earline
Meer potentieel dan ooit Met een breed aanbod innovatieve uitvoeringen
vakblad voor de totale hoorbranche, zomer 2022
Een uitstekende selectie aan levensveranderende technologie Kiezen voor Oticon More™ was nog nooit zo makkelijk. Met twee nieuwe innovatieve miniBTEuitvoeringen, staat een complete familie aan bewezen hoortoestellen klaar. Gereed om meer cliënten dan ooit buitengewone geluidskwaliteit aan te bieden en klaar om hen toegang te geven tot geluid dat ze nodig hebben. Daarnaast toont nieuw bewijs aan dat in realistische situaties Oticon More langdurige luisterinspanning drastisch vermindert met 30%* en dat het tegelijkertijd de hersenen toegang geeft tot meer geluid! Wie kan zich meer wensen?
*Zoals blijkt uit geavanceerde pupillometrietests in Murmu Nielsen, R. & Ng, E. 2021. Reducing sustained listening effort: Oticon More new evidence. Oticon Whitepaper
OTINL-202205-0537
NIEUW
vakblad voor de totale hoorbranche, zomer 2022 www.earline-magazine.nl
NIEUW
FLUISTERVIOOL gaf het antwoord
MUZIEK
&
GEHOOR
Zo KLINKT de toekomst
Invloed muziek POSITIEF Ik ZING weer zuiver
VOOR PROFESSIONALS
Voldoet uw huis al aan het nieuwe bouwbesluit?
Vanaf 1 juli 2022 is een rookmelder verplicht op elke verdieping in huis.
Slim is nog nooit zo eenvoudig geweest De Cochlear™ Nucleus® Kanso® 2-geluidsprocessor is ontworpen voor een actieve levensstijl en combineert onze nieuwste connectiviteitsfuncties en bewezen technologie voor hoorprestaties1-4 met een eenvoudig4 en duurzaam5 alles-in-één ontwerp, waardoor uw patiënten de vrijheid hebben om te horen, waar het leven hen ook brengt.
De nieuwe wetgeving houdt in dat alle woonlagen van een woning zijn voorzien van een rookmelder. Dit geldt ook voor besloten ruimtes waar een vluchtroute doorheen loopt. Maar waar moeten de rookmelders precies hangen?
Zwart Chocoladebruin
Leigrijs
www.cochlear.nl 1. Mauger SJ, et al. Clinical evaluation of the Nucleus 6 cochlear implant system: performance improvements with SmartSound iQ. Int J Audiol. 2014, Aug; 53(8): 564-576. [Sponsored by Cochlear]. 2. Mauger SJ, et al. Clinical outcomes with the Kanso off-theear cochlear implant sound processor. Int J Audiol. 2017, Apr;56(4): 267-276. [Sponsored by Cochlear]. 3. Wolfe J, et al. Benefits of Adaptive Signal Processing in a Commercially Available Cochlear Implant Sound Processor. Otol Neurotol. 2015 Aug;36(7):1181-90. 4. Cochlear Ltd. D1660797. CP1150 Sound Processor Interim Clinical Investigation Report. January 2020. 5. Cochlear Ltd. D1650520 CP1150 Mechanical Design Verification Summary Report. Dit materiaal is bedoeld voor medische professionals. Als u een eindgebruiker bent, vraag uw medische professional om advies over behandelingen voor gehoorverlies. Resultaten kunnen variëren en uw medische professional zal u adviseren over de factoren die van invloed kunnen zijn op uw resultaat. Lees altijd de gebruiksaanwijzing. Niet alle producten zijn in alle landen verkrijgbaar. Neem contact op met uw lokale vertegenwoordiger van Cochlear voor productinformatie. De Cochlear Kanso 2-geluidsprocessor is compatibel met Apple- en Android-apparaten. De Cochlear Nucleus Smart App is verkrijgbaar in de App Store en Google Play. Ga voor informatie over compatibiliteit naar www.cochlear.com/compatibility. Cochlear, 科利耳, コクレア, 코클리어, Hear now. And always, Nucleus, Kanso, Advance Off-Stylet, AutoNRT, Contour Advance, Custom Sound, Freedom, Hugfit, Hybrid, NRT, SmartSound, True Wireless, het elliptische logo en merken met een ® of ™ symbool, zijn handelsmerken of geregistreerde handelsmerken van Cochlear Limited (tenzij anders vermeld). © Cochlear Limited 2020. D1784824 V2 2020-10 Dutch Translation of D1777148 V2 2020-10
Zandblond
Zilver
Daar weten onze monteurs alles van. Zij installeren onze bereikbaarheids- en veiligheidssystemen volgens de nieuwe regelgeving. Met het systeem van Multi Care Systems voldoet u aan alle eisen.
COLOFON uitgever LT Media BV Frank Smits Algemeen directeur frank.smits@ltmedia.nl Loes Brussen Business strateeg hoofdredactie Anneke Pastoor anneke.pastoor@ltmedia.nl eindredactie Marie-Catrien van Deijck redactie René van der Wilk Jan de Laat Wendelina Timmerman Lola Hamers Pieter de Leeuw Martijn Plantinga webredactie Emma Hofstede webredactie@ltmedia.nl vormgeving Christel Giezen Brigitte van Mierlo fotografie Loek Peters Miranda Becker Hoff Paul van der Wal cover Anne Reinke, iStock, Sander Boer, Marieke Odekerken sales & marketing Eric Smid eric.smid@ltmedia.nl Mandy Mooren mandy.mooren@ltmedia.nl
Muziek Muziek heeft een positieve invloed op ons. We voelen ons opgewekt, enthousiast en verbonden als je ernaar luistert, zelf muziek maakt of zingt. Dat straalden ook de muzikanten uit die bij ons ‘Vakgenoten in gesprek’ aan tafel schoven. Totdat er gehoorverlies optreedt, want muziek is juist bij deze beroepsgroep een belangrijk onderdeel van het leven en van de identiteit. Een hoboïst en rapper met tinnitus en gehoorverlies, een violiste met hyperacusis en een fagottist die 40 jaar voor de trompettisten in het orkest zat en wél zijn gehoor beschermde, ondanks de sociale druk. Ook Widex interviewde rasmuzikant Jan Keizer van BZN. Hij is blij dat nu weer zeker weet dat hij zuiver zingt. Veel live events ook de afgelopen tijd, onder andere de Optitrade Audiologie Marathon. En wat een belangrijke uitkomsten in het EuroTrak-onderzoek, waar retail en wholesale dit keer de handen ineen sloegen; een mooie opstap naar meer samenwerking. Dit klinkt ons als muziek in de oren!
Hoofdredacteur
traffic Miranda Becker Hoff traffic@ltmedia.nl +31 (0)26 3616960 Wilt u onze digitale nieuwsbrief ontvangen? Stuur een mail aan office@ltmedia.nl www.earline-magazine.nl Facebook earline.magazine LinkedIn Earline Magazine
abonnementen Bel 026-3616960 of mail office@ltmedia.nl met het verzoek om een abonnement. Prijs abonnement voor een compleet kalenderjaar: 25,00 euro. Het abonnement wordt stilzwijgend verlengd, indien geen opzegging plaatsvindt voor 1 november van het lopende kalenderjaar. Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag niets uit Earline worden overgenomen. De redactie is niet verantwoordelijk te houden voor de inhoud van interviews.
earline
3
Tot 100% vergo eding * * voo rd slecht oven en horen den
Rookmelders verplicht in 2022! Onderdeel van een volledig wek- en waarschuwingssysteem Vanaf 1 juli 2022 is het verplicht in Nederland om een rookmelder te hebben op elke woonverdieping in je huis. Hiervoor wordt het bouwbesluit aangepast en wordt het wettelijk verplicht om hieraan te voldoen, ook als je in een huurhuis woont.
Rookmelders redden mensenlevens! Rookmelders van Hoorexpert maken onderdeel uit van het volledige wek- en waarschuwingssysteem en worden tot 100% vergoed door de zorgverzekeraar. De rookmelders voldoen aan de Nederlandse wet, voorzien van een CE keurmerk en zijn EN-14604 gecertificeerd.
INHOUD earline zomer #2 2022
interview
Broers Arno en Erik de Jong
Vakgenoten in gesprek over Muziek & Gehoor
8
10
Handen ineen voor onderzoek EuroTrak
26
Audicien Gina van Dijk aan het woord
48
Widex interviewt Jan Keizer
techniek & innovatie
Starkey wil boegbeeld future-proof zijn Oticon Medical Ponto 5 SP en meer
32
21
23
Be Brilliant. Be Signia.
24
Bernafon Alpha in ZN-Database
38
Van technologie naar Well-Being volgens Phonak
37
10
24
22 48 achtergrond
De positieve invloed van muziek
Terugblik Optitrade Audiologie Marathon
6
18
Verzeker de toekomst
20
De zorgcontractering…
40
Werken in de audicienbranche
47
Herhaling Hè-campagne Widex Partner Events
elk nummer
Wendelina’s Hooridee Column Jan de Laat Doorgeefcolumn Nieuws
22
46
30 44
50
31, 39
earline
5
DE POSITIEVE INVLOED VAN
MUZIEK
DOOR RENÉ VAN DER WILK
het afgelopen jaar is een aantal nieuwe wetenschappelijke onderzoeken gepubliceerd over de positieve invloed die muziek kan hebben. bekend is natuurlijk dat we door het luisteren naar of het maken van muziek of door te zingen ons gelukkig, enthousiast, opgewekt en verbonden kunnen gaan voelen. omdat muziek daarnaast ontspannend kan werken, is het ook te gebruiken om negatieve stress bij patiënten tegen te gaan. dat is gebleken uit het promotieonderzoek1 van muziektherapeut martina de witte. Wanneer we met muziek bezig zijn doen zich verschillende lichamelijke reacties voor. Ook doemen herinneringen op en zullen tal van gedachtes door ons hoofd spelen. Muziektherapeuten maken van deze inzichten gebruik om ervoor te zorgen dat patiënten zich minder nerveus, bang of onrustig gaan voelen. Het blijkt daarmee een laagdrempelig en kostenvriendelijk middel om de lichamelijke effecten van stress, zoals een verhoogde bloeddruk, hartslag en gestegen hormoonspiegels, weer te verlagen. Zeker het samen muziek maken blijkt een bijzonder effectief middel om het zogeheten ‘arousalniveau’ van cliënten en patiënten te verlagen. Het grootste effect op de stressreductie blijkt te komen door het samen beleven van de energie van muziek. Juist dat levert een zeer positief gevoel op. Muziek kan eveneens ingezet worden om de fysiologische reacties zoals de stijging van hartslag, bloeddruk en hormoonspiegels juist uit te lokken. We kunnen onszelf daarmee op een positieve manier prikkelen. Het kan ons zo bijvoorbeeld helpen om wakker te blijven, vermoeidheidsgevoelens tijdens het sporten te verminderen of om tot betere sportprestaties te komen. Verondersteld wordt dat de vermoeidheid die slechthorenden ervaren met een niet gerevalideerd gehoor mede komt door onderstimulatie. Als we verstoken raken van prikkels van buitenaf gaan we ons duf en lusteloos voelen. De extra luisterinspanning die het horen en verstaan met zich meeneemt, is natuurlijk een andere oorzaak voor de vermoeidheid. Uit recent Spaans onderzoek is naar voren gekomen dat het juiste muziektempo ook tot vermindering van het aantal sportblessures bij hardlopers kan leiden. Hardlopen zorgt bij maar liefst 46% van de recreatieve middellange- en langeafstandlopers voor blessures. De preventie van sportblessures bij hardlopers is lastig, omdat de meesten dit niet in georganiseerd verband doen. Dit terwijl het wel een zeer veel beoefende sport is: in 2018 liep maar liefst 10% van de Nederlandse bevolking tussen de 12 en 79 jaar hard. Dat komt neer op zo’n 900.000 mensen. Bij hardlopen, roeien, langlaufen en fietsen is er sprake een beweging die vaak herhaald wordt. Daarom worden deze sporten ook wel cyclische sporten genoemd. Bij deze sporten gaan de bewegingen synchroon lopen met het ritme van de muziek. Muziek is daarmee in te zetten om de pasfrequentie bij hardlopen (spontaan en onbewust) te verhogen.
De Spaanse wetenschappers tonen met hun onderzoek2 aan dat trainen met muziek met een constant ritme dat 10% boven het zelfgekozen tempo ligt, zorgt voor een verhoogde pasfrequentie. Daar zijn sportblessures mee te voorkomen omdat een te lage pasfrequentie juist voor een flinke toename ervan kan zorgen. Het aantal ‘beats per minute’ van de muziek is bij het hardlopen dan ook essentieel. De toename in tempo dient het liefst op 10% te liggen. Lager mag ook, maar de toename moet ten minste 5% bedragen. Een lagere toename in de frequentie heeft namelijk niet het positieve effect op de opname van mechanische energie door de gewrichten. Iedereen heeft zo zijn eigen redenen om te sporten. Een deel van de sporters doet dit om op gewicht te blijven. Ook daarvoor is muziek in te zetten, zo blijkt uit onderzoek van Scandinavische wetenschappers3. Zij laten zien dat muziek invloed heeft op de duur van een maaltijd. Uit hun onderzoek blijkt dat de aanwezigheid van omgevingsgeluiden er allereerst voor zorgt dat eters meer tijd aan hun maaltijd besteden dan wanneer het stil is. Ook laten ze zien dat trage muziek in vergelijking met snelle muziek de maaltijdduur verlengt. Dit zónder dat er ook meer werd gegeten. Juist langzamer eten zorgt ervoor dat we uiteindelijk ook minder eten, zo is gebleken uit eerder onderzoek. Rustige muziek tijdens de maaltijd kan zo bijdragen aan de preventie van overgewicht. Uit de aangehaalde onderzoeken blijkt dat muziek op meerdere gebieden en manieren positieve effecten kan bewerkstelligen. Er zullen vast nog meer onderzoeken komen die dit op andere gebieden aantonen. Muziek blijkt te werken! bronnen: 1 martina de witte, anouk spruit, susan van hooren, xavier moonen & geert-jan stams (2020) effects of music interventions on stress-related outcomes: a systematic review and two meta-analyses, health psychology review, 14:2, 294-324, doi: 10.1080/17437199.2019.1627897 2 sellés-pérez, s.; eza-casajús, l.; fernández-sáez, j.; martínez-moreno, m.; cejuela, r. using musical feedback increases stride frequency in recreational runners. int. j. environ. res. public health 2022, 19, 3870. https:// doi.org/10.3390/ijerph19073870 3 mathiesen sl, hopia a, ojansivu p, byrne dv, wang qj. the sound of silence: presence and absence of sound affects meal duration and hedonic eating experience. appetite. 2022 mar 22;174:106011. doi: 10.1016/j. appet.2022.106011. epub ahead of print. pmid: 35337885.
earline
7
VAN MUSICUS NAAR AUDICIEN DE JONG AUDICIENS DORDRECHT de broers begonnen allebei op het conservatorium, ze studeerden piano en klarinet. hun nuchtere inborst kon niet voorkomen dat zij jarenlang droomden van een bestaan als musicus. inmiddels werken zij zeven jaar samen als audiciens in hun eigen praktijk in dordrecht. TEKST Pieter de Leeuw BEELD Loek Peters Arno (48) speelt tegenwoordig nog wel eens piano, maar heeft al lang geleden zijn ambities drastisch bijgesteld. “Ik ben nu een aardige amateur”. Na zijn studie moest Erik (45) zijn geliefde klarinet loslaten vanwege een chronische ontsteking aan zijn schouder. “Daar heb ik het toen wel even moeilijk mee gehad”. In de zoektocht naar een professie waarbij het gehoor centraal stond duurde het niet zo lang voor zij in aanraking kwamen met het werk van een audicien. Waarom hebben ze eigenlijk zo lang gewacht met een eigen zaak? Arno: “De eerste jaren heb ik gewerkt voor audiciens en voor een fabrikant. Ik had het prima naar mijn zin en kon bij veel audiciens in de keuken kijken. Op een gegeven moment zei ik steeds vaker tegen mijzelf: als ik het als audicien op mijn manier ga doen, spring ik in een gat in de markt”. Daarmee doelt hij op de in zijn ogen soms weinig accurate aanpak van het probleem van de klant. “Wat mij betreft gaat het erom dat je als audicien de oplossing van een hoorprobleem vindt. Niks meer en niks minder. De klant zegt wat die nodig heeft en de audicien zorgt daarvoor”.
8
earline arno de jong
Dus waarom zou hij zijn klanten het leven moeilijk maken met het opsommen van allerlei opties? “Dat beschouw ik niet als service. Ik denk dat de klant vooral een normaal verhaal wil horen”. Als Erik moet kiezen tussen het dagelijkse contact met de klant en de technische werkzaamheden kiest hij zonder bedenktijd voor het eerste. “Ik vind het ontzettend leuk om met iemand te gaan zitten om samen uit te vinden wat precies het probleem is. Juist omdat iedere klant anders is”. De broers doen het goed. In 2015 begonnen ze met zijn tweeën, inmiddels werken er zeven mensen in de winkel. Is het al tijd voor een verhuizing? Erik: “We hebben het er wel eens over, want het begint wel wat krap te worden hier. Maar je moet niet vergeten dat de mensen ons nu makkelijk weten te vinden. Dat is waardevol”. Een tweede vestiging is ook een optie. Ze zeggen er geen nee tegen, maar bijster enthousiast zijn ze ook niet. Erik: “De groei is altijd geleidelijk gegaan en is ook nooit een doel geweest. Maar wat we allebei niet willen, is manager worden. Daarvoor is het vak ons te lief”. Arno: “We worden zo groot als we zelf willen”. Een groot voordeel noemen ze de samenwerking. “Als je ergens mee zit, is het toch fijn als je het daar met je broer over kan hebben”. Erik voelt zich het meest ondernemer van de twee. “Maar”, stelt hij bescheiden, “Arno is de man met de visie, met een idee voor de lange termijn en dat is ook ondernemerschap”. Meningsverschillen zijn er wel, maar op de vraag of die wel eens hebben geleid tot conflicten, vertelt Arno dat zij als jongens al samen musiceerden en er zelfs op die gevoelige leeftijd al nauwelijks problemen waren. Hebben ze regelmatig onderling overleg? Arno: “Laat ik het zo zeggen, als we ’s ochtends naar de winkel gaan bellen we met elkaar en als we aan het einde van de dag naar huis gaan, nadat we elkaar de hele dag hebben gezien, bellen we weer”. Het personeel van De Jong Audiciens heeft het niet altijd makkelijk, geven de broers volmondig toe; wat wil zeggen dat zij in alle vrijheid hun werk mogen doen. Geven zij de klant dit advies, denken zij dat dat het beste is, nou, dan is dat goed. Die vrijheid en die zelfstandigheid voelt niet voor iedereen even makkelijk, hebben de broers gemerkt. “Sommige mensen voelen zich fijner in een keurslijf”. Worden de werknemers dan in het diepe gegooid? Erik: “Een beetje wel misschien. Natuurlijk worden ze in het begin volop begeleid, maar wij geloven dat een goede audicien een audicien is die onafhankelijk zijn of haar beslissing neemt. Dat is misschien niet altijd makkelijk, maar wij menen dat dit de beste manier is om het vak onder de knie te krijgen”.
earline erik de jong
9
VAN HET GELUID ZELF KAN IK NIET MEER GENIETEN, DUS IK GENIET NU VAN DE INHOUD
VAKGENOTEN IN GESPREK
MUZIEK GEHOOR
&
hoe geniet je van muziek bij een verminderd gehoor? en hoe functioneer je als musicus in die situatie? juist bij beroepsmuzikanten treedt veel gehoorschade op, omdat ze zich (te) vaak in luide omstandigheden begeven. terwijl een goed gehoor ontzettend belangrijk is om je werk goed te doen. ook voor bezoekers van een concert of festival ligt gevaar op de loer. wat wordt er gedaan op het gebied van preventie, en wat kan er nog meer gedaan worden? experts en ervaringsdeskundigen gaan in gesprek op uitnodiging van earline en nvab. lees mee alsof u zelf aan tafel zat. TEKST Lola Hamers/Anneke Pastoor BEELD Loek Peters
Inleiding door Carmen de Jonge Als er nou één vakgebied is, waar gehoorverlies een direct en enorm effect heeft op je leven, dan is het wel bij muzikanten. Het is een dusdanig onderdeel van je leven, van je identiteit; die ervaring met anderen delen is belangrijk. Hoe vertel je het bijvoorbeeld en hoe laat je mensen mee beleven in de impact die het voor jou heeft? En wat kunnen we of zelfs moeten we als maatschappij aanpakken? Bij gehoorverlies stort je wereld in. Dat kunnen Marc Stotijn en sor beamen, want beiden hebben last van tinnitus en gehoorverlies. Hoe zet je dat verhaal goed neer zodat mensen snappen wat de impact is? En je omgeving ook rekening met je wil houden. Earline Hoe kun je van muziek genieten en als musicus functioneren bij verminderd gehoor? sor Voor mij is het de inhoud ervan, de compositie. Ik was voorheen heel erg gefocust op de kwaliteit van het geluid,
1
2
WIE ZITTEN ER AAN TAFEL?
1
Carmen de Jonge voorzitter NVAB
2
Rosario Mussendijk (sor) rapper en componist
3
Marc Stotijn hoboïst
4
Jan de Laat klinisch-fysicus audioloog
5
Jos de Lange fagottist
3
4
5
earline
11
maar met hoortoestellen is die niet meer hetzelfde. Het klinkt alsof je oordopjes van 5 euro draagt die in het water gevallen zijn. Van het geluid zelf kan ik niet meer genieten, dus ik geniet nu van de inhoud. Vroeger als ik iets ging produceren, maakte ik zo acht nummers op een dag; nu is dat nog maximaal twee. Ik zoek nu langer naar hoe het in elkaar zit, welke klanken achter elkaar mooi zijn, welke akkoorden elkaar aanvullen. Ik kan ook geen lage tonen meer horen, maar bass kun je wel voelen. Met de Subpac hoeft de muziek daar ook helemaal niet hard voor te staan; een soort rugtas waarmee je die lage tonen kunt voelen. Letterlijk de muziek voelen, dat is ook een manier om ervan te genieten.
IK BEN NOOIT GEZWICHT VOOR DE SOCIALE DRUK Jos de Lange Ik zit hier eigenlijk als het tegenvoorbeeld. Als fagottist zit ik veel en lang voor trompettisten met hoge decibelgehaltes. Van meet af aan heb ik mezelf beschermd. In het begin kon dat nog maar beperkt, je had eigenlijk geen keuze in oordoppen. Maar later kwamen de otoplastieken, op maat gemaakt met filters van 15 dB. In het begin werd ik wel uitgelachen met oordoppen, en de spelers achter mij voelden zich ook enigszins beledigd, maar daar trok ik me niets van aan. Het is mijn redding geweest, want nu op mijn 66e heb ik nog één oor dat goed is voor mijn leeftijd, en één oor met het gehoor van een 40-jarige. Ik ben nooit gezwicht voor de sociale druk om niets in te doen. Er wordt weleens aan mij gevraagd: wat heb je al die tijd met je oren gedaan, hoe kun je 40 jaar op die plek voor de trompettisten in een orkest zitten? Nou, door gehoorbescherming te dragen! Ik ben zo gewend om die oordoppen te dragen dat dat in
12
earline
het orkest mijn ‘normale’ gehoor is. Sommige dingen hoor ik zelfs beter. In een concertzaal of orkestbak is de akoestiek voor spraak vreselijk. Als er iets verteld wordt en je zit een beetje achteraan, dan is dat lastig te verstaan. Maar de oordoppen filteren het geroezemoes er zodanig uit dat het me niet afleidt, waardoor ik spraak goed kan verstaan. Als ik ze uitdoe, is het juist veel te luid. Ineens hoor je álles. Marc Stotijn In het orkest had ik altijd last van het volume door de reflecties van de orkestbak. Soms kon je jezelf niet eens horen. Maar voordat we überhaupt aan oordopjes dachten, was mijn oplossing daarvoor om je lessenaar zo te positioneren dat je de geluidsweerkaatsing ervan op jezelf mikte zodat je jezelf beter terug kon horen. Ik heb daardoor eigenlijk het omgekeerde: ik was zo aan het lawaai in het orkest gewend dat, toen er oordoppen op de markt kwamen en ik die probeerde, alles veel te zacht klonk. En mijn
Moeiteloos kiezen voor
Moeiteloos Horen
Meer comfort en beter verstaan, ook in uitdagende luistersituaties.
Moeiteloos Selecteren
Een uitgebreide collectie met vijf technologie niveaus en alle denkbare type behuizingen.
Moeiteloos Verbinden Verbinden met apparaten gaat nog makkelijker en sneller.
Starkey is lid van vereniging GAIN
Starkey Hearing Technologies - KIND HOREN - Distributeur voor Nederland en België
+31 (0)55 360 2111
info@kindhoren.nl
www.starkey.nl
Ontdek het wonder van binnen Met Audéo Fit inclusief hartslagsensor TM
Met hartslagsensor, stappenteller en meer gezondheidsgegevens.
uni j d n Ei baar k i h c bes
Niets klinkt als het geluid van Paradise.
gehoor geven
foon stonden te spelen, of zelfs slagwerk met drie drumsets naast elkaar. Dat was dan ook in een kleine, niet geschikte ruimte, want er was geen geld voor isolatie of wat dan ook. Men was überhaupt blij dat er nog een muziekschool bestond! Die kinderen gingen dan met z’n allen lekker los en de leraar had daarna weer zo’n stel. Dat was wel pre-Arbowet, maar zulke situaties doen zich helaas nog steeds voor.
eigen instrument, de hobo, klonk door de sterkere interne resonantie van het riet heel anders. Ik vond het niet mooi. Dat heb ik toen bij het studeren opgelost door een koptelefoon op te zetten met een microfoon op een kleine afstand, zodat ik kon horen hoe mijn eigen geluid op afstand klonk. Het ging mij echt om die feedback die je nodig hebt om een mooie toon te kunnen produceren. Ik denk daarom dat inear monitors een redelijke oplossing kunnen zijn voor vele musici. Maar er is wel een financiële drempel. Earline Is gehoorberscherming bespreekbaar vanuit de werkgever? Jos De Arbowetgeving heeft voor mij gouden werk gedaan. Orkestmuzikant zijn is topsport, dus wij werden elke drie jaar getest. Dat was echt een totaalonderzoek: hartslag, cholesterol, bloeddruk, longinhoud en dus ook screening van het gehoor. Marc Dat was destijds in ons orkest zeker niet het geval. Carmen Bij veel werkgevers is de verplichting om erop te wijzen dat je gehoorbescherming moet dragen, maar dat betekent helaas niet altijd dat werknemers dat ook doen. Er is veel sociale druk. Marc Toen die wetgeving er kwam, bracht dat een enorme schokgolf door de orkestwereld teweeg. Directies waren nooit zo bezig met (hoor)letsel. Als er iemand uitviel, stonden er alweer tientallen sollicitanten te wachten; je had zo vervanging, en dat geldt eigenlijk nog steeds. Maar de financiële gevolgen van een proces zijn erg bedreigend, en bovendien waren orkestdirecties opeens gewoon aansprakelijk voor het welzijn van hun medewerkers. Jos Als ze tot het pensioen moesten uitbetalen bij uitval, dan wordt het duur. Marc Ik heb in de vakbond, de Nederlandse Toonkunstenaarsbond, bestuurswerk gedaan en daar kwamen we in aanraking met mensen die gehoorproblemen kregen doordat er op de muziekschool zes leerlingen bij elkaar saxo-
Earline Is er ook verschil in orkestbakken en volume van geluid? Marc In mijn tijd in het orkest heb ik lijsten gemaakt van orkestbakken die echt heel beschadigend waren tot orkestbakken die juist heel prettig speelden en alles ertussenin. Omdat we in allerlei verschillende zalen speelden, zaten we soms in een bak die te klein was voor het hele orkest, en andere waren juist zeer ruim. Bij die laatste had je veel minder last van lawaai, dus het aantal kubieke meters en de stand van de muren en het plafond hebben zeker heel veel invloed op wat je daar aan lawaai kunt verdragen en verwachten. Aan de hand daarvan gingen we ook experimenteren met de opstelling van het orkest, en dat is ook iets wat andere orkesten later hebben overgenomen. Maar voor een dirigent is de ideale opstelling heel anders dan voor een muzikant, en dat kan problematisch zijn. De dag dat ik mijn tinnitus op heb gelopen, zat ik op een plek waar ik wist dat het geluid te hard zou zijn, maar de dirigent wilde de opstelling niet veranderen. Ruzie met de dirigent is niet iets wat je wilt, zeker niet vlak voor een voorstelling, dus dat leverde behoorlijk wat spanning op. Dan ging het optreden ook nog eens niet zoals ik wilde, wat nog meer stress bracht, en ik liep na afloop naar buiten met een piep in mijn oren. De spanning in combinatie met de luide muziek heeft bij mij tinnitus veroorzaakt.
HARD GELUID IS ZEKER NIET ALTIJD MOOI GELUID
sor Nu ik ook de kant van de dirigent heb meegemaakt in het TV-programma Maestro en ik zelf voor mijn eigen ‘sorkest’ stond in het Concertgebouw op Hemelvaartsdag, wil ik ook meer aandacht geven aan gehoorbescherming. Juist omdat ik zelf zoveel gehoorverlies heb. Ik heb er eigenlijk nooit bij stilgestaan, dat de positie van een musicus in een orkest zoveel invloed kan hebben op je gehoor. Het personeel achter de schermen draagt bij mij wel allemaal gehoorbescherming, maar van de muzikanten weet ik het eigenlijk niet. Dat ga ik onderzoeken.
IN DE VERENIGDE STATEN IS EEN STRENGE WETGEVING VOOR GELUIDSOVERLAST Jan de Laat Liefde voor muziek kan ook een handicap zijn, want mensen doen het zo graag dat ze doorspelen met pijn, met lawaai en in beschadigende omstandigheden. De beloning van je eigen plezier en de waardering van anderen is zo groot; dat levert allemaal stimulans om je over je pijn en je klachten heen te zetten. En net als bij een kater verdwijnt de pijn weer en verlang je terug naar dat fantastische moment. Marc Je kunt het ook vergelijken met alcohol en roken. Mensen hebben ergens wel het besef dat het schadelijk is, maar ze willen ongeremd leven. Veel jongeren hebben het gevoel dat je iets van ze afpakt als het geluid niet vol open mag, want pas als het zo hard staat genieten ze er écht van, vinden ze zelf.
