Płynąć z nurtem historii Wywiadrzeka
jest legendą, przez ponad 500 stron
i schematycznego spojrzenia. Opo-
jest formą świę-
opowiada „Historię” która stała się
wieść Bartoszewskiego nie jest
cącą
motorem napędzającym jego losy.
pozbawiona krytycyzmu i dystansu
suk-
Narracja Bartoszewskiego z jednej
w stosunku do wydarzeń, w których
cesy. Ten rodzaj (auto)biografii od
strony jest opowieścią intymną,
brał udział. Wielokrotnie przytacza-
czasu Mojego wieku Aleksandra
pełna wzruszeń, emocji, opartą na
ne są bowiem przykłady zarówno
Wata stanowi swoiste ukorono-
wspomnieniach; z drugiej stanowi
bohaterstwa jak i tchórzostwa Pola-
wanie dokonań osób ważnych dla
próbę opowiedzenia o Polsce i Eu-
ków. Opowiada on szczerze zarów-
kultury i życia publicznego. Po Sta-
ropie, przemianach jakie doprowa-
no o przejawach pomocy Żydom jak
nisławie Lemie i Czesławie Miłoszu
dziły do ich dzisiejszego kształtu.
i antysemityzmie obecnym w pol-
ostatnio
ogromne
przyszedł czas na Władysława Bar-
W tym momencie pojawia się
skiej mentalności. Przedstawia za-
toszewskiego. Książka Życie trud-
jednak pytanie: czy wywiad rzeka,
równo bohaterów, jak i ludzi którzy
ne, lecz nie nudne. Ze wspomnień
który jest subiektywnym opowiada-
ulegli władzy PRL, ale co najważ-
Polaka w XX wieku jest efektem
niem siebie i swoich dziejów zbyt ła-
niejsze, żadnej ze stron nie odma-
współpracy i długoletniej znajomo-
two nie przybiera form autokreacji,
wia człowieczeństwa i posiadania
ści z Andrzejem Friszkem, która za-
prania siebie w pralce pamięci z do-
„swojej” prawdy. Sam Bartoszewski
owocowała dobrze przeprowadzo-
datkiem wybielacza? W przypadku
prezentuje siebie nie jako herosa,
nym wywiadem. Pytania świadczą
Władysława Bartoszewskiego i jego
a jako człowieka z zaletami i słabo-
o profesjonalizmie Friszkego, „pro-
opowieści taki zarzut byłby zbrod-
ściami, który, mimo przeciwieństw
wadzą” narrację, ale nie przeszka-
nią!
starał się zachowywać zgodnie z za-
dzają i nie determinują opowieści.
Tekst ten bowiem to nie jedy-
sadami wpojonymi mu w młodości.
Stąd też logiczne i spójne opraco-
nie historia życia Bartoszewskiego,
Książka ta to „subiektywnie
wanie tekstu. Ułożenie historii życia
ale także analiza zmian zachodzą-
obiektywny” obraz nadwiślańskie-
Bartoszewskiego, które sprawia,
cych w Polsce na przestrzeni wielu
go kraju który zapamiętał człowiek
że książkę tę czyta się momenta-
lat, szansa na zrozumienie mecha-
kształtowany wartkim nurtem dzie-
mi jak dobrze napisaną powieść
nizmów rządzących naszymi naro-
jów. Obraz ciekawy i otwierający
przygodową czy thriller polityczny
dowymi zachowaniami, rodzącymi
nam oczy na siebie.
z pierwszoosobowym narratorem.
się wśród nas stereotypami oraz na
W obszernym tomie przed-
zrozumienie źródeł zalet i przywar
stawiona jest sylwetka charyzma-
narodowych. Opowieść, choć snuta
tycznego członka „Tygodnika Po-
z perspektywy
wszechnego” i Radia Wolna Europa,
ma cechy dążenia do obiektywi-
znanego
opozycjonisty
zmu. Jest to, zgodnie z podtytułem,
i działacza społecznego. Więzień
wielka narracja o Polsce i Polakach
Auschwitz, członek AK, polityk zna-
oczami inteligenta i aktywisty. Tekst
ny na arenie międzynarodowej, cie-
ten uznać można za jednostkową
pły i dobry człowiek, który już dziś
diagnozę, daleką od stereotypów
polityka,
42
Bartoszewskiego,
Joanna Wisnyk