Omikron Magazine No03

Α

Κ

ΛΟ ΓΙ

Σ

Η

Α ΛΛ ΑΤ

ΟΛΟΥ

omikron magazine

E

να παράθυρο στον κόσµο του επίπλου ανοίγει σε κάθε επισκέπτη των καταστηµάτων «Γιώργος Ευκολίδης» στην Κοζάνη και την Πτολεµαΐδα. Ένα παράθυρο στον κόσµο του στυλ, της υψηλής αισθητικής, της ποιότητας και του design, ανοίγει διάπλατα για να σας παρουσιάσει ακόµα περισσότερες επιλογές και να γευτείτε την τελειότητα. Για όλους εσάς που η υψηλή αισθητική και η προσιτή πολυτέλεια παίζουν πρωταρχικό ρόλο στις επιλογές σας για να φτιάξετε χώρους µε άποψη, που µαγνητίζουν και ξεχωρίζουν, η πρόταση είναι έπιπλα µε την υπογραφή «Γιώργος Ευκολίδης». Από το 1954 δηµιουργούν και σχεδιάζουν µοναδικά έπιπλα για εσάς, αφουγκράζονται τα µηνύµατα της αγοράς και µε γνώµονα την πολύχρονη πείρα και το µεράκι, παρουσιάζουν σήµερα µια ολοκληρωµένη πρόταση για την επίπλωση και τη διακόσµηση του σπιτιού σας. Στον ιδιόκτητο ανακαινισµένο χώρο 1200 τ.µ. στην Κοζάνη καθώς επίσης και σε έναν αντίστοιχο στην Πτολεµαΐδα και µε υπεύθυνο τον Γιώργο Ευκολίδη, τα καταστήµατα λειτουργούν σήµερα καθηµερινά προτείνοντας έπιπλα παραγωγής τους αλλά και εισαγωγής από επώνυµους οίκους στο χώρο του επίπλου και όχι µόνο. Στους δυο εκθεσιακούς χώρους που δηµιουργήθηκαν µε ευρωπαϊκά πρότυπα και τεχνικές θα βρείτε έπιπλα ελληνικά και εισαγωγής µοντέρνα, νεοκλασικά,

κλασικά, παιδικά έπιπλα, χαλιά, πίνακες, φωτιστικά και διακοσµητικά για κάθε γούστο. Επίσης, διαθέτει τµήµα σχεδιασµού και κατασκευών, ενώ το εξειδικευµένο προσωπικό των καταστηµάτων είναι στην διάθεσή σας να αναλάβει τη µελέτη την επίβλεψη και την διακόσµηση του εσωτερικού σας χώρου. Τα πρωτοποριακά σχέδια, οι αρµονικές αντιθέσεις και η λειτουργικότητα συναντιούνται στα καταστήµατα «Ευκολίδης», δίνοντας έξυπνες λύσεις και προτάσεις για όλους τους χώρους για να πραγµατοποιήσετε τα όνειρά σας. Επισκεφτείτε ένα από τα καταστήµατα για να εµπνευστείτε, να βρείτε έξυπνες λύσεις µε υπογραφή και το σηµαντικότερο, ευέλικτους τρόπους πληρωµής.

omikron magazine

Tελειότητα και αρµονία µε την υπογραφή

Γιώργος Ε. Ευκολίδης To έπιπλο «Ευκολίδης» οδηγεί σταθερά την αγορά του επίπλου στην ∆υτική Μακεδονία

Κοζάνη-Πτολεµαΐδα - www.efkolidis.gr τηλ.: 24610 95300

omikron

4 Ιούνιος 08

omikron magazine

Το Κάπνισµα Απαγορεύεται Σε ΟΛΟΥΣ τους Παιδότοπους Υπουργική Απόφαση (36873/2007 Β΄1364)

Αριστοτέλους 43 ΚΟΖΑΝΗ Τηλ. 24610 40717

omikron

6 Ιούνιος 08

omikron magazine

���� �������� ��������

������� 49 ����� ���.: 24610 40100

omikron

8 Ιούνιος 08

omikron magazine

ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ∆ΕΛΗΓΙΑΝΝΙ∆ΟΥ

Η ασφάλεια... στην

ασφάλειά σας! Φιλίππου 43Α Κοζάνη

τηλ.: 24610 29818 fax.: 24610 29938 κιν.: 69740 99504 penideli@otenet.gr

omikron magazine

το Μηνιαίο Περιοδικό της Δυτικής Μακεδονίας

Εκδότης:

Τσαρτσιανίδης Παναγιώτης Επιµέλεια Εντύπου:

online στην διεύθυνση www.omikron.tv

Τσαρτσιανίδης Γιώργος Συντάκτες:

Αµαραντίδου Δέσποινα Κύρινας Αντώνης Μαγκλάρας Βασίλης Μουτίδης Σωκράτης Τσαρτσιανίδης Γιώργος Επιµέλεια Κειµένων:

Τσαρτσιανίδου Νατάσσα Καλλιτεχνική Επιµέλεια:

Νικολαροπούλου Τάµµυ Τζήκας Χρήστος Υποδοχή διαφήµισης:

Πατουλίδου Όλγα Υπεύθυνος Διανοµής:

Κενούτης Γιάννης Εκτύπωση:

Art Graphic

Omikron Magazine Αριστοτέλους 29 - Κοζάνη Τηλ./Fax: 24610 37711 www.omikron.tv - info@omikron.tv

omikron magazine

Eργοστάσιο Κοζάνης: 7ο χλµ. Κοζάνης-Πτολεµαΐδας - Τηλ: 24610 45555 (8γραµµές) - Fax: 24610 45556 Λατοµείο: Αλωνάκια Κοζάνης - Τηλ: 24610 91750, 24610 91760 - Fax: 24610 91730 Eργοστάσιο Νεάπολης Κοζάνης: 40ο χλµ. Ε.Ο. Κοζάνης-Ιωαννίνων - Τηλ/Fax: 24680 47070 Eργοστάσιο Λάρισας: 7ο χλµ. Ε.Ο. Λάρισας-Τρικάλων (Περιοχή Κ.Τ.Ε.Ο.) - Τηλ/Fax: 2410 851655 www.tehnobeton.gr - e-mail: info@tehnobeton.gr

ΧΩΡΙΣ ΤΣΙΓΑΡΟ! ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ

ΖΩΗ

Γράφει ο Αλέξανδρος Λυσιμάχου Δ/ντης Παθολογικής Κλινικής «Μποδοσάκειου» Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας

omikron magazine

Ο

56χρονος άνδρας, βρισκόταν στον διάδρομο,

Άρα τι συμβαίνει και γίνονται οι νέοι καπνιστές; Τι

έξω από το ακτινολογικό εργαστήριο, περιμένο-

συμβαίνει και οι ενήλικο καπνιστές, δεν μπορούν να

ντας τη σειρά του για μια ακτινογραφία θώρακος, την «κόψουν» το τσιγάρο; οποία είχε ζητήσει η ασφάλειά του. Του είχαν πει, πως ήταν κάτι τυπικό, έτσι για να συ-

ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

μπληρωθεί ο φάκελος του. Άναψε τσιγάρο κάτω από

δυστυχώς οκτώ στους δέκα καπνιστές αρχίζουν

την πινακίδα που έγραφε «Απαγορεύεται το Κάπνι-

το κάπνισμα σε ηλικία 12 με 18 ετών. Σε έρευνα που

σμα». Σαν τυπικός νεοέλληνας, δεν ανέχονταν τις απα-

έγινε από την παθολογική κλινική του Μποδοσάκειου

γορεύσεις…

νοσοκομείου σε μαθητές της Ε’ και ΣΤ’ τάξεων, των

Μετά από μια εβδομάδα, ο φίλος μας βρίσκεται στο νοσοκομείο, φορώντας πιζάμες, με έναν ορό στο χέρι

σχολείων της Πτολεμαΐδας, προέκυψαν τα εξής ενδιαφέροντα στοιχεία:

και τη μια αιμοληψία να διαδέχεται την άλλη. Του είχαν

➢ 75% των μαθητών - μαθητριών προέρχονταν από

βρει μια σκιά στον ένα πνεύμονα και ήταν απαραίτητος

οικογένειες καπνιστών. Από αυτούς πολλοί δήλωσαν

ο πλήρης έλεγχος του οργανισμού στο νοσοκομείο.

ότι δεν τους ενοχλεί ο καπνός του τσιγάρου (άρα είναι

Ακολούθησαν αξονικές τομογραφίες, σπινθηρογρα-

οι νεαροί υποψήφιοι καπνιστές).

φήματα, βρογχοσκόπηση. Η τελική διάγνωση: καρκίνος

➢ 99% των μαθητών, δήλωσε πως γνωρίζει τις βλα-

στον πνεύμονα και μια ύποπτη εστία στον εγκέφαλο, η

βερές συνέπειες του καπνίσματος. Άρα για ποιο λόγο

οποία κατά πάσα πιθανότητα είναι μετάσταση.

οι νέοι γίνονται καπνιστές, παρόλο που γνωρίζουν πως

Οι συγγενείς ρώτησαν τους γιατρούς, αν έπρεπε να

το κάπνισμα βλάπτει;

τον πείσουν να κόψει το τσιγάρο, καθόσον ήταν μανι-

Οι ερωτηθέντες απάντησαν:

ώδης καπνιστής από μικρός. Άκουγαν συνέχεια ότι το

α) 88% για να δείξουν ότι μεγάλωσαν (μιμούνται

κάπνισμα βλάπτει. Εξάλλου, το γράφουν και τα πακέτα των τσιγάρων: «το κάπνισμα σκοτώνει». Η απάντηση των γιατρών; «Αφήστε τον να φύγει ευχαριστημένος. Τώρα η διακοπή του τσιγάρου δεν έχει νόημα». Έφυγαν από το γραφείο των γιατρών κρατώντας κι αυτοί

δηλαδή τη συμπεριφορά των ενηλίκων) β) 62% επηρεάζονται από τις διαφημίσεις (οι οποίες δείχνουν εικόνες ευδαιμονίας, δύναμης και σεξισμού) γ) 26% από αντίδραση (στις απαγορεύσεις ενηλίκων)

από ένα πακέτο τσιγάρα στο χέρι…δεν μπορούσαν

Οι νέοι δηλαδή, θέλουν να μεγαλώσουν γρήγο-

προφανώς να συνειδητοποιήσουν, ότι αργά η γρήγορα

ρα και να δείξουν ότι είναι ικανοί να κάνουν ότι και οι

θα έρθει και η δική τους σειρά…

μεγάλοι. Το παιδί, είναι μιμητικό ον. Κάνει ότι βλέπει,

δυστυχώς περιστατικά σαν και αυτό που περιέ-

επηρεάζεται από αυτό που συμβαίνει γύρω του. Έτσι

γραψα, συμβαίνουν συχνά στα νοσοκομεία. Οι εννέα

θα μιμηθεί τον πατέρα του ή τη μητέρα του, οι οποίοι

στους δέκα ασθενείς με καρκίνο στους πνεύμονες, εί-

καπνίζουν.

ναι καπνιστές. Η ενημέρωση για τους κινδύνους από το

Θα διεγείρει την περιέργειά του η γιγαντοαφίσα που

κάπνισμα είναι συχνή και ποικίλης μορφής και ο καπνι-

συνδέει το κάπνισμα με την ευρωστία, την ομορφιά, τη

στής δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι «δεν ξέρω, δεν με

σεξουαλικότητα, την ευχαρίστηση. Άρα η ρίζα στη λύση

ενημέρωσε κανείς», όταν η ενημέρωση υπάρχει επάνω

του προβλήματος της μείωσης των καπνιστών, είναι η

στο πακέτο με τα τσιγάρα του.

επικέντρωση της προσοχής μας στη νεολαία.

omikron 13 Ιούνιος 08

omikron magazine

ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

βρουν στα ειδικά κέντρα διακοπής καπνίσματος. Δυ-

Όταν ήδη τα νέα παιδιά γνωρίζουν ότι το κάπνισμα

στυχώς κάποιοι πάλι από αυτούς, ύστερα από κάποιο

βλάπτει, δεν μπορούν οι ενήλικες να δηλώσουν άγνοια

διάστημα αποχής, ξαναρχίζουν να καπνίζουν, ιδιαίτερα

του κινδύνου. Όταν τους υπενθυμίζει κανείς τις βλαβε-

μετά από έντονα προσωπικά τους προβλήματα (π.χ.

ρές κι επικίνδυνες συνέπειες του καπνίσματος, αρκετοί

απώλεια αγαπημένου προσώπου, διαζύγιο, απόλυση

καπνιστές αντιδρούν είτε λέγοντας ότι θα το σταματή-

από την εργασία κλπ).

σουν, ή ότι μπορεί κάποιοι να βλάπτονται, αυτοί όμως

Δυστυχώς οι περισσότεροι καπνιστές θα παραμεί-

δεν πιστεύουν ότι θα πάθουν κάτι κακό. Οι τελευταίοι

νουν καπνιστές για όλη τους τη ζωή, καταδικασμένοι να

φέρνουν σαν δικαιολογία, καπνιστές που πιστεύουν ότι

υποστούν τις συνέπειες της συνήθειάς τους, η οποία

δεν έπαθαν τίποτα από το τσιγάρο. Αυτό δεν είναι κα-

για τους περισσότερους, αποκτήθηκε στην εφηβεία.

θόλου αληθινό. Ας θυμηθούμε κάποιες από τις συχνές

Να γιατί η προσοχή όλων μας, πρέπει να έχει στόχο τη

και σοβαρές βλάβες που προκαλεί το κάπνισμα:

νεολαία, ώστε το «κακό» να χτυπηθεί στη ρίζα του.

α) καρκίνος του πνεύμονα

Το παιδί, είναι μιμητικό ον.

β) καρκίνος χειλών, γλώσσας, φάρυγγα γ) καρκίνος του λάρυγγα

Κάνει ότι βλέπει, επηρεάζεται

δ) αυξημένη συχνότητα καρκίνου στο πάγκρεας και

από αυτό που συμβαίνει γύρω του.

στην ουροδόχο κύστη

Έτσι θα μιμηθεί τον πατέρα του

ε) πνευμονοπάθειες (χρόνια βρογχίτιδα, χρόνια

ή τη μητέρα του, οι οποίοι καπνίζουν

αποφρακτική πνευμονοπάθεια) στ) αγγειοπάθειες (έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, αποφρακτική αρτηριοπάθεια κάτω άκρων με θλιβερή κατάληξη τη γάγγραινα) ζ) προβλήματα κατά την εγκυμοσύνη (θάνατος εμ-

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

βρύου, αυξημένες αποβολές, ελλειποβαρή νεογνά με αβέβαιη πνευματική εξέλιξη) Τι κάνει λοιπόν έναν καπνιστή να πληρώνει κάθε

α) Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει νικοτίνη, η οποία είναι ισχυρή εξαρτησιογόνος ουσία. Είναι η ουσία που προκαλεί τον εθισμό.

μέρα για την αγορά των τσιγάρων, τα οποία αυξάνουν

β) ο καπνός του τσιγάρου περιέχει περίπου 3000

τις πιθανότητες να νοσήσει και μάλιστα αρκετές φορές

ουσίες, πολλές από τις οποίες είναι άμεσα καρκινογό-

πολύ σοβαρά, ακόμη και να χάσει τη ζωή του; Η απά-

νες (π.χ. πίσσα) και άλλες μετατρέπονται σε καρκινογό-

ντηση είναι, ότι το τσιγάρο είναι ναρκωτικό! Γι αυτό και

νες όταν μεταβολιστούν στον οργανισμό

ο καπνιστής παρόλο που γνωρίζει τους κινδύνους και

γ) η βλάβη που προκαλεί το κάπνισμα είναι ύπουλη,

πολλές φορές θέλει να το διακόψει τελικά δεν μπορεί.

συνεχής και σταθερή. Εξαρτάται από τον αριθμό των

Με άλλα λόγια, ο καπνιστής είναι καταδικασμένος

τσιγάρων ανά ημέρα και από τον αριθμό των ετών που

να είναι ένα «πρεζόνι» μια ζωή; Η απάντηση είναι ότι

διαρκεί η συνήθεια του καπνίσματος

κάποιοι από τους καπνιστές θα καταφέρουν να διακό-

δ) καπνιστές που εργάζονται σε χώρους με ρύπους

ψουν σχετικά εύκολα, αρκεί να το θελήσουν πραγμα-

(ορυχεία, μεταλλεία, χυτήρια κλπ) διατρέχουν ακόμη

τικά. Είναι οι άνθρωποι με ισχυρή προσωπικότητα και

μεγαλύτερο κίνδυνο να προκληθούν κακοήθη νοσήμα-

αυτοδυναμία. Κάποιοι άλλοι, θα χρειαστούν σημαντική

τα

βοήθεια (με υποκατάστατα νικοτίνης, με ειδικά φάρμα-

ε) δυστυχώς η χώρας μας κατέχει τα αρνητικά πρω-

κα και με ειδική ψυχολογική υποστήριξη) την οποία θα

τεία στην Ευρώπη έχοντας τον υψηλότερο ποσοστιαίο

omikron 14 Ιούνιος 08

omikron magazine

αριθμό σε καπνιστές και καπνίστριες στ) παιδιά που ανήκουν σε οικογένειες καπνιστών, δηλαδή που είναι παθητικοί καπνιστές, προσβάλλονται ευκολότερα και συχνότερα από βρογχίτιδα, από πνευμονία, από κρίσεις βρογχικού άσθματος, από οξεία και χρόνια ωτίτιδα. Επίσης, αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες συχνότερα από τα άλλα παιδιά, καθώς και προβλήματα συμπεριφοράς και διαταραχές λόγου ζ) είναι ειρωνεία ο καπνιστής να παραπονιέται για τη μόλυνση της ατμόσφαιρας, όταν αυτός ο ίδιος μολύνει τον αέρα που εισπνέει και συγχρόνως μολύνει και τον αέρα που εισπνέουν οι γύρω του, υποβάλλοντας τους στους κινδύνους που διατρέχουν από το παθητικό κάπνισμα η) πολλές από τις φωτιές σε αγρούς και δάση της πατρίδας μας, οφείλονται σε αναμμένα τσιγάρα.

ΑΝΤΙΚΑΠΝΙΣΤΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΜΠΟΔΟΣΑΚΕΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ 96% ποσοστό επιτυχίας στο πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος του Σωκράτη Μουτίδη

Μ

έσα σε τρία χρόνια λειτουργίας, από το αντικαπνιστικό ιατρείο του Μποδοσάκειου, πέρα-

σαν περισσότεροι απο τρεις χιλιάδες καπνιστές, προκειμένου να βοηθηθούν στο να κόψουν το τσιγάρο. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος, το οποίο μέχρι σήμερα έχει επιτυχία σε ποσοστό 96% αυτών που συμμετείχαν. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως μόνο το 2007, από τους τριακόσιους τριάντα

οκτώ καπνιστές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, οι τριακόσιοι είκοσι ένας έκοψαν το κάπνισμα και μόνο οι δεκαεπτά συνέχισαν να καπνίζουν. Από τους τελευταίους πάντως, οι έξι ήταν γυναίκες και οι ένδεκα άνδρες, ενώ οι μη καπνίζοντες, ήταν διακόσιοι δεκατέσσερις άνδρες και εκατόν επτά γυναίκες. omikron 15 Ιούνιος 08

omikron magazine

Το πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος του αντικαπνιστικού ιατρείου του Μποδοσάκειου διαρκεί ένα χρόνο. Ολοκληρώνοντας το πρόγραμμα αυτό και έχοντας διακόψει το κάπνισμα για πάνω από δώδεκα μήνες, μπορεί κάποιος να θεωρείται πλέον μη καπνιστής. Ο «ασθενής» πραγματοποιεί έξι επισκέψεις μέσα στο χρόνο. Οι τρεις πρώτες γίνονται ανά μήνα, κατά τη διάρκεια των οποίων ο υποψήφιος μη καπνιστής υποβάλλεται σε ψυχολογικά τεστ, σε τεστ εξάρτησης από τη νικοτίνη και σε ένα ειδικό τεστ μέσα από το οποίο ο γιατρός αξιολογεί το πόσο εύκολα μπορεί να κόψει το τσιγάρο. Η τέταρτη επίσκεψη του ασθενούς γίνεται στο επόμενο τρίμηνο και η πέμπτη είναι συνήθως τηλεφωνική. να σημειωθεί πως όλο αυτό το διάστημα, υπάρχει φαρμακευτική υποστήριξη, η οποία βοηθάει στη διακοπή, αλλά όπως είναι φυσικό δεν αρκεί μόνο αυτό. Η έκτη και τελευταία επίσκεψη του καπνιστή γίνεται στον ένα χρόνο, οπότε και τελειώνει το πρόγραμμα με επιτυχία. «Όλα είναι στο μυαλό και στο υποσυνείδητο» δήλωσε στο «Ο» η υπεύθυνη λειτουργίας του αντικαπνιστικού ιατρείου του Μποδοσάκειου, ψυχολόγος βασιλική Παπαδοπούλου η οποία αναφέρει πάντα στους ασθενείς της, το εξής: «Στο κάτω κάτω, κανείς δεν μπορεί να ανακαλύψει τον ωκεανό αν δεν έχει το κουράγιο να χάσει τη θέα της ακτής».

...μόνο το 2007, από τους τριακόσιους τριάντα οκτώ καπνιστές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, οι τριακόσιοι είκοσι ένας έκοψαν το κάπνισμα...

omikron 16 Ιούνιος 08

omikron magazine

Ι∆ΙΩΤΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ από 2 µηνών έως το δηµοτικό

Γιατί στο παιδί σας αξίζει... το καλύτερο!!!

Υπεύθυνες παιδαγωγοί: Κρανιώτη Μαρίνα: Βρεφονηπιοκόµος Τ.Ε.Ι.Θ. Κρανιώτη ∆ώρα: Νηπιαγωγός Α.Π.Θ. τηλ.: 24610 33300 Μπαστιά Κ. 4 Κοζάνη www.abebablom.gr e-mail: info@ abebablom.gr

«Άνθρωποι μονάχοι σαν εσένα, σαν κι εμένα …»

Τιάλειο Εκκλησιαστικό Γηροκομείο Κοζάνης της Δέσποινας Αμαραντίδου

omikron 18 Ιούνιος 08

Μικρές καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που ίσως τις περισσότερες φορές προσπερνάμε χωρίς να μας αγγίζουν λόγω της ταχύτητας και των υποχρεώσεών μας.

«Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν μονάχοι, όπως του πελάγου οι βράχοι ο κόσμος θάλασσα που απλώνει και αυτοί σκυφτοί, βουβοί και μόνοι άνθρωποι μονάχοι σαν ξερόκλαδα σπασμένα, σαν ξωκλήσια ερημωμένα, ξεχασμένα άνθρωποι μονάχοι σαν εσένα, σαν κι εμένα». Οι στίχοι αυτοί του γνωστού άσματος που μοναδικά ερμήνευσε η Βίκη Μοσχολιού περιγράφουν με τον καλύτερο ίσως τρόπο όλα εκείνα τα συναισθήματα, όλο εκείνο τον πόνο και την μοναξιά που βιώνουν καθημερινά πολλοί άνθρωποι και κυρίως οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας που όχι σπάνια βρίσκουν απάγκιο σε οίκους ευγηρίας.

omikron 19 Ιούνιος 08

Γηροκομείο Κοζάνης

Το Τιάλειο Γηροκομείο Κοζάνης «Ο Άγιος Παντε-

κτίσιμο της οικοδομής του Ιδρύματος, απρόσμενα εμ-

λεήμων» σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από την πόλη

φανίστηκε η Σουηδική Χριστιανική Φιλανθρωπική Ορ-

της Κοζάνης αποτελεί μία «φωλιά» για τους γέροντες

γάνωση Ι.Μ., η οποία προσφέρθηκε να αναλάβει την

και τις γερόντισσες της περιοχής μας και όχι μόνο,

ανέγερση του οικοδομήματος και τη λειτουργία του

αλλά και μια «εύκολη λύση» για τους συγγενείς τους

ιδρύματος για μια δεκαετία με δικά της έξοδα με τον

που δεν μπορούν να τους προσφέρουν φροντίδα ή

αναγκαίο όρο να ασκεί η ίδια τη διαχείριση, ενώ η Μη-

ακόμη και στέγη. Τριάντα εφτά συνολικά άτομα - 12

τρόπολη να διατηρεί μόνο την εποπτεία για το συγκε-

άντρες, 25 γυναίκες - φιλοξενούνται σήμερα στο ίδρυ-

κριμένο διάστημα. Επιπλέον, σημαντικό όφελος για την

μα, του οποίου η λειτουργία χρονολογείται ήδη από

Μητρόπολη ήταν ότι χάρη στο ειδικευμένο προσωπικό

το 1967.

της σουηδικής οργάνωσης αποκτούσε εμπειρία στον τρόπο λειτουργίας σχετικού ιδρύματος.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Υπογράφεται στις 26-8-66 το σχετικό συμφωνητικό,

Αντλώντας στοιχεία από το βιβλίο του Ιωάννη Δημό-

ενώ ένα χρόνο μετά το κτήριο είναι έτοιμο και αρχίζει

πουλου «Τα παρά του Αλιάκμονα Εκκλησιαστικά» πλη-

να λειτουργεί. Στα πρότυπα της ξυλοκατασκευής των

ροφορούμαστε ότι το 1961 ο τότε Δήμαρχος Κοζάνης

Σουηδών αρχίζει η κατασκευή της δεύτερης πτέρυγας

Βασίλειος Ματιάκης και ο Πρόεδρος του Δημοτικού

από τη Μητρόπολη στον ίδιο χώρο, με το ίδιο σχήμα

Συμβουλίου Δημήτριος Γκανατσιούλης μεταφέροντας

με τη διαφορά ότι είναι από μπετόν.

αίτημα της πόλης και της επαρχίας προτείνουν στον

Ως το 1977, όπως προέβλεπε το σχετικό συμφωνη-

τότε Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Διονύσιο τη

τικό, το ίδρυμα λειτουργεί κανονικά με τις δαπάνες της

ίδρυση οίκου ευγηρίας με έξοδα της Μητροπόλεως.

οργάνωσης που συνεργάζεται αρμονικά με την Ιερά

Ο Μητροπολίτης ανταποκρινόμενος στην πρότα-

Μητρόπολη. Με το πέρας της συμφωνίας τη λειτουργία

ση αυτή προχωρά στις 27-7-61 στη ιδρυτική πράξη

του ιδρύματος αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου η Ιερά Μη-

δρομολογώντας τις σχετικές ενέργειες για την πραγ-

τρόπολη και ένα χρόνο μετά αρχίζει να λειτουργεί και η

ματοποίηση του έργου. Αρχικά επιλέχθηκε ως χώρος

δεύτερη πτέρυγα. Η διεύθυνση ανατέθηκε στο δάσκα-

ανέγερσης η οικοπεδική έκταση του Αγίου Γεωργίου,

λο και θεολόγο, ιερέα Γιώργο Σκρέκα που αντιμετώπισε

απέναντι από το ναό, αλλά στη συνέχεια με πρόταση

αποτελεσματικά τα οικονομικά και οργανωτικά προβλή-

του ιερέως Παναγιώτη Δημόπουλου προτιμήθηκε ο

ματα του ιδρύματος.

περίβολος του Αγίου Δημήτριου και στις 26-10-62 τέθηκε ο θεμέλιος λίθος.

Την εποχή εκείνη το ίδρυμα περιέθαλπε 70 περίπου γέροντες άντρες και γυναίκες, στους οποίους παρείχε

Πριν όμως αρχίσουν οι εργασίες ανοικοδόμησης,

στέγη, τροφή, ιατρική περίθαλψη και κάθε βοήθεια στις

ο αείμνηστος Γεώργιος Τιάλιος εκδήλωσε την πρόθεση

γεροντικές τους ανάγκες. Ενδεικτικό είναι ότι πολλοί

να δωρίσει χώρο 8-9 στρεμμάτων στη θέση που σή-

από τους τροφίμους δεν ήταν απλώς γέροντες, αλλά

μερα βρίσκεται το ίδρυμα, ενώ παράλληλα με διαθήκη

συνάμα ανάπηροι και κατάκοιτοι και ανήμποροι να αυ-

του παραχωρούσε στο ίδρυμα την υψηλή κυριότητα

τοεξυπηρετηθούν, από τη στιγμή που δεν υπήρχε άσυ-

όλης της περιουσίας του.

λο, ενώ το νοσοκομείο δεν τους δεχόταν για μεγάλο

Με πρακτικό του Μητροπολίτη και του Διοικητικού

χρονικό διάστημα.

Συμβουλίου το 1964 έγινε δεκτή η δωρεά και προς τιμή του δωρητή ονομάστηκε «Τιάλειο Εκκλησιαστικό», τίτλο που φέρει μέχρι σήμερα. Και ενώ ετοιμαζόταν η Μητρόπολη να προβεί στο omikron 20 Ιούνιος 08

ΤΟ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ ΣΗΜΕΡΑ Μόλις περάσεις την τεράστια εξωτερική πόρτα το βλέμμα χάνεται στον περιβάλλοντα χώρο που περι-

omikron magazine

ποιημένος με παρτέρια, δέντρα και περίσσιο πράσινο δίνει μια άλλη αισθητική στο όλο σύνολο. Αυτό που θα πρωτοαντικρύσεις στα πρώτα σου βήματα είναι ο Ναός του Αγίου Παντελεήμονα, προστάτη και φύλακα άγγελου του γηροκομείου. Άλλωστε γι’ αυτό φέρει και το όνομά του. Αριστερά του Ναού το παλιό ξύλινο οίκημα του γηροκομείου με τους κοιτώνες των γυναικών, την κεντρική σάλα, την κουζίνα και την τραπεζαρία που φέρει εμφανή τα σημάδια από τον χρόνο. Στην δεξιά πλευρά, η πτέρυγα των ανδρών σε καλύτερη κατάσταση ως πιο καινούργιο κτίσμα. Στα δυο αυτά κτήρια σήμερα ζουν, ελπίζουν και άλλοτε πάλι θυμούνται και νοσταλγούν τα περασμένα, 25 γυναίκες και 17 άντρες, που οι καταστάσεις της ζωής, μα και ατυχείς συγκυρίες, τους έφεραν στην πόρτα του Τιάλειου Εκκλησιαστικού Γηροκομείου. Το μόνο σίγουρο είναι πάντως πως μόνο Ίδρυμα - με τη στενή έννοια του όρου - δεν μπορεί να χαρακτηριστεί καθώς εν προκειμένω μιλάμε για μια οικογένεια. Όλοι μαζί, ο ένας για τον άλλο, μια καλή συντροφιά για να περνάει η ώρα, η μέρα, ο χρόνος όσο γίνεται καλύτερα και ευχάριστα, ένα αποκούμπι για να εκμυστηρευτεί τα βάσανα και τις χαρές της ζωής. «Είναι δύσκολη η μοναξιά», μας εξηγεί η κα Δέσποινα που επέλεξε το Γηροκομείο ως ιδανική λύση, από τότε που έχασε τον σύντροφό της και έμεινε ολομόναχη σε ένα τεράστιο, άλλα άδειο σπίτι. Παρόλο που δεν είχε οικονομικό πρόβλημα, προτίμησε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής της στους κόλπους του Γηροκομείου, δίπλα σε ανθρώπους που κουβαλούν τα ίδια - σχεδόν - βιώματα με την ίδια. Η μοναξιά και μόνο μπορεί να είναι ένας από τους κυριότερους λόγους επιλογής του γηροκομείου, όμως και η ανάγκη για την καθημερινή φροντίδα που είναι αδύνατη για εκείνους που η ζωή δεν τους χαμογέλασε και έμειναν μόνοι τους, είναι επιτακτική. Ας μη ξεχνάμε όμως πως πέρα από όλους όσοι με τη βούλησή τους φιλοξενούνται στο γηροκομείο, υπάρχουν και άλλοι που πήραν το δρόμο του γηροκοomikron 21 Ιούνιος 08

Γηροκομείο Κοζάνης

μείου, απρόθυμα, όταν ένοιωσαν ότι είναι ανεπιθύμητοι στις οικογένειές τους, στα παιδιά τους, στους δικούς τους ανθρώπους. Ευτυχώς βέβαια για αυτούς υπάρχει και αυτή η «λύση», καθώς έστω και με αυτό τον τρόπο μπορούν και ζουν στοιχειωδώς ανθρώπινα. Είναι λυπηρό πραγματικά να βλέπεις εκείνα τα μελαγχολικά μάτια, μόνιμα δακρυσμένα, που σε κοιτούν με ένα μεγάλο γιατί, σαν να θέλουν να δώσεις - εσύ ο επισκέπτης - την απάντηση που αποζητούν με αγωνία. Από την άλλη όμως είναι εξίσου εντυπωσιακό το κουράγιο, το χαμόγελο και το απόσταγμα ζωής που στάλα-στάλα μας προσέφεραν απλόχερα στην κουβέντα μας. Ανακούφιση και μόνο προσφέρει στους γέροντες και τις γερόντισσες του Γηροκομείου ο χώρος αυτός, ένας χώρος που τους γεμίζει όπως μας εξομολογήθηκαν με κουράγιο για την περαιτέρω πορεία τους στη ζωή. Διευθυντής του Γηροκομείου κ. Γεώργιος Χιονίδης

omikron 22 Ιούνιος 08

Γηροκομείο Κοζάνης

ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Τα οικονομικά του Γηροκομείου ήταν πάντα δύσκολα. Τα έσοδα προέρχονταν από τα καθαρά έσοδα του εκκλησιαστικού κηροπλαστείου, από μικρή συνεισφορά των ενοριακών ναών, από μικρή επιχορήγηση του Νομαρχιακού Ταμείου, από μισθώματα κτημάτων, από δωρεές φιλάνθρωπων χριστιανών και από τη συμμετοχή των τροφίμων με τα ¾ των συντάξεων τους. Ωστόσο, η συνεισφορά των τροφίμων ήταν μικρή, καθώς όλοι οι γέροντες ήταν συνταξιούχοι του ΟΓΑ με μηνιαία σύνταξη 10.000 δραχμών, ενώ το κόστος συντήρησής τους κατ΄ άτομο υπερέβαινε τις 60.000 δραχμές. Από το 1991 άρχισε να συνεισφέρει το ίδρυμα «Διακονία της Πίστεως», που μάλλον εξόφλησε και παλιές οφειλές που είχαν δημιουργηθεί κατά την ανέγερση της οικοδομής. Επιπλέον, οι δωρεές διαφόρων φιλανθρώπων είτε σε μετρητά είτε σε κτήματα αποτελούσαν σημαντικούς οικονομικούς πόρους για το ίδρυμα, που παρόλα αυτά μετά βίας συγκέντρωνε τα εντελώς απαραίτητα για τη στοιχειώδη λειτουργία του. Στις μέρες μας τα οικονομικά δυσχεραίνουν. Οι πενιχρές συντάξεις των τροφίμων, η μηνιαία συνδρομή του Μπλιούρειου και τα λίγα από πληροφορίες περιουσιακά στοιχεία του δεν είναι αρκετά για την εύρυθμη λειτουργία του γηροκομείου. Πέραν της συντηρήσεως των τροφίμων του καλείται να μισθοδοτεί από μόνο του τους 17 υπαλλήλους του. Το κράτος αδιαφορεί, όπως και το σύνολο των πολιτών με ελάχιστες ευτυχώς εξαιρέσεις. «Δεν επαρκούν τα χρήματα, τα πράγματα μέρα με τη μέρα δυσκολεύουν, καθώς το ίδρυμα δεν μπορεί να αυτοσυντηρηθεί και αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση μπορεί ακόμα και να κλείσει», μας αναφέρει χαρακτηριστικά ο διευθυντής του Γηροκομείου κ. Γεώργιος Χιονίδης για να συμπληρώσει «δεν υπάρχει το ενδιαφέρον της πολιτείας. Ο απλός κόσμος συνεχίζει μεν να έρχεται και να προσφέρει από το υστέρημά του, αλλά οι δωρεές πλουσίων ευεργετών του παρελθόντος αν όχι εκλείπουν παντελώς, σίγουρα έχουν ελαχιστοποιηθεί. Έτσι, μόνο η Μητρόπολη και το omikron 23 Ιούνιος 08

Γηροκομείο Κοζάνης

Φιλόπτωχο Ταμείο διαφόρων ενοριών έχουν απομείνει να προσφέρουν». Το μέλλον του Γηροκομείου μόνο αβέβαιο όμως φαντάζει, καθώς πέραν των οικονομικών προβλημάτων που τίθενται, ακόμη ένας μεγάλος κίνδυνος καιροφυλακτεί για την περαιτέρω πορεία του μοναδικού ανάλογου ιδρύματος στη Δυτική Μακεδονία. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος, ζητώντας τη στήριξη όλων τόσο για να διατηρηθεί η προσφορά του Γηροκομείου, όσο όμως και για να μπορέσει να επεκταθεί κτιριακά και να προσφέρει στους τροφίμους του αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Η Ιερά Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης για το σκοπό αυτό έχει έτοιμη εδώ και χρόνια μελέτη που προβλέπει την κατασκευή νέας

Η μοναξιά και μόνο μπορεί να είναι ένας από τους κυριότερους λόγους επιλογής του γηροκομείου, όμως και η ανάγκη για την καθημερινή φροντίδα που είναι αδύνατη για εκείνους που η ζωή δεν τους χαμογέλασε και έμειναν μόνοι τους...

omikron 24 Ιούνιος 08

Γηροκομείο Κοζάνης

πτέρυγας στο Γηροκομείο - κάτι που επιβάλλει άλλωστε και η Ευρωπαϊκή Ένωση - όμως η ανέγερσή της σταματά στην Ελληνική πραγματικότητα, που δεν είναι άλλη από τα γραφειοκρατικά ζητήματα. Εν προκειμένω μάλιστα η λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά… είναι πως η Ε.Ε. μπορεί ες αεί να χρηματοδοτήσει τη λειτουργία του, όμως αποφάσεις του παρελθόντος θέτουν «φραγμό» στις εξελίξεις. Το Γηροκομείο Κοζάνης, εάν συνεχίσει να λειτουργεί υπό αυτές τις συνθήκες κινδυνεύει να «σβήσει». Τον φόβο αυτό εξέφρασε και ο μητροπολίτης κ. Παύλος αναφερόμενος στο σπουδαίο έργο που επιτελεί το Εκκλησιαστικό Ίδρυμα, εδώ και πολλά χρόνια. «Το να καταργήσεις κάτι, δεν είναι εύκολο πράγμα και δη όταν έχει να

omikron 25 Ιούνιος 08

Γηροκομείο Κοζάνης

κάνει με κοινωνικό έργο. Πόσο μάλιστα όταν αφορά σε μία ευπαθή ομάδα ανθρώπων που είναι η 3η ηλικία, οι παππούδες και οι γιαγιάδες που σήμερα για τους περισσοτέρους είναι βάρος. Είναι φοβερό και να το σκέφτεται κανείς αλλά δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια μας σε μια πραγματικότητα». Σχολιάζοντας την εξέλιξη που θα έχει το θέμα της ανέγερσης της νέας πτέρυγας, ο μητροπολίτης δήλωσε χαρακτηριστικά πως «η εκκλησία έχει μία αρχοντιά μέσα στην απλότητά της και θέλει όλα να είναι νοικοκυρεμένα. Το Γηροκομείο αυτή τη στιγμή έχει κτιριακά κλείσει τον κύκλο του. Για την εποχή ήταν καλό, σήμερα όμως δεν έχει τίποτα από εκείνα τα στοιχεία που πρέπει να υπάρχουν και που τα θέλει και η Ευρωπαϊκή κοινότητα, ώστε να χρηματοδοτήσει - αφού υπάρξουν οι προϋποθέσεις - τη λειτουργία του. Έχουμε λοιπόν κάνει τα σχέδια όλα για τη νέα πτέρυγα, που όμως προσκρούει σε απόφαση παλαιότερης Δημοτικής αρχής, που χαρακτήρισε την περιοχή εκείνη Ζ.Ο.Ε. Ενώ έχουν κριθεί τα σχέδια και η λειτουργικότητά τους από την Πολεοδομία, τη Νομαρχία κ.ο.κ. δεν μπορούμε να κάνουμε τη νέα πτέρυγα διότι βρισκόμαστε μέσα σε Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου». Η γραφειοκρατία όμως μπλοκάρει τη νέα πτέρυγα: «φτάσαμε για το θέμα μέχρι το Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και ζητήσαμε από τον γ.γ. κ. Μπαλτά να εξαιρεθεί από τη Ζ.Ο.Ε. όπως έγινε και σε άλλα δημόσια κτίρια. Πέσαμε σε γραφειοκρατία... Τα χρήματα έχουν εγκριθεί από τον προκάτοχό μου και παρ’ όλα αυτά το έργο βρίσκεται στο ίδιο σημείο», τόνισε ο κ. Παύλος, για να συμπληρώσει: «Από τον ένα μας παραπέμπουν στον άλλο και ο καιρός περνά και στεναχωριέμαι για την εξέλιξη του ζητήματος. Εύχομαι να τελειώσει αυτή η ιστορία». Εάν δεν υπάρξει άμεσα ενδιαφέρον από πλευράς των τοπικών φορέων για το όλο θέμα, ο κίνδυνος είναι ορατός για τους τροφίμους, καθώς υπό αυτές τις συνθήκες η λειτουργία του κρίνεται αδύνατη. Άλλωστε, ο κ. Παύλος ξεκαθάρισε ακόμη και στον γ.γ. του Υπουργείου, ότι οι λύσεις είναι δύο: «ή θα προχωρήσει το θέμα της άδειας, ή θα το κλείσουμε». Σ’ αυτό το κρίσιμο σημείο λοιπόν οι τοπικοί φορείς καλούνται να αποδείξουν έμπρακτα την ευαισθησία τους και να πείσουν όλους εμάς - και κυρίαρχα τους τροφίμους του Γηροκομείου - πως τέλειωσαν τα λόγια συμπόνοιας και συμπαράστασης και ήρθε η ώρα για τις πολιτικές παρεμβάσεις και πράξεις τους, ώστε να επιλυθεί το συντομότερο δυνατό το καθ’ όλα σημαντικό αυτό θέμα που ταλανίζει την τοπική κοινωνία. Φυσικά, ας μη ξεχνάμε πως αφού ενδεχομένως λυθεί το κτιριακό θέμα, μια σειρά εξίσου σημαντικών ζητημάτων θα πρέπει να απασχολήσει τους «άρχοντες» του τόπου. Ένα απ’ αυτά είναι το πώς θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν κονδύλια ώστε να καταστεί βιώσιμη η λειτουργία του ιδρύματος σ’ αυτές τις δύσκολες ώρες.

