WOKÓŁ ŹRÓDEŁ PRAWA DAWNEGO Jubileusz prof. Stanisława Grodziskiego
ybitny historyk prawa, autor około pięciuset publikacji, były dziekan Wydziału Prawa i Administracji (1978– 1981) oraz prorektor UJ (1987–1990) – prof. Stanisław Grodziski 19 września 2019 świętował 90-lecie swoich urodzin. Uroczystość poświęcona Profesorowi połączona została z konferencją naukową Łączą nas źródła, zorganizowaną przez Katedrę Historii Administracji i Myśli Administracyjnej, Katedrę Historii Prawa Polskiego, Katedrę Powszechnej Historii Prawa oraz Zakład Prawa Kościelnego i Wyznaniowego UJ. Części jubileuszowej przewodniczyła prorektor UJ ds. rozwoju prof. Dorota Malec, która podkreśliła rolę prof. Grodziskiego jako znakomitego naukowca, wyznaczającego kierunki badań oraz standardy etyczne dla kilku pokoleń uczonych. Szczególną uwagę zwróciła na posiadaną przez Jubilata umiejętność posługiwania się, niezależnie od podejmowanej problematyki, piękną, porywającą czytelnika polszczyzną oraz subtelnym poczuciem humoru. Rektor UJ prof. Wojciech Nowak w swym przemówieniu naszkicował sylwetkę prof. Grodziskiego jako człowieka oddanego Uczelni, prorektora i wybitnego uczonego, wzorzec godny naśladowania. Rektor podkreślił profesjonalizm w pracy naukowej i organizatorskiej Jubilata. Dziekan Wydziału Prawa i Administracji prof. Jerzy Pisuliński wspomniał, że już jako student, będąc uczestnikiem wykładów prof. Grodziskiego, miał możliwość podziwiać jego kulturę słowa i jasność wykładu. Wskazał go jako wzór profesora i mistrza, cechującego się szlachetną postawą również w trudnych czasach. Dukt życia Profesora Grodziskiego, a w szczególności jego osiągnięcia w obszarze edytorstwa źródeł historycznoprawnych, przedstawił prof. Wacław Uruszczak. Działalność Jubilata w tym zakresie ukazana została w kontekście prac
56
ALMA MATER nr 213–214
Krzysztof Fokt
W
Od lewej: prof. Stanisław Grodziski, prorektor UJ ds. rozwoju prof. Dorota Malec, rektor UJ prof. Wojciech Nowak, dr Karolina Grodziska
nad przygotowaniem wydawnictw źródłowych, podejmowanych przez kierujących ongiś Katedrą Historii Prawa Polskiego UJ luminarzy dyscypliny: Antoniego Zygmunta Helcla, Michała Bobrzyńskiego, Franciszka Piekosińskiego, Bolesława Ulanowskiego, Stanisława Kutrzebę czy Adama Vetulaniego. To właśnie ten ostatni, będący mistrzem Stanisława Grodziskiego, odsłonił przed nim tajniki edytorskiego kunsztu. Pierwszy efekt zdobytych na tym polu umiejętności stanowiło wydanie ksiąg sądowych wiejskich klucza jazowskiego, pochodzących z lat 1663–1808, oraz akt spraw chłopskich hrabstwa tarnowskiego z połowy XVIII wieku. Za kolejne ważne przedsięwzięcie uznać należy opracowanie, wspólnie z Ireną Dwornicką, Chronografii albo Dziejopisu żywieckiego – będącego kroniką Żywiecczyzny dzieła Andrzeja Komonickiego, które objęło okres od 1400 do 1728 roku. Do edycji o niewątpliwie pomnikowym charakterze należą Volumina Constitutionum. Profesor Grodziski, inicjując to wydawnictwo
i kontynuując prace nad kolejnymi woluminami, doprowadził do ukazania się drukiem niemal pełni dorobku prawodawczego sejmu staropolskiego (ostatnie tomy są w opracowaniu). Równolegle zajmował się także jego popularyzacją, zwracając uwagę na znaczenie, jakie odegrał w procesie kształtowania się rodzimej kultury prawnej. W laudacji przywołano nazwiska współpracowników, zaangażowanych w przygotowywanie poszczególnych tomów: prof. Wacława Uruszczaka, Ireny Dwornickiej, dr Anny Karabowicz, dr. hab. Marcina Kwietnia i dr. Krzysztofa Fokta. Przykładowo wymienione zostały również inne wydawnictwa źródłowe będące owocem pracy prof. Grodziskiego: Charta Leopoldina z 1790 roku, stanowiąca projekt konstytucji dla Galicji (edycję tę opracował wraz z Arturem Gerhardtem), oraz źródła do dziejów sejmu krajowego galicyjskiego z lat 1861–1914. Wyrazem zaangażowania Jubilata w działalność edytorską było utworzenie przed czterdziestoma laty na Wydziale Prawa i Administracji,