Formaat Magazine september 2018

Page 1

JAARGANG 8 • NR 3 • SEPTEMBER 2018 VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS – AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P 602745 V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem T 03 226 40 83 – info@formaat.be – www.formaat.be

PB- PP B-

BELGIE(N) - BELGIQUE

HET JEUGDHUIS … EEN MANCAVE? Geef RaaT aan Formaat Meisjeswerk in Vlaanderen


VOORWOORD

MET MEDEWERKING VAN Free Anckaert Nick Beerens Emma Crepeele Inge De Wolf Hans Dockx Joke Hüwels Ikrame Kastit Eline Louis Don Pandzou Eline Rijpers Katrien Van de Mosselaer Jeugdhuizen COÖRDINATIE Kelly Looghe VORMGEVING Pepijn Haghebaert COVERFOTO Lennert Berx BEELD / FOTO’S Mohammed Assif Lennert Berx Frederik Debeuckelaere Flore De Ruysscher Eline Rijpers Niet nu Laura Foto Ikrame Kastit Jeugdhuizen Formaat DRUK Graphius, Gent (FSC CO14767) Dit magazine is 100% CO2-neutraal gedrukt op FSC-gecertificeerd papier Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine. Formaat Magazine verschijnt vierjaarlijks. Het tijdschrift is gratis voor leden en jeugdambtenaren, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar. V.U. Formaat vzw t.a.v. Tom Willox De Wittestraat 2 2600 Berchem VRAAG OF OPMERKING? redactie@formaat.be

Formaat creëert ruimte voor iedere jongere om op te groeien in een meer duurzame en solidaire samenleving waarin diversiteit een sterkte is. Samen met jongeren ontwikkelt en ondersteunt Formaat jeugdwerk en zetten we jeugdhuizen op de kaart.

EEN VROUW ALS VOORZITTER? Een vrouwelijke voorzitter van een jeugdhuis, dat zie je niet zo vaak. Ook vrouwelijke bezoekers en vrijwilligers zijn in de minderheid. Hoe komt het dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in het jeugdhuis? En waarom is het belangrijk om daar verandering in te brengen? Een tipje van de sluier: vrouwen vinden andere zaken belangrijk dan mannen. Toen ik startte als voorzitster, ging het niet zo goed met ons jeugdhuis. We hadden weinig medewerkers en er kwamen geen bezoekers meer over de vloer. Alsof dat nog niet genoeg was, moesten we ook nog een heuse schuldenberg wegwerken. Samen met enkele sterke krachten, heb ik mijn schouders onder het jeugdhuis gezet. In een jaar tijd hebben we onze medewerkersploeg opnieuw uitgebreid – nu zijn we met vijftien! - en het jeugdhuis in een nieuw jasje gestoken. Dit was nooit gelukt zonder de vrouwelijke touch van onze medewerkersverantwoordelijke. Wat nieuwe kleurtjes aan de muur. Hier en daar een aanpassing in het interieur. Zo zorgde zij ervoor dat het hele jeugdhuis er een pak gezelliger uit ziet. Als vrouw aan het hoofd van een jeugdhuis, dat is niet altijd evident. Mannen beschouwen de bemerkingen van vrouwen nogal snel als zeurend, omdat wij hameren op het schoonmaken, structuur hebben, initiatief nemen en meer. Vaak nemen we ook gewoon zelf de borstel en dweil in handen, omdat het anders niet gebeurt. Spinnenwebben wegdoen laten we dan wel over aan de mannen. Verschillende taken in het jeugdhuis worden uitgevoerd door onze mannelijke medewerkers. Een organisatie zonder vrouwen, dat wil ik me echter niet inbeelden. Of ons geslacht hier een voordeel in speelt, laat ik in het midden. In dit magazine vind je tips en tricks om meisjes en vrouwen naar je ontmoetingsruimte toe te leiden. Het onderzoek van Emma toont aan waarom meisjes en vrouwen zo belangrijk zijn en wat de voordelen zijn van ons in huis te hebben. De checklist die ze ontworpen heeft is een zeer concrete tool om mee aan de slag te gaan. Verderop lees je over meisjeswerk, en waarom dat nog steeds noodzakelijk is. Neem een voorbeeld aan het boeiend leesvoer en laat het jeugdwerk bloeien! Delphine Jonckheere Delphine (22) is jeugdhulpregisseur in het Agentschap Jongerenwelzijn in Brugge en voorzitster van jeugdhuis UzUz in Gistel. Ze schetst welke rol vrouwen kunnen hebben in het jeugdhuis en waarom ze zo belangrijk zijn.

Jeugdhuis UzUz


4

10

24

Wat is de positie van meisjes en vrouwen in de jeugdhuiswereld? Een onderzoek naar de ondervertegenwoordiging van vrouwen in het jeugdhuis.

Ilse wordt omringd door vrouwen, Lindsey door mannen. Twee straffe jeugdhuisvoor­ zitsters tegenover elkaar. Samen ontkrachten ze een aantal mythes over mannen en vrouwen in het jeugdhuis.

“We moeten samenwerken mét meisjes en vrouwen; niet per se voor hen.” Don van De Ambrassade vertelt waarom meisjeswerk zo belangrijk is.

HOT TOPIC | Het jeugdhuis … een mancave?

WERKING

BLIND DATE | Twee voorzitsters

32

Meisjeswerk in Vlaanderen

AANBOD

4

Debattle: ook jouw mening telt mee

9

24 UUR | Zaakvoerster Jay

AGENDA | Kom je naar Dag van de Jeugdhuizen, burgemeester?

38

31

16

PRIKBORD | Van alles een beetje

HOT TOPIC | Het jeugdhuis … een mancave?

COLUMN | Professional aan het woord

GOED BEZIG | Baanbreker Paulina

22

Geef RaaT aan Formaat

INSPIRATIE

10

BLIND DATE | Twee voorzitsters tegenover elkaar

28

Meisjeswerking: zo beleven zij het

36

INFORMATIE

18

AGENDA | RADAR loves your town

35

AGENDA | Vormingskalender

12

UIT DE DOEKEN | Meer meisjes in het jeugdhuis: zo doe je dat

20

VRAAG HET | Jouw jeugdhuisvragen beantwoord

24

Meisjeswerk in Vlaanderen

26

Alle meisjes aan de macht

“Wat is de kruispuntbank?” Kom het te weten op pagina 21.

FORMAAT MAGAZINE | 3


4 | FORMAAT MAGAZINE


HOT TOPIC Formaat vindt het belangrijk dat meisjes op een gelijkwaardige positie staan als jongens in het jeugdhuis. Net als de boys mogen ook zij hun mening delen, inspraak krijgen en actief deelnemen aan de werking. Want who run the world …? Juist, anno 2018 moeten vrouwen en mannen aan elkaar gelijk gesteld worden. Met dit artikel willen we de ondervertegenwoordiging van meisjes in het jeugdhuiswerk in de kijker zetten. Want iedereen heeft recht op jeugdwerk. Hoe voelen de meisjes zich momenteel in hun jeugdhuis? Welke zaken lopen er goed en aan welke zaken is er nog werk? Wat kunnen jeugdhuizen doen om zich in te zetten meer vrouwelijk volk toe te leiden naar hun werking? In wat volgt belichten we het onderzoek van Emma Crepeele. Zij ging op zoek naar de oorzaken van de ondervertegenwoordiging van meisjes in het jeugdhuis.

Tekst: Emma Crepeele Illustratie: Flore De Ruysscher

Meisjes zijn in de minderheid, maar voelen zich goed in het jeugdhuis

HET JEUGDHUIS … EEN MANCAVE?

Een onderzoek naar de ondervertegenwoordiging van vrouwen in het jeugdhuis Tijdens mijn stage bij Formaat viel het me op dat meisjes en vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in de jeugdhuiswereld. Bij contacten of bezoeken zag ik voornamelijk mannelijke beroepskrachten, bestuursleden, vrijwilligers of bezoekers. Als vrijwilligster en stagiaire binnen het jeugdhuiswerk trok dit fenomeen mijn aandacht. Hoe komt het dat meisjes ondervertegenwoordigd zijn in het jeugdhuis? Welke oorzaken liggen hier aan de basis? Is de accommodatie van het jeugdhuis niet uitnodigend voor meisjes? Valt het activiteitenaanbod niet in de smaak? Voelen meisjes zich niet op hun gemak in het jeugdhuis? En gelden deze veronderstellingen voor alle jeugdhuizen? Of zijn er uitzonderingen?

HET ONDERZOEK Met deze vragen als uitgangspunt werd in de enquête vooropgesteld om drie types meisjes te bereiken. Meisjes die actief zijn in hun jeugdhuis, meisjes die niet meer actief zijn en meisjes die nog nooit naar het jeugdhuis zijn geweest. De eerste twee types meisjes kregen vragen over hun tevredenheid rond het activiteitenaanbod, het muziekaanbod, de infrastructuur en het drankenaanbod. Ook moest uit de bevraging blijken of deze meisjes al te maken kregen met vrouwonvriendelijk gedrag in hun jeugdhuis. Meisjes die niet actief zijn in het jeugdhuis werden bevraagd over hun beeld van het jeugdhuis en de redenen waarom ze niet naar het jeugdhuis willen of mogen komen. De enquête werd verspreid via Emma’s sociaal netwerk en via Facebook. Dit werd snel opgepikt door verschillende beroepskrachten en zo werden er net geen 200 meisjes bereikt. Een heel gamma aan meisjes konden op deze manier hun mening delen over het jeugdhuis. Meisjes

Emma Crepeele ¬ Bachelor sociaal werk ¬ Vrijwilliger in jeugdhuis Den Bascuul in Moorsele ¬ Grote voorliefde voor het jeugdwerk

van alle leeftijden, jeugdhuizen met of zonder beroepskracht, jeugdhuizen met veel of weinig andere meisjes, jeugdhuizen in een landelijk of in een stedelijk gebied … Algemeen kunnen we stellen dat heel wat meisjes tevreden zijn over hun jeugdhuis en veel meisjes een positief beeld hebben over jeugdhuizen in het algemeen. Het is een plaats waar ze zich op hun gemak voelen, er een aanbod gecreëerd wordt dat hen aanspreekt en waar ze zichzelf kunnen zijn. Ook al zijn ze in de minderheid, ze voelen zich er goed. Heel wat jeugdhuizen in Vlaanderen komen niet in aanmerking voor de term ‘mancave’. Het woordenboek Van Daele beschrijft de term ‘mancave’ als ‘een ruimte waar een man ongestoord zijn eigen gang kan gaan.’ De term is overgewaaid uit Amerika en wordt vaak geassocieerd met de aanwezigheid van een grote muziekinstallatie, het kijken naar sportwedstrijden, pokeren, poolen of gamen. Ook over het activiteitenaanbod, het muziekaanbod, de infrastructuur en het drankenaanbod heerst een grote tevredenheid onder het vrouwelijk volk dat bevraagd werd.

FORMAAT MAGAZINE | 5


HOT TOPIC

Veel jeugdhuizen doen hun best om het voor elke bezoeker aangenaam te maken. Heel wat meisjes voelen zich thuis in hun jeugdhuis. Via de enquêtes lieten ze weten dat zij inspraak krijgen in het algemene aanbod, er geluisterd wordt naar hun mening en dat ze zich als vrouwelijke bezoeker op hun gemak voelen. Emma met vriendinnen in Den Bascuul

Toch kwamen er heel wat interessante meningen en reacties uit de enquêtes. Niet in elk jeugdhuis is die tevredenheid even hoog. Er zijn nog jeugdhuizen die het moeilijk vinden om meisjes naar hun werking toe te leiden. Welke zaken kunnen er volgens sommige meisjes beter en waaraan kan je als jeugdhuis extra aandacht besteden? Enkele bevindingen in de spotlights.

DE BEVINDINGEN Nog heel wat jeugdhuizen vinden het moeilijk om meisjes naar hun werking toe te leiden

Meisjes houden van een net en opgeruimd jeugdhuis. Werk daarom als jeugdhuis aan je imago: vermijd een ongezellige, slordige en vuile mancave! Bewijs het tegendeel en garandeer een nette ontmoetingsruimte voor alle bezoekers. Heel veel jeugdhuizen besteden hier heel wat aandacht aan, maar enkele jeugdhuizen hebben nog een duwtje in de rug nodig. Een greep uit de reacties van enkele meisjes: “Het mag properder zijn in mijn jeugdhuis. Er hangt soms een geurtje in de toiletten en de vloer plakt vaak. Er moeten grote poetsbeurten georganiseerd worden om dit aan te pakken!” “De andere bezoekers moeten properder omgaan met de lokalen.” “Als jeugdhuis moeten we meerdere malen per maand kuisen.”

6 | FORMAAT MAGAZINE

Voor meisjes zijn de toiletten heilig, de plek waar heel wat wordt besproken! Creëer daarom een aangename en nette plaats waarbij meisjes niet in de rij hoeven te staan. Zorg voor de nodige faciliteiten zodat elk toiletbezoek een aangenaam bezoek wordt. “Ik wil graag propere toiletten voor de vrouwen in mijn jeugdhuis!” “De toiletten bevinden zich buiten, dat zou ik willen veranderen.” “Ik wil meer toiletten voor vrouwen, want als er een fuif is, kan het erg druk zijn.” “Bij ons moet de kraan in de toiletten hersteld worden en de zeep dringend aangevuld worden.” “Mijn jeugdhuis heeft slechts een vrouwentoilet en een mannentoilet. Wij willen properdere toiletten en meer beschikbaarheid.” Een beroepskracht in het jeugdhuis heeft een positief effect op de invulling van de noden en wensen van meisjes. Dankzij de enquêtes kon Emma een vergelijking maken omtrent de tevredenheid tussen meisjes in jeugdhuizen met een beroepskracht en meisjes in jeugdhuizen zonder beroepskracht. Meisjes in jeugdhuizen met tewerkstelling hebben een hogere tevredenheid omtrent het activiteitenaanbod, de infrastructuur en het muziekaanbod. Een beroepskracht in het jeugdhuis kan op een professionele manier werken rond de diversiteit in het jeugdhuis. Belangrijk om hierbij te vermelden zijn de tal van andere factoren, naast de aanwezigheid van de beroepskracht, die invloed kunnen hebben op de tevredenheid van de meisjes: een sterk financieel beleid, de ligging of het aantal meisjes actief in het jeugdhuis. Het is de samenwerking van deze verschillende actoren die zorgen voor een hogere tevredenheid bij meisjes in jeugdhuizen met een beroepskracht.


Beroepskracht Ward van JOC Ieper vertelt: “Bij ons in het jeugdhuis zorgen we voor een zo ruim mogelijk activiteitenaanbod om zo niemand uit te sluiten. We vinden het belangrijk om niet enkel iets te doen voor jongens of voor meisjes. Ook ons bovenlokaal artistiek project stellen we voor iedereen open. Door ons niet enkel te richten op onze jeugdhuiswerking, maar dit open te trekken met ons artistiek project kwamen er meer meisjes naar het jeugdhuis. Ook omgekeerd zien we dit gebeuren, jongeren die vrijwilliger zijn in het jeugdhuis worden toegeleid naar ons project, een win-win dus. Beroepskracht Kylie van VJOC De Kim in Oostende ging meteen aan de slag met de decoratie. “Lichtjes ophangen, kleur inbrengen, veel zeteltjes zetten, een echt living gevoel waar de jongeren kunnen komen chillen. Ik vind het zeer belangrijk dat de toiletten proper zijn, elke dag worden ze gecheckt en af en toe spuit ik met een luchtverfrisser. Het huiskamergevoel, properheid en frisheid zijn elementen waardoor vrouwelijke jongeren zich thuis kunnen voelen in een jeugdhuis.”

Een aangename en gezellige sfeer creëren in het jeugdhuis met veel decoratie, dat vinden heel wat meisjes super belangrijk en ze helpen hier maar al te graag aan mee! Sfeerverlichting, kadertjes aan de muur, lichte kleuren, kaarsen, leuke zetels, … zijn een greep uit de suggesties. “De gezelligheid in mijn jeugdhuis kan een pak beter. Het aanbrengen van sfeerverlichting of kaarsen zou al een groot verschil maken.” “Onze ruimte is groot waardoor het snel ‘kaal’ aanvoelt. Door het plaatsen van zetels en dergelijke wordt de ruimte aantrekkelijker en kan er meer volk worden getrokken.” “Ik zou graag de gezelligheid anders zien. Het interieur aanpakken zou al voor een groot verschil zorgen.” “Bij mij in het jeugdhuis is er een werkgroep voorzien voor decoratie die instaat voor de gezelligheid en de inrichting van het jeugdhuis.”

Hoe meer meisjes in het jeugdhuis, hoe meer blije gezichtjes er te zien zijn

Last but not least, hoe meer meisjes er in het jeugdhuis actief zijn, hoe meer blije gezichtjes er te zien zijn in het jeugdhuis. Ook bij de jongens, want uit het grote jeugdhuisonderzoek van de Vlaamse Overheid van 2014 blijkt dat jeugdhuizen met veel meisjes genieten van een sterk imago, financieel sterker staan en veel bezoekers trekken. Genderexperte Katrien Van der Heyden* vult aan: Onderzoek wijst uit dat diversiteit in al zijn facetten gewaardeerd wordt door mensen, aangezien er meer creativiteit en innovatie heerst.

*Katrien Van der Heyden is socioloog en Genderexperte en werkt rond gender, gelijke kansen, multiculturaliteit en organisatieverandering

Beroepskrachten en vrijwilligers van JOC Ieper vinden het belangrijk om een zeer gevarieerd muziekaanbod te geven. “We werken met een programma waarbij elke vrijwilliger een eigen playlist kan maken. We brengen die verschillende lijsten samen, om zo een mooie mix van verschillende genres te creëren. We merken vaak dat wanneer meisjes op de dansvloer staan, dat de jongens ook komen dansen.” Bij JC Ten Goudberge in Wevelgem krijgen ook vrouwelijke dj’s de kans om te draaien in het jeugdhuis. Beroepskracht Ewout vertelt: “Je merkt ook echt als er meisjes komen draaien, dat er altijd een goede sfeer is. Meisjes gaan altijd naar hun vriendinnen gaan luisteren en als het dj-duo in een jeugdbeweging zit, dan komen er ook een heleboel jongens. Meisjes achter de draaitafel creëert een positieve vibe!”

In jeugdhuis De Molen – Foto: Lennert Berx FORMAAT MAGAZINE | 7


HOT TOPIC

Met de enquête kon de vergelijking gemaakt tussen jeugdhuizen met minder dan 35 procent meisjes en jeugdhuizen vanaf 35 procent meisjes. Veel meisjes in het jeugdhuis zorgt voor een positief effect op de tevredenheid van het muziekaanbod, de infrastructuur en het drankenaanbod. Het jeugdhuis wordt minder gezien als een mancave. Ten slotte werden er meer meisjes nog nooit geconfronteerd met vrouwonvriendelijk gedrag, in vergelijking met de groep jeugdhuizen die minder dan 35 procent vrouwelijke bezoekers kennen. Uit de enquêtes kwamen voorbeelden als seksistische opmerkingen over kledij en uiterlijk of opdringerig gedrag. Als jeugdhuis kan je zeker stappen ondernemen om vrouwonvriendelijk gedrag te bannen uit de werking. Volgens genderexperte Katrien is het enorm belangrijk om als jeugdhuis te werken aan seksisme, en wel op volgende manieren: • Vorming en opleiding volgen voor vrijwilligers en beroepskrachten over seksueel overschrijdend gedrag en seksisme • Op een duidelijke manier communiceren (via de website of een poster in het jeugdhuis) dat seksisme hier niet wordt getolereerd • Werk een duidelijke procedure uit over wat de gevolgen zijn als het voorkomt in het jeugdhuis. Belangrijk hierbij is om iedereen te betrekken in dit proces. Een bestuur dat bestaat uit een goede mix van jongens en meisjes zal extra inzetten op een brede jeugdhuiswerking, met als doel dichter tot de evenwichtige verhouding te komen. Wanneer het bestuur en de bezoekers overwegend mannelijk zijn, trekt die lijn zich hoogstwaarschijnlijk door in het aanbod. Een gezond evenwicht in het besturend orgaan heeft een positieve invloed op het evenwicht van het jeugdhuis. Engageer meisjes in de raad van bestuur, de kerngroep of de algemene vergadering. Opnieuw zijn er tal van andere variabelen die hierop invloed kunnen hebben zoals de ligging van het jeugdhuis of de ingesteldheid van de bezoekers.

“We mogen zelf de muziek kiezen en alle muziekstijlen zijn toegelaten.” “De stijl komt overeen met wie aanwezig is in het jeugdhuis, dus zowel voor mannen als voor vrouwen.” “Ik vind de infrastructuur in mijn jeugdhuis zeer neutraal en passend bij beide geslachten.” “In ons jeugdhuis staat er een voetbaltafel en biljarttafel, deze zaken kunnen als meer mannelijk ervaren worden. Toch vind ik dat dit afhangt van de persoonlijkheid, want ik speel graag eens een spelletje biljart.” “Ik herken mijn jeugdhuis volledig in het concept van een mancave, maar als vrouw voel ik mij hier helemaal thuis.” Maar wat is nu een gezonde mix van jongens en meisjes? 35 procent meisjes tegenover 65 procent jongens lijkt volgens het onderzoek en andere externe onderzoeken* een gezonde en haalbare balans. Natuurlijk is de 50 procent – 50 procent balans het ultieme streefdoel, maar voor heel wat jeugdhuizen is dat nog een ‘vervan-mijn-bed-show’. Jeugdhuizen willen zo veel mogelijk jongeren in contact brengen met het jeugdhuis. De plek waar je leert ontmoeten, waar je geactiveerd wordt, waar je de gekste momenten beleeft. Waar je valt en terug opstaat en waar je wordt gevormd tot wie je nu bent. Het maakt niet uit welke achtergrond, beperking, geaardheid of geslacht je hebt!

Bronnen sociaalcultureel.be/jeugd/ onderzoek/jeugdhuizen_rapport.pdf e-portfolio.howest.be/frieselanduyt/blog/2016/12/19/meisjesvormen-minderheid-in-jeugdhuizen/

ALGEMENE ONDERVERTEGENWOORDIGING IN HET JEUGDHUIS 32% vrouwen 68% mannen

BEROEPSKRACHTEN 31% vrouwen 69% mannen

DAGELIJKSE LEIDING (KERNVRIJWILLIGERS) 26,5% vrouwen 73,5% mannen

BEZOEKERS EN LOSSE VRIJWILLIGERS 35,5% vrouwen 64,5% mannen Bron: jeugdhuizenonderzoek 2014 Pieter De Pauw & Dr. Wendy Smits

8 | FORMAAT MAGAZINE


COLUMN In het boek ‘Macht in vraag gesteld’ gaat Uit De Marge dieper in op de ontstaansgeschiedenis en het belang van meisjeswerk. uitdemarge.be/webshop/machtvraag-gesteld-boek

Ikrame Kastit is co-coördinator van Uit De Marge en zij is gepassioneerd door het thema gender. Uit De Marge is het netwerk voor jeugdwerk en jeugdbeleid met kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties.

Negen jaar was ik toen mijn zus en ik kennismaakten met de meisjeswerking van Kids vzw (het huidige Kras Jeugdwerk) in Borgerhout. Heel wat meisjes uit diverse wijken spraken af om samen naar de werking te gaan. Het was onze werking, onze tweede huis. Zonder ouders, leerkrachten of jongens, waar we konden lachen en roddelen, van gedachten wisselen en activiteiten organiseren. Onze jeugdwerksters waren vertrouwensfiguren bij wie we met vragen, maar ook voorstellen terechtkonden. Voor ons was de meisjeswerking een plek waar we vrij waren. We hoefden niet op te letten voor wat we zeiden en kregen geen vragen zoals: “spreken jullie ouders thuis Nederlands?”. We amuseerden ons, wisselden uit over dagelijkse dingen en giechelden als het over de jongens van De Kluis (de jongenswerking ernaast) ging. De meisjeswerking is een plek die mij gevormd en versterkt heeft. Toen ik bij Uit De Marge het Lerend Netwerk Meisjeswerk kon overnemen, heb ik dan ook geen moment getwijfeld. Meisjeswerk is versterkend, zeker voor meisjes die maatschappelijk kwetsbaar zijn. Zij worden in groep empowered in een omgeving waar ze zichzelf kunnen zijn. Van daaruit kunnen ze ook de samenleving mee veranderen. Er zijn verschillende soorten: werkingen met tienermoeders, nieuwkomers, generatiearmen of meisjes met een migratieachtergrond ... Mijn werking bestond vooral uit meisjes van Marokkaanse afkomst met wie ik in mijn vrije tijd regelmatig afsprak. Gemeenschappelijke ervaringen, drempels en uitdagingen zijn erg belangrijk. De meisjes begrepen dat ik voor het donker thuis moest zijn. En ook zij hadden leerkrachten die vreemde vragen stelden over onze af-

“NIEMAND STELT ZICH VRAGEN BIJ JEUGDWER­ KINGEN DIE ALLEEN JONGENS AANTREKKEN” IKRAME KASTIT – UIT DE MARGE

komst en we toonden begrip als we maar met een beperkt budget op stap konden. Vandaag spelen meisjeswerkingen nog steeds dezelfde rol. Meisjeswerkers en meisjes hebben het over dezelfde motieven, maar het verschil nu is dat de werkingen zelf onder druk staan en worden afgeschilderd als segregatie. Niemand stelt zich vragen bij jeugdwerkingen die alleen jongens aantrekken, voetbalploegen met enkel jongens of chiro- en scoutsverenigingen met een meisjeswerking. Als meisjes in maatschappelijk kwetsbare posities zich echter organiseren, dan voeren sommige beleidsmakers plots de strijd tegen segregatie. Vreemd vind ik dat, gezien de strijd voor vrouwenrechten voorbereid en uitgevoerd werd in meisjes- en vrouwenorganisaties, de plaats waar ook de pioniers van de vrouwenhulpverlening gevormd zijn.

Vroeger werd er niet alleen gefocust op het individu, maar ook op de groep. Het was duidelijk dat individuele problemen van vrouwen vaak een gevolg waren van de manier waarop de maatschappij georganiseerd was en om die te veranderen, verenigden we ons. Dat heeft net een sterk emancipatorisch effect gehad. Nu lijkt het dat meisjeswerkingen louter ontstaan zijn voor kinderen en jongeren met een migratie- of moslimachtergrond. Dat lijkt dan bijgevolg reden genoeg om ze als problematisch te zien; hoewel dit net het belang van deze plekken aangeeft. De negatieve focus op migratie en islam doet de nood tot veilige plekken net stijgen. Het zijn plekken waar meisjes zich veilig voelen, waar ze kunnen uitwisselen, waar ze vaardigheden ontwikkelen, waar gewerkt kan worden aan rolpatronen, stereotypering en seksualiteit. En plaatsen waarin ook hun ouders en de omgeving vertrouwen hebben. Een plaats waar er bovendien samengewerkt wordt in de strijd tegen de ongelijkheid waarin meisjes in een maatschappelijk kwetsbare situatie opgroeien. En dat vanuit het kruispuntdenken, want de meeste meisjes begeven zich op verschillende kruispunten – bijvoorbeeld een migratieachtergrond, in armoede leven en vrouw zijn – waardoor ze achterstelling en discriminatie meemaken. Zowel in ondersteuning als in politiserend werken moet dat aan elkaar gekoppeld worden. Meisjeswerkingen blijven een belangrijke plek voor veel meisjes, ik ben er zelf het product van. De kracht ervan mag niet onderschat worden!

FORMAAT MAGAZINE | 9


BLIND DATE Het jeugdhuis is een burcht waar mannen de plak zwaaien en vrouwen nobele onbekenden zijn … Het is een stereotiep beeld dat in deze tijden niet meer van toepassing is. Voor Blind date zetten we deze keer twee sterke voorzitsters tegenover elkaar: Ilse Bosch van Asgaard in SintAmandsberg en Lindsay Wuyts van Den Dijk in Sint-Lenaarts. Samen ontkrachten ze een aantal mythes over mannen en vrouwen in het jeugdhuis. Tekst: Frederik Debeuckelaere

In een overwegend mannelijke wereld zijn beide dames de uitzondering op de regel. Als drijvende kracht achter hun jeugdhuis, hebben ze de touwtjes in handen. Toch verschilt de verhouding mannen/vrouwen in hun bestuur. Lindsay is als voorzitster van Den Dijk de enige vrouw in haar bestuur. Voor haar was het in de begindagen niet makkelijk om haar stempel te drukken in het bestuur. “Toen ik voorzitter werd, was ik zeventien. Erg jong dus. Ik was op dat moment de enige vrouw in het bestuur en bovendien de jongste van de hele groep. Ik heb in die eerste dagen zwaar mijn best moeten doen om mij te bewijzen”, vertelt Lindsay. “Maar uiteindelijk zijn ze toch naar mij beginnen luisteren.” Bij Ilse is de verhouding bij de bestuursvrijwilligers fifty-fifty. Haar start als voorzitter verliep net iets anders. Jeugdhuis Asgaard bestaat nog maar anderhalf jaar, en zij stond mee aan de wieg. “Het jeugdhuis bestaat nog niet zo lang; in de begindagen hadden we vooral het idee dat we ons als groep moeten bewijzen. We zijn met heel weinig begonnen, en hebben zelf alles opgebouwd.”

VERRASSING Een vrouw als voorzitster van een jeugdhuis is een echte witte raaf. Beide dames merken het vaak op in hun omgeving. “De mensen durven weleens raar opkijken als ze mij als ‘de voor-

10 | FORMAAT MAGAZINE

“Vaak moet ik de mannen uitleggen hoe je pinten moet tappen” – Ilse


zitter’ ontmoeten, bijvoorbeeld tijdens evenementen”, zegt Ilse. “Dan zien ze een vrouw en dan merk je toch even de verrassing in hun ogen. Ze hadden een man verwacht.” Lindsay haalt als voorbeeld haar afspraken met brouwers aan. “Laatst kreeg ik letterlijk de opmerking dat het de eerste keer was dat ze een vrouwelijke voorzitter ontmoetten. Dat vinden ze dan bijzonder. Maar het omgekeerde is ook waar. Zo ontmoette ik onlangs een vrouwelijke vertegenwoordiger van een brouwerij. Dat zie je ook niet vaak!” Of een vrouwelijke voorzitter de nodige touches aanbrengt aan het jeugdhuis kunnen de dames niet bevestigen. “Als er bands optreden, maken we effectief zelf ons vers eten. We merken dat dit in andere jeugdhuizen minder het geval is. Maar verder verschillen wij niet meer van andere jeugdhuizen,” vertelt Ilse. De verhouding tussen mannen en vrouwen is voor beide jeugdhuizen verdeeld, zowel in het bestuur als bij de bezoekers. “Bij ons komen over het algemeen meer jongens dan meisjes langs in het jeugdhuis. Dat is nu eenmaal zo”, bevestigt Lindsay. “Een keer in het jaar organiseren we wel een vrouwenavond. Dan mogen alle meisjes cocktails drinken, en moeten de mannen achter de toog blijven staan. En ons serveren”, zegt ze lachend. Bij Asgaard merkt Ilse dat het omgekeerde plaatsvindt: “Er komen steeds meer meisjes langs. Waar dat aan ligt, kan ik niet meteen zeggen. Het is een feit dat het aantal meisjes in de metal-­community ieder jaar blijft stijgen. Ze vinden er een soort verbondenheid en camaraderie die er elders niet is.”

VOETJES OP DE GROND “Mannen willen het vaak te groots aanpakken” – Lindsay

Zijn er dan grote verschillen tussen de manier waarop mannen en vrouwen de organisatie aanpakken? Volgens beide dames zit het verschil hem in het uitwerken van planning. “Vrouwen werken gestructureerd. Wij plannen alles beter in. Ik merk vaak dat de jongens het allemaal net iets te groots willen aanpakken. Ze willen een project beginnen, maar beseffen niet dat niet alle punten haalbaar zijn”, zegt Lindsay lachend. Ilse kan dit alleen maar bevestigen: “Er moet dan op tijd iemand de boot aan wal houden en de mannen erop wijzen dat niet alles wat ze verzinnen ook effectief zal lukken. Voetjes op de grond dus.” Maar voorts merken zowel Ilse als Lindsay niet veel verschil op tussen het werken met mannen en vrouwen. “De vrouwen kunnen nu eenmaal alles wat een man kan. Wij werken even hard als de mannen, zelfs harder. De helft van ons vrijwilligersteam bestaat uit vrouwen. We zijn onze eigen baas en sleuren zelf met de vaten”, vertelt Ilse. “Vaak moet ik zelfs de mannen uitleggen hoe je pinten moet tappen en een vat moet aansluiten.”

FORMAAT MAGAZINE | 11


UIT DE DOEKEN

12 | FORMAAT MAGAZINE


Een meisjesvriendelijk jeugdhuis is vaak aantrekkelijker voor jongens. Lukt het jullie ondanks verschillende inspanningen maar niet om meer meisjes toe te leiden naar het jeugdhuis? Met de checklist en tips en tricks ben je al een heel eind op weg. Tekst: Emma Crepeele • Foto's: Lennert Berx

FORMAAT MAGAZINE | 13


MEER MEISJES IN HET JEUGDHUIS: ZO DOE JE DAT

UIT DE DOEKEN

In jeugdhuis ’t Biejke in Borgloon Lukt het jullie ondanks verschillende inspanningen maar niet om meer meisjes toe te leiden naar het jeugdhuis? Blijf dan vooral proberen! Het is de moeite waard om samen met meisjes aan de slag te gaan. Meisjes werken positief voor jullie imago. Jeugdhuizen met minimaal 30 procent meisjes staan financieel sterker, trekken meer bezoekers aan, hebben een betere infrastructuur. Go girls! Emma Crepeele, vrijwilligster in jeugdhuis Den Bascuul in Moorsele, deed in het kader van haar opleiding sociaal werk een onderzoek naar de oorzaken van ondervertegenwoordiging van meisjes in het jeugdhuis. Via een enquête onder­ zocht ze de tevredenheid van meisjes

14 | FORMAAT MAGAZINE

omtrent thema’s zoals het muziekaanbod, de infrastructuur, het muziekaanbod enzovoort. Zo verzamelde zij een heleboel tips van meisjes uit jeugdhuizen en een aantal beroepskrachten, en die bundelde ze in een ‘checklist’. Een lijst die je met je jeugdhuis kan hanteren om na te gaan in hoeverre jullie zich met enkele thema’s richten op jongens en meisjes. Kan je alles afvinken, bravo! Maar dat geeft natuurlijk geen garantie op de komst van honderden meisjes. De checklist kan jeugdhuizen stimuleren de denkoefening te maken hoe zij hun aanbod zo ruim mogelijk kunnen maken. Voor zowel jongens als meisjes.

Betrek meisjes bij deze denkoefening. Luister naar hun stem, smaak en voorkeur en ga hiermee ook effectief aan de slag. Een meisjesvriendelijk jeugdhuis is vaak aantrekkelijker voor jongens en trekt dus hoe dan ook meer volk. Bevraag ook de emotionele beleving van meisjes in het jeugdhuis. Naast de uiterlijke kenmerken zoals de decoratie of het muziekaanbod, willen meisjes zich vooral op hun gemak voelen in het jeugdhuis. Ga met de emotionele beleving aan de slag en creëer een safe space voor jongens en meisjes.


Check, check en dubbelcheck! Wat kan mijn jeugdhuis afvinken en waarop kunnen we nog inzetten om meer meisjes aan te trekken?  Ik kan van buitenaf zien dat er hier een jeugdhuis is.  We hebben een duidelijke ingang.  Ons jeugdhuis is altijd open op de gecommuniceerde uren.  We hebben voldoende lichtinval in de ontmoetingsruimte.  Onze ontmoetingsruimte is netjes.  We hebben zetels in onze ontmoetingsruimte.  Ons jeugdhuis heeft foto’s, kaders en andere zaken hangen aan de muren.  In ons jeugdhuis is er thematische decoratie  We werken met warme kleuren.  We hebben (valse) planten in ons jeugdhuis.  In ons jeugdhuis hangen er sfeerlichten.  We hebben naast frisdrank en bier een uitgebreid alternatief aan andere dranken in onze ijskast.  In ons jeugdhuis zijn er meerdere toiletten die telkens proper zijn.  We hebben de mogelijkheid om onze handen te wassen.  In ons jeugdhuis is er een vuilbakje aanwezig in het toilet.  Onze toiletten zijn een gezellige en aangename ruimte.  Ons jeugdhuis heeft een uitgebreid muziekaanbod onder het motto: “voor elk wat wils”.

Aan de slag: enkele tips Met deze tips van vrijwilligers en beroepskrachten kan je meteen aan de slag! • “Met een groot en leuk naambord trek je zeker de aandacht van passanten en verhoog je de toegankelijkheid.” • “Op zoek naar een leuke zetel? Check zeker eens de plaatselijke kringloopwinkel, want daar kan je voor een prijsje prachtige zetels op de kop tikken!” • “Wij hangen polaroidfoto’s op van onze vrijwilligers aan de muur van onze bar.” • “Elke maand is er een drankje van de maand gekozen door de bezoekers van het jeugdhuis via een poll op Facebook.” • “In ons jeugdhuis hebben we een muurproject ‘Brikart muur’. Oorspronkelijk een zwarte kale muur die we voor een periode ‘uitgeven’ aan een lokale kunstenaar die er zijn/haar ding mee mag doen.” • “Bij ons wordt er elke maand een ‘lid van de maand gekozen’. Hij/zij mag een drankje naar keuze toevoegen aan de drankenlijst gedurende die periode. Als het aanslaat mag het er blijven opstaan.” • “Geef de kans aan de vrijwilligers om elk een persoonlijke muzieklijst op te stellen. Wanneer het jeugdhuis open is, kan je een mix van de persoonlijke lijsten afspelen en garandeer je een uitgebreid muziekaanbod.” • “Werk met een werkgroep interieur die instaat voor nieuwe zetels, het jeugdhuis herschildert, plantenbakken verzorgt en thematische decoratie voorziet. Kleed je jeugdhuis in volgens de actuele periodes als Kerstmis, het WK of de zomervakantie.” • “Pak het volledige gebouw aan met het bovenlokale artistieke project. Zo kunnen jongeren van het jeugdhuis kiezen wat zij willen veranderen aan hun jeugdhuis.”

FORMAAT MAGAZINE | 15


16 | FORMAAT MAGAZINE


BAANBREKER PAULINA

GOED BEZIG

Sinds november 2017 is er, naast de ACBwerking voor jongens, ook een specifieke werking voor meisjes. Pamela van Kras, Sarah van Jes en Paulina van Formaat helpen hen op weg naar de geschikte job of opleiding, en zoveel meer. Tekst: Eline Louis Foto: Mohammed Assif

Baanbrekers helpt jongeren tussen 18 en 25 jaar op verschillende manieren de geschikte job of opleiding te vinden. Een jongere kan door een mentor begeleid worden, in groep vrijwilligerswerk doen en zo nieuwe vaardigheden leren, of kan je stap voor stap begeleid worden door een arbeidscompetentiebegeleider (ACB), zoals Paulina.

Meer weten? baanbrekers.be Paulina van Formaat

Baanbreker Paulina (derde van links) met meisjes

Paulina: “We hebben elk onze eigen regio’s en werken vindplaatsgericht. Dat houdt in dat we meisjes op straat of in winkels spontaan aanspreken. In kledingwinkels start ik bijvoorbeeld een babbeltje door te beginnen over de kleren die ze willen passen. Het is belangrijk om te luisteren en hen niet te overvallen met alle info die ik kan geven, dat zou alleen maar kunnen afschrikken. Op die laagdrempelige manier leer ik hun situatie kennen, misschien zijn ze aan het spijbelen omdat ze niet graag naar school gaan, zijn ze werkloos of hebben ze gewoon een dagje verlof. Na ons gesprek, waar de meeste meisjes wel voor openstaan, geef ik dan mijn kaartje mee, zodat ze me kunnen contacteren als ze willen praten. Naast het vindplaatsgericht werken, contacteer ik hen ook via sociale media (Facebook, Instagram, Snapchat), omdat veel meisjes daarop actief zijn. Dat gaat van posts die via mijn netwerk gedeeld worden en dan een groter publiek bereiken tot het befrienden van vriendinnen van meisjes die in begeleiding zijn. Omdat meisjes soms minder naar buiten komen en minder dan jongens op pleintjes te vinden zijn, zijn die kanalen ook van belang voor onze werking. Zo komen de meisjes bij ons in arbeidscompetentiebegeleiding. Momenteel begeleid ik er 43, waarvan de meeste NEET-jongeren zijn (Not in Education, Eployment or Training). Ze zijn dus werkloos en studeren niet. Samen gaan we op zoek naar een duurzame job of opleiding. We brengen in kaart wat hun situatie is, waar ze naartoe willen gaan en hoe we dat samen stap voor stap kunnen doen. Dat kan heel gevarieerd zijn; aan hun eigenwaarde werken, hun talenten en valkuilen ontdekken, hen motiveren, samen een cv en motivatiebrief opstellen, opleidingen bekijken of naar een sollicitatie gaan. Ik krijg ook vaak welzijnsvragen, en indien nodig verwijs ik de meisjes door, zodat ze de geschikte hulp krijgen. Sommigen hebben bijvoorbeeld een klein netwerk, slechte leefomstandigheden of psychologische problemen. Dat zijn dan omstandigheden die eerst verbeterd moeten wor-

Als ik ‘mijn meisjes’ vol zelfvertrouwen en voldoening hun eigen toekomst zie vormgeven, besef ik des te meer waarom dit zo belangrijk is Paulina

den voor ze mentaal sterk genoeg staan om aan hun professionele toekomst te werken. Net als mijn collega-Baanbrekers zie ik jongeren tijdens een begeleiding openbloeien, weer positief naar de toekomst kijken en hun plekje in de maatschappij vinden. Zo ondersteunde ik een meisje dat na haar middelbare school niet wist wat te doen. Ze had een moeilijke thuissituatie en geen idee hoe ze aan haar zoektocht naar werk of studies moest beginnen. Op ongeveer een halfjaar hebben we samen een heel traject afgelegd: nadat ze besloten had niet verder te studeren, heeft ze twee jobs gedaan waar ze zich na een tijdje toch niet thuis in voelde. Samen bleven we zoeken wat goed voor haar zou zijn en zo kwamen we terecht bij een woonzorgcentrum. Ze was heel zenuwachtig voor de testen en de sollicitatie, maar na extra voorbereiding en motiverende gesprekken ging het van een leien dakje. Ze werkt er nu en zit daar helemaal op haar plaats! Vroeger werkte ik als kinderwerker in jeugdhuis 2050 op Linkeroever en zag ik al dat meisjes meer afstand gewoon zijn en minder zelfzeker zijn. Een aparte werking voor meisjes is dus heel belangrijk, zodat zij extra ondersteuning krijgen en geïnformeerd worden, zich beter in hun vel voelen en zo bereiken wat ze zelf willen. Na een begeleiding houd ik ook contact met ‘mijn meisjes’ en als ik hen dan vol zelfvertrouwen en voldoening hun eigen toekomst zie vormgeven, besef ik des te meer waarom dit zo belangrijk is.”

FORMAAT MAGAZINE | 17


18 | FORMAAT MAGAZINE


AGENDA

KOM JE NAAR DAG VAN DE JEUGDHUIZEN, BURGEMEESTER? We mogen Dag van de Jeugdhuizen intussen de jaarlijkse hoogdag noemen voor ieder Vlaams jeugdhuis. Op 24 november is het weer zover. Op deze Dag van de Jeugdhuizen willen we dat jeugdhuizen massaal hun (nieuwe) burgemeester en/of schepenen uitnodigen. En in het beste geval organiseert het jeugdhuis nog een leuke activiteit met hen. Tekst: Free Anckaert

GEMEENTE X JEUGDHUIS “Waarom zouden we dat nu doen?”, vroeg je intussen misschien al aan die kameraad-vrijwilliger uit het jeugdhuis. Heel simpel: enerzijds is de gemeente vaak de eerste en belangrijkste partner van het jeugdhuis. Bijvoorbeeld op vlak van infrastructuur, financiële middelen, huur van het pand, het lokaal jeugdbeleid, mogelijkheden om samen te werken met andere lokale organisaties en ga zo maar door. Anderzijds is jouw jeugdhuis van enorm belang voor de gemeente. Het is de voornaamste plek waar jongeren samenkomen om te hangen, samen te zijn, hun ding te doen, te skaten, te repeteren, concerten te bezoeken en organiseren, te vergaderen, huiswerk te maken … Daarom roepen we op om je burgemeester en/of schepenen uit te nodigen op Dag van de Jeugdhuizen! Misschien heb je tegen 24 november wel een gloednieuwe burgemeester, want op zondag 14 oktober trekken we met z’n allen naar de gemeentelijke stembus. Dan is Dag van de Jeugdhuizen dé ideale gelegenheid om hem of haar te leren kennen. Want het gezegde luidt: vriendschappen die starten op Dag van de Jeugdhuizen zijn voor het leven!

TOOLBOX

GAME

Hoe begin je nu aan zo’n uitnodiging? Geen paniek. Wij helpen je graag op weg. Want je burgemeester en gemeentebestuur aanspreken is gelukkig helemaal geen rocket science.

Binnenkort lanceren we het grote burge(r) meesterspel! Houd het mailadres van je jeugdhuis, onze social media en dagvandejeugdhuizen goed in de gaten en misschien wordt jouw jeugdhuis wel de burge(r)meester van alle jeugdhuizen!

En wat kan je doen wanneer je burgemeester naar het jeugdhuis komt? De mogelijkheden zijn oneindig. Laat hem of haar een uurtje dj’en? Organiseer een dance battle? Een yogamomentje? Een voetbaltornooi? In onze toolboxen zetten we je graag op weg.

Op dagvandejeugdhuizen.be bieden we je de komende weken allerhande tools om je te helpen:

1 Een template voor een uitnodiging naar je burgemeester / het gemeentebestuur (september)

2 Een brainstormoefening om tot de

leukste verwelkoming ooit te komen (september)

3 Vijf leuke activiteiten die je kan or-

ganiseren én zelf nog kan pimpen (oktober)

4 Een template voor een persbericht

om de lokale en zelfs nationale pers aan te schrijven (oktober)

5 De do’s en dont’s bij de ontvangst

van je burgemeester/gemeentebestuur (november)

Heb je toch nog vragen of hulp nodig? Mail ze dan naar dagvandejeugdhuizen@formaat.be.

JOUW JEUGDHUIS IN DE PERS Als Dag van de Jeugdhuizen vorig jaar één iets heeft bewezen, is het dat een goeie, leuke, originele activiteit, liefst nog overdag, een godsgeschenk is voor de pers. Én voor het jeugdhuis. Eén van de origineelste activiteiten vorig jaar kreeg automatisch de meeste persaandacht, van zowel VRT als VTM. Metal­ ochtend­yoga in jeugdhuis Asgaard was dat. Subliem, toch? Wij geloven dat elk jeugdhuis met zoiets op de proppen kan komen! Heb je wat ideeën maar heb je toch hulp nodig in eender welke vorm? Mail ons op dagvandejeugdhuizen@formaat.be. Zoals hierboven al vermeld, vind je vanaf oktober op dagvandejeugdhuizen.be/toolbox sowieso nog een handige template om een persbericht naar de pers uit te sturen. Registreer de Dag van de Jeugdhuizen-activiteit in jouw jeugdhuis op dagvandejeugdhuizen. be/activiteiten.

Meer weten? dagvandejeugdhuizen.be

FORMAAT MAGAZINE | 19


Finn Van Dinter, Jos Meers & Joke Hüwels

VRAAGHET

“Mag SABAM controleren op events waar enkel niet-beschermd werk wordt gespeeld?” Het antwoord is kort en krachtig: ja. Zodra het werk een vorm heeft die het publiek toelaat er kennis mee te maken, wordt het door de wet beschermd. Dat betekent dat de auteur het recht heeft zijn creatie als zijn intellectuele eigendom te beschouwen. Dat wil zeggen dat ze niet zomaar door anderen mag worden nagebootst. Ook mag het werk niet op openbare plekken worden getoond of uitgevoerd, zonder de toestemming van de auteur. Als die groen licht geeft, zal de ‘gebruiker’ van het werk in ruil daarvoor doorgaans auteursrechten moeten betalen. De gebruiker kan iemand zijn die een fuif of een concert organiseert, een toneelstuk opvoert, een kunsttentoonstelling organiseert of een literaire lezing houdt. Het kan ook een uitgever zijn van een boek, krant of magazine waarin een beschermde foto, een schilderij of een beschermd architecturaal werk wordt afgebeeld. Hij betaalt de auteur een kleine vergoeding, telkens wanneer hij het werk ‘leent’. Indien je een evenement organiseert waar enkel artiesten optreden die niet aangesloten zijn bij een auteursvereniging en uitsluitend eigen repertoire brengen, of waar enkel platen worden gedraaid van dergelijke artiesten, hoef je SABAM geen vergoeding te betalen. Brengt zo’n artiest toevallig een cover van een song

20 | FORMAAT MAGAZINE

die wél beschermd is, dan moet er alsnog auteursrecht worden neergeteld. Twijfel je als organisator aan de status van een gespeeld werk, dan kun je het repertoire raadplegen op de website van SABAM. De enige manier voor SABAM om te weten te komen of er beschermd werk gespeeld of gedraaid wordt, is om een controle uit te voeren. Want het is dus niet zo dat wanneer er enkel artiesten spelen die niet aangesloten zijn bij SABAM (of een andere buitenlandse auteursrechtenmaatschappij) er geen beschermd werk gespeeld kan worden. SABAM ontwikkelde hiervoor een formulier. Dat formulier laat je best op voorhand invullen door de groep(en) in kwestie. Je vindt het op formaat.be/thema/ muziek-betalen.

HET JEUGDHUISTARIEF Jeugdhuizen die aangesloten zijn bij Formaat, kunnen bij SABAM gebruikmaken van het jeugdhuistarief 127. Dit is een voordelig tarief dat SABAM in overleg met Formaat opstelde en dat afgestemd is op de diversiteit in de jeugdhuissector. Op formaat.be/thema/muziek-betalen vind je een leidraad die je vertelt hoe je alles moet invullen en indienen. Bron: sabam.be

Meer weten? sabam.be formaat.be/thema/muziek-betalen


“Wat is de kruispuntbank?” Als vzw-jeugdhuis heb je ongetwijfeld al wel eens van ‘de kruispuntbank’ gehoord. Maar wat is dat nu precies? Waarvoor dient het? En wat kan je er allemaal terugvinden?” Je kan de publicaties van je vzw opzoeken via de website van het staatsblad. Daar vind je alle gepubliceerde documenten terug zoals ze ook in het staatsblad verschenen. Maar er is online nog meer informatie over je vzw terug te vinden op de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). De KBO is een beveiligd online register waarin de gegevens van de Belgische ondernemingen zijn opgenomen. Dit zijn zowel de handelsondernemingen, als de vrije beroepen en andere rechtspersonen – die al dan niet economisch actief zijn. Dus ook de vzw’s. De KBO is belast met het opnemen, bewaren, beheren en ter beschikking stellen van de gegevens die betrekking hebben op de identificatie van deze ondernemingen en hun gemandateerden. Afhankelijk van de aard van de onderneming voert één van de bevoegde overheidsdiensten de gegevens van de onderneming in de KBO: het ondernemingsloket, de griffies, de btw of de RSZ. De KBO is publiek toegankelijk. Je kan er dus je eigen vzw in opzoeken. Dat doe je op basis van je ondernemingsnummer*. De informatie die je er vindt, is belangrijk. Dit zijn namelijk de gegevens van je vzw zoals die bekend zijn

bij de betrokken overheidsdiensten. Naast de identificatiegegevens van je vereniging vind je er nog een aantal andere zaken. We sommen de belangrijkste op.

WAT KAN JE OPZOEKEN IN DE KRUISPUNTBANK? • Je gemandateerde bestuurders. Dit zijn de bestuurders van je raad van bestuur (rvb). Indien de personen die je hier terugvindt niet overeenkomen met je werkelijke bestuurders, dan is er iets mis. Je maakt dan best snel werk van een aanpassing. Het zou kunnen dat je je bestuurswijziging wel doorgaf aan de griffie of het staatsblad, maar dat je hiervoor niet de correcte formulieren gebruikte. De administratieve afhandeling door de overheid doorloopt dan niet alle nodige stappen. Indien je gebruik maakt van Assist, zou dit probleem zich niet mogen voordoen. Assist biedt sinds kort naast boekhoudsoftware ook een vzw-helper die je moeiteloos doorheen alle vzw-administratie loodst. Alle leden van Formaat kunnen gratis gebruikmaken van Assist. • Je RSZ-code. Indien je personeel in dienst hebt in je vzw, vind je hier onder welke tewerkstellingscode je geregistreerd staat. • De einddatum van je boekjaar. Elke vzw voert verplicht een boekhouding. Deze loopt

over een bepaalde periode. Normaal gezien is dat van 1 januari tot en met 31 december. In sommige gevallen kiest een vzw voor een andere periode. Dat kan je hier raadplegen. • Je btw-activiteit. Jeugdhuizen zijn sinds het begin van de btw-wet vrijgesteld van btw, net als de rest van het jeugdwerk. In principe zou je op de KBO dus geen btw-activiteit mogen terugvinden. In sommige gevallen is dat echter wel het geval. Bijvoorbeeld wanneer je vzw naast jeugdwerk ook nog andere commerciële activiteiten uitvoert. Dan krijg je een bepaalde code toegewezen voor die activiteit. Je bent dan btw-plichtig voor dat deel van je inkomsten. Kom je tot de vaststelling dat de gegevens in de KBO niet overeenstemmen met de werkelijkheid, ga dan even na wat er misgelopen kan zijn en doe de nodige rechtzettingen. Indien nodig, neem je contact op met Formaat. *je ondernemingsnummer zoek je op via het staatsblad . ejustice.just.fgov.be/tsv/tsvn.htm

Meer weten? kbopub.economie.fgov.be/kbopub/

FORMAAT MAGAZINE | 21


Formaat is een ledenorganisatie die meer dan 400 jeugdhuizen, verspreid over heel Vlaanderen, overkoepelt. Deze jeugdhuizen willen we inspraak geven in het beleid en de strategie van de organisatie. Daarom richtten we in 2015 de RaaT van Formaat op. Elk jeugdhuis kan één geëngageerde (bestuurs)vrijwilliger afvaardigen in de RaaT. Het zijn immers de vrijwilligers van vandaag die ons voeden en inspireren voor de toekomst. Een mandaat in de RaaT duurt twee jaar. Vanaf 2019 start dus een nieuw mandaat. Wij zijn dan ook op zoek naar enthousiaste vrijwilligers om onze RaaT van Formaat te versterken. Tekst: Nick Beerens & Joke Hüwels

22 | FORMAAT MAGAZINE

GEEF RAAT AAN FORMAAT! OPDRACHT VAN DE RAAT De RaaT geeft advies aan de raad van bestuur en/of directie van Formaat. Meer concreet formuleert de RaaT adviezen over: Beslissingen die een invloed hebben op de ondersteuning van onze leden-jeugdhuizen

• Je kan de context van je eigen jeugdhuis overstijgen en denkt mee over het brede en diverse jeugdhuiswerk in Vlaanderen. • Je kan je engageren voor vier bijeenkomsten (op zaterdag) per jaar.

WAT KRIJG JE TERUG?

Formaat gaat voor een sterk en bloeiend jeugdhuiswerk. Om dit te realiseren bouwen we een sterk en innovatief aanbod uit voor onze leden. Hiervoor vragen we input aan de RaaT. Enkele voorbeelden uit de voorbije jaren: • Hoe bouwen we de Dag van de Jeugdhuizen sterker uit om het imago van jeugdhuiswerk te versterken? • Rond welke producten of diensten kan Formaat een samenaankoop voor jeugdhuizen opzetten?

Een engagement met impact

Standpunten die Formaat vertolkt naar beleidsmakers

Een unieke leerervaring

Formaat verdedigt de belangen van jeugdhuizen op verschillende beleidsniveaus. We willen onze leden sterker betrekken bij beleidsdossiers die we aankaarten bij politici. Enkele voorbeelden uit de voorbije jaren: • Jeugdhuizen en de btw-plicht. • Het memorandum voor de gemeenteraadsverkiezingen voor de Vlaamse en Federale verkiezingen.

WE WANT YOU! We willen zo veel mogelijk jeugdhuizen inspraak geven in het beleid van Formaat. Daarom is een uitgebreide, diverse en sterke RaaT ontzettend belangrijk. Een RaaTslid heeft dan ook een aantal kenmerken: • Je neemt in het jeugdhuis een engagement op met enige verantwoordelijkheid. • Je bent niet ouder dan 30 jaar. • Je gelooft in de kracht van het jeugdhuiswerk.

We versterken de stem van onze leden door hen inspraak te geven in de ‘hot issues’ voor Formaat en het Vlaamse jeugdhuiswerk. De RaaT adviseert rechtstreeks aan de raad van bestuur of directie van Formaat. We garanderen onderbouwde feedback op deze adviezen. Bovendien kan je je als lid van de RaaT ook kandidaat stellen voor een plaats in de algemene vergadering van Formaat.

De RaaT is een inspirerend platform voor jonge enthousiastelingen met een hart voor jeugdhuiswerk. Ruimte genoeg dus om je te laten inspireren door elkaar en door Formaat. Een goed evenwicht tussen inhoud en ontspanning Op bijeenkomsten van de RaaT voorzien we ruimte om elkaar te leren kennen. Boeiende babbels bij een hapje en een drankje. Voldoende ruimte voor ontspanning. Enzovoort.

INTERESSE? Ben je zelf geïnteresseerd of wil je iemand anders opgeven als kandidaat? Neem dan contact op met Nick Beerens ( nick.beerens@formaat.be of 0476 47 14 92).


“Mijn kijk op jeugd­ (huis)werk is ontzet­ tend verbreed sinds ik in de RaaT zit.” Lennert Vorsselmans Jeugdhuis Malmejo, Oostmalle

“Ik vind het belangrijk dat de mening van de kleine jeugdhuizen verte­ genwoordigd is. De RaaT zorgt ervoor dat ik die stem echt kan laten horen.”

“Je leert Formaat beter kennen. Je begrijpt hoe de organisatie werkt en met wat ze allemaal bezig is.” Cecile Goossens Jeugdhuis De Choke, Herselt

Jonas Coene Jeugdforum, Gistel (Moere)

“Ik leer veel bij tijdens de verga­ deringen: over het jeugdhuislandschap en de sector maar ook over hoe ik in mijn jeugdhuis beter kan vergaderen. Daarnaast heb ik met andere jeugdhuizen en Formaat kunnen netwerken.” Maxime Vanderschueren Jeugdhuis Impuls, De Pinte

“In de RaaT kan je je mening geven over super interessante dossiers. Daarnaast kan je ook je eigen jeugdhuis spiegelen aan alle anderen. Dat werkt heel inspirerend.” Thomas Cortebeeck Jeugdhuis Perron 4, Willebroek

“Door in de RaaT te zitten, neem je heel veel kleine dingen mee naar je eigen jeugdhuis. Door het contact met andere jeugdhuizen, maar ook door alle informatie, kan je je eigen jeugdhuis versterken.”

“Je ziet in het jeugdhuislandschap dezelfde tendensen terugkomen. Zo kan je inspelen op de toekomst. Door mijn zitje in de RaaT ben ik altijd van alles op de hoogte. Daarnaast is het fijn te weten dat je effectief aan beleidsmakers kan vertellen wat er leeft in de jeugdhuizen.” Glenn Loddewykx Jeugdhuis De Klinker, Aarschot

Mark Henskens Jeugdhuis De Molen, Alken

FORMAAT MAGAZINE | 23


MEISJESWERK IN VLAANDEREN De laatste jaren is er veel gezegd, gereflecteerd en geschreven over de positie van meisjes en vrouwen in onze samenleving. Een positieve tendens die sterk wordt aangemoedigd door het jeugdbeleidsveld. Want ook jeugd­ beleidsmakers zijn ervan overtuigd dat meisjes alle kansen tot participatie verdienen. Tekst: Don Pandzou Foto: Sien Verstraeten

In het jeugdwerk vinden bepaalde meisjes moeilijk hun weg naar reguliere werkingen. Net daarom schieten verschillende initiatieven voor meisjes als paddenstoelen uit de grond. Ook al komen sommige van deze initiatieven uit reguliere werkingen of zijn ze complementair aan elkaar. Tegenwoordig zijn ze in heel Vlaanderen te vinden. En ze bestaan in alle soorten, maten en kleuren. Al deze diverse meisjeswerkingen maken het Vlaamse jeugdwerklandschap alleen maar sterker. Iets waar we echt trots op mogen zijn. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat de weg naar participatie of deelname aan het jeugdwerk voor elk meisje open ligt. Heel wat meisjes vinden hun weg (nog) niet. Dit vooral omdat er nog grote drempels overeind blijven staan. We kunnen er niet onderuit dat het aanbod binnen het jeugdwerk zich nog steeds vooral richt op jongens. De ondervertegenwoordiging van meisjes in de sector zorgt ervoor dat hun noden en behoeftes de beleidsmatige agenda minder snel bereiken. De openbare ruimte bijvoorbeeld, blijft veelal aanvoelen als een plek voor jongens omdat ze zo ingericht wordt (sport-infrastructureel bijvoorbeeld). Maar ook jeugdhuizen worden nog te vaak ingericht zonder rekening te houden met een vrouwelijk publiek (ongezellig, spel-infrastructuur bijvoorbeeld).

IT’S A MAN’S WORLD

We moeten samenwerken mét meisjes en vrouwen; niet per se vóór hen

24 | FORMAAT MAGAZINE

It’s a man’s world, but it’s gonna be nothing without a woman. Dit lied van James Brown uit 1966 klinkt vandaag de dag nog steeds te luid. Onze samenleving zit zodanig in elkaar dat mannen het meestal voor het zeggen hebben en aan de leiding staan. Hun referentiekader domineert de samenleving waardoor er minder oog is voor het referentiekader van vrouwen. Ook in het jeugdwerk merken we dit. Het publiek is vooral mannelijk. Maar ook raden van bestuur blijven meestal mannenbastions waardoor be-

slissingen vaak vanuit eenzelfde referentiekader worden gemaakt. Willen we dat het jeugdwerk meer meisjes bereikt, dan moeten we ervoor zorgen dat ze in alle lagen van de (jeugd)organisaties voldoende vertegenwoordigd zijn en voldoende participatiekansen hebben. Dan moeten we verschillende referentiekaders durven hanteren en moeten we het ‘voor en door’-principe, wat het jeugdwerk en jeugdhuiswerk zo sterk maakt, echt centraal zetten. We moeten samenwerken mét meisjes en vrouwen. En niet per se vóór hen.

WAAROM IS MEISJESWERK BELANGRIJK? Volgens het JeugdOnderzoekPlatform (JOP) Onderzoek ‘Jeugdwerk met maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren’ blijkt dat meisjes vanaf een bepaalde leeftijd hun ding niet meer kunnen vinden in het klassiek jeugdwerk. Anno 2018 zien we dat noden van meisjes zich verscherpen. Ze willen meer maatschappelijk engagement opnemen. Ze willen eigen projecten opstarten en beheren. Ze willen hun horizon verbreden en hun grenzen verleggen. In de realiteit zien we echter dat dit lang niet voor iedereen zo gemakkelijk is. Jammer genoeg krijgt zeker niet iedereen de kans om mee te doen. En het zijn vooral meisjes die uit de boot vallen. Het is goed nieuws dat er bewegingen zijn die een aanbod richten naar meisjes. We zien al jaren meer en meer diverse jeugdwerkvormen die actief meisjeswerk op poten zetten. De ene focust zich uitsluitend op een aanbod voor meisjes. Maar de andere probeert te slagen in het bereiken van een mix. Ze hebben allemaal hetzelfde gemeen: het aanbieden van een veilige plaats waar meisjes zich goed voelen, waar ze kunnen uitwisselen en waar ze hun individuele competenties kunnen ontwikkelen en aanscherpen.


Niet iedereen krijgt de kans om mee te doen. En het zijn vooral meisjes die uit de boot vallen

Het maakt helemaal niet uit of je het specifiek voor meisjes doet of kiest voor een mix. Zolang het een kwaliteitsvol aanbod is dat zich afspeelt binnen de vrije tijd van jongeren en zich richt op het empoweren, versterken en emanciperen, is de manier waarop ondergeschikt. Beide strategieën hebben zich al getoond als waardevol. En die strategieën dragen bij aan een verhoging van participatie van meisjes binnen het jeugdwerk. We moeten ervoor zorgen dat al deze initiatieven binnen het jeugdwerk elkaar blijven ontmoeten. En de angst voor segregatie achterwege laten. Zolang de doelstelling ontmoeting is, hoeven we ons echt geen zorgen te maken. Wat telt is of meisjes zich empowered voelen tijdens of na hun deelname binnen het jeugdwerk.

SPECIFIEKE MEISJESWERKINGEN In een superdiverse samenleving zou er voor ieder wat wils moeten zijn. Getuigenissen van vrouwelijke jeugdwerkers van JES (jes.be/blog. php?id=183) tonen ons dat er bepaalde meisjes zijn die zich liever verenigen onder elkaar zonder aanwezigheid van jongens. Dit omdat ze zich beter op hun gemak voelen. Of het samenzijn van jongens en meisjes gewoon niet kennen. En toch is lang niet iedereen overtuigd van het feit dat aparte (meisjes)werkingen nodig zijn. De perceptie leeft dat een meisjeswerking typerend is voor enkel het allochtoon of doelgroepspecifiek verenigingsleven. Niets is minder waar. Vlaanderen kent een rijke traditie aan initiatieven die zich richten naar meisjes en vrouwen. De initiatieven van vandaag ontstaan vanuit eenzelfde reden en nood als die van de vrouwenhuizen, de meisjesgroepen bij de verschillende jeugdbewegingen, en het jeugdwelzijnswerk van 50 jaar geleden. Deze initiatieven vochten

voor gelijke rechten en een volwaardige plaats voor vrouwen in de samenleving. Ze werden en worden opgericht met oog op een betere toekomst voor een nieuwe generatie vrouwen. Een meisje van JES vatte het goed samen: “Wie zich de vraag stelt of ontmoeting zich best afspeelt binnen een gemixte of autonome groep, is niet mee met zijn tijd.” Vrije tijd is een recht. Net daarom moeten we blijven inzetten op een laagdrempelig aanbod dat zich richt naar meisjes. Op die manier dragen we vanuit het jeugdwerk ons steentje bij en bouwen we actief mee aan onze diverse samenleving. En vergroten we ontwikkelingskansen voor alle jongeren. Het is ook aan jeugdhuizen om hier actief mee op in te zetten. Bij zelforganisaties merk je dat er meer vrouwelijke rolmodellen aan het stuur staan van hun jeugdhuis. Ze organiseren er activiteiten maar bekleden ook bestuursmandaten. Ze zorgen voor doorstroom in alle rangen van hun jeugdhuis.

Don Pandzou is beleidsmedewerker voor het thema superdiversiteit en armoede bij De Ambrassade.

LUIDE STEMMEN De stem van duizenden meisjes en vrouwen in het jeugdwerk heeft nog nooit zo luid geklonken. Ze staan er en je mag ze gezien hebben. Je ziet ze tijdens de huistaakbegeleidingenklassen in de werking, achter de toog of als voorzitster van een straf jeugdhuis. De rol van meisjes in onze samenleving verandert en evolueert mee met zijn tijd. Meisjes eisen als nooit tevoren hun plaats op in onze brede maatschappij. Het leuke is dat dit zich ook binnen het jeugdwerk vertaalt. Laten we dit erkennen, omarmen en vooral meer zichtbaarheid geven zodat we anderen kunnen blijven inspireren.

De stem van duizenden meisjes en vrouwen heeft nog nooit zo luid geklonken

Bronnen • Macht in vraag gesteld, strategieën en werkvormen in het jeugdwelzijnswerk, Ikrame kastit & Fleur Van Oyen • Onderzoek JOP: ‘jeugdwerk en maatschappelijk kwetsbaarheid • JES vzw jes.be/blog.php?id=141

deambrassade.be @Ambrassade @donlifestory

FORMAAT MAGAZINE | 25


ALLE MEISJES AAN DE MACHT “Alle meisjes aan de macht!”, zong de Vlaamse zangeres Yasmine en dat namen Chrifa en haar collega serieus. Zij startten twintig jaar geleden de eerste meisjeswerking op in Antwerpen. Als een sterk meisjesteam creëerden ze een hechte band samen. Chrifa staat momenteel als begeleidster op speelpleinen en voelt dat meisjes nog steeds quality time opzoeken bij elkaar. Tekst en foto: Eline Rijpers, Reporter Mediaraven

Het geeft voldoening als je ziet hoe een meisje gegroeid is en dat je een invloed hebt gehad op haar leven

26 | FORMAAT MAGAZINE

Wat is een meisjeswerking en hoe ziet dat eruit? Chrifa: “In een meisjeswerking staan natuurlijk de meisjes centraal (lacht). Het is een werking binnen een organisatie die helemaal toegewijd is aan meisjes. Wij, als begeleiders, zagen dat de meisjes binnen onze jeugdwerking de behoefte hadden om soms eens enkel bij elkaar te zijn. Daarom organiseerden we elke twee weken een namiddag waar we iets deden met hen. De groep bestond uit twaalf- tot zestienjarigen. We waren een hechte groep en hadden goede afspraken die iedereen nakwam. Na een tijdje zag je dat er behoefte was aan meer meisjesactiviteiten en dan spraken we elke week af. Soms willen de meisjes eens hun haren kammen en brushen, hun gezicht verzorgen en hun nagels lakken. De andere keer pakten we onze zak en gingen we samen gaan zwemmen. We speelden in op hun interesses.” Jij hebt zelf mee de eerste meisjeswerking in Antwerpen opgestart. Waarom? “In het middelbaar had ik een klastitularis die vaak activiteiten organiseerde op een woensdagnamiddag. Ik heb dat altijd supertof gevonden en wou dat zelf ook gaan doen. Zo ben ik twintig jaar geleden begonnen met meisjes te verzamelen om zo een meisjeswerking op te bouwen. Je zag dat het hen meer aansprak om iets buitenshuis te doen omdat het enkel met meisjes was. Dat waren vaak meisjes met een andere etniciteit. Maar soms hadden deze van thuis uit een strenge opvoeding waardoor ze niet mochten komen. Wij gingen dan op eigen initiatief op huisbezoek. We namen een flyer mee en legden alles rustig uit en vaak draaiden de ouders dan wel bij. Soms zochten we naar sleutelfiguren in de buurt waarvan we wisten ‘dat is een belangrijke tante’ of ‘die oudste zus heeft wel wat invloed’. We moesten verbondenheid zoeken om dat meisje de kans te geven om ook naar de werking te komen, net zoals haar vriendinnetjes.”

Chrifa Hbeddou (45) is jeugdconsulente bij Stad Antwerpen. Ze is gepassioneerd door jeugd en zet zich daar ook intensief voor in.

Heb je nu nog contact met die groep van vroeger? “Ik heb onlangs een meisje teruggezien. Zij is intussen 25 jaar en afgestudeerd als sociaal werkster. Het geeft voldoening als je ziet hoe een meisje gegroeid is en dat je toch een invloed hebt gehad op haar leven. Je hebt ze raad en daad gegeven. Een aantal van hen zie ik nog af en toe, maar niet iedereen. Sommigen zijn zelfs al getrouwd. Zo nu en dan zie ik mijn ex-collega van de meisjeswerking en dan kijken we terug naar een mooie tijd. We gaven elkaar heel veel ruimte, en als die ruimte er is dan komen de meisjes ook graag. Het is zeer belangrijk om hen een stem te geven. In deze maatschappij was, en is, het allemaal niet zo gemakkelijk.” Vind jij dat een meisjeswerking nog steeds een noodzaak is? “Ja, ik ben er zeker van dat dit een noodzaak is voor bepaalde doelgroepen. Dan spreek ik vooral over andere culturen. In sommigen culturen is er thuis weinig ruimte voor meisjes om zich te


Het is zeer belangrijk om meisjes een stem te geven. In deze maatschappij was, en is, het allemaal niet zo gemakkelijk

ontspannen. Je merkt soms dat als een meisje dertien jaar wordt, dat ze van thuis uit al veel verantwoordelijkheid krijgt. Zij krijgen weinig ontspanning maar ze hebben het wel nodig. Zij zien dat ze bij ons een stem krijgen. Niet elk meisje durft in een gemengde groep met jongens te zeggen hoe het er bij haar thuis aan toegaat. Je moet het ook geografisch bekijken. Waar wonen de meisjes die steun nodig hebben? In sommigen wijken is er meer aandacht voor nodig dan bij andere. Zoals in Linkeroever, daar hoorde ik bijvoorbeeld eens dat een meisje mishandeld werd. Als je zulke problemen hoort mag je niet alleen handelen, je hebt een team nodig dat achter je staat. In mijn tijd was uithuwelijken bij jonge meisjes in andere culturen nog sterk aanwezig. Door te praten hebben wij veel situaties kunnen vermijden. Maar zoiets kost tijd, we moesten veel gesprekken voeren. Je moet de deontologie in je achterhoofd houden en ook buitenaf expertise zoeken.” Heb je het gevoel dat er nu meer en meer meisjeswerkingen in de startblokken zitten? “Ik denk dat er in ons land niet zo veel zijn. Er zijn nu meer werkingen die meisjes en jongens mengen. Ik sta ook op speelpleinen. Daar gaan wij ook soms apart zitten met de meisjes, we zetten ons dan op een bankje en maken samen macramébandjes. Ik denk dat bijna elke werking in Antwerpen een meisjeswerking heeft. Sommigen zijn al zo ver gevorderd dat ze op kamp gaan met hun meisjes en dat is ongelooflijk tof om te zien.”

FORMAAT MAGAZINE | 27


Een meisjeswerking, er zijn verschillende soorten. Hier lees je de ervaring van meisjes en zij die een meisjeswerking opstartten. Tekst: Eline Rijpers & Kelly Looghe

Meisjeswerking in T-Klub / het Vagevuur

BJORN “Als bruggenbouwer help ik jongeren als ze niet weten waar ze naartoe willen. Ons jeugdhuis valt sinds een tijd onder het Vagevuur, een sociaal-culturele site. De andere jeugdhuismedewerkers en mezelf proberen Lokerse organisaties te ondersteunen met het op gang brengen van hun idee of project, zodat deze ondernemers als vrije vogels verder kunnen.

Bjorn Lintacker is bruggenbouwer bij jeugdhuis T-Klub in Lokeren.

28 | FORMAAT MAGAZINE

Naast onze algemene werking was er vraag naar een meisjeswerking, dus startte ik die vorig jaar op. Dat was een lastig parcours, want met mijn baard zie ik eruit als een grote Viking. Het contact en vooral de benadering was soms wat vreemd. Als een godsgeschenk kwam er toen een stagiaire bij ons langs. Zij was de juiste vrouw op de juiste plaats. Als stageopdracht vroegen we haar om een meisjeswerking op te starten. Zij heeft dat zeer goed aangepakt en op drie à vier maanden heeft zij de werking op poten gezet. Dat was zeer succesvol en al vlug zaten we aan vijfentwintig meisjes. De meisjes kregen elke zondagmiddag onze site ter beschikking als ontmoetingsplaats. Toen dacht ik dat het wel leuk zou zijn om het wat meer open te trekken naar de buitenwereld zodat ze vaker in de Lokerse samenleving zouden komen. Zo kunnen andere meisjes ook zien wie ze zijn en wat ze zoal doen. Deze zomer is dat gelukt met Loka Tierra, een wereldfestivalletje in Lokeren. Ik heb hen gevraagd om er te gaan staan met hun standje om de mensen van hapjes en

drankjes te voorzien. Dat was heel leuk en meteen een geslaagd project om de meisjes wat meer in het straatbeeld te krijgen. De meisjes hebben altijd wel iets te doen. Van spelletjesnamiddagen tot picknicken op een mooie dag. Zo hebben ze eens een bij-jobje gedaan bij de pizzeria. Ze mochten van de baas een namiddag mee pizza’s bakken. Ook maakten de meisjes eens Freakshakes, milkshakes versierd met snoep, slagroom, muizenstrontjes en alles wat maar lekker is. Onlangs verjaarde iemand van onze crew, en hebben zij het verjaardagsfeestje georganiseerd. Iedereen is welkom bij ons. Voor het volledige pakket dat we aanbieden lukt het ons om een heel divers publiek aan te trekken. We zijn wel een jeugdhuis maar je ziet mensen van alle leeftijden bij ons samenkomen. Je ziet een kleine peuter van een jaar naast een oud madammetje van negentig jaar zitten. We denken heel breed en voor iedereen. Dat is de filosofie van ons jeugdhuis.”

We denken heel breed en voor iedereen. Dat is de filosofie van ons jeugdhuis Bjorn


HASFA “Ik ben Hasfa Bekkaoui (14). Ik zit sinds februari in het Formaat Pleinwerk Schietgang in Hoboken. Samen met het pleinwerk doen we vaak uitstappen. Soms gaan we eens naar de cinema of gaan we zwemmen. Soms doen we activiteiten op het plein en spelen we samen spelletjes. Dat is dan steeds jongens en meisjes gemengd. Wij zijn elke dag samen. We gaan binnenkort naar Bobbejaanland en daar kijken we allemaal zeer hard naar uit. Welke activiteiten dat we doen hangt af van onze organisatoren, zij geven meestal aan wat we gaan doen maar we hebben zelf ook wel inspraak. Als we zin hebben om ergens naartoe te gaan dan wordt er daarmee rekening gehouden. Wij komen elke dag van de week samen, behalve in het weekend. Ik heb het pleinwerk nodig als ontspanning want ik vind het leuk om hier elke dag te zijn samen met mijn vriendinnen. Het leukste moment dat ik hier al beleefd heb was zeker en vast Bobbejaanland waar we vorig schooljaar naartoe zijn geweest.”

Ik heb het pleinwerk nodig als ontspanning want ik vind het leuk om hier elke dag te zijn samen met mijn vriendinnen Hasfa

Met de meisjeswerking en de jongens van Schietgang naar Bobbejaanland

LINA

We zijn een sterke groep waar je jezelf kan zijn Lina

“Ik ben Lina Sellous (15) en ik kom al een paar jaar naar jeugdhuis Schietgang. Ik vind het hier super gezellig omdat hier veel meisjes zijn. We hebben hier nooit ruzie aangezien iedereen hier goed met elkaar kan omgaan. We zijn één grote, hechte groep. Alle meisjes en alle jongens kunnen samen spelen en goed met elkaar opschieten. Wij zijn altijd samen op stap. We doen hier veel activiteiten en dat maakt het zo leuk. De uitstappen zijn altijd verschillend. Over de jaren heen zijn we al naar de zoo geweest, naar Technopolis gegaan, pretparken bezocht, kookavonden georganiseerd … We hebben ook al eens water­ ballonnen gemaakt om spelletjes mee te spelen op het pleintje. Ik vind het fantastisch om naar de meisjeswerking te komen want we kunnen veel steun bij elkaar opzoeken. Stel dat je een probleem hebt dan kan je terecht bij de andere meisjes en jongens. Iedereen helpt elkaar. Je kan bij ons in de groep terecht vanaf je tien à elf jaar, dus al van jongs af aan, tot veertien à vijftien jaar. Soms komen er ook meisjes die ouder zijn, maar dat maakt niet uit, want iedereen is welkom. We zijn een sterke groep waar je jezelf kan zijn.”

FORMAAT MAGAZINE | 29


FREYA Het jeugdhuis wordt niet gezien als een veilige plek voor meisjes, omdat er in het jeugdhuis overwegend jongens zijn. Dat blijkt uit een bevraging bij onze jongeren, hun ouders en partners. Sinds enkele jaren viel het op dat hoofdzakelijk jongens gebruikmaken van de vier Oostendse jeugdhuizen, en ook het ander jeugdwerk. Om die reden startten we in mei 2018 een meisjeswerking op. Freya Samyn is verantwoordelijke voor de meisjeswerking van jeugdhuis De Takel in Oostende.

De werking is alleen voor meisjes. Geen jongens toegelaten in ons lokaal! (lacht) Daarvoor hebben we bewust gekozen om de drempel zo laag mogelijk te houden. We gingen op zoek naar subsidies én een nieuwe lokaal dat voldoende neutraal is om een veilig onderkomen te beiden voor de meisjes. Samen maken we armbandjes, kleuren we mandala’s, gekke kapsels en vlechten, nailart … Ook steken we samen de handen uit de mouwen: in het lokaal trokken we het behangpapier van de muur, schilderden we de muren wit, maakten we een bureau en zithoek. Klaar om verder in te richten dus. Momenteel is de doelstelling om meisjes te bereiken en hun noden en behoeften te ontdek-

Wij jeugdwerkers zijn zeer tevreden dat we dit hebben kunnen realiseren en geloven in een positieve groei Freya ken. Hoe dit verder zal evolueren – of we de algemene werking en de meisjeswerking al dan niet integreren – valt nog af te wachten. Tot nu toe kennen we een vijftiental meisjes die een of meerdere keren de meisjeswerking hebben gezocht. Allemaal hebben ze een migratie-achtergrond. Syrisch, Irakees, Afrikaans … De eerste maanden kwamen er zo’n vier à zes meisjes op woensdagnamiddag. Jongens hangen rond op straat of spelen op pleintjes. Meisjes zijn moeilijker te vinden, dus in september zetten we in op massaal promo voeren in de scholen, om nieuwe contacten te leggen. Wij, onze collega’s uit andere jeugdwerkinitiatieven en de meisjes zelf zijn zeer tevreden dat we dit hebben kunnen realiseren en geloven erin dat er in de nabije toekomst een positieve groei zal zijn.

Werken in het lokaal in De Takel

Nail-art 30 | FORMAAT MAGAZINE

Gekke vlechten


AGENDA Op 6 en 7 oktober trekken we met RADAR stad Leuven in. De vormingen en workshops vinden plaats op verschillende plekken in de stad. We overnachten in hostel De Blauwput vlakbij het station van Leuven. Tekst: Katrien Van de Mosselaer

Waaruit kan je kiezen op RADAR loves your town? Zoals altijd hebben we een boeiende mix aan inhoudelijke thema’s die je inspireren om te bouwen aan je jeugdhuis en thema’s voor wie liever de handen uit de mouwen steekt. We focussen met deze RADAR op jeugdhuiswerk in de stad: hoe betrek je de buurt, hoe ga je samenwerkingen aan, wat kan je doen in de publieke ruimte, hoe trek je nieuwe vrijwilligers aan …

Mobile video production Zondag 7 oktober 2018 Gieljan Van Goethem (The Redhorse Collective) is een eenmans productiehuis. Als cameraman en videomonteur heeft hij al heel wat watertjes doorzwommen en kan hij je alles bijbrengen over het maken van een degelijke video. In deze workshop toont hij je hoe jij een leuke video kan maken zonder dat je daar heel duur materiaal voor nodig hebt. Het enige wat je meeneemt is je smartphone en een pak enthousiasme.

Inspiratiesessie publieke ruimte Verbindend jeugdhuiswerk Zaterdag 6 oktober 2018 In een verstedelijkt en superdivers Vlaanderen hebben jeugdhuizen meer dan ooit de kracht én opdracht om verbinding te creëren tussen verschillende groepen van jongeren. We gaan tijdens deze vorming op zoek naar mogelijke samenwerkingen voor het eigen jeugdhuis en naar manieren om er te zijn voor al deze verschillende groepen jongeren.

Het is een zalig weekend samenzijn met mensen uit andere jeugdhuizen. Je leert superveel mensen kennen en je leert nuttige dingen om te gebruiken in je jeugdhuis Deelnemer Alexander (De Tunne)

Zaterdag 6 oktober 2018 We nemen je mee op wandel doorheen stad Leuven op zoek naar innovatieve projecten die werken met jongeren in de publieke ruimte. In deze sessie word je geïnspireerd om zelf te experimenteren in de publieke ruimte: wat kan er en hoe pak je dat dan aan? (op locatie!)

Daarnaast ook een graffitiworkshop en dj-cursus! Neem voor het volledige programma van RADAR loves Your Town zeker een kijkje op onze website. Jij stelt zelf je RADAR-weekend samen. Kom het hele weekend of kies voor een dagvorming op zaterdag of zondag. Woon je in de buurt van Leuven en blijf je liever niet slapen maar feest je wel graag mee in jeugdhuis Sojo? Alles kan! Je gaat sowieso naar huis met een hoofd vol inspirerende ideeën en een pak nieuwe vrienden! Inschrijven via onze website.

Wat kan je jeugdhuis zijn in een stad, hoe met minderheden of met mensen met psychische of fysieke beperkingen omgaan in je jeugdhuis. Bijzondere workshops; dat soort zingeving met jouw jeugdhuis, die maatschappelijke impact, dat is waar ik op kick Begeleidster An

Meer weten? formaat.be/RADAR

FORMAAT MAGAZINE | 31


DEBATTLE: OOK JOUW MENING TELT MEE Op 14 oktober 2018 zijn er gemeenteraads­ verkiezingen. In heel wat verschillende steden en gemeen­ ten worden er in de aanloop naar de ver­ kiezingen ‘Debattles’ georganiseerd. Tijdens die gesprekken leggen overal in Vlaanderen en Brussel jongeren lokale politici het vuur aan de schenen. Ook in Denderleeuw wordt er een Debattle georgani­ seerd. Tekst: Nick Beerens

Maaike

Jullie zitten in de jeugdraad, kan je daar iets meer over vertellen? Maaike: “De jeugdraad is eigenlijk ontstaan vanuit een soort leegte of frustratie, omdat er niet echt iets was dat invulling geeft aan de stem van jongeren.” Marie-Angeline: “Jongeren willen wel degelijk mee beslissen over wat er gebeurt in hun gemeente, dat kan via de jeugdbeleidsraad.” Hoe is het idee om een Debattle te organiseren in Denderleeuw ontstaan? Marie-Angeline: “We wilden met onze jeugdraad een originele actie doen om veel jongeren te bereiken. Het Debattle-project kent in andere steden ook succes, dus dit was een unieke kans om hieraan deel te nemen.” Maaike: “Onze jeugdconsulent had het idee om een ‘Debattle’ te organiseren. Wij stapten daar heel graag in mee.”

32 | FORMAAT MAGAZINE

We willen jongeren bewust maken van hun kracht. Ook hun stem is belangrijk Maaike

Wat is jullie rol bij het uitwerken van de Debattle? Maaike: “De jeugdraad staat nog in haar kinderschoenen, met een redelijk nieuwe en jonge ploeg. Voorlopig kwamen we een keer per maand samen om brainstormsessies te houden over wat we willen bereiken en hoe we concreet invulling kunnen geven aan Debattle.” Werken jullie samen met partners? Met wie en wat is hun rol? Marie-Angeline: “Pieter, de jeugdconsulent, werkt als verbindend figuur. Hij brengt verschil-


Jongeren willen wel degelijk mee beslissen over wat er gebeurt in hun gemeente Marie-Angeline

lende mensen en verenigingen samen, gooit ideeën in de groep en zorgt voor praktische onder­steuning.” Maaike: “Zo is het bijvoorbeeld een optie om de twee jeugdhuizen, Stam X en Pingie, erbij te betrekken. Eventueel als locatie voor de Debattle.” Welke stappen zijn er al ondernomen ter voorbereiding van de uiteindelijke Debattle-avond? Maaike: “De grote lijnen zijn reeds uitgetekend. Tegen het einde van de zomer willen we alles in detail uitwerken. We deden wel al een actie in de twee middelbare scholen. Leerlingen kregen een Chokotoff en moesten dan het papiertje in een vuilbak met een bepaalde stelling gooien als ze daarvoor ‘stemden’.” Marie-Angeline: “We hebben via die stellingen diverse thema’s aangeboord, zoals veiligheid, vrije tijd, gelijke kansen, enzovoort. Denk aan stellingen als: ‘Voel je je veiliger als er meer politie op straat is?’ of ‘In Denderleeuw vul ik mijn vrije tijd in met: A) hobby’s B) door thuis te blijven C) niets in Denderleeuw’.” Wat vonden jullie tot nu toe de grootste uitdaging doorheen het proces? Maaike: “We moeten eigenlijk vooral werken aan de naamsbekendheid van de jeugdraad. Daarom gaan we nog een aantal acties op poten zetten, zoals een hang-outspot maken, een aantal feestjes organiseren, enzovoort.” Marie-Angeline: “We willen jongeren vooral laten weten dat de jeugdraad bestaat en wat wij doen. En hen duidelijk maken dat hun stem wel degelijk van belang is.”

Marie-Angeline

Hebben jullie gebruik gemaakt van debattle.be? Zo ja, op welke manier? Marie-Angeline: “Voorlopig nog niet zo veel. Maar eenmaal we gaan beginnen met de concrete invulling, zullen we er ongetwijfeld gebruik van maken. Bijvoorbeeld de promoaffiches, de leidraden om het debat zelf te organiseren, enzovoort.” Waarom vinden jullie het belangrijk dat er een Debattle komt in Denderleeuw? Marie-Angeline: “De jeugd kan slechts op weinig plekken en momenten haar mening kwijt. We willen een duidelijk signaal geven naar jongeren dat dat dus wel degelijk kan. Hen ervan bewust maken dat ook hun mening meetelt.” Maaike: “We willen jongeren bewust maken van hun kracht. Ook hun stem is belangrijk. Denderleeuw wordt niet alleen gebouwd door volwassenen, ook door jongeren.”

Meer weten? debattle.be

FORMAAT MAGAZINE | 33


34 | FORMAAT MAGAZINE


AGENDA

CHECK OOK FORMAAT.BE/VORMING

VRIJWILLIGERS INSTRUCTEUR

14-16 SEPTEMBER

INSTRUCTEUR

19-21 OKTOBER

INSTRUCTEUR

16-18 NOVEMBER Vormingscentrum Oostmalle 3/3

Scoutshuis Antwerpen 1/3 Ten Berg Merelbeke

2/3

RADAR LOVES YOUR TOWN 6-7 OKTOBER Leuven RADAR 16-18 NOVEMBER Vormingscentrum Oostmalle VOORZITTERS.NET

9 OKTOBER

VOORZITTERS.NET

16 OKTOBER Den Eglantier Antwerpen

’t Geverke Hasselt

10 OKTOBER De Troubadour Torhout

15 OKTOBER Ekseekwo Gent

16 OKTOBER Reflex Kortrijk

18 OKTOBER ’t Bronneken Asse 18 OKTOBER De Klinker Aarschot

ANIMATOR 28 OKTOBER – 2 NOVEMBER Gekko Verblijf Spelen Brecht EQUIPE. GENT 6, 13 EN 20 NOVEMBER Jeugddienst EQUIPE. KORTRIJK 7, 14 EN 21 NOVEMBER Track EQUIPE. BRUGGE

8, 15 EN 22 NOVEMBER Villa Bota

(1) vzw-wetgeving (2) algemene jeugdhuiswetgeving (3) boekhoudkundige verplichtingen met Assist

BEROEPSKRACHTEN WERKWEEKEND UNDER CONSTRUCTION 8-9 SEPTEMBER Vormingscentrum Oostmalle MEETINGPOINTS: VERKIEZINGEN 16 SEPTEMBER Bazz Antwerpen INTERVISIE 20 SEPTEMBER Kaddish Schoten jeugdhuiswerker

17-18 OKTOBER

PROCESSEN OM TE INNOVEREN

diversiteit

27 SEPTEMBER Kadans Aalter

POSTGRADUAAT IN HET OPEN JEUGDWERK VANAF OKTOBER DE JEUGDHUISMETHODIEK

Pulcinella Antwerpen

5-6 DECEMBER Hanenbos Dworp

NIEUW DECREET BOVENLOKALE PROJECTEN 7 NOVEMBER Togenblik Beveren NIEUW DECREET BOVENLOKALE PROJECTEN 11 DECEMBER Togenblik Beveren 13 NOVEMBER tbc

RADAR 16-18 NOVEMBER

jeugdhuiswerker

15 NOVEMBER tbc

1/3 2/3 3/3 jeugdhuiswerker

Vormingscentrum Oostmalle artistiek

STUDIEDAG ‘JEUGDHUISWERK EN LOKAAL BELEID’ HAVEN MEET-UP DECEMBER

jeugdhuiswerker

AP-hogeschool Antwerpen

NIEUW DECREET BOVENLOKALE PROJECTEN 30 OKTOBER Togenblik Beveren

INSPIRATIEDAG

artistiek

tbc

29 NOVEMBER Mechelen

ondernemerschap

FORMAAT MAGAZINE | 35


24 UUR

Hallo! Ik ben Jay, 27 jaar oud. Sinds april 2017 ben ik trotse zaakvoerder van AMUSE – Alternative Music Scene & more. Een elektronische muziekschool in Koersel, Limburg. Je kan er terecht voor produce­ lessen, theorie, vocaltechnieken en digitale piano. Dankzij Haven kan ik testen of het zelfstandige leven echt iets voor mij is. Benieuwd naar Jay en haar projecten? amuseacademy.be AlternativeMusicSceneAndMore

08.30

New day, new gear. Heden: eigen producties via modulaire synthese. Dat is zo’n bak met een kabelspaghetti met mooie lichtjes, knoppen, schakelaars … Een goede vriend, Glenn Keteleer, maakt me nog wat wegwijs.

09.15

My car, my kitchen, dressroom. Ik hou ervan om op de baan te zijn. Het geeft me tijd om wat te eten en te researchen naar nieuwe muziek. Laadbak vol en klaar voor de buzzy day!

10.00

When you play music, you discover a part of yourself that you never knew existed. Ik vind het erg belangrijk om cursisten te begeleiden vanuit skills die ze al bezitten via een-op-eensessies.

36 | FORMAAT MAGAZINE

11.30

Wanneer muziek verbindt. Kris Noels, producer - AMUSICAstudio. We werken aan triphopprojecten, lespakketten en hij steunt me enorm met het vormgeven van AMUSE. 5 december workshop ‘Auteursrechten & Wetgeving’ @jhClub9.

13.30

Test, 1, 2. Er is ontzettend veel elektronisch muziekmateriaal. Om on point te zijn, vertoef ik regelmatig in een muziekwinkel om gear uit te testen. Zo kan ik cursisten ondersteunen bij het aanschaffen van materiaal.

16.00

Heffen, sleuren, uitpakken, finetunen. Regelmatig werk ik met muzikanten samen. Hierdoor verplaats ik bijna wekelijks mijn hele hebben en houden naar de werkplek van dat moment.

16.30

Daniël Verstappen. Een gepassioneerd, enthousiast en getalenteerd pianist. Ik zet mezelf in als vocal coach voor zijn zangeressen terwijl Daniël me helpt met pianopartijen opnemen in de studio.

18.30

Mattias Vanwingh. Beste vriend met groot producetalent binnen verschillende underground genres. Samen dragen we AMUSE en hij verzorgt de ableton-sessies. Grote fan wanneer hij weer een live gig doet!

21.30

When friends become family. Ik sluit mijn avonden het liefst af onder vrienden. Ik heb ontzettend veel geluk met al het talent dat me omringt. Samen zingen en spelen doet me opladen voor de volgende dag.


08.30

09.15

10.00

11.30

13.30

16.00

16.30

18.30

21.30 FORMAAT MAGAZINE | 37


PRIKBORD

JEUGDHUISBEGELEIDING: ‘MET JE JEUGDHUIS NAAR HET BUITENLAND’

DEADLINE RECHTS­ PERSONENBELASTING Wat? Uitgebreide goedgekeurde jaarrekening van 2017: een uitgebreide staat van ontvangsten en uitgaven én de staat van vermogen inclusief waarderingsregels (= toelichting), te downloaden uit Assist. Waar? Via Biztax.be met een token of je identiteitskaart Wanneer? Tegen 27 september 2018 We leggen het je stap voor stap uit in een PowerPoint op: formaat.be/artikel/rechtspersonenbelasting Heb je nog vragen? Neem contact op met Formaat via: vraaghet@formaat.be

Buitenlandplannen? Formaat geeft je samen met Wegwijzer vzw een kickstart. Bij de voorbereiding van een buitenlandse reis komt heel wat kijken. Misschien weet je niet goed waar te starten, of heb je hulp nodig om goeie beslissingen te kunnen nemen. In dit vormingstraject komt een begeleider naar je toe om je hierbij te helpen tijdens verschillende sessies: • Buitenlands voor Dummies: Kickstart de voorbereiding van je buitenlands avontuur. Op het programma staat: inspiratie en voorbeelden / planning en keuzes / budget en financiële acties / papierwerk / suggesties voor bestemmingen. • Reisbib op wieltjes: Heb je een doordachte bestemming gekozen? Goed zo! We komen graag bij je langs met onze mobiele bibliotheek. We stellen je bestemming aan je voor met foto's en ervaringen. We brengen ook kampverslagen, tijdschriften, boeken en kaarten mee en begeleiden je door het proces van het zoeken naar transport, overnachtingsplaatsen, wandelroutes en activiteiten. Tussendoor geven we tips over geld, eten, cultuur... Tegen het einde van de sessie maken we samen een haalbare dagplanning op. Een begeleidingstraject vraag je aan via: vorming@formaat.be

WIN EEN BEGELEIDING! Wegwijzer vzw geeft vijf begeleidingen weg! Wat moet je doen? Het antwoord zoeken op volgende vraag: Wat is de hoofdprijs die je kunt winnen als je een verslag indient over je buitenlands avontuur? Check wegwijzer.be/buitenlands-kamp. Stuur het juiste antwoord zo snel mogelijk naar: vorming@formaat.be

38 | FORMAAT MAGAZINE


Jeugdhuis De Ressort. “Net terug van een loodzware tweedaagse. Conclusie: elke stap en zweetdruppel was de moeite waard voor het uitzicht!” #oneteam #zotrotsopiedereen #2500meterhoog

Plateau, artistiek project van jeugdhuis de Vonk. “Nieuw cursusaanbod is er!” #deejayen #fotografie #producen #aftermovies #improvtheater #breakdance

#PrideParadeBrussels #DeBrusselseJeugdhuizen #Demens.nu #Mentality #Diversiteit?ZekerinBrussel! Jeugdcentrum Vizit. “Precies echt!” #entrance #weeswelkom #zomerbar #chillrijk

Ravage. “Op roadtrip met mediamakers langs 5 jeugdkampen met elk hun verhaal en hun kracht.” #zomerjeugdwerkinbeeld

Jeugdhuis Dar. “Het is daar nog nooit zo proper geweest” #uitkijkennaarnieuwelocatie

FORMAAT MAGAZINE | 39


VOLG FORMAAT VZW OP

WWW.FORMAAT.BE


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.