Santigrat Dergisi Sayı:4

AIRFEL’‹N

YAYINIDIR

TEMMUZ - A⁄USTOS - EYLÜL

2008

SAYI: 4

Zeytin çekirde¤i ya da inci tanesi Tespih Bir baflar› öyküsü Dilara Koçak

Airfel’in prestij projesi Medicana International ‹stanbul

‹Ç‹NDEK‹LER

SANT‹GRAT/04 ZEYT‹N ÇEK‹RDE⁄‹ YA DA ‹NC‹ TANES‹… TESP‹HLER‹N G‹ZEML‹ DÜNYASI BU YAZIMIZDA…

14

L

4

L 38 AIRFEL AKADEM‹ T‹YATRO GRUBU “KULAKTAN KULA⁄A” ‹S‹ML‹ B‹R KOMED‹ ÇALIfiIYOR. PRÖM‹YER ARALIK AYINDA…

L

68 DÜNYANIN EN BÜYÜK AKVARYUMLARI HANG‹LER‹? ‹NSANI HAYRETE DÜfiÜREN B‹NLERCE DEN‹Z CANLISININ YAPAY YUVALARI…

SANT‹GRAT Temmuz - A¤ustos - Eylül 2008 Say›: 04 Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi. Ad›na ‹mtiyaz Sahibi: Hasan Önder Yönetim Yeri: Airfel Is›tma So¤utma Sistemleri San.Tic.A.fi Hürriyet Mahallesi E-5 Yanyol Üzeri No: 57 Kartal / ‹stanbul 0 216 453 27 00 www.santigrat.com.tr - santigrat@airfel.com Yaz› ‹flleri Müdürü (Sorumlu): fiule fientarl› Kreatif Direktör: Belma Kuyucu Editör (Kurumsal): Hülya Dinçer Editör (‹çerik): Mesut Y›lmaz Çeviri: Sabri Kaliç Foto¤raf: Selin Demircio¤lu, Tolga Erbay, Tolga Özgal Katk›da Bulunanlar: Ebru Damran, Seyra Faralyal› Erdalo¤lu, Murat Levent Albayrak Bask›: Özgün Ofset Tel: (90) 212 280 00 09 © Bu yay›n›n her hakk› sakl›d›r. Bu dergide legal olarak yay›mlanan yaz›, makale, foto¤raf, çizgiroman ve illustrasyonlar›n sorumluluklar› sahiplerine ait olup, copyright haklar› Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi.’ye aittir. ‹çeri¤in, Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri San. Tic. A.fi.’den yaz›l› ön izin almaks›z›n hangi ortamda olursa olsun ço¤alt›lmas›, bas›lmas›, referans gösterilmesi ve yay›mlanmas› yasakt›r.

5

Yaz ve Tatil...

L

18 D‹LARA KOÇAK. CEO’LARIN D‹YET‹SYEN‹. AKILLI, ÇALIfiKAN VE MÜTH‹fi D‹S‹PL‹NL‹. GERÇEK B‹R BAfiARI ÖYKÜSÜ…

L

28 ‹STANBUL’UN EN PREST‹JL‹ HASTANES‹ MED‹CANA INTERNATIONAL ‹STANBUL DA AIRFEL ÜRÜNLER‹N‹ TERC‹H ETT‹.

L

30 ENNEAGRAM KAR‹YER PLANLAMASINDA NASIL KULLANILIR? T‹PLER‹N YATKIN OLDU⁄U MESLEKLER‹ HASAN ÖNDER YAZDI.

L

44 AIRFEL TASARIM EK‹B‹ “KALEM KUMANDA”YI D‹ZAYN EDEREK B‹R ‹LKE ‹MZA ATTI. ÖRNEK B‹R ‹NOVASYON ÇALIfiMASI…

L

46 TAZE, FERAH VE SA⁄LIKLI… ZEYT‹NYA⁄I, SARIMSAK, DOMATES VE DEN‹Z ÜRÜNLER‹… BÜTÜN YÖNLER‹YLE AKDEN‹Z MUTFA⁄I…

L

52 700 YILLIK A‹LE fi‹RKET‹N‹N UZUN YAfiAM SIRLARI…fi‹RKETLER BUNU NASIL BAfiARIYOR? M. RAUF ATEfi YAZDI.

L

54

Bütün y›l çal›fl›nca art›k tatili hak ettim düflüncesi hepimize hakim olur. Ve bafllar›z plan yapmaya.

Kimimiz için tatil; s›k› bir dinlenme iken kimimiz ç›lg›nca e¤lenme ve iflten uzaklaflma olarak görürüz. Ama flu gerçek ki, tatil sonras› hem fiziksel hem de zihinsel olarak daha zinde iflimize döneriz. Tavsiyem tatillerinizi aksatmay›n, hatta ve hatta yöneticiyseniz personelinizi izin kullanma yönünde teflvik edin.

Milli tak›m›n baflar›s› hepimizi gururland›rd›. Milletçe sevinmeyi o kadar özlemifliz ki, belki biraz da abartt›k. Teflekkürler Fatih Terim ve Aslanlar›.

Tüm dünyan›n bizim h›rs›m›z› ve baflar›m›z› kutlamas›, ülkemizin ad›n›n çokça görsel medyada yer almas›, ekonomik olarak da meyvesini verecektir.

Yo¤un bir dönem geçirdik. Bu say›m›zda iklimlerden yaz› ifllemeye ve üç ayda Airfel’in neler yapt›¤›n› anlatmaya çal›flt›k. Is›tma-So¤utma sektörü için çok önemli olan SODEX 2008 fuar›na kat›ld›k. fiampiyonluk maç› öncesi Galatasarayl› futbolcular›n stand›m›z› ziyaret etmesi ve ziyaretçi say›m›z›n yo¤unlu¤u ile en verimli fuarlar›m›zdan birini geçirdik. Global bir marka olma yolunda ilerleyen Airfel için yurtd›fl› fuarlarda bulunduk.

Yine bu say›m›zda tatil yapmak isteyece¤iniz yerler ile ilgili ›fl›k tutaca¤›na inand›¤›m›z, gezi sayfalar›m›za daha fazla yer ay›rd›k. Ayr›ca herkesin korkulu rüyas› olan kilolar ile ilgili kilo verme çabalar›n›za a yard›mc› olaca¤›n› düflündü¤ümüz Diyetisyen Dilara Koçak ile size özel bir röportaj yapt›k.

Tabii bu arada Airfel Akademi de bofl durmuyor, çal›flmalar›na tüm h›z›yla devam ediyor. Bence bu aylarda yapt›¤›m›z en güzel etkinlik Airfel Akademi bünyesinde kurulan tiyatro kulübü. Konservutar mezunu bir oyuncu olan Müfit Aytekin yönetiminde 14 kiflilik bir ekip kurduk. Arkadafllar›m›z mesai sonras› büyük bir özveriyle hem tiyatro e¤itimi al›yor hem de sergileyecekleri oyuna çal›fl›yorlar. Hedefimiz Aral›k ay›nda oyunun sahnelenmesi.

Sizlerden gelen olumlu elefltiriler ile her say›m›z bir öncekinden daha güzel oluyor ve dergimize emek veren arkadafllar›m›z›n çoflkusu art›yor. Sayfalar›m›z›n siz dostlar›m›za da aç›k oldu¤unu tekrar hat›rlatmak istiyorum.

Yeni say›m›zda görüflmek üzere, sevgiyle kal›n.

EYÜP’ÜN TAHTA OYUNCAKÇILARI YEN‹DEN CANLANIYOR.

GEÇM‹fi‹N

NEfiEL‹

OYUNCAKLARININ

H‹KAYES‹…

L

64 EKRANLARIN SEV‹LEN YÜZÜ DEFNE JOY FOSTER, BÜTÜN SAM‹M‹YET‹YLE SORULARIMIZI YANITLADI…

Hasan ÖNDER

6

B‹L‹M - TEKNOLOJ‹ Dünyay› so¤utma yollar› Dünyan›n ortalama s›cakl›¤›ndaki birkaç derecelik art›fl, bitkilerden bafllayarak besin zincirindeki tüm canl›lar›n yok olmas›na sebep olabilir. Yap›lan anlaflmalar›n ötesinde, bir grup bilimadam› da, dünyay› so¤utman›n yollar› üzerine çal›fl›yor. Bu alanda en öne ç›kan projelerden 2 projeden ilki binlerce do¤al a¤ac›n emdi¤i karbondioksiti tek bafllar›na emebilme yetene¤ine sahip özel olarak üretilmifl sentetik a¤açlarla ilgili. Bu a¤açlardan bir tanesi, yaklafl›k olarak 15 bin arac›n yayd›¤› karbondioksit miktar›n› etkisiz hale getirebiliyor. Uzmanlar, çiçek vermeyen ve büyümeyen bu a¤açlar›n karbondioksit sal›n›m›n› dengede tutmak için etkili olabilece¤i görüflünde. Dünyay› so¤utmak için di¤er bir fikir ise, yapay volkanik patlamalar. Volkanik patlamalar s›ras›nda milyonlarca ton sülfür atmosfere yay›l›yor ve günefl ›fl›nlar›na karfl› kalkan görevi görüyor. Örne¤in Filipinler’deki Pinatubo Yanarda¤›, 1991’de patlad›¤›nda, dünya çap›nda ›s›n›n 0.60 C düfltü¤ü belirtiliyor. Bunun için de sülfür dolu yüzlerce roketin stratosfere gönderilerek, yaklafl›k 1 milyon ton sülfürün yüzeye b›rak›lmas›, dünyam›z› so¤utmak için düflünülen yollardan biri.

Sanal duvarlar Zaman zaman trafik ›fl›klar›n›n sürücüler taraf›ndan alg›lanmas› zor olabiliyor veya trafik ›fl›klar›n› kimi sürücüler bir yere yetiflme telafl›yla görmezden gelebiliyor. Koreli Hanyoung Lee taraf›ndan tasarlanan ‘Sanal K›rm›z› Ifl›k’ sistemi sayesinde sürücüler gelecekte art›k yeni trafik ›fl›klar›n› görmezden gelemeyecek. Çünkü araçlar için k›rm›z› ›fl›k yanaca¤› anda, ‘Lazer Plazma Ifl›nlar’la araç yolunun tamam›n› sanal k›rm›z› bir duvar görüntüsü kaplayacak.

Böylelikle sürücünün durmas› gerekti¤i uyar›s› yap›l›yor. Çarpacakm›fl görünümünü veren ›fl›nlar, süre sonunda ortadan kayboluyor. Otomotiv teknolojisi konusunda üzerinde çal›fl›lan bir di¤er proje ise, gelecekte otomobillerin, sinyalizasyon ›fl›klar›na göre otomatik hareket etmesini sa¤lamay› amaçl›yor. Bu teknoloji hayata geçti¤i takdirde, kulland›¤›n›z araç, k›rm›z› ›fl›kta önce sizi uyaracak e¤er durmazsan›z kendili¤inden duracak.

Gelece¤in flehri: Masdar

Bilim kurgu filmlerinde, kitaplar›nda gelece¤in flehirleri Ay’da, Mars’ta veya su alt›nda anlat›l›r. Dünyadaki enerji ve besin kaynaklar›n›n azalmas›ndan dolay›, bu flehirler hep karanl›kt›r. Oysa belki de bu flehirler, flimdi yaflam alanlar›m›zdan daha ayd›nl›k ve çevre dostu olacaklar. Gelece¤in flehirlerinin ilk örne¤ini dünyan›n en zengin petrol ülkelerinden Birleflik Arap Emirlikleri, Abu Dabi çölünde kuruyor. Yenilenebilir enerji ile çal›flan ilk ‘s›f›r-karbon’ flehir olan Masdar, ABD’nin önde gelen e¤itim kurumlar›ndan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT) katk›lar›yla gelifltiriliyor.

22 milyar dolarl›k flehir, gelecekte petrolün önüne geçecek alternatif enerji kaynaklar›n› araflt›rmak üzere bir enerji araflt›rma merkezine de ev sahipli¤i yapacak. Toplam 7 kilometre karelik bir alan kapsayacak 50 bin kiflilik flehrin inflaas› fiubat ay›nda bafllam›flt›. Ticaret merkezlerinden, küçük sanayi iflletmelerine kadar herfleyin yer alaca¤› flehirde, araba yerine rayl› sistem kullan›lacak. fiehrin enerji ihtiyac›n›n yüzde 82’si günefl enerjisiyle, yüzde 17’si yiyecek art›klar›n› yakarak enerjiye dönüfltüren bir sistem sayesinde, yüzde 1’i de rüzgar tribünleriyle karfl›lanacak. fiehirdeki binalar›n ›s›tma ve so¤utma sistemleri de, normalden 10 kat daha az enerjiyle çal›flacak.

7

Çiçekler havayla canlanacak fiehir hayat›n›n havas› içinde, daha canl› çiçekler yetifltirebilmeniz için yepyeni bir elektronik saks› gelifltirildi. AeroGarden ad› verilen ürün, yetifltirecek çiçek veya sebzelere her türlü uygun koflulu sa¤l›yor. Ürünün en ilginç yan› ise bunlar› toprak kullanarak de¤il do¤rudan hava ve su ile yapmas›. Uzmanlar, bitkiler için uygun koflullar›n sade-

Cans›z dokular yaflama döndü

ce toprakla de¤il hava yoluyla da sa¤lanabilece¤ini belirtiyorlar. Zaten AeroGarden da bu düflünceden yola ç›k›larak üretilmifl. Aeroponics denen yuvalara, istenilen bitkinin sadece tohumlar›n› yerlefltirerek zahmetsizce yetifltirebiliyor. Su, nem, ›fl›k ve minarel dengesi kontrollü bir biçimde elektronik bahçenin kendisi taraf›ndan sa¤lan›yor.

ABD'li bilimadamlar› hayvan kadavralar›ndan al›nan kalplere canl› hücreler naklederek ölü organlar› çal›flt›rmay› baflard›. Bu çal›flmada ölü bir farenin kalp hücreleri güçlü temizleyicilerle kalpten ayr›flt›r›ld›, daha sonra bu yap›ya yeni do¤an farelerin kalbinden al›nan canl› hücreler enjekte edildi. Uygun laboratuvar ortam›nda yaln›zca 4 gün sonra kalbin kas›lmaya bafllad›¤› görüldü. 8’nci günün sonunda kalp atmaya bafllam›flt›. Minnesota Üniversitesi Kalp Tedavi Merkezi laboratuvarlar›nda yap›lan bu çal›flman›n insana da uygulanabilmesi durumunda nakil için limitsiz say›da kalp ve büyük olas›l›kla di¤er organlar›n temini mümkün olacak.

Nanorobotlar daha zeki yapar m›?

‹nternetin yerine süper h›zl› internet K›sa ad› CERN olan, ‹sviçre’deki Avrupa Nükleer Araflt›rma Merkezi, genifl band internetin yerini alabilecek yeni bir a¤ üzerinde çal›fl›yor. ‘Grid’ ad› verilen bu a¤ teknolojisi, bilgisayarlar›n ifllem ve veri depolama kaynaklar›n›, internet üzerinden paylaflmalar›n› ve onbinlerce, yüzbinlerce, hatta milyonlarca bilgisayar›n, tek bir süper bilgisayarm›fl gibi çal›flmas›na imkan veriyor. Grid, flimdilik sadece bilimsel deneyler s›ras›nda ortaya ç›kan onbinlerce terabyte’l›k (1 terabyte = 1024 gigabyte) veriyi an›nda ifllemeyi ve dünyan›n dört bir yan›ndaki araflt›rma merkezleriyle paylaflmay› sa¤l›yor. Bu boyutlardaki verinin paylafl›m› için de çok h›zl› internet eriflimleri gerekiyor. Bu süper h›zl› internet eriflimi flimdilik genel kullan›c›n›n de¤il araflt›rmac›lar›n hizmetinde olacak. Ama yak›n gelecekte ayn› teknoloji ve altyap›yla genel kullan›c›ya yönelik süper h›zl› internet ba¤lant›s› mümkün.

Uzmanlar, yak›n gelecekte kullan›c›lar›n verilerini kiflisel bilgisayarlar› yerine art›k do¤rudan a¤ üzerinde depolayaca¤›n›, masaüstü bilgisayarlar›n tarihe kar›flaca¤›n› öngörüyor.

Bilgisayarlar›n ortaya ç›kmas›n›n üzerinden k›sa bir zaman geçmifl olmas›na ra¤men, yapay zeka üzerine araflt›rmalar h›zla sürüyor. Amerikan Ulusal Mühendislik Akademisi'nin 21. yüzy›lda insanl›¤›n önündeki büyük teknolojik geliflmeleri tan›mlamas› için seçti¤i 18 bilim ve teknoloji insan›ndan birisi olan Ray Kurzweil, 2029 y›l›nda nanorobotlarla insanlar›n daha ‘ak›ll›’ bir hale getirilebilece¤ini, 2050 y›l›nda ise ‘ak›ll›’ robotlar›n hayat›m›z›n her alan›nda yerlerini alacaklar›n› belirtiyor. Vücuda yerlefltirilecek zeka ve sa¤l›¤› art›racak minik cihazlar sayesinde, makinalar ve insanlar bir bedende birleflecekler. K›lcal damarlar yoluyla beynimize dek gidebilecek nanobotlar, nöronlar›m›zla do¤rudan etkileflecek ve daha iyi haf›za, daha h›zl› hesaplama gibi özellikler sa¤layacaklar.

8

B‹L‹M - TEKNOLOJ‹

Görüntü teknolojisinde dev rekabet: LCD VE PLAZMA BÜYÜYEN BOYUTLARLA BERABER LCD VE PLAZMA EKRANLARDA REKABET SON HIZLA DEVAM EDERKEN, GELECE⁄‹N GÖRÜNTÜ TEKNOLOJ‹LER‹ DE KEND‹N‹ GÖSTERMEYE BAfiLADI. fi‹MD‹L‹K LCD VE PLAZMALARIN KAL‹TES‹NE ULAfiAMAMIfi OLSA DA YAKIN B‹R GELECEKTE OLED EKRANLAR YEN‹ GÖZDEM‹Z OLACAK YAZI: MESUT YILMAZ

üplü ekranlar, yerlerini düz ekranlara çoktan b›rakt›lar. Önümüzdeki 3-4 sene içinde tüplü ekranlar›n tamamen tarih olaca¤› öngörülüyor. Normal, tüplü televizyonlar Lcd ve plazmalarla karfl›laflt›r›ld›¤›nda oldukça eski ve düflük bir teknoloji olarak kal›yor. Düz ekranlarda görüntü parlakl›¤›, ekran›n her yerinde eflitken, tüplü ekranlarda projeksiyon yöntemi kullan›ld›¤› için ekran›n kenarlar›na do¤ru gidildikçe parlakl›k düfler. Tüplü ekranlar çok yüksek boyutlara olanak vermedi¤i gibi yüksek hacimli olduklar› için oldukça kullan›fls›zd›r. Gözü çok yormamalar›, hacimleri, renk kaliteleri ve görüfl aç›lar› aç›s›ndan düz ekranlar çok daha üstün bir teknolojiye sahipler.

Az yer kaplamalar›, görüntü ve ses kalitesinin yüksek oluflu Lcd ve plazmalar›n en avantajl› yönleri. Düz ekranlardaki k›yas›ya rekabet, en çok son kullan›c›n›n ifline yarad›. Fiyatlar her geçen gün daha da afla¤›lara çekiliyor. Görüntü teknolojisindeki geliflim, ekranlar›n da kalite, çözünürlük ve h›z gibi konularda iyice geliflmesini tetikledi. Bu geliflimle birlikte Lcd ve plazma hakk›nda sorular da ço¤ald›.

T

HANG‹S‹ DAHA AVANTAJLI Lcd ve Plazma ekranlar, birbirinden çok farkl› teknolojilerle üretiliyor. Tüplü ekranlar›n devam› olan ilk plazma ekranlar, 1960’larda ortaya ç›kt›klar›nda, devasal boyutlar›yla, reklam veya borsa panolar› olarak kullan›lmaya baflland›lar. 1970’lere gelindi¤inde Lcd ekranlar›n üretilmeye bafllanmas›yla, plazma ve Lcd aras›nda k›yas›ya bir rekabet ge-

liflti. Bu rekabet ortam› içinde fiyatlar›n›n düflmesinin yan›nda, çok daha yüksek teknolojik özellikler kazand›lar.

Düz ekranlardaki görüntü kalitesi birkaç de¤iflkenle belirleniyor. Çözünürlük, görüntü kalitesini etkileyen en önemli de¤er. HD Full etiketli ekranlar, görüntü teknolojisindeki at›l›mla, di¤erlerine göre çok daha öne ç›k›yorlar. Bu yüzden, Lcd ve plazma ekranlar›n yüksek çözünürlük anlam›nda gelen HD Full etiketli olmas› önemli. Ekran özelliklerinde 1500cd/m2 ve 5000:1 gibi ifadelerle gösterilen parlakl›k ve kontrast de¤erleri, görüntü kalitesini ve dolay›s›yla fiyat› belirleyen di¤er iki önemli de¤iflken. Plazma ekranlar parlakl›k ve kontrast aç›s›ndan Lcd’lere göre az da olsa daha avantajl›lar. Fakat kullan›m ömürleri aç›s›ndan bak›ld›¤›nda Lcd ekranlar daha uzun ömürlüler ve daha az enerji tüketiyorlar. Düflük tepki süreleri, hareketli görüntülerdeki bulan›klaflmay› engelleyen bir di¤er etken. Lcd’lerde bu üre 1-2 ms’ler düzeyindedir, plazma ekranlar da ayn› süreleri yakalam›fl durumdalar. ‹zleme aç›s›, plazmalarda daha genifl oldu¤u için, topluluklar›n oldu¤u yerlerde plazma daha avantajl›d›r. Her iki teknoloji de asl›nda, rekabetin ilk y›llar›nda farkl› avantajlara sahipti. Günümüzdeyse yukar›daki de¤erler birbirine çok yak›n. Fakat yine de, dev boyutlu ekranlar iflin içine girince fiyat-performans aç›s›ndan plazma ekranlar Lcd’lerden oldukça öndeler. Lcd veya plazma aras›nda seçim yaparken kullan›m alanlar›n› göz önüne almak gerekir. Örne¤in uçaklarda plazma ekran tercih edilmez. Yap›s›ndaki gazlar, yüksekteki bas›nçtan etki-

9

lenece¤i için, görüntü bulan›klafl›r. Yine benzer flekilde, ayd›nl›k ortamlarda Lcd kullan›m›, lofl ortamlarda ise plazma kullan›m› daha çok tavsiye ediliyor. Düflük boyutlu ekranlarda Lcd ekranlar daha avantajl› fiyata sahipken, boyutlar büyüdükçe plazma ekranlar daha uygun fiyat aral›¤› sunuyorlar. Bafllang›çtaki belirgin farklar giderek silinse de, boyutlar› büyüterek devam eden Lcd-plazma rekabeti halen sürüyor.

EN’LER‹N YARIfiI - EN BÜYÜK LCD VE PLAZMA 2008 CES’te (Tüketici Elektroni¤i Fuar›) en çok konuflulanlar dev boyutlardaki lcd ve plazma ekranlar oldu. Panasonic, 150 inçlik (yaklafl›k 381cm) dev plazma ekran›yla oldukça ilgi toplad›. Sharp ise, Aquos ad›n› verdi¤i 108inçlik (yaklafl›k 274cm) dünyan›n en büyük lcd ekran›n› tan›tt›.

Her iki ekran da, sadece devasal boyutlar›yla de¤il, FullHd, renk filtreleme, yüksek kontrast oranlar›yla da oldukça göz dolduruyorlar. Yine de yak›n gelecekte sinema perdelerinin yerini lcd’ler yerine plazma ekranlar dolduracak gibi görünüyor. Lcd’ler yüksek boyutlar söz konusu oldu¤unda, biraz daha geriden geliyorlar.

GELECEKTE B‹Z‹ NELER BEKL‹YOR? Lcd ve plazma ekranlar popülaritesinin zirvesindeyken, daha çevreci, görüntü kalitesinde gelecek vaad eden, daha yüksek teknolojiler de kendisini göstermeye bafllad›. Bu yeni teknolojiler flimdilik Lcd ve plazmalar›n kalitesine eriflememifl olsalar da, ar-ge çal›flmalar›yla beraber yak›n gelecekte daha da tercih edilir duruma gelecekler. ‹lk olarak Kodak flirketi taraf›ndan gelifltirilen Oled ekranlar, Lcd tek-

nolojisine alternatif olarak sunulan teknolojilerden biri.

Normal operasyonda düflük enerji tüketmesi, ultra-ince ve hafif olmas› sayesinde son zamanlarda cep telefonlar›nda kullan›m› yayg›nlaflm›fl olsa da gelecekte daha büyük ekranlarda kullan›labilecekler. Bafllang›çta gösterge uygulamalar› için gelifltirilen Oled'ler parlak renkli görüntüleri ile düflük güçte genifl görüfl aç›s› sa¤layan ekranlar›n yap›labilmesini sa¤lad›lar. Lcd ekranlarda oldu¤u gibi bunlar için arkadan ayd›nlatma gerekmez. Oled'ler genelde cam üzerinde üretilirler ancak plastik ve k›vr›labilir malzeme üzerinde de olabiliyorlar. 1.000.000:1 gibi kontrast oranlar›yla Oled’ler görüntü kalitesinde yeni bir ça¤ açacak gibi görünüyor. Yeni bir teknoloji oldu¤undan dolay› halen geliflmeye aç›k durumda. Bunun d›fl›nda Samsung’un piyasaya sundu¤u 6 Serisi Lcd Tv’ler de, düz ekranlara farkl› bir boyut kat›yor. Güneflin bat›fl›, mum ›fl›¤› ve kadehteki flarab›n renginden esinlenerek tasarlanan televizyonlar ayn› zamanda ›fl›¤a göre renk de¤ifltirebilme özelli¤ine de sahip. Bu sayede hem ortamdaki ›fl›¤› k›rarak gözleri rahatlatan bir etki yakal›yor hem de parmak izi tutmayan yap›s›yla öne ç›k›yorlar. Modeller, kullan›lan kristal malzemenin etkisiyle oldukça fl›k olmakla birlikte dokunuldu¤unda yumuflakl›k hissi de uyand›r›yor. Kristal tasar›ma sahip modellerde kullan›lan materyal sadece BMW ve Mercedes gibi üst segment otomobil markalar›nda görmeye al›flt›¤›m›z bir materyal. 19 ile 52 inç aras› de¤iflen Samsung 6 Serisi, Full HD Lcd televizyonlar 50.000:1 kontrast oran›yla birlikte gerçe¤e en yak›n görüntü ve renk kalitesini sunuyorlar.

10

B‹L‹M - TEKNOLOJ‹ Çizimin s›rlar› internette Photoshop, Çiz-‹zlet projesiyle dijital çizimin tüm detaylar›n› internete tafl›yarak önemli bir ifl baflard›.

Türkiye’de bir ilk olan proje, yap›lan çizimi bafl›ndan sonuna dek kaydeden uygulama ve çizim bittikten sonra video olarak izlenebilmeyi kaps›yor.

Bu videolar da her kullan›c› için e¤itici döküman anlam›na geliyor. Dünyadaki benzer uygulamalardan çok daha fonksiyonel ve ekstra özellikleri bulunan uygulaman›n en dikkat çeken taraflar›ndan biri de kullan›c›ya tan›d›¤› zaman ve mekan özgürlü¤ü. Kullan›c›, haz›rlad›¤› çal›flmay› kaydedip, daha sonra herhangi bir zamanda herhangi bir bilgisayarda kald›¤› yerden devam edebiliyor. Ayr›ca uygulama, hiçbir ek yaz›l›m yüklemeye gerek kalmadan, PC ya da Mac ortam› ay›rt etmeden çal›flabiliyor. Tamamen Adobe’un Flash altyap›s›yla gerçeklefltirilmifl olan uygulama, Photoshop Magazin’e ait sunucularda bar›nd›r›l›yor. Ayr›nt›l› bilgi için: www.photoshopmagazin.com

Geri dönüflümde son nokta Remade konsepti kapsam›nda Nokia, geri dönüfltürülmüfl malzemelerin gelecekte mobil cihaz yap›m›nda nas›l kullan›labilece¤ine odaklan›yor. Do¤al kaynaklara ihtiyac› ortadan kald›ran, çöp miktar›n› ve enerji tüketimini azaltan, geri dönüfltürülmüfl malzemeler kullan›larak tasarlan cep telefonlar› yak›nda son kullan›c›lar›n be¤enisine sunulabilir. Ayn› konsept kapsam›nda ‘S›f›r ‹srafl› fiarj’ ve ‘Eskimesin Yenilensin’ adl› projeler de yürütülüyor. ‘Eskimesin Yenilensin’ projesinde kullan›c›lar›n mobil telefonlar›n› gelecekte fiziksel de¤il, dijital

olarak nas›l yükseltebilecekleri araflt›r›l›yor. Projeler, kullan›lan malzemelerle dünya kaynaklar›n›n tüketilmesinin önüne geçmeyi ve daha çevreci teknoloji yaratmay› amaçl›yor.

Tak-çal›flt›r IP kamera

Masaüstü bilgisayarlar üçte bir boyutlarda HP’nin ev kullan›c›lar›na yönelik olarak gelifltirdi¤i yeni masaüstü PC modeli HP Pavilion Slimline s3200, uygun fiyat› ve ultra ince tasar›m› ile dikkat çekiyor. Yaln›zca 27,6 cm yüksekli¤inde ve 10,7 cm geniflli¤inde olan HP Pavilion Slimline s3200, özellikle yer s›k›nt›s› yaflayan kullan›c›lar için ideal bir çözüm sunuyor. Küçük, stil sahibi ve tam donan›ml› bu masaüstü PC, normal masaüstü bilgisayarlar›n neredeyse 3’te 1’i oran›nda yer kapl›yor. Cihaz, güçlü multimedya özelliklere, 500GB’l›k yüksek sabit diske ve çift çekirdekli ifllemciye sahip. Hp’nin bu yeni ürünü, dizüstü bilgisyarlardan sonra, masa üstü bilgisayarlar›n da boyutlar›n›n iyice küçülece¤inin iflaretini veriyor.

GKB markal› IP CAM IC202 adl› ürün, kurumsal ve bireysel kullan›c›lar›n güvenlik ihtiyaçlar›n› karfl›lamak üzere gelifltirildi. Kullan›c›lar›n kolayl›kla tak›p çal›flt›rabilecekleri IP CAM IC202, bilgisayara ihtiyaç duymadan, yaln›zca modem ba¤lant›s›yla kullan›labiliyor. Ürün, ayr›ca ses ve görüntüye an›nda eriflim ve tek tuflla kay›t imkan› sunuyor. Üstelik, bu kamera sayesinde, birden fazla kifli ayn› görüntülere ulaflabiliyor. Kablolu ve kablosuz ba¤lant› imkan› sunan IP kamera, yüksek çözünürlü¤ü (640x480 piksele kadar), 63 derecelik görme aç›s›, küçük boyutu, renk seçenekleri, kolay kullan›m› ile dikkat çekiyor. Kamera ayr›ca, bulundu¤u ortamda hareket tespit etti¤i anda epostayla uyar› veriyor, 3G cep telefonuyla görüntüleme imkan› sunuyor ve senkronize sesli görüntüleme sa¤l›yor.

12

KILAVUZ

Çocuklara özel: ÇOCUK ODASI KL‹MASI ‹LE ONLAR DAHA MUTLU AIRFEL, ÇOCUKLAR ‹Ç‹N ÖZEL B‹R ÜRÜN HAZIRLADI. ÇOCUK ODASI KL‹MASI ADI VER‹LEN BU ÜRÜN, H‹JYEN KONUSUNDAK‹ KUfiKULARI TÜMÜYLE ORTADAN KALDIRAN ANT‹BAKTER‹YEL PLAST‹K B‹R MALZEMEDEN YAPILDI. ENERJ‹ TASARRUFU, RESTART ÖZELL‹⁄‹ SAYES‹NDE PROGRAMLANDI⁄I B‹Ç‹M‹ KORUYAB‹LMES‹ G‹B‹ B‹RÇOK FONKS‹YON ‘AIRFEL ÇOCUK ODASI KL‹MASI’NI EfiS‹Z KILIYOR.

HAZIRLAYAN: CANER GÜÇER - So¤utma Ürün Mühendisi

ünümüzde insanlar›n hayattan beklentilerinin netleflmesi, bireylerin yaflamlar› aras›nda daha kesin çizgiler oluflturmaya bafllad›. Geliflen teknoloji de haberleflmeden beslenmeye, ulafl›mdan giyime, renklerden kullan›lan eflyalara kadar bu çizgilerin bir tarz veya konsept ad› alt›nda uyum içerisinde buluflmas›nda önemli bir rol oynuyor.

G

Tüm bu yeni oluflumlara ra¤men y›llard›r en az de¤iflime u¤rayan olgulardan bir tanesi ise kuflkusuz ‘çocuk konsepti’. ‹çerisinde en yeni, en iyi ve en ayr›cal›kl› olmay› hedeflemifl bu konsept ile Airfel, Çocuk Odas› Klimas› ürünüyle bir eksi¤i tamamlad›.

Evlerde tasarlanan çocuk odas› konseptleri için aran›lan birçok özelli¤i bünyesinde bar›nd›ran çocuk odas› klima-

13

s›, Türkiye’nin en genç ve modern tesisleri olan Airfel klima fabrikalar›nda üretiliyor. En ince ayr›nt›s›na kadar düflünülen çocuk odalar› için özel olarak dizayn edilen klima, bulundu¤u odan›n duvar›nda az yer kaplayarak, minimalist yap› ile uyum içinde olacak biçimde tasarland›.

Kompakt tasar›m› ile göze batmayan yeni ürünün düz ön paneli sevimli ve renkli karakterler ile süslenerek çocuk odalar›ndaki genel atmosfere uyum sa¤lamas› hedeflendi.

TÜMÜYLE H‹JYEN B‹R ORTAM YARATIYOR Odada aranan hijyen koflullar›n sa¤lanabilmesi için ön panel kolayl›kla yerinden ç›kart›l›p temizlenebilir yap›da düflünüldü. Kliman›n ve klimaya ait kablosuz uzaktan kumandan›n üretiminde kullan›lan antibakteriyel plastik malzeme, hijyen konusundaki kuflkular› tamamen ortadan kald›racak güvenlikte. Bu madde üzerinde uzun y›llar bakteri oluflumuna izin vermeyen özel bir plastik. ‹ç ortam havas›n› temiz tutmak için özenle seçilen ileri teknoloji filtreleri çocuk odas› klimas› ile standart olarak sunuldu.

Bir dünya markas› olan 3MTM HAF filtre, performans› testler ile kan›tlanm›fl, 3 mikrometrenin alt›nda parçac›k filtrelemesi yapabilme özelli¤ine sahip, toz zerrelerini, çiçek tozlar›n› ve evcil hayvan tüylerini güvenle filtreleyen bir ürün. S›radan filtrelerde zaman içerisinde küf gibi istenmeyen oluflumlar görülürken, 3MTM HAF filtrenin antimikrobik film yap›s› bu oluflumlar› geciktiyor, hatta engelliyor. Çocuk odas› klimas›nda ortam›n kötü kokular›n› emmek ve kirleticileri filtrelemek için, antibaktariyel özellikte fotokatalist filtre bulunuyor. Titanyumdioksit (TiO2) ile güçlendirilmifl bu filtre, vakum ile temizlendikten sonra üzerinde günefl ›fl›¤› alt›nda tuttu¤u mikroskobik kirleticilerden kendi kendini temizliyor. Bir di¤er filtre ise bio antibakteriyel filtredir ki, havadaki kirleticileri filtrelemesinin yan›s›ra, üzerinde bulunan enzimler ile canl› kirleticilerin hücre yap›lar›n› bozarak ölmelerine sebep oluyor. Bu da kirleticilerin vakum temizleme s›ras›nda tekrar ortama yay›lmas›n› engelliyor. Kaba toz filtresi d›fl›nda bu konseptte standart olarak bulunan 4’ncü filtre ise vitamin C filtredir. C vitamininin temel yap›s›n› oluflturan askorbik asit emdirilmifl filtre, üzerinden sa¤lad›¤› hava ak›fl› ile ortama C vitamini yay›yor. Vitamin havada bulunan oksijen ile etkileflime girdi¤inde cildi besleme ve vücuttaki stresi azaltma gibi sonuçlara neden oluyor.

KONFORUN SÜREKL‹L‹⁄‹ ESAS ALINDI ‘Airfel Çocuk Odas› Klimas›’ ›s›tma, so¤utma, fan ve nem alma gibi çok fonkisyonlu çal›flma sistemi ile 12 ay kullan›ma imkan sa¤l›yor. Dört mevsim konfor flartlar›n› sa¤lamak ve ani hava de¤iflimlerinden oluflan rahats›zl›klar› engellemek için baz› önlemlerle donat›lan klima, ailelerin güvenle kullanabilecekleri bir ürün. Örne¤in so¤utma

fonksiyonunda ayar s›cakl›¤›n›n 20°C nin alt›na düflmemesi sayesinde ortam›n istenmeyen flekilde flartland›r›lmas›n›n önüne geçilmifl. Ayr›ca sabit ve minimum de¤erdeki fan h›z› da üflenen havan›n direkt olarak vücuda temas›n› ve ortamdakileri rahats›z etmesini engelleyecek biçimde tasarlanm›fl. Buna yard›mc› olmak için eklenen çift kanatl› hava üfleme yap›s›, sa¤a sola manuel, yukar› afla¤›ya otomatik olarak sal›m›m yapabilme veya istenilen konumda sabit tutabilme özelli¤i tafl›yor. K›fl aylar›nda klima ›s›tma konumunda çal›flt›r›ld›¤›nda, ortama so¤uk hava üflelememek için ön ›s›tma fonksiyonu ile donat›lm›fl.

Bu fonksiyon sayesinde klima, belirli bir s›cakl›¤›n alt›nda hava üflemiyor ve dolay›s›yla s›cakl›k de¤iflimini engelliyor.

Programlanabilir zaman ayarlar› ve otomatik restart özelli¤i sayesinde klima istenildi¤i zaman aç›l›yor ve kapan›yor. Elektrik kesilip gelse bile restart özelli¤i ile klimay› sürekli kontrol etmek gerekmiyor. Kliman›n bütün bu özellikleri konforun süreklili¤i amaçlanarak dizayn edilmifl. Bu amaç do¤rultusunda klimaya bir özellik daha eklenmifl. Gündüz ve gece, uyku halinde, de¤iflen vücut ›s›s›na uyum sa¤lamak için uyku modu buluuyor. Is›tmada ayar s›cakl›¤›n› 2 saat içerisinde 2°C düflüren, so¤utmada ise 2°C yükselten bu sistem ayn› zamanda enerji tasarrufu da sa¤l›yor. Dünya Sa¤l›k Örgütü’nün araflt›rmalar›na göre yatak odas›ndaki 30 desibel alt›ndaki gürültü seviyesi sa¤l›kl› bir uyku için engel teflkil etmiyor. 29 desibel ses seviyesi ile çal›flan Airfel Çocuk Odas› Klimas›, rahat ve sessiz bir uyku ortam› sa¤l›yor.

TÜRK‹YE’DE B‹R ‹LK: KALEM KUMANDA Bu konsept çal›flman›n bir parças› ve Türkiye’de bir ilk olan ‘kalem kumanda’ ile çocuk odas› klimas›nda bir fark yarat›ld›. Bu kablosuz uzaktan kumandan›n patenti Airfel’e ait. Antibakteriyel plastik malzemeden üretilen kumanda ergonomik tasar›m›, büyük karakterli LCD ekran›, dört yönlü tek tufllu yap›s› ile dikkat çekiyor. Ayr›ca bu ürün, geçmiflte Airfel markas› ile sat›lan tüm ürünleri kontrol edebilme özelli¤i tafl›yor. Universal bir klima kumandas› olan kalem kumanda, sektörde bir kalem pil ile çal›flan tek kumanda olma özelli¤i tafl›yor. Kumandan›n üzerinde bulunan nem ve s›cakl›k ölçüm sistemi ise odan›n iklim koflullar›n› ölçmeye imkan veriyor.

Tüm bu özelliklerine ek olarak kompresör koruma sistemi, LCD ekran›ndaki ar›za tesbit sistemi gibi kliman›n ömrünü uzatmaya, servis ve bak›m›n› kolaylaflt›rmaya yönelik önlemlere sahip olan ‘Airfel Çocuk Odas› Klimas›’, Airfel teknik personelinin 3 y›l cihaz, 5 y›l kompresör garantisi alt›nda. Airfel çocuk odas› klimas› ayn› zamanda A s›n›f› yüksek enerji verimlili¤i ile az enerji harcayayan, çevreye ve do¤aya duyarl› bir ürün olarak öne ç›k›yor.

14

GELENEKSEL

Gizemli dünya: TESP‹H TANELER‹N‹N ÖYKÜSÜ ‹NC‹DEN DE OLUR, ZEYT‹N ÇEK‹RDE⁄‹NDEN DE... YAZIN EL‹ SER‹NLETEN TAfiLARDAN YAPILANI, DOKUNDUKÇA M‹S KOKULAR SAÇANLARI VARDIR VE SADECE DUAYLA KIPIRDAYAN DUDAKLARA EfiL‹K ETMEZLER. B‹R ZAMANLAR OSMANLI ERKE⁄‹N‹N S‹MGES‹ OLDUKLARI G‹B‹ RAHATLATICI ETK‹S‹YLE BUGÜN TÜM DÜNYADA MODA OLMA YOLUNDADIR TESP‹H. YAZI: OKfiAN SVASTICS

FOTO⁄RAFLAR: SEL‹N DEM‹RC‹O⁄LU

15

amç›s› alt›n, taneleri inci, duraklar› zümrütten bir tespih: III. Selim parmaklar›n›n aras›nda onunla resmedilmifl; bugün Topkap› Saray›’nda sergileniyor onun zenginli¤ini gösteren bu güzel tespih. Oysa tanecikleri zeytin ya da keçiboynuzu çekirde¤inden, flimflir, gül a¤ac›, servi, alipafla, y›lan a¤ac›ndan da olabilirdi!.. Sadece bu topraklar›n a¤açlar›ndan de¤il, uzaklardan gelen baflka a¤açlardan da biçim biçim tespih yap›lmaktayd› o vakitler: Abanozdan, pelesenkten, serin bir k›fl günü parmaklar k›p›rday›p tanecikler aras›nda gidip geldikçe ›s›nan, ovalad›kça par›ldayan amber, kuka, narç›l bahri, santal a¤ac›ndan da yap›lmaktayd›!.. S›cak yaz günlerinde sedef, mercan ya da necef tafl›n›n serinletici taneciklerinin

K

aras›nda dolafl›yordu parmaklar...

Esas› dine dair de olsa kimi zaman oyalanmak için doland› parmaklar›n aras›nda ya da yumurta topuklu kabaday›lar›n elinde bir erkeklik simgesi oldu tespih. Ad›, “sebh” kelimesinden geliyor ve “sübhânallah diyerek Allah’a ta’zîm etme” (ululama) diye aç›klan›yor Osmanl›ca sözlükte... Ama elbet sadece Müslümanl›¤a özgü bir araç de¤il tespih. Brahma tespihleri çilecilerin uzun tanr›sal ad okumalar›nda ya da kutsal Günefl yakarmas›n› durup dinlenmeden tekrar ettiklerinde flafl›rmalar›n› önlemek için kullan›ld›. Buddha tespihinde tanelerin simgesel anlamlar› vard›. Katolikler ise her biri di¤erinden büyük bir taneyle ayr›lan ve on küçük taneden oluflan befl dizilik tespih kulla-

16

TESP‹H TANELER‹ SÖZLÜ⁄Ü Durak (Niflane): Her 33 tanede bir konulan ve tane dizisinden d›flar›ya do¤ru sarkan bölümler. ‹mame: Tane, niflane ve pullar› iki uç halinde bir araya getirerek ipliklerin içinden geçirildi¤i parça.

Pul: ‹mameden itibaren beflinci veya yedinci taneden sonra konuyor.

Kamç›: ‹mameden sonra bulunan ipekten örülmüfl püskül ya da alt›n ya da gümüflten örülmüfl kordon.

Türk Bafl›: Kamç›n›n üst taraf›nda, dört zincirin ucuna ba¤lanan taneler.

Tepelik (Hatime): Kamç›n›n üzerindeki küçük parçalar›n ucunda bulunan parça ki bununda ucunda “çivi” denilen parça bulunuyor.

Mürassa¤: K›ymetli tafllarla süslenmifl tespih

n›yorlar; zincir bölümünde s›ras›yla bir büyük, üç küçük, bir büyük tane ve bir de haç yer al›yor.

Müslümanl›kta tespih, namaz sonras›nda yinelenen kimi dinsel sözlerin say›s›n›n anlafl›labilmesi için 33 ya da 99 tanesinin (tekke ve dergâhlarda dervifllerin zikr için kulland›¤› 500, hatta 1000 taneli tespihleri anmadan geçmeyelim...) bir ipe dizilmesiyle yap›l›yor. Ama elbet her ifl gibi büyük ustal›k ister tespihin hakk›na vermek de... Yoksa ipe dizili taneciklerin biri sa¤a biri sola bak›verir; halbuki bakt›¤›n›zda tek bir tane gibi görece¤iniz muntazaml›kta olmal›... Kutru (çap›), boyu hep ayn› olmal› tanelerin... Öylesine düzgün... Bunun için de haddeden geçmeli tespih!.. Gerçi flimdi pek tespih ustas› kalmam›fl bilenlerin dedi¤ine göre ama 50’li y›llara kadar ‹stanbul Sahaflar Çarfl›s›’ndaki toprak zeminli izbe dükkânlarda “ayak kemanesi” denilen aletleriyle sanat› ayakta tutmufllar.

17

Elde örnek olmad›¤›ndan tespihin geçmifline dair 17. yüzy›ldan öncesine dair bilgi yok! Ama 19. yüzy›lda Kapal› Çarfl› civar›nda 300 kadar tezgâh var imifl!.. Ama tespihin de¤erli tafllardan ifllendi¤i günlerin geçmifli Emeviler dönemine kadar uzan›yor.

A¤aç malzemelerden baflka kehribar, oltu, mercan, fildifli, sedef, deve kemi¤i, bal›k difli (som), amber türü malzemelerden yap›lanlar› da var tab‹i tespihin. Akik, yeflim, nefrit, firuze, zümrüt, gümüfl,yakut, lapis, y›ld›z tafl›, zebercet, çeflitli oniks tafllar› ve alt›n!..

Böylesine de¤erli malzemeden yap›lan tespihler elbet tanr›n›n ad›n› anman›n ötesinde sosyal bir gücün göstergesi, bir ziynet eflyas› oluyordu...

Ama tab‹i a¤açtan yap›lanlar› da de¤ersiz saymamak gerek; kuka denilen tespih mesela, hindistan cevizi kabu¤undan yap›lan, çok sert, elde çevirdikçe parlayan pek pahal› bir malzeme... Kabuktan, kemikten, boynuzdan baflka cam da tespih yap›m›nda kullan›lan bir malzeme: Beykoz boncuk, çeflmibülbül ve kristal türleri bambaflka ›fl›lt›larla dolafl›yor ellerde...

Sadece malzemesi de¤il biçimi de baflka baflka tespihin: Armudi, servi, flalgami, beyzi, üstüvane...

fiimdilerde ayak kemanesi yerine tornada tespih çekenler, evvel zamanlar kadar uzun tespihe emek harcayanlar vard›r elbet ama bakal›m onlar›n ad› da Kalafatç› Hasan Usta, Yamal› Nuri Usta, Eyüplü Tahir Usta, Mevlanakap›l› Mahmut Usta, Horozun Salih Usta, Sad›k Usta, Balatl› Nuri Usta, R›fat Usta Halil Usta, Fildiflici Burhan, Kitapç› Hulusi, Nizamettin Bey, Mühürcü Fehmi Dede, Hattat Halim gibi kay›tlara geçecek mi?.. Hepsi bu da de¤il: 1926’da Türk sanatlar›n› Avrupa ülkelerine tan›tmak için çeflitli limanlara u¤rayan gezici sergi gemisinde Topuzun Halil Usta da varm›fl.

Son y›llar›n ustalar› aras›nda ise Hilmi Efendi, Mehmet Cemil Bey, Galip Usta ve Neyzen Niyazi Say›n’›n ad› geçiyor. Ama herhalde art›k kimse kemaneyle çal›flt›r›lan a¤açtan yap›lm›fl tezgâh› kullanm›yor: “Çargufle” denilen delici bölümle, “malafa” denilen kal›b›n sol eldeki kemeneyle döndürüldü¤ü, puntalar aras›n› s›k›flt›rman›n sol ayakla yap›l›p sa¤ elle de “rende” ve “arda” denilen kesici aletlerle tespihin çekildi¤i günler geride kald›. Bilenlerin, ‹ran, Semerkant ve Buhara tespihlerine üstün buldu¤u o zarif tespihlerin çekildi¤i o ilkel ayak kemaneleri art›k yok.

18

BAfiARI ÖYKÜSÜ

19

Beslenme konusunda bir marka: D‹LARA KOÇAK BÜTÜN TÜRK‹YE’N‹N YAKINDAN TANIDI⁄I BESLENME UZMANI VE D‹YET‹SYEN D‹LARA KOÇAK, ‹fi‹NDE SON DERECE BAfiARILI B‹R ‹S‹M. KEND‹N‹ D‹S‹PL‹NL‹, ÇALIfiKAN VE HEDEFLER‹ OLAN B‹R‹ OLARAK TANIMLAYAN D‹LARA KOÇAK, B‹RÇOK ÜNLÜ ‹SM‹N VE fi‹RKET‹N DE D‹YET‹SYEN‹ OLARAK ONLARI FORMA SOKMASIYLA TANINIYOR. HAZIRLAYAN: fiULE fiENTARLI

apt›¤› televizyon programlar›, kitaplar› ve yaz›lar›yla son derece popüler bir isim Dilara Koçak. CEO’lar›n diyetisyeni olarak bilinen Koçak, baflar›s›n› disiplinli ve azimli bir karaktere sahip olmas›na ba¤l›yor.

Mesle¤ini çok sevdi¤ini her seferinde dile getiren ünlü diyetisyen, “Bir daha dünyaya gelsem ve seçme flans›m olsa yine bu mesle¤i seçerdim” diyor. Sürekli yenilikler peflinde kofltu¤unu, fark yaratmaya çal›flt›¤›n› anlatan Koçak, hedeflerine vaktinden önce ulaflabildi¤ini, bunun nedeninin de çal›flma hayat›nda hep “ilk”leri yapma baflar›s› oldu¤unu söylüyor. Dilara Koçak, hayata bak›fl›, mesle¤i ve beslenme ile ilgili sorular›m›z› dergimiz Santigrat için yan›tlad›: Dilara Koçak, genç yafl›na ra¤men marka olan bir isim. Bunu nas›l baflard›n›z?

21 yafl›nda okuldan mezun oldu¤umda çok yüksek bir meslek sevgim vard›. Cumartesi mezuniyet balomuzu yapt›k ve ben pazartesi hemen ifle bafllad›m. Üzerinden 13 y›l geçti bu enerjim hiç azalmad› yine dünyaya gelsem ve seçme flans›m olsa ben yine Beslenme ve Diyet Uzman› olmak isterdim. 2 y›l yüksek lisans yapmak için Ankara’da çal›flt›m ve daha sonra ‹stanbul maceram bafllad›. Oysa okuldayken arkadafllara ben kesinlikle ‹stanbul’a gitmem demifltim; o gün bugündür büyük konuflmamaya çal›fl›r›m. ‹stanbul’da olmaktan da hiç piflman de¤ilim flimdi. Hedefim 35 yafl›ma geldi¤imde kendi flirketimde kendi param› kazanmakt›. Bu hedefimi 35 yafl›mdan 4 y›l daha erken gerçeklefltirdim; mutluyum. Amac›m beslenme konusunda ülkemize gerçekten faydas› olacak ifller yapmak. Do¤ru beslenmeyi ö¤retmek,

Y

anneleri ve çocuklar› e¤itmek. Bunun için kendime 40 yafl›m› hedef koydum. fiimdi haz›rl›klar›m ve alt yap›m› güçlendiriyorum. Sivil toplum örgütlerine elimden gelen tüm deste¤i vermeye çal›fl›yorum. Uzun y›llar hastanelerde klinik diyetisyen ve mutfak yönetimi konular›nda çal›flt›m. Ancak farkl› bir fleyler yapmak istiyordum. Bu sebeple önce ‹stanbul Üniversitesi Yönetici Gelifltirme program›na devam ettim. Ard›ndan 6 ay kadar bu iflin kalbi olan Amerika’ya gidip gözlem yapt›m ve daha sonra Kurumsal Beslenme Dan›flmanl›¤› sektörünü Türkiye’ye getirdim. fiimdi hem kurumsal hem bireysel beslenme dan›flmanl›¤›n›n yan› s›ra birçok g›da firmas›na da Ar-Ge ve iletiflim konusunda Mezura ekibi olarak destek veriyoruz.

Nas›l bir e¤ittim ald›n›z? Halen sürdürdü¤ünüz mesle¤iniz için neler yapt›n›z?

1994 y›l›nda Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden mezun oldum. 1996 y›l›nda ayn› üniversitede yüksek lisans e¤itimini de tamamlayarak Uzman Diyetisyen ünvan›n› ald›m. 2001 y›l›nda ‹stanbul Üniversitesi Yönetici Gelifltirme Program›’n› tamamlad›m. Çal›flma hayat›mda hep ilkleri yapmak istedim ve yapt›m. Bu bana müthifl bir keyif ve enerji veriyor. Hacettepe Üniversitesi’nin Toplu Beslenme Sistemleri’nde yüksek lisans yapan ilk ö¤rencisiyim, Türkiye’de kurumsal beslenme dan›flmanl›¤› sektörünün bafllang›c›nda bir ‘ilk’im. Mercedes-Benz Türk için “Otomobil ‹nsana Benzer” isimli bir televizyon program› haz›rlam›fl ve sunmufltum. Bu Daimler Chrysler Dünya Pazarlama ödüllerinde 3’üncülük ödülü ald›. McDonald’s için haz›rlad›¤›m

20

baflka bir proje ise yine ödüle lay›k görüldü. Türkiye’de olmayan baflka bir ilk ise diyet günlü¤ü ile beslenme kitab›n› bir araya getirdi¤im “‹yi Yaflam Günlü¤ü” projesi oldu. Bu da çok baflar›l› oldu. Baflka bir farkl› bak›fl ise diyetetik gurme olarak restorantlar› gezip mönülerdeki sa¤l›kl› seçimleri de¤erlendirdi¤im “Gecce Gurme Kurulu’ üyeli¤imdir. Milliyet gazetesinde bir sa¤l›k köflem var. Buradan da beslenme ile ilgili farkl› konular› ekibimle beraber okuyuculara aktar›yoruz. Amac›m beslenme konusunda daha birçok ilke ve baflar›l› projeye imza atmak.

Sizin, fark yaratan taraf›n›z ne oldu?

Tutkulu ve ne istedi¤ini bilen biri oldum hep. Hep yeni bir fleyler yapmak, ifli nas›l daha farkl› ve baflar›l› hale getirebilirim diye düflünürüm. Mutlaka fark yaratmak isterim. ‹fller yoluna girip, sistem rutine oturunca da s›k›l›r›m. Do¤al ve güçlü bir iletiflim gücüm oldu¤unu hissediyorum. Pozitif bir enerjim oldu¤una inan›yorum. fiimdiye kadar kurdu¤um tüm hayallerim gerçekleflti ama hayaller bitmiyor tabii. Çok daha güzel fleyler olacak buna inan›yorum. Zaten inanmadan baflarmak mümkün de¤il. Baflar›l› olmak için istemek önemli ama istedi¤iniz fleyin de bir mant›¤› olmal›, hedefleriniz ulaflabilir olmal›. K›sa ve uzun vadeli hedefler olarak mutlaka s›n›flanmal›. Yolunuza tafllar mutlaka ç›kar. Bunlar size güç vermeli. Türkiye’nin Koç Holding, Do¤an Yay›n Holding, Sabanc› Holding, Borusan Holding, P›nar G›da ve Süt Grubu, McDonalds, Mercedes-Benz Türk, Coca Cola, Sodexho gibi birçok uluslararas› firmas›yla çal›flabiliyorsam birçok CEO’nun beslenmesini yönetiyorsam iflimi gerçekten iyi yapt›¤›m içindir. ‹fliinizde baflar›l› olmak için hayat›n›zda feragat etti¤iniz fleyler oldu mu?

Henüz anne olamad›m mesela…

Sizce baflar›l› olman›n koflullar› neler? Sizin küçük püf noktalar›n›z var m›?

Mersin’de yaflayan mütevaz› bir ailenin k›z›y›m. Sermayem hep akl›m, sa¤duyum ve dürüstlü¤üm oldu. Genç bir giri-

flimciyim ve genç meslektafllar›ma çok iyi bir örnek olmak istiyorum. Hayata gelifl amac›m›z oldu¤una yürekten inan›yorum ve bafl›ma gelen kötü fleyler art›k moralimi bozmuyor. Neden böyle oldu, ne ders almam gerekiyor acaba diye sorguluyor ve gücümü asla kaybetmiyorum. Benim için önemli di¤er bir konu da hatalardan ve yaflananlardan ders almak. Cesaretim hiç k›r›lm›yor böylece. ‹fl Dünyas›na yönelik özel programlar›n›z hakk›nda bilgi verir misiniz?

Türkiye, ‘Kurumsal Beslenme Programlar›’yla yaklafl›k 4 y›l önce benim giriflimimle tan›flt›. Ancak çok yeni bir sektör bu sebeple bu tip programlar› holding veya flirketin sahibi veya CEO’nun inan›fl›na göre hayata geçiriyoruz. fiirketlerin teknoloji ve ekipmana yapt›klar› yat›r›mlar kadar çal›flanlar›n›n sa¤l›¤›na ve yaflam flekline yat›r›m yapmalar› da çok önemli. ‹nsana de¤er katan bu tür uygulamalar flirket motivasyonu ve kuruma ba¤l›l›¤› da artt›r›yor. Yöneticilere beslenme program› haz›rlarken en önemli nokta onlar›n dilinden konuflabilmek ve onlar› anlamak.

Beslenme öyküsü al›rken çok sistematik bilgi veriyorlar.

Programl› yafl›yor olmalar›n›n avantajlar› da oluyor dezavantajlar› da. Herfleyi yaz›l› istiyorlar; bu sebeple ben de program içeri¤ini, küçük ve büyük hedefleri ve gerçeklefltirebileceklerimizi rapor halinde sunuyorum kendilerine. Yönetici asistanlar›, flöförleri bazen evdeki ahç›ya varana kadar iletiflim halinde oluyoruz. Hatta buna tekne kaptanlar› da dahil oluyor. Çünkü ara ö¤ün takibi, gidilecek restorantlardaki mönülerin takibi ekip çal›flmas›n› gerektiriyor. Yöneticiler dengeli esnek ama disiplinli bir yaklafl›m istiyor. Bazen direkt cep telefonlar›ndan ar›yorum. Bazen ise asistanlar› kanal›yla takip ediyorum. Bu tür takipler motivasyon ve diyete uyumda baflar›y› artt›r›yor.

Dan›flmanl›k yapmay› kab bul etmeyece¤iniz (etmedi¤iniz) kifliler oluyor mu?

Beslenme bilimine inanan ve faydal› olmak isteyen herkese kap›m›z aç›k tabii ki. Beslenmeyi ö¤renmek veya kilo ver-

21

mek için gelen kiflinin baflar›s› kesinlikle istekli ve haz›r olmas› ile ilgili. Benim dan›flanlar›mda sadakat ve bana güven oran› oldukça yüksektir. Sadakat ve güven oran›ndan bahsetmemin sebebi flu: ‹nsanlar birbirlerine iyilik yapmak ve öneride bulunmak istiyorlar ve bazen bu konuda çok ›srarc› olup çevrelerindekileri zorla getiriyorlar. ‹flte o zaman baflar›l› olmak güçlefliyor. Özellikle han›mlar genelde bunu efllerine yap›yorlar. Ben karfl›mdaki kifliyi biraz da eflinin anlat›m›ndan tan›yor olmam›n avantaj›yla yakal›yorum ama bazen de sonuç olumsuz olabiliyor. Ama genel olarak aileyi birlikte takip etmek daha etkili ve baflar›l› sonuç veriyor. Ben tan›d¤›n›z birçok aile için ‘aile diyetisyeni’ ünvan›na sahip oldu¤umu rahatça söyleyebilirim. Bu da sadakat ve güven ile ilgili. Bu sebeple kilo alsalar da geri geliyorlar. Kilo verenler e¤er bunu yaflam flekli haline getirmezlerse tekrar kilo al›yorlar.

Bu sebeple ben yavafl kilo verilmesinin daha kal›c› oldu¤unu savunuyorum. Çünkü bu flekilde birçok ortamda nas›l beslenmeleri gerekti¤ini görüyorlar. Dü¤ün, tatil, uçak, yurtd›fl›, davetler, brunch, do¤umgünleri, bayramlar, Japon, Çin, ‹talyan, Frans›z, Türk mutfa¤›, egzersiz önce ve sonras› gibi birçok farkl› durum var. Her durum için bireyin haz›rl›kl› olmas› gerekiyor. Çünkü önceden bildi¤iniz ve haz›rland›¤›n›z bir durum kriz olmaz. Bu sebeple kriz olmadan önce nas›l davran›lmal› bunu anlat›yorum. Program› beraber yaz›nca da listeye riayet etmeleri çok daha kolay oluyor.

Tecrübelerinize göre, Türklerin beslenme al›flkanl›klar›nda ne gibi sorunlar gözlemlediniz?

Kas çal›flmaktan kaç›n›yorlar. Özellikle kad›nlar›n en büyük korkular›ndan biri, vücutlar›n›n kasl› bir hal almas›… Bu sebeple, kas çal›flmas› yapmak istemiyorlar. Oysa uzman bir egzersiz hocas› taraf›ndan planlanan kas çal›flmas›, kiflinin vücut fleklini düzeltir, gö¤üsleri forma sokar, daha s›k› bir cilt ile zinde bir görünüm elde edilir. Örne¤in, saçlar›n›z› düzeltmek için elinizi kald›rd›¤›n›zda, kol kaslar›n›z sallan›yor mu? Bu durumu kontrol ederek, kas çal›flmas›na ihtiyac›n›z olup olmad›¤›n› görebilirsiniz.

Karbonhidrat› diyetlerinden ç›kar›yorlar. Dengeli karbonhidrat al›m›, fliflmanl›¤› önler. Bunun için hangi karbonhidratlar›n iyi oldu¤unu ö¤renmek gerekir. Ö¤le yeme¤inde yiyece¤iniz 2 dilim tam tah›l ekme¤i, saat 16.00’da tatl› yeme iste¤inize engel olur. Çünkü karbonhidratlar vücutta çok fazla depolanmaz. Bu sebeple, karaci¤erdeki glikojen bitince, önce kan flekeri düfler. Daha sonra beyne gerekli flekeri bulmak için kaslar kullan›l›r. Bu döngüye girildi¤inde, 1 gram kas kayb› 2,7 gram su at›lmas›na sebep olur ve kifli tart› üzerinde h›zla kilo kaybetti¤ini görür.

Oysa vücuttan giden kas ve sudur. Bunun sonucunda yüz çöker, vücut forma girmez. Üstelik normal yeme düzenine geçince, vücutta bumerang etkisi bafl gösterir; kas kayb› metabolizmay› yavafllatm›flt›r ve kaybedilen kilodan çok daha fazlas› geri al›n›r. Mutlu kilo bulunmal›. Kad›nlar›n en büyük

hatalar›ndan biri, zay›flamay› tak›nt› haline getirmeleri. Vücudu çok iyi görünen ve formda olan kad›nlar›n bile yüzde 76’s› sürekli diyet yapma fikriyle yafl›yor. Vücudundan memnun olan kad›n say›s› çok az. Oysa ideal kiloya ulafl›ld›ktan sonra art›k zay›flama düflüncesinin zihinden ç›kar›lmas› gerekir. Efller diyeti sabote edebiliyor. Çok s›k› diyet yapan bir kad›n›, bafltan ç›karan genelde efli oluyor. Eve gelirken getirilen bir tatl› veya evin beyi sevdi¤i için akflam sofras›na yap›lan tüm güzel kokulu haz›rl›klar, diyetteki kad›n› bafltan ç›karabiliyor. Toplant›larda ya¤ ve fleker içeren kurabiyeler ikram ediliyor. Toplant›da gerilimin yüksek oldu¤u anda duygusal açl›¤›n› kontrol edemeyenler hiç fark›nda olmadan çok fazla at›flt›rabiliyorlar. Bunun yerine kuru kay›s›, ceviz, f›nd›k, incir ikram edilebilir. Ö¤leden sonta tatl› kurabiye yerine simit – peynir verilebilir. Zay›fl›k güzelli¤in bir parças› olarak görülüyor. ‹flk kad›nlar›n›n, erkeklerden farkl› bir beslenmeye ihtiyaçlar› var m›d›r?

Erkekler kad›nlardan çok daha fazla yemek yerler ama hemen kilo almazlar. Çünkü onlar›n metabolizmalar› daha h›zl›d›r. Yüksek kas oran› ve genifl vücut yüzeyi, onlar›n yediklerini daha çabuk yakmalar›n› sa¤lar. Kad›nlarda ya¤ dokusu fazlal›¤› estetik aç›dan dezavantaj olsa da, asl›nda sa¤l›k aç›s›ndan erke¤e göre avantaj yaratmaktad›r. Erkeklerin göbe¤inde biriken ya¤lar daha tehlikeli olup, diyabet (fleker hastal›¤›), kolesterol, hipertansiyon (yüksek tansiyon) ve böbrek tafl› gibi rahats›zl›klara yol açar. Bel / kalça oran›, bu nedenle önemli bir parametredir. Bel / kalça oran› erkekte 1, kad›nda ise 0.8 de¤erinin üzerine ç›kmamal›d›r. Erkek tipi fliflmanl›k genelde kar›n çevresinde biriken ya¤larla karakterizedir ve ‘elma tipi’ diye bilinir. Kad›nlarda daha s›k görülen vücut tipi ise, ‘armut tipi’ oland›r. Erkekler kolay kilo verirler çünkü...

Erkekler bütün gün d›flar›da olduklar› için daha düzenlidirler. Belli bir yafltan sonra kad›nlar için spor güç bir u¤raflt›r.

Oysa erkekler özellikle olgun yafllarda spora daha çok yönelirler. Erkeklerin ya¤s›z doku kitlesi, yani kas a¤›rl›¤› daha fazlad›r. Oysa kad›nlar›n ya¤ kütlesi daha fazlad›r. Kad›nlar›n do¤um, menopoz gibi dönemleri ve her ay›n neredeyse yar›s›, hormon de¤ifliklikleri ile geçer. Bu da erke¤e göre bir dezavantajd›r. Üstelik kad›nlar kilo hedefini yanl›fl seçebiliyorlar ve sürekli diyet yapma fikri bu ifli bazen iflkence haline getiriyor. 40 yafl›ndaki bir insan›n 20 yafl›ndaki kilosuna inmek için ›srar etmesinin hiçbir faydas› yok. Tam tersi, ona zarar› var. Çünkü sürekli yediklerini azaltt›¤› için yetersiz ve dengesiz beslenerek, sa¤l›ks›z bir menopoz ve ciddi bir osteoporoz riski ile karfl›laflabilir.

Afla¤› yukar› herkes için geççerli olan bir sihirli formül var m›d›r?

Maalesef böyle bir sihirli formül yok. Beslenmeyi ö¤renmeye çal›flmak ve ömür boyu uygulayaca¤›n›z bir yaflam flekli belirlemek en do¤ru olan›.

22

GEZ‹

Bir baflka Afrikal›: CAPE TOWN ATLANT‹K VE H‹NT OKYANUSLARI’NIN TAM ORTASINDA, YÜZÜNÜ GÜNEY KUTBU’NA DÖNEN CAPE TOWN, KONUKLARINI MASMAV‹ B‹R GÖKYÜZÜ VE TABLE MOUNTAIN’DAN AfiA⁄I fiELALE G‹B‹ DÖKÜLEN BEYAZ BULUTLARLA KARfiILIYOR. BURADA BÜYÜK BEYAZ’LA DALMAK DA MÜMKÜN, PENGUENLERLE YÜZMEK DE… HAZIRLAYAN: N‹HAL GÜR

‹

nsan›n keflfetme tutkusu, s›n›rlar›n› zorlama arzusu onu ne kadar uza¤a götürebilir? Rüzgar yüzüme çarparken bunu düflündüm. Neredeyim ben? Güney Afrika aç›klar›nda bir teknede, Büyük Beyaz köpekbal›¤›n› bekliyorum… Bir gün önce Qatar Havayollar›’n›n toplam 17 saatlik uçuflu ile ekvator kufla¤›n›, tropik f›rt›nalar› ve Kara K›ta’n›n tamam›n› geride b›rakarak Cape Town Havaalan›’na inmifltik. Atlantik ve Hint Okyanuslar›’n›n tam ortas›nda kalan, yüzünü Güney Kutbu’na dönen flehir, kuzey yar›m kürenin k›fl›ndan gelen konuklar›n› 30 derecelik parlak günefli, mavi gökyüzü ve Table Mountain’dan afla¤›ya flelale gibi dökülen beyaz bulutlar›n manzaras›yla karfl›l›yor. 2.6 milyon nüfusu ile Cape Town, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin baflkenti Johannesburg’dan sonra ikinci en büyük ve bütün Afrika k›tas›n›n en geliflmifl flehirlerinden biri. ‹lk gün yapt›¤›m›z k›sa flehir turuna Victoria & Alfred Waterfront bölgesiyle bafll›yoruz. Al›flverifl ve yeme içmeyle ilgili arad›¤›n›z her fleyi bulabilece¤iniz flehrin bu en hareketli bölgesinde, Nelson Mandela’n›n hapis yatt›¤› Robben Adas›’na feribot turlar› da yap›l›yor. Biz ise k›sa bir yürüyüfl ve güzel yemeklerin ard›ndan flehir merkezinden uzaklafl›p Camps Bay’e do¤ru ilerlemeyi tercih ediyoruz. Yamaçlara yerleflmifl beyaz villalar› ve lüks restoran barlar›yla Camps Bay Cape Town’un en ‘zengin’ mahallesi oldu¤unu ispatlar gibi. Güney Afrika’daki ilk günümüzü Camps Bay’in genifl beyaz kumsal›nda Atlantik’e karfl› bitiriyoruz.

BÜYÜK BEYAZ’LA BULUfiMA Ertesi gün belki de gezinin en heyecanl› günü. Her fleyin büyük ve vahfli oldu¤u bu ülkede en büyük turizm etkinliklerinden biri olan Büyük Beyaz köpekbal›¤› kafes dal›fl›n› yapmak üzere sabah saat 06.00’da Gansbaai’a do¤ru yola koyuluyoruz. Cape Town’›n 160 km. do¤usundaki bu ufac›k kasaban›n bütün geçim kayna¤› köpekbal›¤› ve balina turizmi. Özellikle temmuz-kas›m aylar› aras›nda çiftleflme dönemi için bölgeye gelen Southern Right balinalar› ve Büyük Beyaz ‘kafes dal›fllar›’ için bölgede birçok operatör ifl yap›yor.

Gansbaai’›n dünyan›n en ünlü köpekbal›¤› bölgesi ve say›s›z belgesele konu olma sebebi, yaklafl›k 30-40 binlik bir fok kolonisine ev sahipli¤i yapan Dyer Adas›. Bu adan›n etraf›ndaki s›¤ sular Büyük Beyaz’lar›n dünyada en s›k görüldü¤ü bölge.

Dyer Adas› yak›n›na geldi¤imizde tekne demir at›yor ve kafes haz›rl›klar› bafll›yor. Ufak teknenin kenar›na dizilmifl, operatörümüz Brian’›n yemleri haz›rlamas›n› izliyoruz. Brian bir yandan sahte fok Stella’y› denize atarken bir yandan da sab›rl› olmam›z› söylüyor. “Dün ve önceki gün 1 saat bekledik ama bu y›l gördü¤üm en büyük beyazlar› gördüm… Sab›rl› olun... Buras› dünyan›n en iyi noktas›d›r.” fiimdi bize düflen, beklemek. 20 dakika, 30, 40 derken teknenin yan›nda hafif bir hareketlenme ve ba¤r›fllar. Evet, en sonunda geldi. Teknenin alt›na do¤ru gri dev bir karalt› ge-

23

24

çerken kalbim heyecandan h›zlan›yor. Denizlerin en büyük, en çok korkulan ama bir o kadar da güzel bu avc›s›n› kendi gözlerimle görüyorum.

Dönüfl yolculu¤u bafllad›¤›nda son dura¤›m›z fok adas›. On binlerce mutlu fok sahilde güneflleniyor ya da kayalara vuran dalgalar aras›nda taklalar atarak oynafl›yor. Kocaman gözlü küçük siyah kafalar suya bir bat›p bir ç›k›yor. Aralar›nda sald›r›ya u¤ray›p yaralanm›fl kanlar içerisinde bir tanesi gözümüze çarp›yor. Bu ak›ll› yarat›klar Büyük Beyazlara yakalanmadan avlanma alanlar›na gitmek için 10-15’lik

gruplar halinde yola ç›k›yor ve denizin en derin noktas›na dal›p ilerliyorlar. Ama her zaman çok flansl› de¤iller. Manzara o kadar inan›lmaz ki “Ben gerçekten bunlar› yafl›yor muyum yoksa bir belgesel kanal› m› izliyorum?” sorusu geçiyor kafamdan…

DÜNYANIN ÖTEK‹ UCU Cape Town’n›n keflfedilecek noktalar› bitecek gibi de¤il.

Bir sonraki rotam›z Penguen Sahili ve Ümit Burnu... Boulders Beach, Jackass (ya da Afrika Pengueni) türü penguen-

25

lerin bölgedeki en büyük kolonisine ev sahipli¤i yap›yor.

Simon’s Town merkezli Cape Peninsula ad› verilen bölge Boulders Beach ve Ümit Burnu’nu da içerisine alan do¤al park› kaps›yor. Ümit Burnu do¤al park›na vard›¤›m›zda kuvvetli rüzgar insana bölgenin dramatik etkisini çok daha iyi hissettiriyor. Tarih boyunca say›s›z gemiyi yutan ve denizciye mezar olan burnu keflfeden Bartolomeo Dias'in “F›rt›nalar Burnu” ad›n› vermesine sebep olan azg›n dalgalar alt›m›zda kayalar› döverken, sert rüzgar kulaklar›m›zda u¤ulduyor. Yayg›n inan›fl›n aksine Atlas Okyanusu ve Hint

26

liveriyor. Derken tur rehberimiz akl›ma bir kurt düflürüveriyor: “Dünyan›n Abseil yap›lan en yüksek noktas›n›n buras› oldu¤unu biliyor muydunuz?” Abseil ya da Long Drop, yani ‘büyük düflüfl’! Belinize ba¤l› bir iple sürtünme kuvvetinden faydalanarak da¤dan afla¤›ya indi¤iniz spor. ‹pi b›rakt›¤›n›zda bofllu¤a süzülüveriyorsunuz, sonra s›k›flt›rarak tekrar kendinizi frenliyorsunuz. Table Mountain'in tepesinde olmaktan daha heyecan verici fley, ancak insan›n da¤›n tepesinden kendini bin 600 metreden bofllu¤a b›rakmas› olabilir.

Ertesi gün Cape Town’a veda etme vakti geliyor. Qatar Havayollar›’n›n uça¤› sabah 07.00’da bizi ‹stanbul’a götürecek. Ne çekti¤im foto¤raflar, ne an›lar›m Güney Afrika’n›n güzelli¤ini, keyfini ve heyecan›n› ifade etmeye yetmez.

Okyanusu’nun birleflti¤i nokta Ümit Burnu de¤il, do¤udaki Afrika k›tas›n›n en güney ucu olan Agulhas Burnu. Ancak Ümit Burnu size dünyan›n neresinde oldu¤unuzu sarsarak hissettiren ender mekanlardan biri. Güney Kutbu’na 8 bin km. mesafede, Atlas Okyanusu’nun azg›n dalgalar›n›n üzerinde fark ediyorum ki ben gerçekten de dünyan›n öteki ucunday›m.

MASA DA⁄I’NIN TEPES‹ Cape Town deyince akla gelen ilk fley Ümit Burnu ise ikincisi de Table Mountain, yani Masa Da¤›. Kentin simgesi olan da¤, Cape Town'›n yan› bafl›nda bin 600 kusur metreye yükseliyor ve afla¤›dan bakt›¤›n›zda gördü¤ünüz dümdüz tepesi ile ad›n› hak ediyor. Da¤›n zirvesine 4-5 saatlik bir yürüyüfl parkurunu tamamlayarak ç›kmak da mümkün.

10 dakikal›k teleferik yolculu¤undan sonra tüm Cape Town, Lions Head tepesi ve Ümit Burnu’na varan uçsuz bucaks›z muhteflem panoramik görüntü ayaklar alt›na seri-

B‹R DE BUNLAR VAR! G Güney Afrika, do¤al güzelliklerinin yan› s›ra yeme içme konusunda da dünyan›n iddial› flehirlerinden biri. Tad›na bakabilece¤iniz ilk lezzet; güzel bir liman flehrinde oldu¤unuza göre deniz ürünleri olmal›. Stellenbosch’da dev çad›rda muhteflem aç›k büfe yemek s›ras›nda çiftlik çal›flanlar› flark› ve dans gösterileriyle ziyaretçilere efllik ediyor.

G Cape Town’da bulunan mücevher ma¤azalar›n› s›radan bir kuyumcu olarak görmek büyük bir haks›zl›k olur. Bu mücevher ma¤azalar›nda oldukça güzel ve özel tasar›ml› tak›lar› bir arada bulabilirsiniz. Ancak bu flehirde incik boncuk ve tak› sektörü sadece de¤erli tafllarla s›n›rl› de¤ildir. Birçok yerde bulunan pazarlarda yöre halk›n›n yapm›fl oldu¤u heykeller, oyma ifli tahta ürünler, el ifli deri malzemeler ve cam yap›m› ustalar›n ellerinden ç›kan cam ürünlerini de sat›n alabilirsiniz.

28

PROJE

Medicana International ‹stanbul: SA⁄LIK SEKTÖRÜNDE AIRFEL KAL‹TES‹ TÜRK‹YE’N‹N L‹DER MARKALARI AIRFEL’‹ SEÇMEYE DEVAM ED‹YOR. B‹RÇOK ÖNEML‹ PROJE G‹B‹ MEDICANA INTERNATIONAL ‹STANBUL DA, HASTANEN‹N ‹KL‹MLEND‹RMES‹NDE KULLANACA⁄I EK‹PMANLARI AIRFEL’DEN TEDAR‹K ETT‹. AIRFEL, ‹KL‹MLEND‹RME SEKTÖRÜNDE H‹JYEN‹K KL‹MALARA YAPTI⁄I ÖNEML‹ YATIRIMLARLA DA TANINIYOR.

H

astaneler konumlar› gere¤i çok özel biçimde iklimlendirilen binalar. Herhangi bir binaya uygulanan projeler bu tür yap›lar için kesinlikle tercih edilmiyor. Tümüyle hastan›n sa¤l›¤› ve hijyeni düflünülerek tasarlanan projelerde buna uygun üretilmifl ürünler kullan›l›yor. Bu ayr›nt›dan bak›ld›¤›nda hastane iklimlendirilmesinin ayr› bir uzmanl›k istedi¤ini görmek mümkün. Elbette bu tür bir projede kullan›lacak ekipmanlar›n seçimi de büyük bir sorumluluk gerektiriyor. Dünyan›n say›l› sa¤l›k yat›r›mlar›ndan biri olarak konumland›r›lan Medicana International ‹stanbul, bu önemli projesinin iklimlendirme aya¤›nda Airfel ekipmanlar› kullanarak, bir anlamda Airfel ürünlerinin kalitesinin de alt›n› çizmifl oldu.

Medicana International ‹stanbul, 30 bin metrekare kapal› alana sahip, hasta katlar› ve poliklinik katlar› olmak üzere birbi-

rine geçiflli iki bölümden meydana gelen modern bir yap›.

Hastane, ‹stanbul, Trakya ve Avrupa’dan gelecek hastalara hizmet verecek kapasite ve teknik özellikler düflünülerek infla edilmifl. Konumu itibariyle de acil sa¤l›k hizmetlerinde bu bölgenin önemli bir eksikli¤i gidermesi planlanm›fl. Türkiye’nin deprem kufla¤›nda olmas›, art›k birçok binan›n bu kriter göz önüne al›narak tasarlanmas›na neden oluyor.

Medicana International ‹stanbul, 9 fliddetindeki bir depreme dayanacak biçimde infla edilmifl. Hastanenin biçimsel bir baflka özelli¤i ise, hasta kapasitesinin artmas› gereken durumlarda dinlenme alanlar› da dahil olmak üzere h›zla hasta bak›m alan›na dönüflebilir biçimde dizayn edilmifl olmas›. ‹stanbul’un sa¤l›k alan›ndaki önemli bir s›k›nt›s› da yo¤un bak›m kapasitesinin yeterli olmamas›. Medicana International ‹s-

29

tanbul, bu anlamda büyük bir a盤› kapat›yor. 145 hasta odas›, Genel Yo¤un Bak›m, Kardiyovasküler Cerrahi Yo¤un Bak›m Ünitesi, Koroner Yo¤un Bak›m, Yenido¤an Yo¤un Bak›m ünitelerinin yan› s›ra 2’si KVC olmak üzere toplam 8 adet ameliyathaneden oluflan hastane, ayn› anda birçok cerrahi ifllemin yap›labilece¤i teknoloji ve hastane mimarisinin son olanaklar› kullan›larak tasarlanm›fl. CIP, VIP, standart hasta odalar› ve yo¤un bak›m hasta odalar› hasta konforunu ön planda tutmaya yönelik, t›bbi ifllemlerin ve tedavinin gerçeklefltirilece¤i tüm sistemlerle donat›l›.

SA⁄LIK TEKNOLOJ‹S‹NDE SON NOKTA Medicana International ‹stanbul’da, tüm tedavi ifllemleri akademik deneyimli t›bbi kadro ve ileri teknoloji ürünü t›bbi cihazlarla sa¤lan›yor. Son sistemle donat›lm›fl ameliyathanelerde ayn› anda birden fazla cerrahi ifllemin yap›labilece¤i teknolojik donan›m bulunuyor. Hastane bünyesinde; 64 Kanall› Çok Kesitli (Multidedektör), Bilgisayarl› Tomografi cihaz› (BT), 1.5 Tesla Manyetik Rezonans ‹nceleme cihaz› (MR), 4 boyutlu kad›n do¤um amaçl› üst seviye ultrason cihaz›, PACS (T›bbi Görüntü Arflivleme ve ‹letiflim) Sistemi, Tüm Vücut PET CT, Çift Bafll› Gama Kamera bulunuyor. T›bbi hizmetlerde; kalite, güvenlik, konfor ve mahremiyeti çok önemseyen hastanede kanser tedavisi dünyada uygulanan ve kabul gören en yüksek standartlarda yap›l›yor. Dünyan›n bile çok az merkezde bulunan; Yüksek Enerjili Lineer H›zland›r›c›, Tek Enerjili Lineer H›zland›r›c›, HDR (Yüksek Doz Verimli) Brakiterapi, Simülatör, PET-CT-Simülatör, Radyoterapi Network Sistemi, Üç Boyutlu Tedavi Planlama Sistemi cihazlar› Medicana International ‹stanbul’da, Radyasyon Onkolojisi bünyesinde kullan›lan önemli cihazlar.

“MEDICANA’NIN YEN‹ PROJES‹NDE DE VARIZ” Medicana International ‹stanbul’da hastan›n rahatl›¤› ve hijyen koflullar ön planda. Bunun için gerekli tüm tedbirler al›nm›fl.

Bu anlamda en önemli konulardan biri olan hastanenin iklimlendirilmesi aflamas›nda en uygun tedarikçiyle çal›flmak üzere çal›flmalar yap›lm›fl. Mimari projeden yola ç›karak hesaplanan ve belirlenen cihaz listeleriyle birlikte flartnameler eflde¤er ürün tedariki yapabilecek firmalara Medicana sat›nalmas› taraf›ndan ulaflt›r›lm›fl. Bu aflamadan sonra firmalar da bu listelere ve flartnamelere göre tekliflerini haz›rlay›p Medicana sat›nalmas›na teslim etmifller. Bundan sonraki geliflmeleri Airfel Mühendislik Sistemleri Sat›fl Müdürü Fahrettin Türko¤lu flöyle anlat›yor: “Medicana sat›nalmas› ve teknik personeli gerekli incelemelerini yaparak sat›n almay› düflündü¤ü iki firmay› belirledi. Bu ifllemi yaparken teknik özellikleri, sat›fl sonras› hizmetleri, teklif edilen markalar› ve firmalar›n referanslar›n› dikkate ald›lar. Airfel Hijyenik Klima Santralleri rakiplerine göre çok üstün özelliklere sahip oldu¤u için tercih edildi. Ayn› flekilde McQuay Gizli Tavan Tipi Fancoil’in dizayn olarak daha kaliteli ve daha sessiz oldu¤u belirlendi. Daha sonra yap›lan karfl›l›kl› görüflmeler neticesinde Airfel firmas›n›n ürünlerinin sat›n al›nmas›na karar verildi. Hasta odalar› fancoil cihazlar› ile ›s›t›l›p so¤utulurken, klima santrali ile taze hava verilmekte.

Yo¤un bak›m üniteleri ve ameliyathaneler klima santralleriyle havaland›r›l›yor. Konferans salonlar›, kafeterya, mutfak ve di-

¤er mekanlarda klima santralleri ile havaland›r›l›yor. Airfel olarak son teknoloji ile donat›lm›fl bu yeni hastaneye 16 adet konfor klima santrali, 10 adet hijyenik klima santrali, 22 adet frekans konvertörü, 36 adet hücreli aspiratör, 548 adet fancoil, 3 adet hava so¤utmal› so¤utma grubu, 2 adet çelik kazan cihazlar› teslimat› yap›ld›. Airfel’in temin etti¤i cihazlar›n uygulamas›n› Birleflim Mühendislik gerçeklefltirdi. Uygulaman›n bitmesinden sonra Airfel servis yetkilileri ve Birleflim Mühendislik’in teknik personeli taraf›ndan cihazlar çal›flt›r›larak test edildi ve bu aflamadan sonra da Medicana personeline teslim edildi.

Hastane iklimlendirmesi zor bir alan, özel bir uzmanl›k istiyor.

Sorumlulu¤u da son derece büyük. Biz, Airfel olarak bu alanda yapt›¤›m›z yat›r›mlar ve çal›flmalarla projenin uygulanmas› s›ras›nda bir sorun yaflamayaca¤›m›z› biliyorduk. Airfel olarak böyle prestijli bir binada cihazlar›m›z›n kullan›lmas› bizleri çok gururland›rd›. Bizim cihazlar›m›z› kullanmaktan son derece memnun olduklar›n› ifade ettiler. Projedeki titiz çal›flmam›z ve baflar›m›z›n sonucu Medicana yetkilileri Ankara’da yapmakta olduklar› di¤er hastanelerinin de cihazlar›n› bizim temin etmemizi istediler. Biz de Airfel olarak bu cihazlar› temin etmek üzere gerekli çal›flmalar› yapt›k. Görüyoruz ki, Airfel gün geçtikçe daha çok büyüyor, daha çok güven kazan›yor. Bu da emeklerimizin karfl›l›ks›z kalmad›¤›n› gösteriyor.”

30

K‹fi‹SEL GEL‹fi‹M

ENNEAGRAM VE KAR‹YER PLANLAMA - I YAZI: HASAN ÖNDER

›cak bir yaz gününde yaz› yazmak veya okumak yerine deniz kenar›nda keyifle gezinmeyi tercih edenlerdenim. Ama konu enneagram olunca bilgisayar bafl›nda bulunmak da beni dinlendiriyor ve keyiflendiriyor.

Enneagram, kiflilik tipi analizleri içerisinde bilinen en kapsaml› harita. Tabii ki haritaya sahip olup onu okuyabildi¤iniz müddetçe hedefinize ulaflmak da kolaylafl›yor.

S

Haziran dönemi birçok aile için heyecan vericiydi. Gerek ÖSS, gerekse lise girifl s›navlar› birçok gencin gelece¤ini belirleyecek. Aileler do¤al olarak çocuklar›n› çeflitli mesleklere yönlendirmekteler. Kimileri popüler mesleklere, kimileri ise ifl bulma zorlu¤u olmayan veya daha önce kendilerinin ulaflamad›¤› meslekleri ön plana ç›karmaktalar. Çocuklar›n gerçek potansiyelleri ise genellikle göz ard› edil-

31

mektedir.

Her çocuk her meslekte baflar›l› olabilir mi? Herkes cerrah olabilir mi? Ya da tüm okul birincileri her zaman tepe yönetici olabiliyor mu?

Hepimiz bir yönüyle ifl hayat›n›n içindeyiz. Birçok baflar›s›z, iflini sevmeyen ö¤retmen; azarlayan call center görevlisi, kavga eden sat›c›, yerinde oturamayan muhasebeci, konuflmay› sevmeyen avukat ile karfl›laflm›fl ve niye bu meslekleri seçtiklerini düflünmüflüzdür. Emin olun ki bu arkadafllar iflteki tüm s›k›nt›lar›n› özel hayatlar›na da tafl›rlar. Ve tabii ki baflar›s›z ve iflini sevmeyen mutsuz insanlar›n yüzdesi toplum içinde artt›kça, toplumun huzur ve geliflmifllik dengeside negatif yöne do¤ru kayar. ‹nsan sadece sevdi¤i ifli yaparsa mutlu, huzurlu ve baflar›l› olur.Peki ifl hayat› hakk›nda hiçbir fikri olmayan gençlerimiz, meslek seçimlerini nas›l yapacaklar veya aileler en do¤ru flekilde nas›l yönlendirmede bulunabilirler.

Meslek seçimi yapm›fl kifliler, kifliliklerine z›d mesleklerde çal›flmaya devam m› etmeli yoksa en uygun meslek aray›fl›na girmeli mi? Yaz›m›z›n sonunda ifliniz ve gelece¤inizle ilgili tekrar düflünece¤inizden eminim.

Yaz› dizimizi takip eden arkadafllar enneagram› anlamaya bafllad›klar›n› fakat güncel hayatla ilgili örnekleri artt›rmam›z› tavsiye ettiler.

Bu say›m›zda enneagram›n kiflik tiplerinin detaylar›na girmeden, tiplerin ifl hayat›ndaki rollerinden ve baflar›l› olabilecekleri mesleklerden söz edece¤iz.

Yaz› dizimizi ilk defa okuyanlar daha önceki yaz›lar› www. santigrat.com.tr adresinden okuyabilirler.

Hepimiz bask›n olarak enneagram tiplerinden biriyizdir. Ve enneagram bilinen en güçlü kendini tan›ma metodudur. Kifli kendiyle yüzleflmedikçe kendini gelifltiremez ve güçlü, zay›f yönlerini tan›mlayamaz. Enneagram kiflilik tipleri özetle : Duygusal Merkezli Tipler :

Tip 2: Yard›msever: Cömerttir, insanlar› memnun etmeye çal›fl›r.

Tip 3: Baflar› Odakl›: Azimlidir, kolay adapte olur, özgüvenlidir.

Tip 4: Ferdiyetçi: ‹çe dönüktür, romantiktir, kendisinin fark›ndad›r.

Zihinsel Merkezli Tipler : Tip 5: Araflt›rmac›: Entelektüeldir, merakl›d›r, ba¤›ms›zd›r.

Tip 6: Sad›k : Adanm›flt›r, güvenlik ve güvenilirli¤i öne al›r, sorumludur.

Tip 7: fievkli-nefleli tip: Yenilikçidir, üretkendir, d›fla dönüktür.

Fiziksel Merkezli Tipler : Tip 8: Meydan okuyucu: Güçlüdür, sonuç odakl›d›r, kararl›d›r.

Tip 9: Bar›flç›: Kolay geçinilir, uyumludur, iyimserdir.

Tip 1: Reformcu : Mükemmeliyetçi, idealist , istikrarl›d›r.

Kiflilik tipinizi veya çocu¤unuz tipini tan›mlayabildiyseniz size afla¤›daki önerilere kulak vermenizi fliddetle tavsiye ederim.

Tip 2: Yard d›msever • Sizin için insanlarla kiflisel temas halinde olmak önemli.

• ‹letiflim becerileriniz di¤er insanlara göre daha güçlü.

• Genifl bir sosyal çevreye sahipsiniz, çok kifli tan›yorsunuz .

• ‹nsanlar› biraraya getirme, organizasyon becerileriniz yüksek.

• Meslektafllar›n›za karfl› arkadaflc›l ve destekleyicisiniz.

• Enerjik bir mizac›n›z var • Bir ifl yaparken aflkla flevkle yap›yorsunuz.

• Düzenli bir flekilde çal›flmay› tercih ediyorsunuz.

• Sadece uygulamaya yönelik ifllerden s›k›l›yorsunuz.

• Uzun süre tek bafl›n›za çal›flaca¤›n›z iflleri sevmiyorsunuz.

• ‹nsanlar› motive etme konusunda baflar›l›s›n›z.

• Liderlik yönünüz güçlü.

Dikkat: • Pratik ayr›nt›lar› atlamamaya çal›fl›n.

Ayr›nt›larla u¤raflmay› ö¤renin.

• Nesnel ve tarafs›z bir bak›fl aç›s› kazanmaya çal›fl›n.

S‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹; • H‹ZMET SEKTÖRÜ • ‹NSAN KAYNAKLARI • SATIfi YÖNET‹M‹ • MÜfiTER‹ H‹ZMETLER‹ (CRM) • KURUMSAL ‹L‹fiK‹LER • SA⁄LIK SEKTÖRÜ • E⁄‹T‹M • REHBERL‹K VE PS‹KOLOJ‹K DANIfiMANLIK Liderlik tarz›n›z : Hizmetkar Liderlik Önce insan Hizmet odakl›l›k Koflulsuz müflteri memnuniyeti ‹liflki bankas›na yat›r›m yapma Empati ve esnek iletiflim Çal›flanlara koçluk ve birebir ilgilenme Tak›m elemanlar›n›n ihtiyaçlar›n› karfl›lama Tip 3: Baflar› Odakl› • Gayretli, aflkl› flevkli ve d›fladönük bir mizac›n›z var.

• Kiflisel bir cazibeye sahipsiniz.

• Yeni bir projedeki, farkl› bir iflteki potansiyelleri kolayl›kla farkediyorsunuz.

• ‹nsanlar› projelerinizi, ifllerinizi desteklemeleri konusunda ikna etme konusunda baflar›l›s›n›z.

• Canl›, nefleli ve e¤lenceli bir yap›n›z var.

32

• Kiflisel enerjiniz bulafl›c›d›r, çevrenize pozitif enerji yay›yorsunuz.

• Sürekli de¤ifliklik ve çeflitlili¤e ihtiyac›n›z var. Çabuk s›k›labilen bir kiflili¤iniz var.

• ‹flinizde sürekli hareket halinde olmak istiyorsunuz. Rutin ve birbirini tekrar eden ifller sizi s›k›yor.

• Yarat›c›l›k gerektiren, içinde biraz da e¤lence olan ve kendi fikirlerinizi,düflüncelerinizi, tarz›n›z› ifade edebilece¤iniz iflleri seviyorsunuz.

• Sizi fazla ayr›nt›larla u¤raflt›ran ifller size göre de¤il.

• Yo¤unlaflmakta güçlük çekiyorsunuz, çabuk s›k›l›yorsunuz ve bazen pratik ayr›nt›lar› göz ard› edebiliyorsunuz.

Dikkat: • Ayn› anda çok farkl› ifller yapmamaya çal›fl›n, sadece bir ifle odaklan›n.

• Elinizdeki ifli bitirmek için gereken ayr›nt›lara dikkat etmeyi ö¤renin S‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹; • TAKIM YÖNET‹M‹ • PERFORMANS YÖNET‹M‹ • PAZARLAMA • KURUMSAL ‹L‹fiK‹LER • SATIfi YÖNET‹M‹ • HEDEFLERLE YÖNET‹M • K‹fi‹SEL GEL‹fi‹M • MÜfiTER‹ H‹ZMETLER‹ • ÜRET‹M • PROJE YÖNET‹M‹ • STRATEJ‹K ‹fi GEL‹fiT‹RME Liderlik Tarz›n›z : Etkin Liderlik Verimlilik, üretkenlik ve h›z

Hedeflerle yönetim (SMART) ‹fl ve sonuç odakl›l›k Adaptasyon ve risk alma Profesyonellik ve imaj yönetimi Kiflisel geliflim ve NLP Tak›m› motive etme ve hedefe kilitleme Tip 4: Ferdiyetçi: • Zor kompleks kavramlarla u¤raflma konusunda do¤al yetene¤iniz var.

• Strateji oluflturmada, stratejik planlamada baflar›l›s›n›z.

• Yarat›c› bir zihne sahipsiniz.

• ‹fl ve projelere öngörü ve özgünlük getiriyorsunuz.

• Fikirlerin eyleme nas›l dökülece¤inin planlanmas›nda gayet iyisiniz.

• ‹nsanlar, sizin çevrenize karfl› kay›ts›z oldu¤unuzu düflünebilir. Bundan dolay› sizin özel yeteneklerinizi farketmeyebilirler.

•Bir ekibin parças› olmak yerine yaln›z çal›flmaktan hofllan›yorsunuz. ‹fl yaparken ba¤›ms›z olmay› istiyorsunuz •Kendi iflinizi kurup yürütme konusunda iyi fikirler üretiyorsunuz, ancak uygulamada pratik ayr›nt›larla u¤raflmaktan s›k›lman›z bu fikirlerinizin hayata geçmesini zora sokuyor.

• ‹nsanlara s›cak ve dostca davranman›z gereken ifller sizi çok daralt›yor.

• Mant›kl› düflünüyorsunuz ve kararl› bir hareket tarz›n›z var.

• Araflt›rma ve analiz içeren iflleri seviyorsunuz.

Dikkat: • Fikirlerinizin pratik olup olmad›¤›n› di¤er insanlarla tart›fl›n, fikir al›flveriflinde bulunun.

•Elefltiriler konusunda dikbafll› davranmamaya çal›fl›n.

S‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹; • MARKA YÖNET‹M‹ • TASARIM • ÜRÜN GEL‹fiT‹RME • REKLAMCILIK • SANAT D‹REKTÖRLÜ⁄Ü

• • • • • •

ED‹TÖRLÜK S‹V‹L TOPLUM KURULUfiLARI KREAT‹F WORKSHOP N‹fi YÖNET‹M‹ KURUMSAL K‹ML‹K ÇALIfiMALARI KAL‹TE DANIfiMANLI⁄I

Liderlik Tarz›n›z : Güçlü kiflisel vizyon ve derinlik Liderin özgün dokunuflu ve kendinden katmas› Anlam yönetimi Nifl yakalama Kurumun ruhunu ve kimli¤ini arama Tasar›mc› ve estetik bak›fl aç›s› Marka oluflturma Orkestra flefi tarz› yönetim Tip 5: Araflt›rmac›: • Yüksek analitik yetene¤e sahipsiniz.

• ‹lgisiz görülen fleyler aras›nda ilgi kurabilme ve tasar›m yetenekleriniz güçlü.

• Elefltirel düflüncelerinizi ve hayalgücünüzü kullanabilece¤iniz ifllerde çal›flmal›s›n›z.

• Çekingen bir mizac›n›z var ve genellikle düflüncelerinizi insanlarla paylaflm›yorsunuz.

• Çevrenizdekiler sizin karmafl›k, uyumcu ve yarat›c› zihninizi farketmeyebilir.

• Sizin için s›rad›fl› entelektüel ve bilimsel yeteneklerinizi kullanabilece¤i-

33

niz ifller bulmak kolay olmayabilir.

• Fikirleriniz genellikle soyut. Entelektüel bir iç görünüz var, ancak fikirlerinizi eyleme dökmek pek ilginizi çekmiyor.E¤er siz veya baflka birileri fikirlerinizi eyleme dökmezse bu fikirler kaybolup gidebilir • Sakin bir ortamda yaln›z bafl›n›za çal›flt›¤›n›zda daha verimli çal›fl›yorsunuz.

• Fikirlerdeki, ifllerdeki, insanlardaki tutars›zl›klar› çabucak farkediyorsunuz.

• Sürekli tekrar içeren ve yarat›c› olmayan iflleri sevmiyorsunuz.

• Bilgisayar sistemleri ya da ‘araflt›rma-gelifltirme’ gibi alanlarda çal›flmak size daha uygun.

Dikkat : •Fikirlerinizin uygulunabilirli¤ini çevrenizdekilerle tart›fl›n.

•Belirli bir zamandaki sorumluluklar›n›z› yerine getirmeyi unutmay›n.

S‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹; • B‹LG‹ ÜRET‹M‹ • B‹L‹fi‹M (IT) • ARAfiTIRMA GEL‹fiT‹RME • TEKNOLOJ‹ YÖNET‹M‹ • YAZILIM VE DONANIM • TEKN‹K ALANLAR • STRATEJ‹K B‹LG‹ YÖNET‹M‹ • TEKN‹K DANIfiMANLIK • YÖNET‹M B‹L‹fi‹M S‹STEMLER‹

• B‹L‹MSEL DANIfiMANLIK • YEN‹ EKONOM‹ Liderlik Tarz›n›z : Objektif gözlem ve bilgi toplama gücü Yönetim biliflim sistemleri kurma Stratejik bilgi yönetimi Ö¤renen organizasyon ilkeleri Knowhow ve teknik derinlik Kontrol ve tahmin gücü Yüksek teknoloji odakl›l› Tip 6: Sad›k : • Pratik, düzenli, gerçekci, realist, konsantrasyon yetene¤i yüksek, ciddi, sakin, sorumluluk alan bir mizac›n›z var.

• Detaylarla u¤raflma konusunda çok iyisiniz ve iyi bir haf›zan›z var.

• Perde önünde durmaktan ziyade perde arkas›nda çal›flmay› tercih ediyorsunuz.

• Direkt olarak öne ç›kmay› sevmiyorsunuz.

• Yapt›¤›n›z ifli ciddiye al›yorsunuz, direktifleri uygulamaya önem verirsiniz • Yapt›¤›n›z iflte düzen ve sisteme önem veriyorsunuz.

• Pratik ve sonuçlar› ölçülebilir ifller ilginizi çekiyor.

• ‹yi bir müfettifl ve denetleyici olabilirsiniz.

• Rakamlarla ve pratik ifllerle u¤raflmay› insanlar›n duygular›yla u¤raflmaya tercih ediyorsunuz.

• Çevrenizdekiler sizin fazla iflgüzar ve garip oldu¤unuzu düflünebilir, küçük ayr›nt›larla bafla ç›kma konusundaki yeteneklerinizi ve azminizi göz ard› edebilirler.

• Sessiz, kapsaml› ve sistemli bir flekilde verileri denetlemek istiyorsunuz.

• Hayal gücü ve gelecekle ilgili fikirler üretmeyi gerektiren iflleri sevmiyorsunuz Dikkat: • Çevrenizdeki insanlar›n düflünce ve duygular›n› göz önüne almay› ö¤renin • Afl›r› kat› ve yarg›lay›c› olmaktan kaç›n›n

S‹ZE UYGUN MESLEK ÖRNEKLER‹; • S‹STEM YÖNET‹M‹ • MUHASEBE • S‹GORTA • VERG‹ • DENET‹M / AUDITING • F‹NANS • R‹SK YÖNET‹M‹ • KR‹Z YÖNET‹M‹ • ‹ST‹HBARAT • STRATEJ‹ GEL‹fiT‹RME • S‹STEM DANIfiMANLI⁄I • GAZETEC‹L‹K

Liderlik Tarz›n›z : Sistemi kurma ve iflletme Planlama ve senaryo kurma Prosedürler ve yaz›l› süreçler Sistemin devaml›l›¤›n› sa¤lama Hiyerarflik denetleme ve kontrol Kriz yönetimi Yap›land›rma ve kutu yaklafl›m› Kendinizi veya çocu¤unuzu daha iyi tan›mak için www.santigrat.com.tr/kariyer adresine girerek ücretsiz testimizi yap›p raporunuzu görüntüleyebilirsiniz. Lütfen sorulara olmak istedi¤iniz kifli gibi de¤il de, oldu¤unuz haliniz ile cevaplar veriniz .

Kullanc› Ad›: kariyerim fiiifre: airfel Detay bilgi için uzman psikolog ve ‹K dan›flman›m›za mail atabilirsiniz. (yusufkarabulut@gmail.com)

Herfley gönlünüzce olsun hoflçakal›n.

34

HOB‹

Denizin üzerinde süzülmenin keyfi:

YELKENC‹L‹K HOLLANDALI DEN‹ZC‹LER‹N KOVALADIKLARI KORSANLARIN PEfi‹NDEN DÖNERKEN KEND‹ ARALARINDA KEYF‹NE YAPTIKLARI YARIfiLAR BUGÜNKÜ YELKEN SPORUNUN ATASI SAYILIYOR. DEN‹ZLERDEK‹ SATRANÇ D‹YE DE N‹TELENEN YELKENC‹L‹⁄‹ KISA SÜREDE Ö⁄RENMEK MÜMKÜN. YAZI: ES‹N BOZYEL

nsanlar›n rüzgar›n gücüyle ve denizin gücünü birlefltirmesiyle denizcilik bafll›yor. Asl›nda yelken sporunun atas› bu durumun keflfi. Hollandal› gemiciler, korsan gemilerini kovalad›ktan sonra kendi aralar›nda yelkenli gemileriyle dönüfl yar›fllar› yaparlarm›fl. Tabii bunun gerçek bir yar›flla hiçbir alakas› yok. Sadece birbirlerine manevra, dönüfl ve h›z konular›nda hünerlerini ispat ettikleri, ak›nt› ve rüzgardan en uygun biçimde nas›l faydaland›klar›n› gösterdikleri bir tür gövde gösterisi demek daha do¤ru olur.

Yelkencili¤in tarifinde de benzer ögeler var: Deniz, dalga, ak›nt› ve rüzgar gibi sürekli de¤iflim içinde olan d›fl kuvvetlerle mücadele etmek ve onlar› kontrol alt›na almak. Gerçekten de uçsuz bucaks›z denizler ve do¤an›n haflmeti düflünüldü¤ünde bunun hiç de kolay olmad›¤› görülür. De¤iflen duruma göre strateji de¤ifltirmek, her seferinde duruma uygun yeni bir plan üretmek, hem yelken sporunu daha karmafl›k k›lan hem de zevkli hale getiren bir durum. Ama bütün bunlarla bafl edebilmek için denizin üzerinde çokça zaman geçirmek gerekiyor.

Yelken, devaml› düflünmeyi gerektiriyor. Ak›nt›n›n yönü, rüzgar ne tarafa dönecek, ya¤mur tekrar ne zaman baflla-

‹

yacak gibi yelkencinin durumunu etkileyecek her türlü soru daima yan›t bekler. Bu nedenle yelkeni deniz üzerinde oynanan satranca benzetenler de çok.

YELKEN‹N TÜRK‹YE’DEK‹ GEÇM‹fi‹ 1639 y›l›nda ‹ngiltere’de kurulan bir yelken kulübüyle ciddeyet kazanan yelkencilik, 1900 y›l›nda yap›lan olimpiyatlara dahil edilince spor kimli¤i de kazanm›fl oldu. Çeflitli y›llarda birçok düzenleme yap›ld›ktan sonra nihayet 1950 y›l›nda uluslararas› bir yar›fl tüzü¤ü haz›rlanabildi. Halen 90 üyesi bulunan IYRU-(Uluslararas› Yacht Yar›fl Birli¤i)’ne Türkiye de üye. Üç taraf› denizlerle çevrili ülkemizde önceleri ticari amaçlarla kullan›lan taka, çektirme gibi yerel özellikler tafl›yan tekneler vard›. Tek tük yelkenli de Deniz Harp Okulu gibi e¤itim kurumunun kulland›klar›yd›. Zaten az›nl›klar›n d›fl›nda pek bir kimse de bu tür yar›fllara heves göstermiyordu. ‹lk resmi yar›fl 1932 y›l›nda yap›lm›fl ‹stanbul Birincili¤i Yar›fllar›’d›r.

Art›k, yelkencilik e¤itimi veren birçok kurulufl var. Tek bafl›na manevra yapabilme becerisini kazand›rmaktan, meteoroloji ve navigasyon bilgilerine kadar birçok bilgiyi bu ku-

35

M‹N‹ SÖZLÜK Seyir: Yelkenli teknelerin rüzgarla olan aç›lar›na göre 3 ana gidifl yönü vard›r. Bunlar orsa, apaz ve pupad›r. ‹flte bu yönlere seyir deniliyor.

Kontra: Yelkenli teknelerin ve deniz tafl›tlar›n›n sancak veya iskele olup olmad›klar›na verilen isim. Yelkenin doldu¤u yön anlam›na da geliyor.

Sancak Kontra: Yelkenli teknelerin ve deniz tafl›tlar›n›n sa¤ k›s›mlar›na verilen isimdir. Geceleri deniz tafl›tlar›n›n yeflil görülen yanlar› sancak yanlar›d›r. Yol hakk›na sahiptir ve iskele kontra tekneden yol al›r. ‹skele Kontra: Yelkenli teknelerin ve deniz tafl›tlar›n›n sol k›s›mlar›na verilen isimdir. K›rm›z› renktedir ve sancak kontra tafl›ta yol vermek zorundad›r.

Orsa Seyri: Rüzgara en yak›n seyredilen seyir.

Apaz Seyri: Bir yelkenli teknenin rüzgar› yandan alarak seyir etmesine verilen isim.

Pupa Seyri: Pupa seyirinde yelkenli tekne rüzgar› arkadan(180 dereceden) al›r.

rulufllar veriyor. Tekneyi tek bafl›na kullanmay› baflarana kadar devam eden e¤itimler için birkaç gün ayr›lmas› ve tabii denizde yap›lacak pratiklere kat›l›nmas› gerekiyor. 7 yafl›ndan itibaren çocuklar için de uygun hale gelen bu spor sudan ve ›slanmaktan korkmayan herkese önerilir.

36

SA⁄LIK

Hayat kayna¤›: GÜNEfiTEN DO⁄RU YARARLANMANIN YOLLARI GÜNEfi EN BÜYÜK HAYAT KAYNA⁄IMIZ. DO⁄RU KULLANILIRSA GÜNEfi IfiINLARI ÇOK FAYDALI. AKS‹ HALDE ERKEN YAfiLANMADAN C‹LT KANSER‹NE KADAR B‹RÇOK SORUNA YOL AÇACAK KADAR DA ZARARLI. ÇOCUKLARIN KEM‹K YAPISININ GEL‹fiMES‹NDE BÜYÜK YARARI OLAN GÜNEfiTEN, IfiINLARIN D‹K GELMED‹⁄‹ SAATLERDE FAYDALANMAK EN DO⁄RUSU. HAZIRLAYAN: MURAT LEVENT ALBAYRAK

ünyadaki tüm varl›klar için günefl bir hayat kayna¤›. Günefl ›fl›nlar› su ve hava gibi yaflam›n olmazsa olmaz›. Güneflin insanlara en büyük faydas› D vitamini sa¤l›yor olmas›. Ön maddesi deri alt›nda bulunuyor ve günefl ›fl›nlar› da bu ön maddeyi D vitaminine dönüfltürüyor. D vitamini, kalsiyum ve fosforun sindirim yollar›nda emilimi için çok önemli. Kuvvetli kemik ve difller, vitaminin kalsiyumu bu bölgelere yerlefltirmesiyle olufluyor.

Keza çocuklar›n büyümesinde D vitamini dolay›s›yla da günefl ›fl›nlar› önemli bir rol oynuyor. Mikroplar› öldürmek ve psikolojik aç›dan insan›n kendini iyi hissetmesini sa¤l›yor olmas› güneflin baflka güzel taraflar›.

Her ne kadar biz günefli sar›-turuncu bir daire ve onun üzerindeki parlak ›fl›nlar› olan nefle kayna¤›m›z fleklinde betimlesek de nihayetinde o s›cak bir gaz kütlesi. Uzun süre ve korunmas›z olarak günefl ›fl›nlar›na maruz kalman›n günefl yan›klar›, cilt lekeleri, erken yafllanma ve cilt kanseri gibi etkileri oldu¤u kaç›n›lmaz. Normalde zararl› olan günefl ›fl›nlar› dünyaya gelirken dünyay› çevreleyen atmosfer tabakalar›ndan geçifli s›ras›nda filitrelenmifl oluyor. ‹nsanlar› güneflin zararl› ›fl›nlar›ndan koruyan bu tabakalar›n içinde en önemlisi ise ozon tabakas›. Günümüzde petrol ürünlerinin daha çok tüketilmesi, sera gaz› yaratan ürünlerin kullan›lmas› koruyucu ozon tabakas›n›n da zarar görmesine yol aç›yor. Dolay›s›yla filtre ifllemi sekteye u¤ruyor ve güneflin zararl› ›fl›nlar›yla daha çok yüzyüze geliniyor. Bronz bir tene sahip olman›n popülerli¤i ve bunun neredeyse bir ç›lg›nl›¤a dönüflmesi, ozon tabakas›ndaki delikler nedeniyle zararl› ultraviole ›fl›nlar›n›n art›k daha

D

rahat dünyaya ulaflmas› gibi durumlar günümüzde en s›k rastlanan kanser tipinin cilt kanseri olmas›n›n bir tesadüf olmad›¤›n› gösteriyor. Günefl ülkemize çok cömert davan›yor. Bu nedenle bu co¤rafyada yaflayan insanlar›n güneflin zararl› etkilerinden korunmak için daha dikkatli olmas› gerekiyor. Cilt kanserinin aç›k renk göz ve tene sahip ›rklar› daha çok tehdit etmesi bizim gibi kumral-esmer ›rklar için bir avantaj gibi görünse de buna pek itibar edilmemeli. En iyisi güneflten en iyi biçimde yararlanmak ve de korunmay› bilmek.

GÜNEfiTEN NASIL KORUNURUZ? En baflta güneflin yo¤un oldu¤u dönemlerde yani 11.0016.00 saatleri aras›nda mümkünse günefle ç›kmamak, ç›k›lsa bile gölgeliklerin tercih edilmesi gerekiyor. Deniz kenar›nda flemsiyeler alt›nda günefllenmek de bazen durumu kurtarm›yor. Deniz ve kumdan yans›yan ›fl›nlar ya da ortamdaki rüzgar fark›nda olmadan gere¤inden fazla yanmaya neden olabiliyor. Bafla günefl geçmemesi için flapka kullanmak, gerçek ultraviyole camlara sahip günefl gözlükleri, bol s›v› tüketimi, hafif ve aç›k renk pamuklu giyisiler ilk anda akla gelen güneflten korunma yöntemleri oluyor. Ifl›¤› geçiren suni ipek gibi giysiler tercih ediliyorsa önceden bir günefl koruyucu krem kullanmak çözümlerden biri olabilir. Yanl›fl günefl gözlü¤ü seçimi ise, katarakt ve gözde hasarlara neden oluyor. O yüzden masrafl› da olsa sahte olmayan gözlükleri tercih etmek flart. S›cak ve nemin yo¤un oldu¤u ö¤len saatlerinde spor ya da a¤›r ifller yap›lmamal›, ihtiyac›n üzerinde s›v› tüketilmeli. Tene

37

uygun faktörlerde günefl kremleri, koruyucu ya¤lar mutlaka sürülmeli ve birkaç saat ara ile bu ifllem tekrarlanmal›.

Maden sular›, vücudun kaybetti¤i mineralleri geri kazanmak için ideal bir çözüm. Kafeinli içecek ve alkol kesinlikle s›caklarda uzak durulmas› gerekenler aras›nda yer al›yor. Güneflten nas›l korunulur sorusunun yan›t›n› nas›l bir cilt tipine sahip olundu¤u veriyor. Beyaz ten ve aç›k renk gözlü olanlar, k›z›llar en riskli grupta yer al›yor. Güneflle temas alerjik reaksiyonlara yol açabiliyor, lekeleri art›r›yor ve a¤›r deri yan›klar› oluflturuyor. Ozon tabakas›ndaki incelmeler art›k kumral ve esmer tenlileri de tehdit eder hale geldi.

O nedenle asl›nda ten tipine bakmadan gerekli önlemleri almak en iyisi. Kalitesine güvenilen, türlü faktörlerde günefl kremleri, gölgelikler, s›v› kayb›n› önlemek, do¤ru seçilmifl kumafllardan yap›lm›fl hafif bol giyisiler, do¤ru saatlerde günefl alt›nda kalmak gibi en temel kurallar› uygulamak en iyi tedbirler. Yafll›lar ve tansiyon hastalar› da günefl ve s›cak konusunda yüksek risk grubuna giriyor. Çocuklar, kemoterapi görenler, kalp ve tansiyon hastalar›, hamileler, kilolu kifliler güneflten korunmak için mutlaka tedbirlerini almal›lar. Yafll›lar, günefl ›fl›nlar›n›n en dik gel-

di¤i saatlerde kesinlikle serin bir yerde bulunmal›, havas›z ortamlardan kaç›nmal›lar.

BEBEKLERE D‹KKAT ED‹N Tedbirler elden b›rak›l›p da günefl yan›klar›na maruz kal›nd›¤›nda ise kulaktan dolma çözümlerden uzak durmak en iyisi. Hatan›n neresinden dönülürse kard›r. Yayg›n olarak bilinen yo¤urt-zeytinya¤› kar›fl›m›, sadece yo¤urt, diflmacunu gibi uygulamalar çözümden çok sorun yarat›r, unutmay›n. Bu durumda hemen so¤uk kompres yapmak ve mutlaka bir hekime görünmek yap›lacak en iyi fley. Günefl çarpmalar›nda bilinç kayb› olabilir. Bu ayr›nt›ya dikkat etmeli. Serin ve gölgelik bir yere al›nan kiflinin üzerinde s›k› giyisiler varsa onlar ç›kar›lmal›, bedeni ›slatarak serinletmeli ve mutlaka hekime gidilmeli.

6 ayl›ktan küçük çocuklar›n cildi çok hassas oldu¤u için 10.00-17.00 saatleri aras›nda günefle ç›kmamalar› uygun.

Onlar için titanyum oksit içeren günefl koruyucular› kullanmay› da ihmal etmeyin. Daha büyük çocuklar için yüksek faktörde koruyucular, flapka gibi önlemleri zaten belirtmeye gerek yok. Günefllenme süreleri de 5-10 dakikal›k 2 seferi aflmamal›.

38

AKADEM‹

Sektörün en iyisi:

AIRFEL, SODEX FUARI’NDA GÖVDE GÖSTER‹S‹ YAPTI 2 YILDA B‹R DÜZENLENEN VE SEKTÖRÜN EN ÖNEML‹ FUARLARINDAN B‹R‹ OLARAK KABUL ED‹LEN ISK SODEX FUARI’NA BU YIL 6’NCI KEZ KATILAN AIRFEL, 3 AYRI STANDLA FUARA DAMGASINI VURDU. AIRFEL’‹N YEN‹ ÜRÜNLER‹N‹N TANITIMINI YAPTI⁄I FUARDA, GALATASARAYLI FUTBOLCULARIN AIRFEL STANDINI Z‹YARET ETMELER‹ BÜYÜK SÜRPR‹Z OLDU.

M

ay›s ay› Airfel için çok yo¤un geçti. Ulusal ve uluslararas› baz› organizasyonlar yeni ürünlerin hem sektörle hem de müflterilerle paylafl›labilmesine olanak sa¤lad›. Hendek tesislerinde üretilen yeni klima modelleri, Riello iflbirli¤i ile pazara sunulan kombiler, tasar›m ekibi taraf›ndan gelifltirilen “Kalem Kumanda”, Airfel’in kat›ld›¤› fuarlarda son derece ilgi çeken ürünleri oldu. May›s ay›nda Airfel tümüyle ISK Sodex Fuar›’na kilitlendi. Sektörün en önemli fuarlar›ndan biri olan ISK Sodex Fuar›’na bu y›l 6’nc› kez kat›lan Airfel, 3 alanda yer alarak fuar›n en ilgi çeken flirketlerinden biri oldu. Böylece Airfel için çok önemli bir tan›t›m f›rsat› da yakalanm›fl oldu.

2 y›lda bir düzenlenen ISK Sodex Fuar› bu y›l 8-11 May›s tarihleri aras›nda gerçekleflti. ‹stanbul Fuar Merkezi –CNR Expo’da 3 ayr› alanda stand açan Airfel, fuara a¤›rl›¤›n› koydu. Toplam 803 metrekare stand alan›nda ziyaretçileri a¤›rlayan Airfel, Hendek tesislerinde üretilen yeni duvar

split klima modellerini ilk kez tüketicilerle buluflturdu. Fuarda, Airfel tasar›m ekibinin dizayn etti¤i ve yeni pazara sunulan “Kalem Kumanda”n›n da tan›t›m› yap›ld›. Airfel’in tüm klima modellerine uyumlu olan “Kalem Kumanda” hakk›nda daha genifl bilgi dergimizin 44-45’nci sayfalar›nda yer al›yor. Fuar ziyaretçileri info mobilleri ve bayi showroom’lar›n›n örne¤ini de görme flans› buldu. Özel tasar›ml› ana stand görevlileri, Galatasarayl› futbolcular Ümit Karan, Arda Turan, Sabri Sar›o¤lu, Volkan Yaman, Serkan Çal›k’›n standlar›na gelmesiyle büyük bir sürpriz yaflad›lar. Kendisi de koyu bir Galatasaray taraftar› olan Airfel Genel Müdür Hasan Önder ile sohbet eden flampiyon futbolcular ürünler hakk›nda bilgi ald›lar. Formalar›n› imzalayan ve ziyaretçilerle hat›ra foto¤raf› çektiren futbolcular sadece Airfel stand›n›n de¤il, bütün fuar›n ilgi oda¤›yd›lar.

Fuar kapsam›nda düzenlenen çekiliflin ürün sponsorlu¤unu Airfel üstlendi.

39

Fuar›n en ilgi çekici stand› Airfel’indi.

Galatasarayl› futbolcular da bu ilgiyi art›rd›.

40

HABER

3’ncü Irak Uluslararas› Fuar› tan›t›m için önemli bir platform oldu May›s ay›nda bir baflka fuar da Gaziantep’de düzenlenen 3’ncü Irak Uluslararas› Fuar› oldu.

22-25 May›s tarihlerindeki fuar, Irak’taki özel durum nedeniyle bir süredir Gaziantep’de yap›l›yor; çok say›da yerli ve yabanc› ziyaretçinin ilgisine hedef oluyor. Fuar, mevcut ürünlerinin yan› s›ra yeni ürünlerini de tan›tma flans› bulan Airfel aç›s›ndan son derece baflar›l› bir organizasyon oldu. Irak ve Türkiye’nin ekonomik iflbirli¤i aç›s›ndan önem tafl›yan fuar, Forum Fuarc›l›k ve Irak Ticaret Bakanl›¤› iflbirli¤i ile gerçeklefliyor. Airfel için de önemli bir platform oluflturan fuarda Sanko Holding’e ba¤l› Sanko Holding ve Çimko da yer ald›.

Cezayir BAT‹MATEC’i 37 bin kifli gezdi 3-8 May›s tarihlerinde Cezayir Uluslararas› Yap› ve ‹nflaat Fuar› BAT‹MATEC, Airfel’in May›s ay›nda kat›ld›¤› ilk fuar oldu. 25 metrekarelik stand›nda klima, kombi ve radyatör modellerini sergileyen Airfel, 15 ülkeden 35 bin kiflinin ziyaret etti¤i fuarda Zone C bölümünde yer ald›. 47 bin metrekarelik bir alana kurulan BAT‹MATEC, farkl› ülkelerden 516 firmaya evsahipli¤i yapt›. Fuarda inflaat teknolojisinden ›s›tma-so¤utmaya, yal›t›m›ndan ayd›nlatmaya kadar genifl bir yelpazede ürünler tan›t›ld›.

41

Airfel Akademi Tiyatro Grubu Aral›k ay›nda perde diyor…

A

irfel Akademi, geçti¤imiz fiubat ay›nda kurum çal›flanlar›n›n çeflitli alanlardaki eserlerinden oluflan karma bir sergi haz›rlam›fl ve izleyenlerin büyük be¤enisini kazanm›flt›.

Akademi kurulufl amac›na uygun olarak yeni çal›flmalar yapmaya devam ediyor. Kurum içinde yap›lan bir anket, tiyatro çal›flmas› yap›lmas›n› isteyen çok say›da kifli oldu¤unu ortaya koydu. Bunun üzerine profesyonel bir tiyatrocudan e¤itim al›nmas›na karar verildi.

Tiyatro Grubu, belirlenecek bir oyunu çal›flarak Aral›k ay›nda sahneleyecekti. Bu alanda pek çok deneyimi olan tiyatrocu Müfit Aytekin’le görüflüldü ve hemen çal›flmalara baflland›. Reklam, dizi ve

sinema oyuncusu Müfit Aytekin, daha önce birçok kurum, amatör grup ya da okullarda bu tür e¤itim vermifl, Çukurova Üniversite’sinde oyunculuk derslerine girmifl bir tiyatrocu.

May›s ay› bafllar›nda çal›flmalar›na bafllayan 14 kiflilik ekibin, ilk önce do¤açlama tekni¤iyle oyunculuk hakk›nda bilgi sahibi olmas›n› amaçlad›¤›n› belirten Müfit Aytekin, “Daha önce tiyatro çal›flmas› yapmam›fl ama tiyatroyu hep sevmifl bir ekibimiz var. Bir oyunu çal›flmak asl›nda pek de kolay de¤il. Bu nedenle öncelikle oyuncular›n kendilerini ve kapasitelerini ölçebilecekleri teknikleri çal›fl›yoruz” diyor…

Oyuncular›n›n enerjisinden ve heyecan›ndan çok memnun olan Müfit

42

KLAVUZ

Aytekin, “Zaman zaman baflar›s›z olacaklar›n› düflünüp, vazgeçmek isteyenler oldu. Ancak ekipteki di¤er arkadafllar, vazgeçmek isteyenleri mutlaka baflar›l› olacaklar›na ikna ederek, yüksek bir motivasyon sa¤lad›lar. Bu beni çok sevindirdi, çünkü onlar›n kararl› olduklar›na ve bu iflin üstesinden geleceklerine bu flekilde ikna oldum” diyor. Aral›k ay›nda sahnelenmesi planlanan oyunun seçiminde ise tiyatro ekibinin say›s› ve nelere yeteneklerinin oldu¤u etken olmufl.

O yüzden çal›flmalara baflland›¤›nda henüz belirlenmifl bir oyun yokmufl. Çal›flmalar ilerleyip, gruptakiler yeteneklerini göstermeye bafllad›klar›nda oyun seçimi de flekillenmeye bafllam›fl. Konusu pazar yerinde geçen ve kulaktan dolma bir bilgi üzerine geliflen komik olaylar›n anlat›ld›¤› Lady Gregory’nin yazd›¤› “Kulaktan Kula¤a” isimli oyunun bir uyarlamas›nda karar k›l›nm›fl. fiu an okuma provalar› devam eden oyun için cuma günleri mesai bitiminden sonra 2 saat çal›flan grup, haftan›n yorgunlu¤unu da atm›fl oluyor. Ekip, gittikçe yo¤unlaflan bir temposuyla oyunu çal›flt›ktan sonra Airfel ve Sanko çal›flanlar›na birkaç gösteri yapmay› planl›yor. Ve tabii peflinden de yeni bir oyunun çal›flmalar› onlar› bekliyor.

Airfel Seneryo Yar›flmas› Sonuçland›

Airfel’in A¤ustos ay›nda bafllayacak reklam kampanyas› kurum içinde ayr› bir heyecan yarat›yor. Airfel Akademi üyeleri flirketteki bu dinamizmden yola ç›karak kurum çal›flanlar›n›n kat›laca¤› bir yar›flma düzenlemeye karar verdi. Yar›flma, yeni kampanya için slogan, reklam senaryosu ve c›ng›l fikri olanlara yönelikti. Kurum kültüründen beslenen çal›flanlar›n, iklimlendirme gibi zor bir alanda daha yarat›c› olabilece¤ini düflünen Akademi yöneticileri bu fikri çal›flanlar›na duyurduktan sonra flirket içinde hummal› bir çal›flma bafllad›. Nisan ay›ndan itibaren birçok fikir yar›flma jürisine ulaflt›. May›s ay›nda ise tüm çal›flmalar yöne-

tim kurulu taraf›ndan de¤erlendirmeye al›nd›. Di¤er kategorilere pek ilgi olmazken, reklam filmi senaryosu için çok say›da fikir üretilmiflti.

Muhasebe Departman›’nda çal›flan Muhammet Zor’un flimdilik sürpriz olan fikri yar›flman›n galibi oldu. Ayn› anda Airfel’in reklam ajans› da bir çal›flma yap›yordu. fiafl›rt›c› biçimde Muhammet Zor, ajansla ayn› konsepti yakalamay› baflarm›flt›.

Reklam filmi senaryosu dal›nda 1’nci olmay› baflaran Muhammet Zor, kurumda yap›lan bir törenle Genel Müdür Hasan Önder’in elinden ödülü olan 3 bin YTL ve Airfel Akademi taraf›ndan haz›rlanan baflar› ve teflekkür sertifikas›n› ald›.

43

Bilardo Turnuvas› sonuçland›

Geçti¤imiz say›da konferans salonundaki bilardo masas›n›n çal›flanlar aras›nda çok popüler oldu¤unu, bu nedenle de bir “bilardo turnuvas›” organize edildi¤ini yazm›flt›k.

8 top da denilen Amerikan Bilardosu dal›nda yap›lan turnuvaya 3’ü bayan 32 kifli kat›lm›fl, ö¤le tatilleri, mesai bitimleri gibi zamanlarda karfl›laflmalar yap›larak “en iyi kim?” sorusuna yan›t aranm›flt›. Genel olarak 8 grubun liderlerinin favori gösterildi¤i turnuva nihayet sonuçland›. 4’er kiflilik 8 gruptan 16 kifli bir üst tura, 8 kifli çeyrek finale, 4 kifli de yar› finale ka-

dar gelmeyi baflard›. ‹thalat Departman›’ndan Ömer Yorgun ve Genel Müdür Hasan Önder’in karfl› karfl›ya geldi¤i final maç›n› ise toplamda 7 oyun alan Ömer Yorgun kazand›.

2’ncili¤i Kalite Departman› Uzman› Fikret Çöten, 3’ncülü¤ü ise Sanko Makine’den Murat Ekiz kazanarak ödüllerini ald›.

Ünlü sanatç› Mirkelam, Airfel için reklam c›ng›l› yapt› A¤ustos ay›nda Airfel yo¤un bir reklam kampanyas›na giriyor. Televizyon için flimdilik sürpriz niteli¤i tafl›yan yeni reklam fikirleri hayata geçiyor. Bu kampanya, görsel ve yaz›l› medyan›n d›fl›nda iflitsel medyay› yani radyolar› da kaps›yor. Bu amaçla ünlü müzisyen Mirkelam, Airfel için bir c›ng›l haz›rlad›. Bugünlerde radyolarda dönmeye bafllayan bu c›ng›l›n tan›t›m›n› bestecisi Mirkelam yapt›. Kurum çal›flanlar›n kat›ld›¤› bir toplant› için Airfel’e gelen sanatç›n›n haz›rlad›¤› c›ng›l Airfel çal›flanlar›nca da çok be¤enildi.

44

HABER

Airfel, bir ilki daha baflard›: ‘KALEM KUMANDA’ AIRFEL MÜfiTER‹LER‹ ‹LE BULUfiTU ‹NOVAT‹F YAKLAfiIMIYLA SEKTÖRDE HAKLI B‹R L‹DERL‹⁄E SAH‹P OLAN AIRFEL, fi‹MD‹ DE ‘KALEM KUMANDA’ ‹S‹ML‹ ÜRÜNÜ ‹LE B‹R ‹LKE ‹MZA ATIYOR. 21 MM ‹NCEL‹⁄‹NDEK‹ KUMANDA AYNI ZAMANDA ISI VE NEM ÖLÇÜYOR, MASA SAAT‹ ‹fiLEV‹ GÖRÜYOR. HAZIRLAYAN: HULUS‹ NEC‹ Endüstri Tasar›mc›s›

S

ektörün lider kuruluflu Airfel, sürekli olarak markas›n› yenileyen, gelifltiren çal›flmalar yap›yor. Tüketici ihtiyaçlar›n› yak›ndan takip ederek bunlara uygun çözümler üretmeyi ilke edinen Airfel’in son ürünü ‘Kalem Kumanda’ ad› verilen bir uzaktan kumanda. Son derece kolay kullan›ma sahip olan kumandan›n birçok fonksiyonu var. Proje ilk kez gündeme geldi¤inde yerli ve yabanc› birçok elektronik mühendisi bunu yapman›n teknik olarak mümkün olmad›¤›n› söylemifl. Ancak Airfel ekibi bu imkans›zl›¤›n üstesinden gelerek ‘Kalem Kumanda’y› üretmeyi baflarm›fl. Airfel Endüstri Tasar›mc›s› Hulusi Neci, yeni kumandan›n hikayesini dergimize anlatt›: “Fokus gruplar›, anketler, eskizler, sunumlar, prototipler, üretimler, testler derken bu yaz, üzerinde uzun süre çal›flt›¤›m›z, ‘kalem kumanda’ y›, nam-› di¤er ‘penremote’u Airfel müflterileri ile buluflturmay› baflard›k. Kalem kumanda bir üniversal klima kumandas›. Ayn› zamanda oda nem ölçeridir, ›s› ölçeridir ve masa saatidir... Bu ürünü gören insanlar,

‘Kalem Kumanda’n›n, di¤er kumandalardan fark›n›n ne oldu¤unu soruyorlar. Öncelikle, ‘Kalem Kumanda’n›n birçok inovatif taraf› var. Bunu birazdan sizlere anlataca¤›m ama as›l inovasyonun kendisi fludur bence; tarihinde ilk kez, uzaktan kumanda, kayna¤›n› kullan›m›ndan alan bir ete kemi¤e büründü.

PROJEYE NASIL BAfiLANDI? Airfel’in, kullan›c› gruplar› ile yapt›¤› çal›flma gösterdi ki, klima kumandas›, klima kullanan insanlar için özel bir önem tafl›yor. Klima, di¤er beyaz eflyalardan farkl› olarak insanlar›n görmek, dokunmak isteyece¤i bir ürün de¤il. Hatta insanlar›n gizlemek isteyece¤i bir ürün. Ama ürünün kumandas›na gelince, kullan›c›lar isteseler de istemeseler de bu kumanday› görmek, dokunmak ve kullanmak zorundalar. ‘‹nsanlar›n hayat›nda olmak zorunda olan bu ürünü’, ‘‹nsanlar›n hayat›nda olmas›ndan keyif alaca¤› bir ürün’ haline getirmemiz gerekiyordu. Genel Müdürümüz Hasan Önder, bu

45

a盤› görmüfl ve bizden bu konuda bir proje gelifltirmemizi istemiflti. Hepimiz hayat›m›zda bir ürün bombard›man›na tutuluyoruz. Evimiz, cebimiz, masam›z elektronik aletlerle dolup taflt›. Herbiri ayr› bir dü¤meler y›¤›n›, herbirinde ayr› bir kendini gösterme çabas›. Dü¤melerden, detaylardan bafl›m›z dönmeye bafllad›. Gözünü kirleten bunca aletin oluflturdu¤u karmafladan ar›nmaya ihtiyac›m›z var.

Art›k seçimlerimizi de ister istemez bu yönde yapmaya bafllad›k. Üzerinde tek bir dü¤mesi bile olmayan cep telefonlar›, siyah bir camdan ibaret ocaklar, f›r›nlar, basit bir silindir fleklinde su ›s›t›c›lar› hayat›m›za girme¤e bafllad›. Yapaca¤›m›z ürün ile bu sadeleflme ve ar›nma çabas›na bir katk›da bulunmam›z gerekiyordu.

B‹R KUMANDA NEDEN D‹KDÖRTGEN OLUR? Ürünün dikdörtgen olmas›n›n, fonksiyonu ile bir ba¤lant›s› var m›d›r? Bir insan kumanday› kullan›rken hangi parma¤›n› kullan›r? Parma¤›n› ne flekilde tutar? Parma¤›n› tutufl flekli ile dü¤melerin flekli aras›nda bir iliflki var m›d›r? Hangi dü¤me di¤erine göre daha önemlidir? Önemsiz olan dü¤melerin, önemsiz olmalar›na ra¤men parma¤›n›z›n alt›nda olmas›n›n bir anlam› var m›d›r?

Bu sorular ile hali haz›rdaki kumandalar› s›k› bir sorguya çektik. Dikkat ederseniz k›z›lötesi kumandalar›n hepsinin kullan›m›nda bir yöneltme hareketi vard›r. Objenin kullan›m›nda bir yöneltme olunca formun kendisinde de bir yön olmas› gerekiyordu. Yani ürünün ince-uzun ve bir do¤rultusunun olmas› gerekiyordu. Bir ürünü kavrarken avuç içimiz, ürünü tutarken bafl parma¤›m›z boflta kal›r. Tuttu¤umuz kumanda ne kadar büyük olursa olsun, üzerinde ne kadar dü¤me olursa olsun dü¤melere bafl parma¤›m›zla basar›z.

Bu durumda ürünün yap›s›n›n, bafl parma¤›n yap›s›na özel bir uyumu olmas› gerekiyordu.

Yapt›¤›m›z araflt›rmalarda, kullan›c›lar›n kumandalar›n› duvara asmak istemediklerini ya da bu tür bir sebeple duvarlar›n› delmek istemediklerini ö¤rendik. Bir yandan ürünü duvara asmazken di¤er taraftan ürünü kolay gözlemlenir, ulafl›l›r ve kullan›l›r yapmam›z gerekiyordu. Bütün bu düflüncelerin harmanlanmas› ile ürün bugünkü fleklini ald›.

TEK B‹R KALEM P‹LLE ÇALIfiIR MI? Üründe bir kalem pil kulland›k ve tasar›m› buna göre flekillendirdik. Tespit ettiklerimiz aras›nda bu özelli¤e sahip baflka bir klima kumandas› yok.

Bunu yapabilmek ilk bak›flta kula¤a zor gelmeyebilir. Ama bu zorlu¤u anlatabilmek için size flunu söyleyebilirim. Üretim öncesinde yurt içinden ve d›fl›ndan fikir ald›¤›m›z tecrübeli birçok elektronik mühendisi, bunun teknik olarak imkans›z oldu¤unu söyledi. Kalem Kumanda, 21mm inceli¤inde. Bu inceli¤e ulaflabilmek için ürünün her milimetresini verimli biçimde kullanmam›z gerekti.

Tespit ettiklerimiz aras›nda bu inceli¤e sahip baflka bir klima kumandas› yok. Kullan›c›lardan da ald›¤›m›z istekler üzerine ürüne ›s› ölçer, nem ölçer ve masa saati özellikleri ekledik. Ayn› flekilde tespit etti¤imiz ürünler aras›nda ›s› ve nem ölçerin birarada bulundu¤u baflka bir klima kumandas› yok.

HER B‹R NOKTAYI ‹NCE ‹NCE DÜfiÜNDÜK Al›fl›lagelmifl kumandalarda simgeler, ekran›n üzerine da¤›t›l›r ve program›n gerektirdi¤i flekilde yanar ya da sönerler.

Bu yöntem programlamay› ve üretimi kolaylaflt›rsa da, kullan›m› zorlaflt›r›p, ürünün ekran›n› verimsizlefltirir. Kumandan›n kocaman bir ekran› olsa dahi s›cakl›k de¤eri bu ekranda ufac›k kal›r. Biz, ürünümüzde statik bir ekran yerine dinamik ve esnek dot-matrix ekran› kulland›k. Bu sayede ekran›n her köflesini daha verimli kullanabildik. Ürünün ekran›n› tasarlamam›z uzun zaman›m›z› ald›, çünkü herbir noktay› ayr› ayr› tasarlarken ortaya ç›kan görüntünün basit, kolay anlafl›l›r olmas› gerekiyordu. Ben sonucun, harcad›¤›m›z zamana de¤di¤ini düflünüyorum çünkü küçük boyutlar›na ra¤men 7’den 70’e herkesin zorlanmadan görebilece¤i, anlayabilece¤i, kullanabilece¤i bir arayüz ortaya ç›kartt›¤›m›z› düflünüyorum. Ürünün arayüzü ile ilgili birkaç fley daha eklemem gerekirse ürünün arakas›ndaki otomatik sekmesi ile gözü görmeyen insanlar›n klimalar›n› kullanabilmelerini sa¤lad›k. Üründe birkaç istisna d›fl›nda kelime ve terim kullanmad›k. Bunun yerine, kolay anlafl›l›r simgeler kulland›k. Bu sayede her dilden insan›n bu ürünü eline ilk al›fl›nda kullanmas›n› sa¤lad›k. Ürünün kendisine gösterdi¤imiz bu özeni ambalaj›na da göstermemiz gerekiyordu. Airfel kullan›c›lar›n›n ister kendilerine, isterse bir arkadafllar›na hediye etmek için alabilece¤i bu ürünü, bir süper market raf›nda ya da bir Airfel bayisinde inceleyebilmelerini istedik.

Di¤er taraftan içindekini kullan›c›s›na teflhir edebilecek fleffafl›ktaki bu ambalaj, sahibine kat etti¤i uzun yoldan sa¤ salim ulaflabilmesi gerekiyordu. Üretilen farkl› alternatiflerden sonra kalem kumandan›n ambalaj› bugünkü fleklini ald›.

PROJEDE HERKES‹N EME⁄‹ VAR Hep ‘biz, biz’ diyorum. Üründe eme¤i geçen insanlar› yazmam gerekiyor... Piyasadaki a盤› görerek böyle bir projeye bafllama karar› verdi¤i için önce Genel Müdürümüz Hasan Önder’in ad›n› anmam gerekiyor. Hasan Bey’in beklentisinin yüksek olmas›, ucuz ürün yerine kaliteli ürünü hedeflemifl olmas› iyi bir ifl ç›kartabilmek için önemli bir etkendi...

30-40 kiflilik kullan›c› grubu, projeye fikirleri, istekleri ve flikayetleri ile katk›da bulundular... Sat›fl Sonras› Hizmetler’den ‹brahim Köse ve Yüksel Yaz›c› ile birlikte varolan kumandalar› masan›n üzerine döktük her detay›n› inceledik.

Hem var olan kumandalar›n hem bizim klimalar›m›z›n hangi özellikleri destekleyip hangilerini desteklemeyece¤ine karar verdik... Çin temsilcimiz Orhan Timurtafl ve Çin Ofisi Müdürümüz Mr. Hui Chen, bize üretici firma bulma konusunda ve yapt›¤›m›z görüflmelerde yard›mc› oldular. Birçok elemeden sonra hangi firma ile çal›flaca¤›m›za birlikte karar verdik... Ürünün detaylar›n› Kartal’da tamamlamam›za ra¤men birçok de¤iflikli¤i proje s›ras›nda Çin’deki proje ekibimizle birlikte yapt›k... Ceylani Kutun, ‘Kalem Kumanda’n›n Türkiye’deki ürünlerimiz üzerinde detayl› bir testini yapt›... Ürünün Türkiye’ye getirilmesindeki süreç ile ilgili Öznur Horuzo¤lu, Funda Karaçil, Caner Güçer, Fikret Çöten, Fikret Meydanc›, Emre Tuncer katk›da bulundurlar. Belki atlad›¤›m insanlar olabilir. Bu vesile ile projeye katk›s› bulanan herkese teflekkür ediyorum.”

46

TATLAR

Serin, taze ve sa¤l›kl›:

AKDEN‹Z MUTFA⁄I SA⁄LIKLI BESLENMEN‹N ESAS OLDU⁄U AKDEN‹Z MUTFA⁄ININ TEMEL‹ SADEL‹K ÜZER‹NE KURULU. ZEYT‹NYA⁄I, DOMATES, FESLE⁄EN, PEYN‹R, SARIMSAK, TÜRLÜ OTLAR VE TAB‹‹ K‹ DEN‹Z ÜRÜNLER‹ BU MUTFA⁄IN DEM‹RBAfiLARI. BU RENKL‹ MUTFAKTA HER ÜRÜN ZAMANINDA VE DENGEL‹ B‹Ç‹MDE TÜKET‹L‹YOR. YAZI: fiEBNEM DEN‹Z

irçok uygarl›¤a evsahipli¤i yapan Akdeniz, farkl› ¤›nda farkl› otlar ve baharatlar birarada kullan›larak farkkültürel özellikleri yepyeni bir harmanla günümü- l› lezzetler yarat›l›r. Deniz ürünleri ile yap›lan yemekler Akdeniz sofralar›n›n vazgeçilmezidir. Bal›k, yemekleze tafl›m›fl. Bu kültür içinde önemli bir yere sahip rin ana malzemelerinden biridir. Yeme¤i noktalaolan Akdeniz mutfa¤›n›n temeli sadelik ve basitlik mak içinse genellikle meyvelerle haz›rlanan hafif üzerine kurulu. Bu mutfakta yer alan tüm ürünlerin tatl›lar tercih edilir. Akdeniz mutfa¤›nda yemekler mevsiminde kullan›l›yor olmas› tüm dünyada be¤een basit yöntemlerle piflirilir; dolay›s›yla malzeniyle karfl›lan›yor. Uzmanlar taraf›ndan da benimmelerin kalitesi çok önemlidir. Bu aflamada t›pk› senen Akdeniz tipi beslenme program›, içerdi¤i bizim kültürümüzde oldu¤u gibi di¤er Akdeniz zengin besin çeflitlili¤i ve kullan›lan malzemeülkelerinde de pazar al›flkanl›¤› çok yayg›nd›r. ler bak›m›ndan oldukça önemli.

Meyve, sebze ve aromatik otlar en taze halleriyle tüketilmeye çal›fl›l›r.

SA⁄LIKLI BESLENMEN‹N ÖNEM‹ ‹spanya, Türkiye, Fransa, ‹talya, Tunus, YuAkdeniz, sebzeler, zeytinya¤›, çeflitli otlar ve nanistan, Fas, Lübnan ve M›s›r, Akdeniz deniz ürünlerine a¤›rl›k verilen ve sa¤l›kl› yamutfa¤› söz konusu oldu¤unda ilk akla geflam için gerekli bütün unsunlar› bar›nd›ran len ülkeler. Her ne kadar temel olarak benbir yemek kültürüne sahip. Akdeniz mutfa-

B

47

48

zer malzemeler kullan›lsa da her Akdeniz flitli bakliyat ve sebzeyle birlefltirilmesinden ülkesinin kendine özgü yemek al›flkanelde edilen yemeklere s›k rastlan›r. l›klar›, kültürel özelliklere ba¤l› olarak de¤iflen gelenekleri var. Bu mutfakta HER fiEY‹N TAZES‹ MAKBUL! bol miktarda zeytinya¤›, deniz ürünAkdeniz mutfa¤› dendi¤inde akla ilk leri, süt ve süt ürünleri, sebze ve meygelen malzemelerden biridir zeytinyave çeflitleri, aromal› bitkiler, baharatlar ve ¤›. Zeytinya¤›, sabah kahvalt›lar›ndan tatbu¤day baflta olmak üzere tah›llar kullan›l›r. Sebl›lara kadar hemen her ö¤ünde kullan›l›r. Akdeniz ze, meyve çeflitleri ile bal›klar›n mevsimine göre farkl›l›k mutfa¤›n›n sa¤l›kl› olarak tan›mlanmas›nda zeytinya¤›n›n gösterdi¤ini hat›rlatmakta fayda var. Tah›l ürünlerinin çe- pay› büyüktür. Akdeniz mutfa¤›n›n önemli bir di¤er özel-

49

li¤i ise her sebzenin mevsiminde tüketiliyor olmas›. Sebzeler günlük beslenmenin önemli bir bölümünü oluflturur. Sebzeler haz›rlan›rken buharda piflirme gibi sa¤l›kl› yöntemler kullan›l›r. En çok kullan›lan sebzeler, fasulye, kabak, domates, bezelye, enginar, asma yapra¤›, marul, patl›can, biber, kereviz, patates, paz›d›r. Akdeniz mutfa¤›nda deniz ürünleri genifl yer tutar. Bal›k hem ana ö¤ün olarak tüketilir hem de farkl› yemekleri çeflitlendirmek için kullan›l›r. Izgarada, f›r›nda ya da buharda piflirmek gibi daha sa¤l›kl› yöntemler tercih edilir. En çok piflirilen bal›klar ise sardalye, kefal, levrek ve kalamar. Akdeniz mutfa¤›nda süt ve süt ürünleri genel olarak yeme¤e lezzet katmak için tercih edilir. Süt a¤›rl›kl› olarak yo¤urt ve peynir yap›m›nda kullan›l›r. Peynirler ise her ülkede bölgesel olarak de¤ifliklik gösterir. Akdeniz ülkelerinde keçi

ve koyun sütünden yap›lan peynirler a¤›rl›ktad›r.

Akdeniz mutfa¤›n›n vazgeçilmez bir parças› olan meyvelerin çeflitleri mevsime göre farkl›l›k gösterir. Her ö¤ünü meyveyle sonland›rmak bir Akdeniz gelene¤idir.

Akdeniz mutfaklar› içinde büyük be¤eni toplayan Frans›z mutfa¤›nda yemekler bölgelere göre farkl›l›k gösterir.

Güney k›y›lar›nda bulunan bölgelerde Akdeniz hakimiyeti daha bask›nd›r. Bu bölgelerde kabuklu bal›k ve kabuklu deniz ürünleri de yo¤un olarak tüketilir. Provence

50

Fransa’n›n güneyinde yer alan flaraplar›yla ünlü bir bölge. Üstelik sebze ve meyve aç›s›ndan da oldukça bereketli. Akdeniz tipi beslenmenin ana malzemelerini oluflturan yumurta, domates, sar›msak, so¤an, zeytin ve biber ‹spanyol mutfa¤›n›n vazgeçilmezleri. Deniz ürünleri ve tapaslar ‹spanyol mutfa¤›n› en iyi ifade eden yiyecekler aras›nda. Özellikle günün belirli saatlerinde at›flt›r›lan ve tapas ad› verilen mezeler ve kanepeler çok ünlü. ‹spanya’n›n güney bölgesini oluflturan Endülüs bölgesinin hem Atlas Okyanusu’na hem de Akdeniz’e k›y›s› oldu¤u için deniz ürünleri bu mutfakta genifl yer tutar. ‹talyan mutfa¤› da zengin mutfak kültürüyle Akdeniz mutfak kültürünün en iyi temsilcilerinden biridir. Deniz ürünlerinden tatl›lara tipik bir Akdenizlidir. ‹talya’da ye-

mek yapmak her ne kadar yörelere göre farkl›l›k gösterse de yemekler daima yüksek standartlarda olmufltur. ‹talyanlar makarnay› çeflitli malzemelerle tatland›rarak haz›rlarlar.

Her yemekte zeytinya¤› baflroldedir. ‹talyan mutfa¤›n›n di¤er bir önemli özelli¤i ise süt ürünlerinin çeflitlili¤idir.

Son olarak k›sa bahsedece¤imiz Türkiye’de, Akdeniz ve Ege Denizi’ne k›y›s› olan bölgelerde tipik Akdeniz mutfa¤›n›n etkileri hissedilir.

Otlar ve sebzelerle haz›rlanan yemeklerin en iyi tatland›r›c›s› zeytinya¤›d›r. Deniz ürünleri, kuzu eti ana yemeklerin en özellikli malzemeleridir.

K›sacas› Akdeniz mutfa¤› tüm özellikleriyle müthifl bir kültür. Yemeklerin içeri¤inin yan› s›ra sofra kültürü de muhteflem bir zenginli¤e sahip. Akdeniz mutfa¤› dünyan›n en sa¤l›kl›, en zengin mutfa¤› sonuç olarak.

52

‹fi DÜNYASI

700 YAfiINDAK‹ fi‹RKETTEN UZUN YAfiAMANIN 10 SIRRI

D

M.RAUF ATEfi Capital&Ekonomist&PCnet Yay›n Direktörü

ünyan›n en uzun yaflayan flirketleri Japonya, ‹talya ve ABD’de faaliyet gösteriyorlar. Bu flirketler aras›nda 300 y›l, hatta 500 y›ld›r hayatta olanlar var. Tamam›na yak›n› bafllad›klar›ndan bu yana ayn› ifl kolunda, çok fazla da¤›lmadan, istikrarl› büyüyerek bugüne gelmifller. Önemli bölümü de ülkeye özgü geleneksel sektörlerde faaliyet gösteriyorlar. fiarapç›l›k, bu sektörlerden biri… ‹talya, ‹spanya, hatta Amerika’da çok uzun y›llard›r hayatta olan aile iflletmeleri oldu¤unu biliyorum. Bu konuda yaz›lan kitaplarda, ‘kaliteye odakl›’, ancak çok h›zl› büyümeyen, hatta bunun için özen gösteren flirketlerin öykülerini okudum.

Asl›nda Türkiye’deki flarap flirketlerinin öyküsü de biraz ayn›… Onlar da h›zl› büyümeden, kalitelerine odaklanarak yollar›na devam› tercih ediyorlar. ‹talyan Antinori de tam böyle bir flirket… Dile kolay tam 14. yüzy›ldan bu yana flarap iflinde olan Antinori Ailesi taraf›ndan yönetiliyor. Bu, neredeyse 700 y›l anlam›na geliyor. Giovanni di Pietro Antinori taraf›ndan 1385 y›l›nda kurulan iflletme, flimdi 26’›nc› kufla¤a ulaflm›fl durumda. ‹flletmenin bafl›nda Marquis Pietro Antinori var. ‹talya’n›n ‘en kaliteli flaraplar›ndan’ birini üreten aile, ayn› zamanda Macaristan, fiili ve Kaliforniya’da genifl üzüm ba¤lar›na da sahip. fiirketin cirosu 2007 y›l›nda 214 milyon dolara, kar› ise 28 milyon dolara ulaflt›. ‘Muhafazakar’ yönetim stratejisine ra¤men, son 10 y›ld›r ortalama yüzde 10 oran›nda büyüme gösteren Antinori’nin s›rr›, ‘gelene¤i modernlefltirmede’ yat›yor. Bununla birlikte, flirketi her seferinde baflar›l› bir ‘yönetimle’ gelecek kufla¤a devretme de hayati bir rol oynuyor. Bence, bu, flirketin hem harika flaraplar›n›n s›rr›n› hem de 700 y›l yaflamas›n›n arkas›ndaki gücü de ortaya koyuyor. ‹ncelendi¤inde bu flirketi farkl› k›lan 10 önemli özellik ortaya ç›k›yor. Ben bu özellikleri çok özet bir flekilde

sizlerle paylaflmak istiyorum: 1. fiirket tam anlam›yla aile taraf›ndan yönetiliyor. Yönetim kurulunda toplam 6 kifli var. Bunlardan 2’si aile d›fl›ndan. Ancak, yönetim kurulu yasalar gere¤i toplansa da, kararlar› aile meclisi al›yor. Ailenin iyi bir gelene¤i var. Hem ifl hem de bir arada olmak… Bunun için her pazar ö¤le yemeklerinde flirketi, al›nacak karar ve stratejiyi konufluyorlar. Toplant›lar, genellikle üzüm ba¤lar›ndaki mekanlarda gerçeklefltiriliyor.

2. Antinoris Ailesi’nin ilk hedefinde finansal sonuçlara odaklanmak yok. Bunun yerine ileride torunlar›na b›rakabilecekleri sa¤lam temellere dayal› flirket yaratmaya bak›yorlar. Dolay›s›yla, hep uzun vadeli planlar oluflturmay› tercih ediyorlar. fiimdiye kadar hiçbir zaman ‘popüler ifl’ trendlerine kendilerini kapt›rmamalar› da bunu aç›kça ortaya koyuyor.

3. ‘H›zl› büyümeye’ hep flüphe ile bakt›lar, uzak durdular. Bunun, böyle bir sektörde ‘kaliteden ödün’ verilmesi anlam›na gelece¤ine inan›yorlar. Hatta, h›zl› büyümenin sadece kalite sorunu de¤il, beraberinde ‘borç tuza¤›na’ düflme tehlikesini de getirece¤i endiflesine tafl›yorlar. O nedenle hiçbir kuflak böyle bir fleyi akl›n›n ucundan bile geçirmemifl.

4. Gerekirse zarar etmeyi göz önüne al›p, ‘kaliteyi tehlikeye’ düflürmeme, bu ailenin en önemli baflar› s›rr›n› oluflturuyor. Bunu da en son 2002 y›l›nda ortaya koydular. O y›l üzüm hasad› zay›f geçti. Aile, ‘kalitelerine gölge düflürmek’ olas›l›¤› nedeniyle, 2002 y›l›nda kaliteli flaraplar›ndan üretmeme karar› ald›. Ortaya ç›kan finans sorununu aflmak için bankaya gitme yerine, kendi birikimlerini flirkete koyma karar› ald›lar.

5. fiirket her zaman nakit sa¤layabiliyor, kazand›¤› paray› sermayenin üstüne koyuyor. Bunu sa¤laman›n yolunu da bulmufllar. 40 y›ld›r flirket kar pay› da¤›tm›yor, böylece sermaye yap›s›n› güçlendiriyor. Aile ise ald›klar› maafllarla geçiniyor. Kazan›lan paray› harcama, lüks içinde yüzme ailenin bütün üyeleri taraf›ndan red-

53

dediliyor.

6. Aile, yeni kufla¤› özenle gelece¤e haz›rl›yor. Ancak, yeni kufla¤› aile ifline girme konusunda zorlam›yor, ba¤›ms›z karar vermelerine olanak sa¤l›yor. Bu, dedelerden bu yana böyle devam etmifl. fiu anda iflin bafl›ndaki üye Marquis de kendi k›z çocuklar›na ayn› flans› sa¤l›yor ve onlar›n karar›n› bekliyor.

7. fiarapla an›lan bu ailenin en önemli özelliklerinden biri de ‘bankac›lardan uzak durmas›’… ‹çinde bulundu¤umuz dönem için garip gelecek bu al›flkanl›k bafl›ndan beri böyle gidiyor. Ailenin yeni kuflak temsilcileri de “Bankac›lar›n toplant›ya gelip, bizi süslü sözlerle kand›rmalar›na olanak tan›m›yoruz” diye konufluyorlar.

Kendi olanaklar›yla büyümeyi, uzun vadeli bakmay› seviyorlar.

8. Çok say›da flirket büyüyünce ‘profesyonelleflelim’ diye düflünür. Ancak, Antinoris Ailesi, d›flar›dan yöneticilere, özellikle de üst düzeye s›cak bakm›yor. Onlar› ‘yüksekten uçanlar’ olarak de¤erlendiriyorlar. Ailede, “Sadece 3 y›ll›¤›na parlak sonuçlar yarat›p ard›ndan baflka flirketlere geçecek insanlar› istemiyoruz” görüflü

hakim. Bunun bir istisnas› var, o da yönetim direktörü Renzo Cottarella… Ancak, o da 29 y›l önce üzüm ba¤lar›nda çal›flarak bu flirkete kat›lm›fl, neredeyse aileden biri haline gelmifl.

9. “Kendi içimizden birini yetifltirmek daha do¤ru”…

Antinoris Ailesi’nde ortak görüfl bu yönde… E¤er yönetici gerekiyorsa, kendi içlerinden birini yetifltirmeyi, onlar› gelenekleri ve kültürleriyle yo¤urup, iflin bafl›na geçirmeyi daha anlaml› buluyorlar. Deneyim için bazen aile ifli d›fl›ndaki baz› flirketlerde çal›flmay› da özendiriyorlar. Nitekim flu anda baz› aile üyeleri ‹talya ve ABD’de baflka flirketlerde deneyim kazan›yor.

10. Ayr›ca iflyerinde kendi yapt›¤› hatalara, çocuklar›n›n da düflmemeyi becerece¤ini ümit ediyor. fiirkette ifller art›k çok daha karmafl›k bir hal ald›, uluslararas› ifller gündeme geldi ve Albiera onlar› yurt d›fl›nda olmasa bile en az›ndan Florence d›fl›nda bir yerlere e¤itime göndermeyi planl›yor. Üstelik muhakkak aile flirketi d›fl›nda baflka ifllerde de deneyim kazanmalar› için dikkatlerini çekece¤ini belirtiyor.

54

NOSTALJ‹

Düfller ülkesi:

EYÜP OYUNCAKLARI EYÜP OYUNCAKLARI, 20. YÜZYILIN BAfiLARINDA ÇEfi‹TLER‹N‹ VE USTALARINI KAYBETMEYE BAfiLADI. 1960’LI YILLARA KADAR AZALARAK VE BOZULARAK GELEN EYÜP OYUNCAKÇILARI SON 40 YILDA HEPTEN KAYBOLDU. SON YILLARDA YEN‹DEN HAYATA DÖNDÜRÜLMEYE ÇALIfiILAN EYÜP OYUNCAKÇILARININ SEBEB‹ H‹KMET‹ BU YAZIMIZDA… YAZI: SEYRA FARALYALI ERDALO⁄LU FOTO⁄RAFLAR: MUSTAFA NURDO⁄DU

55

yuncak… Masum gözlerde çakan p›r›lt›n›n, kat›ks›z samimiyetle yay›lan engin gülümsemenin anahtar›. Kâh ahflaptan kâh bezden, samandan, deriden… ‹lla renkli, illa hareketli... Hünerli ellerin, imkanlar dahilinde, sevgiyle, özenle üretti¤i nefleli nesneler.

Kimi zamana direnemeyip yok olup giden, kimi özveriyle yaflat›lan el eme¤i oyuncaklar… ‹flte bunlardan biri; kay›plara kar›flt› denilirken, kalan son örnekleri müzede saklan›rken, kendi gitti ad› kald› yadigar diye düflünülürken özveriyle hayata döndürüldü. Evet, Eyüp Oyuncaklar›’ndan söz ediyoruz; ilk kez ne zaman yap›ld›¤› bilinmeyen, bugün Eyüp’teki Oyuncakç›lar Çarfl›s›’na ismini verecek kadar geliflmifl olan Eyüp Oyuncakç›l›¤›’ndan… Peki Eyüp Oyun-

O

caklar›’n›n özelli¤i nedir? Hangi malzemelerden üretilir? Bu sorular›n yan›tlar›, ayn› zamanda bu projenin dan›flman› olan Marmara Üniversitesi ‹lkö¤retim Bölümü Ö¤retim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Tosun Yalç›nkaya’n›n ‘Eyüp Oyuncakç›l›¤› E¤itim Kitab›’nda özetle veriliyor.

EYÜP’TEN ANADOLU’YA “Eyüp tarihsel dokusu yan›nda anne babalar›n hatta dedelerimizin oyun ça¤lar›n› geçirdikleri oyuncaklar›n› edindikleri bir hayal kentidir” diyor Yalç›nkaya ‘Eyüp Sultan Oyuncaklar›’ bafll›kl› yaz›s›nda. Eyüp’te oyuncak yap›m›n›n kesin olarak ne zaman bafllad›¤› bilinmese de, oyuncakç› olarak belgelerde geçen ilk isim, II. Mahmud zaman›nda ‹stanbul’a Nizam-› Cedid askeri olarak gelen Dökmeci Hasan Hasan A¤a. 17. yüzy›lda bölgeyi ziyaret eden Evliya Çelebi Seyahatname’de Eyüp oyuncakç›lar›n›n 100 dükkanda 105 nefer olarak çal›flt›klar›ndan bahseder. ‹stanbul esnaf› say›lan Eyüp oyuncakç›lar›n›n Mimarbafl›’na ba¤l› olduklar›n› söyler. IV. Murat döneminde Ba¤dat Seferi nedeniyle düzenlenen Esnaf Alay›’nda oyuncakç›lar›n arabalar üzerine kurulmufl dükkanlarda oyuncaklar›n› sergileyip taklitler yaparak geçtiklerini belirtir.

Zaman›nda, ‹skele Meydan›’ndan Eyüp Sultan Türbesi’ne ç›kan yol üzerinde oyuncakç› dükkanlar› yer al›rm›fl. Dükkanlar›n arka k›s›mlar› atölye olarak kullan›l›rm›fl. Bugün Oyuncakç› Ç›kmaz› ad›yla an›lan sokakta genellikle oyuncak yapanlar›n oturdu¤u da kaynaklardan anlafl›l›yor. Anadolu’nun bir çok yöresine oyuncak Eyüp’ten da¤›l›rm›fl. Öyle ki, oyuncak deyince ak›llara ilk olarak Eyüp gelirmifl.

ATIK MALZEMEDEN OYUNCA⁄A Oyuncak üretiminin kendisine mesken olarak Eyüp’ü seçmesi tesadüf de¤il. Eyüp Oyuncaklar› civar semtlerden gelen at›k malzemelerden üretiliyordu. Tahtakale’nin tahta art›klar› ve sobac›lar›n art›k tenekeleri, Sütlüce Mezbahas›’ndan at›lan deri ve ba¤›rsak fazlas›, Ka¤›thane ile Alibeyköy derelerinin biriktirdi¤i kil ile Eyüp Oyuncaklar›’n›n temel malzemeleri elde edilmifl oluyordu. Bu üçgenin ortas›nda kalan Eyüp, özellikle sünnet merasiminin bir parças›

56

HABER

EYÜP OYUNCAKLARINA DA‹R Sultan II. Mahmut bir gün özel hizmetlisi Sait Efendi ile Cuma namaz›n› k›lmak ve türbeyi ziyaret etmek için Eyüp’e gider. Tam oyuncakç› dükkanlar›n›n önünden geçerken küçük bir çocu¤un kulaklar› t›rmalarcas›na a¤lad›¤›n› görerek sebebini sorar. Çocu¤un oyuncak istedi¤i fakat annesinin almad›¤›n› söylerler. Bunun üzerine II. Mahmut, cami civar›ndaki oyuncakç›lar›n kapat›lmas›n› emreder.

Bir süre sonra tekrar Eyüp’e gelen padiflah, oyuncakç› dükkanlar›n›n faaliyette olduklar›n› görünce Sait Efendi’ye dönerek: “Ben size bu dükkanlar› cami civar›ndan kald›rman›z› söylemedim mi?” der. Bunun üzerine Sait Efendi sultan›n yan›na gelerek: “Devletlim herhalde biz emrinizi yanl›fl anlam›fl›z. Ama sözlerinizi bugünkü gibi hat›rl›yorum. Siz oyuncakç› dükkanlar›n› de¤il, mezarc›lar› kald›r›n›z buyurmufltunuz”. Padiflah biraz flaflk›n biraz k›zg›n: “Ben mezarc›lar›n kald›r›lmas›n› m› emret miflim?” der. “Evet Padiflah›m siz herhalde oyuncakç›lar›n kald›r›lmas›n› istemezsiniz. Zira onlar bu dünyaya gelenleri, mezarc›lar ise öbür dünyaya gidenleri beklerler”

57

olarak gelen potansiyel çocuk müflterilerini de bularak bir oyuncak sektörü merkezi olmufltu.

Eyüp oyuncakç›lar›n›n kulland›¤› ana malzemeler tahta ve toprak, yan malzemeler ise deri, ka¤›t, teneke, çivi ve boncuktu. Bezeme olarak toprak boya ile sar› yald›z, çocukla-

ra hitap edecek dikkat çekici renkler; k›rm›z›, mavi, yeflil, beyaz kullan›l›yordu. Stilize, fazla karmafl›k olmayan, yumuflak dalgal› fleritler, benek bezemeler, ›fl›nsal ve basit çizgilerle yüzeylerin hareketlenmesi sa¤lanm›flt›. Günah say›ld›¤› için insan biçiminde oyuncaklar yap›lmam›fl, biçim ve çeflitlerde de yüzy›llarca de¤ifliklik olmam›flt›. Eyüp oyuncaklar› Eyüp’teki dükkanlardan baflka ‹stanbul’un di¤er semtlerindeki aktar dükkanlar›nda sat›l›r, Anadolu’ya da¤›t›l›rd›. Oyuncaklar›n bir sat›fl yolu da seyyar oyuncakç›lard›. 19. yüzy›l›n bafllar›nda 25-30 kadar oyuncakç› dükkan› varken yüzy›l›n sonlar›nda Eyüp oyuncaklar›, piyasaya giren bat›n›n fabrika yap›m› oyuncaklar›yla rekabet edemedi. Gün geçtikçe arayan› soran› azald›, anneler babalar çocuklar›na plastik oyuncaklar almaya bafllad›. Ustalar, tek tek köflelerine çekildi. K›y›da köflede, bir sand›k köflesinde, belki bir eskicide kendine yer bulan birkaç oyuncaktan geriye koskoca bir kültür kald›. Kimbilir, belki de çocuklar yeniden Eyüp Oyuncaklar› ile oynar!

58

MODA

Püf noktalar›yla:

BAVUL HAZIRLAMA SANATI OKULLARIN KAPANMASI VE SICAK YAZ GÜNLER‹N‹N GEL‹fi‹ HERKES ‹Ç‹N AYNI fiEY‹ ‹FADE ED‹YOR fiÜPHES‹Z; TAT‹L… PEK‹ YA TAT‹LE ÇIKMADAN ÖNCE YAPILMASI GEREKENLER? BUNLARIN BELK‹ DE EN ÖNEML‹S‹ BAVUL HAZIRLAMAK. DAHA DO⁄RUSU BAVUL HAZIRLAMAK B‹R SANATTIR HAZIRLAYAN: S‹BEL KÖKLÜ

ratik bir flekilde bavul haz›rlamak belli bir deneyim gerektirir. Önemli olan kendi giyim tarz›na uygun giysiler ve ihtiyaçlardan oluflan bir bavul kombinasyonu yapmakt›r. ‹flte bunun için gereken ipuçlar›… Öncelikle gidece¤iniz yerdeki hava durumunu ö¤renmeniz yararl› olacakt›r. Baz› bölgeler gündüz çok s›cak olsa da akflam günefl batt›ktan sonra oldukça serinleyebilir. Bunu göz önüne alarak hem s›cak havaya uygun ince giysiler, hem de akflam için uzun kollu ince ceketler ve flallar alman›z gerekebilir. Tabii gidece¤iniz yerde kaç gün kalaca¤›n›z da önemli bir kriter. Uzun bir seyahatse, yedekli olarak ayn› türden birkaç giysi birden alman›z gerekir.

P

YOLCULUK ‹Ç‹N RAHAT G‹YS‹LER SEÇ‹N Uçak, otomobil ya da otobüs, hangi araçla seyahat edecekseniz edin, önemli olan yol boyunca rahat etmenizi sa¤layacak rahat k›yafetleri seçmenizdir. Bunun için bej rengi bir keten pantolon ya da bir jean tercih edebilirsiniz. Üzerine pamuklu beyaz bir tiflört, alt›na rahat bir ayakkab› ve ince bir h›rkayla ideal yolculuk k›yafetini oluflturabilirsiniz.

El çantan›z›n hem küçük bir bavul gibi ifllevsel, hem de size yük olmayacak kadar hafif olmas›na dikkat edin. Örne¤in, cüzdan, pasaport, uçak biletleri, MP3 çalar, foto¤raf makinesi, cep telefonu, el kremi, kitap ve hatta ince bir

59

h›rka bu küçük bavula s›¤abilir.

Akflam yemeklerinde giyece¤iniz fl›k bir elbisenin çok iflinize yarayaca¤›n› da unutmay›n. Bir baflka unutmaman›z gereken konu da seyahatte ütü yapman›n zorlu¤u… Bu nedenle yan›n›za alaca¤›n›z giysileri fazla buruflmayan kumafllardan seçmeye dikkat edin.

Bavulunuza koymay› unuttu¤unuz ihtiyaçlar›n›z› gitti¤iniz yerden karfl›lamak zorunda kalaca¤›n›z için, dönüflte bavulunuzun a¤›rlaflaca¤›n› da akl›n›zdan ç›karmay›n.

PROFESYONEL BAVULCULAR S›k s›k seyahat edip bavul haz›rlamay› uzmanl›k haline getirenlerden ö¤renilecek çok fley olabilir. Bu profesyonel bavulcular yolculu¤a antremanl› olduklar› için, örne¤in uça¤a topuklu ayakkab› ve ceketle binip, bavullar›ndaki a¤›rl›¤› azalt›rlar. Özellikle uçak yolculuklar›nda, tekerlekli bavul kullanman›n da iflinizi kolaylaflt›racak önemli bir ayr›nt› oldu¤unu unutmay›n. Seyahat ya da tatil için gidece¤iniz yerde ilginç ve yöresel ürünler görüp kendinizi sat›n almaktan al›koyamayaca¤›n›z› hesap ederek, bavulunuza küçük katlanabilir çantalardan atman›z, dönüflte hayat kurtaran bir baflka ayr›nt› olabilir.

Ayakkab›lar da bavulda en çok yer tutan eflyalar›n bafl›nda gelir. Yine de yolculu¤a biri topuklu, biri düz en az iki ayakkab› ile ç›kmak gerekir. Havuz kenar›nda giyilecek terlikler de üçüncü bir alternatif olacakt›r.

ERKEKLERE TAVS‹YELER Tatile ya da ifl seyahatine ç›kan erkeklerin bavullar›n› genelde efllerinin haz›rlad›¤› bilinir. Peki ya bekar erkekler ya da kendi bavullar›n› kendileri haz›rlamay› tercih edenler? ‹flte onlar için de birkaç öneri… Öncelikle çok k›r›flmayan gömlekleri seçmelerinde yarar var.

Tak›m elbiselerini, bavulun en üzerine uzat›p daha az k›r›flmalar›n› sa¤layabilirler.

Erkeklerin bavul haz›rlarken mutlaka koymalar› gereken eflyalardan biri trafl köpü¤ü, trafl b›ça¤›, losyon veya trafl kremidir. ‹fl seyahatine gidiliyorsa, gün içinde kapal› ayakkab›larla gezmek zorunda kalacaklar› için birkaç çift yedek çorap almalar›nda yarar vard›r.

Ayr›ca gün içinde giyecekleri spor k›yafetler önemlidir.

Aç›k renkli, k›sa kollu keten gömlekler hem rahat hem de fl›k bir görünüm sunar. Yine Lacoste tarz›, polo yaka tiflörtler gün içinde giymek için idealdir. Alt›na bermuda tarz› pantolon ve sandalet tarz› ayakkab›lar giyilebilir. Günümüzde ifl seyahatine ç›kan erkeklerin ço¤unun yan›nda laptop da götürdü¤ü dikkate al›nd›¤›nda, kitap ve dergi gibi yolculuk s›ras›nda yanlar›nda tafl›yacaklar› küçük fleyleri bilgisayar çantalar›na s›¤d›rmalar› en mant›kl›s›d›r. Bütün bu tavsiyelerden sonra belki de söylenecek son söz fludur; yiyip içtikleriniz sizin olsun, gördükleriniz anlat›n…

60

OTOMOB‹L

Scooter mevsimi aç›ld›

2008 YAZI MOTOS‹KLET MODASI HAVALARIN ISINMASIYLA B‹RL‹KTE MOTORS‹KLETLER DE YOLLARDAK‹ YERLER‹N‹ ALMAYA BAfiLADI. PEK ÇOK SEÇENE⁄‹N OLDU⁄U MOTORS‹KLET PAZARINDA, HER KULLANICI KEND‹NE UYGUN B‹R MODEL BULAB‹L‹YOR. ANCAK GÖRÜNEN O K‹, BU YAZ ÖZELL‹KLE SCOOTER MODELLER‹ DAHA ÇOK ‹LG‹ ÇEKECEK. HAZIRLAYAN: MERT DURAN

G‹LERAGP

61

zellikler büyük kentlerde trafik sorunu her geçen gün art›yor. Bu yüzden de yerel yönetimler mümkün oldu¤unca toplu tafl›ma ile seyahat edilmesini vatandafllardan istiyor. Ancak toplu tafl›ma araçlar›nda yolculuk etmek istemeyen tüketiciler, yollara kendi araçlar›yla ç›k›yor ve bu yüzden de trafik hep kilitleniyor. Herkesin çözüm bulunmas›n› istedi¤i bu sorunun cevab› ise herkese göre farkl›.

Ancak bir grup var ki, onlar için trafik s›k›fl›kl›¤› pek önemli de¤il. Onlar da ayn› yollar› kullan›yorlar, ayn› saatte trafikte oluyorlar ancak kalabal›k onlar› pek etkilemiyor. Kim-

Ö

ler mi bu flansl› kifliler? Tabii ki motosiklet kullan›c›lar›. Özellikle havalar›n ›s›nmas›yla birlikte say›lar› h›zla artan motosikletler, keyifli sürüfllere imkan tan›yor. S›k›fl›k trafikte bile sorunsuz yol alabilme, en küçük boflluklara park edebilme, ayn› mesafeyi çok daha az yak›t tüketerek katetme motosiklet kullan›c›lar›n›n sahip olduklar› avantajlardan sadece birkaç›.

Bunun yan›nda otomobillere k›yasla genellikle daha düflük olan sat›fl fiyatlar› da bu araçlar›n popüler olmas›nda büyük rol oynuyor. Bu nedenle sadece flehrin de¤il, tatil yörelerinin de vazgeçilmez tafl›t araçlar› aras›ndalar.

62

APR‹LL‹A MANA 850

GILERA FUOCO 500ie

PIAGGIO X7

Birbirinden farkl› pek çok seçene¤in oldu¤u motosiklet piyasas›nda öne ç›kan modeller ise son y›llarda scooter’lar oldu. Küçük ve sevimli yap›lar›yla özellikle kad›nlar ve gençler taraf›ndan s›kl›kla tercih edilen scooter’lar pek çok markan›n ürün gam›nda yer al›yor.

APRILLIA MANA 850 Aprilia’n›n 盤›r açan model olarak nitelendirdi¤i Mana, 850 cc hacmindeki motorundan güç al›yor. Asl›nda Mana bir scooter de¤il ancak onun k›vrak yap›s›, güçlü motoru, yüksek sürüfl dinami¤i ve çok yönlülü¤ü bu motosikletin her zaman kullan›lmas›n› sa¤l›yor. Gelifltirme aflamas›nda ana hedefi çok yönlülük, proaktiflik ve keyifli sürüfl olan Mana, pek çok motosikleti bir araya getiren, her mevsim kullan›fll›, emniyeti, çok yönlülü¤ü ve kolay sürüflü öne ç›karmak için tasarlanm›fl bir model. fianz›man›, eflsiz bir sürüfl keyfi sunmak için elektronik olarak kumanda edilen motosikletin flanz›man yönetim sistemi, üç adet ‘Otomatik Vites’ düzeniyle birlikte, manuel vites, yedi vites, s›ral› vites de¤iflimi seçeneklerini de sunuyor. Böylece her türlü trafik koflulu ve sürüfl tercihi için mükemmel bir oran elde edilebiliyor.

GILERA FUOCO 500ie Tasar›m›yla dikkat çeken Gilera Fuoco 500, ön taraf›nda

PIAGGIO X7

yer alan çift tekerle¤iyle tüm gözlerin kendisinde olmas›n› sa¤l›yor. Göz al›c› görünümü ve üstün performans›yla Fuoco 500ie, fark yaratmak isteyenler için üç tekerlekli bir Gilera. ‘Güvenlik’ ve ‘E¤lence’ yollar›n› birlefltiren bir motosiklet. Asfalt yar›fl pistlerinde ve kum tepelerin üzerinde Gilera’n›n parolas› her zaman tutku, macera ve yenilik oldu.

Gilera Fuoco 500ie bu kavramlar› mükemmel flekilde ifade ediyor. ‹ki ön tekerlek ve yeni çift bujili Master 500ie motorla birlikte paralelogram ön süspansiyon, h›zl› sürüfl keyfini güvenli bir flekilde sa¤layarak Fuoco’ya iddial› bir performans kazand›r›yor.

GILERA GP 800 Neredeyse yüz y›ll›k geçmifline bak›ld›¤›nda, Gilera taraf›ndan üretilen en güçlü yol makinesi olan GP 800, yenilikçi özellikleriyle öne ç›k›yor. Gilera GP 800’ü kullanmak, tamamen yeni ve ayr›cal›kl› bir deneyim. Sahip oldu¤u 75 HP’lik motorun gücü üstün rijitli¤e sahip bir gövdeyle desteklenip ve güçlü flasisi taraf›ndan yola aktar›l›yor. Gilera GP 800, flehir içinde kullan›lan bir scooter’›n tüm konforunu ve kullan›m kolayl›¤›n›, flehir d›fl›nda kullan›lan gerçek bir spor motosikletin performans›yla birlefltiriyor. Gilera GP 800 fl›k, zarif ve klasik sportif çizgileri, üstün manevra kabiliyeti, motor freni özelli¤ine sahip otomatik CVT flanz›-

63

S&T KANUN‹ MS3

man›, ergonomisi ve klasik koltu¤un alt›ndaki saklama bölmesinin tafl›ma kapasitesiyle, bir scooter için mükemmel bir kullan›m kolayl›¤› sunuyor.

PIAGGIO X EVO 250 VE X EVO 400 Yeni XEvo, prestijli GT scooter pazar›nda Piaggio’nun sahip oldu¤u uzun gelene¤in son varisi. 400 ve 250 cc versiyonlar›yla piyasaya sunulan Piaggio X Evo konforlu, dikkat çekici, genifl ve flehirli scooter piyasas›n›n üst s›n›f› için yeni standartlar› belirliyor. X Evo tasar›m›n›n rasyonelli¤i ve çok yönlülü¤ü, sürücü ve yolcu için yeterli oturma alan›, iki adet tam yüz kask› ve 80 cm uzunlu¤a kadar eflyalar›n s›¤abilece¤i kadar büyük ve arka taraftan da eriflilebilen koltu¤un alt›ndaki 56 litrelik saklama bölmesiyle uzun süreli kullan›mlar için de oldukça uygun bir motosiklet. Çok ifllevli, bilindik h›z göstergesi ve devir sayac›n›n yan›nda uyar› ›fl›klar› ve fonksiyon göstergeleriyle birlikte Piaggio X Evo’nun her ifllevini sürekli olarak kontrol alt›nda tutman›z› sa¤layan bir ‘yol bilgisayar›’ da kullan›c›lara sunuluyor. Siper cam›na entegre ön çamurluksa X Evo’nun bir baflka yeni özelli¤i. Daha yüksek ve sabit konumuyla yeni çamurluk aerodinamik üstünlük sa¤l›yor. Piaggio X Evo 250 ve 400 i.e. modellerinde tümü metalik kaplamaya sahip üç farkl› renk seçene¤i bulunuyor: Gri, Siyah ve Mavi.

PIAGGIO X7 250 Piaggio X7 bir maksi scooter’›n sundu¤u sürücü korumas› ve kararl›l›¤›yla birlikte kentli bir scooter’›n olmas› gerekti¤i gibi çevik ve kompakt bir motosiklet. X7, Piaggio’nun büyük GT scooter gelene¤inin son temsilcisi ve orta kapasiteli kent trafi¤i piyasas›na eklenen yepyeni bir model.

Her ikisi de 4 zamanl›, 4 supapl›, s›v› so¤utmal› güç üniteleri olan 125 ve 250 cc’lik motorlarla yüksek performans›n

SUZUKI

garanti edildi¤i X7’de dinamik flaside sürüflü keyifli k›lan bir baflka detay olarak tüketicilerin ihtiyaçlar›na cevap veriyor.

SUZUKI AN 400 BURGMAN Motor hacmi büyütülerek 400 cc’ye ulaflan Burgman konforlu yap›s›yla sadece flehiriçinde de¤il uzun yolda da kullan›c›lar›na büyük rahatl›k sunuyor. K›vr›ml› gövde yap›s›yla kullan›c›lar›na d›fl etkenlere karfl› daha üstün koruma sa¤layan motosiklet sele alt›na yerlefltirilen 62 litrelik bagaj›yla da oldukça pratik.

VESPA S 125 Özgür ruhun temsilcisi olan ve her yafltan fanati¤i bulunan Vespa S 125 isimli küçük scooter, kalabal›k flehirlerin minik devi olarak ön plana ç›k›yor. Aç›k, asil çizgileriyle Vespa S, yetmiflli y›llardaki efsanevi modellerin minimalist bir versiyonu ve genç Vespa ruhunun hala canl› oldu¤unun kan›t› iken, tasar›mda dikkat çeken dikdörtgen far da modelin geçmifle yapt›¤› göndermelerden. Süspansiyonun yerleflimini ortaya ç›karmak için boyutu küçültülen, yeniden flekillendirilen çamurluk daha da gösteriflli bir görünüm için zarif bir krom kaplama içeriyor. Çamurlu¤un küçük boyutu Vespa S’in performans›na ve modern tasar›m›na adeta bir sayg› duruflu olarak tekerle¤in ve hafif alafl›m jant›n tamamen görülebilmesini sa¤l›yor.

Yeni Vespa S, üç farkl› renk düzeni seçene¤iyle birlikte sat›n al›nabiliyor: Dragon k›rm›z›s›, parlak siyah ve Montebianco beyaz›.

S&T KANUN‹ MS3 250 fiehirli modern tüketicileri kendisine hedef alan MS3, 250 cc’lik motoruyla performans beklentilerine de cevap verebiliyor. Konforuyla s›k›fl›k flehir trafi¤inde sorunsuz yol alan MS3, iki kiflilik kapasitesi ve baflar›l› tüketim/menzil de¤eriyle de uzun yola uygun kullan›m özellikleri sunuyor.

VESPA

64

GEZ‹

Ekranlar›n nefleli yüzü: DEFNE JOY FOSTER NEfiEL‹, HAZIRCEVAP, AKILLI, ESPR‹L‹… TELEV‹ZYONUN EN SEV‹LEN YÜZLER‹NDEN OLAN DEFNE JOY FOSTER, Efi‹YLE B‹RL‹KTE BEHRAMKALE’DE ‹fiLETMEYE BAfiLADIKLARI JOY-INN ‹S‹ML‹ BUT‹K OTEL‹N YANI SIRA YEN‹ B‹R YARIfiMA PROGRAMINI BAfiARI ‹LE SÜRDÜRÜYOR. HAZIRLAYAN: fiULE fiENTARLI

65

efne Joy Foster, televizyonun sevilen ismi. Vj, yemek program› ve yar›flma program› sunucusu, dizi oyuncusu… Haz›rcevap, nefleli, e¤lenceli, zeki…

Kamera karfl›s›ndaki rahatl›¤› ve s›cakl›¤› onu evimizin bir ferdi kadar yak›n hissettiriyor bize. Biz onu bu kadar esprili ve nefleli bulurken, o kendini “Biraz depresif bile say›labilirim” diye tan›ml›yor. “Sürekli de¤ifliyorum, kendimi sürekli dinliyorum, insanlar› gözlüyorum, içime derin dal›fllar yap›yorum.” diyor Defne Joy Foster. Kanal D’de yeni bir yar›flma program› sunan Foster, bir yandan da Behramkale’de butik otel iflletmecili¤i yap›yor. Henüz birkaç ay önce evlenen sanatç›, “Allah’›n bana verdi¤i en büyük arma¤an” dedi¤i efliyle birlikte otelin konuklar›n› a¤›rl›yor. Defne Joy Foster, dergimiz Santigrat’a kendini ve çal›flmalar›n› anlatt›: Kendinizi nas›l tan›mlars›n›z?

En direkt söylemle de¤iflkenim. ‹nsan bu yan›t› verirken bile de¤ifliyor asl›nda. Bir anlamda sabit kalam›yorum da diyebilirim. Çünkü herfley de¤ifliyor, herkes de¤ifliyor ve bu durum bizi de de¤ifltiriyor. Nas›l sabit kal›nmas› gerekti¤i hakk›nda da bilgim yok. O yüzden de¤iflkenim diye yan›tl›yorum. Herkes kendi de¤ifliminin fark›nda olmayabilir. Kendimi çok dinliyorum. ‹nsanlara çok bak›yorum.

Bütün bunlar›n sonucunda da de¤ifliyorum. ‹nsanlara bakmak daha do¤rusu kalbe bakmak biraz yorucu diyebilirim.

Sizi Vj olarak tan›d›¤›m›z günden beri çok seviyoruz. Çok enerjiiksiniz…

Yaln›z bir çocukluk geçirdim. Asl›nda her çocuk gibi yaln›zd›m. Elbette her çocuk gibi ben de sokaklarda koflup oynad›m, a¤açlara t›rmand›m ama içsel olarak yaln›zd›m.

Enerjik bir yap›m var. Belki de bunun temelinde yaln›zl›k vard›r. Hayat içinde en mutlu oldu¤um tek yer çal›flt›¤›m zamanlar. Zaten bunun d›fl›nda birkaç yer var kendimi iyi hissetti¤im. Çal›flt›¤›m zaman beni de mutlu eden benle karfl›lafl›yorum.

Ben kendimi ilkokul 4’e kadar okudum say›yorum. Çünkü o zaman h›rç›n olmay› ö¤rendim. Biraz rengimin de¤iflik olmas›n›n da etkisi oldu.

Bu gerçekten etkiledi mi çocuklu¤unuzu?

Etkilemez mi? Çocuklu¤um ‹zmir’de geçti ama benim Amerikal› arkadafllar›m yoktu. Ben hep Türk çocu¤u olarak, Türk arkadafllarla büyüdüm. Öyle bir lüksüm olmad› yani. Çocuklar da biraz ac›mas›z oluyor. Ben san›r›m ilkokul 4’ncü s›n›fta nereye bas›p nereye basmamam gerekti¤ini ö¤rendim. Birisi benim hakk›mda “birfley kendisiyken ayn› anda baflka birfley olamaz diye” yorum yapm›fl-

D

t›. Ben bile bunu kendim için ak›l edememifltim. Ben ayn› anda hem kendimim, hem baflka birfleyim. Yani çok zor benim durumum.

Bu hali yaflamak zor olsa gerek… ‹nsanlar›n benden ne beklediklerine ba¤l›. Benimle konufltuklar›nda genelde flafl›r›yorlar. Ekranlardan gördükleri o kifliyi ar›yor ama ço¤unlukla bu olmuyor. Çünkü her zaman komik de¤ilim. Hatta daha bir depresif ve s›k›nt›l› biriyim. Bana katlanabilen insanlar› çok sevdi¤imi yeni yeni fark ediyorum. Hatta bana katlanabilenleri kendimden bile çok seviyorum. Bunda çocuklu¤umun h›rç›nl›¤› da var. Zaten bu h›rç›nl›k kal›c› bir durum, asla geçmez.

O yüzden en büyük arzum, çok iyi bir çocuk yetifltirmek ve onun mutlu oldu¤unu görmek.

Yeni evlendiniz; yak›n zamanda anne olmay› istiyor musunuz?

Biz çocuk istiyoruz. Vakti geldiyse zaten o da gelir. Mesela annem bana hamile oldu¤unu 3 ay boyunca bilmeden beni tafl›m›fl. Farketti¤inde zaten benden vazgeçemeyece¤i kadar büyümüflüm. Benim de dünyaya gelme vaktim gelmiflti diye yorumluyorum. Bu benimle çok ilgili bir fley de¤il diye düflünüyorum. Olmam gereken zamanda, olmam gereken yerde olmuflum sadece. Hayat›n bütünü için de ayn› biçimde düflünüyorum zaten.

Televizyon için yeni projenizden söz eder misiniz?

Bir yar›flma program›na bafll›yorum. Önceleri pek hevesli de¤ildim ama flimdi gittikçe yerine oturmaya bafllad›. Benim çok haz›rcevap, laf› gedi¤ine koyan bir imaj›m var.

Ama asl›nda öyle biri hiç de¤ilim, daha do¤rusu niyetim öyle de¤il. Asla, bu laf›n da tam yeridir diyerek konuflmuyorum; sadece o anda do¤rular› söylüyorum. San›r›m bu da baflka türlü anlafl›l›yor Sizce, niye bu kadar seviliyorsunuz? ‹flimi yaparken çok büyük bir zevk al›yorum. Bunun insanlar mutlaka görüyordur. Ama ben ekranda ne kad›n›m, ne erke¤im, ne çocu¤um; cinsiyetsizim ve herkese ayn› mesafedeyim. Bence en çok bu nedenle seviliyorum. Ben kiminle tan›fl›rsam hemen güvenirim, “Çok iyi bir insan” diye nitelendiririm. Hatta eflim bu durumumla zaman zaman dalga geçer.

Otel ifllettmecili¤ine bafllad›n›z… Bu karar› nas›l ald›n›z?

Asl›nda fluursuzca bafllayan bir hikaye. ‹flin do¤rusu benim Asos, Behramkale gibi bir yerden haberim bile yok. kontrolüm d›fl›nda geliflen bir durum. Annemin bir arkadafl› benimle ortak bir yer açmak istedi, hatta Datça’da bir yer bile bulundu o dönem. Eflim de ben de maddi duru-

66

YALNIZLI⁄IMIZLA bu kadar bafledebiliyor olmam›z› tuhaf buluyorum. Bak›nca herkesin çok yaln›z oldu¤unu görüyorum. Bu anlamda televizyon çok iyi bir araç. Ama yine de hiçbir fleyi dindirmiyor. O yara ayn› yara. ‹Y‹ olmak için çok çaba sarfediyorum. Çok içime bakt›¤›m zaman ne kadar kötü bir insan oldu¤umun da fark›nday›m.

Zaaflar›m benim kendime zararlar›m, d›flar›ya bir etkisi yok. Ama düflüncelerim var. Bunlardan rahats›z oluyorum ve kendi kendime “Niye böyle düflünüyorsun?” diye k›z›yorum. Kendimi cezaland›rmakta da üstüme yok do¤rusu. Kendime zor bir karakterim.

ALLAH’IN bana en büyük hediyesi eflimdir. Onun sevgisini, iyili¤ini bazen haketmedi¤imi bile düflünüyorum. Çok iyi bir insan. Ama ona sorarsan›z, onun iyi yapan benmiflim.

HEP de¤ifliyorsak, ayn› kalm›yorsak, yeni durumlara göre yeni hatalar olacakt›r. Birçok insan bunlar› kamufle ederek yafl›yor ama insan olmak hatal› olmakla eflanlaml›. Ama insan›n içine bakmas›, derin dal›fl gerektiren bir durum.

Bundan da hiç piflman olmad›m, elim bofl ç›kmad›m.

67

mumuzdan dolay› ortakl›k ifline çok s›cak bak›yorduk.

Bu arada bir arkadafl›mla çocuk kitab› yazmaya karar vermifltik. Benim hikayelerim vard›. O çok güzel resimler yap›yordu, kitab› resimleyecekti. Ama biraraya geldi¤imizde gördük ki çok zor oluyor. Benim fikirlerim bana çok güzel geliyor, onunkileri benimseyemiyordum.

Onun da bana bak›fl aç›s› ayn›yd›. O zaman anlad›m ki, ortakl›k çok zor bir fley. Birgün internette sörf yaparken, bu oteli bulduk. Adamla konufltuk, ertesi gün gidip hiç pazarl›k yapmadan, kafam›zda soru iflareti olmadan, “Biz buray› çok sevdik” diyerek hemen talip olduk.

Otelinizden söz eder misiniz biraz?

Joy-Inn, bizim odam›z› da sayarsan›z 9 odal›, butik bir otel. Elimden geldi¤ince dekorasyonunu ben yapt›m. Bir ev gibi olmas›n› istedim. Ama bulafl›k y›kamaktan bu kadar s›k›laca¤›m› hiç tahmin etmezdim. ‹ki kiflinin bulafla¤›n› y›kamak neyse de, 20 kifli geldi¤inde bu ifl zor oluyor. Ama aflç›m›z için durum tam tersine iflliyor. 200 ki-

fliye yemek vermiyorsun da, kalabal›k bir aileye yemek haz›rl›yorum gibi düflünüyorum diyor. ‹flin bafl›nda insanlar gelecek, sohbetler edilecek diye düflünüyordum.

Ama pek öyle olmuyor, çok yoruluyoruz. Biz buray› çok sevdik, gelenler de memnun kal›yorlar.

Asl›na bakarsan›z benim düflündü¤ümden güzel oldu.

Eflimin de burada çok eme¤i ve yüre¤i var. O yüzden de buray› çok seviyorum.

Ticaretle aran›z iyi midir?

Asl›nda pek bir iflletmeci mant›¤›m yok. Biraz kendili¤inden oluverdi. Birfley yapmak istiyorduk ama ne yapaca¤›m›z› pek bilmiyorduk. Çünkü televizyonla birlikte hayat›m›z zor yürücekti. Kiminle konufltuysak, bu ifli yapamazs›n›z diyorlard›, biz de kimseye sormadan bu ifle girifltik. Bir fley yapmak istiyorduk ama ne istedi¤imizi tam olarak bilmiyorduk. Otel ifli bir bak›ma spontan geliflti diyebilirim. Hiç ifl yapamasak bile, pahall› bir dü¤ün yapt›k diye düflünürüz.

68

GEZ‹

Baflka bir dünya AKVARYUM BAfiTA ABD OLMAK ÜZERE DÜNYANIN B‹RÇOK ÜLKES‹NDE, DEN‹Z KÜLTÜRÜNÜN YAYGINLAfiMASI, B‹YOÇEfi‹TL‹L‹K B‹L‹NC‹N‹N OLUfiTURULMASI G‹B‹ AMAÇLARLA DEV AKVARYUMLAR AÇILIYOR. DEN‹ZLERLE ÇEVR‹L‹ ÜLKEM‹ZDE HALA BU KONUDA B‹R ÇALIfiMA YOK. ‹fiTE ABD, KANADA VE AVUSTURALYA’DAN AKVARYUMLAR… HAZIRLAYAN: SEYRA FARALYALI ERDALO⁄LU

69

FLORIDA

gerçeklefltiren gösterileri izleyebiliyorlar. Swim with the Fishes (Bal›klarla Yüzmek) etkinli¤i, SCUBA dal›fl sertifikas›na gerek olmadan (dal›fl tak›mlar› özel olarak tasarland›¤›ndan herhangi bir tehlike söz konus de¤il) Florida’n›n mercan resifleri aras›nda özel bir dal›fl deneyimi yaflat›yor. 500 bin galonluk bir su tank› içinde kurulmufl Mercan Resif Galerisi’nde yap›lan bu dal›fla 5 yafl›n üzerindeki herkes kat›labiliyor. Hepsi Florida kökenli 65 türden bin 700 canl›n›n yer ald›¤› galeride dalmak çocuklar›n en büyük tutkular›ndan biri. Dive with the Sharks (Köpek bal›klar›yla Dalmak) bafll›¤›n› tafl›yan etkinlik, isminden de anlafl›ld›¤› üzere dünyan›n her yerinden getirilmifl köpek bal›¤› türleri aras›nda dalma f›rsat› sunuyor.

FLORIDA

FLORIDA Florida’n›n Tampa Körfezi’nde 1995 y›l›nda aç›lan Florida Akvaryumu (Florida Aquarium), baflta Florida ekosistemine ve su habitat›na ait olmak üzere dünya denizlerinden 10 bini aflk›n su bitkisine ve bini aflk›n deniz canl›s›na ev sahipli¤i yap›yor. E¤lenceli bir ortamda, bilgilendirerek ekosistemimizi koruyacak nesiller yetiflmesine katk› sa¤lamay› hedefleyen Florida Akvaryumu, aç›ld›¤› günden bu yana 6 milyonu aflk›n ziyaretçi taraf›ndan gezilmifl.

Akvaryumun 2004 y›l›nda aç›lan Explore A Shore (Bir Sahil Keflfet) bölümü 3-13 yafl aras› çocuklar için özel olarak tasarlanm›fl. Bu bölümde çocuklar, deniz canl›lar›n›n maketlerine t›rmanabiliyor, mercan ma¤aralar›nda gezebiliyor, korsan gemisine biniyor, yunus, köpek bal›¤› gibi bal›k türlerini teleskopla izleyebiliyor ve deniz canl›lar›yla

FLORIDA

70

GEORGIA

lan deniz canl›lar›, cam tünelin ötesinde dinginlik içinde süzülüyorlar. River Scout - Freshwater Mysteries (Nehir Gözcüsü-Tatl› su Gizemleri) bölümünde, Afrika, Güney Amerika, Asya ve Georgia nehirlerindeki tatl› su bal›klar›ndan, y›rt›c› piranha gibi Amazon bal›klar›na kadar zengin çeflitlilik sunuluyor.

GEORGIA

GEORGIA Yaklafl›k 15 bin 500 metrekare alan üzerine kurulu olan Georgia Akvaryumu (Georgia Aquarium), dünyan›n en büyük akvaryumu olma özelli¤ini tafl›yor. 2005 y›l›nda aç›lan akvaryum, yeryüzünün her köflesinden 500 türde 100 bin canl›ya ev sahipli¤i yap›yor. Aç›ld›¤› günden bu yana 3 milyondan fazla insan taraf›ndan ziyaret edilen akvaryumun misyonu, e¤lenceli ve bilgilendirici bir ortamda, yüksek standartl› etkinliklerle insanlarda denizlerdeki ve di¤er sulak alanlardaki biyoçeflitlili¤in korunmas›na yönelik bilinç oluflturmak.

Akvaryum öylesine büyük ve flafl›rt›c› ki, dolaflmas› ziyaretçilerin bir tam gününü al›yor. Georgia Akvaryumu’ndaki canl› türlerinden bir ço¤unu daha önce hiç görmedi¤inizden emin olabilirsiniz. 8 milyon galondan fazla tatl› su ve deniz suyuyla doldurulmufl akvaryumda sadece deniz canl›lar› de¤il, nehirlerde yaflayan canl› türleri de yer al›yor. ‹nteraktif olufluyla büyük ilgi toplayan Georgia Explorer (Georgia Kaflifi) kesitinde yengeçlere, deniz y›ld›zlar›na, i¤neli vatozlara, karideslere dokunmak mümkün.

Bu seksiyon özellikle merak› s›n›r tan›mayan çocuklara göre. Ocean Voyager (Okyanus Gezgini), ziyaretçilere sonsuz bir mavili¤e dal›fl yapm›fl hissi veriyor. Say›lar› 100 bini bu-

71

PAS‹F‹K Gezegenimizin en genifl ve en farkl› su yap›s›na sahip olan Pasifik Okyanusu’na adanm›fl Pasifik Akvaryumu (Aquarium of the Pacific) Long Beach Kaliforniya’da yer al›yor.

1998 y›l›nda aç›lan akvaryum, okyanus ekosisteminin korunmas› ve bu konuda insanlar›n bilinçlendirmesine katk›da bulunmak üzere kurulmufl. ‹çine üç futbol sahas›n›n rahatl›kla s›¤abilece¤i bir alana yay›lan akvaryumda 12 bin 500 deniz canl›s› bar›n›yor. 500’den fazla türün yer ald›¤›

PAS‹F‹K

PAS‹F‹K

akvaryumda büyüklükleri 5 bin ila 350 bin galon aras›nda de¤iflen su tanklar› kullan›l›yor. Pasifik Okyanusu’nun 19 temel habitat›, 32 odakta sergileniyor. Yap›m› 117 milyon dolara mal olan Pasifik Akvaryumu’na gelen ziyaretçiler Pasifik Okyanusu’nu üç bölümde keflfe ç›k›yorlar: Güney Kaliforniya/Baja, Kuzey Pasifik ve Tropikal Pasifik.

Her bölümde o bölgeye ait özel türler sergileniyor. Akvaryumun genifl Büyük Salonu’na ad›m att›klar›nda, kendilerine tepeden bakan dünyan›n en büyük memelisi Mavi Balina modeli ile karfl›laflan ziyaretçiler, di¤er galerilerde kendilerini nelerin bekledi¤i konusunda ilk izlenimi böylelikle ediniyorlar. Leopar köpek bal›klar›ndan barakudalara kadar Pasifik’in pek çok y›rt›c› bal›¤›n›n yaflad›¤› bu akvaryum y›lda 1 milyon 300 bin kifli taraf›ndan ziyaret ediliyor. Mercan lagününde rengarenk bal›klarla oldu¤u kadar deniz atlar›, deniz y›lan› ve gizemli deniz ejderhalar›yla buluflan ziyaretçiler, akvaryumun en genifl sergi alan› olan Tropical Reef Habitat’ta cam tüneller aras›ndan ilerleyerek, hayret verici köpek bal›klar›n› izliyorlar.

SIDNEY Kuruldu¤u zaman›n en büyük akvaryumlar›ndan biri olan Sydney Akvaryumu (Sydney Aquarium), 1988 y›l›nda aç›ld›. Sydney’in önde gelen turistik noktalar›ndan biri olan akvaryum ziyaretçilerinin yüzde 55-60’› deniz afl›r› ülkelerden geliyor. Tematik bir mekan olan Sydney Akvaryum’unda ziyaretçiler Avustralya’y› çeviren okyanuslar kadar, k›tadaki nehirlerde da seyahat etme imkan› buluyorlar. Yerli ve yabanc› ziyaretçilerin Avustralya’n›n çok farkl› ve benzersiz sualt› yaflam›n›, karmafl›k ve hassas do¤as›n› keflfetme imkan› bulduklar› akvaryumun bir özelli¤i de çevrenin korunmas› için yürüttü¤ü programlar. Her y›l bir milyonu aflk›n insan taraf›ndan ziyaret edilen Sydney Akvaryumu, okullarla da ortak e¤itim çal›flmalar› yürüterek, ada k›tada yaflayan genç nüfusu deniz kültürü ve okyanus ekolojisi konusunda bilgilendirmeye çal›fl›yor. Sydney Akvaryumu tamam› Avustralya’ya özgü 650 türden 11 bin canl›ya ev sahipli¤i yap›yor. Avustralya’n›n meflhur sualt› faunas›n› tüneller arac›l›¤›yla keflfe açan akvaryumun 1991 y›l›nda aç›lan SIDNEY

72

SIDNEY

foklara özel bölümünde, foklar›n yaflam›n› hem sualt›ndan hem de su üstünden gözlemleme imkan› sunulmufl. Büyük Mercan Resifi kompleksinde (Great Barrier Reef) canl› mercan ma¤aralar› ve mercan atolleriyle bulufluyor ziyaretçiler.

6 binden fazla canl›n›n bar›nd›¤› oceanarium 1.75 milyon litre su haznesine sahip.

VENCOUVER Kanada’n›n ilk akvaryumu olan Vancouver Akvaryumu (Vancouver Public Aquarium), ayn› zamanda dünyan›n en eski akvaryumlar›ndan da biri. 1956 y›l›n›n Haziran ay›nda aç›lan mekan, Kuzey Amerika’n›n en büyük befl akvaryumundan biri olma özelli¤ini korumaya devam ediyor.

Akvaryumun dünyaca ünlü Deniz Memelisi Kurtarma Program› elde etti¤i baflar›larla an›l›yor ve yine bu alandaVENCOUVER

ki araflt›rma projeleri dünya genelinde büyük destek ve itibar görüyor. Deniz memelilerinin yaflamlar›na ›fl›k tutan Yaban K›y› galerisinde, beyaz fleritli yunus, liman foklar›, su samuru ve Steller deniz aslanlar› yer al›yor. Gün boyunca do¤a bilimcilerin önderli¤inde interaktif içerikli çeflitli aktiviteler gerçeklefltiriliyor.

Deniz canl›lar›yla dal›fl, yunuslarla ve deniz aslanlar›yla yüzme bu etkinlikler aras›nda yer al›yor. 1999 y›l›n›n Haziran ay›nda aç›lan Kanada Pasifik Kanyonu, ziyaretçileri engin bitki ve hayvan türleriyle yüz yüze getiriyor.

Somon, yengeç, deniz y›ld›z› ve Pasifik bal›klar›ndan binlerce türün sergilendi¤i pavyon göz kamaflt›r›yor.

Yeryüzünün her yan›ndan rengarenk bal›k türlerinin yer ald›¤› Tropik Bölge’nin en ender rastlanan canl›lar›, köpek ve y›lan bal›klar›.

VENCOUVER

74

ZAMAN - MEKÂN

Güneflin en güzel do¤du¤u yer: NEMRUT DÜNYANIN 8’‹NC‹ HAR‹KASI UNVANINA SAH‹P OLAN NEMRUT, KOMMAGENE KRALLARININ TEK VE BÜTÜN DÜNYAYI ‹Ç‹NE ALAN B‹R KÜLTÜR VE D‹N YARATMA ÇABASIYLA ORTAYA ÇIKAN B‹R MEDEN‹YET‹N ESERLER‹. DEVASA HEYKELLER, KABARTMALAR GÜNEfi‹N DO⁄UfiUYLA B‹RL‹KTE TANRILARA fiÜKRAN SUNMAYA BAfiLIYOR. FOTO⁄RAFLAR: ‹BRAH‹M YO⁄URTÇU

d›yaman’›n Kahta ilçesi s›n›rlar›nda yer alan Nemrut Da¤›’nda zaman adeta baflka bir h›zda ak›yor.

Nas›l ve neden yap›ld›klar› çok kesin olarak bilinmeyen devasa heykellerle dolu teraslar herkesten önce güneflin selaml›yor. 2150 metre yükseklikteki da¤da kendince belirli bir hikayeyle dizilmifl muhteflem eserler dünyan›n 8’nci harikas› unvan›yla merakl›lar› kendine çekiyor. Yüksekli¤i onlarca metreye varan bu heykeller, an›t mezarlar, metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle Nemrut UNESCO’nun Dünya Kültür Miras› projesinde kendine ilk s›ralarda yer buluyor. Yeryüzünde güneflin do¤uflu ve bat›fl›n›n en güzel izlenebildi¤i yer olarak nam salm›flt›r Nemrut. Bu büyülü ana tan›kl›k etmek isteyen yerli yabanc› birçok insan, gece yar›s›ndan sonra da¤a t›rmanmaya bafllar. Heykeller bir yandan günefl bir yandan ruhani bir tören gibidir tad›na doyulmayan.

A

DÜNYAYA HÜKMEDEN B‹R D‹N Kommagene, Yunanca “Genler Toplulu¤u” anlam›na geliyor. Kommagene Kral› Kallinikos, Do¤u ve Bat› uygarl›klar›n› yan› Grek ve Pers medeniyetlerini birlefltirerek yeni bir kültür oluflturmay› ve neredeyse bütün dünyaya buradan hükmetmeyi amaçl›yordu. Zaten Kommagene Krall›¤› MÖ 109 y›l›nda baba taraf›ndan Pers Kral› Darius, anne taraf›ndan da Makedonya hükümdar› Büyük ‹skender’e akraba olan Kallinikos taraf›ndan kurulmufltu. Kom-

magene halk› da farkl› kültür ve dinlerden gelmiflti ve buna ra¤men Kral Kallinikos onlar aras›nda sa¤lam bir birlik sa¤lam›flt›. Bu baflar›s› onun tanr›lara daha çok yaklaflmas›n› ve onlar›n deste¤ini alarak almak için ülkesinin her yerine tap›naklar yapt›rmas›na yol açt›. Tanr›larla aras›n› iyi tutarsa, ulusu kuvvetli olacak ve bar›fl içinde yaflayacakt›.

Kral 1.Antiochos, babas›n›n ölümünden sonra taht› devral›r. Antiochos da babas› gibi düflünmektedir. Do¤u ile Bat› dinlerini birlefltirerek tek bir dünya dini yaratmay› ve merkezine de Kommagene’yi koymay› hedefler. Kutsal alan›n do¤u ve bat› yamaçlar›ndaki teraslar üzerinde yapt›rd›¤› heykellerin s›ras› ayn›d›r. Buradaki tanr›lardan her biri hem Do¤u hem Bat› tanr›lar›n› temsil ediyor ve bu nedenle iki ayr› isimle an›l›yordu. Yüzleri do¤uya ve bat›ya çevrili Pers ve Yunan tanr›lar› Kral Antiochos'un bu iki kültürü birlefltirme amac›n› simgeliyordu. Heykellerin arka yüzüne 200 sat›rdan oluflan vasiyeti yer al›r. Yaz›tta kendinden sonra gelecek krallar› tap›na¤› güzellefltirmeleri için görevlendiriyor, ibadet için gelenleri övdü¤ü gibi, kötü niyetle gelenlere beddua ediyordu. Nemrut Da¤›'n›n 2150 metrelik zirvesindeki aslanl› horoskop bilinen en eski horoskoptur. Mars, Merkür ve Jüpiter gezegenlerini temsil eden bu y›ld›zlar önümüzdeki 25 bin y›l içerisinde bir daha yaflanmayacak bir an›n temsil ediliyor olmas› aç›s›ndan ilginçtir.

75

76

AJANDA

Butik Oteller Kitab› 2008 Grup Yay›nc›l›k taraf›ndan yay›na haz›rlanan ve ilk say›s›yla büyük ilgi gören “Butik Oteller Kitab›”, yeni eklenen oteller ve zenginlefltirilmifl içeri¤iyle May›s ay›nda okuyucular›yla bulufltu. Ailesiyle, arkadafllar›yla, sevdi¤i insanla veya tek bafl›na özgürce tatil yapmak isteyen ve kendini evindeymifl gibi hissetmekten hofllananlar için 5–30 odal›, toplam 189 iflletme ve gezginlere çevreyi tan›tmay› amaçlayan bölge tan›t›mlar› kitab›n içeri¤ini oluflturuyor. Avis’in katk›lar›yla haz›rlanan kitap, Almanca ve ‹ngilizceye çevrilerek, Avrupal› tatilcilere de merhaba diyecek.

Gezginin Oteli / Sel Yay›nc›l›k Elefltirmenlerin, ça¤dafl edebiyat›n önemli bir temsilcisi olarak tan›mlad›klar› flair, roman ve gezi kitab› yazar› Cees Nooteboom, gezi türünde yazd›¤› kitab› “Gezginin Oteli” ile yeniden okurlar›n karfl›s›nda. Noteboom bu kitab›nda, okuru Gambiya’dan Avustralya’ya, Zürih’ten Venedik’e, ‹sfahan’dan Mali’ye kadar, zaman ve mekân s›n›r› olmayan serüvenlere sürüklüyor. Ayn› zamanda bu yolculuklar›nda “gezgin” sözcü¤ünü sorgularken, serüven tutkusunu da yorumluyor.

Para Yönetiminde Profesyonel Yollar / Dharma Baflar›n›n s›rr› flu veya bu teknikte de¤il ve sermaye piyasas›n›n gelece¤ine dair tahmin yapmak için özel bir beceriye ve kehanete gerek yok. Kaz›m Konyar’›n kaleme ald›¤› “Para Yönetiminde Profesyonel Yollar”, Türkiye sermaye piyasas› çevrelerine, ‹stanbul Borsas›’na, Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas›’na, profesyonel fon yöneticilerine, uluslararas› finansman e¤itimi yapan üniversite ö¤rencilerine ve tasarruf sahiplerinin sa¤l›kl› yat›r›m kararlar›na katk›da bulunmak amac›yla haz›rlanm›fl.

Ve Üvercinka elli yafl›nda…

Cemal Süreya’n›n Üvercinka’s› 2008 itibariyle 50. y›l›n› doldurdu. Tam yar›m as›r boyunca kitapevlerinin, sahaflar›n raflar›n› süsleyen, üç neslin elinden düflürmedi¤i, “ikinci yeni” fliirinin de en önemli sembollerinden say›lan Üvercinka, ayn› zamanda modern fliirimizin de ‘klasik’lerinden.

Usta flairin 1953–1957 y›llar› aras›nda yazm›fl oldu¤u 31 fliirden oluflan Üvercinka, güvercin kanad› anlam›na geliyor ve Süreya’n›n ilk fliir kitab› olma özelli¤ini tafl›yor. Yap› Kredi Yay›nlar› geçti¤imiz ay, Cemal Süreya’n›n Üvercinka’s›n› kitab›n 50. y›l› dolay›s›yla yeniden yay›mlad›. Büyük bir titizlikle ciltli olarak haz›rlanan bu efsane kitap, bir kereli¤ine ve numaraland›r›larak bas›ld›. Özel bir bask›yla s›n›rl› say›da bas›lan fliir kitab› Cemal Süreya ve onun fliirine sayg› niteli¤i tafl›mas›n›n yan›nda, yeni kuflak fliirseverler içinde bir klasik belge olarak da düflünülebilir. Uzun y›llard›r güncelli¤ini yitirmemifl, dil ve esteti¤ini tüm canl›l›¤›yla yaflatan bu özel yap›t› tükenmeden edinin…

Kötü Liderlik / ‹fl Kültür Yay›nlar› Barbara Kellerman’›n geleneksel liderlik kavram›n› sorgulayan kitab› “Kötü Liderlik”, ‹fl Kültür Yay›nlar›’ndan ç›kt›. Kitap, Kellerman’›n ifl ve siyaset dünyas›n›n ünlü kiflilerinden seçti¤i ilginç örneklerle, kötü liderli¤in nas›l durdurulabilece¤ine dair öneriler getirirken, liderli¤in kimsenin görmezden gelemeyece¤i ortak bir sorumluluk oldu¤unun alt›n› çiziyor. ‹nternetin kraliçesi, hisse senedi avc›s› Mary Meeker neden uyar›c› iflaretleri görmezden gelerek ciddi bir borsa skandal›na sebep oldu? Saddam Hüseyin gibi liderler, yandafllar›n› akla hayale s›¤mayan eylemlere katlanmaya, hatta kat›lmaya nas›l ikna ediyor ve zorluyor? Kellerman liderli¤in karanl›k yüzünü incelerken, hepimizi daha iyi liderli¤e ve daha iyi yandafll›¤a götürebilecek yollara ›fl›k tutuyor.

77

‹stanbul’a ‘Demokrasi’ geliyor!

Çocuklar, tatil program›n›z ne?

‹stanbul, Temmuz ay›nda yeni bir etkinli¤ine kavufluyor:“Dokumentarist – ‹stanbul Belgesel Günleri”. 8-13 Temmuz tarihlerinde Frans›z Kültür Merkezi’nde gerçeklefltirilecek.

Avrasya Sanat Kolektifi taraf›ndan düzenlenen etkinlik, bir hafta boyunca dünya belgeselinin gündemindeki isimleri ve filmleri a¤›rlayacak. Genifl bir seçkiyi seyirciyle buluflturacak olan etkinlikte, BBC’nin projelerinden “Neden Demokrasi?” bafll›kl› belgesel serisi de yer alacak.

Türbülansl› Topolojiler Biçimsel bir ilke ve küresel metropolün koflulu olarak “türbülans” kavram›n›n ele al›nd›¤› “Türbülansl› Topolojiler” bafll›kl› sergi Garanti Galeri’de.

Mimar, sanatç›, besteci ve kuramc› Marcos Novak’›n çal›flmalar›n›n yer ald›¤› bu sergi 26 Temmuz’a kadar sanatseverleri a¤›rlayacak.

‹stanbul Modern, çocuklar› yaz tatilinde oyunlar, öyküler ve düfllerle dolu bir tasar›m serüvenine ça¤›r›yor. Garanti Bankas›’n›n katk›lar›yla haz›rlanan Yarat›c› Atölye Çal›flmalar›’nda çocuklar, ‹stanbul Modern’de buluflarak gelece¤in tasar›mlar›n› yaratacaklar. 1 Temmuz - 29 A¤ustos tarihleri aras›nda, düzenlenen atölye çal›flmalar›nda, çocuklar tasar›m sürecini, resim, heykel, yerlefltirme, foto¤raf, sinema, performans, müzik gibi farkl› sanat disiplinlerinde deneyimleyecekler.

‹dil Biret ile piyano çalmak ister misiniz?

Bol cazl› yaz akflamlar›... ‹stanbul Kültür Sanat Vakf› taraf›ndan Garanti Bankas› sponsorlu¤unda düzenlenen ‹stanbul Caz Festivali, bu y›l 15. yafl›n› kutluyor. 2-16 Temmuz tarihleri aras›nda caz severleri yine birbirinden de¤erli müzisyenlerle buluflturacak festival, 40’a yak›n konserle ‹stanbul’u bir caz kentine dönüfltürecek. Festivalin gelenekselleflen etkinli¤i Caz Vapuru, 6 Temmuz’da Bar›fl Manço Gemisi’nin Bo¤az turuyla sürerken, “Sokak Konserleri” bu y›l da caz coflkusunu sokaklara tafl›maya devam edecek. 1 Temmuz akflam› Esma Sultan Yal›s›’ndaki törenle bafllayacak olan festivalin bu seneki onur konu¤u, caz ikonu Herbie Hancock. Festivalin bir di¤er önemli konu¤u ise rock müzi¤in efsane ismi Lenny Kravitz! Bu iki konser kaçmaz bizden söylemesi!

Ayr›nt›l› bilgi: www.iksv.org

Ayval›k Uluslararas› Müzik Akademisi (AIMA), 2–8 Eylül 2008 tarihleri aras›nda ‹dil Biret’i a¤›rlayacak. AIMA ayn› zamanda kat›l›mc›lara, ‹dil Biret ile her gün ders yapma f›rsat› sunacak. Kat›l›mc›lar, bir yandan repertuvarlar›nda haz›r bulunan yap›tlar üzerinde çal›fl›rken, di¤er yandan ‹dil Biret’in bilgi ve deneyimlerinden faydalanarak kiflisel yeteneklerine yeni ufuklar açma f›rsat› bulacak. Ayr›ca 01–08 Temmuz tarihleri aras›nda “Keman ve Viyola Masterclass”, 21–28 Temmuz’da Leontina Vaduva yönetiminde “fian ve Opera Ustal›k Atölyesi” ve 11-18 Eylül’de Maria Kliegel yönetiminde “Viyolonsel Masterclass” düzenlenecek.

Kat›l›m için son baflvuru tarihi 25 Temmuz. Ayr›nt›l› bilgi: www.ayvalik-music.com’da.

78

AJANDA

Kimse Gelmeyecek!

“Kimse Gelmeyecek” isimli sergisiyle Evren Gül, Galeri Artist Çukurcuma’da sanatseverlerle bulufluyor. Modern dünyan›n insan› kendine yabanc›laflt›rmas›n› ve kent yaflam›n›n yo¤un depresif halini eserlerinde konu alan Gül’ün sergisi, 5-18 Temmuz tarihleri aras›nda ziyaret edilebilir.

Sanal Müze’de süresiz sergi...

Nostaljik yolculu¤un düdü¤ü çald›!

Haliç boyunca Sütlüce-Hasköy aras› uzanan, 700 metrelik demiryolu hatt› üzerine kurulu “Nostaljik Tren” müze ziyaretçilerini zamanda keyifli bir yolculu¤a ç›kar›yor. Rahmi M. Koç Müzesi arazisi üzerinde oluflturulan bak›m kanal›, kül boflaltma kanal›, kömürlük, cendere, bir peron ve bir istasyon binas› ziyaretçilere gerçek bir demiryolu atmosferi yaflat›yor. Hafta

sonlar› her saat bafl› 11.00 - 16.00 saatleri aras›nda gerçekleflecek tren seferleriyle müze ziyaretçileri ücretsiz olarak keyifli bir gezinti yapabiliyor.

Büyüklerin zamanda yolculu¤a ç›kaca¤›, küçüklerin geçmifli keflfedece¤i “Nostaljik Tren”, Rahmi M. Koç Müzesi’nde ziyaretçilerini bekliyor. www.rmk-museum.org.tr

Eczac›bafl› Sanal Müzesi, Hafriyat Grubu’ndan Neriman Polat’›n son y›llardaki sanatsal üretiminden 60 dijital imgelik bir seçkiyi sanatseverlerle buluflturuyor. Sergide foto¤raflar, videolar ve enstalasyonlar yer al›yor. 6., 9. ve 10. ‹stanbul Bienalleri’nin yan› s›ra 50. Venedik Bienali ve 2001 y›l›nda Asya Bienali’ne kat›lan Polat’›n sergisi, www.sanalmuze.org adresinde süresiz olarak izlenebilecek.

Afla¤› Yukar›…

Güncel sanat dünyas›n›n uluslararas› isimlerinden Ayfle Erkmen, düflünceyi ön plana ç›karan, zaman ve mekan alg›s›na yepyeni boyutlar getiren eserler üretmeye devam ediyor. Erkmen’in 16 May›s’ta aç›lan “Afla¤› Yukar›” isimli sergisi Kaz›m Taflkent Sanat Galerisi’nde 15 Temmuz’a kadar ziyaret edilebilir.

Külahl› Gövdelerin Tarihi Kadir Has Üniversitesi Sanat Galerisi, heykel sanatç›s› Güler Güngör’ün “Külahl› Gövdelerin Tarihi” isimli heykel sergisine ev sahipli¤i yap›yor.

Bu sergideki çal›flmalarda formdan, malzemeye konu bütünlü¤ünü gözeten sanatç›, günlük yaflam›m›zda kulland›¤›m›z, yapraktan aynaya, a¤aç kabuklar›ndan metale kadar birçok nesneyi bir araya getirerek, farkl› bir bak›fl aç›s› ortaya koyuyor. Sergi 30 Temmuz’a dek Kadir Has Üniversitesi Sanat Galerisi’nde görülebilir.

79

Star Wars: Klon Savafllar› Dave Filoni’nin yönetti¤i ve senaryosunu George Lucas’›n yazd›¤› animasyon film “Star Wars: Klon Savafllar›”, 15 A¤ustos’ta vizyonda!

Filmde iyi ile kötü aras›ndaki galaksiler aras› mücadelenin ön saf›nda, Anakin Skywalker, Obi-Wan Kenobi ve Padmé Amidala gibi karakterlerin yan› s›ra Ahsoka gibi yepyeni kahramanlar da yer al›yor. Ayr›ca, Palpatine, Kont Dooku ve General Grievous’un önderli¤indeki kötü adamlar galaksiyi yönetmekte kararl›. Star Wars evreninin kaderi ise cesur Jedi savaflç›lar›n›n ellerinde!

Kung fu yapan bir panda!

‘Yaln›z Kalpler’e dikkat!

Mark Osborne ile John Stevenson’un yönetti¤i ve Jack Black, Jackie Chan, Dustin Hoffman ve Lucy Liu’nun seslendirdi¤i animasyon film Kung Fu Panda, 4 Temmuz’da vizyona girecek. Bu e¤lenceli animasyonda Po ad›ndaki panda, antik Çin’deki Bar›fl Vadisi’nde ucuz bir restoranda garsondur ve ayn› zamanda Kung fu fanati¤idir ama becerisini bir türlü sergileyemez.

Bu arada Bar›fl Vadisi’nin kap›s›na birbirinden güçlü düflmanlar dayanm›flt›r. Eski bir efsaneye göre de günün birinde bir kahraman do¤acak ve halk› kurtaracakt›r. Bu Po niye olmas›n?

Geçen ay›n en çok izlenenleri F‹LM Indiana Jones...

Sex and the City 21 En Süper Kahraman 88 Dakika Boleyn K›z› Öldüren Cazibe Burada Olan...

Yasak Krall›k

SALON 193 122 60 61 61 40 20 50 82

SEY‹RC‹ 232.004 97.739 20.506 19.332 32.656 49.013 5.113 83.152 174.050

Önerilerimiz F‹LM Dante 01 Aflkzede Narnia G.: Prens..

Mamma Mia Ben X Smart People Mumya: Ejder..

Hanedan: Ejderin...

Ak›ll› Ol

YÖNETMEN Marc Caro Nicholas Stoller Andrew Adamson Phyllida Lloyd Nic Balthazar Noam Murro Rob Cohen Daniel Lee Peter Segal

V‹ZYON TAR‹H‹ 04 Temmuz 2008 04 Temmuz 2008 11 Temmuz 2008 18 Temmuz 2008 25 Temmuz 2008 25 Temmuz 2008 01 A¤ustos 2008 22 A¤ustos 2008 29 A¤ustos 2008

John Travolta’l›, Salma Hayek’li, James Gandolfini ve Jared Leto’lu müthifl bir oyuncu kadrosunun bulundu¤u “Yaln›z Kalpler”, 18 Temmuz’da sinemaseverlerle buluflacak. Todd Robinson’›n yönetti¤i etkileyici bir hikayeye sahip bu film, ’40’l› y›llar›n sonunda Amerika’da gazeteye ilan veren iki “yaln›z kalpler” katilinin, gazetedeki bu mesajlar›na karfl›l›k veren terk edilmifl dul kad›nlar› önce doland›r›p ard›ndan öldürmelerini konu al›yor.

Macera dolu bir yolculuk Jessica Lange, Kathy Bates ve Joan Allen’in rollerini paylaflt›¤› Bonneville, beklenmedik bir anda ç›k›lan macera dolu bir yolculu¤u konu al›yor. Christopher N. Rowley’in yönetmenli¤ini üstlendi¤i filmin hikayesi flöyle: Arvilla’n›n ölen kocas› yak›ld›ktan sonra küllerinin gökyüzüne sal›verilmesini vasiyet eder ama Arvilla’n›n k›z› bir cenaze töreni düzenlemeye kararl›d›r. Arvilla, en yak›n arkadafllar›yla ve kocas›n›n 66 model klâsik Bonneville’iyle birlikte, kocas›n›n küllerini teslim etmek için yolculu¤a ç›kar. Ve iflte macera bafllar! Bonneville, 8 A¤ustos’ta sinemalarda.

80

AJANDA

Electronica Festival ‹stanbul Elektronik müzik severlere müjde, Electronica Festival ‹stanbul bafll›yor. FG 93.7 taraf›ndan düzenlenen Türkiye’nin ilk dans müzi¤i festivali Electronica Festival ‹stanbul 2008, 11- 12 Temmuz tarihlerinde benzersiz sahne ve ›fl›k flovlar›yla birçok önemli ismi Parkorman’da a¤›rlayacak. Ayr›ca bu y›lki festivalde, iki büyük sahneye ek olarak Türkiye’de ilk kez haz›rlanan 500 kiflilik ‘Silent Disco’ sahnesi de festival kat›l›mc›lar›na daha önce yaflamad›klar› bir deneyim yaflatacak.

Feyyaz Kayacan / YKY Sait Faik sonras› öykücülü¤ümüzün en güçlü isimlerinden Feyyaz Kayacan, 1950’li y›llardan bafllayarak ince zekâs›, dengeli ironisi, ifade özgünlü¤ü ile edebiyat›m›zda kendi özel yerini açmay› baflarm›flt›. fiiirde Can Yücel’in temsil etti¤i cüretin öyküdeki karfl›l›¤› Feyyaz Kayacan’n›n ‘Bütün Öyküleri’nin 2. bask›s› Yap›kredi Yay›nlar›’nda yeniden yay›mland›.

Sezen Aksu Bursa’da Sezen Aksu 30 Temmuz gecesi Bursal› hayranlar›yla buluflacak. Bursa Kültür Park Aç›khava Tiyatrosu’da gerçeklefltirilecek olan konserde Sezen Aksu “Sezen denince akla gelen” tüm flark›lar›n› sevenleriyle paylaflacak ve hayranlar›na uzun zaman ak›llardan ç›kmayacak bir gece yaflatacak. Biletlerin Biletix giflelerinden edinebilece¤i konserin fiyatlar›: 1.Kategori: 96,00 YTL 2.Kategori: 86,00 YTL 3.Kategori: 76,00 YTL olarak belirlendi.

Bu yaz Aç›khava’da…

Bu y›l 19. Most Konserleri Sezen Aksu’nun muhteflem performans›yla aç›lacak ve 18, 19, 24, 25, 26 Temmuz tarihlerinde ‹stanbul Harbiye Aç›khava Tiyatrosu’ndan Sezen flark›lar› yükselecek. Ard›ndan 23 Temmuz gecesi Akdeniz’in en güçlü kad›n vokali Haris Alexiou sahneyi alacak. Zülfü Livaneli ise 30 Temmuz gecesi orkestras›yla sahnede olacak ve binlerce kifli Livaneli’yle birlikte “gökyüzünden günefl toplayacak”. 1 ve 2 A¤ustos’ta sahneyi Candan Erçetin al›rken, 5 A¤ustos’ta 19. Most Aç›khava Konserleri Balkan Müzi¤i’nin önemli ismi Goran Bregovic Konseri ile son bulacak.

Björk kaçmaz!

Masal Anlat›c›s› Eti Behar’›n “Masal Anlat›c›s›” ad›n› verdi¤i heykel sergisi 5 Temmuz’da Büyükada’da sanatseverlerin be¤enisine sunulacak. Adaevi’ndeki sergi, Masal Anlat›c›s› ve dinleyenleriyle birlikte ses tekniklerinin kullan›ld›¤› bir enstalasyon (düzenleme) niteli¤inde. 11 Temmuz’a kadar izlenebilecek sergide iki performans sanatç›s›; 6 Temmuz Pazar günü Necla Köse “yuva”, 7 Temmuz Pazartesi günü Leyla Okan “k›rm›z› sicimle örgü örme” performanslar›yla iki ayr› hikâye anlatacaklar.

‹zlandal› müzisyen, flark›c› ve sinema oyuncusu 2. kez ‹stanbul’da! 12 kez Grammy ve Oscar’a aday gösterilen tüm dünyada 15 milyondan fazla albüm satan Björk, BKM – Virgin Radio organizasyonuyla, farkl› tarz› ve sahne performans›n› 3 A¤ustos akflam› ‹stanbul Bo¤az›’na tafl›yacak. K›sacas›, ‹stanbullular Bjork’ün muhteflem performans›na Kuruçeflme Arena’da bir kez daha tan›k olacaklar. Björk kesinlikle kaçmaz diyoruz!