Het Formaatste Nieuws 2018

Page 1

JAARVERSLAG FORMAAT 2018

HET F ORMA ATSTE NIEUW S Publicatie publieke ruimte

Nieuw vormingstraject EQUIPE. 3

Baanbrekers: opening WIP Linkeroever

5

10

BOOTSCHAP VAN ANTWERPSE JEUGDHUIZEN Het Antwerpse jeugdhuiswerk verandert snel. Van de negen Antwerpse jeugdhuizen zijn er slechts drie die langer dan vijf jaar bestaan. Elk jeugdhuis zoekt en experimenteert volop naar en met zijn rol in de stad.

Op 29 november organiseerde Formaat een studievoormiddag rond de relatie tussen het lokaal beleid en jeugdhuiswerk. 150 mensen kwamen samen om na te denken over de vraag hoe lokale besturen jeugdhuiswerk op een goede manier kunnen ondersteunen. Heel wat jeugdhuiswerkers, vrijwilligers en bestuurders, jeugdambtenaren en toekomstige schepenen van Jeugd waren op de afspraak.

De laatste jaren ontstonden er heel wat nieuwe jeugdhuisinitiatieven. Allen geven ze op een heel eigen manier invulling aan de jeugdhuismethodiek. Zo zijn er jeugdhuizen die zich specifiek richting op muziek maken in een studio, anderen gaan dan weer aan de slag rond sport, cultuur, ondernemerschap of identiteitsontwikkeling bij jongeren.

Om die vraag goed te kunnen beantwoorden, ging Formaat in het voorjaar van 2018 in gesprek met 52 jeugdhuizen uit 31 steden en gemeenten. Dit gebeurde via een online bevraging en via groepsinterviews in jeugdhuizen met vrijwilligers, bestuurders en beroepskrachten.

Een gevolg van die grote verscheidenheid is dat de jeugdhuizen elkaar minder goed kennen. Net vanuit de nood elkaar weer beter te leren kennen kwamen de jeugdhuizen op het idee om op Dag van de Jeugdhuizen samen een project te organiseren. Met Formaat en Platform Allochtone Jeugdwerkingen (PAJ) onder de arm organiseerden ze niet alleen een ontmoeting tussen vijftien Antwerpse jeugdhuizen en hun gemeentebesturen. Ze deden dat op een boot varend op de Schelde met plaats voor feest, met frietjes en concerten van jong talent.

Uit dit traject kwamen drie thema’s naar voor: financiële, infrastructurele en inhoudelijke ondersteuning. Daarnaast schoof Formaat twee thema’s naar voor die niet kunnen ontbreken wanneer we het over het jeugdhuiswerk van de toekomst hebben: de impact van vijf jaar boven­ lokale projecten en superdiversiteit.

De verscheidenheid in het Antwerpse jeugdhuislandschap brengt nog andere uitdagingen met zich mee. Elk jeugdhuis heeft andere noden en vraagt om een ondersteuning op maat. Een verkiezingsjaar is dan ook het ideale moment om verschillende aandachtspunten voor het beleid op tafel te leggen. Samen kwamen de jongeren tot een aantal adviezen en aandachtspunten: de ‘BooTschap van de Antwerpse jeugdhuizen’.

6

3

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN: EEN MEMORANDUM VAN FORMAAT Op 14 oktober 2018 trokken we naar de stembussen voor de gemeenteraadsverkiezingen. We kozen wie het bestuur van onze gemeentes zal vormen tijdens de komende zes jaren. Ook heel wat jongeren brachten hun stem uit en gaven aan welke politici zij vertrouwen om hun dromen, plannen en aspiraties een kans te geven.

Lokale overheden zijn hefbomen voor sterk en relevant jeugdhuiswerk. Lokale beleidsmakers hebben de kracht om jongeren te inspireren, onder­steunen en adviseren bij het sterker maken van hun jeugdhuizen. Lokale verkiezingen zijn dan ook hét moment om deze beleidsmakers te informeren en inspireren over onze visie op jeugdhuiswerk. We blijven ons dan ook opstellen als partner voor een sterk jeugdbeleid en willen mee nadenken over hoe lokale besturen jeugdhuiswerk, in al zijn diversiteit, optimaal kunnen ondersteunen en faciliteren. Daarom schreven we in de aanloop naar de verkiezingen een ‘memorandum van Formaat’. Daarin schuiven we zeven thema’s naar voor die onontbeerlijk zijn om te komen tot een relevant jeugdbeleid met succesvolle jeugdhuizen en een sterke positie van jongeren in de gemeente.

5

In 2018 onderzocht Formaat welke impact de bovenlokale projecten hebben gehad op de werking van verschillende jeugdhuizen. Van 2014 tot en met 2019 konden jeugdhuizen die aan een aantal criteria voldoen, een subsidie aanvragen bij de Vlaamse overheid voor het opzetten van bovenlokale

projecten. Deze nieuwe subsidieregeling kaderde in het DAC-decreet. Met de decreetwijziging en het nieuwe besluit voor de subsidiëring van bovenlokale projecten van jeugdhuizen, wou de Vlaamse overheid inspelen op veranderingen die zich in de jeugdhuissector voordoen en stimulansen bieden voor creativiteit en vernieuwing.

Impact

Zes jaar lang konden jeugdhuizen telkens éénjarige projecten indienen rond het stimuleren van artistieke expressie en/of ondernemerschap. Deze projecten zorgden voor een grote golf van verandering en verbreding in het jeugdhuislandschap. In 2018 onderzocht Formaat bij meer dan de helft van deze jeugdhuizen wat voor impact deze projecten in hun werkingen en gemeenten hebben veroorzaakt. De voornaamste effecten zien we op vlak van bereik, professionalisering en netwerk.

5


EDITIE 2018 H E T F O R M A A T S T E N I E U W S

2 | NIEUWS

FORMAAT EN DE JEUGDHUIZEN IN DE PERS IN 2018 Het succesverhaal van Den Eglantier: van blank bastion tot bloeiend, multicultureel jeugdcentrum

V O O R W O O R D

Ik bevond me op een schip. Het was laat in november. Buiten miezerde het. Het donker van de avond lag als een beschermende deken over de rivier. Ik was niet alleen. Een grote bende jong volk nam het hele schip in beslag met energieke vrolijkheid. We stoomden samen feestend de duistere nacht in. Het was Dag van de Jeugdhuizen en dat vierden de Antwerpse jeugdhuizen op een boot. Het feest werd gevierd met zang en dans. Er was genoeg eten en drank voor iedereen. Ik keek naar de gezichten, volgde de gesprekken en wiegde mee op het ritme van de muziek. Ik zag creatieve en geëngageerde jonge mensen. Ik voelde drive en goesting. Ik zag de mix van de stad. Ik genoot van de tomeloze energie van het jonge geweld en zag dat het goed was. Ik zag één groep jongeren. Divers van kleur, afkomst, smaken en voorkeuren. Verschillend in identiteit en overtuiging. Toch één groep met meer gemeenschappelijk dan verschillend. Opleiding, werken en wonen. De straat, de stad en het land waarin ze leven. Hun toekomst is wat ze gemeen hebben. Deze groep in doelgroepen en subdoelgroepjes verdelen, dat is naast de kwestie. In tijden van polarisatie is er nood aan bruggenbouwers. Dat is precies wat jeugdhuizen samen realiseerden tijdens Dag van de Jeugdhuizen. Niet alleen met de cruise op de Schelde, maar tijdens de ruim honderd activiteiten van evenveel jeugdhuizen over het hele land. Samen toonden zij hoe jeugdhuizen bruggen slaan en verbinding realiseren.

Een dynamisch jeugdhuis staat niet op een eiland. Het leeft in verbondenheid met de gemeenschap rondom. Het zoekt samenwerking om bruggen te bouwen naar thema’s die jongeren in hun groei naar volwassenheid aanbelangen. Deze visie was één van de rode draden in de verhalen die wij vertelden tijdens de studiedag jeugdhuiswerk en lokaal beleid. Geen kwalitatieve jeugdhuizen zonder ondersteuning van hun lokaal bestuur. De aanwezige jeugdambtenaren, schepenen en jeugdwerkers hebben het gehoord. Formaat houdt niet van status quo. We willen het verschil maken. Zie ons eerste jaar ‘postgraduaat in het open jeugdwerk’, een heuse mijlpaal in de jeugdsector. Zie ook de vijfde verjaardag van onze werkingen in Antwerpen. Overal dynamiek, energie en héél veel goesting! Begrijp je nu waarom ik niet anders kan dan jullie telkens vertellen dat ik een fiere en dankbare voorzitter van Formaat ben?

Joris De Bleser voorzitter Formaat vzw

Colofon Het Formaatste Nieuws, EDITIE 2018-2019 Uitgave van Formaat vzw De Wittestraat 2, 2600 Berchem (T) 03 226 40 83 – (E) info@formaat.be – (W) www.formaat.be V.U.: Tom Willox – p/a De Wittestraat 2, 2600 Berchem REDACTIE: Free Anckaert, Mohamed Assif, Nick Beerens, Dieter Bolsens, Ilja Bracke, Cissé Cheikh, Roxanne Cox, Joris De Bleser, Adriaan de Roover, Inge de Wolf, Axel Dingemans, Hans Dockx, Sean Hendrickx, Femke Hintjes, Karim Hitou, Joke Hüwels, Eline Louis, Katrien Van de Mosselaer, Katrin Van den Troost, Marlies Van Maele, Ken Van Roose, Jan Verbrugge, Lena Verstraete, Valerie Vonck, Tom Willox EINDREDACTIE: Inge de Wolf, Adriaan de Roover VORMGEVING: Pepijn Haghebaert DRUK: EPO – Lange Pastoorstraat 25, 2600 Berchem

Cultuurwerker Femke Hintjens heeft het ‘blanke’ Den Eglantier in Berchem tot een bloeiend, multicultureel jeugdcentrum getransformeerd. Den Eglantier is een bruisend jeugdcentrum in de volkse wijk Groenenhoek in Berchem. Belgische, Marokkaanse en Poolse jongeren verbroederen tijdens punkconcerten en hiphopfeestjes. Dat was niet altijd het geval. “Vier jaar geleden bereikte Den Eglantier nog vooral blanke middenklassejongeren”, zegt Hintjens. De oplossing van Hintjes: de bal in het kamp van de jongeren leggen. De Morgen, 23 februari 2018

Jeugdhuizen bieden oordoppen en condooms aan

In Vlaanderen stellen 108 jeugdhuizen gratis oordoppen ter beschikking van hun bezoekers. Daarnaast bieden 70 jeugdhuizen gratis condooms aan en doen 99 jeugdhuizen aan EHBO-opleidingen. De cijfers kaderen in het zogenaamde ATTENT-programma, dat werd uitgewerkt met de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) om binnen de jeugdhuizen werk te maken van een echt preventiebeleid rond alcohol en drugs. “Maar het gaat veel verder dan enkel alcohol- en drugspreventie”, zegt N-VA-politica Miranda Van Eetvelde. “Zo stellen 108 jeugdhuizen gratis oordoppen ter beschikking voor hun bezoekers. Dat is bijna een derde van alle jeugdhuizen.” VTM NIEUWS, 9 april 2018

Jongeren gaan op speeddate met politieman

De Antwerpse jeugdwerkloosheid zat in maart 2018 op het laagste peil van de afgelopen tien jaar. ”Positief, maar

Vrijwilligers van Formaat kwamen in september samen op Linkeroever voor een groot bedankmoment. Formaat zette hen in de bloemen met een dag vol spetterende activiteiten en lekker eten. Op 22 september 2018 werden alle vrijwilligers van Formaat, uit alle windrichtingen van Vlaanderen, uitgenodigd in Jeugdhuis 2050. Zij werden bedankt voor het straffe werk dat ze leverden. Een uitgelezen kans voor hen om kennis te maken met elkaar, van een gratis hapje te genieten bij één van de foodtrucks of een kijkje te nemen bij de fototentoonstelling. Wie zin had in actie kwam ruimschoots aan zijn trekken. Op het

150 organisaties komen samen om de agenda van de toekomst te bepalen. “Het jeugdwerk van de toekomst moet jongeren weer de baas maken.” De Scouts, de plaatselijke speelpleinwerking of het jeugdhuis om de hoek: ruim een miljoen van de 2,3 miljoen kinderen en jongeren in Vlaanderen en Brussel komen in contact met het jeugdwerk. 12 juni 2018, De Morgen

toch vinden veel van die werkloze jongeren de weg naar een baan niet”, zegt schepen van Werk Marc Van Peel. “Veel heeft te maken met schooluitval en het feit dat deze jongeren meer ondersteuning kunnen gebruiken richting opleiding of werk.” Daarom organiseren de WerkInfoPunten speeddates tussen jongeren en agenten, verpleegsters of treinmachinisten, want dat zijn knelpuntberoepen. Formaat opende in juni vorig jaar een WIP op Linkeroever. Het Laatste Nieuws, 26 april 2018

Jeugdhuizen zijn broodnodig

Momenteel organiseren zo’n 70 jeugdhuizen maandelijks één of meer concerten. […] ‘Maar we hadden wel het gevoel dat er nood was aan meer begeleiding voor jeugdhuizen die met muziek willen beginnen. Wie nu iets probeerde mislukte vaak. En we maakten ons zorgen: als we nu niets doen, dooft het misschien uit.’ Dus zet Formaat nu een nieuw project op waarin twintig jeugdhuizen samenwerken. Zij moeten aanspreekpunten worden voor beginnende artiesten die een speelplek zoeken buiten de grote steden. De Standaard, 27 april 2018

Scouts en jeugdhuis zijn meer dan spielerei

Vandaag vindt in de Brusselse Ancienne Belgique het grootste jeugdwerkcongres ooit in ons land plaats:

programma onder andere: voetbal in verschillende variaties, bumper balls, henna, KUBB, ping pong, een quiz, zeefdruk en hiphop. Wie dan nog energie te veel had was welkom om te dansen op de beats van DJ Allman. Een feestelijke dag waarop veel vrijwilligers en medewerkers elkaar (beter) leerden kennen.

VRIJWILLIGERS WERDEN BEDANKT VOOR HUN STRAFFE WERK

Jongeren pleinwerking vertoeven tegen lente in eigen stek

Formaat start met de renovatie van een gebouw in de Aartselaarstraat 166 in Hoboken. Bedoeling is dat de jongeren van de pleinwerking ook bij slecht weer activiteiten kunnen houden. De renovatie is in principe klaar tegen de lente van 2019. De eerstesteenlegging was voor schepen van Jeugd Nabilla Ait Daoud (N-VA). “Vanuit deze uitvalsbasis kan Formaat een duurzame werking uitbouwen, waar niet enkel jongeren, maar ook de mensen uit buurt van kunnen genieten”, zegt Ait Daoud. “Het mooiste aan dit project is dat het onze jongeren en de buurt sterker zal maken.” 31 augustus 2018, Het Laatste Nieuws

Jeugdhuis 2.0: geen tap, wel workshops

De helft van de zestien Antwerpse jeugdhuizen bestaat nog niet lang. Ze werken niet met klassieke instuif en tap, maar organiseren workshops of evenementen op maat, vaak in aandachtsbuurten. Aan het volgende stadsbestuur vragen ze aangepaste infrastructuur en subsidies. Ter gelegenheid van Dag van de Jeugdhuizen scheepten honderd jongeren van de diverse jeugdhuizen en centra in Antwerpen op de Green Star Line voor een boottocht op de Schelde. Niet alleen om elkaars werking te leren kennen, maar ook om een verlanglijstje over te maken aan het stadsbestuur. 26 november 2018, Het Nieuwsblad


H E T F O R M A A T S T E N I E U W S EDITIE 2018

Op 29 november organiseerde Formaat een studievoormiddag rond de relatie tussen het lokaal beleid en jeugdhuiswerk. 150 mensen kwamen samen om na te denken over de vraag hoe lokale besturen jeugdhuiswerk op een goede manier kunnen ondersteunen. Heel wat jeugdhuiswerkers, vrijwilligers en bestuurders, jeugdambtenaren en toekomstige schepenen van Jeugd waren op de afspraak. Om die vraag goed te kunnen beantwoorden, ging Formaat in het voorjaar van 2018 in gesprek met 52 jeugdhuizen uit 31 steden en gemeenten. Dat gebeurde via een online bevraging en via groepsinterviews in jeugdhuizen met vrijwilligers, bestuurders en beroepskrachten.

Uit dit traject kwamen drie thema’s naar voor: financiële, infrastructurele en inhoudelijke ondersteuning. Daarnaast schoof Formaat twee thema’s naar voor die niet kunnen ontbreken wanneer we het hebben over het jeugdhuiswerk van de toekomst: de impact van vijf jaar bovenlokale projecten en superdiversiteit.

Ambitieus beleid voor jeugdhuiswerk Het centrale idee dat uit het traject naar voor komt is de nood aan aangepaste ondersteuningskaders, die ook nieuwe vormen van jeugdwerk stimuleren. Formaat pleit onder meer voor een kwalitatieve en aangepaste infrastructuur.

Ook een aangepast subsidiekader is nodig: simpele en transparante systemen, die rekening houden met het feit dat jeugdhuiswerk heel wat verschillende verschijningsvormen kent. We dagen lokale besturen uit om anders na te denken over financiële ondersteuning van jeugdwerk. Vaak ligt de nadruk op eigen inkomsten, waardoor jeugdhuizen op een commerciële manier moeten werken en het pedagogisch project van jeugdhuiswerk onder druk staat.

Aandacht voor het pedagogisch project

Het inhoudelijk project van jeugdhuiswerk centraal stellen vraagt een andere manier van ondersteunen en begeleiden: het gaat dan over het

NIEUWS | 3

creëren van een sterk inhoudelijk kader waar jongeren een centrale rol in kunnen opnemen.

Om dat te realiseren pleit Formaat voor meer professionalisering, in jeugdhuizen en bij jeugdambtenaren. Meer jeugdwerkers in jeugdhuizen dus, maar énkel als dat ook echt nodig is. Zeker als we willen inzetten op diversiteit en verbinding tussen verschillende groepen en organisaties zijn professionele jeugdwerkers een meerwaarde.

Wanneer we het hebben over professionalisering van jeugdambtenaren, gaat het over meer jeugdambtenaren, maar ook over meer deskundigheid en ruimte om jongeren inhoudelijk te ondersteunen. We dagen steden en gemeenten uit om mee na te denken over de rol en inhoud van jeugdhuiswerk, op voorwaarde dat kinderen en jongeren steeds centraal worden gezet. Want net door samen te werken met de lokale overheid, kan jeugdhuiswerk écht onafhankelijk werken in het belang van jongeren.

De deelnemers worden in deze opleiding begeleid door ervaren instructeurs van Formaat. De cursus vindt één keer per jaar plaats en is verspreid over drie weekends in het najaar op verschillende locaties.

JONGEREN, JEUGDHUISWERK EN PUBLIEKE RUIMTE

In 2016 kwam Formaat naar buiten met vier verhaallijnen voor het jeugdhuiswerk van de toekomst. ‘Uitbrekend jeugdhuiswerk’ was er één van. We raakten er heel wat snaren mee. En we kregen ook heel wat vragen. Wat wordt er precies mee bedoeld? Hoe kan het jeugdhuis daar een rol in opnemen? Wat kan een jeugdwerker dan wel of niet doen? Daarom schreef Formaat in 2018 een publicatie over jongeren, jeugdhuiswerk en de publieke ruimte. Want over de publieke ruimte bestaan allerlei opvattingen, positief en negatief, soms verketterd, soms geromantiseerd.

Formaat startte in 2018 met een nieuwe editie van de opleiding instructeur in het jeugdwerk. De opleiding heeft als voornaamste doel om de deelnemers sterker te maken in het begeleiden van inhoudelijke processen en groepsprocessen binnen het jeugdwerk. De opleiding tot instructeur richt zich specifiek tot jongeren vanaf 18 jaar – met ervaring in het jeugdwerk – die graag als vrijwilliger een vorming willen begeleiden binnen het vormings- en opleidingsaanbod van Formaat. (Toekomstige) instructeurs kunnen hun expertise in het begeleiden van groepen jongeren verder uitbreiden tijdens de vormingsweekends ‘RADAR’, of in individuele jeugdhuisbegeleidingen- of trajecten. Ze kunnen ook aan de slag als begeleider van animatortrajecten.

Publicatie

Mminstens één van de weekends vindt plaats tijdens een RADAR zodat deelnemers er een observatieoefening kunnen uitvoeren. Het volledige traject tot instructeur bestaat uit 50 vormingsuren, 50 stage-uren en 4 uren eindevaluatie. Enkele onderwerpen die aan bod komen binnen het theoretische gedeelte zijn feedbackregels, communicatie, werkvormen, structuur geven aan vormingsinhoud …

De afgelopen editie was meteen een knaller van Formaat. De begeleiderspoule werd aangevuld met een sterke, enthousiaste, nieuwe lichting instructeurs! (zie foto) www.formaat.be/vorming

De publicatie is gebaseerd op conclusies, bevindingen en ervaringen uit het doctoraatsonderzoek van Mattias De Backer over jongeren en hoe zij de publieke ruimte gebruiken in Brussel. Het doel van zijn onderzoek was het in kaart brengen van de leefwereld van Brusselse jongeren. Op welke plaatsen vindt het leven van deze jongeren plaats? Wat is de rol de betekenis van publieke ruimte voor jongeren? Hij antwoordt in deze publicatie op die vragen, genuanceerd en onderbouwd. De kwestie is net als de publieke ruimte zelf immers erg complex. We benaderden het onderwerp niet alleen theoretisch. De publicatie bevat ook tal van interviews en inspirerende ervaringen van jeugdwerkers en organisaties die al stappen zetten.

De publicatie kan je gratis lezen op de website van Formaat. Ook de papieren versie kan je bestellen via de website.

www.formaat.be/publicatie/jongeren-jeugdhuiswerk-en-publiekeruimte


EDITIE 2018 H E T F O R M A A T S T E N I E U W S

4 | NIEUWS

Op 14 oktober 2018 trokken we met z’n allen naar de stembussen voor de gemeenteraadsverkiezingen. We kozen wie het bestuur van onze gemeentes zal vormen tijdens de komende zes jaar. Ook heel wat jongeren brachten hun stem uit en gaven aan welke politici zij vertrouwen om hun dromen, plannen en aspiraties een kans te geven.

LOKALE OVERHEDEN ZIJN HEFBOMEN VOOR STERK EN RELEVANT JEUGDHUISWERK

Lokale overheden zijn hefbomen voor sterk en relevant jeugdhuiswerk. Lokale beleidsmakers hebben de kracht om jongeren te inspireren, ondersteunen en adviseren bij het sterker maken van hun jeugdhuizen. Lokale verkiezingen zijn dan ook hét moment om deze beleidsmakers te informeren en inspireren over onze visie op jeugdhuiswerk. We blijven ons dan ook opstellen als partner voor een sterk jeugdbeleid en willen mee nadenken over hoe lokale besturen jeugdhuiswerk, in al zijn diversiteit, optimaal kunnen ondersteunen en faciliteren.

Een memorandum Daarom schreven we in de aanloop naar de verkiezingen een ‘memorandum van Formaat’. Daarin schoven we zeven thema’s naar voor die onontbeerlijk zijn om te komen tot een relevant jeugdbeleid met succesvolle jeugdhuizen en een sterke positie van jongeren in de gemeente:

• Een lokaal jeugdbeleid dat rekening houdt met de diversiteit van haar bevolking • Een open, transparant en toegankelijk subsidiemodel, gebaseerd op dialoog • Inspraak en participatie bij de planning, opmaak en implementatie van het lokaal beleid • Meer teams van professionele jeugdwerkers, tewerkgesteld binnen de jeugdhuis vzw • Jeugdambtenaren die zorgen voor verbinding op het terrein

• Een breed inzetbare jeugdinfrastructuur voor verschillende groepen jongeren • Een breed jeugdbeleid over de beleidsdomeinen heen

Debattle

Formaat ziet jeugdhuizen zelf als essentiële spelers binnen het lokaal (jeugd)beleid. We willen jeugdhuizen dan ook inspireren en ondersteunen om de stem van jongeren luid te doen weerklinken in de gemeente. Ook zullen we jeugdhuizen en hun medewerkers helpen om een actieve rol te spelen bij de opmaak van de lokale masterplannen 2020 – 2025.

Daarom werkt Formaat mee aan Debattle, het jongerenproject over de gemeenteraadsverkiezingen van VVJ en De Ambrassade. Het project wil dat jongeren zich thuis voelen in hun stad of gemeente. Jongeren worden door de jungle van de gemeente-

raadsverkiezingen gegidst én aangespoord om hun vurige plannen werkelijkheid te laten worden.

Dat jongeren wel degelijk bezig zijn met politiek, werd bewezen door de meer dan 150 debattles die werden gevoerd in Vlaanderen. Veel van deze debatten werden georganiseerd door het jeugdhuis of hadden het jeugdhuis als uitvalsbasis. Ook in 2019 sporen we jongeren aan om hun stempel te drukken op het beleid, om te lobbyen met lokale politici en om mee te schrijven aan de meerjarenplanning.

WE WILLEN JEUGDHUIZEN INSPIREREN EN ONDERSTEUNEN OM DE STEM VAN JONGEREN LUID TE DOEN WEERKLINKEN IN DE GEMEENTE

Dag van de Jeugdhuizen, dat is dé hoogdag voor álle jeugdhuizen. Op 24 november organiseerden jeugdhuizen een waaier aan activiteiten die de diversiteit van de sector weerspiegelde. Ze openden massaal de deuren voor de buurt, voor vrijwilligers en dit jaar in het bijzonder voor lokale besturen en jeugdambtenaren.

Oproep aan lokale bestuur Formaat maakte van Dag van de Jeugdhuizen gebruik om steden en gemeenten op te roepen te investeren in hun jeugdhuizen. “We vragen dromen, ambitie en durf van zowel de jeugdhuizen als de lokale overheid”, geeft federatiedirecteur Tom Dierckx aan. “Formaat droomt van een jeugdhuislandschap waar elke jongere zijn of haar gading vindt. Om dat te bereiken ambiëren we enerzijds een verdubbeling van het aantal beroepskrachten, vooral in steden. Anderzijds vragen we ook de durf om bestaande subsidiekaders te veranderen. Die gaan er nog te veel van uit dat jeugdhuizen eigen inkomsten verwerven.”

Want jeugdhuiswerk werkt. Maar daar zijn investeringen voor nodig. Dat is wat we hen duidelijk willen maken. Investeringen om alle jongeren het recht op jeugdwerk te garanderen. Investeringen in infrastructuur. Investeringen in professionele omkadering.

Elk jaar is de Fluo-FAAF van jeugdhuis Animoro een succes op Dag van de Jeugdhuizen.

Daarom stimuleerde Formaat jeugdhuizen hun burgemeester en schepen van Jeugd uit te nodigen in het jeugdhuis. Met de gemeenteraadsverkiezingen net achter de kiezen was Dag van de Jeugdhuizen hét ideale moment om het nieuwe schepencollege te leren kennen.

Tour

Tal van collega’s en vrijwilligers van Formaat trokken er op deze Dag van de Jeugdhuizen weer op uit, in de volksmond heet dat ‘op tour gaan’. Het concept? Zo veel mogelijk activiteiten en jeugdhuizen een bezoekje brengen en een babbeltje slaan. *bijhorende foto,

Woordkunstenaars toonden hun talenten tijdens de workshop freestyle rap in jeugdhuis De Stroate,

Die jeugdhuizen gingen letterlijk met elkaar in zee en brachten hun BOOTschap, enkele aandachtpunten voor de komende beleidsperiode, aan de jeugdambtenaren.

Een greep uit de activiteiten van dit jaar: Silent Metal Disco, lasershooten, ‘fluo-faaf’, escape rooms, initiatie freestyle rap, zeefdruk workshops en retrogaming. Waar blijven jeugdhuizen het toch halen? Die vindingrijkheid is wat elk jeugdhuis uniek maakt en wat we in de kijker willen zetten op Dag van de Jeugdhuizen. Want laat het duidelijk zijn: in jeugdhuizen vindt iedereen zijn of haar gading.

Fanatieke strijd tijdens de lasershooting in jeugdhuis Ahoy.

*Lees zeker ook het Formaat Magazine van december 2018 met ‘samenwerken’ als rode draad

Activiteiten

Dat jeugdhuizen ook goed kunnen samenwerken* bleek onder andere uit de tourbus tussen zes jeugdhuizen rond Aalst, Dendermonde en ErpeMere en de ‘BOOTschap’ van maar liefst vijftien Antwerpse jeugdhuizen.

Retrogaming & Super 8 Projectie’ in jeugdhuis Rafiki.

De Antwerpse jeugdhuizen stellen hun BooTschap voor

Plug-in verbouwde het jeugdhuis tot ballenbad,


H E T F O R M A A T S T E N I E U W S EDITIE 2018

NIEUWS | 5

NIEUW DECREET In de zomer van 2018 keurde de Vlaamse Regering het ontwerp van het vernieuwde decreet bovenlokaal jeugdwerk goed. De bovenlokale projecten zullen vanaf 2020 gesubsidieerd worden voor een vierjarige periode voor een maximum van 100.000 euro op jaarbasis. Naast ondernemerschap en artistieke expressie introduceert de Vlaamse regering een derde beleidsprioriteit; sociale cohesie tussen het jeugdhuis en haar omgeving.

‘t Kasseiken

In 2018 onderzocht Formaat welke impact de bovenlokale projecten hebben gehad op de werking van verschillende jeugdhuizen. Van 2014 tot en met 2019 konden jeugdhuizen die aan een aantal criteria voldeden, een subsidie aanvroegen bij de Vlaamse overheid voor het opzetten van bovenlokale projecten. Die nieuwe subsidieregeling kaderde in het DAC-decreet. Met de decreetwijziging en het nieuwe besluit voor de subsidiëring van bovenlokale projecten van jeugdhuizen, wilde de Vlaamse overheid inspelen op veranderingen die zich in de jeugdhuissector voordeden en stimulansen bieden voor creativiteit en vernieuwing.

Voor die bovenlokale projecten stelde de overheid per project een jaarlijks budget ter beschikking van maximaal 45.000 euro. Met dat budget konden jeugdhuizen een projectmedewerker aanwerven die beschikte over werkingsmiddelen om de projecten te realiseren.

Impact

Zes jaar lang konden jeugdhuizen telkens éénjarige projecten indienen rond het stimuleren van artistieke expressie en/of ondernemerschap. Deze projecten zorgden voor een grote golf van verandering en verbreding in het jeugdhuislandschap. In 2018 onderzocht Formaat bij meer dan de helft van deze jeugdhuizen

wat voor impact de projecten in hun werkingen en gemeenten hebben veroorzaakt. De voornaamste effecten zien we op vlak van bereik, professionalisering en netwerk.

DE BOVENLOKALE PROJECTEN HEBBEN IN VIJF JAAR TIJD EEN BELANGRIJKE PLAATS VERWORVEN IN HET JEUGDHUISLANDSCHAP

Bereik Over – passieve – bezoekersaantallen is het moeilijk een algemene conclusie te trekken. Die hangen namelijk samen met de aard van het project en de stad of de gemeente waar het project plaatsvindt. Als we naar actieve deelnemers kijken, zien we dat de meeste jeugdhuizen – naast enkele uitschieters – actieve groepen van gemiddeld 25 jongeren bereiken met hun project. Dit zijn de jongeren die zelf mee vorm geven aan de inhoud en activiteiten van het project, toonmomenten organiseren of eigen ondernemingen opstarten. De jeugdhuizen met bovenlokale projecten bereiken een diverse groep jongeren met verschillende interesses. Ook is er duidelijk een grotere vertegenwoordiging van vrouwen en meisjes in deze werkingen. Door de verbreding of specialisatie van het aanbod werden meer jongeren van

De Route

‘t Kasseiken

buiten de gemeente- of stadsgrenzen aangetrokken.

Professionalisering

Veel jeugdhuizen gingen van de tewerkstelling van slechts één beroepskracht naar teams van twee, drie of meer personen. Dat schept meer kansen voor het verdelen van taken en samenwerking rond grootschalige projecten. Verder merken veel jeugdhuizen dat ze vooruitgang boeken op administratief vlak. Jeugdhuizen worden meestal bestuurd door een ploeg geëngageerde vrijwilligers. We zien dat deze groei van tewerkstelling voor hen ook uitdagingen met zich meebrengt op vlak van werkgeverschap.

Netwerk

De jeugdhuizen met een bovenlokaal project verbreden het netwerk van de organisatie. Ze werken met experten, zetten binnen de jeugdhuissector samenwerkingsverbanden op en creëren vaak meer betrokkenheid van hun lokale overheden.

De bovenlokale projecten worden opgenomen in een nieuw decreet, dus niet meer via een apart uitvoeringsbesluit in een bestaand decreet. Ook de duur verandert: we spreken niet meer over jaarlijkse projecten, maar over structurele subsidies met een looptijd van vier jaar, met een beleidsplan en een tussentijds verantwoordingsrapport. Dit geeft dus meer rechtszekerheid voor jeugdhuizen, die zeker zijn van middelen voor een termijn van vier jaar. Het nieuw decreet en de bijhorende uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing vanaf 2019. In 2019 kunnen jeugdhuizen indienen voor de eerste vierjarige subsidieperiode 2020-2023.

EQUIPE. Stap voor stap bouwt Formaat een aanbod uit voor verschillende bestuurdersprofielen: voorzitters, communicatieverantwoordelijken en bestuurders verantwoordelijk voor het zakelijk beheer. Daar komen in 2020 nog programmatoren bij. Dit aanbod bieden we aan in een reeks van drie avonden in zeven verschillende regio’s, zodat iedere jeugdhuisbestuurder dicht bij huis kan deelnemen. In 2018 ging EQUIPE.zakelijk beheer van start. Als thema voor de drie sessies stonden vzw-wetgeving, algemene jeugdhuiswetgeving en boekhouden met Assist op het programma. Het doel is om het jeugdhuis sterker te maken. Daar hoort ook een sterk zakelijk beheer bij. Als het zakelijk beheer van je jeugdhuis op orde is, kom je minder voor onaangename verrassingen te staan en kan je met het jeugdhuis echt aan de werking en de toekomst werken.

De bovenlokale projecten hebben in vijf jaar tijd een belangrijke plaats verworven in het jeugdhuislandschap en dragen mee aan de verbreding van de sector. De decreetwijziging die ingaat in 2019 geeft jeugdhuizen bovendien meer zekerheid.

De Route

EQUIPE.voorzitters en EQUIPE.communicatie gaan van start in het voorjaar van 2019. EQUIPE. voor programmatoren start in 2020. EQUIPE.zakelijk beheer was: 1 thema, 7 locaties, 103 deelnemers

De Vonk

De Vonk


EDITIE 2018 H E T F O R M A A T S T E N I E U W S

6 | NIEUWS

Stadswerk Antwerpen Stadswerk Antwerpen – De jeugdhuizen stellen hun BooTschap voor

BOOTschap van de Antwerpse jeugdhuizen Het Antwerpse jeugdhuiswerk verandert snel. Van de negen Antwerpse jeugdhuizen zijn er slechts drie die langer dan vijf jaar bestaan. Elk jeugdhuis zoekt en experimenteert volop naar en met zijn rol in de stad. De laatste jaren ontstonden er heel wat nieuwe jeugdhuisinitiatieven. Allen geven ze op een heel eigen manier invulling aan de jeugdhuismethodiek. Zo zijn er jeugdhuizen die zich specifiek richting op muziek maken in een studio, anderen gaan aan de slag rond sport, cultuur, ondernemerschap of identiteitsontwikkeling bij jongeren.

Stadswerk Antwerpen – Jonge artiesten stelen de show

Een gevolg van die grote verscheidenheid is dat de jeugdhuizen elkaar minder goed kennen. Net vanuit de nood elkaar weer beter te leren kennen kwamen de jeugdhuizen op het idee om op Dag van de Jeugdhuizen samen een project te organiseren. Met Formaat en Platform Allochtone Jeugdwerkingen (PAJ) onder de arm organiseerden ze niet alleen een ontmoeting tussen vijftien Antwerpse jeugdhuizen en hun gemeentebesturen. Ze deden dat op een boot varend op de Schelde met plaats voor feest, met frietjes en concerten van jong talent.

DE ANTWERPSE JEUGHUIZEN GEVEN ALLEN OP EEN EIGEN MANIER INVULLING AAN DE JEUGDHUISMETHODIEK

Stadswerk Gent – _Plek © Jonathan De Maeyer

De verscheidenheid in het Antwerpse jeugdhuislandschap brengt nog andere uitdagingen met zich mee. Elk jeugdhuis heeft andere noden en vraagt om een ondersteuning op maat. Een verkiezingsjaar is dan ook het ideale moment om verschillende aandachtspunten voor het beleid op tafel te leggen. Samen kwamen de jongeren tot een aantal adviezen en aandachtspunten: de ‘BooTschap van de Antwerpse jeugdhuizen’.

Hierin haalden de jeugdhuizen onder andere aan dat ze nauw betrokken willen worden bij de opmaak van het nieuwe jeugdbeleid. “Als de schepen een nieuw jeugdbeleid uitwerkt, zou het fijn zijn als hij of zij bij ons input komt halen. We zijn tenslotte elke dag bezig met jongeren en het creëren van een plek waar ze zich thuis voelen. Wij weten wat belangrijk is”, zegt Maxime van ’t Link.

Stadswerk Gent – Jeugdhuis Wolters

Niet alle jeugdhuizen verschijnen gelijk aan de start, schoven de jeugdhuizen ook naar voor. “We voelen ons genoodzaakt om activiteiten te bedenken in functie van opbrengst, in plaats van waar jongeren nood aan hebben”, geeft Soraya van jeugdhuis Fleks aan. “Dat is niet eenvoudig, want we willen zoveel mogelijk gratis activiteiten organiseren, zodat de drempel laag blijft voor alle jonge-

ren.” Veel van de nieuwe jeugdhuizen in Antwerpen – en dat zijn er veel – werken niet met een instuif of tap. Een manier waarop veel jeugdhuizen hun inkomsten verwerven. De jeugdhuizen vragen dan ook aangepaste infrastructuur en subsidies aan het nieuwe stadsbestuur. De jeugdhuizen werkten hierrond intens samen en brachten hun BOOTschap over naar het nieuwe beleid. Maar bovenal werd sinds lange tijd opnieuw ontdekt wat de Antwerpse jeugdhuizen bindt, wat ze gemeen hebben en waarvoor ze samen willen staan.

Stadswerk Gent

Jeugdhuizen bloeien steeds verder open Gent bewees ook in 2018 een erg bloeiende stad te zijn voor jeugdhuizen. Zo was er een verderzetting van de experimentele jeugdhuiswerking _Plek. Binnen die werking krijgen jonge collectieven een maand lang carte blanche om de ruimte in te vullen zoals zij wensen. Dit jaar waren er enkele boeiende invullingen van onder andere Motif Collectif, Girls Go Boom, In Een Discotheek en Fadrea. Opnieuw werd bewezen dat een alternatieve werking als _Plek meer en meer jongeren aanspreekt. Achteraf blijkt dat veel van die evenementen, die voor het eerst een ruimte kregen binnen _Plek, de mooie start waren van een nieuw verhaal. Zo ook in het geval van Girls Go Boom en Fadrea, die nu, met ondersteuning van Formaat, hun eigen weg aan het zoeken zijn in het Gentse jongerencultuurlandschap.

OPNIEUW WERD BEWEZEN DAT EEN ALTERNATIEVE WERKING ALS _PLEK MEER EN MEER JONGEREN AANSPREEKT

Bovendien stegen in Gent de middelen voor bovenlokale projecten rond artistieke expressie en ondernemerschap. Nerdlab, Kinky Star en Minus One zetten het afgelopen jaar in op nieuwe projecten en kregen daar subsidies voor. Formaat juicht dit ten zeerste toe en ondersteunt de jeugdhuizen specifiek met die projecten.

Ook vrijwilligerswerkingen als Asgaard bewijzen dat jeugdhuizen nog steeds plekken zijn waar van alles ondernomen wordt en waar elke jongere vooral zichzelf kan zijn. De opstart van jeugdhuis Wolters in 2017 zorgde er zo mee voor dat enkele jongeren uit Nieuw-Gent naar Formaat zijn gestapt om een vergelijkbaar jeugdhuis op te richten. In 2019 starten we samen met hen een ambitieus verhaal in Nieuw Gent, waar we een nieuw jeugdhuis uit de grond zullen stampen.

Stadswerk Kortrijk

Meer onderling contact tussen de jeugdhuizen In 2018 startte een nieuwe jeugdhuisondersteuner van Formaat in Kortrijk. Net als voorgaande jaren werd er zo ingezet op persoonlijke contacten met en tussen de jeugdhuizen, en met de jeugddienst. Dat werpt duidelijk zijn vruchten af. De jeugdhuizen kennen elkaar, Formaat en jeugdcentrum Tranzit.

In Kortrijk zijn er tien jeugdhuizen waar gemotiveerde jongeren aan het roer staan om van hun jeugdhuis een tweede thuis te maken. Tien jeugdhuizen, die alle tien anders zijn. Toch komen de vrijwilligers van de verschillende jeugdhuizen graag samen tijdens intervisiemomenten, zoals Voorzitters.net of het Kortrijkse jeugdhuizenoverleg. Daarnaast nemen veel vrijwilligers uit de verschillende hoeken deel aan het reguliere aanbod van Formaat, zoals EQUIPE. zakelijk beheer en RADAR.

TIEN JEUGDHUIZEN, DIE TIEN KEER ANDERS ZIJN

Naast het contact met de jeugdhuizen is er ook een sterk contact met JC Tranzit, de Kortrijkse jeugddienst. Met maandelijkse overlegmomenten houden beide partners elkaar op de hoogte en kan er kort op de bal gespeeld worden.

Professionalisering van het jeugdhuiswerk

De Stroate, een jeugdhuis dat eind 2016 werd opgericht, ging in 2018 volop voor de professionalisering van het jeugdhuis. Naast het aanwerven van een halftijdse beroepskracht om de werking te ondersteunen, haalde het jeugdhuis twee bovenlokale projecten binnen: één voor een project rond ondernemerschap en één voor een project rond artistieke expressie. Zo kan De Stroate in 2019 rekenen op twee extra halftijdse beroepskrachten om hun werking mee te versterken. Daarmee hoopt het jeugdhuis zijn hiphopacademie nog beter op de kaart te zetten en – vooral – de jongeren nog meer kansen te bieden.

Stadswerk Oostende

Jeugdhuizen verbreden het aanbod Wat is een jeugdhuis? Wat zou het kunnen zijn? Op welke manier kunnen de Oostendse jeugdhuizen inspelen op de talenten en interesses van jongeren? En hoe spelen zij best in op de noden van de jongeren en de stad?

Met die vragen startte in 2017 de begeleiding van de Oostendse jeugdhuizen. Formaat helpt hen om na te denken over hun werking, en met


H E T F O R M A A T S T E N I E U W S EDITIE 2018

NIEUWS | 7

de zoektocht naar middelen om hun dromen waar te maken. Afgelopen jaar zetten de verschillende jeugdhuizen stappen om hun aanbod verder te verbreden en te diversifiëren.

Jeugdhuis De Korre

De Korre kreeg er dit jaar twee spannende uitdagingen bij. In januari startten ze het Makerslab HUB op. In een atelier op de tweede verdieping van het jeugdhuis wordt er gewerkt rond ‘digital en future skills’ van jongeren. Jongeren werken er met elektronica, zoals 3D-printen en games programmeren, maar kunnen er ook aan de slag met hout- en metaalbewerking. Daarnaast richt een nieuwe jeugdwerker zich specifiek op skaten en de skatecultuur in Oostende. Het jeugdhuis heeft al jaren een skatepark naast de deur, waar nu directer op ingespeeld kan worden.

Stadswerk Kortrijk

VJOC De Kim

Ook De Kim zet de artistieke begeleiding van talentvolle jongeren verder. In 2018 werd een opnamestudio geopend. Met deze studio kan De Kim nog beter ingaan op de artistieke en creatieve wensen van jongeren, van beats maken en songteksten schrijven tot film en fotografie.

Jeugdhuis OHK

OHK zet met Life-Makers verder in op duurzaam ondernemen. Dat doet het jeugdhuis door de ecologische initiatieven in Oostende in kaart te brengen, zelf het meest duurzame jeugdhuis van Vlaanderen te worden én jongeren te prikkelen en te ondersteunen in hun duurzame ondernemerschapsideeën. Mede brouwen, paddenstoelen kweken, biologisch tuinieren, zeefdrukken, upcycling workshops … Het is een interessante aanvulling op Pomdey, het artistieke medialab dat eerder al vorm kreeg binnen het jeugdhuis.

Stadswerk Kortrijk

Stadswerk Oostende

Stadswerk Kortrijk

Stadswerk Oostende

Stadswerk Kortrijk

Stadswerk Oostende

OHK WIL HET MEEST DUURZAME JEUGDHUIS VAN VLAANDEREN WORDEN

Jeugdhuis De Takel De Takel verbreedde in 2018 zijn werking op twee vlakken. Het jeugdhuis besloot om meer in te zetten op sport. De Takel sport wekelijks op pleintjes, huurt elke week een sportzaal voor enkele uren en richtte een eigen zaalvoetbalclub op. Het bleek bovendien dat enkel jongens uit het buurt het jeugdhuis bezochten. Daarom startte De Takel met een meisjeswerking. Iedere woensdag en vrijdag komen meisjes onder begeleiding van de meisjeswerker samen om activiteiten uit te werken.


EDITIE 2018 H E T F O R M A A T S T E N I E U W S

8 | NIEUWS

Formaat heeft in de stad Antwerpen drie eigen jeugdhuizen: jeugdcentrum Den Eglantier (Berchem), jeugdhuis 2050 (Linkeroever) en jeugdhuis Schietgang (Hoboken). Deze eerstelijnswerking staat voor innovatie, het centraal stellen van jongeren en integraal jeugdbeleid. De jeugdhuizen leggen de focus op buurtgerichtheid en competenties van jongeren.

Stad Antwerpen 5 jaar jeugdhuiswerking Formaat Antwerpen en Baanbrekers Vijf jaar geleden startte een nieuw Antwerps verhaal voor jeugdhuis 2050, jeugdhuis Schietgang, jongerencentrum Den Eglantier en Baanbrekers. Op 5 mei vierden de drie jeugdhuizen en Baanbrekers hun vijfjarige werking met een groot feest in Kavka. Daar werden alle vrijwilligers en partners bedankt voor hun inzet. Ze werden in de watten gelegd met verschillende activiteiten zoals basketbal, panna voetbal, dj-sessies en panelgesprekken. Als kers op de taart kreeg Kavka bezoek van de Nederlandse, populaire rapper Josylvio.

Daklozenactie

De vrijwilligers van jeugdhuizen Den Eglantier en Schietgang bundelden begin 2018 traditiegetrouw hun krachten voor een grootschalige daklozenactie. In februari namen een twintigtal jongeren de maaltijdbedeling voor de daklozen in winteropvang Victor 4 en 5 voor hun eigen rekening. 150 daklozen konden genieten van een gezellige avond met een driegangenmenu. Jongeren en ouders bereidden zelf het eten. Om dit te kunnen bekostigen verkochten de jeugdhuisleden wafels en truffels. Ook dit najaar gingen de jongeren op pad om wafels en truffels te verkopen om in 2019 opnieuw hun steentje bij te dragen. Sinds dit jaar zijn ook de vrijwilligers van 2050 van de partij.

5 jaar jeugdhuiswerking Formaat Antwerpen

Het project ontstond twee jaar geleden met een klein kerngroepje van Belgische jongeren die op prospectie gingen in Marokko. Deze onderneming kwam tot stand in samenwerking met twee Marokkaanse organisaties: ISAAF en Homme et environnement.

In de herfstvakantie van 2018 vertrokken 30 Antwerpse jongeren voor een week op uitwisseling naar Marokko. De JISR Caravan, een auto die werd omgebouwd tot een educatieve tool, werd als brug ingezet tussen de verschillende culturen. De auto werd ter plaatse aangekocht, verbouwd en versierd door de jongeren, waaronder leden van Jeugdhuis 2050, Jeugdcentrum Den Eglantier en Jeugdhuis Schietgang. Het project was een unieke kans voor de jongeren, die vaak zelf Marokkaanse vrienden of familie hebben, om eens over het muurtje te kijken. De jongeren leerden zichzelf, en vooral Marokko op een unieke manier kennen. Zo konden ze, bijvoorbeeld in de gastgezinnen waar ze verbleven, kennis maken met de ongelooflijke gastvrijheid van de mensen daar. Zowel jongeren als begeleiders werkten er aan verschillende competenties en werden achteraf dan ook beloond met een bijhorend certificaat.

Formaat in Marokko

Samen met andere jeugdwerkspelers Jes, Kras en Scouts & Gidsen trok Formaat een week naar Marokko voor het ‘JISR Caravan’ project. JISR betekent brug in het Arabisch. En dat is dan ook wat we daar (figuurlijk) gingen bouwen.

Den Eglantier (Berchem) meisjeswerking Meisjeswerking

Formaat in Marokko

Daklozenactie

De meisjeswerking die in de zomer van 2017 door twee jongeren uit Den Eglantier op poten gezet werd was meteen een schot in de roos. Dat succes zette zich in 2018 voort. Inmiddels zijn er een vijftigtal meisjes uit de buurt die samen vormgeven aan tal van activiteiten in de omgeving van het jeugdcentrum. Thaiboks, bowlen, een bezoek aan de sauna,

Jeugdcentrum Den Eglantier – Meisjeswerking

een halloweenfeest maar vooral ook – simpelweg – samen hangen in het jeugdhuis. Daarnaast staat er maandelijks een culturele of maatschappelijke uitstap op het programma. Zo was er bijvoorbeeld een bezoek met de jongeren aan de expositie ‘Soldaten uit de Maghreblanden’.