Carmen Voor veel mensen heeft muziek betekenis, biedt het inspiratie, het is emotie; kortom, muziek verbindt. Het zou mooi zijn om het ook te kunnen verbinden met preventie ten aanzien van té hard geluid en het stigma dat nog steeds heerst om vooral geen oordoppen te dragen, onder musici in orkesten en onder bezoekers. Dat geldt zeker ook voor de jonge liefhebbers van technofeesten. Velen hebben simpelweg niet in de gaten wat de consequenties zijn als ze hun gehoor niet beschermen. Daar komen ze altijd pas te laat achter. Het zou onderdeel moeten zijn van voorlichting op school. Jos In de Verenigde Staten is strenge wetgeving voor geluidsoverlast. Zodra de decibelmeter boven de 103 dB komt, komt er een duidelijk signaal dat er een overschrijding is. Zo’n regel moet eigenlijk ook in Nederland doorgevoerd worden. sor Festivals en concertorganisatoren doen er goed aan om gewoon op meer plekken in een zaal geluidsversterking te plaatsen. De geluidskwaliteit is ook veel beter als er gelijkwaardige speakers verspreid zijn over de zaal die minder hard staan dan wanneer het geluid heel hard bij het podium vandaan komt. De vergelijking met roken en drugs vind ik ook mooi. Over die belangrijke zaken krijgen we voorlichting op school, dus waarom dan niet ook over schadelijk geluid? Er zijn nog steeds mensen die gaan roken en overmatig drank en drugs gebruiken, maar iedereen heeft in elk geval kennis van het effect dat het op je lichaam kan hebben. Aan harde muziek wordt geen aandacht besteed. Jan Dat kan ook echt werken, kijk maar op hoeveel plaatsen nu een rookverbod geldt. Er moet besef komen dat je zuinig moet zijn op al je zintuigen, maar vooral op je oren! Wat fijn dat sor zo expliciet te harde muziek bestempelt als beschadigend voor je oren, en dat hij aangeeft dat iets minder harde muziek veel mooier klinkt en je daarin veel meer nuances kunt waarnemen. Hij zou in dit opzicht een waar boegbeeld kunnen zijn!
jan, carmen, marc, sor en jos
16
earline
VIOLISTE MONICA GERMINO
HET ANTWOORD LAG BIJ DE FLUISTERVIOOL “Geluidsgevoeligheid betekende voor mij in het begin vooral: pech. Hyperacusis heeft te maken met erfelijkheid en dan vooral met de manier waarop je bent gebouwd. Ik kan bijvoorbeeld naast een bevriende cellist staan en precies hetzelfde aantal decibels horen als hij, maar datzelfde geluid kan mij hoorschade berokkenen terwijl hij daar helemaal geen last van heeft. Geluid 'valt' mijn oren aan. Dat klinkt misschien heftig, en om eerlijk te zijn voelt het soms ook heftig. De vaatwasser uitruimen? Dat doe ik het liefste met oordopjes in. In een lawaaiig café zijn, op straat lopen en schrikken van het doordringende geblaf van een hond; het altijd fysieke terugdeinzen is vermoeiend en niet welkom. Ik heb sinds 1999 hyperacusis en in de eerste jaren daarna vond ik een manier om het draaglijk te maken. Ik ben erg blij dat dit gelukt is”. “Ik vind wat Jos de Lange vertelt over het niets aantrekken van de sociale normen erg inspirerend, maar ook hoe bepaalde zaken zoals spraak eigenlijk makkelijker te horen zijn mét gehoorbescherming in het orkest. Jos werd een veteraan in het dragen van gehoorbescherming; ik kon niet wennen aan wat ik ervoer als het 'dempen' van mijn oren. Maandenlang testte ik op maat gemaakte oordoppen, maar dit kon me nooit geven waar ik zo naar hunkerde: de extreem zachte, onder-het-oor geluiden van de viool. Geluiden waarvan ik me niet realiseerde dat ze mijn oren en intonatie stuurden, zoals het nauwelijks hoorbare tikken van mijn vingertoppen, de korrel van de hars op een met zilver omwikkelde D-snaar, een myriade van zachte, essentiële geluiden die voor mij onlosmakelijk verbonden waren met het tactiele plezier van het vioolspelen. Ik worstelde maandenlang om uit te vinden wat ik moest doen, en leerde zoveel mogelijk over wat me te wachten stond en wat de opties waren. Men had me al vaak verteld dat ik niet langer dan 15 minuten boven de 80 dB moest spelen. Er waren regels over decibels, duur en verhoudingen en hoeveel mijn oren aankonden. Ik wist dat ik een nieuwe manier van spelen wilde creëren, en ik probeerde van alles uit. Sinds 2015 is mijn verzameling dempers gegroeid tot ongeveer 600 stuks. Elk heeft een ander effect en varieert in de mate van decibelreductie”.
beeld anne reinke
nieuw, ingenieus instrument met een lager decibelniveau. De viool is geïnspireerd op, en losjes gemodelleerd naar, de 17e-eeuwse pochetteviool en gebouwd om de wereld van stillere geluiden te verkennen. Het is een ongelooflijk kunstwerk en een getuigenis van het helpen van anderen. Alleen al het bestaan ervan opent deuren om te praten over wat er gaande is in de muziekwereld en de toenemende luidruchtigheid van onze wereld. We leven in een epidemie van lawaai, zoals Marc Stotijn terecht aangeeft in dit Vakgenoten in gesprek. Door simpelweg het basis dB-niveau naar beneden te halen, had ik met de fluisterviool eindelijk een manier gevonden om dezelfde hoeveelheid energie in mijn optreden te stoppen als ik altijd had gedaan, zonder de wreedheid van mijn gehoor te beschadigen door iets waar je van houdt. Ik had een manier gevonden om geen volume te missen en mij toch een powerhouse te voelen. Dit was een welkom keerpunt”.
beeld elisabeth melchior
GELUID VALT MIJN OREN AAN
“Het antwoord lag uiteindelijk bij het instrument zelf. Het idee van ‘het dempen van het instrument, niet mijn oren’ stelde me in staat om alles om me heen naar beneden te brengen tot acceptabele decibelniveaus, gaf me de kans om het decibelniveau onder mijn oren naar beneden te brengen met behoud van de energie en het spelen van violen met verschillende kaders. Luthier Bas Maas en ontwerper Marcel Wanders creëerden de fluisterviool; een geheel
“Eén van de onverwachte ontdekkingen was dat het begrip ‘luid’ relatief is. Er is een experiment dat ik vaak doe als mensen die frame violins voor het eerst horen. Ik speel een Debussy-fragment op zo’n viool (zie foto) en ze concentreren zich, soms zichtbaar inspannend om de zachte klanken te horen. Dan demp ik de viool met een van mijn 600 dempers, waardoor deze veel zachter klinkt dan voorheen, en speel hetzelfde fragment. Geleidelijk passen hun oren, en de mijne, zich aan deze zachte omgeving aan. Na een paar minuten Debussy, haal ik de demper eraf en speel meteen iets solistisch: Beethoven concerto of een solo van Bach. De reactie is altijd dezelfde: Het is zo luid!”
Iedereen hoort anders, of je nu zelf een instrument bespeelt in een orkest, of in het publiek zit, vindt Monica Germino. “We moeten met z’n allen bewustzijn van ‘te harde muziek’ blijven vergroten. Oordoppen zijn nu minder taboe, maar we zijn er nog lang niet. Hoe krijgen we de maximum dB-regel in Nederland zover? Dat is echt een prioriteit. Mensen hebben geen idee dat ze hun oren voor het leven beschadigen”.
earline
17
OPTITRADE
AUDIOLOGIE
MARATHON ZO KLINKT DE TOEKOMST maandag 16 mei vond de achtste editie van de optitrade audiologie marathon plaats in congresgebouw 1931 te den bosch. de bedrijvige dag werd geopend door pim föster, commercieel manager, en silvia boender, productspecialist audiologie, met een praatje over welke ontwikkelingen we mogelijk kunnen verwachten in de audiologie. het thema was niet voor niets ‘zo klinkt de toekomst’. een verslag van onze redacteur lola hamers. De eerste gastspreker was Joost Schravendeel, een ondernemer die in 2012 de eerste vergelijkingssite voor hoortoestellen en audiciens heeft opgericht. In 2014 droeg hij ook bij aan het oprichten van Oogvoororen.nl, om het kopen van een hoortoestel makkelijker en transparanter te maken. Hij ziet de toekomst van de audiologie online. Door bijvoorbeeld het gebruik van een digitale agenda kun je makkelijker je afspraken verspreiden en hierdoor efficiënter werken. Ook in het contact met klanten kan een website een uitkomst zijn; veel consumenten lossen problemen het liefst zelf op en online kan dat mogelijk gemaakt worden. Een presentatie waarover de hele dag nog gesproken werd in de wandelgangen.
HET IS ALTIJD EEN ECHTE MARATHON, MAAR IK VOND HET DEZE KEER OPVALLEND GENOEG MINDER VERMOEIEND DAN NORMAAL. ER WAS VEEL AFWISSELING EN HET WAS ALLEMAAL ERG VERNIEUWEND. EN HET IS LEUK OM IEDEREEN WEER LIVE TE ZIEN. TOOS VAN HOOFF, VERHOEVEN HOORCOMFORT
DE AUDIOLOGIE MARATHON IS ALTIJD LEUK. HET IS EEN GOEDE PLEK VOOR INSPIRATIE EN OM TE NETWERKEN, EN OOK DEZE EDITIE WAS WEER INSPIREREND. ALEXANDER VERMEER, BRABANT OOR
18
earline
Vervolgens sprak Miriam de Bruin, Algemeen Manager bij Hubo. Dit bedrijf mag dan een keten zijn, er wordt veel ingezet op lokaal ondernemerschap. Daar zit ook het raakvlak van een bouwmarkt en audiciens: lokale helden. Er is veel concurrentie van grote ketens, maar je kunt je van hen onderscheiden door persoonlijke binding. Als laatste spreker verscheen Richard van Hooijdonk, trendwatcher en futurist. Hij was er om de technologische vooruitgang in de hoorzorg en de zorg in het algemeen te bespreken. Veel hoortoestellen hebben bijvoorbeeld al valdetectie, maar dat zal overgaan in valpreventie. Ook haalde hij leiderschap aan: veel jongeren vinden de huidige manier van leiden ouderwets en niet-inspirerend, en houden het daarom niet lang vol. Als je je ondergeschikten meer als gelijken behandelt en beseft dat je van hen ook van alles kunt leren, zal de samenwerking veel soepeler verlopen. Volgens Richard moeten we het onbekende omarmen: “Passie voor klanten hebben jullie allemaal, maar passie voor het onbekende is net zo belangrijk”.
tekst lola hamers beeld sander boer
Na een heerlijke lunch waren er verschillende workshops van merken te volgen en hierna liep de Marathon alweer ten einde met een afsluitende paneldiscussie. Dennis Havermans van dKA, Roland Zweers van Hoorprofs, Bas Wilbers van CvZA en Carmen de Jonge van de NVAB gingen onder leiding van Pim Föster met elkaar in gesprek over de toekomst van de hoorzorg. Er kwamen ingewikkelde kwesties voorbij, zoals het personeelstekort. “Hoe maak je het beroep sexy voor studenten?”, vroeg Carmen. “Wat gehoor met je doet, dat krijg je niet op school. Koningin Máxima is erevoorzitter van het Platform Ambassadeurs Méér Muziek in de Klas, misschien dat zij hierin ook een rol zou kunnen spelen. Wie zich bezighoudt met muziek, moet zich ook bewust zijn van de gevolgen die het kan hebben op je gehoor. En wees als bedrijf zichtbaar met wat je doet”. Roland: “Leerlingen op het Technasia zijn al vroeg bezig met kwesties op het gebied van gezondheidszorg, waaronder ook de optiek. Dat ligt dicht bij ons eigen vakgebied, dat is iets waar we op in kunnen haken”. Ook contracten met zorgverzekeraars kwamen aan bod. Carmen: “Zorgverzekeraars voelen soms als een vijand omdat ze van alles opleggen, maar tegelijkertijd is het fijn dat bepaalde dingen gewoon geregeld zijn”. Bas: “Sinds de nieuwe regeling in 2013 is onze eerste vraag niet meer ‘waar heeft u last van?’, maar ‘waar bent u verzekerd?’. Dit is ook iets waar we zelf in zijn vastgeroest, en daar kunnen we ons van losmaken”. De finish van de Audiologie Marathon was met de hoopvolle noot dat hoorzorg steeds meer landelijk onder de aandacht komt, en we er met z’n allen druk mee bezig zijn om dat nog verder uit te breiden. Dank Optitrade Retailgroep voor deze geslaagde dag!
VERZEKER DE TOEKOMST wertgarantie was een van de aanwezige standhouders op de optitrade audiologie marathon. als het gaat om het thema ‘zo klinkt de toekomst’ kan wertgarantie een goede bijdrage leveren. in plaats van hoortoestellen weg te gooien is repareren een betere oplossing volgens dit bedrijf. met een wertgarantie-verzekering is reparatie dan ook volledig kosteloos voor uw klanten. door middel van een koppeling in de kassa is dit eenvoudig voor u te realiseren.
voor meer info: business@wertgarantie.com, +31 (0)88 2500650
beeld sander boer
De Marathon bood Wertgarantie volop mogelijkheden om contacten te leggen. Leveranciers zonder verzekeraar zijn geïnformeerd over de toekomstmogelijkheden van samenwerking. Ook de Belgische markt biedt voor WERTGARANTIE veel mogelijkheden en kansen. De samenwerking met Optitrade heeft ook een veelbelovende toekomst, zoals met de Hè-campagne, waaraan Wertgarantie een bijdrage heeft geleverd. Een partnerschap dat het bedrijf graag voortzet.
STARKEY
WIL BOEGBEELD FUTURE-PROOF HOORTECHNOLOGIE ZIJN ‘als je blijft kijken zoals je altijd hebt gekeken, blijf je denken zoals je altijd hebt gedacht’. met deze gedachte heeft starkey de laatste jaren gewerkt aan de opvolger van hun innovatieve livio ai-reeks. evolv ai borduurt voort op de technieken van de meest verkochte voorganger met één belangrijk verschil: alles gaat automatisch.
