Magazine 't West-Vlaamse hart (Nr 5, mei 2012) by koen vankeirsbilck

Juni 2012 l Jaargang 3 l nr 5

Stroroute Hooglede en Lichtervelde ’t West-Vlaamse hart Opening

annex DOMEINBOS DE VIERKAVEN p.

4 en 5 op 8 juli p. 11

in de kijker p.

Dag van

Quiz

‘Wat weet jij over het kanaal?’ p.

“Mogelijkheden in overvloed”

Onthaasten en genieten kan je ook met volle teugen in ’t WestVlaamse hart. Open landschappen, gezellige straatjes en pleintjes, wandel-, fiets- en ruiterpaden, grote en kleine groendomeinen, een brede waaier van activiteiten,… Kortom, mogelijkheden in overvloed om een namiddagje uit in eigen streek te plannen. Recent heeft ’t West-Vlaamse hart er enkele belangrijke troeven bij. Het eerste stuk van de Stroroute steekt in een nieuw kleedje en het Vierkavendomein is 10 jaar na de eerste aanplantingen toegankelijk voor het publiek. Op zaterdag 2 juni vindt de feestelijke opening van de Stroroute annex domeinbos de Vierkaven plaats. Je bent van harte uitgenodigd. Het programma lees je op pagina 3. Niet alleen het buitengebied van ’t West-Vlaamse hart loont de moeite, ook de dorps- en stadscentra hebben een en ander in hun mars. Tijdens het eerste weekend van juni zijn de schijnwerpers gericht op Hooglede en Lichtervelde. Hooglede pakt uit met zijn dorpskernvernieuwing, terwijl Lichtervelde de groene plekjes van zijn dorpskom op het voorplan zet. Meer info over het programma van Hooglede en Lichtervelde vind je op pagina 4 en 5. Dat ’t West-Vlaamse hart bekend staat als een belangrijke groentestreek wordt onderstreept door Miummm, het Vlaams Huis van de Voeding dat begin mei zijn deuren opende in de voormalige bottelarij van brouwerij Rodenbach in Roeselare. De leerlingen die dit schooljaar de streek verkennen tijdens de regioklassen zoom@regio brengen er alvast een bezoekje. Maar ook jij kan in Miummm terecht om er op een interactieve manier kennis te maken met de agro- en voedingsindustrie dat het West-Vlaamse hart zo typeert. Hoe deze dynamische agrovoedingssector zou kunnen bijdragen tot de omgevingskwaliteit van ’t West-Vlaamse hart, heeft de Vlaamse Landmaatschappij de voorbije jaren onderzocht. De visie van VLM biedt een pak inspiratie voor het Stad-Land-schap en andere actoren om de komende jaren ontwikkelingsgericht rond landschapsopbouw te werken. Meer hierover op pagina 7. Tot slot nodig ik iedereen van harte uit naar de Dag van ’t WestVlaamse hart die op zondag 8 juli aan het kanaalstrand in Ingelmunster plaatsvindt. In het kielzog van het vieringsjaar ‘150 jaar kanaal’, vond het Stad-Land-schap het passend om het kanaal als decor te kiezen voor deze promotiedag van ’t WestVlaamse hart. Het programma staat op pagina 11.

Mini-hotel in jouw tuin? Het kan!

Win een insectenhotel! In Izegem hebben ze er recent een hotelletje bij. In het gastenboek komen nogal merkwaardige namen voor. Solitaire bij, zweefvlieg, hommel,…. Het is dan ook niet zomaar een gastenverblijf, maar een onvervalst insectenhotel! Het Stad-Land-schap is danig gebeten door dit charmante onderkomen aan het sportcentrum van Izegem dat het een hotelketen in ’t West-Vlaamse hart wil opstarten. Wil je een soortgelijk insectenhotel als dat van Natuurpunt en de milieuraad van Izegem (zie foto) in de tuin van jouw school, rustoord, clubhuis, werkplek,…? Het kan! Motiveer in vijf lijnen tekst waarom jij en je organisatie insecten belangrijk vinden en maak kans op één van de negen bouwpakketten voor een insectenhotel. Per gemeente van ’t West-Vlaamse hart wordt er één hoteluitbater aangeduid. Die ontvangt een gratis bouwpakket voor een insectenhotel en een bijhorende workshop (incl. inleider) om de herberg te installeren. Let wel, deze workshop moet voor iedereen uit je gemeente toegankelijk zijn. Tekst insturen kan tot 15 juli 2012 op het adres: westvlaamsehart@west-vlaanderen.be. Wil je wel eens weten waarom bijen, hommels en andere insecten zo graag boeken in een insectenhotel? Waarom insectenhotels belangrijk zijn voor jouw tuin en de omgeving? Is het makkelijk om zelf een minihotel te openen in je tuin? Deze en veel meer antwoorden vind je op www.westvlaamsehart.be.

Patrick Van Gheluwe Bestuurder Initiatiefgroep Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart Gedeputeerde Provincie West-Vlaanderen

Coverfoto domeinbos de Vierkaven © Koen Cornelus

Alvast veel leesplezier met deze 5e editie van dit magazine en tot binnenkort op één van de vele activiteiten in ’t West-Vlaamse hart.

Opening Stroroute en DOMEINBOS DE Vierkaven

Programma

Serieuze opwaardering voor het

Benieuwd naar de vernieuwde Stroroute en het domeinbos De Vierkaven? Noteer zaterdagnamiddag 2 juni op de kalender en kom met de fiets naar Moorslede. Wie van Roeselare komt, kan van aan de ringweg (ter hoogte van kruispunt met Meiboomlaan) de Stroroute op. Wie de auto verkiest, kan parkeren aan de Lolliestraat in Moorslede. 13.30 u Panelgesprek over het belang van de Stroroute en het domeinbos De Vierkaven 14.15 u Officiële opening van het domeinbos en feeste lijke verkenning van het nieuwe fietspad Vanaf 14.00 u Zoektocht in het domeinbos De Vierkaven Infomarkt en gelegenheidsbar Natuurwandeling o.l.v. Natuurpunt (om 14 en om 15 u)

Groen-recreatieve netwerk De Stroroute – de voormalige spoorlijn 64 tussen Roeselare en Ieper – kreeg een heuse opknapbeurt. Het eerste deel vanaf de Ring van Roeselare tot aan de Roeselaarsestraat in Moorslede is recent heringericht voor fietsers, wandelaars en ruiters. Via de nieuwe route geraak je vlot van Roeselare naar het jonge domeinbos de Vierkaven in Moorslede. Tien jaar na de eerste aanplantingen is het domein intussen uitgegroeid tot een belangrijke groenpool van 18 hectare groot. Vanaf juni stelt het Agentschap voor Natuur en Bos het domein open voor het publiek. Om de herinrichting van het eerste stuk van de Stroroute en de opening van het Vierkavendomein te vieren, hebben ANB, het provinciebestuur van West-Vlaanderen, de stad Roeselare, de gemeente Moorslede en het Stad-Land-schap een feestelijk namiddagprogramma uitgewerkt. Afspraak op zaterdag 2 juni 2012 aan het domeinbos De Vierkaven.

Het stuk Stroroute van aan de Hazegoedweg in Roeselare tot aan de Roeselaarsestraat in Moorslede steekt in een nieuw kleedje. Opvallend zijn de roodwitte mijlpalen ter hoogte van de kruisingen met autowegen, het vernieuwde wegdek in beton en de verlichting op zonne-energie. De waardevolle bomen langs deze voormalige spoorlijn werden zo veel als mogelijk behouden. Zo rust het wegdek op een zwevende bekisting om wortelschade bij bomen te beperken. Om het groene karakter van de as te versterken plantte de provincie her en der zomereiken en lindes aan. De Stroroute vormt een belangrijke verbindingsas in ‘t West-Vlaamse hart, zowel voor de recreant als voor de scholier en pendelaar. Als groene as levert de Stroroute ook een belangrijke bijdrage tot het groen-blauwe netwerk van ’t West-Vlaamse hart. Later dit jaar starten de volgende fases van de herinrichting van de Stroroute. Eerder al werd het gedeelte van aan de rotonde “de Brieke” (N332) tot aan de Passendalestraat in Zonnebeke verwezenlijkt. Tegen 2014, het jaar dat de herdenking van de Groote Oorlog opstart, zal je met de fiets via de volledig heringerichte Stroroute in een mum van tijd in de Westhoek staan.

De Vierkaven in Moorslede is een bos van 18 hectare in een natuurarme maar dichtbevolkte regio. Het vormt een belangrijke stapsteen voor recreanten, maar ook voor planten en dieren tussen het toekomstige stadsrandbos van Roeselare, het Polygoonbos in Zonnebeke en het Vrijbos in Houthulst. Je hoort er de typische vogels die voorkomen in een jong bos zoals tjiftjaf, tuinfluiter en fitis. Er is ook een behoorlijke kans om een buizerd te zien overvliegen. De aanplant gebeurde tussen 2002 en 2011. We vinden er een variatie van naaldhout, loofhout, weiden, hagen, boomgaard,… De talrijke poelen en het moeras aan de Roeselaarsebeek zorgen voor heel wat waterleven (groene kikker, libellen, waterjuffers,…). Vlinders kun je het best zoeken op een mooie dag, in de brede bosranden. Wie het oranjetipje wil spotten, gaat best op zoek naar de bloeiende pinksterbloemen in de weide. De aangelegde graanakkertjes voorzien wintervoer voor de patrijs, grauwe gors, ringmus, groenling en veldleeuwerik. Naast mooie oude knotwilgen, een houtkant met oude knotelzen vind je in de Vierkaven nog een opmerkelijk relict van knothaagbeuken aan de rand van de weide.

Stroroute

Domeinbos De Vierkaven

GEKNIPT LINT

Vernieuwde dorpskern en wijde omgeving in de kijker

Ooglé

De wegomlegging heeft ons een tijdje buiten Hooglede gehouden. De dorpskern werd de voorbije maanden immers grondig onder handen genomen. De doortocht en het marktplein zijn heraangelegd, op de markt kwamen er nieuwe appartementen en winkelruimtes, het gemeentehuis kreeg een nieuwe vleugel, een nieuwe straat met bijhorende verkaveling werd aangelegd,…. Kortom, een ware metamorfose voor de gemeente. Een nieuw kleedje nodigt uit om te feesten en daarom is iedereen van ’t WestVlaamse hart welkom op ‘Hooglede op zijn best’ dat op zaterdag 2 juni plaatsvindt. Het programma speelt zich in hoofdzaak af in en rond de dorpskern. Een zomerterras, dorpsbarbecue, een voetbaltornooi op een opblaasbaar terrein, kinderanimatie, tweedehands boekenverkoop,…. Je komt het allemaal tegen op de markt en in de nabij omgeving. De toren van de Sint-Amanduskerk kan je bezoeken én beklimmen. Van bovenuit heb je een indrukwekkend zicht op Hooglede en als het weer een beetje meezit, kan je zelfs de Vlaamse Ardennen en de duinen aan zee zien.

Duits militair kerkhof gerestaureerd

Wie de drukte van het centrum even wil verlaten, raden we een ritje met de huifkar naar het landelijke Hooglede aan. De kar bolt langs trage wegen en over de heuvelrug die Hooglede in tweeën splijt. De menners brengen je tijdens de rit een en ander bij over de omgeving en de geschiedenis van de gemeente. In het gemeentehuis word je even teruggeflitst in de tijd met videobeelden uit de oude doos. Ook de recreant komt aan zijn trekken. De wandelroute, bestaande uit drie lussen van 4 km, leidt je langs enkele trage wegen. De Duitse militaire begraafplaats (foto onder) in de Beverenstraat is een aanrader om even halt te houden. Hier liggen meer dan 8 000 gesneuvelden uit de Groote Oorlog. Het monument werd recent gerestaureerd. Blikvanger blijft de ‘Ehrenhalle’ van waaruit je een indrukwekkend zicht hebt op Roeselare. ’s Avonds breekt het feest helemaal los: een gezellige braderie, live muziek en een klank- en lichtshow om af te sluiten.

“Hooglede op zijn best” met bezoek aan kerktoren, huifkartochten, wandelroutes en nog veel meer op zaterdag 2 juni in Hooglede. Info: info@hooglede.be - 051 20 30 30

Bron: Luc Condé

Hooglede op zijn best Johny Thiostraat De vernieuwing in Hooglede bracht ook een nieuwe straat met zich mee. Op het gloednieuwe straatnaambordje prijkt de naam ‘Johny Thiostraat’. Johny wie? Johny Thio (1944-2008) begon zijn carrière als voetballer bij FC Eendracht Hooglede en KFC Roeselare. Als negentienjarige werd hij weggeplukt door Club Brugge, waar hij als pijlsnelle rechtsbuiten furore maakte. Dat ontging ook de nationale ploeg niet. Eind 1965 speelde Johny zijn eerste matchen bij de Rode Duivels. Zijn opstelling in het elftal was meteen een schot in de roos: hij scoorde vier goals in zijn eerste drie interlands. Hij speelde drie jaar bij het nationale elftal, maar verdween onder het bewind van bondscoach Goethals een beetje op het achterplan. Bij Club Brugge werd hij samen met Pierre Carteus net steeds belangrijker. Rond dit duo bouwde de club in de late jaren ’60 en de vroege jaren ’70 een topploeg, die hen twee Bekers van België (1986 en 1970) en de titel van landskampioen (1973) opleverde. Steeds vaker speelden blessures hem echter parten en hij bouwde zijn loopbaan na 1973 geleidelijk aan af. Hij werd trainer, onder meer opnieuw bij FC Eendracht Hooglede, de club van de gemeente waar hij intussen ook woonde en werkte. Johny Thio was naast een geweldige voetballer bovenal ook een volksmens, zonder sterallures. Hij begaf zich graag en veel onder zijn supporters, voor én na zijn carrière.

Vanop de ringwegbrug over de spoorlijn gunt de fotograaf van bovenstaande foto ons een blik op de kerk van Lichtervelde. Maar ben je al eens tot aan de voet van deze kerk geweest? Weet je hoe het dorpscentrum eruitziet? Als Lichterveldenaar natuurlijk wel. Maar wie elders in ’t West-Vlaamse hart woont, heeft er wellicht het raden naar. Op zondag 3 juni heb je een uitgelezen kans om nader kennis te maken met dit charmante dorp. Dan vindt ‘Dorp op zijn Zondags’ plaats, een dagvullend programma waarbij Lichtervelde zich van zijn beste kant laat zien.

Wandelzoektocht langs publiek en privaat groen Alles speelt zich af op en rond de Pastorietuin in de Boomgaardstraat. Deze voormalige pastorijtuin werd vorig jaar heringericht en toegankelijk gemaakt voor het publiek. Om 10u30 vindt daar een panelgesprek plaats rond het thema ‘Groen in de dorpskom’. De Lichterveldse schepen voor groen, KATHO Expertisecentrum Groenmanagement en een projectontwikkelaar gaan er in gesprek over het belang van groen in de woonkern. Vanaf 11u30 kan je genieten van een aperitiefconcert. Vanaf 13u30 kan je deelnemen aan een wandelzoektocht langsheen de mooiste sites met dorpsgroen en private tuinen. Aan de pastorietuin is er doorlopend een infomarkt, bloemen- en kruidenverkoop en gelegenheidscafé. Kinderen kunnen zich uitleven op het springkasteel. Natuurvereniging De Verrekijker verzorgt de kinderanimatie.

“Dorp op zijn Zondags” op zondag 3 juni in Lichtervelde met o.a. wandelzoektocht langs parkjes en tuinen. Info: danny.viaene@lichtervelde.be 051 72 94 38

vereeuwigd op het Gildhofplein

Een ander recent aangelegd pleintje naast de Pastorietuin is het Gildhofplein aan de Gildhofweg. De wandelzoektocht op 3 juni passeert er langs. Met deze groene long in het centrum werd Lichtervelde niet zo lang geleden vierde laureaat voor het wedstrijdonderdeel ‘Groene Gemeente’ van het animatieproject Groene Lente van de Vereniging Voor Openbaar Groen. Het borstbeeld (foto onder) is van Lichterveldenaar Jules Missinne (1899-1976), een uitzonderlijk begaafd componist en schrijver. Missinne speelde een belangrijke rol in de cultuurmaatschappij ‘De Burgersgilde’. Hij schreef tientallen muziekcomposities, liederen, toneelwerken en operettes. Eén van zijn bekendste werken is de operette ‘Baron Schinkelbeen’. Deze operette werd meer dan 2000 keer opgevoerd, onder meer in de ‘Folies Bergères’ in Brussel, in het ganse Vlaamse land en in Nederland.

5 DORP AAN DE ZWANEBEEK

Centraal staat het thema ‘Groen in de dorpskom’. Zowel publiek als privaat groen komen aan bod. En dat Lichtervelde een aardig woordje kan meepraten als het over groen gaat, heeft de gemeente vorig jaar nog bewezen door een erkenning voor haar lovenswaardige bloemeninitiatieven op zak te steken. De leefkwaliteit van een dorp wordt niet enkel gemeten op basis van winkels, ontspanningsmogelijkheden, diensten, openbaar vervoer, … maar ook op de aanwezigheid van ruimte en groen. Ook Lichtervelde ontsnapt niet aan deze wetmatigheid. Het groen in openbaar en privaat domein speelt een belangrijke rol om de leefkwaliteit in het dorp op peil te houden. Deze boodschap wil de gemeente uitdragen tijdens ‘Dorp op zijn Zondags’ op 3 juni. Daarom heeft de gemeente in samenwerking met Stad-Land-schap, VELT, Volkstuinen, Vabi, Inagro, de Verrekijker, de compostmeesters, de minaraad en andere partners een mooi programma uitgewerkt.

Jules Missinne

Groen in de dorpskom

‘Dorp op zijn Zondags’ in Lichtervelde

Zoom@regio te gast in Miummm

ZOOMEN MET REGI’O

In mei en juni trekken 120 leerlingen en 15 leerkrachten er samen met Regi’o (zie blauwe mascotte boven) op uit in ’t WestVlaamse hart. Tijdens hun tweedaagse fietsexcursie leren ze hun eigen regio beleven en exploreren. De rode draad doorheen de verkenning is het thema voeding. Een van de bezoekplaatsen waar Regi’o en de leerlingen halt houden, is Miummm, het Vlaams Huis van de Voeding dat op 6 mei zijn deuren opende. In dit unieke doe- en belevingscentrum kom je alles te weten over voeding, van grond tot in de mond. De leerlingen doorlopen alle schakels van de voedingsketen op een speelse en interactieve wijze. Zo ervaren ze zelf hoeveel inspanningen ze kunnen leveren na het eten

van één enkele boterham, kunnen ze in de voetsporen treden van de moderne landbouwer of de strijd aanbinden met de veilingklok. Wil je zelf ook een bezoekje brengen aan het Vlaams Huis van de Voeding? Het Miummm is gelegen op de Rodenbachsite in de Spanjestraat in Roeselare. Alle informatie op www.miummm.be

Op het menu van de Bonte Specht Juf Evi en haar klas van school de Bonte Specht in Roeselare hebben het menu van zoom@regio al achter de kiezen. Hieronder het parcours dat de leerlingen begin mei hebben afgelegd.

Maandag 7 mei

Dinsdag 8 mei

8u45 9u30 11u30 12u15 13u00 16u00 18u00 18u30 19u30

8u30 9u00 10u15 12u00 13u00 14u00 16u30

Vertrek met de fiets vanuit bivakhuis Het Rokken in Roeselare Bedrijfsbezoek aan Ardo: groenten verwerken bij -18°. Koud! Exploreren tussen de velden met verrekijker, kompas, stafkaart en ander materiaal uit de fietskar. Picknick op de Sint-Maartenshoeve in Ardooie Rondleiding, een educatief spel en pudding maken op het melkveebedrijf Sint-Maartenshoeve Plukken en proeven van aardbeien bij aardbeienkwekerij Pattyn in Ardooie Lekkere warme maaltijd in bivakhuis Het Rokken Met de gps op zoek naar de schat van Regi’o Djembé-initiatie vóór het slapen gaan

Na een lekker ontbijt de fiets op richting Roeselare Bezoek aan Miummm, het Vlaams Huis van de Voeding Foodpath, een stadswandeling in Roeselare rond het thema voeding Lunch in het Klein Seminarie Exploreren langs het kanaal Roeselare-Leie Bedrijfsbezoek aan Vandemoortele (foto boven) Moe maar voldaan terug naar huis

Naast bovenvermelde bedrijven en organisaties werken ook volgende partners mee aan zoom@regio: d’Arta, Poco Loco en Mulder Natural Foods.

Inschrijven voor volgend schooljaar! Klassen van de tweede graad van het lager onderwijs kunnen de tweedaagse zoom@regio ondernemen tijdens de schoolweek, telkens op maandag/dinsdag of op donderdag/vrijdag van maart tot en met juni. Voor inschrijvingen en info, neem contact op met het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart: westvlaamsehart@west-vlaanderen.be – 051 26 14 49.

Waardering voor ’t West-Vlaamse hart Robuust ontwikkelen en/of accentueren

Twee toekomstbeelden om regio aantrekkelijker te maken

Bijna 50% van de ondervraagden vindt dat de regio van ’t West-Vlaamse een land- en tuinbouwstreek moet blijven. Dat is één van de opvallende resultaten van de enquête ‘Hoe ziet jouw favoriete landschap eruit?’. Deze en een pak andere vaststellingen hebben de Vlaamse Landmaatschappij geïnspireerd bij de opmaak van haar landschapsvisie voor ’t West-Vlaamse hart.

Onder de 250 deelnemers aan de enquête duidt VLM vijf winnaars aan. Zij ontvangen een gezinsticket voor het Vlaams Huis van de Voeding Miummm. De winnaars worden persoonlijk aangeschreven.

7 GLAZEN BOL

Een sterkere omgevingskwaliteit in het hart van West-Vlaanderen is onontbeerlijk. Niet in het minst voor een goed imago en een verankering van de agrovoedingssector, maar ook voor een aantrekkelijke streekidentiteit en woonomgeving. Om in ‘t West-Vlaamse hart de ontwikkeling van de agrovoeding te verzoenen met een betere ruimtelijke kwaliteit van het landelijk gebied, heeft de Vlaamse Landmaatschappij twee toekomstbeelden voor het landschap opgesteld. Beide visies beogen de regio aantrekkelijker te maken, zowel voor de bedrijven als voor de inwoners van de streek. Het eindproduct bestaat uit twee toekomstbeelden. Eén waarbij het landschap robuust ontwikkeld wordt door bijvoorbeeld grootschalige groenaanplanting te voorzien als buffer van een grote bedrijfsuitbreiding, en anderzijds de schaalvergroting in de landbouw nog sterk te bevorderen. Een ander scenario zet in op het accentueren van de aanwezige landschapselementen en het bestaande groen zoals kleine landschapselementen (bv. bomenrij knotwilgen, poelen,…), trage wegen, beken,….

Vorig jaar organiseerden VLM en Stad-Land-schap een enquête onder de titel ‘Hoe ziet jouw favoriete landschap eruit?’. Ruim 250 streekgenoten maakten een half uurtje vrij en gaven hun mening prijs over het huidige en toekomstige landschap van ’t West-Vlaamse hart. De enquêteresultaten heeft VLM aangewend om de landschapsvisie op te stellen. In de brochure staan meer details over de enquête en de visie. Hieronder stipt het Stad-Land-schap enkele opvallende resultaten uit de bevraging aan. • Niettegenstaande de verrommeling van het landschap blijkt ’t West-Vlaamse hart gewaardeerd. Inzake de waardering van de landelijke omgeving gaven de respondenten een gemiddelde score tussen 6, 5 en 7 op 10. • De regio wordt duidelijk erkend als land- en tuinbouwstreek. Een grote meerderheid aanvaardt en erkent het belang van de dynamische agrovoedingsindustrie in landelijk gebied. Doch, veel ondervraagden ervaren tegelijkertijd die serres en grote bedrijven in landelijk gebied als storend. • De top drie van mooiste plekjes in ’t West-Vlaamse hart is als volgt: 1. Sterrebos in Rumbeke, 2. ’t Veld in Ardooie en 3. Rhodesgoed in Kachtem. • Bijna 60% vindt dat er te weinig groendomeinen zijn. • De landelijke wegen blijken door de jaren heen niet langer aangepast aan het toenemend verkeer. Bij fietsers heerst een relatief groot onveiligheidsgevoel. De ring rond Roese lare ervaren fietsers en wandelaars vaak als barrière. • Het aanbod wandelmogelijkheden scoort eerder zwak.

Niet dat de regio voor de keuze staat tussen het ene of het andere toekomstbeeld. Het kan ook perfect een combinatie van de twee worden. Over beide voorstellen is er geen overeenstemming. Dat was ook niet meteen het opzet van de denkoefening van VLM. Veeleer zijn de provincie, de gemeenten van ’t West-Vlaamse hart en de sector uit op inspiratie over hoe er in de toekomst ontwikkelingsgericht aan landschapsopbouw kan gedaan worden en welke rol de dynamische agrovoedingssector hierbij kan opnemen. Eind mei presenteerde VLM haar landschapsvisie voor ’t West-Vlaamse hart tijdens een seminarie in De Spil in Roeselare. Voor deze gelegenheid heeft de Vlaamse Landmaatschappij haar eindresultaten (incl. impressies van de toekomstbeelden) in een brochure gegoten. Vanaf juni kan je de brochure raadplegen via www.westvlaamsehart.be. Voor een papieren versie klop je aan bij VLM infobrugge@vlm.be – 050 45 81 55 of bij Stad-Land-schap.

De landschapsvisie kadert in het EFRO-project Thought 4 Food dat op 31 mei 2012 afloopt. T4F is een initiatief van de provincie WestVlaanderen, KATHO en VLM, en heeft als doel de agro- en voedingssector te ondersteunen.

De enquête ‘Hoe ziet jouw favoriete landschap eruit?’ polste in hoeverre Roeselare en omgeving een land- en tuinbouwstreek bij uitstek moet blijven. Uit bovenstaand staafdiagram blijkt duidelijk dat de respondenten eerder pro zijn. De score is als volgt te interpreteren: 0 = helemaal niet akkoord => 10 = helemaal akkoord.

Inspiratie voor de toekomst

Poelenplan voor ‘t West-Vlaamse hart in de maak

Kijk Puit breidt uit! ALLEEN MAAR BLIJE SMOELEN

Als de amfibieënpopulatie in ’t West-Vlaamse hart er dit jaar op achteruitgegaan is, dan ligt het zeker niet aan slabakkende paddenoverzetacties. Integendeel, het aantal vrijwilligers dat in het voorjaar een handje toestak om de padden, kikkers en salamanders veilig aan de overkant van de weg te zetten, ging duidelijk in stijgende lijn. Dit jaar rolden ook telgegevens vanuit Ardooie en Ledegem binnen. Volgens recente telgegevens (zie kaartje) hebben de overzetters bijna 4500 amfibieën geholpen op hun trektocht naar de poel. Volgend jaar breidt de campagne uit. Zo broedt het Stad-Land-schap op een poelenplan voor ’t West-Vlaamse hart. Op basis van een poeleninventaris wil Stad-Land-schap onderzoeken welke poelen er dringend aan een opknapbeurt toe zijn en waar er nieuwe poelen kunnen gegraven worden.

In het voorjaar ontwaken de amfibieën uit hun winterslaap. Dan gaan ze op zoek naar een geschikte poel om zich voort te planten. In Ardooie, Hooglede, Izegem, Ledegem, Lichtervelde, Roeselare en Staden vonden paddenoverzetacties plaats. De provincie WestVlaanderen en het Stad-Land-schap staken de actievoerders ook dit jaar weer een handje toe. Bijvoorbeeld door de groenarbeiders van ‘Lochting Dedrie vzw’, een sociale werkplaats uit Roeselare, te engageren om schermen uit te zetten langs de weg, door de aantallen en soorten amfibieën nauwkeurig te registreren, door campagneborden en fluohesjes ter beschikking te stellen,…. Met de Kijk Puit!-campagne wil Stad-Land-schap de achteruitgang van de am-

fibieënpopulatie in ’t West-Vlaamse hart een halt toeroepen. Maar even belangrijk is de sensibilisatie rond natuur, natuurbehoud en -beleving in ’t West-Vlaamse hart.

Poeleninventaris Volgend jaar gaat de Kijk Puit!-campagne een stapje verder. Om de dalende curve van amfibieënpopulaties om te buigen werkt Stad-Land-schap een poelenplan voor ’t West-Vlaamse hart uit. Door poelen aan te leggen in kanszones wil Stad-Land-schap het biotoop amfibievriendelijker maken. De poelen komen in de eerste plaats waar nu al belangrijke populaties aanwezig zijn. Om deze zones in kaart te brengen wordt een poeleninventaris opgemaakt. Hiervoor doet Stad-Land-schap een appel op vrijwilligers. Bedoeling is dat zij te velde gaan om te zien waar zich nog poelen bevinden, hoe ze er bij liggen, welke planten er in voorkomen, welke diersoorten er in leven,…. Ben je geïnteresseerd om mee te helpen? Registreer je dan via www.westvlaamsehart.be/paddenoverzet of mail naar westvlaamsehart@west-vlaanderen.be. Bellen kan ook op het nummer 051 27 55 54.

In maart organiseerde de gemeenteschool de Vlieger van Roeselare een paddenoverzetwandeling aan de Regenbeek en in het Sterrebos van Rumbeke. Hiervoor haalden ze Piet Desmet van Natuurpunt Mandelstreke, een wandelende encyclopedie als het op amfibieën aankomt, in huis. 55 scholieren en nog een dertigtal geïnteresseerden luisterden aandachtig naar de rijkelijk geïllustreerde uiteenzetting van Piet. Daarna trok het gezelschap met fluovest en zaklamp te velde. En de excursie loonde de moeite want aan dekwadrantvijvers in het Sterrebos stootten de deelnemers op heel wat padden, kikkers en salamanders.

Voer voor vogels doen aan de voedertafels en –bollen. Bedankt aan het tweede leerjaar om het peterschap over de demovoederplaats en de bijhorende vogelkijkwand zo ter harte te nemen. Voor het tweede jaar op rij werden in ’t West-Vlaamse hart negen demo-voederplaatsen en kijkwanden opgesteld. Komende winter wordt deze actie in het kader van de campagne ‘Leve(n) de tuin’ herhaald. Neem jij het peterschap op? Spreek hierover af met de milieudienst van jouw gemeente!

9 ERIN GETUIND

Eerder aan de late kant maar daarom niet minder hevig. Zo kunnen we de voorbije winterprik het best omschrijven. Aan de berenmutsen te zien was het ook in de Vrije Basisschool van Staden snijdend koud. Niet alleen de leerlingen van het tweede leerjaar hadden het hard te verduren, ook de vogels waren danig van hun melk door de extreme wintertemperaturen. Dankzij de voederplaats in de Bruggestraat konden de vogels uit de buurt van de school op krachten blijven. Vanachter de vogelkijkwand bespiedden de kinderen leuke tafereeltjes van mussen, mezen, roodborstjes,… die zich te goed

Akke akke tuut tuut … Dertig tuinen

onder de ecologische loep In maart hebben dertig tuinliefhebbers de startbijeenkomst van het ecotuinteam bijgewoond. In vier verschillende teams komen ze op geregelde tijdstippen bijeen, telkens in een tuin van een deelnemer. Een deskundig lesgever leidt de tuinverkenning in goede banen. Zo steken de deelnemers heel wat kennis op over de (eco)logische principes van tuinieren. Bedoeling is om de natuurwaarde van de tuinen wat op te krikken zodat waardevolle planten en kruiden, vogels, insecten en andere dieren het er meer naar hun zin zouden hebben. De teams en tuinbezoeken bij de deelnemers vallen in zeer goede aarde. Het is een ideale formule om de theorie aan de praktijk te koppelen. Stad-Land-schap wil ook volgend jaar ecotuinteams opstarten. Wie interesse heeft kan zich melden via westvlaamsehart @west-vlaanderen.be of 051 27 55 64.

… weg zijn wij! Of toch bijna, want eerst moeten deze mensen hun opleiding streekverkenner vervolmaken alvorens ze kinderen en volwassenen mogen rondleiden in de domeinen en doorheen het landschap van ’t West-Vlaamse hart. Twaalf enthousiaste deelnemers volgen momenteel de cursus bos- en landschapsverkenner. Binnenkort versterken ze de equipe van streekverkenners. Gewapend met een bos- of landschapskoffer trekken ze er dan met klassen op uit om ’t West-Vlaamse hart van naderbij te leren kennen. De Week van het Bos in oktober wordt voor deze streekverkenners in wording de vuurdoop. Info: westvlaamsehart@west-vlaanderen.be – 051 27 55 54

En toen was er … In april klonk het startschot van het vieringsjaar ‘150 jaar kanaal Roeselare-Leie’. In 1862 gaf de Belgische staat goedkeuring om een kanaal van de Leie tot in Roeselare te graven. Zonder deze beslissing zou onze regio er allicht helemaal anders hebben uitgezien,

e r a l e Roes

m e g e Iz

Op de foto links zie je waar de havenmeester van Roeselare zijn kantoor onderbracht. Het beroep van havenmeester is ter ziele gegaan, alsook het gebouwtje aan de kop van de vaart. Dit kan je allerminst zeggen van de bedrijvigheid aan de binnenhaven. Die is op vandaag nog steeds in bloei. Net als de moeraseik die nu op de plek staat waar ooit de havenmeester zijn vaste stek had. Tot 1978 waren er sluizen in zowel Ooigem als Kachtem. Beide installaties moesten het verschil in waterniveau van 7,5 meter van het kanaal ten opzichte van de Leie overbruggen. In de jaren ‘70 maakte de nieuwe sluis in Ooigem zowel de oude Ooigemse drietrapssluis als de sluis in Kachtem overbodig. Tijdens de tweede verbredingswerken aan het kanaal (1968-1980), werd deze laatste dan ook weggenomen. Ook de oude ophaalbrug naast de sluis, de zogenaamde ‘Sasbrug’, moest wijken voor de verbredingen. Dit waardevol stukje erfgoed kon echter gered worden en kreeg een plaatsje op het clubdomein van de Izegemse Watersportvereniging. In 2011 werd het brugje helemaal gerestaureerd en in zijn oorspronkelijke eer hersteld.

VAART IN DE REGIO

r e t s n u m l e Ing

Quiz

zowel op het vlak van economie, wegeninfrastructuur, landschap, woonkernen, erfgoed, natuur, recreatie,…. Om je maar te zeggen welke vaart deze streek genomen heeft sinds halfweg de 19e eeuw. Het kanaal heeft er bijlange niet altijd uitgezien zoals het er op vandaag bijligt. Onderstaande prenten tonen dat het ooit anders was.

Bij de aanleg van het kanaal moesten heel wat eigendommen worden onteigend. Dit was niet overal zo vanzelfsprekend. Zo maakte het traject van het kanaal in Ingelmunster een opvallende bocht rond het kasteelpark. Op die manier werd de afbraak van een ijskelder omzeild. Het kanaal nam slechts de rand van het park in, waardoor er een bassin ontstond tussen de spoorweg en de steenweg Brugge-Kortrijk. Deze bassin diende als zwaaikom om de schepen te laten draaien. Pas met de verbredingswerken tussen 19501958 werd het kanaal in Ingelmunster rechtgetrokken en verdween de ijskelder. Bron: Archief Heemkundige Kring Den Hert, Ingelmun ster / VERSC H

EURE S.

en DE M ASURE B.

Win een pannenkoekenboottocht voor het hele gezin!

Wat weet jij over het kanaal?

Dat een zekere Rodenbach aan de basis lag voor het uitgraven van het kanaal Roeselare-Leie wist je wellicht. Maar ken je ook zijn voornaam? En zou het waar zijn dat er geen graafmachines aan te pas kwamen om de 16 kilometer lange vaargeul uit te graven? Deze en nog acht andere vragen stellen jouw kennis over het kanaal op de proef. Surf naar www.westvlaamsehart.be/quiz, stip de juiste antwoorden aan en maak kans op een gratis namiddagje bootplezier en pannenkoeken op ’t kanaal voor het ganse gezin. Deelnemen kan tot eind juni 2012!

‘t kanaal

’t Verhaal van

Stad-Land-schap goes olympic

Voor een frisse neus of een belevenisvolle wandeling moet je niet perse naar de kust of de Westhoek trekken. Ook in eigen regio zijn er voldoende mogelijkheden. Neem bijvoorbeeld het kanaal Roeselare-Leie met aangrenzend het jaagpad, kleine en grotere natuurplekjes, indrukwekkende bedrijfsgebouwen, cafeetjes,…. Omwille van dit aantrekkelijk decor slaat het Stad-Land-schap voor de organisatie van de Dag van ’t West-Vlaamse hart dit jaar zijn tenten op aan het kanaalstrand aan de voet van de Lysbrug in Ingelmunster. Op zondag 8 juli presenteren het Stad-Land-schap en de gemeente Ingelmunster er een aantrekkelijk programma onder de titel ‘Olympic Day’.

Met een streekgids op een billenkar Dit jaar ligt de klemtoon van de Dag van ’t West-Vlaamse hart op sport. Een klimmuur, een speleobox, waterski’s, kajaks, kano’s voor kinderen, trimarans, … zorgen ervoor dat Ingelmunster die zondag in olympische sferen baadt. Maar ook minder sportieve goden komen die dag aan hun trekken. Bijvoorbeeld op het gelegenheidsstrand met een verfrissend drankje. Of tijdens een tochtje met een billenkar met als reisgezel een streekgids die je allerlei weetjes vertelt over het kanaal en de regio van ’t West-Vlaamse hart.

Dag van ’t West-Vlaamse hart – Olympic Day Zondag 8 juli van 10 tot 18 uur Kanaalstrand op het einde van de Kanaalstraat in Ingelmunster

Op 21 april werd het vieringsjaar 150 jaar kanaal op gang geschoten. Tot eind september vinden tal van activiteiten plaats op en rond het kanaal. Een overzicht vind je op www.kanaalroeselareleie.be.

Ietwat verderop is de enige vispaaiplaats langs het 16,5 kilometer lange kanaal. De oevers van het kanaal bestaan grotendeels uit betonnen damwanden, steenstortingen en kaaimuren, allesbehalve ideaal voor een geschikte paaiplaats voor vissen. De aangelegde paaiplaats staat in rechtstreekse verbinding met het kanaal via twee buizen. De geleidelijk aflopende oevers en de oevervegetatie vormen de ideale habitat voor de vissen om kuit te schieten. Het jonge visbroed kan zich hier perfect verschuilen. Zoals je merkt, over het kanaal Roeselare-Leie ben je niet in een-twee-drie uitverteld. Nieuwsgierig naar meer? Kom dan naar de Dag van ’t West-Vlaamse hart op 8 juli en trap samen met een streekgids op de billenkar doorheen het verhaal van ‘t kanaal.

11 BIJ DE BRIGANDS

Dag van ‘t West-Vlaamse hart aan het kanaal

Wie dacht dat je naar Rome of Athene moet reizen om zuilen te fotograferen, moet dringend zijn mening herzien want ook in Ingelmunster staat een arduinen exemplaar. Langs het kanaal dan nog wel. En dat is lang niet de enige troef van de kanaalzone in Ingelmunster. Er is heus veel meer te zien op en rond het water dan je op het eerste zicht zou denken. Neem bijvoorbeeld de Lysbrug. Voor veel fotografen een prachtmodel voor ydillische plaatjes. In 1892 was de Lysbrug één van de vier bruggen over het kanaal in Ingelmunster. De oorspronkelijke Lysbrug was een ophaalbrug. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de brug vernield en vervangen door een houten voetgangersbrug. Bij de verbreding van het kanaal (1957- 1960) werd de houten voetgangersbrug vervangen door de huidige metalen brug.

Zaterdag 28 juli in Wallemote-Wolvenhof

“Wie lokt die vindt ... NACHTDIEREN!” Ooit al gehoord van een bat-detector? Lifetraps? Een lichtbak? Gewapend met deze snufjes trekken we er in het provinciaal domein Wallemote-Wolvenhof bij het vallen van de duisternis op uit om zoveel mogelijk nachtdieren te lokken. Met een beetje geluk laten de vleermuizen, uilen, muizen en heel wat soorten nachtvlinders zich zien. Afspraak op zaterdag 28 juli, om 21u op de parking van het domein Wallemote Wolvenhof in de Kokelarestraat in Izegem.

Nog meer uitjes

STAAT HET AL OP DE ALMANAK?

• • • • • • • • • • •

Za 2 juni / Opening Stroroute en domeinbos De Vierkaven / Moorslede Za 2 juni / Dorp op zijn Best / Hooglede Zo 3 juni / Scheppen in het water / Sterrebos in Rumbeke Zo 3 juni / Dorp op zijn Zondags / Lichtervelde Zo 3 juni / Gluren bij de Buren / Hooglede en Staden Zo 8 juli / Dag van ’t West-Vlaamse hart / Ingelmunster Za 28 juli / Wie lokt die vindt … nachtdieren / Wallemote-Wolvenhof in Izegem Zo 12 augustus / Plantaardigheden / ‘t Veld in Ardooie Zo 9 september / Kunstroof op het spoor / ‘t Veld Ardooie Zo 16 september / 10.000 stappen wandeling / Ardooie Zo 7 oktober / Fietswandeling langs de Kezelbergroute

Meer info over deze en andere activiteiten vind je op www.westvlaamsehart.be/kalender. Organiseer je zelf een wandeling, excursie, fietstocht, streekvertelling,… in ’t WestVlaamse hart? Dan kan je deze via bovenstaande link aankondigen op de website van Stad-Land-schap. Wens je via het e-zine van ’t West-Vlaamse hart op de hoogte gehouden te worden? Schrijf dan in via www.westvlaamsehart.be/ezine.

Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart Hoe kunnen we de leefbaarheid, de belevingswaarde en de omgevingskwaliteit van MiddenWest-Vlaanderen verhogen? Dit is de hamvraag die voorligt in het Stad-Land-schap ’t WestVlaamse hart, een samenwerkingsverband tussen Ardooie, Hooglede, Ingelmunster, Izegem, Ledegem, Lichtervelde, Moorslede, Roeselare, Staden en de provincie West-Vlaanderen. Samen gaan de partners op zoek naar mogelijkheden en impulsen op het domein van landschappelijkheid, natuur, recreatie, educatie en erfgoed, zowel in de stad als op het platteland en met oog voor de interactie tussen beiden.

SURF Het project Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart maakt ook deel uit van een Europees netwerk dat zich inlaat met de problematiek rond de ontwikkeling van duurzame stadsranden. Sustainable Urban Fringes of kortweg SURF brengt 13 partners uit de Noordzeeregio samen om hier rond informatie uit te wisselen en expertise op te bouwen. SURF maakt deel uit van het Interreg IVB North Sea Region Programme en is gesubsidieerd door het European Regional Development Fund. Voor meer info over SURF, surf naar www.sustainablefringes.eu.

’t West-Vlaamse hart

op Facebook. Vind ik leuk! Wist je dat je het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart kan liken en volgen op Facebook? We posten er leuke weetjes, nieuwe activiteiten, mooie foto’s, boeiende verhalen en tips voor toffe uitstapjes in ‘t West-Vlaamse hart. Zoek de pagina van ’t WestVlaamse hart via je eigen Facebook-account, klik op de “Vind ik leuk”-knop op de homepage van onze website www.westvlaamsehart.be of scan de QR-code hiernaast met je smartphone.

Colofon Dit magazine is een uitgave van het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart, Streekhuis Midden-West-Vlaanderen, Peter Benoitstraat 13, 8800 Roeselare, 051 27 55 64, westvlaamsehart@west-vlaanderen.be www.westvlaamsehart.be Verantwoordelijke uitgever: Guido Decorte Werkten mee aan dit nummer: Tijs Boussier, Frans Pauwels, Regine Vanallemeersch, Jasper Dugardeyn, Pieter Bekaert, Myriam Deboysere, Roeland Vanlerberghe en Koen Vankeirsbilck Vormgeving en druk: Concordia Drukkerij - Roeselare Gedrukt op gerecycleerd, chloorvrij gebleekt papier