93
2020ko urria zornotzan.com durangon.eus
Durango y Amorebieta,
en cรณdigo rojo
Aunque los dos municipios rebasan la incidencia acumulada de 500 casos de covid-19 por cada 100.000 habitantes, las restricciones son las mismas que las decretadas por el Gobierno vasco para el resto de Euskadi
3
Aurten, Azoka birtuala
4
La OTA de Durango pasa a 4 zonas
5
Kulturarekin gozatzeko Euskaraldia
2 Durangaldea
durangon.com 2020ko urria
Euskadi prohíbe la movilidad entre municipios La segunda ola de la pandemia ha llevado al Gobierno vasco a endurecer las restricciones para tratar de contener la “alta transmisión” del coronavirus. Desde ayer, martes, Euskadi ha quedado confinada y se ha prohibido la movilidad entre municipios. Esto es, no se puede entrar ni salir de la localidad en la que resides salvo por causas justificadas, como ir a trabajar, a estudiar, tener una cita médica o el cuidado de personas dependientes. El Estado de Alarma decretado por Pedro Sánchez también limita la libre circulación de personas en horario nocturno. En el caso de Euskadi, el ‘toque de queda’ será de 23.00 a 06.00 horas. Además, los encuentros sociales, tanto en espacios privados,
como en públicos, no podrán aglutinar a más de seis personas. El nuevo decreto del Gobierno vasco deroga además las medidas que se habían adoptado el sábado para los municipios que se encontraban en alerta roja y que ya habían comenzado a aplicarse en localidades como Durango, Abadiño, Elorrio y Ermua. Entre otras, comercios y establecimientos hosteleros debían cerrar sus puertas a las nueve de la noche y ahora podrán hacerlo dos horas más tarde. A partir de ayer, se prohíbe la consumición en barra. Bares y restaurantes solo podrán tener ocupado hasta un máximo del 50% de su aforo, y habrá que mantener la separación de 1,5 metros entre mesas. Los txokos, sociedades gastronómicas y
lonjas interrumpirán su actividad. En el transporte público los últimos trenes, metros y autobuses saldrán, como tarde, a medianoche.
Durango y Amorebieta, entre las peores tasas de contagios de Bizkaia
Cuando se dice que un municipio ha entrado en alerta roja quiere decir que la tasa de incidencia del coronavirus ha rebasado el nivel crítico de 500 casos por cada 100.000 habitantes en los últimos 14 días. Esta clasificación responde al semáforo de colores con el que se está mostrando la evolución de la pandemia en las localidades de Euskadi con más de 5.000 habitantes. Coincidiendo con los ‘no Sanfaustos’, Durango fue la primera localidad de Bizkaia
en la que se activó este código y no pasó mucho tiempo antes de que le siguieran Abadiño, Elorrio y Ermua. Tanto es así que Osakidetza lleva desde la pasada semana realizando un cribado selectivo en la localidad. Ha costado más que Amorebieta-Etxano llegara a este preocupante umbral, pero el lunes también lo hizo.
Según los datos ofrecidos ayer por el Departamento de Salud del Gobierno vasco, la peor tasa de contagios corresponde a Durango, con 951,22, por delante de Ermua, con 829,23. En Amorebieta, la situación está más tranquila por ahora, con 533,50, aunque las previsiones no son alentadoras.
La información es más necesaria que nunca Es en momentos así cuando necesitas disponer de la información más contrastada y de mejor calidad. Si quieres conocer las principales noticias de Durango, Amorebieta y otros municipios de Durangaldea, envía un mensaje a nuestro canal de WhatsApp (607 034 143) con el texto AÑADIR. A partir de ese momento te contaremos lo más importante de nuestra actualidad informativa.
20/10
21/10
22/10
23/10
24/10
25/10
26/10
Tasa*
I(D)**
Abadiño
6
10
6
0
1
4
6
727,75
1,19
Amorebieta-Etxano
10
7
14
2
8
9
13
533,50
1,50
Durango
19
30
46
15
13
11
37
951,22
1,48
Elorrio
3
3
4
2
1
2
6
564,44
1,05
Ermua
8
7
6
14
8
10
18
829,23
1,25
Galdakao
14
14
28
1
8
14
17
541,02
1,56
Bizkaia
342
423
561
445
449
477
457
450,71
1,48
* Tasa de 14días por 100.000 habitantes. ** La tasa de incidencia I(D) compara la tasa de incidencia acumulada en 14 días a fecha de hoy, con la tasa de incidencia acumulada en 14 días de hace una semana. En caso de que el valor de la ratio sea un valor por debajo de 1, significa que la incidencia ha disminuido.
durangon.com
93 zbka. / 12.000 ale / Erredakzioa: Marta Aranbarri, Joseba Gorostiza / Publizitatea: Nerea Azkorbebeitia / Diseinua: Aitor Divassón / Tlfoa.: 607 034 143 / Email: redaccion@durangon.com / Imprimatzailea: Boroa Centro de Impresión / Argitaratzailea: Durangon Más S.L. / Lege gordailua: BI/2547/2010
Kultura 3
durangon.eus 2020ko urria
Paregabeko denda birtuala eskualdeko sortzaileentzat Durangoko Azokak ospatuko duen 55. edizioak zerikusi gutxi izango du aurrekoekin. Aurten, Covid-19aren izurritea dela eta, denda birtual batek hartuko du Landako Guneko saltokien lekua eta eskualdeko sortzaileek bertan saltzen duten %100a jasoko dute. Osasun-krisiak baldintzatutako edizioa izango da aurtengoa Durangoko Azokan eta horregatik aldaketa ugari izango ditu. Aipagarriena, Landako Gunean ez dela saltoki fisikorik jarriko ezta, ondorioz, erakusmahairik, baina abenduaren 4tik 8ra bitartean egingo den ediziorako www.durangokoazoka.eus webgunean jarritako denda birtuala prestatu dute, aurtengo salerosketak online bakarrik egingo baitira. Hori dela eta Gerediaga Elkarteak eta Durangoko Amankomunazgoak hitzarmena sinatu dute; horrela, Durangaldeko sortzaile, argitaletxe, diskoetxe, ekoizpen enpresa, banatzaile edo erakundeek saltzen dutenaren %100 jasoko dute. Eskualdekoak ez direnei berriz, saldutakoaren %12a kobratuko zaie kudeaketa eta logistika gastuengatik. Eskaintza honetaz baliatzeko ezinbestekoa da helbide fiskala Durangaldeko herriren baten izatea, hau da, Abadiñon,
Atxondon, Durangon, Elorrion, Garain, Iurretan, Izurtzan, Mañarian edo Zaldibarren. Halaber, beharrezkoa izango da Azokako araudia betetzea, hots, produktua euskarazkoa izatea edo euskal gaiak jorratzea.
Durangaldeko argitalpenak
Aurreko edizioetan, Gerediagaren eta Amankomunazgoaren elkarlanari esker, ‘Durangaldeko argitalpenak’ erakusmahaian saldu ahal izan dituzte euren ekoizpenak eskualdeko sortzaileek. Hi tzarmen horri esker, sortzaileek ez zuten erakusmahairik alokatzeko beharrik euren produktuak saltzeko. Kokagune horretan parte hartzeko beharrezkoa da aldez aurretik izena ematea gerediaga@durangokoazoka.eus helbidera idatzita edo 94 681 80 66 telefono zenbakira deituta, produktuaren nondik norakoak azalduz. Izen-emate epea azaroaren 2an amaitzen da.
4 Berriak
durangon.com 2020ko urria
La OTA que llega a Durango La propuesta divide el municipio en 4 zonas y amplía el sistema de pago por estacionamiento a Landako y Murueta Torre El Pleno de Durango debatirá hoy, miércoles, una sustancial modificación de la ordenanza reguladora de la OTA. La ampliación que se ha acordado contempla que las plazas de aparcamiento ‘azul’ aumenten de 1.500 a 2.500, aproximada-
mente, y que se extiendan hasta Landako y Murueta Torre, dos barrios que llevaban tiempo reclamando esta medida. Frente a las dos actuales, el municipio se dividirá en 4 zonas OTA. La propues-
ta incrementa también las plazas verdes, de alta rotación, que se aprobaron por primera vez en Durango en octubre de 2018 con las 28 que hay entre el Centro de Salud de Landako y el polideportivo. A estas se añadirán todas las plazas de la
calle Zumalakarregi y las de Herriko Gudarien kalea que se encuentran frente al acceso del ambulatorio y el parking contiguo. Otra novedad que incluye la ordenanza es que incorpora las calles de transición o vías que limitan con la OTA. Así, una docena de portales de Askatasun Etorbidea y Alluitz podrán acogerse al régimen de residentes.
SECTOR AZUL
SECTOR VERDE
SECTOR NARANJA
CALLES DE TRANSICIÓN
Las personas residentes podrán estacionar en los sectores azules enclavados en su zona por tiempo indefinido y sin abonar tasa adicional alguna. No residentes podrán estacionar 4 horas como máximo. No se podrá regresar al sector hasta que hayan transcurrido tres horas, al menos.
Alta rotación. 90 minutos de estacionamiento máximo, previo abono de la cuota. Trascurrido el tiempo máximo deberá abandonar el sector y no volver hasta pasadas 3 horas. La condición de residente, gremio o autorización especial no constituye título habilitante para estacionar en el sector verde de ninguna zona.
Exclusivos para personas residentes de la zona en la que se halle el sector.
Las personas que residan en los siguientes portales de estas calles podrán acogerse al régimen de residentes, en la zona correspondiente, previo abono de la cuota establecida. Son calles que, no estando incorporada a una zona OTA, limita con el tramo final de una de ellas Zona 2 Askatasun Etorbidea 14, 16, 17, 18, 19, 20, 20A, 21, 22, 23 y 25 Zona 3 Alluitz 1A, 1, 2, 3, 4, 5, 5A, 6, 7, 8, 9 y 11
Berriak 5
zornotzan.com 2020ko urria
ZONA 1
ZONA 2
ZONA 3
ZONA 4
SECTOR AZUL
SECTOR AZUL
SECTOR AZUL
SECTOR AZUL
Antso Estegiz Zumardia (de Komentukalea a Larrasoloeta) Erretentxu Intxaurrondo (de Laubideta a Balbino Garitaonandia Plaza) Juan Mari Altuna (de Kurutziaga a Matxinestarta) Komentukalea (de Garitaonandia Plaza a Antso Estegiz Zumardia) Kurutziaga (de Juan Mari Altuna a Gernikako Arbola plaza) Laubideta Matxinestarta Montevideo (de Ollería a Pablo Pedro Astarloa) Olleria (de Matxinestarta a Montevideo) Pablo Pedro Astarloa (de Montevideo a Matxinestarta) San Frantzisko Santasusanoste Txatxiena
Askatasun Etorbidea (de Zabalekoa a Herriko Gudarien kalea) Galtzareta Geltoki Herriko Gudarien kalea (de Galtzareta a Bruno Maurizio Zabala y de Jose Miel Barandiaran a Oiñiturri) Jose Miel Barandiaran Oiñiturri San Agustinalde SanRokebide (de Zabalekoa a Galtzareta) Zabalekoa
SECTOR VERDE
Zumalakarregi Herriko Gudarien kalea (Las plazas situadas frente al acceso del ambulatorio y el parking contiguo)
Agirre Lehendakaria Darío de Regoyos Ermodo (de Trenbide Kalea a Landako etorbidea) Frai Juan Zumarraga Frantzisko Ibarra (de Landako Etorbidea a Mikeldi Kalea) Juan Antonio Abasolo Mikeldi Landako Etorbidea (de Mikeldi a Frantzisko Ibarra) Oiz Sasikoa (de Trenbide Kalea a Alluitz) Trenbide Kalea Tronperri San Ignacio Auzunea Saibi
SECTOR NARANJA Anboto Urkiola
Arripausueta auzunea Artzetaungana Gallanda Ibaizabal auzunea Juan Mari Altuna (de Untzillatx a Gallanda) Landako Etorbidea (de Oiz a Urko) Muruetatorre auzunea (incluido el parking entre el polideportivo y la pista de atletismo) Olleria (de Untzillatx a Gallanda) Txibitena auzunea Untzillatx Urko
SECTOR VERDE
Ambulatorio de Landako
SECTOR NARANJA
Muruetatorre (de 1-A a 3-A)
SECTOR NARANJA
Arandoñotorre Fondo de Saco de Laubideta Kurutziaga (de Andra Mari a Juan Mari Altuna) Monagotorre Montevideo (de Pablo Pedro Astarloa a Zumalakarregi)
HORARIO: De lunes a viernes, de 9:00 a 13:30 y de 16.00 a 20.00 horas y, los sábados, de 9:00 a 13:30 horas GREMIOS: Podrán estacionar sin límite de tiempo, previo abono de la tarifa correspondiente, en todas las zonas OTA. Se otorgarán únicamente dos autorizaciones por actividad
Kultur agenda oparoa izango dute Zornotzan Euskaraldiaren harira Antzerkia, dantza, ikus-entzunezkoak, kirola eta bestelako ekitaldiak prestatu dituzte azaroaren 19tik abenduaren 4ra bitartean Azaroaren 20tik abenduaren 4ra bitartean egingo den Euskaraldiaren bigarren edizioa proposamen ugarirekin ospatuko dute Zornotzan. Kulturarekin edo kirolarekin lotutako ekitaldi bat egongo da egunero eta bertaratu nahi duten herritarrek sarrerak aldez aurretik atera beharko dituzte. Ahobizi edo Belarriprest rolak hartzeaz gain, Euskaraldia hasi aurreko egunetik egongo da ekimenekin gozatzeko aukera. Azaroaren 19an ‘Ez dok ero’ antzezlana eskainiko baitute Patxo Telleriak eta Mikel Martinezek Zornotza Aretoan eta hurrengo egunean ‘Gauekoak’ dantza ikuskizuna eszenaratuko du Kukai konpainiak.
Areto horretan egongo dira ere Alex Txikon eta Unai Hormaetxea azaroaren 26an ‘Mundu bat motxilan’ liburua aurkezteko eta abenduaren 3an ‘Hil kanpaiak’ filma eskainiko da. Zornotza Aretoan egingo diren ekitaldietarako beharrezkoa da sarrera ateratzea sarrerakzornotzaaretoa.com webgunearen bidez. Gainerako ekitaldiak Zelaieta Zentroan edo frontoian izango dira eta bertaratzeko erreserba egitea beharrezko da. Horretarako ekintzaren izena eta ordua, izen-abizenak eta telefono zenbakia bidali behar da whatsappez edo 688 836 894 telefonora deitu, edota zornotzarrak. euskaraldia@gmail.com e-postara idatzi. Gimnasia eta Mindfullnes
saioak gidatuko dituzte Iñigo Vicens eta Zuriñe Hidalgok azaroaren 21ean, 10:30etatik 11:30etara 50 urtetik gorakoentzat eta 12:00etatik 13:00etara 50 urtetik beherakoentzat; ‘Ez da kasualidadea’ bertso saioa eskainiko du Eta Abar Zornotzako bertso eskolak 27an; ‘Sorgina Txirulina’ren tailerrak egongo dira 28an eta 29an, 11:00tan euskaraz ez dakiten gurasoentzat ‘Begireki’ eta 12:30ean euskaraz dakitenentzako ‘Ahobizi eta Belarriprest’. ‘Euskañolitis’ bakarrizketa ere 28an eskainiko du Ohian Vegak. Abenduaren 2an ‘Martintxok ‘txo’ galdu zuenetik’ ipuin kontaketa eskainiko du Koldo Amestoyk eta abenduaren 4an ‘Euskaraldia: bizipenak edota espektatibak’ bideo lehiaketaren sari banaketa egingo da.
Mikel Martínez eta Patxo Telleriak antzeztuko duten 'Ez dok ero' antzezlakarekin hasiko da Zornotzan Euskaraldiaren ekitaldi agenda.
Euskaraldiaren inguruan Zornotzan prestatutako ekitaldiak azaroaren 22an Belatxikietara egingo den mendi igoerarekin eta eguerdian tontorrean egingo den talde-argazkiarekin osatuko dira. Ekitaldi bakoitzerako jarritako plaza kopurua betez gero, itxaron zerrendak sortuko dira.
Euskaraldiaren lokala Durangon
Durangoko Euskaraldiak informazio-lokala izango du aurten ere, nahiz eta edizio honetan bulegoa Zumalakarregi kalea 2an egongo den, ‘Naranja’ denda zengoen lekuan hain zuzen. Durangoko Euskaraldiaren
eragileek izen-ematea internet bidez egitea sustatu nahi dute “hori delako seguruena bizi dugun sasoi honetan, baina “inork arazorik badu, Euskaraldiko lokalean izena emateko aukera egongo da”, adierazi dute. Informazioa emateaz gain, banderolak egongo dira salgai eta hasi aurreko egunetan egingo den txapa banaketa ere bertatik egingo da. Datozen hiru asteetan lokala irekita egongo da martitzenetan eta eguenetan 18:00etatik 20:00etara eta zapatuetan 11:30etatik 14:00etara. Hala ere, Euskaraldia hurreratu ahala, ordutegi zabalagoa izango dutela iragarri dute.
6 Publirreportaje
durangon.com 2020ko urria
Usteak... beti ustel!!! Egun bizi dugun egoera latzaren aurrean, guztion osasuna arrisku garbian dagoen une honetan, aspalditik giza-ohitura ugari eta funtsezko eskubideak osasunaren izenean alarma-egoera ezarriz mugatu edota errotik debekatzen zaizkigula ikustean, milaka lanpostu galdu ondoren egoera larria mendean hartuz hobera egiteko biderik urrutitik ere somatzen ez denaz ohar tzean, jazarpena, etsipena, itxaropenik eza, beldurra, narda, egonezina eta artegatasun sentimendu eta emozioak erabat nagusitu dira gizartearen baitan. Inguru hurbilean ikusi eta entzuten diren hainbat per tsonen ahozko adierazpen eta iritzi asko, gorago aipatutako kanpo-egoera goibeltsuak sorrarazitako emozio ezezkor, bizimodu kezkatsu eta itxaropen handirik gabeko ikuspegiaren mende dagoela ondorioztatu daiteke. Emozioez hitz egitean, beste ezeren aurretik, emozioak hezurmamitzen dituzten egiturez jardun beharra dago. Emozioak hiru elementu hauek osatzen dituzte: usteak, ezagutzak eta nahiak. Gaurkoan bada, gure baitako sakontasunik handienean garbi errotuta ditugun usteez jardungo dut, eurak baitira gure gaitasun eta nortasuna murrizten dizkigutenak. Ustea zerbaitez daukagun ziurtasun sentimendua da. Gehienetan sentimendu hori eskarmentu pertsonalean oinarri tzen da baina ingurutik jasotzen ditugunak ere badute horretan eragin sendo eta sakonik. Gutariko bakoitzak bere baitan du ia gauza guztientzako erantzuna, edo gutxienez behar ditugun erantzunetara iristeko aukera, hirugarrenen bitartez. Sarritan, aipatutako ziurtasun sentimendurik ezak, ez digu gure baitan daukagun gaitasun ikaragarria dugunaz ere ohar tzen edota erabiltzen uzten. Ustea ulertzeko bide bat, bere oinarrizko elementu eratzailean (ideia) pentsatzean datza. Ideia ugaritan pentsatu dezakegu baina aldiz sinesmenik izan ez. Adibide bezala esan egiozu zure seme/alabari hurrengo esaldi hau esan dezala: «Ikasle bikaina naiz». Bere buruari esan diezaiola esaldi hori. Ideia eta ustearen arteko desberdintasuna, aurreko esaldia esatean seme/alabak sentitu duen ziurtasun-maila eta ziurtasun sentsazioaren araberakoa da. Zure seme/alabak esaldia esan ondoren bere baitan «Tira, egia esan ez naiz ikasle bikaina» pentsatu baldin badu, egiazki bere baitarako esaten duena beste pentsamolde hau da: «Ez
naiz oso seguru sentitzen ni ikasle bikaina naizenaz». Gure ustea indartuko duen norbait beti aurki dezakegu, uste dugunaz segurtasun maila handiagoa izate asmoz, gizakia horrela izan baita arrazionaliza tzeko gai. Dena dela, gai nagusia uste horrek sendotu ala ahuldu egiten gaituen jakitean datza; gai tzen gaituen ala ezgaitzen gaituen zehaztean alegia. Usteen erreferentzia-iturriak, beste era batera izan ezin zitezkeen bezala, gure eskarmentu pertsonaletatik atera ditzakegu. Batzuetan, beste pertsona batzuengandik jasotako informazioaren bitartezko erreferentziak biltzen ditugu. Baita liburuetatik, ikusentzunezkoetatik eta antzekoetatik ere. Aldiz, beste batzuetan, gure irudikapenean bakarrik oinarritutako erreferentziak sor tzen ditugu. Aipatutako edozein eskarmentu horienganako sentitu dezakegun emozio-inten tsitateak erreferentziaren indar eta sustraiari behinbetiko eragingo dio. Erreferentziarik sendo eta zindoenak, mingarri edo atsegingarri izanagatik emozio asko ezarri diegun eskarmentu pertsonalez eratutako erreferentziak izaten dira. Aipagarri eta gogoan izan beharrekoa den beste elementuetako bat gutariko bakoitzak ditugun erreferentzia-kopurua da; ideia baten euskarri diren erreferentziazko zenbat eta eskarmentu-kopurua handiagoa izan, ideia horrengan izan dezakegun ustea are eta sendoagoa izango da. Erreferentziak bi motakoak izan daitezke: benetakoak edota irudizkoak; zeha tzak edo zehaztugabeak. Gure eskarmentu pertsonalak izango liratekeenak ere, erabat tinko sentitu baditzakegu ere, gure ikuspegi pertsonalaren eraginez itxuraldatuta ikus daitezke eta ondorioz gure usteak eusteko erabil ditzakegun erreferentziak mugagabeak dira. Dena dela, gure erreferentzien jatorria zein den gorabehera, benetakotzat bezala onartzen hasten gara eta ondoren ez ditugu inola ere zalantzan jartzen. Jakina, horrek, onar ditzakegun usteen arabera, ondorio negatibo indartsurik izan dezake. Arrazoi berdinagatik, gure ametsak lortzeko bidea har tzera bultzatuko gintuzketen irudikatutako erreferentziak erabiltzeko trebetasuna ere badugu. Arrakasta, benetako eskarmentua egiatan gertatu izan balitz bezalako zerbaiti buruzko bizipen zolia burmuinean irudikatzen denean lor daiteke, gure burmuinak errealitatean bizi izandako zerbaiten eta zolitasu-
nez irudikatu dezakegunaren arteko desberdintasuna bereizterik ez baitu. Behar besteko emozio-intentsitate eta errepikapenez gure burmuinean “ikusi” eta “bizi” izandako alegiazko bizipenak egiazkotzat bezala somatzen ditu gure nerbio-sistemak, oraindik gertatzeke egonik ere. Ez dago lortu ezin daitekeenik. Ez dago gauza ezinik. Ezinaren pentsamendua gure uste zitaletako bat besterik ez da eta helburu handiak lortzeko, oraindik inolako izaterik ez duten erreferentziak egia bihurtzeko, aurretik beste inor lortzeko gai izan ez den erreferentziak sortzeko gaitasuna izatean da tza, beste batzuk ezintzat izan dutena errealitate bihurtuz. Oro har, gizaseme askok euren nortasunari eta gaitasunei buruzko uste murritzaileak besterik ez dituzte bizitzan zehar garatzen. Iraganean arrakastarik lortu ez izanaren ondorioz eta horretarako gaitasunik ez izatearen ustearen euskarri diren erreferentzia sendoetan sustraituta, gerora ere arrakastarik inoiz lortuko ez dutela sinesten duten gizaseme asko dago. Eta guzti horren emaitza gisa, euren atsekabe edota nahigabearekiko beldurrak eraginda batez ere, euren arreta eta bizi tza guztia, etengabe «errealisak» izatera bideratzen dute baina egia esan, «errealistak izan gaitezen» edota antzerako adierazpenak egiten dituztenak (nire inguruan gehiengoa dira) egia esan beldurraren erpeen menpe bizi dira.
Emaitza mugatuak
Beldur horretatik aurrera, zalantza-egoera ugari sortzen diz kieten usteak garatzen dituzte eta, ondorioz, ez dira euren barren-barreneko ametsik gorena (denok daukagu) lortzeko eman beharko luketen guztia emateko indar eta kemenez izaten. Ez dira horretarako gertu izaten eta, beraz, bizitzan zehar emai tza oso urri eta mugatuak lor tzen dituzte. Nire ikasleei sarri aipatzen diet ekintzarik gabe ez dagoela emaitzarik lortzeko inolako aukerarik eta ondorioz, ekimena, etengabeko jarduera, ekinaren sen agortezina izatea dela helburuak eta emaitzak egokiak, bikainak, izateko bide bakarra. Ulertzen duten arren, erratzeko beldurrak, errakuntzak egiteko itzalak sortzen dien beldurrak gelditzen dio hainbat ikasleri ekintzarako gogo eta erabakia. Bizitzan errakuntzaren bat egitekotan erratu gaitezen gure gaitasunak gehiegi estimatu izanaren aldetik. Ez gure burua gutxietsi eta ezgaitzearen eremutik.
Trebetasun berri bat ikasten ahalegindu ondoren, gizaseme ezkorrak beti izan oi dira ikasketen inguruko xehetasun eta azalpen ugariagoak ematen dituztenak. Baikorrak, euren jarrerari buruzko azalpenak ematean, benetan izan dutena baino askoz eraginkorragotzat jotzen dute eta, jakina, mundua hautemateko duten gaitasunean eta berezitasunez euren jarduerarekiko ebaluazio irreal horretan datza etorkizunean baikorrak lortzen duten arrakastaren giltza. Baikorrak trebetasunak menperatzera iristen dira eta, aldiz, ezkorrak porrot egiten dute. Baikorren kasuan, arrakastarako erreferentziarik izan ez arren edota porrot-erreferentziak izan arren, ez dituzte aintzat hartu ere egiten, erabat baztertuz. Baikorrek fede-erreferentziak ekoizten dituzte, euren irudimen-gaitasun osoa metatuz une bakoitzean zerbait desberdina eginez euren burua irudikatu eta arrakasta lortzeko. Trebetasun berezi hori da, hain zuzen ere, arrakasta lortu arte iraun izatearen arrazoia. Gizakirik gehienek arrakastarik lortu ez izanaren zio nagusia, iraganean arrakasta-erreferentzia nahikorik ez izatean datza. Baikorrentzako iraganak ez du indarrik, eurentzako «iragana ez baita inoiz etorkizunaren oinarri». Uste indartsuek eransten dizkiguten erabateko ziurtasun-sentipenak garatzen baldin baditugu, helburutzat jarri dezakegun edozein gauza lor dezakegu, bestei ezinezko begitanduko litzaizkiekeenak barne. Edozeinen bizitzan azaldu daitekeen erronka nagusienetako bat «porrotak» nola jasan edota interpretatzen jakitean datza. Hezkuntzara etorrita, ikasleei ez zaie inolako heziketarik gai horren inguruan eskaintzen eta ikasketak eurak baino askoz garrantzitsuagoa litzateke bizitzan ezinbestean izaten diren «porrotei» aurre egiteko baliabide egokiak zeintzuk diren irakastea, batez be etorkizuna eratzen dizkiguten zio garrantzitsu baitira. Gure bizitza, beste ezer baino gehiago, erronkei eta ezbeharrei aurre egiteko ditugun modu eta baliabideak eratzen dutela gogoratu nahi dut. Denok izan ditugu bizitzan zehar samin- edo porrot-erreferentzia ugari jaso beharrean aurkitu izan garean une edo aldiak; gauza txar guztiak guri besterik gertatzen ez zaizkigunaren susmoa sorrarazten diguten egoerak guztiok jasan ditugu bizitzan zehar. Eta horrelakorik gertatzen denean, gure esku egitea dagoen guztia eginda ere gauzak hobera egingo ez dutenaren ustean erori gaitezke, egoerak eraginda. Batzuk, egoera horiek gure ohiko errealitatea errotik eraldatuz azaltzen zaizkigunean, gertaera horiek konponezinak
direla, bideratzeko gaitasunik ez dutela edota eginahalak eginagatik ere galtzaile aterako direla barneratzen hasten dira. Sinesmen edota uste horiek, bizitzan arrakasta eta emaitza bikainik lortu nahi bada behintzat, ez ditugu inoiz eta inola ere onartu behar. Uste horiek barneratzea, erabat kaltegarri da eta, ondorioz, gure gaitasun pertsonala, gure barne-indarra eta gure ahalmena errotik ezerezten dizkigute, jarduteko berezkoa dugun gure trebetasuna sustraitik zapuztu eta erdietsitako ezgaitasuna sortuz. Gizakiek, hainbatetan, arlo jakin baten behar adina baino porrot gehiago jasaten dutenean, egindako ahalegin guztia alferrik egindakotzat jotzen dute eta, ondorioz, erdietsitako ezgaitasunaren erabateko adorerik eza garatzen dute. Ikasleen esparrura etorrita, aipatutako egoera horren lekuko ugari ikusten da, zoritxarrez, gure gazteen ikas-prozesuan, batez ere ikasturteak aurrera egin ahala ikasleak gero eta okerragorako bidea hartuz emaitza txarrak etengabe jasotzen dituenean, egoera horri gaina hartzeko modurik ez baitio ikusten. Ikasleek egoera horri gaina hartzeko egiten dituzten ahaleginak egin arren, emaitzek errealitate latza azalduz jarrai tzen dutela ikustean, etsipena eta ikasten jarraitzeko adorerik eza baitaratzen dituzte. Beraz, erdietsitako ezgaitasunak ikasleen kasuan dauzkan ondorioak zeintzuk diren ikusiz, egin beharreko itauna hauxe litzateke: zerk sortzen du erdietsitako ezgaitasun hori? Galdera horri dagokion erantzuna datorren alean izango duzu irakurle, horretarako gure bizitzako arlo guztiak errotik birrintzera iritsi daitezkeen eta ahalmenik gabe sentiarazi gaitzaketen usteei dagozkien ondorengo hiru jarraibideak aztertu beharra baitago: arazoen iraunkortasuna, buruhausteen nonahikotasuna eta auzi pertsonala. Gorka Aurre Zuzenbidean Lizentziatua & Neurotrainerra Garapen Intelektualean Aditua gorka.aurre13@gmail.com