Big data als basis voor future proof audiologie Starkey heeft big data gebruikt om helder te krijgen waar klanten echt behoefte aan hebben. Eenvoud bleek de sleutel tot succes en Evolv AI de oplossing. Om zijn producten steeds te blijven verbeteren, heeft Starkey de laatste jaren sterk ingezet op het anoniem verzamelen van gebruikersdata en feedback. Daaruit blijkt dat gebruikers de voorkeur hebben voor een ongecompliceerde ervaring. Ze vinden opties belangrijk, maar het dagelijks gebruik moet eenvoudig zijn. Evolv AI is dan ook de ultieme samensmelting van alles wat de hoortoesteldrager van nu verwacht: zeer hoogwaardig geluid, gepersonaliseerde instellingen, connectiviteit, smart features en voldoende energie voor de hele dag. En dat alles zonder enige moeite te hoeven doen voor handmatige wijzigingen of instellingen. Evolv AI werkt namelijk volgens het innovatieve principe van ‘altijd aan’. Het toestel anticipeert nu volledig automatisch op de verwachting van de gebruiker, zonder dat de gebruiker continu bezig is met bewuste handelingen. Zelf finetunen blijft uiteraard mogelijk, maar de praktijk leert dat Evolv AI, met 55 miljoen gepersonaliseerde aanpassingen per uur, prima in staat is om dit werk volledig uit handen te nemen. Smart hearing netwerk Starkey’s Evolv AI is een intelligent hoortoestel met de smartphone als middelpunt van apps, functies en services. Deze koppelt het hoortoestel aan dit smart hearing netwerk en verbindt de hoortoestelgebruiker naadloos met de wereld om hem heen. Evolv AI biedt verbeterde connectiviteit, met Android smartphones zelfs meer dan ooit tevoren. Met de Thrive Control App is het toestel volledig te bedienen en beschikt de gebruiker over functies zoals vertalen, gezondheid, ‘Vind mijn Telefoon’ en een modus om mensen met een mondkapje beter te verstaan. Daarnaast meet de app data zoals hoortoestelgebruik, fysieke activiteit of sociale interactie en is het mogelijk deze te delen met naasten, mantelzorgers of zorgverleners. Met Evolv AI heeft Starkey een toestel ontwikkeld dat gebruikers geeft waar ze om vragen: moeiteloos horen. Inmiddels beoordelen gebruikers in de VS Evolv AI – daar is deze al enige tijd op de markt – gemiddeld met 4,8 van de 5 sterren. voor meer info: www.starkey.nl, www.kindhoren.com, info@kindhoren.nl, +31 (0)55 3602111
earline
21
WEGENS SUCCES GEPROLONGEERD
HERHALING HÈ-CAMPAGNE IN NAJAAR wegens groot succes van de landelijke hè-campagne in het voorjaar besloot optitrade onlangs om deze campagne in het najaar voor alle onafhankelijke audiciens te herhalen. deze campagne is opgezet in nauwe samenwerking en met sponsoring van de optitrade-leveranciers. audiciens die deelnemen, mogen gebruikmaken van diverse, gepersonaliseerde campagne-uitingen met moderne typografie en kleur. De Hè-campagne is duidelijk een campagne met een knipoog. Het blijft weg van de clichés over geluid, over waarde van een goed gehoor en ook weg bij thema’s als eenzaamheid en gemis. Daarmee kiest u als onafhankelijke audicien bewust voor een positieve boodschap. Laat de ketens maar serieus communiceren, vindt Optitrade. “Door de combinatie van tekst en beeld ontstaat een vreemde spanning. Voor de oplettende kijker zou hier ook het commentaar bij passen: Hè?” voor meer info: retailmarketing@optitrade.nl of neem contact op met uw marketingconsultant van Jill Marketing of Loyalty Lab
bjorn wielakker
Oticon Medical
PONTO 5 SUPERPOWER EN MEER de interne verschuivingen binnen demant nederland werden voor de markt in maart duidelijk, de ponto 5 superpower werd in april jl. in mediaplaza utrecht gelanceerd en enige tijd later kondigde demant aan om de divisie hearing implants af te stoten. bjorn wielakker had net de overstap van brand manager bernafon en sonic naar business manager van oticon medical gemaakt. we belden hem op. TEKST Anneke Pastoor BEELD Loek Peters/Oticon Medical “Ons moederbedrijf Demant ziet helaas geen vooruitzicht om binnen een redelijk tijdbestek en zonder onevenredige investeringen wereldmarktleider te worden op het gebied van hoorimplantaten. Op dit moment zijn we druk bezig met alle voorbereidingen voor de geplande verkoop”, opent Bjorn. Natuurlijk geeft dit een dubbel gevoel, want hij keek enorm uit naar deze nieuwe uitdaging. “We krijgen veel reacties uit de markt van zowel klanten als eindgebruikers die het heel jammer vinden, begrijpelijk”. De focus van Oticon Medical ligt nu op beengeleiding, de Ponto 5 Mini en de Ponto 5 SuperPower (SP) met de 360°-geluidservaring. Bjorn: “We willen zo lang mogelijk de prachtige Ponto 5-familie aanbieden, in ieders belang; voor de KNO-artsen, audiologen, maar natuurlijk vooral voor de eindgebruikers. Zij zijn allemaal blij met de ongeëvenaarde mogelijkheden van de Ponto 5 Mini en Ponto 5 SP”. De Ponto 5 processor beschikt over de unieke OpenSound-technieken van Oticon. Het grootste verschil tussen de Ponto 4 en 5 is het compleet nieuwe feedbacksysteem, dus (nog) minder hinderlijke fluittonen; iets dat voor beengeleidingsystemen nog belangrijker en relevanter is dan bij een hoortoestel. “Meer versterken betekende voorheen ook meer feedback en dat kunnen we nu veel beter begeleiden. Het nieuwe feedbacksysteem zat al in de Ponto 5 Mini, de kleinste
botverankerde soundprocessor ter wereld, maar gelukkig kunnen we nu een grote wens van veel eindgebruikers in vervulling laten gaan, met deze powervariant die we op de markt hebben gebracht. Eindgebruikers die van een Ponto 3 of 4 naar een Ponto 5 gaan, genieten niet alleen van meer versterking, maar ook echt van een compleet ander geluid. Ik weet zeker dat dit een wow-effect gaat geven”. voor meer info: www.oticonmedical.nl
bjorn wielakker
BE BRILLIANT. BE SIGNIA.
signia is wereldwijd één van de toonaangevende merken in onze branche. signia’s doel is om de prestaties van mensen te verbeteren door innovaties die bekroond worden, zoals deze nieuwe insio die een if award ontving. dit hoortoestel is nu leverbaar in nederland. Signia wil een nieuwe standaard in de audiologie neerzetten. Gehoorverlies betekent niet automatisch een beperking. Het gaat niet om het corrigeren van een gehoorverlies, maar om een voorsprong te realiseren. Niet gewoon presteren, maar uitmuntend presteren. Niet gewoon weer horen, maar beter horen dan ooit. Elk woord, elke beat en ademhaling. Signia. Be Brilliant. voor meer info: www.signia-pro.nl
Bereikbaarheid en veiligheid is maatwerk, zorg voor een passende oplossing Wekker U bent verzekerd van een goede nachtrust en u zult geen signaal meer missen. U wordt gewekt door geluid, flits en/of het bijgeleverde trilkussen.
Flitslamp Bij een ontvangen signaal geeft de flitslamp een duidelijke flits en verlicht symbool. Keer de draaibare kop van de lamp naar de muur voor een minder intense waarschuwing.
Draagbare ontvanger Niet gebonden aan een vaste plek. Deze ontvanger neemt u overal mee naar toe in en om uw huis. Ook in de tuin op de hoogte van alle gebeurtenissen. Pager De pager is klein, licht en kan in uw zak of aan uw kleding gedragen worden. Met trillingen en verlicht symbool weet u waar uw aandacht nodig is. Minder opvallend dan de ontvangers met flits maar net zo efficiënt.
Deurbelzender Uw visite is er! Laat ze niet meer onnodig wachten. Of verwacht u een pakketje? Nooit meer een onterecht “We hebben u gemist” briefje in de brievenbus.
24 uur per dag bereikbaar en veilig
Rookalarm Wist u dat vanaf 1 juli 2022 een rookmelder verplicht is op elke verdieping in huis? Met gemiddeld 3 minuten vluchttijd is tijdige alarmering essentieel.
Telefoonzender Een gezellig telefoongesprek missen is jammer, maar niet onoverkomelijk. Maar wat als uw beller u nodig heeft vanwege een onvoorziene situatie? De telefoonzender zorgt dat u bereikbaar blijft.
Babyfoon Dichtbij uw baby, ook als u in de andere kamers van uw huis bent. Stel de babyfoon zo in zodat u bij elk geluidje gewaarschuwd wordt of kies voor een minder gevoelige instelling.
Algemeen
EuroTrak onderzoek 2022
10,3% van alle Nederlanders rapporteert zelf een mate van gehoorverlies.
Van de mensen met gehoorverlies draagt
33%
Dat cijfer loopt op tot
55%
van de mensen in de oudste leeftijdsgroep (>74 jaar)
45%
draagt wel een hoortoestel
Tussen het besef van het gehoorverlies en de aanschaf van hoortoestellen zit gemiddeld:
geen hoortoestel
3
?
M
jaar
Kwaliteit van leven 95%
76%
82%
67%
van hoortoesteldragers verklaart dat hun hoortoestellen hun kwaliteit van leven verbeteren
is tevreden met hun hoortoestel
zegt dat hun hoortoestel beter werkt dan verwacht
vindt dat ze hun hoortoestel eerder hadden moeten aanschaffen
Het dragen van hoortoestellen heeft positieve impact op
het vermogen om deel te de communicatienemen aan groepsactiviteiten effectiviteit
ZZZZZ
Het negeren van gehoorproblemen geeft een verhoogde kans op:
sociale isolatie
depressie
dementie
nachtrust
68%
valincidenten
Hieruit kan ook worden afgeleid dat hoorzorg bijdraagt aan het verminderen van de maatschappelijke kosten op andere dossiers, met relatief lage investeringen.
werkprestaties
het sociale leven
Deze informatie is opgesteld aan de hand van de resultaten uit het EuroTrak-onderzoek 2022. EuroTrak is het grootste internationale onderzoek naar gehoorkwesties. Het belicht het de prevalentie van gehoorverlies, evenals het gebruik van hoortoestellen en de ervaringen
van de hoortoesteldragers voelt zich zekerder in een stad sinds het dragen van hoortoestellen
van mensen met gehoorverlies met hun hoortoestellen. Het volledige rapport is hier te downloaden. Het EuroTrak-onderzoek wordt gedragen door vier landelijke verenigingen:
Ook voor andere mensen verbetert de situatie wanneer de persoon met gehoorverlies hoortoestellen gaat dragen.
infographic met een aantal belangrijke resultaten uit het onderzoek
Hoorzorg 100% Meer dan de helft van de slechthorenden is niet op de hoogte van andere hoorhulpmiddelen bij slechthorendheid
Nazorg heeft een groot effect op
57%
-27% ...neemt
heeft nog nooit een hoortest afgenomen Van alle slechthorenden...
73% actie om met een KNO-arts of huisarts contact op te nemen.
-27%
53%
krijgt na advies een hoortoestel.
De mate van tevredenheid over een hoortoestel
Geen proactieve nazorg
65%
Wel proactieve nazorg
85%
Hoortoestelgebruikers die een keuzevrijheid hadden,
zijn het meest tevreden met hun hoortoestel. Ook dragen zij hun hoortoestel meer uren per dag.
Het aantal uren dat een hoortoestel per dag gedragen wordt
Geen proactieve nazorg
6,4 uur
Wel proactieve nazorg
9,1 uur
HANDEN INEEN VOOR ONDERZOEK
EUROTRAK earline sprak arthur schuurmans en richard zoetemelk over het driejaarlijkse eurotrak-onderzoek dat begin juni gepubliceerd werd. meer dan de helft van de nederlanders met gehoorproblemen heeft géén hooroplossing. de maatschappelijke impact is groot, gelet op de gevolgen van onbehandeld gehoorverlies, én er valt wat aan te doen, zeggen cvza, dka, gain en nvab in wiens opdracht dit onderzoek mede is uitgevoerd. mooi dat de partijen, retail en wholesale, de handen voor het eerst ineen hebben geslagen voor het uitvoeren van dit belangrijke onderzoek! TEKST en BEELD Anneke Pastoor
arthur schuurmans en richard zoetemelk
EuroTrak is het grootste internationale onderzoek naar gehoorkwesties. Geïnitieerd in 2009 door de European Hearing Industry Manufacturers Association (EHIMA) belicht het de prevalentie van gehoorverlies, evenals het gebruik van hoortoestellen en de ervaringen van mensen met gehoorverlies met hun hoortoestellen. Elke drie jaar vindt er een onderzoek plaats. “Daarbij is 90 tot 95 procent van de vragen vast, zodat je kunt
benchmarken over de Europese landen heen én er is ruimte voor landspecifieke vragen”, vertelt Richard. “Daarbij is er bewust voor gekozen om de retailers deze vragen te laten formuleren”. Het is duidelijk dat met name het thema ‘zorg versus privaat’ één van de grootste verschillen is met de ons omringende landen. “In Nederland zijn duidelijk de bezuinigingen zichtbaar, de druk op de prijs en het zo efficiënt mogelijk werken”, zegt Arthur.
earline
27
“Eén van de landspecifieke vragen ging over nazorg. Er is een sterk verband tussen de mate van nazorg en het gebruik van een hooroplossing. Proactieve nazorg is ontzettend belangrijk voor de effectiviteit van de behandeling wat je terugziet in therapietrouw, een ander woord voor draagtijd en mate van tevredenheid. Elk hoortoestel moet de hele dag gedragen worden, terwijl uit het onderzoek blijkt dat 1 op de 5 dit minder dan 1 uur per dag doet! Zowel audicien als klant moeten hier hun verantwoordelijkheid nemen”. Richard vindt dit een cruciaal element: “Sinds 2013 is er druk op de prijsstelling voor hoorzorg, waardoor er door zorgaanbieders (audiciens) meer focus is op efficiency met als gevolg ook automatisch druk op de kwaliteit van zorg. En nee, hoortoesteldragers klagen niet zo snel, zeker niet als first time-user”.
