.MERENP DOORLATEN OF WEERKAATSEN? ‘EEN DUIK IN HET LABO Ivo KERSMAEKERS Akoestiek is één van de discipLines in theater die met veeL mysterie maar ook met beunhazerij zijn omgeven.Toegegeven, met wat ervaring en natte vingerwerk hebben we in het verLeden at aardige resu[taten geboekt. Het is gekend dat we met wat sLim opgehangen doeken de nagaLmtijd van een ruimte kunnen inkorten. Ook proberen we weL eens een zaaL met doeken in twee te verde[en, in de hoop dat er niet te veet Lawaai van de ene naar de andere kant doordringt. Tot sLot wiLLen we graag die LeLijke Luidsprekers verstoppen, maar dan giLLen aLLe geLuidstechnici dat dit echt niet kan. Is dat weL zo? Is dat meetbaar? Wat is de beste opLossing?
Wij gingen op zoek naar info bij de speciahsten ter zake: het Laboratorium voor Akoestiek en Thermische Fysica van de KathoUeke Universiteit Leuven. Professor Lauriks en Dr. Keders reikten ons verschifiende mogeLijkheden aan:
Test op Luchtweerstand: Men baast lucht door een staat, en meet hoeveet er door komt. Deze hoeveetheid kan een aanwijzing geven over de doortaatbaarheid voor getuid. Er werd afgeraden om deze test uit te voeren, enerzijds omdat het geen genormeerde test is, anderzijds omdat we uit ervaring at wet weten wetke stoffen weinig getuid doortaten. Het is dus aangewezen om op die stoffen uitgebreidere testen te doen.
Isolatie test kamer
Doordat de meetmethode genormeerd is, is het mogetijk om verschittende materiaten te vergetijken. De resuttaten worden weergegeven op een curve van dB tegenover frequentie. Wij tieten een meertagig isotatie gordijn meten. Dit btijkt zeer goed te scoren in de mid, mid-hoge en hoge frequenties. Het btijft moeitijk om de bassen tegen te houden.
De Buis van Kundt: Deze proef werd in 1866 ontwikketd door de Duitse natuurkundige August Kundt. Een doorzichtige buis wordt horizontaat opgestetd met aan één kant een tuidspreker en aan de andere kant een beweegbare afstuiter. In de buis strooit men een fijn poeder. Ats de tuidspreker een intensieve toon produceert en de afstuiter wordt heen en weer bewogen, is duidetijk te zien dat bij sommige tengtes van de tuchtkotom het poeder zich op regetmatige afstanden verzamett, terwijt het daar tussenin snet heen en weer beweegt, en dus wordt weggeduwd. In een moderne variant dient de buis van Kundt om op een goedkope manier de absorberende eigenschappen van een materiaat te meten. Deze proef is veet eenvoudiger dan een test in een gatmkamer, maar geeft wat minder betrouwbare resuttaten.
‘Impedance tube’
=
p cos(wt
—
kx)
SWR
Ç0Q)]
+ p COS(wt + kx)
=
E Pmin
Vr
=T=.-=
p
1
:Ezj frq’,)
Curve isotatiedoek
GeLuidsabsorptie:
-r 1 7)
1
Pt
Om de nagatmtijd van een kamer te verminderen is het nodig getuid te absorberen, in ptaats van te weerkaatsen. Dit kan door in een gatmkamer materiaten te brengen en het verschit te meten in tijd die er nodig is om een testgetuid te taten uitsterven. Deze testmethode staat beschreven in ISO 354 en moet worden uitgevoerd in een gestandaardiseerde gatm kamer.
Vr
SWR1 SWR+1
Buis van Kundt
GeLuidsisoLatie: Tussen twee kamers ptaatst men een staat, met in de ene kamer een getuidsbron, en in de andere een meetmicrofoon. Het votume van de kamers, de grootte van de doorgang en de manier van meten wordt beschreven in de norm ISO 140 3. —
Gatmkamer
PROSCENIUM: ABSORBEREN, DOORLATEN OF WEERKAATSEN?