ΟΧΙ ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ, ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ Το Τιάλειο Γηροκομείο Κοζάνης λειτουργώντας κάτω από την σκέπη της Μητρόπολης Σερβίων και Κοζάνης και χάρη στις γενναιόδωρες προσφορές του κόσμου έμεινε ζωντανό τόσα χρόνια, για να προσφέρει στέγη, τροφή, ζεστασιά και αγάπη σε ανθρώπους που η ανάγκη τους οδήγησε εκεί είτε με απόφαση τρίτων, δηλαδή των παιδιών τους ή των κηδεμόνων τους, είτε γιατί οι οικονομικές δυσκολίες ήταν πολλές και οι συνθήκες δύσκολες για να επιβιώσουν. Χρέος όλων μας να ευαισθητοποιηθούμε και να κινητοποιηθούμε άμεσα, προκειμένου να συνεχίσει τη λειτουργία του το φιλανθρωπικό αυτό ίδρυμα, του οποίου η χρησιμότητα και η ωφελιμότητα είναι πασιφανής σε όλους, πολίτες και παράγοντες είτε κρατικούς είτε οργανισμούς είτε συλλόγους είτε αυτόκλητους κοινωνιολόγους που κόπτονται μεν υπέρ των γερόντων και εκφράζονται μεγαλόστομα, αλλά όλα τα εξαντλούν σε ένα αδάπανο ενδιαφέρον. omikron 26 Ιούνιος 08

omikron magazine

Μήλα με …ονοματεπώνυμο του Σωκράτη Μουτίδη

Τ

ο υψόμετρο και το μικροκλίμα της περιοχής βερμίου δημιουργούν τις ειδικές συνθήκες κάτω από τις οποίες καλλιεργούνται τα μήλα

βερμίου, τα οποία χαρακτηρίζονται, όχι άδικα, ως από τα καλύτερα της χώρας. Τα τοπικά διαμερίσματα Πύργων και Μεσοβούνου στο νομό Κοζάνης κατέχουν τα πρωτεία στη μηλοπαραγωγή, με την οποία ασχολούνται σήμερα περίπου διακόσιες οικογένειες σε μια έκταση οκτώ χιλιάδων στρεμμάτων. Το 10%, εξάλλου, της πανελλήνιας μηλοπαραγωγής προέρχεται από τις παραπάνω περιοχές. Μιλώντας με τον δήμαρχο βερμίου Σοφοκλή Σιδηρόπουλο μάθαμε πως η καλλιέργεια μήλου έχει αυξητικές τάσεις τα τελευταία χρόνια, κάτι που φαίνεται από τις μεγάλες επενδύσεις που έγιναν στην περιοχή, τόσο στο πλαίσιο του τρίτου κοινοτικού πλαισίου στήριξης, όσο και από τα προγράμματα νέων αγροτών. Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με στοιχεία της Περιφέρειας δυτικής Μακεδονίας, ο δήμος βερμίου ήταν ο πρώτος

Δήμαρχος Βερμίου Σοφοκλής Σιδηρόπουλος

δήμος σε αξιοποίηση αυτών των προγραμμάτων. Ενδεικτικό αυτού του γεγονότος είναι πως η μηλοπαραγωγή αναπτύσσεται πλέον και στο τοπικό διαμέρισμα Κομνηνών. Μιλώντας για προγράμματα δεν πρέπει να παραλείψουμε ότι γεγονός ότι μεγάλη έμφαση δίδεται στην αντιχαλαζική προστασία των καλλιεργειών. Από τα 800.000 ευρώ που αξιοποιήθηκαν σε αντιχαλαζικά προγράμματα στη δυτική Μακεδονία, τα επτακόσιες χιλιάδες δόθηκαν στον δήμο βερμίου. «Όλα αυτά γίνονται γιατί υπάρχει ένας συντονισμός και μια οργανωμένη προώθηση των προϊόντων μας, τόσο από τους παραγωγούς όσο και από τον δήμο» τόνισε ο δήμαρχος βερμίου, προσθέτοντας πως οι μεγάλες αυτές καλλιέργειες, αποφέρουν σημαντικά έσοδα στην τοπική οικονομία, ιδιαίτερα μετά την πιστοποίηση τους με agro 2.1 και agro 2.2. Η καλλιέργεια μήλων στον δήμο βερμίου αναμένεται να γίνει περισσότερο ανταγωνιστική με την ένταξη των τοπικών διαμερισμάτων Πύργων και Μεσοβούνου στο Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης Αγροτικού Χώρου κι αυτό γιατί οι παρεμβάσεις που θα γίνονται θα είναι συγκεκριμένες και οργανωμένες με στόχο την omikron 28 Ιούνιος 08

Μήλα Βερμίου

ανάδειξη του προϊόντος. Επίσης, η διαχείριση των υδάτινων πόρων ανάδειξη του είναι καθοριστικός παράγοντας για τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και είναι καθοριστικός με ανυπομονησία με ανυπομονησία αναμένεται η ολοκλήρωση του φράγματος του Μεσοβούνου, το οποίο αναμένεται να «δώσει ανάσα» τον κάμπο. Μεσοβούνου, Ταυτόχρονα, Ταυτόχρονα, σχεδιάζεται η κατασκευή ενός ακόμη μικρότερου φράγματος στους φράγματος στους Πύργους ή μιας λιμνοδεξαμενής. Από πλευράς δήμου πάντως, δήμου πάντως, ο δήμαρχος βερμίου τόνισε πως έχουν γίνει και θα γίνουν ακόμη γίνουν ακόμη κι άλλες παρεμβάσεις, όπως βελτίωση αγροτικής οδοποιίας και έργα ποιίας και έργα υποδομών μέσα στα αγροκτήματα.

Κώστας Καπετανόπουλος Παραγωγός

Στο δήμο βερμίου δραστηριοποιούνται αυτή τη στιγμή δυο συνεταιρισμοί μήλων, των Πύργων και του Μεσοβούνου, οι οποίοι διαθέτουν σύγχρονες υποδομές τόσο σε αποθηκευτικούς χώρους και εξοπλισμό όσο και σε διαδικασίες τυποποίησης. Ο δήμαρχος Σοφοκλής Σιδηρόπουλος τόνισε πως επιτέλους πρέπει να δημιουργηθεί ένας ενιαίος φορέας διαχείρισης της μηλοπαραγωγής στην περιοχή, ο οποίος θα αναλάβει την οργανωμένη προώθηση των προϊόντων. «Νομίζω πως ήρθε ο καιρός πλέον να γίνει ένας συνεταιρισμός, ο οποίος να αγκαλιάζει όλους τους παραγωγούς από το Ανατολικό μέχρι τους Πύργους και αντίστροφα. Είναι αλήθεια πως το κέντρο της μηλοπαραγωγής είναι τα τοπικά διαμέρισμα Πύργων και σαφώς ο ενιαίος συνεταιρισμός θα πρέπει να έχει σημείο αναφοράς τους Πύργους», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σιδηρόπουλος.

omikron 29 Ιούνιος 08

Μήλα Βερμίου

omikron 30 Ιούνιος 08

Μήλα Βερμίου

Η περιοχή του δήμου βερμίου, όπου καλλιεργούνται κάθε χρόνο περίπου δεκαπέντε εκατομμύρια κιλά μήλων άριστης ποιότητας, έχει πληγεί και πλήττεται από ακραία καιρικά φαινόμενα και κυρίως χαλαζοπτώσεις και παγετούς, τα οποία προκαλούν τεράστια προβλήματα στους παραγωγούς. Ο δήμαρχος ζητά από την πολιτεία να προχωρήσει το πρόγραμμα «βομβαρδισμού» των σύννεφων με κανόνια αντιχαλαζικής προστασίας, προκειμένου να αποτρέπεται η χαλαζόπτωση. «Θα πρέπει να προστατεύσουμε όλη την περιοχή με αντιχαλαζική ασπίδα, όχι μόνο για τις μηλοκαλλιέργειες, αλλά και για άλλες καλλιέργειες στην ευρύτερη περιοχή της Εορδαίας», τόνισε ο κ. Σιδηρόπουλος. Το άγχος της χαλαζόπτωσης δεν είναι το μόνο πρόβλημα που απασχολεί τους παραγωγούς. Το μήλο έχει υψηλό κόστος παραγωγής και απαιτεί μεγαλύτερη καλλιεργητική φροντίδα από άλλες καλλιέργειες. Επίσης σύμφωνα με τον κ. Σιδηρόπουλο, ο κατακερματισμός των εκτάσεων δεν βοηθά την μηλοκαλλιέργεια. Όπως τονίζει, πρέπει να ξεπεραστούν τα προβλήματα που έχουν προκύψει στο τοπικό διαμέρισμα Πύργων, όπου ο αναδασμός δεν καλύπτει τις ανάγκες. «Πρέπει να καταλάβουν οι κάτοικοι πως πρέπει να ξεκινήσουν να πουλούν και να αγοράζουν μεταξύ τους, μιας και δεν υπάρχει άλλη λύση», λέει ο κ. Σιδηρόπουλος. Τα τελευταία χρόνια ξεκίνησε δειλά δειλά, αλλά αναπτύσσεται γρήγορα, η καλλιέργεια κερασιού σε κάποια τοπικά διαμερίσματα του δήμου βερμίου. Ήδη, καλλιεργούνται περισσότερα από πεντακόσια στρέμματα κερασοκαλλιεργειών, κάτι που αν αναπτυχθεί, θα δώσει νέα τροχιά ανάπτυξης στον πρωτογενή τομέα του δήμου.

«ΣΥΝΕΝΩΣΗ» ΤΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ

Οι πρόεδροι των συνεταιρισμών Πύργων και Μεσοβούνου ωστόσο, τονίζουν πως ένας ενιαίος συνεταιρισμός θα ήταν ένα πολύ θετικό βήμα για την καλύτερη ανάπτυξη της μηλοπαραγωγής και της διάθεσής τους. Ωστόσο είναι επιφυλακτικοί για το πόσο εύκολη είναι η δημιουργία ενός συνεταιρισμού στο βέρμιο. «Θα πρέπει να οργανωθούμε καλύτερα για να μπορέσουμε να αποθηκεύουμε για όσο χρειάζεται τις ποσότητες των μήλων των παραγωγών, γιατί μπροστά στον φόβο τους ότι θα μείνουν αδιάθετα, πουλούν όπως όπως στους ιδιώτες», τόνισε ο πρόεδρος του συνεταιρισμού των Πύργων Παναγιώτης Ελευθερίαδης. Ο ίδιος πρόσθεσε πως οι παραγωγοί δυστυχώς δεν εμπιστεύονται τον συνεταιρισμό και «τραβούν τον δρόμο τους μόνοι τους…». Στο ίδιο μήκος κύματος κυμάνθηκαν και οι δηλώσεις του προέδρου του συνεταιρισμού Μεσοβούνου Κώστα Χατζηιωαννίδη, ο οποίος πρόσθεσε πως μετά και την δημιουργία του φράγματος και την σωστότερη διαχείριση των υδάτων, η μηλοπαραγωγή θα αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο και σε νέες ποικιλίες. Από την πλευρά τους οι παραγωγοί, ζητούν μεγαλύτερους αποθηκευτικούς χώρους και καλύτερες τιμές φαρμάκων. Είναι υπέρ της δημιουργίας ενός συνεταιρισμού, ο οποίος όμως θα παρέχει συμβουλευτικές πληροφορίες από έμπειρους γεωπόνους, φυτοφάρμακα και χώρους αποθήκευσης των μήλων, όχι όμως εμπορία. Όπως τόνισαν πολλοί από αυτούς, το θέμα της εμπορίας από έναν ενιαίο συνεταιρισμό θα ήταν το ιδανικό, είναι όμως πολύ δύσκολο αν όχι ακατόρθωτο. Αυτό όμως που φαίνεται να τους απασχολεί ιδιαίτερα είναι η επάρκεια του νερού για τις καλλιέργειές τους.

omikron 31 Ιούνιος 08

Μήλα Βερμίου

Τα λόγια άλλωστε ενός νέου αγρότη, του Χρήστου Μαυρίδη που δραστηριοποιείται στην περιοχή του Μεσοβούνου εκτός από μήλα και με κεράσια, είναι χαρακτηριστικά: «για να κάνεις καλή παραγωγή πρέπει να έχεις «δικό» σου νερό. Για εμάς η παραγωγή είναι ακόμη πιο δύσκολη γιατί

καταναλώνουμε το νερό

που διαθέτει το χωριό και υπάρχουν περίοδοι όπου ποτίζουμε μια φορά στις δεκατρείς και στις δεκατέσσερις μέρες. Το νερό αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους παραγωγούς». Σχολιάζοντας το ενδεχόμενο της συνένωσης των συνεταιρισμών σε έναν ο Χρήστος Μαυρίδης τόνισε χαρακτηριστικά: «μακάρι να γίνει κάτι τέτοιο, θα ήταν ότι καλύτερο. Με την προϋπόθεση όμως ότι αυτοί που θα ασχοληθούν με το νέο συνεταιρισμό να είναι επαγγελματίες και να το διοικούν σωστά προς όφελος του αγρότη. Δεν με ενδιαφέρει αν θα μου πουλάει άλλος τα μήλα. Στόχος του παραγωγού είναι να πουλήσει τα μήλα του και με ένα συνεταιρισμό πιστεύω πως τα προϊόντα μας θα πωλούνται πιο εύκολα και σε καλύτερες τιμές».

omikron magazine

152.000 σηµεία σε 180 χώρες

Αποστολή χρηµάτων Επισκεφτείτε τον τοπικό σας πράκτορα της MoneyGram, έχοντας µαζί σας την ταυτότητά σας. Συµπληρώστε ένα απλό έντυπο «αποστολής» και παραδώστε το στον πράκτορα της MoneyGram µαζί µε τα χρήµατα που θέλετε να στείλετε και την προµήθεια της συναλλαγής. Μπορείτε επίσης να συµπεριλάβετε δωρεάν µήνυµα 10 λέξεων στο έντυπο. Θα σας δοθεί αριθµός αναφοράς. Σε µόλις 10 λεπτά τα χρήµατα θα είναι έτοιµα να εισπραχθούν.

Παραλαβή χρηµάτων Ζητήστε από το άτοµο που σας στέλνει τα χρήµατα να σας δώσει τον αριθµό αναφοράς. Επισκεφτείτε έναν πράκτορα της MoneyGram, έχοντας µαζί σας ταυτότητα και τον αριθµό αναφοράς σας. Συµπληρώστε το απλό έντυπο «παραλαβής» µας και δείξτε την ταυτότητά σας, κατόπιν θα σας δοθούν τα χρήµατά σας.

Περισσότερες πληροφορίες σε ένα από καταστήµατα ACS.

Λογδανίδης Χρήστος ΚΟΖΑΝΗ 1 Τέρµα Φιλίππου Β, τηλ.: 24610 21100

ΠΤΟΛΕΜΑΪ∆Α 25ης Μαρτίου & Κανάρη, τηλ.: 24630 54556

ΣΙΑΤΙΣΤΑ 25ης Μαρτίου 9, τηλ.: 24650 22002

ΚΟΖΑΝΗ 2 Ελ. Βενιζέλου 2, τηλ.: 24610 49220

ΣΕΡΒΙΑ Μακεδονοµάχων 6, τηλ.: 24640 21100

ΑΜΥΝΤΑΙΟ 28ου Συντ. Πεζικού 14, τηλ.: 23860 23312

Μονή Αγίας Τριάδoς ...μεταξύ γης και ουρανού της Δέσποινας Αμαραντίδου

omikron 34 Ιούνιος 08

Μονή Αγ. Τριάδoς

Π

ρωινό μιας καλοκαιρινής ημέρας ξεκινάμε το ταξίδι για το Μοναστήρι της Αγίας Τριάδoς βυθού στην Κοιρωινό νότητα Πενταλόφου του νομό Κοζάνης. Η διαδρομή προδιαγράφεται ευχάριστη καθώς θα διανύσουμε νότητα

μια απόσταση ανάμεσα από οικισμούς απόμακρους και συνάμα πανέμορφους τόπους με πέτρινα γιοφύρια, γραμια απόσταση φικές εκκλησούλες και ξωκλήσια. Ένας άγριος, όμως και τόσο γαλήνιος τόπος, άγνωστος αλλά και τόσο οικείος

όταν βρεθείς κοντά του. Ανυπομονούμε να βρεθούμε στο Μοναστήρι που τόσα έχουν ειπωθεί και γραφτεί για την μοναδική του ομορφιά την ιστορία του και την προσφορά του στους αγώνες του γένους. να το δούμε να στέκει απομονωμένο από τον κόσμο, αλλά επιβλητικό στην πανέμορφη τοποθεσία που πριν από τριακόσια χρόνια μοναχοί το έφτιαξαν ανάμεσα στα βουνά και στα δάση του βοΐου.

omikron 35 Ιούνιος 08

Μονή Αγ. Τριάδoς

Επιλέξαμε φτάνοντας στο Δήμο Τσοτυλίου να

Φτάσαμε. Η φύση μας υποδέχτηκε πρώτη με τον

ακολουθήσουμε την διαδρομή από το Δημοτικό Δι-

καλύτερο τρόπο. Αμέσως νοιώθεις την απόλυτη ηρε-

αμέρισμα Αυγερινού καθώς οι πληροφορίες μας είναι

μία, την απόλυτη γαλήνη. Τίποτα δεν μπορεί να ταράξει

ότι η απόσταση είναι μικρότερη αν και ο δρόμος είναι

αυτή την ησυχία, ο μόνος ήχος που ακούγεται είναι το

χωματόδρομος. Η συνηθέστερη διαδρομή για τον επι-

θρόισμα των φύλλων και τα τιτιβίσματα των πουλιών.

σκέπτη είναι από την Εθνική Οδό Κοζάνης - Ιωαννίνων

Είναι μαγικά όλα γύρω μας, αισθάνεσαι ότι μπορείς να

μέσω Πενταλόφου.

συνομιλήσεις με τον Θεό χωρίς να μπορεί κανείς να

Το μοναστήρι χτισμένο στην περιοχή του Βυθού

σε διακόψει.

στην Κοινότητα Πενταλόφου στους πρόποδες του Προφήτη Ηλία, ανάμεσα στα περίφημα μαστοροχώ-

τo

Mοναστήρι

και η

Ιστορία

του

ρια της Ανασελίτσας, το Ζουπάνι (Πενταλόφο), Ντόλο

Διαβαίνοντας τον προαύλιο χώρο του Μοναστη-

(Βυθό), Κωνστάντζικο (Αυγερινό), που είναι γνωστά και

ριού σε κυριεύει ένα δέος, μια γλυκιά ηρεμία, η ψυχή

με την γενική ονομασία Ζουπάνια.

σου γαληνεύει από τις ομορφιές του περιβάλλοντος

Η διαδρομή καταπληκτική, η θέα απίστευτη, ο δα-

χώρου αλλά και όλων εκείνων που ο Ηγούμενος Σε-

σικός δρόμος όμως μας ταλαιπωρεί, επτά χιλιόμετρα

ραφείμ προνόησε και φρόντισε να υπάρχουν ώστε να

απόσταση και απορείς γιατί δεν στάθηκε δυνατή μέχρι

αρμόζουν στην συνολική εικόνα που ο επισκέπτης θα

σήμερα η κατασκευή του, καθώς εκτός από την ευκο-

πρώτο αντικρύσει .

λότερη πρόσβαση η διαδρομή μπορεί να αποδειχτεί

Στο κέντρο ο ναός της Αγίας Τριάδoς χτισμένος με

πόλος έλξης για τους λάτρεις της φύσης και του βου-

πελεκητή πέτρα δείγμα της οικοδομικής αρχιτεκτονικής

νού.

του Βοίου. Βυζαντινού ρυθμού με τρεις τρούλους εκ-

Ο φιδίσιος δρόμος που διασχίζαμε με δυσκολία

πληκτικό ξυλόγλυπτο τέμπλο ενώ ιδιαίτερα εντυπωσια-

και χωρίς ιδιαίτερη ταχύτητα, μας έδωσε την ευκαιρία

κές είναι οι αγιογραφίες του επονομαζόμενου Μιχαήλ,

να ρουφήξουμε με κάθε λεπτομέρεια τις μοναδικές

Χιοναδίτη αγιογράφο, ο οποίος χρειάστηκε περίπου

εικόνες που πλουσιοπάροχα η φύση προσφέρει ξεδι-

45 χρόνια να ολοκληρώσει τον ναό καθώς επέλεξε να

πλώνοντας σε κάθε χιλιόμετρο δεξιά και αριστερά του

εργαστεί μόνος του.

δρόμου ένα όμορφο τοπίο με τα επιβλητικά βουνά να μας αφήνουν να περνούμε ατάραχα και με τις εναλλαγές της βλάστησης και των ρυακιών να δημιουργούν έναν πανέμορφο πίνακα χρωμάτων και σχημάτων. Έχουμε διανύσει την μεγαλύτερη απόσταση. Το μοναστήρι στο οπτικό μας πεδίο, χτισμένο ανάμεσα στα βουνά και τα δάση. Βρισκόμαστε στα 1050 μέτρα υψόμετρο, θαρρείς πως οι κορυφές των δέντρων αγγίζουν τον ουρανό και εκεί κάπου ανάμεσα βρίσκεται η Μονή. Δέος και θαυμασμό προκαλεί αυτός ο όμορφος και γαλήνιος τόπος με τις πλατύφυλλες οξιές τις βελανιδιές και τις καστανιές που παραμένουν αγέρωχες και όρθιες στο πέρασμα του χρόνου συμπληρώνοντας το μοναδικό σκηνικό προσδίδοντας του μια μοναδική μεγαλοπρέπεια omikron 36 Ιούνιος 08

omikron magazine

Μονή Αγ. Τριάδoς

Απολαμβάνοντας εντυπωσιασμένη το όλο σκηνική ακούμε μια καλοσυνάτη φωνή να μας καλωσορίζει και με χαμόγελο να μας υποδέχεται, ο ηγούμενος της Μονής πατέρας Σεραφείμ, ο στυλοβάτης, ο φύλακας και προστάτης του τόπου, μετρά πενήντα χρόνια μοναχικής ζωής. Καλοσυνάτος πράος μας κερδίζει αμέσως με τον τρόπο του, μας μιλά μας εξηγεί, μας περιγράφει, ξεναγώντας μας στους χώρους του Μοναστηριού, ξεθάβοντας από την μνήμη του αναμνήσεις γεγονότα και ξεδιπλώνοντας την μακρά ιστορία και τις παραδόσεις που συνοδεύουν το ναό μαζί με την ονομασία του. Άλλωστε για το σημερινό Μοναστήρι που ιδρύθηΤο Μοναστήρι διακοσμήθηκε με λιθανάγλυφα του

κε το 1792 κοντά στην παλαιότερη Μονή των Ταξιαρ-

Μίλιου Ζουπανιώτη, για την ανοικοδόμησή του, βοήθη-

χών του 16ου αιώνα και την θέση του, πολλοί θρύλοι

σαν μάστορες από την περιοχή ενώ ο κόσμος προσέ-

σώζονται μέχρι σήμερα, καθώς αποτελεί συνέχεια των

φερε γενναιόδωρα.

παλαιοτέρων μοναστηριών, που έφεραν την ονομασία

Γύρω του οι κοιτώνες φιλοξενίας, ανοικτοί και έτοι-

των Αγίων Ταξιαρχών.

μοι να υποδεχτούν εκείνους που θα επιλέξουν να επισκεφτούν το Μοναστήρι και να διανυκτερεύσουν.

Παραδόσεις

και θρύλοι

Είναι εντυπωσιακό το πως δένει η πέτρα με το όλο

Γυρνώντας τον χρόνο θέλουμε να γνωρίσουμε την

σύνολο, η οποία κυριαρχεί. Δεν θα μπορούσε να γίνει

πλούσια ιστορία του. Ο Ηγούμενος μας εξιστορεί τα

και αλλιώς, άλλωστε βρισκόμαστε στο τόπο που χτυπά-

γεγονότα πηγαίνοντας μας πίσω στο χρόνο εκεί αρ-

ει η καρδιά των πετράδων, των καλύτερων μαστόρων

χίζουν όλα. Το μοναστήρι στη σημερινή του θέση και

που η φήμη τους ξεπέρασε τον ελλαδικό χώρο.

με την τωρινή του μορφή, σύμφωνα με γραπτές ση-

omikron 38 Ιούνιος 08

Μονή Αγ. Τριάδoς

μειώσεις του Κτήτορα Νεοφύτου και τις επιγραφές του

που βρισκόταν εμφανιζόταν μόνη της στο χώρο που

καθολικού, έχει κτισθεί στο χρονικό διάστημα 1792-

βρίσκεται ο ναός σήμερα στο Βυθό. Μια ιστορία που

1800.

δημιούργησε αντιπαράθεση μεταξύ των κατοίκων του

Το μοναστήρι γεννήθηκε μέσα από την σύγχυση και

Πελεκάνου και του Βυθού. Η λύση δόθηκε με ένα γαϊ-

την αναστάτωση που επικρατούσε στην Δυτική Μακε-

δουράκι στο οποίο φορτώθηκε η εικόνα και αφέθηκε

δονία εκείνη την περίοδο. Στα μέσα του 16ου αιώνα

ελεύθερο. Στο σημείο που το ζώο σταμάτησε ήταν η

μοναχοί από το Μοναστήρι του Φιλοθέου του Άθωνα

Μονή, οπότε και παρέμεινε.

ήρθαν κοντά στο χωρίο Φτέρη και έχτισαν μοναστή-

Μια άλλη εκδοχή θέλει την εικόνα να εμφανίζεται

ρι στην μνήμη των Αγίων Ταξιαρχών, στην θέση που

σε δέντρο μέσα στο δάσος και απέναντι από την Μονή

υπάρχει σήμερα ένα παρεκκλήσι της ενορίας Βυθού,

που μόνο ο Ηγούμενος Νεόφυτος την έβλεπε. Μετά

γνωστό ως «Παλαιομονάστηρο».

από φωτιά που ξέσπασε στο δάσος η εικόνα σώθηκε

Αποδείχτηκε λόγο των πολλών επιδρομών από λη-

και βρέθηκε αργότερα και μεταφέρθηκε στη Μονή από

στές, ακατάλληλη η τοποθεσία και έτσι ο μοναχός Νε-

έναν βοσκό και στην συνέχεια να κτιστείτε ο Ναός που

όφυτος Πανούρης το μετέφερε στο χωριό Ζάλτσι στα

φέρει το όνομα της Αγίας Τριάδoς.

1649, ούτε εκεί όμως οι πατέρες βρήκαν ασφάλεια και

Το καθολικό ανεγέρθηκε το 1800 και είναι έργο του

ησυχία με αποτέλεσμα να μεταφερθούν στο Βάθος της

Γεωργίου Κούστα από το Ζουπάνι το σημερινό Πεντά-

χαράδρας και να χτίσουν ναό στην μνήμη και πάλι των

λοφο σύμφωνα με την επιγραφή που υπάρχει στο βό-

Αγίων Ταξιαρχών.

ρειο τοίχο. Είναι κατασκευασμένο με πελεκητές πέτρες,

Στα τέλη του 1792 ο ηγούμενος Νεόφυτος μετέφε-

αρχιτεκτονικά ανήκει στον αθωνικό τύπο με τρούλο.

ρε το μοναστήρι στη θέση «Αλώνια» με την ονομασία

Στο εσωτερικό του όλες οι επιφάνειες καλύπτονται με

«Αγία Τριάδα». Δυο από τις εκδοχές της σημερινής

αγιογραφίες όπου απεικονίζονται άγιοι παραβολές πα-

ονομασίας του, μας εξιστόρησε ο πατέρας Σεραφείμ,

ραστάσεις της Βάπτισης και της Μεταμόρφωσης καθώς

καθώς σύμφωνα με την παράδοση λέγεται ότι η εικό-

επίσης διάφορα θέματα από το λειτουργικό δογματικό

να της Αγίας Τριάδoς από την Μονή του Πελεκάνου

και ιστοριολογικό κύκλο.

omikron 39 Ιούνιος 08

Μονή Αγ. Τριάδoς

Ο τοιχογραφικός διάκοσμος της Μονής παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον με τα πάμπολλα αγιογραφικά θέματα που αφήνουν κατάπληκτο τον επισκέπτη. Οι τοιχογραφίες του μοναστηριού πρέπει να διατηρηθούν με κάθε θυσία καθώς αποτελούν πραγματικό θησαυρό, γεγονός που απασχολεί ιδιαίτερα τον Ηγούμενο της Μονής.

Στυλοβάτης και ψυχή ο Πατέρας Σεραφείμ

της

Μονής

Καταγόμενος από την Ανθούσα Βοΐου ο πατέρας Σεραφείμ εγκατέλειψε την κοσμική ζωή στα 19 του και πήρε το δρόμο για το Μοναστήρι. Η πίστη του μοναδικός σύντροφος όλα αυτά τα χρόνια, «δεν μετάνιωσα ποτέ για την επιλογή μου παρόλο που οι δυσκολίες ήταν πολλές», μας εκμυστηρεύεται. Απομονωμένος στην μοναχική ζωή, ακούραστος εργάτης αγωνίζεται μεταξύ γης και ουρανού, στο ερημικό τόπο έχοντας μοναδική συντροφιά τον Θεό και

χρόνια είχε μεγάλη ακίνητη και κινητή περιουσία, η φήμη

τον πανέμορφο 18χρονο γάτο του, που τον ακολουθεί

του ήταν μεγάλη σε ολόκληρη την Δυτική Μακεδονία

πιστά σε όλες τις δουλειές.

και την Βόρεια Ελλάδα.» «Μεγάλη ήταν και η προσφορά

«Κάποτε το Μοναστήρι έσφυζε από ζωή, ήταν καλά

omikron 40 Ιούνιος 08

του και στους αγώνες του έθνους» μας λέει ο Ηγούμε-

Μονή Αγ. Τριάδoς

νος. Για να συμπληρώσει στα γεγονότα, ότι το 1932

μετά την αποχώρηση του Ηγούμενου Γεδεών απέμεινε

με νόμο καταργήθηκε και έγινε μετόχι του Μοναστη-

μόνος του με την μητέρα του Βαρβάρα που το 2002

ριού Μικροκάστρου και η περιουσία του να περιέλθει

έφυγε από την ζωή..

στον Οργανισμό Διαχείρισης Εκκλησιαστικής Περιου-

Στυλοβάτης της Μονής ο πατέρας Σεραφείμ που

σίας. Με ενέργειες του ιεράρχη Ιακώβου πετυχαίνετε η

διακρίνεται για την ευσέβεια και την εργατικότητα του,

ανασύσταση του Μοναστηριού στις 30 Οκτωβρίου του

αγωνίζεται καθημερινά με τα λίγα μέσα που διαθέτει

1952, για να ξεκινήσει το έργο της ανασυγκρότησης και

να κρατήσει ζωντανό τον «επίγειο παράδεισό του». Ο

αναστήλωσης του μέχρι της μέρες μας.

χρόνος αφήνει τα σημάδια του, τα οποία πρέπει να

Οι οικονομικές δυσκολίες πολλές, αν και ανθεί ο

καλυφθούν.

θρησκευτικός τουρισμός σε όλη την χώρα και παρ’ όλο

Με τις καλύτερες εντυπώσεις και γεμάτοι ηρεμία και

που το μοναστήρι είναι από τα ομορφότερα δυστυχώς

πιο δυνατοί ξεκινήσαμε το ταξίδι της επιστροφής αφή-

ούτε προσβασιμότητα καλή υπάρχει ούτε δυνατότητα

νοντας με λύπη πίσω μας το Μοναστήρι και τον πατέρα

οργάνωσης για να καταφέρει να προσελκύσει τον κό-

Σεραφείμ με την υπόσχεση να ξαναέρθουμε σύντομα.

σμο και πάλι από όλη την επικράτεια. Οι περισσότεροι

Ευχή μας, ότι σύντομα θα κατασκευαστεί ο δρόμος

επισκέπτες είναι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής που

από τον Αυγερινό θα βελτιωθεί από την πλευρά του

κρατούν ζωντανό το μοναστήρι με τις λίγες οικονομίες

Βυθού και θα ασφαλτοστρωθεί το κομμάτι του χωμα-

από τον οβολό τους και η βοήθεια των Τσοτυλιωτών

τόδρομου που υπάρχει μετά τον Βυθό. Κάτι που θα

και Πενταλοφιωτών ειδικά των κατοίκων του Βυθού και

βοηθήσει στην αύξηση της επισκεψιμότητας, για να

του Αυγερινού, που αγαπούν πασχίζουν και νοιάζο-

αποκτήσει το Μοναστήρι την παλιά του αίγλη και την

νται για το δικό τους Μοναστήρι, προσφέροντας με

λάμψη που διέθετε χρόνους πριν.

κάθε τρόπο. Η αγωνία για το μέλλον μεγάλη καθημε-

Άλλωστε η περιοχή ενδείκνυται για περιήγηση για

ρινή έγνοια του πατέρα Σεραφείμ που από το 1970

εκδρομές και ξεναγήσεις στα πανέμορφα γραφικά χω-

omikron 41 Ιούνιος 08

Μονή Αγ. Τριάδoς

ριουδάκια τα μονοπάτια και τα πέτρινα καλντερίμια τις πλατείες και στα παρθένα δάση καθώς η φύση προίκισε πλουσιοπάροχα τον τόπο. Σύμφωνα πάντως με την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης μέχρι την ερχόμενη Άνοιξη θα διαπλατυνθεί και θα ασφαλτοστρωθεί ο δρόμος από τον Αυγερινό στο Βυθό μέσω Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδoς. Σας προτείνουμε να επισκεφτείτε το Άνω Βόιο και ιδιαίτερα το Μοναστήρι της Αγίας Τριάδoς όπου θα σας περιμένει ο καλοσυνάτος Hγούμενος Σεραφείμ, για να νοιώσετε την γαλήνη την ηρεμία και την κατανυκτική ατμόσφαιρα συμμετέχοντας στην Θεία Λειτουργία.

Πληροφορίες για την Μονή Αγίας Τριάδoς: Ηγούμενος Σεραφείμ Μαραγκίδης, τηλ. 24680 71004.

omikron 42 Ιούνιος 08

omikron magazine Security = Ασφάλεια Ασφάλεια = κατάσταση στην οποία δεν υπάρχουν κίνδυνοι Κίνδυνος = το αρνητικό ενδεχόµενο, η πιθανότητα να συµβεί κάτι µη επιθυµητό. ∆ώστε προσοχή: οι κακοποιοί δεν γνωρίζουν αν έχετε χρήµατα ή αντικείµενα αξίας. Επιλέγουν στόχους που δεν φυλάσσονται. Αντικείµενο εργασίας µας ο περιορισµός των αρνητικών πιθανοτήτων και η αποτροπή των κακόβουλων ενεργειών.

ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ. ΒΑΣΙΛΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.

∆ΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

-Μήπως ανησυχείτε για τους ανθρώπους σας και για τον χώρο σας; Τώρα µε τις ∆ιακεκριµένες Υπηρεσίες Ασφαλείας ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ. ΒΑΣΙΛΗ & ΣΙΑ Ο.Ε. ... αφήστε τους άλλους να ανησυχούν.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ Κοίλα Κοζάνης, Τηλ.: 24610 45666, Fax. 24610 45669, www.vnikolaou.gr

omikron magazine

ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ Πίσω από το βουνό... ΚΕΙΜΕΝΟ: ΚΩΣΤΑΝΤΗΣ ΜΙΖΑΡΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΡΤΣΙΑΝΙΔΗΣ

omikron magazine

Η

λέξη Ζαγόρι πρωτοεμφανίστηκε σε έγγραφο του 1321 και

σημαίνει «πίσω από τα βουνά». Είναι ένα από τα πολλά τοπωνύμια της Ηπείρου, που προέρχονται από τα Σλαβικά (από την πρόθεση Za που σημαίνει «πίσω» και το ουσιαστικό gora που σημαίνει «βουνό»). Σκορπισμένα πάνω στα βουνά βορειοανατολικά της πόλης των Ιωαννίνων, τα ξακουστά και όντως πανέμορφα Ζαγοροχώρια αποτελούν ένα δίκτυο 46 χωριών. Φημισμένα για την απίστευτη φυσική ομορφιά τους, την ξεχωριστή αρχιτεκτονική τους και τη μακρά ιστορία τους, τα Ζαγοροχώρια, καθηλώνουν με το φυσικό τοπίο, τη γραφικότητα κάθε χωριού ξεχωριστά και τις απεριόριστες δυνατότητες για ορεινές εξορμήσεις και πλέον... παντός τύπου δραστηριοτήτων. Και αυτό γιατί, όντας στις παρυφές του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου, γνωστός και με την ονομασία «Ο Δρυμός των μεγάλων κορυφών», εκτείνονται από το ορεινό συγκρότημα της Τύμφης ως το βορειοδυτικό άκρο της Πίνδου... Δηλαδή, μεγάλη έκταση.

Ζαγοροχώρια Πίσω από το βουνό...

Η μεγαλειώδης ηπειρωτική ύπαιθρος, με τις διαδο-

κρό Πάπιγκο, η Αρίστη, ο Βίκος, ο Άγιος Μηνάς και

χικές εναλλαγές, τις βουνοκορφές μέσα σε αχνόασπρα

το Μεσοβούνι. Δεκαεννέα χλμ. μετά τα Ιωάννινα και

πέπλα σύννεφων, την έντονη πολυχρωμία, τα λουλου-

με κατεύθυνση προς Κόνιτσα, στρίβουμε δεξιά. Αφή-

διασμένα νταμάρια, τα κρυστάλλινα νερά μέσα από

νοντας πίσω μας το ορεινό λεκανοπέδιο αρχίζουμε

τις αναρίθμητες πηγές, και τη θαυμαστή αρχιτεκτονική

να ανηφορίζουμε προς τα κεντρικά Ζαγοροχώρια. Το

των οικισμών και των εκκλησιών... αποτελεί «παγίδα»

Πάπιγκο (980 μ. υψόμετρο) είναι από τα ωραιότερα

για τους επισκέπτες. Η αξία της περιήγησης, έγκειται

χωριά του Ζαγορίου, χτισμένο στους πρόποδες της

σχεδόν εξ ολοκλήρου στη φυσική συμμετοχή... Περπα-

Αστράκας, αποτελείται από δύο «μαχαλάδες», το Με-

τώντας και σκαρφαλώνοντας σε απόκρημνες πλαγιές

γάλο και το Μικρό Πάπιγκο (4χλμ. απόσταση το ένα

του Βίκου προσπαθώντας να ανακαλύψεις τα μυστικά

από το άλλο).

του. Περιμένοντας πριν την αυγή τις πρώτες ακτίνες

Μετά από μια βόλτα στην πλατεία, αξίζει να αναζη-

του ήλιου να ξεπροβάλουν σε όλο τους το μεγαλείο,

τήσετε τις εκκλησίες και τα αρχοντικά, τα περισσότερα

πίσω από τα κλαδιά των δένδρων μέσα από την πρωινή

από τα οποία ακολουθούν την παραδοσιακή ηπειρώτι-

ομίχλη και να δώσουν τον τόνο στη «μουσική συμφω-

κη αρχιτεκτονική. Η διαρρύθμιση του χωριού έχει ως

νία» των πτηνών και του αέρα. Περνώντας τις πετρό-

εξής: στο κέντρο, βρίσκεται η μεγάλη πλατεία του χω-

χτιστες έμψυχες γέφυρες, πάνω από τα ορμητικά νερά,

ριού, το Μεσοχώρι, ο πυρήνας της κοινωνικής δράσης,

μέσα στα πανύψηλα πλατάνια, έξω από το χρόνο και το

όπου και τα εστιατόρια. Ψητά κρέατα, σούπες και πίτες

χώρο. Και πάνω απ’ όλα γνωρίζοντας τους κατοίκους...

είναι σήματα κατατεθέντα της Ηπείρου.

τους ανθρώπους. Άνθρωποι άλλης εποχής, άλλης λογι-

Τα σπίτια απλώνονται γύρω από το μεσοχώρι, χτι-

κής ή ακόμα και καθόλου λογικής, σίγουρα όμως φιλό-

σμένα σε γειτονιές -μαχαλάδες-. Μεταξύ τους συν-

ξενοι, τόσο που να γίνονται οικείοι με το καλημέρα.

δέονται με πεζοδρομημένα καλντερίμια. Οι οικισμοί

Το Ζαγόρι έχει έκταση περίπου 1.000 τ. χλμ. και

είναι αναγερμένοι σύμφωνα με τη διαμόρφωση του

χωρίζεται σε τρία γεωγραφικά τμήματα: το Δυτικό, το

εδάφους, σε σημεία που το έδαφος είναι έντονα κατη-

Ανατολικό και το Κεντρικό Ζαγόρι. Κάθε τμήμα έχει

φορικό, κυριαρχούν οι λοξές -ως προς τον άξονα του

τη δική του ξεχωριστή ομορφιά και ιστορία. Το Δυτι-

δρόμου- αυλόθυρες των σπιτιών. Το κυρίως σπίτι είναι

κό Ζαγόρι, βρίσκεται βορειοδυτικά των Ιωαννίνων και

συνήθως τετράγωνο σε τρία επίπεδα. Το κατώτερο επί-

περιλαμβάνει τα υπέροχα ξακουστά χωριά της κοιλά-

πεδο, το υπόγειο του σπιτιού ή αλλιώς «αχούρι» έχει

δας του Βοϊδομάτη, που είναι το Μεγάλο και το Μι-

πάντοτε την κλίση του εδάφους. Η ενδιάμεση στάθμη,

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ - ΘΕΡΜΑΝΣΗ - ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ

γιατί ο ήλιος δεν στέλνει λογαριασµούς!!!

ΚΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Α.Β.Ε.Ε. Κάτω Σφαγεία 4, Κοζάνη - 50 100 - τηλ.: (+30) 24610 36081 - 34534 Fax: (+30) 24610 36581 www.kikisenergy.gr - e-mail: info@kikisenergy.gr

Ζαγοροχώρια Πίσω από το βουνό...

στην οποία βρίσκεται και η είσοδος του σπιτιού, περιλαμβάνει το χαγιάτι (χώρος υποδοχής), αποθηκευτικούς χώρους, το μαντζάτο (δωμάτιο υποδοχής και ύπνου) και τη σκάλα, που οδηγεί στο ανώτατο πάτωμα του σπιτιού, όπου βρίσκονται δύο μαντζάτο και η «κρεβάτα» (η καλή κρεβατοκάμαρα του σπιτιού). Σε αυτόν τον όροφο επίσης βρίσκεται και το μαγειρείο. Χαρακτηριστικά της Ζαγορίσιας παράδοσης είναι οι μουσάντρες (πολυτελή ξύλινα χωρίσματα) και οι οροφές, όλες περίτεχνα διακοσμημένες από ξυλόγλυπτα. Εξαιρετικά διαδεδομένο είναι και το μπλε χρώμα των τοίχων, που συνήθως είναι ελαιοχρωματισμένοι. Ακολουθώντας μικρούς δρόμους και μονοπάτια, επιβάλλεται να επισκεφτεί κανείς τις πηγές του Βοϊδομάτη, το φυσικό κολυμβητήριο στο «Ρογγοβό» και το καταφύγιο του Ορειβατικού Συλλόγου στην Αστράκα. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκκλησίες του Αγίου Βλασίου (19ου αιώνα) -με σπάνια αρχιτεκτονική και αγιογραφίες 100 ετών-, της Κοίμησης Θεοτόκου (18ου αιώνα), του Αγίου Γεωργίου (18ου αιώνα) και των Αγίων Ταξιαρχών (19ου αιώνα), καθώς και το παραδοσιακό γεφύρι στην είσοδο του χωριού. Από το Μεγάλο Πάπιγκο και περνώντας στα αριστερά ένα γεφυράκι και τις μικρές λίμνες, βρίσκουμε μετά από 2 χλμ. το Μικρό Πάπιγκο. Στο τέλος του ίδιου δρόμου ξεκινάει το μικρό μονοπάτι το οποίο μας οδηγεί στην ξακουστή Δρακολίμνη. Χρειάζονται αρκετές ώρες ανάβασης, το θέαμα, όμως, αποζημιώνει. Η Δρακόλιμνη μια μοναδική νότα, συμβάλει και αυτή με τη σειρά της, στη μαγεία του πανέμορφου αυτού τοπίου. Η μαγεία του άγνωστου, το αμέτρητο βάθος της, οι μύθοι που την ακολουθούν, όλα αυτά συνθέτουν τη μοναδικότητα του παρθένου τοπίου. Για να τη φτάσεις απαιτούνται πολλές ώρες, ενώ η καλύτερη εποχή για να ανέβεις χωρίς περιπέτειες είναι τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες. Απαραίτητο για την ανάβαση είναι ένα άδειο μπουκάλι νερό... οι πηγές είναι πολλές και το νερό πόσιμο. Το καταφύγιο που βρίσκεται στο τέλος της διαδρομής παραμένει ανοικτό τους περισσότερους μήνες του έτους... omikron 48 Ιούνιος 08

omikron magazine

ΜΑΧΧ ΜΟΤΟRS AEBE

Επίσημος Διανομέας Opel Κοζάνη: 2ο χλμ. Κοζάνης - Λάρισας, Τηλ.: (+30) 24610 27327, 28881 Φλώρινα: 7ης Νοεμβρίου 11, Τηλ.: (+30) 23850 45704, 45705 Καστοριά: 7ο χλμ. Ε.Ο. Καστοριάς - Κοζάνης, Τηλ.: (+30) 24670 21900, 21901

omikron magazine

Συμβόλαιο τιμής

(27/10/1980)

Στόχος του «Χρό νου» είναι να γίνει πραγματικά χρήσιμος στον τό πο μας. Σ’ αυτό το ν τόπο με τα τόσα προβλήματα. Η εφημερίδα αυτή βγαίνει για να πει τ ην αλήθεια προς κάθε κατεύθ υνση και όχι για ν α «λιβανίσει». Είμαστε αποφασισ μένοι να αγωνιστο ύμε και θα αγωνιστούμε. Σ’ α υτό τον αγώνα μα ς καλεί γενικά αίτημα του σημερ ινού πολίτη του νο μού Κοζάνης που έχει την εύλο γη αξίωση να είναι α ντικειμενικά πληροφορημένος γ ια όλα. Ο «ΧΡΟνΟΣ» μπο ρεί να κατηγορηθε ί ότι πρόσκειται σε μια άλφα πολιτική παράταξη. Για να εξηγούμαστε. Μοναδική πολιτική «γραμμή» του είναι –και αναλαμβάνει να τηρεί αυτή την υποχρέωση χωρίς παρεκκλίσεις - οι παρακάτω βασι κές αρχές: - να γράφει πάντ α την αλήθεια. Κα μιά δύναμη, όποια κι αν είναι, δεν θα μπορέσει ν α παραβιάσει αυτή τη βασική αρχ ή.

- να αποτελεί βήμα του λαού του νομ ού Κοζάνης χωρίς καμιά δι άκριση. Αναλαμβάν ει την υποχρέωση να δημοσι εύει τις ενυπόγρα φες απόψεις των πολιτών χωρί ς κανένα ενδοιασμ ό και χωρίς διάθεση λογοκρισία ς.

- δεν είναι όργανο κομματικό. δεν ανή κει σε καμιά παράταξη. Είνα ι καθαρά υπηρέτης τ ων τοπικών συμφερόντων.

- Είναι στην υπηρεσ ία όλων που επιδιώ κουν την προάσπιση των το πικών συμφερόντω ν και την ανύψωση του πολιτιστικ ού επιπέδου. Αυτό είναι το πιστ εύω της εφημερίδας . Είναι ένα συμβόλαιο τιμής τ ου «ΧΡΟνΟΥ» μ ε το λαό του νομού Κοζάνης.

28 χρόνια Εφημερίδα «Χρόνος» «Συμβόλαιο» με τον αναγνώστη και την ενημέρωση του Σωκράτη Μουτίδη

Σ

τις 27 Οκτωβρίου του 1980 εκδόθηκε το πρώτο φύλλο της εφημερίδας «Ο Χρό-

νος». Ο «Χρόνος» ξεκίνησε ως εβδομαδιαία εφημερίδα, πιστός πάντα στην αρχή ότι «συλλογάται καλά, όποιος ελεύθερα συλλογάται» του Ρήγα. Για πάνω από δέκα χρόνια σε εβδομαδιαία βάση φιλοξένησε μέσα από τις στήλες του άρθρα και χρονογραφήματα σημαντικών ανθρώπων, προώθησε την πολιτιστική κίνηση της περιοχής, καυτηρίασε τα κακώς κείμενα και υπήρξε γέφυρα των απανταχού Κοζανιτών με την πατρίδα.

omikron 50 Ιούνιος 08

εφημερίδα ο Χρόνος

Οι παλιότεροι αναγνώστες θυ-

κοντά στους νεότερους αναγνώστες

Τι θυμάται κανείς από τόσα

μούνται, ίσως, την προμετωπίδα

και να αναδείξει θέματα, τα οποία

χρόνια αδιάκοπης εκδοτικής ετοι-

–για πολλά χρόνια- της εφημερίδας

πραγματικά ενδιαφέρουν. Σύμφωνα

μότητας; Πολλές στιγμές σημαντι-

που έλεγε «Αίτημα του λαού της

με τον Νίκο Κωσταρέλλα «η εφη-

κές, που επηρέασαν την πορεία του

περιοχής η κατασκευή της παρακα-

μερίδα πρέπει πάντα να υπηρετεί

τόπου, όπως ο σεισμός του ’95, ο

μπτηρίου Πολυμύλου- Αγίας Βαρ-

τον τόπο μακριά από κομματικές

οποίος άλλαξε εντελώς τη φυσιο-

βάρας». Η παράκαμψη έγινε, μόνο

και άλλους είδους σκοπιμότητες,

γνωμία της πόλης, λέει ο εκδότης

που ακούει στο όνομα Εγνατία

κι αυτό είναι κάτι που κάνουμε εδώ

της εφημερίδας.

Οδός, και αποδεικνύει ότι η συλλο-

και τριάντα χρόνια».

Ωστόσο, οι χαρές που κρύβει η

γική διεκδίκηση αιτημάτων αποτελεί

Οι δυσκολίες που παρουσιάζει

καθημερινή επαφή με κοινά ζητή-

το μοναδικό δρόμο και πεδίο δρά-

ένα καθημερινό εκδοτικό εγχεί-

ματα και η ευχαρίστηση που αντλεί

σης των τοπικών μέσων μαζικής

ρημα είναι αρκετές. Εκτός από τη

κανείς όταν βλέπει ότι έβαλε ένα

ενημέρωσης.

μάχη με το χρόνο και τη λευκή

μικρό λιθαράκι στο να προχωρήσει

Το 1990, συνεπής πάντα με τις

σελίδα, που πρέπει να γεμίσει με

μια συνολική υπόθεση, είναι ακόμα

εξελίξεις και τη διαρκή ανάγκη για

ουσιαστικό περιεχόμενο, είναι και

πιο μεγάλες, σύμφωνα με την υπεύ-

ενημέρωση των πολιτών, ο «ΧΡΟ-

αστάθμητοι παράγοντες, όπως τε-

θυνη σύνταξης της εφημερίδας Ιω-

ΝΟΣ» έγινε ημερήσιος. Μπήκε δυ-

χνικές δυσκολίες, οι οποίες, όμως,

άννα Κωσταρέλλα.

ναμικά στον καθημερινό αγώνα της

δεν επιτρέπεται να εμποδίσουν την

Οι εξελίξεις στην τεχνολογία

ενημέρωσης, τηρώντας στο έπακρο

έκδοση ενός καθημερινού φύλλου.

των μέσων μαζί με την εμφάνιση

τη δέσμευσή του για πλήρη και αντι-

Όπως και οτιδήποτε άλλο.

νέων μέσων, όπως το διαδίκτυο,

κειμενική πληροφόρηση, όπως λέει ο ιδιοκτήτης και εκδότης του Νίκος Κωσταρέλλας. Με δυσκολίες, αλλά και με διακρίσεις, με την αγάπη των εκατοντάδων αναγνωστών του, αλλά και με το ίδιο πάντα μεράκι των ανθρώπων του, ο «ΧΡΟΝΟΣ» στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, εκσυγχρονίζεται και αναβαθμίζεται. Πριν από ένα χρόνο, στην 27η επέτειο από την πρώτη έκδοση της εφημερίδας, ο «Χρόνος» άλλαξε εμφάνιση, με στόχο να φτάσει πιο omikron 51 Ιούνιος 08

εφημερίδα ο Χρόνος

τι σημαίνουν για τον τοπικό τύπο;

στις περιφερειακές εφημερίδες, οι

Διαρκή προσπάθεια για το καλύτε-

οποίες έρχονται να καλύψουν ένα

ρο, λέει η Ιωάννα Κωσταρέλλα. Τα

κενό στην ενημέρωση, το οποίο δεν

διαφορετικά μέσα μπορούν να λει-

μπορεί να καλύψει κανείς άλλος. Ο

τουργούν συμπληρωματικά, γιατί το

«Χρόνος» εμφανίζεται και διαδι-

καθένα έχει να προσφέρει και κάτι

κτυακά στη σελίδα www.xronos-

καινούργιο. Εξάλλου, ο ανταγωνι-

kozanis.gr, την οποία επισκέπτονται

σμός, μόνο καλό μπορεί να κάνει

πολλοί αναγνώστες, κυρίως από το εξωτερικό. Ο νέος νόμος για τον περιφερειακό τύπο προσπαθεί να βάλει μια τάξη στα πράγματα και να οδηγήσει τις περιφερειακές εφημερίδες σε μια νέα εποχή, μακριά από την εξάρτηση από τις κρατικές επιχορηγήσεις. «Οι περιφερειακές εφημερίδες πρέπει να είναι βιώσιμες

omikron 52 Ιούνιος 08

οικονομικά μονάδες, ώστε να μπο-

σταρέλλα. Στόχος είναι πάντα το

ρούν να ορθώσουν το ανάστημά

καλύτερο και η τήρηση του συμ-

τους μαζί με την τοπική κοινωνία,

βολαίου με τους αναγνώστες μας,

χωρίς κανένα φόβο» λέει η κ. Κω-

συμπληρώνει.

omikron magazine

Λευκοπηγή

Μια φορά και έναν καιρό Μια φοράστην καιΛευκοπηγή… έναν και-

ρό στην Λευκοπηγή…

της Δέσποινας Αμαραντίδου

omikron 54 Ιούνιος 08

Λευκοπηγή

Ζ

ει εδώ και 35 χρόνια περίπου, μακριά από την γενέτειρα της στο Κέιπ Τάουν στην Αφρική, με

την οικογένεια της. Οι μνήμες από τα παιδικά της χρόνια τον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε, πολλές. Ο Πλάτανος, η Πηγή, οι παλιοί μύλοι, οι μυρωδιές από το βρεγμένο χώμα στο χωριό δεν σβήστηκαν ποτέ από το μυαλό της. Η νοσταλγία μόνιμος κάτοικος στην καρδιά της κυρίας Θεοδώρας Ζήγρας δάλλα, με αποτέλεσμα να επισκέπτεται συχνά την γενέτειρά της, το τόπο της, που με πολύ αγάπη τον θυμάται και τον αποζητά, νιώθοντας την ανάγκη και το χρέος της προσφοράς. Ο ξεχωριστός τόπος για την κυρία Θεοδώρα που γνώρισε και ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, η Λευκοπηγή, ένας όμορφος οικισμός στο δήμο Κοζάνης που όπως

«Ο κόσμος είναι απαραίτητο να ενεργοποιηθεί

και τα περισσότερα χωριά έχει το δικό του χαρακτή-

περισσότερο να δώσει μεγαλύτερη σημασία σε αυτά

ρα, τα δικά του ήθη και έθιμα που διατηρούνται ως

που συμβαίνουν γύρω του να συμμετέχει πιο ενερ-

κόρη οφθαλμού, που όμως δεν μπόρεσε να αντισταθεί

γά και να έχει ουσιαστικό λόγο. Σημαντικό είναι να

στον εκσυγχρονισμό να τσιμεντοποιηθεί και φυσικά

δώσει σημασία στη δημιουργικότητα να αγαπήσει

να αλλάξει το παραδοσιακό του χρώμα μας αναφέρει

περισσότερο τον τόπο του να νοιαστεί. Όλος ο κό-

η κυρία Θεοδώρα μιλώντας στο «Ο».

σμος έχει ταλέντα αρκεί να τα ανακαλύψει, μας λέει

Ο πλάτανος συνεχίζει να στέκει αγέρωχος στο κέντρο του χωριού, σημείο αναφοράς για τους κατοίκους,

και αυτό φάνηκε από την τελευταία κίνηση που έκανα ξεκινώντας ένα οικολογικό έργο.

όπως και η πηγή, «η μάνα μας» όπως την αποκαλούν,

Η αρχική μου σκέψη ήταν ο χώρος που αγάπησα

οι Λευκοπηγιώτες που μεγάλωσαν με τους θρύλους και

και έζησα όταν ήμουν μικρή όπου έπαιζα και έκανα

τις παραδόσεις της.

όνειρα, εκεί από όπου ξεκίνησα την ζωή μου την

Η φύση πλουσιοπάροχα προσέφερε σε αυτόν το

«πηγή», την «μάνα μας» να μπορέσω με κάποιο τρό-

τόπο, που κάποτε τα νερά περίσσευαν, αν σκεφτεί κα-

πο να την ξυπνήσω καθώς από τότε που στέρεψε

νείς ότι υπήρχαν δέκα μύλοι για τις ανάγκες των κατοί-

εγκαταλείφθηκε και έχασε την παλιά της αίγλη.

κων, το πράσινο κυριαρχούσε και ο τόπος γινόταν μα-

Θέτοντας ως πρωτεύοντα στόχο την περεταίρω

γικός από τις μυρωδιές των λουλουδιών και των φυτών

ενεργοποίηση των κατοίκων και των συγχωριανών,

που περιπλέκονταν παντού.

καθώς όπως πιστεύει, «οι πολίτες θα πρέπει να παίρ-

Σήμερα που όλα άλλαξαν όπως και οι ανάγκες, ένα

νουν πρωτοβουλίες και όχι να τα περιμένουν όλα από

πράγμα έμεινε αναλλοίωτο, η αγάπη του κόσμου για

την πολιτεία. Κάθε φορά που περνούσα από εκεί τα

τον τόπο του που θα πρέπει να ενδυναμωθεί όμως με

τελευταία χρόνια που και το νερό λιγόστεψε πληγω-

κάθε τρόπο πιστεύει, η κυρία Θεοδώρα, που έχει σχέ-

νόμουν και λυπόμουν για την εγκατάλειψη και την

δια και ένα όραμα να αναπτύξει ακόμα περισσότερο

και ασχήμια ήθελα με κάποιο τρόπο να το αλλάξω

την οικολογική συνείδηση στους συγχωριανούς της, να

αυτό. Έτσι αποφάσισα να δημιουργήσω μια ιστορία

αναδείξει με όποιο τρόπο μπορεί τα ταλέντα που οι

με ψηφιδωτά από ανακυκλώσιμα υλικά ζητώντας την

περισσότεροι διαθέτουν.

συμμετοχή του κόσμου». omikron 55 Ιούνιος 08

Λευκοπηγή

Επειδή μου αρέσει ο σουρεαλισμός ήθελα να ζω-

τρόπο να ολοκληρωθεί η αναπαράσταση. Δουλέψαμε

ντανέψω την πηγή. Ήθελα να δημιουργήσω μια εικόνα

ώρες πολλές το αποτέλεσμα μας δικαίωσε έχει πολλά

με ψηφιδωτά που θα ξυπνούσε στο συγκεκριμένο ση-

μηνύματα.

μείο, αναμνήσεις, παιδικές θύμισες και όλες εκείνες τις ιστορίες που λεγόταν για την πηγή. Ήθελα να ξαναζωζώα που ζούσαν στο πανέμορφο αυτό μέρος. Επη-

«Τα μικρά πράγματα κάνουν τις μεγάλες διαφορές»

ρεασμένη από τη παράδοση τα παραμύθια και τις ιστο-

Ρωτώντας την κυρία Θεοδώρα τι θα ήθελε να αλ-

ρίες της γιαγιάς, δημιούργησε τελικά ένα πάζλ εικόνων

λάξει σήμερα στον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε,

με ανακυκλώσιμα υλικά στο οποίο συνέδραμε όλος ο

μας λέει: «Θα ήθελα ο κόσμος να είναι περισσότερο

κόσμος του χωριού με αποτέλεσμα να ξετυλίγεται ένα

ευαισθητοποιημένος για το περιβάλλον, για τον τόπο

παραμύθι παραπέμποντας σε άλλες εποχές.

του, να κάνει πράγματα έστω και μικρά, άλλωστε πι-

ντανέψουν οι νερονεράιδες, τα ξωτικά, όλα εκείνα τα

Στην πρόταση και μόνο όλος ο κόσμος προσφέρ-

στεύω ότι τα μικρά πράγματα κάνουν τις μεγάλες δια-

θηκε να βοηθήσει, ενώ ήταν απίστευτη η συμμετοχή και

φορές. Αυτό που πρώτα από όλα θα ήθελα να αλλάξω

ιδιαίτερα μεγάλο το ενδιαφέρον των παιδιών.

είναι το τσιμέντο γύρω από τον πλάτανο. Είναι εγκλη-

Όλοι οι χωριανοί ενδιαφέρθηκαν και έφταναν στο

ματικό το πόσο κακό κάνει όλο αυτό το τσιμέντο γύρω

σημείο φέρνοντας κούπες, παλιά πιάτα, κουμπαράδες,

του, τον «πνίγει». Kάθε μέρα που περνάει τον σκοτώνει,

παλιές αλυσίδες, ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιη-

μαραζώνει και πεθαίνει και εμείς απλά να τον κοιτάμε

θεί για το έργο που είχα σκεφτεί, βοήθησαν με κάθε

χωρίς να κάνουμε τίποτα να τον βοηθήσουμε.

omikron 56 Ιούνιος 08

Λευκοπηγή

omikron 57 Ιούνιος 08

Λευκοπηγή

Ο Πλάτανος είναι η ταυτότητα του χωριού, είναι η ιστορία μας με αυτόν μεγαλώσαμε και τον αγαπάμε όλοι μικροί και μεγάλοι, πρέπει να γίνει κάτι πολύ γρήγορα πριν να είναι πολύ αργά», τονίζει με αγωνία. Ένα από τα όνειρα της είναι επίσης να καταφέρει όσο το δυνατόν πιο σύντομα να δημιουργήσει μια πινακοθήκη όπου παράλληλα να μπορέσει ο χώρος να αξιοποιηθεί για να βοηθήσει τα παιδιά του χωριού, να εξωτερικεύσουν τα ταλέντα τους, να μάθουν να ζωγραφίζουν και να δημιουργούν. Η δημιουργία ενός λαογραφικού μουσείου είναι ένα ακόμα όνειρό της, απαραίτητο κομμάτι στο πολι-

πηγιώτισα είναι να ζωντανέψει ο μύλος καθώς στέκει

τιστικό γίγνεσθαι του τόπου όπως υποστηρίζει. Ένας

εδώ και δέκα χρόνια που ανακατασκευάστηκε βουβός

χώρος που θα γεμίσει με την ιστορία της περιοχής,

και μόνος. Για αυτό τον λόγο άλλωστε ανήμερα του

για να αποδεικνύει στο χρόνο την ταυτότητα και την

πανηγυριού του Αγίου Παντελεήμονα προστάτη του

ύπαρξη αυτού του λαού που ευκολότερα θα μεταλα-

χωριού διοργάνωσε, την πρώτη εκδήλωση στο μύλο,

μπαδεύσει στις νεότερες γενιές.

παρουσιάζοντας το ντόπιο δυναμικό του χωριού τις

Άλλος ένας στόχος που βάζει η ομογενής Λευκο-

omikron 58 Ιούνιος 08

καλλιτεχνικές δημιουργίες του.

omikron magazine

Prive Collection ΕΠΙΠΛΑ

Έπιπλα που δεν θυσιάζουν την ποιότητα για την τιµή!

website: www.stratosorfanidis.gr email: info@stratosorfanidis.gr

Φιλίππου β’ 37 - Κοζάνη Τηλ.: 24610 31835 Κιν.: 6947407206

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος EL GRECO http://www.historical-museum.gr

Πορτραίτο άνδρα, θεωρούμενο ως αυτοπροσωπογραφία του ζωγράφου, 1595 - 1600

Χρονολόγιο Χρονολόγιο omikron 60 Ιούνιος 08

Ο

δομήνικος Θεοτοκόπουλος (1541 - 7 Απριλίου 1614), γνωστός επίσης με τo ιταλικό προ-

σωνύμιο σωνύμιο El Greco, δηλαδή ο Έλληνας, ήταν Kρητικός ζωγράφος, ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής αναγέννησης. αναγέννησης. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του, δημιουργώντας το κύριο σώμα του έργου του στην Ιταλία και στην Ισπανία. Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως αγιογράφος στην Κρήτη, που αποτελούσε τότε τμήμα της ενετικής επικράτειας, και αργότερα ταξίδεψε στη βενετία. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως τον Τιντορέτο και τον Τιτσιάνο, του οποίου υπήρξε μαθητής, υιοθετώντας στοιχεία από τον μανιερισμό. Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του και ολοκλήρωσε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του. Υφολογικά, η τεχνοτροπία του Ελ Γκρέκο θεωρείται έκφραση της βενετικής σχολής και του μανιερισμού όπως αυτός διαμορφώθηκε στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα. Παράλληλα χαρακτηρίζεται από προσωπικά στοιχεία, προϊόντα της τάσης του για πρωτοτυπία, τα οποία όμως δεν βρήκαν μιμητές στην εποχή του, γεγονός που δεν ευνόησε και τη συνέχειά τους. Η μπαρόκ τεχνοτροπία που εκτόπισε τον μανιερισμό, αλλά και τα αμέσως μεταγενέστερα καλλιτεχνικά ρεύματα που δεν αντιμετώπισαν ευμενώς το ύφος του, είχαν ως αποτέλεσμα να αγνοηθεί το έργο του Γκρέκο τους επόμενους αιώνες. Στη διάρκεια του 20ού αιώνα, αναγνωρίστηκε ως πρόδρομος της μοντέρνας τέχνης που αξιοποίησε στοιχεία της Ανατολικής και δυτικής παράδοσης, και το έργο του επανεκτιμήθηκε, διατηρώντας μέχρι σήμερα δεσπόζουσα θέση ανάμεσα στους μείζονες ζωγράφους όλων των εποχών. omikron 61 Ιούνιος 08

1541 Γεννιέται στο Χάνδακα της Κρήτης (σημερινό Ηράκλειο) ο Δομήνικος , ο δευτερότοκος γιος του Γεωργίου Θεοτοκόπουλου, ευκατάστατου και ευυπόληπτου αστού.

1563 Σε έγγραφο της Ενετικής Διοίκησης της Candia o ζωγράφος Δομήνικος Θεοτοκόπουλος αποκαλείται «maestro».

1566 Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος υπογράφει ως μάρτυρας σε έγγραφο συμβολαιογράφου του Χάνδακα ως «μαΐστρο Μένεγος Θεοτοκόπουλος σγουράφος». Ζητά άδεια απο τις Βενετικές αρχές να δημοπρατήσει μια εικόνα με την αναπαράσταση του Πάθους του Χριστού. Η εικόνα εκτιμάται σε ογδόντα και πωλείται έναντι εβδομήντα δουκάτων, ποσού πολύ υψηλού για την εποχή.

1567/8 Ο Δομήνικος αναχωρεί για την Βενετία. Η παρουσία του είναι βεβαιωμένη στην πρωτεύουσα της Γαληνοτάτης τον Αύγουστο του 1568, όπου και μαθητεύει στο εργαστήριο του ονομαστού ζωγράφου Τισιανού (Tiziano).

1570 Πιθανότατα με προτροπή του Τισιανού, ο Δομήνικος αναχωρεί για τη Ρώμη, όπου συνδέεται με τους μαικήνες Farnese και διαμένει στο palazzo της οικογένειας αυτής.

omikron 62 Ιούνιος 08

Συνδέεται με ουμανιστές λογίους αλλά και με πολλούς ζωγράφους που εργάζονται εκείνη την εποχή στη Ρώμη, όπως ο Μιχαήλ Άγγελος και ο Ραφαήλ.

1572 Ο Dominico Greco εγγράφεται στην συντεχνία των ζωγράφων της Ρώμης την Accademia di San Luca, ως «pictor a cartibus» και ανοίγει δικό του ζωγραφικό εργαστήριο.

1574 Ο Δομήνικος δέχεται στο εργαστήριό του το ζωγράφο Francesco Prevoste (π. 1528-1607), που θα συνεχίσει να εργάζεται μαζί του μέχρι το τέλος της ζωής του.

1576 Ο δομήνικος αναχωρεί για την Ισπανία, ίσως μέσω διασυνδέσεων της αυλής των Farnese.

1603 Ο Jorge Manuel μνημονεύεται στο εξής ως συνεργάτης του πατέρα του και ως ζωγράφος και ο ίδιος. Ο Luis tristan de Escamilla, φίλος του Jorge Manuel,

1577 Ο δομήνικος εγκαθίσταται στο Τολέδο, όπου μέχρι το τέλος της ζωής του δέχεται παραγγελίες για φιλοτέ-

εργάζεται ως μαθητευόμενος στο εργαστήριο του δομηνίκου και θα αποβεί ο συνεχιστής της τέχνης του Greco στην Ισπανία.

χνηση έργων που προορίζονται για εκκλησίες και ιδρύματα της πόλης και της περιοχής της.

1606 Ο δομήνικος αρνείται να καταβάλει φόρους, επειδή

1578 Γεννιέται ο γιος του δομήνικου, Jorge Manuel. Ο δομήνικος δεν θα παντρευτεί ποτέ τη μητέρα του παι-

θεωρεί ότι ο ζωγράφος είναι ελεύθερος επαγγελματίας. Υπήρξε ο πρώτος καλλιτέχνης που πέτυχε να εξαιρεθεί της καταβολής φόρων στην Ισπανία.

διού του Jeronima de las Cuevas.

1612-1614 1580

Ο δομήνικος ζωγραφίζει την Προσκύνηση των Μά-

Στις 25 Απριλίου ο βασιλιάς της Ισπανίας φίλιππος

γων, που προοριζόταν για τον οικογενειακό του τάφο

β΄ δίνει εντολή να χορηγηθεί στον Ελ Γκρέκο ένα χρη-

στην εκκλησία του Santo Domingo el antiguo, στο Το-

ματικό ποσό, προκειμένου να προχωρήσει στην εκτέ-

λέδο.

λεση του έργου Το μαρτύριο του Αγίου Μαυρικίου και της θηβαϊκής λεγεώνας.

1614 o δομήνικος πεθαίνει (7 Απριλίου). Στην απογρα-

1588 Ολοκληρώνεται Η Ταφή του Κόμη Οργκάθ στο ναό του Santo tome στο Τολέδο.

φή των ευρισκόμενων στο εργαστήριό του, την οποία συνέταξε ο γιος του, αναφέρονται τρεις πάγκοι εργασίας, εκατόν σαράντα τρεις πίνακες, δεκαπέντε προπλάσματα από γύψο και τριάντα προπλάσματα από πηλό

1597

και κερί. Ακόμα βρέθηκαν είκοσι επτά ελληνικά βιβλία,

Ο δομήνικος υπογράφει συμβόλαιο για την εικονο-

εξήντα επτά ιταλικά βιβλία, δεκαεπτά ισπανικά βιβλία,

γράφηση του παρεκκλησίου του San Jose στο Τολέδo,

δεκαεννιά βιβλία αρχιτεκτονικής, εκατόν πενήντα σχέ-

απ’ όπου Ο Άγιος Μαρτίνος και ο φτωχός.

δια, τριάντα προσχέδια και διακόσιες χαλκογραφίες.

omikron 64 Ιούνιος 08

omikron magazine

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ «η ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ» του Σωκράτη Μουτίδη

Σ

ε αυτό το σύλλογο είπαν την ιστορία τους, πριν φύγουν, οι πρόσφυγες της πρώτης γενιάς και σ’ αυτόν ένιωσαν Μικρασιάτες οι άνθρωποι των κατοπινών γενεών. Ο σύλλογος Μικρασιατών Πτολεμαΐδας «Η Μικρά Ασία» συμπληρώνει φέτος 26 χρόνια αδιάκοπης προσφοράς στον πολιτισμό. Πρόκειται για έναν από τους πιο δραστήριους συλλόγους, τα μέλη του οποίου έχουν ταξιδέψει σε πολλά μέρη της χώρας και του εξωτερικού, δείχνοντας το αποτέλεσμα της δουλειάς που κάνουν κάθε απόγευμα από Δευτέρα έως Παρασκευή στη Μικρα- σ ι α τική Στέγη. Στις 24 Αυγούστου, ολοκληρώθηκαν με επιτυχία τα 17α «Ιώνεια», η ετήσια πολιτιστική εκδήλωση του συλλόγου,

Χάρτης Σμύρνης, 1698

omikron 66 Ιούνιος 08

Σύλλογος Μικρασιατών Πτολεμαΐδας

η οποία αποτελεί θεσμό για τα πολιτιστικά δρώμενα της Δυτικής Μακεδονίας. Φέτος, ο εορτασμός αυτός ήταν ξεχωριστός, γιατί εγκαινιάστηκε η νέα στέγη του συλλόγου, η οποία υπέστη μεγάλες ζημιές από την πυρκαγιά που ξέσπασε για άγνωστο λόγο στη ιματιοθήκη, πριν ένα χρόνο. Η αγάπη του κόσμου, όμως, ήταν αυτή που αναγέννησε μέσα από τις στάχτες του, το σύλλογο. Μέσα σε ένα χρόνο, οι Μικρασιάτες της Πτολεμαΐδας, έχτισαν και πάλι τη στέγη τους και συγκέντρωσαν διπλάσιο αριθμό βιβλίων από αυτά που είχε κάψει η καταστροφική πυρκαγιά του 2007. Στη νέα τους στέγη θα υλοποιηθεί και ένα από τα οράματα του συλλόγου, το Μικρασιατικό μουσείο. Μπορεί η πυρκαγιά να έκαψε κειμήλια, βιβλία και διάφορα αντικείμενα που έφεραν μαζί τους από τις χαμένες πατρίδες οι πρόσφυγες, τα μέλη του συλλόγου, όμως, με ζήλο και μεράκι, κατάφεραν να συγκεντρώσουν όσα αντικείμενα διεσώθησαν και άλλα που κρατούσαν οικογένειες μικρασιατών ως οικογενειακά κειμήλια. Γι’ αυτό κι ένας ακόμη στόχος του συλλόγου είναι να κατασκευάσει απέναντι από τη Μικρασιατική Στέγη, το μνημείο του

Μια Ελληνική γειτονιά της Σμύρνης

Μικρασιατικού Ελληνισμού, για να αναδειχθούν εκεί και να βρουν τη θέση που τους αξίζει τα κειμήλια και τα ιστορικά ντοκουμέντα, που έχουν περιέλθει στα χέρια του συλλόγου. Ο Σύλλογος Μικρασιατών Πτολεμαΐδας δεν περιορίζεται σε εκδηλώσεις και δραστηριότητες, που έχουν να κάνουν μόνο με τις χαμένες πατρίδες και την ενίσχυση της συλλογικής μνήμης. Αντιθέτως, προσπαθεί να καλλιεργήσει πολλές πλευρές του πολιτισμού στην περιοχή μέσα από τη διοργάνωση εκδηλώσεων και φεστιβάλ, όπως αυτό του χορωδιακού τραγουδιού. Το φεστιβάλ χορωδιακού τραγουδιού δίνει την ευκαιρία σε πολλές χορωδίες από όλη τη χώρα να συναντη-

omikron 67 Ιούνιος 08

Σύλλογος Μικρασιατών Πτολεμαΐδας

θούν και αποτελεί μια γιορτή για το χορωδιακό τραγούδι. Η χορωδία, μάλιστα του συλλόγου αριθμεί 50 μέλη και αποτελεί ένα ιδιαίτερα δυναμικό κύτταρο. Οι παραδοσιακοί χοροί της Μικράς Ασίας και της Καππαδοκίας διδάσκονται σε μικρούς και μεγάλους, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Συλλόγου Μικρασιατών Πτολεμαΐδας. Δώδεκα χορευτικά τμήματα λειτουργούν σε τακτική βάση, ενώ το τμήμα παραστάσεων του συλλόγου δέχεται διαρκώς προσκλήσεις για νέες εμφανίσεις σε όλη τη χώρα, παρουσιάζοντας φέτος την «ιστορία του ρεμπέτικου». Τα τμήματα ζωγραφικής αποτελούν ένα ακόμη κομμάτι των δραστηριοτήτων του συλλόγου, δίνοντας ώθηση σε νέα παιδιά να ανακαλύψουν τα ταλέντα τους. Το διοικητικό συμβούλιο και τα μέλη του συλλόγου δε σταματούν ποτέ να αναζητούν νέες δραστηριότητες και πεδία ενασχόλησης. Το γενεαλογικό δένδρο των Μικρασιατών, το οποίο αριθμεί περίπου 165 οικογένειες, είναι μια προσπάθεια καταγραφής όλων όσων έχουν μικρασιατικές ρίζες και θα αποτελέσει μια πολύτιμη παρακαταθήκη για το μέλλον. Επειδή, όμως, για τα μέλη του συλλόγου το βλέμμα είναι στραμμένο στο μέλλον, προσπα-

Το ξακουστό και επιβλητικό θέατρο της Σμύρνης.

θούν με κάθε τρόπο να είναι μέσα στις εξελίξεις. Έτσι, ο σύλλογος έχει τη δική του θέση στο διαδικτυακό κόσμο και μέσα από τη σελίδα του μπορεί κανείς να βρει πολύτιμα στοιχεία για τις δραστηριότητες ενός από τους πιο δραστήριους, ίσως, συλλόγους της ελληνικής περιφέρειας.

Ακρόπολη της Περγάμου

omikron 68 Ιούνιος 08

omikron magazine

ΣΜΥΡΝΗ

- Την Σμύρνη την έμαθα πολύ νωρίς-Κ. Κατσώρη - www.apodimos.com

«Bασιλοπούλα, ατίμητο ρουμπίνι στην Aνατολή και στο Aιγαίο πρώτη. Ποιό όνομα προσφιλέστερο απ’ το όνομα της Σμύρνης τόσο καλλίφθογγο και τόσο μοσχομυρισμένο!»

(K. ΠAΛAMAΣ)

Την Σμύρνη την έμαθα πολύ νωρίς... Ήταν μέσα στα ακούσματα μου όπως και όλη η Μ. Ασία. Το φευγιό, η ταλαιπωρία, ο πολιτισμός, οι γεύσεις, όλα αυτά ήταν το πρώτο μάθημα πικρής ιστορίας που πήρα στην ζωή μου. Οι εικόνες πολλές και δύσκολες στην κατανόηση τους. Μπλεγμένες οι εικόνες του θυμού με την νοσταλγία μιας ποιότητας ζωής, σε αντίθεση με αυτό που έζησαν στην Ελλάδα ως πρόσφυγες. H Σμύρνη είναι μια από τις αρχαιότερες ελληνικές πόλεις στα παράλια της Mικράς Aσίας. Ιδρύθηκε γύρω στα 1050 π.X. σε μια θέση που είχε ήδη κατοικηθεί παλαιότερα από τους Xετταίους. Εκτός από την περίοδο 580 ως το 288 π.X. τους άλλους αιώνες η Σμύρνη συνεχίζει την πορεία της, διατηρώντας το καθεστώς της πόλης στην Ελληνιστική και τη Ρωμαϊκή εποχή. Στα χρόνια της Bυζαντινής Aυτοκρατορίας είναι Διοικητικό κέντρο και σημαντικό λιμάνι. Υπέφερε από συνεχείς αλλαγές κυριαρχίας και μετά από αραβική, τουρκική και φράγκικη κατοχή κατέληξε οριστικά στα χέρια των Oθωμανών στα 1425.

Mέχρι το 17ο αιώνα πολλά μικρά κέντρα στην ίδια περιφέρεια διεκδικούσαν την προτεραιότητα στην οικονομική και διοικητική κυριαρχία. Aπό το τέλος όμως του 17ου και μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, η Σμύρνη απετέλεσε το σπουδαιότερο λιμάνι και κοσμοπολίτικο εμπορικό κέντρο στα δυτικά παράλια της Mικράς Aσίας.

Aπό τη στεριά συνδεόταν με πολλές σημαντικές πόλεις, όπως η Προύσα, η Σπάρτα κ.ά. μέσα από τους δρόμους των καραβανιών, που απ’ τα βάθη της Aνατολής κατέληγαν στη Γέφυρα των Kαραβανιών. H πόλη του 18ου αιώνα απλωνόταν στους πρόποδες και τις πλαγιές του όρους Πάγος, στο μυχό του κόλπου της Σμύρνης. Διοικητικά εξαρτιόταν απευθείας από την Πύλη και διοικούνταν από τον Καδή. Διέθετε δυο λιμάνια, από τα οποία το παλαιότερο ήταν κατάλληλο μόνο για μικρά σκάφη. Aπό τα μέσα του 17ου αιώνα εγκαταστάσεις όπως χάνια και μπεζεστένια και η καλύτερη οργάνωση του λιμανιού ευνοούσαν την εγκατάσταση Eυρωπαίων και Oθωμανών υπηκόων. Ανάμεσα στα 1665-68 χτίστηκε το Sancak Kalesi για να συμπληρώσει τα μεσαιωνικά οχυρωματικά έργα του κόλπου. omikron 70 Ιούνιος 08

Σμύρνη, η καταστροφή...

Tο 1675 παρά τις έντονες αντιδράσεις των Φράγκων άνοιξε το Tελωνείο του Eμπορίου, στην παραλία του Φραγκομαχαλά, για το εξωτερικό εμπόριο. Tο εμπόριο με τα λιμάνια της Aυτοκρατορίας ελεγχόταν ακόμα από το Tελωνείο της Kωνσταντινούπολης. Tην ίδια περίοδο ιδρύθηκαν το Mεγάλο Μπεζεστένι (Gol bedestan, 1675) και το Mεγάλο Xάνι του Βεζύρη Aχμέτ Kιοπρουλού (1675-77) με αποτέλεσμα ν’ αυξηθούν σημαντικά οι δυνατότητες υποδοχής εμπορικών παραγόντων και αγαθών στην πόλη. Φυσικές καταστροφές έπλητταν συνεχώς εκείνη την περίοδο τη Σμύρνη.

Mεγάλοι σεισμοί, που συνοδεύονταν από πυρκαγιές, κατέστρεψαν την πόλη στα 1688 και στα 1742 μαζί με την πανώλη που αποτελούσε ενδημικό σχεδόν φαινόμενο. Aυτές είναι και οι κύριες αιτίες που ο πληθυσμός παρουσίαζε εκείνη την εποχή μεγάλες αυξομειώσεις. Στην πόλη οι περισσότεροι κάτοικοι ήταν Μουσουλμάνοι. Aκολουθούσαν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί που ακόμα δεν είχαν γίνει πλειοψηφία, όπως θα συνέβαινε έναν αιώνα αργότερα. Άλλες σημαντικές κοινότητες ήταν η αρμενική και η εβραϊκή.

Mια ιδιαίτερη περίπτωση αποτελούσαν οι Καθολικοί που μετανάστευαν από τα νησιά του Aιγαίου, κυρίως από την Tήνο μετά την οθωμανική κατάκτηση και από τη Xίο στις αρχές του 18ου αιώνα. Oι Άγγλοι, Γάλλοι, Oλλανδοί και οι άλλοι Eυρωπαίοι έμποροι έδιναν ξεχωριστό κοσμοπολίτικο τόνο στη Σμύρνη. Στην πόλη διακρίνονταν εύκολα οι συνοικίες των Φράγκων και των Oθωμανών υπηκόων. O Φραγκομαχαλάς (Frank Street) βρισκόταν κοντά στο Tελωνείο των Φράγκων, την Aγορά και τα χάνια. Eκεί μπορούσε να συναντήσει κανείς τα μεγαλύτερα και πολυτελέστερα κτίρια της πόλης και τις έδρες των ξένων προξένων. Oι τούρκικοι μαχαλάδες βρίσκονταν στην πάνω πόλη μαζί με τον εβραϊκό.

Mετά το Φραγκομαχαλά ήταν κτισμένη η Mητρόπολη των Eλλήνων, η Aγία Φωτεινή, το μέγαρο του Mητροπολίτη και λιγοστές οικίες Eλλήνων εμπορευόμενων. H πλειονότητα των Ορθοδόξων ζούσε στους γειτονικούς ελληνικούς και αρμένικους μαχαλάδες κοντά στο κέντρο της πόλης. Στις καταγραφές του Nοταρά σποραδικά σημειώνονται πιστοί από τον «Eπάνω», το «Nέο» και τον «Aρμένικο Mαχαλά».

Aρκετοί Ορθόδοξοι κατοικούσαν στα προάστια, όπως στον Kουκλουτζά, και οι πλουσιότεροι διατηρούσαν επαύλεις στο Mπουρνόβα για αναψυχή και προστασία από την πανώλη. Oι ναοί που συναντά ο Nοταράς, ανάμεσά τους και ο Άγιος Γεώργιος, η δεύτερη μεγάλη εκκλησία της πόλης, χτίστηκαν στο τέλος του 17ου αιώνα μετά το μεγάλο σεισμό και την πυρκαγιά του 1688. Στη Σμύρνη υπήρχαν πολλοί Έλληνες που ασχολούνταν με το εμπόριο μεταξιού και υφασμάτων.

Oρισμένοι απ’ αυτούς κατέλαβαν σημαντικές θέσεις για τη λειτουργία της πόλης, όπως διερμηνείς και συλλέκτες των φόρων από τους μη μουσουλμάνους Oθωμανούς υπηκόους. Aνάμεσα στους Έλληνες επαγγελματίες που κατέγραψε ο Nοταράς ξεχωρίζουν αμπατζήδες και πραματευτές, αλευράδες και πεστεμαλτζήδες αλλά και γραμματικοί και μια δασκάλα.

Χάρτης Μικράς Ασίας. omikron 71 Ιούνιος 08

Σμύρνη, η καταστροφή...

Tέλος, από στοιχεία που έχουμε για το τέλος του αιώνα μπορούμε να υποθέσουμε ότι στη ζωή των Ορθοδόξων της πόλης συνέχιζαν να παίζουν καθοριστικό ρόλο η Εκκλησία και οι συντεχνίες, κύριοι θεσμοί οργάνωσης των πληθυσμών στα οθωμανικά αστικά κέντρα. Kοινότητες, αδελφότητες και συντεχνίες αποτελούν κυρίαρχες μορφές οργάνωσης των πληθυσμών στον κατοικημένο χώρο της Aυτοκρατορίας.

O θεσμός των κοινοτήτων υπήρξε ο πυρήνας γύρω από τον οποίο αρθρώθηκε η επικοινωνία της οθωμανικής εξουσίας με τον υπήκοο της Πύλης. Oι Οθωμανοί κατάφεραν από τους πρώτους αιώνες της παρουσίας τους στην περιοχή να εξασφαλίσουν τη διαμεσολάβηση ανάμεσα στην εξουσία και τους υπηκόους μέσω -μεταξύ των άλλων- ενός συστήματος μερικής αυτοδιαχείρισης των προβλημάτων και των υποχρεώσεων των τοπικών κοινωνιών. Oι υπήκοοι στα κατοικημένα σημεία της οθωμανικής επικράτειας συγκροτούνταν σε ιεραρχημένα οργανωτικά σχήματα.

Tα σχήματα αυτά ήταν άρρηκτα δεμένα με το συ-

Ελληνικά καταστήματα στη Σμύρνη πριν τον Σεπτέμβρη του 1922

γκεκριμένο χώρο και την εθνοθρησκευτική ταυτότητα των ανθρώπων που περιλάμβαναν στους κόλπους τους και ονομάζονταν κοινότητες. Oι κοινότητες αναλάμβαναν τον επιμερισμό των υποχρεώσεων ενός μαχαλά, ενός χωριού ή μιας πόλης, μεταξύ των μελών τους. Eίχαν αρμοδιότητες -κάποτε εκτεταμένες, κάποτε πιο περιορισμένες- στην απονομή δικαιοσύνης στα πλαίσια της μικροκοινωνίας τους, κυρίως σε ό,τι αφορούσε σε θέματα εθιμικού δικαίου, ενώ ορισμένες φορές αναλάμβαναν συλλογικά και την ευθύνη της δικαστικής εκπροσώπησης μελών της, στα αρμόδια όργανα του κράτους. Συντηρούσαν τους ανθρώπους και το απαραίτητο υλικό για την εκπαίδευση των νεαρών μελών τους. Από τα μέσα που διέθεταν, εξασφάλιζαν τη θρησκευτική λειτουργία στον τόπο τους και τη μέριμνα για την περίθαλψη και βοήθεια των αδυνάτων. Στο πέρασμα των αιώνων, οι κοινότητες απέκτησαν ιδιαίτερη δομή και πλούσιες οργανωτικές εμπειρίες. Oι ηγεσίες που αναδείχθηκαν μέσα από το θεσμό των κοινοτήτων -κοτζαμπάσηδες και δημογέροντες- απέκτησαν κοινωνική ισχύ και μετά τα μέσα του 18ου αιώνα διεκδίκησαν μερίδια στην ανακατανομή της εξουσίας στην Aυτοκρατορία. ΄Eπαιξαν δε βασικό ρόλο στις προσπάθειες ανεξαρτητοποίησης των βαλκανικών λαών, ενώ πολύ συχνά ήρθαν σε ρήξη με άλλες δυνάμεις, των υπόδουλων πληθυσμών.

omikron 72 Ιούνιος 08

Σμύρνη, η καταστροφή...

«Φύσηξεν η νύχτα ■ σβήσανε τα σπίτια κι είναι αργά στην ψυχή μου Δεν ακούει κανένας ■ όπου κι αν χτυπήσω η μνήμη με σκοτώνει» (ΕΛΥΤΗΣ)

Πανοραματική όψη της καιόμενης Σμύρνης

Μια πόλη καίγεται και οι κάτοικοι της Σμύρνης προσπαθούν να μπουν στις βάρκες.

omikron 73 Ιούνιος 08

Σμύρνη, η καταστροφή...

«Μια μαρτυρία από το μαύρο Σεπτέμβρη του «22»

Ο Ουϊνστον Τσώρτσιλ έγραψε στα απομνημονεύματά του

«Ο Κεμάλ γιόρτασε το θρίαμβό του με τη μεταβολή της Σμύρνης σε τέφρα και την τεράστια σφαγή του εκεί χριστιανικού πληθυσμού». Η σφαγή της Σμύρνης συγκλόνισε ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο. Ακόμα και στη Γαλλία -η φιλοτουρκική πολιτική της οποίας καθόριζε την πληροφόρηση που παρείχαν οι δημοσιογράφοι- διογκώθηκαν τα αντιτουρκικά συναισθήματα. Όμως, περισσότερο από τις ανταποκρίσεις και τις ψυχρές επισημάνσεις των διπλωματών, το τρομερό τοπίο εκείνων των ημερών αποκαλύπτεται μέσα από τις μαρτυρίες όσων το έζησαν. Μαρτυρίες συγκλονιστικές, που πιστοποιούν την ύπαρξη του Μικρασιατικού Ολοκαυτώματος.

Aυθεντική Μαρτυρία της Ελένης Καραντώνη για τη σφαγή που έγινε από τα κεμαλικά στρατεύματα μετά το τέλος του ελληνοτουρκικού πολέμου. Η Μαρτυρία προέρχεται από το δίτομο «Έξοδος» του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών. Η Ελένη Καραντώνη ζούσε στο Μπουνάρμπασι, έντεκα χιλιόμετρα βορειανατολικά της Σμύρνης. Το Μπουνάρμπασι είχε χίλιους κατοίκους, από τους οποίους οι οκτακόσιοι ήταν Έλληνες:

«… Άρχισε ο στρατός μας να φεύγει. Χτυπούσαν τις πόρτες μας και ζητούσαν ρούχα για να βγάλουν το χακί από πάνω τους. Πόσους δεν ντύσαμε! Οι μεγάλοι οι δικοί μας ξεκουμπιστήκαν και φύγανε κι αφήσαν τον κόσμο στο έλεος του Θεού. Έφταναν οι στρατιώτες ξυπόλητοι, γυμνοί, κουρελιασμένοι, πρησμένοι, νηστικοί. Οι Τούρκοι κατεβαίναν και σφάζαν τους Έλληνες. Το ίδιο έκαναν και οι δικοί μας. Παντού φωτιά και μαχαίρι άκουες και έβλεπες. Από τους κατοίκους του Μπουνάρμπασι έμειναν καμιά δεκαριά οικογένειες… Μερικοί κατάφεραν να φύγουν, σέρνοντας με την κοιλιά προς το Σικλάρι και από omikron 74 Ιούνιος 08

Σμύρνη, η καταστροφή...

κει στη Σμύρνη. Τους άλλους όλους τους ατιμάσανε, τους σφάξανε, τους κρεμάσανε, τους κάψανε. Κι εκείνους που κατάφεραν από το Σικλάρι να φτάσουν στη Σμύρνη, όταν ήρθε ο Κεμάλ, τους έπιασε και τους έσφαξε. Εμείς βρισκόμασταν στη Σμύρνη. Πλημύρρα οι μαχαλάδες στο αίμα. Βάλανε φωτιά οι Τούρκοι, μια ώρα μακρυά. «Μη φοβάστε είναι μακρυά», μας είπε ο νοικοκύρης του σπιτιού που μέναμε. Σ’ ένα τέταρτο η φωτιά είχε έρθει σε μας. Ρίχνανε βενζίνη και προχωρούσε. Βγήκαμε στο δρόμο. Φωτιά από τη μια, θάλασσα από την άλλη. Βρισκόμασταν στη μέση. Και οι Τσέτες (σ.τ.σ. οι άτακτοι Τούρκοι) βρίσκονταν στη μέση, και σφάζαν και σκοτώναν. Τη νύχτα οι Τσέτες έκαναν επίθεση ν’ αρπάξουν, να σφάξουν, ν’ ατιμάσουν. «Βοήθεια! Βοήθεια!» φώναζε ο κόσμος. Τα εγγλέζικα πλοία ήταν απέναντι. Έριχναν τους προβολείς. Σταματούσαν για λίγο. Τη νύχτα θέλαμε να πάμε προς νερού μας. Πήγαμε λίγο πιο έξω, φρίκη! Βρεθήκαμε σε μια χαβούζα (σ.τ.σ. μεγάλο ανοιχτό λάκο). Γύρω γύρω, στα χείλια της χαβούζας σπαρταρούσαν κορμιά, και μέσα η χαβούζα ήταν γεμάτη κεφάλια. Έπαιρναν όποιον έπιαναν, τον πήγαιναν στην άκρια της χαβούζας, έκοβαν το κεφάλι και το έριχναν μέσα στην χαβούζα και τα κορμιά τα άφηναν να σπαρταρούν γύρω γύρω. Ήταν φοβερό. Όσοι το είδαν τρελάθηκαν. Το τρελοκομείο γέμισε από τρελούς σαν ήρθαμε. Εκεί σ’ αυτό το μέρος χάσαμε και τον πατέρα μου. Τον αδελφό μου τον έσφαξαν στο χωριό. Έβγαλαν, μετά, ιταλικά και ελληνικά πλοία και μας πήραν. Πόσους; Ούτε ένα είκοσι τοις εκατό δεν επήραν. Τέτοια καταστροφή δεν είδαν τα μάτια μου!»

14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ Ημέρα μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. Η 14η Σεπτεμβρίου καθιερώνεται ως ημέρα εθνικής μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από τους Τούρκους.

Ένα πλοίο βουλιάζει κάτω από την απόγνωση των κατοίκων που προσπαθούν να ξεφύγουν.

omikron 75 Ιούνιος 08

omikron magazine

PROGRESS

ÅÐÉÐËÏ omikron magazine

ÊÁËÏÌÅÍÉÄÇÓ IN MODERN LIVING

Με βασικές µας αρχές, την συνέπεια και την εξυπηρέτηση, την επικοινωνία και την συνεργασία, την απλότητα και το µοντέρνο, το κλασικό και το πρωτότυπο , αλλά και συγχρόνως διαχρονικό στυλ, η εταιρία ΚΑΛΟΜΕΝΙΔΗΣ ανακαινίζοντας πλήρως όλους τους χώρους της, προτείνει έπιπλα που χαρίζουν µοναδική αισθητική άποψη ! Σεβόµαστε το προσωπικό σας γούστο, εξυπηρετούµε τις απαιτήσεις σας µε καινοτόµες ιδέες, για µια ζωή γεµάτη άνεση και ποιότητα. Η φιλοσοφία µας περιστρέφεται γύρω από εσάς και την απόλυτη ικανοποίηση σας ! Σας περιµένουµε να γνωρίστε από κοντά τις πιο πλήρης εγκαταστάσεις της Δυτικής Μακεδονίας!

ÐÔÏËÅÌÁÚÄÁ MODERN SHOWROOM 25çó ìáñôéïõ 95 - ôçë.: 24630 23400 NEW CLASSIC SHOWROOM 25çó ìáñôéïõ 86 - ôçë.: 24630 23764 LOW PRICE SHOWROOM 25çó ìáñôéïõ 71 - ôçë.: 24630 27177

Τα Σέρβια

Η ονομασία των Σερβίων Ετυμολογία του ονόματος

της Χρυσάνθης Καραγιαννίδου, Φιλολόγου

Η

προέλευση του ονόματος των Σερβίων έδωσε

του Πορφυρογεννήτου μέχρι σήμερον γενόμεναι

αφορμή ήδη από τους χρόνους του Πορφυρο-

προσπάθειαι προς εξεύρεσιν της αρχής του ονόμα-

γεννήτου (10ος αι. μ.Χ.) ώστε να διατυπωθούν ποικίλες

τος Σέρβια εις ουδέν ικανοποιητικόν οπωσδήποτε

γνώμες. Ο Ανδρέας ξυγγόπουλος, ο οποίος υπήρξε

συμπέρασμα κατέληξαν. Αι δοθείσαι ερμηνείαι αυταί

ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονί-

περιέχουν ίσως περισσότερον ή ολιγότερον αληθο-

κης, Πρύτανης και Ακαδημαϊκός, επισκέφθηκε δύο φο-

φανή στοιχεία, αλλά πρόκειται μόνον περί εικασιών μη

ρές τα Σέρβια κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα,

βασιζομένων επί ουδενός θετικού δεδομένου.» Για το

το 1927 και το 1935, μελέτησε τα μνημεία και συνέλεξε

λόγο αυτό, βλέποντας την τόσο υπεύθυνη θέση ειδικού

το υλικό, το οποίο εξέθεσε στον περίφημο και αξιολο-

επιστήμονα, που ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα Σέρβια,

γότατο τόμο «Τα μνημεία των Σερβίων», Αθήνα, 1957,

μας έκαμε εντύπωση η ευκολία με την οποία κάποιοι,

που επανεκδόθηκε από τον μορφωτικό Όμιλο Σερβίων

με όση καλή προαίρεση και αν έχουν, πιστεύουν ότι

«Τα Κάστρα» το 1994. Στο πρώτο κεφάλαιο λοιπόν αυ-

επικαλούμενοι τη μαρτυρία του Πορφυρογεννήτου κα-

τού του βιβλίου του ο Ανδρέας ξυγγόπουλος λέει γι’ αυτές τις ποικίλες γνώμες:

ταλήγουν σε ένα ασφαλές συμπέρασμα. Πρώτος ιστορικός, λοι-

«Ταύτας είμεθα υποχρεω-

πόν, που έγραψε για την

μένοι ν’ αναφέρωμεν δι’

ονομασία των Σερβίων

ολίγων, χωρίς να διατυ-

είναι ο Κων. Ζ΄ ο Πορ-

πώσωμεν, ως προς την

φυρογέννητος. Κατ’ αυ-

καταγωγήν τουλάχιστον

τόν Σέρβλοι, λαός της

του ονόματος, ιδίαν

Αυστρίας κοντά στα

άποψιν, διότι τα μέχρι

Καρπάθια (ο ένας εκ

τούδε γνωστά στοιχεία

των δύο διαδόχων του

δεν επιτρέπουν καμίαν

κράτους) ζήτησαν από

έστω και κάπως πιθανήν

τον Ηράκλειο (610-

εξήγησιν». Και παρακάτω

641) τόπο να κατοι-

στο ίδιο κεφάλαιο: «Όλαι

κήσουν. Λέγεται ότι ο

λοιπόν αι από της εποχής omikron 78 Ιούνιος 08

Ηράκλειος τους παρε-

Η ονομασία των Σερβίων

χώρησε θέμα της Θεσσαλονίκης, που από τότε ονομαζόταν Σέρβλια. «ά έκτοτε την τοιαύτην προσηγορίαν προσήλειφε», λέγει ο Πορφυρογέννητος, και αυτό δίνει τη δυνατότητα να υποθέσουμε ότι προηγουμένως είχε η πόλη άλλο όνομα και κατοικούνταν. Το ότι τα Σέρβλια έγιναν Σέρβια δεν είναι απίθανο, έφ΄όσον και οι Σέρβλοι έγιναν Σέρβοι. Αυτά λέγει ο Πορφυρογέννητος ο οποίος εξιστορεί γεγονότα τριακόσια χρόνια πριν από τη γέννησή του καθ’ όσον ζει το 905-959, ο δε Ηράκλειος βασιλεύει από το 610-641. Την εκδοχή αυτή δέχεται και ο Θωμάς Παπαθανασίου στο βιβλίο του «Το Μεσαιωνικόν φρούριον των Σερβίων», 1939, σελ.9-10, όπου εξ άλλου σημειώνει: «Και οι εν Σερβίοις όμως εγκατασταθέντες μετ’ ου πολύν χρόνον ανεχώρησαν εκείθεν, μόνον σημείον της εκεί ποτε εμφανίσεώς των αφέντες το όνομα της πόλεως, ήτις κατωκήθη υπό Μακεδόνων». Την ίδια πληροφορία δίνει και ο Πορφυρογέννητος: «Μετά από ολίγον χρόνο αποφάσισαν οι ίδιοι οι Σέρβοι να γυρίσουν στην πατρίδα τους και ο βασιλιάς τους έστειλε πίσω.» Πολύ σημαντικό στοιχείο για μερικούς που θέλουν να χρησιμοποιήσουν το όνομα για να αποδώσουν και την καταγωγή των κατοίκων… Οι κάτοικοι ήσαν και είναι γνήσιοι Έλληνες Μακεδόνες από αρχαιοτάτων χρόνων έως και σήμερον όπως αποδεικνύει η Ιστορία της περιοχής .Εξ άλλου στο ίδιο έργο ό ίδιος συγγραφέας, ο Θ. Παπαθανασίου, στο κεφάλαιο «Αρχαίαι πόλεις της

omikron 79 Ιούνιος 08

Η ονομασία των Σερβίων

Ελιμείας», όπου Ελίμεια ονομάζεται η περιοχή που πε-

λονίκια Μελετήματά του», που τον χαρακτηρίζει «ως

ριλαμβάνει σχεδόν ολόκληρο τον σημερινό νομό της

δυστυχώς διαρκώς αρχαιολογούντα και ουδεμίαν συ-

Κοζάνης, παραθέτει ως διασωθέντα ονόματα αρχαίων

στηματικήν πληροφορίαν δίδοντα».

πόλεων της Ελιμείας, την Έλιμα, την Αιανή, την Εράτυ-

Ανάλογη και η κρίση του Μηνά Μαλούτα «Εις ό,τι

ρα, τα Σέρβια!!! Στο τέλος του κεφαλαίου σημειώνει

αφορά δε ειδικώς την ετυμολογίαν του ονόματος των

«Τα Σέρβια, φρούριον ανεγερθέν κατά τον ΣΤ΄μ.Χ.

Σερβίων θα έρχωνται πάντοτε εις αντίθεσιν της απόψε-

αι. και ακμάσαν καθ’ όλον τον Μεσαίωνα, εν ή θέσει

ώς μας, τα υπό του Κων/νου Πορφυρογεννήτου ανα-

ευρίσκονται τα ερείπια αυτού, …» Και αλλού στο ίδιο

γραφέντα, ότι το όνομα των Σερβίων προήλθεν από

έργο (σελ. 23) που μιλάει για τις βαρβαρικές επιδρομές

την πρόσκαιρον εγκατάστασιν εκεί Σέρβων κατά τον

σημειώνει ότι «δεν αφορούν τα κατά τον έκτο αιώνα

7ον αι. (Άλλωστε) και ο Πορφυρογέννητος δεν έγρα-

ανεγερθέντα Σέρβια». Πώς, λοιπόν, να δεχθούμε ότι τα

φε ούτε αρχαιολογίαν ούτε σύγχρονόν του Ιστορίαν,

Σέρβια κατοικήθηκαν και ονομάσθηκαν από τους Σέρ-

αλλ’ ιστορίαν εξ αναμνήσεων προ 300 ετών …και κατά

βους επί Ηρακλείου, όταν ο Ηράκλειος ζει στον 7 αι.;

συνέπειαν δεν ήτο αδύνατον να υπέπιπτεν ούτος εις

Δεν υπάρχει αντίφαση μέσα στο ίδιο έργο;

πλάνην.»

ο

Για την εγκυρότητα της πληροφορίας του Πορφυ-

Κατά τον Ξυγγόπουλο «η ερμηνεία του ονόματος

ρογεννήτου αξίζει να αναφέρουμε μία παρατήρηση

Σέρβια από τους εκεί δήθεν εγκατασταθέντας υπό του

του αείμνηστου Καθηγητού του Πανεπιστημίου της

Ηρακλείου Σέρβους είναι πιθανότατα δημιούργημα

Θεσσαλονίκης Στίλπωνος Κυριακίδου στα «Θεσσα-

του Πορφυρογεννήτου και των συνεργατών του. ¨Ότι

omikron 80 Ιούνιος 08

Η ονομασία των Σερβίων

πάντως πρόκειται περί μεταγενεστέρου δημιουργήμα-

μάλλον προς κύριον όνομα Σέρβιος δύναται να συ-

τος πιστοποιεί το γεγονός ότι το εθνικό όνομα Σέρβοι

σχετισθεί.». Και στη σελ 470 στο κεφάλαιο Σημειώσεις

εγκαινιάζεται μόλις τον 9ο αιώνα.» (όπως σημειώνει

και Προσθήκαι γράφει: «Σέρβια. Ισχυρίσθημεν ότι το

και ο Κ. Άμαντος στην Ιστορία του.)

όνομα Σέρβια γλωσσικώς δεν δύναται να σχετισθεί

Ο Άμαντος στην Ιστορία του (Α΄τόμος της Βυζα-

με τους Σέρβους.»

ντινής Ιστορίας σελ. 288-89) παραδέχεται ότι ο Ηρά-

Για το ότι η περιοχή κατοικούνταν από την αρχαι-

κλειος παραχώρησε τα Σέρβια στους Σλάβους, όταν

ότητα και δεν πρωτοκτίσθηκε τον 7ο αι., το αποδει-

αναγκάσθηκε να συνάψει συμφωνίες μαζί τους κατά

κνύουν τα αδιάψευστα μνημεία που έχει πλούσια να

τον περσικό πόλεμο. Και συνεχίζει «Υπάρχει όμως μία

επιδείξει . Δεν είναι του παρόντος να ασχοληθούμε

μεγάλη δυσκολία. Το όνομα Σέρβος απαντά μόλις

με τις πολλές και πλούσιες μαρτυρίες του Hammond

τον ένατο αιώνα και δεν βλέπομεν πώς τα Σέρβια

στο τρίτομο έργο του Ιστορία της Μακεδονίας, όπου

δεικνύει τάχα ότι το Σέρβοι ήτο γνωστόν από του

αναφέρεται στα πολλά ευρήματα της περιοχής από τη

Ηρακλείου (7ος αι.), αφού και αυτό αναφέρεται από

Νεολιθική εποχή, στον πολιτισμό που φέρει το όνομα

τον Πορφυρογέννητον, (ο οποίος, ας επαναλάβομε,

Servia I, II, κλπ. ή άλλων εξ ίσου αξιόλογων Ιστορικών.

ζει στον 10 αι. οπότε ήδη είχε λάβει ο συγκεκριμένος

Κατά τον Μηνά Μαλούτα «όταν το 1929 σκάπτονταν τα

λαός το όνομα.) Έπειτα δυσκολίαν παρέχει ο πληθυ-

θεμέλια του Α΄ Δημοτικού Σχολείου, ανευρέθησαν 4-5

ντικός τύπος Σέρβια, ο οποίος δεν δύναται ευκόλως

προχριστιανικοί τάφοι με διάφορα κτερίσματα, δυστυ-

να συσχετισθεί με τους Σέρβους. Το όνομα Σέρβια

χώς μη διαφυλαχθέντα. Αλλά και δύο επιγραφές στην

omikron 81 Ιούνιος 08

Η ονομασία των Σερβίων

ελληνική, μακεδονικής εποχής, που φυλάσσονταν εκεί,

αντικαθιστούσε το Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, όταν

κατεστράφησαν κατά την πυρπόλησιν της πόλεως το

απουσίαζε. Δεν απαιτείται δε λίγος χρόνος για να μπο-

1943.» Κατά τον Ξυγγόπουλο υπήρχε από την αρχαι-

ρέσει μία πόλη να καταστεί τόσο αξιόλογη και να γίνει

ότητα ίσως μεμονωμένο οχυρό, αλλά όχι οχυρωμένη

έδρα Επισκοπής, δεύτερη μετά τη Θεσσαλονίκη.

πόλη. Με το χρόνο το οχυρό αυτό έλαβε τη μορφή

Την εκδοχή αυτή παραδέχεται και ο ιστορικός

οχυρωμένης πόλης, όπου εγκαταστάθηκαν κυρίως οι

Μαργαρίτης Δήμιτσας στον Α΄τόμο των Μακεδονικών

αγρότες και οι ποιμένες που κατοικούσαν στη γύρω πε-

στο Γ΄Μέρος της Μελέτης του «Η Μακεδονία εν λίθοις

ριοχή. Και φυσικά για να προφυλάσσονται από τις από

φθεγγομένοις και μνημείοις σωζομένοις», ότι η πόλη

βορρά επιδρομές και κυρίως τις σλαβικές. Οι «Βαρβα-

υπήρχε και παραχωρήθηκε για κατασκήνωση των πε-

ρικές επιδρομές», όπως έτσι είναι γνωστές στην Ιστο-

ραστικών ξένων και όχι ότι κτίσθηκε από αυτούς.

ρία, συμβαίνουν από την εποχή προ του Ιουστινιανού

Ο Κλεάνθης Νικολαΐδης, καθηγητής στο Πανεπι-

και μετά. Είναι λοιπόν πολύ πιθανόν η μεταβολή των

στήμιο της Βιέννης, στο σύγγραμμά του «Ιστορία του

Σερβίων από απλού φρουρίου σε οχυρωμένη πόλη να

Ελληνισμού με κέντρον και βάσιν την Μακεδονίαν»

έγινε σ’ εκείνη την εποχή, δηλαδή τον 5ο και κυρίως

κατηγορεί τους Βυζαντινούς ότι «έφθαναν μέχρι του

τον 6ο αιώνα, για την προστασία των κατοίκων. Όπως

σημείου να χαρίζουν και ονόματα σλαβικά εις ωραίας

παρατηρεί ο Ξυγγόπουλος, η σύμπηξη της πόλης έγινε

Ελληνικάς πόλεις, μόνον και μόνον δια να τους προση-

όχι για την εγκατάσταση των Σέρβων, όπως θέλει ο

λυτίζουν». Και φέρνει ως παράδειγμα τη φιλοξενία των

Πορφυρογέννητος, αλλά για την προστασία των ελλη-

Σέρβων στα Σέρβια. (άρα η πόλη προϋπήρχε και ήταν

νικών πληθυσμών από τις επιδρομές των Βαρβάρων

ωραία. Δεν την έκτισαν οι Σέρβοι. Φιλοξενήθηκαν για

και θεωρεί πολύ πιθανό την αλλοίωση της παράδοσης

ένα μικρό διάστημα και σύντομα έφυγαν)

να την προκάλεσε ο Πορφυρογέννητος, για να διακαι-

Ο λόγιος Κοζανίτης Χαρίσης Μεγδάνης, αρχές του

ολογήσει το όνομα της πόλης από τους Σέρβους. Άλ-

19ου αι., αρνείται όλα τα παραπάνω για την ονομασία

λωστε και από το ίδιο το έργο του Πορφυρογεννήτου

των Σερβίων από τους Σέρβους, γιατί, λέει, Σέρβοι δεν

συνάγεται ότι η περιοχή, τόσο σημαντική από γεωγρα-

έφθασαν στην πόλη αυτή ποτέ και οι ομογενείς τους

φική και στρατηγική άποψη, κατοικούνταν και μάλιστα

Βούλγαροι αν και έφθασαν, δεν εγκαταστάθηκαν εκεί.

από αρχαιοτάτων χρόνων. Αφού όμως κατοικούνταν

Και άλλωστε θα έδιναν δικό τους όνομα. Έτσι συμπε-

και υπήρχε πόλη, δεν είχε όνομα; Ανώνυμη ήταν αυτή

ραίνει ότι το όνομα το έδωσαν οι Ρωμαίοι στη Ρωμαϊ-

η πόλη; Ποιο ήταν το όνομά της, γιατί δε μας το αναφέ-

κή εποχή. Και παράγεται από το λατινικό ρήμα servo=

ρει, αν ήταν άλλο προηγουμένως και τη μετονόμασαν

παρατηρώ και φυλάττω, γι΄αυτό και ο πληθυντικός, δηλ.

έτσι οι Σέρβοι;

Τα παρατηρητήρια και Φυλακτήρια. Καθ’ όσον και η

Ότι η σύμπηξη της πόλης των Σερβίων έγινε πολύ

πόλη ήταν κτισμένη σε υψηλή τοποθεσία, ως σκοπιά και

πριν τον 9ο αιώνα μαρτυρείται και από την Εκκλησι-

παρατηρήτρια σε όλη τη μεγάλη πεδιάδα, αλλά και συ-

αστική Ιστορία, διότι αναφέρεται η επισκοπή Σερβίων

μπεριείχε και άλλη μία φύλαξη ενός στενού περάσμα-

που υπάγεται στη Μητρόπολη της Θεσσαλονίκης στα

τος, τα στενά Πόρτες. «Το όνομα Σέρβια δεν εδόθη

χρόνια του Λέοντος του Σοφού. (886-912). Αναφέρε-

εις αυτήν την πόλιν από τους Σέρβους, επειδή αυτοί

ται όμως από τον Παπαθανασίου και έναν αιώνα πριν,

δεν έφθασαν έως αυτού ποτέ… ή αν εδίδετο από

τον 8ο, που μαζί με τις Επισκοπές Κίτρους, Βεροίας,

Σέρβους έπρεπε να λέγηται Σερβία (η) και όχι Σέρ-

Δρογουβητίας και Κασσανδρείας υπάγονταν στο Μη-

βια (τα). ΄Οθεν και είναι ευσυμπέραντον ότι να εδόθη

τροπολίτη Θεσσαλονίκης. Και το σημαντικότερο ίσως

εις αυτό από τους Ρωμάνους… και παράγεται από το

ότι ο Επίσκοπος Σερβίων ήταν πρωτόθρονος και

λατινικόν ρήμα σέρβο, το παρατηρώ και φυλάττω, διό

omikron 82 Ιούνιος 08

Η ονομασία των Σερβίων

και λέγεται πληθυντικώς τα Σέρβια, δηλαδή τα παρατη-

νέστερα σχόλια στο κείμενο του Πτολεμαίου και όχι

ρητήρια και φυλακτήρια … προσέτι και η πόλις διά το

από το ίδιο το κείμενο στο οποίο δεν ευρίσκεται η λέξη

να ήτον κτισμένη εις υψηλήν τοποθεσίαν, ήτον ως μία

Σέρβια. Αντίθετα, όπως ανακάλυψε ο Μηνάς Μαλούτας

σκοπιά και παρατηρήτρια εις όλην την υπ’ αυτήν μα-

και περιλαμβάνει στο βιβλίο του Τα Σέρβια, υπάρχει

κράν πεδιάδα.» Ας μας επιτραπεί να παρατηρήσουμε

η λέξη «Φυλακαί», για πόλη στο σημείο όπου βρί-

σχετικά ότι υπάρχει στη Λατινική γλώσσα παραγωγική

σκονται τα Σέρβια, μνημονεύονται οι κάτοικοί της ως

κατάληξη –ium, στο θέμα του ρήματος, για να δηλωθεί

Φυλακήσιοι, και φαίνεται ότι η λέξη Σέρβια είναι η

ενέργεια ή κατάσταση. Άρα από το servo μπορεί να

λατινική ερμηνεία της λέξης Φυλακαί. Πάντως και το

παραχθεί το servium που σημαίνει η φρούρηση ή το

Φυλακαί και το Σέρβια προήλθαν από το ότι η πόλη

φρούριο.

φύλαγε την περιοχή και λόγω της οχυρότητος της θέ-

Αλλά και ο Κλαύδιος Πτολεμαίος (125-161μ.Χ.),όπως

σεως και λόγω του φρουρίου της πόλης. Μακεδόνες

σημειώνει ο δικηγόρος Ι. Αντωνιάδης σε μία μελέτη του

προγενέστερα, Ρωμαίοι μεταγενέστερα, στον πληθυντι-

για το Βελβεντό, αναφέρεται στα «Γεωγραφικά» του

κό και τα δύο ονόματα και οι γνώμες πολλών αρχαιο-

στα στενά Πόρτες και στην πόλη των Σερβίων. Έτσι

λόγων συνηγορούν υπέρ αυτής της εκδοχής.

θα καταρρίπτονταν όλες οι θεωρίες για την ονομασία

Και συνεχίζει ο Μηνάς Μαλούτας, ο εξαίρετος δά-

της πόλεως από της εποχής του Ηρακλείου, καθ΄ όσον

σκαλος και θερμός πατριώτης, που αφιέρωσε μεγάλο

αυτή θα ήταν γνωστή από τον 2ο μ.Χ.αι. Οι πληροφο-

μέρος της ζωής του στη μελέτη της Ιστορίας της γε-

ρίες όμως του Αντωνιάδη προέρχονται από μεταγε-

νέτειράς του στο παραπάνω βιβλίο του σελ. 21, «δύο

ΘΕΟ∆ΩΡΙ∆ΗΣ

SPORT

ΑΘΛΗΤΙΚΑ EΙ∆Η - Τσιµινάκη 4 - Κοζάνη, τηλ.: 24610 21022

Η ονομασία των Σερβίων

άλλοι επιστήμονες και ο αυστριακός επιτελικός χάρτης

Αλλά και στην Τρίτη πορεία του Αποστόλου Παύ-

τοποθετούν τας Φυλακάς εις την θέσιν του Κάστρου

λου από τη Βέροια στην Αθήνα, όπως μας τη διασώζει

των Σερβίων.» Σε άρθρο του E. Oberhummer στην

ο Κων. Παπαρρηγόπουλος στην Ιστορία του Ελληνικού

Pauly-Wissova, Real-encyclopadie σελ.980 αναφέρεται:

Έθνους, αναφέρονται οι Φυλακές στη θέση που είναι

Φυλακαί: Μεσογειακή πόλις της Μακεδονικής περιοχής

τα σημερινά Σέρβια. Όσο για την αιτιολόγηση της ονο-

των Πιερίων. Στο ίδιο άρθρο γίνεται αναφορά σε ένα

μασίας αυτής, αυτό είναι πολύ εύκολο, καθόσον η πόλη

αυστριακό γενικό χάρτη της Μέσης Ευρώπης φύλλο

φύλαγε τον τόπο με τα οχυρά της.

40/40 Larisa, που αναφέρεται ως ο καλύτερος ως σήμε-

Το Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό «Ήλιος» στον τόμο

ρα χάρτης της περιοχής. Εκεί σημειώνονται τα ερείπια

Ελλάς στους χάρτες της Αρχαίας Μακεδονίας ση-

των «Φυλακών» στα σημερινά Σέρβια.

μειώνει τις Φυλακές σε θέση που συμπίπτει με τα

Ο Ρωμαίος συγγραφέας Πλίνιος, 23-79 μ.Χ. ανα-

σημερινά Σέρβια. Αλλά και η Μεγάλη Ελληνική Εγκυ-

φέρει τους κατοίκους των Φυλακών και τους ονομάζει

κλοπαιδεία του Δρανδάκη στον τόμο Ελλάς σε χάρ-

Φυλακήσιους. Στη Βέροια βρέθηκε επιγραφή «Παρμε-

τη της Αρχαίας Ελλάδος αναφέρει την πόλη Φυλακαί

νίων Γλαυκία Φυλακήσιος, νικητής εν Δολίχω», δηλ. ο

στο σημείο ακριβώς όπου είναι τα Σέρβια.

Παρμενίων, γιος του Γλαυκία από τις Φυλακές…

Από τον 3ο αι. δεν έχομε κάτι σχετικό έως τον 7ο

Στον 2ο αι. μ.Χ. ο Έλληνας γεωγράφος Κλαύδιος

αι που απαντά η πόλη με το όνομα Σέρβια. Και συμπε-

Πτολεμαίος (108-162μ.Χ.) στο βιβλίο του «Γεωγραφι-

ραίνει ο Μηνάς Μαλούτας: «Λοιπόν, τι φυσικότερον, οι

κή Υφήγησις» αναγράφει στη Γεωγραφία του τις Φυ-

μετά τους Μακεδόνας νέοι κύριοι του τόπου (δηλ. οι

λακές, με γεωγραφικά μήκη και πλάτη, που οι ειδικοί

Λατίνοι) να μετονόμασαν τις Φυλακές στη γλώσσα των

αρχαιολόγοι τις τοποθετούν στο λόφο των Μεσαιωνι-

Servia (Φυλακτήρια)» Άλλωστε δεν είναι λίγα τα παρα-

κων Σερβίων.

δείγματα πόλεων, που αλλάζοντας κύριο, μεταφράζουν

omikron 84 Ιούνιος 08

Η ονομασία των Σερβίων

ταυτόχρονα και το όνομά τους (Εξί-Σου: Ξυνό νερό,

χήν μας πολλά τοπωνύμια εις την γλώσσαν των, όπως

Καραγάτς: Μαυροδένδρι κλπ.)

«Γρατσάνη» από το Γρατιανός, «Καισαρειά» από το

Αν κάποιος δε θα ήθελε να παραδεχθεί ότι οι

Καίσαρ «Βελβενδό» από το «beneventum» που σημαί-

Φυλακές συμπίπτουν με τα Σέρβια, οφείλει να μας

νει Καλόμοιρο ή Καλότυχο, «Σέρβια» από το Φυλακαί.

αποδείξει τι απέγινε τότε η πόλη με το όνομα «Φυ-

Θα αποφύγουμε να καταλήξουμε σε συμπέρασμα,

λακαί». Και δεν πρόκειται για μια ασήμαντη αλλά για

γιατί κινδυνεύουμε να μειώσουμε τη νοημοσύνη του

αξιόλογη πόλη της Μακεδονικής Επαρχίας.

κάθε αναγνώστη και μελετητή.

Ο αείμνηστος δάσκαλος μας δίνει άλλη μια αξιόλο-

Πιστεύουμε ότι είναι εύκολο ο καθένας να τοπο-

γη πληροφορία: «Κατά το 1930, ο πολύ μελετημένος

θετηθεί και να καταλήξει κάπου, αν όχι με απόλυτη σι-

διδάσκαλος εκ Βελβενδού, Αντώνιος Παπαγεωργίου,

γουριά, τουλάχιστον με τις περισσότερες πιθανότητες,

έγραφεν εις το «Λεύκωμα Νομού Κοζάνης» ότι κατά

κρίνοντας και αξιολογώντας τις πληροφορίες και τα

την περίοδον της κατοχής του τόπου μας υπό των Ρω-

σχόλια των Ιστορικών και όσων άλλων ασχολήθηκαν

μαίων (2αι.π.Χ.-4αι.μ.Χ.) ούτοι άφησαν εις την περιο-

με το θέμα.

ΟΒΕΛΙΣΤΗΡΙΟ - ΨΑΡΟΤΑΒΕΡΝΑ Κοίλα Κοζάνης - Τηλ.: 24610 45610

Subaru Subaru Forester IForester Δυναμικό

Η

www.e-tipos.com

τρίτη γενιά του δημοφιλούς στην Ελλάδα Subaru

ίδια ροπή αλλά σε 800 σ.α.λ. χαμηλότερα. Όλα αυτά

είναι εντελώς νέο κι όχι απλή ανανέωση του

με νέο σύστημα εισαγωγής, ξανασχεδιασμένο τούρ-

υπάρχοντος μοντέλου, πιο δυναμικό εξωτερικά και

μπο και ιντερκούλερ.

πιο ευρύχωρο εσωτερικά, αδυνάτισε ο 2λιτρος κινη-

Η πίσω ανάρτηση τώρα είναι με δύο ψαλίδια και

τήρας κι από 160 ίππους έπεσε στους 150 για λιγότερα

τέσσερις συνδέσμους για κάθε τροχό, στηρίζεται δε

και καθαρότερα καυσαέρια.

σε υποπλαίσιο, αντικαθιστώντας τη διάταξη με γόνατα

Το νέο Forester δεν μοιάζει πια με ένα υπερυψωμένο στέισιον βάγκον όπως οι δύο πρώτες γενιές του. Τώρα, εκτός του ότι είναι αυθεντικό τζιπ, το δείχνει κιόλας. Είναι πιο όμορφο αλλά και πιο δυναμικό τόσο εμπρός όσο και στο πλάι, όταν το απερχόμενο μοντέλο ήταν απρόσωπο. Οι φανατικοί θα παρατηρήσουν ότι, για πρώτη φορά σε Forester, τα παράθυρα διαθέτουν πλαίσιο και οι πόρτες ανοίγουν περισσότερο ευκολότερη είσοδο/έξοδο των επιβατών. Βασίζεται σε καινούργιο πλαίσιο, κάτι που μαρτυρούν και οι σημαντικά μεγαλύτερες διαστάσεις του, χωρίς όμως να είναι το μεγαλύτερο σε μήκος . Τώρα, αυξήθηκε στα 4,56 μ (από 4,485), το πλάτος στο 1,78 μ (από 1,735), το ύψος στο 1,70 μ (από 1,585) και το μεταξόνιο στα 2,615 μ (από 2,525). Εκτός από αύξηση των εσωτερικών χώρων, το νέο πλαίσιο εξασφαλίζει και καλύτερη προστασία σε περίπτωση ατυχήματος. Οι κινητήρες (πάντα 4κύλινδροι μπόξερ) είναι πιο ελαστικοί και οικονομικοί. Ο 2λιτρος αποδίδει 150 ίππους στις 6.000 σ.α.λ. και 20 χγμ ροπής στις 3.200 σ.α.λ., όπως ακριβώς και στο νέο Impreza. Οι αλλαγές βελτιώνουν την απόκριση στις χαμηλές και μεσαίες στροφές, για ευκολία στις καθημερινές μετακινήσεις.

O 2,5λιτρος τούρμπο δεν έχει υποστεί ριζικές αλλαγές: και παραμένει στους 230 ίππους στις 5.600 σ.α.λ. με 32,6 χγμ/2.800 σ.α.λ., δηλαδή αποδίδει την

Μακ Φέρσον του περασμένου μοντέλου. Έτσι, βελτιώ βελτιώνεται η ποιότητα κύλισης σε άσφαλτο και χώμα, μειώ μειώνεται ο θόρυβος, αλλά αυξάνεται ο χώρος που κατα καταλαμβάνει, αν και η εταιρία υποστηρίζει το αντίθετο. Πάντως, το πορτ μπαγκάζ χωράει 450 λ από 387. Το νέο Forester είναι από τα ελάχιστα ελαφρά τετρατύπου τζιπ με αργό βήμα και μόνιμη τετρα κίνηση (κεντρικό διαφορικό μοιράζει τη ροπή 50-/50 στους εμπρός και πίσω σπιτροχούς). Αν κάποιος τροχός σπι νάρει, τότε θα μεταφερθεί ροπή στους τροχούς με την περισσότερη πρόσφυση μέχρι να επανέλθει η πρόσφυση σε όλους. Όλες οι εκδόσεις διαθέτουν σύστημα ελέγχου πρόσφυσης και ευστάθειας (VDC). Ο κινητήρας είναι ακόμη χαμηλότερα τοποθετημένος για μείωση του κέντρου βάρους και καλύτερη οδική συμπεριφορά, το τιμόνι είναι πιο γρήγορο. Με 22,6 εκ (από 20,5) έχει τη μεγαλύτερη απόσταση από το έδαφος στην κατηγορία του. Το μηχανικό 5τάχυτο κιβώτιο έχει βελτιωθεί σε αίσθηση, το δε αυτόματο δίνει τη δυνατότητα στον οδηγό να αλλάζει και μόνος του ταχύτητες, όπως στο Tribeca. Επίσης, υπάρχει υποβοήθηση εκκίνησης σε ανηφόρα που δεν επιτρέπει στο αυτοκίνητο να κυλήσει προς τα πίσω. Στα συστήματα ασφαλείας έχει προστεθεί αισθητήρας που ανιχνεύει τυχόν τάση ανατροπής του αυτοκινήτου, ενεργοποιώντας τους προεντατήρες των ζωνών ασφαλείας και τους αερόσακους οροφής. Στα αυτόματα Forester ο κινητήρας παίρνει εμπρός με τηλεχειρισμό και όλες οι εκδόσεις έχουν διπλά αμορτισέρ στο καπό, αντί για βέργα στήριξης. Εκτός από τις αυξημένες διαστάσεις, ειδικά για το κεφάλι, η καμπίνα του νέου Forester έχει νέα υλικά και σχεδίαση. Η γραμμή του ταμπλό θυμίζει έντονα το εσωτερικό του Tribeca, αν και αυτή είναι η μόνη ομοιότητα μεταξύ των δύο μοντέλων. Το εσωτερικό του Forester είναι καλοφτιαγμένο και πάρα πολύ πρακτικό, χάρη στην πληθώρα θηκών για αντικείμενα. Οι χώροι για τους επιβάτες είναι βελτιωμένοι και επιπλέον το μεσαίο (μικρότερο σε διαστάσεις κάθισμα) μπορεί να γίνει υποβραχιόνιο και τραπεζάκι για τους ακριανούς επιβάτες.

ΝΕΑ ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΚΗ ΔΟΥΛΕΙΑ

«Γλυκό μεθύσι…» μας υπόσχεται ο Μάκης Σεβίλογλου της Δέσποινας Αμαραντίδου

omikron 88 Ιούνιος 08

omikron magazine

Μ

άκης Σεβίλογλου, ο τραγουδοποιός που έχει συντροφεύσει με τις νότες του πολλά από τα βράδια μας, ο στιχουργός και συνθέτης που… μας βρήκε ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της

Δυτικής Μακεδονίας, ο καλλιτέχνης που έχει εμπνεύσει μεγάλους ερμηνευτές της χώρας μας και συνεχίζει να αποτελεί τη σταθερή αξία στα μουσικά δρώμενα, μας επιφυλάσσει ακόμη μια ευχάριστη έκπληξη. Μετά την επιτυχημένη συνεργασία του με την Χάρις Αλεξίου στον τελευταίο της δίσκο, «βύσσινο και νεράτζι», τη σκυτάλη παίρνει η προσωπική του πλέον δισκογραφική δουλειά που υπόσχεται να μας προσφέρει ένα… «γλυκό μεθύσι», όπως άλλωστε τιτλοφορείται ο δίσκος του. Δημήτρης Μητροπάνος και Χάρις Αλεξίου, συμμετέχουν φιλικά στη νέα παραγωγή. Η Χαρούλα Αλεξίου είναι πλέον από μούσα του και παραγωγός του στη δουλειά αυτή, που αποτελείται από 13 τραγούδια σε μουσική και στίχους του Μάκη Σεβίλογλου, ενώ ένα από τα τραγούδια φέρει την υπογραφή του Δημήτρη Κίτσιου. Η νέα αυτή πρόταση του αγαπημένου παιδιού των καλλιτεχνικών κύκλων της Κοζάνης, θα κυκλοφορήσει από την ESTIA records MINOS EMI στις 15 Σεπτεμβρίου και έπεται η παρουσίασή του στις 24 Σεπτεμβρίου 2008, στον Ιανό. «Ακούω μουσική σχεδόν όλο το 24ωρο, μπορεί να μεθύσω, χωρίς να πιω σταγόνα ακούγοντας κάτι που θα μου αρέσει!!!», εξομολογείται ο καλλιτέχνης, Ο Μάκης Σεβίλογλου γεννήθηκε στη Γερμανία στις 31 Οκτωβρίου του 1967. Γράφει τραγούδια από το 1990. Για πρώτη φορά εμφανίζεται στην Ελληνική δισκογραφία το 2003 με το τραγούδι «Θα μεγαλώνουμε μαζί» ερμηνευμένο από τη Χαρούλα Αλεξίου από το άλμπουμ «Ως την άκρη του ουρανού σου». Το 2006 συνεργάζεται πάλι με τη Χαρούλα υπογράφοντας (μουσική και στίχους) στα μισά τραγούδια του άλμπουμ «Βύσσινο και νεράντζι» (Βάσανα γλυκά δεμένα, Είναι αρρώστια ν’ αγαπώ, Κάτω απ’ το παράθυρό σου, Ήρθα ξανά, Αχ θα μαζέψω δύναμη, Με ξέχασε η αγάπη μου, Είμαι στο μόλο). Έγραψε μουσική για το έργο του Ιάκωβου Καμπανέλη «Η αυλή των θαυμάτων», που ανέβηκε στο θέατρο Προσκήνιο από τη θεατρική ομάδα «Τα παιδία παίζει» τον Οκτώβριο του 2006. Έγραψε την μουσική για δύο ιστορικά ντοκιμαντέρ καθώς και τη μουσική για την παιδική παράσταση «Ο μολυβένιος Στρατιώτης» που σκηνοθέτησε η Κωνσταντίνα Μιχαήλ σε μία παραγωγή της «Κιβωτός». Τον περασμένο χειμώνα έδωσε πολλές παραστάσεις σε διάφορες μουσικές σκηνές σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις της Ελλάδος.

Η Χαρούλα Αλεξίου είναι πλέον από μούσα του και παραγωγός του στη δουλειά αυτή, που αποτελείται από 13 τραγούδια σε μουσική και στίχους του Μάκη Σεβίλογλου, ενώ ένα από τα τραγούδια φέρει την υπογραφή του Δημήτρη Κίτσιου.

Μάκης Σεβίλογλου

Εσωτερική ανάγκη χαρακτηρίζει ο ίδιος την ενασχόλησή του με τη μουσική. Τα τραγούδια και οι στίχοι που ο Μάκης γράφει συνήθως απορρέουν από την ίδια τη μελωδία και το στίχο του τραγουδιού, που πρώτος απ’ όλους σιγοτραγουδά! Όπως παραδέχεται όμως η προσωπική έμπνευσή του αυτή συμβαίνει και να νικηθεί συχνά από τον τραγουδιστή ή τον μουσικό που θα το ερμηνεύσει και αυτό πάντα, όπως ο ίδιος θεωρεί «κάνει καλύτερο το τραγούδι...». Και, μπορεί ο Μάκης Σεβίλογλου να έχει συνεργαστεί με τα κορυφαία ονόματα του Ελληνικού τραγουδιού, όμως και η σχέση του με τους ντόπιους μουσικούς είναι πολύ καλή. Μάλιστα, όπως μας λέει δεν είναι λίγοι εκείνοι που συμμετέχουν στην καινούρια δισκογραφική του δουλειά: «Πιστεύω ότι η πόλη έχει δώσει πολλά αξιόλογα ονόματα στο χώρο της μουσικής και επίσης είναι ένα μεγάλο φυτώριο....». Και μιας περί συνεργασιών ο λόγος, ξεχωριστή θέση στο… μουσικό βιογραφικό του τραγουδοποιού, συνθέτη, στιχουργού, ευαίσθητου ερμηνευτή… Μάκη, έχει –τι άλλο- η συνεργασία του με την καταξιωμένη Χαρούλα Αλεξίου. «Η συνεργασία με τη Χαρούλα ξεκίνησε το 2002, και ήταν η αφορμή για να φτάσουμε το 2003 στο album ‘’ως την άκρη του ουρανού σου», όπου συμμετέχω με 1 τραγούδι, το «θα μεγαλώνουμε μαζί’’. Από κει και μετά, ξεκινά μία φιλία που οδηγεί και σε μία επόμενη συνεργασία το 2006 το ‘’Βύσινο και νεράντζι’’, όπου συμμετέχω με δικά μου τραγούδια, στίχους και μουσικές...». Φυσικά, ο Μάκης Σεβίλογλου δεν θα αφήσει παραπονεμένους και τους ανθρώπους της περιοχής, καθώς δηλώνει ανοιχτός σε κάθε πρόσκληση και με ευχαρίστηση θα «‘ναι πάντα εδώ» για να χαρίσει μουσικές βραδιές στον κόσμο που αγάπησε, στον κόσμο που εδώ και χρόνια τον στηρίζει σε κάθε του βήμα…

omikron 90 Ιούνιος 08

Μάκης omikronΣεβίλογλου magazine

Η τέχνη του ψηφιδωτού στις καλλιτεχνικές αναζητήσεις του Τόλη Σιαραμπή της Δέσποινας Αμαραντίδου

Η

αναζήτησή του μέσα σε διάφορες μορφές τέχνης ξεκινάει στα χρόνια του δημοτικού όπου ξεκινάει μαθήματα μουσικής και επιλέγει για μουσικό όργανο το μπουζούκι. Αργότερα συμμετέχει σε διάφορες ερασιτεχνικές ομάδες της περιοχής πρωταγωνιστώντας σε θεατρικές παραστάσεις όπως είναι οι Οχληροί, το Θεατροδρόμιο, στο θεατρικό τμήμα του Πολιτιστικού Συλλόγου Κρόκου καθώς και σε δυο παραστάσεις του δΗΠΕΘΕ Κοζάνης. Αυτό το διάστημα συμμετέχει στα γυρίσματα της τελευταίας ταινίας του Παντελή βούλγαρη με τίτλο «ψυχή βαθιά». Παράλληλα κάνει μαθήματα υποκριτικής αυτοσχεδιασμού και τραγουδιού. Συμμετέχει στο ντοκιμαντέρ «Ελίμεια γη» το οποίο παίρνει μέρος στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Όσον αφορά στο τραγούδι δίνει το παρόν με διάφορα μουσικά σχήματα της περιοχής δίνοντας συναυλίες στην ευρύτερη περιοχή, ενώ έχει συμμετοχή και στη δισκογραφική δουλειά του Μιχάλη Χανιώτη με τον τίτλο «Πάντα υπάρχει κάτι» όπου ερμηνεύει ένα τραγούδι.

Η ενασχόληση και η πρώτη επαφή του καλλιτέχνη με το ψηφιδωτό Η σχέση του με το σχέδιο ξεκινάει στο Γυμνάσιο όπου και ξεκινά μαθήματα σχεδίου. Αργότερα προκύπτει το ψηφιδωτό, αυτοδίδακτος πειραματιζόμενος στην αρχή δημιουργεί 25 περίπου έργα με θέματα από την φύση, το ζωικό βασίλειο, θέματα από την μυθολογία τα οποία και εκθέτει στην Κοζάνη στην Μύκονο και στα Κοίλα στην Εμποροβιοτεχνική έκθεση. Η ανάγκη για την εξέλιξη της τέχνης τον οδηγούν στην Αθήνα όπου μαθητευόμενος εργάζεται για 3 χρόνια με τον διακεκριμένο ψηφιδογράφο φανούριο Μαυρίδη και μετέχει στη λειτουργική τέχνη του ψηφιδωτού. Εργάζεται μαζί του στον ναό του Αγίου νεκταρίου Αιγίνης για την κατασκευή ενός εκ των μεγαλύτερων έργων ψηφιδωτού που έχουν γίνει στην Ελλάδα μέχρι σήμερα. Ο Απόστολος Σιαραμπής ασχολείται με την τέχνη του ψηφιδωτού από το 1999 ενώ τα έργα του άρχισαν να πρωτοεμφανίζονται σε εκθέσεις τρία χρόνια αργότερα. Τα ψηφιδωτά του προδίδουν μία μοντέρνα εκφραστικότητα ενώ παράλληλα ενσωματώνουν στοιχεία του παρελθόντος. Το βέβαιο είναι ότι οι προτάomikron 92 Ιούνιος 08

Τόλης Σιαραμπής σεις του κερδίζουν το ενδιαφέρον του κόσμου ενώ παράλληλα εξάπτουν την φαντασία. Τον γνωρίσαμε μέσα από τις εκθέσεις ψηφιδωτών, όπου κατέθετε με ταλέντο και με ξεχωριστή δυναμική όλες εκείνες τις δημιουργίες που κατασκεύασε με περίσσια αγάπη παρουσιάζοντας με αυτό τον τρόπο μια ακόμα πτυχή του πολυδιάστατου ταλέντου του, που η φύση απλόχερα του χάρισε.

Το ψηφιδωτό είναι «τέχνη υπομονής» Το ψηφιδωτό, είναι «τέχνη υπομονής», είναι η τέχνη της αιώνιας ζωγραφικής και ζει μέσα στους αιώνες χάρη στα υλικά του. Η τέχνη του ψηφιδωτού απαιτεί μεγάλη ικανότητα και επιδεξιότητα κυρίως στην προετοιμασία του έργου αλλά και στην επιλογή του υλικού και την τοποθέτησή του. Η ψηφίδα είναι η βάση της κατασκευής ενός ψηφιδωτού. Το έργο όμως μέχρι την ολοκλήρωσή του χρειάζεται κόπο και χρόνο, απαραίτητα βέβαια στοιχεία είναι η πείρα και φαντασία, μας εκμυστηρεύεται ο καλλιτέχνης μιλώντας στο «Ο». «Τα θέματα που επιλέγω είναι από διάφορες τεχνοτροπίες και αυτό γιατί θέλω να δοκιμάσω της δυνατότητες του αντικειμένου και των δικών μου ορίων» μας λέει ο Τόλης Σιαραμπής και έτσι πορεύεται στον όμορφο κόσμο των ψηφιδωτών. Το ψηφιδωτό είναι μια μνημειακή τέχνη που μπορεί να υπηρετήσει ελεύθερα το χώρο των εικαστικών όσον αφορά την τεχνοτροπία και τα θέματα, αλλά εκεί που μπορείς να κάνεις θαύματα είναι αποτυπώνοντας τις αμετακίνητες αξίες του χριστιανισμού, εικόνες και παραστάσεις αφηγηματικές που όπως λέει και ο μεγάλος δάσκαλος της αγιογραφίας Φ. Κόντογλου «Κάθε εικόνα είναι θαυματουργή διότι προκαλεί τον σταυρό». «Το ψηφιδωτό είναι μια λειτουργική τέχνη που απαιτεί αυτόν που καταπιάνεται μαζί της να γνωρίσει τα όριά της και απλά να την υπηρετήσεις σημειώνει ο κ. Σιαραμπής. Το ψηφιδωτό είναι θα λέγαμε το «βαρύ πυροβολικό της τέχνης» όπως η μαρμαρογλυπτική που μεταφέρουν πληροφορίες μέσα στους αιώνες διαπαιδαγωγώντας, ψυχαγωγώντας και διδάσκοντας. Είναι μια διαχρονική τέχνη που αφορά σε μεγάλο βαθμό την εποχή μας. Εάν κάνουμε μια μικρή αναδρομή στον χρόνο θα δούμε ότι η τέχνη του ψηφιδωτού έκανε αυτό που σήμερα κάνει ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής στην ανάλυση της εικόνας και τον πολλαπλασιασμό. Όταν δεν ασχολούμαι με την αγιογραφία τα θέματα που επιλέγω είναι προσωπογραφίες, ανθρώπινες μορφές, πουλιά, ζώα αλλά και θέματα από την φύση. Πολλά έργα μου φιλοξενούνται σε σπίτια της περιοχής με θέματα εμπνευσμένα από την μυθολογία, από αρχαίες παραστάσεις που συνήθως επιλέγουν οι ίδιοι και που προτείνουν να κατασκευάσω. Τα τελευταία τρία χρόνια φιλοτεχνώ τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου στην Κοζάνη με την συνεργασία του Πρωτοσύγκελου της Μητρόπολης Σερβίων και Κοζάνης πατέρα Δωρόθεο Χαρτοματσίδη, δημιουργώντας ένα εκπληκτικό μνημείο στην περιοχή».

omikron 93 Ιούνιος 08

Τόλης Σιαραμπής

Το ψηφιδωτό, μια πανάρχαια τεχνική Η τέχνη του ψηφιδωτού απαιτεί μεγάλη ικανότητα και επιδεξιότητα κυρίως στην προετοιμασία του έργου αλλά και στην επιλογή του υλικού και την τοποθέτησή του. «Η φύση είναι κύρια πηγή προμήθειας των πρώτων υλών που χρησιμοποιώ» επισημαίνει ο ψηφιδοθέτης. Για να συμπληρώσει «εισάγω πέτρες και από άλλες χώρες, με αποτέλεσμα η γκάμα των χρωμάτων να είναι πλουσιότερη. Η διαδικασία να μετατρέπεις την άμορφη πέτρα σε μικρές ψηφίδες, σπάζοντας την σταδιακά με το χέρι, και στη συνέχεια να συνθέτεις μορφές, τοπία ή άλλες εικόνες, έχει μια ιδιαίτερη γοητεία». Για να κατασκευαστεί ένα ψηφιδωτό, πρέπει πρώτα να σχεδιαστεί. Ο δημιουργός το σχεδιάζει επάνω σε χαρτί έπειτα στο πανί όπου επιλέγονται τα χρώματα και το έτοιμο ψηφιδωτό μεταφέρεται στον τοίχο (εντοιχίζεται). Το υλικό αποτελείται κυρίως από μάρμαρο, φυσικές πέτρες, χρωματιστό γυαλί και άλλα παρόμοια. Ένα σημαντικό κομμάτι στην κατασκευή ψηφιδωτού έργου είναι η τοποθέτηση των ψηφίδων. Δεν είναι καθόλου τυχαία ή εύκολη υπόθεση. Η κάθε ψηφίδα αφού επιλεγεί με προσοχή ως προς το χρώμα και το μέγεθος της τοποθετείται επάνω στην επιφάνεια. Η σωστή και πετυχημένη τοποθέτηση κάθε ψηφίδας βοηθά να πολλαπλασιάζεται η λάμψη και η πολυχρωμία της επιφάνειας. Άλλο το είδος και η τοποθέτηση ψηφίδων για την ουδέτερη επιφάνεια ή την αναπαράσταση ενός τοπίου ή ενός κτίσματος και άλλο το είδος και η μορφή της ψηφίδας για να αποτυπωθεί η πολυτέλεια της ενδυμασίας ενός αγίου, ενός Θρόνου ή ενός φωτοστεφάνου. «Χρησιμοποιώντας την πανάρχαια αυτή τεχνική αισθάνομαι ότι συντελώ να αναβιώσει ένας παλιός ιδεαλισμός, που στις μέρες μας χάνεται. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει και πάλι μια στροφή προς το ψηφιδωτό. Κατά κύριο λόγο οι εκκλησίες επιλέγουν ψηφιδωτά για την κύρια είσοδο ή για το δάπεδο. Ωστόσο το ψηφιδωτό είναι στενά συνδεδεμένο με το χριστιανισμό και θα έπρεπε να συνεχίσει να κοσμεί τους ναούς, δίνοντας αυτή την αίσθηση της λαμπρότητας αλλά και συνάμα της λιτότητας».

Η τέχνη του ψηφιδωτού είναι ενδιαφέρουσα και συναρπαστική Εμπνέεται για τα σχέδιά του από τη μητέρα φύση και από προσωπικά του βιώματα στην ύπαιθρο. Έτσι, δημιουργεί με γήινα υλικά, χρησιμοποιώντας συγχρόνως δημιουργικά το χρώμα. Ασχολείται με το κάθε έργο, από την κοπή των ψηφίδων και το στρώσιμό τους, μέχρι τη συγκόλληση μεταξύ τους. Θεωρεί την τέχνη του ψηφιδωτού ενδιαφέρουσα και συναρπαστική. «Είναι μία τέχνη που σε συνεπαίρνει και όσο περισσότερο ασχολείσαι, τόσο πιο πλούσια σου φαίνεται». Με τις πρωτότυπες κατασκευές, δημιουργεί αντικείμενα εσωτερικού χώρου, που είναι ταυτόχρονα διακοσμητικά και χρηστικά δίνοντας νέες προεκτάσεις στο χώρο. Εν κατακλείδι, ο Τόλης Σιαραμπής εμφανίζεται ως έμφυτη καλλιτεχνική φύση και μας δηλώνει «αισθάνομαι τυχερός που η ενεργητικότητά μου διοχετεύεται και στην μουσική εξισορροπώντας με την εξωστρέφειά της την εσωστρέφεια και την αυστηρότητα του ψηφιδωτού». omikron 94 Ιούνιος 08

omikron magazine

Γυναίκες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟ...ΣΠΙΤΙ Του Σωκράτη Μουτίδη

ητέρα δυο παιδιών η δήμαρχος Μουρικίου

Μ

ήταν ακόμη πιο εύκολα αν η χώρα μας είχε ανα-

Παρασκευή Βρυζίδου, εξελέγη για δεύτερη

πτύξει κοινωνικές δομές, οι οποίες θα βοηθούσαν

φορά δήμαρχος με πολύ υψηλό ποσοστό. Σύμφω-

τη γυναίκα στον επαγγελματικό στίβο: « η γυναίκα

να με την ίδια, ο συνδυασμός οικογένεια και αυτο-

στη χώρα μας έτσι όπως είναι τα πράγματα, πρέπει

διοίκηση δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, ειδι-

να αφιερώνει πολύ χρόνο στο σπίτι. Αυτό την κάνει

κά όταν είσαι γυναίκα.

αυτόματα, λιγότερο αξιόπιστη από τον άνδρα και ο

«Δεν μπορώ να πω πως τα καταφέρνω όλα. Εί-

πολίτης όταν ψηφίζει, θεωρεί πως πιθανότατα να

ναι φυσιολογικό να υπάρχουν κενά, καλύπτονται

μην μπορέσει να ανταποκριθεί στα αυξημένα καθή-

όμως με μεγάλη προσπάθεια και θέληση για δου-

κοντα της δημάρχου. Πιθανότατα αυτός και να εί-

λειά. Γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια από πλευράς

ναι ο λόγος που δεν εκλέγονται πολλές γυναίκες».

των γυναικών στην αυτοδιοίκηση να «προλάβουν»

Μιλώντας για το μέτρο της ποσόστωσης των γυ-

τα πάντα. Τα καταφέρνουμε όμως και πιστεύω

ναικών στα ψηφοδέλτια, η δήμαρχος του γεωργι-

πολύ καλά». Η κ. Βρυζίδου, θεώρησε φυσιολο-

κού αυτού δήμου στο νομό Κοζάνης, το χαρακτη-

γική την αμφισβήτηση του κόσμου στο πρόσωπό

ρίζει χρήσιμο δεδομένου ότι οι γυναίκες «έχουν

της, όταν συμμετείχε για πρώτη φορά στις εκλογές.

τα δική τους διαφορετική άποψη και σκέψη για τα

Μπορεί η κοινωνία να μην ήταν ανδροκρατούμενη,

πράγματα» η οποία οδηγεί σε ένα σφαιρικό αποτέ-

αλλά η αντίληψη πως μια γυναίκα δεν θα τα κατά-

λεσμα. Άλλωστε όπως λέει, αυτό φαίνεται από τη

φερνε να διοικήσει ένα δήμο υπήρχε. Όπως λέει

αυξημένη συμμετοχή των γυναικών στα κοινά και

η ίδια χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια από μέρους

από τις θέσεις που κατέχουν στην αυτοδιοίκηση

της να κερδίσει την εμπιστοσύνη του κόσμου και να

μετά την εκλογή τους: «Νομίζω πως όταν καταφέρ-

αποδείξει πως θα σταθεί δίπλα του στα προβλήμα-

νει να εκλεγεί μια γυναίκα, υπερβάλλει εαυτόν και

τά του. Αυτό δεν άργησε να φανεί και ήδη το πρώ-

αυτό αναγνωρίζεται από όλους».

το διάστημα μετά την εκλογή της άρχισε η πλήρης αποδοχή της κοινωνίας στη γυναίκα δήμαρχο.

Την ίδια άποψη έχει για το θέμα και η δήμαρχος Ακριτών στο νομό Καστοριάς Καλλιόπη

Η δήμαρχος Μουρικίου, μιλώντας στο «Ο»,

Πουρσανίδου. Δήμαρχος ενός ακριτικού δήμου,

πρόσθεσε πως τα πράγματα για τις γυναίκες θα

οι κάτοικοι του οποίου ασχολούνται με τον πρω-

omikron 96 Ιούνιος 08

Γυναίκες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

τογενή τομέα, η κ. Πουρσανίδου τονίζει πως με τα

νίδου. Η οργανωτικότητα και η εργατικότητα των

χαρακτηριστικά που είναι πλασμένη και οπλισμένη

γυναικών, σύμφωνα με την δήμαρχο Ακριτών απο-

η γυναίκα, δίνει καθημερινά τη δική της μάχη και

φέρουν αποτελέσματα σε όλους τους τομείς μιας

μάλιστα αποτελεσματικά σε όλους τους τομείς, «η

και η θέληση τους να καταρρίψουν κάθε αμφισβή-

φύση, η ζωή, κοινωνία, μέχρι πριν λίγα χρόνια,

τηση στο πρόσωπό τους τις κάνει ακόμη πιο δυνα-

δημιούργησε και έστησε μια καθ’ όλα ανδροκρα-

μικές και πεισματάρες, «άλλωστε ως γνωστό, ο χώ-

τούμενη πολιτεία και τοπική αυτοδιοίκηση. Οπότε

ρος της τοπικής αυτοδιοίκησης έχει ανάγκη αφενός

σήμερα στο κατεστημένο αυτό, κλήθηκε η γυναι-

από την πολύ καλή και αληθινή επικοινωνία με τον

κεία παρουσία να επιβληθεί και να επιβάλλει το

πολίτη και τα προβλήματα του και αφετέρου από

δικό της τρόπο λειτουργίας. Κάτι νέο στο χώρο της

έναν σωστό και αποτελεσματικό τρόπο ιεράρχησης

εξουσίας εμφανίζεται και πολύ φυσιολογικά, ως

των αναγκών της ευρύτερης πλέον κοινωνίας που

ένα σημείο, είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτό. Δεν

κινείται, έτσι ώστε με την ανάλογη μεθοδολογία να

είναι εύκολο να έρθει αυτό το «νέο» και να επιβλη-

επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την

θεί», τονίζει η δήμαρχος Ακριτών.

πρόοδο και την ευημερία της».

Η κ. Πουρσανίδου κατέθεσε δημόσια τη δια-

Μιλώντας για τον ρόλο της οικογένειας και των

φωνία της σχετικά με τον όρο «ποσόστωση» των

φιλών στη συμμετοχή της γυναίκας στα κοινά, η

γυναικών στα ψηφοδέλτια, τονίζοντας πως θυμίζει

δήμαρχος Ακριτών τόνισε πως τα θετικά και τα αρ-

αγροτικό όρο. «Σαφέστατα, πιστεύω ότι οι γυναίκες

νητικά της συμμετοχής αυτής εισπράττονται άμεσα

που επιθυμούν σοβαρά να ασχοληθούν με την πολι-

από το οικογενειακό περιβάλλον, «είναι αυτοί που

τική ζωή, δεν περίμεναν και δεν περιμένουν την θέ-

χάρηκαν και έκλαψαν από ικανοποίηση και χαρά

σπιση της υποχρεωτικής συμμετοχής των γυναικών

αλλά και αυτοί που αισθάνονται άμεσα το κενό της

για την συγκρότηση των ψηφοδελτίων στην Τοπική

απουσίας από άλλες καθημερινές στιγμές. Δυστυ-

Αυτοδιοίκηση Α΄ & Β΄ Βαθμού. Αναμφισβήτητα

χώς ίσως αποτελεί το μοναδικό κομμάτι, αυτό της

όμως η υποχρεωτική παρουσία γυναικών στα ψη-

μητέρας κυρίως, που καθιστά τη γυναίκα «αδύνα-

φοδέλτια, ανέδειξε πανελλήνια έναν ικανοποιητικό

μη» στον πολιτικό χώρο, γιατί είναι μέσα της πολύ

αριθμό γυναικών που σήμερα συμμετέχουν σε χώ-

πιο δυνατό».

ρους λήψεις αποφάσεων, δημιουργώντας καλύτερες προϋποθέσεις για την πορεία της γυναικείας παρουσίας και την ανάδειξή της στην πολιτική του τόπου γενικότερα». Η δήμαρχος Ακριτών πρόσθεσε πως από το γεγονός ότι ο αριθμός των εκλεγμένων γυναικών στη δυτική Μακεδονία δεν αυξήθηκε, επιβεβαιώνεται ότι η κοινωνία μας αμφισβητεί ακόμη την γυναικεία παρουσία στον πολιτικό βίο, χωρίς αυτό να σημαίνει όμως ότι η κοινωνία μας είναι ανδροκρατούμενη. «Πρέπει λοιπόν να αποβληθεί κάθε ίχνος αμφισβήτησης και να υπάρξει εμπιστοσύνη στο «νέο» αυτό που υπόσχεται και έχει να δώσει πολλά. Δικαιούται αν μη τι άλλο αυτή την ευκαιρία» τόνισε χαρακτηριστικά η κ. Πουρσαomikron 97 Ιούνιος 08

ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ Σύλλογος ενάντια στις εξαρτήσεις νομού Κοζάνης: «η δύναμη των πολιτών και της κοινωνίας είναι μεγάλη»

του Σωκράτη Μουτίδη

Π

ερισσότεροι από τρεις χιλιάδες ήταν οι πολίτες και τα παιδιά που συγκεντρώθηκαν στις αρχές του χρόνου στην κεντρική πλατεία

της Πτολεμαΐδας και φώναξαν δυνατά «όχι στα ναρκωτικά». Ο θάνατος μιας ανήλικης κοπέλας από ναρκωτικές ουσίες, συγκλόνισε και ταρακούνησε την κοινωνία της πόλης και δραστηριοποίησε φορείς και αυτοδιοίκηση στο να βρουν λύση στο πρόβλημα των ναρκωτικών, το οποίο είχε χτυπήσει την πόρτα τους πολλά χρόνια πριν, αλλά δεν φαντάζονταν ότι θα έρχονταν ποτέ …τόσο κοντά. Ο σύλλογος ενάντια στις εξαρτήσεις νομού Κοζάνης είχε ιδρυθεί όμως έξι μήνες πριν, όταν το ένα μετά το άλλο νέα παιδιά άφηναν την τελευταία τους πνοή σε ένα σκοτεινό σοκάκι ή σε ένα εγκαταλελειμμένο μέρος στην Πτολεμαΐδα. Αυτοί οι θάνατοι χτύπησαν τον κώδωνα του κινδύνου στους ευαισθητοποιημένους πολίτες, οι οποίοι αποφάσισαν να ιδρύσουν ένα σύλλογο με στόχο την δραστηριοποίηση και την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας ενάντια στα ναρκωτικά. Ο γραμματέας του συλλόγου και νεφρολόγος Χρήστος Κατσίνας, ανέφερε πως μόνο το 2007 ο αριθμός των θανάτων από ναρκωτικές ουσίες στην Πτολεμαΐδα ήταν περισσότεροι από δεκαπέντε. Τα επίσημα στοιχεία της αστυνομίας όμως μιλούν μόνο για τέσσερις. «Αν δεν παραδεχθούμε και αναγνωρίσουμε πως υπάρχει πρόβλημα, δεν πρόκειται να γίνει τίποτα» τόνισε ο κ. Κατσίνας, ο οποίος εξεπλάγη όπως λέει με τον αριθμό των χρηστών και των οικογενειών που ζουν με το πρόβλημα των ναρκωτικών στην Πτολεμαΐδα. «Οι γονείς δυστυχώς κρατούν το πρόβλημα μέσα στο σπίτι τους φοβούμενοι την κοινωνική κατακραυγή. Πιστεύω όμως πως αν ζητήσουν βοήθεια, οι πιθανότητες να βρεθεί λύση είναι πολύ περισσότερες» πρόσθεσε ο γραμματέας του συλλόγου ενάντια στις εξαρτήσεις, απευθύνοντας παράλληλα κάλεσμα για ένταξη των οικογενειών αυτών στον σύλλογο, ο οποίος αριθμεί σήμερα περισσότερα από διακόσια μέλη μεταξύ αυτών και ανθρώπων που ζουν το πρόβλημα καθημερινά μέσα στα σπίτια τους και δεν ντρέπονται να το πουν. Η περιφέρεια δυτικής Μακεδονίας είναι η μοναδική περιοχή της χώρας που δεν διαθέτει κέντρο υποστήριξης εξαρτημένων από ναρκωτικές ουσίες ή κέντρο απεξάρτησης. Μετά τον θάνατο της μαθήτριας και την πρωτοφανή για τα δεδομένα της Πτολεμαΐδας κινητοποίηση, ο σύλλογος και οι πολίτες διεκδίκησαν και πίεσαν τους φορείς να omikron 98 Ιούνιος 08

omikron magazine

omikron 99 Ιούνιος 08

Σύλλογος ενάντια στις εξαρτήσεις νομού Κοζάνης

ζητήσουν από την πολιτεία την δημιουργία ενός τέτοιου κέντρου στην περιοχή. Πραγματικά τόσο το νομαρχιακό συμβούλιο Κοζάνης όσο και τα δημοτικά συμβούλια Πτολεμαΐδας και Κοζάνης, ψήφισαν ομόφωνα την σχετική απόφαση, η οποία όμως είναι άγνωστο σήμερα σε ποιο στάδιο βρίσκεται. «Αντιληφθήκαμε πως υπάρχει ένα μεγάλο κενό από πλευράς πολιτείας και της κοινωνίας και σαν ευαισθητοποιημένοι πολίτες έπρεπε να κάνουμε κάτι. Αναδείξαμε το πρόβλημα για να βρεθούν λύσεις και όχι για να προκαλέσουμε κακό στην πόλη και να την στιγματίσουμε στο πανελλήνιο για κάτι που κατηγορηθήκαμε. Αναδείξαμε το πρόβλημα για να βρεθούν λύσεις και φάνηκε ότι λύσεις υπάρχουν αλλά δεν υπάρχει δυστυχώς η πολιτική βούλήση για να προωθηθούν» τονίζει ο κ. Κατσίνας. Η Πτολεμαΐδα δεν «πάσχει» περισσότερο από τις άλλες πόλεις της χώρας από ναρκωτικά. Η δημοσιότητα που δόθηκε εκείνες τις ημέρες του Ιανουαρίου με τον θάνατο της μαθήτριας έστρεψε πολλούς ενάντια στον σύλλογο και σε μέλη του. Ο κ. Κατσίνας εκφράζοντας την προσωπική του άποψη για το θέμα αυτό, τόνισε πως οι κατηγορίες που εξαπολύθηκαν εναντίον μελών του συλλόγου αποτελούν κακοήθειες και ψευτιές. «Αυτό που έγινε δεν είχε σε καμία περίπτωση πολιτικές σκοπιμότητες. Ήταν μια έκρηξη οργής και αγανάκτησης της κοινωνίας για την αδιαφορία που δείχνει η πολιτεία στο μεγάλο αυτό πρόβλημα το οποίο απομακρύνει τα ίδια μας τα παιδιά από την οικογένεια». Ο σύλλογος ενάντια στις εξαρτήσεις νομού Κοζάνης, απέκτησε πρόσφατα και μετά από πολύ κόπο τα δικά του γραφεία στην Πτολεμαΐδα. Από το γραφείο αυτό στην οδό Κομνηνών 6, έχουν περάσει μέχρι σήμερα πολλοί χρήστες ναρκωτικών και συγγενικά τους πρόσωπα τα οποία ζητούν πληροφορίες για το πώς μπορούν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τα ναρκωτικά. δεν είναι λίγοι άλλωστε αυτοί που μετακινούνται καθημερινά από τη δυτική Μακεδονία στη Λάρισα ή τη Θεσσαλονίκη και επισκέπτονται εκεί μονάδες απεξάρτησης και οργανωμένα συμβουλευτικά κέντρα. Ο σύλλογος ζητά από τους τοπικούς φορείς να πιέσουν την πολιτεία να δημιουργήσει ένα κέντρο απεξάρτησης στην περιοχή και ένα κέντρο υποστήριξης γονέων εξαρτημένων ατόμων, προκειμένου να καταπολεμηθεί το πρόβλημα. Όπως άλλωστε αναφέρει ο κ. Κατσίνας, «η δύναμη των πολιτών είναι μεγάλη και μπορεί αν εκμεταλλευθεί σωστά να δώσουν λύσεις σε προβλήματα που μας απασχολούν»

Πληροφορίες για τον σύλλογο ενάντια στις εξαρτήσεις νομού Κοζάνης θα βρείτε: Κομνηνών 4 - Πτολεμαΐδα Τηλ.: 24630 82231

omikron 100 Ιούνιος 08

omikron magazine

Φαινόμενο Θερμοκηπίου

Τ

α κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν δεσμευθεί να μειώσουν τις εκπομπές διο-

ξειδίου του άνθρακα κατά 20% μέχρι το 2020,

προκειμένου να συμβάλουν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. oι εκπομπές σε αρκετούς τομείς, όπως η μεταλλουργία ή η χαρτοβιομηχανία, καλύπτονται από το κοινοτικό Σύστημα Εμπορίας δικαιωμάτων Εκπομπών. tι γίνεται όμως με τους υπόλοιπους τομείς, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν το ήμισυ των εκπομπών της ΕΕ; H έκθεση της Satu Hassi συνιστά αλληλεγγύη. Πέρα από τις ΗΠΑ, οι περισσότερες βιομη-

27 κράτη μέλη μειώνουν τις εκπομπές… ανεπαρκώς! www.europarl.europa.eu

χανικές χώρες χανικές χώρες αναγνωρίζουν σήμερα ότι προκειμένου να περιοριστεί η υπερθέρμανση του κειμένου πλανήτη πλανήτη στους 2 βαθμούς θα πρέπει όλες τους να μειώσουν να μειώσουν τις εκπομπές αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου από 25 λουν στο έως έως και και 40 % μέχρι το 2020. Είναι όμως κάτι τέτοιο εφικτό; ναι λέει η έκθεση της Satu Hassi τέτοιο εφικτό; (μέλος της oμάδας των Πρασίνων/Ευρωπαϊκής (μέλος της Ελεύθερης Συμμαχίας), με την προϋπόθεση Ελεύθερης όμως ότι θα θέσουν τα κράτη αυτά δεσμευτιόμως ότι κούς και φιλόδοξους στόχους. κούς και

Zητείται φιλοδοξία Τον περασμένο Ιανουάριο η Ευρωπαϊκή Τον Επιτροπή πρότεινε να καθοριστεί ως συνολιΕπιτροπή κός στόχος κός στόχος για τη μείωση των εκπομπών των αερίων αερίων που που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου θερμοκηπίου ένα ποσοστό ύψους 20% μέχρι το το 2020 2020 για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ποσοστό που μπορεί να φτάσει και το 30% αν επιτευχθεί που μπορεί διεθνής συμφωνία για τη μετά-Κιότο εποχή). aυτό το 20% όμως "δεν είναι αρκετό για να περιορισθεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 2 βαθμούς" εξηγεί η Satu Hassi, εισηγήτρια έκθεσης σχετικά με τις προσπάθειες που θα πρέπει να καταβάλουν τα κράτη μέλη προκειμένου να μειώσουν τις εκπομπές. Σύμ-

omikron 102 Ιούνιος 08

Φαινόμενο Θερμοκηπίου

φωνα με τη Φιλανδή ευρωβουλευτή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θα πρέπει επουδενί να ελαττώσει το ποσοστό της μακροπρόθεσμης μείωσης των εκπομπών (30%) ούτε να θέσει ως όρο την επίτευξη διεθνούς συμφωνίας. Kατά τη γνώμη της, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να ορίσει ως μακροπρόθεσμο στόχο τη μείωση των εκπομπών σε ποσοστό 80% μέχρι το 2050!

H μείωση των εκπομπών είναι υπόθεση όλων μας "Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να αυξάνουμε τις εκπομπές μας εδώ (στην Ευρώπη) αντισταθμίζοντας τη μείωση αλλού", λέει η Satu Hassi: "Oι εκπομπές πρέπει να μειωθούν και να περιοριστούν παντού!". Πιο φιλόδοξοι στόχοι άλλωστε θα επιτρέψουν κατά τη γνώμη της την ανάπτυξη τεχνολογιών πιο φιλικών προς το περιβάλλον. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι βιομηχανικές χώρες δεν έχουν ευθύνες απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο: οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα μπορέσουν να μειώσουν τις εκπομπές τους κατά ένα ποσοστό 15-30% παρά μόνο "αν λάβουν βοήθεια από εμάς" σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες. Γι'αυτό και η κα Hassi προτείνει μια συμπληρωματική βοήθεια για τις τρίτες χώρες, προκειμένου να ενθαρρυνθούν αυτές έτσι ώστε να καταβάλουν περεταίρω προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών.

Mείωση ανάλογα με το AΕΠ της κάθε χώρας Προς το παρόν δεν είναι λίγοι οι τομείς τους οποίους διέπει το κοινοτικό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (βλ. σχετικό άρθρο μέσω του τρίτου συνδέσμου). Η αεροπορία είναι μόνο ένας από τους τομείς που προστέθηκαν πρόσφατα. Tι γίνεται όμως με τους τομείς που δεν καλύπτονται από το σύστημα; Για τη Satu Hassi, όλες οι εκπομπές θα πρέπει να μειωθούν, συμπεριλαμβανομένων και των εκπομπών που οφείλονται στις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές. Σύμφωνα με την Φιλανδή πολιτικό, η μείωση των εκπομπών κάθε χώρας θα πρέπει να γίνεται ανάλογα με το omikron 103 Ιούνιος 08

Φαινόμενο Θερμοκηπίου

κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό προϊόν (ΑΕΠ) της.

νουν αντίθετα να τεθεί ένας ομοιόμορφος στόχος για

Θα πρέπει δηλαδή να ισχύει η αρχή της αλληλεγγύης,

τη μείωση, ύψους 18% σε σχέση με τα ποσοστά του

στα πλαίσια της οποίας οι πλουσιότερες χώρες θα πρέ-

1990. "Η πρόταση της Oυγγαρίας θα επιτρέψει στα πιο

πει να μειώσουν τις εκπομπές τους, ενώ οι φτωχότερες

πρόσφατα κράτη μέλη της Ένωσης να αυξήσουν ση-

χώρες θα μπορούν να τις αυξήσουν -προκειμένου να

μαντικά τις εκπομπές τους σε σύγκριση με τα επίπεδα

μη αναχαιτιστεί η ανάπτυξή τους.

του 2005, κάτι που δεν έχει νόημα" σύμφωνα με την

Tελική συμφωνία πριν από το 2009

Satu Hassi.

Nα σημειωθεί ότι η έκθεσή της θα τεθεί σε ψηφοφορία τον Οκτώβριο στην κοινοβουλευτική επιτροπή

Ως σημείο αναφοράς θα είναι το 2005, γεγονός με

Περιβάλλοντος και τον Δεκέμβριο στην ολομέλεια.

το οποίο δεν συμφωνούν ορισμένες χώρες (Bουλγα-

Είναι μέρος της δέσμης μέτρων κατά της κλιματικής

ρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία και Σλοβα-

αλλαγής, που η γαλλική προεδρία επιθυμεί να ολοκλη-

κία) και κυρίως η Oυγγαρία. Oι χώρες αυτές προτεί-

ρώσει πριν από το τέλος του έτους

omikron 104 Ιούνιος 08

Ευ Ζην

omikron magazine

1o χλµ. Πτολεµαΐδας - Κοζάνης 50200 - Πτολεµαΐδα τηλ.: 24630.55460 www.ey-zein.com

Το περιβάλλον ως Ανάμνηση

Ε

ίναι φορές που η σκέψη προσπαθεί να μιμηθεί τα τριαντάφυλλα στον τρόπο που αυτά επεξεργάζονται την κο-

πριά και βγάζουν από την κακοσμία της ευωδιά κι από τη σκοτεινότητά της αρίφνητα χρώματα φωτός. Καθαρή ματαιοπονία. Στον άνθρωπο δε δόθηκε το χάρισμα αυτό της μεταμόρφωσης των καταστάσεων. Τον άμοιρο! Πώς να βγάλει από το φόνο ζωή; Και τη ζωή, καθώς υποστηρίζουν οι νοήμονες αυτού του κόσμου, την κυβερνά ο θάνατος. Ο φόνος που έχει στη διάθεσή του βόμβες διασποράς κατά προσωπικού, άρματα μάχης, θηριώδη αεροσκάφη, όπλα πυρηνικά. Και μέσα σ’ αυτόν τον χαλασμό της Οσετίας, της Βαγδάτης, της Καμπούλ, της Βηρυτού και του Θιβέτ, σκέψη στρέφεται στα τριαντάφυλλα. Στον τρόπο που ευωδιάζουν και προσπαθούν με ένα αγκάθι να προστατέψουνε την ομορφιά τους. Τουλάχιστο αυτό να καταλαβαίναμε. Ότι η ομορφιά του κόσμου χρειάζεται προστασία. Τίποτα, τίποτα. Τίποτα δεν καταλαβαίνουμε. Μας πήρε σβάρνα η ασχήμια. Πρώτα με τους φόνους. Μετά με τις αρρώστιες. Και τελευταία με τη φτώχια. Η πείνα σκύλ’ υιός εν, λέμε εμείς οι Πόντιοι. Δάκ; Παρ’ όλα αυτά η σκέψη –πείσμα να δεις– επιμένει: Το καλό μπορεί ακόμα να συμβεί. (Γέλια στο ακροατήριο). Η σκέψη επιμένει. Δεν την επηρεάζουν οι γέλωτες. Μήτε οι ειρωνείες των ρεαλιστών την ενοχλούνε. omikron 106 Ιούνιος 08

«Η ανθρωπιά και η βαρβαρότητα είναι όμορφες περιοχές μέσα στην ψυχή του ανθρώπου»

Το περιβάλλον ως Ανάμνηση

Δεν είναι δα για πέταμα οι αυταπάτες. Μήτε η μελέτη των ματαιοτήτων. Αφού μοιάζουν με αντίσταση στις επιδρομές του ανεπιθύμητου, αυτές που αφειδώς παράγει η πραγματικότητα και τα δελτία των ειδήσεων διαχέουν σε όλο τον πλανήτη. Άντε καλά. Η φυγή δεν είναι λύση ούτε η ανάμνηση τρόπος αντιμετώπισης των κρίσεων. Σφαδάζει η λογική. Ε, και; Πήρε μαζί του ο Άβελ τα αγαθά γονίδια του ανθρώπου, την ώρα που τον σκότωσε ο αδελφός του ο Κάιν κι έκτοτε, αιώνες πολλούς, τα φονικά γονίδια του Κάιν διαιωνίζουν οι απόγονοί του. Αυτά των καταστροφών και των θανάτων. Και όπως έλεγε ο Καθηγητής Γιάννης Ταϊγαννίδης σε ομιλία του για το Περιβάλλον, «Η ανθρωπιά και η βαρβαρότητα είναι ό μ ο ρ φ ε ς περιοχές μέσα στην ψυχή του ανθρώπου». Και για να βρει τη διαφορά –αν υπάρχει– ανάμεσα σ’ αυτές τις όμορφες περιοχές, η συνείδηση του ανθρώπου, την ανάμνηση θέτει σε λειτουργία. Δε χάνει τον καιρό της η ανάμνηση! Ευθύς σκεπάζει τα ορυχεία. κατεδαφίζει τις καμινάδες. ρίχνει κάτω τις κεραίες που η Τεχνολογία ύψωσε ακριβώς δίπλα στα ξωκκλήσια των λόφων. εμπλουτίζει τις παλιές ανάβρες με τα κρύα καθαρά νερά που μια φορά κι έναν καιρό, ολοχρονίς, ανάβλυζαν. χλοΐζει τα βοσκοτόπια. στις άκρες των χωραφιών φυτεύει τα

Τίποτα δεν καταλαβαίνουμε. Μας πήρε σβάρνα η ασχήμια. Πρώτα με τους φόνους. Μετά με τις αρρώστιες. Και τελευταία με τη φτώχια...

δέντρα των μεσημεριανών αναπαμών. φέρνει πίσω τα νερά του Σαρί Γκιολ. επουλώνει τα βάραθρα των λατομείων. διώχνει τους γίγαντες που μέρα – νύχτα θειαφίζουν κιτρινόσκονη στους κάμπους. αποκαθιστά τη λευκότητα του χιονιού. καλεί να πνεύσουν εκείνοι οι βόρειοι άνεμοι οι ζωογόνοι. γεμίζει τον Σουλού με καραβίδες. καλεί τους πελαργούς να επιστρέψουν, μόνο και μόνο για κείνη την εικόνα της επανόδου τους από τα λειβάδια στις φωλιές τους. γεμίζει τον φθινοπωρινό ουρανό με τους σχηματισμούς των διαβατάρικων πουλιών. στήνει τον Ήλιο στην κορυφή του Γκιοζ Τεπέ ίσαμε που η ανθρωπιά να νικήσει τη βαρβαρότητα. Κ.Ε. Ζουρουφίδης.

omikron 107 Ιούνιος 08

Άτομα με αναπηρία και ΜΜΕ: Ξέρουμε για τι μιλάμε; Της Ιωάννας Κωσταρέλλα✳

Τ

α άτομα με αναπηρία αποτελούν σήμερα τη με-

Ένας από τους πλέον επιφανείς συγγραφείς, ακτιβι-

γαλύτερη μειονότητα που υπάρχει στον πλανήτη

στής και άτομο με αναπηρία ο Paul Hunt έγραφε πριν

μας, γύρω στα 600 εκ. άτομα, 150 από τα οποία είναι

από 30 χρόνια «είμαστε κουρασμένοι να είμαστε στα-

παιδιά. Κι όμως, σπάνια εμφανίζονται στα μέσα μαζικής

τιστικές, υποθέσεις, αλλά και γενναία παραδείγματα για

ενημέρωσης, κι όταν κάτι τέτοιο γίνεται, το άτομο με

τον κόσμο».

αναπηρία εμφανίζεται μόνο για να μιλήσει για τα προβλήματα που καθημερινά συναντάει γύρω του.

Η παραπάνω διαπίστωση συμπυκνώνει το μεγαλύτερο, ίσως, ζήτημα που αφορά τη σχέση ατόμων με ανα-

Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια γίνεται προ-

πηρία και media. Και αυτό είναι η αναπαραγωγή στερε-

σπάθεια για να ανοίξει αυτός ο διάλογος με τρόπο ου-

οτύπων που θέλουν τα άτομα με αναπηρία να έχουν

σιαστικό. Ήδη, για τρίτη συνεχή χρονιά διοργανώθηκε

συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, τα οποία βασίζονται σε

φέτος το συνέδριο «Άτομα με αναπηρία και ΜΜΕ»

προλήψεις, μύθους και πεποιθήσεις από λιγότερο φω-

από τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνί-

τισμένες εποχές.

ας, ενώ στην Κοζάνη στις αρχές του Ιουνίου έγινε ημε-

βιβλία, φιλμ, εφημερίδες και τηλεόραση απεικονί-

ρίδα για το ίδιο θέμα με τη συμμετοχή εκπροσώπων

ζουν τα άτομα με αναπηρία με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.

του αναπηρικού κινήματος και λειτουργών των τοπικών

Ως αξιοπερίεργα όντα, τα οποία χρειάζονται διακριτική

μέσων μαζικής ενημέρωσης.

μεταχείριση.

Πως μπορεί, λοιπόν, να βελτιωθεί η σχέση μέσων

Πολλές φορές η διακριτική μεταχείριση, είτε θετι-

ενημέρωσης και ατόμων με αναπηρία και σε ποιο πλαί-

κή, είτε αρνητική σηματοδοτεί μια διαφορετικότητα, η

σιο; Καταρχήν μέσω της εκπαίδευσης των λειτουργών

οποία οξύνει τις ανισότητες.

των μέσων ενημέρωσης, οι οποίοι πρέπει να μάθουν

Εκτός από ειδικές εκπομπές, τα ΑμεΑ υποεκπρο-

επιτέλους να μιλούν για τα άτομα με αναπηρία με το

σωπούνται στα μίντια και όταν εμφανίζονται αυτό γίνε-

σωστό τρόπο.

ται συνήθως στο πλαίσιο των ίδιων στερεοτύπων. Το

Στην προσπάθειά μας να παρουσιάσουμε τις ικα-

1992 ο Paul Hunt αναγνώρισε 10 στερεότυπα τα οποία

νότητες των ατόμων με αναπηρία, συχνά υπερτονίζου-

χρησιμοποιούν τα μίντια για να απεικονίσουν τα ΑμεΑ,

με τη διαφορετικότητά τους. δεν είναι κακό πράγμα η

μεταξύ των οποίων ως αντικείμενα περιέργειας ή θύ-

διαφορετικότητα, αρκεί η διάκριση αυτή να μη γίνεται

ματα βίας, διαβολικά, α- σεξουαλικά και γενικώς άτομα

για τους λάθος λόγους και εις βάρος των πραγματικών

που δεν συμμετέχουν στην κανονικότητα της καθημε-

ικανοτήτων των ατόμων με αναπηρία.

ρινής ζωής.

Από το χαρακτηρισμό άτομα με ειδικές ανάγκες ή

Ο ρόλος, λοιπόν, των μέσων είναι ιδιαίτερα σημα-

άτομα με ειδικές ικανότητες, είναι θετικό ότι έχουμε

ντικός, γιατί μπορεί να αυξήσει την ορατότητα αυτών

φτάσει στο σημείο να περιγράφουμε ακριβώς τη μεγά-

των ανθρώπων και να ανοίξει καινούργιους δρόμους

λη ομάδα αυτών των ανθρώπων με ακριβή τρόπο.

και ευκαιρίες.

omikron 108 Ιούνιος 08

Μερικές χρήσιμες επισημάνσεις για όλους εμάς που συναντάμε καθημερινά και μιλάμε με άτομα με αναπηρία είναι:

στ) Με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για τη διασφάλιση της ίσης συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία στις υπηρεσίες των ΜΜΕ.

- βάλτε το πρόσωπο στο κέντρο και όχι την αναπηρία - δείξτε τα άτομα αυτά ως το σύνολο και όχι τις εξαι-

✳

ρέσεις

δημοσιογράφος- επικοινωνιολόγος, επιστημονική συ-

- Αποφύγετε τα στερεότυπα, τόσο τον σούπερ ήρωα,

νεργάτιδα του Τμήματος δημοσίων Σχέσεων και Επι-

όσο και το θύμα

κοινωνίας του ΤΕΙ δυτικής Μακεδονίας.

Η Ιωάννα Κωσταρέλλα Η Ιωάννα Κωσταρέλλα είναι

- Μη δίνετε διαφορετική εικόνα για τα άτομα με αναπηρία, λέγοντας για παράδειγμα άτομα με ειδικές ικα-

Πηγές

νότητες

◉ Hunt. P. (1966), Stigma:

- Θυμηθείτε ότι τα ΑμεΑ δεν ενδιαφέρονται μόνο για

the Experience of Disability, London: Geoffrey

τις αναπηρίες

Chapman.

- να είστε ειλικρινείς, όταν αισθάνεστε άβολα ή δεν

◉ Κωσταρέλλα Ιωάννα:

ξέρετε πώς να μιλήσετε για την αναπηρία. Ακόμα και

Άτομα με αναπηρία και μέσα ενημέρωσης, Πρακτικά

όταν απευθύνεστε σε ένα άτομο με χαμηλή όραση εί-

ημερίδας «Άτομα με αναπηρία και ΜΜΕ», Κοζάνη, 5

ναι εντάξει να πείτε θα σε δω μετά!

Ιουνίου, 2008.

Σε ότι αφορά τώρα στη συνολική προσέγγιση της

◉ Discrimination:

σχέσης ΜΜΕ και ατόμων με αναπηρία, σημαντικά βή-

Disabled people and the media, Contact No. 70, Winter,

ματα γίνονται μόνο:

pp. 45-48: 1991

α) Με την προώθηση νομοθετικών μέτρων, προκειμένου τα ΜΜΕ να είναι προσβάσιμα σε όλους, αναπτύσσοντας υποστηρικτικές και εναλλακτικές μορφές

Ηλεκτρονικές Πηγές www.ameamedia.gr

και καθιστώντας προσβάσιμες τις ιστοσελίδες τους στο διαδίκτυο. β) Με την προτροπή τα τμήματα ΜΜΕ των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων να συμπεριλάβουν στα προγράμματα σπουδών τους μάθημα για την αναπηρία, γ) Με την ανάπτυξη δικτύων μεταξύ ΜΜΕ και αναπηρικών οργανώσεων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. δ) Με την κατάρτιση σε θέματα ισότητας των ατόμων με αναπηρία στις οργανώσεις των ΜΜΕ. ε) Με τη διασφάλιση της αρχιτεκτονικής προσβασιμότητας του εργασιακού χώρου των ΜΜΕ.

omikron 109 Ιούνιος 08

Τ Ήρθε η ώρα να στείλετε το παιδί σας στον παιδικό σταθμό; Μην πανικοβάλλεστε!

ελικά πότε ένα παιδί πρέπει να πάει σε κάποιο χώρο προσχολικής αγωγής; Γιατί το σίγουρο είναι

ότι κάποια στιγμή επιβάλλεται να πάει και οι γονείς αναότι κάποια

γνωρίζουν γνωρίζουν τα αγαθά της προσχολικής παιδείας, αυτό

που που τους μπερδεύει όμως είναι σε ποιά ηλικία πρέπει να αποχωριστούν να αποχωριστούν τα παιδιά τους. Το Το κάθε παιδί έχει το δικό του βαθμό ωρίμανσης

και τις και τις δικές του ατομικές διαφορές και ιδιαιτερότητες. Έτσι Έτσι λοιπόν η ηλικία δεν είναι αυτή που θα καθορίσει το πότε το πότε ένα παιδί θα πάει στον παιδικό σταθμό. Στό-

χος είναι χος είναι αυτό να μπορέσει να στέκεται μόνο του στο

πρώτο κοινωνικό σύνολο του σταθμού, να ωριμάσει, πρώτο να αρχίσει να αρχίσει να παίρνει πρωτοβουλίες, να εξερευνά, να

δοκιμάζει, να αποκτά εμπειρίες και γενικά να καταλάβει δοκιμάζει,

ότι υπάρχει κόσμος και έξω από το οικογενειακό περιότι υπάρχει

βάλλον με τον οποίο θα μπορέσει να συναναστραφεί βάλλον

Κρανιώτη Μαρίνα Βρεφονηπιοκόμος ΤΕΙΘ

και να συνάψει σχέσεις. και να Οι ανάγκες λοιπόν της κάθε οικογένειας θα καθοΟι ρίσουν το πότε ένα παιδί θ'αρχίσει να πηγαίνει στον ρίσουν παιδικό σταθμό. Στο βρεφονηπιακό σταθμό όπου οι παιδικό ανάγκες για φροντίδα και φύλαξη είναι μεγαλύτερες ή σε κέντρο προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης όπου οι ανάγκες για αγωγή είναι καιρός να αρχίζουν να εφαρμόζονται και από επιστημονικά καταρτισμένους ανθρώπους (νηπιαγωγούς και βρεφονηπιοκόμους)

omikron 110 Ιούνιος 08

omikron magazine

Η ωριμότητα του παιδιού είναι αυτή που θα κάνει πιο εύκολη την προσαρμογή του. Όταν ένα παιδί είναι ανεξάρτητο και δημιουργικό και θέλει να εκφράσει όλη του την ενέργεια, στον παιδικό σταθμό θα βρει διέξοδο, θα δράσει, θα πάρει πρωτοβουλίες θ'αποκτήσει φίλους. Απ'την άλλη μεριά πάλι όταν ένα παιδί είναι ανώριμο, υπερπροστατευμένο και αναθρεμμένο σ'ένα ασφυκτικό περιβάλλον, που του έχει στερήσει την ευκαιρία να ασκήσει τις φυσικές του ικανότητες και να καλλιεργήσει την έμφυτη ροπή του προς την ανεξαρτησία, το περιβάλλον του παιδικού σταθμού και τα προγράμματα αγωγής του είναι αυτά που θα το βοηθήσουν να ξεπεράσει αυτή τη δύσκολη κατάσταση! Τα απαθή ,δειλά παιδιά που δεν παίρνουν πρωτοβουλίες και δεν έχουν θάρρος, θα πρέπει να χειραφετηθούν και να αυτονομηθούν. Ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό είναι να πάνε σχολείο. Ο ρόλος της γιαγιάς και του παππού είναι πολύτιμος, όμως μην στηρίζεστε μόνο σ'αυτούς για την ανατροφή του παιδιού σας. Στα κέντρα προσχολικής αγωγής εφαρμόζονται προγράμματα σύμφωνα με τις σύγχρονες παιδαγωγικές αντιλήψεις (ή τουλάχιστον αυτό οφείλουν να κάνουν), όπου στόχο έχουν την ολόπλευρη ανάπτυξη ενός ισορροπημένου ατόμου. Η περασμένη ηλικία της γιαγιάς και του παππού οδηγεί σε

Ο ρόλος της γιαγιάς και του παππού είναι πολύτιμος, όμως μην στηρίζεστε μόνο σ'αυτούς για την ανατροφή του παιδιού σας.

μία υπερ-ανεκτικότητα, αφού δεν μπορούν να θέσουν όρια και κανόνες στα μικρά τους εγγονάκια, με αποτέλεσμα αυτά να γίνονται ατίθασα και απαιτητικά. Σε καμία περίπτωση δεν αμφισβητείται η σημαντικότητα της ύπαρξης της γιαγιάς και του παππού και η συμμετοχή τους στην ανατροφή του παιδιού. δεν είναι όμως προτιμότερο ν'ασχολούνται μαζί του λίγες ώρες, όσες τους επιτρέπει και η ηλικία τους, ξεκούραστα, ανέμελα και χωρίς άγχος (γιατί οι ρυθμοί τους είναι πιο βραδείς από αυτούς των παιδιών) προσφέροντάς τους όλη τους την αγάπη και τις εμπειρίες της ζωής τους; Πάρτε λοιπόν τη γενναία απόφαση και κόψτε τον αόρατο ομφάλιο λώρο που σας ενώνει με το παιδί σας. Το έχει ανάγκη! omikron 111 Ιούνιος 08

omikron magazine

Μερικές συμβουλές που θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν για την εύκολη προσαρμογή του: ■ Μην αγχώνεστε, έστω κι αν δεν το δείχνετε στο παιδί σας, του μεταδίδετε ενστικτωδώς το άγχος σας.

■ να είστε σταθεροί στις αποφάσεις σας και να μην αμφιταλαντεύεστε ανάμεσα σε διλήμματα του τύπου «να πάει ή να σταματήσει επειδή κλαίει».

■ Επισκεφτείτε το κέντρο προσχολικής αγωγής συζητείστε με τους υπεύθυνους, ενημερωθείτε για τις παροχές και γνωρίστε το παιδί σας με τους ανθρώπους και τους χώρους που θα φιλοξενείται. Από την επόμενη μέρα αφήστε το μόνο του να κάνει το νέο του ξεκίνημα! Η παρουσία σας εκεί περισσότερο επιβαρύνει παρά διευκολύνει την κατάσταση.

■ Μη λυγίσετε αν το παιδί σας κλαίει. βρείτε ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος για να πηγαίνει στο σταθμό (τί ώρα, με το σχολικό ή αν θα το πηγαίνετε εσείς) και omikron 112 Ιούνιος 08

Είναι δικαίωμα των παιδιών να μπορούν να ικανοποιούν την επιθυμία τους, να ωριμάσουν... αλληλεπιδρώντας με συνομηλίκους και ενηλίκους!

omikron magazine

εμπιστευθείτε τους παιδαγωγούς, ξέρουν τον τρόπο

■ Προσπαθήστε να δεχτεί το παιδί σας το σχολείο

που θα το κάνουν να ηρεμήσει.

ως μία νέα πραγματικότητα, μην το εκβιάζετε και μην

■ Μην ξεκινάτε το πρόγραμμά του με εξαντλητικό

το απειλείτε με αυτό και από την άλλη μην το συζητάτε

ωράριο. Τουλάχιστον για τις πρώτες 10 ημέρες, οι

διαρκώς γιατί το αγχώνετε.

ώρες που αυτό θα παραμένει στο σταθμό πρέπει να εί-

Μην ξεχνάτε τον αδιαμφισβήτητα σημαντικό και ανα-

ναι λίγες (μία με δύο και σταδιακά να αυξάνονται μέχρι

ντικατάστατο ρόλο των κέντρων προσχολικής αγωγής.

αυτό να χαλαρώσει).

Είναι δικαίωμα των παιδιών να μπορούν να ικανοποιούν

■ Μην στέλνετε το παιδί στον παιδικό σταθμό ταυ-

την επιθυμία τους, να ωριμάσουν, να κατακτήσουν την

τόχρονα με τη γέννηση μικρότερου αδελφού/ής. Είναι

αυτονομία τους, να αναπτύξουν τις ικανότητές τους αλ-

μεγάλο λάθος γιατί αισθάνεται ότι «εμένα με διώχνουν

ληλεπιδρώντας με συνομηλίκους και ενηλίκους!

τώρα» και δεν διευκολύνονται οι σχέσεις με το αδελ-

Μην ξεχνάτε ότι τα φτερά των παιδιών σας μεγα-

φάκι του. Επιλέξτε αυτό να γίνει τους πρώτους μήνες

λώνουν μέρα με τη μέρα ολοένα και περισσότερο.

της εγκυμοσύνης σας.

Βοηθείστε τα να αναπτυχθούν με τον καλύτερο δυνα-

■ Γενικά όταν το παιδί βιώνει δύσκολες καταστάσεις

τό τρόπο έχοντας πίστη στις δυνάμεις τους και στον

(διαζύγιο, ασθένεια γονέων, θάνατο κ.α.) περιμένετε να

εαυτό τους, νιώθοντας ανεξάρτητα και έτοιμα για μία

ηρεμήσει και μετά στείλτε το σχολείο. Η συναισθηματι-

όμορφη ζωή, γεμάτη εμπειρίες. Μην τα αποθαρρύνετε

κή του φόρτιση είναι τέτοια που δεν χρειάζεται να του

και μην τους τα κόβετε, αφήστε τα να πετάξουν όσο

προσθέσουμε νέα μεγαλύτερη.

πιο ψηλά μπορούν!

NEO KATΑΣΤΗΜΑ FUNNY BUNNY ΣΤΗΝ ΠΤΟΛΕΜΑΪ∆Α Η γνωστή αλυσίδα παιδικών παιχνιδιών άνοιξε το νέο της κατάστηµα στην Πτολεµαϊδα, επί της οδού 25ης Μαρτίου 69. Είναι το 4ο κατά σειρά Funny Bunny στο νοµό Κοζάνης. Πρόκειται για το µεγαλύτερο και πιο ολοκληρωµένο κατάστηµα παιχνιδιών της πόλης. Στους 2 ορόφους του, θα βρείτε προϊόντα για όλες τις ηλικίες των παιδιών καθώς και ψυχαγωγικά παιχνίδια για ενήλικες. Όλες τις επώνυµες µάρκες της αγοράς Playmobil, Barbie, Fisher-Price, κ.α. στις πιο ανταγωνιστικές τιµές. Πλήρως ενηµερωµένα τµήµατα µε ηλεκτρονικά video games, ποδήλατα, επιτραπέζια, ηλεκτροκίνητα οχήµατα και εποχιακά είδη. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η εταιρία εισάγει µόνη της απευθείας από τα εργοστάσια παραγωγής µεγάλη ποικιλία παιχνιδιών και τα διαθέτει σε πραγµατικά πολύ χαµηλές τιµές. Όλα τα παιχνίδια έχουν τις προδιαγραφές ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και φέρουν το σήµα CE.

οδοντικά εμφυτεύματα

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΟΔΟΝΤΙΚΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Αναστασία Γ. Κουτσονάνου - Χειρουργός Οδοντίατρος

Ο

ι εξελίξεις στην τεχνολογία επηρεάζουν κάθε Οι σχεδιάσεις των εμφυτευμάτων με ειδικά επεξερπτυχή της ζωής στον 21ου αιώνα και η οδοντι-

γασμένη και βελτιωμένη επιφάνεια και με προσωρινά

ατρική δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτό. Η οδοντιατρική κολοβώματα δίνουν στους γιατρούς την δυνατότητα να

βρίσκεται στην πλεονεκτική θέση να διαθέτει μια πλού-

πραγματοποιήσουν με εμπιστοσύνη την άμεση τοπο-

σια φαρέτρα προϊόντων ελέγχου υψηλής ποιότητας, θέτηση εμφυτευμάτων, καθώς και την άμεση προσωκαθώς και τον ανάλογο εξοπλισμό, ώστε να παρέχει ρινή αποκατάσταση σε μια συνεδρία. Σε αντίθεση με ασφάλεια και προστασία στους ασθενείς.

τους παρατεταμένους χρόνους θεραπείας που συνδέ-

Η τεχνολογία έχει πολυάριθμες εξελίξεις, όπως τα θηκαν αρχικά με τη θεραπεία με εμφυτεύματα, τώρα laser, τα βελτιωμένα και απλοποιημένα συστήματα εμ-

ο ασθενής μπορεί να φύγει από το οδοντιατρείο μας

φυτευμάτων, η ψηφιακή ακτινογραφία και απεικόνιση, μία αισθητική επιεμφυτευματική αποκατάσταση την ίδια οι εξελίξεις στη συγκόλληση, μας δείχνουν ότι η οδοντιατρική επιστήμη έχει πλέον πολύ μεγάλη ανάπτυξη και βελτίωση. Όλη αυτή η ποιοτική αναβάθμιση της οδοντιατρι-

ημέρα της επέμβασης. Είναι αλήθεια ότι τα οδοντικά εμφυτεύματα βοηθούν τον σύγχρονο άνθρωπο στην αποκατάσταση των οδοντικών ελλειμμάτων. Πράγματι οι σημερινές γενιές

κής επιστήμης έχει βελτιώσει και τον τρόπο σκέψης των θα ζήσουν χωρίς να φορούν ολικές ή μερικές οδοντοοδοντιάτρων, καθώς και τις ζωές πολλών ασθενών, που στοιχίες. λαμβάνουν την καλύτερη δυνατή θεραπεία, τον τρό-

Τα τεχνητά δόντια δίπλα στο κρεβάτι το βράδυ θα

πο που έχουμε ορκιστεί να θεραπεύουμε, χωρίς να αποτελεί σκηνή από ταινία τρόμου. Τα σημερινά εμβλάπτουμε. Η πόρτα του ιατρείου πρέπει να είναι μια φυτεύματα που χρησιμοποιούμε λειτουργούν με βάση μαγική πύλη που περνώντας την να γίνονται θαύματα την οστοενσωμάτωση, δηλαδή την ανάπτυξη οστού πευψηλού επαγγελματισμού και επιστημονικής γνώσης. ριφερικά και σε άμεση σχετικά επαφή με την επιφάνεια Οι ασθενείς δικαιούνται να έχουν την καλύτερη οδοντιατρική περίθαλψη. Συνεπώς πρέπει να επενδύσουμε

των εμφυτευμάτων. Τα εμφυτεύματα είναι από τιτάνιο και μπαίνουν

στους εαυτούς μας και στη σύγχρονη τεχνολογία για σε εσοχές - υποδοχές που κατασκευάζονται με ειδινα ικανοποιούμε τις προσδοκίες των ασθενών μας, για κό εργαλείο μέσα στο οστούν. Το οστούν αγκαλιάζει άριστη οδοντιατρική φροντίδα. Σήμερα οι ασθενείς επιζητούν αισθητικές απο-

τα εμφυτεύματα και τα κάνει σαν δικό του κομμάτι και επουλώνεται γύρω απ’ αυτά. Έτσι το νέο οστούν στη-

καταστάσεις για την αντικατάσταση των δοντιών που ρίζει γερά τα εμφυτεύματα και αυτά με τη σειρά τους τους λείπουν καθώς και μικρότερο χρόνο θεραπείας. στηρίζουν τις προσθετικές κατασκευές. omikron 114 Ιούνιος 08

οδοντικά εμφυτεύματα

Τα ποσοστά επιτυχίας αγγίζουν το 98%, γιατί η τε-

ποφασίσει και μέσα σ’ αυτά κοχλίωσε τα εμφυτεύματα.

χνολογία μας βοηθά να προβλέψουμε κατά πόσο θα

Συνήθως υπάρχει μία περίοδος 3-4 μηνών επούλωσης

έχουμε επάρκεια οστού για την τοποθέτηση εμφυτευ-

μέχρι να τοποθετηθούν τα τελικά δόντια. Στο ως άνω

μάτων, ή πώς να αποφύγουμε την αποκοπή ενός ση-

περιστατικό η ποιότητα του οστού επέτρεψε την ίδια

μαντικού νεύρου, ή την διάτρηση του προστομιακού

ημέρα την τοποθέτηση προσωρινών δοντιών. Προσω-

ή γλωσσικού οστικού πετάλου. Έτσι καθοδηγούμαστε

πικά πιστεύω ότι οι ωφέλειες των εμφυτευμάτων είναι

στην ταχύτερη επούλωση και μειωμένο χρόνο επέμβα-

πολλές και οι ασθενείς πρέπει να επιλέγουν την εμφυ-

σης για τον ασθενή.

τευματολογία.

Πέρυσι βρέθηκα στην οδοντιατρική Σχολή του

Οι ασθενείς μετά την αποκατάσταση με εμφυτεύμα-

Πανεπιστημίου Georgia και παρακολούθησα τον

τα επιτυγχάνουν καλύτερη υγεία, τρώνε χωρίς φόβο το

Dr.Garder, που έχει ιδιαίτερη εξειδίκευση στην εμφυ-

φαγητό που τους αρέσει. Αποκαθιστούν την μασητική

τευματολογία.

τους ικανότητα, ώστε να γίνεται σωστή η πέψη. Επίσης

Ο Dr. Garder πιστεύει και το αναφέρει και στα επι-

γι’ αυτούς που έχουν χάσει ή πρόκειται να χάσουν κά-

στημονικά συγγράμματα του, ότι τα οδοντικά εμφυτεύ-

ποια δόντια, με τα εμφυτεύματα μπορούν να αντικα-

ματα είναι η πιο συντηρητική λύση στην αποκατάσταση

ταστήσουν τα χαμένα δόντια άμεσα, προστατεύοντας

μιας οδοντικής απώλειας. Αυτό γιατί δεν τροχίζονται

έτσι τα υπόλοιπα δόντια. Διατηρούν το οστικό τους

διπλανά πιθανόν άθικτα δόντια για κατασκευή γέφυρας

υπόστρωμα και στο μέλλον αποφεύγουν οποιαδήποτε

και το πιο σημαντικό, το κόκαλο μέσα στο οποίο τοπο-

κινητή προσθετική εργασία.

θετείται εμφύτευμα διατηρείται στο μέλλον.

Μιλάνε, γελάνε με ευκολία και αυτοπεποίθηση, κα-

Το οστούν που δέχεται μασητικές δυνάμεις μέσω

λυτερεύουν το χαμόγελο τους και την αρχιτεκτονική

του εμφυτεύματος καταλαβαίνει ότι χρειάζεται για να

του προσώπου τους. Πολλοί αισθάνονται πιο υγιείς,

υποστηρίζει τα δόντια. Έτσι διατηρείται και δεν χάνεται

βλέπουν τελείως διαφορετικά τον εαυτό τους μετά τη

με την πάροδο του χρόνου, όπως θα συνέβαινε κάτω

θεραπεία και αυτό βελτιώνει όχι μόνο την εμφάνιση

από ένα γεφύρωμα γέφυρας ή μιας τεχνητής οδοντο-

τους, αλλά και την αυτοεκτίμηση τους.

στοιχίας.

Ακόμη λοιπόν και η αναμόρφωση του χαμόγελου,

Ο Dr. Garder συνεργάζεται με τον Dr. Coldstein

μπορεί να επηρεάσει προς το καλύτερο τη ζωή των

σε ένα διεθνώς γνωστό οδοντιατρικό κέντρο της Ατ-

ασθενών, γιατί ο οδοντίατρος έχει τεκμηριωμένους κα-

λάντα, όπου είδα κοντά του όλη την διαδικασία τοπο-

νόνες και τη μοναδική δυνατότητα να κάνει τους ασθε-

θέτησης εμφυτεύματος. Αφού ολοκληρώθηκε η μελέτη

νείς να νοιώθουν καλύτερα και να τους εξασφαλίζει

του περιστατικού με ακτινογραφίες, διαγνωστικά μο-

άριστη στοματική υγεία.

ντέλα (στο οδοντιατρικό κέντρο της Ατλάντα υπήρχε

Εκτιμώ ότι οι ασθενείς θα ζητούν «σταθερά δόντια»

τρισδιάστατη απεικόνιση της μελέτης του περιστατικού

αφού δουν και αισθανθούν τα αποτελέσματα και θα

«πολύ υψηλή τεχνολογία»). Ο Dr κατασκεύασε ειδικά

αποκτήσουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στη θεραπεία με

φρεάτια μέσα στο κόκαλο στις θέσεις που είχε προα-

εμφυτεύματα.

Χρήστες διαδυκτίου

Πηγή: www.internetworldstats.com

Πόσοι είναι Μ οι Χρήστες του Διαδικτύου;

έσα σε λίγα χρόνια το διαδίκτυο έχει καθιερωθεί στον τρόπο που λειτουργούν οι επιχειρήσεις, καθώς και

στον τρόπο που επικοινωνούμε. Το διαδίκτυο είναι αυτό που ο όρος «παγκοσμιοποίηση» του ταιριάζει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μέσο. Αποτελεί μία καθολική πηγή πληροφορίας ενώ αποτελεί το δημοκρατικότερο όλων των μέσων μαζικής επικοινωνίας, καθώς με πολύ χαμηλό κό-

στος μπορεί ο καθένας να έχει ένα «βήμα» για να εκθέσει τις απόψεις του αλλά και να έχει πρόσβαση σε αυτό στο να

διαβάσει η να αναζητήσει την πληροφορία που θέλει. Σήμερα το διαδίκτυο συνεχίζει να αυξάνεται καθημερινά κάνοντας το «σφαιρικό χωριό» πραγματικότητα.

omikron 116 Ιούνιος 08

Χρήστες διαδυκτίου ΡΥΘΜΟΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΧΡΗΣΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΧΡΗΣΤΩΝ

% ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

δεκέμβριος 1995

16 εκατομμύρια

0.4%

δεκέμβριος 1996

36 εκατομμύρια

0.9%

δεκέμβριος 1997

70 εκατομμύρια

1.7%

δεκέμβριος 1998

147 εκατομμύρια

3.6%

δεκέμβριος 1999

248 εκατομμύρια

4.1%

Μάρτιος 2000

304 εκατομμύρια

5.0%

Ιούλιος 2000

359 εκατομμύρια

5.9%

δεκέμβριος 2000

361 εκατομμύρια

5.8%

Μάρτιος 2001

458 εκατομμύρια

7.6%

Ιούνιος 2001

479 εκατομμύρια

7.9%

Αύγουστος 2001

513 εκατομμύρια

8.6%

Απρίλιος 2002

558 εκατομμύρια

8.6%

Ιούλιος 2002

569 εκατομμύρια

9.1%

Σεπτέμβριος 2002

587 εκατομμύρια

9.4%

Μάρτιος 2003

608 εκατομμύρια

9.7%

Σεπτέμβριος 2003

677 εκατομμύρια

10.6%

Οκτώβριος 2003

682 εκατομμύρια

10.7%

δεκέμβριος 2003

719 εκατομμύρια

11.1%

φεβρουάριος 2004

745 εκατομμύρια

11.5%

Μάιος 2004

757 εκατομμύρια

11.7%

Οκτώβριος 2004

812 εκατομμύρια

12.7%

δεκέμβριος 2004

817 εκατομμύρια

12.7%

Μάρτιος 2005

888 εκατομμύρια

13.9%

Ιούνιος 2005

938 εκατομμύρια

14.6%

Σεπτέμβριος 2005

957 εκατομμύρια

14.9%

νοέμβριος 2005

972 εκατομμύρια

15.2%

δεκέμβριος 2005

1.018 εκατομμύρια

15.7%

Μάρτιος 2006

1.023 εκατομμύρια

15.7%

Ιούνιος 2006

1.043 εκατομμύρια

16.0%

Σεπτέμβριος, 2006

1.086 εκατομμύρια

16.7%

δεκέμβριος 2006

1.093 εκατομμύρια

16.7%

Μάρτιος 2007

1.129 εκατομμύρια

17.2%

Ιούνιος 2007

1.173 εκατομμύρια

17.8%

Σεπτέμβριος, 2007

1.245 εκατομμύρια

18.9%

δεκέμβριος 2007

1.319 εκατομμύρια

20.0%

Μάρτιος 2008

1.407 εκατομμύρια

21.1%

Το διαδίκτυο μπορεί να έχει εκμηδενίσει της αποστάσεις και τους χρόνους, εντούτοις ένα από τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει είναι οι πολλές διαφορετικές γλώσσες κάτι που σύντομα με την βοήθεια της τεχνολογίας θα λυθεί και ο κάθε χρήστης θα έχει την επιλογή της μητρικής του γλώσσας στην σελίδα που θα επισκέπτεται.

omikron 117 Ιούνιος 08

Χρήστες διαδυκτίου

ΧΡΗΣΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΑΝΑ ΓΛΩΣΣΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΧΡΗΣΤΩΝ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΧΡΗΣΤΩΝ

Αγγλικά

30.4%

427.436.880

Κινεζικά

16.6%

233.216.713

Ισπανικά

8.7%

122.349.144

Ιαπωνικά

6.7%

94.000.000

Γαλλικά

4.8%

67.315.894

Γερμανικά

4.5%

63.611.789

Αραβικά

4.2%

59.810.400

Πορτογαλικά

4.1%

58.180.960

Κορεατικά

2.5%

34.820.000

Ιταλικά

2.4%

33.712.383

Σύνολα

84.8%

1.194.454.163

Υπόλοιπες γλώσσες

15.2%

213.270.757

ΧΩΡΕΣ

Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΧΩΡΕΣ (2000 - 2007)

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

ΧΡΗΣΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

ΠΟΣΟΣΤΟ

ΑΥΞΗΣΗ ΧΡΗΣΗΣ

Αλβανία

3.600.523

471.200

13.1%

18,748.0%

Ανδόρα

71.822

23.200

32.3%

364.0%

Αυστρία

8.199.783

4.650.000

56.7%

121.4%

Λευκορωσία

9.724.723

5.477.500

56.3%

2,943.1%

βέλγιο

10.392.226

5.490.000

52.8%

174.5%

βοσνία-Ερζεγοβίνη

4.552.198

950.000

20.9%

13,471.4%

βουλγαρία

7.322.858

2.200.000

30.0%

411.6%

Κροατία

4.493.312

1.684.600

37.5%

742.3%

Κύπρος

788.457

356.600

45.2%

197.2%

Τσεχία

10.228.744

5.100.000

49.9%

410.0%

δανία

5.468.120

3.762.500

68.8%

92.9%

Εσθονία

1.315.912

760.000

57.8%

107.3%

φινλανδία

5.238.460

3.286.000

62.7%

70.5%

Γαλλία

63.718.187

34.851.835

54.7%

310.0%

Γερμανία

82.400.996

53.240.128

64.6%

121.8%

Γιβραλτάρ

27.967

6.200

22.2%

287.5%

Ελλάδα

10.706.290

3.800.000

35.5%

280.0%

Ουγγαρία

9.956.108

3.500.000

35.2%

389.5%

omikron 118 Ιούνιος 08

Χρήστες διαδυκτίου Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (συνέχεια του προηγούμενου πίνακα) ΧΩΡΕΣ (2000 - 2007)

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

ΧΡΗΣΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

ΠΟΣΟΣΤΟ

ΑΥΞΗΣΗ ΧΡΗΣΗΣ

Ισλανδία

301.931

258.000

85.4%

53.6%

Ιρλανδία

4.109.086

2.060.000

50.1%

162.8%

Ιταλία

58.147.733

33.143.152

57.0%

151.1%

Λετονία

2.259.810

1.070.800

47.4%

613.9%

Λιχτενστάιν

34.247

22.000

64.2%

144.4%

Λιθουανία

3.575.439

1.221.700

34.2%

443.0%

Λουξεμβούργο

480.222

339.000

70.6%

239.0%

Π.Γ.δ.Μ.

2.055.915

392.671

19.1%

1,208.9%

Μάλτα

401.880

127.200

31.7%

218.0%

Μολδαβία

4.328.816

727.700

16.8%

2,810.8%

Μονακό

32.671

20.000

61.2%

185.7%

Μαυροβούνιο

684.736

266.000

38.8%

απροσδιόριστος

Κάτω Χώρες

16.570.613

14.544.400

87.8%

272.9%

νορβηγία

4.627.926

4.074.100

88.0%

85.2%

Πολωνία

38.518.241

14.084.600

36.6%

403.0%

Πορτογαλία

10.642.836

7.782.760

73.1%

211.3%

Ρουμανία

22.276.056

7.000.000

31.4%

775.0%

Ρωσία

141.377.752

29.400.000

20.8%

848.4%

Άγιος Μαρίνος

29.615

15.400

52.0%

516.0%

Σερβία

10.150.265

1.400.000

13.8%

250.0%

Σλοβακία

5.447.502

2.255.600

41.4%

247.0%

Σλοβενία

2.009.245

1.250.600

62.2%

316.9%

Ισπανία

40.448.191

22.843.915

56.5%

324.0%

Σουηδία

9.031.088

6.981.200

77.3%

72.5%

Ελβετία

7.554.661

5.230.351

69.2%

145.1%

Τουρκία

71.158.647

16.000.000

22.5%

700.0%

Ουκρανία

46.299.862

5.545.000

12.0%

2,672.5%

Αγγλία

60.776.238

40.362.842

66.4%

162.1%

βατικανό

767

93

12.1%

0.0%

Σύνολα

801.821.187

348.125.847

43.4%

231.2%

omikron 119 Ιούνιος 08

Στην Δίνη των Α.Ε.Ι ή «θα πεινάσει η Κοζάνη;» Στέργιος Γκανάτσιος

Τ

ο να είσαι κάτοικος μίας μικρής, σχεδόν στα σύ-

όπως συνήθως, Ελληνική πρωτοτυπία.

νορα, πόλης, σε μια μικρή χώρα της περιφέρειας,

Κατά συνέπεια στη δυτική Μακεδονία, η Κοζάνη,

μιας μεγάλης ένωσης έχει και τα καλά του έχει και τα

από εκεί που ήταν μία πόλη της μακρινής περιφέρειας

στραβά του. Ένα από τα «στραβά» του είναι η δημι-

της χώρας μας, τα «δινορεύματα» των εξελίξεων της

ουργία της ψευδαίσθησης, ότι ορισμένες αποφάσεις,

Ανώτατης Εκπαίδευσης διήλθαν των γεωγραφικών συ-

που παίρνονται από συγκεκριμένα όργανα, δεν πρόκει-

ντεταγμένων της, με αποτέλεσμα η Κοζάνη ξαφνικά να

ται να σε επηρεάσουν και επομένως δεν σε αφορούν .

υπόκειται στα μέγιστα των συνεπειών των. Έτσι, ενώ το

Στοιχείο βέβαια που αυξάνει την γενικότερη ραστώνη

Τ.Ε.Ι δ.Μ έως το 2000 συγκαταλεγόταν στα μικρά Τ.Ε.Ι

στον τόπο μας.

της χώρας μας, με την λειτουργία άλλων 4 νέων τμη-

Άραγε ποιός στην πόλη μας, στα τέλη της δεκα-

μάτων μετά το 2000 συν ένα το 2003 συν ένα το 2004,

ετίας του 90 του περασμένου αιώνα (αλήθεια πόσο

με μία πολιτική «ξεφορτώματος» από την μεριά του

μακριά φαντάζει!) όταν παίρνονταν οι αποφάσεις στην

υπουργείου, αλλά και μια πολιτική του «δεν πειράζει

περίφημη πια «συμφωνία της bologna» περίμενε ότι

δώστε, εμείς θα βρούμε τρόπο να επιλύσουμε το

θα έχει τόσο συνταρακτικές επιπτώσεις στην Κοζάνη;

πρόβλημα» από την μεριά του προεδρείου του Τ.Ε.Ι,

Ως γνωστόν μια από τις κατευθυντήριες γραμμές της

(η στάση του προεδρείου ήταν αυτή, διότι το προε-

συμφωνίας της bologna (που ήταν βέβαια αποτέλεσμα

δρείο είχε και συνεχίζει να έχει πάντα το φόβο ότι οι

πολυετών διεργασιών),ήταν να σταματήσει η ανώτατη

γενικότερες εξελίξεις αργότερα δεν θα ήταν θετικές)

εκπαίδευση να είναι ελιτίστικη και να ανοίξει τις πύλες

έφθασε να είναι το μεγαλύτερο Τ.Ε.Ι σε αριθμό θέσεων

της στις ευρύτερες λαϊκές μάζες, μετασχηματιζόμενη

υποψηφίων σπουδαστών ΤΕΙ της χώρας. Με συνέπειες

σε ένα μαζικότερο θεσμό.

εκρηκτικές. Όχι τόσο στον εκπαιδευτικό τομέα, (εδώ

Τι συνέβη δηλαδή. Από τις περίπου 20.000 νέες θέ-

οι κραδασμοί ήταν αρκετά πιο ελέγξιμοι) αλλά σε άλ-

σεις εισακτέων που δίνονταν κάθε χρόνο στις αρχές λους παράπλευρους τομείς. Κυρίως δε και πάνω απ’ του 1990 για τα Α.Ε.Ι περάσαμε στις αρχές του 2000 όλα, στον οικονομικό τομέα. Οχι τον δικό του αλλά του να δίνονται περισσότερες θέσεις εισακτέων, ακόμη χώρου όπου δραστηριοποιούνταν. και από τον αριθμό των επιθυμούντων να φοιτήσουν

Αίφνης δηλαδή η δυτική Μακεδονία και με κύριο

στα Α.Ε.Ι (πανεπιστήμια και ΤΕΙ ) Αυτό αποτελεί βέβαια

αποδέκτη βέβαια την Κοζάνη (με ποσοστό περίπου

omikron 120 Ιούνιος 08

Στέργιος Γκανάτσιος

65% επί του συνόλου) ξύπνησε και βρέθηκε παρέα με ένα γιγάντιο οικονομικό παράγοντα. Και όταν λέμε γιγάντιο κυριολεκτούμε πραγματικά. Τα οικονομικά του μεγέθη για την περίοδο 1999-2006 ήταν τριπλάσια από το σύνολο όλου του ΠΕΠ Δυτ. Μακεδονίας πλησιάζοντας περίπου τα 1700 εκατομμύρια ευρώ και δημιουργώντας ένα κύκλο εργασιών για την ίδια περίοδο της τάξεως των 4500-5000 εκατομμυρίων ευρώ (μακράν ο πρώτος και μεγαλύτερος οικονομικός παράγοντας της περιοχής Δυτικής Μακεδονίας). Όταν όμως βρίσκεσαι απρόσμενα ενώπιον μιας νέας κατάστασης όπως αυτή, απαιτείται από τους υπεύθυνους άρχοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτον να αντιληφθούν τις θετικές ή αρνητικές της επιπτώσεις, δεύτερον την διάρκεια επιρροής της και τρίτον να λάβουν κατάλληλα μέτρα στον κατάλληλο χρόνο για την διαχείριση της. Στην προκειμένη τώρα περίπτωση, όσον αφορά, στους τοπικούς περιφερειακούς άρχοντες ( δημάρχους, νομάρχες, κλπ.) τα παραπάνω δεν έγιναν αντιληπτά (θέλουμε να πιστεύουμε ότι δεν έγιναν εσκεμμένα για διάφορους λόγους προσωπικούς λόγους και εις βάρος του οφέλους της τοπικής κοινωνίας). Και πάλι φυσικά δεν πρέπει να δίδεται εύκολα συγχωροχάρτι στους τοπικούς άρχοντες (δημάρχους, νομάρχες κλπ.) με το δήθεν επιχείρημα «μα τι σχέση έχει ένας δήμαρχος ή ένας νομάρχης με τα ΑΕΙ; αυτό είναι θέμα κεντρικής κυβερνητικής πολιτικής». Διότι ναι μεν δεν αποφασίζει ο νομάρχης ή ο δήμαρχος το πόσο μεγάλο θα είναι ένα ΑΕΙ, αλλά σίγουρα οφείλουν και ταυτόχρονα υποχρεούνται να γνωρίζουν, τι επιπτώσεις έχει στην τοπική κοινωνία στην οποία άρχουν, η ύπαρξη οιουδήποτε μεγάλου οικονομικού, τεχνικού ή άλλου είδους παράγοντα. Αναλόγως δε να δώσουν τις κατευθυντήριες γραμμές στην κοινωνία η οποία τους εξέλεξε για την ανάπτυξή της. Στην προκειμένη όμως περίπτωση μάλλον δεν έγινε αντιληπτό το «τι παίζει» όπως θα λέγαμε στην αργκό και το πώς θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η τεράστια εισαγωγή χρήματος στην omikron 121 Ιούνιος 08

Στέργιος Γκανάτσιος

τοπική αγορά. Το οποίο μάλιστα ήταν καθαρά «στρα-

ότι κατά πρώτον «ξύπνησαν» πια και οι άλλες περιο-

τηγικά επενδυτικό». Διότι δεν χρειαζόταν να παρα-

χές της χώρας μας. Διότι είδαν οι αντίστοιχοι τοπικοί

χθεί εδώ, εξαντλώντας τοπικούς πόρους. Αλλά όπως

παράγοντες, την επιπλέον μεγάλη έμμεση χρηματοδό-

κάθε στρατηγικός επενδυτής μπορεί να αποσυρθεί ανά

τηση που γινόταν στην περιοχή μας. Και προφανώς δεν

πάσα στιγμή, λόγω αλλαγής συνθηκών ανταγωνισμού,

ήταν αφελείς, ούτως ώστε να μην ζητήσουν και αυτοί,

και επομένως έτσι θα μπορούσε να συμβεί και εδώ οι

αυτού του είδους την «ανάπτυξη». Και να πιέσουν την

τοπικοί άρχοντες δεν αντελήφθησαν την παροδικότη-

κυβέρνηση υποστηρίζοντας τα κατά τόπους ιδρύματα

τα του μεγίστου. Κατά συνέπεια δεν δόθηκαν ούτε

τους με οποιοδήποτε τρόπο μπορούν για την ανάπτυ-

οι σωστές κατευθυντήριες αναπτυξιακές γραμμές

ξη τους. Κυρίως δε για την δημιουργία νέων τμημάτων.

στους συμπολίτες μας από τους άρχοντες της το-

(Αντίθετα,για παράδειγμα το ΤΕΙ Δ.Μ τελεί υπό έξωση

πικής αυτοδιοίκησης ώστε να αποκομίσουν «τα μέ-

από το κτήριο της Καστοριάς το οποίο μάλιστα κτίστη-

γιστα οφέλη και με την μέγιστη διάρκεια». Αντίθε-

κε από το ίδιο το ΤΕΙ). Στη συνέχεια δε, λόγω δε του ότι

τα, αναλώθηκαν σε οδηγίες του τύπου «χτίστε όλοι

ο αριθμός των αποφοίτων των λυκείων είναι σταθερός,

σπίτια», γιατί σε λίγο θα φθάσουμε πανεπιστήμιο και

προφανώς όσο περισσότερα τμήματα δημιουργούνται,

Τ.Ε.Ι να έχουμε 20000-30000 σπουδαστές στην Κοζά-

τόσο μικρότερος αριθμός σπουδαστών θα αντιστοιχεί

νη. Παρά τις αντίθετες προτροπές της διοίκησης του

σε κάθε παλαιά περιοχή όπου δραστηριοποιούνταν κά-

ιδρύματος. Σ’ αυτό βέβαια συνετέλεσε και η ιδεολογική

ποιο Α.Ε.Ι.

προσκόλληση σε παλαιά πρότυπα ανάπτυξης που δι-

Ο δεύτερος λόγος εξαιτίας του οποίου τα πράγ-

ακατείχε μεγάλη μερίδα της τοπικής κοινωνίας, μηδέ

ματα δεν θα είναι ποτέ πια τα ίδια, είναι η δυνατότητα

των τοπικών αρχόντων εξαιρουμένων, όπως π.χ. βαριά

που δίνεται δια νόμου πλέον, της λειτουργίας ιδιωτικών

βιομηχανία (ΔΕΗ, ΑΕΒΑΛ, Μεταλλεία κλπ.) που όμως

κολεγίων. Τα οποία θα απορροφήσουν ικανό αριθμό

διαμήνυαν προς όλους, είτε κλείνοντας είτε φθίνοντας

σπουδαστών, κυρίως στις μεγάλες πόλεις, όπου είναι

(σε τοπικό πάντα επίπεδο) το αβάσιμο της σκέψης.

και το πιθανότερο ότι θα ιδρυθούν και οι οποίοι υπό

Μηνύματα βέβαια τα οποία οι περισσότεροι τοπικοί

διαφορετικές συνθήκες θα έπαιρναν το δρόμο προς

παράγοντες έδειξαν ότι δεν έχουν την δυνατότητα ερ-

τα περιφερικά ΑΕΙ. Για πιο λόγο να προτιμήσει άραγε,

μηνείας τους, ούτως ώστε να χαράξουν νέες τοπικές

ένας νέος του κέντρου, να σπουδάσει για παράδειγμα

αναπτυξιακές πορείες.

στο ΤΕΙ Δ.Μ όταν και ακριβότερα θα του κοστίζουν

Κατ’ αυτόν τον τρόπο φτάσαμε στο 2006 όπου έγι-

οι σπουδές του και μακριά από την οικογένεια του θα

νε και η πρώτη διαταραχή της κατάστασης με την κα-

είναι και προφανώς οι επιλογές στο τρόπο ζωής του

θιέρωση της βάσης εισαγωγής στα Α.Ε.Ι (πανεπιστήμια

θα είναι αρκετά λιγότερες; Χώρια δε που ανάλογα του

και Τ.Ε.Ι). Τότε απότομα έγινε κατανοητό ότι η τεράστια

σε πιο τμήμα θα έχει περάσει, τελειώνοντας θα έχει

εισαγωγή χρήματος για την περιοχή διαχειρίστηκε με

λιγότερα (ή και πιθανώς καθόλου επαγγελματικά δικαι-

λάθος αναπτυξιακό τρόπο, γιατί ο μεγάλος όγκος των

ώματα) απ’ αυτά των αποφοίτων των κολεγίων.

διαμερισμάτων και των «γκαρσονιέρων» που χτίστηκαν

Φυσικά όταν διαμορφώθηκε έτσι η κατάσταση, το

την αντίστοιχη περίοδο έμειναν ξενοίκιαστα. Και αντε-

προεδρείο του ΤΕΙ αντέδρασε άμεσα χωρίς χρονοτρι-

λήφθησαν όλοι ότι δεν έγιναν πολλά τα οποία έπρεπε

βές. Και με διάφορες συντονισμένες κινήσεις, μετά το

να γίνουν σε βάθος παρελθόντος χρόνου. Ορισμένα

σοκ της πρώτης χρονιάς της εφαρμογής της βάσης

δε απ’ αυτά δεν μπορούν να γίνουν πια. Ακόμα και αν

εισαγωγής και που το ΤΕΙ έπεσε στην ένατη θέση, κα-

αλλάξει και πάψει να ισχύει και ο νόμος με την καθιέ-

τάφερε και πέρασε την έγκριση ίδρυσης από το συμ-

ρωση βάσης εισαγωγής . Οι σημαντικότεροι λόγοι είναι

βούλιο ανώτατης τεχνολογικής εκπαίδευσης (Σ.ΑΤ.Ε)

omikron 122 Ιούνιος 08

Στέργιος Γκανάτσιος

έξι νέων τμημάτων για τα οποία αναμένονται τα προε-

βοηθήσει έμμεσα την Δυτική Μακεδονία αύξησε

δρικά διατάγματα ίδρυσής τους (το πρώτο ήδη δημο-

τον αριθμό των τμημάτων του κατά περίπου 30%

σιεύτηκε στο ΦΕΚ τον Μάιο .Θα είχαν δε ιδρυθεί από

και διαφοροποίησε τα τμήματα του κατά επίσης

την τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά, αλλά δυστυχώς όλοι

περίπου 30%. Οι δήμαρχοι, οι νομάρχες και λοι-

γνωρίζουμε τη συμβαίνει στη χώρα μας αμέσως μετά

ποί παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης, κατά

τις εκλογές) μετατρέποντας έτσι το ΤΕΙ κυριολεκτικά

πόσο βελτίωσαν τις περιοχές αρμοδιότητας των;

σ’ ένα μεγάλο Ίδρυμα και από άποψη επιστημονικών

Συμπέρασμα ! κλείνουμε; θα πεινάσουμε; Η

ειδικοτήτων πια. Αυτό σίγουρα θα αλλάξει πάλι προς

απάντηση είναι ξεκάθαρα ΟΧΙ. Αλλά τη δεύτερη

το θετικό την όλη κατάσταση, χωρίς όμως να ξεχνούμε

φορά σφάλματα δεν επιτρέπονται. Οι συνθήκες

και τους δυο προηγούμενους παράγοντες, ήτοι τις άλ-

έχουν αλλάξει και ο αγώνας διεξάγεται πια υπό άλ-

λες πόλεις και τα κολέγια που διαφοροποιούν συνολικά

λους όρους. Η βιώσιμη δε ανάπτυξη της περιοχής μας

την όλη διαδικασία.

εξαρτάται κατά πολύ απ’ το ΤΕΙ. Άρα στους αγώνες

Βέβαια την τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά το ΤΕΙ

που δίνει και θα δώσει το ΤΕΙ μας πρέπει να τους βρει

Δυτικής Μακεδονίας πήγε καλύτερα από την προηγού-

όλους συμπαραστάτες με ανοικτά μυαλά και χωρίς μι-

μενη, όπως άλλωστε και τα άλλα περιφερικά ιδρύματα

κροκομματικούς προσανατολισμούς.

της χώρας. Εμείς όμως τονίζουμε προς κάθε κατεύθυνση ότι η περσινή αύξηση είναι το πιθανότερο μόνο προσωρινή και η πραγματική κατάσταση εάν δεν γίνουν αποδεκτές οι προτάσεις μας από το Υ.Π.Ε.Π.Θ, θα είναι αυτή της προηγούμενης χρονιάς. Κάποια στιγμή επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κυρίως σκοπός ενός ιδρύματος δεν είναι να εξυπηρετούνται τα οικονομικά οποιασδήποτε περιοχής αλλά η παροχή εκπαίδευσης υψηλού επιπέδου. Θα αποτελεί δε ευτυχή σποραδική συγκυρία κάποιος που άρχει του ΤΕΙ να ενδιαφέρεται και για τις οικονομικές επιπτώσεις στην περιοχή δράσης του ιδρύματος Αυτό όμως που δεν πρέπει με τίποτα να μας διαφεύγει είναι και ο τρόπος επιλογής των ΑΕΙ από τους νέους μας. Οι όποιοι, στην πλειοψηφία τους, ως πρώτη επιλογή θέτουν την πόλη στην οποία θα πάνε να σπουδάσουν και ως δεύτερη, το τμήμα η την σχολή που θέλουν. (Ως παράδειγμα δείτε την παιδαγωγική Αθηνών ή Θεσ/νίκης συγκριτικά με την παιδαγωγική Αλεξανδρούπολης). Εδώ βέβαια τελειώνει ο ρόλος που καλείται να παίξει το ΤΕΙ και αρχίζει ο ρόλος των αρχόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι οποίοι θα έπρεπε να μεριμνήσουν για να καταστούν οι πόλεις ή οι περιοχές τους ελκυστικές για τους νέους της χώρας μας. Το προεδρείο του ΤΕΙ για να omikron 123 Ιούνιος 08

Bασίλης Μαγκλάρας: Πολιτικός Επιστήμων, Διδάσκων στο ΕΑΠ

Ο Ο Μετασχηματισμός Μετασχηματισμός της της Δημοκρατίας Δημοκρατίας

Δ

...αυτό το κεντρικό πρόβλημα της αλλοίωσης του χαρακτήρα της σύγχρονης δημοκρατίας και της ουσιαστικής απολιτικοποίησης του πολιτικού αγώνα, που προκαλεί το φαινόμενο το οποίο θα μπορούσαμε ίσως να ονομάσουμε ως την

«αέναη εκλογική αναμέτρηση», έχει πάρει διαστάσεις

«δημοκρατικής επιδημίας»...

omikron 124 Ιούνιος 08

εν προλάβαμε να κλείσουμε καλά καλά έναν χρόνο και φούντωσε ξανά η εκλογική ρητορεία. Και πάλι με ευθύνη της ίδιας της κυβέρνησης, που δεν παίζει με τους θεσμούς, αλλά πριν ακόμα προλάβει να σηκώσει το χέρι της από το ευαγγέλιο έχει ήδη αρχίσει να καταστρώνει τα σχέδια του χιλιόχρονου κυβερνητικού βασιλείου, αναζητώντας τρόπους «εξορθολογισμού» του εκλογικού νόμου. Και πάλι χάθηκε η ουσία καθώς η συζήτηση εκτράπηκε από τα ουσιώδη, την αναδιανομή, το δίκαιο φορολογικό σύστημα, τις συντάξεις φιλανθρωπίας, την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος υγείας. Η πολιτική συζήτηση τείνει πλέον να υποβαθμιστεί εκ νέου σ’ ένα παρατεταμένο παιχνίδι χρησμών, απόκρυψης, διάψευσης και υπονοούμενων, με σκοπό να διατηρηθεί όσο το δυνατόν σφιχτότερη η συνοχή της κυβερνητικής κοινοβουλευτικής ομάδας, αλλά και με αποτέλεσμα να απειληθεί με ακύρωση η αναγκαία μετεκλογική «επανεκκίνηση» του δημοσίου και των υπουργείων. Ωστόσο, εκ πρώτης, ίσως να φαίνεται παράδοξο το επιχείρημα πως οι εκλογές έχουν αναδειχθεί σ’ ένα από τα κεντρικότερα προβλήματα των σύγχρονων δημοκρατιών. Πως θα μπορούσε άλλωστε να μην είναι τουλάχιστον παράδοξο, αν όχι ύποπτο, το γεγονός ότι η κεντρικότε-

omikron magazine ρη λειτουργία και η κορυφαία στιγμή της δημοκρατίας αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο της πρόβλημα. Το κλειδί στην κατανόηση της εν λόγω θέσης βρίσκεται και πάλι στην ουσία της εκλογικής αντιπαράθεσης, δηλαδή στο περιεχόμενο των εκλογών. Η εκλογική αναμέτρηση αφ’ εαυτή δεν ταυτίζεται με την ίδια τη δημοκρατία και την ιδέα της ελεύθερης πολιτικής βούλησης και της αυτοκυβέρνησης, στο βαθμό που δεν συνιστά το αποτέλεσμα ενός πολιτικού αναστοχασμού αρχών και επιλογών, στο βαθμό δηλαδή που το «παρεμπιπτόντως» γίνεται το «κυρίως». φαίνεται πως αυτό το κεντρικό πρόβλημα της αλλοίωσης του χαρακτήρα της σύγχρονης δημοκρατίας και της ουσιαστικής απολιτικοποίησης του πολιτικού αγώνα, της κυριαρχίας δηλαδή των πολιτικών επικοινωνιολόγων (του εργαλειακού στοιχείου στην πολιτική), που προκαλεί το φαινόμενο το οποίο θα μπορούσαμε ίσως να ονομάσουμε ως την «αέναη εκλογική αναμέτρηση», έχει πάρει διαστάσεις «δημοκρατικής επιδημίας», έχοντας θέσει σε δοκιμασία τον ίδιο τον αξιολογικό χαρακτήρα της δημοκρατίας, την περαιτέρω ανάπτυξη μιας ενεργού κοινωνίας πολιτών και εν τέλει, την ίδια την γενικευμένη πολιτική συμμετοχή. Χαρακτηριστικό στοιχείο αυτού του προβλήματος αποτελεί η συντήρηση στην επικαιρότητα μιας διαρκούς πολιτικής εκστρατείας, η οποία φέρει περισσότερο τα χαρακτηριστικά μιας πολιτικής προπαγάνδας με απώτερο σκοπό τη χειραγώγηση του πολιτικού σώματος. Τέτοιες πρακτικές «κατασκευής πολιτικής ατζέντας» που υπερτίθεται στους ψηφοφόρους, αποθαρρύνουν την πολιτική συμμετοχή, δημιουργούν δυσπιστία απέναντι στους θεσμούς και εν τέλει απογοητεύουν τον πολίτη ο οποίος αντιλαμβάνεται τους πολιτικούς ως ένα σώμα ελιτιστών συμβασιούχων του δημοσίου που επιζητούν εναγωνίως την ανανέωση της σύμβασης εργασίας τους. Επιπλέον, η απουσία πολιτικής συζήτησης γύρω από τα ουσιώδη κοινωνικοοικονομικά προβλήματα, που επιφέρει ως συνέπειά της η διαρκής εκλογική αναμέτρηση, συντηρεί στην κοινωνική ζωή επικίνδυνες ανισότητες και στρεβλώσεις, οι οποίες βρίσκουν διέξοδο στα άκρα του πολιτικού συστήματος, όπως φάνηκε άλλωστε και από την πανηγυρική είσοδο του ΛΑΟΣ στη βουλή, ένα κόμμα «ιδεολογική σούπα» που ο πολιτικός του λόγος ερείδεται αποκλειστικά στην ατάκα της στιγμής και την ηθική κατακεραύνωση του

«κακού», του «προδότη», του «αλλοδαπού κλέφτη». Και όχι μόνο. Μεταθέτουν την επίλυση, κατά τα άλλα εύκολων, προβλημάτων για το μέλλον, μετατρέποντας τον πολίτη σε ένα ιδιόμορφο είδος «ζητιάνου» της πολιτικής, που προσβλέπει να επωφεληθεί λίγο, πρόσκαιρα έστω, πριν την εκλογική αναμέτρηση στη βάση μιας λογικής οιονεί «πώλησης» της πολιτικής του στήριξης. Άλλωστε, η πολύ γνωστή πια σε όλους μας έννοια της συσπείρωσης των κομματικών ψηφοφόρων που παρατηρείται σε περιόδους εκλογικής αναμέτρησης δεν αποτελεί υγιές δημοκρατικό φαινόμενο, καθώς συσπείρωση σημαίνει συνήθως έκπτωση, διότι αξία στην αναμέτρηση είναι η νίκη, η υποστήριξη του συναγωνιστή, η ευθυγράμμιση με τον αρχηγό, η διατήρηση του αρραγούς χαρακτήρα της παράταξής σου. Η δημοκρατία όμως χρειάζεται την νηφάλια και έλλογη συζήτηση, την ανάδειξη των πολιτικών επιλογών, την επεξεργασία των κοινωνικών προβλημάτων και είναι τελικά αυτό το ιδιαίτερο και διαφορετικό πολιτικό περιεχόμενο που έχεις επιλέξει να στηρίξεις και να συσπειρωθείς γύρω του, που αποτελεί την ουσία της δημοκρατικής διαδικασίας. Το εργαλειακό στοιχείο της πολιτικής πρέπει λοιπόν να σταλεί και πάλι στη γαλαρία. Τότε και οι συμβάσεις έργου τετραετίας θα ανανεώνονται ευκολότερα για τους ενδιαφερόμενους και το δημόσιο συμφέρον θα εξυπηρετείται ως όφειλε. Αυτό όμως φαίνεται ιδιαίτερα δύσκολο να το κατανοήσουν οι κληρονόμοι των κομματικών επιχειρήσεων που έχουν επικεντρωθεί αποκλειστικά στην αξιοποίηση της οικογενειακής επιχείρησης. Ίσως τελικά οι εκλογές, με τον χαρακτήρα που έχουν λάβει σήμερα, να αποτελούν την πιο σύγχρονη εκδοχή της επιστροφής σε μια εποχή πολιτικής χειραγώγησης και κοινωνικής οπισθοδρόμησης, καθώς οδεύουμε προς την πολιτική κυριαρχία της μορφής, του επουσιώδους και του προδιαγεγραμμένου.

Βασίλης Μαγκλάρας τημών, ολιτικών Επισ διδάκτωρ Π υ Αθηνών Πανεπιστημίο RaS.com www.MaGLa

omikron 125 Ιούνιος 08

Ελληνική Λαογραφία

omikron magazine

Παραδοσιακά Επαγγέλματα & Συνήθειες, ακούσματα, παραδόσεις, λεξιλόγιο, παροιμίες... www.laografos.gr Κώστας Γ. Μπαλαφούτης, Λογοτέχνης - Λαογράφος. Γεννήθηκε το 1942 στoν Συνοικισμό Σχοινόλακα της Πύλου. Είναι το δεύτερο παιδί οκταμελούς αγροτικής οικογενείας. Τελείωσε το Γυμνάσιο Πύλου και είναι πτυχιούχος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ΑΣΟΕΕ.

Ο Ντζογάνος Ντουάνα, δογάνα, ντζουάνα και κάπως έτσι ήταν η λέξη που στα ιταλικά σήμαινε τελωνείο. Ντζουάνος, τζογάνος, δογάνης, ντουατζής, δογατζής, είναι λοιπόν ο τελώνης της παλιάς εποχής. Επειδή λοιπόν ο παλιός τελώνης τσίμπαγε τους λαθρέους και λέγανε θα σε πιάσει ή τσιμπήσει το τελωνείο, πιστεύω ότι και η λέξη δόκανος προέρχεται από την ίδια ρίζα. Ντουάνα στην Καλαμάτα λεγόταν όλη η περιοχή που ήταν τα τελωνεία. Αυτά λειτούργησαν όταν το Κράτος ήταν επίσημο και μπορούσε να ελέγξει την κατάσταση. Αλλιώς θα μιλούσαμε για πειρατείες και ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Ελέγχονταν όλα τα εισαγόμενα και εξαγόμενα προϊόντα και αποδίδονταν οι φόροι ή μάλλον τα έσοδα στο Κράτος. Σήμερα στις χώρες της Ενωμένης Ευρώπης δεν υπάρχουν τελωνεία και έτσι ο κάθε ένας μπορεί να ψωνίζει σε όποιο Κράτος θέλει και να τα φέρει αφορολόγητα. Έχει ήδη πληρώσει το φόρο στον τόπο αγοράς. Τα τελωνεία σήμερα δουλεύουν μόνο για εισαγόμενα προϊόντα από χώρες τρίτες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Τελώνες βοηθούνται από τους εκτελωνιστές που και αυτοί είναι ιδιώτες ενταγμένοι σε κάποιο συνδικάτο.

omikron 126 Ιούνιος 08

O Δραγουμάνος Δραγουμάνος είναι ο διερμηνέας. Μέγας δραγουμάνος ήταν τιμητικό αξίωμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, που δόθηκε σε πολλούς Ελληνες. Ο δραγουμάνος λοιπόν ήταν ο μεταφραστής. Η δουλειά τους ήταν πραγματικά χρήσιμη γιατί αυτοί οι διερμηνείς μετέφεραν εντολές σε ξένους στρατιώτες, επισκέπτες και όπου τέλος πάντων χρειαζόταν συνεννόηση. Μετέφραζαν έγγραφα, έγραφαν εντολές και γενικά ήταν μεσάζοντες σε συμφωνίες και εντολές. Σήμερα φυσικά υπάρχουν διερμηνείς αλλά δε λέγονται δραγουμάνοι. Είναι πιο εύκολη η δουλειά τους γιατί οι υπηρεσίες που χρειάζονται μεταφράσεις έχουν μεταφραστικό τμήμα με πολλούς και ικανούς υπαλλήλους. Υπάρχουν δυνατότητες μέσω κομπιούτερ να γίνονται απ’ ευθείας και παράλληλα οι μεταφράσεις και πιό πολύ ακόμη να τυπώνονται και να στέλνονται απ’ ευθείας σε όλον τον κόσμο. Η στενογραφία που ήταν και αυτή είδος γραφής και μετάφρασης γίνεται ηχητικά και οπτικά και έτσι και οι στενογράφοι πήγαν στο περιθώριο.

omikron magazine

Παρασκευή του αρσενικού τυριού Τα γάλατα που έχουν αρμεχτεί, τα βάζουν σε δοχεία από φλασκιά που τα έχουν κόψει από πάνω και τους έχουν κάνει άνοιγμα για να τα γεμίζουν. Σε αυτά έχουν περάσει ένα ξύλο στη μέση από πάνω και τα λένε καρκούνες. Έχει μικρές καρκούνες, μικρό φλασκί μέτριες και μεγάλες καρκούνες, από μέτριο και μεγάλο φλασκί [σε μας γαλομέτρες]. Την καρκούνα λοιπόν την γεμίζουνε και αν σήμερα είναι η σειρά σου παίρνεις και το γάλα των άλλων. Ετσι το γάλα είναι πολύ και κάνεις πολλά και σωστά τυριά. Μετράει λοιπόν κάποιος πόσες καρκούνες του δανείσανε. Έχει λοιπόν την φωτιά αναμμένη στους πυρομάχους, που είναι οι πέτρες δεξιά και αριστερά στην εστία. Αντέχουν στην πυρά. Είναι πέτρες τετράγωνες και γερές που να αντέχουν και να μη γίνονται ασβέστης. Είναι μόνιμες πέτρες στην εστία. Το χαρανί λοιπόν [καζάνι] που έχει βάλει επάνω στην παραστιά [σιδερωστιά] στην φωτιά της εστίας, το λένε μαντροχάρανο. Αφού πάρει το γάλα που του δανείζουνε και το βάλει στο μαντροχάρανο που το μετράνε με τις καρκούνες, αρχίζει η παρασκευή του τυριού. Μπορεί να μην είναι όλο το γάλα που δανείζεται σε ακέραιες καρκούνες αλλά και σε μισές. Να είναι ας πούμε εννιά και μισή. Μισή υπολογίζεται όταν φτάνει μέχρι το ξύλο που είναι στη μέση ή το περνάει και λίγο. Ετσι τα ίδια θα δώσει και αυτός στον άλλον όταν επιστρέψει το δανεικό γάλα. Το γάλα αυτό το περνάνε μέσα σε τουλπάνι για να φιλτραριστεί και να φύγουν σκουπίδια τρίχες, κάπνες και άλλα. Πολλές φορές βάζουν και διπλό τουλπάνι για καλύτερο φιλτράρισμα. Γεμίζουν το καζάνι σχεδόν μέχρι τα χείλια. Ρίχνουν την πιτιά τότε και το ανακατεύουν ελαφρά. Βάζουν μιά ελαφριά φωτιά από κάτω. Έτσι σιγά σιγά γίνεται η ζύμωση, η απαλή ζύμωση. Αυτό το μείγμα σιγά σιγά μαζεύει και γίνεται μία μπάλα. Αυτή η μπάλα κάνει κάποια στιγμή μία τούμπα και μένει δεξιά και αριστερά ο τσίρος [τυρόγαλο]. Το ανακατεύουν με τον ταραχτσή που είναι σαν χτυπη-

τήρι αυγών να ανακατωθεί. Μόλις αρχίσει να κάνει την τούμπα τραβάνε τη φωτιά και τραβάνε ποσότητα από αυτό το μάγμα και το βάζουν μέσα στο τροβόλι. Τα τροβόλια τα βάζουν στο τυρόσκαμνο. Τούτο είναι πλάκα κυρτή μα αυλάκια για να μαζεύει τον τσίρο σε άλλο καζάνι ή σε κάποιον τενεκέ. Εκεί γίνεται η λεγόμενη τζουάδα. Μόλις πήξει και είναι κρύο λέγεται τζουάδα. Αφού είναι κρύο πάλι τότε του ξαναβάζεις τη φωτιά να γίνει η ζύμωση. Μέσα στο τροβόλι που το έχει βάλει και αρχίζει να κρυώνει του βάζει το αλάτι. Εάν θέλει να το συντηρήσει για πιό πολύ χρονικό διάστημα του βάζει πιό πολύ αλάτι. Αν είναι για πρόσφατη χρήση του βάζει ελάχιστο αλάτι. Θέλει πολύ ζύμωμα να φύγουν οι φυσαλίδες όταν είναι στο τροβόλι. Όταν έχουν πολλά γιδοπρόβατα βγάζουν ανάλογα με την εποχή και ανάλογα τους τόπους που βόσκεται πιο πολύ γάλα. Εχει σημασία επίσης και το είδος του φυτού που βόσκησαν, αν είναι πρινάρι για τις κατσίκες ή χόρτο που πιό πολύ ευνοεί τα πρόβατα είναι μεγαλύτερες και οι ποσότητες του γάλακτος. Από τα κατσίκια βγαίνει το πιό ισχυρό και πιό καλό γάλα. Στα πρόβατα είναι μεν πιό βουτυράτο αλλά πιό αδύνατο για απόδοση σε συστατικά και σε προϊόν. Το κλαδί που βλέπει ο ήλιος και αργεί να μεγαλώσει, έχει πιό πολλές θρεπτικές ουσίες από ένα ανήλιαστο και ολίγων ημερών χορτάρι. Το ίδιο συμβαίνει, όπως στό πρόβατο και στο μοσχαρίσιο γάλα που είναι πιό ελαφρύ. Εάν λοιπόν το μητάτο [ η μάντρα] είναι γερή και έχει πολύ γάλα τα τροβόλια γίνονται μεγάλα. Μπορεί το κάθε ένα κεφάλι να γίνει και τριάμισυ και τέσσερα κιλά. Το τυρί που βγαίνει πρώτο, στη διαδικασία της ημέρας, λέγεται αρσενικό. Γεμίζει όπως είπαμε με μείγμα τα καλαθάκια και τα σουρώνει γιατί όταν θα ζακίσει [ξεφουσκώσει] θα γίνει το τροβόλι επίπεδο.

omikron 127 Ιούνιος 08

«Ο μικρός νικόλας σε νέες περιπέτειες 2» René Goscinny ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ

Ο μικρός νικόλας ξαναχτυπά! Το γέλιο συνεχίζεται.

μερά δύσκολη δουλειά, και την κάναμε πολύ καλά, αν

Οι σκανταλιές της πιο απίθανης τρελοπαρέας σε σαρά-

και έσπασα το μπλε βάζο που ήταν πάνω στον μπουφέ,

ντα πέντε νέες απολαυστικές περιπέτειες, με το ανεπα-

αλλά αυτό δεν πειράζει γιατί έχουμε κι άλλα βάζα που

νάληπτο χιούμορ του Ρενέ Γκοσινί (René Goscinny) και

δεν τα έχω σπάσει ακόμα...

τα μοναδικά σκίτσα του Ζαν Ζακ Σενπέ. Τα παιδιά ανα-

Βιογραφία:

καλύπτουν τον εαυτό τους και οι μεγάλοι ξαναθυμού-

Ο René Goscinny γεννήθηκε στις 14 Αυγούστου του

νται δικές τους αγαπημένες ιστορίες, γιατί κατά βάθος

1926 στο Παρίσι και πέθανε στις 5 νοεμβρίου του 1977.

όλοι κρύβουμε ένα μικρό νικόλα μέσα μας.

Ήταν Πολωνός-Γάλλος συγγραφέας και συντάκτης, ο

«...Η μαμά μου είπε να τη βοήθησω να σπρώξει τα

οποίος είναι περισσότερο γνωστός για τα κόμικς «Αστε-

έπιπλα για να σηκώσουμε τα χαλιά. Αυτή ήταν μια τρο-

ρίξ» και «Λούκυ Λουκ», όπου και έγραφε τα σενάρια.

«Η αηδονόπιτα» Ισίδωρος Ζουργός ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ

Η περιήγηση ενός Αμερικανού φιλέλληνα στον κό-

και ο βατήρας της άλλης ελευθερίας, της υπαρκτικής.

σμο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και η μανική

Όλα αυτά συμβαίνουν στις ατραπούς μεγάλων ταξι-

του προσήλωση στον αγώνα των λαών ενάντια στην

διών, καθώς η ανθρώπινη μοίρα, δεμένη πισθάγκωνα

απολυταρχία δίνουν αφορμή να ξεδιπλωθούν πέντε

στο μεσιανό κατάρτι, χαρτογραφεί με το βλέμμα της

χρόνια πολέμου και ονείρων, από τον ξεσηκωμό της

τα έσχατα του ωκεανού.

Μακεδονίας ως τα βουνά του Ασπροπόταμου, της

Βιογραφία:

Ρούμελης κι από κει στο έγκλειστο Μεσολόγγι.

Ο Ισίδωρος Ζουργός γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη

Η «Αηδονόπιτα» είναι ένα μυθιστόρημα μιας μεγά-

το 1964. Σπούδασε παιδαγωγικά και από το 1988 ερ-

λης περιπέτειας, που στις σελίδες του συναντάμε τον

γάζεται στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ως δάσκαλος.

νικόλαο Παπάφη, τον Κασομούλη, οπλαρχηγούς της

Το 1995 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «νέα Σύνορα

Ρούμελης και του Ολύμπου, τον Μπάιρον, ακόμα και

- Α. Α. Λιβάνη» το μυθιστόρημά του με τίτλο «φρά-

τον Ανώνυμο, τον συγγραφέα της «Ελληνικής νομαρ-

ουστ». Το μυθιστόρημά του «Η ψίχα εκείνου του κα-

χίας». Είναι ένα βιβλίο στραμμένο στον αγώνα του αν-

λοκαιριού» είναι το δεύτερο που κυκλοφορεί από τις

θρώπου για ελευθερία και αυτοδιάθεση, μα πιο πολύ

εκδόσεις Πατάκη. Προηγήθηκε το «Αποσπάσματα από

στο ζεστό κουκούλι του έρωτα, που είναι ο δρόμος

το βιβλίο του Ωκεανού» που κυκλοφόρησε το 2000.

Γνωρίζετε ότι... Γνωρίζετε ότι...

• Το ανθρώπινο κεφάλι περιέχει 22 κόκκαλα • Κατά μέσον όρο, αναπνέουμε 23.000 φορές ημερησίως • Ο εγκέφαλος του Einstein ήταν 1375 γραμμάρια • Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 150 ετών το μέσο ύψος των ανθρώπων στα βιομηχανικές κοινωνίες αυξήθηκε κατά 10 εκατοστά • Εάν το ποσό νερού στο σώμα μειωθεί κατά 1%, θα αισθανθείτε δίψα.

• Ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς τρόφιμα για ένα μήνα, αλλά μόνο για μια εβδομάδα χωρίς νερό • Θα πιείτε περίπου 75.000 λίτρα νερού στη διάρκεια ζωής σας • Οι άντρες χάνουν περίπου 40 τρίχες ημερησίως, οι γυναίκες περίπου 70 τρίχες ημερησίως • Ένας άνθρωπος αισθάνεται για 8 δευτερόλεπτα αφού αποκεφαλιστεί • Ο μυς που ανοιγοκλείνει τα μάτια είναι ο γρηγορότερος μυς του σώματος, κατά μέσο όρο ανοιγοκλείνει 15.000 φορές ημερησίως.

• Τα νύχια των χεριών μεγαλώνουν 4 φορές περισσότερο από τα νύχια των ποδιών • Περίπου το 13% των ανθρώπων είναι αριστερόχειρες • Το 1900 ο μέσος όρος ζωής ήταν 47 χρόνια • Τα μάτια μας έχουν το ίδιο μέγεθος από την γέννηση • Το αίμα και το νερό είναι το 92% του σώματος • Το στρώμα του όζοντος είναι κατά μέσο όρο περίπου 3 χιλιοστά • Η έρημος Σαχάρα επεκτείνεται περίπου 1χλμ το μήνα

omikron magazine

∆ανειζόµαστε τις δικές σας επιθυµίες και παίζοντας µε τη δική µας φαντασία και δηµιουργικότητα, πραγµατοποιούµε επιτυχηµένα µε κάθε λεπτοµέρεια την εκδήλωση που εσείς επιθυµείτε.

Τηλ.: 24630-53792, 6932320104-5 - 3o χλµ. Πτολεµαΐδας-Φλώρινας, Πτολεµαΐδα Τ.Θ.: 205 - Τ.Κ.: 50200 - www.ioannou-resort.gr - e-mail: info@ioannou-resort.gr

omikron magazine

MAXX MOTORS ΑΕΒΕ

MAXX-IMUM

εξυπηρέτηση

Κοζάνη: 2ο χλμ. Κοζάνης - Λάρισας, Τηλ.: (+30) 24610 27327, 28881 Φλώρινα: 7ης Νοεμβρίου 11, Τηλ.: (+30) 23850 45704, 45705 Καστοριά: 7ο χλμ. Ε.Ο. Καστοριάς - Κοζάνης, Τηλ.: (+30) 24670 21900, 21901

omikron magazine

Κοζάνη-Πτολεµαΐδα Tηλ.: 24610 95300 info@efkolidis.gr www.efkolidis.gr