2017 Ekonomik Rapor

Page 1




EKONOMİK RAPOR 2017

YAYIN KURULU Abdulkadir DÖLEK Genel Sekreter Aslı ÖZYAMANOĞLU Didem ÖZER Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü Yayın No: 2018-8 Grafik Tasarım & Baskı Tasarım: H. Emin GÖKCEOĞLU Medyanorm Basım Ambalaj Ltd. Şti.


ÖNSÖZ

2017 yılı Türkiye açısından ekonomiyi doğrudan etkileyen dış etkenler anlamında zorlu bir yıl oldu. Özellikle Suriye’deki iç savaş, bunun Orta Doğu’ya ve burada etkili olmak isteyen küresel güçlere yansıması ve dahası Türkiye’nin de ulusal çıkar ve güvenliği adına Suriye’ye girmek zorunda kalması temel gündemler arasında yer aldı. Ancak, hükümetin geçmiş dönemlerden ders çıkarması ve ekonomide güçlü olmadan gerçek bir güçten bahsedilemeyeceğini görmesi, bu dönemde ekonomik reformların ertelenmemesini sağladı. Bu reformlar, ekonomiyi bu kırılgan dönemlerde ayakta tuttu. Doğru teşvik, destek ve hibeler, Odamızın da katkı koyduğu nefes kredileri, istihdam teşvikleri ve reformlar, ekonomiye nefes aldırdı. Yaşanan bunca soruna rağmen Ülke olarak, Mersin olarak üretmeye ve ihraç etmeye devam ettik. İhracatımızı az da olsa arttırdık. Özellikle AB ülkelerine olan ihracat artışımız önemli bir başarıdır. Her ne kadar Orta Doğu ve bazı pazarlara olan ticaretimiz daralsa da, AB pazarı gibi katma değerli bir pazarı tekrar yakalamak önemlidir. 2018 yılının ülke çapında bir ihracat yılı olması için çalışmamız gerekmektedir. Özellikle cari açığımızın kapanması adına ithal ara girdiyi azaltacak stratejiler etkin bir şekilde uygulanmalıdır. Aslında bu stratejiler KOBİ’lere yayılmalıdır. Her şeye rağmen 2017 yılı 2016’da yaşanan ekonomik kayıpların kısmen de olsa telafi edildiği bir yıl olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye ekonomisi, 2017 yılında kredi destekli yüksek büyüme trendine girmesi, istihdam teşviklerinin işsizlik oranında düşüş sağlaması; yaklaşık 1.4 milyon kişi istihdam edilmesi, doğru desteklerin olumlu sonuçları olarak değerlendirilebilinir. Mersin özelinde ise; Mersin üretimini ve ihracatını arttırdı. Ancak, karını arttıramadı. Aslında bu Türkiye’nin sorunudur. Belki de en çok düşünülmesi gereken konu da budur. Üretiyoruz ama para kazanamıyoruz. Yani, aynı koşu bandında koşan biri gibi; Koşuyoruz ama mesafe alamıyoruz. Bunun da tek bir nedeni var; düşük ve orta-düşük teknolojili bir üretim sistemine sahip olmamız. Yani, katma değer yaratmayan bir sistem. Artık, hem ülke hem de Mersin olarak düşük-orta teknolojili üretimden, daha çok katma değer yaratacak olan yüksek teknolojili üretime geçmemiz gerekiyor. Orta gelir tuzağından kurtulmamız ve Ar-Ge’ye önem vermemiz gerekiyor. Bu noktada yeni hedefimiz yeni sanayi devrimini sektörlerimize entegre etmek olacaktır. Bu geçişi sağlayabilirsek ve gençlerimizi buna göre eğitebilirsek işte o zaman hedeflerimize ulaşabiliriz. Mersin’in yeni hedefi budur. Mersin Ticaret ve Sanayi Odası olarak, kentimizdeki ve iş dünyasındaki gerçekleşmeleri istatistiklerden faydalanarak somut bir biçimde ortaya koyabilmekteyiz. Bu bağlamda; Odamız tarafından hazırlanan Ekonomik Raporumuzda, farklı kurumlarca derlenen veriler detaylı olarak bir araya getirilerek, toplumsal ve kültürel yapı, ekonomik yapı ve makro ekonomik göstergeler, alt yapı sistemleri, sivil toplum kuruluşları alt başlıklarında incelenmesinin yanı sıra Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki gelişmeler ve beklentilere ait değerlendirmelere de yer verilmiştir. Yayınımızın Üyelerimize ve ilgililere faydalı olmasını diler, destek veren tüm Kurum ve Kuruluşlara teşekkür ederiz. Ayhan KIZILTAN Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı



MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU ÜYELERİ AYHAN KIZILTAN Başkan Ali Fuad BUDUR Başkan Yardımcısı

Hakan Sefa ÇAKIR Başkan Yardımcısı

Cem BUCUGE Sayman Üye

Nedim İKANÇ

Ahmet BELİCE

İsa ÇANİ

Çetin KANAR

Hacı Halil KÜREK

Yasemin TAŞ

Yalçın DARICI

MECLİS ÜYELERİ Abdulhamit İZOL Başkan Yakup GİTMİŞ Başkan Yardımcısı

Hüseyin DİNLER Başkan Yardımcısı

Orhan Kemal YÜKSEL Katip Üye

Hakan Sefa ÇAKIR

Yusuf Vedat YÜCESOY

Nurettin CUMAOĞLU

Metin BEYAN

Haluk MUTLUAY

Suphi YILMAZ

Mahmut ARSLAN

Veysel MEMİŞ

Abbay POLAT

Seçkin TATAR

İsmail Yavuz ÖZGÜVEN

Enis Gürbüz HEKİMOĞLU

Metin SAPAN

Murat YILMAZ

Tevfik DÖNMEZ

İshak Mehmet HASANCAOĞLU

Hayri TOPÇU

Şemsettin BAYAR

Hasan YILMAZ

Hamit DOĞAN

Hakan KAYACI

Ali Mehmet AK

Ali SOYUTÜRK

Mehmet Can DUMAN

Hüseyin ÇALIŞKAN

Mesut Selim ÖZCÖMERT

Özcan DEMİR

Mehmet Rıza BOYRAZ

Hakan BOZBEY

Osman KİPER

Hasan Hüseyin İPEK

Nedim İKANÇ

Mesut TOZLU

Musa AKDEMİR

Ahmet BELİCE

Cihad GÜNDOĞAR

Yılmaz ÖZDEMİR

Bayram ÖZBALTA

Sadık Çağatay GÜNEŞ

Selami ARICI

Mustafa KABADAYI

Cem BUCUGE

Mehmet Niyazi YÜCESOY

Mustafa ÖZDAMAR

Sinan KOÇ

Cebrail ORMAN

İsmet SÖKÜN

Ufuk MAYA

Mehmet Halit DÜZKAYA

Necmettin CABADAK

İsa ÇANİ

Mehmet Azmi DAMLA

Alkaan SEVİM

Mustafa Mutlu KOYUNCUOĞLU

Zeynel AYDEMİR

Çetin KANAR

İsmail YERLİKAYA

Hacı Halil KÜREK

Zeyni CEYLAN

Mehmet ATİLLE

Hakan BAYINDIR

Yasemin TAŞ

Ersoy KUŞÇU

Özgür GÜLER

Fahrettin AŞUT

Yalçın DARICI

Yalçın BALCI

Tamer GÜNER

Ahmet ONGUN

Hatice DEMİRASAL

Ahmet AKIN

Melih AYDOĞDU

Yakup YILMAZ

Ayhan KIZILTAN

Serhat Servet DÖVENCİ

Abit DALKILIÇ

Mehmet ORĞUN

Alpay SEYHAN

Sabri TEKLİ

Caner ALTUNTAŞ

Sabahattin KILIÇÇIOĞLU

Zühal İÇENLER

Ahmet BARAN

Serdar YILDIZGÖRER

Ali Fuad BUDUR

Haluk Veli DOĞAN

Ekrem SAĞLAM

Habib KURT

Murat HAS

Nuh YÜKSELGÜNGÖR

İbrahim ARGÜN

Hasan ENGİN

Nedim GÜRLER

Murat İLCA

Servet ECE



İÇİNDEKİLER Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler ve Beklentiler Mersin Hakkında Genel Bilgiler

9 19

TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI Nüfus

28

Eğitim

34

Kültür

48

Sağlık

51

Sosyal Hizmetler

55

Sosyal Güvenlik Çalışmaları

58

EKONOMİK YAPI VE MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER Tarım, Orman ve Hayvancılık

64

İmalat Sanayi

85

Organize Sanayi Bölgeleri

90

Ar-Ge ve Yenilikçilik

94

Dış Ticaret

98

Mersin Serbest Bölgesi

123

Deniz Ticareti

128

Ticaret Borsaları ve Toptancı Halleri

133

İç Ticaret

136

Turizm

142

Madencilik

150

Ulusal Hesaplar

153

Fiyat Endeksleri

156

Parasal Göstergeler

159

Yatırımlar

170

Kamu Gelirleri

176

İşgücü

179

ALTYAPI SİSTEMLERİ Ulaştırma

190

Haberleşme Hizmetleri

195

Enerji

197

Konut

200

SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Hakkında Genel Bilgiler

212

İlimizdeki Mesleki Kuruluşlar

218



DÜNYA ve TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER ve BEKLENTİLER



11

2017’DE DÜNYA EKONOMİSİ 2017, bir önceki yıla kıyasla, finansal risk iştahının artmaya devam ettiği bir yıl olmuş; Gelişmekte Olan Ülkelere (GOÜ) yönelik sermaye akımları (hisse senedi ve tahvil) yılın üçüncü çeyreğinde biraz zayıflamış olsa da “iştahlı” seyrini sürdürmüştür. Bu eğilimde; AB ülkeleri ile İngiltere’deki seçim belirsizliklerinin ortadan kalkması, GOÜ’in uyguladığı makro politikaların belirginleşmesi, ABD’de yüzde 2 olan hedef enflasyon sınırı çevresinde seyreden enflasyonun FED’in faiz artırım kararını yumuşatacağı yönündeki beklenti, FED’in bilançosunu küçültmeye yönelik belirsizliğin ortadan kalkması etkili olan gelişmelerdir. Sermaye akımlarının güçlü seyretmesi GOÜ için ödenen risk priminin (CDS) düşmesine ve ABD Doları karşısında GOÜ paralarının değerlenmesine neden olmuştur. Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre; 2016’da yüzde 3.2 büyüten dünya ekonomisi 2017’de yüzde 3.8’e yükseltmiştir. 2008 küresel kriz öncesinde gerçekleşen yüzde 4’e kıyasla daha düşük bir performans sergilenmiş olsa da yine de ekonomik faaliyetlerde canlanma devam etmiştir. Krizden en çok etkilenen gelişmiş ülkelerde toparlanma sürmüş; 2016’da 1.7 büyüyen bu ülkeler 2017’de yüzde 2.3 büyüme gerçekleştirmiştir. Gelişmekte olan piyasalarda da büyüme trendi artışı sürdürmüştür: 2016’da yüzde 4.4 büyüyen bu ekonomiler 2017’de yüzde 4.8 oranında büyümeyi yakalamıştır. Gelişmekte olan piyaslar açısından yukarıda belirttiğimiz gelişmeler olumlu büyüme gelişmelerini desteklemiştir. Bu olumlu gelişmeler GOÜ ekonomilerinin büyüme sürecini desteklemiş; Çin ekonomisine ilişkin kredi mekanizmasındaki sıkıntılar (gölge bankacılık), sermaye çıkışları üzerine getirilen kısıtlamalar ve yüksek borçluluk oranları; Hindistan’da sıkıntılı yapısal reform sürecine rağmen Rusya, Brezilya ve Türkiye gibi ülkelerde yakalanan yüksek büyüme trendi GOÜ büyümesini pozitif olarak etkilemiştir.

Tablo 1. Dünya Ekonomisinde Çeşitli Göstergeler Kaynak: IMF Büyüme (%)

2016

2017

2018T

Dünya

3.2

3.8

3.9

Gelişmiş Ülkeler

1.7

2.3

2.5

- ABD

1.5

2.3

2.5

- Avrupa Bölgesi

1.8

2.3

2.4

Gelişen Piyasalar

4.4

4.8

4.9

- Rusya

-0.2

1.5

1.7

- Çin

6.7

6.9

6.6

-Hindistan

7.1

6.7

7.4

Dünya Ticaret Hacmi (% Değişim)

2.3

4.9

5.1

Petrol Fiyatları (% Değişim)

-15.7

23.3

18.0

Enflasyon (Gelişmiş Ülkeler)

0.8

1.7

2.0

Enflasyon (Gelişen Piyasalar Ülkeler)

4.3

4.0

4.6


12

IMF verilerine göre; dünya Gayri Safi yurtiçi Hasıla’sı (GSYİH) cari fiyatlarla 2016’da 75.485 milyar dolar iken 2017’de 79.865 milyar dolara ulaşmıştır. Dünya GSYİH’sı içinde Gelişmiş Ülkelerin payı 2016’da yüzde 61.3 iken 2017’de bir puan gerileyerek yüzde 60.3 olarak gerçekleşmiştir. ABD’nin GSYİH’sı 2017’de dünya GSYİH’nın yaklaşık yüzde 24’ü iken Çin’in payı yüzde 15 olmuştur. Türkiye’nin dünya GSYİH içindeki payı yaklaşık yüzde 1.2 düzeyinde bulunmaktadır. En büyük ihracat pazarımız olan Avrupa Birliği (AB) ülkelerindeki iyileşme yurt içinde iktisadi faaliyetleri olumlu yönde etkilemeye devam etmiştir. Bölgede uygulanan gevşek para politikaları talebi desteklerken, bölgenin geleceğini tehdit eden korumacı söylemler gündemden düşmeye başlamıştır. Bununla birlikte, AB’den ayrılma kararı alan İngiltere’de büyüme yavaşlarken pound diğer para birimleri karşısında önemli ölçüde değer kaybetmiştir. 2016’da AB bölgesinde büyüme yüzde 2.0 iken 2017’de AB yüzde 27 oranında büyüme gerçekleştirmiştir. Almanya 2016’da yüzde 1.5 büyürken 2017’de 2.7 büyümüştür. 2018’de de AB ülkelerinde ekonomik faaliyetlerin canlı olması beklenmektedir. Diğer önemli ihraç pazarlarından olan Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) ülkelerindeki gelişmeler Türkiye’nin ihracatı üzerinde baskı yaratmaya devam etmiştir. Özellikle Orta Doğu jeo-politik risklerin önemli ölçüde arttığı bölgelerin başında gelmektedir. Doğal olarak bu riskler bölge ile ticari ilişkilerimizde dalgalı bir seyir izlenmesine neden olmaktadır. 2018’de de başta ABD olmak üzere gelişmiş ülkelerde toparlanmanın hızlanması beklenmektedir. Enflasyon eğilimlerinde artış buna bağlı olarak da ABD’den başlayan faiz artışının devam etmesi beklenmektedir. Bu gelişmeler sermeye gereksinimi olan bizim gibi ülkelerin sermayeye ulaşımını kısıtlayacak, sermaye maliyetlerinde de artışa neden olacaktır. Diğer taraftan ABD’den başlayan korumacılık söylemlerinin ve girişimlerinin baskısı artarken; İran başta olmak üzere komşu ülkelere yaptırım kararları da bölgesel ticareti olumsuz etkileyebilecektir. OPEC ve diğer ülkelerin petrol üretimini kısma yönünde aldıkları karar nedeniyle 2017’de küresel piyasalarda enerji fiyatları yükseliş kaydetmiştir. Alınan bu karar doğrultusunda 2017’de petrol fiyatları son üç yılın en yüksek seviyesine yaklaşmıştır. Petrol fiyatlarındaki artışın 2018’de de ivme kaybederek sürmesi beklenmektedir.

2017’DE TÜRKİYE EKONOMİSİ Büyüme ve İstihdam Türkiye ekonomisi açısından 2017; 2016’da yaşanan olumsuz gelişmeler sonrası oluşan kayıpların telafi edildiği bir yıl olmuştur. Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) büyümesi 2017’de; Hazine destekli Kredi Garanti Fonu (KGF)’nun kefalet teşviki ve destekleyici makro ihtiyati politikalar (istihdama yönelik teşvikler ile dayanıklı tüketim malları ve inşaat sektörüne yönelik geçici vergi indirimleri vs.) sayesinde artan krediler ve iç talepte gözlenen artış, jeopolitik gerginliklerin hafiflemesiyle birlikte turizm gelirlerindeki toparlanma ve mal ihracatındaki özellikle Avrupa Birliği (AB)’nden gelen talep kaynaklı artışla yıllık bazda yüzde 7.4 gibi yüksek bir oranda gerçekleştir. 2016’da Türkiye ekonomisindeki büyüme yüzde 3.2’de kalmış, işsizlik oranı da yüksek düzeylere ulaşmıştı.

Grafik 1: Kredi Büyümesi (Yıllık Artış %) Kaynak: TCMB Ticari

Toplam

Tüketici 25 20 15 10 5

12.17

08.17

04.17

12.16

08.16

04.16

12.15

08.15

0


13

2017’de başta sanayi ve ticaret, ulaştırma, konaklama sektörleri olmak üzere tüm sektörlerde canlanma gözlenmiş; Sanayi sektörü büyüme hızı 2016’da yüzde 4,2’den 2017’de yüzde 9,2’ye; ticaret, ulaştırma, konaklama sektörü büyüme hızı aynı tarihlerde yüzde 0,2’den yüzde 10,7’ye; inşaat sektörü büyüme hızı ise 2016’da yüzde 5,4’ten 2017’de yüzde 8,9’a yükselmiştir. 2016’da olumsuz hava koşulları nedeniyle yüzde 2,6 oranında gerileyen tarım sektöründe 2017’de yüzde 4,7 oranında büyüme gerçekleşmiştir. 2017’de yüzde 7,4 oranındaki büyümenin; 4,1 puanı hizmetler sektöründen, 1,8 puanı sanayi sektöründen, 0,7 puanı ise inşaat sektöründe gelmiş; 2016’da büyümeye katkısı negatif olan tarım sektörü ise 2017 GSYH büyümesine 0,3 oranında katkı sağlamıştır.

Tablo 2. Üretim Yönüden Büyüme ve Sektörlerin Büyümeye Katkısı (%) Kaynak: Zafer Yüceler 2017 Dördüncü Çeyrek GSYH Büyümesinin Analizi 3.Nisan.2018 s.3

2016 Büyüme Hızı

2017 Büyüme Hızı

2016 Büyümeye Katkı (Puan)

2017 Büyümeye Katkı (Puan)

1. Tarım

-2.6

4.7

-0.2

0.3

2. Sanayi

4.2

9.2

0.8

1.8

- İmalat Sanayi

3.8

8.8

0.6

1.5

3. İnşaat

5.4

8.9

0.4

0.7

4. Hizmetler

3.1

7.6

1.7

4.1

Ticaret, Ulaştırma, Konaklama

0.2

10.7

0.0

2.3

Sektörler Toplamı

3.1

7.8

2.7

6.9

Vergi ve Sübvansiyonlar

3.8

4.4

0.5

0.5

GSYH

3.2

7.4

3.2

7.4

2017’de sabit sermaye yatırımları yüzde 7,3; yerleşik hane halkı tüketimi yüzde 6,1 ve mal ve hizmet ihracatı yüzde 12 büyümüş ve 2016’ya göre önemli bir artış olmuştur. Buna karşın, devletin nihai tüketim harcamalarındaki artış 2016’nın altında kalmış ve yüzde 5 olarak gerçekleşmiştir. Mal ve hizmet ithalatı artışı ise ihracata göre daha sınırlı kalmış, yüzde 10,3 artış olmuştur (Tablo:3). 2017 yılı genelinde, yerleşik hane halkı tüketiminin GSYH büyümesine katkısı 2,2 puandan 3,7 puana; sabit sermaye yatırımlarının katkısı 0,7 puandan 2,2 puana yükselmiş; devletin nihai tüketim harcamalarının katkısı ise 1,3 puandan 0,7 puana gerilemiştir. 2016’da stok değişiminin büyümeye katkısı 0,3 puan iken, 2017’de 0,7 puana yükselmiştir.

Tablo 3. Harcamalar Yönünden Büyüme ve Büyümeye Katkılar (%) Kaynak: Zafer Yüceler 2017 Dördüncü Çeyrek GSYH Büyümesinin Analizi 3.Nisan.2018 s.3

2016 Büyüme Hızı

2017 Büyüme Hızı

2016 Büyümeye Katkı (Puan)

2017 Büyümeye Katkı (Puan)

1. Yerleşik Hane Halkı Tüketimi

3.7

6.1

2.2

3.7

2. Devletin Nihai Tüketim Har.

9.5

5.0

1.3

0.7

3. Gayrisafi Sabit Sermaye Yat.

2.2

7.3

0.7

2.2

4. Stok Değişimi

0.3

0.7

5. Net İhracat

-1.3

0.2

- Mal ve Hizmet İhracatı

-1.9

12.0

-0.4

2.6

- Mal ve Hizmet ithalatı

3.7

10.3

-0.9

-2.4

GSYH

3.2

7.4

3.2

7.4

Dünyanın en büyük 17. ekonomisi olan Türkiye ekonomisinin büyüklüğü 2017’de 3 trilyon TL’yi aşarken, ABD Doları cinsinden GSYH yıllık bazda 2016’ya kıyasla yüzde 1,4 oranında azalarak 851 milyar USD’ye gerilemiştir. Kişi başı GSYH de 2017’de 2016’ya kıyasla yüzde 2,6 oranında düşerek 10.597 USD düzeyinde gerçekleşmiştir.


14

Tablo 4: GSYİH, Büyüme ve İstihdam Gerçekleşmeleri Kaynak: TÜİK

2013

2014

2015

2016

2017

1.810

2.045

2.339

2.609

3.105

GSYİH (Milyar USD)

950

935

862

863

851

Büyüme Oranı (%)

8.5

5.2

6.1

3.2

7.4

İşsizlik Oranı (%)

9.1

10.3

10.2

12.0

9.9

48.5

51.0

51.7

52.4

53.2

GSYİH (Milyar TL)

İşgücüne Katılım Oranı (%)

2016 yılının sonunda ve 2017’de istihdama yönelik teşvik politikaları 2017’de etkisini göstermiş; 2017 Aralık’ta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,3 puan gerileyerek %10,4 olmuştur. Toplam istihdamın özellikle hizmetler sektörünün desteğiyle 1,6 milyon kişi artması işsizlik oranındaki gerilemede belirleyici olurken; diğer taraftan, işgücüne katılım oranının bir önceki yıla göre yüksek seviyede gerçekleşmesi işsizlik oranındaki düşüş hızını bir miktar sınırlandırmıştır. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranının 4,8 puan azalarak yüzde 19,2 ile Mayıs 2016 döneminden bu yana en düşük düzeyine gerilemiştir. Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise işsizlik oranı aylık bazda 0,2 puan azalışla yüzde 9,9 oranında gerçekleşmiştir.

2017’de Enflasyon ve Merkez Bankası Para Politikası Büyüme faslında belirtildiği gibi kredi ve teşvik destekli ağırlıklı iç talebe dayalı büyüme konusunda yaşanan olumlu gelişmeler, diğer faktörlerin de etkisiyle birleşince enflasyon üzerinde olumsuz etki yaratmıştır. 2017 sonunda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) çift hanelerde yüzde 11,92 oranında gerçekleşmiş ve Merkez Bankası’nın belirlediği aralığın üzerinde kalmıştır. Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ ÜFE) ise yine çift haneli yüzde 15.47 olarak gerçekleşmiştir. Enflasyondaki bu gelişmede, Türk lirasındaki değer kaybı başta olmak üzere ithalat fiyatları, işlenmemiş gıda fiyatları ile iktisadi faaliyetin güçlü seyri belirleyici olmuştur. Vergi ayarlamaları ve reel birim ücretlerin enflasyona yaptığı katkı 2016’ya kıyasla 2017’de azalmıştır.

