26
ΤΕΧΝΕΣ
ΤΕΤΑΡΤΗ 30 Απριλίου 2014
ΝΕΟΛΟΓΟΣ
«Κατάθεση ψυχής» στον «Ν» από τον σταθερά ανερχόμενο Γερακιώτη καλλιτέχνη που με την πρόσφατη δισκογραφική δουλειά του, άνοιξε «πανιά» για …ταξίδια μακρινά! Συζήτηση εφ΄όλης της ύλης με τον συνεργάτη του «Ν» Κώστα Μποζώνα
Ηλίας Ζούτσος: «Η ροή στο χρόνο κάνει τη μουσική να διαφέρει από άλλες τέχνες...» Τα διαμάντια της γνώσης, της αναζήτησης, της αμφισβήτητης των καθιερωμένων προτύπων και της αστείρευτης αγάπης για τις τέχνες και τη μουσική είναι παντοτινά. Ένα τέτοιο μικρό λαμπερό διαμάντι είναι ο Ηλίας Ζούτσος. Ξεκίνησε από μικρή ηλικία παίζοντας κρητική λύρα σε συναυλίες και φεστιβάλ παραδοσιακής μουσικής και συνέχισε με σπουδές στο κλασικό βιολί. Σήμερα είναι διπλωματούχος του Εθνικού Ωδείου, απόφοιτος και υποψήφιος Διδάκτωρ Μουσικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και μόνιμο μέλος της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου Αθηναίων (Α' Βιολιά). Έχει συνεργαστεί με συνθέτες όπως ο Γ. Μαρκόπουλος, Θ. Παπακωνσταντίνου, Ψαρογιώργης, Ross Daly κ.α. Τα τελευταία χρόνια γράφει δικά του τραγούδια και μουσική και με επίκεντρο την Κρήτη, ανιχνεύει νέους μουσικούς δρόμους.
Η βράβευση σε κάνει να νιώθεις μεγαλύτερη ευθύνη για να βελτιώσεις την τέχνη σου ; Σε ένα βαθμό, ναι. Σ’ εμένα όμως δε λειτουργεί πολύ αυτό. Όσον αφορά τη μουσική, η σχέση μου μαζί της, είναι να βελτιώνομαι και εγώ όσο μπορώ μέσα από αυτή. Να υπερβαίνω τον εαυτό μου. Αυτό δεν έχει σχέση με βραβεία. Στην προσπάθεια αυτή, η οποία είναι μια φυσική προσπάθεια, να παίξω δηλαδή μια νότα όσο καλύτερα μπορώ, ή να γράψω κάτι, είναι μια διαδικασία που δεν έχει τελειωμό και δεν ξέρω μέχρι πού μπορεί να φτάσει. Αν έρθει κάποιο βραβείο, καλώς, αλλά δεν αποζητώ αυτό. Εγώ πάντα συνεχίζω να κάνω αυτό που μπορώ όσο καλύτερα γίνεται. Έτσι γίνομαι και εγώ καλύτερος άνθρωπος. Κάθε άνθρωπος έχει αυτή την ανάγκη να γίνεται καλύτερος. Γιατί παίζεις βιολί ; Αυτές είναι δύσκολες ερωτήσεις. Είναι σύνθετες. Δεν είναι μια απάντηση. Την μουσική δεν την διαλέγεις εσύ, σε διαλέγει αυτή. Σε μένα συνέβη αυτό. Επτά χρονών, σε μια συναυλία, άγγιξα για πρώτη φορά τη λύρα κάποιων οργανοπαικτών και ενώ με απομάκρυναν, είπα: θέλω να μάθω λύρα και θα παίξω πιο καλά και από
Αυτό μπορούμε και πούμε ότι είναι ο ορισμός του ταλέντου ; Ίσως. Δεν ξέρω. Αυτό συνέβη σε μένα. Κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται τότε με ένα χάρισμα ; Δεν ξέρω να σου πω. Κάθε άνθρωπος έχει μια ροπή, μια κλίση σε κάτι. Σε μένα αυτό ήταν η μουσική. Σε άλλα πράγματα δεν έχω την ίδια κλίση και είναι ευτυχία το ότι με αγκάλιασε η μουσική. Μελετάς ακόμη πολύ και σκληρά ; Δε σταματάει ποτέ αυτό, δεν τελειώνει. Όσα πράγματα άπτονται της τέχνης δεν έχουν όριο. Η μουσική είναι απέραντη. Είναι λυτρωτικό ότι δεν έχει τέλος. Αυτό με σώνει. Με τη δύσκολη καθημερινότητα που ζούμε, είναι ωραίο να έχεις ένα «όχημα» που μπορεί να σε πάει κάπου. Για μένα αυτό είναι η μουσική, που μπορεί να σε κάνει πιο δημιουργικό και καλύτερο άνθρωπο. Είναι λυτρωτικό. Ζω κάθε μέρα γεμάτα. Η μουσική είναι υπόθεση ψυχής ; Είναι όλα. Τα δημιουργικά πράγματα αναγκαστικά σε θέλουν «εκεί» με όλη την ουσία της ύπαρξής σου. Δε γίνεται να είσαι εκεί μισός. Αλλιώς δεν ξέρω αν έχει νόημα να το κάνεις. Εδώ και όλος να είσαι εκεί, δεν ξέρω τι θα τα καταφέρεις και πόσο καλά, πράγμα που θα το κρίνει η διαχρονικότητα. Αν δε γίνεις καλύτερος άνθρωπος, δεν μπορείς να βγάλεις και πιο καλό ήχο. Άνθρωποι που θαυμάζω πολύ για το χαρακτήρα και τη σοφία τους παίζουν και πολύ ωραία. Πώς γίνεται κάποιος πιο καλός άνθρωπος; Αυτό δεν έχει σχέση με τη μουσική. Αν θέλεις να πάς παρακάτω, πρέπει να ψάξεις μόνο μέσα σου. Αν ονειρεύεσαι κάτι καλύτερο, είναι μια πρόοδος. Από μέσα μου πηγάζει – δεν μπορεί να έρθει από αλλού. Ποιος μπορεί όμως να ορίσει τι είναι χειρότερο και τι καλύτερο; Ενστικτωδώς και κάποιες φορές αναλόγως τα βιώματά σου.
αυτούς. Επέμενα εγώ, θέλω και θέλω, στους γονείς μου – αν και δεν έχουν καμία σχέση με τη μουσική – τους αρέσει πολύ και ξεκίνησα με τη λύρα. Σε λιγότερο από χρόνο, έπαιξα σε συναυλίες και οι αναφορές του τύπου έλεγαν τότε για παιδί – θαύμα. Σου μιλάω για 8-9 χρονών. Κάτι που έβγαινε από μέσα μου αβίαστα. Αργότερα ήρθαν και οι σπουδές. Μπήκα μέσα στη μουσική χωρίς να το καταλάβω. Χαιρόμουν που είχα αποδοχή και αυτό δημιούργησε μια ροή ασταμάτητη που οδήγησε σε όλα τα μετέπειτα. Όλα τα έμαθα με το αυτί στην αρχή κι ενώ δεν είχα μεγαλώσει στην Κρήτη, όλους τους κρητικούς σκοπούς τους έπαιζα σχεδόν αμέσως. Λίγο αργότερα, θέλοντας κι εγώ και οι γονείς μου να σπουδάσω και να εμβαθύνω περισσότερο πάνω στη μουσική, με έγραψαν στο ωδείο και κάπως έτσι μπήκε στη ζωή μου πια και το βιολί και βέβαια οι κλασικές σπουδές.
Νομίζω ότι όσο πιο βαθιά μπαίνεις στον κόσμο της μουσικής, κάποια στιγμή δημιουργείται μια αλληλοτροφοδότηση και μετά αναζητάς πάλι ακόμα κάτι πιο πέρα. Αυτό ισχύει. Και να σου πω ότι γι’ αυτό η μοναχικότητα περιέχεται εδώ, γιατί είναι ακριβώς όπως το περιέγραψες. Η ανατροφοδότηση αυτή σε καλύπτει, σε ολοκληρώνει και δε θέλεις τίποτα άλλο. Τι εικόνες περνάνε μπροστά από τα μάτια σου όταν παίζεις; Διάφορα πράγματα γιατί πάντα είναι μια διαφορετική συνθήκη. Η ροή στο χρόνο κάνει τη μουσική να διαφέρει από άλλες τέχνες. Ένα κομμάτι δεν μπορεί ποτέ να είναι ίδιο. Δε γίνεται. Άλλοι άνθρωποι από κάτω, άλλα πρόσωπα βλέπεις, μπορεί κάποια να συγκινούνται ή όχι, κάτι μπορεί να σου τραβήξει την προσοχή. Πρόσφατα σε μια συναυλία, έπαιζα το «μαλαματένια λόγια». Είχα κάποια ερωτήματα και μια εικόνα πώς θέλω να το παίξω, αλλά επικοινώνησα με τον ποιητή Μάνο Ελευθερίου προκειμένου να μου λύσει κάποιες απορίες μου. Μου μίλησε για την ιστορία του κομματιού, που ουσιαστικά αναφέρεται στην δολοφονία