Max-natuur 1B - Module 5 Het spijsverteringsstelsel

Kick-off

Houd op een normale schooldag, met behulp van een app, bij wat je allemaal eet en drinkt.

Om de app te gebruiken moet je je eerst registreren.

1 Welke dag heb je gekozen? Vul de dag en datum in.

Alles wat je eet of drinkt

2 Houd een volledige dag bij wanneer en hoeveel keer je een voedingsmiddel gebruikt.

TIP Dag: ____________________________ Datum: ____________________________ TIP

Voorbeeld: ik dronk 2 glazen melk bij het ontbijt. Je duidt bij het ontbijt aan dat je twee glazen melk hebt gedronken.

Sommige producten kan je makkelijk scannen met de streepjescode van het product.

Zo hoef je niet in de lijst naar het voedingsmiddel te zoeken.

Merk op

Wanneer je een bereid gerecht eet, moet je elk voedingsmiddel van het gerecht afzonderlijk invullen.

Voorbeeld: spaghetti bolognaise bevat 100 gram pasta, 50 gram gehakt, 50 gram wortelen …

3 Noteer in de tabel de totale opgenomen energie per dagdeel.

Welke eenheid wordt in de app gebruikt voor energie?

Avondeten

Tussendoor

Van welk voedingsmiddel heb je het meeste gegeten?

Waarom is het belangrijk voor de mens om te eten?

Wat gebeurt in ons lichaam met de dingen die we eten?

Voeding

1.1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

Voedingsstoffen

Hieronder staat een voedingswaardetabel die je op verpakkingen van voedingsmiddelen terugvindt.

Per 100 g / 100 ml

Energie (kJ / kcal)

Vetten (g)

Waarvan verzadigde vetzuren (g)

Waarvan onverzadigde vetzuren (g)

Koolhydraten (g)

Waarvan suikers (g)

Waarvan zetmeel (g)

Vezels (g)

Eiwitten (g)

Zout (g)

Vitaminen

Mineralen

Vetten

Verzadigde vetten

Onverzadigde vetten

Koolhydraten

Vezels

Er bestaan onverzadigde en verzadigde vetten. Vet in voedingsmiddelen bestaat meestal uit een combinatie van beide.

Zitten veel in dierlijke producten, zoals in vlees en kaas. Maar het zit ook in koekjes, gebak en gefrituurde snacks. Dit vet is niet goed voor de gezondheid.

Zijn zacht of vloeibaar bij kamertemperatuur. Deze vetten zijn beter voor de gezondheid. Zoals bijvoorbeeld in: noten, vette vis, plantaardige olie ...

Zijn een verzamelnaam voor suikers en zetmeel. Suikers geven snel energie, zetmeel geeft traag energie.

Kunnen niet door onze darmen worden verteerd of opgenomen. Ons voedsel bevat een mengsel van vele verschillende soorten vezels.

Eiwitten

Dierlijke eiwitten zitten vooral in vlees, vis, melk, kaas en eieren. Plantaardige eiwitten zitten vooral in brood, graanproducten, peulvruchten en noten.

Vitaminen en mineralen

Krijg je in kleine hoeveelheden binnen via eten of drinken. Ze leveren geen energie. Je hebt ze wel nodig voor een goede gezondheid en ontwikkeling

Elke afbeelding toont de voedingsmiddelen waarin een voedingsstof voorkomt. Plaats het cijfer bij de overeenkomende voedingsstof in de voedingswaardetabel op de vorige pagina.

Voedingsmiddelen

Ga op zoek naar twee verpakkingen van voedingsmiddelen. Knip de tabel met voedingswaarden uit. Kleef ze hieronder en op de volgende pagina. Noteer ook de naam van elke voedingsmiddel.

VOEDINGSMIDDEL 1:

Hoeveel energie (per 100 g / 100 ml) zit er in je gekozen voedingsmiddel?

Voedingsmiddel 1:

Voedingsmiddel 2:

Welke voedingsstoffen kan je vinden in deze voedingsmiddelen?

Voedingsmiddelen zijn alle soorten voedsel die je eet en drinkt. Voedingsstoffen zijn stoffen waaruit voedingsmiddelen bestaan.

