92 20 Ha mm e x, Mo erh eid e 9,
MB ER 20 13 N 20 14 • NO VE MA 'S V VE RK IE ZIN GE HE NA ST IE ID IT LE ED BE LE DE SP EC IA DH UI ZE N OV ER UG JE T UI EN JO NG ER N 26 00 Be rch em WA KK ER LIG GE Wi tte str aa t 2, WA AR ZIJ VA N e de ren vzw – De
V.U .: To m Wi llo
aa t.b hu isw erk Vla an at. be – ww w.f orm Fo rm aa t Jeu gd 85 – inf o@ for ma – F (03 ) 22 6 40 T (03 )22 6 40 83
S N O T A LA ZIJN JONG N
KNOKKE
IMTE • VOOR RU
P10
“JONGEREN EN N MOETEN KUNEN. M O K N E M SA IS EN IN DICHT BIJ HUKALEN” O L VEILIGE
JA, WIJ WILLEN
WERKEN AMBITIEUS EN
14
VOL IDEEËN • P
D A V ID LIGT
WAKKER VAN INSPRA AK P OLITICI HEBB EN TE WEINIG VERT ROUWEN IN JONGEREN • P20
Tekst: Van Dinter • Foto: Bram Tack Heldenpak: Eva Janssens ‘Segal’
DE HELD
“ZONDER SCHOUDERKLOPJES HOU JE VRIJWILLIGERSWERK NIET LANG VOL” JULIE (20) Elk jeugdhuis heeft zijn held. Die ene persoon waar je steeds op kan terugvallen. Julie (20) uit Avilo in Affligem is zo’n held. Ze is er altijd en voor iedereen.
Mama Avilo “Julie is een vaste waarde: de mama van het jeugdhuis”, vertelt haar vrijwilligersploeg trots. En net daarom verdient ze de heldencape: “Ze is er altijd voor alles en iedereen. Zij zorgt ook altijd voor de bedankjes. Nu is het onze beurt om haar eens in de bloemetjes te zetten,” klinkt het trots.
Iedereen held Julie nuanceert “Er zijn zoveel vrijwilligers in ons jeugdhuis die zich dag in dag uit inzetten. Zij verdienen dit eigenlijk meer dan ik.” De bescheidenheid siert haar. “Ik zie mijn jeugdhuis echt graag, en voor mij is iedereen hier een held.” Julie zou Avilo niet kunnen missen. “Dit is de plaats waar ik veel mensen uit mijn vriendenkring leerde kennen en de plaats waar ik met hen afspreek. Het is een thuishaven, waar ik na een drukke schoolweek kan bekomen en me kan amuseren.”
Dikke merci Julie is bescheiden, maar blij met haar nominatie als held. “Een schouderklopje als dit is fijn. Het is belangrijk om af en toe erkenning te krijgen en te horen dat je je werk goed doet. Zonder schouderklopjes hou je vrijwilligerswerk niet lang vol.” Avilo zorgt dan ook dat zijn vrijwilligers regelmatig een dikke merci krijgen voor hun inzet. “We organiseren dan een toffe teambuildingactiviteit of gaan samen uit eten.” En ook de schepen van Jeugd geeft het jeugdhuis regelmatig een schouderklopje. “Dat doet deugd”, bevestigt Julie.
Chapeau Het grootste compliment dat Julie al kreeg? “Toen ik op een avond aan het tappen was in het jeugdhuis, kwam er plots een kennis naar me toe die zei: 'Julie, eigenlijk is het wel chique van je om zoveel voor het jeugdhuis te doen. Echt chapeau.’ Het was een compliment dat uit het niets kwam en ongelooflijk veel deugd deed. Zo’n dingen geven je energie om er 200% voor te gaan.”
u! en nu
waard Stimuleer en
erswerk eer vrijwillig vesteren in den om te
lokale overhe uizen. For• Stimuleer zoals jeugdh n ve ie at t iti in oging van he in vrijwillige der een verh ka t di in d. ei gt el maat vraa lokaal jeugdb het decreet gagement. en ig budget van ill ijw vr n eren voor hu tenties die • Erken jong en en compe ed gh di ar va amse kwalifi Veranker de ren in de Vla le s ui dh ug je ze in het r. catiestructuu
3
INHOUD
17
13 Dit memorandum zet jongeren op uw politieke agenda. Dat doen die jongeren zelf. Met hun verhalen, dromen en meningen. De onderwerpen in dit memorandum bepaalden zij zelf. Formaat lanceerde in de zomer van 2013 een bevraging bij 30 jeugdhuisvoorzitters. Dit zijn hun prioriteiten voor het toekomstig beleid:
20 MET MEDEWERKING VAN: Finn Van Dinter, Gerd Vanmeenen, Jolien Clauw, Jos Meers, Lander Piccart, Lotte Lambin, Sandra Bogaers, Stef Moens, Thomas Vanmarcke, Tim Bryon, Tim Neefs, Tom Dierckx, Tom Willox, Yves Domanski, Zakayo Wandoloh
EINDREDACTIE:
• Meer ruimte voor jongeren om jong te zijn. • Minder administratie en een vereenvoudigde wetgeving voor jeugdhuizen. • Meer participatie en inspraak van jongeren in het beleid. • Meer jongeren aan het werk. • Meer waardering en erkenning voor het vrijwillig engagement van jongeren. • Een focus op kwaliteitsvol en betaalbaar wonen voor iedereen.
Gerd Vanmeenen & Lotte Van de Werf
VORMGEVING: Pepijn Haghebaert
FOTO’S: Bram Tack, Formaat, jeugdhuizen
Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat.
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme
DIT MAGAZINE 10
LAAT ONS JONG ZIJN
13
TIM LIGT WAKKER VAN WONEN
14
JA, WIJ WILLEN WERKEN
17
AN LIGT WAKKER VAN WERKEN
20
DAVID LIGT WAKKER VAN INSPRAAK
EN OOK … 02
DE HELD
06
WALL
07
DURFTEVRAGEN
18
HOTSPOT
21
DIY: SCHAF EENS EEN WET AF
22
HARRY
23
@PICCARTS
RUIMTE OM JONG TE ZIJN Verkiezingen, ik smul ervan. De discussies en analyses in de weken vooraf: thuis aan de keukentafel, op café, bij vrienden en op het werk. De dag zelf: het aanschuiven bij het stemhokje. In de namiddag: voor de tv liggen met een laptop op de schoot, uitslagen analyseren. ’s Avonds de speeches van winnaars en verliezers, gejuich en getreur. Voor mij is het belangrijker dan het WK in Brazilië. Tenzij we wereldkampioen worden: voetbal blijft de belangrijkste bijzaak ter wereld. 25 mei 2014, deze verkiezingen zijn nog belangrijker dan an ders. Niet alleen omdat we Vlaamse, Belgische en Europese volksvertegenwoordigers voor vijf jaar verkiezen. Ook inhoudelijk. Dit zijn verkiezingen op een kantelmoment. Op 28 mei vorig jaar waagde ik mij voor een zeldzame keer aan een tweet: “Gaan de verkiezingen binnen 1 jaar over jong verus oud, hoop ver sus wanhoop?”. Ik hoop echt dat deze verkiezingen gaan over de toekomst, over welk soort samenleving wij willen maken en over wat de rol en plaats van jongeren daarin is. In dit memorandum neemt Formaat het op voor jongeren. Dit memorandum werd gemaakt door jongeren, met hun input en mening en bijdragen. Zoals een jeugdhuis dus. Beste politici, jongeren geven aan dat ‘ruimte om jong te zijn’ hun prioriteit is. Ze vinden al die regeltjes maar niks. Ze willen een werkbare en interessante job, een betaalbare woning. Ze willen meer erkenning krijgen voor hun werk als vrijwilliger. Ze willen dat hun jeugdhuis beter ondersteund wordt, inhoudelijk en financieel. En ze hebben verdomme gelijk. De debatten zijn bij deze geopend. Tom Willox Directeur
WALL
Samenstelling & tekst: Gerd Vanmeenen, Lotte Van de Werf & Tim Neefs
eld in be
WAAR Jeugdhuis Opsenter, Sint-Laureins WAAR 16 november 2013, Dag van de Jeugdhuizen WAT Net als 7.771 andere vrijwilligers zorgt dit team er dag in dag uit voor dat het jeugd huis open is en een aanbod heeft. Dat het
6
jeugdhuis een real life ontmoetingsplek is voor en van jonge mensen. Op de Dag van de Jeugdhuizen stond ‘echt en gezellig’ centraal, want net dat maakt jeugdhuizen groot. Jeugdhui zen zijn 420 echte ontmoetingsplekken waar jonge mensen vrienden maken, dromen delen
en een netwerk vormen. Waar je een echte glimlach krijgt, geen smiley. Waar je vrienden maakt, niet toevoegt. En waar home meer is dan een button op een website.
elt dat t
420
• 420 jeugdhuizen zijn lid van Formaat. • 52.352 jongeren zijn lid van een jeugdhuis. • 7.771 jonge vrijwilligers doen het jeugdhuis draaien. • 200 mensen zijn professioneel aan de slag in een jeugdhuis.
DIVERSE JEUGDHUIZEN Jeugdhuizen zijn heel divers. Klein en groot. In het dorp of de stad. Volledig vrijwillig of met een beroepskracht. Er zijn grotere jeugdcentra met een brede werking. Jeugdhuizen met bovenlokale projecten rond artistieke expressie en cultuur en jeugdhuizen voor en door etnisch culturele minderheden. Wat hen bindt? Ze zijn succesvol in hun kleinschaligheid en geven ruimte aan jongeren. Ruimte waar jongeren elkaar ontmoeten. Waar ze hangen, bijpraten, organiseren en experimenteren. Het zijn plaatsen van, voor en door jonge mensen.
Wha? My name is
UZUZ Waar? Gistel Waarom? UZUZ in Gistel koos voor een naam die zijn doelstellingen kracht bij zet. ‘Uzuz’ staat voor ons huis, ons eigen plekje. Een plek waar jongeren samen jong kunnen zijn en leren om verantwoordelijkheid op te nemen. Iedereen is welkom is Uzuz. Onze focus ligt vooral op wat de jongeren zelf willen en wat hun talenten zijn. Jongeren hebben zelf veel inspraak en verantwoordelijkheid in het organiseren van evenementen.
7
goe b ezig!
PARLEMENTSLEDEN PLEITEN VOOR JEUGDHUIZEN In juni 2013 vroegen een aantal parlementsleden aan de Vlaamse regering om jeugdhuizen te erkennen als ankerpunten voor jongeren in lokale gemeenschappen. Uiteindelijk werd op 25 juni een resolutie over jeugdhuiswerk aangenomen in het Vlaams Parlement. Hierin vraagt het Vlaams parlement aan de Vlaamse regering om jeugdhuizen te erkennen als ankerpunten voor jongeren. Goed bezig! De resolutie in een notendop Het Vlaams parlement vraagt aan de Vlaamse regering • om de administratieve lasten voor jeugdhuizen te beperken in alle beleidsdomeinen; • om bij de federale overheid de knelpunten aan te kaarten waarmee jeugdhuizen geconfronteerd worden; • om bij nieuwe initiatieven de effecten en mogelijkheden voor jeugdhuizen in ogenschouw te nemen; • om jeugdhuizen te erkennen als ankerpunten voor jongeren in lokale gemeenschappen en ze als partners te zien; • om Formaat te blijven erkennen in haar rol als ondersteunende organisatie.
39 NIEUWE PROJECTMEDEWERKERS AAN DE SLAG IN JEUGDHUIZEN Vanaf 1 januari 2014(1) stelt Minister van Jeugd Pascal Smet middelen ter beschikking voor bovenlokale projecten die ondernemerschap of artistieke expressie bij jongeren stimuleren. De subsidielijn bestaat voor het grootste deel uit tewerkstelling, aangevuld met een beperkt werkingsbudget. 38 jeugdhuizen tekenden alvast in op deze projectaanvraag. De projecten zullen op korte termijn leiden tot innovatie en extra tewerkstelling. Jeugdhuizen worden uitgedaagd om out of the box te denken en hun werking een nieuwe impuls te geven, het zij rond ondernemerschap, hetzij rond artistieke expressie. In ruil hiervoor krijgen ze middelen om een projectcoördinator aan te stellen. Formaat beschouwt deze subsidielijn als een sterk initiatief van de Vlaamse regering en is ervan overtuigd dat op te zetten projecten een grote meerwaarde zullen hebben voor jongeren en de jeugdhuiswerk het algemeen. Zie Besluit betreffende de toekenning van subsidies aan jeugd huizen voor de uitvoering van een bovenlokaal project’. (1)
Bij het ter perse gaan is het uiteindelijk aantal projectmedewerkers nog niet bekend. De minister maakt deze begin december bekend.
8
d
gezeg echt
“GEEF JONGEREN VOORAL DE KANS OM 'JONG' TE ZIJN. GEEF ZE DE KANS OM ZICH TE ONTPLOOIEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN OP TE NEMEN. JONGEREN ZIJN CREATIEF EN DENKEN MEESTAL MINDER IN 'HOKJES' DAN VELE VOLWASSENEN. MAAK HIER GEBRUIK VAN. BEKNOT JONGEREN NIET DOOR REPRESSIEVE MAATREGELEN ZOALS GAS OP TE LEGGEN.” Door: Rens Segers, voorzitter van jeugdhuis De Betonneuse Verschenen in: Bevraging Jeugdhuisvoorzitters – Memorandum Formaat
JONG GOUD
Het boek dat een jeugdhuis is Jong Goud is een boek dat de balans opmaakt na 50 jaar jeugdhuizen. Een boek met een korte duik in de geschiedenis en vooral een stevige blik vooruit. Een boek met ambities, kritieken en suggesties. Met de wensen en dromen van jongeren en ervarings deskundigen. Een boek dat wil inspireren, over de grenzen van jeugdhuizen heen. Een mooi boek, dat ook. En het eerste boek dat een jeugdhuis is. Jongeren zaten in de cockpit voor het maken van Jong Goud. Onder deskundige begeleiding van illustratrice Julie Tavernier, schrijfster Maud Vanhauwaert en fotografen Jimmy Kets en Hans Otte. Achter dit boek schuilt een creatieproces waarin jongeren konden samenwerken, leren, experimenteren, vallen en opstaan. Typisch jeugdhuiswerk. Een boek dat dus niet mag ontbreken in uw kast. U kan Jong Goud bestellen via www.formaat.be/informatie/publicaties Jong Goud, Uitgeverij Vrijdag, 15 euro
5 VRAGEN AAN DE TOEKOMSTIGE MINISTER VAN JEUGD
#DURFTEVRAGEN
De Choke in Herselt stelt een aantal prangende vragen aan de toekomstige minister van Jeugd.
1/ WAT IS VOLGENS U DE FUNCTIE VAN JEUGDHUISWERK EN WAT KAN U ZELF NOG EXTRA VERWEZENLIJKEN OM JEUGDHUIZEN HIERIN TE ONDERSTEUNEN?
CARRIÈRE STARTTEN IN KLEINERE JEUGDHUIZEN HALEN DAT AAN. WAT ZAL DE REGERING DOEN OM DERGELIJKE KLEINSCHALIGE INITIATIEVEN KANSEN TE GEVEN?
2/ DENKT U DAT DE WETGEVING EN ADMINISTRATIEVE LASTEN VOOR JEUGDHUIZEN NIET TE COMPLEX ZIJN? WAT ZOUDEN U OF ANDERE POLITICI KUNNEN DOEN OM DAT TE VEREENVOUDIGEN?
4/ DENK JE DAT JONGEREN GENOEG INSPRAAK HEBBEN IN HET VLAAMSE JEUGDBELEID. ZO JA, OP WELKE MANIEREN KUNNEN ZIJ HUN ZEGJE DOEN? ZO NEE, OP WELKE MANIER KAN HIER VERBETERING IN KOMEN?
3/ IS DE VLAAMSE REGERING ER ZICH VAN BEWUST DAT KLEINERE JEUGDHUIZEN ENORM VEEL MOEITE HEBBEN OM GEREGLEMENTEERD OPTREDENS TE ORGANISEREN? DE JEUGDELIJKE CREATIVITEIT WORDT ZO EEN GROTE HAK GEZET. OOK BEROEPSMUZIKANTEN DIE HUN
1/ GAS IS EEN ACTUEEL THEMA. DENKT U DAT GAS VOOR JONGEREN EEN ECHTE OPLOSSING BIEDEN? OF IS DEZE MAATREGEL EERDER EEN ONRECHTSTREEKS GEVOLG VAN EEN MOGELIJK VERZUURDE MAATSCHAPPIJ?
9
REPORTAGE Jongeren moeten knokken voor ruimte op pleinen, in straten, in de media, in de politiek. Ze moeten knokken om jong te kunnen zijn. Er is een groeiende maatschappelijke intolerantie. Jongeren, en ook jeugdhuizen, zijn daar jammer genoeg vaak het onderwerp van. Maar ze geven niet op, want … what doesn’t kill you makes you stronger. Tekst: Stef Moens, Finn Van Dinter • Foto’s: Bram Tack
10
DEN BIEL
BLIJFT GAAN ONDANKS GAS Jeugdhuis Den Biel heeft alles. Een sterke en gemotiveerde vrijwilligersploeg, een prachtige infrastructuur, een goede band met de ouders van hun leden, een vertrouwensrelatie met de gemeente en vooral veel goesting om activiteiten op poten te zetten. Enkel een intolerante buur en een salvo aan Gemeentelijke Administratieve Sancties gooien vaak roet in het eten.
