medisch ^^^ medisch ^^^ medisch ^^^ medisch ^^^ medisch de geschreven door Deze rubriek is sie van de NKBV. Medische Commisar medisch@nkbv.nl Vragen? Mail na.nl/kenniscentrum of kijk op Nkbv Medisch. onder het kopje
BEVRIEZING OP DE LOER Het is een prachtige dag om te skiën: een strakblauwe lucht, het is windstil en er schijnt een lekker zonnetje. Je zou niet zeggen dat het -20˚C is. Bij de lift krijgen we de waarschuwing: “You have frostnip on your cheekbones and should not go up without protecting that!” We hebben pas één afdaling gedaan en nu al is de huid over onze jukbeenderen bevroren.
W
anneer je naar de bergen of koude gebieden gaat, moet je oppassen voor bevriezing en is het verstandig om je aan een aantal regels te houden (zie de opsomming hiernaast). Bij de meest milde vorm van bevriezing is de huid bleek, gevoelloos en bij het opwarmen zeer pijnlijk. Wanneer je het letsel bijtijds ontdekt, herstelt het zonder restschade. Is er sprake van een bevriezingsletsel, dan moet dat lichaamsdeel zo snel mogelijk worden opgewarmd in een waterbad van 40 tot 42 graden gedurende 15 tot 30 minuten. Nog belangrijker is dat het bevroren lichaamsdeel niet opnieuw bevriest omdat de kans op blijvende schade dan heel groot is. Om deze reden moet je het lichaamsdeel pas ontdooien
als je kunt garanderen dat het niet weer opnieuw bevriest. Bovendien moet je het bevroren lichaamsdeel beschermen tegen verder afkoelen en mechanische schade (wrijving, stoten). Zo kan een spalk (SAM® splint) ervoor zorgen dat het lichaamsdeel niet meer kan bewegen. Daarnaast kun je het best drie keer per dag 400 milligram ibuprofen innemen. Zorg verder voor transport naar een ziekenhuis waar ze dit soort letsels kunnen behandelen. Het allerbelangrijkst is natuurlijk dat je bevriezingsletsel voorkomt. Als je de volgende regels aanhoudt en weet hoe je moet handelen als er toch een bevriezingsprobleem is ontstaan, kun je erger voorkomen.
Workshop
Onderkoeling en koudeletsel In januari en februari 2015 kun je bij de NKBV de drie uur durende workshop Onderkoeling en koudeletsel volgen. Je gaat dan uitgebreid in op de gevaren van extreme kou, onderkoeling en het letsel dat je kunt oplopen. Er is aandacht voor de risicofactoren en hoe je je lichaam het best tegen kou beschermt. En dan hoeven de omstandigheden niet eens zo extreem te zijn. Onderkoeling ligt in de bergen altijd op de loer, zeker wanneer tijdens het toerskiën of freeriden iemand gewond raakt. Raken je vingers, tenen of je gezicht beschadigd door kou, dan kan dat tot langdurige problemen leiden. Het is dus beter om dat te voorkomen. De workshop is geschikt voor iedereen die in de bergen wandelt of klimt.
Hoe voorkom je bevriezingsletsel?
• Voorkom zweten. Zorg voor een normale kerntemperatuur en vochthuishouding. • Beperk het gebruik van medicatie en middelen die de doorbloeding van ledematen beperken, zoals bètablokkers. • Bescherm alle huid (ook de hoofdhuid) tegen de kou en houd je huid droog. • Zorg voor voldoende doorbloeding van je ledematen en vermijd dus verstikkende kleding of strak zittende schoenen. • Eet voldoende. • Gebruik chemische hand- en voetwarmers. • Controleer je lichaam regelmatig op tekenen van koudeletsel en houd elkaar in de gaten. • Vermijd temperaturen onder de -15˚C of beperk de duur van de blootstelling aan deze temperaturen. • Alpinisten die hoger dan 7500 meter gaan, doen er verstandig aan zuurstof te gebruiken. Zuurstof zorgt ervoor dat de bloedvaten wijder blijven, waardoor de huid beter doorbloed blijft en daardoor minder snel bevriest.*
Lezing Onderkoeling en Koudeletsel
Tijdens de Bergsportdag Winter op 16 november in Zoetermeer geeft de Medische Commissie een lezing over onderkoeling en koudeletsel. Kijk voor meer informatie op Bergsportdag.nkbv.nl. *[Noot van de Hoogtelijnredactie:] Een beklimming met extra zuurstof is volgens de NKBV Commissie Expedities Alpiene Topsport (CEAT) niet by fair means. Uit veiligheidsoogpunt is het meenemen van zuurstof als noodvoorziening wel aan te raden.
winter Reizen & Cur su en
Kijk voor meer informatie op Bergsportreizen.nl en klik op Workshops.
TEKST REMCO BERENDSEN | HOOGTELIJN 5-2014 |
61