Atuagassiaaqqami uani ilaatigut makku pillugit atuagassaqarputit:
• SIK kikkut pillugit atava?
• SIK qanoq aaqqissuussaava?
• SIK-p allattoqarfia ilaasortanut sutigut ikiuussinnaava?
• Isumaqatigiinniartarnerit
• Feriefondi
• Socialfondi
• SIK-mi kikkut saaffigineqarsinnaasut
SIK Kalaallit Nunaanni sulisartut kattuffiisa annersaraat 5.000-init amerlanerusunik ilaasortaqartoq. Kisianni akissarsiat suliffeqarnermilu atugarisat pillugit isumaqatigiissuteqartoqassagaangat SIK-p sulisut 15.000-init amerlanerusut isumaqatigiinniuttarpai.
SIK pisortani namminersortunilu sulisut assigiinngitsorpassuarnik suliaqarlutillu sulliveqartut kattuffigaat – sulianik ilinniagaqarsimasunut ilinniagaqarsimanngitsunullu katersuuffiulluni.
SIK 1956-imi aallartippoq, taamani illoqarfinni 13-ini sulisartut peqatigiiffii ataatsimeersuarmata kattuffiup pilersinneqarfigisaanik. Taamani kattuffiup taaguutigaa ”GAS”, tassa ”Grønlands Arbejder Sammenslutning”. 1978-imili ”Sulinermik Inuussutissarsiuteqartut Kattuffiat”nik taaguuteqalerpoq, naalisarlugu ”SIK”-mik taaginnarneqartarluni.
SIK-p oqaluttuarisaanera soqutiginartoq nittartakkami www.sik.gl-imi paasisaqarfigineqarsinnaavoq, tassaniipporlu aamma filmiaraq SIK-p oqaluttuarisaanerani pisimasunik taasariaqartunik tigulaarinniffiusoq siulittaasuusimasullu ilaannik immikkut malunnaateqarsimasunik taasaqarfiusoq.
Siulittaasut eqqaaneqarmata taasariaqarpoq maanna siulittaasuusoq Jess G. Berthelsen 1990imi septembarimili ataannartumik maannamut siulittaasuusimammat.
Ukiut ingerlaneranni SIK Kalaallit Nunaanni inuiaqatigiit ineriartortinneqarneranni nukittuumik eqeersimaartumillu akuuleriartorsimavoq.
Soorlu nunaqavissut tikisitallu akissarsiaasa assigiittussaatitaalerannut sunniuteqaqataalluinnarsimavoq. Aningaasaateqarfiit pingaaruteqartut pilersippai, tassa qaammarsaanermut ilinniartitaanermullu aningaasaateqarfik, sulinngiffeqarluni angalanissamut aningaasaateqarfik minnerunngitsumillu isumaginninnermut aningaasaateqarfik, ilaatigut perulunnartumik napparsimasut qanigisaminnit ingiaqatigineqarnissaannut aningaasaliisartoq. Aamma sulisartut højskoliannik pilersitseqataasimavoq soraarnerussutisiassanullu aningaasaateqarfik SISA pilersitaralugu.
SIK taamaalilluni Kalaallit Nunaanni inuiaqatigiinni nukittuumik eqeersimaartumillu akuujuarpoq –aammami sulinermik inuussutissarsiuteqartut ilarparujussuinut sullissisuugami.
SIK-p aaqqissuussaanera imaappoq: Ataatsimeersuarneq
Nakkutilliisoqarfik
Siulersuisuunerit
Peqatigiiffiit
Attaveqaatit
SIK-p Inuusuttai
Sulisut sinniisaat
SIK-p allattoqarfia
Ataatsimeersuarneq kattuffimmi oqartussaasut qullersaraat.
Tassani peqataasarput SIK-mi peqatigiiffiit aamma SIK-p Inuusuttaasa aallartitaat kiisalu kattuffiup siulersuisuuneri.
Ukiut sisamakkaarlugit ataatsimeersuartoqartarpoq siunnersuutit assigiinngitsut aalajangiiffigineqartarlutik, tassanilu aamma siulittaasumik siulittaasullu tullianik kiisalu siulersuisuunernut ilaasortassanik allanik qinersisarput.
