PB- PP
x, Mo erh eid e 9,
92 20 Ha mm e
BELGIE(N) - BELGIQUE
V.U .: To m Wi llo
NU AR I 20 14 AU GU ST US NU MM ER 5 • JA LV E IN JU NI EN JA AR GA NG 3 • DE LIJ KS , BE HA AN MA T IJN – P 60 27 45 X VE RS CH GE 26 00 Be rch em UG BR OO R 80 00 Wi tte str aa t 2, AF GIF TE KA NT aa t.b e de ren vzw – De hu isw erk Vla an at. be – ww w.f orm ma for o@ inf – Fo rm aa t Jeu gd 22 6 40 85 ) (03 F – 83 T (03 )22 6 40
D E O G T E JOH DO
SEN OOR MEN V N E O D 3 LEN IETS IG HEBBEN” • P IL W IJ W D “ ECHT NO DIE HET
N E G A R V S R A A J DE EINDE NSEN EN MOMENTEN • P10
OT
KOM UIT JE K
Schrijf in voor 27/01 =
N, WE RABELE MENSE
10%
MEMO
KORTING
BINNENKIJKEN IN
DE ROUTE VAN NIEUW TOT EIGEN ID
ENITEIT • P20
I 2014 7-9 FEBRUARRP - DWO
OT
KOM UIT JE K rkers, leden
ers, medewe
Voor bestuurd
en bezoekers
papier Gedrukt op gerecycleerd 9220 Hamme Moerheide 9, Gemeenschap van de Vlaamse / V.U.: Tom Willox, Met de steun 2, 2600 Berchem - De Wittestraat Vlaanderen vzw Formaat Jeugdhuiswerk
zen
van jeugdhui
BE/RADAR
W.FORMAAT.
RIJVEN • WW
INFO & INSCH
Tekst: An Dours • Foto: Cédric Dezitter
BLIKOPENER
“JE KAN NIET ZOMAAR IEMAND ALS GOED DOEL BESTEMPELEN” Jeugdhuizen die zich belangeloos inzetten voor een ander. Het is geweldig schoon. En JOH (Antwerpen, Hoboken) is daar een geweldig mooi voorbeeld van. Hun goede doel? Eén persoon die écht iets nodig heeft.
Meer mag Het begon allemaal bij het dj-duo Tall & small. Zij vierden vorig jaar hun allereerste verjaardag met het benefietfeestje ‘DJ’s with hearts’. “Wij zijn mee in dat verhaal gestapt”, vertelt Gianni. “Om de twee maanden organiseren we samen met hen een fuif, Heartbeatzz. Je betaalt een vrije bijdrage van minimum twee euro. Meer mag, uiteraard.” Het goede doel is in dit geval geen organisatie, maar een persoon. “Wij willen iets doen voor mensen die het echt nodig hebben. We willen heel concreet helpen. Zo ging de opbrengst van onze eerste editie naar iemand met een spierziekte. Het werd voor hem steeds moeilijker om zijn medicijnen te betalen”, legt Gianni uit.
Op de dansvloer “We hadden al eens een 'Hawaian Benefit' georganiseerd voor diezelfde persoon”, valt Laura hem bij. “Hij was toen zelf ook aanwezig. Maar door zijn spierziekte zat hij aan zijn rolstoel vastgekluisterd. De sfeer zat goed en plots stond hij in het midden van de dansvloer. Wanneer zoiets gebeurt, wéét je dat je naast financiële steun ook iets anders, iets menselijks in beweging zet.” Wie of wat het goede doel wordt voor de tweede editie, is nog niet zeker. “Je moet het vooral niet te ver zoeken. Iedereen kent wel iemand die het kan gebruiken. We luisteren natuurlijk eerst of die persoon daar zelf zin in heeft. Je kan niet zomaar iemand als ‘goed doel’ bestempelen.”
Beatzz of love Laura en Gianni kunnen altijd rekenen op een tiental enthousiaste vrijwilligers. Bovendien brengt het DJ’s with hearts-gezelschap een vast vrijwilligersteam mee. “We kunnen telkens uitpakken met grote namen. Tijdens de komende editie zal Discobaar A Moeder achter de draaitafel staan. Ze steunen het concept en komen gratis plaatjes draaien.” JOH is een jeugdhuis met een hart. En Laura en Gianni zijn mensen met een goed hart. Bovenal willen ze aan zo veel mogelijk mensen duidelijk maken waar Heartbeatzz om draait en het evenement zien evolueren: “We hopen eigenlijk dat ons jeugdhuis te klein wordt, dat Heartbeatzz meer naambekendheid krijgt en dat we steeds meer kunnen geven.”
jij! u n n e
voor een ander of uis iets voor dh t of ug ec je oj pr l uw Doet jo doel, nobe jker ki Wil jij je goed de d? in el er ng w de samenlevi de or vo uis t dh ze m jouw jeug algemene in vertel waaro en s on l ai zetten? M verdient. deze pagina aat.be redactie@form
3
INHOUD
14
20
17 ij! en nu j
An (27) en Cédric (26) openen je blik met het verhaal van Heartbeatzz. (p. 3)
beeld? Scherpe pen of gek op ine. gaz Ma at ma Werk mee aan For . .be aat form ie@ act Mail naar red
MET MEDEWERKING VAN: An Dours, Hannah Verhellen, Jolien Clauw, Jos Meers, Lander Piccart, Lotte Van de Werf, Sofie Mercier, Stef Moens EINDREDACTIE: Sofie Mercier & Lotte Van de Werf VORMGEVING: Pepijn Haghebaert
Benjy (25) kijkt samen met jou binnen in De Route. (p. 20)
FOTO’S: Benjy Van Belleghem, Cédric Dezitter, Formaat, jeugdhuizen DRUK: Vanden Broele – Lieven Bauwensstraat 33, 8200 Brugge Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine. Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus. Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme
DIT MAGAZINE 10
EINDEJAARSVRAGEN
12
DE GOEDE RAAD VAN GIJS
13
MILIEUGDHUIS
14
DAG VAN DE BEROEPSKRACHT
17
TIMEMANAGER ALEXANDER
18
SEKSUELE ROLLERCOASTER
EN OOK … 02
BLIKVANGER
06
WALL
09
DURFTEVRAGEN
16
HARRY
20
HOTSPOT
22
@PICCARTS
DE EINDEJAARSVRAGEN De overgang van oud naar nieuw. Van 2013 naar 2014. Een moment om terug te blikken en te dromen. We leggen in dit magazine zeven eindejaarsvragen voor aan vijf jeugdhuizen. Ik graaf in mijn geheugen en waag me zelf ook aan die vragen. Dit goede voornemen maakte ik waar: Ik keek even terug naar mijn lijstje van vorig jaar en breng het er goed vanaf: blijven dromen, check. Iedere dag verliefd opstaan en verliefd weer gaan slapen, check. Mijn job blijven doen met dezelfde passie, check. Zorg dragen voor mijn lijf, check. Genieten. Heel veel genieten, dubbel check (hoe ouder ik word, hoe beter ik dat kan).
RADAR 11 R2
ONTDEK HET PROGRAMMA
R4
BOUW EEN RADAR OP JOUW MAAT
De held van het jeugdhuis is … Ik zag het voorbije jaar nog maar eens dat het in de jeugdhuizen barst van de helden. Van mensen die zich smijten voor hún plek. Die jong durven zijn … en dat is deze dagen soms een hele uitdaging. Meest memorabele moment: Voor de sector: de dag dat de minister 1,8 miljoen euro aan de jeugdhuizen gaf voor projecten rond ondernemen en artistieke expressie. Het begin van iets nieuws. Voor mezelf: de dag dat de post mijn pakket met bijna 5 kilogram Lebkuchen afleverde. De smaak van kerstmuziek, familiegetetter en de schoot van opa … allemaal in een koekje. Meest memorabele ontmoeting: Die met Titus en zes weken later die met Miro.
KOM UIT JE KOT Sch voor 2rijf in 7/01 =
10% KORT
ING
Dieptepunt: “Jongen (7) gooit sneeuwbal: 250 euro GAS-boete” De grootste verandering: Het dubbelglas in de ramen van mijn appartement. Grootste wens voor 2014: Meer verdraagzaamheid, alle dagen. Geluk op 25 mei 2014. Mooi weer op 21 juni 2014. Ik, en het hele Formaatteam met mij, wens jou en je jeugdhuis een memorabel 2014. Een jaar van innoveren, dromen en jong zijn.
R1-4
7-9 FEBRUARI 2014
Lotte
WALL
Samenstelling & tekst: Lotte Van de Werf & Sofie Mercier
eld in be
WAAR Jeugdhuis Troelant, Sinaai WAT Dit shot werd gemaakt tijdens de making of van de twee promofilmpjes voor Use Your Skills. Zestien Wase jeugdhuizen slaan de handen in elkaar voor dit project. Ze dagen jonge mensen uit om een creatief project in te dienen. Het project richt zich vooral op scholieren van de laatste graad middelbaar. Een festival met Japanse bands? Een middag vinkenzetten? Een fietsherstelplaats met verse koffie? Geen idee is te gek voor dit project en alles is beter dan een boksmatch. Begijn Lebleu, bekend van het televisieprogramma ‘Foute Vrienden’, is peter van het project. In twee fijne filmpjes daagt hij jonge mensen uit om met een straf idee op de proppen te komen. www.useyourskills.be
6
jij! en nu iedereen wil t je graag met
eld da en Heb jij een be kwaliteit sam to aan goede fo je l ai M delen? l door. met je verhaa aat.be fo redactie@ rm
hiep hi ep hoer a
8 JAAR SUMO Een welgemeende proficiat aan Sumo (Opglabbeek). Zij vierden op 20 december hun achtste verjaardag met lokaal muzikaal talent. Bovendien plaatsten ze een grabbelton aan de ingang, waarin de onschuldige handen van alle aanwezigen heel even mochten verdwijnen. Prijzen varieerden van een pintje tot een fles cava en zelfs een gratis vat. Hieperdepiep!
VERS MUZIKAAL TALENT De provinciale popconcours in de verschillende provincies zorgen weer voor heel wat nieuw oorstrelend talent. Benieuwd? Luister, like en boek een van deze bands in je jeugdhuis. THIBET: Sound: zachte elektronica en gitaren • Winnaar van: Het Kampienschap van Brussel • Luister: beta.vi.be/thibet EVIL INVADERS: Sound: speed-metal • Winnaar van: Limbomania • Luister: beta.vi.be/evilinvaders THE GLÜCKS: Sound: ruwe, bluesy garage rock and roll • Winnaar van: Westtalent • Luister: beta. vi.be/theglucks YAWNS: Sound: psychedelische rock • Winnaar van: Frappant Pop • Luister: beta.vi.be/yawns NICELY DRESSED: Sound: toegankelijke poprock • Winnaar van: Oost.best • Luister: beta.vi.be/nicelydressed
echt
d
gezeg
“IN EEN JEUGDHUIS GAAT PLEZIER HAND IN HAND MET INDIVIDUEEL LEREN EN TALENTEN. TOCH LOPEN NOG VEEL JONGEREN VOORBIJ DE DEUR VAN HET JEUGDHUIS. WE ZETTEN EXTRA IN OP CREATIVITEIT EN ONDERNEMERSCHAP OM ZO EEN BREDERE GROEP JONGEREN AAN TE TREKKEN.” Door: Pascal Smet, minister van Jeugd Gezegd naar aanleiding van de start van 40 projecten in jeugdhuizen met een focus op cultuur of ondernemerschap. De minister maakt hiervoor 1,8 miljoen euro vrij. De projecten starten op 1 januari 2014.
7
iew
WAT ALS? Het had een populair televisieprogramma kunnen zijn. Maar in dit geval ligt de nadruk op ALS, Amyotrofe Laterale Sclerose, een aandoening van de motorische zenuwcellen in het ruggenmerg en de hersenstam die snel te werk gaat en meestal fataal is.
masterv
FLIRTEN MET DE CAMERA Jeugdhuis XL verschijnt zowaar in een videoclip. En wel in die van de Antwerpse indierockband Humble Flirt, een van de eerste geselecteerde bands voor Humo’s Rock Rally 2014. XL was deel van het decor tijdens de opnames van ‘Rearrange’. Gezien, beluisterd en goedgekeurd.
“Wat als ons jeugdhuis nu eens een feestje organiseert ten voordele van een fonds dat wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte stimuleert?”, dachten ze bij Lodejo. “En wat als we dat feestje meteen ook tot reünie bombarderen?” Twee vaste waarden van Lodejo, Patrick en Luc, zetten hun schouders onder het project en gingen op zoek naar zoveel mogelijk leden uit de beginperiode van het jeugdhuis. Op 21 december komt de oude garde samen voor Lodejo’s Flashback 70-80, een feestelijke terugblik op hun Lodejo-jaren en dat doen ze met een Top 75 van hun favoriete platen uit, welja, de jaren ’70 en ’80.
goe b ezig!
JEUGDHUISVRIENDELIJKSTE GEMEENTE Dat een jeugdhuis lokaal alle kansen krijgt om te bestaan, te groeien en te bloeien is ook de verdienste van de gemeente. Begin dit jaar ging de vrijwilligersploeg van Formaat in Limburg op zoek naar de jeugdhuisvriendelijkste gemeente. 45 Limburgse jeugdhuizen vulden een tevredenheidsenquête in over hun gemeente. Meeuwen-Gruitrode kwam als beste uit de bus en dat door een uitmuntende score vanuit jeugdhuis De Mans.
www.youtube.com/watch?v=rjBcCmFZxTw
DON’T HYPE DE KEMPEN In 2012 vierden de jeugdhuizen hun 50ste verjaardag onder de vlag Don’t Hype. In de Antwerpse Kempen leeft de vlag voort met het muziekfestival Don’t Hype De Kempen. Een festival in acht verschillende jeugdhuizen. Een jeugdhuis is de bakermat voor muzikaal talent. De Kempense jeugdhuizen willen dat talent niet hypen, wel een podium geven. Acht verschillende jeugdhuizen wisselen hun lokaal talent uit. Elk jeugdhuis zoekt drie bands en drie dj`s. Waar de muzikanten moeten spelen, wordt bepaald door loting. Zaterdag 15 februari, op de festivalavond zelf, rijden er de hele avond bussen langs alle jeugdhuizen. “Zo willen we jongeren aanmoedigen om zoveel mogelijk Kempense jeugdhuizen te bezoeken”, vertelt de organisatie.
Meer weten over jeugdhuizen en het lokaal beleid? Lees de brochure van Formaat ‘Een jeugdhuis in je gemeente’. www.formaat.be/informatie/publicaties
8
Don't Hype De Kempen is een samenwering tussen Wollewei (Turnhout), Zig Zag (Merksplas), Korridor (Beerse), 'T Onkrooid (Arendonk), De Nok (Vosselaar), De Wauwel (Rijkevorsel), De Sjepap (Ravels), De Splinter (Oud - Turnhout) www.facebook.com/donthypedekempen
Iedere maand stelt een jeugdhuis drie vragen aan een ander jeugdhuis. Deze keer onderwerpt Juvenes uit Zele De Choke in Herselt aan een vragenronde.
JUVENES: HOE GAAN JULLIE OM MET AGRESSIE, DRONKENSCHAP EN DRUGGEBRUIK? DE CHOKE: “Druggebruik in en rond het jeugdhuis is absoluut uit den boze. Wanneer we toch iemand betrappen, wijzen we die persoon in eerste instantie op ons huisreglement. Daarin staat duidelijk dat er een nultolerantie geldt tegenover het gebruik, aanbieden of verkopen van drugs in het jeugdhuis en de omgeving. Meestal verzoeken we de persoon in kwestie vriendelijk om ermee op te houden en het jeugdhuis te verlaten. Bij agressief en dronken gedrag proberen we de situatie eerst zelf in te schatten. Iedereen is wel eens dronken, dus een overdreven reactie is niet altijd nodig en al helemaal niet altijd doeltreffend. Vaak spreken we de directe vriendenkring van de persoon aan om hem te kalmeren. In extreme gevallen twijfelen we natuurlijk niet om de politie te bellen, maar dat doen we alleen als het niet anders kan.”
JUVENES: WAT IS JULLIE MEEST EXTRAVAGANTE ACTIVITEIT?
#DURFTEVRAGEN
We hanteren regelmatig een all-in concept, waarbij je een laag bedrag betaalt voor een hele avond drank en plezier.”
JUVENES: HOE ZORGEN JULLIE VOOR VERNIEUWING IN JULLIE VRIJWILLIGERSPLOEG? DE CHOKE: “We hebben ons nog nooit intensief bezig gehouden met een zoektocht naar nieuwe vrijwilligers. Meestal is er het principe van komen en gaan. We geloven niet dat 'campagnes' de sleutel zijn tot succes. Belangrijker is dat er ieder weekend iets leuks te beleven valt en dat je open staat voor nieuwe mensen. Als je een positieve indruk achterlaat, prikkel je mensen om terug te komen. Om de vrijwilligersploeg te verjongen, moet je een brug slaan naar tieners en hun cultuur. Zelfs wanneer je met een groep twintigers het jeugdhuis runt. Alleen op die manier kan je de jeugd bereiken en verzeker je de toekomst van je jeugdhuis.”
Benieuwd wat De Choke volgende maand durft te vragen en aan wie? Lees dan zeker de volgende editie van Formaat Magazine.
DE CHOKE:
“Verkleedfeestjes of ‘dressed up parties’ slaan niet echt aan bij de Herseltse jeugd. Wanneer je extravagant feestje organiseert met bijvoorbeeld smokings, jurkjes … is er een drempel voor de mensen van buitenaf. Ze stellen zich de vraag of iedereen verkleed gaat zijn en durven uiteindelijk niet te komen. De interne feestjes verlopen een pak losser. Het ‘cool zijn’, is er een beetje uit.
9
FORMAAT HOORT VIJF JEUGDHUIZEN UIT OVER HUN MEEST MEMORABELE MENSEN, MOMENTEN EN WENSEN.
10
’T KLOKHUIS (Hamme)
DE MEEUWE (Handzame)
Dit goede voornemen maakten we waar
't Klokhuis: De verjonging van ons vrijwilligersteam. Eind november organiseerde een groep nieuwe vrijwilligers een super geslaagd galabal. Het waren gewoon ‘bezoekers’. Nu staat het feestje van het jaar op hun naam.
De Meeuwe: In 2012 stopte de toenmalige kern ermee. Wij namen ons voor om De Meeuwe nieuw leven in te blazen. Met beperkte middelen bouwden we zelf een volledig nieuw jeugdhuis.
De held van het jeugdhuis is …
't Klokhuis: Zonder twijfel Hugo. Al sinds de oprichting (43 jaar) is hij actief in het bestuur. En ook Frederik en Stijn. Hoe zij zich op de voorbereiding van het bovenlokaal project stortten, was fenomenaal. Gasten, proficiat.
De Meeuwe: Het hele team is onze Held.
Meest memorabele moment
't Klokhuis: Onze deelname aan de Week van de Amateurkunsten. Een nieuwe insteek voor het jeugdhuis en voor de lokale, culturele werkingen. Het was ook de eerste grote stap in de richting van een artistiek project. In 2014 zetten we daar volop onze tanden in.
De Meeuwe: Het openingsweekend van het vernieuwde jeugdhuis begin december.
Meest memorabele ontmoeting
't Klokhuis: Eén van onze nieuwe, actieve vrijwilligers: Sergiu. Hij is van Roemeense afkomst en woont nog niet lang in België. Eind 2012 kwam hij soms langs in het jeugdhuis. Hij kende er niemand. Ondertussen is hij een vaste waarde. Sommigen vermoeden zelfs dat hij vergroeid is geraakt met de tapkraan.
/
Dieptepunt
't Klokhuis: Oktober was een donkere maand. De tewerkstelling in het jeugdhuis stond plots op de helling. Onze achterban liet massaal zijn verontwaardiging blijken. Daarop heeft het gemeentebestuur zijn kar gekeerd en ons toch de nodige middelen toegekend om tewerkstelling te kunnen garanderen.
De Meeuwe: Toen we merkten dat de geplande ‘opknapwerken’ een heuse verbouwing zouden worden. Ons plan was om gewoon een nieuwe bar te bouwen. Al snel bleek dat ook de vloer, het plafond en het sanitair aan vernieuwing toe waren. Bovendien bleek de elektriciteit verouderd. Het dieptepunt werd uiteindelijk een hoogtepunt: een helemaal vernieuwde Meeuwe.
De grootste verandering
't Klokhuis: Na 43 jaar, verhuizen we in 2014 naar een gloednieuw jeugdcentrum. De band met de bakstenen toog en de graffiti op de muur is groot. We zullen de plek missen. Tegelijkertijd is het een unieke kans om te vernieuwen. Dat, samen met de opstart van een nieuw artistiek project, maakt 2014 voor 't Klokhuis misschien wel hét belangrijkste jaar sinds de oprichting.
De Meeuwe: De renovatie van het jeugdhuis.
Grootste wens voor 2014
't Klokhuis: Dat het vele werk dat ons in 2014 te wachten staat, vooral leuk mag zijn en blijven. De verantwoordelijkheid is groot, de fun moet minstens even groot zijn. En dat we allemaal, op welke manier dan ook, onze inbreng hebben aan 't Klokhuis 2.0. Het wordt ongetwijfeld het beste jeugdhuis ter wereld.
De Meeuwe: In het komende jaar, willen we nieuwe jongeren aantrekken met leuke thema-avonden en activiteiten. We willen elke week twee dagen open zijn. En we willen vertrouwen uitstralen, zodat ouders hun kinderen graag naar De Meeuwe zien vertrekken.
ZWARTE PAULA (Kapellen)
JEZABEL (Houthalen-Helchteren)
TIJL (Diest)
Zwarte Paula: We organiseren jaarlijks Notchez, een gratis zomerfestival. Ons goed voornemen was om er ook in 2013 opnieuw een knaleditie van te maken. Dat slaagde, over de hele lijn.
Jezabel: We maakten de afgelopen twee jaar telkens hetzelfde goede voornemen: ons jeugdhuis redden. Na twee jaar hard werken en ploeteren, is Jezabel weer een goed draaiend, klein en gezellig jeugdhuis.
Tijl: We werken met ‘Permanente Leden’, teams met ieder een eigen verantwoordelijkheid. De kernvoorzitter moet die evalueren, bijsturen en laten samenwerken. In 2012 gebeurde dat niet. Dit jaar zetten we hier weer volop op in en met resultaat: de teams werken weer samen.
Zwarte Paula: Heer Teamspirit. Wij hebben echt een sterk team.
Jezabel: Iedereen die hielp om ons jeugdhuis nieuw leven in te blazen. We kunnen op heel wat vrijwilligers rekenen om mee te werken in het jeugdhuis.
Tijl: De Permanente Leden ‘Optredens’. Zij trokken het jeugdhuis uit de dieperik. Ze organiseren op regelmatige basis optredens en die trekken heel wat bezoekers. Iedereen die zijn steentje bijdraagt door te tappen, ons de leukste foto’s te bezorgen of de zaal kuisen: bedankt.
Zwarte Paula: Notchez, elk jaar opnieuw.
Jezabel: Onze fuif ‘Wolken’. Om elf uur was die volledig uitverkocht. Het was ook een leerrijke avond: er liep het één en ander mis en we slaagden erin alles op te lossen.
Tijl: Wij organiseren jaarlijks een werkweekend waar we het voorbije jaar evalueren en het nieuwe jaar plannen. Vergaderen en plezier gaan er hand in hand.
Zwarte Paula: Zonder twijfel die met ‘de Koen’. Op Koen kunnen wij kastelen bouwen.
Jezabel: In 2013 hebben veel jongeren uit de buurt ons jeugdhuis (opnieuw) leren kennen. Er ontstonden veel nieuwe vriendschappen.
Tijl: Onder onze leden bevond zich een duister figuur. Iemand die zich alleen wist uit te drukken in pessimistische sneren en zwartgallig geklaag. Ondertussen kussen we onze beide handen dat hij een van ons is en we zouden hem niet meer kunnen missen in onze dagelijkse werking.
Zwarte Paula: De kassa, met daarin een vrij groot bedrag, werd gestolen. Dat was een domper op de feestvreugde.
Jezabel: Ons jeugdhuis krabbelde in 2013 eindelijk uit het dieptepunt. Dit was het jaar van de stijgende lijn.
Tijl: In het voorjaar zagen we onze activiteitenkalender leger en leger worden. Onze inkomsten en ons bezoekersaantal daalde drastisch.
Zwarte Paula: Zwarte Paula is niet veranderd in 2013.
Jezabel: Ons bezoekersaantal neemt toe. We hopen in 2014 en de volgende jaren op hetzelfde elan verder te gaan.
Tijl: Het mag banaal klinken: na jaar en dag sukkelen met jerrycans gevuld met rode mazout, kregen we de goedkeuring om onze mazoutketel voor eens en voor altijd af te schrijven. We kijken uit naar de komst van een gasinstallatie waarmee we ons jeugdhuis op een goedkopere en eenvoudigere manier kunnen verwarmen. Geen dikke jassen en 43 sjaals meer voor ons de komende winter.
Zwarte Paula: Nog vele mooie momenten. En een optreden van Rage Against The Machine in het jeugdhuis.
Jezabel: Een super jaar voor al onze leden. En dat ze nog lange tijd in ons jeugdhuis en in de andere jeugdhuizen van Houthalen-Helchteren mogen komen.
Tijl: Spek
11
Zijn aanwezigheid in de jeugdraad van Dendermonde, komt Gijs’ (26) taak als voorzitter van Fluks (Baasrode) alleen maar ten goede. En omgekeerd. Want in de jeugdraad zijn alle verenigingen vertegenwoordigd, en zo weet Gijs precies wat er leeft bij de andere jeugdhuizen, de jeugdbewegingen en bij het lokale bestuur. Tekst: Sofie Mercier
“Vroeger ging ik als afgevaardigde van Fluks naar de jeugdraad. Ik merkte dat de topics die aan bod kwamen vooral toegespitst waren op jeugdverenigingen. Voor de werking van een jeugdhuis is het belangrijk dat specifieke onderwerpen aan bod komen, omdat wij bijvoorbeeld een eigen gebouw hebben of een andere verenigingsstructuur. Door in de jeugdraad te zetelen, weet ik wat er leeft bij de andere verenigingen en andere jeugdhuizen. Bovendien werken we nauw samen met de schepen. Dat contact verloopt erg goed. En ook de milieudienst en de politie zijn belangrijke instanties. Als jeugdhuis is het aangewezen om daar een goede band mee te onderhouden. Volgens mij is dat een rol die de voorzitter op zich moet nemen. De leden zorgen voor de ambiance binnen, maar ik moet het buitenshuis regelen. Samenwerken met andere organisaties en instanties is één ding. Maar als je iets wil bereiken, moet je ook realistisch blijven. Door dromerige adviezen te schrijven, kom je nergens. Zowel in het jeugdhuis als in de jeugdraad zijn wij erg down to earth. Voor bepaalde
projecten, zoals het inrichting van Bastion V als repetitieruimte of een aanpassing in het politiereglement, komen wij met goede argumenten. En meestal staat het stadsbestuur daar dan ook positief tegenover. Sinds anderhalf jaar ben ik verantwoordelijk voor de subsidieregeling. Zo heb ik onlangs een advies geschreven om het reglement te hervormen, omdat ik vanuit mijn positie in het jeugdhuis aanvoelde dat dat reglement niet flexibel is. Momenteel kan je één keer per jaar een aanvraag indienen voor projectsubsidies. Inhoudelijk is dat erg interessant, maar te complex voor jeugdhuizen. Ik ijver ervoor om op verschillende momenten een aanvraag te kunnen indienen. Ik ben ook een enorme voorstander van het principe dat ecologische maatregelen beloond moeten worden met subsidies. Bovenal is het belangrijk is dat je veel en duidelijk communiceert, zowel naar het bestuur als naar de buitenwereld. Ik probeer om met de verschillende dossiers zoveel mogelijk in de pers te komen. Dat lukt aardig. Wanneer ik een persberichtje uitstuur, wordt dat meestal wel opgepikt.”
“DE LEDEN ZORGEN VOOR DE AMBIANCE BINNEN, MAAR IK MOET HET BUITENSHUIS REGELEN” GIJS (26)
12
jij! en nu het lokale een plek in
dhuis er Geef je jeug -9 februari) le RADAR 11 (7 p O n’ ke er tw ne netwerk. rming ‘lokaal vo de ns t. je tijde sterker staa m je samen hoe en waaro r t.be/rada www.formaa
KOM UIT JE KOT Sch voor 2rijf in 7/01 =
10% KORT
ING
7-9 FEBRUARI 2014 - DWORP Voor bestuurders, medewerkers, leden en bezoekers van jeugdhuizen
INFO & INSCHRIJVEN • WWW.FORMAAT.BE/RADAR
, MAATWERK KIES ACTIVITEITEN DIE JE INTERESSEREN. OP DE DAGEN DAT HET JE PAST. TIME CHECK
RADAR houdt rekening met je drukke agenda. Je kiest activiteiten en vormingen op de dagen dat het je past. Een heel weekend, zaterdag of zondag. Jij kiest. vrijdag 20u-22u / 10 euro – incl. onthaal, slapen & ontbijt zaterdag 10u-18u / 25 euro – incl. vorming & maaltijden ZO zondag 10u-17u / 25 euro – incl. vorming & maaltijd WEEKEND zaterdag 10u – zondag 17u / 55 euro – incl. vorming, maaltijden en slapen VR ZA
TEAM CHECK
Voorzitter, (kern)medewerker, feestbeest? In je jeugdhuis zitten veel verschillende mensen. RADAR zorgt voor een programma waar ieder zijn goesting vindt. Op zoek naar knowhow? Zin om aan de slag te gaan? Of vooral op zoek naar fun? Haal eruit wat er voor jou in zit. Als team naar RADAR? Top. Je hoeft echter niet te wachten op je teamgenoten om je in te schrijven. Inschrijven kan individueel. En hoe sneller je dat doet, hoe meer kans je maakt om je eerste keuze te volgen. Je hebt geen voorkennis nodig. Wel veel goesting. Je neemt verantwoordelijkheid in je jeugdhuis en wil alles weten over dit thema.
KOM UIT JE KOT
, 7-9/11
Jeugdhuis in zicht
Je jeugdhuis is een boeiende en levendige plek. Hoe laat je dat zien en horen aan de buitenwereld? Op deze RADAR krijg je de tools in handen om je jeugdhuis te laten zien en horen. Met dans of woord, in film of sound, op straat of online. Kom uit je kot!
ch
praktis
raat 66, Destelheide, Destelheidest WAAR Vormingscentrum 1653 Dworp n extra vrijdag en op zaterdag (ee OVERNACHTEN kan op = 10 euro) overnachting met ontbijt ADAR ruari op www.formaat.be/R feb 3 r vóó N VE INSCHRIJ er info me je rmaat.be/RADAR vind MEER INFO op www.fo r, wat ide ele beg je je nodig, wie is over de thema’s (wat heb kan je exact verwachten) i en krijg 10% korting. Schrijf in voor 27 januar
VORMING AFTERMOVIE
ZA - 19U ZO
Een toffe activiteit achter de rug? Laat je bezoekers alles herbeleven met een flitsende aftermovie. En maak iedereen die het miste, warm om er volgende keer zeker bij te zijn. • Film de party op zaterdag, maak een aftermovie op zondag • Aan de slag met de camera • Monteren: techniek en feeling
CREATIEF MET JE BUITENRUIMTE WEEKEND
Je buitenruimte als uithangbord? Dat kan. De lente is in aantocht, het ideale moment om de werkzaamheden te starten. Maak van je koer, tuin of fietsenstalling the place to be. • Eenvoudige materialen, sjieke resultaten • Handen uit de mouwen • Je bezoekers betrekken
EVENWICHTIG ENGAGEMENT
ZO
Starten met sporten, meer tijd voor je vrienden, slagen in eerste zit? Als jeugdhuisvrijwilliger is dat niet altijd makkelijk. Loop jezelf niet voorbij. • Je engagement doseren • Indelen van je tijd • Gezonde geest in een gezond lichaam
JE AV, MEER DAN EEN VERPLICHT NUMMERTJE ZO
Is je jeugdhuis een vzw? Dan moet je verplicht een algemene vergadering organiseren. Saai? Met wat peper en zout maak je er een boeiende boel van. • Het ideale inspraakmoment • Verplichte inhoud in een sexy jasje • Je av pimpen tot een toffe activiteit
JE JEUGDHUIS, EEN STERK MERK ZA
Je jeugdhuis een merk? Ja. Ga op zoek naar wat je plek uniek maakt en hoe je dat in de kijker zet. Maak je merk sterk en trek nieuwe jongeren aan. • Een sterk merk, wat is dat? • Op zoek naar de unieke waarden van je plek • Je merk communiceren
JE JEUGDHUIS OP STRAAT WEEKEND
Een iglo op het marktplein? Een boomhut bij het binnenrijden van je gemeente? Een reuzenzetel voor de deur? Val op en trek aandacht met een straffe installatie in de openbare ruimte. • Het gekste idee eerst • Aan de slag: bouw een opvallende installatie • Gewoon doen? Wat mag en wat niet
LOKAAL NETWERKEN
ONDERNEMERSCHAP EN ARTISTIEKE EXPRESSIE
WEEKEND
Samen sta je sterker. Zoek straffe partners en geef je jeugdhuis een plek in het lokale netwerk. • Een scan van je omgeving • Lokale partners voor je jeugdhuis • Een sterke positie in het netwerk
LOW IMPACT JEUGDHUIS
ZO
Zorg dragen voor het milieu is actueler dan ooit. Hoe zit het met de ecologische voetafdruk van je jeugdhuis? Ontdek hoe je met kleine inspanningen het verschil kan maken en kies voor low impact. • Pak energievreters aan • Bouw aan een visie op lange termijn • Doe duurzaam
OPVALLEN MET EEN ACTIE
ZA
Nieuwe jongeren aantrekken? Niet tevreden met het beleid van de gemeente? Een activiteit in de kijker zetten? Kies voor een straffe actie en bereik meer dan je denkt. • Waarvoor kan je acties opzetten? • Maximaal effect, minimale kosten • Viraal via sociale media
PLAN JE CENTEN: DE BEGROTING ZA
Als vzw moet je begroting in orde zijn. Bovendien is het een middel om je budget te plannen. Hoe vertaal je wat je wil doen in centen? Kan jij de kosten en opbrengsten voor 2014 goed inschatten? • Je begroting, in orde met de vzw-wetgeving • Financiële ruimte voor leuke projecten • Je budget boeiend presenteren
SAMPLEN EN MIXEN
WEEKEND
Zet je eerste stappen in de magische wereld van de elektronische muziek: beats, samples en mixers. • Ontdek wat je kan met de juiste software • Mix en maak een nummer met bestaande samples • Deel je geluid en laat van je horen
SOCIALE MEDIASTRATEGIE
ZO
Een event maken, en klaar. Het lijkt kinderspel om promotie te maken via sociale media. Hoe creëer je content die opvalt in de stroom van likes en posts? • Content creëren en plannen • Een sterke strategie • Marketing via sociale media
STREETDANCE
Op 1 januari startten de eerste projecten binnen de nieuwe subsidielijn voor bovenlokale projecten in jeugdhuizen. Het gaat over 40 projecten over ondernemerschap of artistieke expressie. Op 1 juni kunnen jeugdhuizen die aan de voorwaarden voldoen opnieuw een project indienen. Een uitdaging? Vind inspiratie op RADAR.
ZA
De straat is je podium. Met coole dansmoves en shaking beats verover je de buurt. • Steel de show • Bouncen op de beats • Met een nieuwe choreografie naar huis
VERHALEN UIT JE JEUGDHUIS
ZO
De informatiestroom is groot en vluchtig. Hoe zorg je dat de verhalen uit je jeugdhuis blijven plakken? Verbind je publiek met beeld, betekenis en beleving in straffe stories. • Verhalen zoeken in je jeugdhuis • Meer dan een statusupdate • Tools en kanalen om je story te vertellen
VRIJWILLIGERSBELEID WEEKEND
Zonder vrijwilligers geen jeugdhuis. Een goed vrijwilligersbeleid is dus een absolute must. Jij hebt vrijwilligers, hoe hou je ze? • Je vrijwilligers motiveren • Werken aan het groepsgevoel • Leg je vrijwilligers in de watten
WERVEND SCHRIJVEN
ZA
Welke woorden zijn goed voor meer aandacht? Welke zinnen zijn geschikt voor een dialoog met je lezer? Hoe bouw je een tekst het best op? Laat je woorden werken. • Met woorden verleiden • Een super checklist • Schrijven en feedback op je teksten
ZOMERFESTIVALS
WEEKEND
De zomer lijkt nog ver weg. Toch, als je deze zomer een festival wil organiseren, is het hoog tijd om uit de startblokken te schieten. • Een zomerfestival organiseren: tips & tricks • Uniek in het festivallandschap? • Een plan van aanpak
INSPIRATIE VOOR HET NIEUWE DOSSIER ZA Een project opstarten over artistieke expressie of ondernemerschap? Be inspired. • Voor jeugdhuizen die een nieuw dossier schrijven • Hoe vullen anderen artistieke expressie en ondernemerschap in? • Noden van jongeren in je regio
DROMEN OVER DE PROJECTEN
ZA
Waar willen we met de jeugdhuizen over drie jaar staan met de bovenlokale projecten? • Voor de bedenkers van de projecten die gestart zijn • De toekomst van artistieke expressie en ondernemerschap in het jeugdhuis • Samenwerken in de toekomst
DE TECHNIEK VAN EEN PROJECTDOSSIER ZO Een projectaanvraag indienen? Overtuig de overheid met een straf dossier. • Voor wie het project 2015 gaat schrijven en nog geen ervaring heeft • Doelstellingen en acties formuleren • Over financiën en personeelskosten
EEN VISIE OP JE ZAKELIJK BELEID ZO
Je project tot een goed einde brengen? Dan is een stevige visie op je zakelijk beleid een noodzaak. Welke middelen zet je in voor je project? Wat is je relatie met partners en hoe zet je die op papier? • Voor coördinatoren en bestuurders van jeugdhuizen met een lopend project • Je hebt al een stevige bagage over zakelijk beheer • Denk na over je zakelijk beleid op lange termijn OPGELET: deze vormingen zijn enkel voor jeugdhuizen met een project in 2014 en jeugdhuizen die een project willen aanvragen voor 2015.
EXTRA KARAOKE
VR 20u-02u Zingen, zingen, zingen …
STAND-UP ZA 19u-21u Lachen, lachen, lachen … PARTY
ZA 21u-03u Dansen, dansen, dansen …
VRIJDAG
ZATERDAG
ZONDAG
10U-18U
10U-17U CREATIEF MET JE BUITENRUIMTE JE JEUGDHUIS OP STRAAT LOKAAL NETWERKEN SAMPLEN EN MIXEN VRIJWILLIGERSBELEID ZOMERFESTIVALS
JE JEUGDHUIS, EEN STERK MERK OPVALLEN MET EEN ACTIE PLAN JE CENTEN: DE BEGROTING
AFTERMOVIE
start zaterdag 19u
EVENWICHTIG ENGAGEMENT JE AV, MEER DAN EEN VERPLICHT NUMMERTJE
STREETDANCE
LOW IMPACT JEUGDHUIS
WERVEND SCHRIJVEN
SOCIALE MEDIASTRATEGIE VERHALEN UIT JE JEUGDHUIS
AVOND KARAOKE 20u-02u
INSPIRATIE VOOR HET NIEUWE DOSSIER
DE TECHNIEK VAN EEN PROJECTDOSSIER
DROMEN OVER DE PROJECTEN
EEN VISIE OP JE ZAKELIJK BELEID
AVOND AFTERMOVIE
19u
STAND-UP 19u-21u
Je hebt geen voorkennis nodig. Wel veel goesting. Je neemt verantwoordelijkheid in je jeugdhuis en wil alles weten over dit thema.
PARTY 21u-03u
KOM OOK NAAR RADAR 12 / 25-27 APRIL 2014, OOSTMALLE (PROVINCIAAL VORMINGSCENTRUM)
Het wijzende vingertje is nooit veraf. De media slaan er ons mee om de oren: neen, de opwarming van de aarde is niet cool. Dus zijn we met zijn allen lekker milieubewust. Maar is zo een bakfiets wel echt ecologisch verantwoord? En hoeveel vlees zit er in een vegetarische burger? Duurzaam, hoe doe je dat? Tekst: Sofie Mercier
Tijdens de eerstvolgende RADAR, alweer nummer elf op de teller, staat een vorming op het programma rond zorg dragen voor het milieu. De begeleider zal samen met de vrijwilliger kritisch nadenken over hoe het beter kan. Is goedkoper echt zo goed? En is duurzamer echt duurder?
Hoe zit het met de ecologische voetafdruk van jouw jeugdhuis? Weet alvast dat de grootte van het jeugdhuis niets zegt over de grootte van jouw ecologische voetafdruk. De kunst zit hem in het sorteren, bewust te winkelen en zuinig te zijn met energie. Het lijkt misschien oud nieuws, maar de realiteit leert ons dat zelfs die simpele tips vaak nog een te grote moeite zijn. Een jeugdhuis moet gekuist worden, dat spreekt voor zich. Je kan kiezen voor ‘groene’ schoonmaakmiddelen. Een kleine stap voor het jeugdhuis, een grote stap in de goede richting. Wie er helemaal voor wil gaan, kan het dranken- en snoepgoedassortiment onder de loep nemen. Biochips, streekbieren, fair trade chocoladerepen: hoe minder vliegtuigen en multinationals ermee gemoeid zijn, hoe beter.
Breng je energieverbruik in kaart Zo kan je snel achterhalen waar het misloopt of waar het beter kan. 10% van het energieverbruik is sluipverbruik. Kleine lampjes die dag en nacht een klein beetje energie nodig hebben omdat de apparaten niet volledig uit staan. Laat dus geen toestellen aan staan wanneer je het jeugdhuis verlaat. Trek indien mogelijk zelfs de stekker uit. Hierdoor bespaar je trouwens niet alleen energie. Wist je dat sluipverbruik kan oplopen tot 150 euro per jaar? Zet je verwarming wat lager. Als je jeugdhuis stevig volgepakt zit, is het niet noodzakelijk om de verwarming op volle toeren te laten draaien. Maar je kan ook voor de drastische aanpak gaan. Oude verwarmings ketels verbruiken vaak meer dan nieuwe. Hetzelfde geldt voor zonnepanelen. Heel eco, maar een beetje prijzig. Let ook op: zonnepanelen installeren op een niet-geïsoleerd dak, is als dweilen met de kraan open. En hoewel een duurzame investering vaak minder snel rendeert in een jeugdhuis, doordat het slechts enkele dagen per week geopend is, is het de overweging waard.
Upcycling, wasda? Het klinkt als bergop fietsen. En hoewel fietsen zeker geen slecht plan is, gaat het hier om net iets anders. Heel wat jeugdhuizen passen het systeem al jaren toe, zonder stil te staan bij het nut ervan. Upcycling is niet zomaar recycleren. Je maakt van afval als het ware design. Iets dat net zo goed op de schroothoop kan, geef je een nieuw leven. Mits een beetje creativiteit, kan je oude spullen makkelijk opwaarderen.
Hoe bespaar ik op energie, water en andere zaken? Het zit hem in de kleine dingen. Met thermostatische kranen en extra isolatie kom je al een heel eind verder. Voorzie in ruimten zonder kamerthermostaat je radiatoren en convectors van thermostaatkranen. Op die manier kan je de gewenste temperatuur instellen en vermijd je oververhitting. Maar je kan ook lief zijn voor het milieu zonder al te grote investeringen te doen. Het verkopen van gloeilampen is bijvoorbeeld al enige tijd verboden, maar ze zijn wel nog in omloop. Branden er in jouw jeugdhuis nog gloeilampen? Vervang ze door energiezuinige spaarlampen of LEDverlichting. Het lijkt logisch, maar dat is het niet altijd: is er voldoende natuurlijk licht aanwezig? Heeft je jeugdhuis grote ramen en is de avond nog niet gevallen? Schakel de lichtknop aan wanneer het écht nodig is.
jij! en nu kan maken? het verschil
ihoe jij in de ecolog Wil je weten aan en verkle rs te s re tip ev gi de Pak ener dhuis met van jouw jeug ) uk 14 dr 20 af ri et vo ua sche (7-9 febr ns RADAR 11 de ri tij ua s br ck fe tri 9 en ndag ugdhuis – zo Low Impact Je r da ra t.be/ www.formaa
13
in rachten tra beroepsk en e c l n l e a r e r g o n vo zen & jo jeugdhui
Op 30 januari is het Dag van de Beroepskracht. Het is ondertussen de vijfde editie van de hoogdag voor iedereen die werkt in een jeugdhuis. Lotte Van de Werf & Sofie Mercier
250 MENSEN WERKEN IN EEN JEUGDHUIS In totaal werken er bijna 250 mensen in een jeugdhuis. Ze hebben heel verscheidene functies: coördinatoren, jongerenwerkers, projectmedewerkers, manusjes-van-alles, administratieve en logistieke medewerkers. Het merendeel van de beroepskrachten heeft een educatieve functie. Hun belangrijkste rol is om vrijwilligers zo goed mogelijk te ondersteunen. Vanaf 1 januari 2014 gaan er ook 42 projectmedewerkers aan de slag in ongeveer evenveel jeugdhuizen verspreid over Vlaanderen. Ze zetten vanuit het jeugdhuis een bovenlokaal project op met en voor jongeren. Er zijn twee soorten projecten: met een focus op cultuur en artistieke expressie en met een focus op ondernemerschap.
DAG VAN DE BEROEPSKRACHT Op de Dag van de Beroepskracht zorgt Formaat voor inspiratie in veertien prikkelende workshops. Het is ook hét moment voor mensen die werken in een jeugdhuis om uit te wisselen en te babbelen met collega’s uit andere jeugdhuizen. De dag start met een inspirerende keynote door Piet Van den Bossche, professor bij de afdeling Opleidings- en Onderwijswetenschappen van Universiteit Antwerpen. Hij is specialist in informeel leren en netwerkleren.
14
WAT DOET ZO’N BEROEPSKRACHT IN HET JEUGDHUIS? “Als professional in een jeugdhuis is het aan jou om talent te spotten“ Vincent Jansen (39) werkte drie jaar in ’t Mustke, Laken. Vandaag is hij creatief directeur van het talentmanagementbureau Bonka Circus. “Van alle jobs die ik heb gedaan, heb ik de meest intense herinneringen aan mijn tijd in het jeugdhuis. Ik heb vaak gedacht: fuck dit is straf. Je haalt het beste in jonge mensen naar boven. Als professional in een jeugdhuis is het aan jou om talent te spotten, om te zeggen: jij kan iets, toon het, hier is een platform. Het is ook teamwerk. Je bouwt iets op samen met jonge mensen en dat is onbetaalbaar. Die coördinerende en coachende rol is de rode draad geworden in mijn verdere loopbaan. Werken met mensen, daar draait het voor mij om. Vandaag ben ik creatief directeur van een bedrijf dat net als een jeugdhuis draait om talentont wikkeling. Neig toch?”
De Dag van de Beroepskracht is ook het uitgelezen moment om alle beroepskrachten in de bloemen te zetten. Drie jeugdhuizen geven hun beroepskracht alvast een
SAM “We willen je voor geen geld ter wereld nog kwijt“ Jeugdhuis: De Korre Oostende Loftrompet voor: Sam, educatief medewerker “Je bent er altijd als wij je nodig hebben: om te werken én om te lachen. Vergaderingen breng je op een leuke manier. Zelfs die eindeloze stapel papierwerk ga je te lijf alsof het niets is. We proberen je zo veel mogelijk te helpen. Want als er iemand een moment van rust verdient, ben jij het wel. Rust, als je even geen barpermanentie hebt of als niemand aan je mouw trekt met vragen of om ons te vergezellen voor leute en plezier. Je werkt nu al een hele tijd voor het jeugdhuis en we willen je voor geen geld ter wereld nog kwijt. Wat jij, samen met het bestuur, hebt gerealiseerd voor ons jeugdhuis, dat verdient een pluim.”
Kies voor één lange sessie 9u30
10u
Onthaal
KEYNOTE
Piet Van den Bossche – specialist informeel leren en netwekleren
bondig bosje bedankingen, een stevige ruiker schone woorden een boeket vol lof.
JEAN-PIERRE “Merci voor je standvastig geloof dat elk kind recht heeft op een kwalitatief vrijetijdsaanbod“ Jeugdhuis: MSC Ahlan, Antwerpen Loftrompet voor: Jean Pierre ‘Joppe’, diversiteitsmanager “We willen je graag bedanken voor je onvoorwaardelijke inzet als medewerker, manager, vrijwilliger en vriend. Merci voor je eeuwige enthousiasme. Merci voor je standvastige geloof dat elk kind, ongeacht afkomst, religie, gender … recht heeft op begeleiding en een kwalitatief vrijetijdsaanbod. Dankjewel ook voor de positieve uitstraling die je geeft aan onze werking. Dankzij jou is het professionalisme binnen onze werking ons huislabel geworden. Namens de jongeren, de kinderen, het bestuur en alle leden van MSC Ahlan: Bedankt, Joppe … Choukran!”
(de hele dag) OF twee korte sessies
10u30 - 13u
13u
Wervend schrijven (DEEL 1)
Voor educatieve medewerkers
Samenwerken en netwerken (DEEL 1)
Voor bovenlokale projectmedewerkers
Versterk de competenties van je jongeren
Voor beroepskrachten met een educatieve functie
Interne communicatie in het jeugdhuis
Voor beroepskrachten met een educatieve functie
Grenzen bepalen in je relatie met de jongeren
Voor beroepskrachten met een educatieve functie
Relatie met de buren
Voor educatieve medewerkers
Mobiel jeugdhuiswerk
Voor educatieve medewerkers
Jongeren betrekken bij je werk
Voor administratieve en logistieke medewerkers
Lunch
BIEKE “Je bent de beste beroepskracht die we ons kunnen wensen“ Jeugdhuis: De Route, Eeklo Loftrompet voor: Bieke, educatief medewerker “We doorstonden samen al veel moeilijke tijden. Dankzij jou komen we er altijd goed uit. We zijn de voorbije twee jaar enorm gegroeid. We bereiken steeds meer jongeren in Eeklo. Elk evenement dat wij willen organiseren, leid jij in goede banen. Tijdens het openingsweekend hadden we plots enorm veel stress. Er moest nog zoveel gebeuren en we dachten dat het nooit goed zou komen. En dan was jij daar. Je nam niet de leiding, maar je hielp ons in de juiste richting. Je deed wat een echte beroepskracht zou moeten doen. En we zeggen vooral ook ‘bedankt’ omdat je altijd een luisterend oor hebt en voor iedereen goed wil doen. Bieke, je bent de beste beroepskracht die we ons kunnen wensen.”
(1 in de voormiddag + 1 in de namiddag). 14u - 16u30 Wervend schrijven (DEEL 2)
Voor educatieve medewerkers
16u30 Receptie
Samenwerken en netwerken (DEEL 2)
Voor bovenlokale projectmedewerkers
Sponsoring en fondsenwerving
Voor educatieve medewerkers
Leidinggeven met de raad van bestuur
Voor coördinatoren van jeugdhuizen met meerdere personeelsleden
Een analyse van de noden van jongeren in je buurt
Voor educatieve medewerkers
Jongeren en maatschappelijk engagement
Voor educatieve medewerkers
Het verbeteren van je infrastructuur
Voor educatieve medewerkers
Bezoek aan een jeugdhuis
Voor administratieve en logistieke medewerkers
Het volledige programma vind je op www.formaat.be/vorming.
15
HARRY’S HELPDESK
BILLIJKE VERGOEDING OF BOETE? JAARREKENING Op 31 december sluiten de meeste vzw’s hun boekhouding af. In januari maak je dus de jaarrekening op en vóór 30 juni leg je die ter goedkeuring voor aan de algemene vergadering.
JE BESTUUR BETALEN? Mag een onbezoldigd bestuurder van een vzw een vrijwilligersvergoeding ontvangen? Ja en neen. Een bestuurder van een vzw kan een vrijwilligersvergoeding ontvangen, maar enkel voor het meewerken aan activiteiten in het jeugdhuis die losstaan van zijn functie als bestuurder. Uiteraard kunnen bestuurders ook een verplaatsingsvergoeding krijgen. Let wel: dat is geen vrijwilligersvergoeding. Ken je een vergoeding toe aan een bestuurder voor prestaties binnen zijn/haar functie, dan moet je die ook aangegeven bij de belastingen. Dat doe je door de verplichte fiche 281.30 in te vullen. De vzw moet dus ook bedrijfsvoorheffing inhouden, maar geen sociale bijdragen.
16
Om muziek te kunnen spelen in je jeugdhuis, moet je betalen. Bij SABAM gaat de vergoeding naar de auteur of componist van de tekst of muziek. En er bestaat ook zoiets als een billijke vergoeding. Daar betaal je een vergoeding ten gunste van de uitvoerder of producent voor het openbaar gebruik van tekst of muziek. Je kan betalen voor een eenmalig en specifiek evenement, maar bij permanent gebruik (als de radio bijvoorbeeld regelmatig op staat), neem je best een jaarcontract. Doe je dat niet? Dan riskeer je een bijkomende boete van ongeveer 114 euro, afhankelijk van de grootte van het jeugdhuis en de aard van het evenement of activiteit. Sinds kort controleert de organisatie die de inningen doet (Outsourcing Partners) de jeugdhuizen die nooit eerder aangifte deden. Onthoud wel dit: de verjaringstermijn is vijf jaar. Er kan dus nooit een bedrag geëist worden voor bijvoorbeeld de periode 2004-2014.
EVENWICHTSKUNSTENAAR EN TIMEMANAGER Alexander (21) is sinds vorig jaar voorzitter van De Molotov. Samen met een nieuwe groep besloot hij om de ‘grotere’ werking van het jeugdhuis te bekijken. Dat mondde uit in een gesprek met de burgemeester en de verhuis naar een gloednieuw gebouw. Een groots plan. Maar niet genoeg om Alexander zijn agenda mee te vullen. Tekst: Sofie Mercier
“Mijn vader is architect, dus ik ben sterk betrokken bij de verbouwingen in het nieuwe jeugdhuis. Ondanks die verbouwingen, wilden we onze werking in het oude jeugdhuis behouden. Alle activiteiten gaan dus gewoon door. Als je denkt dat mijn planning hier al volloopt, dan ben je mis. Op zondag ga ik naar de scouts, maar eerst ga ik opruimen in het jeugdhuis. Dit jaar gaat er bijzonder veel tijd naar de scouts. We willen op buitenlands kamp, maar daarvoor moeten we centen binnenhalen. Ik ben mee verantwoordelijk voor die inzamelacties. Bovendien speel ik bij twee bands. Ik ben lead-gitarist bij One Man Brawl en drummer bij Zapata Western. Twee keer per week heb ik dus repetitie. Ik ben een vaste klant in Fakbar Letteren en over de liefde valt ook niet te klagen. Neen, ik heb geen lief. Maar net dan kruipt er veel tijd en werk in.
“VERVELING ZEGT MIJ NIETS” Tussen de soep en de patatten door studeer ik aan de K.U. Leuven. Ik zit in mijn eerste masterjaar Taal- en Letterkunde Latijn en klassieke taal en cultuur. Tijdens de week ben ik op elk vrij moment aan het blokken. Mijn ouders durven wel eens te klagen. Ze vinden dat ik meer tijd moet besteden aan mijn studies, maar uiteindelijk geven ze het op. Ze vertrouwen mij, want ik ben altijd geslaagd. Het valt best mee om al die dingen te combineren, al durft het wel eens hectisch worden. Maar ongezond kan je dat niet noemen: ik ben behoorlijk goed in timemanagement. Bovendien vertrouw ik bepaalde taken in het oude jeugdhuis toe aan mijn collega-jeugdhuisgangers. Zo kan ik vroeg naar huis om de volgende dag te werken in het nieuwe gebouw. Wanneer ik examens heb, nemen de mensen uit het middelbaar de werking van het jeugdhuis over. En omgekeerd. Ik heb wel eens een dubbele boeking, maar meestal zorg ik ervoor dat alles netjes uitkomt. En dat lukt. Je hebt altijd meer tijd dan je denkt. Ontspannen? Goh. Ik ben slecht in ‘niets doen’. Sommige mensen hangen uren voor de televisie of spenderen al hun tijd aan Facebook. Ik kan niet stilzitten. Bovendien is alles wat ik doe écht leuk werk. Het geeft veel voldoening. Neen, verveling, dat zegt mij niets.”
jij! t en nu je engagemen je tijd? Leer
met et loop jezelf ni Hoe ga jij om DAR 11 en A R ns de tij doseren j. uari langer voorbi zondag 9 febr gagement – en ig ht ic nw Eve t.be/radar www.formaa
17
REISVERSLAG
DE SEKSUELE ROLLER COASTER VAN NICELAND Tekst: Hannah Verhellen
, zegt het al. Het was een grootste stad op het eiland Cyprus ede twe de van die l, aso Lim m De naa inarie met een vurig thema: e het perfecte decor voor een sem zonovergoten plek, en dat vormd rs uit verschillende hoeken Trainers en een 15-tal jeugdwerke en plezier te maken. love, lust, eros and relationships. ken wer rond het thema te om en sam k wee een er ten hok van Europa sent: een boeiende mix. uwen, Cyprus en België waren pre Lito nd, IJsla ië, men Roe , enië Arm Limasol,
en zonove
rgoten p
lek
hment verlopen, Singing punis elijk te laten ie zo vlot mog aken.
ar le basisafspr Om het semin rste dag enke ee de loten en e w maakten ebruik uitges s was gsm-g ie je met ss se er ne de an s Tijden spreken. W ls ge en En st liteiten sam iedereen moe ende nationa ill ch de m rs ve ee vr n war van mensen va k ook een wir g lij ee ur kr tu , na ad tr je zit, krijg regel over re de an n ee de e of oest wor n talen. Wie di t’ die direct m en m sh ni pu wat ambiance een ‘singing die voor heel f ra st dern Ee . mocht uitzon uitgevoerd ‘punishment’ ige de m s m en so , jd Ti Ja . zorgde en worden. ng zo ge al ta n d. lijk wél in eige gelijks gehoor hebben we da en m em st ng za
Chinees voetballen
Dancing orgasm
De nationale
break van het centrale Af en toe namen we een aar op een avond onze thema. Zo leerden we elk Belgische ‘Chinees nationale spelletjes aan. Het . Maar het was het aak sm voetballen’ viel erg in werd gebombardeerd IJslandse spel ‘Pogo’ dat actief spel waarvoor tot hit van de week. Een erg ter nodig hebt, die me je ongeveer twee vierkante ken. Spelers, een vak vier in je dan weer verdeelt De echte fanatiekelinbal en je bent vertrokken. r tot 2 uur ‘s nachts. gen speelden non-stop doo
18
n’
etballe
ees vo
‘Chin elgisch
Het B
Nicelanderssamen, gaven we onszelf een
spelletjes
e Na een week elanders. Nic liteit: de Nic t na he tio n na ke e ui w nieu en gebr en alles nice jn zi nd vi rs s de er an nd la Nicel hun zinnen. woord in al est. Onze slag ge n va en op en de nd t ef ve ie vredel eiland he t, just be. Ons in zin? Don’t ac t veel liefde ng ha hart en er n ce ni ee n en va s ur rm lo vo co nice art, nice is de lucht. Veel en gelijk en re de ie is d an el ic én N k p lij O . te nature heid wet georiënteerd op elke seksuele Als het regent . rd aa lijk aanv e! ic N t. ch lu maatschappe de olade uit oc ch er lt va Niceland,
t
e Nigh
Karaok
Dancing orgasm
Na heel wat oefening tijd ens de ‘singing punishment s’ mochten we ons op de voo rlaatste avond bewijzen me t een micro. Het was ‘Karao ke Night’ in de plaatselijke bar en daar waren ook hal ve liters, shotjes en foto ’s mee gemoeid. Hilariteit alo m. Het nummer ‘The big fat pon y’ stond op repeat. De hele groep ging aan het dansen . De perfecte energizer bij low energy: “Here we go on a pony, Riding on a big fat pon y. Here we go on a pony. Thi s is what he told me: Fro nt to the front to the front my baby, side to side to side my baby, back to back to back my baby, this is what he told me” Behalve rebellen en – dus al dan niet noodgedwongen – zangers, bevonden zich ond er de deelnemers ook hee l wat andere creatieve geeste n. Met gedichten, hilarische rollenspelen, tekeningen en een koffieshaker werd het thema dan ook op een exc entrieke manier benaderd. Om opwinding of excitem ent teweeg te brengen, we rden we meegevoerd op een denkbeeldige roller coaster: een ‘contemporary pen is dance’ met tennisballen , volleyballen en plakband en niet veel later ook een ‘dancing orgasm’.
De Nicela
nders
Elke
e in de lucht
Er hangt liefd
ard
id is aanva
nteerdhe
georië seksuele
DIY Handen uit de mouwen. Iedere maand geeft Formaat je een pittig project om zelf te doen.
ZEG HET MET EEN WENSKAART Het project Niets is charmanter dan een wenskaart in je brievenbus vinden. Na een jaar gevuld met emails, tweets en sms’en, zijn de feestdagen hét moment bij uitstek om nog eens een vel papier ter hand te nemen en creatief aan de slag te gaan met wensen. Maar als 2013 ons één ding heeft geleerd, dan is het wel dat er moet bespaard worden op papier, tijd en geld. Enkel en alleen met bovenstaande excuses, is het geoorloofd om deze feestelijke boodschap toch via het www rond te zenden.
Budget Afhankelijk van het al dan niet gebruiken van papier, inkt en postzegels, schommelt het bedrag tussen de nul en de drie euro per postkaart.
Mankracht Een zeer haalbare kaart in je uppie, maar zo veel plezanter met een paar.
Bouwtijd Experimenteer en neem daar gerust de tijd voor. Een razendsnel creatief brein fikst dit op een halfuur, maar het kan evengoed resulteren in een namiddag herinneringen ophalen en opties overlopen.
Winkelkar • papier (optioneel) • cartridges (optioneel) • postzegels (optioneel)
Tools • kerstspullen • fototoestel • grafisch bewerkingsprogramma, zoals Photoshop of Publisher • printer (optioneel)
Plan
1 Verzamel thuis of in je jeugdhuis alles wat een beetje met de eindejaarsfeesten te maken heeft.
2 Kies een plekje in het jeugdhuis met een donkere, egale ondergrond (op de toog of op de grond). Installeer alle kerstspullen op ongeveer één vierkante meter. Verwerk eventueel wat kleine items uit het jeugdhuis in de opstelling: een beeldje met een verhaal, een restant van een fenomenale thema-avond, jullie favoriete drankje … Zorg voor een egale (en bij voorkeur donkere) achtergrond, zoals een muur. Iemand kan ook een doek vasthouden achter je opstelling. 3 Installeer je fototoestel. Maak gebruik van een statief zodat je scherpe foto’s kan nemen. Je kan hier gerust improviseren: een barkruk is even goed. 4 Neem veel foto’s. 5 Zoek er de beste uit op je computer. 6 Mensen die niet overweg kunnen met Photo shop, kiezen best voor het gebruiksvriendelijke Publisher (Windows Office 7 en verder). Met behulp van die programma’s maak je de kleuren op je foto ‘feestvriendelijk’. Kies
dus voor warme kleuren en zorg dat lichtjes en reflecties er sterk uit komen. 7 Zoek een leeg hoekje op de afbeelding en typ de persoonlijke kerstboodschap van jouw jeugdhuis. Uiteraard kan dit ook op de achterkant van de kaart. 8 EXTRA: Is je kaart nog wat leeg of wil je hem nog persoonlijker maken? Zoek dan via Google Afbeeldingen naar zaken die je nog op de kaart wil plaatsen. Kies afbeeldingen met een witte of egale achtergrond. Verklein of vergroot, maak de afbeelding doorzichtig en plak hem op de juiste plek. 9 Print (optioneel) Je kaart is klaar en kan verstuurd worden.
Deel je DIY
project? n inspirerend Heb je zelf ee uizen: dh ug je re ande Deel het met t.be. ctie@formaa mail naar reda
19
HOTSPOT
Ooit gingen ze door het leven als De Lochtink. Maar behalve de naam, was ook het gebouw aan vernieuwing toe. En zo geschiedde. De gemeente besliste om meteen een ‘top of the bill’ nieuwbouw neer te poten in Eeklo. Zowel de jeugddienst als het jeugdhuis hebben er hun plek. Tekst: Stef Moens • Foto’s: Benjy Van Belleghem
Industrieel gezellig In eerste instantie vonden de jongeren het gebouw er vrij industrieel uitzien en al snel begonnen ze na te denken over manieren om er een gezellige bruinekroegsfeer binnen te brengen. In de Kringloopwinkel vonden ze zetels, lusters en enkele oude schilderijtjes. En er werd ook geëxperimenteerd met licht. Zo maakten enkele leden een prachtige luster van gloeilampen. Een ander lid had thuis een grote collectie oude blikjes staan. Zijn moeder wou ze weg doen en daarom kregen ze een tweede leven in het jeugdhuis. “We hebben nog geen toeristen over de vloer gekregen die de collectie kwamen bekijken, maar nu weten ze tenminste waar ze moeten zijn.”
De moestuin Behalve de blikjescollectie zijn er nog andere originele objecten aanwezig in De Route. “We hebben enkele rendieren aan de muur hangen. In ons logo zit namelijk een gewei verwerkt: een ideetje van onze graficus. Vroeger was dat een gieter. Waarom? De ‘lochtink’ is Eekloos voor moestuin. De jongens sneden de onderkant van gieters en liepen ermee op hun hoofd. Een beetje onnozel, die gietermannen. We zijn dus behoorlijk tevreden met onze nieuwe naam, het nieuwe logo en ons nieuw onderkomen.”
20
Oh Rebecca Enige tijd geleden nam De Route deel aan een uitwisseling met Chillsoos uit Nederland. Toen bleek dat het stelen van spullen uit elkaars jeugdhuis daar de gewoonte was. “Zij stalen een oude paspop van ons en wij namen hun wc-bril mee. Allemaal heel grappig. Bij de opening van De Route, kregen we van hen Rebecca cadeau. Een nieuwe paspop. Zij is ondertussen de mascotte van ons jeugdhuis.” De ruimte naast het jeugdhuis doet dienst als grote concertzaal. Daar kan De Route zelf ook gebruik van maken. Toch vinden de meeste feestjes plaats in het jeugdhuis zelf. Kleinschaligheid en gezelligheid staan voorop. “Eén keer per jaar organiseren we een stevig feest in die grote zaal. Verder wordt ze voornamelijk verhuurd aan andere verenigingen.”
Building Team
Metalheads en middagpauzes “Toen De Route nog De Lochtink was, stonden er bijna uitsluitend metalheads op het podium. Zij hebben nu onderdak gevonden in de grote zaal en de concerten komen er beter tot hun recht. Iedereen content.” Maar ze sturen heus niet iedereen wandelen. Want wat ben je met een schoon jeugdhuis, als er niemand op afkomt? Bij De Route is iedereen welkom. ’s Middags zijn ze zelfs open voor de scholen in de buurt. “Het is grappig om te zien hoe iedere school hier zijn eigen plekje heeft. Die van de technische school zitten meestal boven, die van het beroepsonderwijs beneden.” Sommige jeugdhuizen ontvreemden dingen, anderen laten iets achter. Heel wat bevriende jeugdhuizen drukken hun stempel op het interieur van De Route. En dat mag. “De mannen van ’t Schipken in Lauwe waren hier vorige week. Op onze krijtmuur beneden kan je boodschappen achterlaten. En dat hebben ze niet aan zich laten voorbijgaan. Hun logo zal hier waarschijnlijk nog enkele weken blijven staan.”
Het lijkt wel alsof iedereen die De Route binnenkomt, zich genoodzaakt voelt om een beetje mee te bouwen aan het nieuwe jeugdhuis. “De zoon van de architect maakte de wandtekeningen. Maar die werden laatst ge-updatet door enkele bezoekers. Je moet goed kijken om de verandering te zien, maar ze zijn er creatief mee omgesprongen.” Een prachtvoorbeeld in het ‘nature-nurture verhaal’. Want wat je krijgt bij de geboorte, is niet per se wat je wordt als je groot bent. Het is je omgeving die je maakt. En zo gebeurde het dat De Route van fonkelnieuw gebouw op korte tijd transformeerde naar een jeugdhuis met een hoogstpersoonlijke identiteit.
21
COLUMN
Lander Piccart is 21, gebeten door het jeugdwerk, soms verontwaardigd in de samenleving, altijd gefascineerd door participatie en het engagement van jongeren. Lander is voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad en actief in jeugdhuis Ifigineia. Ook bij Formaat doet en denkt hij mee.
2013 in beeld Dit is mijn laatste column. Dus blik ik terug. Op een jaar vol boeiende ontmoetingen, outfits, onderonsjes en onderhandelingen.
Lander
22
PRESELECTIES 2014 10 jan. CC DEN HOOGEN PAD Maldegem 11 jan. DE ZWERVER Leffinge 17 jan. CULTUURCENTRUM Mechelen 18 jan. RONDPUNT 26 Genk 24 jan. DE POSTHOORN Hamont-Achel 25 jan. VOORUIT (BALZAAL) Gent 31 jan. NIJDROP Opwijk 1 feb. PETROL Antwerpen 7 feb. HET DEPOT Leuven 8 feb. CACTUS CLUB Brugge
Info & tickets WWW.HUMO.BE/ROCKRALLY
OPLEIDINGJEUG DHUISOPLEIDING JEUGDHUISOPLE IDINGJEUGDHU!S OPLEIDINGJEUG DHUISOPLEIDIN GJEUGDHUISOPL DÉ BASIS VOOR H ZIC IEDEREEN DIE IN STEVIG SMIJT S HET JEUGDHUI
28-30 MAART & 25-27 APRIL & 16-17 MEI 2014
Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap
Gedrukt op gerecycleerd papier
V.U.: Formaat vzw, De Wittestraat 2, 2600 Berchem / Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme