1
REGIO ZET IN OP LANDSCHAPSPLANNEN
IN ‘T VELD p. EEN
STAD-LAND-SCHAP
’T WEST-VLAAMSE HART GEBOORTEDATUM: 25 november 2008 INITIATIEF: negen steden/gemeenten uit
Midden-West-Vlaanderen en de provincie WestVlaanderen STEDEN / GEMEENTEN: Ardooie, Hooglede,
REGIO ZET IN OP LANDSCHAPSPLANNEN
2
MET HART EN ZIEL EN UIT LIEFDE VOOR DE STREEK
Ingelmunster, Izegem, Ledegem, Lichtervelde,
Hoe kunnen we de leefbaarheid, de belevingswaarde en de omgevingskwaliteit van Midden-WestVlaanderen verhogen? Dit is de hamvraag die voorligt in het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart, een nieuw samenwerkingsverband tussen negen steden en gemeenten van het arrondissement Roeselare en de provincie West-Vlaanderen. Samen gaan we op zoek naar mogelijkheden en impulsen op het domein van landschappelijkheid, natuur, recreatie, educatie en erfgoed, zowel in de stad als op het platteland en met oog voor de interactie tussen beiden.
Wvi, SURF, Boerenbond, ...
De inwoners van ’t West-Vlaamse hart houden wij graag op de hoogte van de werking van het Stad-Land-schap. Voor jou ligt het eerste nummer van het halfjaarlijks magazine van ’t West-Vlaamse hart. In deze editie lees je meer over de inspanningen van landbouwers om het landschap te verfraaien, een terugblik op de paddenoverzetactie, de 10.000-stappen wandelbrochure, de plannen voor het provinciaal domein ’t Veld en nog veel meer. Ook jij als inwoner kunt mee vorm geven aan een aantrekkelijke en belevenisvolle regio ‘t West-Vlaams hart. Bijvoorbeeld door streekeigen groen in de tuin te planten, door de fotogalerij op www.westvlaamsehart.be aan te dikken, door mee te helpen aan de paddenoverzet, door ideeën te spuien etc.
Moorslede, Roeselare en Staden OPPERVLAKTE: 30.612 ha INWONERS: 153.000 PARTNERS: Erfgoedcel TERF, KATHO Expertisecentrum Groenmanagement, Logo Midden-West-Vlaanderen, VLM, Westtoer, RESOC,
WANDELPARCOURS: 26 FIETSPARCOURS: 18 MUSEA: 8 GROENDOMEINEN: 12 DIGITALE STEK: www.westvlaamsehart.be CONTACTGEGEVENS: westvlaamsehart@west-vlaanderen.be 051 27 55 64
Met de naamkeuze “’t West-Vlaamse hart” verwijzen we niet alleen naar de geografische ligging in de provincie. De naam verwijst ook naar de ambitie – het kloppend hart – om als regio motor te zijn inzake economie, moderne landbouw, sociaal beleid en nu ook inzake een aantrekkelijk en duurzaam landschap in de stad en op het platteland. Met hart en ziel en uit liefde voor de streek maken we samen werk van een kwalitatieve leefomgeving!
Guido Decorte
Voorzitter Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart
Gedeputeerde Provincie West-Vlaanderen
Coverfoto: Kerkhofblommenstraat Staden
VERWACHTINGEN, Negen gemeenten en de provincie West-Vlaanderen werken samen aan het Stad-Landschap ’t West-Vlaamse hart. Een initiatiefgroep met bestuurlijke vertegenwoordigers van de gemeenten en de provincie zet de bakens uit. Bij die vertegenwoordigers polsten we eens naar de verwachtingen, troeven en ambities van het Stad-Land-schap ‘t West-Vlaamse hart. We noteerden een tiental quotes. In dit nummer geven we er al enkele prijs.
AMBITIES...
WAAROM IS HET BELANGRIJK VOOR EEN CENTRUMSTAD ALS ROESELARE OM VERDER TE KIJKEN DAN DE STADSGRENZEN? “Ver kijken, verder zien…over stadsgrenzen, waar ’t West-Vlaamse hart alle vitale delen van het landschap voedt met de nodige zuurstof en voedsel, gekruid met fierheid om zijn eigenheid, ten bate van zijn bewoners en zij die het landschap bezoeken, beschrijven of in beeld brengen.” Omer Hoorne – schepen Roeselare
KAN EEN DYNAMISCHE GEMEENTE ALS ARDOOIE GAREN SPINNEN UIT HET STAD-LAND-SCHAP?
“Het koppelen van toerisme, recreatie en natuurbeleving is steeds van groot belang geweest voor Hooglede. Bos Ter Kerst, wandel - en mountainbikeroutes, onze vele Trage Wegen, het biodiversiteitscharter, etc zijn getuigen van dit beleid. We willen onze inwoners maar ook die van de regio hierin betrekken. Daarom is regionale samenwerking uiterst belangrijk. Vorige jaar hadden we een zéér geslaagde Dag van de Aarde i.s.m. Roeselare en Lichtervelde. Dit jaar gaan we op 6 juni Gluren bij de Buren met Staden en Kortemark. Wie weet, wordt ’t West-Vlaamse hart wel de vijfde toeristische regio in West-Vlaanderen.” Erwin Delbeke – schepen Hooglede
INGELMUNSTER VOERT EEN UITGEKIEND BELEID ROND TRAGE WEGEN. DAAR KAN HET STADLAND-SCHAP NOG IETS VAN OPSTEKEN.
Trage wegen zijn aangename en veilige routes voor de zachte weggebruiker: schoolgaande jeugd, de recreatieve fietser, de wandelaar,.... Ze bieden mogelijkheden voor nieuwe wandel- en fietsroutes. Via trage wegen kan je genieten van natuur, landschap, historische hoeves en kapelletjes. Opvolging is zeker in een verder stadium belangrijk en een netwerk uitbouwen met de buurgemeenten ook. Luc Vandekerckhove - schepen Ingelmunster
WANDELEN OF FIETSEN OP ZONDAG. HET KAN OOK IN ’T WEST-VLAAMSE HART.
“Onthaasten en genieten doe je ook in eigen streek.Te voet of met de fiets nodigen open landschappen, gezellige straatjes en pleintjes, gastvrije terrasjes, wandelpaden en fietsroutes, provinciale, gemeentelijke en private domeinen,… je uit om jouw zondag heerlijk door te brengen.” Patrick Van Gheluwe – gedeputeerde provincie West-Vlaanderen
3 ENKELE QUOTES
Reeds jaar en dag spant de gemeente Ardooie zich in om de nijverheid en de landbouw een plaats te geven in het landschap. Ook onze inwoners verdienen een aangename, waardevolle en gezellige thuishaven waar het goed is om te leven. De samenwerking met Stad-Land-schap biedt ons een extra troef om dit te verwezenlijken. Krist Soenens - schepen Ardooie
HOE MERKEN DE HOOGLEDENAREN DAT HUN GEMEENTE IS TOEGETREDEN TOT HET STAD-LANDSCHAP?
REGIO ZET IN OP LANDSCHAPSBEDRIJFSPLANNEN
SAMEN MET LANDBOUWERS HET LANDSCHAP VERFRAAIEN
Het Stad-Land-schap heeft de ambitie om jaarlijks 18 landschapsbedrijfsplannen uit te voeren in de regio. Dit komt neer op twee plannen in elke gemeente van ’t West-Vlaamse hart. Het doel van zo’n plan is om het landschap te verfraaien, niet alleen voor de bewoners van het land- of tuinbouwbedrijf waar het plan
4
de recreant die er voorbij fietst of wandelt. Meestal wordt er gewerkt door het
KLEINE LANDSCHAPSELEMENTEN
wordt uitgevoerd, maar ook voor de buurtbewoners op het platteland en voor
mogelijkheden. Je merkt dat het bij zo’n plan ook draait om bijkomende kansen
versterken van kleine landschapselementen. Dit kan bijvoorbeeld de aanplant van bomen, hagen of een houtkant op en rondom het bedrijf zijn, maar ook het uitgraven van een poel en het ophangen van nestkasten behoren tot de te bieden aan plant en dier.
Om de landschapsbedrijfsplannen beter te leren kennen, organiseerde het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart eind maart een excursie voor landbouwers. Zo konden de deelnemers met eigen ogen zien en horen van
Op vandaag leveren al veel land- en tuinbouwers inspanningen om hun bedrijf te verfraaien en zo beter in te passen in het landschap. Dat is maar goed ook, want geen sector is zo bepalend voor de aanblik van een regio als de land- en tuinbouwsector. Met de oprukkende ruimte-eisen van industrie en bewoning wordt landbouw terecht als de behoeder van de open ruimte gezien. Niettemin kan er aan deze open ruimte best nog wat gesleuteld worden. Om de aandacht voor landschappelijke integratie nog te verscherpen, hebben het Stad-Landschap en de provincie met het instrument landschapsbedrijfsplannen een sterke troef in handen.
collega-landbouwers wat een landschapsbedrijfsplan inhoudt en op welke manier het tot stand komt. De bus hield halt bij het vleesveebedrijf van Patrick Maes in Oostnieuwkerke, het gemengd landbouwbedrijf van Johan Vanneste in Hooglede en aan de Damplashoeve van Jan Van Der Linden in Lichtervelde, een vleesveebedrijf met een hoeve-
Hoe verloopt het? In nauw overleg met de land-of tuinbouwer stelt een landschapsarchitect een gratis plan op met voorstellen tot gerichte groenaanplantingen en eventueel andere ingrepen. Enkele voorbeelden: besdragende struiken rondom het erf,
slagerij. Tijdens de rondleiding vielen enkel positieve ervaringen te noteren.
enkele hoogstamfruitbomen in het weiland, knotwilgen langs de beek, een grasbuffer,…. Na ondertekening van een inrichtingsovereenkomst volgt de aanplant. Door een cofinanciering van provincie en de gemeente is de aanplant (incl. 2 jaar nazorg) voor de land- of tuinbouwer in principe kosteloos. De aanplant en de nazorg gebeuren via sociale tewerkstelling. In
’t
West-Vlaamse
hart
zijn
de
voorbije
Heb je interesse of ken je iemand die zo’n plan wil uitvoeren op zijn bedrijf? Wens je meer informatie?
jaren
al
een
dertigtal
landschapsbedrijfsplannen uitgevoerd. En de vraag neemt alsmaar toe.
Neem contact op met Jasper Dugardeyn (jasper.dugardeyn@ west-vlaanderen.be - 051 27 55 54).
VRIJWILLIGERS OP
TWEE KILOMETER VOOR AMFIBIEËN
AFSLUITING
Halfweg maart ontwaakten de amfibieën uit hun winterslaap. Voor een veilige trektocht naar een geschikte poel om zich voort te planten, hielpen tientallen vrijwilligers mee aan de paddenoverzet in de regio van ’t West-Vlaamse hart. Ook het StadLand-schap en de provincie deden een duit in het zakje door maar liefst 2.100 meter afsluiting langs de autoweg te installeren. Omdat de installatie van zo’n afsluiting en het putten van emmers een nogal intensieve klus is voor de gemeenten en vrijwilligersverenigingen, schakelde het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart de landschapswacht van Lochting Dedrie in. De equipe groenarbeiders van deze sociale werkplaats haalde haar spade en klophamer boven in de gemeenten Roeselare, Izegem, Staden, Lichtervelde en Hooglede.
5
Soortenbescherming In het kader van soortenbescherming vindt het StadLand-schap het belangrijk om dergelijke acties te De gegevens van de overzetacties
SOORTENBESCHERMING
ondersteunen.
werden netjes geregistreerd. Hierdoor kunnen we ons een beter beeld vormen van hoe het gesteld is met de amfibieën-populatie in de streek. Een paddenoverzet is niet alleen zinvol vanuit het oogpunt biodiversiteit. Het is ook een vorm van sensibilisatie en een ideale manier van natuurbeleving. En daar is het hem ook om te doen in de werking van het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart.
769 De titel paddenoverzet is misschien wat
De guitige kerel op de foto heet Jari
misleidend, want lang niet alleen padden
Callens. Samen met zijn opa Lucien trok hij op
belanden in de emmers. Na de vrieskoude
speurtocht naar padden aan het provinciaal
ontwaken ook kikkers en salamanders uit
domein Wallemote-Wolvenhof in Izegem.
hun winterslaap. Op deze foto zie je een
Ook aan het Rhodesgoed in Kachtem stropen
exemplaar
alpenwatersalamder
de vrijwilligers van Natuurpunt De Buizerd
die gespot werd bij de paddenoverzetactie
en de Karekietjes jaarlijks de mouwen op.
aan
In het weekend van 21 maart zetten ze daar
de
van
de
Kleiputten
in
Roeselare.
maar liefst 769 amfibieën aan de overkant van de weg.
MEER FOTO’S OP WWW.WESTVLAAMSEHART.BE/PADDENOVERZET
MEER INFO
over het beheerplan voor het provinciedomein ’t Veld vind je op www.westvlaamsehart. be/veld
BEHEERPLAN VOOR PROVINCIAAL DOMEIN ‘T VELD
‘T VELD KRIJGT VIJF HECTARE SPEELBOS
RECREATIE, NATUUR EN BOS
6
Aanpassing toegangsregeling met zonerings- en toegankelijkheidskaart Permanente doorsteek voor ruiters en mountainbikers langs de westrand van ’t Veld Instellen 5 ha speelzone in de bossen tussen ’t Zeetje en de cafetaria
De jonge bezoekers – en waarom ook niet de oudere – van het provinciaal domein ’t Veld in Ardooie mogen binnenkort ook buiten de wandelpaden van het bos spelen. De provincie plant namelijk de inrichting van vijf hectare speelzone. Deze en een pak andere maatregelen op het vlak van recreatie maken deel uit van het provinciaal beheerplan voor ’t Veld. Veel aandacht gaat ook uit naar het ecologisch beheer van de aanwezige waardevolle heide- en bosbiotopen. De plannen voor ’t Veld werden in nauw overleg met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), de gemeente Ardooie, natuurverenigingen en een pak andere partners opgesteld. Tijdens een recent afgelopen consultatieronde kon ook de bevolking haar zeg doen. Op basis daarvan werden de plannen aangepast en nu is het wachten op de goedkeuring van ANB en de Vlaams minister van Leefmilieu om de komende 20 jaar effectief werk te maken van o.a. naaststaande plannen.
RECREATIEVE MOGELIJKHEDEN
’t Veld is met z’n 44 ha het grootste en druk bezocht bos in een eerder groenarme regio. Het provinciedomein heeft heel wat in zijn mars. Niet overtuigd? Neem dan onderstaand lijstje maar eens onder ogen: + cafetaria De Keunepupe + speeltuin + hengelvijver + Weverijfietsroute + uitgestippelde wandeling binnen het domein en provinciale wandelroute Ardooieveld (8 km) met start aan de
RECREATIE
Hernieuwen halfverharding wandeldreven Vissen blijft mogelijk op de middenvijver en de westelijke oever van ‘t Zeetje NATUUR EN BOS Heraanplanten ingangsdreef met zomereik Ontwikkelen natuurbos in westelijke helft (minimale ingrepen, gefaseerde verwijdering uitheemse bomen,…) Behoud multifunctioneel wandel-en productiebos in oostelijke helft Behoud rododendron en parkbomen in de omgeving van ’t Zeetje Slechts om de drie jaar kappingen Beperkte uitbreiding droge heide omgeving cafetaria Baggeren vijver ‘t Zeetje
parking + joggen + gegidste wandelingen en doemomenten. Eerstvolgende afspraak: Scheppen in het water (zo 13 juni om 14 u) (voor een volledige kalender, check www.westvlaamsehart.be/kalender)
HET VELDKRUIS
(foto linksboven) Bij testament van 1755 richtten het echtpaar Andries Van Vlaanderen en Marie- Catharine Facheel “ten suytwesthoucke van hetzelve velt”
een kruis met kapelletje op met de beelden van Onze Lieve Vrouw en SintJan. Zo ontstond het nu nog bekende Veldkruis dat uitgroeide tot een volkse bedevaartsplaats. Mensen kwamen van overal om genezing te vragen van nagelgaten (gaatjes in het nagelbed ten gevolge van verzwerende wondjes) zweren en beenwonden. Bij wijze van offergave lieten de bedevaarders er boterhammen met hesp en een handvol ongetelde spijkers (nagels) achter. In een nis aan het Veldkruis is er nog steeds een bakje met nagels.
GEZOCHT: SUBLIEME
VAN ‘T WEST-VLAAMSE HART
EXPO EN DATABANK MET FOTO’S IN AANTOCHT
CHICOREI-AST Veldkaaistraat Ardooie
JUVENIELE SPOTVOGEL
Trok de foto op de cover van dit magazine ook jouw aandacht? Het is nochtans
geen prent uit één of ander commercieel
fotobestand. Neen, het is een beeld van eigen bodem. ’t Is te zeggen van onze eigen regio
en getrokken door een amateur fotograaf uit
7
de streek.
DOE JIJ HEM NA? Foto’s inzenden gebeurt via de website www.westvlaamsehart.be/fotogalerij. Daar vind je vier rubrieken waar je jouw foto’s kunt onderbrengen. De rubrieken zijn ‘landschap’, ‘natuur’, ‘erfgoed’ en ‘recreatie’. Wie foto’s wil uploaden dient wel eenmalig te registreren. Per foto wordt je gevraagd om enkele gegevens (locatie, datum, beknopte info,…) in te tikken. Fotograaf Luc Lambert heeft ons voor elk van voornoemde rubrieken alvast één foto bezorgd. Doe jij hem na? Met deze oproep om foto’s in te sturen, geven we het startschot van een online fotodatabank van het Stad-Landschap ’t West-Vlaamse hart. Zo kan je van achter jouw klavier ook eens op verkenning gaan in de negen steden/gemeenten van het ’t West-Vlaamse hart. Alvast bedankt voor jouw bezoekje en medewerking.
MEER VAN DIT FRAAIS
Wie ook vaak verrassende beelden schiet in ’t West-Vlaamse hart is Ardooienaar Luc Lambert. Bekijk de foto’s op pagina’s 6 en 7 en oordeel zelf. Graag willen we meer van dit fraais uit ’t West-Vlaamse hart verzamelen. Snuister daarom eens in je fotoalbum of houd je fototoestel in de aanslag bij je volgende uitstap in de regio en bezorg ons je mooiste foto’s van ’t West-Vlaamse hart. Uit de inzendingen kiest een professionele jury de meest verrassende beelden om die in een fototentoonstelling van het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart op te nemen. Na de zomervakantie start deze foto-expositie aan een rondreis doorheen de negen gemeenten van het Stad-Land-schap. De foto’s zullen ook dienen als beeldmateriaal voor dit magazine – wie weet haal jij de cover van het oktobernummer – en andere publicaties van het Stad-Land-schap.
Luc Lambert Fotograaf
EEN PORTRET VAN LUC
Fotografiemicrobe: Mijn pa was persfotograaf voor het Vlaamsch Weekblad. Ik heb mijn hele jeugd niets anders gezien dan fototoestellen, clichés, persfoto’s,… Eerste foto: Op mijn 20e ging ik zelf aan de slag met amateurtoestelletjes. Het is nog maar sinds vijf jaar dat ik investeer in degelijke apparatuur. Leerschool: Ik volgde eerst tien jaar allerhande computerlessen. Al vijf jaar volg ik fotocursus. Ik ben ook aangesloten bij fotoclub Argos. Tijdsbesteding: Ik kom gerust aan 4 à 5 uren per dag. ’s Morgens vóór ’t werk, tijdens de middagpauze, na ’t werk, ja zelfs ’s nachts, schiet ik beelden of ben ik met de computer aan de slag. Favoriete plek: ’t Veld ligt aan mijn achterdeur, een waar paradijs voor wie van fotografie houdt. Als ik het bos intrek, ben ik gegarandeerd twee uur op stap. Meer foto’s van Luc vind je op www.westvlaamsehart. be/veld
FIETSEN IN HET SPOOR VAN DE FLANDRIENS Nieuwe thematische fietstocht doorheen ‘t West-Vlaamse Hart
In het Wiemu, de nieuwe naam van het nationaal
wielermuseum, in Roeselare werd zopas de nieuwe thematische fietstocht gepresenteerd. ‘Flandriens'
is de 13e provinciale thematocht die door Westtoer ontwikkeld is. Langs het unieke traject, dat grotendeels door de regio van ’t West-Vlaamse hart
slingert, ontdekken fietsers diverse verwijzingen in en rond Roeselare.
FIETSNETWERK
8
De thematische fietstocht ‘Flandriens’ is een gezamenlijk initiatief van Westtoer, het Wiemu, de stad Roeselare en de gemeenten Moorslede, Gistel, Ichtegem en Torhout. Een thematocht is een fietsroute die een interessant onderwerp in een regio belicht en waarvan het traject geënt is op het bestaande fietsnetwerk. De themafietstocht is dus niet apart bewegwijzerd maar volgt de nummers op het fietsnetwerk. De brochure beschrijft het te volgen tracé en gaat dieper in op de prestaties van enkele bekende wielrenners, historische wielerwedstrijden en opmerkelijke plaatsen. Meer dan 130 km Omdat er in West-Vlaanderen zoveel te vertellen valt over de koers en bekende wielerfiguren werd geopteerd om drie lussen uit te werken. De lussen sluiten naadloos op elkaar aan en zo kan je meer dan 130 km lang fietsen. Twee lussen vertrekken vanuit het Wiemu in Roeselare. Het is dé ideale plaats om alle info te verkrijgen van de flandriens vooraleer op pad te gaan. De eerste lus verkent de zuidelijke regio van Roeselare en brengt ons via Rumbeke (Odiel Defraeye wielerpiste) tot in Ledegem, de geboorteplaats van Eric Leman (3 X winnaar van de Ronde van Vlaanderen). De terugkeer van deze lus gaat via Dadizele en Moorslede. In Moorslede wordt het fietsnetwerk even verlaten zodat o.a. het
BROCHURE
wereldkampioenschap van 1950, gewonnen door Briek Schotte, besproken kan worden. De tweede lus brengt de fietser naar de bakermat van het wielrennen. Via Ardooie, Pittem en Koolskamp treed je in de voetsporen van de allereerste flandriens. Koolskamp koerse is de op één na oudste wielerwedstrijd in Vlaanderen. Het was ook hier dat het idee ontstond om een sportkrant uit te geven, Sportwereld. Uiteraard wordt ook bijzonder veel aandacht geschonken aan Jean-Pierre Monseré. De jonge wielrenner overleed in 1970 nadat hij enkele maanden eerder wereldkampioen werd in het Engelse Leicester. De derde lus vertrekt uit Gistel en gaat via de Groene 62, dat is de vroegere spoorwegbedding tussen Oostende en Torhout, naar Lichtervelde. Daar kan worden aangesloten op de andere fietslussen. In deze lus komt de grondlegger van de Flandriens, Karel Van Wijnendaele aan bod, maar wordt ook verwezen naar Jules Van Hevel, Richard Depoorter en de gebroeders Maes. En wie Gistel zegt, verwijst ook naar de Vlaamse Leeuw: Johan Museeuw. In totaal worden in deze themafietstocht een twintigtal wielrenners of opmerkelijke feiten uitgelegd.
De thematocht is een initiatief van Westtoer apb met steun van de Provincie West-Vlaanderen en de stad Roeselare. De brochure is vanaf 8 mei te verkrijgen bij de diensten voor toerisme en bij Westtoer (www.fietsen-wandelen.be) tegen de prijs van 3 euro.
Meer bewegen en regio verkennen dankzij nieuwe wandelbrochure
{
Enkele van de lokale ambassadeurs die een belevenisvolle wandeling in hun gemeente hebben uitgetekend. V.l.n.r. onderaan: Joke Van Doorne, Dieter Duboccage en Jo Herman. Bovenaan v.l.n.r.: Frans Wydooghe , John Goddeeris, Willy Ducessoye en Guido Driessens
INWANDELWEEK IN JUNI
Wist je dat een volwassen persoon dagelijks 10.000 stappen moet zetten als hij fit en gezond door het leven wil gaan. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat 50% van de Vlamingen te weinig beweegt en hierdoor meer risico loopt op fysische en psychologische aandoeningen. Met een gloednieuwe wandelbrochure ’90.000 stappen in ’t West-Vlaamse hart’ willen Logo Midden-West-Vlaanderen (Lokaal Gezondheidsoverleg) en het Stad-Landschap daar verandering in brengen.
6.000 + 4.000 = …
Met deze nieuwe wandelbrochure geven Logo en het Stad-Land-schap concrete invulling aan ’10.000 stappen Vlaanderen’, een campagne van de Vlaamse overheid dat de mensen wil aanzetten tot meer bewegen. De brochure is ook een handige leidraad om de regio van ’t West-Vlaamse hart eens op een originele manier te verkennen. Naast een kaart en wegbeschrijving voorziet de brochure ook een beknopte uitleg en beeldmateriaal van de bezienswaardigheden. Toegegeven, je hebt niet altijd goesting en tijd om een uitstapje van 10.000 stappen - d.i. ongeveer 7 kilometer - te ondernemen. Daarom hebben de ambassadeurs ook een parcours van 4.000 stappen op de kaart gezet. Naar het schijnt legt een volwassene tijdens zijn dagelijkse gang en wandel 6.000 stappen af. Tel daar de kleine wandellus van 4.000 stappen bij – ideaal om na de dagtaak dicht bij huis nog eens een frisse neus te halen – en je komt aan het obligatoire getal van 10.000. Geef toe, met de brochure ‘90.000 stappen in ’t West-Vlaamse hart’ is bewegen in eigen regio nog nooit eerder zó verleidelijk geweest.
HET PEEREBOOMHUIS IN LEDEGEM
Met deze foto lichten we al een tipje van de sluier op van de 10.000 stappenwandeling in Ledegem. Guido Driessens, voorzitter van Pasar, trad er op als lokaal ambassadeur. Op de wandeling laat hij je kennismaken met het Peereboomhuis. Het werd gebouwd in 1726 en is wellicht de oudste woning in de gemeente. Tijdens de eerste wereldoorlog diende het huis als hospitaal. Gedurende de tweede wereldoorlog nam de jongensschool hier zijn intrek. De muur, het woonhuis, de stallingen en de tuin zijn beschermd als monument. De inwandeling van de Ledegemse 10.000-stappen-lus vindt plaats op zondagnamiddag 20 juni.
9 90 BEZIENSWAARDIGHEDEN
De wandelbrochure telt negen wandelingen (in elke gemeente van ’t WestVlaamse hart één) van telkens 10.000 stappen langsheen een belevenisvol parcours. Lokale ambassadeurs - dit zijn geboren en getogen inwoners die hun gemeente kennen als hun broekzak – hebben de wandellussen uitgetekend. Onderweg stippen de ambassadeurs tien bezienswaardigheden aan. Dit zijn bijvoorbeeld een markante huisgevel, een waardevol landschap, een straatnaam waar een legende aan vast hangt, een historisch bedrijfsgebouw,….
De wandelbrochure ’90.000 stappen in ’t WestVlaamse hart’ (32 bladzijden) wordt gratis ter beschikking gesteld. Vanaf 20 juni start een inwandelweek waarbij de negen wandelingen elk om beurten officieel worden voorgesteld aan het grote publiek. Hierbij tekent ook de lokale ambassadeur present en de gemeente zorgt voor een warm onthaal. Wie deelneemt aan zo’n inwandeling krijgt de gratis wandelbrochure. Na de inwandelweek worden de brochures via de gemeente ter beschikking gesteld. De kalender met inwandelmomenten kan je binnenkort raadplegen op : www.westvlaamsehart.be/90000stappen
MET DE STEUN VAN KATHO EXPERTISECENTRUM GROENMANAGEMENT
Een professionele aanpak van het openbaar groen
Openbaar groen is belangrijk voor een kwalitatieve leefomgeving. Daarom werken het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart en het KATHO Expertisecentrum Groenmanagement samen aan een gedegen groenmanagement.
OPTIMALISATIE GROENMANAGEMENT
10
Het areaal openbaar groen speelt een niet te onderschatten rol in het uitzicht van ‘t West-Vlaamse hart. We hebben het over de gemeenteparken, de bloemperken, de bomen langs de weg, de begraafplaatsen, wegbermen, …. Dit groen bepaalt voor een groot stuk de kwaliteit van onze leefruimte en het versterkt de interactie tussen verstedelijkt gebied en platteland. Daarom ga je als gemeentebestuur maar beter zorgzaam en professioneel om met het openbaar groen. Welk groen is aangepast aan de omgeving? Wat wensen de inwoners en bezoekers van een groen-
site? Is het prijskaartje van het ontwerp betaalbaar? Hoe zit het met het groenbeheer achteraf? Voor een antwoord op al deze vragen is een gedegen groenmanagement op zijn plaats. Om het groenmanagement in de gemeenten nog professioneler aan te pakken, sloten het Stad-Land-schap en het KATHO Expertisecentrum Groenmanagement een samenwerkingovereenkomst inzake optimalisatie groenmanagement. Op deze en volgende pagina lees je twee voorbeelden van hoe de samenwerking tussen de gemeenten en het kenniscentrum verlopen. Meer info over de samenwerking vind je op www.westvlaamsehart.be/ groenmanagement
VOOR
NAAR HET VOORBEELD VAN DE HOEVEWIJK IN INGELMUNSTER
NA
INNOVATIEVE IDEEËN VOOR WIJKSPEELPLEINTJES Je kent ze wel. De speelpleintjes en parkjes in woonwijken uit de jaren ’70 en ’80. Grote graspartijen, twee voetbaldoelen, een zandbak, een talud met kruiptunnel eronderdoor en rondom het terrein een wirwar van struiken. De bezoekers van weleer zijn hun korte broeken allang ontgroeid. De speeltoestellen hebben hun beste tijd gehad en het jonge groen heeft veel van zijn frisheid verloren. De inrichting van het terrein is al die tijd onveranderd gebleven. Waarom zou het wijkspeelpleintje moeten heringericht worden? Door het gazon regelmatig te maaien en een snoeibeurt op tijd kan de groendienst het terrein het best steriel houden. En toch kan het ook anders. Dat heeft de gemeente Ingelmunster bewezen op de Hoevewijk. De groendienst kwam er met enkele innovatieve ideeën op de proppen. Met enkele haalbare ingrepen heeft de gemeente het wijkpark weten om te
vormen tot een aangename plek, aangepast aan de noden van de wijkbewoners en –bezoekers. (zie foto voor en foto na). Deze case in Ingelmunster vormde vorige maand het uitgangspunt van de ‘workshop wijkspeelpleintje/wijkparkjes’. Groenambtenaren, milieuambtenaren, ploegbazen, jeugdconsulenten,… kortom iedereen die op één of andere manier betrokken is bij de inrichting en functionaliteit van wijkspeelpleintjes en –parkjes deed er innovatieve ideeën op over hoe een gemeente met beperkte middelen zijn bestaande wijkspeelpleintjes en –parkjes kan omvormen tot aangename plekken. Wie weet krijgt het pleintje in jouw wijk binnenkort wel een facelift.
DERDEJAARS TE GELATEN IN STADEN
Teken een inrichtingsplan voor het waterbufferbekken in de Blommewijk in Staden. Zo klonk de praktijkopdracht voor de derdejaars studenten van de opleiding Groenmanagement van KATHO. Het leverde de gemeente Staden een pak ideeën, schetsen en beheertechnieken op om het spaarbekken in te richten tot een aantrekkelijke groene plek. Vorige maand heeft de gemeente enkele voorstellen van de studenten ten uitvoer gebracht. Student Hunter Gyselinck bracht het idee aan om een plasberm aan te leggen in het bufferbekken. Dit is een soort ophoging waar je typische moerasplanten kunt aanplanten. De berm vormt een trekpleister voor amfibieën en dient als ideale fourageplaats voor oeverlopers en andere watervogels. “Met deze en een pak andere tips van de studenten zijn we
erin geslaagd om het bufferbekken landschappelijk en ecologisch in te richten”, evalueert milieuambtenaar Jeroen Vermeersch de studentenopdracht, “bovendien zijn de voorgestelde inrichtingsplannen stuk voor stuk haalbaar en gemakkelijk beheerbaar, wat niet onbelangrijk is voor een gemeentebestuur.” Dit academiejaar zetten de studenten hun tanden in de inrichting van de site rond het Lichterveldse sportcentrum.
100 jaar later
Een landschap blijft nooit hetzelfde, ook een stadlandschap niet. Hierboven zie je hoe de Noordstraat in Roeselare er zo’n 100 jaar geleden bij lag. Emanuel Demey vergeleek deze prent met de aanblik van de straat anno 2005. Naar aanleiding van de 100ste verjaardag van de Louis Tant school in 2005 snorde Emanuel nog een paar stadsprenten van het begin van de vorige eeuw op. Hij zocht de plekken op en legde een eeuw transformatie vast met zijn fototoestel. De volledige fotoreeks vind je op www.westvlaamsehart.be/ fotogalerij.
11 DE TIJD VAN TOEN
Studenten tekenen inrichting bufferbekken
UIT DE OUDE KOEKENDOOS
Het Stad-Land-schap SURFt Europees
ABONNEER JE OP HET E-ZINE EN WIN EEN Uit in ’t West-Vlaamse hart Voor een namiddagje uit hoef je niet altijd de wagen uit de garage te rijden. Ook in eigen streek valt ook heel wat te beleven. Op zondag 6 juni bijvoorbeeld kan je in Hooglede, Staden en Kortemark ‘Gluren bij de Buren’. Deze fietstocht leidt je langs een twintigtal duurzame projecten zoals
een zonnetrailer, een passief huis, een bioboer, rietwaterzuivering,….. Je kan vrij starten tussen 13 en 15 uur. Aan zaal Den Akker in de Oude Rozebekestraat 53a in Hooglede en aan het Stationsplein (ter hoogte van de brandweerkazerne) in Staden is een startpunt van de fietslus voorzien.
Nog meer uitjes
STAAT HET AL OP DE ALMANAK?
12
DO 20 MEI MUSEUMNACHT / Roeselare, Izegem, Moorslede, Hooglede ZO 30 MEI PLANTENBEURS TUIN & SFEER / Provinciaal domein Wallemote-Wolvenhof ZO 6 JUNI GLUREN BIJ DE BUREN / Staden, Hooglede, Kortemark ZO 13 JUNI SCHEPPEN IN HET WATER / Provinciaal domein ’t Veld ZO 20 JUNI START INWANDELWEEK 90.000 STAPPEN IN ’T WESTVLAAMSE HART / Ledegem ZO 27 JUNI NATUUR IN WOORD EN BEELD / Provinciaal domein Wallemote-Wolvenhof
Hoe kan je ervoor zorgen dat een stadsrand zich op een duurzame wijze ontwikkelt? Dit vraagstuk ligt voor bij de partners van ‘Sustainable Urban Fringes’ of kortweg SURF, een project dat 15 partners uit de Noordzeeregio samenbrengt om hier rond informatie uit te wisselen en expertise rond op te bouwen. Met het project Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart neemt de provincie West-Vlaanderen deel aan dit Europees netwerk. De problematiek van stadsranden is er één van uitbreiding (woningen, industrie,..) en consequent ruimtelijk beleid. De uitdagingen die SURF aangaat zijn o.a.: het complexe en vaak conflicterende beleidskader inzake ruimtelijke planning, dalende biodiversiteit, demografische veranderingen, kwaliteit van de groene ruimte, toegankelijkheid van de stadsrand,…. Interessante case: de Stroroute De oprichting van het Stad-Land-schap, de samenwerking met KATHO rond groenmanagement (zie p. 10) en de landschapsbedrijfplannen (zie p. 4) vormen voor SURF mooie praktijkvoorbeelden van hoe je werken kan rond duurzame stadsranden. Ook de herinrichting van de Stroroute (oude spoorwegbedding tussen Roeselare en Zonnebeke) tot een veilige, functionele en groene fietsverbinding is een interessante case waarbij de provincie en het Stad-Land-schap de mosterd kunnen halen bij de partners van het Europese netwerk. SURF maakt deel uit van het Interreg IVB North Sea Region Programme en is gesubsidieerd door het European Regional Development Fund. Voor meer info over SURF, surf naar www. sustainablefringes.eu (binnenkort online).
ZO 27 JUNI FIETSFEEST LEIESTREEK/ Kasteel Ingelmunster ZO 4 JULI ELFEN EN DRUÏDEN / Provinciaal domein Sterrebos ZO 26 SEPTEMBER FRUITHAPPENING / stadsboomgaard Roeselare ZO 10 OKTOBER DAG VAN ’T WEST-VLAAMSE HART / domein ’t Torreke Dadizele
COLOFON Dit magazine is een uitgave van het Stad-Land-schap
Ontvang je het e-zine al? Bovenstaande kalender is verre van volledig. Het is maar een greep uit het bruisende aanbod om ’t West-Vlaamse hart te beleven. Een uitgebreidere lijst vind je op www.westvlaamsehart.be/kalender. Heb je zelf een activiteit in het verschiet in de regio van ’t West-Vlaamse hart? Dan kan je deze aankondigen via bovenvernoemde website. Maandelijks stuurt het Stad-Land-schap ook een elektronische nieuwsbrief uit. Wil je het e-zine in jouw mailbox? Abonneer vandaag nog via www.westvlaamsehart.be/ezine en maak kans op een ballonvaart boven ’t West-Vlaamse hart!!
’t West-Vlaamse hart, Streekhuis Midden-WestVlaanderen, Peter Benoitstraat 13, 8800 Roeselare, 051 27 55 64, westvlaamsehart@west-vlaanderen.be www.westvlaamsehart.be Verantwoordelijke uitgever: Guido Decorte Werkten mee aan dit nummer: Cindy Baute, Hugo Verhenne, Michael Verscheure, Bart Rambour en Koen Vankeirsbilck Vormgeving: DOS Creations bvba – Roeselare Druk: Concordia Drukkerij - Roeselare Gedrukt op gerecycleerd, chloorvrij gebleekt papier