Kattuffiup malittarisassaanik allanngortitsisinnaaneq ataatsimeersuarnerup oqartussaaffigaa. Malittarisassat atuuttut nittartakkami www.sik.gl-imi atuarneqarsinnaapput.
Ataatsimeersuarnerit akornanni nakkutilliisoqarfik ataasiarluni ataatsimiittarpoq, tassani peqatigiiffiit aamma SIK-p Inuusuttai tamarmik ataatsimik peqataatitaqartarlutik, siulersuisuunerillumi peqataasarlutik.
Nakkutilliisoqarfiup ilaatigut suliassarai ataatsimeersuarnerit akornanni SIK-p ingerlatsinera pillugu aalajangigassaasinnaasunik aalajangiisassalluni, siulersuisuunerit sulinerat ataatsimeersuarnermi nakkutilliisoqarfimmilu aalajangikkat naapertorlugit ingerlanersoq nakkutigissallugu kiisalu kattuffiup iluani suliffeqarnermilu pissutsit assigiinngitsut oqaluuserissallugit.
SIK-p siulersuisuuneri tassaapput siulittaasoq, siulittaasup tullia siulersuisuunernullu ilaasortat arfineq-marluk, tamarmik ataatsimeersuarnermi qinigaasut.
Siulittaasoq siulittaasullu tullia piffissaq tamaat SIK-mi sulisuupput, kattuffiullu malittarisassai naapertorlugit Nuummi najugaqassallutik.
Siulersuisuunerit kattuffiup ataatsimeersuarnerisa akornanni kattuffimmi siulersortaapput.
Kikkut siulersuisuunernut ilaasortaanersut nittartakkami www.sik.gl-imi takuneqarsinnaapput uani: ”SIK pillugu”.
Peqatigiiffiit SIK-mut atasut nunami tamarmi 20-upput. Peqatigiiffiit tamarmik immikkut siulersuisoqarput malittarisassaqarlutillu, tamarmillu immikkut ilaasortat akiliutaasa peqatigiiffiup nammineq suliniutaanut atorneqartussat angissusissaannik aalajangiisarput.
Peqatigiiffiit isumagisassaat pingaarnerit:
1. Sumiiffimmi ilaasortanut attaveqarneq.
2. Sumiiffimmi sulisitsisunut attaveqarneq.
3. Suliffinni assigiinngitsunik sulisut sinniisaannik toqqaasoqartarnissaa sulisullu sinniisaasa taakkua ataavartumik attavigisarnissaat.
4. Ilaasortassarsiornissaq.
Peqatigiiffiit qanoq attavigineqarsinnaanerannik paasissutissat (e-mailikkut, telefonikkut il.il.) SIK-p nittartagaaniipput, ww.sik.gl-imi uani: ”Attavigitigut > Peqatigiiffiit”.
Illoqarfinni nunaqarfinnilu SIK-mut ilaasunik peqatigiiffeqanngitsuni attaveqaatinik toqqaasoqartarpoq, tamanna peqatigiiffiup qaninnerup isumagisarlugu. Attaveqaatit taakkua isumagisassaasa ilagaat ilaasortanut nunaqqataasunut attaveqaataanissaq, aammali peqatigiiffimmut qaninnermut aamma SIK-p allattoqarfianut attaveqaataanissaq.
SIK-p Inuusuttau kattuffimmi immikkoortortaqarfiuvoq nunamut tamarmut atuuttoq SIK-mut ilaasortaasunut inuusunnernut ilinniartuusunullu suleqatigiiffiusoq.
SIK-p Inuusuttai namminneq siulersuisoqarput malittarisassaqarlutillu. Malittarisassaat uani atuarneqarsinnaapput: www.sik.gl. Siulersuisut saniatigut aamma attavigineqarsinnaapput attaveqaatit illoqarfinni nunaqarfinnilu assigiinngitsuni toqqarneqarsimasut.
SIK-p siunertaasa ilagaat sulisartut inuusuttut ilinniartuusullu atugarisaasa pitsanngorsarneqarnissaat pillugu politikkikkut sunniiniartarnissaq.
Sulisut sinniisaasa suliffinni assigiinngitsuni atuunnerat SIK-p suliaanut pingaartunut ilaavoq. SIK-p isumaqatigiissutai malillugit sulisuusut sinniisaat nunami tamami 370-it missaanniipput.
Sulisut sinniisaasa taakkua isumagisassaat pingaarneq tassaavoq sulisut suliffimminni soqutigisaannik aallussinissaq, aammali sulisitsisunut attaveqarluarnissaq peqataaffigissallugu.
Pingaartinneqarportaaq sulisut sinniisaasa sulisitsisunik isumaqatiginninniartarnernut akuutinneqartarnissaat. Isumaqatigiinniutissanik piareersaanerni peqataatinneqartarput, aammali isumaqatigiinniarnernut ilaatinneqarajullutik.
SIK-p nittartagaani www.sik.gl-imi ”Isumaqatigiissutit” ataanni sulisut sinniisoqarnerannik aaqqissuussineq pillugu isumaqatigiissut pineqarsinnaavoq.
Tassani aalajangersakkat erseqqinnerusut atuarneqarsinnaapput, soorlu sulisut sinniisaat sunik pisinnaatitaaffeqarlutillu pisussaaffeqarnersut.
Aammattaaq nittartakkami tassani pineqarsinnaavoq sulisut sinniisaasa toqqakkat nuna tamakkerlugu allattorsimaffiat. Allattorsimaffik taanna sulisut sinniisaasa taarseraannerat ilutigalugu iluarsineqallattaavoq.
SIK-p allaffiata Nuummiittup kattuffik ataatsimut isigalugu sullitaraa siulersuisuunernut allattoqarfiulluni ilaasortanillu sullissisuulluni. Tassani makku suliarineqartarput:
1. Akissarsiatigut atorfeqarnikkullu atugarisat pillugit ilaasortanik siunnersuineq.
2. Suliffimmi ajornartorsiutit saaffiginnissutaasut pillugit ilaasortanik siunnersuineq.
3. Sulisut sinniisaannik siunnersuineq.
4. Sulisartut peqatigiiffiinik attaveqaatinillu siunnersuineq.
5. Isumaqatigiinniarnernik piareersaaneq ingerlatsinerlu, siulittaasoq aamma siulittaasup tullia suleqatigalugit.
6. Aningaasaateqarfiit ukua ingerlanneqarneri: Qaammarsaanermut ilinniartitaanermullu aningaasaateqarfik (QIA), Sulinngiffeqarluni angalanermut aningaasaateqarfik (feriefondi) aamma Isumaginninnermut aningaasaateqarfik (socialfondi).
7. Inatsisissat il.il. pillugit tusarniaanernut akissusiortarneq.
Allattoqarfimmi kikkut sulisuunersut sunillu suliassaqarnersut www.sik.gl-imi takuneqarsinnaapput quppernermi uani: “Attavigitigut > SIK-p allattoqarfia”.
Kalaallit Nunaanni suliffeqarnermi pissutsit SIK-mi ilisimaarineqarput, taamaattumillu kattuffiup siunnersortitut sulisorisai pisariaqartitsisoqalersillugu siunnersuinissamut ikiuunnissamullu piukkunnarluarlutik.
SIK-mut ilaasortaagaanni soorlu makkunatigut ilinniarsimasunik misilittagalinnullu siunnersortissarsillunilu ikiortissarsisoqarsinnaavoq:
• Atorfininnermut allagartaq (atorfininnermut isumaqatigiissut) atsiortinnagu SIK-mut misissortinneqarsinnaavoq.
• Akissarsiatigut atorfinitsinneqarnikkullu atugassarititaasut isumaqatigiissutinut naapertuunnersut misissortinneqarsinnaapput.
• Soraarsitaagaanni tamanna tunngavissaqarluarnersoq nalilersortinneqarsinnaavoq.
• Feeriarneq pillugu inatsit naapertorlugu feriepengesiassaraluanik pissaqartinneqanngikkaanni imaluunniit sulinngiffeqartinneqanngikkaanni.
• Sulinermi ajoquseraanni tamatumalu nalunaarutiginissaanut ikiorneqarusukkaanni.
SIK-p suliassaasa pingaartut ilagaat sulisitsisunik assigiinngitsunik isumaqatiginninniartarnissaq –akissarsiatigut sulinermilu atugarisatigut pitsaasunik isumaqatigiissuteqarnissaq siunertaralugu.
Sulisitsisut SIK-p taamatut isumaqatigiissuteqarfigisimasai assigiinngitsorpassuupput. Soorlu makkuupput: Namminersorlutik Oqartussat kommunillu, Danmarkip naalagaaffia, Air Greenland, Royal Arctic Line, Grønlands Erhverv, Royal Greenland kiisalu aalisakkeriviillu allat arlallit.
Suliffeqarfiit taaneqartut ilaannik isumaqatigiissutit aamma assigiinngitsut arlaliupput – sulisoqatigiiaanut assigiinngitsunut tunngasut. Soorlu Namminersorlutik Oqartussanik isumaqatigiissutit assigiinngitsut sulisoqatigiiaanut immikkoortunut tunngasut 18-iupput.
SIK-p siulittaasua imaluunniit siulittaasuata tullia SIK sinnerlugu isumaqatigiinniarnerni siulersortaasarpoq. SIK-p allattoqarfianit siunnersorti ataaseq marlulluunniit isumaqatigiinniaqataasarput, taamatullu aamma sulisut sinniisaannik peqataasoqarajuppoq.
Isumaqatigiissutit atuuttut SIK-p sulisitsisullu assigiinngitsut isumaqatigiissutigisimasaat www.sik.gl-imi quppernermi ”Isumaqatigiissutit”-ni aaneqarsinnaapput.
Sulisitsisut SIK-llu isumaqatigiissuteqarneratigut Qaammarsaanermut Ilinniartitaanermullu aningaasaateqarfimmik pilersitsisoqarsimavoq. Aningaasaateqarfik nammineq siulersuisoqarpoq
Namminersorlutik Oqartussat aamma SIK-p toqqagaannik.
Aningaasaateqarfik qaammarsaanikkut ilinniartitsinikkullu siunertanut assigiinngitsunut aningaasaliisarpoq, soorlu sulisut sinniisaannik pikkorissaanernut.
Pikkorissarnerit suut neqeroorutaasut nittartakkami www.sik.gl-imi quppernermi ”Sulisut sinniisaat”ni takuneqarsinnaapput peqataaniarlunilu nalunaarfissamik tassani aallertoqarsinnaavoq.
Aningaasaateqarfiup tapiiffigisartagaasa ilagaat SIK-p siulittaasuata tulliata illoqarfinnut assigiinngitsunut angalasarneri ilaatigut sulisartut peqatigiiffiini SIK-mut atasuni siulersuisut pikkorissariartorlugit. Aamma tamatumunnga atatillugu suliffeqarfiit pulaarneqartarput sulisuilu ataatsimeeqatigineqarlutik ilaatigut isumaqatigiissutit pillugit paasissutissinniarlugit. Innuttaasunillu ataatsimiisitsisoqartarpoq SIK-p suliniutai pillugit paasissutissiiffiusunik.
Ikerasammi innuttaasunik ataatsimiisitsineq
Isortumi innuttaasunik ataatsimiisitsineq
Uummannami innuttaasunik ataatsimiisitsineq
Sulisitsisut SIK-llu isumaqatigiissuteqarneratigut Sulinngiffeqarluni Angalanermut aningaasaateqarfimmik (feriefondimik) pilersitsisoqarsimavoq. Aningaasaateqarfik nammineq siulersuisoqarpoq Namminersorlutik Oqartussat aamma SIK-p toqqagaannik.
Ukiut tamaasa ilaqutariippassuit Kalaallit Nunaanni imaluunniit Københavnimut angalanissamut SIK-p feriefondianit aningaasaliiffigineqartarput aaqqissuussinerit marluusut arlaat atorlugu –ukioq allortarlugu akiliunneqarluni angalasinnaaneq tunngavigalugu imaluunniit makitsinikkut angalanissamik pissarsisimallutik.
Ukioq allortarlugu akiliunneqarluni angalanerit:
Sulisut ilaat isumaqatigiissutit malillugit ukioq allortarlugu akiliunneqarlutik angalasinnaatitaapput. Tassani pineqarput qaammammusiallit Namminersorlutik Oqartussani kommunimiluunniit sulisut makku:
1. Niuernermi allaffinnilu sulisut
2. Meeqqerisut isumaginninnermilu ikiortit
3. Peqqinnissamut ikiortit aamma ikorfartortit
4. Oqalutsit nutserisullu
Taamatuttaaq Danmarkip naalagaaffia SIK-lu isumaqatigiissuteqarsimapput niuernermi allaffinnilu sulisut ukioq allortarlugu akiliunneqarlutik angalasinnaatitaassasut.
SIK-ip isumaqatigiissutai malillugit akissarsiaqartinneqartut – sulisunut quppernerup matuma siuliani taaneqartunut ukioq allortarlugu akiliunneqarlutik angalasinnaasunut ilaanngitsut – ilaquttatik ilagalugit angalanissamut qinnuteqarsinnaapput makitsinikkut pissarsiarisinnaasaminnik.
Angalanernut taakkununnga qinnuteqarsinnaaneq ukiut tamaasa 15. juunimit 1. septembarimut ammasarpoq. Taava ukiumi tulliuttumi akiliunneqarlutik angalasussanngortut makitsinikkut toqqarneqartarput.
SIK-mi siunnersortit ilaat makitsisuusarpoq sulisut sinniisaannik toqqakkanik ilaqarluni. Tamannalu pisarpoq eqqartuussisumik alaatsinaattoqarluni.
Akiliunneqarluni angalanerit assigiinngitsut marluk (ukioq allortarlugu akiliunneqarluni angalanerit aamma makitsinikkut angalanerit) tamaasa pillugit uku maluginiakkit:
• Qinnuteqarneq qarasaasiakkut toqqaannartumik pissaaq immersugassamik immersuinikkut.
• Feriefondip siulersuisui malittarisassiorsimapput (piumasaqaateqarput) akiliunneqarluni angalanissanik tunniussinermi malinneqartussanik. Taakku uani atuarneqarsinnaapput: www.sik.gl
• Akiliunneqarluni angalanissamik qinnuteqassagaanni SIK-mut ilaasortaanissaq isumaqatigiissutit ilaanni piumasarineqarpoq. Tamatuma sulisut kikkut pineqarnersut www.sik.gl-imi atuarneqarsinnaavoq.
• SIK-p allattoqarfia Feriefondimik ingerlatsisuuvoq. Akiliunneqarluni angalanissamut periarfissaqarnerluni paaserusukkaanni SIK-p allattoqarfianut saaffiginnittoqarsinnaavoq.
Isumaginninnermut aningaasaateqarfiit SIK-p isumaqatigiissutai malillugit sulisut qinnuteqarfigisinnaasaat marluk atuupput. Ukuupput: SIK-p aamma Namminersorlutik Oqartussat kommunillu isumaginninnermut aningaasaateqarfiat aamma SIK-p Royal Greenlandillu isumaginninnermut aningaasaateqarfiat.
SIK-p allattoqarfia aningaasaateqarfinnik ingerlatsisuuvoq. Qinnuteqaatit takkuttut tassani misissorlugillu suliarineqartarput. Aningaasaateqarfiillu sutigut ikiorsiisinnaanerannik paasisaqarusukkaanni SIK-p allattoqarfia saaffigineqariaannaavoq.
Aningaasaateqarfinnut qinnuteqarniaraanni qarasaasiakkut toqqaannartumik immersugassaq atorneqassaaq. Immersugassaq www.sik.gl-imiippoq quppernermi “Isumaginninnermut aningaasaateqarfiit”-ni.
SIK-P AAMMA NAMMINERSORLUTIK OQARTUSSAT KOMMUNILLU ISUMAGINNINNERMUT ANINGAASAATEQARFIAT:
SIK-p isumaqatigiissutai malillugit Namminersorlutik Oqartussani, kommunini Danmarkillu naalagaaffiani sulisuusut – kiisalu suliffeqarfinni allani aningaasaateqarfimmut tassunga akilersueqataajumallutik isumaqatigiissuteqarsimasuni sulisuusut – isumaginninnermut aningaasaateqarfimmut qinnuteqarsinnaapput.
SIK-p nittartagaani takuneqarsinnaavoq suliffeqarfiit isumaginninnermut aningaasaateqarfimmut akilersueqataajumallutik isumaqatigiissuteqarsimasut taakku suunersut.
Suliffeqarfiit akilersueqataajumallutik isumaqatigiissuteqarsimasut ilaanni sulisuusut aningaasaateqarfimmit ikiorserneqassagunik SIK-mut ilaasortaanissaat piumasaqaataavoq. Suliffeqarfiit taakkua allattorsimaffianni SIK-p nittartagaani takuneqarsinnaasumi suliffeqarfiit suut tamatuminnga piumasaqarnersut.
IKIORSIISSUTISSAT SUUT QINNUTIGINEQARSINNAAPPAT?
a. Qanigisap perululluni napparsimanerani. Ilaatigut timmisartukkut umiarsuakkullu bilitsissanik akiliussisoqarsinnaavoq qanigisaq perululluni napparsimasoq napparsimmavimmut uninngavigisassaanut ingiaqatigiumallugu. Aammattaaq hotelimi ineqarnermut, sulinngikkallarnermi isertitatigut annaasaqaatinut Københavnimiinnermilu angalassutissamik rejsekortimut akiliussisoqarsinnaavoq.
b. Illoqarfimmut allamut erniartortumut ingiaqataaneq.
Timmisartukkut umiarsuakkullu bilitsissanik akiliussisoqarsinnaavoq, taamaalilluni anaanaasup illoqarfimmi allamiilluni erninerani angajoqqaaqataasoq najuussinnaaniassammat.
c. Isaruartaarneq imaluunniit isaruartaaqqinneq, nammineq pissanik imaluunniit qitornarisat pissaannik.
d. Qanigisap ilerranik angerlaassineq.
Isumaginninnermut aningaasaateqarfiup siulersuisui malittarisassiorsimapput ikiorsiissuteqartarnermi malinneqartussanik. Malittarisassat taakku uani atuarneqarsinnaapput: www.sik.gl > Isumaginninnermut aningaasaateqarfiit.
SIK-P AAMMA ROYAL GREENLANDIP ISUMAGINNINNERMUT ANINGAASAATEQARFIAT:
Royal Greenlandimi sulisut aningaasaateqarfimmit ikiorserneqarnissamik, soorlu qanigisap perululluni napparsimanerani ingiaqataanissamut akiliunneqarnissamik, qinnuteqarsinnaassagunik SIK-mut ilaasortaasussaapput.
Isumaginninnermut aningaasaateqarfiup siulersuisui malittarisassiorsimapput ikiorsiissuteqartarnermi malinneqartussanik. Malittarisassat taakku uani atuarneqarsinnaapput: www.sik.gl > Isumaginninnermut aningaasaateqarfiit
SIK-p nittartagaani www.sik.gl-imi iluatinnartunik paasissutissarpassuaqarpoq. Tamakku eqikkarlugit ima taagorneqarsinnaapput:
• SIK-p peqatiigiiffiillu malittarisassaat.
• Allattoqarfimmut peqatigiiffinnullu attaveqassagaanni kikkut saaffigisassaanersut.
• SIK-p sulisitsisullu isumaqatigiissutaat atuuttut.
• Inatsisit suliffeqarnermut attuumassuteqartut allattorsimaffiat.
• Suliffeqarnermut tunngatillugu SIK-mit kajumissaarutit.
• Suliffeqarnermut tunngatillugit apeqqutigineqarajuttut – taakkununngalu akissutit.
• Nutaarsiassat oqaaseqaatillu, SIK-mit iliuuserisartakkanut tunngasut kattuffiullu siuttuisa inuiaqatigiinni pissutsinik nalilersuisarneri.
SIK aamma Facebook-eqarpoq pisussanik pisartunillu sulisartut kattuffianni ilaasortarpassuit soqutigisinnaasaannik assigiinngitsunik allagarsiivittut atorneqartumik. Aamma nittartakkami nutaarsiassat Facebookikkut siammarneqarajupput.
ILAASORTANNGORTOQARTARPA?
Ilaasortanngorniarluni immersugassaq www.sik.gl-imi quppernermi “Ilaasortanngorit”-mi pineqarsinnaavoq.
Aamma suliffigisami sulisut sinniisaannut saaffiginnilluni imaluunniit sumiiffimmi sulisartut peqatigiiffiannut saaffiginnilluni ilaasortanngorniartoqarsinnaavoq.
Telefoni: 32 21 33
Ataasinngornermit tallimanngornermut nal. 9-13. Pingasunngornikkulli telefoni matoqqasaarpoq.