Formaat magazine september 2013 by Formaat vzw

V.U .: To m Wi llo

x, Mo erh eid e 9,

92 20 Ha mm e

België – Belgique 8000 BRUGGE X 8/6301

PT EM BE R 20 13 AU GU ST US NU MM ER 1 • SE LV E IN JU NI EN JA AR GA NG 3 • DE LIJ KS , BE HA AN MA T IJN – P 60 27 45 X VE RS CH GE 26 00 Be rch em UG BR OO R 80 00 Wi tte str aa t 2, AF GIF TE KA NT aa t.b e de ren vzw – De hu isw erk Vla an at. be – ww w.f orm ma for o@ inf – Fo rm aa t Jeu gd 22 6 40 85 ) (03 F – 83 T (03 )22 6 40

T N E M PARLE ERING

GKENNEN ALS E R T G A VRA DHUIZEN TE ER REN • P10 OM JEUG TEN VOOR JONGE UN ANKERP

OL CHOOL IS CO EN

ICEREN? N EN COMMuN ORgANISEREost je sKIlls bo sch

rijf in voor 16/09

10%

S OOK JEUGDHUIZEN ZIJN E

KortING

8 “ GEVING” • P1 M O R E E L E D BOEIEN

² M 1 N A V IS U H D G U E J G T SCHUIM. EEN ENKELIN “SOMMIGEN DOEN HET ME BOVEN” • P22 PROBEERT HET ONDERSTE

3 tember 201 27-29 sepw - D orp - EN

N ORGANISEREREN? COMMUNICE ILLS BOOST JE SK rkers, leden

ers, medewe

Voor bestuurd

en bezoekers

papier Gedrukt op gerecycleerd 9220 Hamme Moerheide 9, Gemeenschap van de Vlaamse / V.U.: Tom Willox, Met de steun 2, 2600 Berchem - De Wittestraat Vlaanderen vzw

Formaat Jeugdhuiswerk

zen

van jeugdhui

RADAR

ORMAAT.BE/

VEN • WWW.F

RIJ INFO & INSCH

Tekst: Finn Van Dinter • Foto: Bram Tack Heldenpak: Eva Janssens ‘Segal’

DE HELD

“GEEN TWEE AVONDEN ZIJN HETZELFDE ALS AN HET JEUGDHUIS OPENHOUDT” Elk jeugduis heeft zijn held. Die ene persoon waar je altijd op kan terugvallen. Elke maand zet Formaat Magazine zo’n held in de kijker. Deze maand krijgt An (27) uit Ifigineia in Merchtem de cape.

Vol verrassingen De werking stond op een laag pitje toen An binnenwaaide. Dat veranderde snel. Haar ontembare enthousiasme werkte aanstekelijk. “An bracht terug leven in de brouwerij”, zo klinkt het vol lof. “Achter de toog kruipen werd met An erbij terug een pak aantrekkelijker”. Want An houdt niet gewoon ‘open’. Gewoon is maar gewoon en daar houdt ze niet van. Met An in the house sta je altijd voor verrassingen. “Geen twee avonden zijn hetzelfde als zij het jeugdhuis openhoudt. Haar arsenaal aan boa’s, hoedjes en andere extra’s maken van elke avond een belevenis. Laatst moesten alle leden zingend hun drankje bestellen. Ambiance verzekerd”, vertelt de Ifi-crew uitgelaten.

Sjoeke Vier jaar later is An de held van het jeugdhuis. Haar superkracht? “An is ongelooflijk sterk in haar contact met mensen. Ook al kom je hier voor het eerst, ze zorgt ervoor dat je je onmiddellijk deel van de groep voelt als ‘suske’ of ‘sjoeke’. Dat kan An zelf alleen maar bevestigen. “Als vrijwilligers- en crewondersteuner draag ik het contact met onze leden hoog in het vaandel. Ik hou ervan om ‘plomp verloren’ bij een groepje jongeren te gaan zitten en te polsen naar waar ze mee bezig zijn.”

Mega Mindy An voelt zich naar eigen zeggen opperbest in haar nieuwe outfit. “Ik voel mij kei Mega Mindy”, roept ze van achteraan in het jeugdhuis. Toch nuanceert ze haar rol als held: “jongens, de echte helden … dat zijn zij, hé”, laat ze weten terwijl ze naar haar achterban wijst.

jij! die en nu held? Wil jij uis ook een

in ugdh deze pagina Heeft jouw je door hem op en nk m ro da aa be w n l persoo s en verte tten? Mail on ze te er jk ki de rdient. ze pagina ve jouw held de e t.b aa redactie@form

INHOUD

13 An (27) ging deze zomer op stap

met het m² jeugdhuis en deelt met jouw het recept van een geslaagde stunt. (p. 22) En ow ja … An is niet alleen reporter, maar stiekem ook een held.

16 ij! en nu j

beeld? Scherpe pen of gek op ine. gaz Ma at ma Werk mee aan For . .be aat form ie@ act Mail naar red

MET MEDEWERKING VAN: An Dours, Cédric Dezitter, Finn Van Dinter, Jos Meers, Kara Eestermans, Lander Piccart, Lotte Lambin, Renate Van Gils, Sandra Bogaers EINDREDACTIE: Lotte Lambin & Lotte Van de Werf VORMGEVING: Pepijn Haghebaert

Cédric (21) treinde naar Middelkerke en hing er aan de gloednieuwe toog van De Paravang. (p. 14)

FOTO’S: Bram Tack, Cédric Dezitter, David Legrève, Matthias Engels, Formaat, jeugdhuizen DRUK: Vanden Broele – Lieven Bauwensstraat 33, 8200 Brugge Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine. Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus. Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme

DIT MAGAZINE 10

HET JEUGDHUIS IS BELANGRIJK

GUY DOET DE DODENTOCHT OP WIELEN

DIY: MAAK JE EIGEN KUBB

SCHOOL IS COOL

BERT EN BARBARA MAKEN TELEVISIE

JEUGDHUIS VAN 1M²:

RECEPT VAN EEN GESLAAGDE STUNT

EN OOK … 02

DE HELD

WALL

HOTSPOT

DURFTEVRAGEN

HARRY

@PICCARTS

DROMEN EN PLANNEN Zomer 2013. De lancering van www.jeugdhuis.be. Tien dagen leven als God in Frankrijk. Een God met een zwembad, een oneindig zicht op de vallei en veel wijn. Barbecues op daken en stranden. Spontane terrasfeestjes in de zwoele avondzon. De geboorte van mijn petekind. De eerste redactievergadering met het nieuwe team van Formaat Magazine. Fietstochten langs en over water. Spannende gesprekken met partners en advertisers rond de Dag van de Jeugdhuizen. Dagen waarop de werkvloer soms te warm was voor productiviteit.

RADAR 09 R2

BOUW EEN RADAR OP JOUW MAAT

ONTDEK HET PROGRAMMA

ORgANISEREN EN COMMuNICEREN? boost je sKIlls sch voor 1rijf in 6/09 =

10% Kort

ING

Het was een zalige zomer. Een waar ik me soms terug zestien waande en genoot van vrijheid en blijheid. Een zomer vol dromen en plannen voor een spannend najaar. Een najaar met de Dag van de Jeugdhuizen als hoogtepunt. Een dag van, voor en door jou. Een dag waarop we laten zien dat jeugdhuizen belangrijk zijn. En dat het er gezellig is. Want in een tijd van groter, sneller en onpersoonlijker, zijn jeugdhuizen warme plekken. Plekken waar meer dan 50.000 jongeren elkaar ontmoeten. Plekken die uitblinken in kleinschaligheid. In echt, oprecht en authentiek. Zorg dat jouw jeugdhuis erbij is die dag. Met een originele activiteit. Laat je inspireren door de vormingen op RADAR 09. Overleg, droom en maak plannen. En registreer je activiteit zo snel mogelijk op www.jeugdhuis.be. Zodat heel Vlaanderen weet dat jij meedoet. Full speed ahead voor een spannend najaar.

R1-4

27-29 september 2013

Lotte

WALL

Samenstelling & tekst: Lotte Van de Werf

eld in be

WAAR Formaat Linkeroever WAT “De site waar het jeugdhuis is, was op een gegeven moment een grote werf. De werfleider kwam met het idee om die wat in te kleden met foto’s van de buurt en de bewoners. Ook van het jeugdhuis dus”, vertelt Jasmien, een van de medewerkers van het jeugdhuis. “Een professionele fotograaf nam verschillende foto’s tijdens activiteiten in en rond het jeugdhuis. Er hangen drie grote zeildoeken met foto’s aan ons gebouw. Ook op het basketbalplein waar we buitenactiviteiten organiseren, hangen er foto’s. Zo ziet de buurt wie we zijn en wat we doen.”

In de stad Antwerpen beheert Formaat zelf drie jeugdhuizen in Berchem (Den Eglantier), Linkeroever en Hoboken. Het jeugdhuis in Linkeroever richt zich zowel op kinderen als jongeren en speelt zo in op de noden van de buurt.

jij! u n n e

en wil g met iedere d dat je graa el be men n sa ee it jij Heb ede kwalite je foto aan go l ai M n? le de l door. met je verhaa rmaat.be fo @ ie ct reda

DAG VAN DE JEUGDHUIZEN Registreer je activiteit vandaag nog

Maak kans op 500 euro om je activiteit op 16 november te organiseren. Dat wil zeggen 250 euro cash van Formaat + een boost t.w.v 250 euro van Urban Crafts by Palm.

Hoe? • Bedenk een originele, opvallende activiteit binnen het thema (kleinschalig en gezellig). • Registreer je activiteit voor 5 oktober op www.jeugdhuis.be. • Geef in het vak ‘thema’ een duidelijke omschrijving van wat je gaat doen en hoe dat past binnen het thema. Binnenkort maakt Formaat nog een vette prijs bekend. Alle reden om vandaag al na te denken over je activiteit en ze zo snel mogelijk te registreren. En om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes via www.jeugdhuis.be en via de Facebookgroup ‘Ik organiseer de DvdJH in mijn jeugdhuis’.

Wha? My name is

X Waar? Hoeselt Waarom? Zoals X de onbekende is in wiskundige berekeningen, zo is X ook de onbekende in de naam van dit jeugdhuis. De crew van het jeugdhuis heeft geen idee waar de naam vandaan komt (en zal dat waarschijnlijk nooit weten). Als het een wiskundige ‘onbekende’ is, kan je de waarde ervan wellicht berekenen. De Romeinen zouden het jeugdhuis 10 noemen. Of misschien is de X wel het symbool voor een kus. Wie ontcijfert de onbekende? www.jeugdhuisx.be

goe b ezig!

DIKKE DUIM VOOR DEBATTLE

Elk jaar verkiest de Vlaamse Jeugdraad een Klein Duimpje. Dat is een persoon of organisatie die zich verdienstelijk maakte met, voor en door kinderen en jongeren. Dit jaar sleept het project Debattle de prijs in de wacht. Debattle 2012 is een project van Karuur vzw. Het project werd georganiseerd naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen in 2012. Debattle stimuleerde jongeren in heel Vlaanderen om in hun eigen gemeente een debat op te zetten met lokale politici. Om zo via lokale jeugdraden andere jongeren te informeren en inspireren in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. Jongeren werden ook uitgedaagd om acties op te zetten, andere kinderen en jongeren te bevragen en eisenbundels samen te stellen. In totaal bereikte het project duizenden jongeren in 130 gemeenten. Een dikke duim voor de ‘Kleine Duim’.

gezeg echt

“VERANTWOORDELIJKHEID IS HET GROOTSTE CADEAU DAT JE JONGEREN KAN GEVEN” Door: De Morgen, 12 augustus 2013 (Dag van de Jeugd) Verschenen in: Kamerlid Willem-Frederik Schiltz en senator Nele Lijnen (Open VLD)

NOG TOT 30 SEPTEMBER Voordelige oordopjes

Zorg dat je jeugdhuis in orde is met de flankerende maatregelen bij de nieuwe geluidsnormen en bestel voordelige oordopjes. De voordeeltarieven gelden nog tot 30 september. • (1 = 200 paar) - 24,40 euro • Dispender (500 paar; met voet die je ook aan muur kan bevestigen) - 67,78 euro

MAAK VAN JOUW EVENEMENT EEN 'GROEN EVENT'! Organiseert je jeugdhuis binnenkort een muziek-, sport- of cultuurevenement? De Groene Vent geeft je praktische tips over afval, catering, mobiliteit, energie en ruimte en helpt je zo de milieu-impact van je event te verlagen. Bovendien maak je kans op een geldprijs van 2.000 euro. www.groenevent.be

WORK FOR CHANGE

Word campagnemedewerker voor de Dag van de Jeugdhuizen Donderdag 17 oktober 2013 is het Zuiddag. Jongeren uit heel Vlaanderen en Brussel 'spijbelen' dan één schooldag om te gaan werken. Hun vergoeding staan ze af aan jonge koffieboeren uit Peru. Ook bij Formaat kan je komen werken die dag.

Work

16 november is het Dag van de Jeugdhuizen. Jij werkt mee om het virus over deze dag te verspreiden. Een tekstje voor de programmabrochure? Een update op Facebook? Een mail naar de jeugdhuizen? Je bent creatief, gek op communiceren én op jeugdhuizen.

Change

Voor elke werkende jongere krijgt Zuiddag 40 euro. De opbrengst gaat bijna integraal naar een jongerenproject uit het Zuiden. Voor 2013 is dat het koffieproject 'Proef je passie!' van Vredeseilanden in Peru. Jongeren in Peru met een passie voor koffie krijgen dankzij dit project een duwtje in de rug. Ze worden uitgedaagd hun beroep op een innoverende, milieubewuste en winstgevende manier uit te bouwen. www.zuiddag.be - jobbank.zuiddag.be > campagnemedewerker

Dag van de Jeugdhuizen

CARTE BLANCHE TO PARTY Op 26 september 2013 organiseert Carte Blanche zijn grote Kick Off-party. Carte Blanche is het gloednieuwe jongerenproject van de VRT, waarbij 6 jongeren geselecteerd zijn om televisie heruit te vinden. Trek gratis een straffe line-up en spectaculaire visuals binnen en feest mee.

Wat moet je daarvoor doen?

• Open je jeugdhuis op donderdagavond 26 september. • Voorzie een groot scherm en geluidsinstallatie waarmee je OP12 kan ontvangen. • Stem vanaf 20u45 af op OP12. • Trek gratis een spectaculaire line-up, verbluffende, interactieve visuals en een paar verrassingen binnen via OP12. • Knallen! • En misschien komt je jeugdhuis mee op TV? Benieuw naar Carte Blanche? Bert en Barbara vertellen er alles over op p. 22. www.krijgcarteblanche.be

INSPIRERENDE KEYNOTE Naar aanleiding van de Dag van de Jeugdhuizen zocht Formaat een inspirerende keynotespreker die je alles vertelt over trends en echtheid. Ellen Anthoni is trendonderzoekster bij Trendwolves en rechterhand van trendwolf Tom Palmaerts. Als sociologe met een achtergrond in mode heeft ze een brede kijk op trends. Binnen Trendwolves focust ze zich op megatrends. Tijdens RADAR inspireert ze je met een boeiende keynote. Voor wie op RADAR 09 kiest voor de vorming creatief fuiven, jouw jeugdhuisverhaal, creatieve podiumactiviteiten of sfeervolle activiteiten. www.formaat.be/radar

REPORTAGE

Tekst: Lotte Van de Werf

Jeugdhuizen zijn belangrijk. Meer nog, ze zijn nodig. Om dat te bevestigen en waarborgen, dienden enkele parlementsleden een resolutie in. Daarin vragen ze aan de Vlaamse Regering om jeugd huizen te erkennen als ankerpunten voor jongeren in lokale gemeenschappen. De resolutie werd op 19 juni aangenomen. Enkele parlementsleden en jeugdhuislovers vertellen waarom het jeugdhuis voor hen zo belangrijk is.

BART VAN MALDEREN (SP.A) Bart Van Malderen is fractieleider van sp.a in het Vlaams Parlement. Hij sleet zijn dagen als jonge gast in jeugdhuis Move in Dendermonde. Hij amuseerde zich er rot en werd er een pak sterker van. Jeugdhuizen belangrijk? Zeker weten.

Op je bek gaan “Ik was lang en intens actief bij de Move in Oudegem (Dendermonde). Ik was er voorzitter en secretaris, organiseerde er feestjes en eetfestijnen en stond achter en voor de toog. Ik heb er zeker vaardigheden ontwikkeld die ik anders niet had gehad. In een jeugdhuis krijg je de ruimte om dingen te doen die je graag doet. Voor jezelf en voor anderen. Het is een omgeving die je vertrouwen geeft, ook als je op je bek gaat. Als jonge mens word je daar sterker van. Je ontwikkelt je, terwijl je je rot amuseert. Los van formele opleidingen en kaders.”

onverdraagzaamheid. Jongeren worden te vaak gezien als een gevaar. Des te belangrijker is het dat we op de barricade staan om het bestaan van plekken als jeugdhuizen te waarborgen. En dan is er natuurlijk nog de overkill aan regels en administratie. We hebben de neiging alles steeds meer juridisch vast te leggen en dat staat haaks op het spontane en experimentele van jeugdhuizen.”

Iedereen welkom

Jeugdhuizen zijn belangrijk

“Jeugdhuizen hebben een belangrijke functie in de samenleving. Een jeugdhuis is een van de weinige plekken waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten los van hun afkomst of achtergrond. Veel dingen in onze samenleving zijn er op gericht om ‘onderscheid’ te maken tussen mensen. Een jeugdhuis niet, daar is iedereen welkom. Het vertrekt vanuit een thematische aanknoping of vanuit een buurt, maar je achtergrond doet er niet toe.”

“De resolutie is een uitspraak van het parlement die zegt ‘jeugdhuizen zijn belangrijk’. Het is een vraag aan alle betrokken regeringen om rekening te houden met de uitdagingen waar jeugdhuizen voor staan. En om er voor te zorgen dat hun plek in de samenleving gewaarborgd blijft. Aan de resolutie hangen ook concreet een aantal aandachtspunten en opdrachten. Zo vraagt het parlement bijvoorbeeld aan de minister van Leefmilieu om duidelijkheid te scheppen over de lokale toepassing van de nieuwe geluidsnormen. Het is dus zeker niets vrijblijvends.”

Daadkracht en inspanningen “Jeugdhuizen staan voor heel wat uitdagingen. Zo is het profiel van ‘de jongere’ sterk veranderd. Puur statistisch gezien is er veel meer kans dat jongeren een etnisch-cultureel diverse achtergrond hebben. Dat strookt niet altijd met de basis van een jeugdhuis, waar de toog centraal staat. Het zijn veranderingen in de samenleving waar jeugdhuizen – net als andere actoren – over moeten nadenken. Uitdagingen die inspanningen en daadkracht vragen. Een andere grote uitdaging is de groeiende

“VEEL DINGEN IN ONZE SAMENLEVING ZIJN ER OP GERICHT OM ‘ONDERSCHEID’ TE MAKEN TUSSEN MENSEN. EEN JEUGDHUIS NIET, DAAR IS IEDEREEN WELKOM” BART

In de kijker “De Dag van de Jeugdhuizen is iets waar ik in mijn tijd alleen van kon dromen. We probeerden op lokaal niveau wel ‘smoel’ te geven aan de jeugdhuizen. Dat er nu op Vlaams niveau aandacht is om jeugdhuizen in de kijker te zetten, is een geweldige kans. Welk jeugdhuis ik zal bezoeken? Misschien spring ik nog wel eens binnen in de Move, al doe ik dat ook geregeld nog buiten de Dag van de Jeugdhuizen.”

TINNE ROMBOUTS (CD&V) Tinne Rombouts (CD&V) is volksvertegenwoordiger in het Vlaams Parlement. Ze zetelt er onder andere in de Commissie Jeugd. De resolutie is volgens haar een krachtig signaal naar de Vlaamse Regering om het belang van jeugdhuizen te belichten.

Allemaal uniek “In mijn dorp was er vroeger geen jeugdhuis. Ik kwam voor het eerst echt in contact met ‘jeugdhuizen’ als schepen van Jeugd. Vandaag zijn er in Hoogstraten vier actieve jeugdhuizen, dankzij het engagement van heel wat enthousiaste jongeren. Wat jeugdhuizen uniek maakt? Dat ze ‘uniek’ zijn. Geen enkel jeugdhuis is identiek. Aan het roer van elke werking staat een groep jonge mensen met ieder een eigen verhaal en achtergrond, met eigen ideeën en uitdagingen. Daardoor is een jeugdhuis ook afgestemd op de jongerenpopulatie van een gemeente of dorp. Dat is volgens mij de grote succesfactor van jeugdhuizen.”

Hechte samenleving “Jeugdhuizen zijn vaak een tweede thuishaven voor jongeren. Het is de plek bij uitstek waar ze zich met vallen en opstaan voorbereiden op het ‘volwassenbestaan’. Ze leren er met elkaar omgaan, nemen er engagement op en krijgen er verantwoordelijkheid. We zien heel vaak dat ze die vaardigheden later inzetten in het sociaal-cultureel volwassenwerk in de gemeente. Zo dragen jonge mensen bij aan een hechte en warme samenleving.”

Zelfstandig, niet vanzelfsprekend

“EEN JEUGDHUIS MAG BEST WAT AUTHENTICITEIT UITSTRALEN” TINNE De resolutie in een notendop Wat vraagt het Vlaams parlement aan de Vlaamse regering? • om de administratieve lasten voor jeugdhuizen te beperken in alle beleidsdomeinen; • om bij de federale overheid de knelpunten aan te kaarten waarmee jeugdhuizen geconfronteerd worden; • om bij nieuwe initiatieven de effecten en mogelijkheden voor jeugdhuizen in ogenschouw te nemen; • om jeugdhuizen te erkennen als ankerpunten voor jongeren in lokale gemeenschappen en ze als partners te zien; • om Formaat te blijven erkennen in haar rol als ondersteunende organisatie. De volledige resolutie lezen? www.formaat.be/jeugdhuizen

“De kracht van een jeugdhuis is zijn zelfstandigheid. En die zelfstandigheid is vaak niet zo vanzelfsprekend. Jeugdhuizen moeten aan steeds meer normen voldoen. Lokale besturen kunnen jeugdhuizen hierin ondersteunen en begeleiden. Het is dus belangrijk dat jeugdhuizen investeren in hun relatie met het lokaal bestuur en de jeugddienst. Zodat het jeugdhuis een plaats krijgt in het gemeentelijk meerjarenplan. Dat is een grote uitdaging. Een andere uitdaging ligt er volgens mij in om ervoor te zorgen dat het een laagdrempelige plek blijft. Dat de binding met de typische eigenheid van de gemeente behouden blijft en dat heel veel mensen zich er welkom voelen. Een jeugdhuis mag best wat authenticiteit uitstralen.”

Belangrijk buitenbeentje “Jeugdhuizen zijn toch een beetje een buitenbeentje in het traditionele jeugdwerklandschap. Ze zijn zelfstandig, hebben een economische activiteit die juist uitgebaat en georganiseerd moet worden en organiseren een waaier aan activiteiten. Ik denk dat niet iedereen altijd goed op de hoogte is van de uitdagingen waarmee het jeugdhuislandschap wordt geconfronteerd. Het is dus belangrijk dat deze uitdagingen eens extra belicht worden. En dat we het belang van de jeugdhuizen in de samenleving in de verf zetten. Bovendien zijn de uitdagingen waar jeugdhuizen voor staan niet toe te wijzen aan één bevoegdheidsdomein of minister. Ze zitten verspreid over zowel het lokale, Vlaamse als Federale beleidsniveau. Een breed gedragen resolutie die de Vlaamse Regering en in eerste instantie de coördinerende minister van Jeugd vraagt om knelpunten op de agenda te zetten en op te lossen, is dan toch een krachtig signaal.”

“VOOR ZOVEEL MENSEN BLEEK HET JEUGDHUIS EEN BELANGRIJKE SCHAKEL. EEN MOOIE HERINNERING. EEN PLEK WAAR ZE IETS LEERDEN. WAAR ZE IEMAND LEERDEN KENNEN” LIEVE

een vrijplaats blijven waar jongeren hun ding kunnen doen. Een jeugdhuis mag nooit gewoon een cultureel centrum voor jongeren worden. Het moet iets ván hen blijven.”

Op de barricade

LIEVE VAN HERCK (WOLLEWEI) Lieve Van Herck is coördinator van jeugdhuis Wollewei in Turnhout. Al bijna 20 jaar stroomt er jeugdhuisliefde door haar bloed. Dat jeugdhuizen belangrijk zijn, besefte ze heel intens toen bleek dat Wollewei misschien verkocht zou worden.

Hier kan alles “Op mijn vijftiende kwam ik voor de eerste keer in een jeugdhuis. Mijn ogen gingen open. Ik had het gevoel ‘hier kan werkelijk alles’. En dat was ook zo. Ik heb heel veel geleerd in het jeugdhuis. Van een pint tappen tot een activiteit organiseren en coördineren. Als coördinator zie ik vandaag diezelfde processen. Jonge mensen die hier binnenwaaien en binnen de kortste keren samen aan de slag gaan en dromen. Het is mooi om te zien welke rol het jeugdhuis heeft in het leven van die jongeren. Het is een verbindende factor waarrond zich een vriendengroep ontwikkelt.”

Eigenheid bewaken “Het jeugdhuis is een van de weinige plaatsen die écht van jongeren is. Dat maakt het jeugdhuis voor mij zo uniek. Ze kunnen gaan feesten, op café gaan, een workshop volgen … Maar in het jeugdhuis hebben ze alles zelf in handen. Dat is van hen. Het is belangrijk dat zo’n plekken blijven bestaan. Zeker in een tijd van toenemende verzuring en regeltjes. De grootste uitdaging voor jeugdhuizen is om die eigenheid te bewaken. Om niet te worden zoals ‘al dat andere aanbod’. Bij Wollewei is dat een belangrijke evenwichtsoefening: zorgen voor een kwalitatief aanbod en toch

“Een tijd geleden dook ons jeugdhuis plots op op een lijst van gebouwen die de stad wil verkopen om de stadskas te spijzen. Toen werd duidelijk welke waarde het jeugdhuis heeft in de gemeenschap. Voor zoveel mensen bleek het jeugdhuis een belangrijke schakel. Een mooie herinnering. Een plek waar ze iets leerden. Waar ze iemand leerden kennen. Waar hun passie of carrière startte. Dat was ongelooflijk mooi om zien. Alle generaties stonden samen op de barricade voor die ene plek: hun jeugdhuis. Dan besef je dat zo’n jeugdhuis geen eiland is. Dat het iets is – en moet zijn – dat breed gedragen wordt. Voor de huidige jeugdhuisleden was dat een grote eyeopener. Hun jeugdhuis bleek nog een pak waardevoller dan ze dachten.”

Imagoboost “Mensen die een jeugdhuis niet echt kennen, zien de waarde ervan niet altijd. Ze zien ons vaak als ‘lawaaimakers’, als ‘mensen die buiten de lijnen kleuren’. Een initiatief als de Dag van de Jeugdhuizen speelt een belangrijke rol in het bouwen aan een positief imago voor de sector. Het is een kans om als sector te laten zien wie je bent en waar je voor staat. Al zien mensen dan nog niet de hele binnenkant van je werking. De resolutie kan zeker waardevol zijn, maar enkel als politici het belang van jeugdhuizen juist kunnen inschatten en waarmaken. Als jeugdhuizen écht een toetssteen worden bij beleidskeuzes.”

Dat jeugdhuizen belangrijk zijn, laten we zien tijdens de Dag van de Jeugdhuizen op 16 november. We dagen onze 418 ledenjeugdhuizen uit om die dag uit te blinken in kleinschaligheid, want net dat maakt hen groot. Zorg dat ook jouw jeugdhuis erbij is. www.jeugdhuis.be

ORGANISEREN EN COMMUNICEREN? BOOST JE SKILLS Sch voor 1rijf in 6/09 =

10% KORT

ING

27-29 SEPTEMBER 2013 - DWORP Voor bestuurders, medewerkers, leden en bezoekers van jeugdhuizen

INFO & INSCHRIJVEN • WWW.FORMAAT.BE/RADAR

, MAATWERK KIES ACTIVITEITEN DIE JE INTERESSEREN. OP DE DAGEN DAT HET JE PAST. TIME CHECK RADAR houdt rekening met je drukke agenda. Je kiest activiteiten en vormingen op de dagen dat het je past. Een heel weekend, zaterdag of zondag. Jij kiest. vrijdag 20u – 22u – onthaal zaterdag 10u – 18u / 25 euro – incl. vorming & maaltijden ZO zondag 10u – 17u / 25 euro – incl. vorming & maaltijd WEEKEND zaterdag 10u – zondag 17u / 55 euro – incl. vorming, maaltijden & slapen VR ZA

TEAM CHECK Voorzitter, (kern)medewerker, feestbeest? In je jeugdhuis zitten veel verschillende mensen. RADAR zorgt voor een programma waar ieder zijn goesting vindt. Op zoek naar knowhow? Zin om aan de slag te gaan? Of vooral op zoek naar fun? Haal eruit wat er voor jou in zit. Je hebt geen voorkennis nodig. Wel veel goesting. Je neemt verantwoordelijkheid in je jeugdhuis en wil alles weten over dit thema.

, 27-29/09 ORGANISEREN EN COMMUNICEREN? BOOST JE SKILLS EN VAL OP TIJDENS DE DAG VAN DE JEUGDHUIZEN DAG VAN DE JEUGDHUIZEN 16 november is het Dag van de Jeugdhuizen. Zorg dat jij erbij bent op de officiële lancering van de campagne tijdens RADAR 09. Bovendien bieden de thema’s op deze RADAR je een pak inspiratie om je jeugdhuis op de kaart te zetten op 16 november.

ORGANISEREN & COMMUNICEREN RADAR 09 barst van de boeiende thema’s. De rode draad? Organiseren en communiceren. Een speech voor je burgemeester? De gezelligste fuif? Een strak communicatieplan? Boost je skills en zet je jeugdhuis in de kijker.

praktis

raat 66, 1653 Dworp Destelheide, Destelheidest WAAR Vormingscentrum n extra overnachting vrijdag en op zaterdag (ee OVERNACHTEN kan op met ontbijt = 10 euro) e/RADAR tember op www.formaat.b INSCHRIJVEN voor 20 sep info over de theer me je d vin AR AD at.be/R MEER INFO op www.forma ct verwachten) exa je is je begeleider, wat kan ma’s (wat heb je nodig, wie krijg 10% korting. Schrijf in voor 16/09 en

VORMING 1, 2, 3: ON STAGE

Een man/vrouw met een plan is er twee waard. Zo vul jij je podia. • Een stappenplan voor je podiumactiviteit • Organiseren en stroomlijnen • Wettelijk kader

1, 2, 3: PARTY

Een man/vrouw met een plan is er twee waard. Zo vul jij de dansvloer. • Een stappenplan voor je fuif • Organiseren en stroomlijnen • Wettelijk kader

COMMUNICATIEPLAN

WEEKEND

Love it when a plan comes together. Communiceren met voorbedachte rade. • Een handig communicatieplan • Prikkelen met jouw boodschap • Een sterke mediamix

CREATIEF FUIVEN

+ inspirerende keynote Fuifzaal, dj, drank, wat lampen en boxen. Het kan ook anders. • Fuiven ≠ fuiven • Brainstormen en inspiratie • Shake it like you mean it ZA

CREATIEVE PODIUMACTIVITEITEN

ZA + inspirerende keynote Je kan meer met een podium dan je denkt. En kunnen podiumkunsten ook op een niet-podium? • Out of the box podiumkunsten • Off stage, rock on • Inspiratie

INTERIEUR

WEEKEND

Neem je jeugdhuis onder handen en ga voor een gezellige make-over. • Gezellig inkleden van ruimtes • Budgetvriendelijk aan de slag • Originele technieken

JOUW JEUGDHUISVERHAAL

+ inspirerende keynote Jouw jeugdhuis is uniek, net als alle andere jeugdhuizen. Overtuig jij me? • Vertel anderen over je jeugdhuis. • Breng een positief verhaal. • Overtuig: de meerwaarde van een jeugdhuis in je buurt

KLEDINGLIJN

WEEKEND

Creëer je eigen kledinglijn voor het jeugdhuis. • Budgetvriendelijke mogelijkheden • Creatief aan de slag • Eigen kledinglijn ontwerpen

NIEUWE JONGEREN AANTREKKEN ZO

Kijk verder dan je neus lang is. Hoe bereik je nieuwe groepen jongeren in de buurt? • Analyse van het huidige bereik • Nieuwe jongeren aanspreken • Plan opmaken

PERS

Dé kans om positief in de pers te komen. • Persbericht schrijven • Opvallen bij de pers • Persplan opmaken

PROMOSTUNTS

WEEKEND

Val op met een knallende promostunt voor je evenement. • Creatief promo voeren • Inspirerende voorbeelden • Promoplan voor je activiteit

SELFMADE AFFICHES

Affiches maken, kan je ook zonder computer. Origineel, budgetvriendelijk en spectaculair. • Handen uit de mouwen • Knutsel met verschillende materialen je affiche in elkaar • Val op tussen het saaie drukwerk

SFEERVOLLE ACTIVITEITEN

+ inspirerende keynote Less is more. En giga is out. Back to the roots. “Intiem” is het nieuwe sleutelwoord. • Groots in kleine dingen • Origineel aan de slag met miniconcepten • Inspiratie

SPEECH UP

Ook zo’n stress om een groep toe te spreken of het woord te nemen op een grote jeugdhuisactiviteit?

• Zelfzeker voor de groep staan • Een krachtige speech brengen • Geen stress

SPONSORING EN FONDSENWERVING

Laat het geld stromen, en liefst in je richting. • Mogelijkheden voor fondsenwerving • Opmaak van een sponsordossier • Onderhandelen met mogelijke geldschieters

STRAATANIMATIE

WEEKEND

De straat is jouw podium én publiek. • Entertainen • Creatief met weinig middelen • Animatie op elk moment

TIENERS VOOR TOEKOMST

Richt je pijlen op de toekomst: bouw een stevig aanbod uit voor tieners. • Wat boeit tieners? • Hoe spreek je tieners aan? • Waar vind je tieners?

VIDEOMAPPING

WEEKEND

Projecteren moet niet op een wit vlak. De wereld is jouw scherm. • De extra touch aan je lichtshow • Creatief met bewegend beeld en projectoren • Geduldig en minutieus

EXTRA YOUTUBECAFÉ VR 20u-02u De leukste, grappigste en coolste YouTubes op groot scherm. Deel je favoriete filmpjes. KUBB-TORNOOI

ZA 19u-21u Wordt jouw jeugdhuis king Kubb?

LAUNCH/LOUNGE

ZA 20u-02u Zorg dat jij erbij bent op de officiële en extreem gezellige lancering van de campagne van de Dag van de Jeugdhuizen.

PARTY

ZA 22u-03u Dansen, dansen.

VRIJDAG

ZATERDAG

ZONDAG

DAG (10u-18u)

DAG (10u-17u) COMMUNICATIEPLAN INTERIEUR KLEDINGLIJN PROMOSTUNTS STRAATANIMATIE VIDEOMAPPING

CREATIEF FUIVEN

1, 2, 3: ON STAGE

CREATIEVE PODIUMACTIVITEITEN

1, 2, 3: PARTY

JOUW JEUGDHUISVERHAAL

NIEUWE JONGEREN AANTREKKEN

SFEERVOLLE ACTIVITEITEN

PERS

SPEECH UP TIENERS VOOR TOEKOMST AVOND (VANAF 20U)

AVOND (VANAF 19U)

YOUTUBECAFÉ 20u-02u

KUBB-TORNOOI 19u-21u

SELFMADE AFFICHES SPONSORING EN FONDSENWERVING

LAUNCH/LOUNGE 20u-02u PARTY 22u-03u

KOM OOK NAAR RADAR 10 / 22-24 NOVEMBER 2013, OOSTMALLE (ANTWERPEN)

“WE HEBBEN DIT ALS TEAM GEDAAN”

Guy (25) is een vaste waarde in Time-Out in Zellik. Samen met enkele vrienden uit het jeugdhuis besliste hij last minute om mee te doen met de Dodentocht. 100 kilometer stappen, een uitdaging. En zeker voor Guy, want hij heeft krukken of een rolstoel nodig om zich te kunnen verplaatsen. Doorzettingsvermogen? Guy heeft het. Tekst: Lotte Lambin – Foto: David Legrève

“Op een avond zaten we in het jeugdhuis te praten over de Dodentocht. De vriendin van een vriend had die vorig jaar uitgestapt. En hij had toen beloofd dat hij dit jaar met haar zou meewandelen. Hoe dichter de datum naderde, hoe minder hij dat zag zitten. Mijn reflex? Awel, ik zal meegaan. Samen zoiets doen is minder zwaar, toch? Nog twee andere vrienden uit het jeugdhuis sprongen mee op de kar. Met zijn vijf stonden we aan de start. Samen met 12 000 anderen, waarvan nog vier mensen in een rolstoel. De rolstoelwandelaars mochten vooraan starten met één minuut voorsprong. Dan zou de grote massa volgen. Ik was nerveus en schoot er als een speer vandoor. Niet zo’n goed plan, zo bleek: ik stak veel te veel energie in die eerste minuut. Zo gauw ons team herenigd was, vond ik mijn krachten terug. De sfeer zat goed. De kilometers passeerden. Al was het met de rolstoel een grotere uitdaging dan ik dacht. Op een vlakke weg, zou ik 100 kilometer makkelijk kunnen rijden. Deze weg was alles behalve vlak: bergaf, bergop, hobbelige kasseien en landwegen vol putten. Doordat je constant moet bijsturen met je lichaamsgewicht, is dat enorm zwaar voor je spieren. Ik kreeg op den duur zelfs pijn in mijn benen, terwijl ik daar helemaal niet op liep. Na 30 kilometer begon de eerste uit onze vriendengroep echt pijn te krijgen. Dan besef je plots dat je zelf ook al op je tandvlees loopt. Op 39 kilometer is de eerste gestopt. Samen met de rest van het team ben ik doorgegaan tot 50 kilometer. Aangezien de meerderheid zich niet of slechts een beetje had voorbereid, vonden we dat een mooie prestatie. Het meisje die de tocht vorig jaar uitliep, is samen met ons gestopt. Op voorwaarde dat we ons tegen volgend jaar deftig voorbereiden en samen met haar over de eindmeet lopen en rijden. Ze zeggen altijd dat je 50 kilometer loopt op kracht en de volgende 50 op karakter. Tegen volgend jaar moeten we dat karakter nog wat bijschaven dus. Het leuke is dat we dit als team gedaan hebben. Zonder de hulp van mijn vrienden had ik dit niet gekund. Je bent echt op elkaar aangewezen. En dat voel je nu nog. We hebben dit samen gedaan, zoiets schept een bijzondere band.”

HOTSPOT

Kustvibe

Jeugdhuis De Paravang (Middelkerke) sleepte de eerste make-over in de wacht met de wedstrijd Red Bull Straf Werk. 50 vrijwilligers en het Red Bull Strafwerkteam gaven het jeugdhuis een stevige restyling. Ze haalden daarvoor inspiratie uit de skate- en surfwereld. Het resultaat: een splinternieuwe toog en dj-booth, helemaal opgetrokken uit herbruikbaar materiaal. Tijd om binnen te kijken. Tekst: Lotte Van de Werf • Foto’s: Cédric Dezitter & Red Bull

Ontembaar Een straf budget van 8.000 euro, hulp van het Straf Werkteam om alles in goede banen te leiden, een knalfuif met Studio Brussel en een reportage op JIMtv. Daar doet een mens al eens moeite voor. En moeite deed de ploeg van De Paravang. Bram, hoofdverantwoordelijke bij jeugdhuis De Paravang voelt de vibe nog altijd: “We maakten filmpjes, schetsen, foto’s en stelden een moodboard samen op de sociale prikbordsite Pinterest. De betrokkenheid van de vrijwilligers was enorm. Zelfs als we de wedstrijd niet wonnen, zouden ze ervoor gaan. De motivatie was ontembaar.”

De rode draad is duidelijk: skaten en surfen. De Paravang ligt aan zee. Die kustvibe wil het jeugdhuis uitstralen. “Heel wat van onze vrijwilligers skaten of surfen. Het hoort bij de identiteit van deze plek,” vertelt Bram vol passie. “Voor de renovatie verzamelden we honderd oude skateboards. De professionele skaters die hier komen, krijgen van hun sponsor elke week een nieuw bord. Oude boards verzamelen was dus niet zo moeilijk.” En met zo’n oude skateboards kan je blijkbaar heel wat maken. In het jeugdhuis hangen lampen van oude skateboards, er zijn krukken, voetsteunen, schappen en zeteltjes. Bram is trots op al die unieke designstukken. “De mogelijkheden met zo’n bord zijn echt oneindig. Op YouTube vind je er trouwens heel wat filmpjes over.”

Toogt goed

Ecochique

Schrijnwerkerij

Het nieuwe interieur van het jeugdhuis is niet alleen superfancy, het is ook ecologisch. “We gebruikten vooral herbruikbaar materiaal. Slechts tien procent van het gebruikte hout is nieuw aangekocht. Voor de rest recupereerden we hout van paletten die we kregen van een lokale handelaar.” Het geeft het jeugdhuis een stijlvolle look mét street/sea credibility. Onder andere de toog en de dj-booth werden volledig opgetrokken uit pallethout.

Om al die boards en paletten te verwerken tot designitems kreeg het jeugdhuis hulp van een professionele schrijnwerker. “Tijdens de renovatieweek was het hier een echte schrijnwerkerij,” vertelt Bram. De hele week lang hielpen meer dan vijftig vrijwilligers met schuren, vernissen, in stukken zagen en monteren. “Perfecte teambuilding trouwens”, voegt Bram toe. “En bovendien een heel goeie leerschool voor veel jongeren. We leerden veel tijdens die week. De renovatie gaf ons een boost en de skills om de rest van het jeugdhuis onder handen te nemen. Al gaat het een pak trager nu we geen professionele hulp meer krijgen”’, voegt Bram er lachend aan toe.

Op de toog pronkt het nieuwe logo van De Paravang. Bram is er trots op. “Het basisontwerp is van een van onze vrijwilligers. Een lokale kunstenaar heeft er een artistiek stukje van gemaakt dat deel uitmaakt van het interieur.” Die toog blinkt trouwens als nieuw. “Ja, alles is nieuw. Naar aanleiding van de renovatie hebben we nog extra sponsoring gezocht. Ik heb heel wat gelobbyd met partners. Brico gaf ons allerhande extra materiaal en Jupiler schonk ons een nieuwe toog en frigo’s. Droomfrigo’s ...” Bram is er duidelijk nog steeds van onder de indruk.

Attention! Als kers op de taart kreeg het jeugdhuis een spetterende fuif with a lilltle help from Studio Brussel. Gunther D en Lisa Smolder zetten de keet in brand. “Het was lang geleden dat ons jeugdhuis zo heeft geknald,” vertelt Bram. “Het hele project heeft trouwens een positieve impact op onze uitstraling. Lokale politici laten ons weten dat we goed bezig zijn, de buren springen eens binnen om het resultaat te bekijken en toeristen komen een kijkje nemen in ‘dat jeugdhuis van op JIMtv.” Want ja, dat kreeg het jeugdhuis ook nog, een knallende reportage op JIMtv. Geslaagd? Zonder twijfel.

Straf Werk in

jouw jeugdh

uis?

f Stel je creatie over winnen. eak m n ee Ook jij kan 7 september. en het in voor plan op en di trafwerk.be www.redbulls

DIY Handen uit de mouwen. Iedere maand geeft Formaat je een pittig project om zelf te maken.

MAAK JE EIGEN KUBB Het project Kubb is een buitenspel met als doel het omvergooien van houten blokken door er houten stokken tegenaan te gooien. Het woord ‘kubb’ betekent ‘houtblok’ in het Zweeds. Houten blokken zijn dan ook de basis van het spel. Makkelijk om zelf te maken dus.

Budget Alles hangt af van de prijs van je hout. Wie slim is, kan dit heel low budget houden. Check eerst of je niet aan resthout kan geraken dat de juiste afmetingen heeft. Als je dat niet vindt, zoek dan online, daar vind je best betaalbaar hout. Of ga anders langs bij je lokale houthandel en kijk wat die voor je kan doen.

Mankracht 2 tot 4 mensen. Zo kan de ene het ruwe werk doen, terwijl anderen zich al bezighouden met opschuren en afwerken.

Bouwtijd +-4u

Winkelkar • Houten balk, 70 x 70 mm, lengte 180 cm neem een harde houtsoort • Rondhout, lengte 180 cm, 3 tot 5 cm (stokken) • Rondhout, lengte 120 cm, 2 cm (palen om terrein af te bakenen)  hiervoor kan je gerust een oude bezemsteel gebruiken • 1 grote blok hout van 90 mm x 90 mm, 30 cm hoog • Vernis (doorzichtig of gekleurd)

Tools • Potlood • Meetlint • Zaag • Verstekbak • Klem • Platte verfborstel (voor de vernis) • Schuurpapier

Bouwplan

1 Zaag de balk van 70 mm bij 70 mm in 10 stukken van ieder 15 centimeter hoog. Dit zijn je Kubbstukken. Wil je zeker zijn dat je recht zaagt, leg de balk dan in een verstekbak. 2 Zaag het stuk rondhout van 3 tot 5 cm in 6 ‘stokken’ van 30 cm. Dit zijn de stokken waarmee je gooit. 3 Zaag het stuk rondhout van 2 cm in 4 ‘paaltjes’ van 30 cm. Omdat de palen goed in de grond zouden blijven zitten, zaag je deze in een hoek van 45° (zo krijg je een punt). Gebruik hiervoor de verstekbak. Dit zijn de palen waarmee je het terrein afbakent. *Wil je perfectie of geen zin om te zagen? Laat het hout dan op maat zagen in de lokale doe-hetzelfzaak.

Afwerken • Groeven Je kan de Kubbstukken versieren met groeven. Teken bijvoorbeeld op 3 centimeter van de bovenkant een lijntje. Leg de Kubbblok in een verstekbak en zaag met de handzaag een ‘groef’ aan iedere zijde van de blok. Ook je koning kan je siergroeven geven. • Kroon Een koning, daar hoort een kroon op. Je tekent best eerst nauwkeurig af op het hout, hoe je zal zagen. Trek aan de bovenkant van de blok lijnen van hoek naar hoek. Zo krijg je een X. Trek vervolgens een lijn door het midden van de X loodrecht op de zijde van de

blok. Zo markeer je het midden. Vanuit de lijnen bovenaan, teken je nu lijnen in een hoek van 45 graden vanuit de hoeken naar binnen en vanuit het midden naar de buitenzijde. Deze lijnen vormen samen twee V’s. Herhaal dit aan iedere zijde van de blok. Kleur de V’s in, zodat het duidelijk is welks tuk je later zal weghalen. Vervolgens klem je de blok vast op je werktafel en zaag je de V-vormige stukken uit. Door dit in beide richtingen te doen, krijg je een kroon met driedimensionale driehoeken. • Schuren Schuur alle blokken even op, zo liggen ze zacht in de hand en heb je zeker geen splinters. Als je groeven en hoeken hebt gemaakt, kan je die wat ‘zachter’ maken door ze op te schuren. • Vernissen Aangezien je dit spel buiten speelt, vernis je alle onderdelen best. • Personaliseren Je kan kiezen voor een gekleurde vernis in bijvoorbeeld de kleuren van je logo. Je kan je logo ook aanbrengen op de Koning via een sjabloon.

Deel je DIY

project? n inspirerend Heb je zelf ee uizen: andere jeugdh Deel het met e. t.b ctie@formaa mail naar reda

#DURFTEVRAGEN

Iedere maand stelt een jeugdhuis drie vragen aan een ander jeugdhuis. Deze keer schiet Ypsilon uit Aalst drie vragen naar Den Eglantier in Sint-Niklaas.

YPSILON: WAT DOEN JULLIE MET ‘LASTIGE KLANTEN’? DEN EGLANTIER:

“Het belangrijkste is dat onze tappers weten dat ze er niet alleen voor staan. Ze kunnen altijd rekenen op de back-up van andere aanwezige vrijwilligers. Bovendien hebben we een goede band met onze caféburen. Als het echt nodig is, kunnen we bij hen terecht voor hulp. In de inkomhal hebben we camerabewaking. Zo kunnen we makkelijk nagaan wie er betrokken is als iets uit de hand loopt. Dan houden we de aanstokers buiten en laten hen weten dat ze niet meer welkom zijn in het jeugdhuis.”

YPSILON: WERKEN JULLIE SAMEN MET ANDERE JEUGDHUIZEN OF OMLIGGENDE HORECAZAKEN? DEN EGLANTIER:

“Er zijn verschillende activiteiten die we samen met anderen organiseren. Zo zijn we jaarlijks betrokken bij Villa Pace, een muziekfestival gekoppeld aan de Vredefeesten. Daar zijn onze belangrijkste partners OJC Kompas en de Stad. Jaarlijks organiseren we ook de muziekwedstrijd ‘Lawijtstrijd’ samen met de andere jeugdhuizen uit Sint-Niklaas. En sinds dit jaar werken we samen met alle horecazaken op het plein om ‘de laatste 100 dagen’ voor de stu-

denten in Sint-Niklaas te vieren. Zoals ik al zei, hebben we een sterke band met het café dat aan ons gebouw grenst. We helpen elkaar waar nodig, bijvoorbeeld als de stock is uitgeput. Op Facebook zijn we zelfs gehuwd. Om een echt ‘jongerencentrum’ te zijn, onderhouden we ook goede contacten met de jeugdbewegingen. Die vinden hier regelmatig onderdak voor bijeenkomsten en feestjes.”

YPSILON: BESTAAT JULLIE BESTUURSPLOEG UIT OVERWEGEND JONGE MENSEN OF BLIJFT DE INPUT VAN DE OUDE GARDE BELANGRIJK? DEN EGLANTIER:

“Onze raad van bestuur is een heel diverse groep. De jongste bestuurder is op dit moment 20 jaar en de oudste 70. Die mix van jong en oud is belangrijk. Ze vullen elkaar aan. We vinden het belangrijk dat de jonge leden vooral creatief bezig zijn en de handen uit de mouwen steken. De ouderen hebben dan weer een onmisbare schat aan kennis. Het jeugdhuis bestaat al 49 jaar. De ervaring die je gedurende zo’n halve eeuw opbouwt is heel waardevol en komt vandaag nog steeds van pas.”

Benieuwd wat Den Eglantier volgende maand durft te vragen en aan wie? Lees dan zeker de volgende editie van Formaat Magazine.

Tekst: Lotte Van de Werf

September, dat wil voor heel wat jongeren zeggen: terug naar school. Die school biedt je jeugdhuis heel wat kansen aan. De jeugdhuizen in het Waasland en jeugdhuis De Schakel in Sint-Pieters-Lambrechts starten dit najaar beide met een project waar ze nauw samenwerken met de scholen in de buurt. Ze willen een betrouwbare partner zijn en vers jeugdhuisvolk kennis laten maken met het jeugdhuis.

SHOW YOUR SKILLS Zestien jeugdhuizen uit het Waasland slaan de handen in elkaar om de scholen in Sint-Niklaas te veroveren. Zo’n 20.000 jongeren gaan er naar school. Dat wil zeggen: heel wat jong potentieel voor de jeugdhuizen in de buurt.

Het project geeft het jeugdhuis een imagoboost. Niet alleen naar de schoolgaande jongeren. Ook naar de scholen zelf. “We willen laten zien aan de scholen dat het jeugdhuis ook een boeiende leeromgeving is. Een omgeving die jonge mensen een platform biedt voor hun talenten en competenties. Waar jongeren op een creatieve manier bezig zijn en samen aan iets bouwen.”

Vers bloed

Be prepared

Het is voor jeugdhuizen soms moeilijk om nieuwe mensen aan te trekken. Dit terwijl het jeugdhuis een ideaal platform is voor velen van hen. Met het project ‘Show your Skills’ zetten de jeugdhuizen uit het Waasland de jeugdhuizen op de kaart. Als plaatsen waar jongeren kansen krijgen om iets te organiseren. “We dagen de studenten van de laatste graad van het secundair onderwijs uit om aan de slag te gaan met hun talent in onze jeugdhuizen”, vertelt Jurgen, die vanuit zijn jeugdhuizen (Troelant en De Galjaar) meewerkt aan het project.

Zestien jeugdhuizen die samenwerken. Meer dan tien middelbare scholen die ze willen bereiken. Voor zo’n project is voorbereiding alles. “We zijn al een paar maanden bezig om te zorgen dat dit een sterk verhaal is. We willen naar de scholen en partners stappen met een project dat er staat en waar we als groep in geloven. Zo’n project is een hele inspanning voor de zestien deelnemende jeugdhuizen, maar op termijn zal het zonder twijfel zijn vruchten afwerpen”, zegt Jurgen vastberaden. De jeugdhuizen lanceren het project dit najaar. “Na de drukte van de opstart van het schooljaar, veroveren we de scholen!”

Kans voor talent Met het project willen de jeugdhuizen jonge mensen met talent aantrekken. Zij zijn vervolgens ambassadeurs voor andere jongeren. Ze nodigen hun vrienden uit, vertellen over het project en over het jeugdhuis. Zo ontstaat er een positieve kettingreactie. Aan het einde van het project weten hopelijk heel veel jonge mensen dat er in hun buurt een jeugdhuis is en dat ze daar heel wat kansen krijgen om iets te ondernemen. “Iedereen kan een project indienen. Hoe zotter, hoe liever”, vult Jurgen enthousiast aan. “Een jury zal zestien projecten selecteren die we realiseren in de verschillende jeugdhuizen samen met de jongeren. De jeugdhuizen begeleiden de jongeren bij het realiseren van hun project. En er is een bedrag voor het uitwerken van het idee tot een knap resultaat.”

“WE WILLEN LATEN ZIEN AAN DE SCHOLEN DAT HET JEUGDHUIS OOK EEN BOEIENDE LEEROMGEVING IS” (JURGEN, DE GALJAAR / TROELANT)

School, cool?

SHOW YOUR SKILLS • Doelgroep: scho len in Sint-Nikla as, laatste graad mi ddelbaar • Doel: vers jeug dhuisvolk aantrekken, imag ob • Middel: inhoudel oost ijk project rond talent van jonger en • Key to succes: 13 jeugdhuizen sa men sterk

BREDE SCHOOL De Brede School is een brede leer- en leefruimte in een lokale omgeving waar jongeren hun talenten kunnen ontdekken en ontplooien. In Sint-Pieters-Woluwe werd begin dit jaar een Brede School project gestart. Meer dan 30 partners maken daar deel van uit, waaronder jeugdhuis De Schakel uit de aangrenzende gemeente Sint-Pieters-Lambrechts.

Mee beleid maken Sinds begin dit jaar maakt De Schakel deel uit van de Brede School in Sint-Pieters-Woluwe. In september starten de eerste concrete projecten. Tot aan de zomer verrichtten de partners vooral veel denken cijferwerk. “Het jeugdhuis is partner en zit ook mee in de stuurgroep van het project”, vertelt Thierry, beroepskracht in het jeugdhuis. “Vanuit die rol doen we niet alleen mee, we denken ook mee na over het beleid.” Het jeugdhuis raakte betrokken in het project door mee te werken aan het jeugdbeleidsplan. “Blijkbaar hadden we daar best zinnige dingen gezegd. Bovendien is er in Sint-Pieters-Woluwe geen jeugdhuis, dus zijn ze bij ons terecht gekomen,” zo verduidelijkt Thierry.

“DOOR MEE TE DOEN AAN DIT PROJECT POSITIONEREN WE ONS ALS EEN BETROUWBARE PARTNER” (THIERRY, DE SCHAKEL)

Sport en taal

Vinger aan de pols

De Brede School werkt rond vier pijlers: intergenerationele banden, sportbeleving, cultuurbeleving en maximale kansen bieden bij het leren van het Nederlands (regio Brussel). De Schakel koos ervoor om in te zetten op sport en taal. “We organiseren een scholenloop en drie voetbaltornooien. Bovendien zitten we in het ‘sport na school’ project. Binnen de pijler taalstimulering ondersteunen we een activiteit waar jongeren Nederlandse leren via theater.” Ambitieus? “Zeker, maar ook haalbaar. Er zijn nu al heel wat inschrijvingen voor de verschillende activiteiten. Al blijft het heel spannend wat september zal brengen.”

De hoofdreden waarom het jeugdhuis meedoet, is om te kijken wat er leeft bij jongeren. Wat hen boeit en waar ze nood aan hebben. “We houden de vinger aan de pols. Zo kunnen we als jeugdhuis beter inspelen op die noden. Want die schoolgaande jongeren zijn de toekomst voor onze werking,” bevestigt Thierry. “Op termijn willen we een satellietjeugdhuis oprichten in Sint-Pieters-Woluwe. Dit is alvast een goede verkenning. Een beetje ‘meten en weten’. Uiteraard zou het leuk zijn als er door dit project ook wat mensen in het jeugdhuis blijven plakken.”

Banden smeden Deelnemen aan het project werpt volgens Thierry nu al zijn vruchten af. “In de stuurgroep kom ik met verschillende scholen in contact. Ik heb hun ogen echt zien opengaan. Ze zien dat we meer doen dan feesten en drinken. Dat we net als zij een functie hebben in hoe jongeren zich ontplooien. Dat er ook bij ons veel kansen liggen. Door mee te doen aan dit project positioneren we ons als een betrouwbare partner. En ja, dan gaat het schoolbal plots door in je jeugdhuis.”

HOOL BREDE SC

st-Pieter n in Sin Woluwe e l o h c s sep: • Doelgro n Sint-Lambrecht e pols d e n e a w a u l r o e W l ving a a k partner o l e r : • Doel trouwba e b n e e houden, te leefruim zijn leer- en e d e r b • Middel: okale omgeving partners in een l cces: 30 sterke u s • Key to

HARRY’S HELPDESK

START CONTROLES GELUIDSNORMEN De meeste gemeenten beschouwden de periode tot en met 31 augustus als een overgangsperiode voor de toepassing van de wetgeving geluidsnormen. Vanaf dit najaar starten de controles. Zorg dus dat je jeugdhuis in orde is met de toepassing van de nieuwe normen. Anders bega je een overtreding.

Welke overtredingen bestaan er?

HOEVEEL %BTW BETAAL IK OP DE GAGE VAN EEN BAND? • Als het management van de band de factuur stuurt, betaal je 21% BTW. Dat komt omdat het management zelf geen artistieke prestatie levert. • Als de band zelf factureert, dan betaal je slechts 6% BTW. Het gaat hier wel om een artistieke prestatie.

• Een milieu-inbreuk. Dit is de minst zware overtreding. Je begaat een milieu-inbreuk als - je jeugdhuis niet beschikt over een meetsysteem of begrenzer klasse 2; - je geen oordopjes ter beschikking stelt tijdens het concert; - je het geluid niet registreert bij een concert. • Een milieumisdrijf. Dit is de zwaarste overtreding. Je begaat een milieumisdrijf als - het jeugdhuis muziekactiviteiten organiseert en geen melding klasse 3 deed / geen milieuvergunning heeft /geen uitzondering aanvroeg bij het College; - je de geluidsnormen overschrijdt.

LUID, LUIDER, LUIDST? Opgelet met de geluidsnormen buiten

Heeft de gemeente je bij je melding klasse 3 geen beperking opgelegd? Dan wil dit niet zeggen dat je vrij bent om zonder meer de hoogste norm (95 dB(A)LAeq,15min.) te halen. Je moet de geluidsoverlast buiten steeds tot een minimum beperken. Als uitbater moet je daarvoor je ‘Best Beschikbare Technieken’ (BBT) inzetten. Bij muziek is die BBT logischerwijs je volumeknop. Je blijft als uitbater dus verantwoordelijk om te oordelen binnen welke norm je geen overlast veroorzaakt.

Barbara

Bert

Bert (23) en Barbara (24) zijn twee van de zes nieuwe sterren in de Vlaamse televisiewereld. Samen met nog vier andere collega’s vormen zij het jonge team van Carte Blanche. Een project van de Vlaamse omroep met ballen aan het lijf, klaar om een nieuwe wind door die stoffige televisie van je te blazen. Tekst: Sandra Bogaers

“Carte blanche is letterlijk wat het woord zegt: een wit blad, klaar om ingevuld te worden. De jeugd staat aan het roer van het schip, gedreven door hun eigen ideeën. Wij zijn misschien maar met zes overgebleven uit de selecties van de VRT, maar veel jongeren worden erbij betrokken. Al wie zin heeft om mee te werken, krijgt daar de kans toe. Gaande van decorbouwer tot inhoudschepper. Het is die bereidheid om jezelf in het project te smijten dat het DNA vormt van Carte Blanche. Het probleem met televisie vandaag is dat het niet genoeg inspeelt op de technologische mogelijkheden. Televisie

moet vooral interactiever worden. De vraag is uiteraard op welke manier? Niet iedere kijker wil twitteren terwijl dat televisiebeeldscherm voor hem staat te flikkeren. Een feit is wel dat al onze leeftijdsgenoten met een laptop op de schoot voor die kijkdoos zitten. Zoiets vraagt uiteraard een nieuwe invulling van het medium televisie. En wat is een betere methode dan met een maagdelijk project waar de precieze invul-

“DE BEREIDHEID OM JEZELF TE SMIJTEN VORMT HET DNA VAN CARTE BLANCHE” ling nog van moet uitgevonden worden? Het is écht zoeken, een waar experiment. Maar we zouden het niet anders willen. Carte Blanche is immers een wisselwerking tussen enerzijds alle jongeren die ideeën aanbrengen en anderzijds gevestigde, creatieve mensen in het televisiecircuit. Zo werken we hele episodes uit

gewijd aan youth generated content, zoals Youtube. Toch, het is niet enkel een jongeren-voorjongeren programma. Het doelpubliek is nog steeds elke Belg. Wat het eindresultaat van dit circus zal zijn, is nog niet geheel duidelijk. Momenteel zijn we nog maar net bezig met het opzetten van de tent. Op termijn krijgt het meer vorm en gooien we er de olifanten en de losgeslagen tijgers bij. Op zijn zachtst gezegd: het zal een avontuur zijn.”

buis Je jeugdhuis op de beeldgee ft Carte

ber Op donderdag 26 septem legendarisch en een t Me off. k kic de e Blanch t je jeugdhuis. me in interactief feest. Plug binnen via je -up line affe Trek gratis een str rt coole beelden kabel en stuur op jouw beu end Vlaanderen. van je jeugdhuis naar kijk vies. tele Woar is da feesje? Op den n? ere Meer info en registr www.krijgcarteblanche.be

REPORTAGE

Tekst: An Dours

“HET AROMA VAN SPONTAAN SCHATERLACHEN EN ONNOZELE IDEEËN” Formaat maakt het klein en gezellig in een jeugdhuis van één vierkante meter. Het 'm² jeugdhuis' reist nog tot eind september langs verschillende jeugdhuizen in Vlaanderen. Zo weet iedereen dat het op 16 november Dag van de Jeugdhuizen is. An Dours ging mee op pad en geeft het recept van een geslaagde stunt.

Benodigdheden We vertrekken. In onze wagen alles wat we nodig hebben voor een jeugdhuis van één vierkante meter. Een grondplaat en drie wanden. Moeren, vijzen en gezond verstand. Een dak, uiteraard. Een zetel, een lamp. Printpapier, inktpatronen, printer. Een fototoestel mét statief. En een waslijn.

Ingrediënten Wat hebben we nodig? Sfeer, gezelschap, maffe jeugdhuislovers, onnozele ideeën, SWAG en veel liefde (voor het jeugdhuis). En uiteraard de datum: 16 november. Dan is het Dag van de Jeugdhuizen. En ook niet te vergeten het thema: kleinschaligheid, gezelligheid, uniciteit.

Bereiding We halen alle benodigdheden boven om een jeugdhuis van 1m² te maken. Het fototoestel stellen we zo op dat enkel het kleine jeugdhuis in beeld is. Nu zijn we klaar om de ingrediënten met overtuigend enthousiasme te lijf te gaan. We spreken een gezelschap van maffe en minder maffe jeugdhuislovers aan. We nodigen hen uit om plaats te nemen in het m² jeugdhuis. Sommigen doen het met schuim. Anderen als stoere Vikings. Een enkeling probeert het ondersteboven. Zoenend, zo zijn er ook. En met veel. Tien man op 1m², een lachertje. Het aroma van spontaan schaterlachen en onnozele ideeën vermengt zich met elkaar. Even laten doorkoken. Terwijl vertellen we hen over hún dag. Over hun menu. We wisselen uit, culinair en feestelijk. We proeven van de unieke sfeer in ieder jeugdhuis. We zien hoe op kleine schaal, grote dromen worden waargemaakt.

Meer foto

's op

www.fac

ebook.co

m/jeugdh

uis

activiteit Jeugdhuizen. Registreer je n de r is het Dag va

jaar op rij de Op 16 novembe or het tweede vo e w cept en tt Dan ze Bedenk een re de spotlight. in it op n ite ze tiv ui ac dh jeug s. Zet je jouw jeugdhui n g. va da t aa ze m de op k aan ef mee smaa de kaart en ge www.jeugdhui

s.be

COLUMN

Lander Piccart is 20, gebeten door het jeugdwerk, soms verontwaardigd in de samenleving, altijd gefascineerd door participatie en het engagement van jongeren. Lander is voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad en actief in jeugdhuis Ifigineia. Ook bij Formaat doet en denkt hij mee.

Afsluiten Dat het voorjaar spannend, druk en leerrijk was, staat vast. Met de examens als orgelpunt sloot ik zes maanden noeste arbeid af. Dat afsluiten ging traditiegetrouw – en ongetwijfeld herkenbaar – gepaard met barbecues, feestjes en cocktails. Vereeuwigd op Instagramsnapshots met bijhorende hashtags. Tussen het feesten door stond de ‘after school’ in het jeugdhuis op het programma. Een gepaste ontlading voor de jongste generatie uit het secundair onderwijs. En die ontlading namen sommigen net iets té letterlijk.

Holiday Na de ontlading, tijd voor twee maanden vakantie. Drie voor de enkeling zonder herexamens. In juli verschijnt er geen Formaat Magazine, dus ook ondergetekende kon eindelijk zorgeloos nietsdoen. Het ging richting ZuidFrankrijk, waar we terecht kwamen tussen een kolonie Hollanders. Op zo’n moment hoopte je dat kamperen nooit was uitgevonden.

Dag van de jeugd Na de vakantie, tijd om weer aan het werk te gaan. Op 12 augustus vierden we als Vlaamse Jeugdraad de Internationale dag van de jeugd met de uitreiking van ons ‘Klein Duimpje’. Dat is een prijs die we elk jaar geven aan een initiatief dat zich inzet voor, door of met kinderen en jongeren. Dit jaar sleepte Debattle van Karuur de prijs in de wacht. Dankzij Debattle gingen duizenden jongeren in debat met hun lokale politici over wat er voor hen écht toe doet, elk op hun eigen manier. Het maakt hen dé dappere strijder van 2012.

Kermis

“EIND AGUSTUS IS HET KERMISWEEK, INCLUSIEF HET MERCHTEMS KAMPIOENSCHAP TOOGZITTEN”

Tussendoor tijd om te feesten. Want eind augustus betekent voor jeugdhuis Ifiginea ‘kermisweek’. Tommorowland en Pukkelpop zijn slechts een schijn in het licht van Merchtem en zijn jaarlijkse kermis. De hoogmis voor elke liefhebber van folklore, smoutebollen en (foute) optredens. Voor ons jeugdhuis dé week om uit te pakken met een barbecue en een streek bierenavond met 60(!) bieren. En niet te vergeten: het Merchtems kampioenschap toogzitten. Het concept is simpel: je kiest je favoriete drank. Daar moet je elke 15 minuten een glas van leegdrinken. Ondertussen krijg je uitdagende opdrachten. Met de punten die je verdient, kan je naar het toilet gaan. Het zorgt jaarlijks voor erg fijne taferelen. Helaas. Als jullie dit lezen is het weer september. En zijn we doodgemept met back-to-school flyers. Laat het de pret niet bederven en maak er een fantastisch werkjaar van.

Volg Lander op

Twitter: @PICC

ARTS

Lander

SEPTEMBER 27-29/09/2013 RADAR 09 – Laat je inspireren voor de Dag van de Jeugdhuizen

Voor jeugdhuislovers

OKTOBER 4-6/10/2013

Navigator – deel 1/2

Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid

Voor beginnende beroepskrachten

Voor soundfreaks

8-10/10/2013 Module 1: Rol, taak en plaats in het jeugdhuis 17,19 & 20/10/2013 Geluidstechnicus Antwerpen 26,27/10/2013 Geluidstechnicus Limburg – deel 1/2

NOVEMBER 9-10/11/2013 Geluidstechnicus Limburg – deel 2/2

Voor soundfreaks

Voor jeugdhuislovers

Voor lichtfreaks

Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid

22-24/11/2013 RADAR 10

22-24/11/2013 Lichttechnicus Antwerpen (op RADAR 10) 22-24/11/2013 Navigator – deel 2/2 (op RADAR 10)

DECEMBER 5,7 & 8/10/2013 Studiowerk

Voor wie zelf een cd wil kunnen opnemen

Voor beginnende beroepskrachten

10-12/12/2013 Module 2: De jeugdhuismethodiek: over de kern van de zaak

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap

Gedrukt op gerecycleerd papier

V.U.: Formaat vzw, De Wittestraat 2, 2600 Berchem / Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme