Schrijvershuisbezoek
Connie Palmen houdt niet van verzinnen Tien studenten gaan op bezoek bij de grande dame van de Nederlandse literatuur. DOOR WIN CASTERMANS FOTO JORDI HUISMAN
I
n een stola van bont en zwarte leren broek ontvangt Connie Palmen (57) de studenten allerhartelijkst. Aanvankelijk zijn ze een beetje timide in haar statige pand op de Herengracht. “Over welk boek ging het alweer?” opent Palmen schalks, waarna iedereen ontdooit. “Waarom De Wetten? Dat is toch mijn debuut van tig jaar geleden?” Inderdaad, uit 1991. “Wat? Waren jullie toen nog niet geboren?” vraagt de schrijfster verbaasd. De Wetten is uitgekozen door VUsionair Kristien Hemmerechts, die evenals Jacqueline Bel, hoofddocent moderne letterkunde, dit schrijvershuisbezoek begeleidt. “Ik had jouw debuut nog niet gelezen, vandaar”, verklaart Hemmerechts. Hoe ze erop terugkijkt, wil een studente weten. Palmen: “Het was overdonderend. Tegelijkertijd dacht ik: als ik eenmaal een boek schrijf, zal het ook veel ophef veroorzaken. Maar dit was verpletterend. Binnen de kortste keren verkocht het boek 10.000 exemplaren per dag. En ik had al verschillende uitgevers, nog voordat ik bij hoofdstuk vier was. Ik wist precies hoe het eruit ging zien. Zeven hoofdstukken, zeven mannen, zeven jaren. Allemaal mannen die de hoofdper-
16
soon Marie Deniet moesten duiden. Het was gemakkelijk te vertellen en dat deed ik dan ook overal.”
Niet bedacht. Niet snobish. Een waagstuk. Zelfs in het verzinsel verraad je jezelf. Mijn literatuur is doordesemd van persoonlijkheid. En natuurlijk blijft de afhankelijkheid van anderen bestaan. Afhankelijkheid is een drama, een heel mooi drama. Onontkoombaar voor alles wat mooi is in het leven: liefde, familie... en tegelijkertijd zou je er ook zo van af willen, zou je veel autonomer willen zijn dan je bent. Tenminste ik wel. En ook niet. En ook wel.”
Geen kindvrouwtje Hoe verklaart u dat enorme succes? “Je mag me gerust tutoyeren, hoor. Het was een boek dat anders was dan alle andere. Dit was een faustiaans vrouwenboek. Marie Deniet gaf haar eigenheid op om zich tot personage te laten maken. Ze zag af van haar eigen naam en gaf haar identiteit op. Dat is wat Faust betaalt aan de Dikke huid duivel. De ontwikkelingsroman tot dan Voor een uitgever is niets zo fortuinlijk toe werd gedomineerd door beschrijvinals een heel goed debuut, vindt Palmen. gen van adolescente mannen, een soort “Nu krijgen die kinderen al een contract inwijding waarin de man de wetten van zonder dat ze een letter geschreven de liefde gaat begrijpen, een opwaartse hebben.” Alle debuten van de laatste tendens zat erin. Maar mijn bildungstwintig jaar vindt zij niet origineel, met roman eindigt niet in euforie of heldenuitzondering van Arnon Grunberg en dom, maar in: ik weet het niet meer. Het misschien Christiaan Weijts. Dit wijt zij boeiende is dat Marie Deniet haar eigen aan het simpele feit dat er doorgaans heel verhaal moet ontdekken en dus moet weinig heel goede schrijvers zijn. En dat ontsnappen aan het verhaal dat mannen is iets van alle tijden, aldus Palmen. van haar maken. Ze moet steeds vluchEn daar gaan haar handen weer, stevig ten, want geen enkele man noemt haar door haar haren om de bij haar naam. Ze noemen coupe panique opnieuw te haar Magdalena of Mariestileren. “Mag ik roken?” ken. Ze moet de mannen ‘Nu krijgen die vraagt een studente. “Ja loslaten om het personage kinderen al zeker. Kind, ik rook aan achter zich te laten van één stuk door. Tuurlijk. hoer, heilige, kindvrouwtje een contract Iedereen mag hier roken.” of fatale vrouw. De verwer- voordat ze één letter geschreven Studente Anouk Boers wil ving van het ultieme geluk weten waar zo’n eerste is dat je je persoonlijke hebben’ verhaal nu vandaan komt. verhaal kunt vertellen. Al “Je eerste boek heeft de is het maar één anekdote, langste geschiedenis. Het zolang het maar iets zegt is de blauwdruk van alle andere boeken over jezelf.” die je gaat schrijven. Het is je oerverhaal, Palmen houdt het graag dicht bij zichje oudste en meest ware verhaal waarmee zelf. “Ik houd niet van verzinnen, ben je het langst rondgelopen hebt.” geen grote fantast.” Literatuur moet Bent u gevoelig voor negatieve recensies? bovenal persoonlijk zijn: “Authentiek.
nr 8 — 19 december 2012
ADVALVAS