MEISJESWERKING EGLANTIER GROEIT ZO SNEL DAT ER SINDS DIT JAAR TWEE GROEPEN ZIJN

Dat de meisjes elkaar stimuleren en inspireren is duidelijk: sommige leden kozen, gesterkt door elkaar, voor een moeilijkere studie en doen dat nu met succes. Anderen durven tegenwoordig ambitieuzer te denken en dromen luidop over een carrière als verpleegster, psycholoog of in het jeugdwerk. De groep werd zo groot dat de werking zich moest splitsen, in een groep meisjes onder en een groep meisjes boven de vijftien jaar. Wie de jongste groep begeleidt? De twee jongeren die in 2017 aan de basis lagen van de nieuwe meisjeswerking.

Jeugdcentrum Den Eglantier – Meer muziek en meer verbinding in de wijk

Afroblood Jongeren inspireren en versterken, zo werken ze graag in Den Eglantier. Vanuit de Bruishaven-reeks, een eventconcept dat focust op urban culture en waarbij verschillende artistieke collectieven telkens Cultuurcentrum Berchem inpalmden met een eigen programma, ontsproot Afro­blood.

Het evenement dat focust op afro cultuur – een cultuur die mee aan de basis ligt van hedendaagse muziek en dans – is het geesteskind van David Kinkela, een danser en choreograaf met Congolese roots, beter bekend als Rabbadance.

Na een uitverkochte CC Berchem, waar het publiek een avond lang werd ondergedompeld in dans, spoken word en muziek, werd Afroblood ook uitgenodigd in De Arenberg. In 2019 staat de grote zaal van De Roma op de agenda.

Jeugdhuis 2050 (Linkeroever) Opening tienerlokaal Via de burgerbegroting van 2017, waarbij bewoners uit Antwerpen zoals elk jaar mee konden beslissen over 10 procent van de volledige begroting, kreeg jeugdhuis 2050 de kans om een tienerlokaal op te bouwen. Het lokaal is opgesplitst in twee delen: enerzijds is er een chillruimte voor tieners en meisjes, anderzijds is er een ruimte voor een artistiek gedeelte. De jongeren kunnen er hun muziektalenten ontwikkelen en versterken. Daarnaast is ook een filmstudio voorzien waar het jeugdhuis in 2019 een filmcrew wil opstarten om opdrachten uit te voeren. Deze

Meer muziek en meer verbinding in de wijk

Elke zomer passeert Muziek in de Wijk in de Zillebekelaan. Den Eglantier zet telkens haar schouders mee onder het concept van Zomer Van Antwerpen waarbij er wekelijks muziekconcerten georganiseerd worden in verschillende buurten. Het is een van de uitgesproken gelegenheden waar jong en oud uit de buurt elkaar ontmoeten. Dat contact zit duidelijk goed: een van de concertavonden eindigde in een hilarisch watergevecht tussen de gepensioneerden en de jeugd.

Jeugdcentrum Den Eglantier – Afroblood


H E T F O R M A A T S T E N I E U W S EDITIE 2018

NIEUWS | 9

Jeugdhuis 2050 – Opening tienerlokaal

plannen werden vormgegeven nadat alle tieners en meisjes hun wensen op tafel konden leggen. Ze werkten ijverig samen om de ruimte vorm te geven, alles proper te maken, bureaus te schilderen … In november, op Dag Van De Jeugdhuizen, werd ‘het cultuurlokaal’ plechtig ingehuldigd met een receptie, een workshop ‘studie’ en een twee concertjes van jong talent. Een grote droom die uitkomt.

MET DE OPENING VAN HET CULTUURLOKAAL KOMT EEN GROTE DROOM VAN JEUGDHUIS 2050 UIT

Left Side Memories Vanuit de werkgroep participatie binnen het jeugdhuis ontstond het idee om de jeugd en ouderen van Linkeroever samen te brengen door middel van een fotografieproject. Bewoners, jong en oud, poseerden met een object dat veel voor hen betekent. Al deze mooie verhalen, van mensen met vaak een heel verschillende achtergrond, werden samengebracht in portretten door professionele fotografen. De expositie ging in december van start en is nog te bewonderen tot in februari 2019. Wie trouwens zoekt naar een rode draad in het project zal er één vinden. Door de hele wijk hangen rode koorden die de openluchttentoonstelling in de verf zetten, een breiwerk van gepensioneerden uit de buurt.

Jeugdhuis 2050 – Left Side Memories

Het atelier voerde afgelopen jaar 704 herstellingen uit met 356 medewerkers. Met ‘De Fietsmug’ werden er 556 reparaties geteld met 106 medewerkers.

Jeugdhuis Schietgang (Hoboken) Fietsmug De Fietsmug, een bakfiets omgebouwd tot mobiel fietsatelier maakt deel uit van pleinwerk van jeugdhuis Schietgang in Hoboken. Naast de Fietsmug die op verplaatsing gaat, is er ook het fietsatelier in Hoboken. Het concept is simpel: jongeren die aan fietsen sleutelen, in het atelier of op verplaatsing. Dat werkt goed, mensen uit heel de buurt komen langs voor reparaties. Door hen kleine fietsherstellingen aan te leren en verantwoordelijkheid te laten opnemen, werken de jongeren actief aan competenties.

De Fietsmug kon je afgelopen jaar spotten op pleintjes, bij de bibliotheek, aan het zwembad … Hoogtepunten zijn elk jaar evenementen zoals de Ronde van Vlaanderen of de maandelijkse deelname aan de Critical Mass Bike Ride in Antwerpen. Maar er was ook ruimte voor ontspanning. Zo trokken zes medewerkers op een driedaagse naar de Ardennen. Daar trokken de jongeren het bos in met stafkaarten, deden ze een mountainbiketocht of gingen ze zwemmen in een riviertje. Voor de meeste deelnemers een unieke ervaring.

Jeugdhuis Schietgang – Fietsmug

Pleinwerking & huiswerkbegeleiding

De werking van Jeugdhuis Schietgang is steeds beter verankerd in de buurt. Onder andere de pleinwerking en huiswerkondersteuning werpen hun vruchten af. Na de schooluren kunnen jongeren terecht op het Majoor Malfaitplein. Als het goed weer is om buiten op het plein samen spelletjes te spelen of te sporten. Op koudere dagen verhuizen ze naar binnen. Op dinsdag en donderdag is er huiswerkbegeleiding. Daarvoor kunnen ze ook rekenen op hulp van vrijwilligers waaronder hogeschoolstudenten.

SCHIETGANG INVESTEERT IN HET CONTACT MET DE OUDERS EN OMGEVING

Dat de buurt meer en meer betrokken geraakt blijkt duidelijk uit de samenwerkingen met lokale organisaties zoals Buurtsport Hoboken en Jeugd- en cultuurcentrum Gravenhof. Daar zet het jeugdhuis hard op in. Door samen projecten op te starten creëren ze een kader om ideeën uit te wisselen en jongeren met elkaar in contact te brengen.

Ook een goed contact met de ouders van de jongeren is belangrijk voor de begeleiders. Ze investeren dus veel tijd in deze relatie. Bijvoorbeeld door

ouderbezoeken. De dankbaarheid gaat in twee richtingen. Veel moeders van de tieners helpen graag een handje mee met koken, opbouwen, opruimen … Andere mama’s bakten lekkere taarten met het fruit dat ze van Schietgang kregen. Iedereen blij.

Sportwerking

Dat de jongeren van Schietgang sportief zijn is een understatement. Altijd staan er wel enkele tientallen jongeren klaar om op bepaalde tijdstippen een potje voetbal te komen spelen. Of baseball. Of thaiboks. De jongeren zijn vrij om suggesties te doen.

Één van de jaarlijkse toppers in de Schietgang-kalender is het street­ soccer-­ toernooi waar jongeren uit heel de stad samen komen. Dit jaar was Streetsoccer Draaiboom aan de zesde editie toe. Zelfs ploegen uit het buitenland zakten af naar Hoboken. Het evenement is telkens het resultaat van wekenlange voorbereidingen van de vrijwilligers van De Schietgang. Met een kerngroep van acht jongeren werden enkele maanden op voorhand alle plannen gesmeed en de taken verdeeld. Een negenhonderdtal bezoekers kwamen eind april samen voor het weekend vol voetbal maar ook randanimatie met workshops, henna, springkastelen en optredens.

Jeugdhuis Schietgang – Streetsoccer

lente van 2019 hun intrek zullen kunnen nemen. Deze voormalige wasserij wordt de nieuwe uitvalsbasis voor de pleinwerking in Hoboken waar jongeren nu ook met slecht weer terecht kunnen. Daarnaast zullen ook het atelier van de Fietsmug en de huiswerkondersteuning hun plek krijgen in het gebouw, aangevuld met ruimtes voor bijvoorbeeld dans- en yogaworkshops. Op de eerste verdieping komt de kantoorruimte en een werkinfopunt.

De stad investeerde 50.000 euro in dit renovatieproject. Ter voorbereiding van de grotere werken werd het pand volledig gestript door jongeren van WELA vzw, een organisatie die jongeren ondersteund die deeltijds werken en studeren.

Nieuwe stek voor jongeren pleinwerking

Er wordt hard gewerkt aan het nieuwe pand in de Aartselaarstraat waar de jongeren van Schietgang in de

Jeugdhuis Schietgang – Aartselaarstraat


EDITIE 2018 H E T F O R M A A T S T E N I E U W S

10 | NIEUWS

Met Baanbrekers biedt Formaat Antwerpse jongeren een begeleiding op maat richting een duurzame plaats op de arbeidsmarkt. Het project helpt jongeren bij het ontdekken van hun talent en reikt tools aan om dat talent te ontplooien. Daarnaast wil Baanbrekers jongeren bijstaan in de zoektocht naar een job of opleiding en ze gaandeweg vertrouwd maken met de arbeidsmarkt. Dat doen ze op verschillende manieren. Steeds op het tempo en op maat van de jongeren zelf.

Opening WIP Linkeroever Op 25 april werd het gloednieuwe werkinfopunt (WIP) in Jeugdhuis 2050 op Linkeroever geopend. Het is het derde WIP in Antwerpen waar jongeren laagdrempelig terechtkunnen met vragen rond werk en opleiding. Het concept werd ontwikkeld door JES vzw, die al eerder WIPs opende in Borgerhout en Deurne.

JONGEREN KUNNEN IN HET WIP TERECHT OM GEBRUIK MAKEN VAN DE NODIGE FACILITEITEN ÉN EEN LUISTEREND OOR

Het WIP Linkeroever maakt deel uit van jeugdhuis 2050 dat als JACO (Jeugdwerk, Arbeid, Competenties en Onderwijs) meer biedt dan enkel een sterk vrijetijdsaanbod: het is een competentiecentrum dat behalve buurtgerichtheid ook de focus legt op schoolloopbaanbegeleiding en ondersteuning in hun zoektocht naar werk. Talenten die op jonge leeftijd

WIP in Jeugdhuis 2050

bij kinderen en jongeren worden waargenomen tijdens vrijetijdsactiviteiten, kunnen immers al een aanknooppunt zijn om de juiste studiekeuze te maken in het secundair en hoger onderwijs.

Het is vanuit deze vertrouwde omgeving dat moeilijkere vragen naar boven komen die thuis, op school of een andere formele context niet altijd even evident zijn. Om al deze vragen op een toegankelijke manier op te vangen, opende het WIP Linkeroever de deuren. Jongeren kunnen hier op vaste tijdstippen, zonder afspraak, terecht om gebruik maken van de nodige faciliteiten (zoals computer, printer, telefoon) én een luisterend oor.

Het WIP van Jeugdhuis 2050 zal op basis van de noden in de buurt en de expertise van Baanbrekers eigen accenten leggen.

MEERJARENPLAN FORMAAT JEUGDHUIZEN ANTWERPEN EN BAANBREKERS In het najaar 2018 startte Formaat met een traject richting de opmaak van een nieuw meerjarenplan voor 2020-2025, voor onze afdelingen Baanbrekers en Antwerpse jeugdhuizen. We deden beroep op een freelance projectbegeleider, Tine Willemyns, om dit traject mee in goede banen te leiden. Samen met haar tekenden we een aanpak uit om een meerjarenplan met onze jongeren vorm te geven. Het moest echt een plan van de jongeren worden. Zij moeten het meerjarenplan namelijk uitdragen, opbouwen en opvolgen. In een eerste fase interviewde Tine een aantal sleutelfiguren van Formaat: collega’s, vrijwilligers, partners …. In een tweede fase startten we groepsgesprekken met een selectie van jongens en meisjes uit de werkingen. Tijdens deze gesprekken spraken we over hun kijk op de werking en bereidden we hen voor zelf andere jongeren te interviewen. In totaal bevroegen zestien jongeren een dertigtal andere jongeren. Al deze input werd meegenomen naar de droomdag in oktober. Inspirerende denkers, collega’s en heel wat jongeren gingen samen aan de slag met knutselmateriaal om de droom voor de toekomst van Formaat uit te beelden. Vervolgens werd een traject opgestart om alle informatie te verwerken. Begin 2019 starten we enkele werkgroepen op met jongeren om een aantal thema’s uit te diepen. We streven ernaar om het meerjarenplan klaar te hebben tegen eind februari 2019. Vervolgens mogen de Antwerpse schepenen de jongeren verwachten om het voor te stellen. We kijken ernaar uit.

Baanbrekers en bedrijven: de arbeidsmarkt betrekken In de trajecten richting werk helpt Baanbrekers jongeren met hun cv en motivatiebrief, het zoeken naar vacatures, de sollicitatie ... Ze krijgen handvaten en begeleiding om vervolgens zelf mee aan de slag te gaan. Maar daar stopt het niet. Een jongere moet uiteindelijk aangenomen worden door een bedrijf. Daarom zet Baanbrekers samenwerkingen op met bedrijven waar jongeren graag willen werken.

EEN JONGERE MOET UITEINDELIJK AANGENOMEN WORDEN DOOR EEN BEDRIJF. DAAROM ZET BAANBREKERS SAMENWERKINGEN OP MET BEDRIJVEN WAAR JONGEREN GRAAG WILLEN WERKEN

Een politieagent vertelt over zijn werk tijdens de opening van het WIP

In oktober en november organiseerde Baanbrekers zo al twee jobdagen bij Primark. Geïnteresseerde jongeren kregen er een rondleiding en konden solliciteren op enkele vacatures. Twaalf jongeren konden zo op gesprek gaan en enkele van hen mochten beginnen.

Jongeren toonden ook interesse om in een supermarkt te werken. Met die belangstelling in het achterhoofd ontstond een project met Albert Heijn. Daarbij kunnen jongeren rechtstreeks bij de storemanager van de winkel solliciteren. Ook voor jongeren zonder ervaring werd een systeem ontworpen. Zij kunnen op verschillende afdelingen en in verschillende winkels meedraaien als stagiair. Zo ervaren ze waar hun interesses en talenten liggen. Tegelijkertijd wordt er op die manier een kader gecreëerd waarin nieuwe attitudes en vaardigheden worden ontwikkeld. Na een positief traject

kunnen stagiairs doorstromen naar een vaste betrekking.

Een traject op maat

Om jongeren op maat te ondersteunen zijn er verschillende benaderingen vanuit Baanbrekers. De verschillende aanpakken zijn onder andere Baanbrekers Buddy, ACB, Inclusief, ACB Meisjes en Experience. Vanuit Experience, dat zich focust op jongeren met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt, werd er bijvoorbeeld samen met de jongeren een zaalvoetbaltoernooi georganiseerd. Aan dat toernooi was ook een jobbeurs gekoppeld. Jongeren konden tijdens en na de matchen in gesprek met werknemers uit verschillende sectoren (bijvoorbeeld elektriciens, postbode …) om zo inspiratie op te doen en concrete tips te krijgen. www.baanbrekers.be

Formaat organiseert jaarlijks vier edities van RADAR in vier verschillende regio’s. Telkens een weekend waar jeugdhuisliefhebbers uit heel Vlaanderen kennis en inspiratie kunnen opdoen. Voor de vierde en laatste editie van 2018 trok Formaat naar Malle voor RADAR The Great Escape. Deze editie van RADAR kwam tot stand in samenwerking met projectmedewerkers uit verschillende jeugdhuizen. Daardoor kon de driedaagse op een uitgebreid artistiek luik rekenen: videomapping, cardboard wars, escaperooms bouwen, beats maken, special effects make-up en zoveel meer. De deelnemers konden zichzelf en elkaar laten verrassen door de creatieve uitspattingen van hun mede-RADAR-gangers. Alle workshops en activiteiten bouwden op naar één groot toonmoment: het feest op zaterdagavond werd een ervaring voor alle zintuigen. Het creatieve deel werd geflankeerd door inhoudelijke RADAR thema’s zoals bijvoorbeeld ‘buurtgericht wer-

ken’, ‘15+ in je jeugdhuis’, workshops organiseren, sales training, social media en ‘artistieke interventies op je evenement’. Wie zich inschreef voor die laatstgenoemde sessie werd uitgenodigd voor een brainstorm met Rozemarijn De Keyser van Intervent, bekend van Petit Bazar op Pukkelpop. Samen onderzochten ze hoe je een zotte twist aan je evenement

kan geven om een totaalervaring te creëren.

Met 118 enthousiaste deelnemers, inspirerende vormingen, artistieke verrassingen en vooral een geweldige sfeer werd het een weekend om met trots op terug te kijken. www.formaat.be/vorming


H E T F O R M A A T S T E N I E U W S EDITIE 2018

NIEUWS | 11

Haven is een coöperatie van jongeren, jeugdhuizen en gemotiveerde partners. Het zorgt voor een platform en netwerk waarbinnen jonge ondernemers de ruimte en tijd krijgen om te groeien. In 2017 stapten de eerste jongeren in een traject, inmiddels staan de eersten daarvan op hun eigen benen. Formaat is stichtend vennoot van Haven en stond mee aan de wieg van dit innovatieve project. De eerste jaren voor een start-up zijn cruciaal. Je moet bewijzen dat je bedrijf nodig is en steeds op zoek gaan naar nieuwe partners. Procedures worden uitgevonden, geëvalueerd en opnieuw vorm gegeven. Ook Haven ontkomt niet aan de klassieke uitdagingen van een start-up. 2018 was een jaar waarin we ons moesten bewijzen. Is Haven wel degelijk die ruimte voor experiment waar jongeren in jeugdhuizen nood aan hebben? Jazeker. Haven bewees zichzelf. Met een groeiend netwerk aan jeugdwerkpartners en een toenemende instroom van jongeren met onder­nemers­ideeën kunnen we trots zijn op het Haven van 2018. In totaal sloten 49 jongeren zich aan in 31 projecten bij de coöperatie, waarvan reeds 11 hun eigen project verder zetten. De eerste jongeren vlogen het Haven-nest uit. Ze startten hun eigen bvba, vzw of gingen verder in bijberoep. Haven ging van

Haven. Na twee jaar zien we dat de coaches bij de jeugdwerkpartners stevig in hun schoenen staan bij de ondersteuning van jongeren.

DANKZIJ VIJF JAAR AAN BOVENLOKALE PROJECTEN WAARBIJ ER GEËXPERIMENTEERD WORDT IN JEUGDHUIZEN MET ONDERNEMERSCHAPSZIN, STROMEN JONGEREN MET ONDERNEMERSIDEEËN DOOR NAAR HAVEN 10 jeugdhuizen bij de opstart naar 20 jeugdwerkpartners vandaag, verspreid over heel Vlaanderen.

Jonge ondernemers

Het ondernemerschap zit in de lift. Dankzij vijf jaar aan bovenlokale projecten, waarbij er geëxperimenteerd wordt in jeugdhuizen met ondernemerschapszin, stromen jongeren met ondernemersideeën door naar

Het profiel van de ondernemer is nog altijd heel divers. Het valt op dat steeds meer jongeren met creatieve ideeën de weg vinden naar Haven. Zo is er een jong muzieklabel aangesloten, Montage. Net zoals Plankgoed, een onderneming die snijplanken maakt van gerecycleerd hout, of Ridicuul, een YouTube-kanaal voor twaalf- tot zestienjarigen.

Groei

Sinds 2018 versterkt Céline De Coninck van jeugdhuis Minus-One in Gent het dagelijks bestuur van Haven. Als nieuwe voorzitter draagt zij ondernemerschap hoog in het vaandel. Met haar project Rabotage werkt ze aan ondernemerschapszin in de wijk Rabot in Gent.

Haven groeit verder in 2019, door nog meer jongeren warm te maken om te experimenteren met hun dromen. De ploeg van Haven versterkt in 2019 opnieuw jeugdwerkpartners in het stimuleren van ondernemerschapszin. Kortom, Haven bouwt verder aan ondernemende cultuur bij jongeren. www.havencoop.be

In 2019 neemt Formaat een nieuwe doelstelling op zich: het ondersteunen van organisatoren van muziekevenementen. Muziekevenementen zijn enorm belangrijk in een bloeiende jongerencultuur. Veel van deze evenementen zijn voor en door jongeren georganiseerd. Deze organisatoren wil Formaat ondersteunen en versterken, door hen informatie en inspiratie aan te reiken. Dat doen we via een gloednieuwe website, maar door ook eerstelijnswerkers en beleidsmakers te ondersteunen en activeren zodat zij op hun beurt de doelgroep kunnen versterken.

Groepsfoto samen met de partners tijdens de eerste reflectiegroep

Formaat werkt hiervoor samen met verschillende partners: Chiro, KSA, KLJ, Scouts en Gidsen Vlaanderen, Poppunt, De Ambrassade en Bataljong. Aangezien dit een gloednieuwe doelstelling is voor onze organisatie heeft Formaat dit jaar de tijd genomen om het veld te leren kennen en de noden in kaart te brengen.

Onderzoek

Tijdens de workshop prototyping

Netwerkevent voor jeugdhuiscoaches die werken rond ondernemerschap

In de zomer bevraagden we de doelgroep om na te gaan wat hen drijft en motiveert, wat hen frustreert, wat ze

De mannen van Coolbox pitchen hun idee voor een Haven-jury

nodig hebben ... We bevraagden niet enkel jeugdhuizen maar ook andere organisatoren in het jeugdwerk én daarbuiten. Ook (jeugd)ambtenaren werden betrokken. We brachten in kaart hoe organisatoren op lokaal vlak ondersteunt worden. Uit dit onderzoek kwamen zeer interessante inzichten en uitdagingen. Uitdagingen die we met de bouw van de website en het uitrollen van een vormingsaanbod (in 2020) willen aangaan en waarop we een antwoord willen bieden.

Website

Het belangrijkste product vanuit deze nieuwe doelstelling zal gegarandeerd een nieuwe informatiewebsite zijn. Omdat we het heel belangrijk vinden dat de website gebruiksvriendelijk zal zijn hebben we de doelgroep betrokken in de ontwikkeling. We organiseerden workshops waar we samen met jongeren en ambtenaren prototypes hebben gebouwd en we trokken met deze prototypes naar de doelgroep voor feedback. Naast hoe de website eruit zal zien hebben we ook een lang proces achter de rug

om te bepalen welke informatie er op deze website moet en hoe deze informatie gestructureerd kan worden. De website is nu volop in de bouwfase en wordt dit jaar gelanceerd.

Vorming

De volgende pijler van deze doelstelling ligt bij het ontwikkelen van kadervormingspakketten voor organisatoren. De ontwikkeling zal gebeuren in 2019 om uit te rollen in 2020. Voor de organisatoren en programmatoren in de jeugdhuizen specifiek zal ons vormingsaanbod EQUIPE. in 2020 uitgebreid worden.

MET EEN NIEUWE WEBSITE EN EEN VORMINGSAANBOD BIEDT FORMAAT ANTWOORD OP DE VRAGEN VAN JONGE ORGANISATOREN


EDITIE 2018 H E T F O R M A A T S T E N I E U W S

12 | NIEUWS

Ook in 2018 organiseerden Formaat en Gekkoo drie edities van de animatorcursus. Deze opleiding heeft als voornaamste doel de deelnemende jongeren klaar te stomen als animator in de eigen kinder- of jongerenwerkingen van het jeugdhuis en/of op het speelplein van de stad of gemeente. In april 2017, tijdens de tweede week van de paasvakantie, vond de eerste animatorcursus plaats onder de tandem Formaat en Gekkoo. Ondertussen hebben de twee organisaties vijf gedeelde cursussen op de teller. Tientallen jongeren uit verschillende Antwerpse jeugdhuizen en pleinwerkingen vonden – vaak via hun jeugdwerker – de weg naar deze uitdaging. Ze verdiepten zich een week lang in een educatief en interactief bad om zo deel te worden van een nieuwe lichting animatoren. De cursus kwam er op vraag van verschillende jeugdhuizen. Die jeugd-

Formaat is de voorbije jaren sterk gegroeid. Vandaag werken er meer dan 50 personeelsleden voor onze organisatie. We gingen de voorbije jaren nieuwe uitdagingen aan in drie jeugdhuizen in Antwerpen en via Baanbrekers, in de ondersteuning van jongeren in hun zoektocht naar werk en opleiding. We breidden onze ondersteuning voor professionele jeugdwerkers uit. We ontwikkelen ondersteuning voor eventorganisatoren. Ons communicatieteam groeide. Enzovoort. We maakten telkens de bewuste keuze hiervoor te gaan. De implementatie ervan verliep eerder organisch. Een organisatie die op korte tijd zo sterk groeit moet ook intern mee evolueren, onder andere op het vlak van personeelsbeleid. In 2016 maakten we op basis van een personeelsbevraging een nieuwe visietekst op. In 2018 grepen we de kans om in te

huizen hebben allemaal andere noden. Formaat bouwde de laatste jaren heel wat ervaring op bij de ondersteuning van verschillende jeugdhuizen met diverse achtergronden. Zo pasten Formaat en Gekkoo de inhoud van de cursus aan aan de verschillende noden binnen de sector. Ook vandaag nog wordt elke cursus grondig geëvalueerd en aangepast waar nodig.

DE ANIMATORCURSUS KWAM ER OP VRAAG VAN VERSCHILLENDE JEUGDHUIZEN

De animatorcursus richt zich specifiek tot alle jongeren vanaf 15 jaar die graag als vrijwilliger een engagement willen opnemen binnen de kinder- of jongerenwerking van het eigen jeugdhuis of binnen het speelpleinwerk daarbuiten. Want ook dat

zetten op het uitwerken van de visie in nieuwe instrumenten, gesteund door een projectsubsidie van het Europees Sociaal Fonds (ESF).

EEN ORGANISATIE DIE OP KORTE TIJD ZO STERK GROEIT MOET OOK INTERN MEE EVOLUEREN

Een halftijdse projectmanager ging hier, samen met alle Formaat-medewerkers, mee aan de slag. De volgende stappen werden onder andere gezet: • De interne structuur werd hertekend. Autonome teams vormen vandaag de basis voor medewerkers om hun werk te organiseren, zich te ontwikkelen en om samen te werken met collega’s. • De functie teamcoach werd ontwikkeld. Er werden drie teamcoa-

is ons doel: het netwerk van de jongeren uitbreiden.

De jongeren kunnen gedurende de cursus rekenen op een team van ervaren instructeurs in het jeugdwerk. Dit zijn zowel vrijwilligers van Gekkoo als Formaat. De cursus vindt drie keer per jaar plaats; tijdens de krokus-, paas- en herfstvakantie – telkens in het Veen, te Brecht. Enkele onderwerpen die aan bod komen binnen het theoretische gedeelte zijn conflicthantering, speluitleg, diversiteit, groepsdynamica en EHBO.

Deelnemen aan een kadervormingstraject (zoals dat van animator) vraagt wel wat tijd en motivatie: je volgt 50 uren cursus, doet vervolgens ook 50 uren stage bij een erkende jeugdwerkorganisatie naar keuze en rondt af met een evaluatiemoment van 4 uur. Pas wanneer het hele traject is doorlopen krijg je het attest van de overheid in handen.

ches aangeworven om de teams te ondersteunen en medewerkers te ondersteunen in hun persoonlijke ontwikkeling. • We startten een nieuwe gesprekscyclus met twee gestructureerde contactmomenten per jaar voor elke medewerker. Doelstellingen staan er centraal en geven heel wat duidelijkheid over waaraan gewerkt wordt. Ze zijn het resultaat van een dialoog. • Er wordt meer ingezet op de inwerkperiode van nieuwe medewerkers. Een inwerkplan focust op het leren kennen van collega’s en de hele organisatie. • Externe training en coaching worden nog toegankelijker voor alle medewerkers. • We zetten meer in op interne communicatie. Het langverwachte intranet komt eraan.

VERNIEUWD FORMAAT MAGAZINE Formaat Magazine steekt sinds 2018 in een nieuw jasje. De vormgeving van het magazine kreeg een make-over en ook inhoudelijk werden er andere accenten gelegd. Bovendien verschijnt het magazine nu driemaandelijks in plaats van elke maand. Formaat Magazine bestaat al sinds 2011. In de afgelopen jaren werd de vormgeving van het magazine al eens aangepast, maar in 2018 kreeg het magazine een heuse make-over. Niet alleen qua vorm, maar ook qua inhoud. Formaat Magazine brengt je vanaf 2018 elke drie maanden inspiratie en informatie. Met nieuwe rubrieken en meer ruimte voor langere artikels. Zo kunnen we je nog beter op te hoogte houden van alles wat er bij Formaat en in jeugdhuisland gebeurt. www.formaat.be/formaat-magazine


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.