“Elke emotie laat merken dat je iets nodig hebt”

“Elke emotie laat merken dat je iets nodig hebt”

HOE GA IK OM MET EMOTIES?

Danielle van de Lagemaat

Psychotherapeut en GZ-psycholoog Emoties. Daarvan kunnen we met zekerheid zeggen dat iedereen ze heeft. Maar hoe we met emoties omgaan, verschilt per persoon. Wat is een goede manier om met je emoties om te gaan?

“We onderscheiden zeven emoties: schaamte, verdriet, angst, walging, boosheid, blijdschap, nieuwsgierigheid. Deze emoties komen in dimensies. Als het gaat om angst kan daar bijvoorbeeld ook onrust bij horen, of paniek, of doodsangst. Bij boosheid heb je te maken met dimensies van ergernis tot razernij.” Aan het woord is Danielle van de Lagemaat, psychotherapeut en GZ-psycholoog bij De Hoop in Amersfoort.

KRACHTIG SIGNAAL

Danielle ziet emoties als iets prachtigs. “Door emoties leren we herkennen wat we nodig hebben. En dát we iets nodig hebben. Ze laten merken dat er van binnen iets aan de hand is. Emoties leren ons iets over wie we zijn. Het is een krachtig signaal waaruit blijkt dat je iets nodig hebt. En dat vertelt iets over jou.”

De hele dag door geven emoties je signalen af. Soms ook onbewust, maar het is er altijd. Volgens Danielle weten de meeste mensen aardig hoe ze met hun emoties moeten omgaan. “Om emoties te kunnen snappen en te durven voelen is het nodig dat je je veilig kunt voelen bij jezelf”, legt ze uit.

WORSTELEN

“Het moment om te leren dealen met emoties is in je vroege jeugd, met je ‘primaire hechtingsfiguur’. Vaak zijn dat je ouders. Aan hen is de taak gegeven je

vaardig te maken in het omgaan met je emoties. Ondanks dat de meeste mensen een redelijk gezonde omgang hebben met emoties, komt het vaak voor dat ze worstelen met een of twee emoties. Iemand die bijvoorbeeld bang is voor boosheid van anderen, vindt vaak zijn of haar eigen boosheid ook spannend. Het gevolg is dat ze deze emotie niet toelaten: ze worden zelden boos, hebben moeite met ‘nee’ zeggen en ‘pleasen’ anderen vooral. Iemand die angst een lastige emotie vindt is vaak geneigd zich stoerder voor te doen. Diegene staat niet goed in contact met zijn of haar eigen kwetsbaarheid.”

VERMIJDEN

We dealen allemaal op onze eigen manier met emoties. Als het niet lukt om er veilig mee om te gaan, gaan we ze vaak uit de weg. “We gaan conflicten, specifieke mensen en specifieke onderwerpen vermijden. Dat kan helpend zijn om een bepaalde emotie zoveel mogelijk uit de weg te gaan. Of we gaan het tegenovergestelde doen. We proberen ons krachtig voor te doen en gaan overal de confrontatie mee aan.”

OVERLEVEN

Als de manieren waarop je met je emoties omgaat te veel klachten oplevert voor je draagkracht is het tijd om aan de bel te trekken. “Mensen melden zich meestal aan als de manier van overleven niet meer werkt en het teveel nadelen geeft. Dat uit zich bijvoorbeeld in klachten als somberheid, eenzaamheid of een burn-out. Als je lange tijd een bepaalde emotie hebt genegeerd, is het vaak niet meer te herleiden naar een moment of gebeurtenis waarop je die emotie voor het eerst voelde. Het is niet meer te overzien. Mensen zeggen dan weleens: ‘ik ben mezelf kwijtgeraakt’.”

SURFEN OP JE EMOTIES

Om weer grip te krijgen op je emoties helpt het volgens Danielle om kennis te hebben over hoe emoties werken, dat emoties goed zijn en dat het doorvoelen van emoties vaak ook heel goed is. “Een geruststellende gedachte om te weten is dat een emotie vaak 1,5 minuut tot 2 minuten duurt. Emoties komen in een golf. Er zit altijd een begin, midden en eind aan. Het schiet de lucht in en als je de emotie toelaat wordt het in eerste instantie meer. Je wordt nog bozer, of nog verdrietiger. In die piek leer je je emotie goed te begrijpen, je voelt ‘m door en door. Die piek noem ik ‘surfen’. Je voelt de energie, maar je moet ook kunnen voelen dat je de golf niet bent. Je bent niet je emotie, je hebt een emotie. Je staat op een surfplank, je wordt nat en je gebruikt de energie om erachter te komen wat er aan de hand is. Vervolgens merk je dat de golf ook weer afzwakt en wegebt.”

“Elke emotie laat merken dat je iets nodig hebt. Net zoals we aan ons lijf merken dat we honger hebben als onze maag rammelt, of slaap nodig hebben als we moeten gapen, zo laten emoties zien dat we iets nodig hebben. Het is goed om bij jezelf te voelen wat de emotie te vertellen heeft.”

“Het doorvoelen van emoties is vaak ook heel goed.”

DE DAG VAN

HENNY WILLEMSE

Henny Willemse

Voorman bij de technische dienst

07.45u

Ik begin mijn dag en stap op de fiets richting Dordrecht.

08.15u

Samen met collega’s en werkervaringsdeelnemers starten we de dag door een stukje uit een dagboekje en de Bijbel te lezen. Dat moment sluiten we af door bid- en dankpunten te noemen en samen in gebed te gaan. We vragen bescherming voor gevaren en bidden om een levende getuige van Hem te mogen zijn, voor de mensen om ons heen.

08.30u

Er is een afgebroken riolering in de straat bij Dorp De Hoop. We pakken het gereedschap en de materialen om dit te repareren. Tussendoor drinken we een kop koffie. Nadat we de riolering netjes hebben achtergelaten en de straat hebben geveegd, begeven we ons naar de kantine.

12.30u

We versterken onze inwendige mens met een paar boterhammen en soep. Ondertussen komen er een aantal werkervaringsdeelnemers binnen om een dagdeel hun dagbesteding te doen. Ook in de pauze hebben we goede gesprekken met de deelnemers.

13.15u

Tijd om naar de polikliniek aan de Spuiweg te gaan. De verwarming is uitgevallen. We vullen de cv-ketel totdat de waterdruk hoog genoeg is en zorgen dat de collega’s er weer warm bij zitten. Daarna repareren we nog even een raam dat niet goed sluit en vervangen een lamp op de gang.

14.45u

Terug aangekomen op Dorp De Hoop staat een cliënt ons al op te wachten. De bergingsdeur gaat niet meer open en ze kan niet bij haar fiets. We maken de deur open en vervangen het kapotte slot. Tijdens de werkzaamheden hebben we een waardevol gesprek.

15.30u

We drinken een kop koffie en pakken materialen om een gordijnrails te vervangen in de gezamenlijke huiskamer van een woongroep.

16.35u

Telefoon! Verstopping in een wc op de 2e verdieping. Even de ontstopper erin en het stroomt allemaal gelukkig weer door.

17.00u

De bus zet ik binnen en mijn fiets weer buiten. Ik spreek nog even met collega’s en fiets na een fijne dag weer terug naar huis.

Irene Blom

Voorzitter Raad van Bestuur bij De Hoop ggz

WAPENRUSTING

Fietsend op de hometrainer luister ik naar een aflevering van ‘Eerst Dit’, een bijbelpodcast. Via mijn oortjes hoor ik Dirk de Bree vertellen over de wapenrusting uit Efeze 6. “Doe de gordel van de waarheid om, gesp het borstpantser van de rechtvaardigheid vast, zet de helm van de redding op je hoofd, en neem het zwaard van de Geest, het woord van God….” Wat goed om deze adviezen weer eens te horen! Terwijl in mijn hoofd diverse werkgerelateerde vraagstukken en dilemma’s rondwarrelen, ben ik dankbaar voor de richting die me gegeven wordt. Ontzag voor Gods woord is tenslotte echt het begin van de wijsheid die nodig is om dit leven te leven.

Ik herinner me dat ik als kind eens probeerde een harnas aan te trekken. Wat een hilarische situatie! Het ding was veel te groot en te zwaar. De helm wiebelde op m’n hoofd, ik kon bijna geen stap verzetten, en moest met twee handen het zwaard optillen. Tegelijkertijd het schild optillen was er al helemaal niet bij. Het was komisch dat ik die kans kreeg, maar het was nou niet bepaald een flitsend voorbeeld van ‘geharnast’ het leven tegemoet gaan. Ik mijmerde dat dit beeld van mij als kind waarschijnlijk dichter de geestelijke waarheid van mijn leven benadert, dan het beeld van een strak geharnaste Irene. In mijn gedachten zit de Bijbelse wapenrusting ‘als gegoten’, maar ik vrees dat de kinderherinnering de eerlijke waarheid meer benadert.

Wat fijn dat er collega’s zijn, vrienden zijn, om samen mee te bidden, of te praten over God. Daarmee krijgt een scheef-hangend harnas, of een los-bungelende helm even een zetje of een duwtje. Mijn schild wordt weer rechtgetrokken, of de veters strakker gestrikt. Zo gaan we samen het leven door, ‘ten strijde’, gedragen en gestimuleerd door onze Vader. Dank dat jullie er zijn, medegelovigen!

De bloemen van Joost ITEM VAN BETEKENIS

“De natuur vind ik zo mooi! Het veranderen van de kleuren om mij heen met de seizoenen. Daar haal ik mijn creativiteit uit. Natuur verfraait de wereld om ons heen en maakt mij blij. Dat wil ik doorgeven.

Op verschillende plekken verzamel ik mijn bloemen. Ze brengen allemaal een verhaal met zich mee. Zo wordt mijn boeket een pallet van mijn dag. Ik ben nu 2 jaar dakloos. Er verzorgd uit blijven zien vind ik belangrijk, dan voel ik me goed. Ik wil niet afglijden maar de uitdaging aangaan. Daarom let ik op mijn uiterlijk en geestelijke weerstand. Structuur in de dag helpt daarbij. Om 6 uur sta ik op. Dan ruim ik mijn slaapplaats op en begint de dag. Vroeger zat ik in de zorg. Dat zit nog steeds in mij. Gedurende de dag kijk ik automatisch om mij heen. Ondertussen verzamel ik lege flessen voor wat extra geld. Is er dringend behoefte aan hulp? Als ik kleding of schoenen heb, geef ik ze door. Het Inloophuis bezoek ik drie keer per week. Daar heb ik een plekje waar ik kan werken aan een bloemstuk of boeket.”