De Rijksweg in Elen en Maasmechelen wordt sinds kort opgesierd door enkele billboards met fotocollages. Kunstenaar Olivier Goethals ging hiervoor aan de slag met nieuwe en oude beelden van de Maas. Met zijn werk wil hij de rivier terug naar de dichtbebouwde Rijksweg brengen. Want hoewel de gewestweg parallel loopt met de Maasvallei, lijkt het waterlandschap ver weg. De billboards zijn de eerste in een reeks kunstwerken die geïnspireerd zijn door het landschap en de komende jaren in de Maasgemeenten zullen opduiken. Ze maken deel uit van ‘Kunst aan de Maas’ een samenwerkingsproject tussen kunsthuis Z33 en het Regionaal Landschap Kempen en Maasland.
www.kunstaandemaas.be
Beste lezer,
Dat de Limburgse Koepel voor Natuurstudie (LIKONA) dertig jaar bestaat, kon je in het vorige nummer van dit tijdschrift al lezen. In deze editie hebben we het over hun meest recente publicatie: ‘Vogels in Limburg - historiek, verspreiding, trends en verplaatsingen.’
Jan Stevens, één van de drijvende krachten achter dit gloednieuwe boek, vertelt hoe er elf jaar met talloze vrijwilligers aan gewerkt werd. Het resultaat is een unieke publicatie. Niet enkel voor Limburg, maar voor heel België. Het boek brengt voor het eerst alle gegevens samen van alle vogels die ooit in Limburg geregistreerd werden. De cijfers bieden inzicht in de impact van het natuurbeleid van vroeger en nu op de vogelpopulaties. Interessant én nuttig: we kunnen deze gegevens gebruiken om kwetsbare soorten nog efficiënter te beschermen.
Meten is weten. Dat geldt ook voor het isoleren van woningen, zoals je kan lezen in het artikel over warmtefoto’s in dit magazine. Netbeheerder Fluvius nam de voorbije twee jaar thermische luchtfoto’s van alle Limburgse gemeenten. Die stellen mensen in staat om na te gaan hoeveel warmte er via hun dak verloren gaat. Burgers die aan de slag willen om hun energiefactuur te verlagen, kunnen gebruik maken van gratis advies. Zo ondersteunt de provincie de gemeenten bij een van de belangrijkste doelstellingen binnen hun klimaatplannen: de energetische renovatie van woningen.
Ik wens je veel leesgenot en fijne feestdagen, Bert Lambrechts
gedeputeerde voor Milieu en Natuur
Nadat een vliegend hert gevonden was in een talud vlakbij hun school, legden leerlingen van de Provinciale Basisschool Voeren er vorig jaar een broedhoop aan. De leerlingen van het eerste en tweede leerjaar vulden een bestaande kuil aan de rand van het schooldomein met rechtopstaande houtstammen en houtsnippers, waar de larven van de kever zich mee voeden. Zo krijgt het beestje alle kansen. Dat is goed nieuws, want het vliegend hert is zeldzaam én bijzonder. Het is de grootste kever van ons land, die meer dan negen centimeter lang wordt. Je herkent de mannetjes aan hun gigantische kaken, die op het einde vertakken in de vorm van een gewei. Daarmee kunnen ze tot honderd keer hun eigen gewicht opheffen.
Dit project bewijst dat groene schooldomeinen niet alleen goed zijn voor het mentale welzijn van leerlingen, maar dat ze ook een positieve impact hebben op de plaatselijke biodiversiteit. De Provinciale Basisschool Voeren kreeg voor de vergroening van haar schooldomein een subsidie van het Provinciaal Natuurcentrum en hulp van het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren.
In december 2020 plantten fruittelers uit Alken, Kortessem, Nieuwerkerken, SintTruiden en Wellen over een lengte van 5,5 kilometer streekeigen hagen rond hun plantages. Een jaar later deden ze nog een extra aanplanting over
Werd jouw huis gebouwd vóór het jaar 2000? Dan bestaat de kans dat er asbest gebruikt werd in de woning. De schadelijke vezels kunnen verwerkt zijn in goed zichtbare toepassingen zoals golfplaten of dakleien, maar ook vloerbekleding, tegellijm of isolatie rond leidingen kunnen asbest bevatten. Heb je vermoeden van asbest en wil je ervan af? Je kan terecht bij de Huisdokters van Dubolimburg voor gratis advies bij het verwijderen van asbest. Dat is vaak een dure grap. Gelukkig kan je via Dubolimburg ook beroep doen op subsidies van de Vlaamse Overheid voor vervangingen van een asbesthoudend dak of voor het verwijderen van leidingisolatie met asbest.
www.de-huisdokter.be/asbest
een lengte van 4,7 kilometer. De hagen maken de fruitplantages groener en vormen een schuilplaats voor heel wat dieren. Door te kiezen voor een gemengde haag met soorten die op verschillende tijdstippen bloeien, hebben bijen ook nectar en stuifmeel buiten de bloesemperiode. En dat is niet alles. De heggen vormen een windbuffer en dragen zo bij aan een microklimaat in de plantage, waar zowel de fruitteelt als de biodiversiteit bij varen. Deze plantactie kadert in het plattelandsproject Biodiverse Fruitteelt.
Heb je een idee voor een vernieuwend project dat het milieu of klimaat verbetert? Dan kan je mogelijk beroep doen op de subsidie voor kleine duurzame projecten van de provincie Limburg. Zowel gemeenten, verenigingen, bedrijven als scholen komen in aanmerking. Terreinrealisaties en communicatieacties worden allebei betoelaagd. Zolang jouw idee inhoudelijk aanleunt bij het provinciale klimaat- en milieubeleid, maak je kans op financiële steun. Zo kregen verenigingen de subsidie al om voedselbossen of buurtboomgaarden aan te planten. Eén gemeente kreeg steun om haar wekelijkse markt plasticvrij te maken met duurzame draagtassen.
Online aanvragen
Interesse? Stuur vóór 1 maart jouw ingevuld aanvraagformulier naar de dienst Milieu en Klimaat. Je vindt het formulier, samen met het subsidiereglement en alle bijkomende voorwaarden op de website van de provincie. Vragen? Neem contact op met milieuenklimaat@limburg.be.
www.limburg.be/subsidies
Vrijwilligers, studenten en wetenschappers onderzoeken samen de waterkwaliteit van de Haspengouwse beken via het project ‘In de BRES voor water’. Sinds september 2020 registreerden al meer dan tachtig vrijwilligers de waterstand en -kwaliteit aan één van de meetpunten. Wil jij ook helpen meten? Trek je er graag wandelend of met de fiets op uit? Het gloednieuwe fietsen wandelboekje In de BRES voor Haspengouwse beken wijst je de weg naar een aantal meetpunten en geeft je leuke doe-tips voor jong en oud. Iets voor jou? Bestel je exemplaar via de website.
www.indebresvoorwater.be
Het Provinciaal Natuurcentrum is op zoek naar nieuwe educatieve gidsen voor de begeleiding van educatieve programma’s op verschillende locaties. Slaat jouw hart sneller voor de natuur en wil je jouw kennis en enthousiasme delen met anderen? Dan ben jij misschien de geknipte kandidaat.
www.pnc.be/ikwordgids
VOOR GEMEENTEN
Limburgse gemeenten kunnen voor kleine investeringen of terreinrealisaties die aansluiten bij het lokaal klimaatbeleid het hele jaar door een subsidie aanvragen bij de provincie. Die kan oplopen tot 25.000 euro. Bekijk het vernieuwd reglement op de website.
www.limburg.be/subsidies
Is jouw kat nog niet gesteriliseerd? Van 14 februari tot 15 september krijg je in verschillende Limburgse gemeenten een kortingsbon ter waarde van 25 euro (kattin) of 15 euro (kater) voor de sterilisatie van je kat.
www.limburg.be/valentijnsactie
Wandel je graag in de natuur? Houd het Pinksterweekend 2022 dan vrij in je agenda. Van vrijdag 3 juni tot en met maandag 6 juni word je uitgedaagd om in vier dagen een trail van 100 kilometer af te leggen in het Nationaal Park. Op de hoogte blijven? Meld je aan via info@nationaalpark.be.
www.nationaalpark.be
Jan Stevens
Elke vogelsoort die ooit in Limburg voorkwam beschrijven in één boek. Dat was elf jaar lang de missie van honderden vrijwilligers. Ondertussen is die geslaagd: deze winter lanceert het Provinciaal Natuurcentrum ‘Vogels in Limburg’. “Een uniek naslagwerk”, zegt coördinator Jan Stevens.
Als diensthoofd van het Provinciaal Natuurcentrum was Jan Stevens jarenlang betrokken bij het maken van ‘Vogels in Limburg’. Ook na zijn pensioen wijdde hij zich verder aan dit ambitieuze naslagwerk. Jan vertelt met veel enthousiasme wat het zo bijzonder maakt.
Wat is een avifauna?
Het is een compleet naslagwerk dat alle gekende informatie over vogels verzamelt. In onze avifauna lees je alles wat we weten over elke vogelsoort die ooit in Limburg gespot werd. Eén per één beschrijven we op een toegankelijke manier waar je de vogel doorheen het jaar vindt. Met grafieken geven we de evolutie in aantallen aan. Voor broedvogels bestond die info al: we publiceerden broedvogelatlassen in 1985 en 1994. Maar in dit boek vind je ook wintergasten, trekvogels en zelfs soorten die nog maar één keer gespot zijn. Het boek is uniek in België. Er bestaat geen avifauna op Belgisch of Vlaams niveau en nog geen enkele provincie heeft er één. Het is de eerste, maar hopelijk niet de laatste avifauna voor Limburg.
Eén van de belangrijkste conclusies van het boek is dat alles voortdurend verandert. Daarom is het belangrijk om te blijven tellen, alleen al om de effecten van klimaatverandering verder in kaart te brengen.
Voor wie is dit boek interessant? Het is een boek voor vogelliefhebbers die al veel soorten kennen en er meer over willen weten. Zo lees je hoe vaak en waar een vogelsoort al in Limburg gespot werd. Ook als je specifieke soorten wil zien, weet je dankzij ‘Vogels in Limburg’ waar en wanneer dat kan. Dit boek is ook interessant voor beleidsmakers omdat we een globale analyse maakten van de vogelpopulaties in Limburg. Enkele korte conclusies? Bosvogels doen het goed. Vogels van waterrijke gebieden doen het nu een pak beter dan in 1994. Alle investeringen aan het vijvergebied Midden-Limburg en andere waterrijke gebieden missen hun doel dus niet. Anderzijds gaan weide- en akkervogels nog altijd achteruit in landbouwgebieden, ondanks alle inspanningen voor beheersovereenkomsten met landbouwers. Bijzonder is ook dat we naar doortrekkers en wintergasten
keken. België maakt deel uit van een wereldwijd netwerk, met vogels die van Siberië tot in Afrika trekken en hier passeren. Daarin dragen we ook een verantwoordelijkheid.
Waar komen alle gegevens vandaan?
Die komen in de eerste plaats van de waarnemingen van honderden vrijwilligers en professionele vogelspotters door de jaren heen. Hun waarnemingen worden verzameld in databanken van LIKONA, Natuurpunt, INBO, trektellen.nl en het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN). We doken ook in het archief van het KBIN. De ringgegevens ervan gaan terug tot 1927. We keken zelfs naar archeologische vondsten, zoals die in Tongeren. Daaruit bleek dat de Romeinen houtsnippen en andere vogels aten. Ook de collectie opgezette vogels van het KBIN leverde veel info op. Dat is een geweldige verzameling met duizenden dieren van over de hele wereld, waarvan enkele honderden uit Limburg. Daarin troffen we een opgezette dunbekwulp aan, een uitgestorven vogel waarvan we niet wisten dat hij ooit in Limburg voorkwam. Tot we ontdekten dat iemand in 1901 zo’n dier heeft geschoten in Genk. We vonden ook een kuifkoekoek die in 1909 in Zonhoven was geschoten, en sindsdien niet meer in Limburg gezien is. Het boek staat vol van dergelijke verhalen.
Wanneer tellen jullie vogels?
Je kan het hele jaar door vogels tellen. Daarom bestaat er geen betere hobby: je hebt altijd een reden om van huis te zijn. In het voor- en najaar tellen we overtrekkende vogels op twintig vaste telposten. Daar zitten heel wat ervaren tellers, maar ook jonge spotters zijn welkom. In de winter tellen LIKONA-vrijwilligers watervogels. Tijdens het broedseizoen, in het voorjaar en de zomer, tellen we broedvogels. Ook hier is iedereen welkom om mee te doen. Je kan alle vogels in
een bepaald gebied tellen, of enkel de huismussen in je tuin noteren. Dat is het leuke aan vogelspotten: je kiest zelf hoeveel tijd je eraan besteedt.
Heb je tips voor beginnende vogelaars?
Moet
te tellen?
LIKONA biedt heel wat voordelen: je wordt opgenomen in een community van gelijkgezinden, ontdekt trends en opvallende broedgevallen voor die in de media verschijnen en je kan meewerken aan unieke projecten. Maar ook op eigen houtje kan je bijdragen. Zelfs als je niet veel soorten herkent, kan je waarnemingen doorgeven via de site en app van waarnemingen.be. Elke waarneming kan zinvol zijn, ook die van ogenschijnlijk banale soorten. Bij het samenstellen van deze avifauna stelden we vast dat we van heel courante soorten, zoals roodborstjes en merels, nog niet alles weten. De speciallekes worden volop gemonitord door experten, maar we weten niet hoeveel kool- en pimpelmezen er eigenlijk in de Limburgse tuinen zitten.
In het begin moet je erg bewust aandacht schenken aan vogels, maar na een tijdje wordt het een automatisme. Hoe meer je over een bepaalde vogelsoort weet, hoe makkelijker je hem zal vinden en herkennen. Het is handig om te weten waar hij leeft en wanneer je hem daar aantreft. Bij het onderscheiden van soorten kan je letten op details, zoals kleur, de kop of de staart. Ook het gedrag zegt veel. En vergeet zeker niet om goed te luisteren, want vaak hoor je een vogel al voor je hem ziet.
‘Vogels in Limburg – historiek, verspreiding, trends en verplaatsingen’ is verkrijgbaar via de website www.pnc.be/vogelsinlimburg
“Alle waarnemingen zijn waardevol: ook tellingen van merels en mezen.”
Ik ontwikkel mijn analoge natuurfoto’s met zonlicht en materialen uit planten. Ik experimenteerde al met emulsies van algen en bessen. Hoe? Ik volg een procedé uit 1840 waarbij je pigmenten aan planten onttrekt. Zo mijd ik de vervuilende chemische producten uit de traditionele fotografie. Het is een traag proces. Afhankelijk van het zonlicht, duurt het twee weken tot twee maanden voor een print klaar is. Ik koos hier bewust voor. Het is een reactie tegen de huidige vluchtigheid van beelden. En het verplicht me de controle van de digitale wereld los te laten. Maar het kan weleens mislukken. Tijdens mijn eerste jaar maakte ik welgeteld één print waar ik tevreden over was. Ondertussen zijn het er gelukkig al meer (lacht).
Door mijn foto’s leerde ik anders kijken naar planten. Vroeger leed ik aan ‘plantblindheid’. Dat houdt in dat je niet in staat bent om planten in je eigen omgeving op te merken of te herkennen. Nu kijk ik bewust naar elke plant, ook naar onpopulaire soorten. Zo werkte ik al met de Japanse Duizendknoop, een exotische sierplant die nu volop bestreden wordt omdat hij woekert. Ook de Amerikaanse vogelkers is een invasieve exoot waar ik een emulsie mee maakte.
Afgelopen zomer liep mijn overzichtstentoonstelling
The Sustainist Gaze (De Duurzame Blik, red.) in Z33, het centrum voor hedendaagse kunst in Hasselt. In mijn werk komen fotografie, ecologie en activisme samen. Dat past binnen de principes van sustainist design: een manifest dat pleit voor een andere omgang met de natuur en het gebruik van lokale grondstoffen. Ik een activist? Dan toch een stille onzekere (lacht). Ik klim niet op de barricaden, maar ik kijk wel kritisch naar alles rond mij en sta onderzoekend in het leven. Ik hou ervan om mensen mee te trekken in die twijfel. Ik hoop dat met mijn werk te bereiken.”
NAAM
KRISTOF VRANCKEN
PROFIEL
Fotograaf, kunstenaar, onderzoeker en lesgever aan LUCA School of Arts Genk www.kristof-vrancken.com
ECODUCTEN OVER DE E314
KIKBEEK
• nieuwe brug, enkel voor natuur
• Maasmechelen
• sinds 2007
• grote autobrug omgevormd tot natuurbrug met fietspad
• Zutendaal
• sinds 2004
• kleine autobrug omgevormd tot natuurbrug met wandel- en fietspad
• Maasmechelen
• sinds 2019
bij aanplanten in de winter
De winter is een rustperiode voor planten. Zolang het niet sneeuwt of vriest, kan je ze aanplanten. Houd blote wortels wel afgedekt en uit de wind om ze van uitdroging te beschermen.
AANGEREDEN
DIEREN in 2020
Meer weten?
Lees het volledige monitoringsrapport online
Kies planten die passen bij de bodemsoort van je tuin. Bedenk ook vooraf of ze in de zon, schaduw of halfschaduw staan en of je ze op een natte of droge plek neerplant. 1 2 3
Ook tijdens de winter kies je best voor inheemse planten. Bijen, vlinders en vogels zijn je dankbaar voor het extra voedsel. Vermijd invasieve exoten die een negatieve invloed hebben op de lokale natuur.
• 6438 vleermuizen
van 8 verschillende soorten
• 497 reeën
• 241 paarden
• 176 wilde zwijnen
• 143 vossen
• 118 bosmuizen
• 78 hazen
• 59 steenmarters
• 16 honden
• 13 rode eekhoorns
• 7 egels
• 7 huiskatten
• 1 schaap
• Reptielen: 3 soorten
• Amfibieën: 9 soorten
• Sprinkhanen: 19 soorten
• Spinnen: 100 soorten
43 bedreigde
• Loopkevers: 65 soorten
22 bedreigde
• Mieren: 18 soorten
7 bedreigde
• Wilde Bijen: 83 soorten
19 bedreigde
• Dagvlinders: 23 soorten
• Libellen: 23 soorten
in 2008 wou de provincie nog tegen 2020 klimaatneutraal zijn. Uit later studiewerk bleek dat onhaalbaar. Ondertussen is de doelstelling bijgesteld: we mikken op 2050 als uiterste deadline. Om die zeker te halen, pakten we vorig jaar uit met een nieuw klimaatplan. De strategie: focussen op impactvolle zaken waar we zelf vat op hebben.
De zwaartepunten uit het vorige plan bleven grotendeels behouden: energierenovaties, duurzame stroom, wateroverlast voorkomen, sensibilisering,… Het verschil? We hanteren een resultaatgerichte aanpak, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, cijfers en analyses. Zo hebben we bijvoorbeeld een inventaris gemaakt van 100 provinciale gebouwen, om in kaart te brengen waar energierenovaties of andere ingrepen nodig zijn. Dat wordt de basis voor ons vastgoedplan. We bestuderen momenteel ook waar het nuttig is om zonnepanelen te plaatsen.
Kies voor variatie in kruiden, bloemen, vaste planten, struiken, bomen en bodembedekkers. Zo heb je langer bloeiende planten in je tuin. Meer structuur betekent ook meer schuilplaatsen voor vlinders, vogels en egels.
GROOT GAT
Maak een ruim plantgat. Zorg er voor dat de aarde los en luchtig is. Mengen met compost mag, maar moet niet. Zet de plant niet te diep in het gat. Druk zachtjes aan. Klaar!
Op vlakken waar de provincie minder stuurkracht heeft, zetten we in op actieve begeleiding. Voor thema’s zoals ontharding en warmtetransitie begeleiden we gemeentebesturen. We moedigen hen aan om duurzame warmteoplossingen zoals warmtenetten en warmtepompen te faciliteren. We ondersteunen gemeenten ook in de communicatie over de voordelen van ontharding. Particulieren kunnen dan weer via ons beroep doen op een tuincoach om hun tuin te helpen ontharden. We stimuleren ook renovaties bij particulieren met projecten zoals CREAL en via onze ondersteuning van DuboLimburg, Stebo en het Energiehuis. Landbouwers begeleiden we in klimaatvriendelijke technieken, met aandacht voor het voorkomen van watertekorten en het afstappen van stookolie. En natuurlijk zetten we in op kennisoverdracht samen met het Provinciaal Natuurcentrum en de provinciale proef en vormingscentra voor land en tuinbouw. Al deze initiatieven samen moeten een groot verschil maken tegen 2050.”
Meer weten?
www.limburg.be/klimaat
David Michiels coördinator Klimaatbeleid bij de provinciale dienst Milieu en Klimaat
Lijkt het soms alsof de warmte langs ramen en deuren naar buiten vliegt? Netbeheerder Fluvius maakte thermografische luchtfoto’s van alle Limburgse gemeenten. Via hun website kan je binnenkort nagaan hoeveel warmte jij effectief verliest via jouw dak. Zo kan je besparen op je energiefactuur.
De voorbije twee jaar maakte netbeheerder Fluvius een warmtefoto van elke stad en gemeente in Limburg. De bedoeling? De isolatiegraad van alle daken in de provincie achterhalen. Het dak is immers verantwoordelijk voor het meeste warmteverlies van je woning. “Luchtthermografie staat al enkele jaren op onze agenda”, zegt projectleider Theo Verstappen, die als energieadviseur bij Fluvius mensen advies geeft over het boeken van energiewinst. “Enkele grote steden zoals Antwerpen en Hasselt lieten op eigen houtje warmtefoto’s maken. Daar merkten we al dat deze beelden een impact hebben op de renovatiebereidheid van inwoners. Daarom besloten we om warmtefoto’s te maken voor alle Vlaamse gemeenten. Mo© Robin
Reynders
menteel verwerken we alle gegevens en foto’s voor Limburg, zodat ze in het voorjaar van 2022 online staan.”
Benieuwd hoe jouw dak scoort? Eens de gegevens online staan, kan je in enkele eenvoudige stappen de analyse van jouw dak bekijken. Je geeft je volledige adres in en beantwoordt enkele vragen. Vervolgens krijg je de warmtefoto te zien, met allemaal kleurtjes. Algemeen geldt: hoe blauwer, hoe beter. Hoe roder je dak, hoe meer warmte het verliest. Maar er zijn heel wat factoren die dit beeld enigszins vertekenen.
Blauwe vlekken
Theo: “De foto’s meten de warmte van het oppervlakte van je dak. Niet elke blauwe vlek is reden tot gejuich. De schaduw van een boom kan al voor verkleuring op de foto zorgen. Net daarom moet je enkele vragen beantwoorden voor je de warmtefoto bekijkt. Zo vragen we bijvoorbeeld of je zonnepanelen hebt, omdat via een ruimte tussen je zonnepanelen en het dak heel wat warmte kan ontsnappen die je niet op de foto’s ziet. We vragen ook naar een zonneboiler, omdat die vaak voor een blauwe, koude plek zorgt. Een deel van je woning kan ook blauw kleuren omdat het een onverwarmde achterbouw of carport is. Bij het berekenen van het resultaat houden we altijd rekening met dergelijke factoren.” Het is ook belangrijk om naar de datum van de foto’s te kijken, zegt Theo. “Als je recent je dak hebt vernieuwd, controleer je best of de foto niet vóór de werken genomen is. Ga ook na of je huis op het moment van de foto verwarmd was. Want als de verwarming aanstaat, verlies je natuurlijk meer energie. Om die reden namen we de foto’s in de winter.”
Hulp nodig om jouw warmtefoto te interpreteren? Fluvius en de provincie Limburg organiseren gratis online infosessies waarin je meer uitleg krijgt over de foto’s, het isoleren van je dak en andere energetische ingrepen. Wil je graag professioneel en persoonlijk advies? Dan kan je in Limburg gratis terecht bij het woon en energieloket in jouw gemeente. Specialisten kijken welke ingrepen voor jou het best zijn, vertellen je alles over energiepremies en leningen en verwijzen je zelfs door naar renovatiebegeleiding. De provincie Limburg wil iedereen zo helpen energieefficiënt te renoveren, in samenwerking met haar partners van Energiehuis Limburg.
www.limburg.be/warmtefoto
Kleurt je dak rood op de foto? Dan kan je nog heel wat besparen op je energiefactuur. Afhankelijk van je situatie kan dat bedrag oplopen tot honderden euro’s per jaar. Dat is altijd welkom, zeker met de stijgende energieprijzen van vandaag. Theo: “Je kan tot 30 procent van je warmte verliezen door een slecht geïsoleerd dak. Dat is verspilde energie waar je wel voor betaalt. Maar ook door enkele beglazing, slecht geïsoleerde muren of een verouderde verwarmingsinstallatie aan te pakken, kan je veel winnen. Zelfs als je dak blauw kleurt op de warmtefoto’s, kan het dus de moeite lonen om te kijken waar je nog kan besparen. Sommige energetische ingrepen heb je al na enkele jaren terugverdiend. Met energetisch renoveren verlaag je niet enkel je factuur, maar verhoog je ook je comfort: minder tocht en koude in de winter, minder hitte in de zomer.”
95 procent
De provincie Limburg zet niet zomaar haar schouders onder dit project. Het kadert in de ambitie van de Vlaamse overheid om tegen 2050 zoveel mogelijk woningen energiezuinig te maken. Nieuwbouw woningen zijn sinds 2021 al wettelijk verplicht om klimaatneutraal te zijn. Maar van de bestaande woningen voldoet amper 5 procent aan de hedendaagse normen. Kortom: 95 procent van de woningen in Vlaanderen kan een energierenovatie gebruiken. Theo: “De warmtefoto’s kunnen daar een belangrijke rol in spelen.”
www.limburg.be/warmtefoto
“Je kan tot 30% van je warmte verliezen via een slecht geïsoleerd dak”
Theo Verstappen, Fluvius
VANAF 1 JANUARI 2022
Wat doe je met je keuken- en groenafval binnen het nieuwe inzamelsysteem van Limburg.net, dat op 1 januari 2022 van start gaat in 33 gemeenten? Je leert het tijdens de workshops van Centrum Duurzaam Groen. Er zijn specifieke workshops voor mensen met een tuin en appartementbewoners. Je kan ze fysiek of online volgen.
Centrum Duurzaam Groen, Genk
Info en inschrijven: www.centrumduurzaamgroen.be
22 JANUARI 2022
De LIKONA Contactdag is de hoogdag voor natuurliefhebbers in Limburg. Op zaterdag 22 januari stellen het Provinciaal Natuurcentrum en de verschillende LIKONA-werkgroepen er de resultaten van hun recent natuuronderzoek voor. Wegens de coronamaatregelen vindt de Contactdag uitzonderlijk digitaal plaats, met een reeks online lezingen.
Info en inschrijven: www.pnc.be/likona-contactdag
JAN- FEB - MAART 2022
Tijdens vijf verschillende infosessies van de provincie leer je hoe je jouw tuin aanpast aan het veranderende klimaat. In elke sessie komt een ander topic aan bod: van wateropvang tot meer schaduw in de tuin en aangepaste beplanting. Er is ook een algemene sessie. Kijk op de website welke infosessie bij jou in de buurt plaatsvindt.
Info en inschrijven: www.limburgseklimaattuinen.be
10 EN 22 FEBRUARI 2022
Tijdens de online infosessies van Fluvius en Dialoog kom je alles te weten over warmtefoto’s en dakisolatie. Aan de hand van praktijkvoorbeelden ontdek je hoe je jouw warmtefoto correct kan interpreteren. Je leert ook wat de voor- en nadelen zijn van verschillende materialen en technieken om je dak te isoleren. Schrijf je gratis in voor één van de zes infosessies via de website. www.limburg.be/warmtefoto
29 JANUARI 2022
Wil jij ook een klimaatboom planten, maar weet je niet hoe eraan te beginnen? Elke soort heeft verschillende positieve eigenschappen in functie van klimaat, gezondheid, natuur en economie. Tijdens deze workshop kom je te weten welke boom je best kiest, hoe je die aanplant, onderhoudt en nog veel meer. Schrijf je op voorhand in via de website.
9 tot 12u.
Zaal De Kruin, Ambertuin Domein Kiewit, Hasselt Info en inschrijven: www.centrumduurzaamgroen.be
provincie Limburg
Milieu en Klimaat
Universiteitslaan 1 3500 Hasselt milieuenklimaat@limburg.be www.limburg.be/milieuenklimaat 011 23 83 38
Regionale Landschappen Haspengouw en Voeren
2
Kortessem
Provinciaal
Volg ons Volg ons ook op onze Facebookpagina’s en Twitter @klimaatlimburg.
Nieuwsbrieven
Voor de nieuwsbrieven van het Provinciaal Natuurcentrum en de Regionale Landschappen kun je inschrijven via de respectievelijke websites. Nog geen abonnee?
Lees LINA online via www.limburg.be/limburgnatuurlijk. LINA wordt enkel verstuurd naar abonnees. Wil je LINA gratis thuis ontvangen, schrijf je dan in via lina@limburg.be of bel naar 011 23 83 38
26 MAART 2022
Een stapelmuur trekt tal van dieren en planten naar je tuin. Padden, salamanders, hagedissen, varentjes, speciale mossen, muurbloemen,… Ze krijgen allemaal een plekje in je muur. Tijdens deze workshop leer je zelf stapelmuren bouwen met natuursteen en recuperatiematerialen. Schrijf je in via de website.
9 tot 12u.
Zaal De Kruin, Ambertuin Domein Kiewit, Hasselt Info en inschrijven: www.centrumduurzaamgroen.be
LINA is een uitgave van de deputatie van de Limburgse provincieraad: Jos Lantmeeters, gouverneur, Inge Moors, Igor Philtjens, Tom Vandeput, Bert Lambrechts, gedeputeerden en Wim Schoepen, provinciegriffier
REDACTIERAAD EN HOOFDREDACTIE Patrick Boucneau, Jan Mampaey, Sonja Schreurs, Ilse Van Aelst, Geertje Ramaekers, Liesbeth Van Gysegem FOTOGRAFIE Mine Dalemans MET DANK AAN Nele Stas, Leen Raats, Luc Crevecoeur, Jan Stevens EINDREDACTIE EN VORMGEVING Stapel Magazinemakers, www.stapel.be DRUKWERK Bredero Graphics VERANTWOORDELIJK UITGEVER Patrick Boucneau, provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt OPLAGE 9 000 exemplaren WETTELIJK DEPOTNUMMER D/2017/5.857/026 CONTACTADRES Milieu en Natuur, Directie Omgeving, provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt, 011 23 83 38, mina@limburg.be, www.limburg.be
LINA WORDT GEDRUKT OP 100 % GERECYCLEERD PAPIER