Tablo 5: Enflasyon ve Kur Değişimleri Kaynak: TÜİK ve kendi hesaplamalarımız

TÜFE (%) Yİ ÜFE (%) Sepet Kur (0.5 USD + 0.5 EURO) Sepet Kur Değişimi (%)

2013

2014

2015

2016

2017

7,40

8,17

8,81

8,53

11,92

6,97

6,36

5,71

9,94

15,47

2.5545

2.5833

3.0448

3.6139

4.1723

-

1.13

17.86

18.69

15.45

Merkez Bankası 2017’de para politikasında dengeleyici adımlar atmıştır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2017 başında döviz kuru piyasasında yaşanan oynaklıkların fiyatlama davranışlarında oluşturduğu yukarı yönlü riskleri sınırlamak amacıyla sıkılaştırma yapmıştır. Enflasyonun ve enflasyon beklentilerinin ulaştığı yüksek seviyeler ile çekirdek enflasyon görünümüne ilişkin gelişmelerin fiyatlama davranışlarına dair risk oluşturması para politikasındaki sıkı duruşun yılın geri kalanında da devamını gerektirmiş; bu kapsamda, 2017 Ocak-Nisan aylarında para politikasını kademeli olarak sıkılaştıran TCMB, sonrasında da sıkı para politikası duruşunu korumuştur. Yılın sonlarına doğru ilave tedbirlere ihtiyaç duyulmuştur. 2017 yılı boyunca TCMB fonlamasının büyük oranda tek bir kanaldan yapılmasına bağlı olarak para politikasının öngörülebilirliği önemli ölçüde artmıştır.


15

Grafik 2: TCMB Faiz Oranları (%) Kaynak: BİST, TCMB TCMB Ortalama Fonlama Faizi

BİST’te TCMB Hariç Ortalama Faiz

Geç Likidite Borç Verme Faizi 13 12 11 10 9 8 7

12.17

08.17

04.17

12.16

08.16

04.16

12.15

08.15

6

Dış Ticaret Gelişmeleri ve Cari Açık 2017’de Avrupa ülkelerindeki toparlama ve Rusya ile ticarette yaşanan olumlu gelişmeler ihracata yansımış ve yılın tamamında ihracat bir önceki yıla kıyasla yüzde 10.2 oranında artarak 157.1 milyar USD olarak gerçekleşmiştir. 2017’de ihracat hacminde kaydedilen artışta; motorlu kara taşıtları, demir-çelik ile kazanlar ve makinalar gibi Türkiye’nin ihracatında yapısal olarak en yüksek paya sahip sektörler önemli rol oynamış, ayrıca, ihracatını yüzde 113,9 oranında arttıran hava taşıtları ve aksamları kalemi ihracat artışına en yüksek katkıyı sağlayan beşinci sektör olmuştur. Kıymetli taşlar ihracatında kaydedilen hızlı düşüş ise 2017 yılı ihracat hacmi üzerinde olumsuz etki yaratmıştır. Almanya 2017’de en büyük ihracat pazarımız olmayı sürdürürken, altın ihracatımızdaki düşüşün etkisiyle ihracatın yüzde 17,8 gerilediği İngiltere en büyük ikinci pazar olma konumunu korumuştur. 2017’de BAE ve Irak gibi Orta Doğu ülkelerinin dışında ABD, İspanya ve Almanya’ya yönelik ihracat artışları dikkat çekmiştir. Kredi destekli iç talebin canlı seyretmesi ve artan enerji fiyatları 2017’de ithalata yansımış; yılın tamamında ithalat yüzde 17.7 oranında artarak 233.8 milyar USD’a ulaşmıştır. 2017 genelinde kıymetli taşlar ve metaller ile mineral yakıtlar ve yağlar kalemlerinin dış ticaret dengesini olumsuz yönde etkilediği görülmüştür: Kıymetli taşlar ithalatı yüzde 142,1 ile hızlı artarken, mineral yakıtlar ve yağlar aynı dönemde petrol fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzde 36,9 yükselerek 37,2 milyar USD düzeyinde gerçekleşmiştir. Demir-çelik kalemi ithalatı yukarı çekmiş, kazanlar ve makinalar ithalatındaki düşüş ise 2017 genelinde ithalat hacmindeki artışını bir miktar sınırlamıştır. Sermaye malı ithalatı 2017 Aralık’ta yüzde 20,2 ile hızlı genişlemesine karşın yılın ilk yarısında gösterdiği düşük performansın etkisiyle yıl genelinde gerileme kaydetmiştir. Yıl genelinde güçlü seyreden ara malı ithalatı 2017’de yüzde 27,6 oranında artarken, TL’deki değer kaybının da etkisiyle tüketim malı ithalatı zayıf seyretmiştir.


16

Tablo 6: Dış Ticarette Gelişmeler 2015

2016

2017

İhracat (Milyar USD)

142.5

157.1

10.2

İthalat (Milyar USD)

198.6

233.8

17.7

Dış ticaret Dengesi (Milyar USD)

-56.1

-76.7

36.8

Karşılama Oranı (%)

71.8

67.2

2017’de Dış ticaret Açığı bir önceki yıla kıyasla yüzde 36.8 oranında artarak 76.7 milyar USD’ne yükselmiştir. Sonuçta ithalat artışının güçlü seyretmesi 2016’de yüzde 71.8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranını 62.7’ye çekmiştir. Rusya kaynaklı turizm sektöründe yaşanan olumlu gelişmeler, dış ticaret açığındaki artışı kapatmaya yetmemiş; mal, hizmet ve gelir (kar transferleri, dış borç faiz gelir ve gideri vbz.) hareketlerinin sonucunu gösteren cari açık 2016’da 33.1 milyar USD iken 2017’de 47.3 milyar USD’a ulaşmıştır. 2017’de cari açık / GSYİH oranı yüzde 5.5 gibi yüksek sayılabilecek düzeyde gerçekleşmiştir. Tablo 7’de cari açığın nasıl kapatıldığı gösterilmiştir: 2016’da 13 milyar 343 milyon USD doğrudan yabancı yatırım, 7 milyar 811 milyon USD portföy yatırımı, 12 milyar 606 milyon USD dış borç sağlanmış (sadece girişler dikkate alınmıştır. Nette sağlanan girişler 22 milyar 985 milyon USD düzeyinde gerçekleşmiştir.) 10 milyar 969 milyon USD da nedeni saptanamayan girişler (Net Hata ve Noksan) vasıtasıyla cari açık finanse edilmiş sonuçta uluslararası rezervler 815 milyon USD artmıştır. 2017’de ise 47 milyar 371 milyon USD’lık cari açık, büyük çoğunluğu sıcak para olarak adlandırılan portföy yatırımlarından olmak üzere nette 38 milyar 473 milyon USD’lik sermaye girişi ile karşılanmaya çalışılmış; 675 milyon USD’lık Net Hata ve Noksan kalemi de açığı kapatmaya yetmeyince kalan 8 milyar 207 milyon USD’lık açık uluslararası rezerlerden kapatılmıştır. Tablo 7’den görülebileceği gibi yıllar itibariyle cari açık finansmanında sıcak paranın payı artmıştır. Bu da cari açığın finansman kalitesinin bozulmasına işaret etmektedir.

Tablo 7: Cari Açık ve Finansmanı (Milyon USD) * Artı azalışı, eksi ise artışı ifade etmektedir. Kaynak: TCMB

2015

2016

2017

Cari Açık

-32.109

-33.137

-47.371

Finans Hs.

10.543

22.985

38.473

- Doğrudan Yatırımlar

18.002

13.343

10.941

-Portföy Yatırımı

-9.558

7.811

24.051

-Dış Borç

28.316

12.606

13.873

Net Hata ve Noksan

9.756

10.969

675

Uluslararası Rezervler *

11.831

-813

8.207


17

Kamu Kesimi ve Bütçe Gerçekleşmeleri Kamu kesimi ve uygulanan maliye politikaları, tüm kamu kesimini içermese de, Merkezi Yönetim Bütçesi’nden izlenmektedir. Burada Merkezi Yönetim bütçesi tahakkuk değil nakit gerçekleşmeler üzerinden analiz edilmiştir. 2016’da bütçenin gelirleri 538.3; giderleri ise 592.8 milyar TL olarak gerçekleşmiş; faiz dışı denge de 5.2 milyar TL açık verilmiştir. Özelleştirme ve fon gelirleri dahil edildiğinde Nakit Bütçe Dengesi Açığı 38.2 milyar TL olmuştur. Tablo 8’ den de görüldüğü gibi açık iç ve dış borçlanma ile kasa/banka hesapları dahil çeşitli kaynaklardan finanse edilmiştir 2017’de ise bütçe gelirleri bir önceki yıla kıyasla yüzde 15.8 oranında artış göstermiş ve 623.7 milyar TL’ye ulaşmıştır. Bütçe giderleri ise yüzde 17.5 oranında artmış ve 697.1 olmuştur. 2017’de faiz dışı denge rekor artışla 17.9 milyar TL açık verirken Nakit dengesi de 60.4 milyar TL açık vermiştir. Tabloya göre 2017’de 60.4 milyar TL tutarındaki açığın finansmanı için Hazine toplam 78.3 milyar TL net borçlanma yapmış; bunun 12.3 milyar TL’si net dış borçlanmadan sağlanmış, 65.9 milyar TL’si de net iç borçlanma yapılarak sağlanmıştır. 2017’de Hazine fazla borçlanma yapmış, Kasa/Banka hesapları 23.1 milyar TL artış göstermiştir. Genelde kredi genişlemesinin olduğu dönemlerde kamunun düşük borçlanmaları dikkat çekerken 2017’de bunun tersi gerçekleşmiştir. 2017’ye kadar düşük bütçe açığı gerçekleşirken 2017’de bütçe açığında artış kamu kesiminde görülen temel değişiklik olmuştur.

Tablo 8: Merkezi Yönetim Bütçe Nakit Dengesi ve Finansmanı Kaynak: T.C. Hazine Müsteşarlığı

2016

2017

Faiz Dışı Denge

-5.2

-17.9

Nakit Dengesi

-38.2

-60.4

Finansman

38.2

-60.4

-Dış Borç

1.3

12.4

-İç Borç

27.9

66.0

-Diğer

5.0

5.1

Kasa / Banka Hs.

-4.0

23.1

Kamu Borcu

738.5

877.9

Kamu borcu / GSYİH

28.3

28.3

2017’nin makro ekonomik çerçevesi; kredilerde genişleme, kredilerin Kredi Garanti Fonu ile desteklenmesi, vergi indirimi, sigorta prim sübvansiyon ve ertelemeleridir. Krediler artırılırken merkez bankasının sıkılaştırıcı önlemleri, Hazine’nin ihtiyacından fazla borçlanması, KDV iadelerinin yapılmamış olması piyasadaki likidite üzerinde baskı oluşturmuştur. Hiç kuşkusuz kamu yükümlüklerinde (vergi, SGK primleri) af ve yapılandırmalar piyasaları desteklemiştir. Kredi yapılandırmaları hane halklarını ve KOBİ’leri ciddi ölçüde rahatlatmıştır.

2018 yılı Beklentileri Türkiye ekonomisi 2017 yılında kredi destekli yüksek büyüme trendine girmiştir. Yüksek büyüme ve istihdam teşvikleri işsizlik oranında bir düşüş sağlamış yaklaşık 1.4 milyon kişi istihdam edilmiştir. Ancak; üretimin ithalata bağlı yapısı, enerji fiyatlarındaki artış gibi etkilerle, turizm gelirlerinde hissedilir artışa karşın, ithalat artışının etkisi ile Cari Açık / GSYİH oranını yüzde 5.5 gibi yüksek bir düzeye taşımıştır. Seçim sürecinde gevşek tutulan maliye politikasının bütçe açığı üzerinde olumsuz etkisi kaçınılmazdır. Bir diğer olumsuzluk ise kredi artışı, kur artışı, enerji fiyatlarındaki artış ile birlikte asgari ücret artışları ile yaşanan çift haneli enflasyondur. Merkez bankasının sıkılaştırıcı buna karşın maliye politkasının gevçek tutulma politikasının 2019 Mart ayına kadar (yerel seçimler) sürmesi beklenmektedir. Yurtiçindeki gelişmeleri (erken seçim, genişleyici maliye politikaları vs) ile Gelişmekte Olan Ülkelere yönelik risk algısındaki dalgalanmalar ve jeo-politik riskler sonucunda TL’nin değer kaybetmesi ve dolar/TL kurundaki oynaklığın artması döviz açık pozisyonu bulunan ve YP kredilerin yüksek olduğu birçok sektörde mali bünyenin zayıflamasına ve artan finansman giderleri nedeniyle kâr marjlarının gerilemesine neden olmaktadır. TL’deki değer kaybı hammaddede ithal girdi kullanımının yaygın olduğu sektörler için de risk oluşturmaktadır. Prof. Dr. İsmail Sadi UZUNOĞLU



MERSİN HAKKINDA GENEL BİLGİLER


20


21

TARİH Kaynak: İl Turizm Müdürlüğü Mersin’in Kalkolitik, İlk Tunç ve Orta Tunç Çağlarından bu yana bir yerleşim yeri olduğu anlaşılmıştır. Yörede Hititler, Asurlar, Fenikeliler, Frikyalılar, Yunanlılar, Selefkoslar, Araplar, Selçuklular, Karamanoğulları ve Osmanlıların kültür birikimi mevcuttur. M.Ö. 17-12 yy. arasında Hititler’ le çağdaş Kizuvatna Krallığı hüküm sürmüş, M.Ö. 1290-612 yılları arasında Kue Krallığı ve M.Ö. 546’da Persler yöreye yerleşmişlerdir. M.Ö. 334 yılında Makedonya Kralı Büyük İskender bölgeyi ele geçirmiş, özellikle Silifke’ de etkinliğini sürdürmüştür. Kral Selefkos Nikador, adını bu ilçeye vererek hükümdarlığını M.Ö. 100 yılına kadar devam ettirmiştir. M.Ö. 66 yılında Roma İmparatorlarından Pompeus, korsanların işgalindeki Mersin ve çevresini zaptederek Soloi şehrini kendi adına izafeten Pompeipolis olarak değiştirmiştir. Böylece Kilikya ve Selefkoslar ülkesi bir Roma eyaleti olmuş, daha sonra doğu bölgesi Antonius’a verilmiş ve onun yönetiminde Tarsus ile çevresi zenginleşerek bir bilim merkezi olmuştur. M.S. 330 yılına kadar bir yükselme devri yaşayan bölge İmparator Julyanus döneminde (361-363) putperestliğin resmi din olması ve Hristiyanlara baskı yapılması nedeniyle büyük karışıklıklar yaşamıştır. İlk Kral Arcadius zamanında Kilikya eyaleti üçe bölündü: Silifke, Tarsus ve Anavarza şehirleri merkez seçildi. Bu dönemde Neapolis (Kanlıdivane) şehri kuruldu. Bizans döneminde şehirleşme gelişmiş daha sonra İslam Orduları Kıbrıs’ı ve Silifke’yi, Muaviye döneminde de Kilikya’yı ele geçirmişlerdir. Ancak bir süre sonra Bizanslılar bölgeyi egemenlikleri altına almışlardır. Bölgenin 705 yılında İslam Orduları tarafından tekrar ele geçirildiği ve 250 yıl süre ile egemenliklerini sürdürdükleri bilinmektedir. Çok kısa bir süre Selçukluların elinde kalan İçel, 1516 yılında Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Ancak Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa ayaklanması sırasında Mersin ve çevresi İbrahim Paşa tarafından ele geçirilmiş, 1852 Kütahya Anlaşması ile Osmanlılar yeniden egemen olmuşlardır. Osmanlı Devletinin son zamanlarında İçel’ de müstakil mutasarrıflık ve Sancak kurulmuş, Sancağın Merkezi Silifke ve bir sürede Ermenek olmuştur. Önceleri Tarsus İlçesi Gökçeli bucağına bağlı olan Mersin 1850 yılında Bucak Merkezi olmuştur. 1864 yılında Mersin’ de Kaza Teşkilatı, 1894 yılında da merkezi Mersin ile Tarsus’ u içine alan Adana Vilayetine bağlı Sancak Teşkilatı kurulmuş, 1915 yılında müstakil mutasarrıflık olmuştur. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra 1918 yılında tüm Çukurova’yı işgal eden Fransız ve İngilizler, Kurtuluş Savaşı sonunda Ankara Anlaşması ile 3 Ocak 1922’ de Mersin’i terk etmişlerdir. 1924 yılında Mersin Vilayeti kurulmuştur. 1933 yılında, Merkezi Silifke olan İçel Vilayeti lağvedilerek Silifke, Anamur, Gülnar, Mut İlçeleri Mersin’e bağlanmış ve vilayetin adı İçel olarak değiştirilmiştir. 1954 yılında Erdemli, 1989 yılında Aydıncık (Gilindire), Bozyazı ve Çamlıyayla İlçelerinin kurulmasıyla İçel’ in Merkezi İlçe Mersin ile birlikte ilçe sayısı 10’a yükselmiştir. İçel adı, 20.06.2002 tarihli ve 4764 sayılı kanunun 1.maddesinde Mersin olarak değiştirilmiştir. 06.03.2008 tarihli 5747 sayılı kanunla Akdeniz, Mezitli, Toroslar ve Yenişehir ilçeleri kurulmuştur.


22

MERSİN KRONOLOJİSİ Kaynak: T.C. Mersin Valiliği M.Ö. 6000-5500

Neolitik Dönem

M.Ö. 5500-3000

Kalkolitik Dönem

M.Ö. 3000-2000

İlk Tunç Çağı

M.Ö. 2000-1700

Orta Tunç Çağı

M.Ö. 1700-1200

Kizuvatna Krallığı

M.Ö. 1200-612

Kue Krallığı

M.Ö. 546-334

Persler Dönemi

M.Ö. 301-101

Selefkos Dönemi

M.Ö. 101-MS 395

Roma Dönemi

M.S. 395-661

Bizans Dönemi

661

Muaviye’nin İçel’de bazı yöreleri ele geçirmesi

685-960

Yörenin Bizanslılar ile Araplar arasında sık sık el değiştirmesi

960

Bizanslıların yöreye egemen olması

1082

Süleyman Şah’ın İçel yöresini ele geçirmesi

1129

Ermeniler’in Tarsus’u ele geçirmesi

1224

Alaaddin Keykubat’ın İçel yöresinin büyük bölümünü ele geçirmesi

1254

Karamanoğullarının İçel yöresinde egemenliği

1357

Silifke’nin Karamanoğulları Beyliğinin eline geçmesi

1473

Gedik Ahmet Paşa’nın Silifke’yi Osmanlı topraklarına katması

1516

Mersin ve Tarsus yöresinin Osmanlı yönetimine katılması

1839

Mısırlı İbrahim Paşa’nın yöreyi ele geçirmesi

1852

İçel yöresinin yeniden Osmanlı yönetimine katılması

1886

Adana-Mersin demiryolunun hizmete girmesi

17 Aralık 1918

Mersin’in İngiliz ve Fransız birliklerince işgal edilmesi

19 Aralık 1918

Tarsus’un Fransızlar tarafından işgal edilmesi

17 Mart 1920

Fransızlarla ilk silahlı çatışma Başnalar Savaşı

20 Temmuz 1920

Fransızlarla Bağlar Savaşı

05 Ağustos 1920

Pozantı Kongresi

20 Aralık 1921

Çukurova’nın işgalciler tarafından boşaltılması için Fransızlarla Ankara Anlaşması

27 Aralık 1921

Tarsus’un Kurtuluşu

03 Ocak 1922

Mersin’in Kurtuluşu

1924

Mersin Vilayeti’nin Kuruluşu

1933

Mersin'in,İçel'in Vilayet Merkezi olan Silifke ile birleştirilmesi ve İl oluşu

2002

İçel adının Mersin olarak değiştirilmesi

2008

06.03.2008 tarihli 5747 sayılı kanunla Akdeniz, Mezitli, Toroslar ve Yenişehir ilçelerinin kurulması

COĞRAFİ KONUMU Kaynak: T.C. Mersin Valiliği Enlemler

Kuzey

34o 47’ 30’’

Boylamlar

Doğu

34o 38’ 00’’


23

İLÇELERİN YÜZÖLÇÜMÜ ( km2 ) Kaynak: Harita Genel Komutanlığı Akdeniz

265

Anamur

1.430

Aydıncık

352

Bozyazı

642

Çamlıyayla

602

Erdemli

2.279

Gülnar

1.416

Mezitli

371

Mut

2.718

Silifke

2.692

Tarsus

2.029

Toroslar

1.075

Yenişehir

139

Toplam

15.853

MERSİN İLİ İÇ KİLOMETRE CETVELİ Kaynak: T.C. Mersin Valiliği Mersin 224

Anamur

173

51

Aydıncık

211

13

38

Bozyazı

90

314

263

301

37

187

136

174

127

Erdemli

148

87

36

74

238

111

Çamlıyayla Gülnar

159

146

95

133

249

122

59

Mut

84

140

89

187

174

47

64

75

Silifke

27

251

200

238

63

64

175

186

111

KOMŞU İLLER VE UZAKLIKLARI Kaynak: T.C. Mersin Valiliği İl

İstikamet

Uzaklık (km)

Doğu

69

Antalya

Batı

487

Karaman

Kuzey Batı

236

Adana

Konya

Kuzey

367

Niğde

Kuzey Doğu

198

Tarsus


24

İLİN İDARİ DURUMU Kaynak: T.C. İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü İlçesi

Belediye Sayısı

Mahalle Sayısı

Akdeniz

1

65

Mezitli

1

41

Toroslar

1

67

Yenişehir

1

32

Anamur

1

56

Aydıncık

1

15

Bozyazı

1

26

Çamlıyayla

1

14

Erdemli

1

71

Gülnar

1

50

Mut

1

102

Silifke

1

88

Tarsus

1

179

Toplam

13

806

ÖNEMLİ COĞRAFİ BİLGİLER Kaynak: T.C. İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü Ovalar

Mersin-Berdan ve Efrenk Ovaları, Silifke, Gilindire(Aydıncık) Ovaları, Anamur, Bozyazı, OvacıkEğribük Ovaları,

Vadiler

Anamur,Erdemli,Göksu(Silifke),Tarsus,

Yaylalar

Anamur’da Kaş, Abanoz, Beşoluk, Akpınar Aydıncık’da Söğüt, Göcüm, Karagöl Bozyazı’da Elmagözü, Kozağacı Erdemli’de Sorgun, Mühlü, Pınarbaşı,Avgadı (Aydınlar),Karakızderesi, Küçük Sorgun (Toros Köyü), Nohutlu, Güneyli, Küçükfındık, Güzeloluk Gülnar’da Bardat, Tersakan, Balyaran Mersin (Merkez)’de Gözne, Fındıkpınarı, Soğucak, Bekiralanı, Mihrican, Ayvagediği (Fatih), Arslanköy, Kızılbağ(Güzelyayla), Sunturas(Çağlarca), Mut’ta Kozlar, Çivi, Söğütözü, Sertavul, Elmapınarı, Dağ Pazarı Silifke’de Balandız, Gökbelen, Kırobası(Mara Köyü), Uzuncaburç Tarsus’da Gülek. Çamlıyayla’da Sebil,Atdağı

Akarsular

Berdan, Efrenk(Müftü), Lamas, Göksu, Dragon(Anamur)

Göller

Çamlıyayla’da krater göllerinin en büyüğü Çinili göl, Gülnar’da Kamışlı, Uzun, Çıplak, Silifke’de set gölü (Akgöl,Keklik,Paradeniz)

Baraj Gölleri

Tarsus’da Berdan, Gülnar’da Aygır, Mut’da Gezende,

Göletler

Merkezde(Evcili Değirmendere, Tepeköy Gölpınarı),Tarsus’da (Çavuşlu Kaleönü) Erdemli’de (Karakız, Esenpınar)

Dağlar

Bolkar, Kümpet, Elma, Alamusa, Büyükeğri, Kızıl, Geven, Kayrak, Naldöken, Kabaklı, Karaziyaret, Tol, Sunturas,

Tepeler

Medetsiz, Balkalesi, Ayvagediği, Makamtepesi, Kaşkaya

Geçitler

Sertavul, Gülek

Obruklar

Cennet, Cehennem, Kanlıdivane


25

Mağaralar

Anamur: Köşekbükü, Çukurpınar (Düden), Üğü, Bicikli Aydıncık: Aynalı Göl (Mavi Göl) Bozyazı: Çaltı Çamlıyayla: Mehribakan, Hacı Sarının,Saydibi, Karain Mut: Dereköyü Kuzeyi, Sason Kanyonu Mağaraları, Gökden Kapız Bölgesi Mağaraları, Çayırharman, Karıkoca, Karain, Kıravga, Alaoda, Silifke: Cennet Çöküğü, Cehennem Çukuru, Astım- Dilek, Ekizin Düdeni, Sumaklı Düden Tarsus: Eshab-I Kehf

Şifalı Su Kaynakları

Gülnar’da Kafesin Suyu, Mut’da Hocantı, Tarsus’ta Akçakoca ve Keşbükü, Silifke’de Saparca, Mersin’de Güneysu-Güneyyolu,

Şelâle

Gülnar’da (Ilısu Köyünde Düşensu), Tarsus Şellalesi,

Kıyı Uzunluğu

326 Km.

Bitki Örtüsü

Kıyı ile 500-600 m. yükseklik arasında görülen maki, Akdeniz Bölgesinin yaz ve kış yeşil kalan tipik bitki topluluğudur. Defne, yabani zeytin, keçi boynuzu, mersin, zakkum, kozayemiş, böğürtlen, kuşburnu bu kuşakta doğal olarak yetişmektedir. Makilerden sonra ormanlar başlar. Meşe 100-1000 m., kızılçam 100-1200 m., karaçam 1500 m., sedir ve ardıç ise 2000 m. Yüksekliklerde yetişir. 2500 m.’den sonra çalılıklara ve otlaklara rastlanır.

İklimi

Mersin’in kıyı kesiminde yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı Akdeniz iiklimi, iç kesimlerde ve yükseklerde kara iklimi görülür.

YABAN HAYATI KORUMA ALANLARI Kaynak: T.C. Mersin Valiliği Anamur

Kızılaliler Keklik Koruma Alanı (4.500 Ha.)

Çamlıyayla

Cehennemdere Yaban Keçisi Koruma Alanı (27.000 Ha.)

Mut

Kestel Dağı Yaban Keçisi Koruma Alanı (1.961 Ha.)

Silifke

Hisar ve Gedik Dağı Yaban Keçisi Koruma Alanı (4.763 Ha.), Göksu Deltası Su Kuşları Koruma Alanı (4.350 Ha.)

Tarsus

Karabucak Turaç Koruma Alanı (1.635 Ha.) Hopur-Topaşır Dağkeçisi Koruma Alanı (9.014 Ha.)

2017 YILI MERSİN METEOROLOJİK DEĞERLERİ Kaynak: T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü Ortalama Sıcaklık ºC

En Yüksek Sıcaklık ºC

Ocak

9,7

Şubat

11,8

Aylar

Ortalama Deniz Suyu Sıcaklığı ºC

Ortalama Nisbi Nem %

Toplam Yağış Miktarı (mm)

Yağışlı Gün Sayısı

Aylık Maksimum Yağış Miktarı (mm)

2

13,9

56,0

100,0

11

22,0

1

14,4

47,7

1,5

3

0,8

En Düşük Sıcaklık ºC

Aylık Ortalama Açık Gün Sayısı

18,4

1,7

25,5

0,8

Mart

15,6

25,0

7,2

1

16,1

57,8

160,6

7

82,1

Nisan

18,6

28,8

11,0

1

17,8

58,4

95,6

6

76,4

Mayıs

21,9

29,2

14,9

1

21,1

64,2

13,0

6

6,2

Haziran

25,9

33,0

18,3

1

24,8

66,9

8,8

4

8,2

Temmuz

30,0

38,1

24,2

10

29,0

63,7

-

0

-

Ağustos

30,0

35,9

24,3

9

30,5

62,4

7,1

1

7,1

Eylül

28,1

33,7

21,3

14

29,5

59,2

12,8

2

9,7

Ekim

22,8

37,5

15,1

11

25,4

44,7

11,8

3

8,6

Kasım

17,1

26,1

8,6

12

21,7

53,0

130,7

8

32,9

Aralık

14,6

21,6

5,8

11

18,7

54,8

35,3

7

20,1



TOPLUMSAL ve KÜLTÜREL YAPI


28

2017 yılında nüfus artış hızı yavaşlayarak Türkiye genelinin altında Nüfusun en yoğun olduğu ilçe olan Tarsus’ta nüfus artış hızı yükselişte, Toroslar, Yenişehir ve Mezitli ilçelerinde yavaşlamada, Akdeniz de ise azalışta Genç ve çalışma çağındaki nüfusun il nüfusu içerisindeki payında hızlı gerileme

Nüfus ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİNE GÖRE NÜFUS SONUÇLARI* Kaynak: TÜİK

Türkiye

Mersin

2015

2016

2017

Toplam Nüfus

78.741.053

79.814.871

80.810.525

İl ve İlçe Merkezleri

72.523.134

73.671.748

74.761.132

6.217.919

6.143.123

6.049.393

Belde ve Köyler Nüfus Yoğunluğu

102

104

105

Yıllık Nüfus Artış Hızı (‰)

13,4

13,5

12,4

Toplam Nüfus

1.745.221

1.773.852

1.793.931

İl ve İlçe Merkezleri

1.745.221

1.773.852

1.793.931

-

-

-

Belde ve Köyler Nüfus Yoğunluğu

113

115

116

Yıllık Nüfus Artış Hızı (‰)

10,3

16,3

11,3


29

YILLAR İTİBARİYLE NÜFUS ARTIŞI Kaynak: TÜİK 18,0

Nüfus Artış Hızı (%)

16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0

2013

2014

2015

2016

2017

Türkiye

13,7

13,3

13,4

13,5

12,4

Mersin

13,5

12,5

10,3

16,3

11,3

2016 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre 1.773.852 kişi olan Mersin nüfusu 2017 yılında yıllık ‰ 11,3’lük nüfus artış hızı ile 1.793.931 kişiye yükselmiştir. 2017 yılında il nüfusunda erkek nüfus önceki yıla göre ‰11’lik artış oranıyla 895.374’e, kadın nüfus ise ‰11,5’lik artışla 898.557’ye ulaşmıştır. Ülkemiz nüfusunun %2,2’si İlimiz de ikamet etmektedir. İlimiz toplam nüfusu ile Türkiye’nin 11.büyük ilidir. Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen kilometrekareye düşen kişi sayısı, Türkiye genelinde 105 iken nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu illerin sıralamasında Mersin 116 kişi ile 20. sırada yer almaktadır. İlimiz; nüfus yoğunluğu ile Türkiye genelinin üzerindedir. İlimizde yıllık nüfus artış hızı ile iller arasında 2016 yılındaki 23.sıradaki yeri 2017 yılında 40.sıraya gerilemiştir. 2017 yılı nüfus artış hızı ile Mersin, Türkiye genelinin altında yer almaktadır.

MERSİN İLİ İLÇELERE GÖRE NÜFUSU Kaynak: TÜİK *:Harita Genel Komutanlığına ait 2014 yılında üretilen 1/1 000 000 ölçekli Mülki İdari Bölümleri Haritası vektör verisinden hesaplanarak elde edilmiş yüz ölçümü verileri yardımıyla hesaplanmıştır.

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

16/15

17/16

Nüfus Yoğunluğu (km²/kişi)*

Akdeniz

138.106

134.203

272.309

136.366

132.510

268.876

-0,2

-12,7

1.015

Anamur

32.946

31.987

64.933

32.865

32.066

64.931

10,4

0,0

45

Aydıncık

5.680

5.421

11.101

5.562

5.386

10.948

-3,4

-13,9

31

İlçeler

2016

2017

Nüfus Artış Hızı (‰)

Bozyazı

13.460

13.236

26.696

13.387

13.226

26.613

7,3

-3,1

41

Çamlıyayla

4.162

3.978

8.140

4.088

3.850

7.938

-34,3

-25,1

13

Erdemli

68.331

67.823

136.154

68.973

68.954

137.927

15,1

12,9

61

Gülnar

12.680

12.620

25.300

12.458

12.390

24.848

-6

-18,0

18

Mezitli

89.340

91.827

181.167

91.977

95.559

187.536

52,9

34,6

505

Mut

31.216

31.180

62.396

31.127

31.101

62.228

3,2

-2,7

23

Silifke

59.032

58.263

117.295

58.942

58.514

117.456

7,3

1,4

44

Tarsus

164.258

165.236

329.494

168.724

166.863

335.587

10,5

18,3

165

Toroslar

146.654

144.754

291.408

148.426

147.237

295.663

18,8

14,5

275

Yenişehir

119.718

127.741

247.459

122.479

130.901

253.380

28,7

23,6

1.823

2017 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre Mezitli, Yenişehir, Tarsus ilçesi nüfus artış hızı en hızlı artan ilk üç ilçe iken nüfus artış hızında en fazla azalış Çamlıyayla ilçesinde olduğu gözlenmektedir. Söz konusu dönemde kilometrekareye düşen kişi sayısı olan nüfusun yoğunluğunun önceki yıla göre en fazla arttığı ilçeler Yenişehir ve Mezitli iken Akdeniz ilçesi ise en fazla azalışın gözlendiği ilçe konumundadır.


30

2017 YILI ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ SONUÇLARINA GÖRE MERSİN İLİ NÜFUS PRAMİDİ Kaynak: TÜİK Kadın

80.000

Erkek

‘90+’ ‘85-89’ ‘80-84’ ‘75-79’ ‘70-74’ ‘65-69’ ‘60-64’ ‘55-59’ ‘50-54’ ‘45-49’ ‘40-44’ ‘35-39’ ‘30-34’ ‘25-29’ ‘20-24’ ‘15-19’ ‘10-14’ ‘5-9’ ‘0-4’

60.000

40.000

20.000

0

0

20.000

40.000

60.000

80.000

Son beş yıllık dönemde İlimize 0-14 yaş grubu yani çalışma çağına gelmemiş nüfusun toplam nüfus içerisindeki payındaki azalış eğilimi 2017 yılında yavaşlayarak devam ettiği ve 15-24 yaş grubu arasındaki genç nüfusta ise gözlenen gerileme 2016 yılında hızını kesse de 2017 yılında tekrar azalışa geçtiği gözlenmektedir. 15-64 yaş grubunda bulunan çalışma çağındaki nüfusta ise 2017 yılında payında gözlenen gerilemede genç nüfusun etkisi vardır. 65 yaş ve üzeri nüfusun toplam nüfus içerisindeki payındaki artışı eğiliminin devam ettiği gözlenmektedir.

MERSİN İLİ “0-14” YAŞ GRUBUNDAKİ NÜFUSUN İL NÜFUSU İÇERİSİNDEKİ PAYI

MERSİN İLİ “15-24” YAŞ GRUBUNDAKİ NÜFUSUN İL NÜFUSU İÇERİSİNDEKİ PAYI %16,0

%25,2 %25,0

%15,8

%24,8 %24,6

%15,6

%24,4

%15,4

%24,2 %24,0

%15,2

%23,8

%15,0

%23,6

%14,8

%23,4 %23,2

2012

2013

2014

2015

2016

2017

%14,6

2012

2013

2014

2015

2016

2017


31

MERSİN İLİ “15-64” YAŞ GRUBUNDAKİ NÜFUSUN İL NÜFUSU İÇERİSİNDEKİ PAYI %68,0

MERSİN İLİ “65+” YAŞ GRUBUNDAKİ NÜFUSUN İL NÜFUSU İÇERİSİNDEKİ PAYI %9,0

%67,9

%8,5

%67,9 %67,8

%8,0

%67,8

%7,5

%67,7 %7,0

%67,7 %67,6

2012

2013

2014

2015

2016

2017

%6,5

2012

2013

2014

2015

2016

2017

ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ SONUÇLARINA GÖRE İLÇELERE GÖRE ORTANCA YAŞ Kaynak: MTSO İl ve İlçeler

2016

2017

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

Akdeniz

27,2

28,3

27,8

27,6

28,7

28,2

Anamur

36,6

38,6

37,6

37,3

39,2

38,2

Aydıncık

35,8

38,7

37,2

36,7

39,5

38,0

Bozyazı

35,6

37,1

36,4

36,4

37,7

37,0

Çamlıyayla

43,3

46,4

45

44,6

47,8

46,2

Erdemli

33,3

34,4

33,8

33,8

34,8

34,3

Gülnar

37,4

42

39,8

38,2

42,8

40,5

Mezitli

33,9

35,5

34,8

34,3

35,8

35,1

Mut

34,4

36,1

35,3

34,9

36,6

35,8

Silifke

36,9

38,1

37,5

37,5

38,7

38,1

Tarsus

30,5

32

31,2

31,0

32,3

31,6

Toroslar

29,4

30,2

29,8

29,8

30,5

30,2

Yenişehir

32,8

33,6

33,3

33,1

34,0

33,6

Mersin Toplam

31,6

33,0

32,3

32,1

33,4

32,7

Türkiye Toplam

30,8

32,0

31,4

31,1

32,4

31,7


32

Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi nüfus sayımı sonuçlarına göre, Türkiye genelinde 2016 yılında 31,4 olan ortanca yaş 2017 yılında 31,7 seviyesine yükselmiştir. Ortanca yaş erkeklerde 31,1 iken, kadınlarda 32,4’dür. İlimizde ise ortanca yaş 2016 yılında 32,3 iken 2017 yılında 32,7’ye yükselmiştir. İlimizde ortanca yaş erkeklerde 2016 yılında 31,6 iken 2017 yılında artış göstererek 32,1’e, kadınlarda ise 33’den 33,4’e yükselmiştir. İlimiz ilçelerinde ortanca yaşın en yüksek olduğu ilçe Çamlıyayla iken en düşük olduğu ilçe ise Akdeniz’dir. 2016 yılı ile kıyaslandığında 2017 yılında ortanca yaşta en fazla artış Çamlıyayla, Aydıncık ve Gülnar ilçeleridir.

DÖNEMLER İTİBARİYLE MERSİN İLİNİN NET GÖÇ VE NET GÖÇ HIZI Kaynak: TÜİK Dönemler

Aldığı Göç

Verdiği Göç

Net Göç

Net Göç Hızı (‰)

2008-2009

48.377

49.209

- 832

- 0,51

2009-2010

50.430

51.739

-1.309

- 0,79

2010-2011

51.328

54.630

-3.302

-1,98

2011-2012

46.721

53.523

-6.802

-4,03

2012-2013

51.468

55.482

-4.014

-2,35

2013-2014

55.598

54.843

755

0,44

2014-2015

56.171

58.404

-2.233

-1,3

2015-2016

54.962

52.763

2.199

1,24

2016-2017

54.492

55.393

-901

-0,5

2016-2017 döneminde Türkiye genelinde 2.684.820 kişi yaşadığı yeri değiştirirken 34 il göç alırken, 47 il göç vermiştir. İlimiz, göç alan iller arasında 8, verdiği göç ile 9. sırada yer almaktadır. Söz konusu dönemde, İlimizin net göç hızının önceki döneme göre azalmasında ilin aldığı göçlerin bir miktar daralması, verdiği göçlerin ise genişlemesinin etkili olduğu söylenebilir. Söz konusu dönemde verilen göçteki hızlı azalışta 20-29 yaş grubu arasındaki nüfusun etkisi olduğu gözlenmektedir.

DÖNEMLER İTİBARİYLE MERSİN İLİNİN CİNSİYETE VE YAŞ GRUBUNA GÖRE GÖÇ İSTATİSTİKLERİ Kaynak: TÜİK

2015-2016 Yaş Grubu

Aldığı Göç

2016-2017 Verdiği Göç

Aldığı Göç

Verdiği Göç

Erkek

Kadın

Erkek

Kadın

Erkek

Kadın

Erkek

Kadın

0-4

2.159

1.964

1.563

1.429

2.057

1.961

1.589

1.525

5-9

2.185

2.040

1.685

1.567

1.997

1.892

1.710

1.560

10-14

1.750

1.711

1.363

1.270

1.515

1.405

1.419

1.357

15-19

2.756

3.543

4.380

5.903

2.349

3.129

4.215

5.616

20-24

5.243

7.181

4.034

6.299

5.395

7.190

4.826

6.632

25-29

3.309

3.666

3.502

3.708

3.332

3.815

3.706

4.029

30-34

2.355

2.378

2.000

2.160

2.439

2.489

2.110

2.028

35-39

1.793

1.866

1.448

1.609

1.823

1.868

1.556

1.613

40-44

1.315

1.216

1.090

1.019

1.221

1.199

1.128

1.123

45-49

891

752

Ağu.46

779

940

823

987

872

50-54

807

688

762

766

733

719

784

767

55-59

504

540

525

558

605

608

641

664

60-64

482

434

473

440

525

512

505

551

65+ Toplam

645

789

689

896

858

1.093

860

1.020

26.194

28.768

24.360

28.403

25.789

28.703

26.036

29.357


33

2016-2017 döneminde Mersin ili net göç hızındaki değişimler yaş gruplarına bir önceki dönemle karşılaştırıldığında çalışma çağına gelmemiş (0-14) yaş grubunda net göç hızında artış hızı önceki döneme göre yavaşladığı, genç nüfus(15-24) ve çalışma çağındaki nüfus(15-64) yaştaki nüfusta verilen göçlerdeki artış nedeniyle net göç hızında negatif yönlü artış kaydedilmiştir.65+ üzerinde ise alınan göçlerdeki artışın verilenin üzerinde olmasının etkisiyle pozitif yönlü artış kaydedilmiştir.

MERSİN İLİ YAŞ GRUPLARINA GÖRE NET GÖÇ HIZI (‰) Kaynak: TÜİK 10,0 5,0

Çalışma Çağındaki Nüfus (15-64)

Genç Nüfus (15-24)

0,0

65+

Çalışma Çağına Gelmemiş Nüfus (0-14)

-5,0 -10,0 -15,0 -20,0

2015

2016

2017

2016-2017 DÖNEMİ TÜRKİYE GENELİ GÖÇ VEREN İLK 10 İL Kaynak: TÜİK 450.000 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000

9. Sıra

50.000

M er sin

Şa nl ıu rfa

Ko ny a

Ad an a

Ko ny a

Ko ca el i

Ad an a

Bu rs a

An ta lya

İzm ir

An ka ra

İst an bu l

0

2016-2017 DÖNEMİ TÜRKİYE GENELİ GÖÇ ALAN İLK 10 İL Kaynak: TÜİK 450.000 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000

8. Sıra

50.000

M er sin

Te kir da ğ

Bu rs a

An ta lya

Ko ca el i

İzm ir

An ka ra

İst an bu l

0


34

İlimiz okuma yazma bilen oranı ile Türkiye ortalamasının üzerinde

Eğitim MERSİN İLİ OKURYAZARLIK DURUMU (6 yaş ve üzeri) Kaynak: TÜİK

Türkiye Bilinmeyen Erkek

Okuma Yazma Bilen Oranı (%) Okuma Yazma Bilmeyen Oranı(%) Bilinmeyen

Kadın

Okuma Yazma Bilen Oranı (%) Okuma Yazma Bilmeyen Oranı (%) Bilinmeyen

Toplam

Okuma Yazma Bilen Oranı (%) Okuma Yazma Bilmeyen Oranı (%)

Mersin

2016

2017

2016

2017

239.368

280.585

4.185

6.417

98,88

99

99,13

99,23

1,12

1

0,87

0,77

256.949

291.936

4.331

6.142

94,1

94,47

95,99

96,23

5,9

5,53

4,01

3,77

496.317

572.521

8.516

12.559

96,5

96,74

97,55

97,72

3,5

3,26

2,45

2,28


35

BİTİRİLEN EĞİTİM DÜZEYİ VE CİNSİYETE GÖRE MERSİN İLİ NÜFUSU Kaynak: TÜİK

Bitirilen Eğitim Düzeyi (15+ yaştaki nüfus) Okuma yazma bilmeyen Okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen

2016

2017

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

37.816

6.338

31.478

36.077

5.930

30.147

88.319

23.361

64.958

84.083

21.661

62.422

İlkokul mezunu

344.098

149.042

195.056

344.256

148.563

195.693

İlköğretim mezunu

181.591

106.087

75.504

185.829

108.024

77.805

Ortaokul veya dengi okul mezunu

172.179

95.290

76.889

174.708

96.416

78.292

Lise veya dengi okul mezunu

301.183

165.986

135.197

303.604

167.580

136.024

Yüksekokul veya fakülte mezunu

191.370

103.530

87.840

199.755

107.043

92.712

Yüksek lisans mezunu (5 veya 6 yıllık fakülteler dahil)

9.629

5.575

4.054

13.749

7.847

5.902

Doktora mezunu

2.080

1.192

888

2.611

1.511

1.100

8.477

4.167

4.310

9.616

4.716

4.900

Lise veya dengi mezunu oranı (%)

%22,60

%25,10

%20,10

%22,58

%25,22

%20

Yüksekokul veya fakülte mezunu oranı (%)

%14,40

%15,70

%13,10

%14,86

%16,11

%13,63

Bilinmeyen

MERSİN İLİ İLÇELER BAZINDA İLKOKUL EĞİTİM SEVİYESİNDE OKUL, ÖĞRENCİ, ÖĞRETMEN SAYISI* *: Resmi ve Özel Okulları kapsamaktadır. Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü

2016-2017 İlçeler Akdeniz

2017-2018

Okul Sayısı

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

Okul Sayısı

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

53

20.144

1.251

52

22.329

1.209

Yenişehir

33

15.466

668

38

16.718

925

Mezitli

27

9.200

462

29

10.760

547

Toroslar

46

20.365

1070

46

22.042

1.159

Anamur

26

3.338

233

28

3.333

257

Aydıncık

5

558

47

5

510

46

Bozyazı

15

1.642

128

14

1.587

122

Çamlıyayla

5

329

29

5

297

22

Erdemli

53

8.827

621

53

9.770

661

Gülnar

18

1.226

118

18

1.190

106

Mut

41

3.430

274

40

3.378

268

Silifke

40

6.029

436

40

6.232

452

Tarsus

86

22.480

1.282

85

23.527

1.381

Toplam

448

113.034

6.619

453

121.673

7.155


36

2017-2018 eğitim-öğretim yılında İlimizde bulunan ilkokul sayısı bir önceki döneme göre %1,1’lik artışla 453’e, eğitim gören öğrenci sayısı %7,6’lık artışla 121.673’e, söz konusu okullarda görev yapan öğretmen sayısı %8,1’lik artışla 7.155’e yükselmiştir. Bir önceki eğitim öğretim döneminde okul sayısı ve öğrenci sayısındaki azalış söz konusu dönemde tersine döndüğü gözlenirken, öğretmen sayısındaki artış ise hızını yükseltmiştir. İlçeler bazında okul başına düşen öğrenci ve öğretmen sayısının en yüksek olduğu ilçeler Toroslar, Yenişehir, Akdeniz iken en az olduğu ilçeler Çamlıyayla ve Gülnar’dır.

MERSİN İLİ İLÇELER BAZINDA ORTAOKUL EĞİTİM SEVİYESİNDE OKUL, ÖĞRENCİ, ÖĞRETMEN SAYISI Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü

2016-2017 İlçeler

2017-2018

Okul Sayısı

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

Akdeniz

45

20.801

1.173

43

21.162

1.174

Yenişehir

37

17.379

891

46

18.604

1.222

Okul Sayısı

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

Mezitli

25

9.904

547

28

11.122

698

Toroslar

40

20.586

1.100

42

21.160

1.209

Anamur

21

3.977

255

20

3.938

283

Aydıncık

3

676

47

3

690

53

Bozyazı

10

2.006

103

10

1.985

104

Çamlıyayla

5

394

41

5

366

35

Erdemli

49

10.276

684

51

10.152

799

Gülnar

14

1.540

121

14

1.495

109

Mut

27

4.244

278

27

4.177

323

Silifke

35

7.103

482

36

7.049

540

Tarsus

69

24.638

1.346

72

24.825

1.524

Toplam

380

123.524

7.068

397

126.725

8.073

2017-2018 öğretim yılında İlimizde bulunan ortaokul eğitim seviyesindeki okul sayısı %4,5’lik artışla 397’ye, öğrenci sayısı %2,6’lık artışla 126.725’e, öğretmen sayısı ise %14,2’lik artışla 8.073’e yükselmiştir. Bir önceki eğitim öğretim dönemine göre okul ve öğretmen sayısındaki artış hız kazanırken, öğrenci sayısı ise artış hızını kesmiştir. Söz konusu dönemde ilçeler bazında okul başına düşen öğrenci sayısında en fazla artış Toroslar ve Tarsus ilçelerinde iken Yenişehir ilçesinde azalış gözlenmiştir. İlçelerde öğretmen başına düşen öğrenci sayısının en yoğun olduğu Toroslar, Akdeniz, Yenişehir ilçesi iken Çamlıyayla ve Gülnar ilçeleri en düşük olduğu ilçelerdir. Ortaokul eğitim seviyesinde bir önceki eğitim öğretim dönemine göre öğretmen başına düşen öğrenci sayısının en fazla azalış gösterdiği ilçe Yenişehir olduğu görülmektedir.


