Saxion pakt met TFF-project probleem kennisgebrek rond 3D metaalprinten aan
Kennis delen versnelt de AM leercurve Gebrek aan kennis staat de inbedding van additive manufacturing in de maakindustrie in de weg. Dat is niet alleen een conclusie uit internationale onderzoeken; dichtbij huis merkt ook René Groothedde, project manager Industrial Design bij Saxion, dat bedrijven worstelen met kennisvragen. Daarom start de hogeschool komend najaar voor de tweede keer met het TFF 3D Metaal Printing Bizz project. De kennis uit dit TFFproject vloeit direct terug in het onderwijs. Zodoende komen er ook AM opleidingen op zowel hbo- als mbo-niveau.
René Groothedde is als projectleider binnen het lectoraat Industrial Design van Saxion de spil in de activiteiten rond de 3D metaalprinter waarover de hogeschool beschikt. Zes bedrijven hebben aan het eerste project meegedaan. Zes totaal verschillende bedrijven, uiteenlopend van een multinational uit de hightech industrie tot een eenmans bedrijf. Ook al wilde het ene bedrijf méér weten over topologie optimalisaties, het andere over mallen 3D printen en weer een ander over het minimaliseren van nabewerken, ze hebben tijdens het project voortdurend alle kennis gedeeld. René Groothedde vindt dit een belangrijk aspect van het project. Hierdoor doen de deelnemers een veel bredere kennis op. In de praktijk blijkt bovendien de scheiding tussen koplopers mét ervaring en andere bedrijven minder hard dan het lectoraat had verwacht. Uiteindelijk heeft het Tech for Future
Alle producten zijn 3D geprint met 316L op de Concept Laser Mlab van Saxion. Deze machine heeft een 100W laserbron. Op de foto Wouter Weijermars, een van de medewerkers, bij de metaalprinter van Saxion.
10
project de bedrijven een selectietool opgeleverd, ontwerp- en productieregels, inzicht in de kosten en een eerste aanzet voor implementatie van 3D metaalprinten. “Daarnaast komen ze direct in contact met de studenten, potentiële medewerkers.” Het belangrijkste vindt de projectleider dat de bedrijven in zo’n project het hele proces een keer doorlopen.
Invloed op kosten
Een niet onbelangrijk onderdeel van het TFF-project is inzicht in de kosten onderzoeken. De studenten hebben inzichtelijk gemaakt hoe de kostprijs van een 3D geprint metalen werkstuk is opgebouwd. Daardoor kunnen de bedrijven de kosten beter afzetten tegen de toegevoegde waarde voor hun toepassing. Zo blijkt bijvoorbeeld dat het effect van een duurdere machine op de kostprijs van het werkstuk niet zo belangrijk is als verwacht. Net als het energieverbruik. Materiaalkosten schommelen afhankelijk van legering en product - rond de 8%. Een factor die zwaarder op de kostprijs drukt, is de afschrijving. Deze hangt af van het aantal uren dat de machine print. De allesbepalende factor is evenwel de yield: het percentage goede producten dat van de machine komt. “Naar deze yield kijkt echter bijna niemand. Als van elke twee producten er één niet goed is, dan is de kostprijs al gauw fors hoger”, zegt René Groothedde over dit onderdeel. Kennis van het AM-proces speelt hierin een grote rol. Voor het project heeft Saxion 5 operators geschoold in het werken met de Concept Laser Mlab. “Zelfs tussen de operators onderling waren er verschillen. Als je de yield niet goed bewaakt, wordt het duur.”
Nieuwe inzichten en designrules
Door samen met de deelnemende bedrijven aan hun projecten te
print magazine september 2017
