หมวดที่ ๑ ขัตติยตระกูล ขัตติยตระกูล แปลว่า ตระกูลของพระมหากษัตริย์ หมายถึงพระมหากษัตริย์ เจ้านาย ทุกชั้น(๑) หม่อมราชวงศ์ หม่อมหลวง ตลอดจนผู้ที่ใช้ราชสกุลโดยกำเนิด ขัตติยตระกูลของไทย มีคำใช้เป็นทางการว่า ราชสกุล ราชตระกูล หรือราชนิกูล พระบรมอรรคราชบรรพบุรุษ(๒)
– บรรพบุรุษของพระมหากษัตริย์
สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก – หมายถึ ง สมเด็ จ พระบรมชนกาธิ บ ดี แห่ ง พระบาท
สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช สมเด็จพระบรมปัยกาธิราช – ปู่ทวด ตาทวด ที่เป็นพระมหากษัตริย์ สมเด็จพระบรมมหาปัยกาธิบดี, สมเด็จพระมหาปัยกาธิบดี(๓), สมเด็จพระบรมปัยกา, พระบรมไปยกา พระปัยกา พระไปยกา – ปู่ทวด พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรง
ใช้ ค ำนี้ หมายถึ ง สมเด็ จ พระปฐมบรมมหาชนก
(ดูประชุมประกาศรัชกาลที่ ๔ ภาค ๖ พ.ศ. ๒๔๐๔-
๒๔๐๗) พระเปตามหัยกา, – ปู่ทวดของเจ้านาย พระเปตามไหยกา พระมาตามหัยกา, – ตาทวดของเจ้านาย พระมาตามไหยกา (๑) เจ้านายชั้นสูง ได้แก่ สมเด็จพระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระบรมราชินี สมเด็จพระบรมราชชนก สมเด็จพระบรมราชชนนี สมเด็จพระยุพราช สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
เจ้านายชั้นรอง ได้แก่ สมเด็จเจ้าฟ้า พระองค์เจ้า (๒) ดูประชุมประกาศรัชกาลที่ ๔ ภาค ๖ พ.ศ. ๒๔๐๔-๒๔๐๗ (๓) ศัพท์บาลีว่า ปยฺยก เขียนตามแบบโบราณเป็น ไปยกา และยังมีคำอื่นๆ เช่น มหัยกา มไหยิกา อัยกา
34 3 up 33-88-7 Sep.55 .indd 34
9/7/12 8:09:42 PM