Er zijn 7 voedingsstoffen: koolhydraten, vetten, eiwitten, vezels, mineralen, vitamines en water.

voedingsstoffen ook wel nutriënten worden genoemd?

eiwitten hetzelfde betekent als proteïnen? Denk maar aan de proteïneshakes.

koolhydraten een belangrijke bron van energie zijn voor ons lichaam?

je minimum 40% van je energie uit koolhydraten haalt?

1 Voedingsmiddel of voedingsstof?

Kruis aan of het gaat over een voedingsmiddel of een voedingsstof.

Limonade Voedingsmiddel

Voedingsstof

Eiwitten Voedingsmiddel

Voedingsstof

Melk Voedingsmiddel

Voedingsstof

Tofu Voedingsmiddel

Voedingsstof

Vetten Voedingsmiddel

Voedingsstof

Mineralen Voedingsmiddel Voedingsstof

2 Voedingsstoffen in voedingsmiddelen

Bekijk het etiket en beantwoord de vragen.

Voedingswaarde per 100 ml

Van welke voedingsmiddel is dit het etiket?

Welke eenheden worden er gebruikt om de energiewaarde aan te tonen?

Hoeveel energie zit er in 100 ml van dit voedingsmiddel?

Hoeveel koolhydraten zitten er in 100 ml van dit voedingsmiddel?

Welke vitamine is aanwezig in dit voedingsmiddel?

Hoeveel eiwitten heb je binnen als je een glas sinaasappelsap hebt gedronken?

1.2 Voedingsstoffen uit voedingsmiddelen

Waarom haalt ons lichaam voedingsstoffen uit voedingsmiddelen?

Welke kleinste bouwsteen van ons lichaam werd hierboven getekend?

Waarom heeft de cel, net zoals een fabriek, brandstoffen nodig?

Welke brandstoffen worden tot bij de cel gebracht?

Hoe komen voedingsstoffen en glucose tot bij de cel?

Wat moet er gebeuren met voedingsmiddelen (bv. een appel) om de cel te kunnen bereiken?

Ons lichaam heeft voedingsstoffen nodig om goed te functioneren. Niet enkel bouwstoffen maar ook brandstoffen.

1.3 Functie van voedingsstoffen

Voedingsstoffen kunnen we opsplitsen in drie categorieën met elk hun eigen functie.

Verbind de categorie met de overeenkomstige functie.

BOUWSTOFFEN

BRANDSTOFFEN

BESCHERMENDE STOFFEN

zorgen voor energie voor lichaamswarmte, beweging …

zorgen voor groei en herstel van cellen.

zorgen voor je gezondheid en helpen je genezen.

We hebben voedingsstoffen nodig om te overleven en energie te hebben.

Voedingsstoffen hebben 3 functies: bouwstof, brandstof en bescherming. Een voedingsstof kan meerdere functies hebben.

3 Bouwstof, brandstof of beschermende stof?

Kruis aan wat de functie is van de voedingsstof. BOUWSTOF

eiwitten (proteïnen)

water

mineralen

vitamines

koolhydraten (suikers/zetmeel)

vetten

4 Voedingsstoffen met hun functie

Lees de omschrijvingen en vul aan met de correcte voedingsstof. Kies uit: mineralen – vitamines – vetten – koolhydraten – eiwitten – water – vezels.

VOEDINGSSTOF OMSCHRIJVING FUNCTIE

Nodig voor groei, ontwikkeling en om ons gezond te houden. Je vindt deze voedingsstof vaak in verse groenten en fruit.

Voorbeelden zijn calcium, magnesium, ijzer … Het is bouwmateriaal voor je botten en tanden. Deze voedingsstof zit in vis en groenten.

Belangrijkste voedingsstof want je kan hier niet lang zonder. Het zorgt voor voldoende vocht in ons lichaam.

Voorzien het lichaam van energie. Het is een verzamelnaam voor verschillende soorten suikers.

Belangrijke bron van energie. Het niet gebruikte deel wordt opgeslagen als lichaamsvet en beschermt je organen.

Zorgen ervoor dat je groeit en herstelt. Ze geven ons ook energie.

