is het ene deel en het andere deel bestaat uit onze eigen touroperatortak in Amsterdam, Travel Time. Binnen die touroperatortak hebben we merken als Pacific Island Travel, CheapCampers, Impala Tours, Casita Travel, Rondreisplanner (dynamische samensteltool) en ons eigen TO-merk Travel Time. Bij elkaar meer dan 50 medewerkers verdeeld over vier kantoren. Het is heel plezierig om de directie met z’n tweeën te voeren over een groep merken die elkaar versterkt.”
Jeroen: “We hebben binnen TUI een aantal distributiekanalen: onze TUI-shops, de retail-partners, onze website, ons customer service center en TUI at Home. TUI at Home bestaat inmiddels 11,5 jaar en begon ooit met drie ZRA’s in juni 2011. Eigenlijk voortgekomen uit onze Holland Internationalfranchiseformule die we destijds hadden. Inmiddels zijn er 135 ZRA’s aangesloten. Alle kanalen zijn belangrijk, omdat we met ieder kanaal een andere doelgroep bedienen. We willen daar waar de klant is, ook de klant bedienen, we noemen dat omnichannel.”
Martine: “Wat zijn de doelstellingen voor TUI at Home?”
Jeroen: “Groei in het aantal aansluitingen is geen doelstelling op zich, de hoge kwaliteit van de ZRA’s is dat wel. Ik word daarin gesteund door Arjan Kers (directeur TUI Nederland, red.). Wij hebben best wel een streng aannamebeleid, waarbij we kijken naar (zeker vier jaar) reisbureau- of touroperatorervaring. En bij voorkeur een toeristische opleiding, al is dat van minder belang dan reisbureau-ervaring. Daarnaast vinden we het belangrijk om de juiste mensen aan ons te binden, mensen die passen bij het TUI-product. Je
Er is ontzettend veel potentie voor nieuwe ZRA’s om op te staan
bent onderdeel van een grote organisatie, daardoor is een aantal zaken wat formeler geregeld. Je moet wel passen binnen de TUI at Home-formule als ZRA. Ben jij een TUI-ambassadeur, boek je veel TUI, ben je fan van pakketreizen, maar wil je toch nog vrij kunnen ondernemen, dan is TUI een hele fijne organisatie om bij aangesloten te zijn. Er zijn momenteel 135 ZRA’s aangesloten en als we met tien tot vijftien ZRA’s per jaar groeien, dan is dat al een mooi resultaat wat ons betreft. Kwaliteit gaat boven kwantiteit.”
Martine: “Wij groeien op dit moment met meer dan tien ZRA’s per jaar en ik zie die potentie ook in de markt. In de tussentijd, vergrijzen we ook. Toppers gaan richting pensioenleeftijd, dus de aanwas van jonge ZRA’s is dan ook nodig om een goede landelijke dekking te houden. Hoe kijk jij daar tegenaan? Hoeveel potentie zie jij voor de toekomst in Nederland?”
Jeroen: “We zien een verjongingsslag bij TUI at Home en daar ben ik echt heel erg blij mee. Het zijn hele
jonge ZRA’s die veelal vanuit het reisbureau komen, twintigers en dertigers met ervaring en ambitie. Ik denk dat de ZRA-markt in Nederland nog lang niet verzadigd is. Er zijn nog heel veel kansen en mogelijkheden, ook omdat de ZRA veel verder gaat in service dan andere kanalen. Tien jaar geleden was de term ZRA nog onbekend bij de consument, maar ik denk dat die steeds meer bekend wordt. Als we blijven uitstralen wat de meerwaarde is, dan is er nog veel meer ruimte voor groei in de toekomst.”
Jeroen: “Hoe zie jij dat dan?”
Martine: “Dat denk ik ook. We hebben als retail in Nederland best wel wat verkooppunten verloren, bijvoorbeeld door het faillissement van de D-rt groep. Er zijn wel reisbureaus doorgestart, maar het aantal is in totaliteit afgenomen. Daardoor is er ontzettend veel potentie voor nieuwe ZRA’s om op te staan. Er zijn gebieden in Nederland waar helemaal geen reisbureaus meer zijn, waar nog genoeg potentie is om een reisbureau te starten of om als ZRA aan de slag te gaan. Ik voorzie de komende jaren nog een enorme groei in ZRA’s. Overigens is het op dit moment zó druk, dat sommige ZRA’s en reisbureaus het gewoon niet aankunnen.”
Jeroen: “Vorig jaar waren er al ZRA’s die aangaven dat ze soms ‘nee’ moesten zeggen, ook omdat ze anders geen tijd hadden meer voor hun gezin en andere zaken. Als ik zie waar we dan nu staan, ook op het gebied van omzetgroei en aantal reizigers, dan plussen we opnieuw enorm. Het blijft een uitdaging om als ZRA ‘nee’ te zeggen tegen een boeking, want dan kap je feitelijk een stukje inkomen af. Als ondernemer moet je keuzes durven maken.”
Jeroen: “Op welke manier gaan jullie met die drukte voor ZRA’s om?”
Martine: “Wij coachen en begeleiden onze ZRA’s daarin. Je hebt agenten die moeite hebben met ‘nee’ zeggen en agenten die net gestart zijn en nog ruimte hebben. Die twee matchen wij met elkaar, door leads aan elkaar te geven. Op die manier wordt iemand die net start ook gecoacht door een senior. Los hiervan ondersteunen wij hen met systemen, zoals onze Rondreisplanner om dynamisch reizen samen te stellen op een efficiënte manier. Dat scheelt tijd.”
Jeroen: “Zijn die seniors dan niet bang hun klanten te verliezen aan startende ZRA’s?”
Martine: “Nee, want daar maken we goede afspraken over. Die bestaande ZRA is al lang blij dat ze geen ‘nee’ hoeven te verkopen en de klant het ‘internet bos’ in hoeven te sturen. Wat wel van belang is dat je een zelfde werkwijze hanteert.”
Jeroen: “Kijken jullie ook over de grens?”
Martine: “Daar zijn de kansen net zo. In België zijn we actief, maar niet in Duitsland of andere landen. Er is er een aantal ZRA’s aangesloten bij ons in België en er komen er nog een paar bij. De Belgische markt is complex. Daar zouden we een uur over kunnen praten, maar laten we dat niet doen.”
Martine: “En jullie?”
Jeroen: “Het ZRA-schap staat daar echt nog in de kinderschoenen en ik denk dat daar nog heel veel valt te halen. Mijn Belgische collega’s vinden het concept, zoals we dat hier in Nederland hebben, heel interessant. We zijn nog niet zover dat we in België TUI at Home aan het uitrollen zijn. We hebben er ook te maken met interne processen en andere focus op dit moment.”
Jeroen: “De klant weet de weg naar de ZRA te vinden, maar denk jij dat het een opleving is door de coronapandemie waarin de ZRA zijn/haar meerwaarde volop heeft laten zien?”
Martine: “Ik denk dat het aandeel van de verkoop via ZRA’s binnen de reis-retail alleen nog maar groter gaat worden. Dat zal zo blijven zolang zij hun werk goed blijven doen en toegevoegde waarde leveren. Dit geldt voor zowel de overgebleven reisbureaus als ZRA’s.”
Jeroen: “Ik denk ook dat het verkoopaandeel via ZRA’s binnen de reis-retail verder zal blijven stijgen en dat heeft alles te maken met mond-totmondreclame. Op verjaardagen wordt er over ZRA’s gesproken. ZRA’s hoeven niet eens heel veel met marketing bezig te zijn, want klanten promoten het bij anderen. Dat is de best mogelijke reclame die je kunt hebben. Daarnaast neemt het aantal ZRA’s in Nederland vermoedelijk een stuk harder toe dan de fysieke winkels.”
Martine: “Toch adviseren wij om aan marketing te blijven doen, want je moet onder de aandacht blijven brengen hoe je je als bedrijf positioneert en waar je voor staat. Het duidt namelijk de kwaliteit en manier van werken van jouw onderneming. Ook in deze tijd. Dit kan via social media, nieuwsbrieven of een mooi magazine. Wij faciliteren hierin.”
Jeroen: “Je merkt dat sommige ZRA’s iets terughoudender zijn met bijvoorbeeld social media posts; uit elke post komen vaak weer boekingsaanvragen en die tijd is er op dit moment niet. De drukte op dit moment heeft ook met de periode van het jaar te maken, want januari en februari blijven de piekmaanden.”
Martine: “Klopt, dat herken ik ook, maar je kan de marketing ook gebruiken om jezelf beter te positioneren. Sommigen willen zich specialiseren binnen een tak van sport binnen de reisindustrie
Ik zie de totale sector de komende jaren groeien met een paar 100 ZRA’s
waar ze goed in zijn. Groepsreizen, cruises, verre maatwerkreizen reizen, luxe reizen, dan biedt marketing de mogelijkheid om die shift te maken en er duidelijkheid over te bieden waarvoor je staat. Je kan richting de consument aangeven wie wel en niet bij je aan het juiste adres is.”
Jeroen: “Hoe vind jij het contact tussen de ZSO’s onderling?”
Martine: “Positief. We hebben sinds enkele jaren een ZSO-overleg. Voor corona af en toe op het ANVRkantoor, maar sinds corona intensief via Teams.”
Jeroen: “Ik vind het ook goed om dat wat er speelt, bijvoorbeeld regelgeving rondom ZZP’ers, met elkaar te bespreken, elkaar tips en handvatten geven, proeven en toetsen hoe de marktsituatie is. Ik vind het hele constructieve overleggen.”
Martine: “Vind jij dat elke ZRA geschikt is voor elke ZSO?”
Jeroen: “Nee, elke – potentiële - ZRA is anders. Je hebt er die vooral pakketten verkopen, maar ook die liever veel zelf samenstellen. Op basis daarvan moet een ZRA een goed afgewogen keuze maken bij wie zij of hij zich aansluit. Dat hoeft echt niet altijd TUI at Home of The Travel Club te zijn.”
Martine: “Ik vind de grotere ZSO’s ook onderscheidend van elkaar. We doen niet meer allemaal hetzelfde
kunstje en dat is goed, want daardoor is er genoeg keuze voor ondernemers die als ZRA aan de slag willen. Het ligt er ook aan hoeveel service je wil afnemen, waar je verdienmodel in zit, wat voor business je draait en waar je hulp bij nodig hebt.”
Martine: “Hebben jullie een concurrentiebeding en hoe zie jij dat?”
Jeroen: “Bij TUI at Home hebben we dat niet, ik denk dat het niet past bij de aard van de business. De ZRA is zelf verantwoordelijk voor het uitbreiden van zijn/ haar netwerk, de klanten horen bij de ZRA en met dat in het achterhoofd vind ik een concurrentiebeding niet passen bij het ZRA-schap. Als Manager Franchise TUI at Home ben ik ervoor verantwoordelijk dat we een formule hebben waarbij ZRA’s zich prettig voelen. Als men zich niet meer prettig voelt bij onze formule, dan moet hij de mogelijkheid hebben om een andere keuze te maken. Dan kan ik in de spiegel kijken en ook eventueel actie ondernemen op de redenen waarom hij vertrekt. Ik vind een concurrentiebeding niet van deze tijd. De reisbranche is een hele specifieke sector. Als je alleen een toeristische opleiding én reisbrancheervaring hebt en je op een gegeven moment ergens niet meer prettig voelt, dan zit je als het ware ‘gevangen’. Als een concurrentiebeding je dan tegenhoudt, wat ga je dan doen? De branche verlaten, terwijl je hart er ligt?”
Jeroen: “Hoe zit het wat betreft concurrentiebeding bij jullie?”
Martine: “Voor onze ZRA’s kennen wij ook geen concurrentiebeding. Ik ben het helemaal eens met wat je zegt. Een ZRA, reisbureau of ondernemer die zich bij ons aansluit, moet blij zijn met wat wij bieden. Als hij/zij niet blij is en niet meer in het jasje past, dan moet je de vrijheid hebben om verder te gaan. Wij zijn een organisatie van ‘happy ondernemers’, zij moeten succesvol zaken kunnen doen en geld kunnen verdienen, wij faciliteren dat. Doen wij dat niet goed in de ogen van een ZRA, dan moet er vrijheid zijn. Dat is iets wat misschien niet bij alle ZSO’s zo is. Prima, ik heb daar geen oordeel over, maar bij ons is dat hetzelfde als bij TUI at Home.”
Jeroen: “Ik heb ook niks aan iemand die niet lekker in z’n vel zit. TUI niet, de ZRA niet, dus wees dan vrij om te kiezen voor een andere ZSO waar je je wel lekker bij voelt.”
Jeroen: “Jullie hebben Holidayplanners waar je je als ZRA met beperkte ervaring bij kan aansluiten. SEPR bestaat niet meer, zou een certificering voor ZRA’s iets zijn?
Martine: “Ja, ik ben daar een voorstander van. Startende ondernemers kunnen bij HolidayPlanners terecht. Zij worden intern opgeleid en begeleid. Wij hebben daar bewust een aparte formule voor gemaakt. Los daarvan ben ik ook voorstander van certificering. Misschien moeten we dat eens oppakken binnen het
ANVR ZSO-overleg. We hebben er in het verleden over gesproken en het merendeel van de ZSO’s is er voorstander van, maar iedereen heeft er al z’n eigen programma voor. We hebben gesproken over een lijn met minimale criteria en dat doorvoeren als ANVRrichtlijn voor ZRA’s. Dit is goed voor henzelf, de toekomst en het imago van een reisagent.”
Jeroen: “We werken met z’n allen in een sexy branche, maar je wordt niet zomaar een goede ZRA. Daar verkijken mensen zich nog weleens op. Een reis boeken is één, maar er komt wetgeving bij kijken en meer dan het samenstellen van een reis. Dat zijn delen van de onderneming, maar er komt zoveel meer bij kijken dan het boeken van de reis alleen. Vergeet ook de vele risico’s als zelfstandig ondernemer niet, geen boekingen is geen inkomen.”
Martine: “Waar boek jij eigenlijk je eigen vakanties?”
Jeroen: “Ik boek mijn TUI-vakanties bij een TUIreisbureau. Dat heeft te maken met een aantal secundaire arbeidsvoorwaarden binnen onze organisatie. Ga ik met een andere organisatie op vakantie, dan boek ik bij een ZRA van TUI at Home.”
Jeroen: “En jij Martine, waar boek jij je eigen vakanties?”
Martine: “Het ligt eraan wat ik boek. Soms bij een ZRA, maar het is heel divers. Ik heb ook weleens rechtstreeks bij TUI geboekt. Regelmatig vragen mensen in mijn omgeving om advies, maar als ze een aanvraag doen dan verwijs ik ze door naar een ZRA of indien mogelijk een van onze touroperatormerken. Zelf ga ik eigenlijk te weinig op reis. Een goed voornemen voor de toekomst.”
Martine: “Je had het over 135 ZRA’s en verschillende karakters. In hoeverre hebben zij vrijheid van meningsuiting op social media?”
Jeroen: “Ze hebben veel vrijheid. Het is bijvoorbeeld prima wanneer ze reclame maken voor reizen van andere touroperators, maar we zijn wel streng in het gebruik van de TUI (at Home)-huisstijl. Als het gaat over het reageren op discussies en dergelijke zie ik weleens zaken die ik anders zou doen. Ze spreken op persoonlijke titel, maar er hangt wel een TUI at Homebedrijfsnaam aan vast. Ik heb in gesprekken weleens aangegeven dat ze moeten beseffen dat er ‘TUI’ in hun naam staat. Je draagt een mening uit die ook aan TUI wordt gelinkt en we vragen hen zich daar van bewust te zijn.”
Jeroen: “Hoe is dat bij jullie?”
Martine: “Wij hebben contractueel vastgelegd dat ze de huisstijl moeten bewaken als ze aangesloten zijn bij The Travel Club, YourTravel of HolidayPlanners en dat ze het bedrijf geen schade mogen toebrengen in hun openbare uitingen. Ze hebben volledige vrijheid van meningsuiting, maar als het ons bedrijf of dat van onze partners schaadt, dan grijpen wij wel in. Het kan soms ook de ZRA zelf schaden, waarbij wij dan begeleiden en spiegelen.”
Jeroen: “Het ZRA-schap geeft een behoorlijke verantwoordelijkheid. Grote ZRA’s hebben 1000+ volgers op social media. Dat betekent dat alles wat je doet wordt gezien door heel veel mensen. Je moet denk ik wegblijven van discussies als je vanuit je zakelijke naam reageert. Het is verstandiger je niet te mengen in online discussies die over politiek of religie gaan. Je moet je zakelijke sociale media in ieder geval professioneel houden.”
Martine: “Sommige ZRA’s hebben er natuurlijk ook een privé-account naast waar ze hun eigen mening willen uiten. Het is voor ons dan lastig om te zien wat dan privé is en/of zakelijk verbonden is aan hun naam. Ik denk dat het goed is om daarin te begeleiden, om te zien hoe je zaken het beste kan aanpakken. Wij ondernemen wel actie als we dingen zien waarvan we denken dit is niet handig voor henzelf, onze partners of ons eigen bedrijf. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld een slechte ervaring met een leverancier. We moeten het als reissector samen doen en iedereen maakt weleens fouten. We schieten er niks mee op om daar kritisch over te schrijven op social media. Je kan er ook in dialoog en met respect voor elkaar uitkomen.”
Jeroen: “Ik zie ook weleens reacties voorbijkomen waarvan ik denk; dat is niet verstandig. Je bent een professional, blijf een professional in wat je doet en denk iets langer na. Kritisch zijn vind ik overigens prima.”
Martine: “Wat doe je met het thema duurzaamheid binnen TUI at Home?”
Jeroen: “Binnen TUI is duurzaamheid een heel belangrijk onderwerp. En we hebben het er niet alleen over, maar we dóen ook dingen. Zo hebben we Fair Travel in 2021 gelanceerd en hebben we treinreizen nadrukkelijker in de markt gezet, zoals onze TUI Ski Express naar Oostenrijk. Ook is er de TUI Care Foundation, die fantastische projecten ondersteunt en uitvoert op vele bestemmingen. Onze ZRA’s kunnen meedoen aan een donatieproject voor de TUI Care Foundation, waarbij ze zelf maandelijks een donatie doen. We verzamelen dat geld en eind van het jaar overhandig ik dat aan de foundation. Het is de doelstelling om dit jaar € 5.000 op te halen. Anderzijds hebben we een incentive lopen op Fair Travel. De ZRA die de meeste boekingen maakt bij Fair Travel ontvangt een mooie reischeque. Zo willen we stimuleren dat ZRA’s en consumenten bewuster hun reis kiezen.”
Er zijn er heel veel die een ‘hulp-ZRA’ nodig hebben
Martine: “Maar leeft het thema duurzaamheid bij jullie ZRA’s?”
Jeroen: “Het leeft heel erg, maar om daadwerkelijk te sturen op de verkoop van duurzamere reizen is een uitdaging. Dat probeer ik met die incentive te realiseren. Fair Travel wordt best veel geboekt, maar dat is zo belangrijk dat het altijd meer kan (of moet…). Veel stakeholders hebben baat bij meer boekingen via Fair Travel, vooral de lokale bevolking en economie van bestemmingen hebben er voordeel bij.”
Jeroen: “Hoor jij van jullie ZRA’s dat klanten veel vragen naar het verduurzamen van hun reis?”
Martine: “Nee, niet zozeer, maar we zien wel dat die vraag toeneemt. Wij vinden het op dit moment vooral zelf heel erg belangrijk. Wij zijn daarom een duurzaamheidslabel aan het neerzetten en hebben een duurzaamheidswerkgroep en roepen leveranciers op om met meer duurzaam aanbod te komen. We willen op dit gebied een groter aanbod creëren richting de consument. We hebben een groep reisagenten die zich volledig op duurzamere vakanties willen richten. Dat zijn de jongere reisagenten in bepaalde delen van het land die daar veel vraag naar krijgen. Er zijn ZRA’s die met zichzelf in een spagaat komen, omdat ze zelf heel erg duurzaam ingesteld zijn en hebben moeite
gekregen met het vak dat ze uitoefenen. Maar hoe mooi is het dan juist om je bijdrage te gaan leveren aan een duurzamere reisindustrie door juist klanten te attenderen op duurzamere alternatieven. Maar feit blijft wel dat er nog een hele weg te gaan is. Als sector moeten we verduurzamen en hier over blijven communiceren. Uiteraard goed opletten voor een stukje greenwashing wat al snel op de loer ligt. Het is een balans die je moet zoeken. Dat is een uitdaging voor de toekomst, gelukkig ook één van de kernthema’s voor de toekomst binnen de ANVR waar ik mij graag voor wil inzetten.”
We roepen leveranciers op om met meer duurzaam aanbod te komen”
PAPAGAYO BEACH CURAÇAO
CARIbishe
PAPAGAYO BEACH HOTEL PAPAGAYO BEACH RESORT PAPAGAYO BEACH CLUB WWW. PAPAGAYO .COM“HET IS NIET TOEVALLIG DAT
WE VORIG JAAR OP SCHIPHOL EEN CRISIS HADDEN”
Erica Dankmeijer werkt ruim 30 jaar in de reiswereld en startte tijdens de coronacrisis samen met Romeo Stenzen naast haar Reisbureau Acire, Gayaway en Delta Holidays, ongevaccineerdopvakantie.nl. Travelpro spreekt haar in haar eigen ‘koninkrijk’ in Nieuwegein.
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
Hoe begon je carrière in de reissector?
“Ik ben van oorsprong verpleegkundige, maar ging een beetje onder druk van mijn ouders de medische wereld in, omdat zij in die wereld werkzaam waren. Maar dat was het niet voor mij. Na een Schoevers-opleiding ben ik in 1990 begonnen bij de ANWB (algemene verkoop), gevolgd door tien jaar bij de Rabobank op de reisafdeling, vervolgens startte ik voor mezelf als mobiele reisagent bij Star Travel en in 2003 met mijn eigen Reisbureau. Sinds 2016 werk ik weer vanuit huis.”
Jij bent een van de velen die de crisis van Star Travel hebben meegemaakt.
“Helaas wel ja, dat was ook heel heftig met het financiële wanbeheer van het garantiefonds van Cor Stevens. Binnen Star Travel ben ik nog benoemd tot beste mobiele reisadviseur van Nederland in 2002. In 2005 ben ik verder gegaan als Reisbureau Acire, het ‘white label’ van FFA (Franchise for All, red). In 2008 ben ik overgestapt naar Thomas Cook en sinds 2009 ben ik lid van ITAC inclusief een uitstapje naar Toerkoop.”
Bij wie ben je nu aangesloten?
“Nog steeds bij ITAC, maar ik ben niet meegegaan naar The Travel Club. Ook mede door het Toerkoopavontuur wilde ik even rust, het deze keer rustig aankijken en weer een buffer opbouwen na de coronacrisis. We zijn nog met z’n zessen bij ITAC, maar uiteindelijk wordt het opgeheven. Ik ben wel heel erg trots dat ik het op eigen kracht heb gered.”
Wat heb je gedaan in de coronaperiode?
“Omdat ik vanuit huis werk, kreeg ik, net als alle andere ZRA’s, geen steun van de overheid. Ik heb daarom een andere baan erbij gezocht. Ik heb bij een medisch centrum gewerkt, een apotheek en een huisartsenpost gewerkt.”
Heel veel touroperators hebben ongevaccineerden laten zitten
Ik zie aardig wat labels op je site.
“Dat klopt, Delta Holidays, Gayaway en ongevaccineerdopvakantie.nl. Eind van dit jaar wil ik het label Delta Holidays opheffen, want voor mij zit er een te nare bijsmaak aan. Tijdens de coronacrisis was er de Delta-variant die best heftig is geweest en veel leed heeft veroorzaakt. Daarnaast heb je nog Delta Energie, Delta Internet en Delta Air Lines. Ik ga de bestemmingen van deze site omzetten naar een nieuwe naam met ‘veelzijdig’, zoals de website veelzijdigvietnam.nl. Die komt binnenkort online.”
Waarom ben je gestart met ongevaccineerdopvakantie. nl?
“Ik heb vastgezeten in Gambia tijdens de kerst van 2021. De hele wereld had een oranje reisadvies en ik ben niet gevaccineerd. Ik moest testen voor de heenreis en dat vond ik prima. Ik testte negatief, dus we gingen naar Gambia. De Nederlandse overheid had toen ingesteld dat iedereen, gevaccineerd en ongevaccineerd, bij een verre bestemming zich moest laten testen om terug te reizen naar Nederland. Ik testte positief. Ik was met een reisvriend die wel gevaccineerd is, hij testte negatief en mocht terugvliegen. Mijn zoon, die niet gevaccineerd is, testte ook negatief maar mocht niet terugvliegen, omdat hij in contact was geweest met mij. Ik werd door twee bewakers afgevoerd alsof ik een misdadiger was. Er werd een tafel met bewaker voor mijn deur gezet, ik mocht niet meer van mijn kamer af en moest een week uitzieken. De dag erna kreeg ik even permissie om via de nooduitgang het hotel te verlaten en met een mondkapje op naar het strand te gaan. Ik moest wel minimaal 50 meter uit de buurt blijven van andere gasten.”
Voelde je je ook ziek?
“Helemaal niet. De koffie smaakte uitstekend, ik was niet verkouden, had geen spierpijn, keelpijn of een snottebel, maar ik werd behandeld als een melaatse.”
‘‘
Ik werd behandeld als een melaatse
Kreeg je nog hulp van iemand?
“Via een schoonmaker kreeg ik een sneltest die andere Nederlandse toeristen hadden achtergelaten. Deze test was voor ons beide negatief. De hostess kon mij omboeken naar een vlucht de volgende avond, maar ik moest wel opnieuw testen. Omdat ik toch ‘positief’ was geweest mocht ik de algemene ruimtes van het hotel alleen met een mondkapje betreden. Taxichauffeur
Mohammed heeft ons die ochtend naar de testlocatie gereden, hij is mijn redding geweest.”
Waarom?
“Ik vertelde hem het hele verhaal waarop hij me zeer indringend aankeek: ‘Lady, look in my eyes, are you vaccinated?’. Ik zei: ‘No.’ Toen werd hij heel boos en ik dacht dat hij mij als ongevaccineerde niet wilde vervoeren. Hij zei: ‘I bring you, but you are vaccinated’.
Ik: ‘But I don’t have the papers of the vaccination’.
Mohammed: ‘You don’t listen! I bring you and you are vaccinated, with Pfizer, 23 of September. Your papers are in your locker and we don’t go back’. Bij deze tweede test zei ik dus dat ik gevaccineerd was, en inderdaad, de
volgende dag kreeg ik een negatieve uitslag. Als reactie hierop gaf hij aan dat alle ongevaccineerden een positieve test kregen. Gambia had door de coronacrisis twee jaar lang geen toeristen gehad en daardoor flinke financiële schade opgelopen. Dit was de manier waardoor toeristen langer moesten blijven en kregen zij extra inkomsten. De ongevaccineerden zijn in de minderheid, dus dat viel minder op.”
Dit verhaal was het begin van ongevaccineerdopvakantie.nl?
“Nee. Ik heb heel lang last gehad van kortsluiting door dit gebeuren, nog steeds eigenlijk. Ik kan slecht tegen onrecht. Niet veel later kwam Ernst Kuipers (Minister Volksgezondheid, red.) met het nieuws dat de coronatoestanden los zouden worden gekoppeld van de reisadviezen. Frank Oostdam (directeur ANVR, red.) reageerde daarop destijds met ‘we kunnen weer reizen’. Ik was in jubelstemming en dacht dat ik weer volledig aan de slag kon. Het was van korte duur. De volgende dag werden alle reisadviezen aangepast en veel landen gingen op groen. Omdat ik wist dat er een aantal landen waren die ongevaccineerden niet toelieten, checkte ik deze landen. Veel landen kregen een groen reisadvies, maar ongevaccineerden waren nog steeds niet welkom. Het persbericht van de ANVR was heel onduidelijk en verwarrend. Ook de wet op de reisovereenkomst met de aansprakelijkheid speelde mee. Je kan een reis wel uitvoeren, maar de reiziger kan er niet heen in verband met zijn vaccinatiestatus. Dat voelde niet goed. Hier moesten wij wat mee doen en toen is ongevaccineerdopvakantie.nl geboren met een wereldkaart met drie kleuren: groen (het land is helemaal toegankelijk), geel (je kan er heen, maar er zijn beperkingen als verplicht testen voor vertrek) en rood (no go), omdat het land of ongevaccineerden niet toelaat of je moet meerdere dagen in quarantaine.”
Hoe werd er gereageerd op de lancering?
“Toen we live gingen heb ik een bericht geplaatst op LinkedIn en daar kreeg ik meer dan 300.000 likes op. De eerste dag hadden we ruim 4.500 bezoekers en inmiddels zitten op bijna 270.000 unieke views.”
Ik dacht dat je ook veel negatieve reacties had gekregen?
“Nee, een paar maar. Een aantal collega’s heeft mij wel aangesproken dat ik niet goed bezig ben, dat ik mensen kwets die wel willen vaccineren en ze waarschuwden me dat het niet goed is om zo’n duidelijke mening te hebben. Dat doet me wel wat. Ik blogde ook bij een ander reisvlakblad en daar lieten ze me weten dat ik niet meer mocht bloggen, omdat ze niet met mijn uitgesproken mening geassocieerd wilden worden. Heel jammer, want ik vond het bloggen heel leuk. Ik heb op de Vakantiebeurs één hele negatieve reactie gehad. Deze dame zei: ‘Van mij mag de hele wereld rood worden. Jullie ongevaccineerden zijn zo verschrikkelijk gevaarlijk om te gaan reizen, die moeten gewoon thuisblijven en hebben niet het recht om te reizen’. Ik ben niet vaak stil,
maar na deze opmerking was ik toch wel met stomheid geslagen.”
Wat voor mensen boeken er bij ongevaccineerdopvakantie.nl?
“Ongevaccineerden. Mensen die niet willen prikken uit volledige overtuiging, omdat ze kritisch zijn, maar ook heel veel mensen die niet kunnen prikken op advies van hun arts of op basis van hun geloofsovertuiging. Ik heb zelfs klanten die al 40 jaar bij hetzelfde reisbureau boekten, maar nu te horen kregen dat zij geen ongevaccineerde mensen helpen. Er komen heel veel schrijnende verhalen los van (ongevaccineerde) mensen die in de zomer van 2021 vastzaten, omdat ze positief testten op locatie en niet geholpen werden door de touroperators.”
Hoe vind je dat de ANVR het in de coronaperiode heeft gedaan?
“Goed, vooral de informatievoorziening via de Zoommeetings richting de retail was prima. Echter hun standpunt richting het publiek vond ik waardeloos. Veel uitingen van ‘we kunnen weer reizen’ gingen over landen waar ongevaccineerden niet heen kunnen, zoals Amerika en Indonesië. Waarom niet een land waar iedereen heen kan, zoals Spanje of Griekenland? Of als het ver moet zijn Mexico? Ik was ook een connectie van Oostdam op LinkedIn, maar hij heeft dat verbroken, omdat hij helemaal geen zin had in de reactie van ‘anti-vaxxers’. In plaats van dat hij het gesprek aangaat, disconnect hij iemand. Ik vind dat geen professionele uitlating van de directeur van een brancheorganisatie. Ik ben geen antivaxxer, want ik haal wel mijn DKTP, enzovoorts. Ik ben alleen heel kritisch op de coronavaccinatie.”
Waarom?
“In 2020 ben ik niet ziek geweest en toen ik aan de beurt was om de vaccinatie in 2021 te halen, heb ik besloten om het af te wachten en aan te kijken hoe het zou lopen, mede ook door mijn prikangst. Ik was ook nog steeds niet ziek geweest en behoorde ook niet tot een risicogroep. Inmiddels werkte ik ook op een medisch centrum en apotheek en daar kwam ik veelvuldig in contact met zieke mensen, maar nog steeds werd ik niet ziek.”
Je was ook niet bang? Het was op een gegeven moment natuurlijk wel heftig wat je op het nieuws zag en misschien wel in je eigen omgeving. “In het begin van de coronacrisis was ik wel bang, maar
We zijn bezig met ‘autonoom op reis’
De reisadviezen op www.ongevaccineerdopvakantie.nl
na verloop van tijd werd dat steeds minder en had ik het gevoel dat het niet klopte. Er zijn geen mensen in mijn directe omgeving overleden aan het coronavirus of op de IC terechtgekomen. Wel een aantal familieleden van klanten. Een aantal mensen uit mijn directe omgeving is wel heel erg ziek geweest na de vaccinatie, met hele nare blijvende bijwerkingen als reuma, hartproblemen en kanker.”
Veel mensen lieten zich ook vaccineren zodat ouderen met een zwakkere gezondheid het minder snel zouden krijgen.
“Ja, ‘je doet het voor je opa en oma’ werd er overal gezegd, maar mijn standpunt is dat je vaccineren om jezelf te beschermen tegen een ernstige ziekte. Ik heb mezelf nog nooit voor een ander laten vaccineren. Ze beloofden een beschermingsgraad van 95% en het zou verspreiding voorkomen, twee prikken waren voldoende. Inmiddels is het afgezwakt naar 50%, verspreidt het wel en word je alleen minder ziek, maar je moet wel iedere drie tot zes maanden een herhaling halen. Ik ben toen verder gaan kijken naar wat MRNA-technieken en spike-eiwitten waren. Ik schrok van wat ik tegenkwam, heel veel bijwerkingen als myocarditus, hartinfarcten, hersenbloedingen, schade aan het immuunsysteem, immuunziektes, (turbo)kankers en vooral veel onverwacht overledenen.”
Is het binnen ITAC nog over vaccineren gegaan?
“Helemaal niet. Dat hoeft ook niet, daar is iedereen vrij in. Toen onze website online ging, heeft niemand van ITAC iets laten horen.”
Hoe gaat het met de boekingen via ongevaccineerdopvakantie.nl?
“Uitstekend, grandioos. We krijgen heel veel mails en chatberichten en de omzet is verdubbeld. Ook van een aantal collega’s, voornamelijk ZRA’s, hebben we positieve berichten ontvangen. Dat ze het stoer vinden dat we dit zo openlijk uiten, dat ze graag willen helpen, maar dat ze het niet in het openbaar willen doen.”
Waarom durven ze niet?
“Ze durven zich niet uit te spreken, zoals Romeo en ik dat doen, dat wij er voor iedereen zijn. Ze zijn bang dat ze door hun hoofdkantoor worden teruggefloten of dat ze klanten kwijtraken die wel voor de vaccinaties zijn.”
Voel je je weggezet als wappie?
“Ja, maar ik ben ook een wappie, een trotse wap. Maar of je het nou wappie moet noemen? Het heeft een negatieve bijklank, maar ik sta superpositief in het leven en het heeft me ontzettend veel mooie en nieuwe contacten gebracht.”
Ik sta superpositief in het leven
15-12-2022
Heb je nog contact gezocht met de ANVR?
“In eerste instantie niet, al was ik wel geïrriteerd toen er een nieuwsbericht kwam dat de ANVR aankondigde dat jongeren een booster kunnen halen. Een brancheorganisatie hoort zich hier helemaal niet mee te bemoeien. Eind september was er weer een vragenuurtje en hier gaf de ANVR een verklaring, die ik in een opwelling heb opgenomen:
‘De ANVR is van mening dat wel of niet gevaccineerd zijn voor ons niet interessant is, daar hebben wij geen mening over. Dat moet iedereen voor zichzelf weten. Het is wel zo dat wij als ANVR-bestuur vinden, dat het hebben van het vaccin, zeker in de relatie tot het open zijn van de wereld, een extra mogelijkheid is om te reizen en niet wordt gezien als een soort beperking. Met andere woorden, zeker met het stijgen van de pandemie iets dat gaat gebeuren, zullen er landen komen met strengere eisen en mobiliteitsbeperkingen als het gaat om het hebben van een vaccinatie. Wij zullen, ondanks alle tweets die wij krijgen, waar ik ook een beetje pissig over ben, blijven roepen dat het handig is om een prik te laten zetten. Als je dat niet wil, fine, maar dan kan je dus niet op reis. Dat is ons belang, de ANVR, het reisbelang, dat wij proberen het reizen weer mogelijk te maken. Wij zijn helemaal niet blij dat die eisen worden gesteld, ook daar zijn we het allemaal over eens, maar in deze tijd zullen we ons erbij moeten neerleggen dat dat essentieel is. Daarom adviseren wij inderdaad dat als je onbeperkt wilt kunnen reizen, dan zul je je moeten laten vaccineren. Het is de keuze aan iedereen om dat te doen’.
09-01-2023
“Op dat moment waren er veel mogelijkheden voor ongevaccineerden om weer op reis te gaan. En dan toch blijven prikken om onbeperkt te kunnen reizen?
Je moet je hier niet bij neerleggen, maar in actie komen, je stem laten horen. Ik was zwaar geïrriteerd. Ik ben ook ANVR-lid en deze verklaring werd dus kennelijk ook namens mij uitgesproken. Ik heb vervolgens de ANVR gemaild waarin ik aangaf dat de brancheorganisatie dit soort dingen niet hoort te zeggen. Dat wij er als reisbranche voor iedereen zijn ongeacht vaccinatiestatus. Maar ook dat ik het zeer onprofessioneel vind dat de directeur van een brancheorganisatie mensen wegzet als anti-vaxxers en dat hij twitterde dat je je vaccinatie moet halen. Het belang van de ANVR moet reizen in het algemeen zijn en niet onbeperkt reizen. Zulke uitlatingen moet hij maar doen als privé persoon, niet als directeur van de ANVR.”
Is er nog gereageerd op je mail?
“Ik heb een vrije koele reactie van het secretariaat ontvangen, dat de brief was doorgestuurd naar het hele ANVR-bestuur. Dat ze mijn mening niet delen en dat we hier waarschijnlijk ook niet gaan uitkomen. Daarom hebben ze besloten om het hierbij te laten.”
Gaat het daar in het ANVR-Vragenuurtje, dat de pers niet mag volgen, nog over?
“In de vergadering erna is wel gezegd dat er een lid is geweest dat het vragenuurtje heeft opgenomen en dat dat niet mag, want iedereen moet vrij kunnen spreken zonder hier later op te worden aangesproken. Het was
een opwelling om het op te nemen. Tegenwoordig gaat het er niet meer over, gelukkig!”
En de VvKR?
“Die heeft zich hier niet over uitgelaten, voor zover ik weet.”
Wat had jij gedaan als je Amerika-specialist was geweest?
“Als je enkel en alleen Amerika-specialist bent, dan kan je alleen gevaccineerden boeken. Maar in coronatijd hebben we als reisbranche laten zien hoe flexibel we zijn. Heel veel specialisten zijn ook andere bestemmingen gaan aanbieden. Dat had ik ook gedaan.”
Een veel gehoorde reactie in de reissector is: ‘Zie het coronavaccin als andere vaccins, die neem je toch ook’.
“Ik ben geen anti-vaxxer. Ik ben alleen heel huiverig en kritisch over en op het coronavaccin, mede doordat ik veel onderzoek heb gedaan op internet en via de alternatieve media als blckbx en LNN Media. Als je alleen NPO, RTL en SBS kijkt, dan snap ik dat je wel voor vaccineren bent.”
Zijn er ook touroperators geweest die niet meer met jullie willen samenwerken of zich duidelijk hebben uitgesproken tegen ongevaccineerden?
“Jazeker, een CEO van een grote touroperator heeft bij BNR Nieuwsradio gezegd dat hij voor individuele vrijheid is om een keuze te maken, maar dat het hem in het geval van de pandemie onontkoombaar lijkt om te komen tot een vaccinatieplicht of een de facto vaccinatieplicht (het ongevaccineerden zo moeilijk mogelijk te maken). Ik heb dat dus zelf persoonlijk ervaren bij deze touroperator, omdat ik niets vergoed heb gekregen, enkel omdat ik niet ben gevaccineerd. We hebben diverse touroperators benaderd voor een link op onze website en alleen Sunny Cars was heel enthousiast. De rest wilde het niet, omdat ze het gevoel kregen dat ze dan alleen voor ongevaccineerden zouden boeken als hun naam hier zichtbaar zou zijn.”
Romeo en jij handelen op dit moment alle boekingen via ongevaccineerdopvakantie.nl af. Verwacht je dat jullie gaan uitbreiden?
“Nee voorlopig niet. Er zijn al wel meerdere collega’s die hulp hebben aangeboden wanneer we het te druk zouden krijgen. Zolang we het samen aankunnen, doen we het samen. Onze samenwerking is echt top en daar ben ik trots op.”
Ben je anders naar de reissector gaan kijken door de coronacrisis?
“Ja. Ik vind het jammer hoe het is gelopen. De reissector voelde voor mij altijd als één grote reisfamilie, maar ook hier is een enorme tweedeling ontstaan.”
Heb je dat gevoel eerder gehad in de ruim 33 jaar dat je in de reissector zit?
“Dit heb ik nog nooit meegemaakt.”
Blijft ongevaccineerdopvakantie.nl altijd bestaan?
“Ik hoop het niet. Ik zou het liefst morgen stoppen met de site en zien dat gevaccineerden én ongevaccineerden overal weer naartoe kunnen gaan.”
Bij andere vaccins had je in het begin ook mensen die dat niet wilden, maar die dat nu wel doen. Denk je dat jij je over, bijvoorbeeld tien jaar, wel laat inenten tegen het coronavirus?
“Nee, nooit. Ik heb nu zoveel mensen in mijn netwerk die zich niet hebben laten vaccineren tegen corona. Ik ken er niet één die spijt heeft dat hij/ zij het vaccin niet heeft genomen. Ik ken wel heel veel mensen die zich wel hebben laten vaccineren, maar er achteraf spijt van hebben gekregen. Of na de basisserie er klaar mee zijn en absoluut niet meer voor een booster gaan. Want ook in mijn zeer directe omgeving zijn er mensen die opeens heel ernstig ziek zijn geworden, terwijl ze voor corona nooit wat hadden, supergezond leefden en fanatiek sporten.”
Misschien voelt het voor jou zo door de mensen die zich echt tegen jullie uitspreken?
“Het is vooral jammer dat collega’s die laten weten ons initiatief geweldig te vinden, zich er niet over durven te uiten. Ze zijn bang dat ze hun baan verliezen. Het zou niet uit moeten maken. Er heerst echt een taboe op. Jammer, heel erg jammer.”
Hoe zie je het jaar verder voor je?
“Ik houd mijn hart vast voor het WEF (het World Economic Forum, red), die reizen alleen voor de elite wil maken en er alles aan doet om het zo onaantrekkelijk mogelijk te maken. Ik vind het niet toevallig dat we vorig jaar op Schiphol een crisis hadden, personeelstekorten, nu weer een hoge inflatie en energieprijzen. Mensen kunnen hierdoor steeds moeilijker op vakantie. Ook diverse ontwikkelingen in Amerika met het prijsplafond en de Pfizer-files. Ook een situatie als wat Thailand halverwege januari deed met het wel/niet wijzigen van toelatingseisen en diverse politieke onrusten in landen als Peru en Brazilië. Ik vind het heel ernstig dat onze overheid meer aandacht heeft voor Oekraïne en het klimaat dan voor de eigen inwoners. Het worden nog een paar moeilijke jaren.”
De reissector voelde altijd als één grote reisfamilie, maar er is een enorme tweedeling ontstaan
Welke risico’s loop jij als reisorganisator?
“Hetzelfde als bij elk ander reisbureau, maar ik haal wel alles uit de kast om een reis voor een ongevaccineerde om te boeken voor zover dat mogelijk is. Ik maak hierover dan ook goede afspraken met mijn agenten.”
Boek je vaak zelf pakketten?
“Ja, zeker in Azië, dat is helemaal hot op het moment. Die boekingen komen vooral binnen via ongevaccineerdenopreis.nl en toch ook via mijn Delta Holidays-website.”
Zijn jij en Romeo nog bezig met nieuwe initiatieven?
“We zijn met ‘autonoom op reis’ bezig, maar zijn nog aan het kijken hoe we het precies gaan neerzetten en invullen.”
Vertel.
“Romeo en ik zijn allebei autonoom. Iedereen is eigenlijk autonoom, je wordt namelijk autonoom geboren. Een ander woord is mens. Na je geboorte word je ingeschreven in het geboorteregister en krijg je je Burgerservicenummer, hierdoor word je ‘persoon’ en draai je mee in het systeem van de overheid. Autonoom zijn, is teruggaan naar het mens zijn. Een vorm van onafhankelijkheid, zelfstandig te werk gaan en eigen keuzes maken. Ik heb bij mijn deur ook een bordje van mijn eigen ambassade, ik werk vanuit mijn ‘eigen koninkrijk’. Ik heb ook een diplomatiek paspoort en dat werkt fantastisch.”
Wat is er tegen ‘een persoon’ te zijn?
“Alles. Met dit burgerservicenummer houdt de overheid alles van je bij en in de komende jaren gaan ze dat uitbreiden. Ook willen ze er nog veel meer aan koppelen, zoals je vaccinaties, CO2-gebruik, je reisgegevens en meer. Het is allemaal controle, controle, controle. Aan je burgerservicenummer hangt ook een trust en met deze trust betaalt de overheid de plichten die ze aan mij moeten nakomen. Ik vul die pot weer met mijn plichten als inkomstenbelasting. De overheid heeft zich bij mijn burgerservicenummer als eerste begunstigde opgesteld. Nu ik autonoom ben, is de overheid niet meer de eerste begunstigde van mijn trust, maar dat ben ik nu zelf.”
Zijn er veel Nederlanders die dit ook zo zien, liggen er kansen met een reisorganisatie?
“In juni 2022 waren er 100.000 Nederlanders die zichzelf autonoom hebben verklaard en laatst zag ik het aantal van 200.000 voorbijkomen. Met name het reizen met een diplomatiek paspoort geeft heel veel mogelijkheden voor autonomen en ongevaccineerden.”
Er zullen mensen zijn die zeggen dat je in complottheorieën geloofd.
“Ken je de kreet: ‘You will own nothing, but you will be happy’ van het WEF? De uitdrukking ‘the great resert’. Je kan zeggen dat ik in complottheorieën geloof, maar het komt steeds verder uit, dus eigenlijk zijn het geen complotten meer. Wat er vorig jaar op Schiphol
gebeurde, stond gewoon beschreven in hun plannen. Het is allemaal te raadplegen op hun websites.”
Ben je bang voor een volgend virus?
“Ja en nee, het zou me niets verbazen als er weer wat komt. Vorig jaar was er opeens de opleving van het apenpokkenvirus en ook hier was opeens een vaccinatie voor beschikbaar. Er komen nog veel meer dingen waarmee ze controle over ons uit kunnen oefenen. QRcodes, CO2-budgetten, testen, antiwitwaspraktijken, enzovoorts, daar doe ik ook niet aan mee. Dat is dan misschien wappie-gedrag. Maar ik test niet als ik ziek ben, dan duik ik mijn bed in en zeg ik mijn afspraken af. En ja, ik ben bang dat mensen weer of nog verder in hun angst schieten bij een volgend virus, een oorlog, een nieuwe crisis en ze hierdoor nog meer laten leiden door een overheid. Ze doen er alles aan om te zorgen dat je niet zelf meer nadenkt, zodat ze de controle over je kunnen krijgen.”
150 JAAR HOLLAND AMERICA LINE
“HET VERTROUWEN IN CRUISEVAKANTIES IS VOLLEDIG HERSTELD”
DOOR: DYLAN CINJEE
Holland America Line heeft eind vorige maand het 150-jarig jubileum afgetrapt in de Sociëteit aan de Maas in Rotterdam. “In 2023 hebben we gelukkig weer het vizier op de toekomst”, aldus Nico Bleichrodt (Vice President International Sales bij Holland America Line).
Nico: “Er zijn nog genoeg zaken gaande in de wereld die impact kunnen hebben op de reissector, maar ik denk dat we met elkaar kunnen concluderen dat de consument weer reislustig is geworden. We willen dus vanaf nu ook vooruitkijken.” Het is niet de eerste keer dat er wordt stilgestaan bij het 150-jarig jubileum. In oktober 2022 was het 150 jaar geleden dat het eerste schip vertrok vanuit Rotterdam, maar dit jaar bestaat de rederij officieel 150 jaar. Nico: “Op 18 april 1873 is Holland America Line officieel opgericht, toen nog onder de naam Nederlandsch-Amerikaansche StoomvaartMaatschappij. Dit jaar zullen we op 18 april ook stilstaan bij dit heugelijke feit. We zijn druk bezig met de voorbereidingen om daar een memorabel feest van te maken. Sinds kort is Holland America Line partner van de Koninklijke Roei & Zeil Vereniging Sociëteit aan de Maas. “Vorig jaar hebben we samengewerkt
tijdens het vertrek van de Rotterdam en daar is een mooi lidmaatschap uitgekomen. We hebben een contract voor drie jaar, waarbij we vrij gebruik kunnen maken van de locatie en meetings kunnen organiseren. Een mooie locatie tegenover het hoofdkantoor en de Cruise Terminal Rotterdam.”
Rijke geschiedenis
Om de rijke geschiedenis van Holland America Line te benadrukken werden er enkele belangrijke mijlpalen uitgelicht. Zo werd in 1871 het Vennootschap Plate, Reuchlin & Co opgericht en volgde een jaar later op 15 oktober 1872 de eerste vaart van Rotterdam naar New York. Op 18 april 1873 werd de NederlandschAmerikaansche Stoomvaart-Maatschappij opgericht en op 2 augustus 1898 werd de handelsnaam HollandAmerika Lijn toegevoegd, wat later is veranderd naar Holland America Line. In 1971 heeft Holland
America Line de Amerikaanse touroperator Westtours overgenomen en verhuisde naar de Verenigde Staten. Op 15 januari 1989 werd de rederij verkocht aan Carnival Corporation. In Nederland werd in februari 2007 het kantoor aan de Wilhelminakade geopend. En op 18 april 2023 zal Holland America Line officieel haar 150-jarig jubileum vieren. Uiteraard heeft Holland America Line ook zwaardere tijden gekend, onder meer tijdens de coronacrisis, maar sinds september 2022 zijn alle schepen weer operationeel.
500 miljoen per maand
Nico: “Tijdens de coronacrisis hebben we ook te maken gehad met een reductie in de vloot. De kosten voor Carnival Corporation waren $500 miljoen per maand om de schepen te pauzeren. Binnen alle rederijen zijn er schepen verkocht, waaronder vier schepen van Holland America Line. De Prinsendam werd al afgestoten volgens planning, maar daarnaast is er ook afscheid genomen van de Rotterdam, de Amsterdam, de Veendam en de Maasdam. Het waren al schepen die op de nominatie stonden om te verkopen. Pre-covid draaiden we zo goed, dat we dat proces zo lang mogelijk hebben uitgesteld, maar tijdens de crisis hebben we besloten om deze schepen zo snel mogelijk te verkopen. Inmiddels is er de nieuwe Rotterdam bijgekomen met een grotere capaciteit. Waar onder we op aantal bedden ongeveer 10% zijn teruggevallen ten opzicht van voor de crisis. We gaan voorlopig geen nieuwe schepen meer bouwen. We willen eerst weer zo snel mogelijk een gezonde business opbouwen en rendabel worden.”
Exclusieve en langere routes
Holland America Line is op dit moment ook bezig om haar positionering opnieuw te bepalen. Nico: “Er is een groot onderzoek geweest in Amerika om te kijken wie onze klantenkring precies is. We willen terug naar waar we goed in waren voor de pandemie, namelijk langere cruises en cruises met bijzondere bestemmingen. We hebben in het verleden veel zevendaagse cruises gehad, maar we willen weer meer exclusieve routes gaan aanbieden. Ook in 2024 zullen we nieuwe en langere routes gaan aanbieden. Daar hebben we ook de juiste doelgroep voor. Er is ontzettend veel concurrentie in de cruisebranche en een zevendaagse cruise door de Caribbean of door de fjorden zal er altijd blijven, maar we proberen ons nu meer te richten op de ‘empty nesters’ of de gepensioneerde koppels die meer tijd en geld hebben om exclusieve cruises te maken.”
Vertrouwen
In 2015 heeft Holland America Line onderzoek gedaan naar de Nederlandse cruisemarkt en die onderzoeken zijn het afgelopen jaar voortgezet. Nico: “In 2015 kwam naar voren dat de cruisepotentie enorm groot was. Ongeveer 30% van de Nederlanders wilde gaan cruisen. Onbekendheid met cruisen was destijds het probleem. We hadden verwacht dat door de coronacrisis het vertrouwen in cruisen een flinke deuk zou hebben opgelopen, maar afgelopen september is uit onderzoek gebleken dat nog steeds 34% geïnteresseerd is in het maken van cruise. Dat
zien we ook terug in de verkoopcijfers. Ik had niet verwacht dat het vertrouwen na de crisis direct weer terug zou zijn, maar niets is minder waar.” Op dit moment laten de cijfers zien dat vakanties over het algemeen ongeveer een maand tot drie maanden voor vertrek worden geboekt. Bij cruises wordt 46% van de boekingen ongeveer een maand tot zes maanden voor vertrekt gemaakt. “Qua naamsbekendheid staan we er goed voor. Ongeveer 80% van de 20 tot 59-jarigen is bekend met het merk Holland America Line en binnen die 80% zegt 28% het merk ‘erg goed’ te kennen. Het blijft belangrijk om het hele jaar door te adverteren om deze cijfers zo hoog te houden.”
Heritages Cruises
De viering op 18 april is niet het enige moment dat Holland America Line stilstaat bij het jubileum, zo laat Pascal Driever (Senior Sales Manager bij Holland America Line) weten. “We hebben dit jaar 48 ‘Heritages Cruises’ geselecteerd op al onze bestemmingen. Op deze cruises staan we extra stil bij het 150-jarig jubileum. Dat doen we door klassiekers terug te brengen op het menu, we serveren een speciale ‘Dutch High Tea’ iedere dag, een ‘Throwback Happy Hour’ met drankjes voor 75 cent en klassieke cruiseactiviteiten. Op iedere afvaart, ook buiten deze ‘Heritages Cruises’ serveren we een speciaal 150-jarig jubileumgalamenu en kunnen gasten meer leren over de geschiedenis van Holland America Line tijdens een vertoning van ‘The Origin Story’. Verder is er ter gelegenheid van het 150-jarig jubileum een speciale Gin gedistilleerd genaamd ‘De Lijn’ en een 150-jarig jubileumbier, beide uitsluitend verkrijgbaar op de schepen.
Fly & Cruise
Holland America Line kwam begin deze maand met een mooie promotie voor het mediterrane cruiseseizoen 2023, dat loopt van april tot november. Wie voor 28 februari 2023 via Holland America Line een cruisevakantie op de Middellandse Zee boekt, profiteert via de ‘Fly & Cruise-aanbieding’ tot 500 euro voordeel op de vliegtickets, wanneer cruise en vluchten samen worden geboekt. De Fly & Cruise-promotie geldt voor 35 mediterrane cruises, van één-week cruises tot langere cruises.
2024
Pascal: “We zijn ook alweer druk bezig met het programma voor 2024. We hebben volgend jaar vier schepen in Europa, waarvan twee uit de nieuwste Pinnacle Class. Ons vlaggenschip de Rotterdam (Pinnacle Class) vaart vanuit Rotterdam met onder meer nieuwe vaarroutes. De Zuiderdam (Vista Class) vaart een gedeelte van het seizoen vanuit Nederland. In mei en juni vertrekt het schip vanuit IJmuiden. De Oosterdam (Vista Class) vaart het hele seizoen in de Middellandse Zee met nieuwe vaarroutes, waaronder meer vertrekken vanuit Athene. De Nieuw Statendam (Pinnacle Class) begint vanuit Rotterdam en zal het seizoen vervolgen met vertrekken vanuit Kopenhagen en Reykjavik. In 2024 hebben we maar liefst 21 rondreizen vanuit Nederland. Achttien vanuit Rotterdam met de Rotterdam. Twee rondreizen vanuit IJmuiden met de Zuiderdam en één rondreis vanuit Rotterdam met de Nieuws Statendam. Het totaalaantal beschikbare bedden vanuit Nederland is daardoor 54.618. Daarnaast hebben we ook zes afvaarten met
enkel vertrek of aankomst in Nederland, dit zijn 14.598 beschikbare bedden.”
Nieuwe vaarroutes
Pascal: “We hebben naast onze populaire Fjordencruises, nieuwe vaarroutes vanuit Nederland in 2024. Onder meer een zeven-nachten-rondreis door Schotland en Noorwegen vanuit Rotterdam. Een zeven nachten Scandinavische steden-rondreis vanuit Rotterdam en een 21 nachten IJsland en Groenlandrondreis vanuit IJmuiden. Terug van weggeweest is een veertien nachten rondreis Canarische Eilanden vanuit Rotterdam. Daarnaast bieden we nieuwe vaarroutes aan vanuit Athene en hebben we een gloednieuwe ontdekkingsreis in de Middellandse Zee. Van de 150 jaar dat Holland America Line dit jaar bestaat, zijn we al 75 jaar actief in Alaska. We kennen de bestemming als geen ander en hebben op die bestemming het meest uitgebreide product. Nieuw is een 28 nachten rondreis vanuit Seattle waar vandaan je het beste Alaska kan ontdekken. Vertrek van deze cruise met de Westerdam is op 9 juni 2024.”
Vakantie Award
Tijdens het Reisgala in Hart van Holland in Nijkerk zijn op zaterdag 28 januari de Nederlandse Vakantie Awards 2023 uitgereikt. Het eerste Reisgala in drie jaar was tot de laatste stoel uitverkocht, met een recordaantal van ruim 500 gasten. Daarmee was editie 2023 het drukst bezochte gala ooit. De uitreiking van de felbegeerde Vakantie Awards vormden een onlosmakelijk onderdeel van het event. Holland America Line heeft dit jaar de Vakantie Award voor beste Cruise Rederij gewonnen.