FESTAK 05 Ale berezia 2019ko urriaren 25a • Ale berezia
Herriaren izena • ospakizuna
2022ko uztailaren 15a www.goiberri.eus
» FESTAK
FESTA LEHERTZEAR Ordizian Santa Ana jaiak ospatuko dituzte uztailaren 27ra bitartean
FESTAK 03 2022ko uztailaren 15a • Ale berezia
Ordizia • Santa Ana jaiak
Miriam Luki
Ordiziako jai egitaraua Uztailak 15, ostirala 20:15: Emotio abesbatzaren kontzertua, elizan.
Uztailak 16, larunbata Txikien kuadrilla eguna 10:00: 2021. urtean erroldatutako jaioberriei zapiak emateko ekitaldia, Plaza Nagusian. 10:00: 47. Txapel Gorri Txirrindulari Probaren irteera, kadete mailan, Gudarien Etorbidean.
11:30: Kadete mailako 47. Txapel Gorri Txirrindulari Probaren amaiera, Gudarien Etorbidean. 12:00: Haurren egunaren hasiera adieraziko duten suzirien eta bonben jaurtiketa. Ordu berean, udaletxean, aginpidea emango zaie haurren Alkate jaunandreei. Plaza Nagusian, Txikien kuadrillen elkarretaratzea, Burrunbazale Txarangak alaituta. Ondoren: Buruhandi eta Erraldoiak, txistulariek, trikitilariek, Burrunbazale Txarangak eta Txikien Kuadrillek lagunduta. 14:00: Umeentzako bazkaria, Plaza Nagusian.
04 FESTAK Ordizia • Santa Ana jaiak
Ale berezia • 2022ko uztailaren 15a
15:00-18:00: Urezko txirrista, Araba kalean. 18:00: Oiangu Pilota Elkartearen pala finalak, gomazko pilotarekin, Beti Alai pilotalekuan. 18:00: Buruhandi eta Erraldoiak, Ordiziako Txistulariekin batera. Udaletxetik Txikien kuadrillak irtengo dira Burrunbazale txarangarekin. 19:00: Haur animazioa: pottokak, bigantxak… Burrunbazale txarangarekin, Plaza Nagusian. 20:00etan:Txikien Kuadrillen kalejira, Burrunbazale Txarangarekin. 22:00: Haurren mozorro dantzaldi handia, Burrunbazale txarangarekin. Beti Alai pilotalekuan. 23:15: Zezen-suzkoa, Burrunbazale Txarangak girotua, Zuhaiztian. 23:30-02:00: Disko-Festa Xaibor DJrekin, Bazterretxe Plazan. Gotzon Aranburu
Uztailak 17, igandea 10:00: Goiz-eresia Ordiziako Txistulariekin. 10:45: Haurren Alkate jaun-andreei harrera egingo zaie udaletxean. 11:00: Meza Nagusia. Meza bukatzean danbor eta upel-joleen taldeek, Beti Argi Bandaren laguntzaz, Ordiziako Martxa joko dute. 12:00: Haurren ohiko aurreskua, Plaza Nagusian. 16:00: Ordizia 24. Pilota Txapelketaren finalak, benjamin eta alebin mailan. Beti Alai pilotalekuan.
16:45: Koko dragoi txikia filma, doan neska-mutikoentzat gonbidapenarekin, Herri Antzokian. 18:30: Kantinerak udaletxetik Buztuntza aldera abiatuko dira haurren danborradarako, Beti Argi Bandak lagunduta. 19:00: Haurren danborradaren irteera, Buztuntzan; bukaera Plaza Nagusian izango da. Danborradari bukaera emateko Gurrutxaga maisuaren Ordiziako Martxa joko da. Jarraian, kalejira.
FESTAK 05 Ordizia • Santa Ana jaiak
2022ko uztailaren 15a • Ale berezia
Umore Horia
Uztailak 20, asteazkena
Uztailak 23, larunbata
19:00: Kuadrillen arteko 39. Saskibaloi txapelketaren finalaurrekoak, Jose Migel Barandiaran plazan.
09:30: Oianguren Parkean, kuadrillen arteko Umore horia lehiaketa. Antolatzailea: KEA Team Company.
Uztailak 21, osteguna 19:00: Kuadrillen arteko 39. Saskibaloi txapelketaren finala, Jose Migel Barandiaran plazan. 20:30: Ordiziako Urrup taldearen Tuppersex antzezlana, Herri Antzokian.
Uztailak 22, ostirala 22:30: Boxeo Jaialdi Handia, Beti Alai Pilotalekuan.
AKELARRE EGUNA (Osiñe Talde Feministak eta Ordiziako Koordinadora Feministak antolatuta) 14:30: Bazkaria Tximista sagardotegian. 18:30: Poteo musikatua herrian zehar. 20:30: Manifestazioa eta Akelarrea Zuhaiztian. 19:00: Buruhandi eta erraldoien irteera, Azen Elkartearen eskutik. 23:00: Bulego taldearen kontzertua, Plaza Nagusian.
06 FESTAK Ordizia • Santa Ana jaiak
Ale berezia • 2022ko uztailaren 15a
Iñaki Gurrutxaga
Uztailak 24, igandea 12:00:Txupinazoa. Kanpaiak jo eta jo hasiko dira, suziri eta bonbak jaurtitzearekin batera jaiei hasiera ofiziala emango zaie, Burrunbazale txarangak alaituta. 12:15: Buruhaundi eta Erraldoiak, txistulariek, trikitilariek eta Burrunbazale Txarangak lagunduta. 17:30: Bigantxak eta kuadrillen arteko XVI. Bigantxa-futbol Txapelketa-Johan Usabiaga XII. Memoriala, Idoiaga Plazan.
18:30: Buruhaundi eta Erraldoiak, txistulariek, trikitilariek eta Burrunbazale Txarangak lagunduta. 21:30: Buztuntzatik ohiko Danborrada irtengo da. Danborradari bukaera emateko Gurrutxaga maisuaren Ordiziako Martxa joko da Plaza Nagusian. Aldi berean, Jesus Mari Garatek sortutako koreografia dantzatuko da. 00:00: Herriko kaleetan zehar, Rockalean taldearekin musika kalejira.
FESTAK 07 Ordizia • Santa Ana jaiak
2022ko uztailaren 15a • Ale berezia
Uztailak 25, astelehena 8:30: Ordiziako Txistulariaren goiz-eresia. 9:00: 99. Ordiziako Klasika Nazioarteko Txirrindulari Probako parte-hartzaileen aurkezpena, Jose Migel Barandiaran plazan. 10:00: Profesionalentzako Nazioarteko 99. Ordiziako Klasika Txirrindulari Probaren hasiera, Gudarien etorbidean. 13:00:Veracruz Hirukotearen kontzertua, Plaza Nagusian. 14:00: Ordiziako Klasika 99. Txirrindulari Probaren amaiera, Gudarien etorbidean. 17:30:Txikienen erakustaldia paleta larruz eta Ordizia Hiria Txapelketaren finalak, paleta larruz eta pala motzez., Beti Alai pilotalekuan. 18:00: El Albero Zezenzaleen Peñak antolatutako bigantxak, Idoiaga plazan. 19:00: Xabi Larrearen Up! kale antzerkia, Garagartza plazan. 19:00: Mariachi Imperial Elegancia Mexicana taldea, Alde Zaharrean. 19:00-22:00: Indarkeria sexistarik gabeko gunea, Jaima informatiboa (Emagin), Zuhaiztian. 21:00: Beti Argi bandarekin Kalejira. 22:30: Mariachi Imperial Elegancia Mexicana taldearen emanaldia, Plaza Nagusian.
23:30-02:00: Disko-Festa Xaibor DJrekin, Bazterretxe plazan.
Uztailak 26, asteartea Santa Ana eguna 6:00: Ohiko goizaldeko danborrada Buztuntzatik aterako da. 8:30: Irungo Udal Musika Bandaren Kalejira. 9:30: El Albero Zezenzaleen Peñak antolatutako bigantxak, Idoiaga plazan. 11:00: Meza Nagusia Santa Ana Abesbatzarekin elizan eta prozesioa herrigunean. 12:15: Agintarien soka-dantza, Plaza Nagusian. 13:00: Irun Hiria Musika Bandaren kontzertua, Plaza Nagusian. 18:00: Jai Alai Elkarteak antolatutako profesionalen arteko eskuzko pilota partidak, Beti Alai pilotalekuan. Lehen partida: Dario/Erostarbe - Egiguren /Tolosa. Bigarren partida: Altuna III.a/Martija Irribarria/Zabaleta 19:00: Gautxori Txaranga ibiliko da kalez kale. 19:00:Trapu Zaharrak konpainiaren Turistreatzen kale antzerkia, Plaza Nagusian. 21:00: Beti Argi bandarekin kalejira. 22:30: Ciao Raffaella musika ikuskizuna, Plaza Nagusian.
08 FESTAK Ordizia • Santa Ana jaiak
Ale berezia • 2022ko uztailaren 15a
Ariane Vierbücher
Uztailak 27, asteazkena Santanazaleen eta kuadrillen eguna 10:00: Goiz-eresia Ordiziako Txistulariekin. 11:00: Santanazaleen meza, elizan. 12:00: Santanazaleen ohiko esku-dantza, Plaza Nagusian. 13:00: Kuadrillen irteera. 18:00: XI. bigantxa-futbol txapelketa, junior maila, Idoiaga plazan .
21:00: Beti Argi bandarekin kalejira. 23:00-02:00: Indarkeria sexistarik gabeko gunea, Jaima informatiboa (Emagin), Zuhaiztian. 23:30-02:00: Disko-Festa Xaibor DJrekin, Bazterretxe plazan. 23:00-00:30: Puro Relajo taldearen kontzertua, Garagartza Plazan. 00:30-03:30:Vulcano orkestraren ikuskizuna eta dantzaldia, Plaza Nagusian.
FESTAK 09 Ordizia • Santa Ana jaiak
2022ko uztailaren 15a • Ale berezia
Txosna guneko egitaraua
Uztailak 15, ostirala
Uztailak 24, igandea
18:30: Bizi-Poteoa herrian zehar, ElektroTxufla elektrotxarangarekin. Irteera Txosna gunetik. 21:00: Kontzertuak Gaztetxean. 00:30: Kontzertuak Txosnan: Berandu Baino Lehen, Nazarenos del Norte eta Estutu.
Preso, iheslari eta deportatuen eguna
Uztailak 16, larunbata
14:30: Bazkaria txosnan. 00:00: Kontzertuak: Hodei Barroso, ApanRapa eta Balloon Frame.
Uztailak 25, Astelehena 00:00: Kontzertua: Bassagain.
Gazte eguna 13:30:Txupinazoa eta talde argazkia. 14:00: Bazkaria. 17:30: Manifestazioa. 18:30: GoierriPunk Gaztetxean. 23:00: Kontzertuak txosnan: Rebel Noise, Dirty Old eta Rodeo. Ondoren: Dj Adrinalin.
Uztailak 23, Larunbata 23:00: Kontzertuak: Azken Sustraiak, Letagin, Against You eta Ithaka.
Uztailak 27, Asteazkena 23:00: Kontzertuak: Mugi Panderoa eta Dj Mito.
10 FESTAK Ordizia • Santa Ana jaiak
Ale berezia • 2022ko uztailaren 15a
Laura Sanz • Festetako kartelaren egilea
«Gustukoen ditudan ekitaldiak eta berdintasuna irudikatu ditut»
L
bururatu zitzaidan, eta horretarako material aura Sanz-ek (Ordizia,1996) egindako diegokiena plastilina zela pentsatu nuen, eta hala seinuak jantziko du Ordiziako Santa Ana hasi nintzen, kartelean ikusten diren pertsofestetako egitarauaren azala eta festetanaiak sortzen. ko kartela. Horrelako lehiaketa antolatzen leZeintzuk dira? hen aldia du udalak, eta arrakasta itzela izan Ordiziako Santa Ana festetako hainbat ekitaldi du; 52 diseinu jaso dituzte. edo une irudikatzen dituzte. LeheNolatan aurkeztu zinen nengo kantinera sortu nuen. Proba lehiaketara? desberdinak egin nituen; pertsoNire aitak animatuta aur- «Bi urte Santa Ana naia sortu, argazkiak atera... Emaikeztu nintzen. Disenatzaile festarik gabe eta tza gustatu eta hasierako ideiaregrafikoa naiz eta pentsatu aurtengoak oso kin aurrera jarraitu nuen. nuen ideia ona zela parte bereziak izango dira Eta zeintzuk dira gainontzeko perhartzea. Egin duzun diseinuaren in- ordiziar guztientzat» tsonaiak? Danbor joleak, Burrunbazale txaguruan zer konta dezakerangako musikaria, kuadrillen zu? eguna eta emakumezko erraldoia. Ordenagailu bidez egindaOso kontutan izan dudan gauza bat da berdinko diseinuetatik urrundu nahi nuen. Nik neuk tasuna. ordu asko igarotzen ditut ordenagailu aurrean, Zergatik pertsonaia horiek? eta hortik deskonektatu nahi nuen. Digitaletik Niretzako garrantzitsuak diren festetako moaldentzeko, nire eskuekin irudi batzuk sortzea
FESTAK 11 2022ko uztailaren 15a • Ale berezia
mentuak edo ekitaldiak irudikatzen dituztelako. Esan bezala, kantinera da egin nuen lehen pertsonaia, danborrada baita niretzat festetako ekitaldi garrantzitsuenetako bat. Burrunbazale txaranga ere ezin zen falta. Santa Ana festen hasiera eta beste hainbat momentu girotzen dituzte haien doinuekin. Kua-
Ordizia • Santa Ana jaiak
drillen eguna ere irudikatu dut, blusa berdea jantzita daraman pertsonaiarekin. Eta erraldoiak ere oso garrantzitsuak dira festetan. Bi urteren ondoren festak bueltan dira. Gogotsu zaude? Bai, noski! Aurtengo festak oso bereziak izango dira ordiziar guztientzat.
12 FESTAK Ordizia • Santa Ana jaiak
Ale berezia • 2022ko uztailaren 15a
Lehen edizio hartatik 100 urte Ordiziako Santa Ana jaien barruan, bada tradizio handiko kirol ekitaldi bat: Ordizia Klasikoa. Txirrindularitza proba horren 99. edizioa jokatuko da aurten, uztailaren 25ean, Txapel Gorri elkarteak antolatuta. 1922an antolatu zen lehen aldiz.
U
ztailaren 25a txirrindularitzaren festa handiaren eguna izango da. 99. Ordizia Klasikoa txirrindularitza proba jokatuko baita egun horretan, Ordiziako Santa Ana festen barruan. Ordizia Klasikoa bezelako lasterketa gutxi dago; 1922an jaio zen amateur gisa, eta 1925etik aurrera hasi zen profesionala izaten. Egun bakarreko proben artean, bigarren zaharrena da, Espainia mailako egutegian. Proba hau, bere historia luzean, 36ko Gerraren ondorioz baino ez da eten, 1936an eta 1937an. Koronabirusak eragindako ezohiko
egoeraren barruan ere ez zen gelditu; 2020an dataz aldatu zuten, uztailaren 25ean ospatu beharrean, urriaren 12ra atzeratu zuten, eta 2021ean itzuli zen ohiko datara. Azken bi urteetan, unean uneko segurtasun neurriak betetzeko protokolo zorrotzak bete behar izan dituzte. 2022ko 99.edizio honetan berreskuratuko dute betiko Ordizia Klasikoa. Tourra ikusten ari ziren lagun talde baten ekimenez sortu zen. Txirrindularitzaren proba erreginaren ondoren, han ikusitakoa Ordiziara ekartzeko erronka bete zuten, nolabait. Gerora, jakina da Santa Ana Kirol Klubak eta Club Deportivo Villafrancak hartu zutela lekukoa. Garairik modernoenean, 1940an, Txapel Gorri elkarteko Jose Luis Sanzen aita Angel Sanzek eta Josetxo Sarasolak hartu zuten proba antolatzeko ardura. Juan Migel Mujika, Josetxo Latorre, Jose Maria Zabala, Faustino Etxebarrieta eta Fernando Lekuona izan ziren proba honen pisua mantendu zutenak, eta haiek egindako lanari esker ere, bizirik eta indartsu mantentzen da lasterketa. Aspalditik, Jose Luis Sanz da lasterketaren
FESTAK 13 2022ko uztailaren 15a • Ale berezia
Ordizia • Santa Ana jaiak
Ordizia Klasikoaren lehen edizioa, 1922. urtean. Francisco Sarasola izan zen irabazlea.
motorra, bihotza: «Nire oroitzapenak 1955era arte iristen dira, Jose Perez Francesek lehen aldiz irabazi zuenekoa. Helmuga Urdaneta kalean zegoen. Jendetza ikaragarria zegoen, balkoi guztiak jendez beteta zeuden». Gazte-gaztetatik bizi izan du Ordizia Klasikoa Sanzek. Proba horretan hazi dela esan daiteke: «1963an hasi nintzaion laguntzen aitari, antolakuntzan bai-
tzegoen. Hasieran, gutunak gutunazaletan sartzen, ondoren, lasterketaren planoa eta profila egiten... Kotxeetan jartzen diren plakekin ere laguntzen nion». Horrela hasi zen.
Izen handien hitzordua Lasterketa hau pasadizo askoz benetako ondarea da, baita txirrindularitzaren historiako
14 FESTAK Ordizia • Santa Ana jaiak
Ale berezia • 2022ko uztailaren 15a
Ordizia Klasikoa txirrindularitza probako partaideak Fray Andres ondotik igarotzen, 1940 urtean.
izen garrantzitsuenena ere. Ordiziako Klasikoaren historia luzean sona handiko txirrindulariek parte hartu baitute, nahiz eta Frantziako Tourrarekin bat egiteak askotan zaildu duen parte-hartzea.
1922 urtean egin zuten lehenen edizio hartan Francisco Sarasola izan zen irabazle. Aurten, omenaldia egingo diote, eta duela 100 urteko balentria oroituko dute. Aipatu, Txomin Perurena ere omenduko dutela aurten. Perure-
FESTAK 15 2022ko uztailaren 15a • Ale berezia
«Nire oroitzapenak 1955. urtera arte iristen dira, Jose Perez Francesek lehen aldiz irabazi zuen urtera» Jose Luis Sanz Lasterketaren koordinatzaile orokorra
nak 1971, 1972 eta 1976 urteetan irabazi zuen Ordizia Klasikoa. Aspaldiko edizio haietan deigarriena da txirrindulari kopurua. Lehen ez ziren inoiz ehun partaide lortzen. Deigarria da baita ere, lehen, orain ez bezala, txirrindulari solteak ekartzen zituztela. Txirrindulari bat edo bi gonbidatzen zituzten, Felice Gimondi eta Gianni Motta etorri zirenean bezala. 1973an korritu zuen Gimondik. Urte horretan Munduko Txapelketa jokatu zen Bartzelonan eta
Ordizia • Santa Ana jaiak
irabazi egin zuen. Handik urtebetera, 1974an, Ordiziara itzuli zen. Garai haietan, txirrindulariei beraiei ordaintzen zitzaien. Orain taldeari ordaintzen zaio. Talde bakoitzak sei txirrindulari izaten ditu gutxienez. Ibilbideari dagokionez, 2007az geroztik antzeko ibilbidea egiten du urtero: bost itzuli 30 km inguruko zirkuitu batean, Ordizian hasi eta amaitzen dena, Abaltzisketa eta Altzo gainetatik igaroz (3. mailakoak). 40ko hamarkadan Legazpi, Bergara eta Deskargatik igarotzen zen, eta denbora luzez Gipuzkoako Itzulia egin zen (215 km). Klasikorik luzeena 1963koa izan zen, 225 kilometrokoa. «2014an Gaintza gaina sartu zen, 2014ko Euskal Herriko Itzuliko 1go etapan igo zen bera».
99. edizioa, goren mailara Mendeurrenerako galaz jantziko da Ordizia Klasikoa. Jose Luis Sanz «pozik» dago maila goreneko kirol ikuskizuna bermatuta dagoelako. 22 taldek eman dute izena eta tartean izango dira, UAE Team Emirates, Astana Qazaqstan Team, Movistar Team, EF Education EasyPost, Israel Premier Tech eta Team BikeExchange Jayco izango dira World Tourreko taldeak. Azken laurak ez jaisteko lehian daude eta premiazkoak dituzte ZIU elkargoaren puntuak.