ginekologia zabiegowo-diagnostyczna
Chirurgia Onkologiczna w Szpitalu Specjalistycznym im. Św. Rodziny w Warszawie Szpital specjalistyczny przy ul. Madalińskiego w Warszawie w organizacji oddziału zabiegowego chirurgii onkologicznej z pododdziałem chemioterapii wzoruje się na stworzonym w 1998 roku we Florencji modelu Breast Unit. Pojęcie zdrowia prokreacyjnego kobiet jest definiowane w szpitalu jako zaburzenia okresu pokwitania, schorzenia ginekologiczne u dziewcząt oraz kobiet w wieku dojrzałości płciowej, zaburzenia płodności, problemy związane z przebiegiem ciąży, porodu i połogu, schorzenia wieku menopauzalnego, nowotwory piersi i narządów płciowych. lek. Dorota Leonowicz, prof. dr hab. n. med. Bogdan Chazan, dr n. med. Jakub Radziszewski
C
Fot. Szpital Specjalistyczny im. Św. Rodziny w Warszawie
hirurgia onkologiczna dla jednych to sztuczny twór, dla innych naturalna kolej rzeczy w rozwoju nauk medycznych z tendencją do tworzenia nowych specjalizacji i nadspecjalizacji – chirurgia onkologiczna została wyodrębniona z chirurgii ogólnej, jako specjalność wymagająca odmiennego podejścia do choroby. Chirurg ogólny w obecnym rozumieniu, to mistrz “Blitz Kriegu”. W dobie Fast Track Surgery i chirurgii jednego dnia, możemy nawet nie zapamiętać twarzy chorego z kamicą pęcherzyka żółciowego czy przepukliną pachwinową, którego operowaliśmy. Tymczasem onkologia, to taktyka prowadzenia długotrwałego oblężenia. Dysponujemy wieloma rodzajami broni. Kwestia, czym zaatakować najpierw, a co zostawić w odwodzie jest w wielu przypadkach dyskusyjna, a zawsze
36
medinfo/WRZESIEŃ
wymaga wnikliwego przyjrzenia się każdemu pacjentowi z osobna. Także sposób operowania – po granicach anatomicznych i z zabraniem spływu chłonnego – odbiega od metody „na dwa krzywe”. To podejście doprowadza do tworzenia wielospecjalistycznych centrów onkologicznych, dedykowanych poszczególnym narządom. Zespół takiego oddziału czy ośrodka składa się z chirurga, chemioterapeuty, radioterapeuty, ale także radiologa i patomorfologa, którzy mają ciągłą weryfikację swoich rozpoznań oraz psychiatry, psychologa, pielęgniarki dedykowanej danemu problemowi i rehabilitanta. Wszyscy specjaliści zbierają się co najmniej raz w tygodniu i omawiają zarówno kwestie leczenia konkretnych chorych, jak i problemy organizacyjne. Podkreśla się wagę ścisłej współpracy zakładów, prowadzących bada-
nia przesiewowe z ośrodkiem leczącym. Walcząc o wysoki poziom leczenia tworzy się protokoły postępowania, wprowadza audyty zewnętrzne. Aby uniknąć zbędnej „papierologii”, tworzy się programy komputerowe, dające wgląd w proces diagnostyczno – terapeutyczny. Duży nacisk kładzie się na chirurgię odtwórczą nie tylko części ciała pełniących funkcje mechaniczne, ale i estetyczne. Podkreśla się wagę dostępności grup wsparcia. Modelem integracji medycznej opieki ambulatoryjnej i szpitalnej, profilaktycznej, leczniczej i rehabilitacyjnej, nad kobietą, w tym będącą przed ciążą, podczas ciąży porodu i połogu, rodzącą i jej dzieckiem aż do osiągnięcia pełnoletności, a więc nad całą rodziną jest modernizowany obecnie i przebudowywany Szpital Specjalistyczny im. Św. Rodziny w Warszawie, przy ul. Madalińskiego 25. Szpital ten od niedawna już wielospecjalistyczny, z oddziałami chirurgii onkologicznej i pediatrii, przychodniami i zapleczem będzie mógł z powodzeniem wypełniać rolę Stołecznego Centrum Zdrowia Rodziny. Jednym z jego zadań jest i będzie zdrowie kobiet, zwłaszcza prokreacyjne. Zagadnienie określane jako „zdrowie kobiet” jest interdyscyplinarną dziedziną wiedzy, która zajmuję się emocjonalnym, społecznym, kulturowym, duchownym i fizycznym zdrowiem oraz samopoczuciem kobiet, które determinowane są przez ekonomiczny i społeczny kontekst ich życia oraz biologię. Wiele chorób u ko-
biet jest związanych z płcią. Jeżeli nawet pominąć ten obszar ich problemów zdrowotnych można stwierdzić, że istnieją duże różnice chorobowości pomiędzy mężczyznami i kobietami. Kobiety częściej leczą się z powodu chorób endokrynologicznych, zaburzeń odżywiania, chorób metabolicznych, krwi i układu krwiotwórczego, chorób psychicznych, układu moczowego i tkanki łącznej. Dwukrotnie częstsza u kobiet jest kategoria „objawów nieokreślonych i niespecyficznych”. Lekarze przepisują kobietom więcej leków. Na chorobowość u kobiet wpływa stopień zamożności, rodzaj pracy zawodowej, nałogi i styl życia. Nowym problemem jest niezmniejszająca się częstość palenia papierosów wśród kobiet. Otyłość jest dwukrotnie częstsza wśród kobiet niż wśród mężczyzn, chociaż to kobiety przywiązują większą wagę do wpływu diety na zdrowie. Mniej kobiet aktywnie uprawia sport. Zdrowie prokreacyjne kobiet obejmuje zaburzenia okresu pokwitania, schorzenia ginekologiczne u dziewcząt oraz kobiet w wieku dojrzałości płciowej, zaburzenia płodności, problemy związane z przebiegiem ciąży, porodu i połogu, schorzenia wieku menopauzalnego, nowotwory piersi i narządów płciowych. Wzorując się na trendach światowych, Szpital Specjalistyczny im. Świętej Rodziny stworzył Oddział Chirurgii Onkologicznej z pododdziałem Chemioterapii. Choć jest to pełnoprofilowy oddział zabiegowy, oferujący zarówno operacje na narządach jamy brzusznej, jak i piersiach, tarczycy i skórze, opieramy się na stworzonym w 1998 roku we Florencji modelu Breast Unit*. W 2011 roku w Oddziale Chirurgii Onkologicznej leczonych było 1412 pacjentów. W roku 2012 w miesiącach styczeń – czerwiec przyjęto już 1009 pacjentów. Tak więc liczba przyjęć w Oddziale wskazuje na tendencję wzrostową. W 2011 roku wykonano 674 operacji, natomiast w pierwszym półroczu 2012 r. wykonano ich już 477. Szpital uczestniczy w programie wczesnego wykrywania raka piersi. Działa w nim Zakład Radiologii, wykonujący mammografie profilaktyczne, a także USG. Wykonujemy celowane biopsje cienko- i gruboigłowe, a także próżniową biopsję mammotomiczną systemem biopsyjnym Mammotome EX z systemem SmartVac, pod kontrolą USG. Szpital planuje zakup aparatu NMR, na który wybudowano już pomieszczenie.