2022 - 03 - Spinner Magazine

Club van 100 In maart 2008 introduceerde de NFV de Club van 100.

De Club bestaat uit personen en bedrijven die de NFV een warm hart toedragen. Zij betalen jaarlijks een bijdrage van 100 euro.

Iedereen kan lid worden: leden, niet-leden, vriendenclubs, bedrijven, sponsors. In de afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de eigen collectie flipperkasten en het NFV Funhouse in Veenendaal.

Word ook Club van 100 lid! Dit zijn de voordelen: • Gratis toegang tot evenementen in het NFV Funhouse ( één toegangsbewijs per deelnemer) • Logovermelding op deze pagina en op de Club van 100 pagina op de NFV-site (met link) • Ingelijst logo op A4 formaat in het NFV Funhouse • Deelname aan jaarlijkse Club van 100 bijeenkomst in het NFV F unhouse (voor deelnemer en introducé)

Lid worden van de Club van 100 is eenvoudig: Stuur een e-mail naar Marianne Winkel (Cv100@nfvpinball.nl) en zij helpt u verder. Of kijk eens op www.nfvpinball.nl/ club-van-100.

Logoblok Club van 100 - NFV

www.kleurenklok.nl Een praktisch hulpmiddel om kinderen zelfstandig te leren werken

FQF Langedijk samen werken aan oplossingen

VAN DER PERK

2

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Top stories 6 32 50

Inhoud

Toy Story 4 Toy Story 4 rulesheet Star Wars

Evenementen 12 62

Dutch Pinball Open 2022 Evenementenagenda

Vereniging 16 18 22 40 60

In memoriam: Henk de Jager Henk de Jager: flipperen zat in zijn DNA Clubhuisverbouwing: de techniekruimte Verslag Algemene Ledenvergadering Start a new game

Henk de Jager

Overig 11 17 24 28 31 34 38 46 49 56 58

De Roadshow van Albert Nomden Henk de Jager’s Flipper Service Boek Heavy Metal (Stern) Afkortingen in de flipperwereld Pinball People Magische Machines: de kasten van Henk Pinball on Location Nieuws in de flipperwereld Een dag in de werkplaats van Starjet Avonturen met mijn Guns N’ Roses The Adventure Continues

Star Wars

Heavy Metal

3

Ronald Eijkman

Van de redactie

Ronald Eijkman

Ragbakken en kermisattracties

4

Waar ik in mijn vorige ‘van de redactie’ gekscherend opperde dat we wel even moeten blijven leven met z’n allen, krijg ik nu een beetje het gevoel dat ik de boel heb lopen jinxen. We hebben in deze Spinner weer een ‘in memoriam’ opgenomen, omdat Henk de Jager is overleden. Auteur van talloze flipperboeken, maker van flipperkasten. De EM-meester. Professor Pinball. Hoewel een aantal van zijn zelfgebouwde flipperkasten ter ziele is gegaan, hebben we zijn laatste project, Merlin’s Magic, gelukkig in ons clubhuis veiliggesteld. Maar de vereniging zal niet meer hetzelfde zijn zonder Henk zelf. In deze Spinner kijken we terug op zijn flipperleven en zijn unieke, zelfgebouwde elektromechanische flipperkasten.

­ onder gekheid, wij van de redactie benaderen elke Z generatie flipperkasten met dezelfde hoeveelheid respect.

We proberen de Spinner ook elke keer weer te vullen met verhalen over flipperkasten van alle tijden. Van de allereerste houten bak met flippers, de Humpty Dumpty, tot de allerlaatste kermisattractie van Jersey Jack Pinball, waar we deze Spinner mee beginnen. Daar mogen ze wat mij betreft wel een zonnebril bij leveren. Want wat een oogverblindende hoeveelheid licht komt er uit zo’n kast. Dat ze buiten denken dat je (midden in de zomer!) de hele hut vol kerstverlichting hebt hangen. Wacht eens, wat als ze nou eens een dimmer naast de plunger zouden monteren? Kan best een goed idee zijn.

Over elektromechanische flipperkasten gesproken. In mijn vorige ‘van de redactie’ sprak ik over elektromechanische ragbakken. Alsof dit type flipperkast minder waard zou zijn. Daar is natuurlijk geen sprake van, zeker niet als we het over emotionele waarde gaan hebben.

Daarnaast kan elke flipperkast een ragbak zijn. Echter, een werkende elektromechanische flipperkast is wel een apparaat dat al enige tijd meegaat, dus dan is de kans groter dat de bak in kwestie is afgeragd. Geen persoonlijke wrok mijnerzijds, gewoon pure statistiek. Maar ook bewondering. Afgeragd en nog steeds speelbaar, dat zal naar verwachting over 60 jaar niet het geval zijn bij een Stern van nu.

Maar even zonder grappen en terug naar de rode draad, wij van de redactie beogen dus elk kwartaal een zo gevarieerd mogelijk stukje flipperlectuur bij elkaar te harken, met voor ieder wat wils. Ja, ik val hiermee in de herhaling, maar zo af en toe is dat nodig. Ragbak of kermisattractie, achter elke kast zit wel een persoonlijk verhaal. En al die verhalen zijn heel waardevol. Het zijn de verhalen die ons verbinden, die maken dat wij een vereniging van mensen zijn met dezelfde passie. Zoek die verhalen op! Praat met elkaar, heb plezier! Daar is het komende DPO een prima gelegenheid voor. En anders de Funhouse Friday. Vier het leven met elkaar!

Voor je het weet kan het niet meer.

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Bas Vis

Van de waarnemend voorzitter

Bas Vis

Terug- en vooruitkijken Terugkijken Tijdens de zomervakantie kwam het bericht waarvan je wist dat het zou komen. Henk de Jager was al langere tijd ziek en zijn broer Rien had me eerder gezegd: Henk is gestopt met schrijven. Dat was vrijwel synoniem aan: het is een aflopende zaak. Een dag niet geschreven was een dag niet geleefd. Opnieuw een ‘in memoriam’ dus in deze Spinner. Sinds ik actief ben bij de NFV was er een goede band met Henk, wat er onder andere in heeft geresulteerd dat we zijn Merlin’s Magic mochten kopen. Als je dit nummer uit hebt, zal eens te meer duidelijk zijn dat Henk een bijzonder mens was. De plannen om zijn boeken uit te brengen zetten we door, er komt om te beginnen een nieuwe oplage van zijn Flipper Service Boek. Henk is er niet meer, maar zijn ‘werken’ blijven levend.

Vooruitkijken De verbouwing van het clubhuis is afgerond. Ook de nieuwe techniekruimte is heel mooi geworden. Bij de evenementen in de zomer bleek dat de leden de weg naar het clubhuis weer steeds beter weten te vinden. De crew werd bij de extra Funhouse Friday in juli verrast. Tot 48 uur voor deze vrijdag waren er een beperkt aantal aanmeldingen, maar op de dag zelf waren er opeens meer dan 100 bezoekers. Geweldig natuurlijk, maar de last minute hoge opkomst zorgde voor een maximale stretch voor het keuken-/cateringteam. Deze ervaring was aanleiding om hard op zoek te gaan naar versterking. De oproep voor support leverde diverse positieve reacties op, waardoor het lukt om de planning voor de komende twee maanden rond te krijgen. Maar meer hulp blijft zeer welkom!

De ALV was een moment waar mooie herinneringen ervoor zorgden dat het leek of de tijd werd teruggedraaid.

Paul Jongma vertelde verhalen over zijn jarenlange vriendschap met Albert Nomden. In gedachten ging ik ook terug. Naar een avond in een Haagse snackbar waar de Regionale Flipper Competitie van idee tot serieus plan werd, naar de eerste Dutch Pinball Masters waar we de opzet van ‘NL tegen de rest’ bedachten en naar de flipperworkshop waar Albert me leerde dat je beter kunt worden door de flipperknoppen af en toe niet in te drukken. Na de ‘in memoriam’ spraken we af dat de mooiste prijzen van Albert een plaats gaan krijgen in het clubhuis. En: dankzij inspanningen van Guus Arens krijgt de Road Show van Albert een plek in het NFV Funhouse!

Na twee jaren waarin grote evenementen een ‘no go’ waren is er nu weer een DPO om naar uit te kijken. Met een vernieuwd team en een enthousiaste gastheer staan er mooie dingen te gebeuren. Met ruim 600 verkochte dagkaarten binnen twee weken is duidelijk dat er meer mensen zin in hebben. Als je er ook bij wilt zijn, dan is het verstandig om snel een ticket te kopen! Het wordt mijn vierde jubileumevenement sinds ik deel uitmaak van het bestuur. Ondanks die ervaring en directe betrokkenheid bij het organiseren van DPO’s blijft het elke keer weer spannend. Dit jaar misschien nog wel een beetje extra, want de voorbije jaren hebben geleerd dat externe factoren zomaar roet in het eten kunnen gooien. Wij gaan zorgen dat we er klaar voor zijn. Tot in Delfshaven!

5

Rens Hooijmaijers

Toy Story Een story zonder toys?

Al enige tijd deden geruchten de ronde dat de volgende kast van Jersey Jack Pinball (JJP) als thema Toy Story zou hebben.

Zou deze kast dan gebaseerd worden op alle vier de films of alleen de eerste film of…? Aan deze onzekerheid kwam op 14 juni een eind: het thema werd inderdaad Toy Story, gebaseerd op alleen de vierde film, Toy Story 4 dus.

6

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

De lancering van deze nieuwe kast ging niet geheel vlekkeloos. Voor de officiële lancering waren er al mensen die de verborgen info op de JJP-website hadden gevonden en publiekelijk maakten voor de officiële lancering. JJP maakte dit vlug onmogelijk maar toen was het kwaad al geschied. Ook overheerste bij menigeen de teleurstelling dat de flipper puur gebaseerd was op het vierde en laatste deel en niet op de iconische eerste film. Als klap op de vuurpijl werd ook een flinke prijsstijging bekend gemaakt (LE-uitvoering tegen de 15.000 euro en CE-uitvoering tegen de 19.000 euro), een verhoging van circa 30% ten opzichte van voorgaand model Guns N’ Roses (GnR). En dit voor een flipper waar de nadruk ligt op een groot 10 inch LCD-display (grootte van een IPad) en waarin geen echte mechanische toys aanwezig zijn.

Kortom, de start van deze nieuwe flipper kende wat hobbels op de weg.

Maar, het allerbelangrijkst voor ons flipperaars is: hoe speelt hij? En om dit uit te vinden toog uw reporter naar Pinsider AMSNL die een LE-uitvoering heeft staan.

Voor het ontwerp staat Pat Lawlor garant en voor het artwork John Youssie. Beiden hebben hun sporen meer dan verdiend in de flipperwereld. Verhaal gaat dat deze flipper voor Pat Lawlor zijn zwanenzang is maar dit is nooit bevestigd door Pat naar mijn beste weten. Met een leeftijd van 71 jaar is het wellicht eens tijd om van een pensioen te gaan genieten al denk ik wel dat ontwerpers zoals Pat en Steve het zeker niet om alleen het geld te doen is.

Thema is dus Toy Story 4 (TS4). Uw reporter heeft alleen maar Toy Story 1 en 2 gezien en is helaas niet bekend met deze film. Tijdens het flipperen bezoek je een amusementspark en is het doel een aantal missies daar te halen voor het eindspel Meet me at the Carousel.

“Als klap op de vuurpijl werd ook nog een flinke prijsstijging bekend gemaakt“ TS4 is er in totaal in twee varianten: een Limited Edition (LE) en een Collectors Edition (CE). In dit artikel komt dus de LE aan bod. In tegenstelling tot vorige modellen zoals GnR, Willy Wonka en Dialed In! is er dus geen standaard model met een lagere prijs. In een interview met Pinball News gaf Jack de reden hiervoor aan: er was gewoon weinig vraag naar de standaard modellen.

Te weinig om de kosten, energie en tijd hiervoor te rechtvaardigen.

Het speelveld Kijkend naar het speelveld valt natuurlijk direct het grote LCD-display op. De Hotrails die we kennen van de GnR zijn hier ook weer aanwezig. Eerste indruk puur gebaseerd op uiterlijk is zeker positief. Is gewoon een mooie flipper om te zien.

De GI-verlichting is, net als alle inserts, meerkleurig. In totaal

zouden er meer dan 300 RGB-leds gebruikt zijn.

Kijken we naar de toys op het speelveld dan zien we er dus ‘maar’ één waarvan ik betwijfel of we dit eigenlijk wel een toy mogen noemen omdat er niets mecha-

nisch aan is en het geen interactie met de bal kent: het 10 inch LCD-display linksboven. Ter vergelijk, dat is dus de grootte van een IPad. De enige balinteractie die het display kent is dat er virtueel op geflipperd kan worden.

7

met een tweede spinner aan de ingang. Dan is er een loopschot, een spinner met een saucer er achter, een captive ball, een doorgang naar het achterste deel waar je maar liefst vier popbumpers vindt, een scoop en een ingang naar nog een ramp. Geheel links vind je een sectie waarin een fysieke balllock mogelijk is.

Om daar een beter flippergevoel bij te krijgen worden de popbumpers geactiveerd tijdens het spel. Leuke gimmick al kennen de flippers wel wat vertraging.

Ook aan de linkerzijde vind je een zogenaamd Spinning Wheel. Als deze draait zijn er een aantal prijzen mee te winnen Gabby Gabby (denk aan bashtoy en Duke Caboom bijvoorbeeld een jumpramp Extra Ball award).

Zijn er dan echt geen toys? Verstopt is een pop-up bashtoy (te vergelijken met de Trolls in Medieval Madness), de Gabby Gabby. Naast deze pop-up bashtoy is er een jumpramp, de Duke Caboom ramp. Deze jumpramp kent links en rechts een standuppost die omhoog komt om het schot wat moeilijker te maken en je ook te dwingen het schot recht te maken. Alleen dan gaat de bal door een ‘hoepel’ rechtsachter in de flipper en komt de bal terug via de ramp geheel links en gaat dan naar de linker- of rechterflipper (wordt gestuurd door een diverter). Het idee en de werking van deze jumpramp is overigens niet nieuw en al gebruikt in bijvoorbeeld de GoldenEye van Data East.

In de plastic ramp aan de linkerzijde zit een diverter verborgen die de bal zijn weg kan laten vervolgen op de plastic ramp naar de linkerflipper of de wireform op kan sturen naar de rechterflipper.

Kijken we naar het bovenste deel van het speelveld dan zien we, van rechts naar links, allereerst een derde flipper. Met deze flipper is ook een ramp te schieten

8

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Her en der zitten wat gebruikelijke standuptargets, geheel rechts vind je een set die tezamen FORKY spellen.

Het kabinet De stijl van het speelveld vind je ook terug in het kabinet en in de kopruit.

Zeer kleurrijk en ziet er prima uit. We kunnen wel op- of aanmerkingen hebben over het ontbreken van toys maar het is absoluut een plaatje om te zien. Topwerk.

Prijzen winnen met het Spinning Wheel

Er worden op het LCD-display beelden getoond uit de film.

Verder is de aankleding van het LCD-display weer gedaan door onze Jean-Paul de Win en hij heeft niet voor niets al vier Twippy’s in ontvangst mogen nemen voor zijn werk. In een Youtube-review van het bekende SDTM-kanaal wordt het zelfs JP’s beste werk tot nu toe genoemd.

Zoals bij alle andere flipperkasten van JJP (met uitzondering van Pirates) heeft de TS4 af fabriek al Scorebit geïntegreerd. Niet alleen om via de wifi updates binnen te halen maar geregistreerde spelers kunnen ook hun QR-code laten scannen door de flipperkast en zo hun scores laten registreren en vergelijken met die van andere spelers.

Geïntroduceerd bij de GnR zijn ze ook bij de TS4 weer aanwezig: de Hotrails. Deze zijn RGB gekleurd en er wordt goed gebruik van gemaakt.

Mede hierdoor is met de lichtshow bij de TS4 niets mis.

Standaard wordt de LE geleverd met een shaker en ontspiegeld glas (Invisiglass). Ook is er in de mogelijkheid voorzien om een bluetooth koptelefoon aan te kunnen sluiten.

Misschien houd je zo je buren wat langer te vriend.

Bovenste speelveld

“Een flipperkast met als thema Toy Story zonder fysieke toys?

Dat kan toch eigenlijk niet”

Ook ontbreekt de bij JJP gebruikelijke fotocamera niet voor de nodige selfies.

De hamvraag: hoe speelt-ie?

Tsja, wellicht wel de meest lastige vraag om te beantwoorden van alle flipperkasten die ik gespeeld heb voor de Spinner.

Het ontbreken van echte fysieke toys in combinatie met de hoge prijs is iets waar uw reporter niet zomaar aan voorbij kan gaan. Een flipperkast met als thema Toy Story en dan geen echte fysieke toys? Dat kan toch eigenlijk niet. En al helemaal niet voor deze prijs.

Echter, heeft dit invloed op het flipperspel? Eigenlijk niet en als je hem speelt kom je tot de ontdekking dat dit de best spelende JJP-flipper tot nu toe is. Men heeft namelijk iets aan de flipperelektronica gedaan waardoor de flippers een beter gevoel hebben wat in de buurt komt van Bally/ Williams (BW) flippers. Voorheen waren de flippers van JJP standaard wat ‘slapper’ dan bij Stern en BW. Ook wordt er gerapporteerd dat er langer gespeeld kan worden tot de flippers slapper worden ten opzichte van vroeger. Disclaimer: uw reporter heeft wat minder met wide-bodies wat de concurrentie voor TS4 kleiner maakt binnen de JJP-familie.

De flipper zelf kent een prettige flow en de schoten zijn allemaal makkelijk te maken, ook met de derde flipper.

9

De bal gaat dus behoorlijk snel rond.

Voor Pat Lawlor bijna atypisch snel.

Geen stop en go bij deze flipper. Er is een derde flipper die wat meer schoten mogelijk maakt en dat doet het altijd goed bij uw reporter.

Geen persoonlijke ervaring mee maar er zijn spelers die klagen dat de code te makkelijk is en het eindspel te makkelijk te halen is. Mij is het in ieder geval niet gelukt in het dikke uur dat ik gespeeld heb, zegt wellicht iets over mijn flipperkwaliteiten.

Je wordt wel begeleid door steeds hetzelfde deuntje, gebaseerd op You’ve Got a Friend in Me, wat wel eens kan gaan vervelen denk ik in een thuisomgeving. Lichtshow is dik in orde, mede met dank aan de Hotrails.

Tijdens het spelen kreeg ik vlug hetzelfde gevoel als ik krijg bij het spelen van de Willy Wonka van JJP. Bevalt je die goed, dan zal TS4 je zeker ook bevallen verwacht ik. Dat je dit gevoel krijgt is wellicht niet vreemd overigens, het ontwerp wat we nu kennen als Willy Wonka was namelijk origineel bedoeld voor Toy Story. Blijkbaar was er vertraging in het verkrijgen van de licentie en is de flipper vlug ‘omgebouwd’ naar wat wij nu kennen als Willy Wonka.

Kortom, een prettig spelende flipper maar, vooral wegens het ontbreken van echte mechanische toys, te duur voor wat je krijgt, sorry JJP. Voor 15.000 euro zijn er tenslotte heel wat flipperkasten te koop tegenwoordig.

Maar, is het je thema en is het geld geen bezwaar, ga hem dan zeker eens proefspelen. Op Facebook zag ik dat Pinball Palace uit Nuland er een aantal binnen had gekregen.

In een paar uur kun je echter lang niet altijd een flipperkast goed leren kennen dus ga vooral je eigen mening vormen. Gezien zijn prijsklasse zal de Toy Story denk ik wel een kast zijn die je niet vlug in de exploitatie zult tegenkomen maar op het moment van schrijven van dit artikel stond er één bij Gamestate te Amsterdam.

Dank nogmaals aan AMSNL voor het mogen spelen van deze nieuwe kast! We hebben in ieder geval een blijvende herinnering achter gelaten.

10

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Kopruit met LCD-display

Details op het speelveld

Guus Arens

De Road Show van Albert Nomden Spelen op de flipperkast van een wereldkampioen?

Is dat een grap of kan dat echt ? Ja, dat kan binnenkort in het Funhouse van de Nederlandse Flipper Vereniging in Veenendaal. Dankzij de instemming van de vader van Albert, de inspanningen van voormalig voorzitter en erelid Guus Arens en support van Arthur de Jong staat de Road Show van Albert Nomden in ons eigen clubhuis. Hier kort het verhaal van Guus hoe dat in zijn werk ging.

Op een zondagochtend in april ontving ik een email met het overlijdensbericht van Albert Nomden, onze Nederlandse Wereldkampioen Flipperen (World Pinball Championship febr. 1998 Las Vegas). Hij werd 52 jaar.

Enkele dagen later heb ik namens de NFV contact gezocht met de ouders van Albert en hen gecondoleerd met het verlies van hun enige zoon.

Enkele weken later ontmoette ik de vader van Albert in het ouderlijk huis in Wildervank. Dat was een redelijk emotionele ontmoeting.

Met de heer Nomden senior zijn we direct naar de woning van Albert gereden om op zoek te gaan naar de vele door Albert gewonnen pinball prijzen. De woning zou al spoedig verkocht worden en er was duidelijk snelle actie nodig . De meeste door Albert gewonnen bekers en andere prijzen zijn inmiddels in Veenendaal aangekomen. Directe flippervrienden van Albert, waaronder Paul Jongma en Mark van der Gugten, gaan de komende maanden een selectie van de gewonnen prijzen maken. Die zullen als aandenken aan Albert een plek in het clubhuis krijgen. Helaas is de in 1998 gewonnen wereldbeker van het,

mede door de NFV georganiseerde, allereerste wereldkampioenschap flipperen nog niet gevonden.

Vermoedelijk heeft iemand die wereldbeker “per ongeluk” meegenomen. We doen ons best om die wereldbeker toch nog te vinden voor in het Funhouse. Vooralsnog moeten we volstaan met een foto van Albert met deze wereldbeker in Las Vegas.

De vader van Albert heeft als aandenken aan zijn zoon enkele flipperbekers geselecteerd die nu keurig in de vensterbank van het ouderlijk huis in Wildervank staan.

De heer Nomden senior heeft – voor een schappelijk bedrag - de enige privé flipperkast van Albert, een Road Show, aangeboden voor plaatsing in het clubhuis van de Nederlandse Flipper Vereniging.

Arthur de Jong, NFV-lid van vrijwel het begin en bekende van Albert uit zijn flippertijd bij Magic City in de stad Groningen, heeft het vervoer kunnen regelen naar Veenendaal.

Play like a World Champion at the FUNHOUSE and remember Albert Nomden Guus Arens Oud-NFV-voorzitter

11

Bas Vis

DPO Expo 2022 Een feest voor flipperliefhebbers!

In het jaar waarin de NFV 30 jaar bestaat wilden we graag een groots evenement organiseren. Dat gaat gebeuren: er wordt gewerkt aan een geweldig event in november. In samenwerking met het Dutch Pinball Museum (DPM) komt er een bijzonder Dutch Pinball Open (DPO) in Historisch Delfshaven.

Met meer dan 200 flipperkasten, bijzondere flipperkasten, internationale flippergasten, meerdere (internationale) vendors en diverse wedstrijden. Begin september begon de inschrijving voor het DPO 2022 en op het moment van schrijven van dit artikel waren er al honderden tickets verkocht. Alle details zijn op de speciale DPO 2022 webpagina te vinden. In deze Spinner kun je lezen over het programma en dan hopen we dat nog meer mensen besluiten: daar willen we bij zijn!

DPO in het DPM Voor deze jubileumeditie gaan we dus naar Historisch Delfshaven, een mooi deel van de stad Rotterdam.

Vergeet de koopgoot en de industrie, ervaar hoe gezellig de stad aan de Maas kan zijn. Smalle straatjes, grachten en mooie panden. Het DPM is gevestigd in een oud pakhuis en ligt (dus) aan het water.

12

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Eén van de vele zalen in het museum

Waar kan ik wat eten in de omgeving van het Dutch Pinball Museum?

Het museum zit intussen alweer ruim twee jaar in Delfshaven. Op basis van zijn eigen ervaring kan museumdirecteur Gerard bevestigen dat er in de omgeving diverse leuke gelegenheden zijn om met elkaar wat te eten en te drinken.

Gerard: ‘Wij zullen tijdens het DPO in huis de nodige vettte (met triple T) en gezonde snacks aanbieden voor de inwendige mens, maar in een wereldstad als Rotterdam kun je binnen 5 minuten lopen minimaal 30 verschillende eetgelegenheden vinden. Van het Rotterdamse Bram Ladage patat (geen friet) tot Syrische, Turkse, Surinaamse, Thaise en Nederlandse eethuisjes, maar ook vegan toko’s en waarschijnlijk nog tientallen varianten. En vind je dat allemaal niets: er zit ook gewoon een ordinaire McDonalds op loopafstand.

Al met al een heerlijke mix!’

De voorgevel van het Dutch Pinball Museum

Overzicht van vendors DPO 2022 • Led4Pin • Carl Jacobs • Ministry of Pinball • Pinball Universe • Pinball Pleasure - Christophe Lienard • RS-Pinball - Stefan Riedler • Digital Pinball - Dé Digitale Flipperkast • Mirco Playfields - Mirco Steffen

Sheet1 Het programma van DPO 2022

Vrijdag 11 november 16.00 19.00 16.00-23.00 22.30 23.00

Zaal open Start Teamwedstrijden Kwalificatie classic games Einde Teamwedstrijden Zaal dicht

Zaterdag 12 november 10.00 10.30 10.00-12.30 12.30-15.00 15.00-17.30 16.30

Zaal open Start kwalificatie classic games Kwalificatie Main blok 1 Kwalificatie Main blok 2 Kwalificatie Main blok 3 (let op alleen met dagkaart!) !! Sluiting voor mensen met vroege ticket !!

17.00 17.30-20.00 19.00 20.00 23.00

!! Mensen met late ticket mogen binnen !!

Kwalificatie Main blok 4 Einde kwalificatie classic games Finale classics Zaal dicht

Zondag 13 november 09.00 10.00 11.00 11.00 11.00 15.00 16.00 18.00 18.00

Main finale wedstrijd spelers kunnen vroeg binnen Start finale hoofdwedstrijd Zaal open Start Jeugdwedstrijden (dit zijn voorlopige tijden) Start Swiss (dit zijn voorlopige tijden) Einde Jeugdwedstrijden (dit zijn voorlopige tijden) Einde Zondag wedstrijd (dit zijn voorlopige tijden) Einde finale hoofdwedstrijd Einde DPO EXPO 2022

In de omgeving zijn er diverse (eet)cafés en restaurants om na een aantal uren flipperen even lekker te zitten en te ontspannen.

In een speciaal kader heeft DPO-gastheer Gerard van de Sanden zijn favoriete adressen op een rijtje gezet, meer hierover op de website van het DPM. De locatie ligt prachtig in het oude Delfshaven, maar dat betekent ook dat parkeerruimte beperkt (en duur!) is. Maak het jezelf gemakkelijk en bespaar parkeerkosten: kom met het openbaar vervoer. Parkeer aan de rand van de stad bij een P+R en pak de metro of de tram.

Het DPO-programma Traditioneel is het DPO een weekendevenement, maar bij deze uitvoering komt er een extra dag bij. Dat betekent: meer gelegen-

heid om mensen te ontvangen en de kans om het programma meer te spreiden. De teamwedstrijd kan zo ook weer een plek krijgen (op vrijdag!), terwijl de finale van de Classic Match op zaterdag lucht geeft in het programma voor de zondag!

Vrijdag 11 november Op vrijdag kun je al vanaf 16.00 uur terecht om vrij te spelen of je geluk te beproeven in de Classic Match. Met je ticket mag je tot 23.00 spelen! Voor de mensen die in de gelegenheid zijn om op vrijdag te Page gaan,1is deze extra dag een aanrader. Meer ruimte, meer gelegenheid om veel kasten te spelen, want we verwachten dat het op zaterdag en zondag drukker zal zijn. In de avond is er het landen-/teamtoernooi met een internationaal deelnemersveld.

13

Zaterdag 12 november Vanaf 10.00 uur gaan de deuren open.

Bij de diverse vendors kun je terecht voor aankopen van bijvoorbeeld onderdelen, modificaties, speelvelden en andere flippergerelateerde zaken.

Er zijn liefst vijf verdiepingen waarop flipperkasten staan opgesteld. Klassiek, populair en nieuw, heel veel om uit te kiezen. Het is beslist de moeite waard om een rondje door het pand te maken van circa 1700 m2 vloeroppervlakte.

Voor de liefhebbers van een toernooi is er de hoofdwedstrijd. Het event heet natuurlijk niet voor niets het Dutch Pinball Open! De kwalificatie van dit toernooi zal in groepen gespeeld worden. Geen hoogste score neerzetten, maar negen partijen head-to-head! Er zijn vier kwalificatiegroepen verdeeld over de dag.

Gedurende de dag kan iedereen deelnemen aan de Classic Match. En als je niet tevreden bent over je resultaten, kun je een nieuwe poging wagen.

In de middag en de avond zal er ook een sessie zijn met een aantal flipperhelden. Eén van de special guests is Eric Meunier, designer bij Jersey Jack Pinball. We zijn nog bezig om nog een

Ook de nieuwste Sterns vind je op het DPO 2022!

“Er zijn ongeveer 450 kaarten per dag beschikbaar”

internationale held naar Nederland te krijgen. Kijk daarvoor op de speciale DPO-webpagina.

Zondag 13 november De deuren zijn open vanaf 10.00 uur (09:00 voor geplaatste spelers). De zondag is de dag van de finale van

Special Guest – Eric Meunier Eric Meunier, designer bij Jersey Jack Pinball. Eric heef zich in de voorbije zes jaar ontwikkeld van een ondersteunende kracht tot lead designer bij een lead manufacturer in de flipperwereld. Zo was Eric bij de Hobbit flipperkast uit 2016 verantwoordelijk voor de mechanieken van die kast onder supervisie van Joe Balcer. Bij de Pirates of the Caribbean (POTC) uit 2018 mocht hij het heft zelf in handen nemen en in 2020 was hij tezamen met Slash verantwoordelijk voor het game design van de Guns N’ Roses (GnR). Een rijtje dat duidelijk laat zien dat Eric tot veel moois in staat is. Het rijtje laat ook zien dat er steeds twee jaar tussen zijn ontwerpen zitten... Wellicht is het tijdens het DPO wel tijd om zijn nieuwe titel aan te kondigen!

Special Guest – Jean-Paul de Win Wie Jersey Jack Pinball zegt, zegt Jean-Paul de Win. De man die bij alle kasten de graphics deed en daarmee het ‘gezicht’ van JJP bepaalde.

Natuurlijk zijn wij trots en chauvinistisch, maar zijn kwaliteiten worden wereldwijd erkend. ‘Onze’ JP heeft in de voorbije jaren heel veel prijzen in de wacht gesleept voor zijn werk. Wizard, Hobbit, Dialed In, POTC en GnR, ze zijn geworden tot wat ze zijn dankzij de creativiteit en het talent van JP. Natuurlijk is hij erbij tijdens dit bijzondere evenement!

14

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Reizen naar en parkeren bij het Dutch Pinball Museum Het Dutch Pinball Museum bevindt zich in Historisch Delfshaven. Het adres is Voorhaven 12, 3024 RM Rotterdam. De ingang bevindt zich direct aan het water.

het DPO. De beste 48 spelers van de kwalificatie spelen om de titel en het felbegeerde gouden flipperbeeldje. Voor de spelers die de kwalificatie op zaterdag niet overleefden of gewoon liever alleen op zondag spelen, is er een extra toernooi: de Swiss Match.

De jeugd krijgt op zondag traditioneel een eigen toernooi. Om 11.00 uur begint de kwalificatie, waarin de kinderen in twee of drie leeftijdsgroepen ingedeeld zullen worden. Na de finale van het main tournament gaan om 18.00 uur de deuren van de locatie sluiten!

Kaartverkoop DPO 2022 Zoals gezegd is de voorverkoop van kaarten in september gestart.

Alle leden (waarvan het e-mailadres bekend is) hebben een uitnodiging gehad. Er zijn ongeveer 450 kaarten per dag beschikbaar. Mocht je nog niet gereageerd hebben, maar in november wel naar Delfshaven willen komen dan is het advies: koop je kaart in de voorverkoop, want vol = vol. Ga voor meer informatie naar de speciale DPO-pagina op de NFV-website!

Parkeren Parkeren kan het dichtstbij in parkeergarage Nieuwe Binnenweg I. Vanaf hier is het ongeveer 6 minuten lopen naar het museum. Let op: er zitten op de Nieuwe Binnenweg meerdere parkeergarages, kies de juiste want de verste is ruim een half uur lopen.

Parkeren in de wijk kan ook met je parkeer-app of betalen aan de parkeerpaal. Tarief is 2,60 euro per uur en de capaciteit is niet heel groot in de straat van het museum, binnen 10 minuten lopen is er altijd wel een plekje te vinden.

Openbaar vervoer Het Dutch Pinball Museum is met het openbaar vervoer goed bereikbaar. In de omgeving stoppen diverse trams en metro’s.

TIP: maak gebruik van een P+R mobiliteitshub!

Tram Het museum is bereikbaar met tramlijn 4 en tramlijn 8. Stap uit bij de halte Delfshaven. Vanaf hier is het ongeveer 5 minuten lopen naar het museum.

Metro Het museum is ook bereikbaar met metrolijn A, metrolijn B en metrolijn C. Stap uit op metrostation Delfshaven. Vanaf hier is het ongeveer 5 minuten lopen naar het museum.

Neem vanaf Den Haag Centraal metrolijn E (richting Slinge). Neem vanaf Rotterdam Centraal metrolijn E (richting Slinge) of metrolijn D (richting De Akkers). Stap op metrostation Beurs over op metrolijn A (richting Schiedam Centrum), metrolijn B (richting Hoek van Holland Haven) of metrolijn C (richting De Akkers). Stap uit op metrostation Delfshaven.

Watertaxi Ook met de watertaxi is het museum bereikbaar. Stap uit op steiger Schiemond / Delfshaven (75). Vanaf hier is het ongeveer 11 minuten lopen naar het museum.

Locatie DPO 2022: Historisch Delfshaven Rotterdam

15

Bas Vis

Henk de Jager In memoriam

Op 28 juli overleed Henk de Jager. Daarmee verliest de NFV opnieuw een prominent en markant lid. Henk was al decennialang een begrip in de flipperwereld in binnenland en, misschien nog wel meer, buitenland.

Henk schreef diverse boeken over flipperkasten. Zijn ‘Flipper Service Boek’ is internationaal bekend en er zijn vertalingen in het Engels en Duits. De Nederlandse uitgave was al enige tijd niet meer te krijgen, maar daar gaan we wat aan doen. Bij het DPO in november hopen we de nieuwe oplage aan de liefhebbers aan te kunnen bieden!

Henk kon vol passie schrijven over (oudere) flipperkasten en andere machines. Jarenlang bracht hij zijn eigen magazine uit (Magische Machines) en toen hij daarmee stopte, wist de Spinnerredactie hem over te halen om bij herhaling een bijdrage voor het kwartaalmagazine van de NFV te leveren. Henk was ook diverse malen speciale genodigde bij de NFV-techniekdagen. Hij kon als geen ander de liefhebbers van EM-ers inwijden in de geheimen van die generatie. Zijn antwoord op de uitnodiging was altijd: ‘als mijn gezondheid het toelaat, ben ik er bij’.

Zijn broer Rien stuurde de NFV de rouwkaart. Tijdens mijn vakantie zond ik Rien een korte condoleance en toen ik terug was belde ik hem. Rien vertelde dat het een mooi afscheid was geweest, waarbij er veel aandacht was voor de liefde van Henk voor de flipperkast. Op de rouwkaart kijkt Henk (- Professor Pinball -, een eretitel die hij kreeg van Amerikaanse liefhebbers) in de camera terwijl zijn linkerhand boven op de kopkast van één van zijn eigen creaties ligt, the Big City Zoo uit 1997. Een karakteristieke pose, zo wordt duidelijk toen ik meer foto’s van Henk zag.

Het bijschrift op de rouwkaart is ook mooi en eindigt met ‘het spel is uit’.

16

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Henk ontwierp en maakte ook elektromechanische flipperkasten onder de merknaam ‘One More Time’. Het waren stuk voor stuk unieke exemplaren. In letterlijke zin (‘enig in zijn soort’), maar ook vanwege de bijzondere technische vondsten die Henk bedacht. Opvallend genoeg had Henk er bij zijn overlijden niet één meer in zijn bezit. Van Rien kreeg ik een door Henk geschreven artikel over zijn eigen kasten en dat deed me eens te meer beseffen: we moeten ervoor zorgen dat de creaties van Henk blijven bestaan. We zijn als NFV bevoorrecht dat we één van die kasten in onze collectie hebben: de Merlin’s Magic uit 2009. Ik heb met Rien afgesproken: de opbrengsten van de verkoop van de boeken van Henk gaan we investeren om ook de rest van zijn erfgoed te bewaren!

Henk, dank je wel voor je bijdrage aan het flippererfgoed.

We zullen zuinig zijn op je nalatenschap.

Bas Vis

Flipper Service Boek Nieuwe Uitgave van Henk de Jager’s bestseller Eind 2021 hielden we een peiling onder de leden met de vraag: ‘heb je interesse om één of meer boeken van Henk de Jager aan te schaffen?

We kregen in totaal ruim 70 reacties. Ongeveer de helft van de mensen die reageerden gaven aan interesse te hebben in het Flipper Service Boek waarin Henk de technische werking van de (elektromechanische) flipperkast uitlegt.

BEST SELLER

Op basis hiervan hebben we besloten om een oplage van 100 exemplaren te laten drukken bij ‘onze’ drukker Koopmans. Met een ringband zodat het boek gebruikt kan worden zoals het bedoeld is: als hulpmiddel en naslagwerk terwijl je aan het klussen en repareren bent.

Het is natuurlijk jammer dat Henk het zelf niet meer meemaakt dat er een nieuwe uitgave van zijn serviceboek verschijnt. De opbrengsten van de verkoop van de boeken van Henk gaan we investeren om ook de rest van zijn erfgoed te bewaren! Het boek gaat 20 euro kosten en zal voor het eerst verkrijgbaar zijn tijdens het DPO 2022 in Rotterdam. Daarna zal het te verkrijgen zijn in het NFV Funhouse. Later in het jaar gaan we eenmalig een verzending doen aan leden. Als je het boek graag thuisgestuurd wil krijgen (kosten circa 10 euro), stuur dan een mail naar: bvis@nfvpinball.nl

VERKRIJGBAAR TIJDENS DPO 2022 17

Jan Izaks

Henk de Jager Flipperen zat in zijn DNA Henk de Jager is niet meer. Nagenoeg zijn hele leven stond in het teken van flipperen.

In dit artikel, dat voor een groot deel uit Spinner 2017-4 komt, lopen we langs zijn carrière, zijn zelfbouwprojecten en zijn flipperboeken. Een indrukwekkend overzicht.

Het flipperleven van Henk de Jager Henk werd geboren in 1954 in Amsterdam. Op 13-jarige leeftijd had hij zijn eerste confrontatie met een flipperkast. Hij was op vakantie in Schoorl. We schrijven 1967. Flipperen was eind zestiger jaren enorm in opkomst en titels van 1967 waren onder andere Beat Time, Touchdown (Williams), Dogies, Wiggler, Rockmakers (Bally), Beatniks (Chicago Coin) en King of Diamonds (Gottlieb).

De Sun Valley (Chicago Coin, 1962), Nags en High Ways (’60 en ’61, beide woodrails van Williams) waren de eerste kasten waar Henk tegenaan liep. Tijdens die 14 dagen vakantie in Schoorl heeft hij geen strand of zee gezien, alleen geflipperd. Een prachtige tijd om die wereld binnen te stappen. En voor Henk was een liefde voor het leven geboren. De eerste kast die Henk écht bezat was een Gottlieb Happy Clown (1964) die hij van de firma Storm kocht. Henk gaf in Spinner 1999-4 een uitgebreide (en lyrische) beschrijving van de kast.

pers zich vreemd gedroeg. Oorzaak was het ontbreken van het contactpunt van een contactblad. Oorzaak gevonden, probleem opgelost. De exploitant die zelf twee linkerhanden had vroeg meteen aan Henk of hij na schooltijd niet wat klusjes voor hem wilde doen. Zo begon het en het werd zijn werk en passie. Van 1971 tot 2002 was Henk freelance monteur en exploitant van flipperkasten.

In 1974 ging Henk zelf flippers exploiteren. Zijn bedrijf heette Euro Amusement. De kasten stonden in kroegen en snackbars en de opbrengst ging sam-sam. Overigens

De techniek had al snel zijn interesse. Henks eerste reparatie was een Bally Safari. Iemand van de firma Busnac was al een tijd aan het proberen het ding aan de praat te krijgen, maar zonder succes.

Henk keek met de monteur mee en ontdekte dat één van de popbum-

18

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

wel nadat er 1/6 deel vermakelijkheidsbelasting over was afgedragen.

In de zeventiger en tachtiger jaren ging het goed met flipperkasten, maar de exploitanten voelden hoe de populariteit van flippers terugliep. Henk bleef gefocust op EM’ers.

Collega-exploitanten wisten dat en via hen kwam hij regelmatig aan een partij EM’ers. Maar natuurlijk moest hij ook meegaan in de (digitale) ontwikkelingen. Vooral door het te doen, leerde hij de nieuwe kasten te repareren. In 2002 verkocht Henk zijn bedrijf en hij trad in dienst bij de koper. Dat duurde tot 2014. Helemaal stoppen deed hij niet en sinds 2014 was hij directeur van Playmatic B.V.

Henk voor zijn exploitatiebedrijf in Amsterdam

Reacties van NFV-leden op het overlijden van Henk Ad Jonker Droevig nieuws. Voor degenen die hem niet (direct) kennen, Henk is de auteur van het Flipper Service Boek waar heel duidelijk uitleg wordt gegeven over de werking van elektromechanische flipperkasten. Henk heeft er overigens zelf negen uit het niets gebouwd. De Big City Zoo was een technisch wondertje waar ik o zo blij ben dat ik erop heb mogen spelen. Rust in vrede Henk.

Rens Hooijmaijers Een ware legende is helaas niet meer onder ons. Onze gedachten zijn bij de familie.

Ben Boogaard Ach, wat een treurig nieuws! Sterkte aan zijn nabestaanden!

Henk was toch wel een lopende encyclopedie die absoluut niet vies was van het delen van kennis!

Dank voor de kennis die ik van hem nog heb mogen overnemen!

Richard Baan Bah, wat vervelend. 68 is veel te vroeg. Hij heeft aardig wat eigen-ontwerp-flipperkasten gemaakt waar ik altijd veel respect voor heb gehad en nog steeds heb.

RIP Henk.

Georgie Maneveld Henk was, behalve een icoon qua flipperkasten, bingo’s, slotmachines, een zeer vriendelijk mens zoals ik hem gelukkig heel lang heb mogen kennen. Prachtige verhalen van vroeger. Zal je missen man.

Rust zacht.

Ruud Kooij Een ware EM-meester. En zijn boek is inderdaad een must-have voor EM-liefhebbers. Rust zacht Henk.

Michel Lanters Respect voor Henk. Zijn ontwerpen (lay-outwijzigingen en nieuwe features) zijn creatief.

Ik heb Henk al jaren niet meer gezien in het clubhuis, gelukkig hebben we wel een grappige flipperkast van zijn hand. Rust zacht Henk.

Henk naast zijn bekendste creatie: Merlin’s Magic De zelfbouwprojecten van Henk Na zijn vakantie in Schoorl was Henk enigszins bezeten van flipperkasten en hij begon al gauw zelf flippers te bouwen. Eerst van kartonnen dozen met lampen, een enkel spoeltje en relais (uit oude PTT-centrales). Als flippers gebruikte Henk in zijn eerste kast de uitslaande richtingaanwijzers van VW Kevers die hij op de sloop haalde. Henk heeft in de loop der jaren zo’n tien elektromechanische flipperkasten zelf ontworpen en gebouwd. Hij gebruikte de merknaam “One More Time productions”. De kasten van Henk zijn technische hoogstandjes die wat kwaliteit betreft vergelijkbaar zijn met kasten die indertijd bij Bally, Williams en Gottlieb uit de fabriek kwamen. Het artwork van de kasten was ook van Henk zelf,

soms compleet met flyer en al.

Henk kwam er dikwijls achter dat niet alles wat hij bedacht was te realiseren in een elektromechanische flipperkast. Maar chips en computerachtige oplossingen hoorden in zijn kasten niet thuis.

Toch had hij bij elke kast die hij maakte de voorwaarde dat er tenminste één “EM Industry First” in moest zitten. Een feature die je tot dan toe op geen enkele EM-flipper terug kon vinden. Zo was elke kast die hij bouwde echt uniek. In een afzonderlijk artikel verderop in deze Spinner worden de meeste van Henk’s flipperkasten beschreven.

Henk heeft ook een Bingo gebouwd, Calypso. Een Bingo is een kast met de uiterlijke vorm van een flipperkast. Er zitten echter geen flippers in.

19

Reacties van NFV-leden op het overlijden van Henk Koen Martens Ach nee, wat een triest nieuws!

Ik heb Henk leren kennen bij één van mijn eerste (zo niet de eerste) klusdag in het clubhuis (toen nog in Ederveen), waar hij vol enthousiasme zijn kennis over deze machines deelde, met de nodige anekdotes uit zijn tijd als flipperkastmonteur die kroeg en land afreisde om flipperaars in nood weer aan het spelen te helpen (inclusief alle trucjes die we vooral niet zelf moesten proberen).

De laatste keer was in Veenendaal, met onze huidige techniekploeg voor een ouderwetse EM-klusdag, waar hij nog altijd met evenveel

Je krijgt vijf ballen die je met een standaard plunger moet wegschieten naar boven in het speelveld. Het speelveld heeft allemaal veren en postjes die de route van een bal beïnvloeden. In het speelveld zitten gaten (vaak 25) waar de bal in vast kan komen te zitten. Elk gat heeft een nummer. Het gat waar de bal in zit wordt geregistreerd en het nummer wordt opgelicht op de kop. Drie ballen of meer op een rij is bingo. Als alle ballen gespeeld zijn kun je de kast opdracht geven om de resultaten te controleren. Voor elke bingocombinatie krijg je credits die je kunt laten uitbetalen. Dit is écht gokken! Op het spel zijn eindeloos veel varianten bedacht. Henk schreef in Spinner 2000-4 een artikel over bingo’s.

De flipperboeken van Henk Flipperjaartallenlijst Henk bracht indertijd de flipperjaartallenlijst 1945 t/m 1995 uit. Dat was een klein handzaam (A5-formaat) boekwerkje met de alfabetische opsomming van alle flipperkasten en het jaartal dat ze waren uitgebracht. Hij gaf dat jaarlijks uit. In die tijd had iedere exploitant en verzamelaar een exemplaar, omdat

20

ze bij koop of verkoop van een kast dan beter de waarde konden bepalen. Bijvoorbeeld wanneer ze op een beurs een kast vonden.

Tegenwoordig hebben we natuurlijk een smartphone en het internet.

Iedereen gebruikt nu de IPDB waar naast de jaartallen veel meer informatie, zoals foto’s, samengebracht is.

“In die tijd had iedere exploitant en verzamelaar een exemplaar van de flipperjaartallenlijst van Henk“ Flipper Service Boek In 1991 kwam het Flipper Service Boek van Henk de Jager uit. Een must have voor elke EM-liefhebber. Bas Vis heeft Henk over het boek geïnterviewd in Spinner 2013-4. Op de omslag van het boek staat dat elektromechanische flipperautomaten de laatste jaren steeds meer gewild zijn als verzamelobject. En terecht!

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

enthousiasme zijn kennis en passie overbracht aan de nieuwe generatie EM-kenners, en met veel plezier zijn boeken signeerde.

Hij zal voortleven in de Merlin’s Magic, een prachtige kast die we destijds met crowdsourcing binnen de vereniging hebben aangekocht.

En natuurlijk in zijn boeken, waarin hij de fijne kneepjes van de EM-techniek met de wereld deelt. Je zal gemist worden, Henk, maar niet vergeten.

Jan & Tonia Meijer We hebben Henk als een fijn persoon met humor mee mogen maken. Zijn verhalen en vakkennis zullen vele van ons altijd gedenken.

Henk, bedankt voor de fijne tijd die we met je mee mochten maken.

Zowel uit technisch als uit artistiek oogpunt zijn zij representatief voor de tijd waarin zij werden gebouwd: de jaren ‘50, ‘60 en ‘70. Maar hoe zo’n machine in bedrijf te houden of te repareren? Wat is de logica in de wir-war van draden, spoelen en contacten. Dit boek probeert de werking van de elektromechanische flipperkast helder uiteen te zetten, zowel voor beginners als voor meer ervaren monteurs. Tevens bevat het boek vele stap-voor-stap handleidingen voor het vervangen van onderdelen. Het boek is door Michael Shaloub in `Pinball Compendium, The Electromechanical Era’ aangemerkt als ‘one of the milestones in pinball history’. Dat is een mooie erkenning voor het vele werk dat Henk besteedde aan het maken van dit boek.

Schema’s lezen Een ander boek dat Henk uitbracht is “Schema’s lezen” van elektromechanische flipperkasten, bingo’s en arcademachines. Buiten aanwijzingen voor het lezen van het schema staan er ook heel veel verklaringen van terminologie en onderdelen in. Het boek laat zien dat logisch denken en de verbanden tussen onderdelen

Luchtige publicaties Henk maakte ook luchtigere publicaties over flipperen. In 2005 gaf hij samen met Frans Bekker een boekje uit dat “Kastenbaas in Mokum” heette en in 2006 verscheen het boekje “Kroegtijgers van toen”. Dat Henk graag schreef is duidelijk, want er zijn nog twee boekwerkjes van zijn hand. “Gouden tijden, gouden herinneringen” met een tijdsbeschrijving en anekdotes en “Daan’s Supercircus”, een beschrijving hoe je zelf een flipperkast kunt bouwen.

2007. Wanneer het begint? Eigenlijk al 2000 voor Christus. Het boek omvat in totaal 900 pagina’s. Het bevat heel veel foto’s, kastbeschrijvingen en voor elk jaar de verkiezing van de “flipper van het jaar”. Het is de meest complete chronologie van de flipperkast van voor WO II tot 2007.

Van het boek zijn 10 exemplaren door Henk zelf gedrukt en gebonden. Hij heeft deze 10 exemplaren weggegeven aan mensen in de flipperwereld die hem heel erg dierbaar waren.

In de laatste Spinners hebben we delen uit dit meesterwerk gepubliceerd. En in de komende Spinners zullen jullie zeker nog meer van het boek terugzien.

Een Magische Machine Maar het belangrijkste werk ontbreekt nog in bovenstaande opsomming. Het is een immens boekwerk in drie delen! De titel is “Een Magische Machine”. Een heel bijzonder document, met veel liefde gemaakt. Het boek beschrijft de ontwikkeling van de flipperkast tot

Henk de Jager in de Spinner Henk heeft zelf veel artikelen voor de Spinner gemaakt, maar over hemzelf is ook veel geschreven. Voor Spinner 1996-3 ging NFV-redactielid Ferdi van Os op bezoek bij Henk om hem te interviewen. Dat was nog in zijn werkplaats aan de Marnixstraat in Amsterdam. Een leuk artikel dat

doorgronden je als techneut al een heel eind brengt en meestal de oplossing geeft.

Henk zijn plek in de flipperwereld aardig schetst. Voor Spinner 2013-4 werd Henk geïnterviewd door Bas Vis over zijn boek “Schema’s lezen”.

Zelf schreef Henk in de Spinner de rubriek “Uit de oude doos”. Dat begon in Spinner 1999-3 en stopte in Spinner 2001-2. Leuke, compacte artikeltjes van één pagina. Daarna heeft hij regelmatig in de Spinner geschreven over EM-kasten of daaraan gerelateerde onderwerpen.

Hij begon met een stukje in Spinner 2009-2 over Masquerade. Later heeft hij over kasten uit de NFV-collectie geschreven zoals Dealers Choice, Big Deal en Hot Shot. Deze artikelen zijn terug te vinden in Spinners 2010-4, 2011-4 en 2012-2. En zijn avontuur met de Aloha bij Henk Spaan en Harry Vermeegen mag niet onvermeld blijven, dat in Spinner 2014-3 staat opgetekend. Het laatste artikel over Henk zelf was dat in Spinner 2017-4, waar een deel van bovenstaande tekst uit komt. Bedankt Henk, we zullen je missen.

Henk naast een Bally 50/50 anno 2017

21

Wouter van der Post en Wijnand Klaver

Clubhuisverbouwing The Final Chapter: de techniekruimte In een eerdere spinner hebben we de laatste update gegeven over de verbouwing van het clubhuis en we kunnen nu melden dat de nieuwe techniekruimte, op wat kleine klussen na, klaar is voor gebruik. Uiteindelijk zijn er in de hele verbouwing heel wat vrije uurtjes gaan zitten, maar we willen het netjes en met oog voor detail doen en hebben geen genoegen genomen met concessies.

Stroomvoorziening Om de reparaties goed uit te kunnen voeren is naast goede verlichting ook voldoende elektra nodig voor de soldeerbout en ook de defecte flipperkast in kwestie.

Hiervoor is een kabelgoot aangelegd met genoeg stopcontacten.

Deze kunnen voor de veiligheid ook met een knop in één keer spanningsloos gemaakt worden.

Naast deze ’killswitch’ komt er ook een aardlekschakelaar die de stroom afschakelt voordat er ongelukken kunnen gebeuren. Ook de wandgoten zelf zijn, zoals het hoort, voorzien van aarding.

Ventilatie Om de reparaties niet in de soldeerwalmen te hoeven doen hebben we ventilatie aangelegd in de techniek­r uimte. Niet alleen recht boven de plekken waar defecte flipperkasten geparkeerd worden, maar ook bij de bureaus zijn aansluitingen gemaakt waar soldeerafzuigers op aangesloten kunnen worden. Ook bij verf- en lijmwerkzaamheden biedt de afzuiging uitkomst.

22

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Klaar voor inrichting (b), geaarde wandgoot (l) en voorbereiding voor het plaatsen van de ventilatiekanalen

Netwerk Naast dat er in de kabelgoot stopcontacten aangelegd zijn hebben we er ook een aantal vaste netwerkpunten in aangelegd zodat we bijvoorbeeld ook de digital pinballkast kunnen updaten en pc’s van vast netwerk kunnen voorzien.

Naast aansluitingen in de diner en de techniek­­ruimte hebben we ook netwerk­ bekabeling richting de bar getrokken voor de camerabewaking, kassa’s en (toekomstige) vaste pin­automaten.

Inrichting Nadat alles was aangelegd kon het verhuizen van de voorraad en bureaus beginnen. Alles staat nu weer netjes gesorteerd in de billykasten zodat we sneller het juiste onderdeel erbij kunnen vinden. We hebben ook meer werkplekken kunnen maken dan we in de oude techniekruimte hadden zodat er voldoende ruimte is om gelijktijdig soldeer- en/of verfwerk te kunnen doen. Er is ook een werkplek voor langer lopende projecten, door deze extra plek ondervindt het ’normale’ kluswerk geen hinder.

Wijnand test de soldeerwalm­ afzuiger

Wouter bezig met een van de eerste reparaties in de nieuwe ruimte

Hoogwerker Tijdens de bouwvak kon Hardeman (de eigenaar van het pand) weer een hoogwerker beschikbaar stellen. Daarmee kon onder andere nog een extra barlamp opgehangen worden. Ook is er nog dankbaar gebruik van gemaakt om de ramen aan de buitenkant te wassen en de gevel schoon te spuiten.

Panoramafoto van de nieuwe techniekruimte

23

Bas Vis

Kennismaken met de...

Heavy Metal Het aantal producenten van flipperkasten is de laatste jaren sterk gestegen. Begin deze eeuw was Stern de ‘sole survivor’ maar anno 2022 zijn er legio enthousiaste partijen die nieuwe titels aanbieden. Sinds enige tijd hebben we een nieuwsrubriek in de Spinner om te helpen bij te blijven.

Toen Dirk Langedijk aangaf dat hij een Heavy Metal aan zijn collectie had toegevoegd, dacht ik dan ook niet aan een nieuwe titel, want daarover had ik niets gelezen in de voorbije tijd. Ik dacht aan de Bally-­titel uit de jaren 80 en schreef terug: “je bedoelt de Heavy Metal Meeeltdoooownnnnn?”

Dat was dus niet zo. “Het is de Heavy Metal van Stern uit 2020!” Huh? “Kom maar langs”, reageerde Dirk.

24

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Achtergrond van de nieuwe Heavy Metal Dirk heeft een prachtige collectie flipperkasten. Daar zitten een aantal kasten tussen die hij al jarenlang in zijn collectie heeft (zie Gameroom van… artikel in Spinner 4 uit 2021), maar hij wisselt ook graag. Er is een ruime vertegenwoordiging van kasten met een muziekthema in zijn collectie: Guns N’ Roses, Aerosmith, Metallica en Rush). Toen Dirk besloot afscheid te nemen van zijn Metallica, was het dus niet zo gek dat hij getipt werd dat er een vrijwel nieuwe Heavy Metal te koop was. Dus; Metallica out, Heavy Metal in.

Voor de reis naar Harderwijk had ik eerst mijn huiswerk gedaan: • de Heavy Metal is het resultaat van een samenwerking van Stern met een partner (Incendium), ter gelegenheid van het 300e nummer van het blad Heavy Metal • het artwork is geïnspireerd op het blad. De speelveld lay-out is een remake van de Star Wars home pin edition uit 2019.

• de sound recordings (16 songs in totaal) passen volledig binnen het thema met songs van o.a. Blue Oyster Cult en Cheap Trick • er zouden 300 exemplaren gemaakt worden, maar uiteindelijk bleef het bij 100 Het was dus niet zo gek dat ik deze release had gemist. Uitgebracht in het midden van de COVID-19-pandemie en dan ook nog als onderdeel van een ‘speciaal partner project’.

Daarom was er dus geen promofilmpje of speciale launch party.

De informatie vermeldde ook dat de Heavy Metal ‘op order basis’ gemaakt zou worden (built to order).

Die orders liepen blijkbaar niet zo hard, want het werden er uiteindelijk minder dan verwacht. Wel bijzonder dus dat Dirk er één heeft!

Kennismaking met de Heavy Metal De kast is recent ontwikkeld maar ademt de sfeer uit van de tijd van de bijna naamgenoot uit 1987.

25

bellen en een rule sheet die na een paar partijen spelen te begrijpen is.

De kast speelt prettig en heeft een paar grappige features, zoals een ‘in playfield ball lock’. Die lock kun je steeds aanzetten. De gelockte bal kun je vervolgens releasen door tegen de gelockte bal aan te schieten.

Spelen op de Heavy Metal Bij ons eerste spelletje loopt de baltijd aardig op. Dirk heeft de kast op 5 ballen gezet, dus er is ook na een mindere bal nog gelegenheid om terug in de partij te komen en de diverse modes te ontdekken. Al vrij snel lukt het om de ball lock en release een vast onderdeel van elke bal te maken. Zodra je een bal kwijt bent tijdens multiball, doe je een nieuwe lock. De modes zijn opgezet rond een aantal karakters en kunnen worden gestart door een aantal schoten meermaals te maken. Dat blijkt in de praktijk goed te doen. De songs zijn aan de modes gekoppeld, dat wist Dirk al.

Dirk speelt op een andere kast, maar luistert mee. Af en toe horen we hem zeggen: ‘deze song heb ik niet eerder gehoord, wat heb je gedaan om die te starten?’

De Grand Champion score van Dirk overleeft het eerste uur van de avond niet. Eerst gaat Rens er overheen, maar dat vormt aanleiding voor mij om het nog eens te proberen. Het kost inspanning en tijd, maar ik heb wel succes! Zoals altijd heeft elk aspect zowel een voordeel als een nadeel.

Detail speelveld met ball lock

Het DMD-display zorgt natuurlijk ook voor een ‘retro gevoel’ in het beeldschermtijdperk. Dirk heeft de kast pas kort en daarom mogen we zelf het spel gaan ontdekken.

Qua uiterlijk is de Heavy Metal wel een aangename verschijning met bijvoorbeeld mooie sideblades. Op het speelveld en het kabinet zijn wat minder felle kleuren gebruikt dan anno 2022 gebruikelijk is bij Stern.

Razende reporter Rens is ook van de partij (zie elders in deze Spinner zijn

26

verhaal over de Rush LE) en samen spelen we onze eerste partij op de Heavy Metal. Knipperende lampjes schieten, ballen locken en dan kijken wat je moet schieten tijdens de multiball. Er zijn diverse modes: hoe start je die? Kun je die modes uitspelen? En wat gebeurt er dan?

En als je alle modes gehad hebt, komt er dan iets van een eindspel?

Bij het spelen blijft het gevoel van ‘back to the 80’s’ hangen: overzichtelijke schoten, niet teveel toeters en

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Het is prettig als schoten goed te maken zijn, maar het moet niet te gemakkelijk zijn. De Heavy Metal is qua game play betrekkelijk eenvoudig en is goed te begrijpen zonder uitvoerig een rulesheet te bekijken. Dat is leuk als je met vrienden samen een avondje gaat spelen, maar voor een fanatieke thuisspeler komt misschien al vrij snel het gevoel dat het spel zich (te?) veel herhaalt.

Rens en ik hebben elkaar lekker uit kunnen dagen op de Heavy Metal.

Eerst speelden we samen, maar later juist na elkaar, omdat ballen van langer dan drie minuten zeker geen uitzondering waren. Leuke ervaring, zeker om dat de kans niet groot is dat we ‘m nog eens ergens tegenkomen.

Als we aan het einde van de avond mogen kiezen op welke kast we onze laatste pot gaan spelen, dan kiezen we voor de Rush.

27

Mischa de Muynck

A I P, AKA A I D FW, E W E T D… Abbreviations in pinball, also known as afkortingen in de flipperwereld, en wat ermee te doen…

Je mipapo in je liboza de Muynck!

En zorg dat die zaza’s asap in de aahaawee komen. Anders kan je je Lupa wel vergeten, helapinaka.

Ik dacht dat ik het wel gehad had.

Lichting 89-5 in Den Bosch, Koning Willem 1-kazerne, PaInfBat. Een wereld waar alles maar afgekort werd, maar zo onzinnig dat het gewoon lachwekkend werd. Want dat militaire paspoort een mipapo noemen, hoeveel scheelde dat nu als het echt oorlog was en de Russen eraan kwamen? Met hun T72’s. Die ik dan moest stoppen met mijn Dragon.

89-5. Rond kerst 1990 mocht ik afzwaaien. Blij dat het klaar was met die militaire dienst. Ik was onderdeel van één van de laatste lichtingen die nog op moesten komen. Maar ook de laatste lichting die nog 14 maanden in een kazerne moest zitten. We zwaaiden tegelijk af met de mannen die twee maanden later waren opgekomen, bofferds…

De jaren 90 lagen voor ons. De muur was zojuist gevallen in Berlijn. Dus

28

dat die Russen die 14 maanden onze fictieve vijand waren, dat zou wel loslopen. Wij konden gerust naar huis om de jaren 90 in te duiken.

Oorlog, dat zou niet meer gebeuren.

De jaren 90, wat een tijd was dat. Ik kan me zo voorstellen dat Pat Lawlor zo rond de tijd dat ik voor de laatste keer de trein van Den Bosch naar huis nam met zijn eerste ideeën voor de The Addams Family (TAF) kwam.

De TAF, die toch wel weer een kantelpunt in onze flipperwereld was.

Ik deed er niet zoveel mee, met die flippers. Ik had destijds meer met arcadekasten die in de jaren 80 concurreerden met de flippers. Ik had meer gameplay voor een gulden in een Donkey Kong, Pacman, Space Invaders of een Galaga dan in een flipperkast. Zeeuwse zuinigheid zou je het kunnen noemen denk ik. Ik haalde nooit high scores op een flipperkast. Galaga daarentegen, daar speelde ik uren op.

Maar dat veranderde in de afgelopen jaren…

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Op de Galaga had Mischa de Muynck meer gameplay voor een gulden in de jaren 80

Mischa bij de GZ, SS, TOM en TZ

Een jaar of zes geleden kochten we onze Addams Family. Ja, ik weet het, het is The Addams Family, maar dat wisten wij toen nog niet. Wij wilden gewoon een flipperkast en Addams Family was het. Een best wel mooie gekocht, voor mijn gevoel voor veel te veel geld, maar nu teruggezien een koopje natuurlijk. En jarenlang heeft die Addams Family in onze woonkamer staan te shinen. Na een uitvoerige grote beurt met aanpassingen om de kast nog mooier te maken wilden we nog een kast.

En toen gingen we de RH in, de RabbitHole. Want je weet, één flipper is geen flipper…

Magic. Welcoooooome to the Theatre of Maaaagiiiiicccccc.

En dan kom je op Marktplaats, Pinside en uiteindelijk ook het NFV-forum… Op Marktplaats gingen we ineens op zoek naar een TOM, want we wilden een Theatre of

Want ze korten (bijna) alle kasten af. En geloof me, dat is echt niet makkelijk als je deze mooie wereld als nieuwkomer binnenkomt. Want toen iemand het had over een TAF,

Tijdens de zoektocht kwam ik er achter dat het luie mensen zijn, die flipperaars.

“De newbies zweten terwijl de ‘oudjes’ precies weten waar ze het over hebben“

dacht ik: welke kast is dat dan? Ik kwam er echt pas na een kwartier achter dat ik een TAF had… Wij hadden een Addams Family en nu hébben we een TAF. Een heel belangrijk verschil, want dit verschil maakt hét onderscheid. Van iemand die toevallig een flipperkast heeft naar de “Incrowd of Pinball”, ofwel IoP… De IoP, waar (bijna) alles afgekort wordt. De newbies zweten terwijl de ‘oudjes’ in de IoP precies weten waar ze het over hebben. Heb je liever een STTNG of ben je van de SW? Ben je een speler die houdt van de natuurlijke pauzes in de TZ of ben je meer een doorspeler met TNA? Zeg het maar. Kasten die niet of nauwelijks geleverd worden worden bijna liefkozend bij hun afkorting genoemd.

29

De MG (die ik gelukkig wel al eens werkend gespeeld heb), of de BBB. Ze hebben allemaal een afkorting, of niet? Want soms klopt het niet kwam ik achter toen ik diepgaand onderzoek deed naar de mores in de IoP. Je wilt er immers bijhoren, niet waar? Want WOZ moet eigenlijk WOO zijn. En kasten die maar één woord hebben, die krijgen geen afkorting. Want Playboy is niet P… En Funhouse geen F… Eight Ball Deluxe is dan weer 8BD en niet EBD En soms ben ik he-le-maal vóór een afkorting hoor. Want wie kan Johnny Mnemonic nu vloeiend uitspreken? Drama! Ik blijf maar struikelen over die Mn achter elkaar. Dan maar gewoon JM.

En wat denk je van kasten die eigenlijk dubbel zijn. Zoals GnR en GnR JJP. Ik heb trouwens nog echt nooit een kleine n gezien tussen de Roses en de Guns. Axl en Slash zelf zetten daar altijd een hoofdletter N neer…

Sterker nog een N’ Eigenlijk is het dus GN’R en GN’R JJP En waarom noemen we JJP niet gewoon Jersey Jack Pinball? Want Bally Williams noemen we toch ook niet BW? Wel eens WMS overigens.

Maar Stern Pinball is nooit SP, maar gewoon Stern…

En als je dan eindelijk weet welke kast je graag wil hebben, je bent nog steeds op zoek namelijk, dan wordt het nog onduidelijker. Want actief op zoek naar een CFTBL, TOM, SS, TZ, TB, EHOH of GB (Of is dat ‘gewoon’ Ghostbusters?).

Dan krijg je de volgende termen om je oren, HUO, OBO, NIB of NOS. En is de GI ook voorzien van led. Is het een PRO of een LE of CE? En zit er een kleuren-dmd in of nog een originele?

Zou de afkorting van deze JJP niet WOO moeten zijn?

30

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Fijn dat deze kast een afkorting heeft

Soms weet ik het niet meer. Weet je wat mijn oplossing dan is? Een bakje koffie in het DPM en dan advies vragen aan de CEO of zijn vrouw.

Die geven altijd wel een goed advies.

Of weten in elk geval een sappige anekdote te vertellen om twijfels weg te nemen of te verergeren.

Maar wat ik wel weet is het volgende: ik pleit ervoor om tijdens het komende DPO even een goede lezing samen te stellen. Met sprekers uit de hele wereld. AiPRnR, Abbreviations in Pinball, Rules & Regulations.

Kunnen we daar voor eens en altijd afspreken over de N van G&R, dat we Stern voortaan SP noemen en dat fabrikanten hun nieuwe titels voortaan voor moeten leggen aan de Commissie AiP, de CAiP, ter goedkeuring. En ik stel me dan verkiesbaar als de voorzitter van die club, CHAIRCAiP En dan kunnen wij van de IoP gewoon door met onze hobby. Lekker ballen schieten en newbies om de oren slaan met afkortingen.

Wat denken jullie? Kom je ook naar de AiPRnR bij het volgende DPO?

Jim Jansen

Pinball People Claudine Jansen (51) Amsterdam Hoe lang flipper je al?

‘Ik ben in 2001 vanuit Basel naar Nederland verhuisd en sindsdien speel ik. In 2003 deed ik mee aan het DPO in Leusden en toen won ik bij de vrouwen. Heel erg leuk.’

Wat is er zo leuk aan?

‘Als je naar een andere stad gaat, dan kom je op plekken waar je normaal niet komt. Je ontmoet mensen die je doorgaans niet zou zien, het is sociaal en ook een leuke manier om een stad te leren kennen. We gaan een keer per jaar naar Parijs en bezoeken dan altijd hetzelfde café met een jukebox en flipperkast. De locals daar zijn meestal erg onder de indruk van onze flipperkunst.’

Wat prefereer je, thuis of op locatie?

‘Altijd op locatie, want we hebben thuis ook geen kast. Vroeger wel, eerst een Twilight Zone en daarna een Who Dunnit en een Tommy, maar dat was ook deels voor de sier. Ik vind het veel leuker om met vrienden in het café te spelen.’

Wat is de beste locatie voor jou?

‘Dat is moeilijk om te zeggen. Ik hou van cafés met een flipperkast.

En dan wat mij betreft een café met een Bally of Williams. De kast krijgt de aandacht die hij verdient en als ze lekkere bieren hebben, dan is de avond compleet.’

Heb je een leuke anekdote?

‘Ongeveer achttien jaar geleden gingen we een weekend naar Antwerpen, ook om te flipperen.

We kwamen in een mooie

Heb je een foto van jezelf achter een flipperkast, stuur hem naar jansen.jim@gmail.com en Jim neemt contact met je op! kroeg terecht met een Dracula.

Hij speelde lekker, maar we haalden niet de beste scores.

Overdag waren we ons al aan het verheugen op de avond, er heilig van overtuigd dat we nu wel onze naam zouden gaan invullen. We liepen het café in en wat bleek? De Dracula was vervangen door een

Terminator 2. Ook een mooie kast maar toch net iets minder.’

Wat is de mooiste kast ooit gemaakt en waarom?

‘Medieval Madness. Heerlijke kast, veel humor en ik ben nog steeds onder de indruk als het kasteel kapotgaat.’

31

32

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

33

Henk de Jager

Deel 4: De kasten van Henk de Jager Zoals elders in deze Spinner al genoemd, is Henk de Jager in juni 2022 overleden. Hij laat ons een mooie erfenis. Zo heeft hij een heel uitgebreide kroniek geschreven over de historie van de flipperkast. In drie kloeke delen doet hij verslag van de ontwikkelingen, vanaf het prille begin voor de Tweede Wereldoorlog in de vorige eeuw tot de producties van deze eeuw. Tot nu toe was er slechts een handvol mensen die dit werk konden lezen. In de voorbije nummers van de Spinners konden de lezers kennis maken met Henk de Jager’s ’Ontwikkeling van de flipperkast - van knikker tot virtual-reality’.

In dit speciale vierde deel een overzicht van Henk zijn eigen creaties en wat hij er zelf over geschreven heeft.

PALM (1976) Mijn eerste handgebouwde flipperkast. Ik was in die tijd een beginnend automatenexploitant.

Speciaal voor een van mijn klanten ontwierp en bouwde ik deze kast.

De naam Palm was naar de naam van het café: café de Palm in Amsterdam. De machine heeft daar echt in exploitatie gestaan, en heeft daar circa 40000 spelletjes gespeeld. De Palm was een 4-bals multiball, nog nooit vertoond in die tijd.

34

ZODIAC (1977) Mijn tweede product. Zodiac was een spel vol targets: twaalf in getal. Iedere target vertegenwoordigde een sterrenbeeld van de dierenriem. Door steeds meer tekens te verlichten werden ook steeds meer kansen geboden.

Speelveld van Palm: het enige dat overgebleven is van de kast

Speciaal voor de Palm-flipper had ik een nieuw electrisch circuit voor de pop-bumpers bedacht. De 24 Volts spoelen kregen kortdurend een “injectie” van 50 Volt als de bal de bumper raakte. Het werden de felste bumpers van die tijd!

Alle tekens verlicht maakte “special” mogelijk. Een bijzondere “outhole bonus” was leuk in dit apparaat: voor ieder verlicht dierenriemteken werd 1000 bonus uitgekeerd. Was een groep van drie tekens (zomer, winter, herfst of lente) geheel verlicht, dan leverde dat nog eens 3000 extra punten op. Ook tweespeler Zodiac stond korte tijd in exploitatie. Deze kast was echter minder populair dan zijn voorganger. Van de Zodiac is alleen de kopruit er nog.

Ik was in die jaren nog niet zo zuinig op mijn spullen. De Palm flipperkast bestaat niet meer, ik heb alleen nog het speelveld. Hij kan nog wel gereconstrueerd worden; ik heb het schema ook nog!

CRACK THE BANK (1992) In het meubel van een oude Williams bouwde ik een twee-speler met een dubbele feature: er werd gelijk black-jack én op een slot­ machine gespeeld.

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Op verschillende plaatsen op het speelveld was het mogelijk “card points” te verzamelen, die op een extra telwerk achter de kopruit werden aangegeven. De slotmachine rechts bovenin gaf op 3 wielen combinaties van fruit-symbolen aan.

De “kostbaarste” situatie voor een casino is natuurlijk een speler die gelijkertijd 21 card points heeft én een jackpot op BAR-BAR-BAR. Kopruiten In die zeldzame situatie werd van Zodiac links op het speelveld een hole en Crack The verlicht voor “Crack the Bank”.

Bank Werd de bal in dat gat gespeeld dan leverde dat op: 5-15 vrije spelen, alle bumpers verlicht, extra bal, double bonus en het opvoeren van de bonus naar zijn maximale waarde.

De verlichting van de kast ging knipperen, veel spektakel! Crack the Bank heeft wél de tand des tijds overleefd: de machine is in bezit van een Nederlands verzamelaar.

Een uitgebreid artikel over de Palm, Zodiac en Crack the Bank vind je in Spinner 2011-1.

Speelveld van Crack The Bank

DAAN’s SUPERCIRCUS (1993) Het was de toen 13-jarige Daan die mij tekeningen liet zien van een zelfbedachte flipperkast. Met wat aanpassingen was dat spel best te realiseren. Er was echter een klein probleem: Daan bewoonde de zolderkamer van het huis, slechts bereikbaar langs een smalle ladder.

Daar kon nooit een grote flipperkast naar boven. Of… we moesten de flipperkast slechts 1 meter lang maken.

Zo gezegd, zo gedaan! Samen met Daan werd deze kleine flipperkast gebouwd. Hoe groot het succes was, weet iedereen die wel eens een beurs bezocht waar Daan’s mini-flipper stond te pronken. Daan’s Supercircus is nog steeds in bezit van Daan, die de machine altijd nog koestert.

BAGATELLE (1995) Razend enthousiast waren de Amerikaanse flipperontwerpers en technici tijdens de Pinball Expo in Chicago, toen ik daar de foto’s van Crack the Bank showde. Ik won er direct de eerste prijs mee.

Speelveld en kopruit van Daan’s Supercircus 35

Kabinet en speelveld van Bagatelle

Een jaar later was het Daan, die een tweede prijs won met zijn unieke flipperkast. Er werd ons gevraagd het volgende jaar eens een van de producten mee te nemen. Maar een flipperkast in het vliegtuig… kostbaar en moeilijk. Zo werd het idee geboren een flipperkast zo klein mogelijk te bouwen. Zo, dat de kop in mijn koffer zou passen, en een handvat aan de onderkast.

Na veel passen en meten, bleek het mogelijk een speelveldmaat van 21 x 40 centimeter aan te houden. Ik ontwierp een “speelbaar” spel met targets, twee flippers, een bumper, een slingshot en een uitworpgat.

De flipperkast werd gebouwd voor 110 Volt, de Amerikaanse netspanning. Bedoeling was de machine in Amerika te verkopen en de opbrengst aan een goed doel te schenken.

Helaas, een reis naar de VS kwam er nooit meer van. De flipperkast werkt uitstekend, en is onlangs in Nederland aan een liefhebber verkocht.

Ondanks zijn kleine formaat heeft Bagatelle een geldinworp, een creditmeter en een eindcijfer-loterij (match).

Een uitgebreid artikel over de Palm, Zodiac en Crack the Bank vind je in Spinner 2011-1.

ROUTE 66 (1996) Het klein-formaat flippertje van Daan werkte zo vertederend dat besloten werd om weer een 1-meter

36

kastje te bouwen. Het werd de twee-speler “Route 66” met de roemruchte Amerikaanse Highway 66 als thema. Op de kopruit (en ook op het speelveld) staat een 1959 DeSoto Firedome afgebeeld, Nederlands kenteken DE-60-74. Het was de auto die ik destijds (13 jaar lang) als hobby-automobiel bezat. Route 66 ziet er al een stuk professioneler uit dan mijn eerdere flipperkasten.

Vooral de moeite die het artwork mij altijd kostte had mij doen besluiten een tekencursus te gaan volgen.

Route 66 is in 2004 verkocht aan een Nederlandse flipperhandelaar (Wizard in Bunschoten) die hem als blikvanger in zijn bedrijf heeft staan.

Speelveld en kopruit van Route 66

Bijzonder aan deze kast is een ogenschijnlijk onmogelijk baltransport. Wordt de bal in de McDrive geschoten (linksonder), dan komt hij uit de carwash (rechtsboven) weer tevoorschijn. Andersom werkt het ook zo: schiet de bal in de carwash, en hij komt uit de McDrive tevoorschijn. Een “industry first”, want er bestaat geen professionele flipperkast die dat ook heeft. Trucje: dit werkt met twee ballen: als de een wordt gevangen, wordt de andere in het spel geschoten. Zo is Route 66 feitelijk een multiball, zonder dat er ooit twee ballen gelijk in het spel zijn.

Een uitgebreid artikel over Route 66, Bagatelle en Daan’s Supercircus vind je in Spinner 2011-2.

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

De Big City Zoo met wedgehead

BIG CITY ZOO (2002) De meest complexe flipperkast die ik ooit bouwde! De spelmogelijkheden zijn zó ingewikkeld, dat het een elektronische machine niet had misstaan. Mijn compagnon Ramon vertelde ooit dat het hem verbaasde dat een dierentuin nooit het thema van een flipperkast was. Zo was snel het idee geboren: mijn volgende kast moest een “Zoo” thema hebben.

Vandaar de naam “Big City Zoo”.

Ik heb dit apparaat speciaal voor Ramon gebouwd – buiten zijn medeweten. Hij is nu de trotse eigenaar van deze kast, die ik hem cadeau gegeven heb. De tekst “special made for Ramon” staat op de kopruit. Omdat ik de Gottlieb “wedge head” flipperkasten uit de jaren ’60 erg bewonder, heb ik er voor gekozen “Big City Zoo” ook in een dergelijk meubel te bouwen.

Maar wel in het 1-meter formaat!

Deze kast is nog in bezit van Ramon Leysner die hem naar ik aanneem nooit zal verkopen.

Kopkast en speelveld van Merlin’s Magic

Een uitgebreid artikel over de Big City Zoo vind je in Spinner 2010-4.

MERLIN’S MAGIC (2009) Dit is de laatste kast die Henk gebouwd heeft. Zoals gebruikelijk had Henk zijn best gedaan om een unieke kast te maken met een aantal bijzondere features. De Merlin’s Magic had niet minder dan vijf ‘industry first’ voor EM-kasten.

Sinds 2010 staat de kast in het NFV-clubhuis en is, op aanvraag, ook nog speelbaar. Toen Henk in 2010 kenbaar maakte dat hij de kast wilde verkopen, hebben we als NFV een crowd funding actie opgezet. Het was een unieke gelegenheid om een stukje flippererfgoed in de collectie op te nemen.

Met dank aan de bijdrages van Ad, Bas, Ben, Frank, Freerk, Jan, Koen, Ronald en Willem Jan lukte het!

Uitgebreide artikelen over Merlin’s Magic vind je in Spinner 2009-3 en Spinner 2010-3.

37

Jim Jansen

Pinball on location The Butcher Social Club, Overhoeksplein 1, Amsterdam Al meer dan twintig jaar eet ik geen vlees en de laatste jaren ben ik bijna vegan. Daarom zou ik doorgaans niet naar The Butcher Social Club gaan om even een hapje te eten of snel te lunchen. Maar er zijn altijd uitzonderingen op deze regel. Behalve een restaurant is The Butcher Social Club ook een hotel (daarover later meer), hebben ze een bar en is er een arcadegedeelte ingericht. Voorheen met twee flipperkasten en op de dag dat ik dit stukje schrijf is er een derde bijgekomen. Hoog tijd dus voor een nadere inspectie.

Allereerst de reis ernaartoe. Als je het centraal station aan de achterzijde verlaat loop je direct naar de aanmeerplaats waar de verschillende pontjes naar Amsterdam-Noord vertrekken. We zetten koers naar het Buikslotermeerplein en binnen vijf minuten bevinden we ons in Noord. Als geboren en getogen Amsterdammer heb ik een ambivalente relatie met dit stadsdeel. Vroeger, zeg de jaren zeventig en tachtig, was het een no-go area en hoorde het, volgens de ‘echte’ Amsterdammers, niet bij de stad.

Dit vooroordeel werd bevestigd door de Drukwerk-hit ‘Ik verveel me zo’.

In Amsterdam Noord.

Ze noemen mij een vandalist Maar als eenieder toch eens wist Wat het is om in Noord te wonen Het kost veel tijd om in de stad te komen Weinig kroegen, geen bioscopen Alleen een telefooncel, die zullen wij slopen Want ik verveel, ik verveel, ik verveel, ik verveel En ik verveel me zo in Amsterdam-Noord

38

Maar goed, net als talloze andere stadsdelen, heeft ook Noord een metamorfose ondergaan en zijn de huizenprijzen ook hier meer dan door het dak gegaan. Als je na de boottocht links aanhoudt, dan beland je in vijf minuten bij de Adam Toren, waarin The Butcher Social Club op de begane grond is gehuisvest.

“Als je na de boottocht links aanhoudt, beland je in vijf minuten bij The Butcher Social Club“ Deze locatie opende een jaar of vijf terug en sindsdien staan er standaard twee flipperkasten.

Daarnaast een poolbiljart, een tafelvoetbalspel, een tafelten­nistafel en een arcademachine. De machines worden geleverd door Pinball Palace en behalve Harley Davidson een paar jaar terug, staan hier standaard nieuwe Stern­machines.

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Je krijgt drie ballen voor een euro en muntloos betalen is op dit moment niet mogelijk. Dat is meteen een kleine kanttekening, er staat ook geen wisselautomaat en het personeel van The Butcher Social Club staat niet bepaald te springen om een briefje van vijf om te ruilen voor vijf muntjes.

Toen door corona alle cafés nog gesloten waren hadden mijn lief en ik hier een kamer geboekt – hotelgasten mogen wel flipperen – en toen stonden er een Avengers en een Jurassic Park (JP). De eerste kast zie je veel in het openbaar, maar is niet helemaal mijn ding. Er zit net te veel speelgoed in en ook heb ik weinig met het thema. JP is wel een van mijn favoriete ‘nieuwe’ kasten, mede vanwege de lekkere flow en het mooie artwork.

Als we vandaag de dag de draaideur in lopen zien we dat er niet twee, maar drie kasten staan. Een mooie ontwikkeling: in plaats van dat machines verdwijnen van locaties, worden ze erbij gezet. Naast de Deadpool staat er een Mandalorian en vers uit de doos een Toy Story 4.

Drie topkasten op een rij en overzicht vanaf het balkon

Een rijtje om je vingers bij af te likken. Alle kasten zijn in goede conditie en van de eerste twee weten de meesten van u wel hoe ze spelen.

Dan de Toy Story. Een prachtig thema dat geweldig is uitgewerkt hetgeen leidt tot een topflipperkast. De machine bezit alles wat een goede kast behoort te hebben: mooie animaties, humor, verrassing, fijne schoten en een grote uitdaging. Al eerder speelde ik deze kast bij Game State bij de Johan Cruyff Arena en zowel voor de beginner als voor de gevorderde flipperaars is dit een fijne flipperkast.

Omdat het nog vroeg op de dag is, laten we de biertjes voor wat ze zijn, maar de keus uit speciale bieren – Affligem en Oedipus – is matig. Maar een ding kan je hier goed en dat is flipperen. Als je na deze drie kasten nog geen genoeg hebt, vind je om de hoek een Munsters en nog een keer een Deadpool. En dat op nog geen paar honderd meter afstand. Op naar Noord!

The Butcher Social Club

39

Bas Vis

Zaterdag 11 juni 2022

Verslag ALV 2022

Er was na twee digitale edities dit jaar weer een algemene ledenvergadering ‘in persoon’ in ons NFV-funhouse in Veenendaal. Zo’n vijftig mensen kwamen op deze zaterdag naar het clubhuis voor de vergadering en de afsluitende barbecue.

We zaten als NFV-bestuur om 15.00 uur achter de tafel om de leden te vertellen over het voorbije jaar, de verantwoording over het (financieel) beleid te doen en plannen te presenteren voor het jaar 2022.

Dit keer zaten we gelukkig weer bij elkaar in ons clubhuis.

Arie, Bart, Rens en Bas namens het bestuur achter de tafel (penningmeester Laurens was verhinderd) en zo’n 50 leden op stoelen in onze nieuwe ‘Diner’. Er zijn leden die trouw elk jaar komen en zich afmelden als ze verhinderd zijn (mooi!), maar er zijn ook altijd weer nieuwe gezichten die de alv voor het eerst mee maken. Dit was een alv waarbij diverse leden een actieve bijdrage leverden. De nieuwelingen hebben direct ervaren dat het bij de alv van de NFV niet alleen over cijfers gaat. Deze alv van 2022 was absoluut memorabel, helaas was de

40

aanleiding daarvoor niet zo prettig.

1. Inleiding Bas Vis (waarnemend voorzitter) opent namens het NFV-bestuur de algemene ledenvergadering. Het NFV-bestuur wordt verder vertegenwoordigd door Rens Hooijmaijers (secretaris), Bart Volman en Arie Pijl.

Laurens Linssen (penningmeester) is verhinderd. Vooraf stuurden Theo van Vroenhoven, Jonathan Joosten en Frank Douwenga een afmelding.

Er zijn circa 40 leden die deelnemen aan de ALV. Bas informeert of er opmerkingen zijn bij het verslag van

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

de alv 2021, zoals gepubliceerd in Spinner 3 van september 2021. Er zijn geen opmerkingen, daarmee is het verslag van de alv van 12 juni 2021 definitief.

2. Evaluatie en ontwikkelingen 2021 en 1e helft 2022 NFV bestuur / NFV team De samenstelling van het NFV Bestuur en de taakverdeling: • Bas Vis (waarnemend voorzitter, toernooien, Spinner) • Laurens Li nssen (penningmeester, ledenadministratie) • Rens Hooijmaijers (secretaris,

website, Spinner) • Bart Volman (techniek, onderhoud collectie, toernooien) • Arie Pijl (clubhuis, beheer collectie, Club van 100) In het NFV-team heeft een aantal wijzigingen plaatsgevonden.

Winfred de Ruijter keert terug in een actieve rol bij de NFV social media en Jeroen Boogers versterkt het DPO-team. Koen Martens is verhuisd naar het buitenland maar blijft van daaruit wel de rol van webmaster invullen. Brian en Daniëlle van Kuijk hebben op dit moment geen actieve rol binnen het techniekteam.

Bas herhaalt dat er behoefte is aan versterking bij de organisatie van de clubhuisdagen in het weekend en bij het organiseren van wedstrijden (clubhuis/regionaal/lokaal).

“...een oproep aan belangstellenden om zich als vrijwilliger te melden bij Bas of Arie!”

Nogmaals een oproep aan belangstellenden voor deze rollen om zich te melden bij Arie Pijl (arie@nfvpinball.nl) of Bas Vis! (voorzitter@ nfvpinball.nl)

De samenstelling van het NFV-vrijwilligersteam per juni 2022 is: • Webmaster: Koen Martens • Social Media: Winfred de Ruijter • PR: Jim Jansen • Club van 100: Marianne Winkel • Ledenadministratie: Nils de Kleine • LFC coördinatie: vacature Clubhuis/Regionale Toernooien coördinatie: Bart Volman (support: Bas Vis) • DPO coördinatieteam: Marcel van Kessel, Ralf de Kleine, Jeroen Boogers en Victor Stulemeijer • Wedstrijdleider: Ad Jonker

flipperlessen van Albert en hun jarenlange vriendschap.

Daarna neemt oud-voorzitter en erelid Guus Arens kort het woord.

Hij vertelt over zijn bezoek aan de vader van Albert en de immense collectie flipperprijzen van Albert die hij in Wildervank heeft opgehaald. In de komende periode gaan we kijken wat we hiermee gaan doen. Guus vertelt ook dat hij met de vader van Albert een afspraak heeft gemaakt om diens Roadshow naar het clubhuis te halen. Wordt vervolgd!

De grootste vrijwilligersteams zijn die van: • Spinner: Ronald Eijkman, Jos van Rixel, Gerard van de Sanden, Barry Driessen, Mark Moolhuizen, Rens Hooijmaijers, Bas Vis • Techniek: Wijnand Klaver, Wouter van der Post, Bob van Leeuwen, Hans Kamp, Real Beckers, Barry Hoeben, Ad Jonker, Michel Lanters, Michael Meeuwisse, Arco van Geest en anderen.

• Catering: Jim van Wel, Arie Pijl, Michel Lanters, Anita van Tartwijk en anderen.

NFV-bestuur: Beleid activiteiten in het clubhuis Bas licht toe welke uitgangspunten worden gehanteerd bij activiteiten in deze bijzondere tijd: • in persoon waar mogelijk, activi teiten digitaal waar nodig.

• beperkte clubhuisopening, met inachtneming anderhalvemeterregels en maximum bezoekersaan tallen

Daarna is er aandacht voor het overlijden van Albert Nomden, die een prominent NFV-lid was in de voorbije decennia (zie ook het artikel in Spinner 2 van dit jaar). Op verzoek van het NFV-bestuur doet Paul Jongma een kort ‘in memoriam’ over hun eerste ontmoeting, de wijze

Paul Jongma staat stil bij het overlijden van Albert Nomden

Als gevolg van de lockdown en andere maatregelen omtrent de pandemie was het clubhuis langere tijd niet open voor evenementen, wel voor individuele klussers (kasten repareren en opruimen) Er zijn wel enkele bijzondere initiatieven ontwikkeld gelet op de pandemie: • Acties voor leden: korting bezoek DPM en Gaming Factory; • NFV-ledenfonds (lid kan verzoek doen tot contributiekorting).

NFV-evenementen Bas licht toe: in 2021 waren er in het derde en vierde kwartaal van 2021 clubhuisactiviteiten met gelimiteerde aantallen bezoekers en met verplichte inschrijving vooraf. Sinds het tweede kwartaal van 2022 zijn er geen extra maatregelen/beperkingen meer en zijn er weer maandelijkse openingen in het tweede weekend (clubhuisdag) en op de laatste vrijdag (Funhouse Friday). Het organisatieteam is erg klein. Vandaar de huidige cap op 100 personen. Versterking gezocht, met name voor de catering!

41

Na 2020 was 2021 het tweede jaar op rij zonder grote evenementen (geen DPM, geen DPO). In het lopende jaar hopen we dat dit kan veranderen en er een jubileumevenement kan komen.

NFV Funhouse De nieuwediner is na maanden hard werken gereed. Er is nu ruimte voor ongeveer 50 personen die hier kunnen zitten om wat te eten of te drinken of gewoon met elkaar te

Resultaat 2021

praten. Er wordt nog gewerkt aan de nieuwe ruimte voor het techniekteam (work in progress, afronding in het derde kwartaal van 2022). In de ‘standaardopstelling’ is er ruimte voor meer kasten: nu plek voor 124 kasten (+ 10% ten opzichte van voor de verbouwing). Bas bedankt het verbouwingsteam voor al het werk.

Een extra compliment is passend voor het feit dat de realisatie binnen het budget (5000 euro) is uitgevoerd!

WINST & VERLIES 2021 BEGROTING 2021 Kosten Opbrengsten

REALISATIE 2021 Kosten Opbrengsten

REALISATIE 2020 Kosten Opbrengsten

Contributie Contributie lidmaatschap Totaal Contributie

38.000

40.335 40.335

37.969 37.969

Donaties Club van 100 en overige donaties Totaal donaties

1.500

3.350 3.350

3.850 3.850

Omschrijving

Spinner Kosten drukken Spinner Kosten verzenden Spinner Overige kosten Spinner Totaal Spinner Website Website Totaal Website Clubhuis Verbouwing / Afschrijving inventaris clubhuis Internet Huur clubhuis Huurbijdrage AdJo Onderhoud clubhuis (incl. schoonmaak) Overige kosten clubhuis (inventaris, beveiliging) Totaal Clubhuis Algemene kosten Verzekeringskosten Reis- en verblijfkosten Bankkosten Bestuurskosten Kilometervergoeding Overige kosten / Betalingsverschillen Totaal Algemene kosten Collectie Onderhoud collectie Omzet kastenveiling Totaal Collectie

-12.000

-6.645 -4.314 -471 -11.430

-6.744 -3.952 -294 -10.990

-2.000

-2.163 -2.163

-1.980 -1.980

-431 -17.630

-2.500 -408 -17.491

-489 -4.231 -22.781

-25.000

-5.000

-5.000

Clubhuisevenementen Inkoop catering Kosten vrijwilligers Catering Kosten vrijwilligers Evenementen Inkoop keuken (diversen) Inkoop verhuur clubhuis Omzet catering Omzet entree leden & introducees Omzet verhuur clubhuis Totaal Clubhuis evenementen

2.500

-1.363 -1.503 -23.265

-3.164

-3.143

-1.107 -328 -105

-1.232 -2.061

-4.704

-6.436

-902

-7.615

-902

-7.615

-3.234 -169

-5.253 -147

-3.403

-157

3.816 1.696 2.125 7.637

-500

-5.818 -1.011

-

-500

NFV shop Inkoop NFV shop Omzet NFV shop Totaal NFV shop

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

3.120

-157 500

Extern evenement (DPO) Inkoop & kosten extern evenement Omzet entree extern evenement Totaal Extern evenement (DPO)

Saldo boekjaar Totaal

3.120

3.120 3.120

-

10.385 10.385

-418

Toernooien (DPM, RFT, LFC) Inkoop & kosten DPM / toernooien Omzet entrée & inschrijfgeld DPM / toernooien Totaal Toernooien (DPM, RFT, LFC)

42

NFV-kastencollectie In 2021 is de collectie niet gewijzigd.

De totale collectie bestaat uit 155 kasten. Arie en Bart hebben een nieuwe schatting gemaakt van de waarde en komen op een bedrag van 300.000 euro. De verzekerde waarde is 180.000 euro. Bas vraagt namens het NFV-bestuur aan de aanwezige leden of zij willen dat de verzekerde waarde wordt verhoogd naar de geschatte waarde. Die verhoging

-1.011

negatief 6.500 49.000

positief -8.524 -54.564

375 375

-55 -

-55

120 120

-49.000

8.736 600 2.652 11.988

54.562

-

14 14 positief -10.531 -67.701

67.701

Samenvatting van controle uitgevoerd op 30 mei 2022 Het eigen vermogen en de tegoeden van de vereniging per einde boekjaar 2021 zijn in overeenstemming met de bedragen zoals weergegeven zijn op de balans per 31-12-2021. Uit de gecontroleerde boekingen is niet gebleken dat er boekingen niet of niet correct zouden zijn gedaan. De kascontrolecommissie is daarom tot het oordeel gekomen dat de winst-en-verliesrekening en de balans over het boekjaar 2021 een getrouw beeld geven van de financiële gang van zaken en de vermogenspositie van de vereniging.

zal vanzelfsprekend leiden tot een hogere verzekeringspremie (deze gaat van ongeveer 2.000 euro naar naar ruim 3.000 euro). De aanwezigen stemmen in met de verhoging van het verzekerd bedrag.

3. Financiële verantwoording 2021 Resultaten 2021 Penningmeester Laurens kon niet aanwezig zijn vandaag en daarom licht Bas de cijfers toe.

Een deel van de kosten was lager dan gepland (bv. onderhoud collectie), terwijl de contributieopbrengst hoger was dankzij extra leden (alleen toegang tot clubhuis voor leden!) en door een extra bel- en aanmaningsronde waarbij ook bedragen van 2020 alsnog werden voldaan.

Het positief resultaat voor 2021 was uiteindelijk ruim 8.500 euro.

Balans ultimo 2021 Het positieve resultaat is terug te vinden in het gestegen saldo van de bankrekening van de NFV (73.400 euro, dit is 6.800 euro meer dan eind 2020). De kastencollectie bleef ongewijzigd en staat tegen verkrijgingsprijs op de balans (bijna 83.000 euro). De waarde van de voorraden onderdelen en merchandise (posters) is symbolisch (500 euro elk).

Verslag kascommissie De kascontrolecommissie bestond

Follow-up bevindingen controle voorgaand boekjaar (2020) Tijdens de controle in 2021 deed de kascontrolecommissie de suggestie inzake het vereenvoudigen van het werk omtrent de administratie door gebruik te maken van een boekhoudpakket. Hiermee zou tevens een professionaliseringsslag worden gemaakt. Het bestuur heeft gereageerd op dit advies en aangegeven dit niet te doen: de huidige werkwijze is werkbaar, duidelijk en adequaat. De wens en noodzaak om hier verandering in aan te brengen is momenteel niet aanwezig.

Rapportage kascontrole NFV over het boekjaar 2021 Verder is de kascontrolecommissie van oordeel dat zowel de liquiditeit als de solvabiliteit van de vereniging zeer gezond en sterk is. De kascontrolecommissie spreekt haar waardering uit voor de nauwkeurige wijze waarop de financiële verslaglegging is geschied. De kascontrolecommissie adviseert de ledenvergadering het bestuur decharge te verlenen voor het in 2021 gevoerde financiële beleid. voor is.

Winfred de Ruijter & Peter Geurtsen

dit jaar uit Winfred de Ruijter en Peter Geurtsen. Voorafgaand aan de alv heeft Winfred een verslag opgesteld dat hij gebruikt om de leden te informeren.

Bas dankt Winfred voor zijn verslag.

Bas vraagt aan de aanwezige leden of zij het NFV-bestuur decharge willen verlenen over 2021. De leden zijn unaniem ‘voor’ decharge. Voor de kascontrole op de cijfers van 2022 neemt Jos van Rixel de plaats in van Winfred de Ruijter in de kascontrolecommissie in.

Er zijn ook aanmeldingen van Victor Stulemeijer, Wijnand Klaver en Wouter van der Post. Bas geeft aan hen graag op de lijst te zetten als kandidaat voor volgende jaren.

de aanschaf, daarmee is het voorstel van het bestuur aangenomen.

Besteding resultaat 2021 De werkwijze sinds 2017 is: 75% van het resultaat van vorig jaar besteden aan investeringen voor de club (in kasten, clubhuis, apparatuur) en 25% liquide houden. Dit op voorwaarde dat de liquide middelen niet beneden de 30.000 euro mogen komen.

Concreet betekent dit voor 2021: 75% van 8.500 euro is 6.800 euro te besteden. Het NFV-bestuur stelt voor een belangrijk deel in de aanschaf van een The Walking Dead (Stern, 2014) te steken. Aanschafprijs is 5.500 euro. Omdat deze kast in bezit was een NFV-bestuurslid, vraagt het bestuur expliciet toestemming van de aanwezige leden. Ca. 2/3 is voor

Er zijn twee vragen van de leden: • Zouden we niet meer geld moeten steken in het onderhoud van de NFV-collectie? Bijvoorbeeld onderhoudsprofessionals inhuren als er zoveel werk te doen is?

Reactie NFV-bestuur: er is voldoende budget, het is de bedoeling om nu de verbouwing bijna voltooid is, weer meer tijd en energie in onderhoud van de kasten te steken. We zijn terughoudend in het betalen voor zaken die rechtstreeks met de verenigingsactiviteiten verband houden.

Als voorbeeld geeft Bas: als je op een klusdag twee professionals betaalt voor hun werk, dan is het vreemd als er daarnaast tien vrijwilligers zijn die het werk ‘om niet’ doen.

• Zou de ‘wanted list’ die de NFV hanteert niet eens vernieuwd moeten worden?

Reactie NFV-bestuur: goed idee, dat gaan we doen.

Toelichting begroting 2022 Bas geeft een korte toelichting bij de begroting voor 2022. Die begroting is voorzichtig omdat we in eerste halfjaar met gelimiteerde bezoekersaantallen werkten bij de activiteiten in het clubhuis. Er zijn in de begroting veel stabiele posten die (vrijwel) onveranderd blijven (contributie, Cv100, Spinner, website).

43

BALANS t/m 31-12-2021 Omschrijving Kapitaal Reservering Collectie (verbouwing) Reservering Jubileum Investering clubhuis Crediteuren + voortuitontvangen Debiteuren + vooruitbetaald

2021 Activa

Activa

1.045

Passiva 139.552

Activa

839 250 250

151.128

Passiva 106.927

3.399 88

140.391

129.185

110.326

2.500

82.776 82.776

71.151 71.151

61.101 61.101

500 500 1.000

500 500 1.000

500 500 1.000

880 31.482 34.193 341 66.896

880 4.694 34.193 20.550 779 8.081 69.176

1.028 3.359 40.182 11.829 779 2.885 60.062

-

Voorraad flipperkasten Voorraad Flipperkasten Totaal Voorraad kasten

82.776 82.776

-

Voorraad clubhuis (onderdelen, merchandise) Voorraad Onderdelen Voorraad Merchandise Totaal Voorraad clubhuis (onderdelen, merchandise)

500 500 1.000

-

Kas Rekening courant ING (2 rekeningen) Spaarrekening ING Rekening courant Rabobank Spaarrekening Rabobank Paypal Rekening Totaal Liquide Middelen

880 37.869 34.193 466 73.407

Omschrijving

Activa

500 4.500 500 5.500

-

De kosten voor het clubhuis zijn in de begroting op 25.000 euro gesteld. Dat is ongeveer 5.000 euro meer dan de feitelijke kosten in 2021.

Belangrijkste aanleiding is de verwachte stijging van de energiekosten. In het verleden betaalden we een vast bedrag omdat er geen eigen meter was. Die is er nu wel en de prijzen zijn dit jaar sterk gestegen.

Omdat de kosten van de inkopen in het clubhuis zijn gestegen, heeft het NFV-bestuur besloten om ook de prijzen van de consumpties aan te passen. De prijzen zijn te vinden op de NFV-website. Het verwachte resultaat voor 2021 is begroot op

Passiva 124.787

2.500

-

Balans 2021

2018

4.398

-

Saldo boekjaar

8.555 positief 159.683

159.683

150.922

-

10.531 positief 150.922

14.642 positief 143.827

143.827

6.000 euro negatief. Gezien de gezonde liquiditeitspositie zal zo’n tekort niet tot problemen leiden.

4. Vooruitblik (rest van) 2022 Bas licht kort de plannen toe voor het lopende jaar met tweemaal per maand een openstelling van het clubhuis en op de clubhuisdagen in het weekend zoveel als mogelijk speciale activiteiten en een toernooi.

De belangrijkste activiteit wordt het DPO Expo 2022, het evenement waar we het 30-jarig jubileum van de NFV gaan vieren.

Namens het DPO-team neemt Victor Stulemeijer het woord en vertelt dat

127.751

17.425 positief 127.751

het DPO Expo 2022 zal plaatsvinden in het Dutch Pinball Museum in Rotterdam. Samen met museumdirecteur Gerard van de Sanden, ook aanwezig bij deze alv, wordt gewerkt aan een mooi programma. Het jubileumevenement zal plaatsvinden in het weekend van 9-11 november 2022. Naast de bestaande vier ruimtes zullen vier extra ruimtes beschikbaar zijn voor de bezoekers.

5. Rondvraag Tot slot krijgen de deelnemers de gelegenheid om vragen te stellen.

• Het geluid van de geluidsinstallatie is onvoldoende in de nieuwe diner, zo

BEGROTING 2022 Kosten Opbrengsten

BEGROTING 2021

REALISATIE 2021

BEGROTING 2020

REALISATIE 2020

39.250 2.500

38.000 1.500

40.335 3.350

37.500 2.500

37.969 3.850

Totaal Contributie Totaal Donaties (Cv100 & andere donaties)

-1.000

Totaal Spinner Totaal Website

-12.500 -2.250

-12.000 -2.000

-11.429 -2.163

-12.500 -2.000

-10.990 -1.980

Totaal Clubhuis

-25.000

-25.000

-19.661

-20.000

-20.145

Totaal Algemene kosten

-5.000

-5.000

-4.704

-5.000

-6.433

Totaal Onderhoud Collectie

-5.000

-5.000

-902

-5.000

-7.615

3.000

2.500 500

4.235 -157 -500

2.500

6.169 -636 -55

-

120

kastenveiling

10.399

-6.000 negatief

-6.500 negatief

8.524 positief

Totaal Clubhuis evenementen Totaal Toernooien (DPM, RFT, LFC) Totaal Extern evenement (DPO)

pm

Totaal NFV shop Saldo boekjaar

44

Passiva 150.083

2019

2.500

2.500 Inventaris clubhuis Inventaris clubhuis Inventaris keuken clubhuis Inventaris elektrische installatie Totaal Inventaris clubhuis

2020

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

pm -

-2.000 negatief

10.531 positief

bleek vandaag. Zou dat aangepast kunnen worden?

Reactie NFV-bestuur: we zetten het op de ‘to do-lijst’ voor de komende maanden!

• Waarom wordt de contributie van 35 euro niet verhoogd om meer mogelijk te maken in het clubhuis?

Reactie NFV-bestuur: ongeveer 1/3 van de leden komt naar het clubhuis, de overige leden betalen met name voor de Spinner. Voor die groep vinden we 35 euro een redelijk bedrag. Wat wel zou kunnen is een aanpassing van de toegangsprijzen voor introducees. We zullen de vooren nadelen hiervan bespreken.

• Als er leden zijn die willen helpen in het clubhuis bij de entree en catering, waar kunnen zij zich dan aanmelden?

Reactie NFV-bestuur: graag contact opnemen met Arie Pijl (arie@nfvpinball.nl) • Is er ruimte voor meer investeringen in de collectie? Er is een Ripley’s Believe It Or Not (Stern, 2004) die voor een redelijke prijs overgenomen zou kunnen worden?

Reactie NFV-bestuur: dit aanbod is bekend, het is iets dat bij besluitvorming in komende periode op de agenda zal komen.

Het informele deel Om circa 16.15 uur dankt Bas de deelnemers voor hun inbreng en nodigt de leden uit om deel te nemen aan

de NFV-pinballkennisquiz, geleid door Michel Lanters. Michel legt de bezoekers twintig vragen over flipperen in bredere zin. Dat Gerard van de Sanden veel weet over flip-

peren blijkt, want hij haalt de meeste punten! Om 16.45 uur zit de ALV van dit jaar erop en start de traditionele barbeque!

45

Tekst: Rens Hooijmaijers

Nieuws

uit de flipperwereld In deze rubriek willen we in het kort aanstippen wat er speelt in de flipperwereld. Nieuws vanuit de fabrikanten, geruchten vanuit fora, et cetera. Omdat deze rubriek slechts eenmaal per kwartaal uitkomt, kan dit nieuws wellicht al achterhaald zijn of geruchten zelfs weerlegd. Deze rubriek is niet bedoeld voor de mensen die dagelijks Facebook en Pinside afstruinen naar het laatste nieuws, meer voor de lezer die dit allemaal niet volgt en in een paar pagina’s wil worden bijgepraat.

Wat speelt er allemaal in de flipperwereld in de maanden juni, juli en augustus 2022? Laten we eens de diverse fabrikanten langs gaan en kijken wat er daar aan nieuws te vertellen is.

Als bron worden onder andere Facebook, Pinside, diverse podcasts (denk aan Kaneda, Pinball Magazine & Pinball News), de nieuwsbrief van Pinball Magazine, thisweekinpinball.com, knappsarcade.org gebruikt. Er zitten ook geruchten bij, dus niet alles is een vaststaand feit!

Zomervakantie is typisch komkommertijd en 2022 was geen echte uitzondering.

Voor de Nederlandse flipperwereld was er het schokkende nieuws dat onze eigen Henk de Jager, vooral bekend door zijn technische boeken op het vlak van flipperkasten, vooral EMers, is overleden.

Hier wordt elders in de Spinner al aandacht aan besteed dus weiden we in dit artikel niet uit over dit droevige nieuws.

Stern Pinball Stern had al aangegeven eerder dit jaar dat er pas een nieuw model flipperkast te verwachten is na de zomer-

46

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

vakantie. Het meest hardnekkige gerucht is dat het thema Venom of James Bond wordt. Op de valreep van het sluiten van dit artikel komt Stern met een teaser video waarop het thema wordt getoond van hun volgende flipper: James Bond. Ook maakt Stern bekend dat men een beperkt aantal direct aan eindgebruikers gaat verkopen via hun website. Je moet hiervoor wel lid zijn van hun Stern insider club.

De launch was gepland voor 13 september maar op 12 september kwam Stern met het nieuws dat men de launch, uit respect voor de overleden Queen Elisabeth, met één week uitstelt. Echter, iemand had blijkbaar al een paar modellen gekregen en had van het opzetten wat foto’s gemaakt. Zo kregen we, onbedoeld, toch een indruk van hoe de nieuwe James Bond flipper er uit gaat zien. Tegen de tijd dat jullie deze Spinner onder ogen krijgen zal de officiële launch wel hebben plaatsgevonden maar ik wil toch in ieder geval één van de gelekte foto’s laten zien. De algemene reactie op diverse fora en Facebook was in de trant van “Oh mijn God, wat is het artwork lelijk” en “Wow, wat zitten er een hoop mechanieken in.”

Gelekte foto James Bond

In een volgende Spinner meer over deze nieuwe flipper.

Verder had Stern in juli een stand op de Comic-Con beurs.

Er werd geen nieuwe flipperkast getoond maar wel was Ozzy Osbourne te gast op de stand. Betekent dit dat er ooit een Ozzy Osbourne flipper gaat komen? De tijd gaat het ons leren.

Spooky Pinball Spooky maakt op het eind van augustus bekend een nieuwe run van TNA, door sommigen ook wel TNA 2.0 genoemd, te gaan maken. Gelimiteerd tot 250 stuks dit keer, meer onderdelen waren er blijkbaar niet.

Interessant detail was dat Spooky deze verkoop geheel in eigen hand hield en deze direct aan eindgebruikers verkocht. Zo werden alle distribiteurs buiten spel gezet die geholpen hebben Spooky te krijgen waar ze nu zijn. Verkoopprijs in US is USD 9.250, een stijging van maar liefst 30% ten opzichte van de eerste productierun. De hogere prijs en het passeren van hun distribiteurs veroorzaakten beide wat tumult in de Amerikaanse flipperwereld.

Als gerucht voor de volgende flipper van Spooky wordt Scooby Doo genoemd als thema.

Jersey Jack Pinball (JJP) In de vorige Spinner hadden we het nieuwste model aangekondigd: Toy Story 4. Aan dit model wordt al aandacht besteed elders in deze Spinner. Feit is dat Toy Story 4 niet de flipperkast is waar veel mensen het bedrag voor over hebben wat ervoor gevraagd wordt, af

fabriek. Weliswaar heeft JJP blijkbaar alle CE-modellen verkocht (100 stuks direct en 900 stuks aan distributeurs) maar als je een CE-model wenst is deze bij veel distributeurs gewoon te koop. JJP kan dan uitverkocht roepen maar dat wil dus niet zeggen dat alle CE’s een onderkomen gevonden hebben bij een flipperaar. Kopers van het eerste uur die een USD 2.500 non-refundable deposit hebben betaald en de flipper willen verkopen hebben moeite om kopers te vinden en moeten typisch genoegen nemen met duidelijk minder dan wat ze ervoor betaald hebben. Er zijn al verkopen bekend die USD 1000 tot USD 2000 onder de adviesprijs liggen. Voor alle duidelijkheid: de verkopers hebben de flipper nog niet, het is een nieuwe die met aanzienlijke korting van (toekomstige) eigenaar wisselt. Als de verkopen inderdaad minder zijn volgt de vraag of JJP de distributeurs daadwerkelijk gaat houden aan hun order. Indien ja, dan zou het dus wel eens kunnen zijn dat deze met moeilijk te verkopen voorraad komen te zitten.

Op 24 augustus maakte JJP wel bekend via hun Facebookpagina dat TS4 model Collectors Edition op de productielijn staat. Als sterk gerucht voor de volgende flipperkast wordt Godfather genoemd, ontworpen door Eric Meunier.

Chicago Gaming Company (CGC) Hier is het eigenlijk ook behoorlijk stil maar zie je her en der wel bij kopers eindelijk hun, al lang geleden bestelde, Cactus Canyon Remake verschijnen.

Haggis Pinball Haggis Pinball (uit Australië) maakte in 2021 hun nieuwste creatie, een remake van Fathom, bekend.

Productie zou rond de zomer 2021 gaan starten maar ook de laatste deadline van starten in januari 2022 is duidelijk niet gehaald. Er zijn nog altijd maar een beperkt aantal geleverd, er wordt gedacht aan een twintigtal.

Op Pinside staat een post van iemand die de betaling heeft moeten overmaken met de belofte van verzendklaar binnen 8 weken maar na 20 weken heeft hij nog steeds zijn Fathom niet.

47

Dutch Pinball Hier valt eigenlijk weinig nieuws te melden. Er wordt gestaag verder gewerkt aan de productie van The Big Lebowski en de software release versie 1.0 met daarin onder andere de Wizard Mode (The Dude Abides). Versie 1.0 is behoorlijk af, een select aantal Betatesters heeft een Beta release 0.90 hiervan, en verwachting is dat het niet lang meer gaat duren.

Een goede aanvoer van onderdelen is alles wat nog nodig is om de productie naar een hoger niveau te tillen.

Pinball Brothers (PB) Op 21 juli maakte Pinball Brothers hun volgende flipper bekend: Queen.

Deze was al eens eerder aan de wereld getoond in 2021 in een pop-up store in Londen. De uitvoering die nu getoond is lijkt sterk op wat toen zichtbaar was (scan voor meer info hierover de qr-code hiernaast).

Queen komt er in twee uitvoeringen: standaard Champions Edition (USD 9.295) en een Rhapsody Limited versie

(1.000 stuks a USD 10.995). Net als de Alien wordt hij gebouwd door Pedretti Gaming in Milaan, Italië.

De lancering van de flipperkast verliep nogal knullig en op het moment van schrijven van dit artikel, eind augustus, is er nog geen gameplay getoond.

De Queen flipperkast zou getoond gaan worden op een festiviteit georganiseerd door hun Amerikaans distribiteur Cointaker op 24 September. Echter, aanvang september maakt PB bekend dat er circa 3 maanden vertraging is. Het verhaal gaat dat men nog op toestemming zit te wachten van de licentiehouder voor bepaalde zaken. Feit is dat er weer een flipperproducent is die zijn beloftes niet na kan komen maar wel een non-refundable deposit heeft geïncasseerd van de koper. Deze manier van werken levert geen schoonheidsprijs op.

Men is verder niet onder de indruk van wat men ziet op de foto’s en uw reporters indruk is dat het niet storm loopt met de verkoop, al is er ook weer iemand die zegt dat de LE’s vrijwel allemaal verkocht zijn. Kortom, het kan alle kanten op.

American Pinball (AP) Geen nieuws hier, behalve dat de volgende flipper van AP, met ontwerper Dennis Nordman, waarschijnlijk in oktober gaat uitkomen. Ook zou er tijdens de tailgate party van Cointaker iets getoond gaan worden. Het zou dan niet gaan om gameplay maar om artwork, thema en dergelijke.

P3 Multimorphic Geen nieuws hier, al lieten ze op hun Instagramaccount wel een korte videoclip van de fabriek zien waarin een diversiteit aan onderdelen en kabinetten in diverse stadia van productie werden getoond.

Deeproot Hier is wel wat nieuws te melden. De firma die de software zou gaan schrijven voor de flippers, Turner Logic, heeft een hoop assets gekocht uit het faillissement en de eigenaar Chris Turner heeft een video gepost, na een vreemd raadspel op de Deeproot website, dat hij een flipperfabriek wilt gaan beginnen. Hoe en met wat wordt niet gezegd. Er wordt zeer gemengd op gereageerd maar een negatieve indruk overheerst. Deeproot heeft bij veel mensen een nare smaak in de mond achtergelaten. Om dan iemand die betrokken was bij Deeproot een fabriek te zien beginnen waar zoveel mensen hun geld zijn kwijt geraakt?

Er is al een website live, https://turnerpinball.com, maar die vertelt weinig.

48

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Tekst en foto’s: Rens Hooijmaijers

Een dag in de werkplaats bij Starjet In deze rubriek willen we iets laten zien wat voorbijkomt in de werkplaats van Starjet van Patrick Roose en net anders is dan gebruikelijk. Een bijzonder flipperkast, een reparatie die anders is dan andere, alles kan en mag.

Vandaag is het de beurt aan een zeldzame Super Mario Bros.

Mushroom World.

Een verzamelaar wilde zijn collectie uitbreiden met iets bijzonders en dat werd een Super Mario Bros. Mushroom World.

Door Gottlieb zijn er een 519 stuks gemaakt (bron: ipdb.org) en er zijn er niet veel van over.

Voor de echte flipperaar is het spel niet bijzonder uitdagend.

Wel is de flipperkast superkindvriendelijk, de poten kunnen op verschillende hoogtes worden gemonteerd waardoor deze flipperkast veel lager gezet kan worden dan gebruikelijk en daarmee dus speelbaarder is voor kinderen. Voor een verzamelaar is het flipperplezier minder van belang, maar is deze kast gezien zijn zeldzaamheid wel aantrekkelijk.

De kast had echter behoefte aan een grote onderhoudsbeurt, daarnaast was ombouw naar 230 V in plaats van 115 V, zoals in Amerika gebruikelijk is, ook wel handig.Ook was er het verzoek om de flipperkast niet alleen intern in zijn volle glorie te herstellen, maar ook extern.

Tezamen met Toon van Turnhout nam Patrick Roose deze uitdaging aan.

Eerst werden de stickers verwijderd en werd de kast opnieuw in de verf gezet. Terwijl Toon daar mee bezig was, nam Patrick het speelveld onder handen.

Het speelveld werd geheel kaal gemaakt en weer opnieuw opgebouwd. Voorzien van leds en nieuwe rubbers is deze weer goed voor vele jaren speelplezier. Op de foto is het nog niet zichtbaar, maar er komen zogenaamde ‘Cliffy protectors’ op voor de holes.

Nadat het kabinet klaar was werd het opgeknapte speelveld teruggeplaatst. Ook waren de printplaten nagelopen en waar nodig gerepareerd. Daarnaast werden diverse componenten preventief vervangen.

De Mushroom World bij binnenkomst

Voorzien van nieuwe poten, siderails en een PIN2DMD kleurenscherm stond na diverse maanden werk de Super Mario Bros. Mushroom World weer in volle glorie te schitteren. Klaar om opgehaald te worden door zijn eigenaar die er weer vele jaren zorgeloos van kan gaan genieten.

De beschermfolie op de siderails wordt door de eigenaar verwijderd als hij op zijn plaats staat. Dit om transportschade zoveel mogelijk te voorkomen en wie vindt het nu niet leuk om cadeautjes uit te pakken?

Weer een mooi stukje vakwerk afgeleverd door Starjet. Op naar de volgende.

P.S. Heb jij een bijzondere reparatie of iets dergelijks schrijf ons dan!

Het glimmende eind­resultaat

49

Tekst: Aad van Dijk, foto’s: Aad van Dijk en Stern

Star Wars Ken uw klassieken Flipper Astronauten, in het jubileumnummer (2017-4) van uw geliefde clubblad Spinner mocht ik nog eenmaal een ARIE-column schrijven. Deze column ging over Star Wars en ik schreef dat ik de toen net verschenen Stern Star Wars flipperkast heel graag aan mijn kleine collectie zou willen toevoegen.

Geduld is een schone zaak en de aanhouder wint: in 2021 heb ik dit pareltje op de kop weten te tikken.

Een bijzonder vriendelijke flipperliefhebber uit Luik bood een mooi Pro-exemplaar aan en ik had net wat flipperkasten verkocht omdat die in een laaggelegen garage stonden. Wat heeft dat nu met elkaar te maken, zult u zich afvragen. Welnu: op de televisie waren schokkende beelden vertoond van enorme wateroverlast in Valkenburg, waarschijnlijk een gevolg van de verandering van het klimaat. Alles stond onder water daar, een ellendige situatie. En mijn flipperkasten stonden ook onder straatniveau. Als gevolg hiervan besloot ik om deze laaggeplaatste flipperkasten te verkopen en alleen de twee flipperkasten die op tweehoog in mijn huis staan te behouden.

Op tweehoog paste gelukkig nog een extra flipperkast en dat is dus de Stern Star Wars Pro geworden…

Luik Afijn, de kast stond in België en na enig mailverkeer kocht ik de kast en werd een datum afgesproken om de kast op te halen. Hier komt erelid Ad Jonker in beeld: met zijn flipperbus zou de tocht Delft-Luik heen en terug worden ondernomen.

50

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

De Stern Star Wars staat gebroederlijk naast de uniek Star Wars Death Star One

Toen de verkoper Michel hoorde dat de heer Jonker mee zou komen werd hij heel enthousiast. Hij en zijn zoon kenden Ad heel goed door hun deelname aan diverse NFV-flipperwedstrijdevenementen. Het was erg leuk om mee te maken met hoeveel respect wij, en vooral Ad Jonker, in Luik werden ontvangen.

Die mijnheer Jonker staat er goed op, ook in België! Hoewel we alleen een flipperkast kwamen ophalen werden we uitgenodigd voor een uitgebreide en heerlijke pastalunch, bereid door de vrouw van Michel. Hartverwarmend dit onthaal en met een prettig gevoel reden wij, na het inladen van de flipperkast, terug naar Delft.

Delft Hier werd op de bekende wijze gemeld: het goede nieuws is dat ik een nieuwe flipperkast heb aangeschaft en het slechte nieuws is dat hij naar het flipperkamertje tweehoog moet worden gesjouwd.

Gelukkig zijn de nieuwe Stern kasten aanmerkelijk lichter dan de oudere Williams en Bally kasten. With a little help from my friends dus vrolijk de kast in onderdelen naar boven getild en terug in elkaar gezet. En daar staat hij nu mooi te wezen en heerlijk te spelen gebroederlijk naast zijn unieke collegaflipperkast, Star Wars Deathstar One! De kast Stern maakt tegenwoordig flipperkasten in de uitvoering Pro, Premium en Limited edition. De Pro is de uitgeklede versie. De Premium is de uitgebreidere versie en de Limited edition is zoals flipperkasten vroeger werden geleverd: compleet, zoals dat hoort! Voor de Pro betaal je nu al een stuk meer dan dat je vroeger voor een uitgebreide en volledige kast betaalde. Voor het bedrag dat je voor een Limited edition moet neertellen kun je ook een behoorlijke middenklasse auto aanschaffen! Dure hobby, dat flipperen… Gelukkig zijn er door Stern wat kasten gemaakt waar het spel van de Pro niet veel afwijkt van de duurdere versies. Jurassic Park is daar een voorbeeld van. Ook Star Wars Pro is wat dat betreft dik in orde. Natuurlijk hebben de duurdere versies wat

extra gimmicks, maar voor mij is de Pro-versie van Star Wars meer dan goed genoeg! En we hebben het wel over een flipperkast ontworpen door de master of flow: Steve Ritchie. Dat merk je meteen als je speelt, de kast heeft geweldige flow en is supersnel!

Lege kast?

Toen de kast uitkwam waren nogal wat flipperaars teleurgesteld. Was deze wat leeg ogende kast de moeite waard? Was dit gouden thema wel goed uitgewerkt, zodat je als speler het unieke Star Wars-gevoel zou kunnen krijgen?

Nu flipperhelden, toen ik in 2017 in het Evoluon de eerste potjes op de Star Wars speelde, was ik al om.

En nu ik de kast zelf bezit, kan ik alleen maar concluderen dat de teleurstelling van sommigen toen te voorbarig was. Vergelijk het met de reactie op de flipperkast Attack from Mars (Bally 1995), die werd ook zeer kritisch benaderd om het toch wel erg lege speelveld. Deze flipperkast wordt nu door velen gezien als een absolute topkast! De Star Wars-kast speelt heerlijk met lange schoten, agressief en snel.

51

De nieuwste softwareversie maakt de spelregels helemaal af en de kast perfect speelbaar. En wat is leeg als een speelveld is voorzien van droptargets, stand-uptargets, een spinner, een tie fighter bash toy, popbumpers, een scoop, twee ramps, een korte binnenloop en een videoscherm…

Nou, vooruit dan maar, mijn speelveld is voorzien van Master Yoda die toezicht houdt op het spelverloop, een Millennium Falcon model en een Slave One model! Beetje voller dan leeg dus dat speelveld!

Natuurlijk, smaken verschillen, maar ik vind de kast zeer mooi om te zien. De multicolor verlichting van het speelveld is geweldig, de kopruittekening van de Pro vind ik de beste van de drie versies en het geluid is 100 procent Star Warsproof! Ook het kabinet van de Pro-versie is buitenaards mooi. De linkerkant heeft andere tekeningen dan de rechterzijde.

Dit is ook het geval bij de bovenkast: links een afbeelding van the Dark Vader en rechts schittert Obi Wan Kenobi.

En flippermeteorologen bedenk: een leeg speelveld is vol in vergelijking tot de ruimte van het universum…

Star Wars-gevoel Wat deze kast heel sterk maakt is het gegeven, dat de ontwerpers onbeperkt gebruik mochten maken van de originele filmbeelden en geluiden van de eerste drie Star Wars-films. Het is daardoor voor een Star Wars-fan heerlijk om naar de kast te kijken als er niet op gespeeld wordt. Met regelmaat worden er op het grote lcd-scherm in de bovenkast originele clips uit de films getoond met de bijbehorende geluiden.

Alle hoofdrolspelers zoals Princes Leia, Han Solo, Luke Skywalker, Obi Wan, The Emperor en Darth Vader komen voorbij.

En als er op de kast wordt gespeeld is het kijken naar het lcd-display voor de toekijkende fan hetzelfde als een heerlijk avondje uit!

Ook op het speelveld is een lcd-scherm(pje) geplaatst waarop Star Wars-beelden en -aanwijzingen tijdens het spelen worden weergegeven. Zeer mooi dit kleine lcd-scherm, het valt je direct op en geeft het speelveld extra aantrekkingskracht. De multicolorverlichting maakt van het speelveld helemaal een waar ruimtespektakel.

52

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Details van het speelveld: Death Star, Tie Fighter en LCD-scherm Een blik op de spelregels Die zijn behoorlijk uitgebreid en zeer uitdagend. Kort gezegd dient er een zestal opdrachten te worden uitgevoerd om bij het eindspel te kunnen komen. Dit doe je met de Star Warsheld die je aan het begin van het spel kunt kiezen: Luke, Leia, R2D2 of Han Solo. Deze helden geven je extra voordelen tijdens het spel (net als op Dr. Who). Ook is er de keuze welk pad je met je gekozen held wilt volgen, waarbij je kunt kiezen uit diverse opties die helpen om de opdrachten uit te voeren richting eindspel.

De volgende opdrachten moeten worden uitgevoerd: •

• • •

ontvlucht aan Boba Fett (maak vier comboschoten en daarna vijf hurry-upschoten binnen de door Boba beschikbaar gestelde tijd om de ontsnapping van Leia, Han, Luke en R2D2 te realiseren) versla de Death Star (drie modes volbrengen) red de planeten Hoth, Tatooine en Endor (drie modes volbrengen per planeet) word Jedi Master (via de smalle stand-uptargets)

•

•

win het Jedi lichtzwaard duel van de Darth Vader (schiet voldoende blauwe pijlen binnen de tijd, de rode pijlen schieten geeft je meer tijd voor deze opdracht) vernietig 100 Tie Fighters (via targets onder het kleine lcd-scherm of met de actieknop als de Fighters op het grote scherm verschijnen)

“Een leeg speelveld is vol vergeleken met de ruimte van het universum“ Na het volbrengen van deze opdrachten, en daar is een goede flipperaar wel even zoet mee, volgt het eindspel Jedi Multiball. Dit is een episch gevecht met de Emperor en deze deugniet is moeilijk uit te schakelen. Maar om het universum te redden zal het toch moeten gebeuren…

Reizend door de Galaxy kom je zeker ook de volgende uitdagingen tegen: Het omver knikkeren van de FORCE-droptargets aan de linkerzijde van het speelveld: het omschieten van deze targets verhoogt telkens de waarde van de spinner aan de linkerkant van het speelveld. Maar geeft ook waardevolle zaken als verlicht mystery in de kick-out aan de rechtekant van het speelveld, verlicht escape (ball save in de rechteroutlane), verlicht videomode, verdubbel multipliers en start lichtsabelduel. Altijd prettig als de FORCE met jou is…

Jedi Training: schiet de vijf smalle Jedi-targets en je scoort als een Wookie! De eerste keer ben je als beginner gestart aan je opleiding: de targets zijn 250.000 waard. De volgende ronde targets schieten leid je op tot Padawan, de targets zijn nu 5 miljoen waard. Dan volgt het traject tot Jedi. De targets scoren nu 25 miljoen per stuk. De laatste keer alle targets raken voor de Mastertitel en je training is volbracht.

53

Star Wars kopruit O ja, de targets zijn nu maar liefst 50 miljoen per stuk waard. Je moet er wel hard voor trainen, maar de beloning is er dan ook naar!

Tie Fighter multiball. Hiervoor vijfitg Tie Fighters verzamelen door schoten tegen de verlichte targets onder het lcd-schermpje. Ook kun je af en toe Tie Fighters knallen op het grote lcd-scherm. Hiervoor wel even razendsnel de actieknop op de lockbar zo vaak mogelijk indrukken. Daarvoor moet je een flipperknop loslaten, dus pas op voor balverlies.

Hyperspace Hurry-up: om een beetje op te schieten in de ruimte is het handig om alle vier de in-lane- en out-lanelampjes aan te krijgen.

Gebruik van lane-change is hierbij geadviseerd. Zijn ze alle vier aan, dan start een schot over de rechterramp of door de linkerloop deze hurry-up.

Een schot in de loop scoort nu de (teruglopende) hurry-upwaarde en lockt de bal voor Hyperspace-multiball. De tweede bal in de loop start Hyperspace-multiball met jackpot en superjackpotmogelijkheden.

Slot pops laat maar weer eens zien dat

54

lekker bumperen veel kan opleveren.

Voldoende bumperen geeft telkens fijne extra zaken die het leven van een ruimterebel gemakkelijker maken.

Overigens is de bumperzone zeer apart uitgevoerd met twee popbumpers en een slingschot!

Het beheersen van de shot-multipliers is iets wat van iedere Jedi mag worden verwacht. Zeer hoge scores zijn met deze feature te behalen. De targets onder het lcd-scherm op het speelveld verhogen de multiplier telkens met een tot maximaal twintig keer . Dit kan dan weer worden verdubbeld door een maximummultiplierschot (vierde keer de forcetargets omschieten) te maken voor veertig keer. Je gebruikt de multiplier door de groenverlichte pijlen met een grote X te schieten.

Je kunt de feature aan (pijlen met kruis zijn groen verlicht) en uit (pijlen zijn nu rood verlicht) zetten met de actieknop op de lockbar. Als de pijlen rood zijn, kun je deze met de flipperknoppen verplaatsen. Hoe hoger de multiplier is, hoe minder X-schoten zijn verlicht. Bij veertig keer is er slechts één kruis verlicht.

Maar als hier normaal een jackpot van een miljoentje is te scoren is de

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

waarde nu veertig keer een miljoen! Jammer is wel dat de multiplierwaarde razendsnel terugloopt naar nul… Op het juiste moment aanzetten van de optie (kies een schot dat je het beste beheerst) is dus van het grootste belang richting highscore…!

Aan de rechterkant van het speelveld tref je de mystery-scoop aan.

Indien verlicht worden hier door R2D2 bonussen uitgedeeld. Niet een of twee bonussen, maar liefst drie bonussen tegelijk worden hier aan de enthousiaste Star Wars-flipperaar uitgereikt.

Deze scoop is ook verantwoordelijk voor het kwalificeren van de Tatooine modes, heeft een multicolorpijl voor het kiezen van de modes die nodig zijn om de planeten te redden en een X-pijl voor de Shot Multipliers. Niet het eenvoudigste schot, maar wel nuttig dit scoopje!

Victory multiball is de beloning voor het volbrengen van de drie modes die horen bij Endor, Hoth, Tatooine en de Death Star. Het maken van alle zeven hoofdschoten op het speelveld levert telkens een medaille op. Van brons via zilver naar GOUD.

Hoe mooier de medaille, hoe hoger de score die verderop bij het eindspel JEDI-multiball te behalen is.

Een fraaie videomode ontbreekt al evenmin: navigeer op het grote lc-scherm met je flipperknoppen de Millenium Falcon door een astroïdeveld. Ontwijk zoveel mogelijk ruimterommel voor fijne puntjes richting highscore. Met zelfs extra punten voor een perfect streak, alle ruimteblokken vakkundig ontwijken dus!

En flippernavigatoren: dit is helaas vrijwel onmogelijk…

Conclusie Aangezien Boba Fett tegenwoordig een eigen tv-serie heeft (The Book of Boba Fett) neem ik hem zeer serieus. Ik vroeg hem wat hij van de Star Wars-flipperkast vond. Hij antwoordde “this is the way”. Maar ja, dat antwoordt hij op vrijwel iedere vraag… Daarom maar even Master Yoda benaderd. Die gaf als mening dat de Force wel sterk moest zijn bij deze machine. Was ik dus nog geen steek wijzer. Darth Vader wilde alleen wat zeggen als ik eerst even zou overstappen naar The Dark Side en dat mag niet van de Nederlandse Flipper Vereniging!

Prinses Leia is helaas niet meer benaderbaar en Han was bezig met een Solo-optreden in een ander universum als Indiana Jones.

Gelukkig gaf Luke Skywalker wel kort en bondig zijn opinie: “lekker kassie toch”.

Flippervrienden en -vriendinnen: het vorenstaande is natuurlijk geklets in de ruimte! Daarom toch maar mijn opinie over deze Stern ruimteflitser. Ik ben natuurlijk geheel objectief en het telt uiteraard niet mee dat ik een groot liefhebber van de Star Wars saga ben…

Voor mij is

De Star Wars Pro in volle glorie

hier sprake van een zeer mooie en uitzonderlijk goede Stern flipperkast. En dit superthema is prima uitgewerkt door een topontwerper: Steve Ritchie. De beelden op de lcd-schermen zijn voor een Star Wars-fan om van te watertanden.

Om over de originele filmmuziek en gesproken teksten door de hoofdrolspelers maar te zwijgen.

Kortom een prachtig verlichte en snelle topkast met Ritchie flow en een uitstekende rulesheet, dus een absolute must voor de Star Wars-liefhebber. Fijn om naar te kijken en leuk om op te spelen, meer kun je van een flipperkast niet verwachten!

BREAKING NEWS: onze vriend Steve Ritchie heeft inmiddels het Stern Empire verlaten en de ruimtegondel richting het Jersey Jack Pinball universum genomen… Benieuwd wat hij daar weer voor razendsnels gaat ontwerpen…

55

Raymond Strijbosch

Avonturen met mijn Guns N’ Roses flipperkast Toen ik in 2020 mijn Guns N’ Roses (GnR) flipperkast bestelde had ik nooit verwacht dat ik er zoveel plezier mee zou gaan beleven. En dan heb ik het niet alleen over het flipperen.

Na het bestellen duurde het nog een half jaar voordat ik de kast uiteindelijk geleverd kreeg. In die tijd zat ik veel online om streams te kijken en één van die streams was van van Flip N Out Pinball die de eerste gameplay van de GnR Standard Edition zou streamen. Ook was er een door de designers gesigneerd minispeelveld te winnen. Dit minispeelveld bevindt zich linksboven in de kast. De prijsvraag werd midden in de stream gehouden (ongeveer rond 3.30 midden in de nacht) en doordat het in het weekend viel was ik er gelukkig nog bij. Ik was de eerste die de vraag juist beantwoordde en was de gelukkige winnaar!

Een maand later arriveerde het minispeelveld en kort daarna ook mijn flipperkast. Een paar maanden verstreken en ik kwam per toeval via facebook in contact met JeanPaul de Win. Eén van de weinige designers die het minispeelveld nog niet gesigneerd had en Jean-Paul wilde hem ook wel signeren. En toen brak corona wereldwijd uit en we

56

weten allemaal wat voor ellende dat gegeven heeft. Ik heb de afspraak met Jean-Paul uitgesteld omdat het me niet wijs leek om tijdens een pandemie lekker rond te reizen.

In de tussentijd kwam ik Eric Meunier (de game designer van de Guns N’ Roses flipperkast) ook al een paar keer tegen op streams. Ik had wat vragen voor hem en hij stelde voor een keer via messenger contact te hebben. Een aantal maanden en leuke gesprekken later kwam het minispeelveld van mijn GnR ter sprake. Ik vertelde Eric dat ik intussen bij Jean-Paul was langs geweest en zijn handtekening nu ook had. Ook had ik kaarten voor het concert van Guns N’ Roses in Groningen in juni 2022.

In één van de gesprekken met Eric had ik voor de grap laten vallen dat ik alleen nog een handtekening van de laatste designer miste, namelijk Slash. Dit was bij Eric blijven hangen en toen ik hem een foto stuurde van mezelf bij Jean-Paul net voor Pasen vroeg hij me een foto te sturen van het gesigneerde minispeelveld.

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Alle designers van de GnR signeerden dit minispeelveld

Een paar dagen later zat ik in de bioscoop en kreeg ik een berichtje van Eric. Normaal kijk ik nooit naar berichten op mijn telefoon in de bioscoop, maar deze kwam ook op mijn smartwatch binnen.

Eric gaf aan dat hij de foto naar Slash had gestuurd en Slash had toegezegd iets te regelen zodat hij hem in Groningen zou signeren. Ik viel bijna van mijn stoel en ben maar even de zaal uitgelopen om het bericht goed te lezen op mijn telefoon. Na wat met Eric heen en weer geappt te hebben was alles geregeld. Tegen de tijd dat het concert was zou ik te horen krijgen waar ik me moest melden met mijn minispeelveld.

De GnR van Raymond met gesigneerde apron

Kort daarna was ik in het Dutch Pinball Museum in gesprek met Gerard van de Sanden. Ik liet hem weten wat Eric had geregeld voor me. Gerard vond het fantastisch en liet weten dat hij ook aan het kijken was of Slash het museum wilde bezoeken aangezien Slash een echte pinhead is. De concertdatum naderde en ik kreeg te horen in welk hotel de band zou verblijven. Helaas bleek ook dat het tourschema een museumbezoek niet toeliet. Gerard en ik kwamen op het idee om een t-shirt van het museum naar Slash te sturen. Aangezien ik een leuk bedankpakketje voor Slash aan het samenstellen was bestaande uit typisch Nederlandse lekkernijen zoals stroopwafels, drop en allerlei andere soorten snoep, kon dit t-shirt er prima bij.

De dag voor het concert zou ik mijn spullen bij de desk van het hotel afgeven. Ik had de stoute schoenen aangetrokken door bij het minispeelveld en mijn bedankpakket ook de apron uit mijn Guns N’ Roses flipperkast te voegen. Ik had er een brief voor Slash bijgedaan waarin ik hem bedankte voor de moeite die hij nam. Ik heb ook gevraagd of hij en de rest van de band mijn apron wilde signeren (wie niet waagt wie niet wint). Eenmaal bij het hotel bezorgde ik de deskbediende bijna een hartaanval toen ik de naam van Slash en zijn bodyguard noemde (zelden heb ik iemand zo wit zien wegtrekken).

Ze vroeg zich af hoe ik wist dat de band daar verbleef aangezien ze allemaal met codenamen werkte en eigen personeel het niet eens wist.

Ik heb uitgelegd dat ik de gegevens via Slash zelf had gekregen en alles

Bijschrift.

Kleur bol naar soort artikel

afgesproken was waarop ze toezegde alles in de kamer te leggen zodat hij het zou vinden.

De dag van het concert brak aan. Net voor het begon kreeg ik van Eric te horen dat alles geregeld was en ik mijn spullen kon ophalen. Wel met het verzoek om nog niets open te maken voor ik thuis was aangezien hij met mijn toestemming er nog iets mee wilde doen op de sociale kanalen van JJP. Hij wilde graag een filmpje met mijn eerste reactie bij het zien van de apron. Uiteraard heb ik hieraan meegewerkt al was het niet makkelijk om dit pakket de hele dag achter in de auto te laten liggen.

En op de terugweg kwam ik ook nog

langs het clubhuis in Veenendaal!

Die avond heb ik het pakket geopend terwijl ik gefilmd werd. Wat een verrassing! De apron was gesigneerd door Axl Rose, Duff McKagan en Slash. Wow. Ik heb de apron natuurlijk gelijk ingebouwd.

Een paar dagen later verscheen er op de facebookpagina van Jersey Jack Pinball een filmpje van Eric hierover en kreeg ik van Eric nog iets binnen dat hij moest doorgeven van Slash.

Maar daar gaat Gerard jullie in het volgende artikel meer over vertellen.

Welcome to the Jungle, we got fun and games!

57

Gerard van de Sanden

Slash Greetings from Slash, well give my regards back to Slash...

Even backspace...

In deze Spinner kan je het prettige verhaal lezen van Raymond Strijbosch en zijn avonturen met de bandleden van Guns N’ Roses.

Raymond is een graag geziene gast in ons museum en zijn avonturen en wensen waren ons al bekend voordat er ooit een letter op social media over werd geschreven.

Dus jij wilt naar Groningen en je minispeelveld laten signeren?

Stoer, maar als dat gaat gebeuren dan zou ik wel willen aanhaken.

Terwijl Raymond zijn stinkende best deed om zijn goodies bij de bandleden van Guns N’ Roses te krijgen, ging ik er vol in om Eric Meunier te masseren… Mijn wens was namelijk om Slash en kornuiten te verleiden om naar het museum te komen in de vrije dagen die ze voor of na het concert in Groningen hadden.

En Eric, de gamedesigner van de Jersey Jack Pinball flipperkast van Guns N’ Roses en vriend van Slash moest daarin bemiddelaar zijn.

58

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Slash in zijn privéjet met DPM-T-shirt

Immers hebben ze dagelijks contact om de flipperwereld te bespreken.

Het zag ernaar uit dat er een positieve uitkomst zou zijn maar dat was niet zo, geen reden is gegeven. In de weken voor het concert heeft Mick Jagger een optreden moeten laten lopen in verband met een positieve coronatest, dat loopt natuurlijk in de miljoenen, en ik vermoed dat dat moment voor ons roet in het eten heeft gegooid.

GEEN SLASH IN HET MUSEUM, bummer.

You can’t have it all.

En zo is het.

Maar wel Raymond een Dutch Pinball Museum T-shirt meegegeven om in zijn pretpakket voor Slash te stoppen.

Na het concert sprak ik een euforische heer Strijbosch en luisterde naar zijn jongensdroomverhalen.

Slash backstage bij Hellfest 2022 met DPM-T-shirt

Supergaaf.

Tot een paar dagen later…

Een whatsapp-berichtje van Eric Meunier: Gerard, i”m gonna send you something that you gonna find pretty cool.

Dat is nogal een understatement.

Een foto van Slash, wellicht de bekendste gitarist ter wereld in een privéjet met het DPM-shirt aan wat hem dus in goede doen bereikt had.

Fucking Awesome was wel op zijn plek om te antwoorden in plaats van gaaf of iets dergelijks.

En dat het geen eenmalige actie was dat konden we zien op Twitter een dag later. Ergens backstage in een vipruimte op een Frans festival duikt er een foto op waar nog een glimp is te zien van het shirt wat hij dus niet alleen heeft gebruikt voor een fotomoment.

Axl en Slash anno 2022: oude rockers met een onderkin

Raymond, Eric en Slash bedankt voor dit onvergetelijke moment.

59

Steffen Kolfschoten

Start a new game Nieuwe leden stellen zich voor

Elk kwartaal verwelkomt de NFV zo’n 10 tot 20 nieuwe leden. Mensen die om uiteenlopende redenen zodanig enthousiast zijn over flipperen dat ze zich aansluiten bij onze vereniging. In deze editie Steffen Kolfschoten uit Houten.

Hoe heb je de vereniging leren kennen?

De vereniging is me aangeraden door degene van wie ik via Marktplaats mijn Wheel of Fortune gekocht heb. Na de NFV-website gecheckt te hebben, leek het me wel leuk om op de hoogte te blijven en wat fanaten te ontmoeten. Het zat al heel lang in mijn hoofd om een leuke flipperkast thuis te hebben. We zijn een kleine twee jaar geleden verhuisd en we hebben er nu in ieder geval ruimte voor. Afgelopen zomer moest ik geopereerd worden aan een rughernia en ik heb de hele zomer en de herstelperiode gebruikt om me goed in te lezen in wat voor kasten er zijn en wat zoiets nu moet kosten.

Ik kwam er achter dat flipperen flink populair is! En dat er heel veel oplichters actief zijn op Marktplaats en dat heel veel handelaren of professionals een en ander beïnvloeden. Na een aantal keer misgegrepen te hebben bij een paar leuke kasten, was ik toch heel snel geslaagd. En nu helemaal tevreden. Omdat ik echt vrij groen ben in de flipperkastwereld en ik er

60

nog niet helemaal uit ben of ik er ook aan wil sleutelen (ik ben als de dood om iets kapot te maken) lijkt het me echt leuk om aangesloten te zijn bij deze vereniging. Wie weet wat het brengt; het zal zeker hulp en lol bieden in de toekomst. Na een tijdje spelen ontdekte ik dat een paar flash lights vervangen dienen te worden.

En de kast misschien wat pimpen te zijner tijd is ook leuk. Daar kan misschien iemand dichtbij wel mee helpen.

Wanneer speelde jij je eerste flipperspelletje?

Waarschijnlijk heb ik in mijn jeugd op de camping voor het eerst geflipperd. Altijd vol frustratie, want geld in een vreemde kast gooien, betekent meestal heel snel af zijn! Terwijl het superleuk is. Mijn kinderen spelen nu thuis eigenlijk voor het eerst en vinden het helemaal geweldig.

Vooral de middelste (een jongen) van acht. De jongste van vijf heeft nog niet echt interesse. Geinig ook dat de twee hoogste scores tot nu toe van mijn zoon zijn…

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Welke generatie flipperkasten speel je het liefst?

De DMD-kasten trekken me nu heel erg. Ik ben vrij nieuw in de flipper­ wereld. Er moet wel wat uitdaging zijn en er moeten leuke dingen gebeuren in de kast. De moderne oudjes zeg maar. Op de echt nieuwe kasten met een groot kleurenscherm heb ik eigenlijk nog nooit gespeeld.

Ooit wil ik daar misschien wel aan beginnen. Zijn nog wat duurder.

Ik heb gelezen dat als er dan iets kapot is, dat reparatie een stuk lastiger wordt, dus dat is ook nog een drempel. Thema’s als Guardians of Deadpool zijn natuurlijk wel heel leuk, zeker voor de kids. Ik heb helaas nog niet veel vergelijkingsmateriaal.

Ik ben ook heel benieuwd waarom de top-10-kasten online zo gewild zijn.

Ga je voor flipperen de deur uit, of kun je ook thuis aan de slag?

Ik kan lekker thuis spelen. Net na de zomer een Wheel of Fortune uit 2007 aangeschaft. Ik vind het echt een speciale kast. Leuk speelveld en geinig voor de kinderen.

Hij is wel vrij moeilijk. Staat bekend om “brutal gameplay”. Hij heeft een net andere layout met twee drains in het midden. Dat speciale vind ik juist wel tof.

Nieuwe leden Gerrit van den Brink Patrick van den Hoven Ruud Legdeur Jorg van Silfhout Rick van Ewijk Lucas Smit Koen de Neve Esther Kuster Ruben Kuster

Heb je een favoriete kast? Waarom is ie speciaal?

Ik heb nog geen favoriete kast.

Pas één echt goed gespeeld. Ik denk wel dat er in de toekomst zeker een nieuwe of eentje extra bij gaat komen. Dan wel een met een wat stoerder thema uiteraard.

Simon Kuster Michel Pasman Theo van Lith David Schaepman Philo Hamel Ronald Ham Marc Francois Patrick van Haasteren Erwin Rog

Wat is je motto?

Het glas is altijd half vol! Nu moet je plezier maken en never grow up.

Daar past een flipperkast eigenlijk perfect bij!

Steffen bij zijn Wheel of Fortune

De kinderen zijn er ook dol op!

61

Evenementenagenda Maand

Dag

Datum

Locatie

Tijden

Thema

Oktober

zaterdag vrijdag zaterdag

15 28 29

Veenendaal Veenendaal Veenendaal

10.00 - 18.00 15.00 - 23.00 10.00 - 17.00

Clubhuisdag Funhouse Friday Klusdag

November

vrijdag zaterdag zondag

11 12 13

Rotterdam Rotterdam Rotterdam

16.00 - 23.00 10.00 - 23.00 11.00 - 18.00

DPO Expo 2022 in samenwerking met Dutch Pinball Museum

vrijdag

25

Veenendaal

15.00 - 23.00

Funhouse Friday

zaterdag vrijdag zaterdag

10 16 17

Veenendaal Veenendaal Veenendaal

10.00 - 18.00 15.00 - 23.00 10.00 - 17.00

Clubhuisdag Funhouse Friday Klusdag

December

62

NFV Spinner Magazine | jaargang 31 | nummer 3

Save the date!

Technische Vraagbaak Flipperkast defect? Hoe sluit je een nieuwe spoel aan? Hoe check je of de opto’s goed zijn?

Voorbeelden van vragen die leden kunnen stellen aan de Technische Vraagbaak (TV).

De TV wil leden helpen die zelf het initiatief hebben genomen om iets aan hun kast te gaan doen, maar met een technisch probleem zitten waardoor ze niet verder kunnen.

Of mensen die wel willen, maar misschien niet weten waar ze moeten beginnen; de TV biedt hulp.

Vragen kunnen zowel schriftelijk

als telefonisch gesteld worden.

Verwacht geen kant-en-klare oplos­ singen. Gert-Jan en Eric zullen je een stap op weg helpen zodat je zelf weer verder kunt. Vanwege de onregelmatige werktijden van Eric kan het zijn dat zijn voicemail aan staat. Als je een berichtje inspreekt, dan wordt je uiterlijk de volgende dag teruggebeld. Let op!

Bel alleen op de aangegeven dagen en tijden! Schrijven of e-mailen kan natuurlijk altijd. Uiteraard kun je ook je vraag stellen in het NFV-forum.

COLOFON NFV Spinner Magazine is het tijdschrift van en voor leden van de Nederlandse Flippervereniging (NFV) en wordt viermaal per jaar gratis aan leden toegestuurd. Oplage 1.200 ex.

COPYRIGHT Niets uit de SPINNER mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de redactie. PTT periodiek 146128 ISSN 1382-4066

REDACTIE Barry Driessen, Bas Vis, Gerard van de Sanden, Jos van Rixel, Mark Moolhuizen, Rens Hooijmaijers, Ronald Eijkman.

NFV DAGELIJKS BESTUUR Waarnemend voorzitter Bas Vis: voorzitter@nfvpinball.nl, 0644756466 Secretaris Rens Hooijmaijers - secretaris@nfvpinball.nl Penningmeester Laurens Linssen penningmeester@nfvpinball.nl Clubhuis & Collectie Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl Competitie, wedstrijden & Spinner Bas Vis - b vis@nfvpinball.nl 06-44756466 Techniek & onderhoud collectie Bart Volman - techniek@nfvpinball.nl 06-13443222

Aan dit nummer werkten verder mee Jan Izaks, Jim Jansen, Wouter van der Post, Wijnand Klaver, Mischa de Muynck, Guus Arens, Aad van Dijk, Raymond Strijbosch, Steffen Kolfschoten GRAFISCH ONTWERP Brr Brr, Werkplaats voor visuele communicatie DRUK Drukkerij Koopmans REDACTIONELE BIJDRAGEN Artikelen en fotomateriaal zijn zeer welkom op het redactieadres. Er mogen geen rechten van derden op rusten.

Door inzending geeft de auteur of fotograaf toestemming tot publicatie in de Spinner.

Artikelen, advertenties, vragen, columns en ingezonden brieven opsturen naar: redactie@nfvpinball.nl ADVERTENTIE TARIEVEN • 1/4 pagina € 50,00(1x) / € 150,00 (jaarcontract,4x) • 1/2 pagina € 100,00(1x) / € 300,00 (jaarcontract,4x) • 1 pagina € 150,00(1x) / € 450,00 (jaarcontract,4x) • Achterkant op aanvraag

AANSPRAKELIJKHEID De redactie werkt met grote zorgvuldigheid aan de samenstelling van de SPINNER. De redactie en/of Nederlandse Flipper Vereniging aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke schade (direct of indirect, van welke aard of omvang dan ook) die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten.

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden bijdragen in te korten, op onderdelen te wijzigen of te weigeren.

COMMISSIES Ledenadministratie Nils de Kleine ledenadministratie@nfvpinball.nl Clubhuis evenementen & catering Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl Webmaster Koen Martens Social media Winfred de Ruijter Club van 100 Marianne Winkel - Cv100@nfvpinball.nl Evenementen Evenementencoördinator: [vacature] DPM coördinator: Albert Nomden albert@nfvpinball.nl Wedstrijden & competitie Regionale Toernooien (RFT) coördinator: Bas Vis - rft@nfvpinball.nl Lokale Competitie (LFC) coördinator: Theo van Vroenhoven - lfc@nfvpinball.nl Wedstrijdleider: Ad Jonker ad@nfvpinball.nl

Gert-Jan de Haan Roptasins 14 9051 GR Stiens 06 274 568 90 techniek@multigame.biz Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Eric Bartels Frankrijklaan 69 1966 VC Heemskerk 06 535 20 486 hmbartels@kpnmail.nl Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Communicatie Spinner: redactie@nfvpinball.nl Public Relations: Jim Jansen jim@nfvpinball.nl / 06-12096694 TECHNISCHE VRAAGBAAK Gert-Jan de Haan techniek@multigame.biz / 06- 27456890 Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Eric Bartels - hmbartels@kpnmail.nl / 06-53520486 Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur ERELEDEN Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken, Bas Vis, Theo van Vroenhoven, Jan en Tonia Meijer LIDMAATSCHAP VAN DE NFV Lid worden van de Nederlandse Flipper Vereniging kan door een aanmeldingsformulier aan te vragen bij de secretaris of via de NFV website (www.nfvpinball.nl).

Een lidmaatschap kost € 35,00 per kalenderjaar.

Voor mensen die op hetzelfde adres wonen bestaat de mogelijkheid om duolid te worden.

De contributie voor dit duo lidmaatschap is € 40,- per jaar. Voor hele gezinnen is er het familie lidmaatschap: € 45,- per jaar.

Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd.

Opzeggingen schriftelijk uiterlijk 1 maand voor het einde van het kalenderjaar bij de penningmeester.

BANKGEGEVENS ING Rekeningnr.: 7233926 t.n.v. NFV IBAN: NL 52 INGB 0007233926 BIC: INGBNL2A KVKnr: 40482631

63

10% korting voor leden NFV Kortingscode: LED4PIN o.a - Ledverlichting - Siliconen ringen, banden & sleeves - Cabinet protectors - Starpost verlichting - Nylon bolt ringen - Flipperknop verlichting - Popbumper verlichting

WWW.LED4PIN.EU