09.2010

Page 1

pmrlzdwfac: jcif; T&cdik v hf w G v f yfa&;pmapmifonf &cdik ahf wmfveS af &;oabmw&m;rsm;udk r#0&D ef/ &cdik ahf wmfveS af &;ESihf &cdik t hf rsKd ;om;a&;ESiyhf wfoufI awmfveS af &;&Jabmfrsm;/ jynforl sm;. tjrifoabmxm;rsm;udk xif[yfpD&efESifh yDjyifaom &cdkifpmyDt&D;tom;ay:aygufvmpD &ef &nf&G,fI xkwfa0jzef@csdedefaom trSDcdkuif;aom vGwfvyfaompmapmifwckjzpfyg onf? T&cdkifhvGwfvyfa&;pmapmifudk 2-v w}udrf yHkrSefxkwf0Dvm;rnfjzpfygonf? &cdkifh trsKd ;om;a&;ESihf &cdik pf myDukd jrwfE;kd wefz;kd xm;olrsm; uAsmrsm;/ aqmif;yg;rsm;/ 0wÎKwdrk sm; ESifh umwGef;rsm;yD;ydk@Edkifygonf? qufoG,f&ef— AIB PO Box 113 Mae Sot Tak -63110 Thailand

vlxkonfawmfvSefa&;.&if;jrpfjzpfonf

xdkif;EdkifiH/ rJaqmuf+rdK@wGif usif;yaom 71-ESpfajrmuf q&mawmfOD;OwWredef@tcrf;tem;rS

twGJ(3) trSwf(5)

2010-ck pufwifbmv

tmoQeD0ef; toQifOwÅr (1879-1939)


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

*syefEdkifiH/wdkusdKòrd@wGifusif;yaom 71-ESpfajrmuf q&mawmfOD;OwWredef@tcrf;tem;rS trSwfw&"gwfyHk

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

q&mawmfrsKd;pdcsyD;cJhaompdwf"gwfudk qufvufpGJudkif+yD; etz ppftm%mo#ifrsm;udk qufvuf awmfveS w f u kd yf 0JG ifvm;&rnfjzpfa=umif; ,Sp(f &Sp)f av;vH;k ausmif;om;acgi;f aqmif udrk ;kd oD;ZGeu f wufa&mufvmonfh y&dowfrsm;udkajymonf? q&mawmfOD;OwWronf (1939)-ckESpf/ pufwifbmv (9)-&ufedef@rSm &efukef+rdK@/ ykZeG af wmif+rdK@e,f anmif;wke;f ausmif;wdu k rf mS ysv H eG af wmfrcl +hJ yD; ,if;ede@f ukd q&mawmfO;D OwWrede@f [k w&m;0ifowfrSwfcJhonf? ,ck uefawmfrif(uefawmfr*Fvm)yef;+cHrSm q&mawmfOD;OwWr yef;+cHtjzpf t,iftpdk;&u owfrSwfyD;cJhonf? *syefEkdifiHwGifvnf; q&mawmfOD;OwWredef@ tcrf; tem;udk wdkusKd+rdK@ (Toshima-Ku Kumi Center) cef;rwGif ,refedef@u usif;yjyKvkyfcJh onf? ,if;tcrf;tem;wGif “jrefrmhvw G v f yfa&;rD;&SL;wefaqmif q&mawmf to#iOf ;D OwWr” pmwrf;zwf+ydKifyGJudkvnf; xnfhoGif;usif;ycJh&m yxrqkudk udkrif;xufaZmf/ 'kwd,qkudktrsKd; om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf vGwfajrmufe,fajr(NLD-LA)rS udkxGef;+idrf;ESifhwwd,qkudk Arm Edik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;rsm;or*~tzG@J csKyfrS udrk sK;d jrifah qG/ ESpo f rd q hf rk sm;udk udak tmifxeG ;f vif; (LDB)ESihf udak usmo f ef;v_id f &cdik t f rsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKy(f ALD-Exile)wd@k r&S [d=ua=umif; od&onf? q

*syefEdkifiHwGif 71-}udrfajrmuf q&mawmfOD;OwWredef@tcrf;tem;jyKvkyfedefyHk xdkif;EdkifiHbefaumuf+rdK@wGifusif;yaom 71-ESpfjrmuf q&mawmfto#ifOwWredef@ tcrf;tem;rS trSwfw& "gwfyHk

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

at'Dwmhtmay: bapmwif

MONDAY,SEPTEMBER 06,2010

{&mwDowif;Xme (71) }udraf jrmuf q&mawmfO;D OwWrede@f tcrf;tem;udk xdik ;f Ekid if /H befaumuf+rdK@ zvef aqmif xufcrf;t&yf[d 0yfxufcrf; bkef;awmf}uD;ausmif;wGif pwifvmv 5-&ufedef@rGef;vGJ (1) em&D tcsdefu usif;yjyKvkyfca=umif;od&onf? “q&mawmfrSm trSefw&m;twGuf/ trsm; jynfoltwGufomaqmif&GufcJh+yD; udk,fusKd;twGuf wqpfacsavhxnfhrwGufbJ eDr0iftifyg ,mydkifo#ifudk qef@usifcJhonf? t=urf;rzuf tEkenf;jzifh yxrqHk;awmfvSefcolyg? q&mawmf onf a'ydik &f &J aJ wmufred ;f cGe;f wd/ &D;om;csuw f ed ef@ u|eo f abmufb0rSm tdyaf rmuseed af & wdik ;f jynfudk v_yfEdk;ca&? Edk;xpDca&” [k &ckdif'Drdkua&pDtzGJ@csKyf(jynfy)OuUX OD;xGef;0if;uajymonf? 1918 -ckEpS w f iG f jrefrmjynfb&k ifcjH zpfaom qm*s&D ,f u&ufa'gut f m; “u&ufa'guf *wfa'guf”(u&ufa'guf rif;jrefrmjynfu xGufvm;)[k q&mawmfupwifpdefac:cJhonf? y&dowf (400) cef@wufa&mufaom OD;OwWredef@tcrf;tem;udk &cdkif'Drdkua&pDtzGJ@ (jynfy)/ &cdkif0HomEkpmyDtoif;(befaumuf)/ &cdkiftvkyform;tpnf;t&Hk; (befaumuf)/ &cdkif trsKd;om;owif;pmESifh (Network for Migrant Workers Development) tzGJ@wdk@pkaygif;usif;y=uonf? ,if;tcrf;tem;wGif &cdkif'Drdkua&pDtzGJ@csKyf(jynfy)OuUX OD;xGef;0if; (NCGUB) rS 0ef}uD;csKyf&;kH 0ef}uD; OD;0if;v_id /f ausmif;om;acgi;f aqmif udrk ;kd oD;ZGe/f jrefrmowif;or*~ 'kOuUX OD;Zifvif;/ aZmfrif;(vl@abmifopf)/ befaumuf+rdK@&yfcsx0Dt&yf[d cspaf omjrefrmjynfausmif;rS ausmif;tky}f uD; OD;jrifah 0/ q&mawmf OD;uk¾vESihf &cdik t f rsK;d om;owif;pm t,f'w D m OD;aX;0if; wdk@u a[majymonf? rqvacwfrmS q&mawmfO;D OwWrESiyhf wfoufI tajccHynmausmif;oH;k zwfpm pmtkyf wGif oif=um;&efom jyXmef;cJh+yD; etzacwfrSm q&mawmf.tcef;u¾udk vHk;0azsmufuG,f xm;onf? obmywdtjzpfaqmif&Gufonfh q&mawmf OD;uk¾vu “bkef;}uD;wdudk EkdifiHa&;eef@ rywfowf&vdk@ tckacwfrSmvdkufajymedefpGm trsm;aumif;usKd;aqmif&Gufaw oHCmwdudk twk ta,mifvdk@ajympGma& etz.vSnfhpm;csuf&mjzpfaw? t*kacwf a&$0ga&mifoHCmwdvnf; tm%mtwGuf vkyfuwfpGmr[kwf? t*k(etz)u oHCmawmfwdudk t=urf;zufzdESdyfowfjzwf axmifcspGma& q&mawmfOD;OwWr&dk@ydkifyk*~dKvfwd aemufxyfay:xGef;vmvwfar pdk;&drfxdwfvef@ vdk@yg”[k tcrf;tem;wGif a[majymrdef@=um;cJhonf? t*FvdyfacwfwGif t=urf;rzufaomenf;jzifh awmfvSefvdk@ yxrqHk;axmifcscH&olrSm q&mawmfyifjzpfonf? 24

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

tajymus,foavmuf c&D;rwGifjzpfedefa& &cdkifhawmfvSefa&;eef@&cdkifhvl@tzGJ@tpnf;udk qef;ppf=unfhau &ifvD;zdk@ tvGefw&maumif;edefa&qdkpGmudk wGd[d&ygzdk@? nu&cdkifhawmfvSefa&; xJuacgi;f aqmifwa,mufeef@wq dG ckH u kd f t}uHnaH wmif;,if;eef@ &cdik ahf wmfveS af &;ta=umif;/ &cdik hf trsKd ;om;a&;ta=umif; axG&mav;yg; ta=umif;pHu k kd +cHKiHo k ;kH oyfajymjzpfyga&? ,if;acgi;f aqmif. &cdik v hf t l zG@J tpnf;udo k ;kH oyf&mY t,ifu ya'o&du k v f @l tzG@J tpnf;jzpfeed cf a&twGuf vl@tod w&m;wd tvGefw&mrSzGH@+zdK;wdk;wufr_[da&? ,if;ydkiftodw&m;wd zGH@+zdK;wdk;wufr_[da&vl@tzGJ@ tpnf;rSm tzGJ@tpnf;wdtrsm;tjym;ay:aygufwwfpGma& obm0ed,mrw&m;jzpfa&? ,if;ydkif vl@tzGJ@tpnf;udk nDnGwfa&;wnfaqmufyD;Edkifzdk@acgif;aqmifa& omrefawmfpGmt&nftjcif;[d pGmeef@rjzpfEdkif? txl;awmfzdk@/ wwfzdk@ vl&dkao o#if&dkaojzpfzdk@vdktyfawvdk@ajym+yD;au ,ck vuf[d &cdkiftrsdK;om;&dk@tajctaeudk=unfh+yD;au tem*wftwGuf&ifvD;rdyga&vdk@ rSwfcsufyD; ajymjyvm;yga&? [kwfyga& rsdK;cspf&cdkifom;wdkif; &ifvD;zdk@pGmua'gcg trSefygAsm,f? a'edef@ &cdkifom;&dk@. vuf[t d ajctaeonf azgiyf su0f g;ydik f wppD=uif;edepf mG udk wGu d wf&ygz@kd ? ud, k ahf vmif;udk ud, k pf yf +yD;au yef;wdkifta&mufavSmfcwfedefauavh trsm;tm;jzifh &cdkifhawmfvSefa&;/ trsdK;om;a&; tzGJ@tpnf;wdpGm avmif;u}uD;oavmuf avSmfcwfol/ tm;pdkufavSmfcwfEdkifol enf;edefoda& twGuef ef@ trsm;pk&@kd pmG ork'&N m&Djyifus,u f v_id ;f vD=um;xJrmS r&GEd ikd b f J rjrKyf&w kH rnf azmavm ay:edefpGmudk wGd&&Hkru ravSmfcwfEdkif&Hkru v_dif;'g%fvD'g%frcHEdkifvdk@ jrKyfvm;ca&avmif;wdeef@ jrKyfwcg ay:wvSnfheef@ urf;u0D;oxuf0D;+yD;au ork'N&m&DpDa=umif;xJrSm &DpHkr#dK;vdkufygedefa& avmif;wdavh tpDt&DwGdvm&yga&? ,if;cg r}uD;ri,f vd_if;'g%fcHEdkifzdk@eef@ [da&tm;eef@avSmf cwfEdkifzdk@ avmif;udkyHkajymif;+yD;au wufopf/&Gufopfv$ifhvdk@ oufwifhoufomavSmfcwf,if; yef;wdkifodk@ wjznf;jznf;/ w&Gd&Gd csOf;uyfzdk@ t}uHOm%fxkwf}udK;pm;zdk@udef;qdkufvm&yga&? avmif;}uD;xufrSm avmbw}uD;eef@ rdrdtm;ukefpdkufavSmfcwfcauavh avmif;u }uD;a&uwrsdK;/ pyfyHkpyfenf; enf;ruspGmuwzHk urf;uawmifrcGm&od avmif;xufutzHkzHk ckeq f if;vm;uwfpmG wduakd vh wGv d m&yga&? rdru d a'gcg ZGrJ av#mh tm;rmeftjynfeh ef@ tH}udw, f if; avSmfcwfvmauavh &Sdudkrwdk;bJ aemufudkusJjywfqkwfedefca&avmif;udk avmif;tjypfvm; vltjypfvm;vdk@ rajymcsifvdkufAsm,f? ,if;avmif;}uD;udk pGef@vdkufygAsm,f? a,auavh rdrd avSmfvma&yef;wdkifudk &SdqufavSmfcwfEdkifzdk@twGuf &cdkifom;&dk@pyfedefus avmif;yHkpHrsdK;r[kwfbJ r}uD;/ ri,f tvwfyHkpHopfwrsdK;jzifh [da&vltiftm;eef@ wufpHk&GufpHkv$ifhvdk@ c&D;qufygzdk@? &cdkifom;&dk@ apmifh=unfhtm;yD;uwfygzdvdk@ wdkufwGef;,if; ryDrjyif r_ef0g;0g;jzpfedefa& &cdkifom;&dk@ tem*wfopfukd yDjyif,iS ;f vif; opfviG af &tem*wfopftjzpf jyKjyifajymif;vJEikd zf @kd twGuf jyKjyif ajymif;vJ wnfaqmuf&mY rsdK;cspf&cdkifom;wa,muftjzpf Zmaxmifhacs/ Zmtcef;u¾acsu rcdkruyfbJ avSmfcwfvdkufyguwfzdk@vJ jyifqifxm;uwfyg om*D0ifrsdK;&dk@? q

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

1


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

cd k i f r if ; !d k (15/ 9/ 2010) &cdkifom;&dk@ trsdK;cspf=uonf/ &cdkifom;&dk@ EdkifiHa&;Edk;=um;=uonf/ &cdkifom;&dk@ pGef@v$wfpGef@pm;=uonfudk trsm;u vufcHxm;=uonf? &cdkifom;&dk@ trsdK;om;pnf;vHk;nDnGwf a&;+ydKuGJI &cdkifom;&dk@ wa,mufwaygufjzpfedef=uonf/ &cdkifom;&dk@ jrefrmhwyfrawmfxJwGif yg0ifxrf;aqmifv#uf ppftm%mo#iftkyfpk touf&Sif&yfwnfa&;twGuf usm;uefxm;onf udv k nf; trsm;uod=uonf? &cdik o f m;&d@k tedejf zifh awmfyg/ wwfygv#uaf ueef@ &cdik afh wmfveS af &; ESifh &cdkifhvlr_tzGJ@tpnf; awmifhwif;cdkifrmr_r[dbJ ,dkifvJedefonfudkvnf; tjcm;vlrsdK;/ tzGJ@ tpnf;&dk@u a0cGJIr&/ em;rvnfEdkifjzpfedef=uonf? &cdik o f m;trsm;pk&@kd pw d x f w J iG f &cdik b f &k ifEh ikd if aH wmf tcsKyftjcmtm%mqH, k ;_H &r_. t+cDcH ta=umif;t&if;rSm &cdik t f rsKd ;om;pnf;vH;k nDnw G af &; ysujf ym;jcif;a=umifh &cdik b f &k ifEh ikd if aH wmfukd tkyfcsKyfoltcsif;csif;t=um; tiftm;+ydKifr_ESifh EdkifiHawmftm%mudk vk,ufr_&dk@. tusdK;quf[k +cHKiHkoHk;oyfEdkif=uonf? vufeuftm;udk;jzifh usL;ausmfodrf;ydkuf rif;rledefaom Arme,fcsJ@udk &cdkif+rDay:rS rarmif;xkwfEdkifr_rSm cdkifrmaom&cdkifwyfrawmfw&yf ray:aygufodI[k a,bk,s em;vnfxm;=u+yD;/ &efoludk,SOf+ydKif wdkufcdkufEdkifrnfh wyfrawmfw&yfudk wnfaqmufvmonf rSmvnf; &mpkESpf 2-ckudk jzwfausmfvm+yDjzpfaomfvnf; jynfolutm;udk;avmufonfh wyfrawmfw&yfray:aygufod&Hkru ,if;wyfrawmfay:aygufa&;udk tm;udk;,Hk=unfedefaom &cdik o f /l &cdik o f m;rsm;ESihf ,if;ay:ayguv f mrnfw h yfrawmfwiG f yg0ifxrf;aqmifz@kd apmifah r#mef ed o f nfh &cdkifol&cdkifom;rsm;rSm rSef;csufESifhESrf;xGufrudkufaomtcg &cdkifhawmfvSefa&;tay: pdwfysufr_/ pdwfukefr_ESifh vufyrf;usr_rsm;jzifh tm;i,fedef=uonfudkvnf; wGdjrifvm&ygonf? &cdkifom;&dk@onf vuf&Hk;tm;udk;olrsm;yDyD vuf&Hk;tm;udk trSDjyKI &cdkifhwyfrawmf ay:aygufa&;twGuf }udK;pm;az:xkwf=uaomfvnf; taumiftxnfraz:Edkif jzpfedefonfudk vufr_difcst,H_;yD;I aemufqkwfzdk@rvdktyfay? rjzpfay:&odjcif; t"du tajccHta=umif;w&m; rsm;udk avhvmqef;ppfI jyKjyifoifhonfrsm;udkjyKjyifI vrf;a=umif;opfwckodk@ OD;wnfav#muf vSrf;=u&rnf? &cdkifwyfrawmfay:aygufa&;. t"due*dkv#ufrrSm &cdkifhawmfvSefa&;jzpfonf? T&cdkifhawmfvSefa&;uom &cdkifom;&dk@awmifhwaom &cdkifhwyfrawmfudk az:xkwfEdkifrnf? &cdkihf awmfvSefa&;udk avhvmqef;ppf=unfhygu oabmw&m;tm;jzifhaomf4if;/ vufwGd taumif txnfaz:aqmif&mYaomf4if; vrf;vGJav#mfr_ESifh wyfOD;u|Hr_rsm;udk t"du wGdjrifedef&ygonf? t"du vrf;vGJav#mfr_ESpfydkif;rSm awmfvSefa&;udk tiwftjywf'kuQcHIvkyf&rnf qdo k nft h ydik ;f ESihf awmfveS af &;vkyI f rdrb d 0awmifpeG @f xm;+yD;+yD/ tm;vH;k t&m&mudk pGe@f xm;+yD;+yD/ a'avmuY ig&@kd uo hJ @kd vkyEf ikd rf nfo h rl [dawmh+yD[k xifrw S +f yD; rSm;onfreS o f nfukd csichf sed pf Of;pm;r_ rjyKvkyfbJ pnf;rJhurf;rJh udk,fxif&mpdkif;vkyfaqmifaomtydkif;ESpfydkif;udk wGdjrifvm&ygonf? awmfveS af &;tiwfc&H rnf/ 'kucQ &H rnf[k cH,cl suu f kd vufuikd x f m;olrsm;onf awmxJ/ awmifxJ 2

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

vmaomordkif;taxmuftxm; vuf&mrsm;udk a'edef@xufxd pepfwusxdef;odrf;xm;onfudk wGdjrifedef&+yD;/ ,if;wdk@udk ykefuefawmfvSefolrsm;udkvnf; w&m;Oya'abmifwGif;rS pD&ifqHk;jzwf tjypfy;D cJo h nfukd avhvmwG[ d &d ygonf? od@k aomf w&m;Oya'udk tvD;rxm;aom wzufom;udk zsuq f ;D vdo k nfh tusiq hf ;kd [daom jrefrmtpd;k &tqufqufw@kd onfum; wEdik if w H nf;edef tjcm; vlrsdK;wdk@. ordkif;taxmuftxm;rsm;/ pmyD,Ofaus;r_/ tEkynmvuf&mrsm;udk acwf tquf quf zsuq f ;D vmcJo h nfukd wGjd rifeed &f onf? rdrt d m;qef@usiaf wmfveS o f rl sm;udo k mru w&m;Oy a'abmifwiG ;f rS wdu k yf 0JG ifeed o f rl sm;udyk ifv#if ,kwrf m/ aumufusppf mG raumif;qd;k &Gm; enf;rsKd ;pHu k kd oHk;I w&m;rJhESdyfuGyf ESdrfeif;edefonfudk wGdjrifedef&onf? 5-,QKvuf[dwGifvnf; jrefrmjynfolrsm;udk ppfu|efjyK&ef jynfol@qefusifbuf/ urBmh qef@usifbuf 2008-em*pf tajccHOya'udk qifjcifrJhpGm&D;qGJv#uf EdkifiHa&;jy\emudk EdkifiHa&; enf;jzifh tajz&Sm&efr}udK;pm;bJ jrefrmjynfolrsm;/ urBmhjynfolrsm; uef@uGufedefonfh=um;rS 2010-&GD;aumufyGJudk usif;yEdkif&ef tuGufususjyifqifedef&Hkomru twdkuftcHtiftm;pk rsm;udk &p&mr[datmif ESdyfuGyfedefonfudkvnf; wGdjrifedef&ygonf? ,if; 2010-&DG;aumufyGJ usif;ya&;udk ta=umif;jyv#uf typftcwf&yfpJa&; vkyfxm;olrsm;ESifh vufeufudkiftiftm;pk rsm;udk tjrpfjywf+cDr_ef;Edkif&ef typftcwf&yfpJa&;vkyfxm;ol wdkif;&if;om;vufeufudkifrsm;udk e,fjcm;apmifhwyfzGJ@pnf;&ef zdtm;yD;v#uf ,if;wdk@. ppfwyfudk ,cifuxufwdk;csJ@csxm;um ppf&mZ0wfr_rsm;udk ydkIusL;vGefedefonfudk rsuf0g;xifxifwGdjrifedef&ygonf? xd k @ a=umif h q&mawmf O D ; OwW r ed e f @ tcgor,Y q&mawmf O D ; OwW r ed e f @ tcrf ; tem; usif ; ya&;aumf r D w D r S atmuf y gtcsuf r sm;ud k awmif ; qd k v d k u f o nf ? 1-q&mawmf. r[kwfrcHpdwf"gwfESifh vkyfenf;vkyf[efrsm;udk twk,lv#uf vufeuftm;udk; AdkvfustkyfcsKyfedefaom ppftm%mo#iftkyfpkvufatmufrS vGwfajrmufa&;wdkufyGJudk 'kwd, t}udrf jrefrmjynfvGwfvyfa&;wdkufyGJtjzpfcH,lv#uf wdkif;&if;om;jynfolrsm;tm;vHk; rdrdwwf pGrf;onfhbufrS vufwGJwdkufyGJ0if=u&ef? 2-jrefrmppftkyfpk. ppfu|efjyKa&; 2008-em*pfzGJ@pnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'udk4if;/ 2010&DG;aumufyGJudk4if; jynfwGif;/ jynfytwdkif;twmjzifh 0dkif;0ef;oydwfarSmuf=u&ef? 3-etz. wdik ;f &if;om;vlrsKd ;wd@k tay: ppf&mZ0wfr_ usL;vGeef ed jf cif;udk Edik if w H um&mZ0wfw&m; &Hk;rS w&m;pGJqdk jypf'g%fcwf&ef? 4-jrefrmEdik if aH &;jy\emonf vl@tcGiahf &;/ 'Dru kd a&pDa&; jy\emonfomru jrefrmESihf jrefrm r[kwfaom wdkif;&if;om;rsm;t=um; yx0DEdkifiHa&;ESifh ordkif;EdkifiHa&;udktrSDjyKI &mpkESpfaygif; rsm;pGmjzpfyGm;vmaom jy\emjzpfaoma=umifh urBmhukvor*~rS =um;0ifzsefajz ajz,Sif;yD;&ef? q&mawmfOD;OwWredef@ tcrf;tem; usif;ya&;aumfrDwD xdkif;- jrefrme,fpyfwedef&m

q

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

23


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

71-ESpaf jrmuf q&mawmfto#ifOwWrede@f xkwjf yefa=ujimcsuf ed e f @ pG J - 9/ 9/ 2010 1-q&mawmfOD;OwWronf jrefrmEdkifiHESifh tmo#wdkufvGwfvyfa&; Adokum}uD;jzpf+yD; vl@tcGit hf a&;twGuf wdu k yf 0JG ifeed o f rl sm;ESihf tzdEydS cf jH ynforl sm;vGwaf jrmufa&;twGuf wdu k yf JG 0ifedefolrsm;twGuf &Sdaqmifvrf;jyjzpfonf? q&mawmfonf bmompum; 9-rsdK;udk wwf u|r;f &Ho k mru Edik if w H umA[kow k =uG,0f +yD;/ tmo#wu kd . f txifu&Edik if rH sm;jzpfaom tEN, d ESifh *syefEdkifiHrsm;wdk@. wuUodkvfrsm;Y ygarmuQtjzpf0ifa&mufvkyfudkifv#uf rdrd.wwfu|rf; odjrifr_rsm;udkr#0DI olrsm;udk ynmjzef@jzL;,if; bmompum;trsdK;rsdK;udk olwyg;xHrS avhvm oif=um;v#uf rdrdb0udkwnfaqmufEdkifcJhaom urBmhjynfolrsm;twk,lp&m yk*~dKvfxl;/ yk*~dKvf jrwfjzpfonf? 2-q&mawmfonf tENd,EdkifiHudk t*Fvdyfe,fcsJ@tkyfcsKyfpOftcgu tEdN,EdkifiHa&; avmuwGif tiftm;t}uD;qHk;jzpfaom tENd,uGef*&uftoif;}uD;. A[dkOD;aqmifaumfrDwD tjzpf tEd, N Edik if aH &;avmuwGif yg0ifvyk u f ikd cf &hJ o kH mru ,if;toif;}uD;+yD;v#if 'kw, d tiftm; t}uD;qHk;jzpfaom [dENLr[mqAŠtoif;t}uD;. OuUXtjzpf &DG;cs,fcHcJh&onf? 1907-ck azaz: 0g&DvwGif *syefEdkifiHYjyKvkyfusif;yaom tzdESdyfcHaygif;pHkuGefz&ef@wGif udkvdkeDpepfqef@usifa&; r[mAsL[mtjzpf vufatmufcHtmo#EdkifiHrsm; oDG;pnf;nDnGwfa&; pDrHudef;w&yfudk tqdkwif oGif;&m EdkifiHwumrSwufa&mufvmaom udk,fpm;vS,f 300-ausmfu axmufcHtm;yD;cJhojzifh ‘tmo#eD0ef;’ (Sun of Asia) bGJ@udk *k%fjyKcsD;jr‡ifhcJh=u+yD; urBmhowif;pmrsm;wGif q&mawmf tm; tmo#eD0ef;tjzpf &D;om;az: jycJh=uonf? 3-q&mawmfEiS v hf yk af z:udik zf ufrsm;jzpf=uaom r[wWr*E<ED iS hf a'guw f mqGe, f ufqif wdk@udk 4if;wdk@ESifh oufqdkifaomEdkifiHrsm;. acgif;aqmifrsm;ESifh tpdk;&tqufqufwdk@u av;pm; todtrSwjf yK=uI ,if;yk*Kd~ vfw@kd .ordik ;f onf oufqikd &f mEdik if rH sm;wGio f mru urBmo h rdik ;f wGif yif xif&Sm;ausmf=um;edefonfudk wGdjrifedef&onf? AdkvfcsKyfatmifqef;ESifh a':atmifqef;pk=unf uJo h @kd aom jrefrmacgi;f aqmifrsm;u q&mawmf.aus;Zl;w&m;udo k w d wfI q&mawmfukd av;pm; *k%fjyK=uaomfvnf; jrefrmacgif;aqmiftrsm;pkESifh tpdk;&tqufqufwdk@onf q&mawmfudk av;pm;todtrSwfjyKr_ r[d=uaoma=umifh q&mawmf.ordkif;onf jrefrmhordkif;wGifomru urBmhordkif;wGifyifv#if wjznf;wjznf; wdrfaumaysmufuG,fvmonfudk wGdjrifedef&onf? 4-t*Fvdyfe,fcsJ@wdk@onf EdkifiHtoD;oD;odk@ odrf;ydkuftkyfcsKyfcJhaomfvnf; ,if;vuf atmufcEH ikd if rH sm;. ordik ;f taxmuftxm;rsm;udk rzsuq f ;D cJ&h rkH u ,if;tkycf sKyfcEH ikd if rH sm;rS &[d 22

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

Y vlrod/ olrod 'kurQ sKd ;pHu k ckd v H #uu f si}hf uHvm+yD; wynfah emufvu kd rf sm;udv k nf; xdu k o hJ @kd usi}hf uH aponf? odk@aomf tcuftcJ 'kuQudkcHEdkifaom &cdkifol&cdkifom; tvGefw&menf;I trsm;pkwdk@ onf cufcJ=urf;wrf;aom awmfvSefa&;'%fudk rcHEdkifbJ awmfvSefa&;xJrS pGef@cGmvm;=uonf udk avhvmwGd[d&ygonf? rdrdudkrdrdawmfvSefa&;orm; igonfvlwdkif;xufjrifhjrwfonf/ ig&dk@ydkif jrifhjrwfa&vlr[d/ ig&dk@ydkifrusifh}uHbJESifh ig&dk@udk q&mvmrvkyfauh/ ig&dk@vkyfcsif&mudkvkyfrnf[k tawG;tac:[daom awmfvSef;a&;tkyfpkonfvnf; jy\emrsm;/ &efyGJrsm;/ tpkvdkuf t+yHKvdkuf awmfveS af &;udk pGe@f cmG r_rsm;ud&k ifqikd ef ed &f +yD; awmfveS af &;onf &cdik v f x l u k kd qGaJ qmifrr_ [djzpfvm edefonfudk wGdjrifvm&ygonf? tiftm;}uD;aom awmfvSefa&;tzGJ@tpnf;rsm;udk avhvmqef;ppf=unfhyg ,if; awmfvSefa&;tzGJ@tpnf;rS tzGJ@0ifrsm;. b0&yfwnfa&;tajctaeonf omrefatmuf+cD vlwef;pm;rsm;xufomvGefI atmuf+cDvlwrf;pm;rsm;udk awmfvSefa&;orm;jzpfajrmufa&; twGuf t+rJwrf;qGJaqmifr_[dedefonfudk avhvmqef;ppfwdG[d&ygonf? Oyrm-u&ifawmfvSef a&;tzGJ@tpnf;/ ucsifawmfvSefa&;tzGJ@tpnf;/ o#rf;awmfvSefa&;tzGJ@tpnf;jzpfonf (jcGif;csuf -,if;awmfveS af &;tzG@J tpnf;wd@k onf +rdK@ay:edef vlxt k rsm;pkukd pdw0f ifpm;atmifum; rvkyEf ikd f oday? awmfveS af &;e,f+rDEiS x hf pd yfeed af om/ &eforl sm;. n‡i;f yrf;ESyd pf ufru _ kd qd;k &Gm;pGmcHeed &f aom vlxktrsm;pkuom ,if;awmfvSefa&;tzGJ@tpnf;rsm;udk pdwf0ifpm;r_/ tm;udk;r_[dedefonf)? ,if;tjyif wcsdK@awmfvSefa&;tzGJ@tpnf;rsm;Y EdkifiHa&;&yfwnfcsuftay:wGif xl;jcm;onfh vuQ%m&yfrsm;udk avhvmwGd[d&ygonf? ,if;rSm u&ifhawmfvSefa&;. EdkifiHa&;&yfwnfcsufrSm jrefrmwEdkifiHvHk;tajymif;tvJbufOD;wnf+yD; vufeufudkif/ vufeufrudkif awmfvSefa&;tzGJ@ tpnf;tm;vH;k udk wvH;k wcJwnf;&yfwnfvy_ , f mS ;Edik af om awmfveS af &;yHo k ¿efjzpf+yD;/ o#r;f jynf wyfrawmfawmifydkif;. EdkifiHa&;&yfwnfcsufyHko¿efrSm jrefrmwEdkifiHvHk;udkyHkraz:bJ o#rf; jynfaxmifpt k wGi;f edex f ikd =f uaom wdik ;f &if;om;vlrsKd ;rsm;udk ud, k pf m;jyKaom Edik if aH &;yHo k ¿efukd odomxif&mS ;pGm wGjd rifeed &f ygonf? &cdik o f m;&d@k twGuf Edik if aH &;wdu k yf 0JG ifry_ o kH ¿efonf tb,f enf;? ESpfjcrf;uGJedefaom &cdkiftrsdK;om;aumifpDonf &cdkifjynfESifh &cdkifvlrsdK;udk udk,fpm;jyK onf[q k x kd m;+yD; &cdik jf ynfvw G af jrmufa&;ygwo D nf &cdik Ef ikd if aH wmfukd ud, k pf m;jyKonf[k qdx k m; ygonf? odk@aomf &cdkifhawmfvSefa&;wckvHk;udk +cHKiHkoHk;oyf=unfhygu &cdkifjynfESifh &cdkifvlrsdK;udk trSefwu,f udk,fpm;jyKEdkifaom &cdkifhawmfvSefa&;tzGJ@tpnf;w&yfudk rwGd[d&ao;ay? &cdkifom;&dk@tedefjzifh yDjyifaom&cdkifhawmfvSefa&;vrf;a=umif;wckudk qef;opf wnfaqmufz@kd vt kd yfeed yf g+yD? Tod@k qef;opfwnfaqmuf&eftvd@k imS &cdik af wmfveS af &;udk OD;aqmif OD;&Guv f yk rf nfo h rl sm;tedejf zifh &cdik ahf wmfveS af &;ESihf &cdik v hf rl b _ 0udk ,SOx f ;kd pOfpm;tajz&SmEdik &f rnf? &cdik af wmfveS af &;orm;wa,mufcsi;f tedejf zifh pm&dwyW ikd ;f qdik &f m/ vlrq _ ufqaH &;ydik ;f qdik &f mtm;jzifh omrefvl,Ofaus;wa,mufxuf omvGefzkd@vdktyfonf? &cdkifawmfvSefa&;orm;wa,mufcsif; tedefjzifh iwfrGwfjcif;ESifh 'kuQaygif;pHkudk &ifqdkifvkyfudkif&aom awmfvSefa&;yHkpHrsdK;rS oufwifh oufom pm;Edik /f vkyu f ikd Ef ikd af omawmfveS af &;bufo@kd OD;wnfz@kd vt kd yfonf? riwfoifb h J iwfeed f

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

3


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

&jcif;udk *k%f,lzG,fudpPwcktjzpf awmfvSefa&;orm;rsm; rrSwf,loifhay? awmfvSefa&;orm; wa,mufcsi;f tedejf zifh awmfveS af &;twGuf vdt k yfaomynm&yftoD;oD;udk wwfu|r;f em;vnf vkyu f ikd Ef ikd +f yD; omreft&yfom;wOD;xuf omvGeef ed &f rnf? &cdik afh wmfveS af &;orm; wa,mufcsi;f . b0tajctaeonfvnf; omrefvlwa,mufxuf omvGefedefrnfqdkygu &cdkifhawmfvSefa&; udk &cdkifvlxkydkIpdwf0ifpm;vm&Hkru &cdkifhvlxktwGuf &cdkifhawmfvSefa&;onf xGufaygufwck jzpfvm+yD; tcuftcJtrsKd ;rsKd ;udk ede@f w"l0&ifqikd ef ed &f aom &cdik o f m;aumif;&wemrsm;onfvnf; rdrd&dk@udk EdkifxufpD;eif;vkyfedefaom jrefrmhwyfrawmfxJodk@0ifa&muf+yD; jrefrmhppftm%mo#if rdom;pktay:tusdK;jyKedefr_udk &yfwef@Edkif+yD;/ &cdkifhawmfvSefa&;twGuf tiftm;rsm;tjzpf ajymif; vJjzpfay:vmEdkifygonf? vkyfief;&yfrsm;udk taumiftxnfaz:=u&mY wcgw&H wdkuf&dkuftaumiftxnf az:aqmifI (odk@r[kwf) csufcsif;vifiif; taumiftxnfaz:aqmifI r&Edkifaomvkyfief;rsm; vnf;[dygonf? &cdkifjynfESifh&cdkifvlrsdK;udk tumtuG,fyD;Edkif&eftwGuf &cdkifom;&dk@twGuf r[d rjzpfvdktyfedefaom &cdkifwyfrawmfudk taumiftxnfaz:aqmifvm=uonfrSmvnf; ESpfaygif; (200) ausmf=umyg+yD/ odk@aomf &cdkifom;&dk@jzpfcsifaom qENESifh&vm'f wjcm;pDjzpfedefonfudk &cdkif om;&dk@owdxm;pDcsifonf? qENaZmudk t+cDrcHbJ csifhcsdefpOf;pm;pDcsifonf? &cdkifwyfrawmfw&yf wnfaqmuf&eftwGuf wyfrSL;aumif;/ wyfom;aumif;rsm;vdktyfonfudk vlwdkif;od=uaomf vnf; wyfrSL;aumif;/ wyfom;aumif;rsm;udk rnfuJhodk@wqifhcsif; wnfaqmuf&rnfudk vufwGd usus &cdkifom;&dk@r}uHqEdkif=uao;ay? ,if;wyfrSL;aumif;rsm;/ wyfom;aumif;rsm;ESifh cdkifrmI pnf;urf;[daom wyfrawmfw&yfukd taumiftxnfaz:aqmifEikd &f eftwGuf =um;cHvt kd yfcsuf rsm;udw k nfaqmufz@kd a'ede@f &cdik ahf wmfveS af &;udk OD;aqmifeed af om &cdik af cgi;f aqmifrsm; rrde@f oifah y? &Donf jrif&h mrSerd &hf mod@k pD;qif;ouJo h @kd tawG;tac:onfvnf; jrif&h rSerd &hf mod@k pDqif; rnfrSm trSefay? edrfh&mrSjrifh&modk@pD;qif;zdk@um; rjzpfEdkifay? &cdkihfawmfvSefa&;udk &cdkifvlxkrsm;/ rsdK;cspfyk*~dKvfrsm;/ wwfodynmo#ifrsm; twdkif;twmwckxd vufrcHEdkifjzpfedefonfrSm tb,f a=umifhenf;? tajzrSm,Sif;edefonf? &cdkifhawmfvSefa&;acgif;aqmifrsm;. awG;ac:ajrmfjrifr_onf ,if;yk*~dKvf&dk@avmuf rjrifh/ rus,fjyef@jzpfedefonfomru ,if;yk*~dKvf&dk@udk,SOfEdkifavmufonfh usifh}uHr_/ vkyfaqmifr_ r[dodIqdkonfudk &cdkifhawmfvSefa&;acgif;aqmifrsm; rrdef@oifhay?

q

@

September,2010

34 Burmese Freedom Fighters

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif abmvHk;toif; e&d O P & m (9/3/2010)

tdEdN,EdkifiH umvuwWm;axmifxJwGif zrf;qD;cHxm;&aom &cdkifESifhu&ifawmfvSefa&;orm; 34-OD;yHk ("gwfyHk-e&dOP&m)

umvuwWm; (Presidency Correctional Home) tusOf;axmifxJwGif jyKvkyef ed af om axmifwiG ;f csp=f unfa&; abmfv;kH +ydKifyJG wGif jrefrmEkdifiHrStusOf;om;rsm;jzifhzGJ@pnf;xm;aom ( 34 Burmese Freedom Fighters) ,cktcg qD;rD;zdkife,fyGJpOfokd@ wufa&mufvm;+yDjzpfa=umif; owif;&[donf? tqdkygabmvHk;yGJudk vGefcJhaom vrSpwif+yD; taemufb*Fvmjynfe,f axmif'g&dkufwm. tpDtpOfjzifh usif;yjyKvkyfyD;edefjcif; jzpfonf? +ydKify0JG ifaomtoif;rSm 6 -oif; jzpf+yD; xdt k oif;rsm;rSm (Presidency Supremo) toif;/ axmif (warders )toif;/ (Twister-B) abmfv;kH toif;/ (Venga Boys) abmfv;kH toif;/ (New Supporting) toif;ESihf jrefrmEdik if rH S (34 Burmese Freedom Fighters) toif;&dk@jzpf=uonf? b*Fvma'csf@toif;rSm +cDppfyGJratmifojzifh +ydKifyGJr0if&[kod&onf? abmfvHk;woif; wGif *dk;orm;wOD;tygt0if 7-OD;pD yg0if&+yD; ywfvnfyGJpOfrsm;udkupyf&+yD; ,cktcg (34 Burmese Freedom Fighters) toif;u wjcm;toif;oH;k oif;ESit hf wl qD;rD;zdik ef ,fo@kd wuf a&mufvm;cJhjcif;jzpfonf?vmrnfhpufwifbmv 7- &ufedef@wGif qD;rD;zdkife,fyGJudk pwifupyf &rnfjzpfa=umif;od&onf? (34 Freedom Fighters) abmfv;kH toif;wGif 1998 -ckEpS u f yif tdE, dN tpd;k &. zrf;qD;xdef;odrf;xm;jcif;udkcHxm;&aom &cdkifESifhu&ifawmfvSefa&;orm; 34- OD;xJrS tm;upm; orm;rsm;jzifh zGJ@pnf;xm;aomtoif;jzpf+yD; AdkvfvkyGJodk@wufa&muf+yD; 'dkif;qk&&eftxd ar#mfvifh xm;onf[kod&onf? abmfvHk;yGJudk axmifwGif;[dabmfvHk;uGif;wGif jyKvkyfedefjcif;jzpf+yD; axmifom;rsm; pdwfvufaysmf&$ifpD&efESifh usef;rma&;aumif;rGefvmpD&ef &nf&G,fcsufrsm;jzifh usif;yjyKvkyfyD; jcif;jzpfa=umif;od&onf? q (rSwfcsuf-aemufqHk;AdkvfvkyGJxdwufvma&vdk@ e&dOP&mowif;rSm az: jyxm;yga&?)

4

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

21


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

(1) pdwWt"dy"d - pdwfxufoefatmifvkyf&zkd@? pdwfxufoefatmifvkyfa&tcgrSm vlw a,mufpGm rl;,pfqD;0g;okH;pJGedefvkd@ wcgavhpdwfxufoefr_udkr&? (2) qENt"dywd - qENt"dywdqdkpGm rdrdjzpfcsifa&qEN? rdrdEdkifiHjzpfcsifa&qEN? usaemfh pdwfxJrSm woufvkH;[dca&? &cdkifjynfpGm tenf;qkH; z,f'&,ftqifhjzpf&zkd@? tck z,f'&,ftqifhudk&atmif q&m}uD;&dk@u wkdufyJG0ifedefpGm? z,f'&,ftqifh ausmf+yD; au &cdkifjynfudk&auawmhcg taumif;qkH;Asm,f? &cdkifjynfxufi,fa&EdkifiHwd &cdkif jynfavmuf {&d,mr[da&EdkifiHwd (61)EdkifiH[da&? ,if;twGufeef@ usaemf&dk@&cdkif jynfpGm {&d,musOf;a&? vlOD;a&enf;a&qdk+yD; xnfhpOfpm;p&mrvdk? ta&;}uD;pGmu &cdkifom;wdkif;pGm &cdkifjynfudkvdkcsifa&pdwf"gwf[d&zkd@? (3) 0d&d,t"dy"d - 0d&d,qdkpGm udk,fjzpfcsifpGmwd(odk@) udk,fvkdcsifpGmwdudk xyfcgtvDvD rjzpfrcsif;aqmif&Gufjcif;pGm 0d&d,t"dy"djzaw? wcsKd@qdkvdk[dau 0d&d,[dvkdufpGm ESpfvavmuf=umpGmeef@ 0d&d,r[dvkdufAsm,f? (4) 0drHot"dy"d - vlwpfa,muf}uD;yGm;csrf;omzdk@/ EdkifiHwpfEdkifiHcsrf;omzkd@qdkpGm twGd t}uHK A[kokwvdka&? ynmA[kokwvkda&? wenf;tm;jzifh um,tiftm;vnf; [d&zk@d ? Om%tiftm;vnf;[d&zk@d ? um,tiftm;/ Om%tiftm;udak ygi;f +yD;au orm orwf ,xmblwusatmifvyk jf cif;pGm wdik ;f jynftwGuv f nf;aumif;a&? rdrt d wGuf vnf;aumif;a&vkd@ yXmef;usrf;*efrSmwGd&a&? ,if;twGufeef@qENt"dy"d/ pdwWt"d y"d/ 0d&d,t"dy"d/ 0drHot"dy"d att"dy"dav;yg;eef@tnD jynfhpkHvmvdk@[dau ZmudprP qdk ratmifjrifEikd pf &mta=umif;r[d? ,if;twGuef ef@ txl;ojzifh a'ede@f &cdik f vli,fwd pmzwfuwfyg? a&mufa&edef&mrSm ynmudkxl;c|efatmifoifuwfyg? aemufqkH;rSmcsifpGmu usaemfhq&mt&if;jzpfaw ygarmuQa'gufwmoef;xGef;udk ol@wynfhwdurdef;a& “q&m}uD;ordkif;udk Zma=umifhoifyga&vJ/ q&m}uD;a'gufwm oef;xGe;f u - ordik ;f udo k ifpmG a& ‘rt’ atmifv@dk oifpmG ” vd@k ajzyga&? ,if;twGuf eef@ q&m}uD;a'gufwmoef;xGef;qkH;r=o0g't& udk,fhordkif;udkawmifrS udk,froda& &cdkifwdpGm – “vlt” wdjzpfa=umif;udk owdxm;uwfyg? ,if;a=umifh &cdkifausmif;wd rSm &cdkifordkif;udkoif&zdk@vdk@ usaemfwoufvkH;wifjycyga&? &cdkifordkif;udk &cdkifausmif; wdrSmoifpGma& wdkif;&if;om;pnf;vkH;nD!Gwfzdk@twGuf tvGe@ftvGefta&;}uD;yga&? &cdik jf ynfpmG Armjynf.rdwaf qGt&if;tcsmwdyg? b*Fvm;a'hcsEf ikd if eH ef@ tdE, dN Edik if &H @kd eef@ rdwfaqGt&i;ftcsmjzpfzdk@&mvdkyga&? &cdkifjynfvkd@ay:vmvdk@ tdrfeD;em;csif;EdkifiHwdudk wkdufcdkufzkd@twGufr[kwfqdkpGmudk tm;vkH;ol em;vnfxm;oifhyga&? q rSwfcsuf?

?e&dOP&mrSwqifh ul;,lazmfjyjcif;jzpfyga&? (rlydkif-e&dOP&m owif;Xme) pufwbFm 7-&uf 2010

20

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

“Akef;'vkwfau a0 eifhrSmom;orD; ZmESpfa,muf[dvJ wusdyfudk;a,muf igh (udk) wa,mufyD; ryD; eifha*gif;rSm =uufcsD; ,ufcsyvdkuf r,uf eifh (udk) ig vdkuf”? ? &Gmwvif;jyif/ pHy,fyifatmuf ol,ifiga&muf/ uckefaygufvdk@ ig&dk@aysmfc/ i,fb0rSm EGrf;v#b0if/ rcsdwifuJ ZmvJr[d/ +yHK;twdeef@ pdwfoef@udk,frSm/ tm;jynhfyg.? Zmyifpm;&/ 0rf;rSm 0 .? Zmyif0wf&/ pdwfrSm vS .? ?

Akef;'vkwfautvGrf; umaZm (r,lurf;)

*kcgqdkau/ *vkwfb,frSm tar&du/ Oa&my eef@ tEHS@urBm/ a&mufedefygvnf; ESpfa[mif;ukefukef/ ESpfopfqHkvnf; ra=umihfr=u/ edefyg&vnf; b0tajc/ jrifhygacsvnf; ygygarar/ nDracseef@ oli,fcsif;aumif;/ rsdK;qGDaygif;udk edef@pOfwrf;w/ atmufrd&.? pdwfvGrf;axGaxG/ &Gmodk@vnf.? rcsdb0if/ EGrf;&dxif.? ? Akef;'vkwfau/ w a0 a0 v#if uZyfvdkufcsifbdonfwum;? ?

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

5


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

cdi k e f v D if;

&cdkifjynfrS pdkif;wifa&wHcGefudk Armppftpdk;&rS a&tm;v#yfppfxkwfzdk@jyifaeonf[k owif;=um;&.? jyif;xefpGmuef@uGufvdkonf? zqyvacwf tar&dueftif*sifeD,mwdk@ xdka& wHcGefrS r*~g0wf-60-xGufrnfqdkonf? Armppftpdk;&url rdk;wGif;Y-18-r*~g0wfxGufI/ aEGwGif10-r*~g0wfomxGufrnfqdkonf? ppftpdk;&awG@&Sdcsuf-10-r*~g0wfonf (21)-&mpk &cdkifjynf twGuf/ qifyg;pyfESrf;yufjzpfaernf? wdkif;jynftwGufpD;yGg;jzpf"gwftm;vnf;rxGuf/ &cdkifvlxk tzdk@ zdk;zD;tarGom,mvSyonfh obm0a&wHcGef}uD;wck/ qHk;&H_;zsufqD;cH&awmhrnfjzpfonf? obm0 ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;ESifhvnf; qufpyfaeayonf? obm0a&wHcGefudk ae&wumawG@Edkifonfr[kwf? wcsKd@EkdifiHrsm;wGif vlvkyfa&wHcGef jyKI/ obm0tvSuq kd if=uonf? jynfwiG ;f §yc&D;onfrsm;udk qGaJ qmif=uonf/ a'ozG@H +zdK;a&;udk taxmufuljyKaponf? odk@aomfobm0a&wHcGefudk a&wHcGeftwku tvS+ydKifI Edkifrnfr[kwf? a&wHcGeftppfudkom vlwdk@u ESpfoufwwf=u.? xdkae&mrsKd;udkom vlwdk@vm;I/ tyef;ajz,if; avhvm=unfh&_vdk=uonf? pdkif;wifa&wHcGefonf bl;oD;awmif+rdK@ ta&@Sawmifbuf (4)-rdkifuGm wGif&Sd.? b*Fvm;a'hcsef ,fpyf td;k yHak wmifwef;rS a&pD;a&usw@kd aygi;f pkI acsmif;ESpcf jk zpfay:ap.? &D;acsmif;ESihf ppfacsmif;wdk@jzpfonf? e,fpyfrSrdkif(30)-ausmfr# awmifbufodk@t+ydKifpD;qif;I pdkif;wifa&wHcGef jzpfrnfhae&mta&mufwGif oJausmufrmjzifhpkzGJ@aeonf? zDvmausmufwef;}uD;udk acsmif;ESpfckrS a&wdk@0ifqifhpkaygif;rd=uonf? pkaygif;a&pD;onf/ cg;tjrifh/ &iftjrifhr#pD&Sdaoma&wHcGefedrfh(6)ckudk tqifhqifhausmfjzwfum/ aemufqHk;tjrifhay-(60)ausmfr#&Sdaom pdkif;wifa&wHcGef}uD;udk jzpfay:aponf? a&wHceG }f uD;rSx;kd usaeonfah &vH;k }uD;udk ta0;ujrifEikd o f nf? wHceG t f vm; jzLazG; ae.? {nfhonfrsm;u xdk;uspD;qif;aeonfha&vHk;}uD;udk xif;ueJjrifvdkufonfESifh [m³³³³³³/ [if³³³³³³ toHxGufI tHh=o=u&onf? wcsKd@qdk vufckwfvuf0g;yifwD;ypf=u.? pdrf;pdk!dk@rd_if; aeonfh awmifwef;rsm;=um;wGif jzLazG;vSypGmpD;usaeonfh pdkif;wifa&wHcGef}uD;.tvSum; +ydKifpH&Sm;avmuf.? a&wHceG }f uD;pD;usxad wG@onfh atmufcaH &jyifrmS / pdik ;f wifjrpf.tqH;k owfa&jyifjzpf.? a&wHcGefjzpfatmif zefwD;xm;onfh ausmufwef;udk OD;cdkufxm;Iyif? a&usa&aqmifhonfhae&m onf toifhtwifheufonfh a&tdkif}uD;jzpfaeonf? jrpfa=umif;vm;a&,mOfrsm;ESifh ppfa&,mOf rsm;yif qdkufxm;onfudk &Hzef&HcgawG@&wwfonf? Armppftpdk;&onf vSyom,monfh pdkif;wifa&wHcGefudk zsufqD;I ravmuf ri pD;yGg; rjzpfaom v#yfppf"gwftm;xkwfzdk@ vHk;yrf;aejcif;jzpfonf &cdkifvlrsLd;ESifh ,if;wdk@.bdk;bGm;ydkif obm0tvStyudk zsufqD;zdk@ &nf&G,fyHk&avonf? trSefu &cdkifjynfonf rdk;onf;xefa'o jzpfI/ ay -5000 0ef;usit f jrif&h dS &d;k rawmifupD;usvmonfh jrpfacsmif;wckcu k q kd nfz@kd I v#ypf pf 6

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

udkvnf; ajrawmifajr‡mufyD;&zdk@? &cdkifjynfwdk;wufa&;twGuf usaemfpdwfwdkif;usvkyf&zdk@qdkvkd@ [dau touf 18-ESpjf ynfah & &cdik v f il ,fwikd ;f &cdik t f rsK;d om;wyfrawmf (Arakan National Guard) udk tenf;qk;H 6-v 0if+yD; ppfynmoif&zk@d ? a'ydik pf pfynmoifxm;pGma& wud, k af wmf vkH+cHKa&;twGufvnf; ta&;}uD;a&? &ckdifjynfvkH;+cKHa&;twGufvnf; ta&;}uD;a&? jynfaxmifpk jrefrmEdik if t H wGuv f nf; ta&;}uD;yga&? &cdik v f il ,fwpd mG &ckid jf ynfapmifw h yfrawmfrmS 0ifa&muf tr_xrf;vdk@[dau wa,mufeef@wa,muf aumif;aumif;}uD;&if;ESD;+yD;au qdk;wlaumif;zuf jzpfvm;uwfz@kd ? aemuf+yD;au a'oifwef;rSm uGeyf sLwmudv k nf;oify;D zk@d ? tcsKyftm;jzifah jym&zk@d qdkau &cdkifjynfe,frSm &cdkifordkif;udk &cdkifom;wdkif;oifcGifh[d&zdk@? &cdkifpmudkvnf; &cdkifom;wdkif; oif&zkd@? wwf&zdk@? &cdkifh,Ofaus;r_tEkynmwdudkvnf; &cdkifom;wdkif;em;vnf&zdk@?av;pm;&zkd@? aemuf+yD;au ta&;}uD;a&udpu P wa,mufeef@wa,muf roifrh wifjh zpfvmvk@d [ad u yk*Kd~ vfa&; &mudk &Sdwef;rwifbJ trsKd;om;a&;udpPudk&m &Sdwef;wifjcif;tm;jzifh pkpnf;nDnmEdkifzdk@? aemuf ta&;}uD;a&tcsufwcku &cdkifwdpGm jrefrmjynfrSmvnf;vlenf;pk/ rav;,Sm;/ xdkif;/ *syef/ tar&duef tp[da&Edik if w H rd mS vnf; vlenf;pk/ a'ydik v f el nf;pkjzpfawqdak &tcsuu f kd oDatmifxd pJpG +GJ rJ+rJrw S +f yD; vltrsm;pkxufawmfatmif }udK;pm;&zd@k pw d "f gw/f }udK;pm;csiaf &pdw"f gw/f }udK;pm;&zk@d qdak &cH,cl suf cdik cf ikd rf mrmcsrw S v f mvd@k [ad u &cdik o f m;wdpmG a'xufy+kd yD;pnf;&k;H vmzd@k ? awmfvm zdk@? usaemfuawmhau &cdkifjynfudk tpPa&;EdkifiHydkifjzpfpDcsifyga&? tpPa&;EdkifiHjzpfvmzkd@twGuf *sL;vlrsKd;wdpGm ESpfaygif;rsm;pGm}udK;pm;c&a&? tpPa&;EdkifiHpGm ESpfaygif; ESpfaxmifavmuf aysmuf vm;ca&? &cdkiftcsKyftjcmtm%maysmufvm;pGm ESpfaygif;ESpf&mavmuf&m[doda&? *sL;vlrsKd; wdpmG Om% tiftm;/ um,tiftm;jynfph aHk tmif olrwlatmif}udK;pm;a&? ,if;ydik }f udK;pm;+yD;au tpPa&;EdkifiHudk jyefvnfxlaxmifa&? t"duu &cdkifwdpGm &cdkifjynfudkvdkcsifau *sL;vlrsKd;wdydkif Om%tm;/ um,tm;[d&zkd@? Om%tm;[dzkd@twGuf &cdkifvli,fwdpGm ynmwwfatmif Om% tiftm;aumif;atmif}udK;pm;&zdk@? um,tiftm;qdkpGmrSm ppfynmudku|rf;usif;&zdk@? ,if;ydkif um,tiftm;/ Om%tiftm;eef@jynfhpkHrS tpPa&;EdkifiHydkifjzpfvmzdk@? ed*kH;csKyftedefeef@ &cdkifvli,fwdudk usaemfajymcsifpGmu vrf;ESpfvrf;[dyga&? wvrf; u ysm;.vrf;/ aemufwvrf;u ,ifvrf;? ysm;.vrf;qdkpGmu ysm;pGm Zmedef&mrSm tr$D;qHk; yef;yif[zd @kd vq J +kd yD; vku d &f mS uwfaw? ,if;tr$;D qk;H yef;yGiw fh yd g;u t&nfacswu d kd pky, f v l m+yD;au ysm;ovuftjzpf wnfaqmufuwfaw? &cdkifvli,fwdpGmvnf; ZmEdkifiH Zma'oudkyifa&muf a&muf ckem;uysm;wdydkif tESpfom&[da&0ufr_H&nfacswdudk pkyf,lvm+yD;au udk,fh&cdkifjynf wdk;wufzHG@+zdK;atmif vkyfaqmifuwf&zdk@? aemufwcku ,ifvrf;? ,ifwdpGm Zmedef&mrSm tykyf todk;[da&qdkpGmudkoduwfaw? ,if;eef@Zk &cdkifvlrsKd;wdudkusaemfrSmcsifpGmu ,ifvrf;pOfeef@ ysm;vrf;pOfrSm Zmvrf;pOfudkvkdufoifha&vJqdkpGmudk rdrd&dk@.todpdwf"gwfeef@ cJGjcrf;pdwfjzm+yD; qkH;jzwfuwfyg? usaemf&dk@&cdkifvlrsKd;wdpGm Ak'<bmom0ifwdjzpfuwfaw? Ak'<bmom. yXmef;usrf;*ef xJrSm t"dy"dav;yg;qdkpGmyg[da&? ,if;t"dy"dav;yg;qdkpGmu -

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

19


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

ajz? ? &cdkifvlrsKd;wdpGm awmifydkif;ajrmufydkif;pdwf"gwfr[dzdk@pGma& usaemf&dk@&ckdifjynftwGuf aumif;aumif;ta&;}uD;a&? rav;,Sm;&dk@/ xdkif;&dk@udka&mufedefa& &cdkifvli,fwdudk usaemf&if;&if; eD;eD;wGdqkHcGifh&a&? ol&dk@.tcuftcJwdudkvnf; edef@pOfeef@tr#ajz,Sif;yD;edefyga&? ajrmufydkif; awmifydkif; pdwf0rf;uJGjym;r_pGm wpwpaysmufuG,fvm;pGmudkwdG&a&? tcuftcJ t=uyftwnf; wGda&tcgrSm &cdkifwdudk &cdkifom;uyJulnDapmifha&Smufuwfaw? tjcm;ZmvlrsdK;vnf; &cdkifwdudk apmifha&SmufpGmudkrwGd&? ,if;a=umifheef@ &cdkifudk &cdkifapmifha&Smuf&zdk@qdka& todpdwf"gwfpGm &cdkif vli,fwx d rJ mS pGpJ +GJ rJ+rJ ,k, H =Hk unf=unf cdik cf ikd rf mrm[dvma&? aemufwcsuu f &cdik t f Ekynmo#if wdoq D x kd m;a& *Eˆ0ifajrmufojcif;wdukd t0D;a&muf&cdik w f d vGwv f yfpmG em;axmifciG [ hf v d @kd vnf; &cdik w f . d pnf;&k;H r_pmG ydrk ckd ikd rf mvma&? “rif;avh&cdik f igavh&cdik ”f qdak &t,ltqpGm &cdik v f il ,fwd .&ifxJrSm pJG+rJvma&? aemufwcsufu ArmjynfwGif;rSm xkwfa0cGifhr&a& &cdkifordkif;wd &cdkif Edik if aH &;tawG;tac:wdukd &cdik v f il ,fwd vGwv f w G v f yfvyfzwfciG hf /avhvmcGi[ hf ad &twGuaf =umihf &cdkifwd.trsKd;om;a&;pdwf"gwf ydkrdkEdk;=um;vmpGmeef@twl ajrmufydkif;awmifydkif;cJGjcm;r_vnf; aysmufuG,fvmvwfaw? &cdkiftp 'Gg&m0wDqdka& &cdkifordkif;ta=umif;udkyJ tm;vkH;olu em;vnfvmuwfaw? urBmh&SD;ta[mif;qkH;+rdK@okH;+rdK@xJrSm 'Gg&m0wD+rdK@vnf;yg0ifa&twGuf a=umifh *Gol*Gom;/oHwJGoloHwJGom;wdpGmvnf; trsKd;om;a&;pdwf"gwf ydkrdkEdk;=um;vmuwfaw? cJGjcm;r_uif;vmuwfaw? rdef;? ?usaemf&@kd vuf[ad qmif&u G ef ed af &rD', D mxJrmS a&'D,/kd owif;pm/ tGiv f id_ ;f eef@ 0yfqu kd f yg tjynfhtpkH[dyga& &cdkifjynfeef@teD;qkH;edef&mrSmaqmif&Gufedefa&twGuf vlxkem;xJudk a&mufatmifvnf; aqmif&u G Ef ikd yf ga&? q&m}uD;tedeef ef@&ckid jf ynfow l u d kd ausmif;om;vli,fwd udk ajymp&mpum;wd[cd au usaemf&@kd ol&@kd xu J akd &mufatmif twwfEikd q f ;Hk yd@k aqmify;D Edik yf ga&? ,if;ajymcsiaf &pum;vk;H wdukd ajym=um;yD;pDvydk ga&? Zma=umif; ,if;pum;wdukd rSm=um;csiaf v; qdkpGmudk qdwfauavmuf,Sif;jyyD;ZDcsifyga&? ajz? ?&cdkifjynfoljynfom;eef@ &cdkifvli,fwdudk usaemhfqENudk ajymcGifh&a&twGufa=umifh aumif;aumif;aus;Zl;wifyga&? usaemfjzpfcsifa& ta=umif;t&mwdudk wifjycsifyga&? &cdkifom; wdpmG &cdik yf o D atmif yxrqk;H vky&f zd@k ? &cdik q f pkd mG a& trsK;d udak pmifah &? oDvudak pmifah &? oDvxJrmS Ak'<bmomyg0ifonfhtjyif &cdkifpum;vnf;yga&? ,if;twGufeef@ &cdkifwdpGm &ckdifyDozkd@twGuf t"du tajccHESpfcsufvdktyfaw? wcsufu Ak'<bmomjzpfzkd@? aemufwcsufu &cdkifpum;ajymzkd@ jzpfyga&? a'ede&f mrSm usaemf&@kd &cdik w f ikd ;f &cdik q f &mawmfwikd ;f u vlenf;pkwt d ay:rSm txifao;a& pdwf"gwfwdudk azsmufypf&zkd@? Ak'<bmomjzpfatmif pnf;&kHtm;yD;&zkd@wm0ef[da&? rav;,Sm;EdkifiH rSmqkad u rav;,Sm;vli,fwd (Ornag Malayu) vk@d ajymau rav;Edik if o H m;jzpf+y;D au (1)rlq vifjzpf&zk@d / (2)rav;pum;ajym&zk@d ? a'twdik ;f Asm,f Origin “&cdik ”f vd@k ajymau (1)Ak'b < mom jzpf&zd@k / (2)&cdik pf um;ajym&zk@d ? a't,ltqa& t0D;a&muf&cdik w f rd mS yd+k yD;cdik rf mvma&? a'tcsuf 18

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

tm; pD;yGg;jzpfxkwfEdkif.? av;+rdK@jrpfudkqnfI r*~g0wf-800 r# v#yfppftm;xkwf,lEdkifa=umif; od&.? r=umao;rDu pGrf;tifiwfaeaom b*Fvm;tpdk;&uyif xdkvkyfief;udkzufpyfvkyfzdk@ tqdk jyKvma=umif;od&.? &cdkifjynfonf a&tm;oHk;v#yfppfxkwfvkyfjcif;omr[kwf 'Da&tm;/ qdkvmtm;/ a&vd_if;tm;/ avwdkuftm;wdk@tjyif/ obm0"gwfaiG@oHk;I v#yfppfpGrf;tifrsm;pGm xkwf,lEkdifa=umif; odxm;=u+yD;jzpf.? xdktcsufrsm; tpDt&D&Sdygvsuf/ pdkif;wifa&wHcGefudk zsuf qD;I/ ravmufri pGrf;tm;xkwfzdk@ jyifaeonfrSm rdkufrJ&musavonf? &cdkifhiysif;axGyHkjyifxJu/ u%ef;cGHESifh wJtdrfaqmufonfhoabmrsKd;jzpfavonf? &cdik jf ynfov l x l w k @kd u pdik ;f wif. obm0tvStyudk rzsuq f ;D zd@k / iysi;f axG.u%ef;cGH ESifh wJtdrfaqmufrnfh ppftpdk;&. rnfodk@aom&l;oGyfonfhtpDtpOfudkrqdk tjyif;txef uef@uGufqef@usifzdk@ vdktyf+yDjzpfayonf?q

wufp& kH u G p f v kH i $ v hf Œkd

iwfjywfjcif;udktr$rf;wif qif;&Jjcif;eef@tom;us A&kef;okef;um;eef@ysufokOf; qHk;,H_;r_rsm;pGmeef@jzwfoef;vm?

cd k i f r if ; !d k (17/ 9/ 2010) rcdkifolrSm,dkifvJvdk@

+ydKifolr[davh,H_;edefpGmZma=umifhvJ´ vufr_difcsawG;awmauavh tajzrxGufqdkau wckckrSm;,Gif;edefpGmtrSefAsm,f? &Dqefwufwdkif;trSefvm &DpHkr#dK;auavhjrKyfzdk@qdkau Zmvkyfuwfzdk@vJ´ &DpHkavhrr#dK; &Dqefavhwufp&mrvdkbJ wufpHk&GufpHkv$ifhau urf;uyfzdk@qdkau0g?

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

7


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

aomif&if;jrpfuodyga& rkefwdkif;vd_if;xef rdk;jyif;&Gmauvnf; rwkefrv_yf ra=umufr&GH@ ausmufaqmifydkif&m wif;wif;cHedefpGmu trsdK;om;pdwf"gwf&m —? xrif;wvkyf&Dwr_wfeef@ tpm;taomuf0rf;rjynfhauvnf; pdwf"gwfrus aemufrqkwfbJ jrwfEdk;&m=oZm aysmf&medAŠmefqdka&ydkif }udK;pm;tm;xkwfedefpGmu vlrsdK;twGuf&m ——? wcgwvD xdef;csKyfr& “at” pdwfwdudk jzpfcsif&mjzpf &DpHkar#m(r#dK;)vdkufcsifauavh trsdK;oDvESpfXmeudk cspfawaZmeef@ ordkif;yD;wm0ef igxrf;aqmif&rnf[k pdwfudkxdef;csKyf }udK;pm;,if;eef@ toufyD;qyfedefpGmu wdkif;jynftwGuf&m ——? wcgwvD udk,fhwdkif;udk,hfjynfrGD;&yf+rDudk tvnfwacguf a&mufcsifygoda& tbm trif nDtpfudkarmifESr twlxdkifum E_dif;p&mr[d yDwdxrif;0dkif;pm;csifygoda& &cdkiftoDG;tom; *p>yjrpf&D}uD;rSm &cdkifvDudk tm;&yg;&,SLvdkufcsifygoda& ——? attcsdefrSm ig.tvGrf; ig.cHpm;r_ jyefcsifauvnf; rjyefEdkifbJajzodrfhedef&pGmudk aomif&if;jrpfuodyga& ——? eDrif;o#if(rif;jym;)

8

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

?

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

rJqENyD;cGifhr&pGma& awmifukwf+rdK@e,fo/l +rdK@e,fom;wdpGm aumif;aumif;&Sufzdk@aumif;a&? 0rf;enf;p&mvnf;aumif;a&? usaemfu awmifuw k u f qdck g aumif;aumif;pdwrf aumif;jzpfaw? rjzpfoifhpGmjzpfawvkd@vnf;,lqrda&? rdef;? ?awmifukwfu &cdkiftrsKd;om;udk,fpm;jyKygwDwdudk vufrcHqdk+yD;au &cdkifjynfrSm us,f u s,f j yef @ jyef @ owif ; wd x G u f a y:ed e f p G m ud k usaemf & d k @ @=um;ed e f & yga&? ,if ; tay:rS m q&m}uD;u ZmydkifjrifygvJ? ajz? ? usaemfuawmifukwfom;qdkcg awmifukwfuvlwdudkvnf; usaemfw,fvDzkef;eef@ rdef;=unfha&? aemufwcg pkHprf;axmufvSrf;=unfha&tcg &cdkifwdkif;&if;om;udktajccHa&ygwD wckavhyg0ifcGifhr&vkd@od&vdk@ awmifukwfom;tedefeef@ usaemfaumif;aumif;&Sufaw? aumif; aumif;pdwfraumif;avhjzpfaw?awmifukwfom;vkd@ajymauavh awmifukwfuygarmuQw a,mufu a'ydkifajyma&qdkpGm aumif;aumif;ta&;}uD;a&? Zma=umif;av;qdkau awmifukwf +rdK@.tjzpftysut f ajctaeu awmifuw k +f rdK@rmS }uH@z@HG u awmifuw k +f rdK@pm;vd@k ceH ed af & “ausmuf awmif”? ausmufawmifqdka&vlu tm;vHk;OD;pD;aqmif&Gufvkyfedefa&tcgrSm awmifukwf+rdK@e,f wckvkH;pGm ausmufawmif.+rdK@e,fwckydkifjzpfedefa&? ,if;twGuf ausmufawmifuOD;pD;vkyf+yD; au tm%mwd,lyem tjcm;jcm;vlwdudk odrf;oGif;+yD;auvkyfpGm? axmufvSrf;+yD;wrsKd;/ +cdrf; ajcmuf+yD;wrsK;d / ,if;ydik v f yk o f nft h jyif pD;yGm;a&;t&vnf; yg0ifaqmif&u G pf mG udw k &dG a&? ,if;t wGufeef@ usaemhftedefeef@ ajymcsifpGmuawmhcg a'awmifukwf+rdK@e,fu &cdkifwdkif;&if;om;ygwD 0ifcGifhr&vdk@qdkpGm ausmufawmifuvkyfpGm? ,if;ausmufawmif.=oZmtm%mpGm awmifukwf +rdK@e,frmS vGr;f rd;k edeo f r#umvywfv;Hk awmifuw k +f rdK@e,fpmG wcgavhraumif;pm;? wcgavhaomh 'Drdkua&pDr&? usaemf&dk@awmifukwf+rdK@e,fpGm aumif;aumif;wdk;wufaw +rdK@e,fynmwwfwd aumif;aumif;xGufaw/ ynmo#ifwdaumif;aumif;xGufaw+rdK@e,fjzpfauavhaomh ausmuf awmifydkif pD;yGm;a&;udkta=umif;jy+yD; =oZmv$rf;rdk;a&tcgrSm usaemf&dk@ 21- &mpkudk rvm;bJ 19-&mpkudkjyefvm;edefa& +rDo#ifya'o&mZfpepfawmifukwfeef@wla&? awmifukwfpGm aumif; aumif;aemufusvm;zdk@? ,if;twGufeef@ a'ydkifwa,mufwnf; vuf0g;}uD;tkyfpepfudk awmifukwf+rdK@ol/ +rdK@om; awmifukwf+rdK@e,frSm[da& jynfolwdtm;vkH;pGm awmfvSefypf&zdk@? tjrpfjzwfypf&zdk@? ,if;ydkiftjrpfjywfvm;rS usaemf&dk@awmifukwf+rdK@e,fpGm udk,fhrif;/ udk,fhcsif;/ ud, k t fh yif; ud, k t fh ajctaeeef@ wd;k wufz@HG +zdK;vma&+rdK@e,fwe,fjzpfvmzd@k pmG aocsma&? ,if;ydik f r[kwfau wcgavhrwdk;wuf? wcgavhvl&mr0ifjzpfvm;zdk@? rdef;? ?jynfyrSma&muf[dedefa& &cdkiftrsKd;om;wdpGm t*ktcg awmifydkif; ajrmufydkif;qdka& pdwfxm;wdr[dbJ txl;nDnDnGwfnGwfeef@ &cdkifta&;twGuf aqmif&GufvkyfudkifedefpGmudkwdG& yga&? &cdkifawmfvSefa&;xJu vli,fwdxJrSmvnf; &rf;+A/J ausmufjzLbufuvli,fwd ydkrsm;vm pGmudw k &dG yga&? a'csiphf mG trsK;d om;a&;twGuf aumif;a&vuQ%mjzpfyga&? a'xufy+kd yD;nD!w G f atmif Zmwdudka,Smif+yD;au Zmwdudkvkyfoifha&qdkpGmudk q&m}uD;ajymjyyD;pDcsifyga&?

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

17


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

rSwfxm;a& &cdkif&dk;rawmifwef;qdkpGm[da&? &cdkif&dk;rawmifwef;udkausmf+yD;au tjcm;ygwDudk axmufcHtm;yD;edefau rSm;a&om"u&mtrsm;}uD;[da&? ,if;ydkifvrf;wdudkrvdkufrdzdk@twGuf t+rJowdjyK&zdk@? ,if;ydkifvrf;rSm;cvdk@ usaemf&dk@&cdkifjynfoljynfom;wd vkdtyfedefa&yef;wdkifudk ra&mufEdkifpGmjzpfaw? rdef;? ? aemufwcku q&m}uD;.v#ufjrโ กKyf+rDjzpfawawmifukwfpGm ppftpdk;&qef@usifa&;/ 'Drdkua&pDta&;twGuf &dSwef;uygca&+rdK@jzpfaw trsKd;om;a&;tydkif;rSmvnf; twufยบuGqkH; +rdK@e,fwckjzpf+yD; q&m}uD;&dk@ydkif trsdK;om;a&;twGuf pdkufpdkufrwfrwfaqmif&Gufvma& acgif; aqmif}uD;wdudk rDG;xkwf&mt&yfa'ovnf;jzpfaw? odk@aomfvnf; &cdkiftrsKd;om;ygwDwd awmif ukwfrSm&yfwnfcGifhr&ydkif &GD;aumufyJGtwGuf udk,fpm;vS,favmif;wOD;udkawmifrS xnfhoGif; cGifhr&vdk@od&yga&? }uH@cdkifzHG@+zdK;a&;eef@ (wpn) awmifrS awmifukwf+rdK@e,ftwGuf udk,fpm;vS,f tjynfhwifoGif;Edkifc+yD;au &cdkiftrsKd;om;ygwDwdu rwifoGif;EdkifcpGm Zma=umif;vkd@xifygvJ? ajz? ? awmifukwf+rdK@e,fu 'Drdkua&pDv_yf,Sm;r_/ &cdkiftrsKd;om;v_yf,Sm;r_wdrSm &dSwef;u yg0ifa&qdpk mG trSeyf ifaumif;aumif;*k%, f pl &mjzpfyga&? ordik ;f taxmuftxm;t& ajym&au 1784 -ckEpS f bd;k awmfarmif0ikd ;f pGm &ckid jf ynfukd usL;ausmo f rd ;f ydu k cf a&tcgrmS yxrOD;qk;H &dw S ef;u acgi;f aqmif+yD;au &cdik jf ynfot l m;vk;H twGuf ckcaH wmfveS cf a&acgi;f aqmifpmG awmifuw k ef ,fpm;/ wef;vJpG m; usm;&D0wfAv kd af usmx f ;DG jzpfyga&? ,if;Adv k af usmx f ;DG yxrqk;H ckcaH wmfveS af & ta=umif; eef@ywoufvdk@ OD;armifarmifwifjyKpka& ukef;abmifrif;qufr[m&mZm0ifrSm okHav;a=umif; avmuf&m rSww f rf;wif&;D om;xm;yga&? wef;vJu G akd &mufz;l olwikd ;f odyga&? +rdK@awmif/ ,rf;wku d f awmif/ odraf wmif pa&ede&f mwdpmG aumif;aumif;&S;D usa&ede&f mwdjzpfaw? aemuf+yD;au usaemf&@kd t&daS wmiftmo#rmS ta&;}uD;a&ausmufpmwckjzpfaw a,"rR*gxmausmufpmudk wef;vJaG csmif; ivk;H armf&mG rSmwGad &? aemuf+yD;au r=umcifu &Gmrbke;f }uD;ausmif;teD;rSm[da& armif;axmif;rSm bk&m;wqlay:vma&? "gwfawmfwdvnf;trsm;}uD;&a&? ,if;bk&m;qif;xkawmf.atmuf+cDrSm jA[RD;pmeef@wGd&a&? ,if;twGufeef@ ordkif;a=umif;t& tvGef&SD;usa&ordkif;a=umif;jzpfaw? awmifukwf+rdK@e,fol/ +rdK@e,fom;wdpGm &cdkiftrsKd;om;acgif;aqmif}uD; AdkvfausmfxGD;. om;orD; +rde;f /jrpfwjd zpfaw? ,if;Adv k af usmx f ;DG pGm &cdik jf ynftES@H pnf;&k;H +yD;au bd;k awmfarmif0ikd ;f . usL;ausmf r_udk tjyeftvSefwdkufca&? &cdkifordkif;rSwfwrf;rSmawmhau tus,ft0ef; taxmuftxm;wd udkwGd&a&? a'tpOftvmpGm awmifukwfe,fol/ e,fom;wd. &dk;wGif;jcifqDxJrSm [dedefwkef;yif jzpfaw? ,if;twGuaf =umifh t*kvil ,fwpd mG &cdik w f rsK;d om;vk;H . tusK;d twGuf tepfemcH+yD;au &dw S ef;uyg0ifaqmif&u G ef ed pf mG a& Adv k af usmx f ;DG .tpOftvmudk jyefvnfaz:xkwjf cif;&mjzpfaw? ,if;twGufa=umifh awmifukwf+rdK@ol/ +rdK@om;wdpGm bdk;pOfabmifqufu awmfpyfca& &cdkiftrsKd; om;acgi;f aqmif wef;vJpG m; awmifuw k pf m;.aus;Zl;udk axmufxm;zd@k qakd u }uH@z@GH ygwu D kd we,f vkH;uoydwfarSmufuwf&zdk@jzpfaw? a'avmufordkif;tpOftvm}uD;rm;a& awmifukwfe,fol e,fom;wd. }uD;rm;a&tpOftvmudk qef@usif+yD;au &cdkifwdkif;&if;om;wdk;wufa&;ygwDudk 16

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

&cdkifh&dk;&m awm&Gm(u|ef;&Gm) "avh uGrf;oD;0Sufwrf;upyfenf; (bk r R d a jr cd k i f r d k ; [d % f ; ) a'vrSm &cdkif&dk;&m awm&Gm (u|ef;&Gm) "avhupyfenf;wdxJu uGrf;oD;0Sufwrf;upyf enf;udk &GD;om;azmfjyvdkufyga&? a'upyfenf;pGma& vltrsm;eef@upyf&a& upyfenf;wrsdK;jzpf yga&? upyfz@kd twGuf a*giEf pS af ,mufeef@ bufEpS b f ufc&GJ yga&? a*giEf pS af ,mufoabmwlncD suf t& upyfapmfrmtoHk;รฐyzdk@ypPnf;tjzpf uGrf;oD;vHk;avmuf[da& ausmufcJwcJudk &GD;cs,f&yga&? uGrf;oD;0Sufwrf;upyfzdk@twGuf wmESpfwmowfrSwf&yga&? upyfa&vl tenf;trsm;ay:rSm rlwnf+yD;au t0D;tyg;udk a*gifESpfa,mufoabmwlt& owfrSwfuwfyga&? Zmol@bufu uGr;f oD;t,if0u S &f zd@k vq J pkd mG ukd a*giEf pS af ,mufu&D;G cs,+f yD;a&tcg ESpb f ufom;upyfawvlwd pGma& owfrSwfxm;a& yxrwmuedef+yD;au +cDqef@xdkifyem wef;pD&yga&? wef;pDxdkif&mrSm a*gifESpfa,mufrxdkif&yg? wbufeef@wbuf wvH (r[kwfau) wvHausmfavmuftuGmrSm wbufwwef;pD+cDqef@xdkif wef;pDa&cg owfrSwfxm;a& wmESpfckxJu 'kwd,wmwckudk rsufESm vSnfhyem yxrwmwckrSm xdkifyga&? udk,fhbufxJu wa,mufpGma& owfrSwfxm;a& yxr wmupvdk@xdkifyem +cDqef@,if;eef@ wa,muf+yD;wa,muf wef;pDxdkif&yga&? bufESpfbufpvHk; wef;pDxdkifedef&m,lvdk@ tvdkufoifhjzpfAsm,fqdkau t,ifpvdk@ 0Suf&zdk@bufu a*gifpGma& &DG;cs,fxm;a&ausmufcJudk ukd,fhbufu vlwa,mufa,muf aygifatmufrSm 0Sufxm;&yga&? ausmufcJudk udk,fhbufu vlwdaygifatmufrSm 0Sufxm;a&cg a*gifpGma& enf;y&d,m,ftrsdK;rsdK;/ v#dK@0SufpGmtrsdK;rsdK;eef@ wbufvlrodEdkifatmif/ t&dyf rusEdkifatmif รฐyvkyf&yga&? ausmufcJudk Zmol@aygifatmufrSm 0Sufxm;cavqdkpGmudk cef@rSef;vdk@ rodEdkif / t&dyfrusEdkifpGmu ,if;upyfenf;twGuf t"duvd#K@0SufAsL[mjzpfyga&? a*gifvkyfaw vl. Om%f&nf / awG;ac: }uHqr_aumif;/ raumif;pGma& ud, k b hf ufatmifyt JG rsm;}uD;&pGm/ r&pGmudk }unfh&Hkeef@odEdkifyga&? a*gifvkyfawvlt&nftcsif;nHhvkd@ tEdkifyJGr&bJ t,_H;yGJwdeef@&m }uHKedef& au ,if;bufuvlwdoabmwlnDcsuft& aemufa*gifwa,mufajymif;vJvdk@ upyfEdkifyga&? ausmufcJudk udk,fhbufvlwa,mufa,muffaygifatmufrSm 0Sufxm;+yD;a&cg aemuf a*gifwa,mufudk ausmufcJ0Sufxm;+yD;a=umif;ajym&yga&? aemufa*gifwa,mufu wbufvl Zmol@aygifatmufrSm ausmufcJ[dEdkifzdk@vJqdkpGmudk cef@rSef;oHk;oyf&yga&? ,if;ydkifcef@rSef;a&cg wbufa*giu f ausmufc[ J rd [d wbufvw l ed m;&Guu f u kd ikd +f yD;au em;&Gut f ;D vm/ ylvmqdpk mG udk prf;oyf=unfhuwfyga&? ,if;ydkifprf;oyfpGmu ausmufcJ0Sufxm;cH&vl.em;&GufpGma& tD;puf edefa&vdk@ t,ltq[da&twGufjzpfyga&? jzpfEdkif/ rjzpfEdkifqdkpGmudk udk,fudkwdkifqHk;jzwfEdkifyga&? aygiaf tmufrmS ausmufct J 0Sucf x H m;&a&bufuvnf; ud, k ahf ygiaf tmufrmS ausmufc[ J ad &vlu r[d[efaqmif/ r[da&vluvnf; [d[efaqmif+yD;au trlt,mudk,fpDeef@ xdkifedefuwfaw vlwdudk wbufa*gifu tuJcwf,if;eef@ jzpfEdkifajct[dqHk;vludk vuf!d_;xdk;yem 0Sufxm;a&

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

9


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

ausmufcJ[dr[dudk jycdkif;&yga&? ,if;vlaygifatmufu ausmufcJudk&au ,if;bufa*gifpGma& quf0SufcGifhr[dbJ ausmufcJrSef;&vm;a& a*gifu0Suf&yga&? ,if;a*gifuausmufcJ0Suf+yD;a&cg aemufa*giw f a,mufukd 0Su+f yD;a=umif;ajymyem ausmufcu J &kd mS cdik ;f &yga&? 0Sux f m;a&ausmufcJ [dr[djycdkif;a&vlyg;u ausmufcJudkr&bJ udk,fhrSef;ajccsufvGJacsmfvm;cau/ rrSefau yxrqHk; wef;pDxikd af &vl wmtpqH;k rSmwef;pDxikd ef ed af &vlu wef;&dq S ;kH rmxdik ef ed af &vl+cDzsm;rSmquf+yD;au wef;pDxdkif+cDqef@&yga&? wef;aemufrSmwa,ufa,mh (avsmh) +yD;au wef;&dSrSmwa,mufwdk; vma&oabmjzpfyga&? wcsdK@edef&ma'owdrSmqdkau wef;aemufuvlu wef;&dSrSm wdkuf&dkuf wef;pDrxdkifbJeef@ wef;&dSrSm[da&vl+cDzsm;rSm pHk(ZHk) &yfyem 'kwd,wmbufudkckef+yD;au ckefvdk@ a&mufawedef&mrSm +cDqef@xdkifedef&yga&? wbufa*gifu 0Sufxm;a&ausmufcJudk rSef;rusbJ vGJacsmfvm;ca&tcgwdkif; aemufrSm[da&vlu yxrckefvdk@wef;pDxdkifedefa&vl+cDzsm;rSm pHk(ZHk) &yf ckefyem a&mufa&edef&mrSm+cDqef@xdkifedef&yga&? ckefvdk@xdkifpGmrSmjzpfjzpf t"du&nf&G,fcsufpGma& owfrSwfxm;a& 'kwd,wmudka&mufzdk@twGuf&mjzpfyga&? ,if;ydkifwef;aemufrSmxdkifedefa& vlpGma& wef;&dSrSmvm;xdkifyem edef&majymif;,if;eef@ 'kwd,wmudk t,ifa&mufawbufudk ,if;yGJrSmtEdkif&a&vdk@owfrSwfyga&? 'kwd,wmudk t,ifra&mufa&bufudk ,_H;a&vdk@owfrSwf uwfyga&? Edik af &bufu,H;_ a&bufukd wyGw J ifa&vd@k owfrw S , f if;eef@ wyJ+G yD;auwyGJ yaysmyf yg; qufupyfcuwfaw tao#cgb0aysmf&$ifr_wdudk rrdraysmufbJ owd&EdkifuwfygpDvdk@ upyfczl; a&vltaygif;udk wdkufwGef;vdkuf&yga&? pmzwfoltm;vHk; udk,fhpdwfESpfjzmusef;rmcsrf;omEdkif+yD;au vdkcsifqENwvHk;w0eef@ jynfhpHkEdkifuwfygpDvdk@ qkawmif;arwWmydk@ovkdufyg,ifh?

q

eDrif;o#if (rif;jym;) rdk;oD;aygufuswdkif; idkedefuwfzdk@tpm; aygufzufudkowd&pDcsifa&? aygufzufudkowd &wdkif; tz&cdkifjynf}uD;udkowd&uwfyg? ,if;ydkif&mtedef0D;vdk@ “ig” eef@rqdkifydkif rdedefuwfzdk@ qdkau &DrSmausmufcJay:vdk@um; ay:vmzdk@vm;—? *sL;vlrsdK;wdvnf; *sL;awmifwef;}uD;udk twGuf ray: owdr&cau attcsdefxd vGwfvyfa&;qdkpGm *sL;vlrsdK;wdtwGuf tdrfrufawmif [dvDzdk@ r[kwfyg? *sL;vlrsdK;wdrSm *sL;awmifwef;}uD;[da&ydkif u|efawmf&dk@&cdkifvlrsdK;wdrSmavh &cdkif&dk;rawmifwef;}uD;[dygoda&? *sL;vlrsdK;wd rsdK;cspfpdwf"gwfjyif;xefa&ydkif &cdkifvlrsdK;wdavh rsdK;cspfpdwf"gwfjyif;xefpGmudk tm;vHk;odyga&? ,if;twGufeef@ u|efawmf&dk@rSm Zmvdkedefoda&vJ pOf;pm; uwfyg/ jyifqifp&mwdudkjyifqif+yD; tz&cdkifjynf}uD;udk u,fwifzdk@ }udK;pm;uwfyg ? u|efawmf&dk@ &cdkifvlrsdK;twGuf &dk;rawmifwef;}uD;u}udKqdkedefyga& ——? rdk;oD;aygufruscif 10

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

qdka& ol&dk@pdwfxJrSmay:vmpGmwdudk taumiftxnfazmfvkd@&a&? ,if;twGufeef@ a'yk*~dKvfwd pGm ckem;u}uH@zHG@ygwDrSmyg0ifa&vlwd &cdkifjynfwrsKd;om;vkH;. trsKd;om;tusKd;udkawmhau wckydkifenf;eef@vnf;raqmif&GufEdkif? aqmif&Gufau tol&dk@eef@vm;qef@usifzdk@vJ Armeef@ vm; qef@usifzdk@pGmrSm aocsma&? rdef;? ?usaemf&dk@ausmufjzL+rdK@e,f aus;&Gmwduv,form;wd ynmwwfvli,fwdeef@ wGda& tcg ol&@kd uausmufjzL+rdK@e,frmS &cdik t f ajcjyKtrsK;d om;ygww D u d akd xmufcrH w _ d aumif;wd;k yGm;edef a&vdk@ajymyga& &cdkiftrsKd;om;ygwDwd rJ&zdk@vkd@vnf;ajymyga&? +yD;auausmufjzLrSm ynmwwf }uD;wdpGm &cdkiftrsKd;om;ygwDFwdrSm tcktcg wufwufºuGºuGeef@aqmif&GufedefuwfpGmudk wGd& yga&? t,ifu a'ydkiftajctaersdK; r[dcvdk@od[d&yga&? ,if;tay:rSmyg0g q&m}uD;Zmydkifjrif ygvJ? ajz? ?usaemfuawmifuw k +f rdK@om;vk@d qakd uavh ausmufjzL+rdK@om;vd@k vnf; usaemfuajym vd@k &a&? Zma=umif;vJqakd u usaemft h rd &f iS rf u ausmufjzLoryg? &cdik o f rppfppfyg? aemufwcku usaemf ausmufjzLaumvdyfuxGufvma& ausmifom;a[mif;wOD;jzpfaw? ,if;twGufeef@ ausmufjzLvd@k ajymvku d v f @dk [ad u ausmufjzLpGm usaemf+h rdK@jzpfaw? ausmufjzLe,fpmG usaemhef ,f jzpfaw? aemufwcku ausmufjzLrSmedefa&/ ausmufjzLc&dkifrSmedefa&vli,fwd ausmif;edefzufwd usaemfrh mS trsm;}uD;[da&? oHa,mZOfwv d nf;[da&? ,if;twGuef ef@ ckem;urde;f a&ydik f ausmuf jzL+rdK@e,frmS [da& &cdik v f il ,fw/d ynmwwfwpd mG &cdik jf ynf.Zmwdjzpfaw &cdik t f rsK;d om;.tusK;d udk o,fydk@aqmif&GufEdkifzdk@ygwDudk axmufcHtm;yD;uwfzdk@qdkpGmudk usaemfhtedefeef@u aumif; aumif;0rf;ajrmufaw/ aumif;aumif;vnf;*k%f,la&? usaemfholi,fcsif;wd a'xJrSmyguwfzdk@/ usaemfhwynfhvufom;wdvnf; yguwfzdk@pGmAsm,f? usaemfholi,fcsif;wdudkvnf; usaemftrsm; }uD;csD;usL;a&? av;pm;a&? aemufwcku usaemfhwynfhvufom;wdqdkvkd@[dauvnf; usaemf av;pm;a&? Zma=umif;vJqdkau eHygwfwpfu tjrifrSef&pGm? tjrifrSefqdkpGm Zmav;qdkvdk@[dau a'edef&mrSm usaemf&dk@&cdkifwdpGm &cdkifvlrsKd;tusKd;udkaqmif&Guf&zdk@? &cdkifwdpGm &cdkifwdtusdK;udk raqmif&GufEdkifau Zmolavh vm+yD;auaqmif&GufyD;p&mta=umif;r[d? w&kwfuvm+yD;au ulnzD @kd ta=umif;w&m;r[d? ukvm;uavh vmulnzD @kd ta=umif;w&m;r[d? w&kww f /d ukvm;wd vma&qdkpGmu ol&dk@udk,fusdK;twGufvmpGm? usaemf&dk@&cdkifol/ &cdkifom; usaemf&dk@&cdkifvlrsKd;wd. aumif;pm;a&;udk vmvkyfpGmr[kwf? a'csifhudkusaemf&dk@wdu owdjyK&zdk@? aemufwcsufu a'ydkif tjrifreS &f pGma& aumif;aumif; aumif;a& ud, k rhf /d ud, k zhf . Zmwdo;GD / Zmwdrmef ud, k rhf /d ud, k zhf . bdk;bD;ZlZm&dk@u wnfaxmifcuwfaw usaemf&dk@&cdkifjynf/ &cdkif+rDpGm aumif;aumif;wefzdk@[da&? ig&@kd apmifah &Smuf&zd@k qdak &tjrifreS &f pGma& ud, k rhf /d ud, k zhf . arwWmw&m;/ ud, k rhf /d ud, k zhf .apwem/ udk,fhrdudk,fhz. aus;Zl;w&m;udk jyefqyf&ma&mufaw? a'ydkifr[kwfbJeef@ udk,fhtdrfrSm rdbwd au|;vdkufawxrif;[if;udkpm;yem a,muQrtdrfudkvm;+yD;au v,fxGefa&tjzpfrsKd;jzpfedefau a'csifhpGm trdausmf a'G;awmfvGrf;a&ydkifjzpfedefvdrfhrnf? aemufwcku &cdkifrSm e,ferdwfowf

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

15


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

[da&? ,if;ykdifqHk;,_H;epfemr_[da&twGufa=umifh jynfolwdpGm wa,mufavh a'ydkiftpdk;&udk r}udKuf? odk@aomf a'ydkiftpdk;&rsdK;udkr}udKufauavh }uH@zGH@pGmtpdk;&ygwDjzpfedefa&cg wcsdK@wcsdK@ &cdkifjynfrSm[da& ynmwwfwdvdk@ac:a& q&m0efwdpGm }uH@zGH@ygwDrSmygedef&a&qdkpGmu usaemfjrif pGmuawmhau ta=umif;ESpfck[da&? wcku rygaurjzpfvdk@ wenf;tm;jzifh pdk;&drfylyefr_jzpfedef &vd@k yg0ifpmG wydik ;f jzpfaw? wenf;tm;jzifah jym&zd@k qv kd @kd [ad u rdr. d qENt&yg0ifpmG r[kw?f tvdk vdka=umuf&GH@+yD;au zdtm;yD;vdk@yg0ifpGmjzpfyga&? a'csifhueHygwfwpftcsuf? eHygwfESpftcsufu ckem;u q&m0efynmo#ifqdkpGmu ordkif;ynmo#ifwdr[kwf? ,if;twGufeef@ ordkif;ynmo#if wdr[kwfawtwGufa=umifh ordkif;udkavhavhvmvm[da&vlwdjzpfcsifrSjzpfzdk@? ,if;twGufeef@ &cdkifordkif; Armordkif;udk avhavhvmvm[da&vlwdpGm wckydkifvnf;}uH@zGH@rSmyg0ifcsifuwfzdk@ r[kw?f }uH@z@GH rmS yg0ifvm;vd@k [ad u woufv;Hk emrnfaumif;&a&vlwpd mG woufv;Hk csuv f ma& 'efaygufxrif; trD$;t}udKifxJrSm rpifwpufusvm;cydkif pm;vkd@r&/ aomufvkd@r& woufvkH; emrnfysufvm;zdk@ tpOftvmwd[da&? ,if;eef@Zk a'}uH@zGH@rSmyg0ifa&ynmo#ifwdpGm ol&dk@udk,f usdK; aumif;csifaumif;uwfvdrfhar? &cdkifjynfol/jynfom;tusKd;uawmhau aumif;vmzdk@ ta=umif;w&m;vH;k 0rjrif? tcsKyftm;jzifah jym&zd@k qv kd @kd [ad u &cdik t f rsK;d om;a&;udk oG,zf v D m;a& vlwdkif;pGm &cdkifjynftusKd;udk o,fydk@aqmif&GufEdkifzdk@r[kwfAsm,f? rdef;? ? tck}uH@z@HG ygwu D 0ifa&muf,OS +f ydKifuwfz@kd &cdik yf nmwwfwd /q&m0efwpd mG wu,fv@dk tEdik &f cau &cdik jf ynfe,fw;kd wufa&;eef@ &cdik v f rl sK;d aumif;pm;a&;udk aqmif&u G Ef ikd zf @kd v@dk q&m}uD; jrifrdygvm? ajz? ?ol&dk@ygvDrefv$wfawmftrwfwdtedefeef@ aqmif&GufEdkifa&tydkif;pGm ESpfydkif;[da&? wydkif;u Zmavqkdvdk@[dau ol&dk@&DG;aumufwifajr‡mufvkdufaw e,fajra'orSm ausmif;vdka& qdkau ausmif;yD;Edkifa&tydkif;wd[dvdrfhar? ,auavh wrsdK;om;vHk;eef@qdkifa&trsKd;om;EdkifiHa&; rSmawmhcg vkH;0okH;vkd@r&? vkH;0yg0ifcGifhvnf;&zdk@r[kwf? yg0ifvkd@[dauavh ol&dk@ygwD.ta&; ,lru _ kd cH&Edik zf , G [ f ad &? yg0ifEikd zf @kd prG ;f &nfvnf;r[d? ,if;twGuaf =umifh ckem;uusaemfajymca& tydkif;ESpfydkif;pGm a'owckvkH;rSmyg0ifa&? Oyrm- ausmif;aqmufyD;pGma& &cdkifjynfwdk;wufpGmvdk@ owfrSwfvkd@&a&? ,if;ydkifwdk;wufawtxJrSm usaemfjzpfcsifpGmu &cdkifjynfrSm &cdkifordkif;udk oif&ar? atcsifhpGmta&;}uD;a&tcsuf? aemufwcsufu &cdkifvli,fwdpGm &cdkifpmudkoif&zdk@ atcsifhavhta&;}uD;a&tcsufwck? aemufwcku &cdkifausmif;om;vli,fwdpGm &cdkif,Ofaus;r_ tEkynmeef@ywfoufaw "avhxkH;pHwdudk pepfwusoifyD;a&twGufa=umifh aemiftcgrSm &cdkif jynftwGuf wm0efudkjzpfpD/ jrefrmjynfwjynfvkH;twGufyD;tyfawwm0efudkjzpfpD qxufwydk; o,fydk@aqmif&GufEdkifvdrfhrnfvkd@ ,kH=unfa&? Zma=umif;vJqdkvdk@[dau puFmylEdkifiHrSmokH;vrf; armif;/ av;vrf;armif;pepf[ad &? puFmylEikd if rH mS w&kwpf mvnf;oif&a&? t*Fvyd pf mvnf;oif& a&? rav;,Sm;pmvnf;oif&a&? wrD;pmvnf;oif&a&? ,if;twGuf vlwa,mufpGm pmwd trsm;}uD;wwfawtcgrmS olvckd siaf &tcsut f vufwed ef@ wdik ;f jynfw;kd wufatmif Zmwdvyk zf @kd 14

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

@

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

aygufzuf[dzdk@ vdkyga&? rdk;&Gm+yD;rSaygufzuf&Sm ta&;}uD;rSaemifw&qdka&ydkif tzr[da&&cdkifol/ &cdkifom;wd twGuf Zmavmuf0rf;enf;p&maumif;ygzdk@vJ &cdkifjynf}uD;[dyg,ifheef@-- &ckdif vlrsdK;[dyg,ifheef@ olrsm;ajymykdifedef olrsm;au|;ykdifpm; tESdrfcHa&b0rsdK;wdudk &ifemvdk@ qH;k vDz@kd um;r[kw?f ,if;twGuef ef@ atydik b f 0wduv kd w G af jrmufz@kd / ausmjf zwfz@kd tm;[dz@kd vykd ga& Zmavmufyif tcuftcJ[yd wfpD tm;vH;k u todw&m;eef@}udK;pm;uwfz@kd qakd u aA'ifwu G pf &m awmifrvdkyg? trSefajym&zdk@qdkau Zmavmufyif0D;edefuwfauavh ZmavmufyiftjrifuGJedef uwfauavh tm;vH;k &ifxrJ mS &cdik jf ynf}uD;twGuf qHrk w S w f ede&f m[deed o f pd mG udk tm;vH;k &ifxrJ mS udef;atmif;edefuwfau tcsdefwefa&tcsdefrSm qHkrSwfwedef&mrSmtm;pk+yD; tem*wf rsdK;quf opfwdtwGuf tem*wfordkif;rSwfwrf;udk oGD;eef@&GD;,if; }udK;pm;zdk@ tcsdefwefedefygAsm,fvdk@ u|efawmfh &ifwGif;jzpfudk apwemtjzpf wifjyvdkufyg,ifh ———?

q

ol&dk@uapmifhvdk@r[dAsm,f ig&dk@u udk,fhaemufudkudk,f pGefjywfvdk@vdkufedefwkef;? vli,fwa,muf. &ifbwfxJuqnf;qmyg ,auavh – aqmif;eD0ifcsdefxufydk+yD; }uGDuGJvGrf;qGwfzdk@aumif;yg,ifh? a*gif;cif(aumif;uif)qD;om;wd xif[wfyem jrpfwpif;avh em=uifpGmpD;qif;c&D;qufedefcAsm,f u|efawmfuawmhcg owdxm;edefa&=um;u udk,fhudkudk,f r=umr=um vuf&Gwfusedefrda&—?

rD;tdrf (27?9?2010)

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

11


&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

September,2010

?

@

September,2010

&cdik vhf wG vf yfa&;pmapmif

awmfvSefa&;qdkpGm avmb&rRuf/ udk,fusKd;zufum pD;yGg;&Smorm;/ rvdkvm;? awmfvSefa&;qdkpGm a'go+rGD(ajrG) a[muf/ rmef*k%farmufvdk@ acgufacgufcgcg/ ajympGm&dkif;pdkif; Ekwfrqdkif;orm;/ rvdkvm;? awmfvSefa&;qdkpGm udk,fusKd;wck/ tm&HkjyKvdk@ rsm;pktusKd;/ rar#mfudk;bJ o0efwdkvlpm;/ rvdkvm;?

awmfveS fa&;qdpk mG bkradR jr cdik rf ;kd [d%;f

awmfvSefa&;qdkpGm twdwfvkyf&yf/ *k%fj'yfwdudk vuf[dedef&m/ ajymumAef;jy udk,furvkyf/ yg;pyfvkyfvdk@ [kwfoa,mifa,mif/ pum;azmifydkif ajymqdkvlpm;/ rvdkvm;? awmfvSefa&;qdkpGm rdom;pkaqGrsKd;eef@vnf;rwl ausmif;q&meef@vnf;rwl O,smOfrSL;eef@vnf;rwl Ak'<bk&m;usifhpOfeef@vnf;rwl wcgw&DrSm rdom;pkaqGrsKd;eef@vnf;wl,ifh? ausmif;q&meef@vnf;wl,ifh? O,smOfrSL;eef@vnf;wl,ifh? Ak'<bk&m;usifhpOfeef@vnf;wl,ifh?

12

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

a'gufwmat;ausmfudk 1939-ckESpf &cdkifjynf/awmifukwf+rdK@e,f/ wef;vGJacsmif; &Gmr &GmopfwGifrDG;zGm;cJhonf? a'gufwmat;ausmfqnf;yl;&[dcJhaom ynm&yfqkdif&mbGJ@rsm;rSm B.A ( History and Religion ) &efukefwuUodkvf (1959) / B.A (Honors ) Oriental History &efuek w f uUov kd f (1960) / M.A (History of Asia ) &efuek f wuUov kd f (1946) / B.L (Law) &efuek w f uUov kd f (1966) / PhD ( History of Southeast Asia ) Monash University. Australia . 1979 ponfw@kd jzpfonf? a'gufwmat;ausmfonf ,cktcg tar&duefwGifedefxdkifonf? q&m}uD;a'gufwm at;ausmrf mS &cdik w f rsKd ;om;vH;k u av;pm;&dak oaom yk*Kd~ vfwOD;jzpfonfomru vuf[jd refrmh EdkifiHa&;/ &cdkihfEdkifiHa&;tay: rsufajcrjywf avhvmoHk;oyfu|rf;0ifedefolwpfOD;vnf;jzpfonf? &cdkif trsdK;om;ynmwwfrsm; }uH@zGwfygwDESifh yl;aygif;+yD; &DG;aumufyGJ0if&ef pDpOfedefr_tygt0if 2010 &DG;aumufyJG/ &cdkiftrsdK;om;rsm; tem*wftajctaersm;udk q&m}uD;udkrdef;jref;&m atmufyg twkdif;ajzqdkxm;ygonf? rdef;? ? u|efawmf&dk@ avhvmpHkprf;=unfha&tcg &cdkifjynfolwdu vuf[dppftpdk;&tay: txl;emusOf;csufwd[dedef+yD; ol&dk@xlaxmifxm;a& }uH@zGH@ygwDudkvnf; rvdkvm;pGmudkwGd&yga&? ,if;tay: q&m}uD;.tjrifudkodcsifyga&? ajz? ? }uH@zGH@ygwDqdkpGmu tpdk;&ygwD/ tpdk;&ygwDqdkpGmu ppftkyfcsKyfawppftm%mudk wnf axmifedefa& tpdk;&.ygwDjzpfaw? ppftpdk;&pGm jynfolwdudkqef@usifa&/ 'Drdkua&pDudkqef@usif a&? vl@tcGit hf a&;udq k ef@usiaf &? ,if;twGuaf =umifh ppftpd;k &udk vlwrd }udKufuwf? aemufwck u ppftpd;k &tkycf sKyfawoufwrf; =umvDvD zGwaf =umrSmjympkqakd &ydik f jynfow l yd +kd yD;rJjG ymusvm uwfaw? w'd'd w'd'd tckxdqif;&JEGrf;yg;pGmudkwGd&a&? jynfolvlxkwdtedefeef@ wckavhtusdK; jzpfxGef;pGmr[d? ,if;ydkiftusdK;jzpfxGef;pGmr[d+yD;au wvrf;vm;armif;pepf? aemuf+yD;au ppfwyfrS ppfwyfqakd &0g' v$r;f rd;k vma&twGuaf =umifh wdik ;f jynfpmG aumif;aumif;epfemqH;k ,_;H r_

vlxok nfawmfveS af &;\&if;jrpfjzpfonf

13


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.