mei 2016 l Jaargang 7 l nr 13
Facelift pastorietuin GITS Nacht van de Huwynsbossen DRAKEN TEMMEN Smoefeltoer MET BAKFIETS
Fiets langs Schone Boeren en win 30 euro hoeveproducten p. 12
3 p. 4 p. 5 p.
Foto: Inagro
“Met volle teugen genieten van je streek” Bij het schrijven van dit editoriaal is het nog vrij koud en winderig. Aprilse grillen... je herinnert ze wel. En toch, toch zijn ze er al. De zwaluwen zijn al vanaf begin april terug in ’t West-Vlaamse hart. Op ons landbouwbedrijf heb ik ze ook al opgemerkt in een stal. De plekjes waar deze voorboden van een ontluikende natuur en een warmere lente en zomer komen nestelen, minderen zienderogen. Daarom verdient de actie van de Hoogleedse milieuraad i.s.m. Stad-Land-schap aandacht in dit magazine. Op bladzijde 8 lees je hoe wij de zwaluwen een duwtje in de rug geven.
Wie graag fietst, komt zeker aan zijn trekken in dit nummer. Wat dacht je bijvoorbeeld van een zwaluwenfietstocht, een imkerfietstocht, een fietstocht langs het vlasverleden van de streek, een fietstocht i.s.m. Inagro rond het thema erosie in de landbouw waarbij je kennismaakt met verschillende maatregelen om slib en modder tegen te gaan,... Voor de smoefelaars is er voortaan de Smoefeltoer, een fietsritje met een elektrische bakfiets vol met proeven en proeverijen voor onderweg. Het wordt weer aangenaam vertoeven deze zomer in het mooie landschap van onze regio, een landschap mede ondersteund door de werking van Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart. Ontdek de vele wandel-, fiets- en doeactiviteiten op bladzijden 10 en 11 en geniet met volle teugen van je streek! Rik Vanwildemeersch Bestuurder Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart Schepen Hooglede
www.westvlaamsehart.be Coverfoto: Huwynsbossen Lichtervelde / foto Agentschap voor Natuur en Bos – Thierry De Coninck
Veel helpende en vooral ook vuile handjes op die zonnige dag in maart waarbij de vierdejaars van school de Boomgaard kleinfruit struiken en een bloemborder hebben aangeplant in de Cardijnlaan in Ardooie. Enkele maanden daarvoor passeerden ook al eens twee klassen van school de Zonnebloem in die straat om er 3.600 bloembollen (krokus, blauwe druifjes en narcis) in het grasperk te planten. Deze acties moeten de omgeving rond de seniorenwoningen opfleuren. Het OCMW van Ardooie installeerde recent vier moestuinbakken op ergonomische hoogte op deze site. Het is de bedoeling dat de senioren, de buurtbewoners, schoolkinderen,... er samen tuinieren. Stad-Land-schap ondersteunt dit initiatief in het kader van Dorpskernacupunctuur door de opmaak van plannen, het aanleveren van plantgoed en de organisatie van plantacties m.m.v. scholen, milieuraad Amar, de seniorenraad, enkele buurtbewoners en het OCMW van Ardooie. Info: www.westvlaamsehart.be/dorpskernacupunctuur
Nieuw leven in de oude pastorietuin De voormalige pastorietuin van Gits wordt stilaan dé ontmoetingsplek van het dorp. In het voorjaar hebben de bewoners van de pastorie, enkele buren en vrijwilligers achterstallig snoeiwerk verricht en enkele bomen en struiken aangeplant. De leerlingen van de nabijgelegen school en de jeugdbeweging staan in voor de aanplant van de vaste planten. De aanleg van een tuinpad in dolomiet is voor rekening van de gemeente Hooglede. Deze herinrichting en openstelling van de pastorietuin kadert in ‘Zonder zulle’, een project van het OCMW dat nieuwe ontmoetingskansen wil creëren in Gits. De provincie ondersteunt de initiatiefnemers met een impulstoelage. Ook het Stad-Land-schap steekt een hart onder de riem door medewerking aan een participatieproject onder professionele begeleiding van een landschapsarchitect.
Dorpskernacupunctuur Dit initiatief rond de pastorietuin in Gits is een mooi voorbeeld van hoe je via kleinschalige, strategische ingrepen de leefbaarheid van
“Ik ben content met wat hier allemaal gebeurt in ‘onzen hof’. De vrijwilligers hebben al veel werk verzet. Ik hielp mee en zorgde voor de koffie. De oude en lelijke struiken zijn verdwenen waardoor ik een beter uitzicht heb. De weggetjes, die schots en scheef lagen, worden opgelapt en er komen banken. En straks ook volk om een praatje te slaan. Ik zie dat wel zitten.”
een buurt aanzienlijk kunt verbeteren. En dat is precies wat StadLand-schap met zijn campagne Dorpskernacupunctuur wil aanzwengelen in ’t West-Vlaamse hart. Bottom-up, samen met bewoners en vrijwilligers meedenken, timmeren, snoeien, planten,... in en aan het bebouwde landschap in je buurt. Zijn er ook zo van die plekjes in je buurt die niet toegeëigend of onvoldoende gebruikt zijn? Plekjes die er gewoon zijn, maar waarvan je weet dat ze meer mogelijkheden in zich dragen. Een betongrijs pleintje opfleuren met een bloemenweide, een grasperkje omtoveren tot een moestuin, gevelgroen in het straatbeeld,... Broed je op een idee en heeft de buurt er ook wel oren naar? Met de campagne Dorpskernacupunctuur biedt het Stad-Land-schap je de kans op professionele ondersteuning bij het uitdenken en uitwerken van jouw ideeën.
Info: www.westvlaamsehart.be/dorpskernacupunctuur
“In deze tuin kunnen de kinderen verwonderd zijn, nieuwsgierig op verkenning gaan, genieten ... en dat op enkele stappen buiten de klasdeur, het hele jaar rond.” Liliane Coppé, directeur Vrije Basisschool Gits
Dieter Vermeersch, bewoner oude pastorie “Eerst leek het een onhaalbaar idee. Maar door een unieke samenwerking tussen de kerkraad, OCMW en de gemeente, UNIE-K vzw, de Vrije Basisschool, enthousiaste vrijwilligers en Stad-Land-schap komt de pastorietuin weer volop tot leven. Om van te genieten met velen.”
“De pastorietuin: een boeiend project, een kruisbestuiving van ideeën en suggesties, gedragen door een gevarieerde groep gepassioneerde mensen.”
Lieve Bruwier, projectverantwoordelijke ‘Zonder zulle’, OCMW Hooglede
Philippe Haven, landschapsarchitect van dienst en dorpsgenoot
3 AANSTEKELIJK PRIKJE
JANTJE ZAG EENS …
2
Deelgemeente Gits staat ook in de kijker. Voorbije winter werden er plannen gesmeed en uitgevoerd om de oude pastorietuin een facelift te geven. Leuk om te zien dat met een beperkt budget en wat ondersteuning vanuit Stad-Land-schap, OCMW, gemeente en de kerkfabriek, een aantal vrijwilligers de handen uit de mouwen steken om binnen de kern van Hooglede-Gits een mooie ontmoetingsplaats te creëren. Een mooi toonvoorbeeld van dorpskernacupunctuur. Je leest er meer over op bladzijde 3.
Waar zijn die handjes?
Foto: Resoc Midden-West-Vlaanderen
VRIJDAG 26 AUGUSTUS NACHT VAN DE HUWYNSBOSSEN
Draken temmen in de Huwynsbossen
Met de collega’s of vrienden op Smoefeltoer
Het wordt stilaan een traditie in ’t West-Vlaamse hart: op de laatste vrijdag van de zomervakantie een filmpje meepikken in het bos en nog één keer in een tentje slapen alvorens het nieuwe schooljaar zich aandient. Op vrijdag 26 augustus stellen we het filmdoek en de gelegenheidscamping op in de Huwynsbossen in Lichtervelde.
Een echte West-Vlaming houdt van lekker eten, fijn gezelschap en fietsen. Met de Smoefeltoer is het drie keer raak. De nieuwe uitstap voor actieve groepen zit boordevol lekkere uitdagingen, slimme weetjes en geheimzinnige proeverijen. Nog op zoek naar een leuke formule voor een dagje uit? Trek dan hier maar even aan de rem!
Dit jonge bos is 35 hectare groot en ligt 49 meter boven de zeespiegel op een heuvelkam die het Ijzerbekken van het Scheldebekken scheidt. Op het domein is een reusachtig open terrein waar enkele schapen het gras kort houden. Ter gelegenheid van Nacht van de Huwynsbossen worden de schapen eind augustus eventjes elders ondergebracht zodat we er een infomarktje, cinema en minicamping kunnen opbouwen.
je een draak 2’. Ben je bang van draken of heb je de film al eerder gezien? Dan kan je deelnemen aan een avondlijke excursie in de Huwynsbossen en zo van dichtbij kennismaken met nachtvlinders, vleermuizen en de sterren. Ook na de filmvoorstelling kan je nog deelnemen aan deze excursie. Het Agentschap voor Natuur en Bos heeft een eenmalige toestemming gegeven om er ’s nacht te kamperen. Voor de kampeerders serveren we ’s avonds een lekker broodjesmaal en een heerlijk ontbijt op zaterdag. De vroege vogels onder ons kunnen op zaterdagochtend deelnemen aan de vroegmorgenwandeling.
Hoe tem je een draak 2
Nacht van de Huwynsbossen is een initiatief i.s.m. Beweging.net Lichtervelde, Natuurpunt De Torenvalk, VELT Licht Ter Velde, Oxfam Wereldwinkel Lichtervelde, De Verrekijker, BOS+, Stad-Land-schap en met steun van ANB en de gemeente Lichtervelde.
Standjes zijn er onder meer rond uilen, zoogdieren, kruiden en insecten. Verder ook nog een workshop overlevingstechnieken en een kubbtornooi. Tegen zonsondergang projecteren we de familieprent ‘Hoe tem
Info en inschrijvingen: www.westvlaamsehart.be/nachtvandehuwynsbossen
De Smoefeltoer is een interactieve fietstocht van 18 km langs enkele verrassende plekjes in Roeselare en Rumbeke. De formule kan geboekt worden door bedrijven als teambuilding, door verenigingen als uitstap of door trouwlustigen als vrijgezellenactiviteit. Maar ook wel gewoon door een groepje vrienden, buren of familieleden die geen reden nodig hebben om op een originele manier samen te komen en op ontdekking te gaan. Elke groep krijgt een elektrische bakfiets mee vol opdrachten en lekkernijen. Het routeboekje zorgt ervoor dat je niet verloren rijdt en dat je ook nog iets opsteekt over de streek. Want we nemen
jullie mee door de voedingsregio die bedrijven als Soubry, Vandemoortele en Poco Loco heeft grootgebracht. De groep wordt verdeeld in twee teams die elkaar uitdagen op het vlak van culinaire kennis en smaakpapillen. Onderweg heffen we het glas op de roemrijke geschiedenis van de familie Rodenbach en proberen we een ster te vinden in het bos. Jullie gaan op zoek naar fouten in onze fotoboeken en genieten van een ambachtelijk ijsje op de zuivelboerderij. De route vertrekt en eindigt aan het Huis van de Voeding in Roeselare. De inspanning wordt bij aankomst beloond met een aperitief in de smaakacademie van het Huis van de Voeding. Aansluitend op de fietstocht kan je nog een kookworkshop boeken. Wij zetten de bubbels en de ingrediënten klaar, jullie zorgen ervoor dat het smaakt. Afhankelijk van het budget, kun je kiezen tussen een wrap-workshop of een 3-gangen-menu onder begeleiding van een chef-kok.
De Smoefeltoer kan geboekt worden voor groepen vanaf 10 tot maximum 26 deelnemers, vanaf 20 euro per persoon. Wie geen eigen fiets meebrengt, kan er ook eentje huren. Zitten er mensen in de groep die wat minder sportief zijn? Dan kunnen we ook voor een elektrische fiets zorgen. De Smoefeltoer is een initiatief van het Vlaams Huis van de Voeding, RESOC Midden-West-Vlaanderen, Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart en de Provincie West-Vlaanderen. Het werd gerealiseerd met de steun van Europa, binnen het kader van het Tourfish project (Interreg IVA/2 Zeeën).
Bos terug van weggeweest In de middeleeuwen maakten de Huwynsbossen nog deel uit van een langgerekt bosgebied, van Lichtervelde tot de bosgordel van BeverenGits-Koolskamp. Maar in de 10e eeuw moest een groot deel van het bos plaatsmaken voor weides en akkerland. In de 19e eeuw volgde een tweede ontginningsfase en werd het bos gehalveerd. Enkel de natste en onvruchtbare bodems bleven bebost. Twee wereldoorlogen later was van de Huwynsbossen geen sprake meer. Eind jaren 1990
kreeg het bos een tweede adem. Langs de Gentweg was een forse houtkant gespaard gebleven. Tal van typische bosplanten, zoals bosviooltje en salomonszegel, wisten er te overleven. Gaandeweg werden gronden rond de houtkant aangekocht en beplant met een brede waaier aan loofhoutbomen. Meer weten over deze groene long in ’t West-Vlaamse hart? Surf naar www.natuurenbos.be/huwynsbossen
Info en reservatie www.westvlaamsehart.be/smoefeltoer
5 SMOEFELGAT
MOOISTE ZOMERSPORT
4
IN HET WIEL VAN DE SMAAK
TIPS VOOR EEN BIJVRIENDELIJKE TUIN
ZOOM@REGIO OP BEZOEK BIJ EEN IMKER
Van 30 mei tot 5 juni organiseert de Vlaamse overheid de Week van de Bij. Hiermee wordt aandacht gevraagd voor de problemen waarmee de bij te kampen heeft en wil men iedereen aansporen om mee het tij te keren. Het Stad-Land-schap zet graag zijn schouders onder deze campagne met een BIJzondere fietstocht en enkele tips om zelf je steentje bij te dragen. Bijen zijn erg nuttig en een onmisbare schakel in de natuur. Honingbijen, solitaire bijen en hommels zorgen er voor dat we kunnen genieten van heerlijk fruit zoals aardbeien, kersen, appelen, bessen ... Ook groenten zoals courgette, paprika, avocado zouden verdwijnen zonder de bij. En minder voor de hand liggend: ook koffie, zonnebloemolie en mosterd zouden we op onze buik mogen schrijven.
Zoom@regio, de tweedaagse fietsexcursie in eigen streek voor vijfde- en zesdejaars van het lager onderwijs, houdt voortaan ook even halt bij een imker in de buurt. Want bijen in levende lijve zien, horen... en soms ook voelen... auw!... dringt zo veel beter door dan een doorsnee les over bijen aan het schoolbord.
Wat heb je Bij-geleerd?
Draag je steentje Bij!
BIJzondere fietstocht
Imker Anton uit Gits is al lange tijd gepassioneerd door bijen. Hij geeft je graag enkele tips voor een BIJ-vriendelijke tuin.
1. Restaurant voor de bij Bijen vinden steeds minder voedsel. Maak daarom van je tuin een restaurant voor de bij. Een lege muur? Overweeg dan eens om een klimplant te zetten. Klimplanten zijn nuttig voor bijen. Enkele goede voorbeelden: vuurdoorn, botanische klimrozen, kamperfoelie en klimop.
3. Zonder is gezonder We grijpen in onze tuin nog te snel naar pesticiden. Deze producten werken meestal goed, maar ze zijn schadelijk voor de gezondheid, de natuur en dus ook de bij. Zonder is gezonder!
2. Insectenhotel
4. Plant inheems
Niet alle bijen wonen in een bijenkorf. Heel wat solitaire bijen zoeken in jouw tuin naar geschikte nestgelegenheid. Lok de bij naar jouw tuin met een leuk insectenhotel, een houtstapel of een zandbak. Op het internet vind je tal van leuke voorbeelden.
Plant inheemse bomen en struiken. Deze planten bezorgen de bij veel nectar en stuifmeel. Voorbeelden zijn wilg, eik, hazelaar, linde, … Op zoek naar meer tips en info? www.weekvandebij.be
Imkervereniging De Mandelbie en Stad-Land-schap sluiten op zondag 5 juni de ‘Week van de Bij’ af met een BIJzondere fietstocht in Hooglede, Lichtervelde en Roeselare. Tijdens de fietstocht kan je een bezoekje brengen aan de bijenhal van de Mandelbie in Roeselare waar een imker je wegwijs maakt in de wonderlijke wereld van de bij. Je bent ook welkom in de aardbeienkwekerij van familie Dely in Lichtervelde die reeds jaren vertrouwd is met het inzetten van hommels voor het welslagen van de aardbeienteelt. Naar aanleiding van de Ecotuindagen van Velt op 5 juni bezoeken we ook een bijenparadijs in de Hagewegel in Roeselare. Praktisch Starten kan in Hoeve Ter Kerst in Gits of op de Ecotuindagen van Velt in de Hagewegel in Roeselare. Er is vrije start tussen 13 en 15u. Voor deelname betaal je 3 euro (incl. drankje in Hoeve Ter Kerst en een heerlijk aandenken). Er is een korte en lange lus die je kunt combineren tot één grote fietstocht. Lus 1 is 25 km en passeert de bijenhal van de Mandelbie en de Ecotuindagen in Roeselare. Lus 2 is 8 km en leidt je naar aardbeienkwekerij Dely. Info: www.westvlaamsehart.be/genietenvandenatuur
Ten eerste … “Koningin Mathilde past in heel chique, smalle mantelpakjes. De bijenkoningin daarentegen wordt al van bij de geboorte vetgemest met de allerbeste nectar. Hierdoor wordt ze bijna dubbel zo dik als de andere bijen. Ze mag de hele dag door zoetigheid eten en hoeft niet te werken. Ze moet zich zelfs niet wassen, daar heeft ze de werksters voor. Laat dus maar komen die ijsjes, pannenkoeken en chocolade, ik word later toch bijenkoningin!” – Feke Meeuws
Ten tweede …
Eetcafé verwent jong en oud • Snacks
• Kinderboerderij
NIEUW !
• Tearoom
• Omheind speelplein
• Dagschotel op zaterdag
• Feesten
• Volksspelen en boerengolf
• Elke 4de vrijdag: thema-avond
www.hoeveterkerst.be | info@hoeveterkerst.be | 051 230 996 | 0473 601 226 | Ter Kerst 1 - 8830 GITS
“Bijen vinden makkelijk hun eigen korf terug op de geur. De koningin scheidt immers feromonen af die zeer aanlokkelijk zijn voor de andere bijen. Welke feromonen zou ik aan mijn parfum moeten toevoegen om de juiste meisjes te verleiden?” – Jonas Lagae
In ware SOS Piet stijl polsten we even bij de leerlingen van de Zonnbloem wat ze hebben ‘bij’geleerd tijdens hun bezoek aan de bijenhal van de Mandelbie.
7 ZOEM ZOEM
ZOEM ZOEM
6
In april was het zesde leerjaar van school de Zonnebloem van Hooglede op bezoek in de bijenhal van de Mandelbie. Deze hal en bijhorende lesinfrastructuur staan opgesteld in het PCLT op de site van de Vabi in Roeselare en staan ten dienste van kandidaatimkers. Imker Eric Dekock (zie foto boven) wijdde de kinderen in in de wondere wereld van de bij. Een niet onbelangrijke diersoort, want bijen in nood betekent ook een bedreiging voor planten in de tuin en de berm en voor de vele landbouwgewassen, die van insecten afhankelijk zijn voor de bestuiving en vruchtzetting.
“Als imkervereniging vinden wij het belangrijk dat kinderen al op jonge leeftijd in aanraking komen met de fascinerende wereld van de bij en zodoende interesse krijgen voor de bijen en de natuur”, motiveert Koen De Waele, voorzitter van de Mandelbie, de medewerking aan Zoom@regio. “De mens heeft een belangrijke impact op de natuur en de leefwereld van de bij. Omgekeerd is het evenzeer waar dat bijen levensnoodzakelijk zijn voor de mens. Als de leerlingen dit onthouden na hun bezoek aan onze bijenhal, zijn wij geslaagd in ons opzet”, besluit Koen.
Ten derde … “Bijen zijn niet actief als het buiten kouder is dan 10 graden, dan blijven ze lekker binnen luieren. Ze zouden teveel energie moeten verspillen om zichzelf warm te houden en zo uitgeput geraken en tenslotte sterven. Zou ik dit niet als excuus kunnen gebruiken als ik op de wat koudere dagen geen zin heb om naar school te gaan?” – Jurre Anckaert
Zoom@regio is een innovatief concept rond omgevingsonderwijs. Van aan de schoolpoort exploreren de leerlingen de stad en het platteland, de landbouw en economie, het landschap, de natuur, het erfgoed en een pak andere zaken van de streek. De halteplaatsen dit schooljaar zijn de bedrijven waarvan hun logo hieronder staat afgebeeld en verder nog: de melkveebedrijven Sint-Maartenshove, Ten Hoochstede en ‘t Motehof, de tuinbouwbedrijven Bart Verhoest, Koen Depreiter, Johan Pattyn, Neegro, Lieven Kint en ’t Glazen Huisje, de Reo Veiling, Inagro, Vabi, bijenhal de Mandelbie, imker Anton Van der Beken op Hoeve Ter Kerst en de Lochting. www.westvlaamsehart.be/zoomregio
Foto: shutterstock.com
Paarden- en schapenhouders in de bres voor de zwaluw
Ca
ss
ae
rt
o F ot
Zwaluwenfietstocht Ivan Bruneel van Natuurpunt Groot-Staden is een kenner op het gebied van zwaluwen. Al jaren inventariseert hij de kolonies in zijn gemeente en omstreken. Hij is dan ook de geknipte begeleider voor de zwaluwenfietstocht op zondag 26 juni. Hij neemt ons mee naar verschillende nestplaatsen van de huis-, boeren- en gierzwaluw. Onderweg vertelt hij ons meer over de wel en wee van deze trekvogels. Deze fietstocht vindt plaats op zondag 26 juni van 14 tot 16 uur. Plaats van afspraak is aan de kerk van de Vijfwegen (Kruispunt Ieperstraat/Kampstraat in Staden). Het aantal deelnemers is beperkt. Inschrijven kan via westvlaamsehart@west-vlaanderen.be of 051 27 55 50.
:M
ar
In Koolskamp liet Natuurpunt De Torenvalk recent een hoogwerker aanrukken om kunstnesten voor huiszwaluwen te installeren. Dit jaar vond de vereniging al 5 huiseigenaars bereid om een nest op te hangen onder hun dakgoot. Ook de gemeente zette licht op groen voor een nest aan het muziek- en chirolokaal. Met deze actie, waarvoor Stad-Land-schap de kunstnesten aanlevert, willen we de achteruitgang van zwaluwen in onze streek een halt toeroepen.
Samen uit de modder Met het project ‘Samen uit de modder’ wil Inagro de problematiek van erosie aankaarten. Erosie is een probleem dat ons allemaal aanbelangt. Met acties zoals een fietstocht langsheen voorbeeldstellende erosiepraktijken wil men het wederzijds begrip tussen landbouwer, gemeentebesturen en burger verhogen. Noteer alvast zondag 21 augustus in je agenda want dan kan je al fietsend kennis maken met de erosieproblematiek en de aanpak ervan in Hooglede, Lichtervelde en Staden. Bij hevige regenval spoelen bodemdeeltjes af van hellende percelen, met water- en modderoverlast tot gevolg. Door erosie verliest de landbouwer zijn vruchtbare grond en samen met die grond ook zijn zaaigoed, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. De gemeente moet intensiever inzetten op het ruimen van grachten en het reinigen van openbare wegen. Ook de burger moet soms met lede ogen aanzien hoe zijn straat, tuin of oprit onderloopt. Veelal hebben gemeenten, buurtbewoners en landbouwers geen
weet van elkaars bezorgdheden en heerst een wederzijds onbegrip. ‘Samen uit de modder’ wil via een verhoogde appreciatie van de burger, de landbouwer op een positieve manier stimuleren om aan erosiebestrijding te doen.
Demo erosiepraktijken Samen met Stad-Land-schap en de gemeenten Staden, Hooglede en Lichtervelde staan er verschillende acties op stapel. Op donderdag 18 augustus kunnen de lokale landbouwers en gemeentebesturen demonstraties van goede erosiepraktijken (zie foto’s onder) bijwonen. Op zondag 21 augustus mikken Inagro en zijn partners op het brede publiek met een familiefietstocht. Afsluiten gebeurt op donderdagavond 3 november met een slotmoment waarop zowel beleid, burger als landbouwer hun verhaal en ervaringen kunnen brengen.
9
Info ‘Samen uit de modder’ annelies.pollentier@inagro.be – 051 27 33 83
c
Foto’s: Inagro
JANTJE ZAG EENS …
De actie in Hooglede leverde al 13 nieuwe nestplaatsen op in de gemeente. Eén daarvan is in de Lindenhoeve Stables, een fokkerij en pension voor paarden waar je ook paardrijles kunt volgen. “Al van kindsbeen af ben ik vertrouwd met zwaluwen in de paardenstallen,” vertelt Marc De Brabandere (foto boven) van de Lindenhoeve, “de open structuur is ideaal voor deze luchtacrobaten om er in en uit te vliegen en in een paardenstal zijn er ook veel insecten, een ware lekkernij voor de zwaluw.” “Ik ben het zwaluwproject van de milieuraad heel genegen en draag dan ook graag mijn steentje bij”, besluit Marc. Voor deze actie van de milieuraad van Hooglede heeft het StadLand-schap kunstnesten voorzien. Ook Natuurpunt Mandelstreke ondersteunt het initiatief d.m.v. advies, inventarisatie,...
NO MOOR
Foto: shutterstock.com
8
Voor de boerenzwaluw is het steeds moeilijker om een geschikte nestplaats te vinden. De strenge wetgeving verplicht landbouwers om hun stallen hermetisch af te sluiten waardoor zwaluwen er niet meer terecht kunnen. Gelukkig zijn er ook nog een pak paarden- en schapenhouders in de streek. De milieuraad van Hooglede vroeg hen om kunstnesten op te hangen in hun stallen en schuilhokken. Een oproep die niet in dovenmansoren is gevallen. Bijna de helft van de aangeschreven fokkers uit Hooglede nodigde Natuurpunt Mandelstreke uit om een nestkast op te hangen.
FAMILIEFIETSTOCHT ROND EROSIEBESTRIJDING
Gezocht: luchtacrobaten Zwaluwen herken je aan hun sikkelvormige vleugels en lichtgevorkte staart. Maar kan jij de huiszwaluw onderscheiden van de boerenzwaluw? Wist je dat er ook nog gierzwaluwen door het luchtruim van ’t West-Vlaamse hart scheren? Op de website van ’t West-Vlaamse hart kan je een brochure raadplegen over de kenmerken van de verschillende zwaluwen, hun biotoop, de trektocht, maatregelen voor een goede nestplaats,... Wens je liever een papieren versie? Stuur dan een mailtje of bel ons. Om een beter zicht te krijgen op de zwaluwen in onze streek kunnen we
met z’n allen zwaluwen spotten. Enkel wanneer we de broedplaatsen kennen, kunnen we maatregelen nemen om de zwaluw te helpen. Weet je waar ze voorkomen, nesten bouwen en broeden? Laat het ons weten via het meldpunt zwaluwen in ’t West-Vlaamse hart. Alle gegevens toetst het Stad-Land-schap door naar Natuurpunt die de gegevens inventariseert en analyseert. Meldpunt zwaluwen www.westvlaamsehart.be/zwaluwen westvlaamsehart@west-vlaanderen.be 051 27 55 50
Niet-kerende bodembewerking
Aangepaste perceelsoprit
Houthakseldam vertraagt de afvoer
Een fietstocht met een erosieverhaal … Op zondag 21 augustus ben je van harte welkom op de familiefietstocht doorheen Staden, Hooglede en Lichtervelde. Op verschillende stopplaatsen kan je met eigen ogen zien waar de grootste problemen zich voordoen, maar ook wat eraan gedaan wordt om deze pro-
blemen te verhelpen. Je kan kiezen tussen een kleine en een grote fietslus. Er is vrije start tussen 13 en 14u30. Plaats van afspraak voor deze gratis fietstocht is aan de Sleedoorn, Diksmuidsesteenweg 97 in Hooglede.
Genieten Genieten van van dede natuur natuur in in en rond de provinciedomeinen ’t West-Vlaamsevan hart’t West-Vlaamse hart ’t Is herfst. In ‘t West-Vlaamse Het ideale moment hart zijn omverschillende de kleuren en pareltjes geuren van vangroendomeinen. de natuur op te Vaak nemen. zijn deze domeinen niet gekend bij de inwoners uit de streek. Misschien Onbekend kan je isdie onbemind. absorberen Daarom tijdens organiseert één van onderstaande het Stad-Land-schap activiteiten. i.s.m.Van provincie harte West-Vlaanderen, welkom. ANB, natuurverenigingen en anderen van tijd tot tijd een wandeling of een doe-activiteit in deze domeinen. Op deze en volgende pagina vind je een overzicht tot eind september 2016. Op een paar uitzonderingen na zijn de meeste activiteiten gratis. Vooraf inschrijven is niet nodig tenzij expliciet vermeld in de aankondiging. www.westvlaamsehart.be/kalender Via het e-zine van ’t West-Vlaamse hart kan je een herinnering voor deze activiteiten in je mailbox ontvangen. Abonneren op het e-zine doe je via www.westvlaamsehart.be/e-zine. Meer en actuele info over deze activiteiten kan je raadplegen via www.westvlaamsehart.be/genietenvandenatuur.
Altijd al eens in het bos willen slapen in een zelfgemaakte hut of shelter? Wil je leren hoe je vuur kan maken zonder aansteker of lucifer? Zin om samen een waar feestmaal klaar te maken op het kampvuur? Schrijf je in samen met je (groot)ouder(s) en beleef en leer hoe je je thuis kan voelen in het bos. Samen maken we fakkels, leren we dierensporen herkennen, leren we sjorren en maken we toffe knopen. Bushcraft West prikkelt al onze zintuigen en laat ons proeven van lekkere verrassingen uit het Polderbos in Staden. Avontuur verzekerd voor groot en klein! Voor info en inschrijving, check onze website.
Zwaluwenfietstocht in Staden Zondag 26 juni
BIJzondere fietstocht vanuit Hoeve Ter Kerst in Gits Zondag 5 juni, vrije start tussen 13 en 15u
De waterkoffer is alvast gereserveerd. Schep je met ons mee? Tussen 14 en 16u wacht natuurgids Valerie je op aan de vijvers aan de achterkant van het kasteel van Rumbeke. Deze interactieve namiddag richt zich tot gezinnen met kinderen.
Op verkenning in Bergmolenbos Zondagen 19 juni en 4 september, 14.30 tot 16u
Zie p. 6
Open Ecotuindag in Roeselare Zondag 5 juni
Ontdek de geheimen van enkele fantastische sier- en moestuinen, boomgaarden, gezins- en stadstuinen in het Roeselaarse. En allemaal onbespoten! De Velt-ecotuindagen zijn hét moment om te genieten én inspiratie op te doen. Een overzicht van de tuinen en de bezoekuren vind je op onze website.
Scheppen in het water van het Sterrebos Zondag 12 juni, van 14 tot 16u In ‘gezonde’ watertjes is meestal heel wat leven te vinden. We zoeken in de kwadrantvijvers van het domein naar de ‘monstertjes’ in het water… Klein en onopvallend, in mooie kleuren en in de meest bizarre vormen bevolken ze onze waterplassen en poelen.
Botanische verkenning bufferbekken Roeselare Zaterdag 2 juli, 13u30 tot 16u Samen met experts van de plantenwerkgroep van Natuurpunt Mandelstreke leren we de planten aan het bufferbekken in Beveren-Roeselare kennen en determineren. Deze sessie zal een mooie inventarisatie van de fauna aan dit gecontroleerd overstromingsgebied aan de Krommebeek opleveren. Breng laarzen, plantengids, loep en fototoestel mee. Een verrekijker kan ook van pas komen om de vogels te spotten. Plaats van afspraak is om 13u30 aan de kerk van Beveren-Roeselare. Van daaruit carpoolen of fietsen we naar het bufferbekken.
Het stadsrandbos van Roeselare dat zich aan de overkant van het Sterrebos bevindt, wordt stilaan een echte groenpool. Ontdek van dichtbij het uitgestrekte gebied van 153 hectare. Ook landbouw, economie, cultuur, erfgoed en de toekomstplannen van het Bergmolenbos komen aan bod in deze groene wandeling. Vergeet zeker niet om aangepaste schoenen aan te trekken. Beperkt aantal plaatsen, dus inschrijving (2,5 euro) verplicht via website, mail of telefoon.
Bushcraftweekend in Polderbos Zaterdag 25 en zondag 26 juni
Sint-Janskruidenwandeling langs Kezelbergroute Zondag 3 juli, 14u30 tot 16u30 In de periode eind juni/begin juli staat het Sint-Janskruid volop in bloei. Deze plant met zijn kenmerkende gele bloemen staat ook langs de Kezelbergroute, de voormalige spoorlijn tussen Roeselare en Menen. Natuurwerkgroep De Kolleblomme neemt je mee op zoek naar Sint-Janskruid en andere flora langs deze groene as en vertelt je ook over de geneeskrachtige eigenschappen en de volkse gebruiken van de verschillende planten. Afspraak aan het voormalig stationsplein (achter de Stationsstraat, voorbij het voormalig stationsgebouw) in Ledegem.
Heks Mavelle neemt jou mee tijdens een zintuiglijke natuurwandeling. Open je ogen voor alle natuurpracht, spits jouw oortjes, voel de tinteling van de natuur onder jouw voeten en handen, snuffel de bosgeur en proef de magische smaken. Kortom een wandeling die jou een goed energetisch gevoel geeft. Voor kinderen tussen 7 en 12 jaar. Inschrijven is de boodschap, want het aantal deelnemers is beperkt.
Plantaardigheden in ’t Veld Zondag 24 juli, 14 tot 16u Oud en jong proberen hun plekje te veroveren in het druk bewortelde domein. Door de verschillende groeiomstandigheden is de variatie aan planten merkwaardig groot. Willy Herreman, een ervaren plantenkenner, bloeit open in ’t Veld! Scherp je botanische kennis bij en wees van de partij! Afspraak op de parking van het domein in de Kasteelstraat in Ardooie.
Vleermuizenwandeling in het Sterrebos Zaterdag 6 augustus, 21 tot 23u30 Het domein met zijn vele oude bomen is een uitstekende plaats om vleermuizen in actie te zien. Met een vleermuisdetector gaan we op zoek naar de verschillende soorten die in het domein jagen. Uitzonderlijk kunnen we een kijkje nemen in de ijskelder in het domein. Uniek en niet te missen! Afspraak op de parking van het domein in de Sterrebosdreef in Rumbeke.
Fietstocht naar de Vlasroots op de Bosmolens Woensdag 10 augustus, 18u30 tot 21u15 Het verhaal van de vlasnijverheid speelde zich ook voor een stuk af op de Bosmolens en in Sint-Eloois-Winkel. De waterleiding van de Verenigde Roters, een ondergronds buizenstelsel van 8,5 kilometer dat van aan het kanaal Roeselare-Leie via de Bosmolens tot in Sint-Eloois-Winkel loopt, is daar een levendige getuige van. Deze waterleiding met zijn opzichtige watertoren aan de
Klare Grachtstraat in Izegem voorzag twaalf vlasbedrijven uit Izegem, Lendelede en SintEloois-Winkel van water voor o.a. het roten van vlas. Deze begeleide fietstocht (20 km) i.s.m. Pasar laat je kennismaken met het vlasverhaal van de Verenigde Roters. Inschrijven (2 euro) kan via de website of per mail of telefoon.
Bergmolenboswandeling Dinsdag 23 augustus, 18u45 tot 21u I.s.m. Pasar. Voor meer info, zie activiteit ‘Op verkenning in Bergmolenbos’ op p.10.
Nacht van de Huwynsbossen Vrijdag 26 augustus Zie p. 4
Open Monumenten in Dominiek Savio Gits Zondag 11 september, 10u tot 18u Op Open Monumentendag maak je via een wandelparcours kennis met de site op en rond Dominiek Savio in Gits. Passeren o.a. de revue: voormalig station, de gryspeerdmolen, ‘t kasteeltje, domein en hoeve Ter Kerst,…. Actuele info kan je raadplegen via de website.
Fruithappening stadsboomgaard Roeselare Zondag 18 september Fruit- en bijen/ biodiversiteitshappening waarbij thema’s aan bod komen zoals: fruitbomen snoeien, boomziektes behandelen, proeven van de oogst van de publieke stadsboomgaard, klein fruit en eetbare bloemen, fruit persen, verwerken en bewaren, solitaire bij en bijenkasten,... Programma binnenkort op de website en via e-zine van ’t West-Vlaamse hart. Info en inschrijvingen westvlaamsehart@west-vlaanderen.be 051 27 55 50 www.westvlaamsehart.be/ genietenvandenatuur
11 OOK OPEN OP ZONDAG
ALMANAK
10
Het kasteel Wallemote en het provinciedomein Wallemote-Wolvenhof werden recent gerenoveerd. Zij vormen dan ook een uitgelezen decor voor Dag van het Park. Die dag vanaf 10u vindt ook de plantenbeurs ‘Tuin& Sfeer’ van de Vlaamse Vasteplantenvereniging plaats in het provinciedomein. Meer dan 100 standhouders brengen een uitgebreid aanbod van planten en aanverwante artikelen mee. In het kasteel is er een tentoonstelling over de herinrichting van het kasteel en het kasteeldomein. In de namiddag is er om het uur een rondleiding in het kasteel. Breng zeker ook een bezoekje aan de Explotheek van ’t West-Vlaamse hart. Die vind je onder de shelter aan de parkvijver achter het kasteel Wallemote. Je vindt er allerlei spulletjes om op natuurverkenning te gaan in het provinciedomein. Een schepnet om waterjuffers, salamanders en andere waterdiertjes op te halen uit de vijver, een boomhoogtemeter om de omvang van de reusachtige beuken in te schatten, een opzetloep om kriebelbeestjes op de boomstam op te snorren,…. In de shelter kan je ook kennismaken met de honingbij. Hiervoor brengt de imkervereniging de Kasteelbie een bijenkast mee. Ook de provincie West-Vlaanderen tekent present. Met een infostand over de provinciedomeinen en enkele interessante publicaties over planten
en tuin zal ze de tuin- en parkliefhebbers zeker weten te bekoren. Vergeet niet om deel te aan de minizoektocht in het heringerichte provinciedomein en zo een leuke gadget mee naar huis te nemen. De toegang bedraagt 3 euro voor volwassenen. De inkom is in de Kokelarestraat in Izegem.
Foto: Peter Hantson
Dag van het Park in Wallemote-Wolvenhof Zondag 29 mei, 14 tot 18u
Zie p. 8
Zintuigen op scherp met Heks Mavelle in het Sterrebos Woensdag 13 juli, 14 tot 16u
Foto: Inagro
Fietsen langs schone boeren in ’t West-Vlaamse hart DA’S PROPER
12
Zin in een mooie fietstocht op het platteland in ’t West-Vlaamse hart? Probeer dan eens de twee fietslussen van ‘Schoon Boeren’ uit. Er is een kleine fotozoektocht aan verbonden waarbij je kans maakt op een waardebon van 30 euro aan hoeveproducten. Deelnemen kan tot eind september. De ene fietslus leidt je langs vier duurzame landbouwers van Roeselare en Izegem. De route loopt grotendeels via de nieuwe fietsknooppunten en is 48,5 km lang. Een tweede route laat je kennismaken
Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart Hoe kunnen we de leefbaarheid, de belevingswaarde en de omgevingskwaliteit van Midden-West-Vlaanderen verhogen? Dat is de hamvraag die voorligt in het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart, een samenwerkingsverband tussen Ardooie, Hooglede, Ingelmunster, Izegem, Ledegem, Lichtervelde, Moorslede, Roeselare, Staden en de provincie West-Vlaanderen. Samen gaan de partners op zoek naar mogelijkheden en impulsen op het vlak van landschap, natuur, recreatie, educatie en erfgoed, zowel in de stad als op het platteland en met oog voor de interactie tussen beiden. www.westvlaamsehart.be
met vier land- en tuinbouwbedrijven in Ledegem en Moorslede. Deze lus schuift je 38 km fietsplezier onder de wielen. Ook hier wijzen de fietsknooppunten je de weg. Infoborden vertellen je meer over de specifieke bedrijfssituatie en de vele economische, sociale en milieukundige uitdagingen van de schone boeren die op je traject liggen. Je zult versteld over wat er zoal bij jouw buurman-landbouwer gebeurt. Info, routebeschrijving en deelnameformulieren van deze fiets-fotozoektochten vind je op www.westvlaamsehart.be/schoonboeren
COLOFON Dit magazine is een uitgave van het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart, Streekhuis Midden-West-Vlaanderen, Spanjestraat 141, 8800 Roeselare, 051 27 55 64, westvlaamsehart@west-vlaanderen.be Verantwoordelijke uitgever: Guido Decorte, gedeputeerde provincie West-Vlaanderen en voorzitter van Stad-Land-schap. Werkten mee aan dit nummer: Myriam Deboysere, Roeland Vanlerberghe, Philip Vanhie, Jan Van Winghem en Koen Vankeirsbilck. Vormgeving en druk: grafische dienst - provincie West-Vlaanderen Gedrukt op gerecycleerd, chloorvrij gebleekt papier