Veilige jongerenplek Den Biel is een jeugdhuis in Sint-Gillis-Waas, hartje Waasland. Een groep jongeren engageert er zich om een sterk en aantrekkelijk activiteiten aanbod uit te werken voor andere jongeren uit de buurt. Activiteiten waar ouders hun kinderen met een gerust hart naar toe kunnen sturen. Op een veilige plek en bereikbare plek, dicht bij huis. “We willen jonge mensen een warme plek geven waar ze kunnen uitgaan. In het jeugdhuis is er een grote vorm van sociale controle die op andere plaatsen vaak niet bestaat”, vertelt voorzitter Matthias (22).
DEN BIEL
“WE WILLEN JONGE MENSEN EEN WARME PLEK GEVEN WAAR ZE KUNNEN UITGAAN” DEN BIEL
Enthousiaste vrijwilligers “Onze vrijwilligers zijn de sterkte van Den Biel”, laat Daan (22) weten. Daar horen Daan en Matthias zelf ook bij. “We zetten ons graag in om andere jongeren ontmoetingskansen te bieden”, zo klinkt het. En dat doen ze niet alleen. “We proberen zoveel mogelijk de mensen uit de buurt bij onze werking te betrekken. Zo onderhouden we een goede relatie met de gemeente. We organiseren jaarlijks ook onze ‘natteneuzentocht’. Daarbij werken we samen met de buurt en geven ouders de kans om samen met hun opgroeiende tieners het jeugdhuis te leren kennen. En één keer per jaar houden we een burenoverleg met het jeugdhuis, alle omwonenden, de jeugddienst en de politie”, vertelt Matthias enthousiast. “Deze buurt gerichte werking is tijdsintensief voor de vrijwilligers. Maar dankzij die inspanningen hebben we een sterk netwerk en is er een grote gedragenheid bij ouders”.
Intolerante buurman Ondanks alle inspanningen is er toch één buurman die het niet zo op het jeugdhuis begrepen heeft. Daan geeft een voorbeeld: “Onlangs droegen we een flightcase het jeugdhuis binnen. De buurman legde op basis daar van onmiddellijk een klacht neer bij de politie. En dat nog voor er iemand een noot gespeeld had. Hij dacht dat we boxen van een externe firma hadden gehuurd om zo de geluidsbegrenzer – en de geluidsnormen - te omzeilen. Het enige wat we huurden was een mengpaneel.”
14 Gemeentelijke Administratieve Sancties in 6 maanden Dit is geen alleenstaand geval. “In de afgelopen zes maanden zorgden de vermeende klachten van onze buurman al voor 14 ‘gemeentelijke administratieve sancties’ in 6 maanden tijd”, zucht Matthias. “We engageren ons als vrijwilligers om een fijne plek te creëren voor jongeren uit
de buurt. Dat je het risico loopt om daarvoor ‘gestraft’ te worden door een intolerante buurman, werkt heel demotiverend. Na een succesvolle activiteit kunnen we het altijd gaan uitleggen met een boete erbij.” De belangrijkste klachten die Den Biel kreeg zijn het niet opvolgen van het wettelijk sluitingsuur en het verstoren van de nachtrust. “Het jeugdhuis krijgt ook vaak een boete, terwijl de klachten gericht zijn tegen mensen die op de terugweg naar huis te veel lawaai maken. Zeer frustrerend”, legt Matthias uit. “Niet alleen Den Biel wordt geviseerd trouwens. Ook de jeugdraad kreeg onlangs een GAS op naam van de jeugdconsulent toen die een feestje organiseerde in het jeugdhuis.’
Gelijk Gelukkig slaagt het jeugdhuis er telkens in om een duidelijke verdediging op te stellen. “Onze voorzitter is er ondertussen heel bedreven in”, lacht Daan. Tot nu toe werd er ook altijd in het voordeel van het jeugdhuis beslist. “Nogal logisch als je bedenkt dat de politie nooit inbreuken heeft vastgesteld”, vult Matthias aan.
Slecht systeem “Dat een jeugdhuis zich moet inzetten om lawaaihinder en andere overlast zoveel mogelijk binnen de perken te houden, is de normaalste zaak van de wereld”, bevestigen beide vrijwilligers. “En dat je boetes riskeert als je dit niet doet ook. Alleen is het huidige systeem met GAS niet geschikt. Een ongefundeerde klacht van een persoon en je krijgt onmiddellijk een boete.” De boetes blijven ook binnenkomen, ondanks dat de veertien vorige klachten aan het adres van Den Biel onterecht bleken. “Bij deze een oproep aan de politici die dit lezen om hier eens over na te denken”.
11
“KINDEREN EN JONGEREN MOETEN KUNNEN SPELEN EN SAMENKOMEN. DICHT BIJ HUIS EN IN VEILIGE LOKALEN.” DE GRAMS Inspanningen
DE GRAMS
DE GRAMS NIET WELKOM IN DE WIJK
In het najaar van 2013 zou De Grams een nieuwe locatie krijgen voor de bouw van hun jeugdhuis op het huidige terrein van de Chiro. Dat was buiten het protest van de buurt gerekend. Al bijna een jaar worden de plannen opgehouden door boze buurtbewoners die geen jeugdhuis willen in hun achtertuin.
Onder de kerktoren Het buurtcomité deed voorstellen om het jeugdhuis op een andere locatie onder te brengen, buiten de dicht bevolkte dorpskern. Roeland laat weten dat het net belangrijk is dat het jeugdhuis op een zichtbare en bereikbare plaats ligt. “Een jeugdhuis openhouden in een dichtbevolkte dorpskern is niet makkelijk. Toch vinden we zo’n plek ‘onder de kerktoren’ belangrijk. Er is voldoende sociale controle en jongeren hebben een plek dichtbij waar ze elkaar ontmoeten, waar ze zichzelf kunnen zijn, dingen organiseren en hun creativiteit kunnen tonen.” Bovendien ziet het jeugdhuis een grote meerwaarde in de samenwerking met de Chiro. “Een gedeelde locatie geeft ons de kans om samen te werken”, zo klinkt het.
Samen bouwen
Strijdlustiger dan ooit
Tot de zomer van 2013 zat het jeugdhuis in een lokaal van de gemeente school. Door een gebrek aan lesruimte, moest het jeugdhuis op zoek naar een nieuwe plek. En die vonden ze makkelijk. Verderop in het dorp, aanpalend aan de lokalen van de Chirojongens, plannen de Chiro en het jeugdhuis een gemeenschappelijke nieuwbouw. “In januari 2013 ontvin gen we van de stad de bouwvergunning en een bouwtoelage voor de nieuwe lokalen”, vertelt Roeland (32), die al vijftien jaar actief is in het jeugdhuis en ook bestuurder is bij Chiro Blauwput. Alles leek in orde. Tot het project werd voorgelegd aan de buurt.
De verstandhouding met sommige buren is ondertussen slechter dan ooit. “Als de kinderen van de Chiro buitenspelen, komen ze vragen of dat stiller kan. Als we een tent opzetten, vragen ze of we de haringen niet wat zachter in de grond kunnen slaan. En de buitenverlichting moeten we doven vanaf acht uur omwille van zogenaamde lichtpollutie”, Roeland vind het te absurd voor woorden. “We proberen zoveel mogelijk rekening te houden met de opmerkingen van de buurt. Maar hoe ver moet je daar in gaan? Kinderen en jongeren moeten toch nog ruimte hebben om te spe len en samen te komen. En dat dicht bij huis, in veilige lokalen.” Ondanks alles blijft de kernploeg van De Grams positief. “We zijn fier op de motivatie van onze ploeg en van de jongeren. Al die tijd slagen we erin om onze werking op een zo goed mogelijke en creatieve manier verder te zetten, dankzij het engagement van vrijwilligers. Dit werkjaar verwelkomden we veertig nieuwe leden. We zijn strijdvaardiger dan ooit om ons jeugdhuis levend te houden.”
Protest Toen de jongeren hun plannen uit de doeken deden op een buurtvergadering kwamen er veel negatieve reacties van de buren. “Ze zagen een jeugdhuis in hun woonwijk niet zitten. Er volgde zelfs een protestactie van het buurtcomité aan de Blauwput”, vult Roeland aan. Met een petitie tegen de bouw van de nieuwe jeugdlokalen trokken de buurtbewoners naar de schepen van Jeugd. De stad bleef de jongeren gelukkig steunen. Er volgden heel wat overlegmomenten met de buren. Er kwamen aanpassingen aan de plannen en afspraken met het jeugdhuis en de Chiro. “Dat bleek niet genoeg…”, laat Roeland weten. “ De buurt tekende ondanks alle stappen die we ondernamen beroep aan bij de raad van vergun ningsbetwistingen. Het is afwachten of de jeugdlokalen een droom blijven of realiteit worden.”
12
Nochtans huist het jeugdhuis al langer in de dorpskern. En doet er ook heel wat inspanningen om het contact met de buren goed te houden. “We houden jaarlijks een buurtvergadering. Daar nodigen we de politie, de jeugddienst, de bemiddelingsdienst en de buren op uit. We luisteren naar de klachten en opmerkingen. Gelukkig zijn die niet allemaal negatief. Waar er problemen zijn zoeken we samen naar een oplossing. We hebben ook een meldpunt voor de buren en bij grotere activiteiten voorzien we stewards buiten die de lawaaioverlast moeten inperken”, licht Roeland toe. Maar ook dat is blijkbaar niet voldoende, want in de krant staat te lezen dat de buurtbewoners vinden dat ‘jeugdhuis Grams al jaren voor overlast zorgt’ (Het Nieuwsblad, 6 maart 2013).
u! en nu
jong te zijn n ruimte om nGeef jongere or jongeren en hun verenigi vo rve op t on he et m nm
• Nee worde confronteerd gen als die ge id. te draagzaamhe lgeving laat . Deze rege S A G ’, st de rla jk ve begrip ‘o • Herbeki toe voor het tie ta ng lli re rp he te de in veel hten op iding der mac het ze zet de sche jongeren en or vo es et bo st pe t en leidt to d jeugdwerk. georganiseer
“JE HEBT HEEL WAT GELD NODIG OM TE KUNNEN STARTEN. IK HOOP DAT HET TOEKOMSTIG BELEID WERK MAAKT VAN BETAALBAAR WONEN.” TIM (23)
TIM
LIGT WAKKER VAN
WONEN Tim (23) studeert sociaal-cultureel werk en is voorzitter van ’t Bastion. Dat kersvers jeugdhuis richtte hij op samen met wat vrienden in Brecht. Een jeugdhuis heeft hij dus al. Maar Tim droomt ook van een echt huis. Voor hem en zijn vriendin. En dat blijft voorlopig bij dromen. Tekst: Thomas Vanmarcke
u! en nu
onen voor betaalbaar w n e f e ti ta li a w Zorg voor k op een n vol wonen e re e ied en kwaliteits
leid in 2014. ‘betaalbaar eit voor het be • Maak van rit io pr n maat ee uze’ nvormen (op plaats naar ke ternatieve woo al e onen w di e es ro ur oced of kangoe • Voorzie pr samenhuizen s al zo ) en van jonger r maken. vinf eenvoudige lpen bij het administratie e starters he ng g. jo in e on di w op ties aliteitsvolle • Zet meer ac albare en kw ta be , te rs ee den van een
“Ik ben drieëntwintig, de leeftijd waarop je zin krijgt om het nest te verlaten. Veel vrienden zijn op zoek naar een eigen plek. En dat is niet altijd evident. De huurprijzen zijn hoog, alvast voor de starterslonen van jonge twintigers. En bouwen of kopen is al helemaal onbetaalbaar. Vooral in vele landelijke gemeentes, zoals bij mij in Brecht, zijn de huurprijzen riant. Veel jongeren willen graag in de gemeente waar ze opgroeiden blijven wonen, maar trekken noodge dwongen toch naar de stad. Sommige jonge mensen kunnen gelukkig rekenen op steun van thuis om hun huur of de waarborg te betalen. Anderen zoeken creatief naar oplossingen en huren bijvoorbeeld samen een woning. Een van mijn vrienden wil graag een eigen stekje, en wacht nu tot hij iemand vindt met wie hij een huis kan delen. Alleen kan hij de kosten niet dragen. Samenhuizen is fijn, maar heeft ook een belangrijk nadeel: je bent altijd afhankelijk van andere mensen. Als de persoon met wie je het huis deelt plots beslist om weg te gaan, blijf je achter in een huis dat je niet alleen kan financieren. Zo gauw ik werk heb, wil ik graag een eigen plekje voor mij en mijn vrien din. Al blijft dat voorlopig nog even bij dromen, denk ik. De waarborg is drie maal de huur, tel daar je eerste maand huur bij op en de kosten voor je verhuis en verzekering … Je hebt dus al heel wat geld nodig om te kunnen starten. Ik hoop dat het toekomstig beleid werk maakt van betaalbaar wonen. Er zijn kleine initiatieven die kunnen helpen. Zo zijn er in mijn gemeente sociale verkavelingen die jonge mensen de kans geven om te bouwen. Maar jongeren missen dan weer de middelen om te bouwen. Sociale huurwoningen zijn vooral gericht op maatschappelijk kwetsbaren en ouderen. Soortgelijke projecten voor ‘starters’ zie je zelden. Al lijkt me dat toch een heel relevante doelgroep om in te investeren.”
13
Jongeren zijn de grootste slachtoffers van de economische crisis, dat blijkt uit de cijfers van Eurostat, de statistische dienst van de Europese Unie. De werkloosheid bij jongeren in ons land steeg het voorbije jaar dramatisch van 19,7% naar 24,6%. In de eurozone zit een kwart van
TESSLOO MOEDIGT JONGE ONDERNEMERS AAN
Zes op tien ondernemers vindt dat de 'jeugd van tegenwoordig' onrealistische eisen heeft of te weinig gemotiveerd is. Dat blijkt uit een rondvraag in 2012 van Jong Unizo, de werking voor jonge ondernemers bij Unizo-Limburg. In Tessloo, het jeugdhuis in Tessenderlo, denken ze daar anders over. “De huidige generatie heeft veel in zijn mars”, zo klink het. Tekst: Yves Domanski
Risico’s nemen Tessloo zet vanaf 2014 in op ondernemerschap. Het jeugdhuis diende een project in via de subsidie voor bovenlokale projecten. Met deze nieuwe subsidieregeling voor jeugdhuizen wil de Vlaamse overheid inspelen op veranderingen die zich in de jeugdhuissector voordoen en impulsen geven voor creativiteit en vernieuwing. Tessloo zag in de nieuwe regeling een kans om een leuk en maatschappelijk relevant project op te starten voor de jongeren in Tessenderlo. Een project met een focus op ondernemen.
Ideeën voor de toekomst De medewerkers van Tessloo zijn ervan over tuigd dat de huidige generatie jongeren veel in zijn mars heeft. Jongerenen zijn ambitieus en hebben absoluut ideeën voor een betere toekomst. Maar waar kunnen ze aankloppen met die ideeën? Wie helpt hen op weg om ze te verwezenlijken? Wie durft er risico’s te nemen? Het huidige economische klimaat is niet mild voor ondernemende jongeren.
14
alle -25-jarigen zonder job. Dat zijn 3,7 miljoen jongeren in totaal. Nochtans willen jongeren graag werken en ondernemen. Jeugdhuizen kunnen jongeren hierin op verschillende manieren ondersteunen. Illustraties: Jong Goud
Drempels verlagen Tessloo wil de drempel voor ondernemende jongeren verlagen en de spanning tussen ‘idee’ en ‘uitwerking’ wegwerken. Hoe? Door maandelijks een ondernemerscafé te organiseren: een veilige en gezellige omgeving waar jonge mensen met een goed idee inspiratie vinden en kunnen uitwisselen. De bedoeling is dat de jongeren er leren van elkaar en van ervaren ondernemers. Het uiteindelijke doel is uiteraard dat jongeren hun idee ook werkelijk realiseren met de nodige ondersteuning.
Support Naast inhoudelijke support, krijgen de jongeren met een straf idee een klein startkapitaal om hun eerste ondernemersstappen te zet ten. Twee keer per jaar organiseert het jeugdhuis ook een ondernemersmarkt. De kans voor de jonge ondernemers om hun ideeën en afgewerkte producten voor te stellen aan een groter publiek. Hiervoor werkt Tessloo samen met jeugdhuis Tydeeh uit Mol en jeugdhuis De Bogaard uit Geel. Daarnaast voorziet het jeugdhuis doorheen het jaar workshops, waarbij vooral jonge ondernemers het woord krijgen.
Broedplaats Volgens de jongeren van Tessloo is een jeugdhuis de ideale omgeving om een project rond ondernemerschap te organiseren. Het is een plaats waar heel veel jongeren in een veilige om geving samenkomen en initiatief nemen. Het jeugdhuis is een broedplaats voor ideeën. Een plek waar je samen met vrienden durft dromen. En het is en blijft voor hen ‘den Tessloo’, hun Tessloo. Dat maakt de drempel voor zo’n project heel laag.
“JONGERENEN ZIJN AMBITIEUS EN HEBBEN ABSOLUUT IDEEËN VOOR EEN BETERE TOEKOMST. MAAR WAAR KUNNEN ZE AANKLOPPEN MET DIE IDEEËN?” TESSLOO
“JEUGDHUIZEN KUNNEN JONGEREN OOK TRAINEN OP VLAK VAN SOLLICITEREN OF HET BENOEMEN VAN VERWORVEN COMPETENTIES.” TALENTBOOST
FORMAAT
Band met jongeren
ONDERSTEUNT JONGEREN IN HUN ZOEKTOCHT NAAR WERK Je weg vinden op de arbeidsmarkt is niet altijd evident. Zeker niet voor jongeren uit kansengroepen. Formaat startte in zijn twee jeugdcentra, in Hoboken en Linkeroever, een project om net die jongeren te ondersteunen in hun zoektocht naar werk. Tekst: Gerd Vanmeenen
De combinatie van de persoonlijke aanpak van de jeugdwerk en het wat meer dwingende karakter van een activeringstraject van de VDAB tot een win–winsituatie. De jeugdwerkers hebben een persoonlijke band met de jongeren en weten hoe je jongeren kan motiveren. Die expertise kan heel goed van pas komen in begeleidings- en activeringsprojecten. Dit is iets waar veel partners naar op zoek zijn. Ondertussen loopt het project bijna een jaar. Het blijft zoeken. Toch is het wel al duidelijk dat het jeugd(huis) werk echt wel een rol kan spelen in het ondersteunen van jongeren in hun zoektocht op de arbeidsmarkt.
Jeugdwerkloosheid
Vrijetijdsaanbod
In 2012 deed Formaat een uitgebreide omgevingsanalyse in zowel Linkeroever als Hoboken. Jeugdwerkloosheid en ongekwalificeer de uitstroom uit het onderwijs bleken belangrijke uitdagingen in beide wijken. Daarom ging Formaat op zoek naar partners en specifieke projecten om vanuit zijn jeugdcentra jongeren te ondersteunen op vlak van tewerkstelling. Formaat vond voor het project extra middelen via specifieke fondsen zoals het ESF (Europees Sociaal Fonds).
De context van het jeugdhuis biedt jongeren ook heel wat kansen. Jongeren die deelnemen aan dergelijke tewerkstellingsprojecten leren het jeugdhuis kennen. Zo ontdekken ze dat het jeugdhuis hen ook in hun vrijetijd veel te bieden heeft. Ze kunnen er deelnemen aan activiteiten, mensen leren kennen en vinden er op termijn een tweede thuis.
Activering
Deze Antwerpse projecten focussen op het activeringsverhaal. Jeugdhuizen kunnen jongeren ook trainen op vlak van solliciteren of het benoemen van verworven competenties. Het hoeft niet altijd om grote en ingrijpende projecten te gaan, zolang ze maar afgestemd zijn op de noden van de buurt en de doelgroep.
Het jeugdcentrum in Hoboken en dat in Linkeroever focussen met specifieke projecten op het activeren van werkloze jongeren. Talent boost in Hoboken helpt jongeren via individuele begeleiding en ‘ervaringsweken’. Dat project wordt gerealiseerd samen met VDAB, JES en andere Antwerpse partners. In Linkeroever identificeert Formaat, vanuit het jeugdcentrum, werkloze jongeren en leidt ze toe naar activeringtrajecten op maat.
Laagdrempelige eerste werkervaring In het jeugdcentrum in Linkeroever krijgen jongeren bovendien de kans om een eerste werkervaring op te doen. Formaat werkt hiervoor samen met WELA (Werken en Leren Antwerpen). Zo krijgen jongeren uit het deeltijds onderwijs de kans om, onder begeleiding van WELA, in het jeugdhuis klusjes op te knappen en kleine reno vatiewerken uit te voeren. Recent startte het jeugdcentrum met het aanbieden van warme maaltijden aan jongeren uit middelbare scholen in de buurt. Deze maaltijden worden voorzien door jongeren uit het deeltijds onderwijs, ook in samenwerking met WELA.
Activeren en trainen
WERK
15
SEHER BOUWT EEN
Eigen jeugdhuis bouwen
JEUGDHUIS
Jeugdhuizen kunnen op een informele manier bijdragen aan de professionele toekomst van jongeren. Bijvoorbeeld door zelf een jeugdhuis te bouwen. Seher (Houthalen-Helchteren) bouwt aan een eigen stek én aan de talenten en skills van jongeren. Tekst: Zakayo Wandoloh
Vooral de manier waarop Seher zijn bouwproject aanpakt is opmerkelijk. Het hele bouwproject wordt gecoördineerd door de vaste kern van dertig vrijwilligers, bijgestaan door professionals uit de buurt. Daarnaast vond het bestuur het belangrijk dat ook de jongeren zelf hun steentje konden bijdragen. Door zelf mee te bouwen aan het jeugdhuis krijgen de jongeren het gevoel dat Seher ook echt van hen is. In totaal staken ongeveer honderd jongeren en tieners mee de handen uit de mouwen, onder begeleiding van lokale professionals en meer ervaren vrijwilligers. Daarnaast krijgen de meer ervaren jongeren de kans om zelf andere jongeren te begeleiden.
Samen
Leren voor later
Seher is een ontmoetingsplek voor meer dan 400 jongeren uit Houthalen-Helchteren, vaak jongeren met Turkse roots. De vrijwilligers willen jongeren uit de buurt een zinvolle vrijetijdsbesteding bieden en hen helpen bij hun ontwikkeling in de brede zin van het woord. En ja, ook samen een gebouw neerzetten hoort daarbij. Seher kocht zijn eigen gebouw met de steun van lokale zelfstandigen en leden en sympathisanten. Overheidsmiddelen kregen ze niet voor hun werken. Momenteel geven zowel vrijwilligers en jongeren het beste van zichzelf om het gebouw te renoveren.
De deelnemende jongeren steken tijdens het proces enorm veel op. Ze leren tijdens de verbouwingswerken vaardigheden die ze later nodig zullen hebben als ze zelf een huis zullen kopen. En ze ontdekken hun talenten en kunnen aan den lijve ondervinden wat het zou betekenen om later effectief in de bouw te werken. Daarnaast leren ze er ook professionals kennen en vergroten zo hun netwerk. Een aantal jongeren hebben ondertussen ook effectief de stap gezet naar een job in de bouwsector.
WERK
“JONGEREN ONTDEKKEN TIJDENS DE VERBOUWINGSWERKEN HUN TALENTEN EN KUNNEN AAN DEN LIJVE ONDERVINDEN WAT HET ZOU BETEKENEN OM LATER EFFECTIEF IN DE BOUW TE WERKEN.” SEHER
u! en nu
ndern Stimuleer o
emende jon
geren
kanekomst om ook in de to n ze hun ui dh en ug je de jongeren • Stimuleer ondernemen n ectoj aa pr en de ed kader om sen te bi dt vraagt in dit ug aa je rm in Fo n n. te te projec okale projec nl ve bo or subsidies vo . uit te bouwen jeugd(huis) huizen verder erk van om w id le be t he it nu erplekken va le • Maak er potentiële s al n re le ofi pr werk meer te en. en er ng jo ppen en sam or vo r partnerscha kee lit er ci w fa te en derwijs en • Stimuleer ugdwerk, on je en ss tu werking nisaties. stellingsorga
16
“HET JEUGDHUIS IS EEN PLAATS VAN INFORMEEL LEREN EN BEMOEDIGING, WAAR JONGEREN EEN KLANKBORD VORMEN VOOR ELKAAR EN MET ELKAAR”” AN (27)
AN
LIGT WAKKER VAN
WERKEN Tot augustus diende An (27) haar jeugdhuis Ifigineia in Merchtem trouw als bestuurslid. Vandaag staat ze voor een andere uitdaging: haar plek vinden op de arbeidsmarkt. Tussen het vrijwilligerswerk en de zoektocht naar een nieuwe baan, vond ze gelukkig even de tijd om haar visie te delen over de olifant in de kamer: jeugdwerkloosheid. Tekst: Sandra Bogaers • Foto: Bram Tack
u! en nu
erkstelling geren en tew prioriteit in het n jo p o in t e n Z kstelling ee k van tewer
• Maa na 2014. geleiding jeugdbeleid proactieve be en ke er ng st n ns de overga • Zet in op ee voor en tijde en er . ng kt jo ar van alle de arbeidsm banken naar or werkgevo s van de school ie m re sp nmoediging geven. • Voorzie aa eren een kans ng jo e nd te zetten die te op vers die star s zen om actie ui dh naar ug je r n zoektocht • Stimulee teunen in hu rs rond de on es di en si jonger projectsub e gerichte zi or Vo k. er w ’. ‘tewerkstelling
“Bedrijven zitten deze dagen in een luxepositie. Door de hoeveelheid sollicitaties op één vacature, kunnen ze het zich veroorloven om het uitgeschreven profiel nauwgezet op te volgen. Dit speelt uiteraard in het nadeel voor iedereen met minder werkervaring. Dan stel je jezelf de vraag: hoe kunnen jongeren ooit die broodnodige werkervaring kweken? Ik heb het gevoel dat de overheid wel veel aandacht schenkt aan jeugd werkloosheid, maar enkel op de proppen komt met lapmiddeltjes. Structureel verandert er weinig. Vanuit verschillende instanties worden er omscholingen en job begeleidingen aangeboden, deze zijn jammer genoeg vastgeroest in modeltrajecten. Ze zijn niet aangepast aan je persoonlijke noden. Door jarenlang vrijwilligerswerk in mijn jeugdhuis en Formaat weet ik heel goed wat ik wil doen: educatief medewerker in de non-profit sector. Ik heb misschien geen effec tieve werkervaring, wel draag ik jaren engagement mee in mijn rugzak. Elke keer als ik het moeilijk krijg in mijn zoektocht naar werk, denk ik terug aan alle cursussen en vormingen die ik heb gegeven. Ik wéét dat die momenten me gelukkig maken. Als ik dan ook één raad mag geven aan jongeren nieuw op de sollicitatiemarkt is het wel deze: don’t give up your dream! Dit vergeet je al wel eens als het tegenslaat bij sollicitaties. Jeugdhuizen kunnen zeker een ondersteunende rol spelen als het gaat over werk. Het is een plaats van informeel leren en bemoediging, waar jongeren een klankbord vormen voor elkaar en met elkaar. Het jeugdhuis is een samenkomstplaats waar werkzoekende jongeren met elkaar in dialoog treden. Dit is broodnodig om de moed erin te houden. Want pas vanaf het moment dat je de zoektocht naar je droomjob opgeeft, heb je werkelijk gefaald.”
17
HOTSPOT
Eigen zweet
Alveringem, een gemeente in de Westhoek met een kleine 5.000 inwoners. Drie jaar geleden opende er een jeugdsite. Deze plek biedt onderdak en speelruimte aan de Chiro, KLJ, kinderopvang, tekenacademie, muziekschool, speelpleinwerking en jeugdhuis De Voenke. De site bevindt zich aan de belangrijkste invalsweg van het dorp en functioneert als ‘groene en jonge poort’. Wij kijken binnen én buiten. Tekst & foto’s: Jolien Clauw
18
Wie de jeugdsite binnenwandelt, waant zich in een groen jongerenpa radijs. Tussen wilgen en water, naast de muziekschool, ligt jeugdhuis De Voenke. De twee klaslokalen die het jeugdhuis ter beschikking kreeg, bouwden de vrijwilligers om tot een instuif met berging die ook dienst doet als backstage. Behalve de vloer, het plafond en het sanitair, verbouwden ze alles zelf. Samen met hun buurman, die schrijnwerker is, bouwden ze een toog en partytafels. Er zit veel eigen zweet in de inrichting en infrastructuur. Jongeren voelen zich er vrij om te experimenteren, net omdat ze zelf verantwoordelijk zijn voor de ruimte waarin ze zich bewegen.
Nieuw bestuur, nieuwe inrichting Iedere bestuursploeg maakt zich de ruimte eigen. Onlangs startte een kersverse ploeg. Zij maken volop kennis met de ruimte die ze ter beschikking hebben en zoeken naar mogelijkheden om die ten volle te benutten. Ze hoeven zich niet te verantwoorden bij de gemeente als ze aanpassin gen doen aan hun lokalen, zo kunnen ze het jeugdhuis inrichten naarge lang hun noden. Ze maakten ze een projectiescherm om FIFA-tornooien op groot scherm te spelen. Ze hingen ook een kabelgoot aan het plafond om een discobal, beamer en spots aan te hangen.
het voetbalterrein en anderzijds aan de weiden en velden buiten de bebouwde kom. Eventuele geluidsoverlast van het jeugdhuis en spelende kinderen wordt zo beperkt. En toch blijft de jeugdsite zichtbaar en ingebed in het dorp.
Samen plannen
12+ De lokalen van het jeugdhuis worden tijdens de zomermaanden overdag bezet door de 12+ werking van de speelpleinwerking. De infrastructuur van het jeugdhuis wordt zo ten volle benut. Bovendien zorgt dit voor een instroom van nieuwe jongeren in het jeugdhuis. De jonge tieners zien het jeugdhuis als een plek waar ze de vrijheid hebben om zelf hun dingen te organiseren. De 12+ werking is ook gebaseerd op eigen inbreng van de jongeren. Veel van deze jongeren stromen door naar een engagement in het jeugdhuis als ze 16 worden. Een voorbeeld van hoe jeugdhuis en gemeente samen een sterk aanbod voor tieners kunnen vormgeven.
baar. De Voenke gebruikte het domein al voor verschillende feestjes waarbij ze dj’s buiten laten draaien en in de zomer stond er zelfs een zwembad voor beachparty’s. Toch zorgt dat niet voor overlast. Doordat het jeugdhuis met zijn ingang naar het domein is gericht, hebben de omwonenden weinig last van de muziek of de rokers die buiten staan.
Jonge poort De ligging van de site in zijn geheel is van essentieel belang. De voorkant van het domein ligt aan de belangrijkst invalsweg van het dorp, net voor je het dorp binnen komt. Zo vormt het domein een jonge poort naar het dorp. De achterkant van het domein grenst enerzijds aan
Zichtbaar in stilte Het jeugdhuis ligt aan de straatkant van het domein, zo blijft het goed toegankelijk en zichtontwerp 28 05 08
speel se J e u g d s it e te Alveringem
Fris in het Landschap - Mozaiek
zit- ligrand/ podium vuurplaats talud in herbruik dallen zone skate toestellen
0.05
DO
-96
.55
RP
EL 0.37
0.17
buitenvergaderzone boomstammen
0.10
o
Ontmoetingsruimte in het dorp De jeugdsite situeert zich op het oude domein van het Gemeenschapsonderwijs. De gemeente kon die site kopen met steun vanuit het Eu ropese Leader project en de provincie WestVlaanderen. De aankoop past perfect in de visie die de provincie West-Vlaanderen heeft op de plattelandsontwikkeling in de Westhoek. De toegenomen mobiliteit zorgt ervoor dat volwassenen buiten de grenzen van hun dorp gaan denken. Hun sociaal en professioneel leven speelt zich vaak af in de stad, waardoor het dorp enkel nog een woonfunctie heeft. Een fysiek aantrekkelijk dorp is dan ook heel belangrijk. Jongeren (en senioren) zijn minder mobiel. Zij zijn veel meer op het dorp aangewezen voor hun soci ale activiteiten. Ontmoetingsruimte creëren in het dorp is voor deze doelgroep belangrijk.
- 50
ir ch
-
De volledige jeugdsite werd ontworpen door landschapsarchitectenbureau ‘Fris in het Landschap’. Zij ontwierpen een duurzaam, creatief en avontuurlijk speelterrein met aandacht voor mens, landschap en milieu. Het plan werd met inspraak van de kinderen en jongeren uit het dorp uitgetekend. De lagere scholen hielpen zelfs bij de aanplanting van bomen en wilgentunnels.
0.08
.9 2-
verharding in herbruik dallen
0.09
0.07
EL 0.39
be
0.08
ie
DO
nt
EL 0.36
RP
em
ale lyv DO 0.07
RP
ad
po RP
0.06
0.10 EL 0.41
ac DO
0.10
0.08
kl j
0.08
en tek
0.07
0.11
0.10
r
g gi n DO
RP
04 9508
0.09
0.
EL 0.37 0.10
0.07 0.07 07 07 0.0.
0.10
0.11
0.12 0.06
fiets
0.08
.6
e
- 37
0.10
2-
0.11
-51.
52
multiveld: verhard geborsteld beton
-
0.08
toegang leveringen, brandweer,... grindgazon
-0
-3
DO
2-
RP
.22-0.2
2
03 95
-0
speelheuvels / speelwadi extra boomstammen, kiezel, zand...
.21
EL 0.41
l ui
0.10
.2
fel
toegang o.a. speelkoffers
zone voor wilgentunnels aanplanten met jeugd
0.09 DO
RP
EL 0.42
- 29.5 5-
0.100.
EL 0.10RP 39 DO 0. EL RP DO 0.38
p: op m 2 61 87
kle
open ruimte aansluitend bij luifel
-0
.30
wadi: zachte uitholling in gazon: waterinfiltratie
10
ut
EL 0.09RP 40 0.09 DO 0.
er
skate -lijn geborsteld beton
0.10
- 62
0.05
el 0.41
DO
RP
EL 0.40
verblijfszone dolomiet
hu is
RP
3-
rp
mu k zie
DO
- 29.7
0.09
EL 0.42
0.19 0.10
ie tit pe re lkon ba
0-
kleuter zandbak afgesloten waterspeellijn
.07
Do
gd
0.13
-0
.1
jeu
0.13
vlechtwerk
02 95
0.10
0.09
01 95
-6.38-
H
-7.24-
-1
6 5099-8.2
fruitige ontvangst
-5. -0
.18
05
-9.4
-0 -0
7-
.18
-5
.36
-0
.04
.9
-1
2-
-5.1
7-
3.9
8
-
8.
53
-
toegang leveringen, schrijnwerkerij 5 m grasplaten dorps-muziekplein verhoogd geborsteld beton +12
0.05
H
u! en nu
ldoende itiatieven vo in n u h n e n Geef jongere ) te im lannen (RUP ru e k ie s fy uitvoeringsp in de ruimtelijke
de en jongeren • Voorzie in voor kinderen te im ru e nd voldoe ugdankelijke je stadskern. are en toeg tb ch leid zi be n d ee ee in is in een br • Investeer die ingebed ur tu uc tr as huisinfr die uimte. oplossingen rond jeugdr or creatieve vo n, n ke de ak he np ijk el ructuur aa • Creëer mog dwerkinfrast ke lij ug de je tij n n aa ee en het gebrek nde gebouw door leegstaa bijvoorbeeld ven. invulling te ge
H H
veilige oversteek: auto als gast (remmende maatregelen) overgang fietspad - fietssuggestiestrook
19
DAVID LIGT WAKKER VAN
INSPRAAK
“POLITICI HEBBEN WEINIG VERTROUWEN IN JONGEREN. DAT IS EEN GEMISTE KANS.” ” DAVID (22)
David (22) is voorzitter van ’t Kalf in Zedelgem. Hij vertegenwoordigt de jongeren in zijn gemeente in de jeugdraad en zet zich in voor Jomba, vakanties voor kinderen en jongeren met bijzondere aandacht. Gebeten door engagement en inspraak dus. Al maakt het hem soms moedeloos dat inspraak niet noodzakelijk wil zeggen dat er geluisterd wordt. Tekst: Tim Neefs
“Jongeren moeten meer inspraak hebben. Volwassenen nemen de beslissingen in het jeugdbeleid, vaak zonder die af te toetsen bij de doelgroep. Terwijl net de jongeren zelf het best weten wat er leeft bij hun peers en waar er nood aan is als het gaat over jeugd. Waar er inspraak is, moet er ook geluisterd worden uiter aard. Neem nu de jeugdraad. We formuleren er adviezen, maar is er iemand die er iets mee doet? Ik heb soms het gevoel dat dit een overbodig orgaan is, iets dat enkel bestaat omdat het verplicht is. Ook bij het opstellen van het gemeentelijk beleidsplan zouden ze jongeren meer kunnen en moeten betrekken. Het is nu vooral een document om uitgaven en kosten te verantwoorden met zeer breed geformuleerde doelstellingen. Inspraak geven aan jongeren en samen nadenken over concrete doelen en inhoud, dat zou zo’n beleidsplan veel waardevoller en gedragen maken. Wat ik graag zou zien veranderen na de verkiezingen in 2014? De rol en functie van het jongerenparlement. Momenteel is dat een toneeltje. De discussies zijn interessant, maar wat is dat waard als er niemand luistert? Ik heb het gevoel dat politici weinig vertrouwen hebben in wat jongeren kunnen en denken. Ze nemen ons niet serieus. Dat is een gemiste kans. Er is nood aan een mentaliteitsswitch: beleidsmakers moeten jongeren meer zien als ‘experten in jong zijn’. Dan pas kunnen we evolueren naar een jeugdbeleid voor en door jongeren.”
20
u! en nu
Luister naar
jongeren
gin bij n bij het be actief en va en er louter ng et jo ni k n • Betre vraag he n het beleid, va en ak m t he t t ervoor ijver om advies. jeugdbeleid da n ee le n ka va lo k er de • Maak w doorklinkt in van jongeren hiervoor dat de stem aat vraagt rm nning. Fo la np reet. re ec rja ed ee nt m het gemee n va ng ni ie dt toegepast. een herz R correct wor E K JO de bede t • Zorg da erke stem in nveld een st de id m t he f • Gee eiding. leidsvoorber
DIY Handen uit de mouwen. Iedere maand geeft Formaat je een pittig project om zelf te maken.
POLITICUS, SCHAF EENS EEN WET AF Het project Wetten en regels zijn belangrijk. Ze zorgen ervoor dat er structuur en orde bestaat in de samenleving: een kader voor respect. Maar ze brengen ook lasten met zich mee. Een teveel aan wetten zorgt ervoor dat je door de bomen het bos niet meer ziet, of omgekeerd. En dat fnuikt spontaniteit en enthousiasme. Daarom zetten we de haagschaar in deze wildgroei!
Budget Low.
Mankracht Een politicus, aangevuld met een wetgevende meerderheid
Bouwtijd Vijf minuten politieke moed.
Tools • Het wetboek • Ervaringsdeskundigen uit het jeugd(huis)werk • Balpen of potlood • Dikke stift
Werkplan
1 Ga in dialoog met de plaatselijke ervaringsdeskundigen uit het jeugdhuiswerk. Zij zullen je probleemloos kunnen duiden waar zij van wakker liggen. Je kan ook proactief tewerk gaan en zelf het wetboek ter hand nemen. Of neem er de juridische checklist van de federaties en koepels bij. Instant overdosis aan regelgeving gegarandeerd. 2 Duid met balpen of potlood de paragrafen aan die geschrapt moeten worden. 3 Zoek je wetgevende meerderheid op en stem die wet weg. 4 Schrap de paragraaf met de dikke stift.
Afwerken
Tip
• Maak je resultaten kenbaar en bouw een feestje met de betrokken partijen. • Kijk en geniet van hoe het vrijwillige verenigingsleven u dankbaar is voor de verworven vrijheden en vrijstelling van de juridische en administratieve rompslomp.
Deze actie kan ondernomen worden op elk beleidsniveau. Op die manier kunnen bijvoorbeeld ook de grote lokale verschillen worden weggewerkt en wordt het overzichtelijker voor iedereen.
Alternatieve werkwijze In plaats van door middel van een bevraging op zoek te gaan naar wetten die overtollig zijn, kan je ook screenen op wetten die niet worden nageleefd zonder dat dit problemen oplevert. Deze wetten zijn dus duidelijk irrelevant en dus gemakkelijk te schrappen.
u! en nu
dministratie envoudig a re e v n e rk uizen Bepe voor jeugdh aarin de regels g in v e tg e w en f beleid w
een positie • Zorg voor zijn. ttig en gekend idelijk nu , ijk duidel kader dat du nd n wetgeve ee TW. B st ei n t va aa jn • Form ijgesteld zi vr n ze ui dh stelt dat jeug
21
HARRY’S HELPDESK
DE GELUIDSNORMEN IN TIEN GEBODEN Eens kijken of u nog zin heeft om muziek te programmeren na het lezen van deze geboden?
JE BESTUUR WIJZIGEN Een wijziging in je raad van bestuur? Met deze checklist sla je geen stap over. Bereid je voor: het zijn veel stappen, struikel dus niet. • Je roept de algemene vergadering samen, zoals beschreven in de statuten van het jeugdhuis. • Je organiseert deze algemene vergadering en wijzigt de samenstelling van de raad van bestuur. • Je maakt een verslag op van de vergadering en bewaart dit in het jeugdhuis. • Je zoekt de formulieren A en C van aanvraagformulier II. • Je vult deze formulieren in op je computer. • Je drukt ze in tweevoud af. • Je laat de formulieren handtekenen door de wettelijke vertegenwoordigers van de vzw. Let op, doet dit op de juiste plaatsen. • Je betaalt vooraf 121,97 euro om de wijziging te publiceren in het Belgisch Staatsblad. Je voegt een kopie van het betalingsbewijs toe. • Bezorg de documenten aan de Griffie van de Rechtbank van Koophandel: - Optie 1: je stuurt alles per aangetekende zending op. PS: Hiervoor ga je naar een postkantoor. - Optie 2: je geeft de documenten ter plaatse af. • Als het niet in orde is dan krijg je de formulieren teruggestuurd en begin je van vooraf aan. Opgelet: je moet elke wijziging in de raad van bestuur publiceren in het Belgisch Staatsblad. Voor veel jeugdhuizen betekent dit één publicatie per jaar.
22
1/ Gij zult weten hoe luid de muziek mag staan zonder de buitennormen te overschrijden. 2/ Gij zult een akoestisch onderzoek light laten uitvoeren 3/ Gij zult kiezen voor een melding Klasse 3 of een vergunning Klasse 2. Tenzij ge een stil jeugdhuis wilt worden. 4/ Gij zult een geluidsmeter of -begrenzer Klasse 2 aanschaffen. 5/ Gij zult bij categorie 3 gratis oordopjes ter beschikking stellen. 6/ Gij zult een geluidsplan laten opmaken indien ge een vaste installatie hebt binnen Klasse 3. 7/ Gij zult een uitzondering aanvragen voor activiteiten die niet horen binnen uw categorie bij het College van Burgemeester en Schepen. 8/ Gij zult uw vrijwilligers informeren over de geluidsnormen die van toepassing zijn. 9/ Gij zult contracten afsluiten met groepen en dj’s met de geldende geluidsnormen. 10/ Gij zult permanent meten en eventueel registreren tijdens activiteiten.
u! en nu
dministratie envoudig a re e v n e rk uizen Bepe voor jeugdh ve procedures g in v e tg e w en inistratie
ig de adm in het or publicatie • Vereenvoud jvoorbeeld do bi , e tool. ’s lin w on vz voor via een elijk te maken og m d la sb at Sta
COLUMN
Lander Piccart is 20, gebeten door het jeugdwerk, soms verontwaardigd in de samenleving, altijd gefascineerd door participatie en het engagement van jongeren. Lander is voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad en actief in jeugdhuis Ifigineia. Ook bij Formaat doet en denkt hij mee. “Op wie ga jij stemmen?”, die vraag zal de komende maanden ongetwijfeld nog vaak gesteld worden in een pak jeugdhuizen. Al te vaak zal het antwoord zijn “ik weet het nog niet”. Nochtans is het wél een vraag die over de toekomst van onze generatie gaat. Een vraag die bepaalt hoe onze samenleving de komende jaren verder vorm krijgt. Met meer dan twee miljoen Vlamingen zijn we jonger dan dertig. We hebben elk onze standpunten en visies. Met al die verschillende meningen trekken we op 25 mei 2014 naar de stembus. De ene met meer zin dan de andere. Velen van ons doen dat voor de eerste keer. Zoals bij elke verkiezing is het gissen naar de uitkomst, de coalitievorming achteraf en de accenten die iedere politieke partij zal (willen) leggen. De manier waarop we als jongeren of vanuit onze jeugdhuizen naar de dingen rondom ons kijken, verschilt al eens met de manier waarop beleidsmakers dat doen. Reden te meer dus om hen te laten weten waar we écht van wakker liggen. En beste politici, dat is meer dan een koud pintje of stevig feestje. Gelukkig zijn we het roerend eens over één zaak: inzetten op jongeren was nog nooit zo belangrijk. We kiezen in 2014 parlementsleden op drie fronten. Dit is uniek in Vlaanderen en schept kansen om de verschillende beleidsniveaus nog beter op elkaar af te stemmen. Om nog méér de kaart van jongeren te trekken. Want als je het mij vraagt, is een samenleving waar kinderen en jongeren graag wonen, een samenleving waar iedereen graag woont.
“BESTE BELEIDSMAKER, TREK NAAR JEUGDHUIZEN OM TE HOREN WAT JONGEREN VAN VANDAAG ÉCHT BELANGRIJK VINDEN”
Volg Lander op
Twitter: @PICC
Het blijft een uitdaging om de juiste informatie in de jeugdhuizen te krijgen. Zodat jongeren op een onderbouwde manier kunnen kiezen. Daarom deze vriendelijke oproep: “Beste beleidsmaker van morgen, laat de staatshervorming even voor wat ze is en trek naar jeugdhuizen, om te horen wat jongeren van vandaag écht belangrijk vinden.” Een job, een kwaliteitsvolle woning en genoeg fysieke en mentale ruimte maken daar alvast deel van uit. Als we daar zélf actief mee vorm aan mogen geven, dan is het plaatje compleet.
Lander PS: Wat bij mij vaststaat is dat mijn stem niet zal gaan naar de 109 beleids makers die begin dit jaar voor de GAS-boetes stemden en zo een stem uit brachten tegen de samenleving en het middenveld.
ARTS
23
STIMULEER EN WAARDEER VRIJWILLIGERSWERK
GEEF JONGEREN RUIMTE OM JONG TE ZIJN
• Stimuleer lokale overheden om te investeren in vrijwillige initiatieven zoals jeugdhuizen. Formaat vraagt in dit kader een ver hoging van het budget van het decreet lokaal jeugdbeleid. • Erken jongeren voor hun vrijwillig engagement. Veranker de vaardigheden en competenties die ze in het jeugdhuis leren in de Vlaamse kwalificatiestructuur.
BEPERK EN VEREENVOUDIG ADMINISTRATIE EN WETGEVING VOOR JEUGDHUIZEN
• Vereenvoudig de administratieve procedures voor vzw’s, bijvoorbeeld door publicatie in het Staatsblad mogelijk te maken via een online tool. • Zorg voor een positief beleid waarin de regels duidelijk, nuttig en gekend zijn. • Formaat eist een wetgevend kader dat duidelijk stelt dat jeugdhuizen vrijgesteld zijn van BTW.
STIMULEER ONDERNEMENDE JONGEREN
• Stimuleer jeugdhuizen ook in de toekomst om kansen te bieden aan ondernemende jongeren en hun projecten. Formaat vraagt in dit kader om de projectsubsidies voor bovenlokale projecten in jeugdhuizen verder uit te bouwen. • Maak er vanuit het beleid werk van om jeugd(huis)werk meer te profileren als potentiële leerplekken voor jongeren. • Stimuleer en faciliteer partnerschappen en samenwerking tussen jeugdwerk, onderwijs en tewerkstellingsorganisaties.
GEEF JONGEREN EN HUN INITIATIEVEN VOLDOENDE FYSIEKE RUIMTE
• Voorzie in de ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP) voldoende ruimte voor kinderen en jongeren in de stadskern. • Investeer in een zichtbare en toegankelijke jeugdhuisinfra structuur die ingebed is in een breed beleid rond jeugdruimte. • Creëer mogelijkheden voor creatieve oplossingen die het ge brek aan jeugdwerkinfrastructuur aanpakken, bijvoorbeeld door leegstaande gebouwen een tijdelijke invulling te geven.
Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap
• Neem het op voor jongeren en hun verenigingen als die geconfronteerd worden met onverdraagzaamheid. • Herbekijk de GAS. Deze regelgeving laat te veel interpretatie toe voor het begrip ‘overlast’, ze zet de scheiding der machten op de helling en leidt tot pestboetes voor jongeren en het georganiseerd jeugdwerk.
ZORG VOOR KWALITATIEF EN BETAALBAAR WONEN VOOR IEDEREEN
• Maak van ‘betaalbaar en kwaliteitsvol wonen op een plaats naar keuze’ een prioriteit voor het beleid in 2014. • Voorzie procedures die alternatieve woonvormen (op maat van jongeren) zoals samenhuizen of kangoeroe wonen administra tief eenvoudiger maken. • Zet meer acties op die jonge starters helpen bij het vinden van een eerste, betaalbare en kwaliteitsvolle woning.
ZET IN OP JONGEREN EN TEWERKSTELLING
• Maak van tewerkstelling een prioriteit in het jeugdbeleid na 2014. • Zet in op een sterke en proactieve begeleiding van alle jongeren voor en tijdens de overgang van de schoolbanken naar de arbeidsmarkt. • Voorzie aanmoedigingspremies voor werkgevers die startende jongeren een kans geven. • Stimuleer jeugdhuizen om acties op te zetten die jongeren ondersteunen in hun zoektocht naar werk. Voorzie gerichte pro jectsubsidies rond ‘tewerkstelling’.
LUISTER NAAR JONGEREN
• Betrek jongeren actief en van bij het begin bij het maken van het beleid, vraag hen niet louter om advies. • Maak werk van een jeugdbeleid dat ervoor ijvert dat de stem van jongeren doorklinkt in de lokale meerjarenplanning. Formaat vraagt hiervoor een herziening van het gemeentedecreet. • Zorg dat de JOKER correct wordt toegepast. • Geef het middenveld een sterke stem in de beleidsvoorbereiding.
Gedrukt op gerecycleerd papier
V.U.: Formaat vzw, De Wittestraat 2, 2600 Berchem / Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme