PB- PP
V.U .: To m Wi llo
x, Mo erh eid e 9,
92 20 Ha mm e
BELGIE(N) - BELGIQUE
I 20 14 AU GU ST US NU MM ER 9 • ME LV E IN JU NI EN JA AR GA NG 3 • DE LIJ KS , BE HA AN MA T IJN – P 60 27 45 X VE RS CH GE 26 00 Be rch em UG BR OO R 80 00 Wi tte str aa t 2, AF GIF TE KA NT aa t.b e de ren vzw – De hu isw erk Vla an at. be – ww w.f orm ma for o@ inf – Fo rm aa t Jeu gd 22 6 40 85 ) (03 F – 83 T (03 )22 6 40
T F R U D O JARK AGEN TE VR
I? • P13
POLITIC OORDEN
W
WAT ANT
F O R A B N E T C INSE ? T S E E F R E D D MO LS • P18
USE YOUR SKIL
MOOI WEER & LELIJKE TRUIEN OP RADAR 12 • P14
Tekst: Jan Verbruggen • Foto: Aude Vanthuyne
BLIKOPENER
“HET IS LEUK DAT WE JONGEREN BEWUST KUNNEN MAKEN OVER DE KLIMAATOPWARMING. MÉT EEN TOFFE ACTIVITEIT EN ZONDER MET HET VINGERTJE TE ZWAAIEN” Jeugdhuizen die zich inzetten voor een betere wereld. Het is geweldig schoon. Uttetote in Wijtschate deed mee met Earth Hour: lichten uit en feesten voor het klimaat. Earth Hour roept iedereen ter wereld op om een uur lang alle lichten en elektronische apparatuur uit te zetten. Het is een actie van WWF om mensen bewuster te leren omgaan met hun energie. “We zijn geënthousiasmeerd door de gemeente Heuvelland. Die doet zelf het volledige weekend alle straatlichten uit”, vertelt medewerker Laura enthousiast. “In het jeugdhuis doen we de hele avond het licht uit. En er staat een intiem jeugdhuiskamerconcert van Stijn op het programma”. Dat optreden won Uttetote met de Earth Hour wedstrijd. Uttetote bestaat pas vier weken. “Met deze activiteit komen we op een positieve manier naar buiten.” Team Uttetote is duidelijk warm voor het initiatief. “Het is leuk dat we jongeren bewust kunnen maken over de klimaatopwarming. Zonder met het vingertje te zwaaien, gewoon door een toffe activiteit te organiseren.” Het jeugdhuis wil regelmatig zo’n activiteiten organiseren. “Je inzetten voor de samenleving, het hoort er gewoon bij als jeugdhuis”, vult Laura aan. Is Laura zelf bewust bezig met haar energieverbruik? “Als ik een kamer verlaat, zorg ik dat het licht er uit is. En als ik mijn kot verlaat op vrijdag, zet ik alle elektronische apparaten uit.” Jongeren liggen volgens Laura zeker wakker van het milieu. “Ik denk dat jongeren echt wel beseffen dat het niet de goede kant opgaat met de wereld. Ze zijn er bewust mee bezig volgens mij. Zolang ze er hun smartphone of tv niet voor aan de kant moeten zetten.”
jij! u n n e
voor een ander of uis iets voor dh t of ug ec je oj pr l uw Doet jo doel, nobe jker ki Wil jij je goed de d? in el er ng w de samenlevi de or vo uis t dh ze m jouw jeug algemene in vertel waaro en s on l ai zetten? M verdient. deze pagina aat.be redactie@form
3
INHOUD
10
18
Cynthia (21)
stapte met haar camera aan boord van Ahoy en keek binnen in het jeugdhuis genoemd naar een duikboot. (p. 24)
Kevin (26)
maakt kennis met Archie, de opperhaas uit Antwerpen en mascotte in ‘t Verschil. (p. 27)
24 ij! en nu j
beeld? Scherpe pen of gek op ine. gaz Ma at ma Werk mee aan For . .be aat form ie@ act Mail naar red
MET MEDEWERKING VAN: An-Sofie Gysemans, Cynthia Van Wiele, Finn Van Dinter, Gerd Vanmeenen, Jan Verbrugge, Kevin Moens, Lena Verstraete, Lotte Van de Werf, Sandra Bogaers, Stef Moens EINDREDACTIE: Lotte Van de Werf VORMGEVING: Pepijn Haghebaert FOTO’S: Cédric Dezitter, Cynthia Van Wiele, Lena Verstraete, Stefaan Van Hul, Tim Joosten, Formaat, jeugdhuizen DRUK: EPO – Lange Pastoorstraat 25, 2600 Berchem Gedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier. Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine. Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus. Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem
DIT MAGAZINE 10 13 14 15 17 18 20 22 23
DURFTEVRAGEN2014 JARKO VRAAGT OPLOSSING WERKLOOSHEID RADAR 12 SLIMSTE JEUGDHUIS DIY: T-SHIRT WORDT TANKTOP USE YOUR SKILLS OBAMA IN BRUSSEL BUILT IT TOGETHER RAMZI WIL EEN ROZE BRIL
EN OOK ‌ 02 06 16 24 26 27
LENTEPRIKKELS Voor mijn raam staat een boom. Die boom geeft me iedere ochtend het gevoel wakker te worden in een bos, ook al woon ik in hartje stad. Prachtige serenades brengen de gevleugelde straatrakkers me. Ik volg hele tweetconversaties tussen mus, merel en vink. Ik ga er haast zelf van fluiten. Ik vraag me soms af waar die flinke fluiters het over hebben, zo onder mijn raam. Zouden ze ook wakker liggen van GAS en het hoge percentage jongerenwerkloosheid? Dromen ze net als ik
BLIKOPENER WALL AN-SOFIE HOTSPOT VRAAGHET@FORMAAT DE MASCOTTE
van de overkapping van de ring? Zijn ze in de ban van de opwarming van de aarde? Want wanneer moeten ze nu eieren leggen? Wat zouden zij vragen als ze de kans kregen om te tweeten naar politici? Ach, tijd om op te staan. Klaar voor het politiek vragen(v)uur van Formaat. Jongeren fluiten er vinnig op los. Mag ik nog jong zijn? Moet ik werken tot ik 80 ben? Hoe kan ik werkervaring krijgen als mensen met ervaring altijd voorrang krijgen? Waarom geen eenduidig alternatief voor GAS? Wat is uw definitie van overlast? Waarom mogen we niets meer? Moet ik sparen voor de GAS-boetes van mijn kinderen? Wat gaan jullie doen aan het hoge percentage jongerenwerkloosheid? Vijf politici strijken hun veren glad en proberen ze goed mogelijk te antwoorden. Hun snavels staan niet stil. Benieuwd welk ei zij leggen na 25 mei. Tsjilp.
Lotte 27
WALL
Samenstelling & tekst: Lotte Van de Werf
eld in be
WAAR RADAR 12, Oostmalle WAT Geen RADAR zonder feestje. En geen feestje zonder thema. Het partyteam van jeugdhuis ’t Klokhuis in Hamme daagde iedereen uit te dansen in zijn of haar lelijkste trui. Van paarse pluche tot bompastrepen, berenprint of glitteroverdosis: pijnlijk veel ugly sweaters. De award voor lelijkste exemplaar ging naar Lisa van Dido en Finn van Formaat. www.facebook.com/formaatjeugdhuiswerkvlaanderen
6
jij! u n n e
en op RADA het feest bouw Wil jij graag aat.be vorming@form Mail naar
R?
BENNY MEE
Zwemhok/stemhok Op zondag 25 mei kiezen we onze nieuwe vertegenwoordigers in het Vlaams, Brussels, Belgisch en Europees parlement. De campagnemachines van de politieke partijen draaien op volle toeren en ook de media sloven zich uit. Ben jij nog mee? Onze democratie betekent niets zonder goed geïnformeerde en kritische burgers. Benny Mee roept jou op om je goed te informeren. Formaat ondersteunt deze campagne en zorgt er mee voor dat jij goed geïnformeerd bent. www.bennymee.be
ACTIEWEEKEND ‘LAST VAN GAS’ Laat het weekend van 9,10 en 11 mei zien waar je als jongere in de gemeente voor beboet kan worden. Bega een overtreding om duidelijk te maken dat wat jij op een dagdagelijkse basis doet, eigenlijk strafbaar is. Normale zaken die, door het op te nemen in een politiereglement, strafbaar zijn met een Gemeentelijke Administratieve Sancties. www.lastvangas.be
7
CONTRACT XMUSIX VERLENGD Na een marktonderzoek tekende Formaat een nieuwe overeenkomst met Xmusix, een leverancier van muzieksoftware. De bestaande jeugdhuiscontracten (steeds met duur van twee jaar) blijven lopen en worden telkens automatisch verlengd met twee jaar. Het exclusief ledentarief blijft ongewijzigd. M.a.w. er verandert niets aan de tarieven voor de jeugdhuizen, niet voor bestaande, niet voor nieuwe contracten. • Ledentarief softwarelicentie = 266,20 euro. Je betaalt dit bedrag eenmalig bij installatie. • Trimestriële abonnementstarief = 126,87 euro per trimester. Nieuw! Heb je een contract bij Xmusix en breng je binnen de termijn van drie maanden na ondertekening van je overeenkomst een nieuw jeugdhuis aan dat klant wordt bij de muziekleverancier, dan heb je recht op een maand gratis muziek. Xmusix betaalt dan 1/3de van je trimestriële abonnementsvergoeding terug. www.xmusix.be
hiep hi ep hoer a
40 KAARSJES VOOR ’T UILEKOT
d
gezeg echt
“STOP MET PRATEN OVER DE JEUGD VAN TEGENWOORDIG: PRAAT MÉT HEN” Door: Lies Corneillie, gemeenteraadslid voor Groen in Leuven, eerste opvolger voor het Vlaams Parlement en educatief medewerker bij Zuiddag vzw Verschenen in: Knack, 22 april 2014
iew
masterv
VAN MEELOPER TOT AMBASSADEUR “Als je in jezelf gelooft, is alles mogelijk”
Samir (18) was als puber een probleemjongere. Hij werkte zich keer op keer in nesten en werd op elke school buiten gegooid. Momenteel is Samir bezig met een opleiding jeugd- en gehandicaptenzorg. Hij zet hij zich in voor zijn buurt en zijn jeugdhuis Msc Ahlan, werkt als journalist bij Stampmedia en doet aan vrijwilligerswerk. Hoe en wanneer maakt een jongere als Samir de keuze om zich te beteren? In de mini-documentaire 'Van meeloper tot ambassadeur' laat Stamp Media enkele oud-begeleiders en nieuwe collega's van Samir aan het woord om te achterhalen wat een jongere uit Antwerpen Noord aanzet tot zo een extreme verandering. © 2014 - C.H.I.P.S. StampMedia - Miek Thieren, Tom Corthaut, Bert Roymans & Samir Taif
Een heel jaar lang vierde ’t Uilekot feest voor zijn veertigjarige bestaan. Eind maart sloten ze het onvergetelijke jubileumjaar af met een knalfuif en een optreden van Uilekot All Stars Band. www.uilekot.be
http://vimeo.com/91515224
8
“BEZOEKERS, VRIJWILLIGERS EN BEROEPSKRACHTEN GEVEN HUN JEUGDHUIZEN 8,1 OP 10” Hogeschool Vives en de VUB (Vrije Universiteit Brussel) vroegen in 2013 aan meer dan 1.000 jeugdhuislovers en -medewerkers wat hun jeugdhuis voor hen betekent. Dit in opdracht van Minister van Jeugd Pascal Smet. Doel? Sterktes, kansen en uitdagingen van en voor jeugdhuiswerk anno 2014 in kaart brengen en aanbevelingen formuleren voor een nog sterker jeugdhuiswerk in de toekomst.
GA VOOR GOED GELUID Opleiding geluidstechnicus
Draai je graag aan de knoppen? Of wil je dat in de toekomst graag doen? Leer soundchecken en mixen. En ga voor goed geluid. Tijdens de opleiding geluidstechnicus leer je alles over luidsprekers, versterkers, filters, mengpanelen en PA. Je krijgt theorie mee over de techniek en oefent in de praktijk.
Op vrijdag 25 april stelden Minister Pascal Smet, het Agentschap jeugd en de onderzoekers de conclusie van dit jeugdhuisonderzoek voor. Daaruit blijkt o.a. dat bezoekers, vrijwilligers en beroepskrachten in het algemeen heel tevreden zijn over de werking van hun jeugdhuis. Gemiddeld geven ze hun jeugdhuizen een score 8,1 op 10. Alle resultaten kan je vanaf de zomer lezen in het volledige onderzoeksrapport van de Vlaamse Overheid. In september kan je ook meer lezen over het jeugdhuisonderzoek in Formaat Magazine.
WANNEER 22, 24 & 25 mei 2014 WAAR Oostmalle (Provinciaal Vormingscentrum) PRIJS 60 euro (leden) / 75 euro (anderen) INSCHRIJVEN vorming@formaat.be
RETROKOERS IN DEN EGLANTIER Den Eglantier in Berchem organiseerde midden april de tweede editie van de retrokoers 'Baaarechoem Koerst!' Klikpedalen en geschoren benen waren er strikt taboe. “We zijn gebeten door de koers, dus waarom er niet zelf een organiseren”, zo klonk het bij de vrijwilligers van het jeugdhuis. Naast een feest voor wielerliefhebbers, is de koers ook een leuk buurtfeest. Op het programma stond o.a. ook nog een rommelmarkt, een fietskeuken en een bakfietskoers.
9
VERSLAG
Vier scherpe stellingen, vijf jonge politici en een publiek dat durft te vragen. Het politiek vragen(v)uur tijdens RADAR 12 was gezellig en kritisch.
Tekst: Lotte Van de Werf • Foto’s: Cédric Dezitter & Cynthia Van Wiele
Hannes Anaf
Alexandra D’Archembeau
Imade Annouri
Goedele Vermeiren
Tinne Rombouts
Politiek: Schepen van Jeugd in Turnhout Votebox: 5de plaats Kamerlijst (federaal)
Politiek: Districtsraad Wilrijk Votebox: 6de plaats Kamerlijst (federaal)
Politiek: Districtsraad Antwerpen Votebox: 3de plaats Vlaams Parlement
Politiek: Schepen van Jeugd in Mortsel Votebox: 12de plaats Vlaams Parlement (federaal)
Politiek: Burgemeester van Hoogstraten Votebox: 2de plaats Vlaams Parlement
SP.A
OPEN VLD
GROEN
STELLING 1: “DE GAS-WET BEWIJST DAT JONG ZIJN VANDAAG ALS OVERLAST WORDT BESCHOUWD” GAS. Jongeren hebben er last van, zoveel is duidelijk. Sneeuwballen gooien, vliegeren, belletje trek spelen … Dingen die deel uitmaken van jong zijn, kunnen door de GAS-wet bestraft worden. “Absurd is dat”, zo zegt Imade van Groen. “De willekeur van de GAS is het grootste probleem. Bovendien is het absurd dat ondanks dat er 239 middenveldorganisaties tegen de leeftijdsverlaging van de sanctie waren, die er toch is doorgekomen. Jongeren hebben duidelijk van zich laten horen, maar de politiek heeft niet geluisterd.” Toch is GAS er met juiste intenties gekomen. “GAS is een instrument om bepaalde zaken die echt niet door de beugel kunnen en overlast veroorzaken, niet onbestraft te laten. Het gaat bijvoorbeeld over wildplassen en sluikstorten”, vult Tinne (CD&V) aan.
“GAS is een instrument om bepaalde zaken die echt niet door de beugel kunnen niet onbestraft te laten” Tinne Rombouts, CD&V
Wat is de definitie van overlast? #durtevragen2014 “Dat is iets heel subjectiefs”, verduidelijkt Goedele (N-VA). “Het is een daad in de openbare ruimte die herhaaldelijk klachten veroorzaakt.
10
N-VA
CD&V
GAS is zeker niet ingesteld om jongeren te pesten, maar om overlast aan banden te leggen. Slechts een à drie procent van de boetes gaat naar jongeren”, vult Goedele aan. Moderator Sven Pichal vraagt even aan het publiek wie er al zo’n boete heeft gehad. Vijf handen gaan de lucht in, op ongeveer vijftig mensen. Dat is tien procent. Rebelse jeugdhuisjongeren. “In Turnhout zijn we in dialoog gegaan met jonge mensen om samen te bepalen wat we als overlast beschouwen. Zo proberen we samen de absurditeiten uit de wetgeving te halen”, verdedigt Hannes van sp.a. “Het is inderdaad aan iedere gemeente om na te denken hoe ze die sancties op een redelijke manier kunnen inzetten”, reageert Alexandra (Open Vld). “Ik roep jongeren dan ook op om te blijven reageren tegen de absurditeiten, zodat die uit de wetgeving verdwijnen.”
Hoe kan ik als jongere weten wat ik in welke gemeente wel of niet mag? #durtevragen2014 “Om die reden valt er zeker iets te zeggen om een aantal thema’s bovenlokaal vast te leggen”, antwoordt Tinne (CD&V). Hoewel dat ook nadelen heeft. Iets dat in Mortsel een probleem is, is dat in Hoogstraten niet per se. Er is een kans dat je dingen opnieuw nodeloos problematiseert.” Open Vld, CD&V, N-VA en sp.a leggen de verantwoordelijkheid om GAS leefbaar te maken dus vooral bij de gemeentebesturen zelf. Groen wil wel echt een concrete aanpak om de willekeur te schrappen en eist sowieso dat de minimumleeftijd terug naar zestien jaar wordt gebracht.
STELLING 2: “RUIMTE VOOR JONGEREN? GRAAG, MAAR NIET TE DICHT IN MIJN BUURT” Het NIMBY-syndroom, zo noemen de politici het professioneel. Not in my back yard. Het is iets dat bekend in de oren klinkt. Alvast voor Hannes (sp.a): “In Turnhout opende onlangs een mooi, nieuw skatepark. Bereikbaar en dicht in een woonwijk. En dus met heel wat klachten van de buren. De jongeren nemen zelf heel veel initiatief om het contact met de buren goed te houden. Jongerenruimte zou eigenlijk een evidentie moeten zijn, niet iets waarvan jongeren een buurt keer op keer moeten overtuigen.” Ook voor N-VA is die verzuring herkenbaar: “Dit weekend opent er in Mortsel een nieuwe speelplek voor kinderen. Nog voor de opening krijgen we al klachten van de buren, want die kinderen gaan uiteraard lawaai maken. Het beste wat je kan doen is in dialoog gaan, proactief met buurtbewoners praten. Hetzelfde geldt voor jeugdhuizen. Jongeren zijn mondig genoeg om die dialoog aan te gaan.”
“Dit weekend opent er in Mortsel een nieuwe speelplek voor kinderen. Nog voor de opening krijgen we al klachten van de buren, want die kinderen gaan uiteraard lawaai maken.” Goedele Vermeiren, N-VA
In dialoog gaan, praten met de buren, hen overtuigen van ‘ons’ recht op ruimte. “Al die dialoog, vraagt wel heel veel tijd van jonge mensen. Tijd waarin ze ook met hun werking zouden kunnen bezig zijn”, stelt moderator Sven vast.
Spontaan initiatief wordt steeds meer ingeperkt door regelgeving. #Watdoejeeraan #durftevragen2014 Imade (Groen) geeft het voorbeeld van Het Boshuis, een jeugdhuis in Antwerpen dat onlangs de deuren sloot. De vrijwilligers gooiden de handdoek in de ring. De klachten van de buren eisten te veel energie. De leut van een jeugdhuis openhouden was eraf. En dat terwijl de buurt er snakt naar ruimte voor jongeren.” “Hetzelfde geldt voor de administratieve lasten, bijvoorbeeld als het gaat over fuiven”, vult Alexandra (Open Vld) aan. “Jongeren zijn geen advocaten en rechters. We mogen het hen niet te moeilijk maken om ruimte op te eisen.”
“Jongeren zijn geen advocaten en rechters. We mogen het hen niet te moeilijk maken om ruimte op te eisen” Alexandra D’Archembeau, Open Vld
Volgens Imade zijn dit uitingen van een groter maatschappelijk probleem: “Mensen zijn intolerant”, daar moeten we als politici aan werken. Tinne (CD&V) vindt dat iedereen de handen in elkaar moet slaan als het gaat over die intolerantie. “Het is duidelijk iets waar alle partijen van wakker liggen.”
STELLING 3: “NIET JONGEREN, MAAR POLITICI ZIJN LUI ALS HET GAAT OVER JEUGDWERKLOOSHEID” De jeugdwerkloosheid ligt hoog. Heel hoog. Heel wat jongeren vinden maar moeilijk een plek op de arbeidsmarkt. Ze krijgen vaak te horen dat ze te weinig ervaring hebben.
Hoe kan ik werkervaring krijgen als mensen met ervaring steeds voorrang krijgen? #durftevragen2014 “Je hebt geen ervaring, het is inderdaad iets dat jongeren te vaak te horen krijgen”, bevestigt Goedele (N-VA). “Het is aan ons, politici, om te zorgen dat jongeren kansen krijgen om die ervaring op te doen. Daar werden trouwens al heel wat initiatieven voor genomen zoals de werkinlevingsstages.” Volgens Tinne (CD&V) moet er vooral geïnvesteerd worden in de brug tussen het onderwijs en het werkveld: “Het probleem van veel projecten zoals die werkinlevingsstages is dat ze maar een beperkt aantal jongeren bereiken. We moeten dit inbedden in ons onderwijssysteem.” Toch kwam de onderwijshervorming er niet door, merkt moderator Sven op. “Zo’n hervorming voer je niet door van de ene dag op de andere”, reageert Goedele (N-VA). “Dat is het probleem met die onderwijshervorming. Iedereen wil ze, niemand weet hoe en de mensen uit het onderwijs zelf zijn sowieso tegen”, vult Imade (Groen) aan. Groen is nochtans heel erg voor de hervorming. “We willen dat iedere student werkervaring kan opdoen.” Over de hervorming lijken alle partijen het alvast eens, nu nog wachten op de daden bij de woorden. En wat ondertussen?
11
U praat enkel over toekomstige oplossingen. Wat met de jeugd die NU werkloos blijft? #durftevragen2014
“Jongeren zijn bereid om zich te engageren als iets hen raakt. We hebben dat gezien in Turnhout toen ons jeugdhuis, Wollewei, plots dreigde verkocht te worden” Hannes Anaf, sp.a
Ja, wat nu? “We mogen jongeren vooral niet bang maken en straffen als ze geen werk vinden. Het afschaffen van de wachtuitkering, dat is absurd”, zo klinkt het bij Groen. Politici in verkiezingstijd praten liever over morgen dan over nu. Echte oplossingen voor de jeugdwerkloosheid klinken niet echt door in dit debat. Een ander verhaal dan, dat van competenties. Open Vld is een voorstander van een systeem om verworven competenties te formaliseren: “Een jongere die in het vijfde jaar secundair leert lassen, maar zijn zesde jaar niet afwerkt, krijgt geen diploma. Toch heeft hij in de jaren waarin hij wel school liep heel wat competenties verworven. Hij zou bijvoorbeeld perfect aan de slag kunnen als lasser. We moeten nadenken hoe we dat soort competenties kunnen formaliseren, zodat jongeren er op kunnen terugvallen als ze werk zoeken.”
Ook in het jeugdwerk doen jonge mensen heel wat ervaring op. Wat is die waard? #durftevragen2014 Hierover zijn de vijf partijen het roerend eens: die ervaring is goud waard. Tip van de dag: vermeld die ervaring in je CV. Werkgevers zijn daar niet blind voor, meer zelfs: mensen die zich engageren belanden bovenaan de stapel brieven. “Oh ja, en vermeld er ook bij hoeveel GAS je al kreeg. Dat toont aan hoe rebels je bent”, vult Sven Pichal aan. Dat verdient een applaus.
STELLING 4: “JONGEREN KEREN HUN RUG NAAR DE POLITIEK” “Jongeren zijn hierin niet zo anders dan anderen. Politiek staat vaak te ver van de mensen en dat terwijl eigenlijk alles politiek is. Mensen beseffen de invloed van politiek op die dagelijkse dingen vaak niet. Het gaat over hun onderwijs, hun busregeling, de televisie … Het is aan ons, politici om daarin te investeren en politiek weer dichter bij de mensen te brengen”, steekt Imade (Groen) van wal.
“Het is aan ons, politici om politiek weer dichter bij de mensen te brengen”
Komen jullie iets drinken in onze jeugdhuizen? Onze deuren staan open. #durftevragen2014 Tinne van CD&V gaat graag in op die uitnodiging: “Ik ga regelmatig eens naar een fuif bij ons in Hoogstraten of spring eens binnen in het jeugdhuis. Het is inderdaad belangrijk om met jonge mensen te praten en naar hen te luisteren.” Goedele (N-VA) is het daar mee eens. “Politici moeten ook buiten de campagneperiodes in gesprek gaan met jongeren en naar hen luisteren.” En ook Hannes, Imade en Alexandra vinden dat politici veel moeten luisteren én dat jonge mensen van zich moeten laten horen. “Jonge mensen hebben een belangrijke stem”, vult Alexandra (Open Vld) nog aan. “Daarom zijn we als Open Vld ook voorstander van het stemrecht vanaf 16 jaar. Je kan op die leeftijd een pint bestellen en beslissen tot hoe laat je uitgaat, dan kan je ook meebeslissen over maatschappelijke thema’s, toch?” Alexandra roept jongeren ook op om zelf van zich te laten horen: “Dankzij sociale media is het heel makkelijk om in contact te komen met politici en hen vragen te stellen, doe dat”.
Jullie luisteren zo gezegd allemaal. Waarom heeft dan niemand geluisterd naar de stem van 239 middenveldorganisaties over GAS? #durftevragen2014 Het publiek is kritisch. Luisteren politici alleen als het campagneperiode is? “We hebben zeker geluisterd naar de bezorgdheden van jeugdorganisaties als het gaat over GAS. De reactie heeft er ook voor gezorgd dat gemeentes hun wetgeving screenen op absurditeiten. Maar je mag nooit vergeten dat er naast die stem van die 239 organisaties nog heel wat actoren betrokken zijn. Politiek is wikken en wegen”, zo verdedigt Tinne (CD&V).
Imade Annouri, Groen
“We moeten politiek inderdaad meer concretiseren”, vult Hannes (sp.a) aan. “Jongeren zijn bereid om zich te engageren als iets hen raakt. We hebben dat gezien in Turnhout toen ons jeugdhuis, Wollewei, plots dreigde verkocht te worden. De reactie die daarop kwam van jongeren was enorm. Op zo’n moment hebben ze misschien niet door dat het gaat over politiek, maar dankzij hun stem en actie hebben we een sluiting kunnen tegenhouden.”
12
ij! en nu j
25 mei bewust te Nu is het aan jou om op informeren. Om te stemmen. Om je verder ouders, broers n, nde vrie te praten met je en en dromen. en zussen over standpunt te laten voor e Om in het jeugdhuis ruim . ces Suc discussie en vragen.
Op 25 mei stemt Jarko (19) voor de eerste keer. Tijdens het politiek vragen(v)uur op RADAR durfde hij aan politici te vragen wat hun oplossing is voor de hoge jongerenwerkloosheid. Tekst & foto: Cynthia Van Wiele
“Op 25 mei trek ik voor de eerste keer naar de stembus. Best wel spannend, want ik wil graag op de partij stemmen die het beste bij me past. Hoe een partij tegenover jongerenwerkloosheid staat, vind ik een belangrijk thema om dit af te toetsen. Te veel jongeren vinden hun weg niet op de arbeidsmarkt. Ook ik heb dat ervaren in mijn zoektocht naar werk. Je wordt als jonge gast losgelaten in een grote, onbekende wereld, zonder houvast. De oplossing? Jongeren beter begeleiden voor ze de schoolbanken verlaten. Leer hen waar en hoe ze werk vinden. Een ander groot probleem is dat werkgevers zoeken naar mensen met ervaring.
En die ervaring heb je niet als je net afstudeert. Bedrijven moeten gestimuleerd worden om te investeren in jonge mensen. Enkel zo kunnen zij ervaring opdoen. Tijdens het politiek vragen(v)uur kwam de jongerenwerkloosheid uitgebreid aan bod. De politici stellen voor om jongeren meer stages te laten lopen. Zo doen ze werkervaring op, wat hun kans om werk te vinden verhoogt. Daar zie ik zeker iets in. Toch draaien politici nog steeds te veel rond de pot als het gaat over jongerenwerkloosheid. Van concrete plannen en oplossingen voor jongeren die nu werkloos zijn, is er geen sprake. Het vragen(v)uur gaf me wel een beter inzicht in welke partijen achter jongeren staan, en welke iets minder. Het heeft me dus een goed beeld gegeven over de standpunten van de partijen, maar het heeft me hard laten twijfelen tussen twee partijen. Tussen welke partijen ik twijfel? Dat hou ik voor mezelf.”
“HET VRAGEN(V)UUR GAF ME EEN BETER INZICHT IN WELKE PARTIJEN ACHTER JONGEREN STAAN, EN WELKE IETS MINDER” JARKO (19)
13
IN BEELD
Foto’s: Cédric Dezitter, Lena Verstraete & Tim Joosten
Boekhouden, conflict hanteren, decor bouwen, leden werven … Twee dagen lang dompelden jeugdhuislovers zich onder in boeiende en uiteenlopende thema’s tijdens RADAR 12.
Honderd jeugdhuislovers genoten van zon, zinderende inspiratie en teamspirit.
Geen RADAR zonder post-its. Kleven, delen, brainstormen, presenteren …
Handen uit de mouwen. Liever doen dan denken? RADAR zorgt steeds voor een aantal cursussen waar naaimachines of cirkelzagen aan te pas komen.
RADAR versterkt jou om je jeugdhuis te runnen. En het is ook hét moment om jongeren uit andere jeugdhuizen te ontmoeten en elkaar te inspireren.
jij! je jeugdhuis en nu estbeest? In fe r, ke er ew rgt voor ed
14
Meer foto’s
www.facebook.com/formaatjeugdhuiswerkvlaanderen
zo ern)m n. RADAR 13 Voorzitter, (k Op zoek illende mense t. ch rs nd vi ve g el tin ve zitten r zijn goes de ie r oral op aa vo w f a O m gaan? een program aan de slag te om n Zi t. ? zi w in jou naar knowho t wat er voor n? Haal erui zoek naar fu gscentrum) nciaal Vormin vi ro (P le al WAAR Oostm ber 2014 ,11 & 12 okto WANNEER 10
Vijftien ploegen streden tijdens RADAR 12 voor de titel ‘Slimste Jeugdhuis van Vlaanderen’. De kandidaten zetten al hun kennis in. Na drie loodzware rondes, veroverden de vier niet zo bescheiden bollebozen van De Choke in Herselt de titel. Tekst: Cynthia Van Wiele • Foto: Tim Joosten
“De Choke is het slimste jeugdhuis, dat weten wij al langer. Na vandaag krijgen we eindelijk de erkenning en waardering die we verdienen. Het niveau van de vragen lag hoog en daagde ons uit om al onze hersencellen te activeren.
Gelukkig hebben we een brede kennis over diverse thema’s. Ja, zelfs de vragen voor zestienjarige meisjes konden we vlot beantwoorden.
“ZELFS DE VRAGEN VOOR ZESTIENJARIGE MEISJES KONDEN WE BEANTWOORDEN” En dat als team van vier mannen (lachsalvo’s). Quizzen, dat is ons ding. We nemen dan ook regelmatig deel aan quizavonden. We vullen elkaar goed aan. En ja, regelmatig winnen we ook
iets, zoals vanavond. Ook al zetten we meestal meer in op de bierprijs dan de eigenlijke quiz. Of onze trofee een mooie plaats krijgt? Natuurlijk. Maar waarschijnlijk niet in De Choke, daar overleeft hij het niet. En eerlijk, die beker hebben we niet nodig om ons er aan te herinneren dat we het Slimste Jeugdhuis van Vlaanderen zijn. Arrogant? Neen hoor, al was deze quiz vooral een formaliteit om te bewijzen dat we echt de bollebozen uit jeugdhuisland zijn. We dagen nu alvast alle jeugdhuizen uit om volgend jaar het tegendeel te bewijzen.”
15
COLUMN
Sinds 1 januari 2014 zijn 42 projectmedewerkers aan de slag in jeugdhuizen. Ze zetten er bovenlokale projecten op met een focus op cultuur of ondernemerschap. Beurtelings delen twee van hen de ervaringen die ze opdoen. An-Sofie (24) is projectmedewerker artistieke expressie bij De Moeve in Lier.
Zwart gat Dat het zo erg ging worden dat een weekend aanvoelt als een zwart gat, dat had ik op voorhand nooit gedacht. Het weekend sluimert voorbij. Vanaf maandag is het weer een hele week knallen om vrijdag doodmoe uit te kijken naar dat sluimerende weekend. Niet te vergeten dat het weekendpatroon soms doorbroken wordt door evenementen in het jeugdhuis. Dat sluimerende weekend is dan plots toch niet meer zo sluimerend. Dat is werken in een jeugdhuis, in een notendop.
Projectmedewerkerfact En werken in een jeugdhuis is nog veel meer. Na bijna vier maanden als projectmedewerker, deel ik graag wat weetjes. Wist-je-dat: - je je mannetje moet kunnen staan tussen al die mannen; - je te voelen krijgt dat frisse wind in het jeugdhuis heel welkom is; - je veel nieuwe en leuke mensen leert kennen; - je helemaal ondergedompeld wordt in street art; - je nooit op tijd kunt stoppen met werken; - je de job hebt met het meeste sociale contact; - je soms zelfs zoveel sociaal contact hebt, dat je je werk niet klaar krijgt; - en je dan opnieuw niet op tijd kunt stoppen met werken; - je meer frieten en pizza’s eet dan de voorbije drie jaar samen;
16
“EEN SELFIE MET ONZE SPLINTERNIEUWE GRAFFITIMUUR. #SWAG, #GRAAF #GRAFFITI.” AN-SOFIE
- je ontdekt dat jonge mensen heel creatief zijn; - je ondervindt dat studenten als bazen hebben dik oké is; - je de ochtend van een evenement of een workshop altijd kriebels in je buik hebt.
ARTAFACT Het project van jeugdhuis De Moeve kreeg de naam ARTAFACT. De manier waarop je dit woord uitspreekt, blijkt te bepalen in welke leeftijdscategorie je terecht komt. Zo ontdekte ik dat jongeren ARTAFACT in het Engels uitspreken. En daarbij liefst van al nog één of ander grave beweging doen om het woord kracht bij te zetten. Adolescenten en volwassenen spreken het netjes uit in het Nederlands en laten bovendien alle lichaamstaal die erbij zou kunnen komen kijken, links liggen.
#swag Ook het nieuwe, gigantische graffiti artwork (9 op 5 meter) op de voorgevel van het jeugdhuis wekt heel wat reactie op. Zo betrapte ik onlangs twee jonge gasten die selfies stonden te maken voor de muur. Als hashtag voegden ze vermoedelijk #swag, #graaf en #graffiti toe. En van een dame uit Lier ontving ik een Facebookbericht. Ze schreef me dat het jeugdhuis er sinds de start van het project ARTAFACT elke dag anders uitziet. In één woord samengevat vond ze dat ‘bangelijk’. Zonder hashtag weliswaar.
Buikkriebels Ik zal hier moeten afronden, de kriebels in mijn buik nemen de overhand. Binnen twee uur is het tijd voor de volgende workshop van ARTAFACT: zeefdrukken.
ARTAFACT?
artistiek het splinternieuw ARTAFACT is FACT TA AR . er Moeve in Li arproject van De om n ve ge g’ in n ‘goest uis wil jonge mense dh ug je g te gaan. Het ge tistiek aan de sla be en dige tijd, ruimte n tte biedt hen de no ze te om ls tieve kronke leiding om crea taties. es pr ke in artistie e .b ct fa ta ar w. ww ! om/artafact2500 www.facebook.c
DIY Handen uit de mouwen. Iedere maand geeft Formaat je een pittig project om zelf te doen. Tekst & foto’s: Lena Verstraete
DADDY’S T-SHIRT MAKE-OVER Het project Je kent ze wel, de saaie vormeloze T-shirts. Ze spannen in je nek en flateren je figuur allesbehalve. Ja inderdaad, de T-shirts die je vader draagt als hij in de tuin werkt. Vaak met schreeuwende kleuren of met de opdruk van een band uit de jaren stillekes. Of de T-shirts die je met het jeugdhuis bestelt voor grote evenementen, omdat ze goedkoop zijn, weet je wel. Misschien heb je zelf nog zo’n T-shirt liggen en stond je net op het punt die ritueel te verbranden of te droppen in een box voor het goede doel. Halt! Je tovert deze oversized T-shirts in een mum van tijd om tot een hip onderhemd - ‘Marcelleke’ in de volksmond - of sexy tanktop.
Budget Very low.
Mankracht Wat je zelf doet, doe je meestal beter ;-)
Bouwtijd Minder dan 15 minuten.
Winkelkar • Vormeloze T-shirts: gratis in de kleerkast van vaderlief of voor een luttele 3 euro te vinden bij ZEEMAN of Wibra. • Eventueel textielverf, een textielspuitbus of javel (enkel voor donkere T-shirts). Daarmee kan je nadien een leuke opdruk maken met zelf uitgesneden sjablonen.
Tools • Schaar (tip: gebruik verschillende scharen voor het verknippen van papier en textiel) • Stikmachine (voor de fijnere afwerking, niet noodzakelijk) • Karton of dik papier • Breekmes • Penseel • Spray-flesje
Plan
1 Vouw je T-shirt dubbel, zo dat de mouwen op elkaar liggen. 2 Knip de mouwen eraf, net voorbij de naad. 3 Vouw je T-shirt terug open. 4 Snij de hals uit. Je kan zelf kiezen hoe diep. 5 Voor mannen is het werk al klaar. Vrouwen kunnen nog wat female touch aanbrengen. 6 Knip onderaan de boord van de T-shirt af, je hebt nu een cirkel. Knip de cirkel door. Je hebt nu een lint. 7 Draai de T-Shirt om en knip een V in de rug. 8 Bind met je lint de twee achterste bandjes samen. 9 Pronken met je ontblote schouders.
Afwerken Wil je het esthetisch nog een graadje hoger? • Omzomen Gebruik de stikmachine om je boordje onderaan, aan de mouwen en aan de hals om te zomen. • Toffe print Kies een tof beeld of een straffe tekst en maak daarvan een sjabloon uit karton of papier.
Met textielverf of javel kan je de het sjabloon vereeuwigen op je top met penselen, sponsjes of met een spuitbus. • Bleachen Kies je er voor om je print te ‘bleachen’ met javel, gebruik dan best een donkerkleurig T-shirt. Spray met de javel geleidelijk op je sjabloon, zuinig zijn is de boodschap. Het verbleken gebeurt al na enkele seconden. Is het voor jou genoeg gebleekt? Spoel dan je top onder koud water. Best ook eens wassen voor je hem aantrekt.
Deel je DIY
project? n inspirerend Heb je zelf ee uizen: andere jeugdh Deel het met e. t.b ctie@formaa mail naar reda
17
REPORTAGE
14 jongeren organiseren in 16 Wase jeugdhuizen een merkwaardige activiteit, dat is Use Your Skills. De jeugdhuizen zijn een platform voor jonge mensen en hun wilde ideeën, dat zet dit project in de kijker. Tekst: Stef Moens – foto: Stefaan Van Hul
14 creatieve projecten De voorbije maanden trokken medewerkers van de verschillende jeugdhuizen naar scholen in het Waasland. Hun missie? Jonge scholieren uit het vijfde en zesde middelbaar warm krij-
18
gen om hun skills in te zetten en een creatief project te bedenken. In totaal dienden 28 jongeren een project in. 14 daarvan werden geselecteerd en mogen hun project de komende maanden uitvoeren in een van de jeugdhuizen. Ze krijgen daarbij de support van het jeugdhuisteam en een financiële ruggensteun van 400 euro. De doelstelling van dit project is de jeugdhuizen onder de aandacht brengen als experimenteerruimtes waar jongeren zelf korte en langer durende activiteiten kunnen uitwerken. Zo willen de jeugdhuizen een nieuw, jong publiek aanspreken.
Van insectenbar tot modderfeest De inhoud van de activiteiten is heel divers. “Opvallend is dat heel wat jongeren een voorstel indienden voor een activiteit overdag”, vertelt Jurgen van Troelant (Sinaai). Op het programma staat o.a. een insectenbar, een modderfeest, een tentoonstelling en een instrumenten repair shop. Benieuwd? De hele maand mei kan je ieder weekend terecht in een van de deelnemende jeugdhuizen. Use Your Skills is een project van de 16 Wase jeugdhuizen en Formaat. www.facebook.com/useyourskills
SCHOOLSTRIJD “LEERLINGENRADEN ZIJN EEN BELANGRIJKE BRUG TUSSEN JEUGDINITIATIEVEN EN SCHOLEN” Het project wilde vooral schoolgaande jongeren uit de laatste graad aanmoedigen om de Wase jeugdhuizen te ontdekken. Scholen waren dan ook een belangrijke partner in dit project. Het project kreeg de steun van de coördinator van de scholengemeenschap. De directies van de verschillende scholen werden op de hoogte gebracht. Al snel bleek dat zij de boodschap van het project niet actief mee konden verspreiden. Gelukkig vond het team van Use Your Skills in een aantal scholen een andere ingang. In de Vrije Technische Scholen bracht leerkracht Sabine de leerlingenraad op de hoogte. En die was heel enthousiast. De leerlingenraad brainstormde en werkte een fijn voorstel uit. Op 23 mei organiseren de scholieren van de VTS een ‘dj battle’ in Den Eglantier (Sint-Niklaas). De leerlingenraden waren niet in alle scholen even goed uitgebouwd. Een oproep om daar verandering in te brengen, want leerlingenraden zijn een belangrijke brug tussen jeugdinitiatieven en scholen. Hopelijk draagt dit project daar toe bij.
Djem za 19 april (20u)
American College Party
Ter Walle za 3 mei (20u)
Insectenbar
De Nartist za 9 mei (20u)
Filmavond
De Galjaar za 10 mei (14u) Mobiele DJ Booth bouwen
Troelant za 10 mei (14u) Mudfest
Okapi vR 16 mei (20u) INDOOR FESTIVAL
INSTRUMENT REPAIR SHOP
De Cramme vr 16 mei (20u)
“JE SPAART ALS MUZIKANT VEEL GELD UIT DOOR ZELF HERSTELLINGEN TE DOEN AAN JE INSTRUMENTEN” KRISTOF (21)
Filmavond
Kristof (21) uit Lokeren won met zijn voorstel in jeugdhuis T-Klub. Op zaterdag 17 mei kan je daar terecht voor Kristoffers Instrument Repair Shop.
Krijg de Kleren - clothes and fun
T-Klub za 17 mei (14u)
Kristoffers’ Instrument Repair Shop”
Den Trechter zo 18 mei (14u)
Den Eglantier vR 23 mei (21u) DJ Battle
“Nieuwe snaren op je gitaar zetten, je instrument afstellen, zelf onderdelen vervangen … Je spaart als muzikant veel geld uit door zelf herstellingen te doen aan je instrumenten. De meeste muziekwinkels rekenen voor zo’n zaken stevig door. Toch durven heel wat muzikanten er niet goed aan beginnen, omdat ze bang zijn hun dierbaar instrument te verknoeien. In zo’n repair shop kunnen ze leren hoe ze die kleine herstellingen zelf kunnen doen. Het jeugdhuis is daarvoor een ideale plek. Je kan er makkelijk creatieve mensen bij elkaar brengen en zo meer kennis uitwisselen over je instrument en wat je ermee kan.”
Guitar Hero: Battle of the bands
Den Biel zo 25 mei (14u) Rommelmarkt
Togenblik VR 30 mei (20u)
Roller Disco
‘t Verschil ZA 31 mei (14u) ART NU - tentoonstellling MEER INFO
Met medewerking van
GRATIS INKOM Een organisatie van
Op 17 mei kunnen gitaristen, bassisten en drummers terecht in TKlub. Ze krijgen er eerst algemene informatie over de instrumenten. Nadien gaan ze in groep aan de slag en leren kleine herstellingen zelf te doen. www.facebook.com/tklub.jeugdhuis
Kompas za 24 mei (20u)
IN BEELD
Formaat in de Vlaamse Jeugdraad
Obama was in Brussel. En Finn van Formaat had de eer om daar bij te zijn. Als lid van de Vlaamse Jeugdraad ontving hij een van de 2.000 uitnodigingen. Een dag van veel wachten, een Obama van 1,5 centimeter en een inspirerende speech. Tekst: Finn Van Dinter
De Vlaamse Jeugdraad is de officiële adviesraad voor de Vlaamse Regering over alle domeinen die kinderen, jongeren en hun organisaties in Vlaanderen aanbelangen. Twaalf van de 24 jongerenvertegenwoordigers zijn verkozen door het landelijke jeugdwerk. Finn vertegenwoordigt er Formaat en dus de jeugdhuizen. Zo zorgen wij voor een stem en standpunten over en van jonge mensen uit jeugdhuizen op Vlaams niveau.
Maandag 24/03, 10u16
Tussen de vele mails – zo gaat dat op een maandag – springt er een in het oog: “INVITATION REMARKS PRESIDENT OBAMA // 26 MARCH BRUSSELS”. Wat een fijn begin van de dag. Ik volg de procedure en wacht vol spanning af. Enkele uren later krijg ik een bevestigingsmail. Yes, I can!
Woensdag 26/03, 12u
Woensdag 26/03, 13u45
Woensdag 26/03, 14u50
Woensdag 26/03, 15u30
Today’s the day. Ik print de uitnodiging af en ga de hort op. Obama, here I come.
Terzake volgt ons op de voet met een cameraploeg. Niemand blijft gespaard.
Woensdag 26/03, 14u30
De president van Amerika, die zie je niet alle dagen. We willen er dan ook piekfijn uitzien. Haren goedleggen en een laatste selfie voor vertrek naar BOZAR.
Obama zien speechen, dat is vooral aanschuiven en wachten. De menigte voor BOZAR zwelt aan. Vooral veel jonge mensen. Ja, wij zijn de toekomst.
20
Controleronde 1. Men in blue checken of mijn identiteit klopt met die op de uitnodiging. Ik mag door. Nog snel een selfie voor we binnengaan. Iedereen straalt.
Woensdag 26/03, 15u50
Controleronde 2. BOZAR is vandaag de veiligste plek op aarde. Gelukkig liet ik mijn zwaard thuis.
Woensdag 26/03, 18u
We wachten nog twee uur. Je moet wat overhebben om de President van de US of A te zien. Gelukkig ben ik in goed gezelschap.
Woensdag 26/03, 16u Eentje om in te kaderen: ADMIT ONE (“Commemorative Ticket – not valid for entry”).
Dit is het. Vanop deze plaats zal ik Obama zien en horen. Helemaal bovenaan in de statige zaal van BOZAR, recht voor het podium. Een prima zicht. Al zal de president van hieruit niet groter zijn dan anderhalve centimeter. Thuis op televisie is het zicht waarschijnlijk beter. Maar ik, ik ben er live bij.
Woensdag 26/03, 18u15
En daar is dan hét moment. “Please welcome, president of the United States of America, Barack Obama”. De zaal wordt muisstil. Het applaus davert. 2.000 telefoon- en tabletschermen lichten op. Hij spreekt en wij luisteren aandachtig.
Woensdag 26/03, 19u
De ploeg van Terzake staat uiteraard te popelen om onze reactie.
Woensdag 26/03, 19u30
De collega’s van De Ambrassade zijn fier op ons. Blink, blink. We genieten na van deze uitzonderlijke en wonderlijke dag. Obama was in Brussel en wij waren erbij.
Bewijsmateriaal: we zijn op televisie.
21
HET PROJECT
GETHER O T T I T BUIL
PROEVEN EN DOEN Op de eerste reeks proefdagen konden de
lrijk) izit (Wi ether V : s i u h • Jeugd It Tog te, : Built • Project : Piazza dell’Ar Kern, s e r • Partne im museum, CC d Middelhe Wilrijk Den huizen: Academie ing andere jeugd t Klokhuis ‘ rk • Samenwe r, Krak, T-Klub, m/ e o i c t . n k a o l Eg cebo : www.fa • Website ogether builditt
Het jeugdhuis is een broeiplaats voor boeiende projecten. Formaat zet er iedere maand een in de kijker voor jou. Tekst: Sandra Bogaers
jongeren kennismaken met kunstenaars Bas Vaerewyck, Nel Bonte, Gertjan Biasino, Koen Boyden, Eli Van Dessel en Geneviève Hardy. Gert-Jan daagde de jongeren uit om een danszaal onder te dompelen in lichtprojecties door middel van beamers, gekleurde folie en spiegels. Nel pakte het persoonlijker aan en vroeg de deelnemers om hun vinger onder te dompelen in de chemische stof alginaat. Eindresultaat: een gipsen versie van je eigen vinger.
SAMEN BOUWEN B.I.T. is een project dat er voor ijvert om jongeren samen tot een creatief eindproduct te laten komen. Het mag dan ook geen wonder heten dat de naam Built It Together is afgeleid van het alom bekende Do It Yourself. Voor het project werkt Vizit ook samen met andere jeugdhuizen die bezig zijn met gelijkaardige projecten. “Zo kunnen we elkaar inspireren”, vertelt Roxanne. Hoe het uiteindelijk creatieve proces zal eindigen, ligt volledig in de handen (of vingers) van de jongeren zelf. De creatieve eindproducten worden getoond in CC de Kern en het openluchtmuseum Middelheim.
GROOTS EN MEESLEPEND
Kunstwerken waar niemand naast kan kijken, zo beschrijft jeugdcentrum Vizit het doel van het project Built It Together (B.I.T). “We willen iets groots en meeslepends maken”, vertelt projectmedewerker Roxanne. Ambitieus.
DIGITAAL EN MONUMENTAAL B.I.T bestaat uit twee trajecten. Een groep jongeren werkt rond digitale kunst, een andere groep rond monumentale kunst. Elk jaar start met drie proefdagen waarop zes kunstenaars zichzelf en hun artistieke disciplines komen voorstellen. De deelnemende jongeren kiezen dan twee kunstenaars uit met wie ze willen verder werken. Begin april werd het startschot voor de eerste editie van B.I.T gegeven.
42 projecten cultuur en
ondernemerschap
en nen een aantal jeugdhuiz Sinds 1 januari 2014 kun id rhe ove van de Vlaamse een subsidie ontvangen Het . ten jec pro bovenlokale voor het opzetten van focus op ondernemereen t me ten jec pro gaat om . Dit jaar startten er sie res schap of artistieke exp is nveel jeugdhuizen. B.I.T 42 projecten in bijna eve er daar een van.
22
ZIJ BOUWT MEE
Als winnaar van de derde prijs van de Kunstbende, is creati ef bezig zijn geen nieuwigheid voor Kathy . “Kunst is een noodzakelijke uitlaatklep voor mij. Als het kan is dit waar ik me de rest van mijn leven mee wil bezigh ouden. Met Built It Together ben ik alweer een stapje dichter bij die droom. Ik neem dee l aan het traject rond monumentale kunst. Ik zit op school al de hele dag achter de com puter, dus het digitale spreekt me minder aan. Ik wil hier vooral technieken bijleren, kennismaken me t het kunstenaarsleven en in contact komen met gel ijkgezinde zielen. Bij Kun stbende beleef je het artisti eke heel individueel, B.I.T is een team dat als één persoo n achter één idee staat.”
“KUNST IS EEN NO ZAKELIJKE UITLAAT OD K VOOR MIJ” KATHY (1LEP 9)
Ramzi (28) heeft Marokkaanse roots, groeide op in Amsterdam en woont nu in België. Toonbeeld van een mix aan culturele stromingen, zo noemt hij zichzelf. Bovendien gek op woorden en humor. De geboren entertainer gaf tijdens #durftevragen2014 zijn kritische mening en maakte achteraf graag even tijd voor een babbel over politiek en jong zijn. Tekst: Lotte Van de Werf • Foto: Cynthia Van Wiele
“Het grote probleem is dat jonge mensen zich niet belangrijk genoeg voelen als het gaat over politiek. Ze hebben het gevoel dat politiek iets is dat hen vooral tegenwerkt. GAS, het schrappen van de wachtuitkering, de geluidsnormen ... Het zijn maar een paar voorbeelden van politieke beslissingen die jong zijn tegenwerken. We zijn al maar zo kort jong, laat ons dan ook genieten van dat jong zijn, met vallen en opstaan. Het lijkt soms alsof veel politici vergeten dat ze zelf ooit jong zijn geweest. Als politici de stem van jongeren willen, moeten ze luisteren naar die stem. Debatavonden zoals dit politiek vragen(v)uur zijn belangrijk. Toch is het jammer dat politici vooral in de verkiezingsstrijd tijd maken om met jongeren te praten. Wat er moet veranderen? We moeten meer vanuit waardering denken. Ja, kan het alsjeblieft wat positiever allemaal? Jongeren die geen werk vinden, worden gestraft. Je zou jongeren die wel werk vinden ook kunnen aanmoedigen met een premie. Hetzelfde geldt voor diversiteit. Diversiteit wordt nu gezien als een probleem, terwijl dat net een enorme meerwaarde kan zijn voor je samenleving. Die positieve waarden van diversiteit komen zelden aan bod. Ook de media spelen daarin een belangrijke rol. Er zijn heel veel stigma’s over bepaalde minderheidsgroepen, die zijn grotendeels gecreëerd door politici en media. Het is nu hun verantwoordelijkheid om dit om te keren en te zorgen dat diversiteit geen vreemde ziekte is. Er is nood aan een mentaliteitsswitch, een roze bril voor alle politici. Ik geloof ook dat er heel wat problemen meer aan de basis moeten worden aangepakt. Neem nu de jongerenwerkloosheid. Als we daar echt iets aan willen veranderen, moeten politici werk maken van die onderwijshervorming. Onderwijs moet jongeren klaarstomen voor de grote wereld, zorgen dat ze hun plan kunnen trekken. Later werk vinden is een belangrijke sleutel om je plan te kunnen trekken. Maatregelen als de Activakaart zijn pleisters op een open wonde. Ze helen niet, ze sussen.”
23
HOTSPOT
Dé Lu
Langs het Albertkanaal in Wijnegem pronkt het gebouw van Ahoy. Zes jaar geleden moest het jeugdhuis zijn oude zolder verlaten en verhuizen naar deze nieuwbouw. Iets dat niet zonder mopperen verliep. Ondertussen heeft het team van Ahoy het gebouw omarmd en omgetoverd tot een creatieve speeltuin. Tekst & foto’s: Cynthia Van de Wiele
Schip Ahoy! Het gebouw is ontworpen naar het model van een duikboot en past dus perfect bij de naam van het jeugdhuis. Het gelijkvloers delen de jongeren met de jeugddienst en de peuters van de kinderopvang, het toekomstpubliek voor Ahoy. De twee andere verdiepingen zijn volledig van hen. Na mijn aankomst nemen twee medewerkers me snel mee de lift in naar het jongerencafé op de tweede verdieping. Meteen ben ik onder de indruk: het zicht op het water is fenomenaal. Het voelt alsof je op het Albertkanaal zit, midden in het groen. Ik krijg al zin in de zomer.
24
Een portret aan de muur valt me meteen op. “Dat is dé Lu”, vertelt penningmeester Michelle me. “Hij is een icoon in Ahoy. Meer dan vijftig jaar geleden richtte hij het jeugdhuis mee op en nog steeds is hij er vaste klant. Voor zijn 65e verjaardag wilden enkele medewerkers iets speciaal voor hem doen. Ze hebben Lu vereeuwigd op de muur. Zo weet elke nieuwe generatie wie hij is.” Bij het portret hangt een tekstballon waarin iedereen leuke berichten in kan delen. Lu is niet zomaar een van de oprichters. Hij heeft nog steeds een belangrijke functie voor het jeugdhuis. “De Lu is voor ons zoals een barometer. Als hij langskomt dan weten we dat we goed bezig zijn. Blijft hij een tijdje weg dan scheelt er duidelijk iets”, vertelt Philippe, beroepskracht van het jeugdhuis.
Selfmade Een jeugdhuis is een plek om creatief te zijn. Dat bewijst Ahoy met zelfgemaakte stoelen en tafels. Buiten kan je chillen in lounge zetels gemaakt van oude paletten en binnen bieden de ‘bandentafels’ een perfecte steun voor elk drankje. “Toen een van onze medewerkers een tijdje zonder werk zat, wou hij iets nuttig doen voor Ahoy. In de plaats van thuis te zitten heeft hij oud materiaal omgetoverd tot geweldige authentieke meubels”, vertelt Michelle enthousiast. “We dachten nooit dat het hem zou lukken om het materiaal te verzamelen en ook de gemeente had er geen goed zicht op”, vertelt Philippe lachend. “Op het containerpark vertelden ze ons dat we die banden nooit zouden meekrijgen. Na wat bluffen stonden ze diezelfde avond nog in Ahoy.”
De handtekening van Alex Agnew
350 feestvierders
De trots van Ahoy is de Wall of Fame. “Na elk optreden laat de artiest of band zijn handtekening achter op de muur naast de fuifzaal. We hebben ondertussen al enkele straffe namen verzameld”, vertelt Philippe vol trots. Op de muur pronken onder andere de handtekeningen van Alex Agnew, Halve Neuro en Tourist LEMC.
Ook voor een goed feestje kan je bij Ahoy terecht. In de fuifzaal kunnen maar liefst 350 feestvierders binnen. “Zo’n grote fuifzaal is zowel een zegen als een vloek. Het is geweldig om een grote ruimte te hebben, maar je moet ze natuurlijk ook keer op keer vol krijgen. Gelukkig slagen we daar meestal in”, zegt Philippe. De muren van de zaal zijn voor de opening van het gebouw onder handen genomen door een graffiti artiest, met een prachtig resultaat.
Work of art Wat opvalt in Ahoy, is dat zo goed als elke muur beschilderd is met knappe tekeningen. “Enkele creatieve medewerkers hebben al meermaals de gang onder handen genomen”, vertelt Philippe. Dit jaar mag Yoda, opgemaakt als the Joker, de mensen verwelkomen. Elke wand in Ahoy is beschilderd door medewerkers. Iedere nieuwe generatie krijgt de kans om zijn eigen ding te doen met de muren van het jeugdhuis. Een leuke mix van verschillende generaties die hun stempel hebben achtergelaten in Ahoy.
25
VRAAGHET@FORMAAT
Tekst: Finn Van Dinter & Joke Hüwels
Jij vraagt, Formaat antwoordt. Iedere maand verzamelen we vragen heet van de naald.
Mag ik het WK voetbal in mijn jeugdhuis vertonen? Ja, dat mag, maar wel onder een aantal voorwaarden.
+ Je moet de jaarbijdrage voor SABAM en voor de Billijke vergoeding betaald hebben. - Volgende jaarcontracten bij SABAM dekken deze uitzendingen: > Jeugdhuistarief A (met evenementen) > Jeugdhuistarief audiovisueel A of B - Billijke vergoeding: Voor een audiovisuele uitzending, dus voor de wedstrijd op zich is er geen billijke vergoeding verschuldigd, wel voor de muziek die je ervoor of erna draait.
+ Je hebt toestemming nodig van de VRT en FIFA. Formaat heeft voor al zijn leden aan de VRT toestemming gevraagd en gekregen voor een niet-commerciële vertoning van de wedstrijden. De aanvraag bij FIFA is op het moment van ter perse gaan nog hangende. Aan de toestemming van VRT en FIFA zijn wel enkele voorwaarden verbonden: - SABAM & Billijke Vergoeding zijn in orde - Gratis toegang - Er is geen sprake van sponsoring - Het jeugdhuis volgt de overeenkomst opgesteld door Formaat
Wat ook weer met sterke drank in het jeugdhuis? BIER & WIJN • Geldt voor: bier, wijn, schuimwijnen, en tussenproducten zoals porto, sherry en martini • Vergunning: geen • Leeftijdsgrens: 16 jaar
ALCOHOLPOPS & WHISKYCOLA • Geldt voor: sterke dranken zoals alcoholpops, pisang, whiskycola, gin-tonic, jenevers • Vergunning: vroeger moest je voor deze dranken een vergunning aanvragen bij Douane & Accijnzen. Sinds enkele jaren is het je gemeente die hierover beslist. Ga best eens langs bij je jeugddienst om te informeren over hoe dit in jouw gemeente geregeld wordt. Jeugdhuizen krijgen vaak een vergunning voor een bepaalde activiteit zoals een kerstmarkt of cocktailparty. • Leeftijdsgrens: 18 jaar Op de website van formaat vind je tips en tricks voor het opstellen een doordacht alcoholbeleid.
+ www.formaat.be/informatie/themas
Wil je buiten dit kader toch een uitzending doen, dan onderneem je zelf de nodige stappen. Hiervoor moet je een aanvraag richten tot de VRT en FIFA (deadline 9 mei).
+ www.publicviewing2014.fifa.com + www.vrt.be/nieuws/2014/04/procedure-aanvraag-wk-op-grootscherm
26
jij! en nu od g? Heb je no vraa Zit je met een . Val ons lastig t? or aan supp t.be aa rm fo @ et gh MAIL vraa 40 83 BEL 03 226
DE MASCOTTE
Tekst & foto’s: Kevin Moens
Haasrode? Helaas. Haasdonk? Negatief. Herenthout godbetert. Archie de Haas maakt al jaar en dag het schoon weer als mascotte in ‘t Verschil. Waarom deze knul de prima donna is van Antwerpen en bij uitbreiding de hele wereld? Enkele redenen. Een haas die er als een haas vandoor gaat, doet dat gemiddeld aan 55 km/u. Een snelheid waar Archie, de Don Juan van Herenthout en omstreken, eens goed mee lacht eens hij aan het amandelen kietelen slaat. Omwentelingspieken van ruim 100 km/u werden al genoteerd als Archie van tongskedraai doet met de lokale schoonheden. Het cliënteel van ’t Verschil zal u dan ook zelden aantreffen in de wachtkamer van de tandarts.
Haas en spoed is zelden goed. Zeker wat betreft het selecteren van het zoveelste kweekapparaat voor het nageslacht. Knijpje hier, snufje daar. Waar zit trouwens die rechterhand? Excuseer, rechterpoot?
Niet zelden neemt de Herenthoutse gynaecoloog een opmerkelijke V-vorm waar op de echografie waardoor de kaakjes van de toekomstige moeder schaamtelijk rood kleuren. Toevallig een habitué in ’t Verschil zonder dat manlief ervan af weet? Archies naam is haas. Zie hem daar zitten, het braaf muurbloempje. Ahum.
Het hazenpad kiezen doet Archie in stijl. En ook nogal vrij opzichtig. Archie is dan ook niet meteen een krak in spreekwoorden. Hoe dan ook, in ’t Verschil dragen ze Archie op handen. Capiche, hazenman? Nevermind…
Wederom een hazenslaapje? Helaas. Veelwijverij en zuipen als een tempelier die net terug is van een dwaaltocht in de meest gortdroge woestijn ter wereld. Tante Rita uit Familie is er niets tegen. Al moet hij op deze prent ’t bijltje en de hazenkop erbij neerleggen. National Geographic liet ons alvast weten interesse te tonen in dit uitzonderlijke natuurverschijnsel dat nog nooit eerder vastgelegd werd op de gevoelige plaat. ’t Fenomeen hazenkater is hen dan ook vreemd, vermoeden we. Tuig die camera’s maar op heren, alle wegen leiden naar ’t Verschil in Herenthout!
Een overdosis parelend goud? Hoegenaamd niet. Een hazenslaapje volgens de regels van de kunst: broek op de enkels, ontblote derrière op de porseleinen troon en zo nu en dan eens doorchassen om de meest dierbare kroonjuwelen in groot Antwerpen in topconditie te houden.
De bekende knaller Ze smelten de paashaas! krijgt Archie steevast aan ’t dansen op de tafels. Deze mascotte zal nooit beste vriendjes worden met de bekendste flapoor ter wereld. “Ik heb slechts twee eieren en neen, ik kom die niet in uw tuin verstoppen. Tenzij u jong, wulps en van de vrouwelijke sekse bent. Dan uiteraard wel.” Monogamie? Een woord dat Archie enkel van stal haalt tijdens het scrabbelen.
RADAR 13
Voor vrijwilligers en beroepskrachten Voorzitter, (kern)medewerker, feestbeest? In je jeugdhuis zitten veel verschillende mensen. RADAR zorgt voor een programma waar ieder zijn goesting vindt. Op zoek naar knowhow? Zin om aan de slag te gaan? Of vooral op zoek naar fun? Haal eruit wat er voor jou in zit. WAAR Oostmalle (Provinciaal Vormingscentrum) WANNEER 10,11 & 12 oktober 2014
PUB - Ervaring en kennis delen
Voor beroepskrachten PUB versterkt jou als beroepskracht in het uitvoeren van je job. Het is een netwerk van professionals uit de jeugdhuizen. Je deelt er ervaringen, kennis en tips. De cases uit je eigen jeugdhuis zijn het uitgangspunt. WAAR Je kiest zelf welke regio het best gelegen is voor jou. Je volgt wel alle PUB’s in dezelfde regio. WANNEER • West-Vlaanderen: 5 juni • Oost-Vlaanderen: 12 juni • Antwerpen en Vlaams-Brabant: 19 juni • Limburg: 22 mei
JEUGDHUISOPLEIDING
Voor iedereen die zich stevig smijt in het jeugdhuis De jeugdhuisopleiding is de basis voor iedereen die zich stevig smijt in het jeugdhuis. De opleiding geeft je een boost en een pak expertise. Rond je de opleiding succesvol af, dan krijg je het attest ‘hoofdanimator in het jeugdwerk’. WAAR & WANNEER • Weekend 1: 31 oktober - 2 november 2014 (Tongerlo - Brugge of Ronse) • Weekend 2: 28-30 november 2014 (Dworp, tijdens RADAR 14) • Slot: 12-13 december 2014 (Tongerlo - Brugge of Ronse) • + stage
Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap
Gedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier
V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem