Bosbelang 76 - lente 2022

Page 1

INFORMATIEBLAD BOSGROEP LIMBURG

DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT - N`76

APRIL, MEI, JUNI 2022

Bosbelang

AFGIFTEKANTOOR: HASSELT 1

3DE AFDELING P3A9010

Van dode sparren naar jong bos

Predatoren: Vossenstreken of zondebokken?

De nieuwe Europese bosstrategie onder de loep

PB- PP BBELGIE(N) - BELGIQUE 01675

Bij het verschijnen van deze editie komt het einde van het plantseizoen in zicht. Het was bij Bosgroep Limburg de voorbije maanden weerom ontzettend druk om de vele jonge boompjes de grond in te krijgen. Naast het aanplanten van noodzakelijk nieuw bos, stond het voorbije plantseizoen vooral in het teken van omvormingen.

KAPPLA + EHBA

Het plantseizoen is voor onze arbeidersploeg een erg drukke periode. Er werden in totaal maar liefst 40 225 bomen geplant. Op het drukste moment hadden we zelfs 4 ploegen op terrein aanwezig. Veel aanplantingen gebeurden in het kader van de omvormingen binnen onze KAPPLA (kappen & planten) methode. Hierbij worden na de dunning bomen gegroepeerd ofwel gespreid aangeplant onder scherm. Steeds voorzien van de nodige wildbescherming in de vorm van ursusdraad of individuele kokers. Ook ons project rond het herstellen van afgestorven fijnsparren

(Eerste Hulp bij Afgestorven Fijnsparren) kende veel succes. De aanplantingen van de eerste bossen zijn intussen achter de rug of vonden afgelopen maanden plaats. Op pagina 4 lees je meer over de resultaten.

Forest in One Day?

Forest in One Day is sinds 2019 uitgegroeid tot een nationale boomplantactie. Op die dag planten de Bosgroepen, Het Jane Goodall Institute en Luminus bossen aan op drie locaties in België. Op 6 februari 2022 kregen twee verzwakte naaldhoutbossen aan de Zandstraat in Halen een nieuwe start. Na de kaalkap vormden we ze om in een gemengd, klimaatslim bos. Er werden 5 725 inheemse bomen, gemengd met klimaatslimme soorten zoals boomhazelaar en taxus, aangeplant.

in dit nummer

Bosbeheer

Van dode sparren

naar jong bos _ 4

Predatoren: Vossenstreken of zondebokken? _ 6

Bosbeleid

De nieuwe Europese bosstrategie onder de loep _ 8

Wetgeving

Natuurrapport 2020: bossen als Vlaamse hoop _ 10

2 Nieuws uit de regio
Ik plant, jij plant, wij planten ...

Cijfers 2021 _ 12

Bos te koop _ 13

Bos online _ 14

Kalender _ 15

Contactgegevens _ 16

Beste bosbeheerder

Ik hoef het je waarschijnlijk niet te vertellen: het gaat niet zo goed met de biodiversiteit in Vlaanderen. Dat blijkt andermaal uit het tweejaarlijkse natuurrapport van het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO). Uit dit document blijkt echter ook dat de kwaliteit van de Vlaamse bossen het afgelopen decennium is toegenomen en dat in schril contrast tot andere biotopen. Ook vandaag is nog zo’n 60 % van het Vlaamse bos privé-eigendom. Zonder meer een pluim op de hoed van de Vlaamse (privé-)bosbeheerders én de Bosgroepen

Toch is er nog heel wat werk aan de winkel, zeker met de nieuwe Europese Bosstrategie 2030 in het achterhoofd. We zoomen in op de acties die de Europese Unie hierin vastlegde en wat dat betekent voor Vlaanderen.

In dit nummer presenteren we je de belangrijkste resultaten van onze werking in 2021.

Daarnaast geven we graag een update over het EHBA-project, dat Bosgroep Limburg twee jaar geleden in het leven riep om de eigenaars van afgestorven fijnsparbossen te helpen om hun bossen nieuw leven in te blazen na een destructieve passage van de letterzetter.

Veel leesplezier!

Bert Lambrechts gedeputeerde van Leefmilieu en Natuur voorzitter vzw Bosgroep Limburg

COLOFON

De deputatie van de provincieraad van Limburg, Jos Lantmeeters, gouverneur-voorzitter, Inge Moors, Bert Lambrechts, Igor Philtjens, Tom Vandeput, gedeputeerden en Wim Schoepen provinciegriffier I Coördinatie & Hoofdredactie Karolien Van Diest, Bosgroep Limburg I Tekst Leen Raats, Teksttype.be Hasselt, Bosgroep Limburg I Taaladvies Yvette Vandormael, Informatie en Communicatie, provincie Limburg I Concept en vormgeving Hilde Winters, Informatie en Communicatie, provincie Limburg I Fotografie Robin Reynders, Informatie en communicatie, Provincie Limburg, Event Mosaic voor Luminus, Renaat Nijs, Patrick Meesters, Pascal Vanhees, Zdenek Machacek, Frederik Lembreght, Mark Stebnicki, Rolf Schmidbauer, Boudewijn Huysmans, Anna Hinckel, Mark Fairhurst (unsplash) Drukwerk Drukkerij Gijsemberg, Maasmechelen I Oplage 4300 ex. I Verantwoordelijke uitgever Vera Boesmans, Universiteitslaan 1 - 3500 Hasselt I Wettelijk depotnummer D/2008/5857/82 Deze publicatie werd gedrukt op houtvrij gerecycleerd CO2-neutraal papier met EU Ecolabel en FSC certificaat.

Nieuws uit de regio 3

Bosbeheer

Van dode sparren naar jong bos

Na de droge zomers van 2018 en 2019 regende het bij Bosgroep Limburg telefoontjes van boseigenaars die hun fijnsparren zagen afsterven door toedoen van de letterzetter. Vooral in de Limburgse Kempen zaten boseigenaars met de handen in het haar. Bosgroep Limburg bood hen in 2020 een helpende hand met EHBA: Eerste Hulp bij Afgestorven Fijnsparren (zie BBL nr. 71). Tijd voor een update.

Veel kleintjes maken één groot

Even terug in de tijd. Tijdens terreinbezoeken in Oudsbergen zagen we opvallend veel dode fijnsparbossen. Dood hout is nuttig voor de biodiversiteit, maar weinig bruikbaar voor de houtindustrie. Omdat de letterzetter in heel Europa toesloeg, ontstond op korte termijn ook een overaanbod van hout op de markt. Het hout bracht niets meer op, integendeel:

boseigenaars moesten plots betalen om hun dode bomen te laten kappen.

De eerste stap in onze EHBA-aanpak was het bundelen van kleine percelen om beheerwerken meer kostenefficiënt te maken. In een oproep via de pers vroegen we getroffen boseigenaars om ons te contacteren. Maar liefst 300 boseigenaars meldden zich. We boden hulp voor 436 percelen, samen goed voor 205

hectare bos. Ook dit jaar staat er al 5 hectare fijnsparbos van 9 eigenaars op de planning.

Kosten drukken

We begonnen met een inventarisatie van de aangemelde percelen. Sommige eigenaars verwezen we rechtstreeks door naar bosexploitanten. De overige percelen boden we, na goedkeuring van de kapvergunning, te koop aan. De voorbije 3 jaar namen maar liefst 106 boseigenaars deel aan houtverkopen, goed voor bijna 15 000 m3 fijnspar oftewel 85 hectare bos.

Waar veel eigenaars zonder onze tussenkomst kosten zouden hebben, zorgde onze actie bij de meeste leden voor een bescheiden opbrengst. Bij een klein aantal leden moesten we tevreden zijn met een nuloperatie: daar werd het hout opgeruimd in

4 Bosbeheer

ruil voor het werk. Stap 1 was dus al goed geslaagd.

De natuur helpt ons een handje

De dode sparren worden dus gekapt, maar bos moet bos blijven. Naast het drukken van de kosten voor de kap, houden we ook de herbebossingskosten zo laag mogelijk. In het verleden vergaarden Patrick Meesters en Frederik Bollen veel ervaring met natuurlijke verjonging door experimenten op te zetten waarbij na een kaalkap de strooisellaag oppervlakkig, machinaal wordt bewerkt. Die kennis kwam nu goed van pas.

Zo gaan we te werk: eerst zetten we een licht rupskraantje met een ”rooiriek” in om stroken van 18 meter vrij van strooisel te maken. Dat strooisel leggen we op hoge ”ruggen” op de toekomstige rijpistes. Het strooisel verteert geleidelijk en komt zo via de grond terug in de voedselkringloop .

Een andere methode met hetzelfde resultaat is sleuven trekken. Hierbij schraapt een schijf de strooisellaag opzij, waardoor sleuven van afwisselend strooisel en minerale bodem ontstaan. In Bosbelang 71 publiceerden we een artikel over de machines die we hierbij inzetten. Het voordeel van deze werkwijze is dat de strooisellaag niet op dikke rijen, maar meer gespreid ligt. Het nadeel is dat je het bos best eerst klepelt vooraleer je de sleuven maakt.

Om de natuur een handje te helpen, planten we op grotere percelen groepjes bij. Elke groep bestaat uit 20 bomen van één boomsoort. Een

ursusdraad beschermt de jonge boompjes tegen wildschade. Op lange termijn (150 à 200 jaar) is het de bedoeling om per groep één kwaliteitsboom te oogsten. Tussen de groepen laten we de natuur haar gang gaan. Er zullen zaden van bomen in de omgeving inwaaien, waardoor een goede mix ontstaat.

Experimenteren met boomzaden

De kans op natuurlijke verjonging is eerder klein als er weinig of geen bomen in de omgeving staan. Zaaien kan dan een oplossing zijn. De afgelopen winters experimenteerden we met het zaaien van berk, grove den en Corsicaanse den, geoogst op verschillende tijdstippen en locaties.

Daarnaast vragen we Inverde om kennis te verzamelen waarmee we tot betere resultaten komen. Want er valt nog veel te leren over de ideale timing voor het oogsten van zaad, hoe lang het kiemkrachtig blijft, hoe we de zaden best bewaren, hoeveel zaad er nodig is, hoe diep je het moet zaaien, etc.

In de toekomst willen we nog experimenteren met aangekocht zaad. Dit is echter duur en het resultaat is onzeker. Als die zekerheid er wel is, kunnen we het zaaien automatiseren door middel van een zaaibox op een tractor die de zaden automatisch en gelijkmatig in de sleuven aanbrengt.

Jong groen

Dood hout levert een belangrijke bijdrage aan de biodiversiteit, maar bij fijnsparren is dat effect kleiner dan bij inheemse bomen. Het herstel van dode fijnsparbossen kreeg een hoge prioriteit op onze takenlijst. Het was niet evident om de eigenaars van kleine bossen hierin bij te staan en de kosten voor hen te drukken, maar het was absoluut een goede zaak voor zowel de getroffen leden als onze leefomgeving. De jonge bossen slaan CO2 op, geven zuurstof, filteren fijnstof en bieden schuilplaatsen en voedsel voor dieren. Bovendien geeft dat jonge groen de bosgebruikers ongetwijfeld een beter gevoel dan de aanblik van een dood fijnsparbos.

Bosbeheer 5

Predatoren: vossenstreken of zondebokken?

Geen bos of natuurgebied zonder predatoren, van insectenetende zangvogeltjes tot vossen en marters. Niet elke bos- en natuurbeheerder ziet deze grotere predatoren graag komen. We wijzen hen weleens met de vinger voor de achteruitgang van bepaalde prooisoorten. Niet helemaal terecht: de kwaliteit van het habitat speelt namelijk een veel grotere rol bij de instandhouding van kwetsbare diersoorten.

Bosbeheer 6 Bosbeheer

Wanneer we het over predatoren (roofdieren) hebben, denk je waarschijnlijk onmiddellijk aan soorten als de vos en kraai. De koolmees, patrijs, grutto of groene kikker zullen wellicht niet meteen bij je opkomen. Nochtans zijn dit predatoren van insecten en andere ongewervelde dieren. Predatoren zijn namelijk dieren die actief andere dieren bejagen. De meeste predatoren vormen trouwens zelf prooien voor soorten die een hogere plaats innemen in de voedselketen.

We delen predatoren op in generalisten en specialisten. Specialisten concentreren zich op één enkele prooisoort of groep en hun populatie zal dan ook de populatietrend van hun prooi volgen. Generalisten eten wat ze maar kunnen vangen en vullen hun vleesmaaltijden aan met voedingsbronnen zoals wilde bessen of afval achtergelaten door de mens.

Kleiner territorium voor stadsvossen

Veel predatoren, zoals vossen, steenmarters en insectenetende vogels, hebben een territorium dat ze op zijn minst verdedigen tegen soortgenoten. De grootte van dit territorium hangt meestal af van het voedselaanbod. Zo wees onderzoek uit dat het territorium van stadsvossen in Bristol 30 ha bedraagt, dat vossen in een agrarisch gebied in MiddenEngeland 100 à 200 ha bezetten en

dat soortgenoten in het kale hoogland van Noord-Engeland maar liefst 1 000 ha nodig hebben om hun kostje bij elkaar te scharrelen.

Sommige sociale dieren, zoals zwarte kraaien, hebben zich volledig aangepast aan de mens. Zij eten naast hun prooien ook van gewassen en afval achtergelaten door de mens. Hun aantal hangt uitsluitend af van het voedselaanbod.

Huiskatten en verwilderde katten –niet te verwarren met de inheemse Europese wilde kat – vormen dan weer een geval apart. Waar de wilde kat in de natuur een territorium van 1,5 à 2 km2 heeft, leven er op 1 km2 gemiddeld 70 huiskatten (zonder verwilderde katten mee te rekenen). Iedere huiskat vangt per jaar gemiddeld 40 prooien. Voor 1 km2 komt het totaal op 2 800 prooien per jaar en voor heel België (30 000 km2) is dat zelfs 84 miljoen prooien! Het vangen van deze prooien is voor de doorvoede huiskat vaak louter tijdverdrijf. De impact op de biodiversiteit is evenwel groot.

Te veel jagers of te weinig schuilplekken?

Predatoren krijgen vaak de schuld van de achteruitgang van heel wat soorten, zoals de patrijs en weidevogels als de kievit en grutto. Maar predatie is slechts een van de factoren die zorgen dat een soort achteruitgaat. De kwaliteit van een habitat heeft een grotere directe en indirecte impact. Elk dier heeft namelijk nood aan voedsel en schuilplekken. En net daar wringt het schoentje voor heel wat soorten in Vlaanderen.

Neem nu de patrijs, die de laatste jaren sterk achteruitgaat. Deze akkervogel heeft nood aan een kleinschalig, gesloten agrarisch landschap, met veel hagen met ruige vegetatie in de onmiddellijke omgeving, verloren hoekjes en een grote gewasdiversiteit met veel kruiden. Deze types vegetatie en zeker de optimale combinatie zijn door intensifiëring van de landbouw zo goed als verdwenen.

Nochtans is die combinatie zeer belangrijk voor de patrijs. In de haag schuilen ze voor predatoren. De verruigde vegetatie doet dienst als broed- en schuilplek. In de kruidenen bloemrijke vegetaties of gewassen zoeken de kuikens naar insecten. Kuikens van patrijzen moeten onmiddellijk na het uitkomen zelf op zoek naar voedsel. Ontbreekt er één van deze vegetatietypes of is deze slechts in beperkte mate aanwezig, dan krijgen de kuikens het moeilijk. Zo is het broedsucces in smalle akkerranden (minder dan 10 m) zeer laag, omdat grondpredatoren alle nesten vinden. De predatoren lijken dan wel de oorzaak voor het lage broedsucces, maar de echte oorzaak is de lage habitatkwaliteit, die te weinig beschutting biedt. Wanneer de akkerrand breder is dan 12 m, overleven 64 % meer patrijzenkuikens.

Predatie kan dus wel bijdragen aan de achteruitgang van een soort, maar het grootste probleem is bijna altijd een te lage habitatkwaliteit. Om echt iets te veranderen, moeten we ons focussen op het verbeteren van habitats.

Bosbeheer 7
Bron: Artikel uit ‘Boomblad’ van Bosgroep IJzer en Leie vzw, zomer 2021.

De nieuwe Europese bosstrategie onder de loep

In juli 2021 publiceerde de Europese Commissie haar langverwachte Bosstrategie voor 2030. De focus ligt op multifunctionaliteit: het economische, ecologische en sociale belang van bossen, met een sterk accent op het ecologische aspect. Er is ook veel aandacht voor onderzoek en het verzamelen van data. Het actieplan kadert in de Green Deal, waarmee Europa zich engageert om haar economie tegen 2050 duurzaam en klimaatneutraal te maken.

Het is niet de eerste keer dat Europa een bosstrategie uitstippelt. Het vorige plan dateert van 2014. De nieuwe strategie heeft wel meer impact op het nationale bosbeleid van de lidstaten dan haar voorgangers.

Bosbeleid 8 Bosbeleid

Wat staat er in het document?

De Europese bosstrategie is een werkprogramma van en voor de Europese Commissie. De commissie werkt de opgesomde acties de komende maanden en jaren verder uit, met 2030 als absolute deadline voor de uitvoer ervan. In 2025 zal de Europese Commissie de vooruitgang van haar strategie beoordelen en nagaan of bijkomende maatregelen nodig zijn om de doelstellingen te behalen.

De geplande acties vallen onder vier grote blokken:

1. ondersteuning van de sociaaleconomische functies van bossen voor bloeiende plattelandsgebieden en stimulering van de bosgebaseerde bio-economie binnen duurzaamheidsgrenzen

2. bescherming, herstel en uitbreiding van de bossen in de EU om de klimaatverandering tegen te gaan, biodiversiteitsverlies om te buigen en te zorgen voor veerkrachtige en multifunctionele bosecosystemen

3. strategische monitoring, rapportage en gegevensverzameling

4. een sterke onderzoeks- en innovatieagenda om kennis over bossen te verbeteren.

Bovendien voorziet de strategie om tegen 2030 niet minder dan 3 miljard extra bomen aan te planten binnen de Europese Unie.

Gevolgen voor het Vlaamse bosbeleid

De nieuwe strategie legt meer dan ooit de klemtoon op biodiversiteit en klimaat, maar vergeet ook het economische belang van de brede bossector niet. De link naar plattelandsontwikkeling en toerisme biedt bovendien sociale en economische kansen. Opvallend zijn verder de aandacht voor monitoring, onderzoek, innovatie en klimaatadaptief bosbeheer.

In een mededeling kondigde de Europese Commissie een nieuw wetgevend voorstel aan dat de lidstaten zou verplichten om een strategische visie op te stellen voor de bossen en de bossector in hun land en dat voor de komende 10, 30 en 50 jaar. Dit plan zou dan via publieke participatie tot stand moeten komen.

Het bosbeleid in Vlaanderen is in sterke mate verenigbaar met de nieuwe visie van de Europese Commissie. Vlaanderen heeft wel nog werk voor de boeg wat betreft klimaatadaptief bosbeheer en ondersteunend onderzoek, het bijstellen

van de beheerpraktijk, vorming en informatieverstrekking.

Bovendien wenst de Europese Commissie dat alle openbare bossen over een beheerplan beschikken, terwijl Vlaanderen deze verplichting in 2014 nuanceerde met de invoering van het concept ”geïntegreerd beheer voor het natuurbehoud” en de natuurbeheerplannen.

Hoewel Europa het bosbeleid van haar lidstaten meer wil sturen, staan daar geen bijkomende, rechtstreekse, stimulerende voordelen tegenover. De belangrijkste financieringsbronnen blijven de middelen uit de Europese programma’s voor plattelandsontwikkeling. In Vlaanderen stromen die hoofdzakelijk door naar de landbouwsector.

De Europese Commissie erkent de rol van privéboseigenaars, maar verschillende Europese organisaties menen dat de nieuwe strategie het bestaande en succesvolle bosbeheer in twijfel trekt en daarmee het werk van generaties van bosbeheerders niet helemaal naar waarde schat. De bosbouwsector hoopt dat Europa voldoende rekening houdt met zijn wensen en hiervoor voldoende financiële middelen uittrekt.

Bosbeleid 9

Natuurrapport 2020: bossen als Vlaamse hoop

Om de twee jaar publiceert het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO) een natuurrapport voor Vlaanderen. Het laatste rapport ziet er helaas niet rooskleurig uit. We zijn op veel vlakken bij de slechtste leerlingen van de klas. Toch ziet de situatie er niet volledig hopeloos uit: het voornaamste lichtpuntje komt vanuit de boshoek.

geving 10 Wetgeving
Wet-

Slecht rapport voor Vlaanderen

De Europese streefdoelen voor 2020 waren:

– de bestaande vogel- en habitatrichtlijnen uitvoeren

– gedegradeerde ecosystemen herstellen en een groenblauw netwerk creëren

– de bijdrage van land- en bosbouw aan het biodiversiteitsherstel verhogen

een duurzame visserij realiseren

– de druk van invasieve soorten op onze biodiversiteit verlagen

– de Europese impact op de mondiale biodiversiteit verbeteren.

Vlaanderen kon geen enkel van die doelen realiseren. Sterker nog: als we vergelijken met het jaar 2010, verbeterde de situatie enkel (deels) voor de invasieve soorten. Een inhaalbeweging dringt zich op, vooral omdat de Europese Unie voor 2030 nog hogere ambities nastreeft.

Bedreigingen voor onze bossen

Vlaanderen is de Europese regio met het grootste percentage bebouwing en het kleinste aandeel bos en natuur. Maar liefst 99,9 % van de biomassa in Vlaanderen bestaat uit mensen, runderen en varkens, tegenover slechts 0,1 % wilde zoogdieren zoals everzwijnen en reeën. Een groot deel van de Vlaamse habitats van Europees belang gaat achteruit. Voor bossen zijn de belangrijkste bedreigingen voor biodiversiteit de vermesting (via de lucht, het grond- en oppervlaktewater en de bodem), versnippering, verandering van landgebruik (met name de omzetting van schraal weiland naar akker of inten-

sief grasland), verdroging en onaangepast of achterstallig beheer. Andere factoren die bijdragen aan biodiversiteitsverlies zijn de verstoring van de hydro- en geomorfologie, verzuring, invasieve uitheemse soorten, klimaatverandering en algemene verstoring.

De afname van open ruimte maakt dat de resterende oppervlakte steeds intensiever gebruikt wordt, met een uitgeputte bodem en een daling van het grondwater tot gevolg. Door de versnippering kan verontreiniging makkelijker doordringen in alle ecosystemen. De klimaatverandering verhoogt de druk op de bossen en de biodiversiteit nog eens.

Bossen bieden hoop

In het Natuurrapport focust het INBO op verschillende habitats, waaronder bos. Vlaanderen is de bosarmste regio van Europa. Slechts 10 % van ons oppervlakte bestaat uit bos. Het is evenwel het grootste halfnatuurlijke ecosysteem van Vlaanderen, met een grote diversiteit aan mogelijke habitats, van wilgenvloedbossen tot droge dennen-eikenbossen, die zeer diverse ecosysteemdiensten leveren.

De oppervlakte bos en houtige vegetatie bleef tussen 2013 en 2016 netto ongewijzigd. Die status quo is het resultaat van ontbossing en bosuitbreiding die elkaar compenseren. Die omzetting hypothekeert de ontwikkeling van oude bossen met een typische en grote biodiversiteit.

De versnippering van het landschap maakt ook dat al die kleine en overwegend jonge bossen functioneren als eilanden, met een grotere kans op het lokaal uitsterven van populaties. De instandhouding van boshabitats van Europees belang is over

de hele lijn ongunstig.

Nu het goede nieuws: de functionele diversiteit en natuurlijkheid van het Vlaamse bos nemen toe, met meer boomsoorten en meer dood hout en een hoger houtvolume. Het omvormen van monotone naaldhoutbestanden naar inheems loofbos draagt daaraan bij. Ook de typische flora van oude bossen (bosanemoon, hyacint, daslook, …) herstelt langzaam.

Aanbevelingen INBO voor bossen

– Zorg voor een betere bescherming van bossen, ook in harde gewestplanbestemmingen en voorzie meer ruimte voor bebossing.

– Versterk oude bossen en zoneer het beheer in grotere bossen. Zo houd je het microklimaat in stand. Centraal in het complex komen de onbeheerde zones en zones met kleinschalige kappingen. Natuurdoelen van meer open vegetaties, open plekken en kapvlaktes concentreer je in de buitenrand van een bos.

– Maak van duurzaam bosbeheer de norm, ook in kleine privébossen.

– Werk ook buiten de bossen aan boskwaliteit, bijvoorbeeld via landschappelijke verwevenheid en het verlagen van de stikstofuitstoot en zet in op diversiteit.

– Zet verder in op de verfijning van meetinstrumenten om de oppervlakte en kwaliteit van bossen te monitoren.

Dit artikel is gebaseerd op een artikel van de Antwerpse Bosgroepen (Simon De Smedt). Met dank aan de auteurs van Natuurrapport 2020: Anik Schneiders, Katrijn Alaerts, Helen Michels, Maarten Stevens, Peter Van Gossum, Wouter Van Reeth, Inne Vught

Wetgeving 11

Cijfers 2021

HOUTVERKOOP

BOSGROEP LIMBURG ALGEMEEN ARBEIDERSPLOEG NIEUW BOS in Limburg BEHEERPLANNEN FIJNSPARPROJECT “Eerste Hulp Bij Afgestorven fijnsparbossen” (EHBA)
5 007 leden 21 187 ha bos in beheer 55 714 bomen en struiken aangeplant AANPLANTEN 152 dagen BOSRAND- EN HAKHOUTBEHEER 4 dagen VERPLEGING JONG BOS 54 dagen EXOTENBEHEERSING 50 dagen BEHEER OPEN NATUUR 67 dagen OVERIGE WERKEN 13 dagen 2 064 terreinbezoeken 211 kapmachtigingen aangevraagd 3 195 bosbeheerders 1 812 symphatiserende leden TOTAAL 341 dagen gewerkt op 601 hectare bos GEZAMENLIJKE INDUSTRIËLE HOUTVERKOOP 70 9 158 m3 deelnemers hout verkocht ONDERHANDSE INDUSTRIËLE HOUTVERKOOP 126 9 079 m3 deelnemers hout verkocht BRANDHOUT 23 399 m3 deelnemers hout verkocht INDUSTRIËLE VERKOOP VOOR OPENBARE BESTUREN 4 2 041 m3 deelnemers hout verkocht 115 ha onderzocht om te bebossen 8,5 ha bebost in 2021 56 grondeigenaars die willen bebossen 646 spontane contactopnames 21 meldingen van afgestorven fijnsparbos 17,5 ha fijnsparhout verkocht 8,11 ha aangemeld afgestorven fijnsparbos 114 bosbeheerplannen 3 573 ha privébos in beheerplan 11 natuurbeheerplannen FSC ® 60 privé eigenaars beheren samen 439 ha FSC gecertificeerd bos 12 Cijfers 2021

BOS TE KOOP

Ben je lid van de Bosgroep en wil je je bos verkopen of ben je net op zoek naar een bos? In deze rubriek vind je een overzicht van percelen privébos die te koop staan. Wij hopen natuurlijk dat andere Bosgroepsleden het bos kopen, zodat de duurzaamheid van het bosbeheer gegarandeerd is.

Afspraken bij de zoekertjes

Voordat het zoekertje gepubliceerd wordt, ondertekent de eigenaar een toelating.

Het zoekertje verschijnt eenmalig in het Bosbelang.

De publicatie van het zoekertje is geen garantie voor de verkoop van het bos.

Als je het bos niet meer zou willen verkopen, breng je de Bosgroep op de hoogte.

Hoe reageer je op een zoekertje?

Je neemt zelf contact op met de boseigenaar.

Bij aankoop geef je de Bosgroep een seintje.

Peer 38 are gemengd bos marc.kindt@telenet.be 0495 58 15 04

Pelt 93,58 are naaldbos alain.collart@busmail.net 0475 24 58 09

As 14,50 are naaldbos jangeebelen@skynet.be 0472 87 75 69

Oudsbergen 34,89 are naaldbos manuel.janssen@telenet.be 0470 23 92 92

Bilzen

4,64 hectare loofbos veroniqueboes@telenet.be 0478 39 09 39 of 011 27 21 00

Wordt als geheel of per perceel (12 in totaal) verkocht. Voor meer info over oppervlaktes en de ligging kan u de verkoper contacteren.

Bos te koop 13 Zoekertjes
-
+

Als bosgroepmedewerkers lezen we regelmatig interessante berichten die we graag met onze leden delen. Meer artikelen lezen om over door te bomen? Dat kan op onze website en Facebookpagina.

HET BELANG VAN “NETWERKENDE” SCHIMMELS

Schimmels zijn goed voor de helft van alle levende organismen in de bodem. Ze vormen uitgebreide netwerken, die water en voedingsstoffen vervoeren binnen en tussen ecosystemen. Veel schimmels leven in symbiose met bomen en helpen hen gezond te blijven. Ze zorgen ook voor het ondergronds opslaan van koolstof. Een team van specialisten wil nu voor het eerst deze netwerkende schimmels in kaart brengen via een wereldwijde databank. Het beschermen van zwammen is volgens de onderzoekers essentieel om de klimaatverandering te milderen, aangetaste ecosystemen te herstellen, vervuilde bodems te saneren en de overgang naar een duurzame landbouw te versnellen.

bit.ly/3JKkJSy

KNOT NIET AL JE WILGEN

TEGELIJKERTIJD EN HELP DE HOMMELS

Knotwilgen vormen cultuurhistorische bakens in ons landschap. Sla je aan het knotten? Snoei dan nooit al je wilgen in hetzelfde jaar. De wilgenkatjes vormen namelijk zeer belangrijke bronnen van nectar en stuifmeel op een moment dat er nog niet veel in bloei staat. Daarom zijn ze onmisbaar voor hommelkoninginnen, bepaalde bijen en andere insecten die er vroeg in het voorjaar al bij zijn. Je kunt bijvoorbeeld om de boom knotten en de andere bomen laten uitlopen. Zo ziet je wilgenlaan er ook altijd groen uit …

bit.ly/3LKJ5h0

NEDERLANDSE LABELS INFORMEREN PASSANTEN OVER BESTEMMING HOUT

De kans is zeer reëel dat je weleens vragen of opmerkingen krijgt van passanten over de bestemming van de stapels hout in je bos. Dat is in Nederland niet anders. Daarom ontwikkelden Staatsbosbeheer en de Algemene Vereniging Inlands Hout (AVIH) zeven labels die bosbeheerders op het gekapte hout kunnen bevestigen. Via een QR-code kunnen voorbijgangers meer te weten komen over de toepassingen van het hout.

bit.ly/3sSe9D2

Bos online
14 Bos online

DE NATUUR

DOET HET WÉL!

Tropische bossen die gekapt zijn voor de landbouw, herstellen veel sneller dan we tot nog toe dachten. Als we ze met rust laten, halen ze na 20 jaar al opnieuw bijna 80 % van de kwaliteit van een eeuwenoud bos. Dat blijkt uit een onderzoek, geleid door de Nederlandse Universiteit van Wageningen.

Nog steeds wordt er aan een razend tempo tropisch oerwoud gekapt, vooral voor landbouw en veeteelt. Dat die gronden na twee decennia alweer kwaliteitsvol bos zijn, biedt echter hoop. Die ”secundaire bossen” dragen namelijk in grote mate bij aan het behoud van de biodiversiteit en het leveren van andere ecosysteemdiensten. Toch blijft oud bos beschermen absoluut noodzakelijk. Bovendien duurt het zo’n 60 jaar voor de boomsoortendiversiteit zich weer herstelt.

bit.ly/3HaMOkq

DE WOLF ALS WELDOENER VOOR ECOSYSTEMEN

De aanwezigheid van wolven in Limburg brengt al een tijdje heel wat teweeg en zorgt voor de nodige bezorgdheden. In dit artikel focust Nature Today op de positieve effecten die dit roofdier heeft op het ecosysteem. Zo zorgen ze voor meer variatie in de vegetatie, een grotere biodiversiteit en een afname van besmettelijke ziekten zoals varkenspest.

bit.ly/3sW9rEb

APRIL 26

dinsdag ‘Naaldbos boomgericht omvormen’

Bij deze excursie zie je hoe een bestaand naaldbos klimaatslim kan worden omgevormd aan de hand van technieken zoals inplanten van groepen, toekomstbomen, ruimingspistes. De bedoeling van die kleinschalige ingrepen is om zonder kaalkap en op een geleidelijke manier ontbrekende boomsoorten in te brengen. Daarbij wordt het bosmicroklimaat, de bosbodem en de structuuropbouw van het bos zoveel mogelijk behouden en versterkt.

Locatie: Maasmechelen

Prijs: 79 euro

Inschrijven: via inverde.be

Meebrengen: voorzie weerbestendige kledij, wandelschoenen en je eigen lunchpakket.

APRIL 26

dinsdag Webinar Wetgeving van voedselbossen

Zomaar overal in Vlaanderen voedselbossen aanleggen kan niet. Zowel op beboste als niet-beboste terreinen zijn vergunningen nodig of is aanplanten verboden. Tijdens deze webinar wordt in detail de actuele wetgeving rond agro-ecologische systemen met bomen besproken. Daarbij wordt dieper ingegaan op de vegetaties die juridisch als bos worden beschouwd.

Prijs: 79 euro

Inschrijven: via inverde.be

kalender
Kalender 15

contactgegevens

BOSGROEP LIMBURG

p/a provincie Limburg

Universiteitslaan 1

B-3500 Hasselt

bosgroep@limburg.be

bosgroeplimburg.be

tel. 011 23 73 28

algemene coördinatie

ir. An Pierson

tel. 011 23 83 24

gsm 0473 88 53 95

an.pierson@limburg.be

coördinator houtverkoop

ing. Frederik Bollen

tel. 011 23 83 71

gsm 0479 19 10 08

frederik.bollen@limburg.be

bosbouwtechn. medewerker

Liam Van Eyck

tel. 011 23 83 63

gsm 0470 47 37 21

liam.vaneyck@limburg.be

administratief coördinator

Sally Dewallef

tel. 011 23 83 14

sally.dewallef@limburg.be

Ilse Vanhoudt

tel. 011 23 74 26

gsm 0479 54 30 72

ilse.vanhoudt@limburg.be

boekhouding

Matty Colla

tel. 011 23 83 63

gsm 0475 29 37 30

matty.colla@limburg.be

communicatieverantwoordelijke

Pascal Vanhees

tel. 011 23 83 74

gsm 0478 55 16 14

pascal.vanhees@limburg.be

Regio West

REGIO WEST coördinator

ir. Lore Bellings tel. 011 23 83 19 gsm 0471 23 82 14 lore.bellings@limburg.be adjunct-coördinator

Pieter Flamend tel. 011 23 83 29 gsm 0476 93 11 50 pieter.flamend@limburg.be secretariaat

Evi Ghijsens tel. 011 23 73 29 evi.ghijsens@limburg.be

Regio Zuid

REGIO OOST

coördinator

ir. Patrick Meesters tel. 011 23 83 23 gsm 0475 46 04 42 patrick.meesters@limburg.be adjunct-coördinator

Els Kimpe tel. 011 23 73 85 gsm 0470 57 67 15 els.kimpe@limburg.be secretariaat

Ine Houbrechts tel. 011 23 83 15 ine.houbrechts@limburg.be

Regio Oost

REGIO ZUID coördinator

ir. Karolien Van Diest tel. 011 23 83 25

gsm 0473 88 53 94 karolien.vandiest@limburg.be adjunct-coördinator

Rob Hillen tel. 011 23 83 89

gsm 0471 85 63 30 rob.hillen@limburg.be secretariaat

Clara Caradonio tel. 011 23 83 12 domenicaclara.caradonio@ limburg.be

Patricia Rouffa tel. 011 23 83 30 patricia.rouffa@limburg.be

Waarvoor kun je terecht bij de Bosgroep?

Een bos bezitten en beheren, daar komt heel wat bij kijken. Voor vragen of informatie kun je evenwel altijd te rade gaan bij de Bosgroep. We sommen hier even op waarmee de Bosgroepmedewerkers je van dienst kunnen zijn:

vragen en hulp bij bosuitbreiding gratis en onafhankelijk advies over het bos en het beheer ervan (bosbouwtechnische, wettelijke, financiële en administratieve aspecten)

informatie over hoe een duurzaam bosbeheer eruitziet, wat je wettelijke rechten en plichten zijn als boseigenaar en wat de mogelijke subsidies zijn waarop je aanspraak kunt maken.

hulp bij het invullen van kapaanvragen of het opstellen van beheerplannen kaartmateriaal coördinatie van de samenwerking tussen verschillende boseigenaars ondersteuning bij FSC-certificering, boscompensatie in natura, bedrijfssponsoring voor (her)bebossingen, aanplantingen en ecologische beheerwerken.

Voeren HouthalenHelchteren Genk Pelt Lommel HechtelEksel Bree Bocholt Beringen Ham Leopoldsburg Hasselt Peer Oudsbergen HamontAchel Kinrooi Maaseik DilsenStokkem Maasmechelen HeusdenZolder Zutendaal As Lummen Herk-De-Stad Halen Diepenbeek Tessenderlo Nieuwerkerken Alken Wellen Kortessem Hoeselt Bilzen Lanaken Sint-Truiden Gingelom Heers Herstappe Tongeren Riemst Borgloon Zonhoven
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.