37

2017-2018 ÖĞRETİM YILI MESLEK LİSELERİNİN İLÇELERE GÖRE DAĞILIMI

2017-2018 Toplam

3

2016-2017 Toplam

6

Tarsus

1

Silifke

2

Mut

Gülnar

1

Erdemli

5

Çamlıyayla

3

Bozyazı

3

Aydıncık

9

Anamur

11

Mezitli

Toroslar

Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi

Okul Türü

Yenişehir

Akdeniz

Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü

4

9

13

65

70

Din Öğretim

4

2

3

2

1

-

1

-

2

1

1

1

2

20

20

Özel Eğitim Uygulama Okulları

1

3

1

2

-

-

-

-

-

-

1

1

1

10

10

Müzik ve Sahne Sanatları Lisesi

-

-

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

1

Özel Meslek Liseleri

1

1

4

3

1

-

-

-

1

-

-

1

4

16

16

Toplam

17

15

12

10

7

1

3

1

9

4

6

12

20

112

117

2017-2018 öğretim yılında İlimizde yer alan meslek lisesi sayısı önceki döneme göre %4,5 artarak 117 adete ulaşmıştır. Bir önceki döneme göre meslek lisesi sayısındaki artış hızı yavaşlamıştır. Söz konusu dönemde meslek liselerindeki artışta mesleki ve teknik anadolu lisesi türündeki okullar etkili olmuştur. 2016-2017 öğretim döneminde İlimizde meslek okulu sayısındaki yoğunlaşmada Tarsus, Akdeniz, Toroslar ve Yenişehir ilçeleri ilk sırada yer almaktadır.

2017-2018 ÖĞRETİM YILI ÇIRAKLIK VE KALFALIK EĞİTİMİ GÖRENLERİN DURUMU *: Öğretmen sayılarına idareci sayısı dahildir. Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü Eğitim Veren İlçeler

Çırak Öğrenci

Kalfa Öğrenci

Öğretmen Sayısı*

Akdeniz

1.005

713

56

Anamur

172

61

10

Erdemli

220

62

9

Mut

120

-

8

Silifke

130

160

12

Tarsus

581

416

24

2017-2018 Toplam

2.228

1.412

119

2016-2017 Toplam

2.059

1.385

132

2017-2018 öğretim yılında İlimizde Çıraklık Eğitim Merkezlerinde eğitim gören çırak ve kalfa öğrenci sayısında önceki döneme göre sırasıyla %8 ve %2’lik artış gözlenirken öğretmen sayısında ise %10’luk azalış kaydedilmiştir. Bir önceki eğitim dönemine göre çırak ve kalfa öğrenci sayısındaki hızlı artış mesleki eğitim açısından olumlu bir göstergedir. Merkezlerde eğitim gören öğrenci sayısı Akdeniz ile Tarsus ilçelerinde yoğunlaşmaktadır. Söz konusu dönem aralığında eğitim gören öğrenci sayısındaki artışa karşın öğretmen sayısındaki azalış nedeniyle bir önceki döneme göre öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 26’dan 31’e yükselmiştir.


38

2017-2018 ÖĞRETİM YILI ÖZEL OKUL DURUMU

*: Özel İlkokullar bünyesinde bulunan anasınıflarındaki ( 622) öğrenci dahil edilmemiştir. Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

İlçe

Okul Adı

Akdeniz

Özel Mersin Cebir Temel Lisesi

165

-

Akdeniz

Özel Mersin Final Temel Lisesi

145

22

Akdeniz

Özel İleri Kavram Temel Lisesi

129

21

Akdeniz

Özel Pozitif Bilgi Temel Lisesi

156

27

Akdeniz

Özel Bilgiyön Temel Lisesi

100

20

Akdeniz

Özel Çarşı Kültür Temel Lisesi

132

19

Akdeniz

Özel Mersin Güney Temel Lisesi

271

21

Akdeniz

Özel Şişecam Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi

626

38

Toroslar

Özel Toroslar Değişim Anaokulu

10

1

Toroslar

Özel Mersin Bahçeşehir İlkokulu

346

44

Toroslar

ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel Mersin İlkokulu

227

30

Toroslar

Özel Şebnem İlkokulu

125

12

Toroslar

Özel Toroslar Değişim İlkokulu

11

4

Toroslar

Özel Mavikent İlkokulu

35

7

Toroslar

Özel Berrak Su Özel Eğitim Uygulama Merkezi (Okulu) I. Kademe

1

11

Toroslar

ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel Mersin Ortaokulu

200

27

Toroslar

Özel Mersin Bahçeşehir Ortaokulu

421

33

Toroslar

Özel Toroslar Kültür Ortaokulu

73

-

Toroslar

Özel Toroslar Değişim Ortaokulu

15

11

Toroslar

Özel Mavikent Ortaokulu

75

15

Toroslar

Bahçeşehir Anadolu Lise

124

17

Toroslar

ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel Mersin Anadolu Lisesi

53

19

Toroslar

Özel Temel Eğitim Kurumları Anadolu Lisesi

69

17

Toroslar

Özel Temel Eğitim Kurumları Fen Lisesi

47

14

Toroslar

Özel Mersin Merkez Mesleki Ve Teknik Anadolu (Sağlık) Meslek Lisesi

240

23

Yenişehir

Özel Doğaç Dilek Beyazkule Anaokulu

70

-

Yenişehir

Özel Güney Gelişim Anaokulu

116

8

Yenişehir

Özel Hamit İzol Anaokulu

58

0

Yenişehir

Özel İçel Anaokulu

59

6

Yenişehir

Özel Mersin Küçükşeyler Anaokulu

217

17

Yenişehir

Özel Mersin Safa Kelebek Anaokulu

34

-

Yenişehir

Özel Nevin Yılmaz Anaokulu

24

-

Yenişehir

Özel Toros Anaokulu

114

11

Yenişehir

Özel Yenişehir Gelecek Anaokulu

155

14

Yenişehir

Özel Yenişehir Merkez Anaokulu

88

4

Yenişehir

Özel Yenişehir Mersin Final Anaokulu

56

6

Yenişehir

Özel Uslu Çocuklar Anaokulu

32

5

Yenişehir

Özel Yenişehir Neşe Erbek Anaokulu

18

5

Yenişehir

Özel Mersin Düş Bahçesi Anaokulu

15

1


39

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

12

1

İlçe

Okul Adı

Yenişehir

Özel Yenişehir Kültür Anaokulu

Yenişehir

Özel Başarının Yolu Milletlerarası İlkokulu

92

12

Yenişehir

Özel Toros İlkokulu

382

33

Yenişehir

Özel Mersin Doğa İlkokulu

366

61

Yenişehir

Özel İçel İlkokulu

104

10

Yenişehir

Özel Güney Gelişim İlkokulu

193

20

Yenişehir

Özel Beyaz Kule İlkokulu

142

10

Yenişehir

Özel Mersin Evrensel Kültür İlkokulu

95

17

Yenişehir

Özel Yenişehir Mersin Final İlkokulu

90

13

Yenişehir

Özel Mersin Yıldızı İlkokulu

92

10

Yenişehir

Özel Yenişehir Merkez Koleji İlkokulu

98

11

Yenişehir

Özel Lisan Fen Eğitim Kurumları Güney Koleji İlkokulu

27

-

Yenişehir

Özel Mersin Uğur İlkokulu

79

20

Yenişehir

Özel Yenişehir Kültür Koleji İlkokulu

32

17

Yenişehir

Özel Başarının Yolu Milletlerarası Ortaokulu

117

10

Yenişehir

Özel İçel Ortaokulu

141

15

Yenişehir

Özel Güney Gelişim Ortaokulu

188

20

Yenişehir

Özel Toros Ortaokulu

434

35

Yenişehir

Özel Mersin Doğa Ortaokulu

303

33

Yenişehir

Özel Mersin Evrensel Kültür Ortaokulu

87

19

Yenişehir

Özel Altınoran Ortaokulu

81

20

Yenişehir

Özel Değişim Ortaokulu

82

14

Yenişehir

Özel Ege Ortaokulu

37

12

Yenişehir

Özel Mersin Yıldızı Ortaokulu

90

11

Yenişehir

Özel Kavram Ortaokulu

175

18

Yenişehir

Özel Yenişehir Mersin Final Ortaokulu

238

23

Yenişehir

Özel Beyaz Kule Ortaokulu

220

12

Yenişehir

Özel Yenişehir TAC Koleji Ortaokulu

140

-

Yenişehir

Özel Yenişehir Merkez Koleji Ortaokulu

34

13

Yenişehir

Özel Lisan Fen Eğitim Kurumları Güney Koleji Ortaokulu

103

13

Yenişehir

Özel Mersin Uğur Ortaokulu

138

19

Yenişehir

Özel Tepe Ortaokulu

65

15

Yenişehir

Özel Yenişehir Kültür Koleji Ortaokulu

79

22

Yenişehir

Özel İçel Koleji Anadolu Lisesi

152

22

Yenişehir

Mersin Eğitim Vakfı Özel Toros Anadolu Lisesi

202

22

Yenişehir

Özel Yenişehir Mersin Final Anadolu Lisesi

120

24

Yenişehir

Özel Altın Kupa Anadolu Lisesi

188

23

Yenişehir

Özel Mehmet Güler Kartal Anadolu L.

35

15

Yenişehir

Özel Güney Gelişim Anadolu Lisesi

116

18

Yenişehir

Özel Mersin Yenişehir Taç Koleji Anadolu Lisesi

247

19

Yenişehir

Özel Mersin Uğur Anadolu Lisesi

125

22

Yenişehir

Özel Mersin Doğa Koleji

89

20


40

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

Özel Toros Fen Lisesi

235

23

Yenişehir

Özel Mersin Evrensel Kültür Temel Lisesi

116

29

Yenişehir

Özel En Eğitim Temel Lisesi

103

21

Yenişehir

Özel Pozcu Kavram Temel Lisesi

152

29

Yenişehir

Özel Egem Temel Lisesi

68

14

Yenişehir

Özel Su Temel Lisesi

230

31

Yenişehir

Özel Mersin Uğur Temel Lisesi

199

22

Yenişehir

Özel Pozcu Final Temel Lisesi

323

25

Yenişehir

Özel Birey Temel Lisesi

65

20

Yenişehir

Özel Mersin Temel Lisesi

121

20

Yenişehir

Özel Forum Kültür Temel Lisesi

112

24

Yenişehir

Özel Başarım Temel Lisesi

122

22

Yenişehir

Özel Değişim Temel Lisesi

174

23

Yenişehir

Özel Mersin Öztürk Temel Lisesi

200

30

Yenişehir

Özel Mersin TAC Temel Lisesi

87

8

Yenişehir

Özel Pozcu Şifa Anadolu Sağlık Meslek Lisesi

200

21

Yenişehir

Özel Yaşam Anadolu Sağlık Meslek Lisesi

83

16

Yenişehir

Özel Mersin Hızır Anadolu Sağlık Meslek Lisesi

292

25

Yenişehir

Özel Mersin Deva Anadolu Sağlık Meslek Lisesi

251

17

Mezitli

Özel Ataşehir Anaokulu

9

2

Mezitli

TED Mersin Koleji Özel Anaokulu

175

12

Mezitli

Özel İnci Gündüz Anaokulu

79

6

Mezitli

Özel Merkez Anaokulu

48

5

Mezitli

Özel Mezitli Akdeniz Boğaziçi Koleji Anaokulu

28

1

Mezitli

Özel Mersin Bil Koleji Anaokulu

20

4

Mezitli

Özel Lale Bahçesi Anaokulu

52

1

Mezitli

Özel Akdeniz Gülbahçe İsabet Anaokulu

25

0

Mezitli

Özel Mersin Gelecek İlkokulu

369

47

Mezitli

Özel Ataşehir İlkokulu

37

4

Mezitli

Özel Mezitli Basut İlkokulu

81

14

Mezitli

Özel Mezitli Akdeniz Boğaziçi Koleji İlkokulu

51

13

Mezitli

Özel Mersin Bil Koleji İlkokulu

41

9

Mezitli

Özel Ninova Müstakbel Milletlerarası Ortaokulu

47

10

Mezitli

Özel Mersin Gelecek Ortaokulu

370

51

Mezitli

Özel Mersin Sınav Ortaokulu

166

-

Mezitli

Özel Bilimkent Ortaokulu

69

15

Mezitli

Özel Ataşehir Ortaokulu

31

9

İlçe

Okul Adı

Yenişehir


41

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

Özel Mezitli Basut Ortaokulu

99

14

Mezitli

Özel Mezitli Akdeniz Boğaziçi Koleji Ortaokulu

63

14

Mezitli

Özel Mersin Bil Koleji Ortaokulu

60

11

Mezitli

Özel Ninova Müstakbel Milletlerarası Okulu

59

14

Mezitli

Özel Tepe Anadolu Lisesi

246

26

Mezitli

Özel Bilimkent Anadolu Lisesi

142

21

Mezitli

Özel Mersin Gelecek Anadolu Lisesi

118

32

Mezitli

Özel Onay Anadolu Lisesi

-

-

Mezitli

Özel Mezitli Kültür Temel Lisesi

220

20

Mezitli

Özel Deniz Meslek ve Teknik Anadolu (Sağlık M.) Lisesi

140

19

Mezitli

Özel Onay Meslek ve Teknik Anadolu (Sağlık M.) Lisesi

239

23

Mezitli

Özel Mersin Şifa Anadolu(Sağlık Mes.) Lisesi

111

14

Anamur

Özel Anamur Lalebahçesi Anaokulu

29

2

Anamur

Özel Anamur Sınav İlkokulu

73

11

Anamur

Özel Gümüş Koleji İlkokulu

45

12

Anamur

Özel Anamur Sınav Ortaokulu

71

13

Anamur

Özel Anamur Uğur Ortaokulu

123

17

Anamur

Özel Anamur Uğur Anadolu Lisesi

185

22

Anamur

Özel Anamur Final Anadolu Lisesi

81

16

Anamur

Özel Anamur Çözüm Akademi Anadolu Lisesi

83

24

Anamur

Özel Lider Final Temel Lisesi

101

23

Anamur

Özel Anamur Hızır Mesleki ve Teknik Anadolu (Sağlık Meslek) Lisesi

168

21

Erdemli

Özel Hedef İlkadım Anaokulu

33

5

Erdemli

Özel Erdemli Değişim Anaokulu

12

2

Erdemli

TED Mersin Özel İ.Ö.O

333

28

Erdemli

Özel Erdemli Değişim İlkokulu

24

2

Erdemli

TED Mersin Özel Ortaokulu

274

31

Erdemli

Özel Erdemli Final Ortaokulu

80

12

Erdemli

Özel Erdemli Değişim Ortaokulu

17

13

Erdemli

TED Mersin Koleji Özel Lisesi

162

18

Erdemli

Özel Erdemli Onay Anadolu Lisesi

97

20

Erdemli

Özel Erdemli Birey Temel Lisesi

238

24

Erdemli

Özel Erdemli Çözüm Temel Lisesi

84

12

Erdemli

Özel Erd.Onay Meslek ve Teknik Anadolu

160

26

Mut

Özel Mutlu Çocuk Anaokulu

109

6

Mut

Özel Çınar İlkokulu

35

9

Mut

Özel Mut Volkan Ortaokulu

190

16

İlçe

Okul Adı

Mezitli


42

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

98

13

İlçe

Okul Adı

Mut

Özel Mut Başarı Ortaokulu

Mut

Özel Mut Hedef Volkan Temel Lisesi

338

26

Mut

Özel Mut Başarı Temel Lisesi

240

24

Silifke

Özel Silifke Anaokulu

26

4

Silifke

Özel Silifke Final İlkokulu

98

13

Silifke

Özel Silifke İlkokulu

44

6

Silifke

Özel Silifke Final Ortaokulu

114

21

Silifke

Özel Silifke Ortaokulu

59

13

Silifke

Özel Silifke Özlem Ortaokulu

17

9

Silifke

Özel Silifke Değişim Anadolu Lisesi

56

19

Silifke

Özel Silifke Anadolu Lisesi

11

16

Silifke

Özel Silifke Değişim Fen Lisesi

7

13

Silifke

Özel Özlem Temel Lisesi

232

22

Silifke

Özel Silifke Final Temel Lisesi

153

24

Silifke

Özel Hızır Anadolu Sağlık Meslek Lisesi

91

15

Tarsus

Özel Kıvılcım Anaokulu

66

7

Tarsus

Özel Tarsus Çukurova Kampüs Anaokulu

42

2

Tarsus

Özel Tarsus Değişim Anaokulu

21

3

Tarsus

Özel Tarsus Gelecek Anaokulu

56

3

Tarsus

Özel Doğal Anaokulu

14

1

Tarsus

Özel Tarsus Toros İlkokulu

94

7

Tarsus

Özel Çağ İlkokulu

195

20

Tarsus

Özel Tarsus Sağlık Eğitim Vakfı İlkokulu

280

35

Tarsus

Özel Tarsus Çukurova Kampüs İlkokulu

157

14

Tarsus

Özel Tarsus Gelecek İlkokulu

49

10

Tarsus

Özel Tarsus Değişim İlkokulu

28

14

Tarsus

Özel Tarsus Sağlık Eğitim Vakfı Ortaokulu

290

39

Tarsus

Özel Tarsus Toros Ortaokulu

82

-

Tarsus

Özel Çağ Ortaokulu

168

20

Tarsus

Özel Tarsus Çukurova Kampüs Ortaokulu

294

21

Tarsus

Özel Mert Analiz Ortaokulu

21

10

Tarsus

Özel Tarsus Bilge Ortaokulu

43

13

Tarsus

Özel Tarsus Gelecek Ortaokulu

44

14

Tarsus

Özel Tarsus Değişim Ortaokulu

29

9

Tarsus

Özel Amerikan Lisesi

469

68

Tarsus

Özel Tarsus Çukurova Kampüs Anadolu Lise

260

27

Tarsus

Özel Tarsus Çukurova Anadolu Lise

341

30

Tarsus

Özel Tarsus Toros Anadolu Lisesi

104

17

Tarsus

Özel Çağ Anadolu Lise (K)

124

15

Tarsus

Özel Tarsus Değişim Anadolu Lisesi

69

20

Tarsus

Özel Çağ Fen Lisesi (K)

84

6

Tarsus

Özel Tarsus Çukurova Fen Lisesi

163

20


43

Öğrenci Sayısı

Öğretmen Sayısı

İlçe

Okul Adı

Tarsus

Özel Tarsus Çukurova Kampüs Fen Lise

29

15

Tarsus

Özel Tarsus Değişim Kampüs Fen Lise

13

14

Tarsus

Özel Uçan Temel Lisesi

312

28

Tarsus

Özel Köklü Temel Lisesi

181

18

Tarsus

Özel Tarsus Final Temel Lisesi

58

11

Tarsus

Özel Çukurova Meslek ve Teknik Anadolu(Sağlık) Lisesi

151

21

Tarsus

Özel Tarsus Bilge Lokman Hekim Anadolu Sağlık Meslek Lisesi

333

27

Tarsus

Özel Tarsus Değişim Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi

124

17

Tarsus

Özel Çukurova Gökjet Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi

Toplam

94

17

26.283

3.341

2017-2018 öğretim yılında İlimizde yer alan özel okul sayısı bir önceki döneme göre %38 artış kaydederek 206 adete ulaşmıştır. Söz konusu eğitim kurumların öğrenim gören öğrenci sayısı ise %15 artışla 26.283’e, öğretmen sayısı ise %32 artışla 3.341’e yükselmiştir. 2017-2018 döneminde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 8’dir.


44

YÜKSEKÖĞRETİM Mersin’de yükseköğrenim alanında biri resmi (Mersin Üniversitesi), ikisi özel (Çağ, Toros Üniversitesi) olmak üzere üç üniversite ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi’ne bağlı Deniz Bilimleri Enstitüsü ile Selçuk Üniversitesi Silifke-Taşucu Meslek Yüksekokulu bulunmaktadır. Mersin ilinde yer alan üniversitelerdeki öğretim elemanı sayısı ile Türkiye genelinde %1,4’lük paya, öğrenci sayısı ile %0,9’luk paya sahiptir. Mersin hem üniversitelerdeki öğretim elemanı sayısı hem de öğrenci sayısı ile ilk 20 il arasında yer almaktadır.

MERSİN İLİ ÖĞRETİM ELEMANLARININ AKADEMİK GÖREVLERİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: İl’de yeralan yükseköğretim kurumları 600 501 478

500 400 300

249

305

270

200

332 244 246

162 146

132 136

100 0

53 51 Profesör

Doçent

Yardımcı Doçent 2016-2017

Öğretim Görevlisi

Araştırma Görevlisi

Okutman

Uzman

2017-2018

2017-2018 ÖĞRETİM YILI MERSİN ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK PERSONEL ve ÖĞRENCİ SAYISI Kaynak: T.C. Mersin Üniversitesi Rektörlüğü

Öğretim Üyesi Sayısı

Öğrenci Sayısı

25

379

Eğitim Fakültesi

85

4.108

Fen Edebiyat Fakültesi

148

3.925

Güzel Sanatlar Fakültesi

36

422

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

51

3.011

İletişim Fakültesi

20

669

Birimler Eczacılık Fakültesi

Mimarlık Fakültesi

25

670

Mühendislik Fakültesi

98

2.871

Su Ürünleri Fakültesi

20

80

Tıp Fakültesi

476

1.482

Rektörlük

47

-

Tarsus Teknik Eğitim Fakültesi

0

42

Tarsus Teknoloji Fakültesi

14

480

Turizm Fakültesi

25

1.256

Denizcilik Fakültesi

14

61

Diş Hekimliği Fakültesi

12

70

Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi

-

-

İslami İlimler Fakültesi

-

-

Hemşirelik Fakültesi

-

-

Fen Bilimleri Enstitüsü

42

1.533

Sağlık Bilimleri Enstitüsü

27

379


45

Öğretim Üyesi Sayısı

Öğrenci Sayısı

Sosyal Bilimler Enstitüsü

22

2.853

Güzel Sanatlar Enstitüsü

1

153

Eğitim Bilimleri Enstitüsü

5

662

Anamur Meslek Yüksekokulu

21

813

Birimler

Aydıncık Meslek Yüksekokulu

2

21

Erdemli Meslek Yüksekokulu

16

1.845

Mustafa Baysan Meslek Yüksekokulu

15

350

Mersin Meslek Yüksekokulu

10

3.083

Mut Meslek Yüksekokulu

14

510

Silifke Meslek Yüksekokulu

14

417

Tarsus Meslek Yüksekokulu

26

1.499

Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu

19

1.537

Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu

39

4.687

Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

65

6.934

Denizcilik Meslek Yüksekokulu

11

413

Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu

20

384

İçel Sağlık Yüksekokulu

51

1.176

Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu

0

349

Yabancı Diller Yüksekokulu

80

-

3

159

Tarsus Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Yüksekokulu

10

250

Erdemli Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Yüksekokulu

14

553

Silifke Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Yüksekokulu

6

252

Anamur Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Yüksekokulu

-

-

Takı Teknolojisi ve Tasarımı Yüksekokulu

Devlet Konservatuvarı Toplam

30

76

1.659

50.414

MERSİN ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK PERSONEL DURUMU Kaynak: T.C. Mersin Üniversitesi Rektörlüğü 600 501 478

500 400 300

249

305

270

200

332 244 246

162 146

132 136

100 0

53 51 Profesör

Doçent

Yardımcı Doçent 2016-2017

Öğretim Görevlisi

Araştırma Görevlisi

Okutman

Uzman

2017-2018

1992 yılında kurulan Mersin Üniversitesi’nde toplam 18 fakülte, 5 enstitü, 8 yüksekokul, 21 adet meslek yüksekokulu, 1 adet konservatuar bulunmaktadır. 2017-2018 öğretim yılında 50.414 öğrencinin öğrenim gördüğü Mersin Üniversitesi’nde 270’i Profesör, 146’sı Doçent, 332’si de Yardımcı Doçent olmak üzere toplam 1.659 akademik personel görev yapmaktadır. Mersin Üniversitesi akademik personel sayısı bir önceki öğretim dönemine göre %0,2, öğrenci sayısı ise %7 oranında artmıştır. Söz konusu dönemde her iki göstergede de artış hızının yavaşladığı görülmektedir.


46

2017-2018 ÖĞRETİM YILI ODTÜ DENİZ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AKADEMİK PERSONEL VE ÖĞRENCİ DURUMU Kaynak: T.C. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü

Öğretim Üyesi Sayısı Ana Bilim Dalı

Prof.

Doç.

Öğrenci Sayısı

Yrd. Doç.

Toplam

Master

Doktora

Toplam

Oşinografi (Deniz Bilim) Anabilim Dalı

2

3

1

6

3

5

8

Deniz Jeolojisi ve Jeofiziği

-

1

1

2

-

-

-

Deniz Biyolojisi ve Balıkçılık

3

-

3

6

8

3

11

Toplam

5

4

5

14

11

8

19

Toplam Araştırma Görevlisi

3

Erdemli’de bulunan ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü’nde; Oşinografi, Deniz Jeolojisi ve Jeofiziği, Deniz Biyolojisi ve Balıkçılık bölümleri mevcut olup, 2017-2018 öğretim yılında 14 öğretim üyesi bulunmakta ve 19 öğrenci öğrenim görmektedir.

2017-2018 ÖĞRETİM YILI SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SİLİFKE-TAŞUCU MESLEK YÜKSEKOKULU AKADEMİK PERSONEL DURUMU Kaynak: T.C. Selçuk Üniversitesi Silifke-Taşucu Meslek Yüksekokulu Unvanı

Sayısı

Profesör

-

Yardımcı Doçent

5

Öğretim Görevlisi

17

Okutman

7

Toplam

29

2017-2018 ÖĞRETİM YILI SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SİLİFKE-TAŞUCU MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİ DURUMU Kaynak: T.C. Selçuk Üniversitesi Silifke-Taşucu Meslek Yüksekokulu Bölümler

Öğrenci Sayısı Normal Öğretim

İkinci Öğretim

Bitkisel ve Hayvansal Üretim

109

8

Elektronik ve Otomasyon

171

86

İnşaat

172

135

Dış Ticaret

249

180

Otel, Lokanta ve İkram Hizmetleri

343

192

Seyahat Turizm ve Eğlence Hizmetleri

407

265

Yönetim ve Organizasyon Toplam

125

113

1.576

979

Selçuk Üniversitesi Silifke-Taşucu Meslek Yüksekokulu’nda, 29 öğretim üyesi bulunmakta ve 1.576‘sı normal öğretim, 979’u ikinci öğretim olmak üzere toplam 2.555 öğrenci öğrenim görmektedir. 2017-2018 öğretim yılında toplam öğrenci sayısı bir önceki öğretim yılına göre %1 azalmıştır.


47

2017-2018 ÖĞRETİM YILI ÇAĞ ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ DURUMU Kaynak: T.C. Çağ Üniversitesi Rektörlüğü Fakülte ve Yüksekokul Adı

Öğrenci Sayısı

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

1.331

Fen Edebiyat Fakültesi

975

Hukuk Fakültesi

1.039

Meslek Yüksekokulu

1.182

Sosyal Bilimler Enstitüsü

1.332

Toplam

5.859

2017-2018 ÖĞRETİM YILI ÇAĞ ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK PERSONELİ DURUMU Kaynak: T.C. Çağ Üniversitesi Rektörlüğü Unvanı

Personel Sayısı

Profesör

17

Doçent

5

Yardımcı Doçent

34

Öğretim Görevlisi

33

Araştırma Görevlisi

24

Okutman

70

Toplam

183

1997’de Mersin ve Adana arasında Yenice’de kurulan ve Mersin’e 35 km. uzaklıkta olan Çağ Üniversitesi’nde, üç fakülte, bir yüksekokul ve bir enstitü bulunmaktadır. 2017-2018 öğretim yılında 5.859 öğrencinin eğitimini sürdürdüğü Çağ Üniversitesi’nde 17’si Profesör, 5’i Doçent, 34’ü Yardımcı Doçent olmak üzere toplam 183 akademik personel görev yapmaktadır. Çağ Üniversitesi öğrenci sayısı, 2016-2017 öğretim yılına göre %13, akademik personel sayısı %8 artış göstermiştir.

2017-2018 ÖĞRETİM YILI TOROS ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ DURUMU Kaynak: T.C. Toros Üniversitesi Fakülte ve Yüksekokul Adı

2017-2018 ÖĞRETİM YILI TOROS ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK PERSONELİ DURUMU Kaynak: T.C. Toros Üniversitesi

Öğrenci Sayısı

Unvanı

Personel Sayısı

Mühendislik Fakültesi

587

Profesör

20

İktisadi İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi

541

Doçent

7

Güzel Sanatlar Fakültesi

576

Yardımcı Doçent

29

1.096

Araştırma Görevlisi

14

Sağlık Bilimleri Yüksekokulu

207

Öğretim Görevlisi

51

Fen Bilimleri Enstitüsü

181

Okutman

19

Sosyal Bilimler Enstitüsü

579

Toplam

Meslek Yüksekokulu

Toplam

140

3.767

Mersin’de kurulan ikinci özel üniversite olan Toros Üniversitesi’nde, 2017-2018 öğretim yılında 20’si Profesör, 7’si Doçent, 29’u Yardımcı Doçent olmak üzere toplam 140 akademik personel görev yapmakta olup, öğrenci sayısı ise 3.767’dir. Söz konusu dönemde Toros Üniversitesi akademik personel sayısı 2016-2017 eğitim dönemine göre %2; öğrenci sayısı ise %3 azalış göstermiştir.


48

Sinema istatistiklerinde Türkiye genelinin tersine seyirci sayısında artış, tiyatro salonu sayısındaki azalışa karşın ise seyirci sayısında artış gözlenmiştir. Kütüphane kullanıcı sayısı artışta

Kültür MERSİN İLİ MÜZELERİ

Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Müzeler

Mersin Arkeoloji Müzesi Mersin Müzesi Mersin-Atatürk Evi ve Müzesi Anamur Müzesi Silifke Müzesi Silifke Atatürk Evi ve Etn. Müzesi Narlıkuyu Mozaik Müzesi Tarsus Müzesi St. Paul Anıt Müzesi

MÜZELERDE BULUNAN ESER SAYISI Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Mersin

Anamur

Silifke

Tarsus

Toplam

Arkeolojik Eser

6.114

3.943

3.981

4.516

18.554

Etnoğrafik Eser

889

876

1.537

1.310

4.612

24.469

19.372

17.056

16.897

77.794

Mühür

Sikke

429

232

109

176

946

Tablet

-

1

-

-

1

El Yazması

-

-

-

6

6

2

-

1

-

3

Toplam

Fosil

31.903

24.424

22.684

22.905

101.916

Sergilenen Eser

1.435

Kapalı

2.034

1.991

5.460


49

MERSİN İLİ ÖREN YERLERİ

Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Toroslar Ören Yerleri

Yumuktepe

Mezitli Ören Yerleri

Soli - Viranşehir( Soloı- Pompeıpolıs )

Aydıncık Ören Yerleri

Anıt Mezar (Dört Ayak), Kelenderis

Bozyazı Ören Yerleri

Nagidos

Erdemli Ören Yerleri

Elaiussa-Sebaste( Ayaş )(Tiyatro, Agora, Büyük Hamam, Tapınak, Nekropol Alanı), Korykos (Kızkalesi) (Kızkalesi(Denizdeki Kale), Kanlıdivane)

Mut Ören Yerleri

Alahan Manastırı, Al Oda, Adrassus (Balabolu), Dağpazarı Kilisesi

Silifke Ören Yerleri

Roma Tapınağı, Cambazlı Kilisesi, Aya Thekla Yeraltı Kilisesi(Meryemlik), Taşucu (Holmi), Liman Kalesi, Kilikya Afrodisiası, Demircili (Imbriogon) Anıtmezarları, Uzuncaburç (Diocaesarea)

Tarsus Ören Yerleri

Eski Cami- St. Paul Kilisesi, Aziz Paulus, St. Paul Kuyusu, Gözlükule, Donuktaş, Altından Geçme (Roma Hamamı), Kleopatra Kapısı (Deniz Kapısı), Onur Yazıtı (Yeni Hamam), Justiniaus Köprüsü (Baç Köprüsü), Tarsus Şelalesi ve Roma Mezarları, Cumhuriyet Alanı Antik Kenti, Roma Yapı Kalıntısı, Sağlıklı Köyü Antik Yolu ve Kapısı, Gülek Kalesi

Anamur Ören Yerleri

Titiopolis, Eski Anamur (Anemurium)

MERSİN İLİ SİT ALANLARININ DAĞILIMI

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü

Arkeolojik Sit Alanı %93,7 Tarihi Sit Alanı (Mersin ve Tarsus) %0,4 Kentsel Sit Alanı (Mersin ve Tarsus) %0,4 Çakışan Sit Alanları (Arkeolojik-Doğal) %5,4 Karma Sit Alanları (Arkeolojik-Kentsel) (Tarsus) %0,2


50

2017 YILI MERSİN İLİ HALK VE ÇOCUK KÜTÜPHANELERİNDE BULUNAN KİTAP VE KÜTÜPHANEDEN YARARLANAN OKUYUCU SAYISI Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü İlçesi

Halk Kütüphanesi

Çocuk Kütüphanesi

Kitap Sayısı

Okuyucu Sayısı

Akdeniz

1

-

54.027

250.686

Toroslar

1

-

13.246

3.311

Mezitli

2

-

15.896

4.314

Anamur

1

1

42.697

36.297

Bozyazı

1

-

14.071

2.145

Aydıncık

1

-

6.282

2.871

Gülnar

3

-

25.587

9.738

Mut

1

-

13.009

6.789

Silifke

1

-

31.774

6.105

Erdemli

1

-

34.302

22.259

Tarsus

4

-

57.998

51.902

Çamlıyayla

1

-

5.335

185

Toplam

18

1

314.224

396.602

KÜTÜPHANE İSTATİSTİKLERİ

*: Toroslar, Anamur, Çamlıyayla ve Akdeniz ilçelerinde yer alan toplam dört adet kütüphane geçici olarak kapalıdır. Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, TÜİK Türkiye

Mersin

2016

2017

Değişim (%)

2016

2017

Değişim (%)

1.137

1.146

%0,8

24

24

-

Kitap Sayısı

18.828.188

19.993.613

%6,2

320.072

315.754

-%1,3

Üye Sayısı

1.697.090

2.201.039

%29,7

17.066

25.869

%51,6

Kullanıcı (Okuyucu) Sayısı

23.266.599

25.091.232

%7,8

375.783

396.602

%5,5

292

310

212

221

Kütüphane Sayısı*

Bin Kişi Başına Kullanma Sayısı

SİNEMA VE TİYATRO İSTATİSTİKLERİ Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, TÜİK

Sıralama

Türkiye

Mersin

Pay (%)

2015

2016

2.483

30

%1,2

23.

17.

Sinema Koltuk Sayısı

307.456

3.980

%1,3

19.

14.

Sinema Seyirci Sayısı

55.260.600

813.760

%1,5

18.

13.

Sinema Salonu Sayısı

Tiyatro Salonu Sayısı

721

14

%1,9

4.

7.

Tiyatro Koltuk Sayısı

261.885

6.690

%2,6

4.

6.

Tiyatro Seyirci Sayısı

6.016.762

63.935

%1,1

18.

17.

Türkiye’de mevcut bulunan sinemaların 30 adetinin yer aldığı Mersin koltuk kapasitesi ile Türkiye genelinde 14.sırada yer almaktadır. Türkiye genelinde bir önceki yıla göre sinemaya giden seyirci sayısı yaklaşık %4 daraldığı gözlenirken İlimiz sinema istatistiklerine ilişkin göstergeler artışta ve bir önceki yıla göre söz konusu göstergeler ile Türkiye içerisindeki yerimiz üst sıralara doğru ilerlediği gözlenmektedir. Kentte 2015 yılında bulunan 16 adet tiyatro salonu sayısı 2016 yılında 14’e gerilemiştir. Bu gelişmeler paralelinde tiyatro koltuk sayısında da gerileme gözlense de tiyatro seyircisi sayısı %9 artmıştır.


51

2017 yılında hekim başına düşen kişi sayısının azalması, kişi başına düşen yatak sayısının artması İlin sağlık altyapı için olumlu gelişmelerdir.

Sağlık Türkiye’nin ilk şehir hastanesi olma özelliğinin taşıyan, bünyesinde Mersin Devlet Hastanesi ile Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi’nin de yer aldığı Mersin Şehir Hastanesi 2017 yılında hizmeti vermeye başlamıştır. Bu kapsamda İlde bir tanesi entegre, bir tanesi şehir hastanesi olmak üzere toplam 11 Devlet, 1 Üniversite Hastanesi ve 12 adet Özel Hastane olmak üzere toplam 23 adet hastane ile sağlık hizmeti verilmektedir.

İLİMİZ SAĞLIK PERSONELİNİN SAYISAL DAĞILIMI Kaynak: İl Sağlık Müdürlüğü, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Sağlık Bakanlığı

Özel Sağlık Kuruluşları

Üniversite

2017 Toplam

2016 Toplam

Uzman Hekim

819

462

241

1.522

1.391

Pratisyen Hekim

821

83

251

1.155

1.089

150

327

2

479

482

Hemşire ve Ebe

Diş Hekimi

3.898

706

289

4.893

4.680

Diğer Sağlık Personeli

2.496

762

128

3.386

3.261

44

675

7

726

674

8.228

3.015

918

12.161

11.577

Eczacı Toplam

2017 yılında İlimiz sağlık personeli sayısı önceki yıla göre %5 artarak 12.161’e, sağlık kurumlarında yer alan yatak sayısı ise %13 artarak 4.456’ya ulaşmıştır. Bir önceki yılla göre sağlık personeli artış hızını 2017 yılında da koruduğu gözlenirken, sağlık kurumlarında yer alan yatak sayısı ise yeni yapılan şehir hastanesinin etkisiyle artış hızını arttırdığı görülmektedir.


52

İLİMİZDEKİ YATAKLI SAĞLIK KURUMLARININ HİZMETLERİ

Kaynak: İl Sağlık Müdürlüğü *:2017 yılı itibariyle Mersin Devlet Hastanesi ile Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Mersin Şehir Hastanesi bünyesinde hizmet vermektedir.

Kuruluşun Adı Mersin Ün.Tıp Fak. Ar. Ve Uy. Hast. Mersin Şehir Hastanesi

Yatak Sayısı

Poliklinik Hasta Sayısı

2016

2017

2016

2017

665

675

512.479

1.027.457

-

1.300

-

1.912.872

Mersin Devlet Hastanesi*

594

-

1.113.758

-

Toros Devlet Hastanesi

350

400

968.583

1.474.581

Mersin Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi*

306

-

542.257

-

Anamur Devlet Hastanesi

104

104

236.838

334.895

Aydıncık Devlet Hastanesi

25

25

17.933

47.910

Bozyazı Devlet Hastanesi

30

30

21.426

82.988

Erdemli Devlet Hastanesi

159

159

347.920

670.710

Gülnar Devlet Hastanesi

30

30

16.950

49.549

Mut Devlet Hastanesi

54

88

111.803

223.264

Silifke Devlet Hastanesi

185

200

392.314

552.087

Tarsus Devlet Hastanesi

542

544

845.413

1.418.570

Çamlıyayla Ent. Hastanesi

10

10

2.551

4.679

2.389

2.890

4.617.746

6.772.105

Özel IMC Hastanesi

87

87

121.845

149.468

Özel Yenişehir Hastanesi

89

89

132.607

170.872

Özel Olbamed Hastanesi

75

75

100.045

118.532

Sağlık Bakanlığı Toplam

Özel Ömer Sayar Hastanesi

57

57

29.180

59.077

Özel Ortadoğu Hastanesi

100

100

111.665

142.724

Özel Vizyon Göz Merkezi

12

12

60.975

61.857

Özel Tarsus Kadın Doğum Hastanesi

22

22

20.231

21.492

Özel Forum Yaşam Hastanesi

100

100

198.619

223.625

Özel Anamur Anamed Hastanesi

58

58

71.016

102.971

Özel Tarsus Medicalpark Hastanesi

141

141

95.037

123.532

Özel Mersin Akademi Hastanesi

75

75

63.582

121.883

Özel M City Hospital Hastanesi Özeller Toplam Genel Toplam

75

75

28.562

121.946

891

891

1.105.295

1.417.979

3.945

4.456

6.235.520

9.217.541

Mersin ilinde hekim başına düşen kişi sayısı 2016 yılındaki 715 iken 2017 yılında önemli azalış kaydederek 670’e gerilemiştir. Söz konusu dönem aralığında sağlık kurumlarında yüzbin kişiye düşen hasta yatağı sayısı 222 iken 2017 yılında 248’e yükselmiştir.


53

MERSİN İLİ SAĞLIK GÖSTERGELERİ Kaynak: MTSO Hesapları

800 700

718

704

715

670

600 500 222

400 300 200

203

248

218

100 0

2014

2015

Hekim Başına Düşen Nüfus

2016

2017

100.000 Kişi Başına Düşen Yatak Sayısı

31.12.2017 TARİHİ İTİBARİYLE İLİMİZDE BULUNAN SAĞLIK KURUMLARI

Akdeniz

Anamur

Aydıncık

Bozyazı

Çamlıyayla

Erdemli

Gülnar

Mezitli

Mut

Silifke

Tarsus

Toroslar

Yenişehir

Toplam

Kaynak: T.C. Mersin Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü

İlçe Sağlık Müdürlüğü

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

13

Üniversite Hastanesi

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

1

İl Ambulans Servisi Başhekimliği

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu

7

4

2

2

1

5

4

5

3

5

8

6

5

57

Devlet Hastanesi

1

1

1

1

-

1

1

-

1

1

1

1

-

10

Özel Hastane

2

1

-

-

-

-

-

2

-

1

3

-

3

12

Özel Tıp Merkezi

6

-

-

-

-

-

-

1

-

-

3

1

2

13

Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

-

1

Özel Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

2

2

Özel Diyaliz Merkezi

1

-

-

-

-

1

-

1

-

1

2

1

2

9

Özel Tüp Bebek Merkezi

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

Özel Poliklinik

4

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

2

6

Özel Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği

8

1

-

-

-

2

-

3

-

3

7

-

8

32

Özel Müstakil Laboratuar

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

2

Özel Psikoteknik Değerlendirme Merkezi

4

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

4

Özel Akupunktur Tdv. Yapılan Sağlık Kuruluşu

2

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

3

Özel Diş Protez Laboratuarı

19

3

-

-

-

-

-

-

-

1

3

-

2

28

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

1

Özel Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezi Aile Sağlığı Merkezi

24

8

1

4

1

16

5

15

5

11

28

25

16

159

Aile Hekimliği Birimi

96

22

3

9

4

45

9

53

21

37

105

92

74

570

-

-

-

-

-

3

-

-

1

2

1

1

-

8

Sağlık Evi


Akdeniz

Anamur

Aydıncık

Bozyazı

Çamlıyayla

Erdemli

Gülnar

Mezitli

Mut

Silifke

Tarsus

Toroslar

Yenişehir

Toplam

54

Toplum Sağlığı Merkezi

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

13

Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

-

-

1

Özel Ağız ve Diş Muayenehanesi

84

13

-

3

-

18

1

18

5

12

38

3

50

245

Özel Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

3

3

Halk Sağlığı Laboratuarı

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

İlçe Devlet Hastanesi(Entegre)

-

-

-

-

1

-

-

-

-

-

-

-

-

1

Özel Muayenehane

27

-

-

-

-

5

-

11

-

1

6

1

34

75

Özel Sağlık Kabini

8

-

-

-

-

2

-

1

-

-

-

2

2

15

Özel Onkoloji Müessesesi

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

1

AMATEM-ÇEMATEM

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

-

1

2

Çocuk İzlem Merkezi(ÇİM)

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

-

1

Toplum Ruh Sağlığı Merkezi(TRSM)

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

-

1

3

132

29

3

9

2

60

8

67

21

52

109

63

97

652

5

-

-

-

-

-

-

3

-

-

1

2

-

11

Eczane Ecza Deposu


55

Sosyal Hizmetler 2017 YILI SONU İTİBARİYLE İLİMİZ SOSYAL HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ’NE BAĞLI SOSYAL HİZMET KURULUŞLARININ DURUMU Kaynak: T.C. Mersin Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü Yeri

Kapasitesi

Mevcut

Mersin Çocuk Evleri Sitesi

Kuruluşun Adı

Akdeniz

50

63

Yuva

Hizmet Türü

Erdemli Huzurevi Müdürlüğü

Erdemli

88

94

Yaşlılara yönelik geceli gündüzlü bakım veren kuruluş (60 +)

Tarsus Huzurevi Müdürlüğü

Tarsus

54

56

Yaşlılara yönelik geceli gündüzlü bakım veren kuruluş (60 +)

Silifke Huzurevi Müdürlüğü

Silifke

44

44

Yaşlılara yönelik geceli gündüzlü bakım veren kuruluş (60 +)

Nihat Sözmen Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi

Toroslar

86 (6 Umutevi)

90

Engelli bireylere yönelik geceli gündüzlü bakım veren kuruluş

Mersin Engelli Bakım Rehabilitasyon Merkezi

Akdeniz

80

79

Engelli bireylere yönelik geceli gündüzlü bakım veren kuruluş

Davultepe Çocuk Evleri Sitesi

Mezitli

38

3

Bakım Merkezi

Mersin Çocuk Destek Merkezi

Toroslar

25

7

Bakım Merkezi

Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi

Akdeniz

146 (25 Ev)

137

0-18 yaş erkek ve kız çocuklara yönelik geceli gündüzlü bakım veren kuruluş

Mersin 1.Kadın Konukevi

Toroslar

25

7 Kadın 4 Çocuk

Şiddet mağduru kadınlara yönelik geceli gündüzlü bakım veren kuruluş

Mersin 2. Kadın Konukevi

Yenişehir

19

6 Kadın 2 Çocuk

Şiddet mağduru kadınlara yönelik geceli gündüzlü bakım veren kuruluş

Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi Müdürlüğü

Yenişehir

-

-

Kadın hizmetlerine yönelik tüm iş ve işlemleri yürüten kuruluş

Akdeniz Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü

Akdeniz

-

-

Çocuk, yaşlı, aile ve toplum hizmetlerine yönelik tüm iş ve işlemleri yürüten kuruluş

Toroslar Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü

Toroslar

-

-

Çocuk, yaşlı, engelli, aile ve toplum hizmetlerine yönelik tüm iş ve işlemleri yürüten kuruluş

Tarsus Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü

Tarsus

-

-

Çocuk, yaşlı, engelli aile ve toplum hizmetlerine yönelik tüm iş ve işlemleri yürüten kuruluş

Silifke Sosyal Hizmet Merkezi

Silifke

-

-

Çocuk, yaşlı, engelli aile ve toplum hizmetlerine yönelik tüm iş ve işlemleri yürüten kuruluş


56

31.12.2017 TARİHİ İTİBARİYLE İLİMİZ DİĞER SOSYAL HİZMET KURULUŞLARININ DURUMU Kaynak: T.C. Mersin Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü Kuruluş Adı

Akdeniz Toroslar Yenişehir Mezitli Anamur Aydıncık Bozyazı Çamlıyayla Erdemli Gülnar Mut Silifke Tarsus

Sayı Kapasite Sayı Kapasite Sayı Kapasite Sayı Kapasite Sayı

Kreş ve Gündüz Bakım Evi

Huzurevi

Çocuk Kulüpleri

Özürlü Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi

3

-

1

1

180

-

20

33

2

3

-

1

88

133

-

84

25

1

6

-

1.463

68

171

-

13

4

4

4

877

139

40

235

4

-

2

-

277

-

-

-

Sayı

-

-

-

-

Kapasite

-

-

-

-

Sayı

-

-

-

-

Kapasite

-

-

-

-

Sayı

-

-

-

-

Kapasite

-

-

-

-

Kapasite

Sayı

3

-

-

1

155

-

-

88

Sayı

-

-

-

-

Kapasite

-

-

-

-

Kapasite

Sayı

1

-

-

-

Kapasite

40

-

-

-

Sayı

10

-

6

1

Kapasite

529

-

127

182

Sayı

14

-

1

1

Kapasite

653

-

35

141


57

2017 YILI SONU İTİBARİYLE İLÇELERE GÖRE DERNEKLERİN DAĞILIMI

Akdeniz

Toroslar

Mezitli

Yenişehir

Anamur

Aydıncık

Bozyazı

Çamlıyayla

Erdemli

Gülnar

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

Kaynak: Mersin Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü

Düşünce Temelli Dernekler

7

-

2

3

1

-

-

-

1

-

1

2

4

21

Dini Hizmetlerin Gerçekleştirilmesine Yönelik Faaliyet Gösteren Dernekler

29

37

12

21

1

1

3

3

39

4

9

21

16

196

Yaşlı ve Çocuklara Yönelik Dernekler

3

-

-

1

1

-

-

-

2

-

1

-

1

9

Uluslar Arası Teşekküller ve İşbirliği Dernekleri

2

-

3

2

1

-

-

-

-

-

-

-

1

9

Bireysel Öğreti ve Toplumsal Gelişim Dernekleri

24

3

4

28

1

-

-

-

2

-

1

2

9

74

Spor ve Spor ile İlgili Dernekleri

93

34

54

150

10

2

3

2

30

3

6

40

69

496

Şehit Yakını ve Gazi Dernekleri

3

-

-

1

-

-

-

-

-

-

-

-

2

6

Sağlık Alanında Faaliyet Gösteren Dernekler

14

2

1

8

1

-

-

-

-

-

-

-

3

29

Mesleki ve Dayanışma Dernekleri

200

45

42

94

12

3

7

-

33

8

19

44

50

557

Kültür, Sanat ve Turizm Dernekleri

29

9

10

37

4

-

3

-

13

2

4

23

16

150

Kamu Kurumları ve Personelini Destekleyen Dernekler

2

-

-

2

1

-

1

-

1

1

1

2

-

11

İnsani Yardım Dernekleri

15

8

22

12

3

-

1

-

24

2

4

2

10

103

İmar, Şehircilik ve Kalkındırma Dernekleri

1

1

-

2

1

-

-

-

1

-

4

-

5

15

Hak ve Savunuculuk Dernekleri

17

2

2

9

-

-

1

-

4

-

1

3

5

44

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Alanında Faaliyet Gösteren Dernekler

2

1

1

1

2

-

-

-

5

1

-

1

6

20

Toplumsal Değerleri Yaşatma Dernekleri

14

3

3

6

2

-

1

-

2

1

-

6

3

41

Eğitim Araştırma Dernekleri

22

27

21

19

8

1

5

2

21

7

12

30

27

202

Engelli Dernekleri

10

-

4

6

2

-

1

-

1

-

3

2

3

32

Dış Türkler ile Dayanışma Dernekleri

3

2

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

6

Çevre Doğal Hayat Hayvanları Koruma Dernekleri

11

4

5

7

2

1

3

-

1

-

3

13

3

53

501

178

186

409

53

8

29

7

180

29

69

191

234

2.074

Toplam


58

İlimiz, işyerleri sayısındaki hızlı artış oranı ile Türkiye genelinin üzerinde Özel sektörde zorunlu sigortalı sayısı %8,5 arttı Sosyal güvenlik kapsamındaki nüfusun ilin toplam nüfusu içerisindeki payı genişledi

Sosyal Güvenlik Çalışmaları MERSİN İLİ 4/A* KAPSAMINDAKİ İŞYERİ VE ZORUNLU SİGORTALI SAYISI *: Hizmet Akdine Tabi Çalışanlar Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

2016 Aralık

2017 Aralık

Türkiye

1.749.240

Mersin

Değişim (%) 15-16 Aralık

16-17 Aralık

1.874.682

% 0,5

% 7,2

35.367

38.342

% 1,1

% 8,4

Türkiye

15.355.158

16.369.073

% 3,7

% 6,6

Mersin

284.751

306.001

% 13,6

% 7,5

Türkiye

13.775.188

14.477.817

-% 1,6

% 5,1

Mersin

235.973

254.791

-% 1,0

% 8,0

İşyeri Sayısı

Sigortalı Ücretli Çalışan Sayısı Aktif Sigortalılar Zorunlu Sigortalılar

Sosyal Güvenlik Kurumu’na kayıtlı işyeri ve istihdam ile ilgili gelişmeler incelendiğinde; Türkiye genelinde Aralık 2016-2017 döneminde kayıtlı işyeri sayısı 125.442 adet artarak Aralık 2017 sonu itibariyle 1.874.682’ye ulaşmıştır. Söz konusu dönemlerde zorunlu sigortalı sayısı ise 702.629 kişi artarak 14.477.817 kişiye yükselmiştir. İşyerlerinde geçen yıl gözlenen daralma, zorunlu sigortalı sayısındaki azalış ise tersine dönerek yerini hızlı artışa bırakmıştır. İlimizde Sosyal Güvenlik Kurumu’na kayıtlı işyeri sayısı 2017 Aralık ayı itibariyle Türkiye genelinin üzerinde %8,4’lük artış kaydederek 38.342’ye yükselmiştir. İşyeri sayısı en fazla olan 15 il arasında 12 aylık dönemde işyeri sayısındaki artış ile 2016 yılında 15. sırada yer alan Mersin 2017 yılında 7.sıraya yükselmiştir. Söz konusu dönemde açılan işyerlerinin %83’ünün mikro ölçekli işyeri oluştururken, %1,3’ünü orta ve büyük ölçekli işyerleri oluşturmaktadır. 2017 Aralık sonu itibariyle bir yıllık dönemde 4/a kapsamında zorunlu sigortalı sayısı 18.818 kişi artarak 254.791’e yükselmiştir. İlimizde söz konusu dönemde kayıtlı ücretli sayısındaki %8’lik artışla Türkiye genelinin üzerinde bir artış oranı sergilemiştir. İstihdam edilenlerin %68’inin daimi çalışanlar, %32’sinin mevsimlik çalışanlar oluşturmaktadır. 4/a kapsamında kayıtlı ücretli istihdam artışına ağırlıklı olarak küçük ve mikro ölçekli işletmelerin katkısı olmuştur. Türkiye genelinde zorunlu sigortalı sayısının en fazla yoğunlaştığı 15 il içerisinde Mersin, 2017 yılı sonunda zorunlu sigortalı artışı ile 8.sırada yer almaktadır.


59

MERSİN İLİ 4/A KAPSAMINDA ZORUNLU SİGORTALILARIN DAĞILIMI Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Daimi

Mevsimlik

Kamu

250.000

250.000 188.129

200.000

Özel 239.742

220.942

200.000

175.388

150.000

150.000

100.000

100.000

66.662

60.585 50.000

50.000

0

2016

15.031

0

2017

51.049

2016

2017

2017 ARALIK SONU İŞYERLERİNİN BÜYÜKLÜKLERİNE GÖRE ZORUNLU SİGORTALI DAĞILIMI

2017 ARALIK SONU İŞYERLERİNİN BÜYÜKLÜKLERİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

Mikro Ölçekli %87

Orta Ölçekli %22

Mikro Ölçekli %34

Küçük Ölçekli %33

Küçük Ölçekli %11

Orta Ölçekli %2

2017 YILI İŞYERİ SAYISININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI (İLK 15 İL)

2017 YILI ZORUNLU SİGORTALI SAYISININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI (İLK 15 İL)

Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

Denizli

Kayseri

Manisa

Mersin

Gaziantep

Konya

Adana

Antalya

Kocaeli

Bursa

İzmir

Ankara

İstanbul

Aydın

Manisa

Kayseri

Balıkesir

254.791 Gaziantep

Muğla

Mersin

Konya

Adana

Kocaeli

Antalya

Bursa

İzmir

Ankara

İstanbul

38.342

Tekirdağ

Büyük Ölçekli %0,16

Büyük Ölçekli %11


60

2017 Aralık sonu itibariyle İlimiz kayıtlı işyeri sayı ile Türkiye içerisinde sahip olduğu %2’lik pay ile bir önceki yılda 9. sıradaki yerinde değişim olmamıştır. 4/a kapsamında zorunlu sigortalı sayısı ile 11. sırada yer alan Mersin Türkiye’nin %1,7’sine sahiptir.

MERSİN İLİ 4/A KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN DAĞILIMI Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

2016

2017

I- Aktif Sigortalılar

284.751

306.001

Zorunlu Sigortalılar

235.973

254.791

Çıraklar, Stajer ve Kursiyerler

28.919

31.213

Tarım

1.549

2.142

Kısmi Süreli Çalışan Sigortalılar

18.279

17.855

31

0

Malullük Aylığı Alanlar

1.434

1.531

Yaşlılık Aylığı Alanlar

91.164

96.588

Ölüm Aylığı Alanlar (Hak sahibi)

37.693

39.664

Ölüm Aylığı Alanlar (Dosya)

27.859

29.669

Yurtdışı Topluluk Sigortalıları II- Pasif Sigortalılar (Aylık Alanlar) Malullük, Yaşlılık, Ölüm Sigortası

İş Kazası İle Meslek Hastalığı Sigortası Sürekli İş Göremezlik Geliri Alanlar

1.038

1.138

Ölüm Geliri Alan (Hak sahibi)

2.026

2.175

Ölüm Geliri Alan (Dosya)

1.163

1.256

126.706

134.391

15.753

145.520

2,25

2,28

792.440

825.963

Toplam Aylık ve Gelir Alanlar (Dosya) Toplam Aylık ve Gelir Alanlar (Kişi) Aktif/Pasif Oranı Sosyal Güvenlik Kapsamı

MERSİN İLİ 4/B* SİGORTALILARIN DAĞILIMI *:Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu 2016 Aralık

2017 Aralık

Esnaf

2.075.900

Çiftçi

Kendi Hesabına Çalışan (4/b)

Türkiye Mersin

Değişim (%) 15-16 Aralık

16-17 Aralık

2.218.402

-%3

%7

718.232

705.592

-%10

-%2

Esnaf

46.471

51.763

%0,2

%11

Çiftçi

28.611

27.899

-%11

-%2

SGK verilerine göre kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf (4/b) sayısı son bir yıllık dönemde Türkiye genelinde 142.502 kişi artarak 2.218.402’ye; Mersin’de ise 5.292 kişi artarak 51.763’e ulaşmıştır. 2016 yılında kendi hesabına çalışan sayısındaki daralma 2017 yılında hızlı toparlandığı gözlenmektedir. 2017 Aralık ayı sonu itibariyle Mersin, kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı ile Türkiye’nin 8.büyük ili konumunda ve son bir yıllık dönemde esnaf sayısındaki artış ile İstanbul, İzmir, Ankara’dan sonra 4. sırada yer almaktadır. Türkiye genelinde kendi hesabına çalışan çiftçilerde 2016 yılsonunda gözlenen hızlı daralma 2017 yılında hızını kesse de bir önceki yıla göre %2 azalış kaydederek 705.592’e gerilemiştir. İlimizde söz konusu gelişmeler Türkiye geneli ile paralellik göstermektedir. 2017 yılı sonu itibariyle İlimizde kendi hesabına çalışan çiftçi sayısı bir önceki döneme göre %2 daralarak 27.899’a gerilemiştir. İlimiz, tarım kapsamında çalışan kayıtlı çiftçi sayısı ile Türkiye gelinde sahip olduğu %4’lük pay ile 4.büyük ilidir.


61

MERSİN İLİ 4/C* SİGORTALILARININ DAĞILIMI *:Kamu idarelerinde çalışanlar Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

2016 Aralık

2017 Aralık

Türkiye

2.987.396

Mersin

Kamu Çalışanı Sayısı (4/c)

Değişim (%) 15-16 Aralık

16-17 Aralık

-%2

%0,2

-%2

61.652

%0,7

-%1,4

%11

Dosya

44.860

46.078

%2,7

%2,7

Kişi

47.993

49.966

%2,5

%4,1

1,39

1,34

256.607

257.941

%1,3

%0,5

Aktif Sigortalılar

Pasif Sigortalılar (Aylık Alanlar)

Aktif/Pasif Oranı Sosyal Güvenlik Kapsamı

SGK verilerine göre Aralık ayı sonu itibariyle kamu çalışanı sayısı Türkiye genelinde geçen yıl gözlenen daralma 2017 yılında sınırlı olsa da toparlandığı gözlenmektedir. Mersin’de ise kamu çalışanları sayısında geçen yılki artış hızındaki yavaşlama 2017 yılında yön değiştirerek azalışa geçmiştir. İlimizde 4/c kapsamında sigortalı sayısı bir yıllık dönemde %1,4 azalarak 61.652 kişiye gerilemiştir. Aralık 2017 itibariyle kamu çalışanı sayısına göre Mersin, 9.sırada yer almaktadır.

MERSİN İLİ SOSYAL GÜVENLİK KAPSAMINDAKİ ÖZET İSTATİSTİKLER (4/A,4/B,4/C)

*: Sosyal güvenlik kapsamında aylık alan kişi sayısına hak sahibi kişi sayısı dahildir. **:Sosyal güvenlik kapsamında bakmakla yükümlü tutulanların (yararlanıcıların) sayısı tahmini olarak verilmiştir. Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Değişim (%)

2016 Aralık

2017 Aralık

15/16

16/17

Türkiye

21.131.838

22.280.463

%1,7

%5,4

Mersin

422.356

447.315

%8,0

%5,9

Türkiye

11.755.203

12.157.898

%3,2

%3,4

Mersin

236.468

247.828

%3,1

%4,8

Sosyal Güvenlik Kapsamında Aktif Çalışan Sayısı

Sosyal Güvenlik Kapsamında Aylık Alan Kişi Sayısı*

Sosyal Güvenlik Kapsamında Bakmakla Yükümlü Tutulan Kişi Sayısı** Türkiye

34.933.242

35.528.842

%0,4

%1,7

Mersin

814.269

839.583

-%2,0

%3,1

2017 Aralık sonu itibariyle Türkiye’de sosyal güvenlik kapsamında 70.374.059 kişi yer alırken bu rakam nüfusun %87,1’inin sigortalı olduğunu göstermektedir. İlimizde ise 1.534.726 kişi sigortalı (gelir testi yaptıranlar hariç) olduğu, söz konusu sigortalı sayısı nüfusun %85,6’sını teşkil etmektedir. SGK kapsamında aktif çalışan sayısı artış hızının yavaşladığı, aylık alan kişi sayısındaki artışın hız kazanarak devam ettiği, bakmakla yükümlü tutulan kişi sayısında geçen yıl gözlenen daralmanın 2017 yılında tersine döndüğü görülmektedir. 2017 Aralık sonu itibariyle İlimizde sigortalı nüfus oranında bir önceki döneme göre 2,6 puanlık hızlı artış kaydedilmiştir. Aralık 2017 itibariyle son bir yıllık dönemde Türkiye genelinde SGK kapsamında aktif çalışan sayısı 1.148.625 kişi artarak 22.280.463 kişiye ulaşmıştır. 12 aylık dönemde bir önceki yılda aktif çalışan sayısında artış %1,7 iken 2017 yılında artış hızını arttırarak %5,4 olarak gerçekleşmiştir. Mersin’de ise 12 aylık dönemde ise SGK kapsamında aktif çalışan sayısı 24.959 kişi artarak Aralık 2017 sonu itibariyle 447.315 kişiye yükselmiştir. Bir önceki yılı kapsayan 12 aylık dönem için aktif çalışan artışı %8 iken, Aralık 2017 döneminde ise artış hızını keserek %5,9 seviyesinde gerçekleşmiştir. İlimizde aktif çalışan sayısındaki artış önceki yıla göre hızını keserken, Türkiye genelinde artış hızlanmıştır. Aralık 2017 itibariyle İl bazında kayıtlı istihdamın dağılımında toplam istihdamın %58’ini oluşturan ilk on il arasında yer alan Mersin; %2’lik pay ile 10. sıradadır.


62

MERSİN İLİ SOSYAL GÜVENLİK KAPSAMINDAKİ KİŞİ SAYISININ İL NÜFUSU İÇERİSİNDEKİ PAYI Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu %90,0

%85,5

%80,0 %70,0

%83,2

%83,0

%78,3

%80,6

%45,3

%46,6

%47,6

%45,9

%46,8

%20,6

%21,3

%22,4

%23,8

%24,9

%12,4

%12,7

%13,1

%13,3

%13,8

2013

2014

2015

2016

2017

%60,0 %50,0 %40,0 %30,0 %20,0 %10,0 %0,0

Aktif Çalışan Kişi Sayısının İl Nüfusuna Oranı (%) Emeklilerin Nüfusa Oranı (%) Bakmakla Yükümlü Tutulanların İl Nüfusuna Oranı (%) Sosyal Güvenlik Kapsamının (Gelir Testi Yaptıranlar Hariç) İl Nüfusuna Oranı (%) Türkiye genelinde Aralık 2017 itibariyle son bir yıllık dönemde sosyal güvenlik kapsamındaki emekli sayısı 402.695 kişi artarak 12.157.898 kişiye ulaşmıştır. Sosyal güvenlik kapsamında aylık alan kişi sayısındaki artış oranı 2016 yılının 12 aylık döneminde %3,2 iken 2017 yılında %3,4 olmuştur. İlimizde ise söz konusu dönemde sosyal güvenlik kapsamındaki emekli sayısı 11.360 kişi artarak 247.828 kişiye ulaşmıştır. Önceki dönemlerle kıyaslandığında aylık alan kişi sayısındaki gelişmeler Türkiye geneli ile aynı eğilimde ancak daha hızlı arttığı gözlenmektedir. İlimizde sosyal güvenlik kurumu kapsamındaki emeklilerin il nüfusuna oranı 2016’da %13,3’den 2017’de %13,8’e genişlemiştir. SGK kapsamındaki bakmakla yükümlü tutulanların sayısı Türkiye genelinde 2017 Aralık sonu itibariyle 12 aylık dönemde 595.600 kişilik hızlı artışla 35.528.842 kişiye ulaşmıştır. İlimizde ise bakmakla yükümlü tutulan kişi sayısı 25.314 kişi artarak 839.583 kişiye yükselmiştir. İlimizde sosyal güvenlik kapsamında bakmakla yükümlü tutulan kişi sayısının il nüfusu içerisindeki payı %46,8 olarak gerçekleşmiştir.


EKONOMİK YAPI ve MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER


64

Tarım alanları içerisinde tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin ekilen alanlarında hızlı daralışta Bitkisel üretimdeki ivmeli artış devam ediyor. Türkiye meyve üretiminin %11,8’ini karşılayan Mersin söz konusu payla 1.sırada Mersin, bitkisel üretim değeri ile Türkiye’nin 3., orman alanı varlığı ile 3., kanatlı hayvan varlığı ile 1. büyük ili Yaş, meyve sebze ihracatı ile Türkiye genelinin %20’sini karşılayan Mersin 1. sırada

Tarım, Ormancılık ve Hayvancılık 2017 YILINDA MERSİN’DE ARAZİ VARLIĞI

Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Mersin İl Müdürlüğü

Arazi Nevi

Alan (hektar)

(%)

369.638

%23

59.500

%4

Tarım Arazisi Çayır ve Mera Arazisi Orman ve Fidanlık

840.470

%53

Tarım Dışı Araziler

315.692

%20

1.585.300

%100

Toplam

Akdeniz Havza’sının içinde yer alan Mersin ili, 1.585.300 hektarlık yüzölçümü ile Türkiye’nin yüzölçümünün yaklaşık %2’sini oluşturmaktadır. İl yüzölçümünün %53’ünü orman arazisi, %23’ünü tarım arazisi, %20’sini tarım dışı arazi oluştururken, %4’ünü de çayır ve mera arazisi oluşturmaktadır.

MERSİN İLİ TARIM ALANLARININ DAĞILIMI

Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Mersin İl Müdürlüğü 2016

2017

Mersin’in Türkiye İçerisindeki Payı (%)

Hektar

%

Hektar

%

Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkileri Alanı

129.031

%33,8

131.645

%35,6

%3,9

Nadas Alanı

26.469

%6,9

25.629

%6,9

%0,7

Sebze Alanı

31.561

%8,3

33.817

%9,1

%4,2

53

%0,0

53

%0,0

%1,1

Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Alanı

Süs Bitkileri Alanı

195.194

%51,1

178.495

%48,3

%1,1

Toplam Alan

382.307

369.638

%1,6


65

Mersin toplam tarım alanı büyüklüğü ile Türkiye’nin %1,6’sını karşılarken iller arasında 17.sırada yer almaktadır. Mersin ili tarım alanlarının önemli bölümü olan %48,3’ünü tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin ekilen alanın %35,6’sını meyveler, içecek ve baharat bitkilerinin alanı oluşturmaktadır. 2017 yılında “tahıllar ve diğer bitkisel ürünleri” ekim alanında daralma gözlenirken “meyveler, içecek ve baharat bitkileri” ekim alanları genişlemiştir. İlçeler bazında tarım alanı ile en büyük pay %26,4 ile Tarsus, %17,9 ile Mut, %15,6 ile Gülnar, %13,7 ile Silifke ilçeleridir.

2017 YILI MERSİN İLİ TARIM ALANLARININ İLÇELERE GÖRE DAĞILIMI (Hektar) Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

İlçeler

Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkileri Alanı

Sebze Alanı

Süs Bitkileri Alanı

Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Alanı

Nadas Alanı

Toplam

Pay(%)

Akdeniz

8.758

-

4.140

4,4

256

13.157

%3,6

Anamur

6.415

2.000

1.711

-

10.956

21.082

%5,7

Aydıncık

290

2.783

479

-

2.027

5.579

%1,5

Bozyazı

1.757

1.350

702

-

4.388

8.196

%2,2

Erdemli

13.427

4.544

6.389

4,6

3.323

27.688

%7,5

Gülnar

5.902

210

127

-

51.339

57.578

%15,6

Mezitli

3.801

-

1.821

0,9

1.371

6.994

%1,9

Mut

39.165

1.606

2.121

-

23.284

66.176

%17,9

Silifke

12.022

11.025

4.398

-

23.232

50.678

%13,7

Tarsus

30.637

266

11.451

36,4

55.079

97.469

%26,4

Toroslar

5.228

1.394

101

6,5

776

7.505

%2,0

Yenişehir

2.365

-

82

-

509

2.955

%0,8

Çamlıyayla

1.879

450

298

-

1.955

4.582

%1,2

131.645

25.629

33.817

53

178.495

369.638

%100,0

Toplam

Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin ekilen alanı Tarsus ve Gülnar, sebze bahçeleri Tarsus ve Erdemli, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinin alanı Mut ve Tarsus, Süs bitkileri ise Tarsus ilçelerinde yoğunlaşmaktadır. Son beş yıllık dönemde ekilen tarım alanlarının dağılımı incelendiğinde; Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin ekilen alanının toplam tarım alanları içerisindeki payındaki azalış eğilimini devam ettiği, Sebze bahçeleri alanı, Meyveler, içecek ve baharat bitkilerinin alanın payının arttığı gözlenmektedir.

MERSİN İLİ EKİLEN TARIM ALANLARININ TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı %100 %80 %60

0,0

0,0

0,0

0,0

0,0

30,5

32,3

33,7

33,8

35,6

7,7 6,1

8,0 5,6

8,0 6,5

8,3 6,9

9,1 6,9

55,6

54,1

51,7

51,1

48,3

2013

2014

2015

2016

2017

%40 %20 %0

Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Ekilen Alanı Sebze Bahçeleri Alanı Süs Bitkileri Alanı

Nadas Alanı Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkilerinin Alanı


66

MERSİN İLİ BİTKİSEL ÜRETİM MİKTARI Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Ton 6.000.000

%7,6

%7,6

5.000.000

%9,0 %8,0 %7,0 %6,0

4.000.000

%5,0

%5,3

3.000.000

%3,4

%4,0 %3,0

2.000.000 %2,6

1.000.000

%2,0 %1,0 %0,0

0 2013

2014

2015

2016

2017

Mersin ili bitkisel üretimin miktarı 2014, 2015 yıllarında artış hızındaki yavaşlama; 2016 yılında yakaladığı ivmeli artış 2017 yılında da devam ederek önceki yıla göre %7,6 artışla 5.524.730 ton seviyesine ulaşmıştır. Bitkisel ürün gruplarına göre meyve üretiminde artış hızı 2016 yıla göre yavaşlasa da, sebze üretiminde artış hız kazanmış, tahıllarda ise son 4 yıllık dönemde gözlense de azalış eğilimi 2017 yılında tersine dönmüştür.

MERSİN İLİ SEÇİLMİŞ BİTKİSEL ÜRÜN GRUPLARININ ÜRETİM MİKTARI (Ton)

Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkileri

Sebze

760.162

739.917

753.645

769.504

778.530

2.299.455

2.044.986

1.894.557

1.905.340

1.753.831

2.465.113

2.347.238

2.119.243

1.981.654

2013 2014 2015 2016 2017

1.897.865

Kaynak: TÜİK

Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler

MERSİN İLİ SÜS BİTKİLERİ ÜRETİM MİKTARI (Adet) Kaynak: TÜİK 34.757.181

36.599.392

33.807.554

33.750.854

2016

2017

26.266.713

2013

2014

2015


67

2017 YILI MERSİN İLİ BİTKİSEL ÜRETİM ALANLARI VE ÜRETİM MİKTARLARI *: Çiğit, pamuk (lif) pamuk (kütlü)’un ekilen alanları aynıdır. **: Kütlü pamuk alan ve üretimi toplama dahil edilmemiştir.

Ekilen Alan (Dekar)

Üretim Miktarı (Ton)

Toplam Üretim İçerisindeki Pay (%)

Türkiye Üretimindeki Pay (%)

1.238.139

456.141

%61,8

%1,3

71.169

15.995

%2,2

%0,4

Buğday, Durum Buğdayı Hariç

895.044

220.074

%29,8

%1,3

Mısır

Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler Tahıllar Durum Buğdayı

179.342

200.787

%27,2

%3,4

Arpa (Diğer)

76.975

10.242

%1,4

%0,2

Çavdar

3.620

735

%0,1

%0,2

Çeltik

11.989

8.308

%1,1

%0,9

235.021

37.919

%5,1

%0,6

41

20

%0,0

%0,3

230.660

27.127

%3,7

%5,8

270

33

%0,0

%0,1

Patates (Tatlı Patates Hariç)

2.600

10.580

%1,4

%0,2

Fasulye, Kuru

1.450

159

%0,0

%0,1

Yağlı Tohumlar

144.226

53.608

%7,2

%2,2

Soya Fasulyesi

64.400

30.302

%4,1

%21,6

Patates-Kuru Baklagiller-Yenilebilir Kök ve Yumrular Bakla, Kuru (İnsan Tüketimi İçin) Nohut, Kuru Mercimek, Kuru (Yeşil)

Yerfıstığı, Kabuklu

8.905

2.260

%0,3

%1,4

Pamuk Çekirdeği (Çiğit)*

38.505

12.749

%1,7

%0,9

Susam Tohumu

2.186

152

%0,0

%0,8

Ayçiçeği Tohumu (Yağlık)

30.230

8.145

%1,1

%0,5

Tekstilde Kullanılan Ham Bitkiler

38.505

7.649

%1,0

%0,3

%1,0

%0,9

Pamuk, Çırçırlanmamış (Kütlü)** Pamuk, Çırçırlanmış (Lifli)

38.505

21.249 7.649

Saman ve Ot

271.456

183.596

%24,8

%0,8

Fiğ (Adi) (Yeşil Ot)

227.415

63.560

%8,6

%2,3

Burçak (Yeşilot)

660

604

%0,1

%3,5

Yonca (Yeşilot)

960

2.695

%0,4

%0,0

17.872

24.716

%3,3

%1,2

87

42

%0,0

%0,0

Korunga (Yeşilot) Mısır (Hasıl) Mısır (Slaj) Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünleri Toplam

24.462

91.979

%12,4

%0,4

1.927.347

738.913

%100,0

%1,1

Türkiye genelinde 2017 yılında tahıllar ve diğer bitkisel ürün grubunda üretim 2016 yılına göre hızlanarak %4,2 artışla 68.061.333 ton olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu ürün grubunda İlimizde ekilen alan %7 daralarak azalış eğilimi 2017 yılında da devam etmesine karşın üretim miktarı ise önceki yıllarda gözlenen azalış trendi 2017 yılında tersine dönmüş ve önceki yıla göre %1,4 artış kaydederek 738.913 ton seviyesine ulaşmıştır. İlgili dönem aralığında üretimdeki gelişmelerde başta “Saman ve Ot” ürün grubu olmak üzere “Patates-Kuru Baklagiller-Yenilebilir Kök ve Yumrular “ ile “Tekstilde Kullanılan Ham Bitkiler “ ürün gruplarının olumlu katkısı olurken “Tahıllar” ve “Yağlı Tohumlar” ürün grubu üretim miktarı azalıştadır. Türkiye geneli tahıllar ve diğer bitkisel ürün grubundaki üretimin %1,1’i Mersin kaynaklıdır. 2017 yılında İlimizde üretilen “Saman ve Ot” üretim miktarının Türkiye’deki üretimi içerisindeki payının yükseldiği gözlenmektedir. Mersin ili tahıllar ve diğer bitkisel ürün grubunda Türkiye üretimi içerisinde %21,6’lık paya sahip olan soya üretim miktarı ile Türkiye genelinde 2. büyük il iken, %5,8’lik payı olan nohut üretimi ile 7.sırada yer almaktadır. 2016 yılına göre soya üretimi ile Türkiye içerisindeki yerinde değişim olmayan Mersin, nohut üretimi ile iki sıra gerilemiştir.


68

Ekilen Alan (Dekar)

Üretim Miktarı (Ton)

Toplam Üretim İçerisindeki Pay (%)

Türkiye Üretimindeki Pay (%)

Meyvesi İçin Yetiştirilen Sebzeler

295.002

2.149.643

%93,5

%8,5

Karpuz

23.606

148.914

%6,5

%3,7

Kavun

5.970

19.873

%0,9

%1,1

590

4.065

%0,2

%0,4

Sebzeler*

Biber Salçalık, Kapya Biber Dolmalık

5.748

26.051

%1,1

%6,2

Biber Sivri

43.982

264.836

%11,5

%28,0

Hıyar Sofralık

24.309

239.186

%10,4

%14,2

715

1.073

%0,0

%2,6

Acur Patlıcan

24.373

181.493

%7,9

%20,5

Domates Sofralık

100.285

1.041.511

%45,3

%11,8

Bamya

1.630

1.152

%0,1

%4,0

Kabak Sakız

21.617

161.504

%7,0

%35,9

Bal Kabağı

245

613

%0,0

%0,7

Fasulye, Taze

32.291

50.028

%2,2

%7,9

Barbunya, Taze

1.080

1.286

%0,1

%1,4

Bezelye, Taze

1.614

1.289

%0,1

%1,2

Bakla, Taze

6.947

6.769

%0,3

%18,0

10.944

37.306

%1,6

%1,1

579

804

%0,0

%3,1

Yumru ve Kök Sebzeler Sarımsak Taze

401

203

%0,0

%0,2

Soğan Taze

Sarımsak Kuru

3.121

6.463

%0,3

%4,6

Soğan Kuru

2.364

10.687

%0,5

%0,5

Pırasa

3.857

17.567

%0,8

%8,4

Turp Bayır

6

12

%0,0

%0,1

616

1.555

%0,1

%0,9

-

15

%0,0

%0,0

Diğer Sebzeler (Başka Yerde Sınıflandırılmamış)

43.471

112.506

%4,9

%5,7

Lahana Beyaz

4.145

22.593

%1,0

%4,3

Lahana Kırmızı

3.141

9.319

%0,4

%4,9

Karnabahar

7.342

18.900

%0,8

%9,5

Brokoli

5.162

10.906

%0,5

%16,5

Marul Kıvırcık

3.856

9.920

%0,4

%5,4

Turp Kırmızı Mantar (Kültür)

Marul Göbekli

8.718

21.240

%0,9

%9,5

Marul İceberg

4.078

9.880

%0,4

%12,1

Ispanak

4.750

6.715

%0,3

%3,0

Enginar

40

52

%0,0

%0,1

Semizotu

679

815

%0,0

%15,8

Maydanoz

915

1.238

%0,1

%1,5

Roka

80

80

%0,0

%0,9

Tere

300

450

%0,0

%7,5

Nane

265

398

%0,0

%2,8

349.417

2.299.455

%100,0

%7,5

Toplam

*:Ekilen alana üretime birden fazla ekilişler ve örtüaltı üretim dahil edilmiştir.


69

Türkiye genelinde 2017 yılında sebze üretimi önceki yıla göre artış hızı yavaşlayarak %1,8 artışla 30.825.569 ton seviyesine ulaşmıştır. Söz konusu ürün grubunda İlimizde ekilen alan ve üretim miktarı artış eğilim hızını arttırarak sürdürdüğü geçen yıla göre ekilen alan %5,5 artarak 349.417 dekar, üretim miktarı ise %12,4’lük artışla 2.299.455 ton seviyesine ulaşmıştır. 2017 yılında ilimizdeki sebze üretimindeki artışta meyvesi için yetiştirilen sebzeler etkili olmuştur. Mersin, Türkiye sebze üretimi içerisinde sahip olduğu %7,5’lik payla 2.sırada yer almaktadır. Mersin ili sebzeler grubunda yer alan kabak(sakız) üretimi ile Türkiye genelinde sahip olduğu payla birinci, brokoli, bakla, salatalık, biber, bamya, patlıcan, pırasa ürünleri üretimi ile 2. en büyük il iken, marul, semizotu ürünleri üretimi ile 3.sırada yer almaktadır.

Ekilen Alan (Dekar)

Üretim (Ton)

Toplam Üretimdeki Pay (%)

Türkiye Üretimindeki Pay (%)

Üzüm

213.466

304.228

%12,3

%7,2

Sofralık Üzüm, Çekirdekli

Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkiler*

167.259

256.895

%10,4

%17,8

Sofralık Üzüm, Çekirdeksiz

8.245

14.792

%0,6

%2,2

Şaraplık Üzümler

17.751

16.226

%0,7

%3,3

Kurutmalık Üzüm, Çekirdekli

20.211

16.315

%0,7

%4,5

Muz, İncir, Avokado, Kivi

43.862

261.579

%10,6

%35,7

Avokado Muz, Plantain ve Benzerleri İncir Yaş Turunçgiller Greyfurt Altıntop

505

426

%0,0

%15,4

39.699

253.728

%10,3

%68,8

3.658

7.425

%0,3

%2,4

317.398

1.124.263

%45,6

%23,6

7.020

27.811

%1,1

%10,7

Limon ve Misket Limonu

163.719

613.873

%24,9

%61,0

Portakal Washington

66.193

211.190

%8,6

%14,6

Portakal Yafa

10.252

36.684

%1,5

%51,1

Diğer Portakallar

9.888

36.700

%1,5

%8,5

Mandalina Satsuma

28.815

105.428

%4,3

%12,9

Mandalina Klemantin

1.882

6.892

%0,3

%6,9

Mandalina King

890

3.285

%0,1

%59,0

Mandalina Diğer

28.739

82.296

%3,3

%13,1

Turunç Diğer Meyveler-Taş Çekirdekli Meyveler

0

104

%0,0

%4,9

327.746

615.273

%25,0

%8,0

Elma Golden

12.770

22.471

%0,9

%2,8

Elma Starking

26.111

24.022

%1,0

%2,0

Elma Amasya

413

720

%0,0

%0,4

Elma Granny Smith

492

529

%0,0

%0,4

Diğer Elmalar

7.946

48.754

%2,0

%7,1

Armut

2.999

6.600

%0,3

%1,3

210

508

%0,0

%0,3

Kayısı

67.278

86.918

%3,5

%8,8

Kiraz

16.431

13.559

%0,6

%2,2

Ayva

Vişne

17

80

%0,0

%0,0

Şeftali

53.329

120.950

%4,9

%18,2

Nektarin

12.818

21.851

%0,9

%20,5

Erik

34.738

49.297

%2,0

%16,9

Yenidünya Malta Eriği

4.648

9.691

%0,4

%63,8

0

120

%0,0

%1,2

1.341

1.468

%0,1

%2,6

Kızılcık Kivi


70

Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkiler* Çilek

Ekilen Alan (Dekar)

Üretim (Ton)

Toplam Üretimdeki Pay (%)

Türkiye Üretimindeki Pay (%)

40.816

123.783

%5,0

%30,9

Böğürtlen

74

111

%0,0

%4,1

Dut

576

1.660

%0,1

%2,2

Keçiboynuzu Harnup

959

6.626

%0,3

%44,1

Nar

40.538

72.152

%2,9

%14,4

Trabzon Hurması Cennet Elması)

3.242

3.403

%0,1

%8,9

Zeytin ve Diğer Sert Kabuklular

413.977

159.770

%6,5

%5,0

Sofralık Zeytinler

123.827

37.391

%1,5

%8,1

Yağlık Zeytinler Zeytinyağı Üretimi İçin)

260.908

105.478

%4,3

%6,4

11.536

9.856

%0,4

%11,0

Badem Şam Fıstığı Antep Fıstığı)

5.094

593

%0,0

%0,8

Ceviz

12.612

6.452

%0,3

%3,1

1.316.449

2.465.113

%100,0

%11,8

Toplam

*:Meyve alanları, plantasyon (toplu) alanlar olup, dağınık ağaçların alanları dahil edilmemiştir. Verilere örtü altı dahildir. Türkiye genelinde 2017 yılında meyve üretimi önceki yıla göre %9,7 artarak 20.808.954 ton seviyesine ulaşmıştır. Söz konusu ürün grubunda İlimizde ekilen alan 2016 yılına göre %2 artarak 1.316.449 dekara ve üretim miktarı ise %5 artarak 2.465.113 ton seviyesine ulaşmıştır. 2017 yılında İlimizde meyve üretimi artış hızının yavaşladığı gözlenmektedir. İlimizdeki meyve üretimindeki artışta turunçgiller, muz-incir-avokado-kivi, üzüm üretimi etkili olurken, diğer meyveler-taş çekirdekliler ve yumuşak çekirdekliler üretimimi azaldığı, zeytin ve diğer sert kabuklular üretiminin ise aynı seviyede kaldığı gözlenmiştir. Türkiye meyve üretiminin %11,8’ini karşılayan Mersin söz konusu payla 1.sırada yer almaktadır. 2016 yılına göre meyveler içerisinde yer alan “muz-inciravokado- kivi” ürün grubu üretimi hariç diğer tüm meyve gruplarının Türkiye üretimi içerisindeki payında azalış gözlenmiştir.

Ekilen alan* (m²)

Üretim* (Adet)

Toplam Üretimdeki Payı (%)

Kesme Çiçekler

202.100

18.725.800

%55,5

%1,8

Gül (Kesme)

202.100

18.725.800

55,5%

17,3%

Çiçek Soğanları ve Diğer Süs Bitkileri

325.246

15.025.054

%44,5

%2,6

İç Mekân Süs Bitkileri

151.123

12.392.086

36,7%

22,1%

Dış Mekân Süs Bitkileri

174.123

2.632.968

7,8%

0,5%

Toplam

527.346

33.750.854

%100,0

%2,1

Süs Bitkileri

Türkiye Üretimi İçerisindeki Pay (%)

*: Ekilen alan ve üretime; birden fazla ekilişler ve örtüaltı dahildir. Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Türkiye genelinde süs bitkisi üretimi önceki yıla göre artış hızı yükselerek %7 artışla 1.619.028.000 adet seviyesine ulaşmıştır. İlimizde ise ekilen alan %13 artarak 527.346 m2 ‘ye üretim miktarı ise %10 artışla 33.750.854 adete ulaşmıştır. Mersin ilinde süs bitkisi üretiminde geçen yıl gözlenen azalış, 2017’de tersine dönmüştür. Söz konusu artışta kesme çiçek üretimi etkili olduğu gözlenmektedir. Türkiye süs bitkisi üretiminin %2,1’ini oluşturan Mersin; üretim yapan iller arasında 9.sıradadır. Mersin ili süs bitkileri ürün grubunda yer alan iç mekan süs bitkisi üretimi ile Türkiye genelinde 2., kesme gül üretimi ile 3.sırada yer almaktadır. Mersin ili, arazi yapısı tarımsal çeşitlilik sunan, özellikle meyve üretiminde ülke ekonomisine önemli katkısı olan illerden biridir. Elverişli toprak yapısı, bitkisel üretimde sulu tarımın yaygınlığı, ılıman iklimi ve gelişmiş alt yapısı ile yüksek katma değerli ürünler yetiştirilmektedir. İlimiz, 2017 yılında bitkisel üretim değeri ile Türkiye’nin 3. büyük ilidir.


71

BİTKİSEL ÜRETİM DEĞERİNE GÖRE İLK 10 İLİN DAĞILIMI (1.000 [)

3.415.466

3.435.216

Ay dı n

3.917.446

4.097.712

M an isa

Bu rs a An ka ra

4.571.320

5.292.529

İzm ir

5.568.100

7.334.443

Şa nl ıu rfa Ad an a

7.536.258

M er sin

Ko ny a

An ta lya

10.091.217

Kaynak: TÜİK

MERSİN İLİ KİŞİ BAŞINA BİTKİSEL ÜRETİM DEĞERİ ([) Kaynak: TÜİK 4.088 3.167 2.472

2013

3.469

2.710

2014

2015

2016

2017

2017 yılında Türkiye genelinde yaş meyve sebze ihracatı önceki yıla göre %5 azalarak 1.978.209.380$ seviyesine, Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen yaş meyve sebze ihracatı ise %2,9 azalarak 417.285.666 $’a gerilemiştir. Türkiye genelinde yaş meyve sebze ürünleri ihracatındaki gerilemede sebze ürünlerinden domates, meyve ürünlerinden ise üzümün ağırlıklı olarak etkisi olmuştur. 2016 yılında İlimiz firmaları tarafından gerçekleştirilen narenciye ihracatının Türkiye içerisindeki payı 2015 yılına göre 4,7 puan azalarak %35,2’ye gerilemesine rağmen söz konusu döneme göre elma, şeftali, domates ve incir ürünlerinin payının arttığı gözlenmiştir.


72

MERSİN FİRMALARININ GERÇEKLEŞTİRDİĞİ YAŞ MEYVE SEBZE İHRACATI Kaynak: AKİB

Ürün

2016

2017

Değişim (%)

Miktar (kg)

Tutar ($)

Miktar (kg)

Tutar ($)

Miktar

Tutar

3.142.524

1.599.189

5.635.291

2.838.921

%79

%78

Ayva

850.443

748.762

1.383.498

1.122.832

%63

%50

Bezelye

22.800

4.111

1.022.750

434.390

%4386

%10.466

Biber

8.443.412

6.999.831

8.473.699

8.489.276

%0

%21

Çay

1.176.560

3.967.146

146.216

638.893

-%88

-%84

Çilek

2.505.591

1.919.569

2.204.286

1.807.338

-%12

-%6

Diğer Baklagiller

195.357

104.901

315.961

107.851

%62

%3

Diğer Sebzeler

258.904

392.118

363.000

319.994

%40

-%18

Diğer Taze Meyveler

384.602

259.736

716.703

527.806

%86

%103

704

359

-

-

-

-

Domates

43.539.072

19.127.206

38.951.975

20.767.400

-%11

%9

Elma

32.654.733

11.445.591

36.033.760

12.623.360

%10

%10

Erik

9.482.463

3.769.930

10.182.045

4.308.653

%7

%14

Fasulye

243.274

177.630

250.789

192.917

%3

%9

Greyfurt

78.025.479

36.785.571

59.223.439

30.597.329

-%24

-%17

Havuç, turp

2.282.684

641.734

2.600.511

464.901

%14

-%28

Hıyar, kornişon

2.222.498

1.466.695

1.105.818

820.004

-%50

-%44

Hurma

313.239

421.804

235.251

407.873

-%25

-%3

Ispanak

115.310

73.025

283.001

215.453

%145

%195

İncir

1.440.017

4.086.961

1.502.537

5.611.378

%4

%37

Kabak

8.897.934

4.566.081

12.940.954

6.869.712

%45

%50

165.780

65.786

492.942

208.488

%197

%217

Karpuz

16.452.176

3.914.433

7.020.159

1.744.336

-%57

-%55

Kavun

1.169.057

605.243

790.910

444.735

-%32

-%27

Kayısı

6.416.128

4.419.201

12.933.879

7.456.203

%102

%69

162.153

321.412

146.921

488.295

-%9

%52

Kiraz, vişne

5.176.897

6.269.074

4.422.634

7.039.196

-%15

%12

Lahana

1.308.515

577.768

1.520.151

856.694

%16

%48

Limon

162.773.477

115.680.394

175.416.980

113.147.432

%8

-%2

Mandarin

178.151.984

85.008.303

206.926.327

96.620.084

%16

%14

9.004

5.686

7.970

4.722

-%11

-%17

Marul, hindiba

443.554

299.353

1.372.857

1.219.126

%210

%307

Maydanoz

300.814

182.161

495.303

416.500

%65

%129

-

-

5.040

1.584

-

-

Armut

Diğer Turunçgiller

Karnabahar

Kestane

Mantar

Muz


73

Ürün

2016

2017

Değişim (%)

Miktar (kg)

Tutar ($)

Miktar (kg)

Tutar ($)

Miktar

Tutar

32.244.298

19.104.249

33.371.670

20.623.657

%3

%8

Patates

4.286.672

1.289.089

5.803.970

1.360.829

%35

%6

Patlıcan

1.273.184

743.558

1.263.284

958.308

-%1

%29

804.697

388.999

1.031.557

556.527

%28

%43

Portakal

163.330.712

72.038.499

143.842.087

57.563.136

-%12

-%20

Sarmısak

26.092

24.884

76.593

77.872

%194

%213

Soğan, şalot

4.740.053

1.292.444

19.156.991

4.422.344

%304

%242

Şeftali

11.672.539

5.702.491

16.992.084

12.331.626

%46

%116

Üzüm

7.700.125

4.798.561

13.793.901

10.487.647

%79

%119

794.805.509

421.289.536

830.455.693

437.195.625

%4

%4

Nar

Pırasa

Genel Toplam


Akdeniz 325

Traktör - İki Akslı (51-70 Bg)

-

Biçerdöver (6-10 Yaş)

Biçerdöver (11-20 Yaş)

Biçerdöver (21 Yaş Ve Üzeri)

655 1.354

Elektropomp

Kulaklı Traktör Pulluğu

Diğer

8.000

55

3.010

Yağmurlama Tesisi

5.150

3.256

Sırt Pulverizatörü

Römork (Tarım Arabası)

4.482

4.605

350

3.000

425

9.450

27.462

-

-

-

-

-

-

141

415

132

925

Damla Sulama Tesisi

17.255

-

Biçerdöver (0-5 Yaş)

Diğer Alet ve Makinalar

-

Biçerdöverler

-

1.479

Traktör - İki Akslı (35-50 Bg)

Traktör - İki Akslı (70 Bg'den Fazla)

70

Traktör - İki Akslı (25-34 Bg)

9

1

13

Traktör - İki Akslı (1-10 Bg)

Traktör - İki Akslı (11-24 Bg)

-

-

-

-

698

Traktör - Tek Akslı (5 Bg'den Fazla)

1.887

Anamur

Traktör - Tek Akslı (1-5 Bg)

Traktörler

Kaynak: TÜİK Aydıncık 241

8

35

42

120

1.700

5.150

7.296

-

-

-

-

-

-

1

52

-

2

-

135

-

190

Bozyazı 893

6.850

205

6.750

230

2.350

9.100

26.378

-

-

-

-

-

-

18

180

28

6

-

55

-

287

Çamlıyayla 1.111

-

152

28

233

915

110

2.549

-

-

-

-

-

-

100

50

-

-

-

100

-

250

5.976

-

1.320

395

1.250

3.800

4.250

16.991

-

-

-

-

-

-

345

920

67

16

13

305

-

1.666

Erdemli

-

-

3

-

3

-

528

57

30

-

-

50

-

687

Gülnar 2.901

-

520

120

600

3.100

252

7.493

2017 YILI KULLANILAN TARIMSAL ARAÇ VE GEREÇLERİN MİKTARI (Adet)

Mezitli 2.376

4

500

452

380

893

3.098

7.703

-

-

-

-

-

-

305

1.112

45

25

-

-

-

1.487

Mut 12.375

150

2.185

3.775

2.043

2.270

3.250

26.048

-

-

-

-

-

800

250

1.934

-

-

1.700

800

4.688

Silifke 11.799

65

2.650

3.020

2.800

4.800

9.850

34.984

-

-

-

-

-

-

1.970

988

63

2

-

-

-

3.358

Tarsus 33.150

3.023

5.527

337

6.881

4.777

5.387

59.082

4

2

2

8

16

66

1.688

4.871

387

113

126

431

66

8.319

Toroslar 2.830

13

804

305

792

1.210

527

6.481

-

-

-

-

-

-

182

659

35

4

-

48

-

928

Yenişehir 2.181

-

390

108

692

391

3.532

7.294

-

-

-

-

-

-

670

747

27

-

-

-

-

1.444

Toplam 88.315

14.773

15.992

18.987

19.456

34.612

54.881

247.016

4

2

5

8

19

998

6.523

13.464

884

190

140

2.824

866

25.889

74


75

2017 yılı sonu itibariyle ilimizde bulunan örtü altı tarım alanları önceki yıla göre %13,7’lik hızlı artışla 190.047 dekar alana yükselmiştir. Söz konusu artışta plastik seralar ve cam seralar başta olmak üzere alçak tünel seralarının ağırlıklı etlisi olduğu gözlenmektedir. Örtü altı tarım alanlarındaki artış nitelik bazında ilçelere göre dağılımı incelendiğinde; plastik seralarda en fazla Bozyazı, Erdemli, Tarsus, Silifke ilçeleri, cam seralarda Anamur, Akdeniz ilçeleri, alçak tünelde ise Anamur, Silifke, Tarsus ilçeleri etkili olmuştur. İlimiz Türkiye genelinde örtü altı tarım alanlarının dörtte birine sahip ikinci büyük il konumundadır. Örtü altı tarım alanları niteliğine göre İlimiz sahip olduğu yüksek tünel sera alanları ile Türkiye’nin yarısı karşılarken birinci sırada yer almaktadır.