Belangrijk voor een gezonde spijsvertering. Deze voedingsstof zit vooral in graanproducten en groenten.

Het spijsverteringsstelsel

2.1 De weg van het voedsel

Via welk lichaamsdeel kan je voedsel binnenkrijgen?

Wat gebeurt er met voedsel in dit lichaamsdeel?

Waar gaat dit voedsel dan naar toe?

Hoe verlaten de niet verteerbare voedingsstoffen ons lichaam?

Kijk ook eens terug naar de afbeelding van de celfabriek op pagina 8.

Waarom moeten voedingsmiddelen verkleind worden?

Voedingsmiddelen komen ons lichaam binnen via de mond. In de mond wordt het voedsel voor de eerste keer verkleind. Vervolgens wordt het voedsel van de mond naar de maag gebracht. Via de darmen verlaten de onverteerbare voedingsstoffen het lichaam.

2.2 Organen in het spijsverteringsstelsel

Kleur de organen die je gebruikt bij het verteren van voedsel in het blauw

Welke organen heb je ingekleurd?

Waar ligt het spijsverteringsstelsel in ons lichaam?

Het spijsverteringsstelsel bestaat uit de mond, keel, slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm, lever, galblaas, alvleesklier, endeldarm en anus.

het spijsverteringsstelsel ook wel het maag-darmstelsel wordt genoemd?

de lever het grootste inwendige orgaan is en gemiddeld 1,5 kg weegt?

je niet kan leven zonder lever? De lever zorgt voor het afbreken van afvalstoffen en vet. de lever opnieuw kan aangroeien als er een stukje verwijderd wordt?

de alvleesklier stoffen aanmaakt die belangrijk zijn bij het regelen van het suikergehalte in het bloed?

de alvleesklier ook wel pancreas wordt genoemd?

het eerste deel van de dunne darm, ook wel de twaalfvingerige darm wordt genoemd?

de blinde darm en appendix (het wormvormig aanhangsel aan de dunne darm), geen deel zijn van het spijsverteringsstelsel?

de appendix kan ontsteken en deze dan via een operatie verwijderd moet worden?

5 Organen van het

spijsverteringsstelsel

Noteer het juiste cijfer bij het juiste orgaan.

mond:

speekselklieren: slokdarm:

maag:

dunne darm:

blinde darm met appendix:

dikke darm:

endeldarm:

lever:

galblaas:

alvleesklier:

anus:

6 De weg van voedsel

Noteer de weg die het voedsel aflegt vanaf de mond. Gebruik de nummers van de onderdelen. 1: slokdarm, 2: maag, 3: mond, 4: keel, 5: endeldarm, 6: dikke darm, 7: dunne darm, 8: anus

Voedsel legt volgende weg af in ons lichaam: mond keel slokdarm maag dunne darm dikke darm endeldarm anus

De organen en hun functies

3.1 Gebit

ORIËNTATIE

Onderzoeksvraag 1

Hypothese

Ik denk dat het gebit

VOORBEREIDING

Materiaal

Wortel

Boterham

UITVOERING

Stappenplan

1 Bijt een stuk van een boterham.

2 Kauw de boterham en slik door.

3 Bijt een stuk van een wortel.

4 Kauw het stuk wortel en slik door.

Welke functie heeft ons gebit bij het eten? hoektand kies snijtand

Resultaat

Kleur de tanden waarmee je het stuk wortel hebt afgebeten in het groen.

Kleur de tanden waarmee je het stuk boterham hebt afgebeten in het blauw

Kleur de tanden waarmee je hebt gekauwd in het rood

REFLECTIE

Besluit

Geef een antwoord op de onderzoeksvraag.

Welke tanden zorgen voor het afbijten van hard voedsel?

Welke tanden zorgen voor het afbijten van zacht voedsel?

Welke tanden zorgen voor het kauwen/malen van voedsel?

ORIËNTATIE

Onderzoeksvraag 2

Hoe is het gebit aangepast aan zijn functie?

Hypothese

Ik denk dat het gebit

VOORBEREIDING

Materiaal Spiegel of smartphone

UITVOERING

Stappenplan

1 Bekijk je eigen gebit met een spiegel of neem een foto met je smartphone.

2 Bekijk de vorm van de verschillende tanden.

Resultaat

Welke vorm hebben de snijtanden?

Welke vorm hebben de hoektanden?

Welke vorm hebben de kiezen?

REFLECTIE

Besluit

Geef een antwoord op de onderzoeksvraag.

De tanden in het gebit zorgen voor een eerste verkleining van het voedsel. Tanden worden gebruikt om voedsel af te bijten of te kauwen. De vorm van de tanden is aangepast aan hun functie.

• Snijtanden zijn smal en zijn scherp om zacht voedsel af te bijten.

• Hoektanden zijn puntig en scherp om hard voedsel af te bijten.

• Kiezen zijn breed en hobbelig om te kauwen.

3.2 Tong ORIËNTATIE

Onderzoeksvraag 3

Wat is de functie van de tong?

Hypothese

Ik denk dat de tong

VOORBEREIDING

Materiaal

Boterham

UITVOERING

Stappenplan

1 Bijt een stuk van je boterham.

2 Kauw goed. Let goed op de bewegingen van je tong.

3 Let ook goed op de smaak van het stuk brood in het begin en op het einde.

4 Slik het stuk brood door.

Resultaat

Hoe voelt het net afgebeten stuk brood? NAT / DROOG / ZACHT / HARD

Hoe voelt het brood aan net voor het doorslikken? NAT / DROOG / ZACHT / HARD

Welke smaakverandering neem je waar? De smaak wordt STERKER / MINDER STERK

REFLECTIE

Besluit

Welke twee functies heeft de tong?

Met welke vloeistof wordt voedsel vermengd in de mond?

De tong heeft ook nog een derde functie die niets te maken heeft met voedsel. Welke?

De tong vermengt het voedsel goed met het speeksel in de mond.

Nadien duwt de tong de voedselbrij naar de keelholte.

Speeksel is een spijsverteringssap. In de mond start de vertering van voedsel.

Op de tong zitten ook smaakpapillen die ons helpen om het voedsel te proeven.

de tong de enige spier is die los van het skelet beweegt? de tong zo’n 2 000 tot 4 000 smaakpapillen heeft?

een tong gemiddeld 8,3 cm lang is?

een tongafdruk net zo uniek is als een vingerafdruk?

speeksel bacteriën kan doden en ons dus beschermt?

je per minuut ongeveer tussen de 0,25 en 0,50 milliliter speeksel aanmaakt?

3.3 Slokdarm ORIËNTATIE

Onderzoeksvraag 4

Hoe kan het voedsel door de slokdarm bewegen?

Hypothese

Ik denk dat

ervoor zorgen dat voedsel door de slokdarm kan bewegen.

VOORBEREIDING

Materiaal

Stoel

Glas water met rietje

Nylonsok

Tennisbal

UITVOERING

Stappenplan

1 Ga ondersteboven op een stoel hangen.

2 Drink terwijl je ondersteboven hangt met een rietje van een glas water.

3 Ga weer rechtop zitten.

4 Neem de nylonsok en stop er langs boven een tennisbal in.

5 Probeer de tennisbal door de sok te duwen met je handen.

Houd de sok steeds verticaal!

Resultaat

Wat merkte je op wanneer je ondersteboven probeerde te drinken?

De tennisbal duw je door de sok door te knijpen OP / BOVEN de bal.

Je hand vormt bij het knijpen een KLEINER / GROTER kringetje?

REFLECTIE

Besluit

Met welk spijsverteringsorgaan kunnen we de nylonsok vergelijken?

Waar komt de tennisbal mee overeen?

Waar komen je handen mee overeen?

Geef een antwoord op de onderzoeksvraag.

Het voedsel gaat van de mond naar de maag doorheen de slokdarm. De spieren van de slokdarm duwen het voedsel naar beneden.

de slokdarm van een volwassene ongeveer 30 cm lang is?

3.4 Maag ORIËNTATIE

Onderzoeksvraag 5

Hypothese

Ik denk dat in de maag

VOORBEREIDING

Materiaal

Diepvrieszakje

Water

Boterham

UITVOERING

Wat gebeurt er met het voedsel in de maag? voedselbrok

Stappenplan

1 Neem een stuk brood en stop het in een diepvrieszakje.

2 Voeg een beetje water toe en sluit het zakje.

3 Kneed de inhoud van het zakje met je handen.

Resultaat

Hoe ziet de inhoud van het zakje eruit na het kneden?

REFLECTIE

Besluit

Met welk spijsverteringsorgaan kunnen we het diepvrieszakje vergelijken?

Waarmee komt het water overeen?

Hoe smaakt maagsap?

Denk aan het gevoel dat je krijgt wanneer je moet overgeven.

Waarmee komen de handen overeen?

Geef een antwoord op de onderzoeksvraag.

In de maag wordt het voedsel gekneed en gemengd met maagsap. Maagsap is een spijsverteringssap dat bacteriën dood en zorgt voor verdere vertering van het voedsel

Wist je dat …

als je voedingsstoffen tekort komt, je hersenen je maag harder laten werken? Dit maakt dan een knorrend geluid.

er elke 24 uur zo’n anderhalve liter maagsap wordt aangemaakt?

als er teveel maagzuur in je maag zit, dit voor irritatie kan zorgen?

3.5 Dunne darm

ORIËNTATIE

Onderzoeksvraag 6

Wat gebeurt er in de dunne darm met het voedsel?

Hypothese

Ik denk dat in de dunne darm gebeurt.

VOORBEREIDING

Materiaal

Dialyseslang

Zetmeel

Glucose

Glazen bak met water

Lugol

Diastix

Proefbuis

Met een diastix spoor je glucose op, met lugol spoort je zetmeel op. Neem de hulpkaart erbij.

UITVOERING

Stappenplan

1 Vul een proefbuis met een oplossing van water, zetmeel en glucose.

2 Schud voorzichtig deze oplossing met de duim op de proefbuis.

3 Vul het bakje met water

4 Vul de dialyseslang met de oplossing uit de proefbuis.

5 Hang de dialyseslang met twee wasknijpers in het bakje dat gevuld is met water.

6 Onderzoek het water in het bakje met diastix en lugol aan het begin van de proef en herhaal dat na ongeveer 30 minuten.

Resultaat

Welke stoffen zitten in het begin van de proef in het waterbakje?

Welke stof bevindt zich na enige tijd in het waterbakje?

Hoe stel je dat vast?

Verandert de druppel lugol van kleur in de waterbak?

Welke stof kan niet door de dialyseslang?

REFLECTIE

Besluit

Met welk spijsverteringsorgaan kunnen we de dialyseslang vergelijken?

Waarmee komt het dialysemembraan overeen?

Met welke vloeistof in ons lichaam kunnen we het water in het bakje vergelijken?

Geef een antwoord op de onderzoeksvraag.

In de dunne darm wordt de vertering gestopt door het darmsap. Alle resten die hier achterblijven, kan je lichaam niet verteren.

Voedingsstoffen worden doorheen de darmwand opgenomen in het bloed.

de dunne darm bij een volwassene ongeveer 6 meter lang is? een mens niet kan leven zonder dunne darm?

de dunne darm dezelfde beweging maakt als de slokdarm?

de dunne darm bestaat uit een heel groot golvend oppervlakte zodat je zoveel mogelijk voedingsstoffen kan opnemen?

3.6 Dikke darm ORIËNTATIE

Onderzoeksvraag 7

Wat gebeurt er in de dikke darm met de onverteerde voedselresten?

Hypothese

Ik denk dat in de dikke darm gebeurt.

VOORBEREIDING

Materiaal

Theezakje

Tas met water

UITVOERING

Stappenplan

1 Neem een tas met water en doe het theezakje erin.

2 Haal het theezakje eruit en knijp het stevig uit.

Resultaat

Wat gebeurt er als je het theezakje uitknijpt?

Wat blijft erachter in het theezakje?

REFLECTIE

Besluit

Geef een antwoord op de onderzoeksvraag.

In de dikke darm wordt er zo veel mogelijk water uit de onverteerde voedselresten gehaald.

Wist je dat …

er in de dikke darm zo’n 1,5 kilogram aan goede bacteriën zitten? Dit noemen we de darmflora.

de dikke darm bij een volwassene 1,5 meter lang is?

als de darminhoud in de dikke darm is, het niet meer terug kan naar de dunne darm? Er zit een klep tussen de twee darmen.

3.7 Endeldarm

ORIËNTATIE

Onderzoeksvraag 8

Wat gebeurt er in de endeldarm met de onverteerbare voedselresten?

Hypothese

Ik denk dat in de endeldarm gebeurt.

VOORBEREIDING

Materiaal

Uitgeknepen theezakje

Schaar

UITVOERING

Stappenplan

1 Neem een uitgeknepen theezakje en knip het langs de onderkant door.

Resultaat

Wat gebeurt er als je het theezakje openknipt?

REFLECTIE

Besluit

Geef een antwoord op de onderzoeksvraag.

Via welke weg worden in ons lichaam onverteerbare resten verwijderd?

In de endeldarm worden de onverteerde voedselresten tijdelijk opgeslagen. De resten verlaten het lichaam via de anus

als de endeldarm helemaal vol is, je lichaam een signaal krijgt dat je naar het toilet moet?

wanneer de ontlasting het lichaam niet meer via de normale weg kan verlaten, je een stoma krijgt? Een stoma is een stukje darm dat door een opening in buik naar buiten wordt gebracht. De ontlasting en urine verlaat via die weg het lichaam.

Gezondheid

Hoe houd ik mijn spijsverteringsstelsel gezond?

Naast de hoeveelheid voedsel die je dagelijks eet, speelt ook je keuze voor bepaalde voedingsmiddelen een grote rol. Dagelijks heb je brandstoffen, bouwstoffen en beschermstoffen nodig. Geen enkel voedingsmiddel bevat alle noodzakelijke voedingsstoffen. Daarom is het belangrijk om te kiezen voor verschillende voedingsmiddelen die een gunstig effect hebben op je gezondheid.

VOEDINGSDRIEHOEK

Scan de QR-code in en beantwoord de vragen.

MEER

Waarom staat water helemaal bovenaan?

Welke soorten voedingsmiddelen zijn samengebracht in het grootste donkergroene vak?

Welk advies geeft de driehoek in verband met deze voedingsmiddelen?

Welke soorten voedingsmiddelen zijn samengebracht in het lichtgroene vak?

Welk advies geeft de driehoek in verband met deze voedingsmiddelen?

Welke soorten voedingsmiddelen staan in het oranje vak onderaan?

Welk advies geeft de driehoek in verband met deze voedingsmiddelen?

Welke soorten voedingsmiddelen zijn samengebracht in de rode bol?

Welk advies geeft de driehoek in verband met deze voedingsmiddelen?

Om jouw spijsvertering gezond te houden is het belangrijk om gezond te eten. Scan de QR-code en bekijk het filmfragment.

Welke tips worden in het filmfragment gegeven om de spijsvertering gezond te houden?

In de module Goesting van Max-Mavo gaan we dieper in op onze voeding.

Oefeningen

6 Voedingsstoffen en voedingsmiddelen

Markeer de voedingsmiddelen in het oranje. Markeer de voedingsstoffen in het groen

PASTA - VEZELS - KOMKOMMER - EIWITTEN - KOOLHYDRATEN - FRUITSAPVETTEN – KOEKJE – MINERALEN – DRUIF - CHIPS – VITAMINES - WATER

AK = UN - US + D

Welk orgaan vind je na het oplossen van de rebus?

Wat is de functie van dit orgaan?

Z = T N = LF B = E L = GE S = RM

Welk orgaan vind je na het oplossen van de rebus?

Zoek op waar deze darm zich in ons lichaam bevindt.

7 Rebus

8 Wie ben ik?

Ik ben het orgaan dat de keelholte met de maag verbind.

Ik ben de darm waar zoveel mogelijk water uit de voedselresten wordt gehaald.

Ik ben het spijsverteringssap dat in de maag zit.

9 Vul aan.

Vul aan met het juiste orgaan.

10 Welk woord hoort niet in de rij?

SPEEKSEL – MAAGSAP – OORSMEER – DARMSAP

Waarom?

KOOLHYDRATEN – KOFFIE – EIWIT – VITAMINE

Waarom?

MOND – KEEL – SLOKDARM – NEUS

Waarom?

11 Kahoot

Speel met de klas de kahoot van het spijsverteringsstelsel.

Finale

ORIËNTATIE

Je gaat samen met de klas zorgen voor een gezonde lunch. Deze lunch bestaat uit een voorgerecht, een hoofdgerecht, een dessert en minstens 2 gezonde drankjes.

VOORBEREIDING

Stel samen met de klas een menu op voor jullie lunch. Zorg ervoor dat de ingrediënten voor je gerechten vooral behoren tot de donker- en lichtgroene gebieden van de voedingsdriehoek.

EEN GEZOND LUNCHMENU

Voorgerecht met drankje:

Hoofdgerecht met drankje:

Dessert:

Ik kies om mee te helpen aan het maken van:

Het voorgerecht

Het hoofdgerecht

Het dessert

De drankjes

Materiaal

Stel een boodschappenlijstje op voor jouw gekozen gerecht. Geef aan in welke kleur het ingrediënt zich bevindt in de voedingsdriehoek.

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

DONKERGROEN – LICHTGROEN – ORANJE – ROOD

UITVOERING

Stappenplan

Zoek één en/of meerdere recepten op die je nodig zal hebben. Maak gebruik van het internet. Maak voor jezelf een stappenplan op van hoe je te werk zal gaan.

Maak vervolgens jouw gerecht klaar en geniet van de lunch!

REFLECTIE

Geef na het eten per gerecht een score op volgende onderdelen: smaak – gezond – creatief.

Smaak Gezond Creatief

Voorgerecht

Hoofdgerecht

Dessert

Drankje 1

Drankje 2

Wat vond je het leukste om te doen tijdens deze opdracht?

Wat ging er goed tijdens deze opdracht?

Wat kon er beter tijdens deze opdracht?

Wat zou je anders doen moest je deze opdracht opnieuw mogen doen?

Ik kan

het verschil tussen voedingsmiddel en voedingsstof uitleggen. voorbeelden van voedingsmiddelen en -stoffen geven. de functies van voedingsstoffen opsommen. uitleggen waarom voedingsmiddelen verkleind moeten worden. vertellen welke weg voedsel in ons lichaam aflegt. de belangrijkste organen van het spijsverteringsstelsel aanduiden op een tekening en herkennen.

de functie van het gebit, de tong, de maag, de dunne darm, de dikke darm en de endeldarm opnoemen.

tips geven om mijn eigen spijsverteringsstelsel gezond te houden.

Woordenlijst

Voedingsmiddel: alles wat je kan eten of drinken

Voedingsstof: datgene waaruit voedingsmiddelen bestaan

Koolhydraten: verzamelnaam voor verschillende suikers

Energiebehoefte: hoeveel energie je lichaam nodig heeft

Spijsvertering: proces waarbij voedingsmiddelen kleiner worden gemaakt tot voedingsstoffen

Spijsverteringsstelsel: groep van organen die als taak hebben om voedsel te verteren

Spijsverteringssap: vloeistof die gebruikt wordt om voedsel te verteren. Bv. speeksel, maagsap …

Colofon

Auteurs Tim Stoelen

Design & Lay-out die Keure

Eerste druk 2023/266

ISBN 978 90 4864 438 4 - KB 8 D/2023/0147/161

Bestelnummer 65 900 0810 - NUR 127 - Thema YPMP5

Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge

RPR 0405 108 325 - © Copyright by die Keure, Brugge

Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No parts of this book may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher. De uitgever heeft naar best vermogen getracht de publicatierechten volgens de wettelijke bepalingen te regelen. Zij die niettemin menen nog aanspraken te kunnen doen gelden, kunnen dat aan de uitgever kenbaar maken.

Die Keure wil het milieu beschermen. Daarom kiezen wij bewust voor papier dat het keurmerk van de Forest Stewardship Council® (FSC®) draagt. Dit product is gemaakt van materiaal afkomstig uit goed beheerde, FSC®-gecertificeerde bossen en andere gecontroleerde bronnen.