1 OP DE 5 DRAAGT EEN HOORTOESTEL MINDER DAN 1 UUR PER DAG Een groot deel van de uitkomsten van het EuroTrak-onderzoek zijn herkenbaar volgens de heren, maar er zijn ook thema’s die in dit onderzoek duidelijker naar voren komen. Richard: “Daarmee doel ik op issues die voortkomen uit een slecht verzorgde hoorfunctie, zoals participatie op werk, dementie en eenzaamheid. Daar is nu veel meer aandacht voor”. Ook de veel hogere penetratiegraad van hoortoestellen ten opzichte van de landen om ons heen valt op. “Het is gelukkig door de jaren heen beter geworden. De grootste pijn zit ‘m in Nederland in altijd nóg efficiënter, dus minder aandacht voor de slechthorende en het risico dat het hoortoestel in een la verdwijnt omdat men niet tevreden is en niet de zorg krijgt die nodig is. Er komt alleen maar meer druk op de zorg, mede door de vergrijzing. Ik ben ervan overtuigd dat, als we deze systematiek blijven toepassen, de pijn alleen nog maar groter wordt. Dit gebeurt echt niet in de ons omringende landen”. Arthur vervolgt: “Zien we dit ook niet terug in het feit
28
earline
dat klanten meer tevreden zijn naarmate ze meer bijbetalen? Ik vind dat één van de meest opmerkelijke uitkomsten. De expertise van de zelfstandige audicien ligt in het goed kunnen uitleggen dat men niet alleen een hoortoestel levert, maar vooral ook de hoorzorg eromheen. Dan begrijpt een klant echt wel die extra kosten”. Follow-up onderzoek Naast achtergrondkennis over de markt is het EuroTrak-onderzoek inzetbaar voor meerdere doeleinden. “Bespreek een aantal voorbeelden 1-op-1 met je klant. Betrek de partner erbij en acteer daarop. Vele audiciens zijn daar te afwachtend in”, vindt Arthur. “Maar doe er ook wat mee richting je personeel en bijvoorbeeld de lokale media. Bij HoorPartners organiseren we picknicksessies en is dit rapport een goede basis om met elkaar het gesprek aan te gaan over het onderwerp; hoe we aantrekkelijk voor de klant én rendabel blijven. Binnen CvZA zien we de noodzaak om uitdagende vragen te blijven stellen, ook ten aanzien van de nu lopende aanbiedingen van zorgverzekeraars. Kijk goed welke keuze je maakt”. Voor GAIN zijn de uitkomsten van het onderzoek concrete input die de diverse leveranciers bespreken binnen de eigen teams. Richard: “Bijvoorbeeld binnen onze salesteams, want ‘wat betekent dit voor Nederland, voor mijn regio en voor mijn klant?’ En elke audicien zou dit kunnen toepassen in de bedrijfsvoering en vertalen naar de dagelijkse praktijk. Blijf je klant vertellen wat de risico’s zijn van onbehandeld gehoorverlies. We vinden zaken vaak normaal omdát we in de branche werken, maar zo’n uitkomst als ‘ik word uitgelachen met een hoortoestel’ terwijl het onderzoek precies het omgekeerde aangeeft, daar kunnen we wat mee. Een verplichte 50-plus hoortest? GAIN zegt: DOEN! Het is niet voor niets dat 95 procent van de first time-users zegt: Had ik maar eerder een hoortoestel gekocht”.
Scan de QR-code voor het EuroTrak-onderzoek Nederland 2022
WIDEX MOMENT BTE R D
Widex Moment heeft met de BTE R D een mooie uitbreiding van het portfolio. BTE R D is een achter-het-oor hoortoestel - geschikt voor zowel gesloten als open aanpassingen. Direct streamen met iOS- en Android-apparaten (ASHA) is mogelijk en het toestel is compatibel met onze DEX-accessoires. Moment BTE R D wordt contactloos opgeladen in de standaard lader of de Charge ‘n Clean, waarmee het toestel tevens wordt gedroogd en gedesinfecteerd. Wilt u meer informatie over Widex Moment of Charge n Clean? Neem dan contact op met customer service: 085 890 2010, of met uw accountmanager.
SOUND LIKE NO OTHER
W E N D E L I N A’ S
HOORIDEE
IEDERE KLEINE STAP WERKT Hoogleraar Neuropsychologie Erik Scherder hamert op lichaamsbeweging en schrijft: “Zowel bij jongeren als ouderen verbetert de fitheid van het brein wanneer ze meer bewegen. Het zorgt als het ware ook voor voedingsstoffen in het brein waardoor je beter functioneert. Bewegen maakt je dus slimmer, geconcentreerder en sneller”.1 Actueel onderzoek bevestigt de risico’s van verlies van cognitieve functies en op den duur dementie bij gehoorverlies.2 En bij gehoorverlies bestaat een grotere kans dat je evenwicht vermindert en dat je dus makkelijker valt.3 Op al deze punten ligt voor iedere hoorspecialist een duidelijke en de waardevolle uitdaging om te kiezen voor een proactieve rol om het bevragen en stimuleren van lichaamsbeweging mee te nemen in de consultatie, begeleiding en coaching. Houd het klein Om bewegen te bespreken en te faciliteren is het principe van Kaizen4 een inspirerende methodiek. Kaizen gaat ervan uit dat de allerkleinste stap werkt. De kern is: houd het klein. Ons lichaam en ons brein gaan makkelijker mee met veranderingen als we klein beginnen. Vraag je klant naar het meest haalbare om meer te gaan bewegen. Een rondje in je leef- of werkomgeving is al een begin. Het helpt als we onszelf hiervoor een compliment geven. Kleine stappen houden we vol en kunnen we op een natuurlijke manier opbouwen. Ervaringsverhalen De klanten van Hooridee benoemen verschillende obstakels en drempels bij bewegen en sporten. Ik vroeg onlangs aan Lea, Doris en Mischa: ‘wat doe je aan lichaamsbeweging?’ of ‘wat zou je graag willen doen aan sport of beweging?’ Lea vertelt dat ze wel wil zwemmen, maar bang is voor oorontstekingen. Ze wil geen water in haar oren. Verder heeft ze dit eigenlijk nog nooit goed uitgezocht. Als we uitzoeken hoe maatwerk zwemdoppen haar kunnen helpen, reageert zij enthousiast. Ze vindt het wel heel spannend. Ze begint eerst onder de douche om te ontdekken of er echt geen water in haar oren komt. Zij merkt dat de oordoppen goed beschermen. De oordoppen zitten als gegoten. Zij is zielsgelukkig en gaat nu vaak in zee zwemmen.
wendelina timmerman en haar team hooridee trainen professionals zoals bedrijfsartsen, arbeidsdeskundigen, audiologen en audiciens. hooridee geeft workshops en biedt individuele trainingen voor werknemers en ondernemers met gehoorverlies. www.hooridee.nl “iedere dag werk ik met mensen die een nieuwe stap willen zetten, nieuwsgierig zijn en willen weten wat er bestaat, beter kan en welke mogelijkheden er zijn. zij hebben allemaal hun eigen vragen over leven en werken met gehoorverlies. in deze r ubriek van earline deel ik ervaringen uit mijn praktijk richting audiciens”.
30
earline
NIEUW BIJ STARKEY
AMAZON FIRE TV CUBE
Doris transpireert fors tijdens haar favoriete sport badminton. Nadeel is dat zijn hoortoestellen regelmatig naar de fabriek moeten voor reparatie. De fabrikant meldt dat dit waarschijnlijk komt door vochtproblemen. Hij baalt ervan dat hij regelmatig zijn hoortoestellen moet missen en gedurende deze periode leentoestellen heeft waarmee hij veel minder goed kan functioneren. Door alles goed op een rij te zetten komen we uit op het gebruik van beschermhoesjes. Deze werken super. Sinds hij deze gebruikt, is er geen extra reparatie meer nodig geweest. Mischa vertelt dat zij tijdens taekwondo het liefst haar hoortoestellen uit wil doen. Zij wil graag meer leren vertrouwen op haar andere zintuigen. Ze vraagt zich af hoe ze dit aan kan pakken. Ik daag haar uit om haar vindingrijkheid in te zetten. Ze bedenkt dat ze het allereerst met haar leraar wil delen. Deze is nieuwsgierig en wil direct meedoen met dit experiment. Vervolgens bedenkt ze samen met haar trainingsmaatjes gebaren die helpen tijdens de training. Dit is een prachtige ontdekkingsreis voor haar. Kortom, stel als hoorspecialist open vragen. Verken en deel alle mogelijkheden voor lichaamsbeweging met gehoorverlies. Zo maak je een onvergetelijk verschil en je draagt bij aan plezier, vernieuwing, een betere gezondheid, meer zelfvertrouwen en kwaliteit van leven van je klant.5
de amazon fire tv cube is een snelle, krachtige 4kstreaming mediaspeler met ondersteuning voor asha en handsfree spraakbediening met alexa. het biedt toegang tot netflix, prime video, disney+, youtube en meer. De Amazon Fire tv Cube ondersteunt hoogwaardige audiostreaming exclusief met Starkey hoortoestellen en is speciaal daarvoor in samenwerking met Starkey ontwikkeld. Starkey is op dit moment dan ook de eerste en enige hoortoestelfabrikant met compatibele hoortoestellen voor deze allernieuwste ontwikkeling. Deze unieke samenwerking, en de eerste stappen om universele streamingsapparaten compatibel te maken voor het direct streamen naar hoortoestellen, is voor een grote groep slechthorenden belangrijk.
De Amazon Fire TV Cube (2e generatie) ondersteunt nu audiostreaming met compatibele Starkey Bluetooth-hoortoestellen voor een persoonlijke luisterervaring. Met deze nieuwste functie is het geluid van films, tv-programma’s en andere audio waarvan de gebruiker geniet op Fire TV in een hoogwaardige kwaliteit hoorbaar met de eigen hoortoestellen. De Fire TV Cube heeft acht microfoons die vanuit elke richting geluiden opvangen. Hierdoor is het gemakkelijk om Alexa te vragen het volume aan te passen of bijvoorbeeld een compatible TV of soundbar te muten. Uw klant kan Alexa natuurlijk ook vragen wat voor weer er verwacht wordt, kunnen timers en herinneringen ingesteld worden en nog veel meer, zelfs wanneer de TV uit staat. Voor meer info: www.starkey.nl, www.kindhoren.com, info@kindhoren.nl, +31 (0)55 3602111, www.amazon.com/firetvsupport
laat je hersenen niet zitten: hoe lichaamsbeweging de hersenen jong houdt, erik scherder 2 www.vereniginggain.nl/nl/gehoorproblemen/dementie 3 www.hoorzaken.nl/nieuws/slecht-horen-verhoogt-risico-opvallen/ 4 de kunst van kaizen van robert maurer 5 www.allesoversport.nl/thema/beleid/effecten-van-sporten-enbewegen-in-het-human-capital-model/ 1
earline
31
HET IS FIJN OM GOED TE HOREN, DAN WEET IK ZEKER DAT IK ZUIVER ZING JAN KEIZER VOLENDAMSE ZANGER VAN DE BAND BZN
beeld marieke odekerken
JAN KEIZER HEEFT DOOR WIDEX WEER PASSIE VOOR GELUID vanaf de start 65 jaar geleden is het widex-geluid toonaangevend. een aantal jaren later, in 1966, kwam widex op de nederlandse markt en werd de band bzn opgericht. in 1974 was de echte doorbraak van de bekende ‘palingsound’. na anny schilder werd carola smit leadzangeres, maar er was altijd een constante factor: jan keizer. hij draagt nu widex hoortoestellen of zoals hij het liever noemt ‘widex-oortjes’. earline is dit jaar met widex op zoek naar de passie achter ‘sound like no other’. na de aftrap met product managers richard koelewijn en suzanne bus nu deel 2: een gebruikerservaring. jan nodigde het team van widex bij hem thuis uit. Jan Keizer begon ruim 40 jaar geleden zijn muziekcarrière als drummer en groeide door tot leadzanger van de band BZN. Muziek heeft altijd een grote rol in zijn leven gespeeld en dat is na al die jaren niet veranderd. Door zijn Widex Moment 440 mRIC R D hoortoestellen weet hij weer zeker dat hij de juiste noten pakt. Ervaring met slechthorendheid Op een zonnige ochtend in Volendam spreekt het Widex-team Jan aan zijn keukentafel onder het genot van een kop thee en vers gebak. Dat hij een geboren entertainer is, merken ze gelijk. Dankzij zijn carrière heeft hij talloze verhalen te vertellen over optredens, gouden platen en de ontdekking van Jan Smit. Hij deelt graag zijn grote mijlpalen, maar ook de mindere momenten komen aan bod. Hij vertelt hoe zijn gehoor geleidelijk achteruit is gegaan. “Het begon in drukke feesttenten en cafés met veel geroezemoes, waar ik merkte dat ik geluiden niet meer goed kon onderscheiden. Een zorgelijk moment voor een muzikant”, vertelt Jan. Ook verstond hij niet altijd zijn vrouw of andere mensen tijdens een gesprek. Hierna merkte hij
meerdere momenten van slechthorendheid op het podium. Hij twijfelde of hij wel helemaal zuiver zong en of hij de juiste noot te pakken had. Vervolgens hoorde hij van het orkest dat hij niet helemaal zuiver zong. “Toen wist ik het zeker: er is wat mis”. Als muzikant kan het extra lastig zijn om slechthorendheid te omarmen, maar Jan Keizer was direct zeer gemotiveerd om er wat aan doen. Nu is hij er juist heel open over en doet graag zijn verhaal om anderen te helpen. Jan: “Ik ben pietje precies. Als je gehoor niet oké is, moet je er wat aan doen. Juist op het podium wil ik als een vrije vogel staan. Mijn advies aan anderen is dan ook: ga meteen die oortjes halen. Wacht er niet mee. De techniek is zo goed geworden dat je niet merkt dat je ze draagt”. Net niet mee naar bed Terwijl Jan een rondleiding geeft langs zijn awards en gouden platen, vertelt hij over de vrijheid die hij terug heeft gekregen. Jan kan weer muziek maken, maar ook normaal een conversa-
earline
33
tie aangaan. “En zonder heel de tijd ‘wat zeg je?’ te vragen. Vooral mijn vrouw werd daar gek van”. Daarbij voelen de hoortoestellen heel natuurlijk voor hem aan. “In elke situatie is het prettig te dragen. Ik draag ze eigenlijk altijd, behalve als ik slaap. Al vergeet ik tijdens het tandenpoetsen soms om ze uit te doen, omdat ik niet door heb dat ik oortjes in heb. Ze knellen niet en ze zijn makkelijk in gebruik. Contactlenzen vind ik een veel groter probleem”. Man van vele talenten Jan maakt thuis nog steeds muziek en schrijft af en toe nieuwe liedjes. Al is het wel minder frequent dan vroeger. “In sommige tijden heb je gewoon meer inspiratie dan in andere tijden. Soms raak ik de piano of gitaar weken niet aan. Maar soms ga ik zingen en dan lijkt het weer als nieuw”. De passie voor muziek is heel merkbaar wanneer hij erover praat én wanneer hij zingt. Met zijn gitaar op schoot laat hij ons een stukje horen van een nieuw nummer, waar hij alleen nog een melodie voor heeft. Zijn proces begint
IK BEN PIETJE PRECIES; ALS JE GEHOOR NIET OKÉ IS, MOET JE ER WAT AAN DOEN
34
earline
eigenlijk altijd met de muziek en dan later komt de tekst. “Dat vind ik altijd heel knap van rappers, want dat is gewoon een grote lap tekst zonder melodie”. Zingend en spelend zie je het plezier bij Jan er vanaf spatten; een geboren muzikant. Pakkende nummers schrijven is als een tweede natuur. Als Jan de piano of gitaar niet aanraakt, maakt hij tijd voor zijn nieuwe hobby: schilderen. Trots laat hij zelfgemaakte schilderijen in zijn woning zien. Eén daarvan heeft hij speciaal voor zijn vrouw gemaakt. Het is duidelijk dat hij talent heeft voor zijn nieuwste vrijetijdsbesteding. “Het is een prachtige hobby, je hebt geen notie van tijd. En zo blijf ik toch een beetje creatief bezig”. Zielsgelukkig Jan maakt dankbaar gebruik van de bijbehorende Moment-app en kan zelf een eigen sound maken. Iets wat hij goed onder de knie heeft en graag demonstreert. “Je kan het volume hoger of lager zetten, muziek afspelen of handsfree bellen. Het is gewoon kunstmatige intelligentie. Mijn oortjes maken mij zielsgelukkig.
TSTE TOEGIFT ZOALS J A A L E EEN E E R T D I ER HOOR O O N G O N D E E I D
Er zijn bepaalde momenten in het leven die je niet wilt missen. Neem ze allemaal in je op met de nieuwe Stride Blu AHO ho0rtoestellen. Verbeterde automatische geluidsoptimalisatie en intuïtieve personalisatie-opties geven u de controle weer in handen en helpen u van elke dag te genieten zoals die komt. Want geweldige ervaringen komen out of the Blu.
VAN TECHNOLOGIE NAAR WELL-BEING VOLGENS PHONAK earline was half juni uitgenodigd bij een europees persevent voor de global introductie van de audéo fit, een van de laatste uitbreidingen in de succesvolle paradiselijn, samen met audéo life en phonak slim™. het werd een ‘well-being’ dag in amsterdam op alle fronten. na diverse presentaties in doubletree by hilton door het phonak-team ervaarden we zelf de audéo fit tijdens de tour ‘the art of well-being through the centuries’ in het rijksmuseum en in de mind spa van rituals. Het is de stellige overtuiging van Phonak dat er een direct verband is tussen goed horen en welzijn. Het oor is daarbij de perfecte plek in het lichaam om metingen te doen. Daarom heeft Phonak nu een Sensor Receiver toegevoegd die, gekoppeld aan de myPhonak-app, diverse gezondheidsindicatoren zoals hartslag, stappenteller, activiteitsniveaus en gelopen of gerende afstanden meet. Zo kan uw klant niet alleen goed horen, maar tegelijkertijd de eigen fitheid meten en persoonlijke doelen stellen. De Audéo Fit is begin juli in Nederland verkrijgbaar. voor meer info: www.phonak.nl
DANK TEAM PHONAK!
BERNAFON ALPHA 5 | 3 | 1 IN ZN-DATABASE
de bernafon alpha-hoortoestelfamilie met gepatenteerde hybrid technology™ wordt steeds groter. nieuwe modellen en het volledige scala aan technologieniveaus komen tegemoet aan meer behoeften van cliënten en bieden extra flexibiliteit. Met ingang van 1 juni zijn de Alpha 5, 3 en 1 opgenomen in de ZN-database en daarmee is Bernafon Alpha beschikbaar voor vrijwel iedereen. Alpha 9 en 7 blijven beschikbaar voor de vrije markt. Bovendien is de Alphafamilie recentelijk uitgebreid met de miniBTE T en de miniBTE T R. Deze uitvoeringen zijn op ieder technologieniveau beschikbaar.
Het maakt niet uit welk technologieniveau wordt gekozen, alle Bernafon Alpha hoortoestellen hebben Bernafon’s befaamde Hybrid Technology™. De hoortoestellen zijn verkrijgbaar in oplaadbare en niet-oplaadbare uitvoeringen, gebruiksvriendelijk, duurzaam en comfortabel om te dragen. De Bernafon Alpha-hoortoestellen zijn verkrijgbaar in diverse kleurcombinaties en passen goed bij verschillende haarkleuren en huidtinten. Bediening is via een app en draadloze verbinding is mogelijk met externe audioapparaten en verschillende accessoires. Hoe hoger het technologieniveau van de Bernafon Alpha, hoe meer features en aanpassingsopties er beschikbaar zijn. Met meer beschikbare tools kan het hoortoestel beter spraakverstaan en luistercomfort bieden in steeds complexere luistersituaties. Laat u inspireren door Bernafon Alpha, nu ook in de ZN-database, met een uitstekende prijs-kwaliteit.
de bernafon alpha-hoortoestelfamilie
38
earline
voor meer info: www.bernafon.nl/professionals of neem contact op met uw verkoopvertegenwoordiger
ALPHA 1 (ZN 3): Betrouwbare oplossing op instapniveau Alpha 1 zijn hoortoestellen op instapniveau met moderne features, zoals feedbackbescherming, robuuste hardware en de nieuwste draadloze technologie van Bernafon. Ze zijn de perfecte keuze voor mensen die op zoek zijn naar een product met een goede prijs/kwaliteitverhouding voor beter spraakverstaan en interactie met mensen in het dagelijkse leven. ALPHA 3 (ZN 4): Basisproduct met enige aanpasflexibiliteit Alpha 3 zijn hoortoestellen in de middenklasse met hybride features, een aantal afstellingsopties en een speciaal muziekprogramma. Ze maken interactie in kleinere groepen gemakkelijker. Alpha 3 is de perfecte keuze voor mensen die graag thuis vrienden en familie ontmoeten voor filmavonden, kaartspellen of ‘n kopje koffie. ALPHA 5 (ZN 5): Effectieve dagelijkse ondersteuning De Alpha 5 hoortoestellen bieden geavanceerde hybride features voor effectieve prestaties. Ze zijn de perfecte keuze voor mensen die regelmatig grotere supermarkten of winkelcentra bezoeken, of vaak vrienden ontmoeten in openbare ruimten, zoals cafés. Alpha 5 is bedoeld voor degenen die gemakkelijker en comfortabeler willen horen. ALPHA 7: Optimaal gebalanceerd geluid Alpha 7 hoortoestellen worden geleverd met het volledige scala aan Hybrid Technology™features om geluid optimaal te bewerken. Ze zijn de perfecte keuze voor actieve mensen die vaak restaurants bezoeken, van en naar hun werk pendelen of werken in rumoerige omgevingen en een product willen dat zich kan aanpassen aan hun individuele voorkeuren. ALPHA 9: Maximale prestaties en voordelen De Alpha 9 hoortoestellen staan voor het beste geluid zonder compromissen. Ze zijn de perfecte keuze voor degenen die deelnemen aan grote sociale bijeenkomsten, conferenties, of naar live concerten gaan. Ze bieden muziekliefhebbers en muzikanten een geweldige geluidskwaliteit. Alpha 9 is bedoeld voor mensen die de grootste voordelen van Bernafon’s hoorsysteemtechnologie willen.
PLUGGERZ
PROTECT & COMMUNICATE de nieuwe producten van pluggerz protect & communicate bieden op maat gemaakte en comfortabele gehoorbescherming in combinatie met uitstekende communicatiemogelijkheden in lawaai. kortom, het beste van 2 werelden komt samen in deze productlijn volgens comfoor. De basisset Pluggerz Protect 2-in-1 otoplastieken is gemaakt van siliconenmateriaal. De dempingsfilters uit deze gehoorbeschermers kunnen eenvoudig worden gewisseld naar één van de 4 communicatiesystemen uit deze productlijn. Ook deze communicatiesystemen zijn uitgerust met een dempingsfilter waardoor de gebruikers altijd goed zijn beschermd. voor meer info: www.pluggerz.com, www.comfoor.com
DE ZORGCONTRACTERING… met de invoering van de zorgverzekeringswet in 2006 beoogde de wetgever de introductie van marktwerking in de zorg. het nieuwe stelsel maakt het de zorgverzekeraar mogelijk naar eigen inzicht aanvullende kwaliteitscriteria te definiëren en daarop zorg in te kopen. de achtergrond van deze opvatting is dat de zorgverzekeraar de zorgvragen van haar verzekerden zou kunnen bundelen, en namens die verzekerde onderhandelt over de prijs, voorwaarden en kwaliteit. de zorgverzekeraar als ‘agent’. TEKST Dennis Havermans en Sandra Verhoeven BEELD Miranda Becker Hoff Deze visie wordt al geruime tijd bekrachtigd in het kabinetsbeleid.1 Tegelijkertijd geven zorgaanbieders in vrijwel alle zorgdomeinen aan dat de contractonderhandelingen louter lijken te gaan over de prijs van de geleverde goederen en diensten.2 3 Meer in het bijzonder gaan de onderhandelingen over de reductie van de totale schadelast (P * Q). Kwaliteit komt volgens zorgaanbieders maar weinig aan bod. Binnen de hoorzorg is een gelijk beeld op te tekenen van schadelastreductie. Als gevolg van aanbestedingen en selectieve inkoop zijn de prijzen van hooroplossingen in de afgelopen tien jaar met meer dan de helft gedaald. De vraag is in hoeverre zorgverzekeraars nog kwaliteitscriteria hanteren ten behoeve van de zorginkoop gehoorzorg. Welke zouden ze kunnen hanteren? En welk onderscheid valt er te maken in de verschillende kwaliteitscriteria? Zijn het criteria die innovatie bevorderen, en die rekening houden met de verschillende bedrijfsmodellen en visie op gehoorzorg? In dit artikel beantwoorden we deze vragen zodat audiciens en zorgverzekeraars, met de juiste argumenten, zorginhoudelijke afspraken kunnen maken in het belang van hun gezamenlijke cliënten. Hoe kijken zorgverzekeraars aan tegen de zorginkoop voor 2023? De zorgverzekeraar moet uiterlijk op 1 april het zorginkoopbeleid voor het daaropvolgende jaar publiceren. 4 Hierin kunnen zorgaanbieders lezen wat de visie in algemene zin is van de betreffende zorgverzekeraar en specifiek voor het zorgdomein waarin zij acteren. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) beoogt met deze transparantierichtlijnen een soepel verloop van het inkoopproces.
Kijkend naar zorg in het algemeen, blijft het centrale uitgangspunt van zorgverzekeraars voor 2023 het borgen van toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van zorg. Hiervoor is het van belang dat er sprake is van passende zorg, zo stellen de meeste zorgverzekeraars. Om passende zorg te kunnen leveren wordt ingezet op een aantal thema’s: doelmatigheid, samen beslissen en juiste zorg op de juiste plek. Bijvoorbeeld door de inzet van zorg aan huis of eHealth, in de vorm van een digitaal consult of via digitale monitoring. Dit naar inspiratie van reeds toegepaste praktijkvoorbeelden. Zo heeft het Diakonessenhuis5 in haar overeenkomst met zorgverzekeraar Zilveren Kruis specifieke afspraken gemaakt over digitalisering van zorg. Een ander voorbeeld is het verplaatsen van tweedelijnszorg naar de eerste lijn. Huisartsen in de regio Nijmegen6 hebben bijvoorbeeld een samenwerking opgezet met dermatologen uit de lokale ziekenhuizen, om het aantal onnodige verwijzingen voor verdachte huidafwijkingen naar de tweede lijn te verminderen. Bovendien leggen zorgverzekeraars hun focus steeds meer op gezondheid en preventie. De gedachte is dat dit in de toekomst zwaardere zorg zou moeten voorkomen. Tot slot constateren we dat zorgverzekeraars in toenemende mate aandacht hebben voor duurzaamheid door zich te committeren aan de ‘Green deal duurzame zorg’.7 8 Kort gezegd richten zorgverzekeraars zich in hun inkoopbeleid veelal op een duurzame zorgtransformatie om zorg ook in de toekomst betaalbaar en toegankelijk te houden en de verzekerde daarnaast zoveel mogelijk zelf de regie te laten houden. Innovatie en multidisciplinaire samenwerking worden toegejuicht. Deze inkoopdoelen zullen uiteraard worden meegenomen in de inkoop hoorzorg. Hoe kenmerkt de praktijk van de inkoop hoorzorg zich? Ten aanzien van de inkoop hoorzorg valt op dat de StArkwaliteitsnorm de gouden standaard blijft, waarin ASR aangeeft dat de SEMH standaard niet langer volstaat.9 Dat betekent dat zorgverzekeraars de ontwikkeling van kwaliteit, standaarden, normen en richtlijnen bij de beroepsgroep zelf leggen. De praktijk van de hoorzorg kenmerkt zich echter door diverse vormen van innovatie. Denk aan technologische verbeteringen die de slechthorendheden ten dien-
ste staan, maar ook aan organisatorische innovaties zoals nieuwe distributievormen, bedrijfsmodellen en financieringsmogelijkheden. Vanuit dat perspectief bezien zijn er voldoende aanknopingspunten voor de zorginkoopmarkt die reeds in de praktijk worden gebracht en aansluiten bij het geschetste inkoopbeleid 2023. Voorbeelden zijn het videoconsult audiologie10, de zorgprestatie complexe gehoorzorg11, preventieve gehoorzorg12, triage, oorstukjes kinderen, opleidingen en behoud van de vergoeding ter bevordering van keuzevrijheid. Verder lezen we terug in het inkoopbeleid dat er aandacht is voor hoorzorg aan huis.13 Ook zien we dat zorgverzekeraars specifiek de nazorg inkopen. Welke kwaliteitscriteria kunnen zorgverzekeraars hanteren? Reflecterend op de huidige zorginkoopmarkt zien we dat zorgverzekeraars in hun inkoopbeleid meer ruimte bieden voor de verschillende distributievormen, bedrijfsmodellen en financieringsmogelijkheden die voor handen zijn in de hoorzorg. De vraag is of gelet op de aanwezigheid van marktwerking, het potentieel ten volle wordt benut. Dat wil zeggen: worden inkoopcriteria op basis waarvan zorgverzekeraars kwalitatieve en onderscheidende hoorzorg inkopen en belonen, voldoende ingezet? Praktijkvariatie Wat zijn dan die mogelijkheden volgens ons? Ten eerste zien we ruimte om de waardering van de gehoorzorg door de cliënt sterker te betrekken in de zorginkoop. Bijvoorbeeld door een ‘moving target’ op te nemen en deze extra te belonen via een opslag op het tarief. Dit is alleen mogelijk met een uniforme en robuuste rapportage van de waardering van de cliënt in de gehele hoorzorgsector. Ten tweede kan de door het Zorginstituut waargenomen praktijkvariatie14 meer naar voren worden gebracht in het zorginkoopbeleid. Hoorzorg is immers gericht op revalidatie van de gehoorstoornis, en actieve begeleiding gedurende de gebruiksperiode bevordert het gebruik van het hoortoestel. Zorgverzekeraars zouden bijvoorbeeld therapietrouwprogramma’s kunnen inkopen waarin de audicien aangeeft welke activiteiten deze verricht op het gebied van nazorg en die belonen.
HEFBOOM VOOR INNOVATIE ÓF BEZUINIGINGSINSTRUMENT? earline
41
Patiëntenpopulatie Een derde criterium is gericht op de patiëntenpopulatie. Recent onderzoek geeft aan dat deze verschilt tussen hoorzorgaanbieders.15 Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat de mate van gehoorverlies, alsmede het gegeven of er sprake is van een herhalingsaankoop, leidt tot een hogere zorgzwaarte. De samenstelling van de patiëntenpopulatie is dus van invloed op de zorgzwaarte die gemiddeld gevraagd wordt door een zorgaanbieder. Onderzoek uit 2013 bracht reeds naar voren dat het type aandoening ook van invloed is op de behandeltijd, waarbij de audicien in geval van een complexer gehoorverlies tot bijna zes uur meer tijd diende te besteden.16 Bijzondere zorgaanvragen, andere distributievormen, gekwalificeerd personeel Ten vierde kan het relatief aandeel bijzondere zorgaanvragen van de audicien worden beloond. Een bijzondere zorgaanvraag duidt vaak op complexer gehoorverlies, waarin de standaardbehandeling niet volstaat. De audicien wordt medebehandelaar en heeft vaak intensiever contact met de hoofdbehandelaar. Ten vijfde kan de zorgverzekeraar andere distributievormen dan de gecertificeerde omgeving belonen. Denk hierbij aan hoorzorg aan huis of hoorzorg op afstand. Tenslotte zien wij een zesde mogelijkheid en dat is de inzet van gekwalificeerd personeel. Er lijkt een verschil te zijn in de productiviteit van audicienbedrijven, waarin sommige spelers bijna drie keer meer hoortoestellen per geregistreerd audicien leveren dan het ‘marktgemiddelde’.17 Een hogere productiviteit lijkt de aandacht af te leiden voor de nazorg en diagnostiek, door gekwalificeerd personeel. Zorgverzekeraars kunnen dit betrekken in hun zorginkoop.
Havermans is werkzaam als directeur Strategie & Allianties bij Beter Horen, onderdeel van Amplifon. Tevens bekleedt hij diverse bestuursfuncties binnen de hoorzorg waaronder die van Vice-voorzitter StAr, Commissielid Zinnige Gehoorzorg (ZorgInstituut Nederland), Werkgroep lid ‘Een leven lang erbij horen’, Werkgroeplid marktsegment Gezondheidtechnisch Vakmanschap Stichting Bedrijf & Beroep, werkgroep lid ‘Corona Richtlijnen Hoorzorg’. Verhoeven is werkzaam als implementatie- en performancemanager Zorgverzekeraars bij Beter Horen, onderdeel van Amplifon.
42
earline
Dat brengt ons op de vraag; is de zorgcontractering een hefboom voor innovatie óf bezuinigingsinstrument van zorgverzekeraars? We constateren in de praktijk dat in toenemende mate zorgverzekeraars ruimte bieden voor het belonen van innovaties en erkenning hebben voor de toepassing van de verschillende visies op hoorzorg door audiciens. Anderzijds stellen we vast dat zorgverzekeraars de afgelopen jaren te vaak hebben gegrepen naar het instrument van schadelastbeheersing. Met de huidige realiteit van schaarste aan personeel en goederen, alsmede oplopende prijzen en lonen, is een verdere beheersing van de schadelast niet reëel. De innovatie én kwaliteit van zorg zijn immers enkel mogelijk als er een positief resultaat op de jaarrekening te realiseren is. Naast zorgverleners zijn audiciens per slot van rekening ook zorgondernemers. 1 kamerbrief kwaliteit die loont, 14 maart 2011, cz-ipz3056686 2 nieuwsbericht nza,(2022), “hulpmiddelen niet altijd passend voor verzekerden”, via https://www.nza.nl/actueel/nieuws/2022/04/19/ hulpmiddelen-niet-altijd-passend-voor-verzekerden 3 nieuwsbericht nza (2021), “zorgverzekeraars moeten minder concurreren op premie en meer het verschil maken via de zorginkoop”, via https://www.nza.nl/actueel/nieuws/2021/10/13/zorgverzekeraarsmoeten-minder-concurreren-op-premie-en-meer-het-verschil-makenvia-de-zorginkoop 4 regeling transparantie zorginkoopproces zvw - th/nr-021, nederlandse zorgautoriteit 5 nieuwsbericht skipr (2021), via https://www.skipr.nl/nieuws/diakonessenhuis-levert-meer-zorg-thuis-door-digitalisering/ 6 juiste zorg op juiste plek, praktijkvoorbeeld via https://www.dejuistezorgopdejuisteplek.nl/praktijkvoorbeelden/huisarts-spoort-huidafwijkingen-beter-op-door-bijscholing/ 7 vgz: via https://www.vgz.nl/duurzame-zorgverzekering 8 asr, via https://www.asr.nl/verzekeringen/zorgverzekering/duurzame-zorgverzekering 9 asr, inkoopbeleid via https://www.asr.nl/asr/api/asrnl/pod/ getpdf?uri=/pod/r/pdf/42849_2023.pdf 10 onvz, via https://www.onvz.nl/over-onvz/nieuws-en-pers/nieuwsen-persberichten/sneller-geholpen-met-een-videoconsult-audiologie 11 onvz, via https://gpmediavaktijdschriften.nl/images/magazines/flipbooks/hoordetail/1-2021/html/26/ 12 zorg en zekerheid, via https://www.consumentenbond.nl/zorgverzekering/vergoedingen/gehoorapparaten 13 zilveren kruis, inkoopbeleid via https://www.zilverenkruis.nl/-/ media/files/zilveren-kruis/zorgaanbieders/beleid-en-contract/hulpmiddelen/hulpmiddelen/2023/beleid/inkoopbeleid-hulpmiddelen-2023. pdf?rev=3219203266854fbaa50e86db9bc5d393 14 vrijhoef b., de bekker p., martens c., ulehake m. (2021). “zorg bij de audicien voor volwassenen met perceptieve slechthorendheid”, zorgvuldig advies & panaxea, via https://www.zorginstituutnederland.nl/ werkagenda/publicaties/rapport/2021/08/12/zorg-bij-de-audicien-voorvolwassenen-met-perceptieve-slechthorendheid 15 soede, w. (2022). “onderzoek basisindicatie hoorprotocol 2.0. analyse cliëntdossiers beter horen.” ardea acoustics & consult. 15 nederlandse vereniging van audiciensbedrijven (2013), “inzicht in hoorzorg”, kpmg-plexus. 17 https://www.hoorzaken.nl/nieuws/level-playing-field-in-de-hoorbranche-column/
Al vanaf
3, Dat klinkt goed: € p/maand De verzekering om goed te horen
1
1
Incl. 21% assurantiebelasting
Val- en stootschade
Het hoortoestel is onmisbaar voor uw klanten. Het zorgt voor zekerheid en verhoogt de levenskwaliteit. Het is dan ook zeer vervelend als het hoortoestel tijdens dagelijks gebruik kapot gaat of kwijtraakt. Gelukkig biedt WERTGARANTIE hiervoor een oplossing. De meestvoorkomende schades worden gedekt, en zelfs slijtage en verlies kunnen worden verzekerd. Samen met u zorgen wij voor uw klant.
Verlies
WERTGARANTIE All Risk Flex voorkomt hoge reparatienota’s of de aankoop van een nieuw hoortoestel voor uw klant. Voor een laag maandelijks bedrag is uw klant uitstekend verzekerd.
Wilt u ook deze flexibele verzekering van WERTGARANTIE aan uw klanten aanbieden? Neem dan contact op met ons op via: 088 2500-650 of zakelijk@wertgarantie.com wertgarantie.com
Since 1963 | Made in Germany | wertgarantie.com
COLUMN jan de laat
GELUID IS FASCINEREND
44
Op het vakgebied van de audiologie houden we ons bezig met alles wat met ons gehoor te maken heeft, en vanuit de klinische fysica hoort daar ook het waarnemen van allerlei soorten geluiden bij, geluid is immers een fysisch verschijnsel. We mogen trots zijn als we een goed gehoor hebben, want geluid is fascinerend, in vele opzichten. En wat zou het mooi zijn als we slechthorenden kunnen helpen om dat fascinerende ook te beseffen en ervan te genieten. Hoe mooi is het om als kunstenaar met geluid om te gaan, zoals nu gebeurt, ter voorbereiding van een festival in Nijmegen, in oktober 2022, waar magische muzikale composities en zeldzame geluidswerken te bewonderen zullen zijn1.
geluid: lage tonen zijn op veel grotere afstand hoorbaar dan hoge tonen, denk aan het hinderlijke lage-tonen-geluid van windturbines dat via de bodem kan binnendringen in slaapkamers. Boven 20.000 Hz, ultrasoon, horen we niet, maar veel diersoorten wel, zoals het hondenfluitje, 25 kHz. Een vleermuis hoort nog veel hoger, tot boven 100 kHz, en bepaalt zijn vliegrichting meestal door echolocatie.
Mensen horen geluiden vanaf 20 Hz tot 20.000 Hz, onder 20 Hz infrasoon horen we niet, maar voelen we de trillingen van geluid. De grootste orgelpijp, 64 ‘feet’, ofwel bijna 20 m, in Sydney (Australië), produceert een toon onder 20 Hz. Olifanten horen lage tonen heel goed en maken ook gebruik van infrasoon geluid. Het is bekend dat olifanten kunnen reageren op lage-tonen-geluiden van andere olifanten op 5 km afstand. Dat heeft te maken met de golflengte van
Geluidsniveau onze hoorspan in het spraakgebied bedraagt 140 dB (van net horen, 20 microPascal, tot de pijngrens, 200 miljoen microPascal, een verschilfactor van 10 miljoen), maar voor lage tonen (20-50 Hz) is de hoorspan veel kleiner. Naarmate je ouder bent, neemt ook de overgevoeligheid voor harde geluiden toe, met name ook voor lage-tonen-geluiden. Bij 85+’ers bedraagt de hoorspan daarom maar zo’n 50 dB voor nog net hoorbare lage-tonen-geluiden.
earline
Leeftijd op jonge leeftijd horen we in principe heel goed, maar naarmate je ouder wordt, gaat je gehoor achteruit. Gemiddeld horen 85+’ers maar tot 6 kHz en niet tot 20 kHz. Deze test is online makkelijk zelf te doen2.
Auditieve illusies bestaan ook, bijvoorbeeld te vergelijken met de visuele illusies van M.C. Escher, denk aan de waterval waarop te zien lijkt te zijn dat het water almaar door blijft stromen en telkens opnieuw bij de waterval uitkomt - er komt geen einde aan. De auditieve variant is het zogenaamde Glissando van Roger Shepard3. Wat vaak frappant genoemd wordt, is het verschijnsel dat mensen die langdurig aan lage-tonen-geluiden blootgesteld worden, zoals in een fabriek, na verloop van tijd hoge-tonen-geluiden minder goed kunnen horen. De reden is vooral de tonotopie van onze geluidwaarneming: hoge-tonen-geluiden worden voornamelijk in het voorste deel van het binnenoor ‘verwerkt’ (korte golflengte) en schade door hard geluid, ook lagetonen-lawaai, ontstaat in eerste instantie vooral in het voorste deel van het binnenoor, waar een overaanbod van geluidsenergie tot schade kan leiden. Sommige mensen vragen zich af hoe het komt dat we na een vuurwerkknal last hebben van tinnitus en als we ons gehoororgaan er dan uit zouden halen toch nog last blijven houden van tinnitus? De uitleg is dat dat komt door zogenaamde ‘fantoompijn’, de blijvende resonantie van de knal in het limbisch systeem en de amygdala (zenuwkernen voorin de hersenen). Een frappant verschijnsel is het absolute gehoor, dat bij sommige mensen voorkomt, lang niet alleen bij musici: het zonder nadenken onmiddellijk herkennen van de toonhoogte van een muzikale toon. De verklaring zou zijn dat bij die mensen het muzikale geheugen bijzonder goed ontwikkeld is en gebruikt wordt. Cineast Louis van Gasteren heeft ’n film gemaakt over de geluiden van NL, ‘Made in Holland’ (1995), met allerlei karakteristieke Nederlandse geluiden, heel frappant4. Over de onderlinge communicatie tussen diersoorten is inmiddels ook veel bekend, het is alleen al intrigerend om te horen wat voor verschillende geluiden dieren maken5,6. Iets dergelijks geldt ook voor – meestal rustgevende – natuurgeluiden, niet alleen van dieren, maar ook andere natuurgeluiden, bijvoorbeeld veroorzaakt door wind, water, vuur et cetera, zoals je kunt horen op Nature Sounds (Spotify).
Bijzondere geluiden zijn ook echo en galm, het dopplereffect: geluid klinkt hoger als het geluid naar jou toe komt en klinkt weer lager als het geluid van je vandaan gaat, de knal die je hoort als een straaljager door de geluidsbarrière breekt en op dat moment sneller vliegt dan geluid, het fenomeen van het krassende bordkrijtje, waarvan sommige mensen de kriebels krijgen, alleen al door erover te praten, de druppelende waterkraan in de slaapkamer, waardoor je de slaap niet kunt vatten omdat zo’n geluid jou steeds ‘bezig’ houdt. Er is natuurlijk nog veel meer te vertellen… en dat komt ‘allemaal’ tevoorschijn op het Schemerlicht Festival in Nijmegen! Tenslotte nog een gedicht dat ons duidelijk maakt dat er maar één geluid is dat heel bijzonder is en waarnaar talloze mensen ‘snakken’:
STILTE
‘Trix’, 2002 Stil nu, hoor je die vogel niet Stil nu toch! Hoor, hij zingt het hoogste lied Waarom toch altijd geluiden om me heen Waarom nooit eens met mijn gedachten alleen Luister en maak geen geluid Luister nu toch, wat maakt die ene minuut nu nog uit Klanken worden me de gehele dag opgedrongen Nu nog hebben de vogels niet voor mij gezongen Het razende verkeer over de weg nabij Ook die voorbijrazende vrachtwagen, al die geluiden benauwen mij Dan opeens denk je, Hé ik hoor even niets Komen er een paar baldadige luidruchtige jongeren voorbij op de fiets Uit de luidsprekers van tv en radio schalt het geluid Ze denderen mijn oren in, zet die krengen toch eens uit Luister, luister naar de muziek van de natuur Die is zuiver, rustgevend en oh zo puur Dring mij toch niet steeds al die geluiden op Het is al druk genoeg in mijn kop Ik stem voor een geluidloze dag Het enige geluid dan toegestaan is Het geluid van een hartelijke lach
1 https://schemerlichtfestival.nl/ 2 https://www.oorcheck.nl/test-jezelf/hoe-hoog-kom-jij/ 3 https://www.youtube.com/watch?v=mshclpy4kvc 4 http://www.louisvangasteren.nl/filmografie.html 5 www.soundsnap.com 6 https://g.co/kgs/c2msxq
earline
45
WIDEX PARTNER EVENTS
voor meer info: www.widex.nl
beeld vincent van dordrecht
WIDEX organiseerde onlangs vier events op het kantoor in Zoetermeer. In totaal mochten zij meer dan 120 partners verwelkomen. En Earline natuurlijk! ‘Van dagdromen tot doel’ met interessante presentaties van het team, van Shoebox, een workshop waarin je zelf actief aan de slag moest om een moodboard te maken, scherpe discussies over onze branche, een nieuw instore concept, een demonstratie van Richard Koelewijn, én afsluitend een heerlijke barbecue. WIDEX gaat graag voor een Premium Partnership 2.0, waar het gaat om de (gezamenlijke) beleving, toepasbaarheid van de technologie en waar WIDEX graag kennispartner wil zijn.
WERKEN IN DE AUDICIENBRANCHE de laatste tijd wordt er gelukkig meer aandacht aan besteed om werken in de audicienbranche meer onder de mens te brengen. de verschillende initiatieven van werkgevers en scholen zijn daar een mooi voorbeeld van. als jongeren en zij-instromers meer bekend raken met het werken in de audiologie kan dat absoluut een boost geven aan de interesse voor deze mooie branche. Echter, hoe mooi alle initiatieven ook zijn, het aantrekken van jongeren en zij-instromers begint toch echt bij de ondernemers in de branche. Hoe meer ruimte zij maken om leerlingen op te leiden, hoe sneller het tekort van personeel in de branche wordt getackeld. Stelt u zichzelf daarom eens de volgende vragen: • Heb ik last van de krapte in de branche? • Kan ik op enige termijn last krijgen van de krapte in de branche? • Wat doe ik om de krapte in mijn zaak (en dus de branche) te voorkomen? Audio Vacatures ziet al sinds de start van de website dat er veel aandacht uitgaat naar het werven van vakspecialisten. Maar ze zien ook dat er vrij weinig aandacht is voor de werving van leerlingen. Het is enigszins verschoven, vooral in het afgelopen jaar, maar dan wordt er toch nog vaak een leerling gezocht die al in het tweede of derde jaar is.
Als nog meer ondernemers zich inspannen voor het opleiden van één of meer leerlingen per komende september en tussentijds aan de slag gaan met alle nodige partijen om de juiste personen te vinden, dan weten zij voor zichzelf dat de krapte hen niet zo snel zal raken. Audio Vacatures helpt hier graag in mee. Wilt u een advertentie plaatsen voor een leerlingenpositie, dan betaalt u tot september slechts 50% van het reguliere tarief. Ondersteuning of vragen? Audio Vacatures helpt u graag verder met de invulling van uw vacatures. Dat kan door mee te denken in dit proces, maar ook door een advertentie op maat te schrijven of uw advertentie te plaatsen op de websites. U kunt contact opnemen met Tim de Vries via info@audiovacatures.nl of +31 (0)85 1308946.
earline
47
AUDICIEN AAN HET
WOORD de gekozen hbo-opleiding, zo’n 24 jaar geleden, was niet wat ze er van verwachtte. het werd een tussenjaar voor gina van dijk en bij het uitzendbureau zochten ze een leerling audicien bij de haan enschede (later schoonenberg). dat was het begin. na verschillende banen in de hoorbranche runt gina nu twee hoorpartners shops in ootmarsum en delden. en dat bevalt uitstekend. TEKST Martijn Plantinga BEELD Paul van der Wal “Mijn eerste baan als leerling audicien was een traject van werken en leren. Eén dag naar school en vier dagen werken. Voordat ik begon had ik geen enkele ervaring in het vak, maar het beviel meteen zo goed dat ik later ook mijn diploma heb gehaald. Ik heb bij verschillende bedrijven gewerkt: bij zelfstandige hoorwinkels, bij enkele ketens en ik heb ook een aantal jaar een eigen hoorwinkel gehad. Vijf jaar geleden was het tijd voor een nieuwe stap. Ik wilde liever niet meer bij een keten werken en via LinkedIn kwam ik in contact met HoorPartners. Ik heb eigenlijk vrijwel alles zelf geregeld. Opticiens bezoeken, contacten leggen en natuurlijk hun interesse polsen voor een shop-in-shop in hun optiekzaak. Serieuze gegadigden droeg ik dan vervolgens aan bij HoorPartners. Vier jaar geleden ben ik gestart bij Klein Optiek in Delden en vorig jaar februari bij Ophuis Optiek in Ootmarsum. Ik run nu dus twee eigen winkels, maar ik moet er direct bij zeggen dat het bij beide optiekzaken voelt als een team. We kunnen elkaar ook echt versterken. Een kopje koffie zetten als een klant even moet wachten, de telefoon voor elkaar opnemen als de ander even druk is, we kunnen zelfs elkaars agenda inplannen. Dat werkt heel prettig. In principe sta ik vaste dagen in beide winkels, het is ongeveer fiftyfifty, maar ik ben wel flexibel. Als het in de ene vestiging wat drukker is, kan ik ook schuiven. En veel gaat natuurlijk op afspraak” Potmetertje Er is in bijna een kwart eeuw natuurlijk veel veranderd in de hoorbranche. De ontwikkelingen lijken momenteel harder te gaan dan in de optiek. Gina: “Van brillen heb ik weinig verstand, maar daar zit de ontwikkeling vooral in de glazen denk ik. Bij ons is inderdaad heel veel veranderd. Ik vertel mijn klanten wel eens: Toen ik begon, waren de meeste hoortoestellen nog met zo’n potmetertje. Die kon je met een schroevendraaier wat hoger of lager zetten. Gaandeweg ging er steeds meer met computers en de ontwikkelingen gaan maar door. Vrijwel elke fabrikant komt geregeld met iets nieuws. Signia, met Starkey ons belangrijkste merk, heeft nu bijvoorbeeld toestellen die in het oor opladen. Dat
48
earline
is interessant en daar is bij de klanten ook veel vraag naar. En het einde van de nieuwe technieken is nog niet in zicht. Mooi om te volgen en te testen. Ik bezoek ook regelmatig webinars om op de hoogte te blijven”. Zijn de klanten in die jaren ook veranderd? Het stereotype beeld van oude, grijze mensen zal niet zo snel veranderen. Ik heb echter wel het idee dat de gemiddelde leeftijd van dragers van hoortoestellen wat daalt. Ik zie regelmatig mensen van begin 60 in de winkel. De toestellen zijn natuurlijk ook veel beter dan vroeger. Lijken zelfs niet eens meer op hoortoestellen. Misschien hebben mensen hierdoor iets minder snel het gevoel van ‘nu ben ik oud’. Toestellen zijn ook veel multifunctioneler. Denk aan een geïntegreerde stappenteller, Spotify of valdetectie. Het is al lang niet meer alleen horen, een mooie ontwikkeling!” Voordelen HoorPartners Wat is nu het belangrijkste voordeel van het HoorPartners concept? Gina: “Dat zijn er voor mij meerdere. Met mijn shops in een optiekzaak, hoef je er zelf niet altijd te zijn. Mensen kunnen altijd naar binnen. Daarom kan ik ook bijvoorbeeld twee vestigingen runnen. Daarnaast krijg ik hulp van de opticien en vice versa. Als het nodig is, kunnen we voor elkaar bijspringen. Een ander voordeel is dat mensen nu ook in kleinere plaatsen terecht kunnen voor een hoortoestel. Als fulltime audicien aan de slag in een kleine plaats is best lastig. Deze constructie is voor mij ideaal. Momenteel ben ik bezig met een vennootschapstraject. Ik werk nu in loondienst, maar met een aantal collega’s volg ik een vennootschapstraining waarmee je zelf eigenaar kunt worden. Dan werk je wel onder de paraplu van HoorPartners, maar ben je toch zelf eigenaar. Je moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen en je moet het vooral zelf willen. Aan het eind van dit traject ga ik de knoop doorhakken. Dat vind ik wel mooi van dit bedrijf: het is heel flexibel, ze laten je zelf de keuze wat je wilt”. Kortom, ook na 24 jaar nog voldoende uitdagingen voor Gina. “Het is ook een prachtig vak, dat me blijft boeien. Ik doe het nog elke dag met heel veel plezier”.
GINA VAN DIJK, HOORPARTNERS
AL 24 JAAR IN HET
AUDICIENSVAK
EN GEEN MOMENT SPIJT
D O O R G E E F
COLUMN maarten dijkstra Misschien wel de meest gestelde vraag van een hoortoestelgebruiker aan de audicien, is de vraag om het hoortoestel even bij te stellen. De wedervraag wát er dan precies bijgesteld moet worden, wordt vaak niet begrepen; “Nou, gewoon even bijstellen...” of “Het is alweer een jaar geleden, hoog tijd voor een bijstelling”. In een inloopspreekuur dat overloopt, wordt er in een uurtje soms wel 10 keer bijgesteld. En weer een tevreden klant verlaat het pand. Of toch niet?
defecten, cerumenblokkades en alle andere randvoorwaarden uitgesloten, is er vrijwel nooit een bijstelling nodig. Jij weet hoeveel versterking jouw klant nodig heeft. Jij weet hoeveel versterking jouw klant krijgt. Het is aan jou als professional om de slechthorende hierin mee te nemen. Er zijn situaties waarin niet het toestel, maar de verwachting van de klant bijstelling nodig heeft. Vooraf natuurlijk, tijdens de intake. Een klant moet weten wat hij kan verwachten van het hoortoestel, maar vooral ook wat hij niet kan verwachten. Als de klant erop kan vertrouwen dat jij die expert bent die zijn vak verstaat, zal het verzoek om bijstellen niet zo vaak meer worden gedaan. Persoonlijke voorkeuren van de klant zijn belangrijk om mee te nemen in de manier waarop je het hoortoestel instelt. Zoveel mensen, zoveel meningen. Geluid is aan smaak onderhevig. Geluid is emotie. Houd hier dus zeker rekening mee. Maar denk altijd aan de wetenschappelijk onderbouwde, ideale afstelling met optimaal profijt voor de slechthorende. En neem de hoortoestelgebruiker hierin mee!
EVEN BIJSTELLEN
Als je de vraag van de hoortoestelgebruiker serieus neemt, en doorvraagt wat er nou precies aan de hand is, krijg je uiteenlopende antwoorden. Men denkt slechter te zijn gaan horen, of er is een specifieke situatie waarin de slechthorende niet goed uit de voeten kan. Meer onderzoek is altijd nodig om de vraag achter de vraag te achterhalen en iemand écht te verder te helpen. Zo’n vol inloopspreekuur dwingt je vooral de klant snel te helpen, en dat betekent helaas niet altijd goed. Dit laatste zorgt er dan wel weer voor dat je inloopspreekuur in ieder geval altijd goed gevuld blijft. Een onderzoeksinstituut zoals de NAL in Australië (van de NAL-rekenregels), maar ook alle hoortoestelfabrikanten, doen al jaren wetenschappelijk onderzoek naar hoeveel versterking een slechthorende idealiter nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Dat betekent iets. Dat betekent zelfs heel veel! Een audicien heeft al het gereedschap in handen om een slechthorende van de juiste versterking te voorzien. Targets gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en verificatiemetingen zoals onder andere de REMmeting om te checken of de targets gehaald worden. Dus, als het hoorverlies niet of bijna niet is veranderd en je hebt
'Even' bijstellen lijkt eenvoudig. Beetje eraf, beetje erbij… en de klant is weer tevreden. Maar door elke keer bij te stellen, wordt de slechthorende erin gesterkt dat hij degene is die weet hoeveel versterking er nodig is. Ik vind dat de audicien of audioloog hierin krachtig mag optreden. Jij als professional weet wat het beste is voor jouw klant. Wees die expert. Weet wat er nodig is om de slechthorende optimaal te ondersteunen. Voel je gesterkt door jarenlang onderzoek. Voel je gesterkt door je metingen. Stel verwachtingen bij, maar niet meer onnodig de hoortoestellen. Maarten Dijkstra is audicien en initiatiefnemer van het nieuwe onderwijsplatform Audiwijzer (www.audiwijzer.nl).
VOLGENDE DOORGEEFCOLUMN: Silvia Boender van Optitrade Retailgroep 50
earline
VOOR PROFESSIONALS
Voldoet uw huis al aan het nieuwe bouwbesluit?
Vanaf 1 juli 2022 is een rookmelder verplicht op elke verdieping in huis.
Slim is nog nooit zo eenvoudig geweest De Cochlear™ Nucleus® Kanso® 2-geluidsprocessor is ontworpen voor een actieve levensstijl en combineert onze nieuwste connectiviteitsfuncties en bewezen technologie voor hoorprestaties1-4 met een eenvoudig4 en duurzaam5 alles-in-één ontwerp, waardoor uw patiënten de vrijheid hebben om te horen, waar het leven hen ook brengt.
De nieuwe wetgeving houdt in dat alle woonlagen van een woning zijn voorzien van een rookmelder. Dit geldt ook voor besloten ruimtes waar een vluchtroute doorheen loopt. Maar waar moeten de rookmelders precies hangen?
Zwart Chocoladebruin
Leigrijs
www.cochlear.nl 1. Mauger SJ, et al. Clinical evaluation of the Nucleus 6 cochlear implant system: performance improvements with SmartSound iQ. Int J Audiol. 2014, Aug; 53(8): 564-576. [Sponsored by Cochlear]. 2. Mauger SJ, et al. Clinical outcomes with the Kanso off-theear cochlear implant sound processor. Int J Audiol. 2017, Apr;56(4): 267-276. [Sponsored by Cochlear]. 3. Wolfe J, et al. Benefits of Adaptive Signal Processing in a Commercially Available Cochlear Implant Sound Processor. Otol Neurotol. 2015 Aug;36(7):1181-90. 4. Cochlear Ltd. D1660797. CP1150 Sound Processor Interim Clinical Investigation Report. January 2020. 5. Cochlear Ltd. D1650520 CP1150 Mechanical Design Verification Summary Report. Dit materiaal is bedoeld voor medische professionals. Als u een eindgebruiker bent, vraag uw medische professional om advies over behandelingen voor gehoorverlies. Resultaten kunnen variëren en uw medische professional zal u adviseren over de factoren die van invloed kunnen zijn op uw resultaat. Lees altijd de gebruiksaanwijzing. Niet alle producten zijn in alle landen verkrijgbaar. Neem contact op met uw lokale vertegenwoordiger van Cochlear voor productinformatie. De Cochlear Kanso 2-geluidsprocessor is compatibel met Apple- en Android-apparaten. De Cochlear Nucleus Smart App is verkrijgbaar in de App Store en Google Play. Ga voor informatie over compatibiliteit naar www.cochlear.com/compatibility. Cochlear, 科利耳, コクレア, 코클리어, Hear now. And always, Nucleus, Kanso, Advance Off-Stylet, AutoNRT, Contour Advance, Custom Sound, Freedom, Hugfit, Hybrid, NRT, SmartSound, True Wireless, het elliptische logo en merken met een ® of ™ symbool, zijn handelsmerken of geregistreerde handelsmerken van Cochlear Limited (tenzij anders vermeld). © Cochlear Limited 2020. D1784824 V2 2020-10 Dutch Translation of D1777148 V2 2020-10
Zandblond
Zilver
Daar weten onze monteurs alles van. Zij installeren onze bereikbaarheids- en veiligheidssystemen volgens de nieuwe regelgeving. Met het systeem van Multi Care Systems voldoet u aan alle eisen.
earline
Meer potentieel dan ooit Met een breed aanbod innovatieve uitvoeringen
vakblad voor de totale hoorbranche, zomer 2022
Een uitstekende selectie aan levensveranderende technologie Kiezen voor Oticon More™ was nog nooit zo makkelijk. Met twee nieuwe innovatieve miniBTEuitvoeringen, staat een complete familie aan bewezen hoortoestellen klaar. Gereed om meer cliënten dan ooit buitengewone geluidskwaliteit aan te bieden en klaar om hen toegang te geven tot geluid dat ze nodig hebben. Daarnaast toont nieuw bewijs aan dat in realistische situaties Oticon More langdurige luisterinspanning drastisch vermindert met 30%* en dat het tegelijkertijd de hersenen toegang geeft tot meer geluid! Wie kan zich meer wensen?
*Zoals blijkt uit geavanceerde pupillometrietests in Murmu Nielsen, R. & Ng, E. 2021. Reducing sustained listening effort: Oticon More new evidence. Oticon Whitepaper
OTINL-202205-0537
NIEUW
vakblad voor de totale hoorbranche, zomer 2022 www.earline-magazine.nl
NIEUW
FLUISTERVIOOL gaf het antwoord
MUZIEK
&
GEHOOR
Zo KLINKT de toekomst
Invloed muziek POSITIEF Ik ZING weer zuiver