หมวดที่ ๕ เครือ่ งแต่งกาย เครือ่ งประดับ ภาชนะใช้สอย อาหาร และเครือ่ งใช้ทวั่ ไป
เครื่องแต่งกาย ราชาศัพท์
ความหมาย
ใช้แก่
ฉลองพระองค์(๑)
เครื่องแต่งกาย
– พระมหากษัตริย์ถึงพระองค์เจ้า
ฉลองพระองค์ครุย
ครุยสำหรับทรงในงาน พระราชพิธี
– พระมหากษัตริย์
ฉลององค์
เครื่องแต่งกาย
– หม่อมเจ้า
ฉลองพระองค์เครื่องต้น
เครื่องทรงในพระราชพิธี – พระมหากษัตริย์ เช่น พระราชพิธีบรม- ราชาภิเษก
เสื้อทรง
เสื้อ
– หม่อมเจ้า
พระสนับเพลา(๒)
กางเกง
– พระมหากษัตริย์ถึงพระองค์เจ้า
สนับเพลา
กางเกง
– หม่อมเจ้า
พระภูษา,(๓) ภูษาทรง
ผ้านุ่ง
– พระมหากษัตริย์ถึงพระองค์เจ้า
ผ้าทรง
ผ้านุ่ง
– หม่อมเจ้า
ผ้าวงพระศอ, ผ้าพันพระศอ
ผ้าพันคอ
– พระมหากษัตริย์ถึงพระองค์เจ้า
ผ้าวงศอ, ผ้าพันศอ
ผ้าพันคอ
– หม่อมเจ้า
พระภูษาสนับเพลา
ผ้านุ่งทับกางเกง
– พระมหากษัตริย์
พระโกไสยพัสตร์(๔)
ผ้าไหม
– พระมหากษัตริย์
พระกัปปาสิกพัสตร์(๕)
ผ้าฝ้าย
– พระมหากษัตริย์
พระอุทุมพรพัสตร์(๖)
ผ้าใยมะเดื่อ
– พระมหากษัตริย์
(๑) เมื่ อ จะกล่ า วถึ ง ฉลองพระองค์ ชุ ด ใด ให้ เติ ม คำนั้ นข้ า งท้ า ย เช่ น ฉลองพระองค์ เครื่ อ งแบบทหารบก ฉลองพระองค์ ส ากล ฉลองพระองค์จอมพล ฉลองพระองค์เต็มยศทหารบก (๒) พระสนับเพลาที่ใช้กับเครื่องบรมขัตติยราชภูษิตาภรณ์ เรียกว่า พระสนับเพลาเชิงงอน (๓) เมื่อจะกล่าวถึงพระภูษาประเภทใดก็ให้เติมคำนั้นข้างท้าย เช่น พระภูษาไหม พระภูษาโสร่ง พระภูษาฝ้าย พระภูษาโจง (๔)–(๖) พระโกไสยพัสตร์ พระกัปปาสิกพัสตร์ พระอุทุมพรพัสตร์ ๓ ชนิดนี้ เป็นคำในวรรณคดี หมายถึงผ้าเครื่องราชบรรณาการ
101 5. up 101-110-7 Sep.indd 101
9/7/12 8:29:35 PM