2017 YILI EKİLEN SERA ALANLARININ İLÇELERE GÖRE DAĞILIMI* (Dekar) *: Örtü altı alanlarına süs bitkileri alanları da dâhil edilmiştir. Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Cam Sera

Plastik Sera

Yüksek Tünel

Alçak Tünel

Toplam Ekilen Alan

Akdeniz

1.531

13.000

0

27.044

41.575

İlçeler

Anamur

5.690

27.005

5.090

9.105

46.890

Aydıncık

3.732

300

0

0

4.032

Bozyazı

2.070

13.060

250

0

15.380

Çamlıyayla

0

0

0

0

0

Erdemli

10

19.806

90

0

19.906

Gülnar

524

14

0

0

538

Mezitli

0

269

0

0

269

Mut

0

15

0

0

15

Silifke

183

6.247

2.273

480

9.183

Tarsus

6

7.989

22.363

21.774

52.132

Toroslar

17

38

0

0

55

Yenişehir

0

73

0

0

73

6.283

79.421

24.965

56.484

167.153

2016 Toplam 2017 Toplam

13.763

87.816

30.066

58.403

190.047

Türkiye Toplam

85.749

355.121

191.399

119.899

752.168

MERSİN İLİ SERA ALANLARININ NİTELİKLERİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Cam Sera

Yüksek Tünel

30.066

24.965

26.067

23.017

21.925

58.403

56.484

57.288

54.103

2017

47.641

79.421

Plastik Sera

2016

87.816

2015

73.184

75.253

72.865

13.763

6.283

5.970

6.472

6.343 Toplam Alan

2014

190.047

167.153

162.509

158.845

148.774

2013

Alçak Tünel

İlimizde 2017 yılında örtü altı üretim miktarı önceki yıla göre %15,8’lik hızlı artışla 1.532.391 ton seviyesinde gerçekleşmiştir. İlimizde örtü altı üretimin %53’ü plastik seralarda yapılırken, bunu sırasıyla yüksek tünel, alçak tünel ve cam seralar takip etmektedir. 2017 yılında örtü altı üretimdeki gelişmelerde en fazla katkıyı plastik seralarda üretilen ürünler ile cam seralardaki ürünler sağlarken, üretimdeki artışta ise Tarsus, Bozyazı ve Erdemli ilçeleri etkilidir. 2017 yılında İlimiz örtü altı sebze ve meyve üretim miktarı ile toplam üretim miktarının %32,2’sini oluştururken, Türkiye genelinde sahip olduğu %19,5’lik payın ise önceki yıla göre genişlediği gözlenirken iller arasında ikinci sırada yer almaktadır.


76

2017 YILI SERA ALANLARINDAKİ MEYVE ve SEBZE ÜRETİMİN İLÇELERE GÖRE DAĞILIMI* (Ton) *:Örtü altı süs bitkileri üretimi dahil değildir. Kaynak: TÜİK İlçeler

Alçak Tünel

Cam Sera

Plastik Sera

Yüksek Tünel

Toplam Üretim

Akdeniz

0

9.186

106.000

216.500

331.686

Anamur

15.268

44.125

166.870

36.362

262.625

Aydıncık

0

50.106

1.770

0

51.876

Bozyazı

1.125

24.865

97.080

0

123.070

0

0

0

0

0

Çamlıyayla Erdemli

360

150

297.221

0

297.731

Gülnar

0

5.132

125

0

5.257

Mezitli

0

0

1.412

0

1.412

Mut

0

0

225

0

225

Silifke

6.589

2.455

56.528

1.082

66.654

Tarsus

133.166

21

83.801

173.956

390.944

0

0

259

0

259

Toroslar Yenişehir Toplam

0

0

652

0

652

156.508

136.040

811.943

427.900

1.532.391

2017 YILI SERA ALANLARINDA SÜS BİTKİSİ ÜRETİMİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI (Adet) Kaynak: TÜİK İlçeler

Cam Sera

Plastik Sera

Yüksek Tünel

Toplam Üretim

Akdeniz

0

0

5.280.000

5.280.000

Erdemli

0

452.000

0

452.000

Mezitli

0

1.020.000

0

1.020.000

Tarsus

0

0

23.618.854

23.618.854

Toroslar

1.020.000

0

0

1.020.000

Toplam Üretim

1.020.000

1.472.000

28.898.854

31.390.854


77

2017 YILI ÜRÜN TÜRLERİNE GÖRE ÖRTÜ ALTI ÜRETİM MİKTARI (Ton) *:Üretim adet olarak verilmiştir. Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Ürün Domates Kabak (Sakız) Kavun

2016

2017

344.441

404.555

53.612

126.046

8.500

10.000

Karpuz

120.050

122.910

Biber

216.692

215.188

Hıyar

185.135

213.865

Patlıcan

98.306

119.005

Fasulye (Taze)

3.212

3.600

Marul (Aysberg)

1.100

1.260

Çilek

74.878

62.514

Muz

214.452

250.728

Diğer

2.539

2.720

Dış Mekan Süs Bitkileri*

2.430.968

2.432.968

Gül (Kesme)*

15.552.520

16.565.800

İç Mekan Süs Bitkileri*

12.392.086

12.392.086

Örtü altında ekilen üretim miktarındaki gelişmeler ürün bazında incelendiğinde 2017 yılında üretimdeki artışa meyve ve sebzeler içerisinde en fazla katkıyı Kabak (Sakız), Domates, Muz ürünlerinin sağladığı gözlenmektedir. Toplam örtü altı üretim içerisinde en büyük paya sahip olan ürünler domates, muz, biber ve salatalıktır. İlgili dönemde örtü altı muz üretiminin payında genişleme gözlenmektedir.


78

2017 YILI SULAMA ve SULANAN ALANLARIN DAĞILIMI Kaynak: T.C. Orman Su İşleri Bakanlığı DSİ Genel Müdürlüğü VI.Bölge Müdürlüğü Sorumlu İdarelere Göre 67. Teknik Şube Sorumluluk Bölgesi Mersin Ovası Sulaması Tarsus-Berdan Ovası Sulaması

Sulama Alanı (Hektar) 24.147 7.391 14.371

Erdemli Pompaj Sulaması

550

Gilindires Sulaması

800

Alata-Kızılalan Sulaması

800

Limonlu-Kumkuyu Sulaması Arslanköy Göleti Sulaması 62. Şube Sorumluluk Bölgesi Silifke Ovası Sulaması (Göksu ve Silifke Sulama Birlikleri) Aydıncık-Yenikaş Pompaj Sulaması Mut Pompaj Sulaması Kızılgeçit Sulaması

63 172 12.105 7.132 750 4.163 60

KKTC Şube Sorumluluk Bölgesi

4.397

Anamur Ovası Sulaması

3.027

Bozyazı Sulama Ovası

1.370

ASO Sulaması

35.365

Pamukova

10.214

Toroslar

9.447

Yukarı Seyhan(Adana)

1.363

Seyhan

2.358

Tarsus Onköy

11.983

Genel Toplam

76.014


0

104

90

0

0

0

0

291,8

398

214

661

1.258

1.727

4.258

Limonlu-Kumkuyu Sulaması

Erdemli Pompaj Sulaması

Arslanköy Goleti Sulaması

67.Şube Toplam

Toroslar

Adana

Seyhan

Pamukova

Tarsus Onköy

ASO Şube Müdürlüğü

3.086

1.970

788

134

111,5

0

0

0

0

0

111,5

0

0

Alata-Kızılalan Sulaması

62.Şube Toplam

0

Kızılgeçit Sulaması

0

0

Gilindires Sulaması

0

383,5

Aydıncık-Yenikaş Pompaj Sulaması

291,8

0

Mut Pompaj Sulaması

0

Tarsus-Berdan Ovası Sulaması

0

Silifke Ovası Sulaması

0

0

0

383,5

KKTC Şube Toplam

0

Pamuk

Mersin Ovası Sulaması

0

0

Bozyazı Ovası Sulaması

0

Baklagil

Anamur Ovası Sulaması

Sorumlu idarelere Göre Sulama

Bostan

1.134

515

214

157

145

103

205,5

0

0

0

0

0

205,5

0

76,5

0

0

0

76,5

0

0

0

Mısır 13.682

4.417

5.423

1.020

522

2.300

2.330,3

0

0

0

0

0

2.314,2

16,1

462,5

0

0,5

0

462

5

0

5

Muz 0

0

0

0

0

0

22,8

0

4,1

8,7

3,9

0

0

6,1

109,4

0

6,5

0

102,9

822,7

330,7

492

Her Çeşit Fidan 0

0

0

0

0

0

3.068,9

0

28,9

0,4

31,8

7,6

1.398,7

1.601,5

0

0

0

0

0

15,3

3,3

12

3.424

314

689

81

273

2.067

8.256

0

380,7

92,7

497,5

652,3

2.316,3

4.316,5

2.308,4

0

21,9

0

2.286,5

117

35,7

81,3

0

0

0

0

0

0

1.973,6

120

0

0

0

6,9

1.089,7

757,0

4.591,2

30

6,5

4.163

391,7

0

0

0

Her Çeşit Meyve

Ürünün Adı

0

0

0

0

0

0

146

0

0

0

0

0

11,3

134,7

0

0

0

0

0

0

0

0

Bağ

Kaynak: T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı DSİ VI.Bölge Müdürlüğü

Narenciye

2017 YILI SULANAN ALANLARIN MAHSUL CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI (Hektar)

Zeytin 0

0

0

0

0

0

94,3

0

0

0

0

1,9

0

92,4

100,9

0

33,4

0

67,5

0

0

0

Sebze 4.178

1.463

1.035

114

28

1.538

3.114

5,5

0

0

3,9

33

2.742,3

329,3

285,9

35

156

0

94,9

0

0

0

Çilek 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

873,8

0

0

0

873,8

472,7

8,7

464

Soğan 0

0

0

0

0

0

443,3

0

0

0

0

0

443,3

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Sera (Sebze) 0

0

0

0

0

0

1.690,8

0

264

6,1

40,4

0,3

1.380

0

0

0

0

0

0

92,7

54

38,7

Diğerleri 7.924

2.674

1.770

959

394

2.127

388,2

0

0

0

0

0

355,4

32,8

38,3

0

0

0

38,3

58

42,6

15,4

Toplam 37.686

13.080

11.177

3.126

1.666

8.637

22.137

125,5

677,7

107,9

577,5

702

12.660

7.286,4

9.230,4

65

224,8

4.163

4.777,6

1.583,4

475

1.108,4

79


80

Mersin ili arazi varlığının %53’ünü orman alanı oluşturmaktadır. Mevcut büyüklüğü ile Türkiye genelinde 3.sırada, orman serveti ile 13.sırada yer almaktadır.

2017 YILI İLİMİZİN ORMAN ALANI (Hektar) Kaynak: T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Mersin Orman Bölge Müdürlüğü Normal Koru (Verimli) Orman Alanı

378.739

Bozuk Koru (Verimsiz) Orman Alanı

459.192

Normal Baltalık (Verimli) Orman Alanı

908

Bozuk Baltalık (Verimsiz) Orman Alanı

1.508

Toplam

840.347

2017 YILI İLİMİZİN ORMAN SERVETİ (m3) Kaynak: T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Mersin Orman Bölge Müdürlüğü Normal Koru (Verimli) Orman Serveti

33.764.881

Bozuk Koru (Verimsiz) Orman Serveti

3.839.947

Normal Baltalık (Verimli) Orman Serveti Bozuk Baltalık (Verimsiz) Orman Serveti Toplam

144.410 3.125 37.752.363


-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Kekik (kg)

Karağan yap. (kg)

Biberiye (kg)

Fıstık çamı (kg)

Sumak (kg)

Mersin yaprağı (kg)

Harnup(kg)

Andız(kg)

Geyik Elması(kg)

Diğerleri(kg)

Diğerleri (kg)

-

Sırık (m³)

Defne yaprağı (kg)

-

-

Lif-yonga odunu (m³)

-

-

Kağıtlık odun (m³)

-

-

Sanayi odunu (m³)

Toplam (m³)

-

Tel direk (m³)

Defne tohumu (kg)

-

-

Maden direk (m³)

250.000

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

410.000

-

-

-

-

-

-

-

-

Tomruk (m³)

Yenişehir

Akdeniz

Emvalin cinsi

-

-

-

-

-

3.000

-

-

-

-

10.000

380.000

-

63.333

45

14.079

9.221

2.849

4.589

32.550

Toroslar

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

44.356

10.076

2.885

1.055

3.258

27.082

Mezitli

Kaynak: T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Mersin Orman Bölge Müdürlüğü

452.330

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

121.776

24.904

6.886

13.827

6.466

69.693

Anamur

300

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

55.821

20

19.324

3.890

7.420

2.336

22.831

Bozyazı

-

-

-

-

-

-

-

3.500

2.000

-

-

1.015.038

-

35.897

38

9.147

2.834

2.283

3.009

18.586

Erdemli

MERSİN ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ İLÇELER İTİBARİYLE 2017 YILI ÜRETİM CETVELİ

335.050

-

-

-

-

-

-

-

2.000

6.000

21.000

-

-

62.734

28.552

2.274

3.388

2.837

25.683

Gülnar

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

17.684

9.452

104

1.391

606

6.131

Aydıncık

903.500

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

51.085

329

26.779

3.583

4.516

2.500

13.378

Mut

491.000

-

-

-

-

-

-

-

12.000

-

-

648,51

-

52.139

107

24.888

4.586

6.164

1.950

14.444

Silifke

4.684.000

-

-

-

-

-

-

26.440

207.732

-

2.000

144.415

-

99.980

1.808

33.509

2.206

10.818

12.283

39.356

Tarsus

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

13.377

7.870

754

770

459

3.524

Çamlıyayla

81


82

İLİMİZ HAYVAN VARLIĞI Kaynak:TÜİK (Adet)

2016

2017

Büyükbaş Hayvanlar

101.833

115.120

Sığır

101.816

115.050

17

70

Manda Küçükbaş Hayvanlar

1.296.313

1.321.761

Koyun

541.952

566.180

Kıl keçi

754.361

755.581

2.826

2.616

876

812

Tek Tırnaklı At Eşek

724

620

Katır

1.213

1.172

Deve

13

12

Kanatlı Hayvanlar

17.939.270

18.764.056

Tavuk

17.933.788

18.758.327

-Yumurtacı

1.699.145

1.650.882

16.234.643

17.107.445

2.576

2.846

- Broiler Hindi Kaz Ördek Arı kovanı (fenni) Arı Kovanı (eski kovan)

579

872

2.327

2.011

261.692

272.627

872

757

2017 yılında İlimiz büyükbaş hayvan varlığı 2016 yılına göre %13 artarak 115.120’ye, küçük baş hayvan sayısı ise %2 artarak 1.321.761 adete, kanatlı hayvan sayısı ise %4,6 artarak 18.764.056’e yükselmiştir. İlimizdeki hayvan varlığı 2016 yılında gözlenen daralma 2017 yılında yön değiştirmiştir. 2017 yılında küçükbaş hayvan varlığı ile Türkiye genelinin %3’üne sahip olan İlimiz 5. sırada yer alırken, kanatlı hayvan varlığı ile %5,4’lük payla 1.sıradadır.

CANLI HAYVAN DEĞERİ *:Geçici Veriler Kaynak:TÜİK

Canlı Hayvanlar Değeri (000 [) Kişi Başına Canlı Hayvanlar Değeri ([)

2016

2017*

Değişim (%)

Türkiye

89.865.606

117.796.767

%31,1

Mersin

%9,8

1.226.566

1.346.245

Mersin'in Payı(%)

%1,4

%1,1

Türkiye

1.126

1.458

%29,5

Mersin

691

750

%8,5

Türkiye geneli canlı hayvan değeri ve kişi başı canlı hayvan değeri 2017 yılında da ivmeli artış eğilimi devam ederken, İlimizde ise artış hızının yavaşladığı görülmektedir. 2017 yılında Türkiye geneli canlı hayvan değeri %31 artarak yaklaşık 118 milyar [ seviyesine, kişi başına düşen canlı hayvan değeri ise %29,5 artışla 1.458 [’ye ulaşmıştır. İlimizde ise söz konusu göstergelerdeki gelişmeler bir önceki yıla göre canlı hayvan değeri %9,8 artarak 1,4 milyar [, kişi başına düşen canlı hayvan değeri ise %8,5 artarak 750 [’ye yükselmiştir. İlimiz Türkiye genelinde sahip olduğu %1,1’lik canlı hayvan değeri payı ile 37.sırada yer almaktadır.


83

İLİMİZDE ELDE EDİLEN HAYVANSAL ÜRÜN ÜRETİMİ Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Mersin İl Müdürlüğü, TÜİK Ton

Cinsi

2016

2017

Süt

209.534

213.513

İnek sütü

147.038

156.152

Manda sütü

7

34

Koyun sütü

22.752

21.566

Keçi sütü

39.737

35.761

Bal

3.252

3.864

2017 yılında İlimiz hayvansal ürün üretim miktarı önceki yıla göre %2 artışla 217.377 ton seviyesine yükselmiştir. Hayvansal ürünler arasında yer alan bal üretiminde İlimiz, Türkiye genelinde sahip olduğu %3,4’lük pay ile 5.sırada yer almaktadır.

HAYVANSAL ÜRÜNLER DEĞERİ *:Geçici Veriler Kaynak:TÜİK

Hayvansal Ürünler Değeri (000 [) Kişi başına hayvansal ürünler değeri ([)

2016

2017*

Değişim (%)

Türkiye

62.166.678

69.926.449

12,5%

Mersin

379.314

418.420

10,3%

0,6%

0,6%

Türkiye

779

865

11,0%

Mersin

214

233

8,9%

Mersin'in Payı (%)

2017 yılında Türkiye geneli hayvansal ürünler değeri 2016 yılına göre %12,5 artış göstererek 70 milyar [’ye yükselmiştir. İlimizde ise hayvansal ürünler değeri önceki yıla göre %10,3 artarak 418 milyon [ seviyesine ulaşmıştır. Son iki yıllık dönemde artış eğiliminin 2017 yılında da devam ettiği görülmektedir. Söz konusu dönemde İlimiz Türkiye genelinde sahip olduğu %0,6’lık hayvansal ürün değeri payı ile 29.sırada yer almaktadır.


84

İLİMİZDE KESİLEN HAYVAN MİKTARI Kaynak: Mersin Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı Veteriner Hizmetleri Dairesi Başkanlığı (Adet) Cinsi

Belediye Mezbahanelerinde 2016

2017

Büyükbaş

2.847

6.939

Sığır

2.797

1.736

Dana

50

5.203

Küçükbaş

34.100

64.327

Koyun -Kuzu

25.621

52.682

Keçi – Oğlak

8.479

11.645

İLİMİZDEKİ SU ÜRÜNLERİ İSTATİSTİKLERİ (Ton) Kaynak: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Mersin İl Müdürlüğü Su Ürünleri

2015

2016

2017

67

69

71

Deniz Balığı Avcılığı

5.808

5.809

3.457

Diğer Deniz Ürünleri

689

703

996

7.314

7.331

4.524

Tatlısu Avcılığı

Toplam


85

Sanayi sicil kayıtlarına göre 2015 yılına göre sanayi işletmesi sayısı ve söz konusu işletmelerdeki istihdamın artış hızında yavaşladı 2016 yılında mikro ölçekli işletmelerin payında genişleme gözlenirken, küçük ölçekli işletmelerin payı daraldı. İmalat sanayi işletmelerinde düşük teknoloji yoğunluğuna sahip işletmelerin payı gerilerken, orta-düşük teknoloji yoğunluğuna sahip işletmelerin payı yükselişte Kapasite raporuna sahip sanayi işletmeleri ve bu işletmelere sahip çalışan sayısı hem Türkiye geneli hem de Mersin ilinde azalışta

İmalat Sanayi 2016 yılında sanayi sicil kayıtları kapsamında Mersin de faaliyet gösteren sanayi işletmesi sayısı önceki yıla göre %3,6 artarak 1.556’ya ulaşmıştır. Sektörel bazda önceki yıla göre işyeri sayısında en fazla artış başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı alt sektörlerinde olmuştur. Mersin ilinde yer alan sanayi işletmelerinin %90,5’ini oluşturan imalat sanayi alt sektöründe işletmelerin %32’si gıda ürünleri imalatında faaliyet gösterirken bu faaliyet alanını sırasıyla başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı, kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı, diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı, fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve techizatı hariç,) faaliyet kolları takip etmektedir. Söz konusu dönemde İlimizde sanayi sicile kayıtlı işletmelerde çalışan personel sayısı 2015 yılına göre %4,6 artarak 43.012 kişiye ulaşmıştır. Sektörel bazda istihdamda en fazla artış kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı, fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve techizatı hariç,), kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı alt sektörlerinde meydana gelirken, en fazla azalış ise giyim eşyası imalat; kürkün işlenmesi ve boyanması, mobilya imalatı alt sektörlerinde gerçekleşmiştir. Sanayi sicil kayıtlarına göre hem işletme sayısı hem de istihdamda artış hızında bir önceki yıl gözlenen yavaşlama 2016 yılında da devam etmektedir.

MERSİN İLİ SANAYİ İŞLETMELERİ ve ÇALIŞAN SAYILARI Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü 2015 Faaliyet Alanı Madencilik ve Taş Ocakçılığı İmalat Gıda Ürünlerinin İmalatı

2016

İşletme Sayısı

Çalışan Sayısı

İşletme Sayısı

Çalışan Sayısı

89

1.686

86

1.970

1.364

38.941

1.408

40.397

447

7.854

451

8.129

İçecek İmalatı

8

370

8

344

Tütün Ürünleri ve İmalatı

3

288

3

301

Tekstil Ürünleri İmalatı

15

370

22

387

Giyim Eşyası İmalat; Kürkün İşlenmesi ve Boyanması;

72

5.592

70

5.204

Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı

2

0

2

9

Ağaç ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya Hariç) Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerde, Örülerek Yapılan Eşyaların İmalatı

65

1.480

65

1.548

Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı

29

1.069

31

1.548

Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması

21

164

20

215


86

2015 Faaliyet Alanı

2016

İşletme Sayısı

Çalışan Sayısı

İşletme Sayısı

Çalışan Sayısı

Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı

14

288

14

301

Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı

56

1.645

62

1.763

Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin İmalatı

3

247

3

215

Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı

125

3.331

132

3.656

Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı

119

6.250

121

6.280

Ana Metal Sanayi

29

1.192

31

1.290

Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı (Makine ve Techizatı Hariç,)

101

2.755

107

3.140

11

82

9

86

Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı Elektrikli Teçhizat İmalatı

30

329

30

387

Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatı

126

3.166

142

3.312

Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı

20

946

16

1.032

5

82

5

86

Mobilya İmalatı

Diğer Ulaşım Araçları İmalatı

48

1.028

44

817

Diğer İmalatlar

15

164

14

129

Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı

6

247

6

215

Elektrik, Gaz, Buhar ve Havalandırma Sistemi Üretim ve Dağıtım

24

288

36

387

Su Temini; Kanalizasyon, Atık Yönetimi ve İyileştirme Faaliyetleri

24

206

26

258

1.501

41.120

1.556

43.012

Toplam

Sanayi sicil kayıtlarına göre imalat sanayide sektörel yoğunlaşa oranlarındaki gelişmelere yıllar itibariyle işletme sayısı bazında incelendiğinde, işletme sayısına göre ilk 4 sektörün toplam içerisindeki payısın gösteren CR4 yoğunlaşma oranı 2013-2016 döneminde sırasıyla %59,5, %58,4, %59,6, %60,1 olarak hesaplanmıştır. İlk 8 sektörün toplam içerisindeki payını gösteren CR8 ise %79,0, %78,8, %81,1, %81,7’dir. Mersin ilinde işletme sayısına yoğunlaşama oranlarının yüksek olduğu görülmektedir. Yoğunlama oranının yüksek olması sektörel çeşitliliğin azalması anlamına gelmektedir. Bu durumda da ilin dış etkenlere karşı kırılgan bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir.

MERSİN İLİ İMALAT SANAYİ SEKTÖRLERİNİN İŞLETME SAYISINA GÖRE YOĞUNLAŞMA ORANLARI Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü 2013

2014

2015

2016

%84,0 %81,0 %78,0 %75,0 %72,0 %69,0 %66,0 %63,0 %60,0 %57,0 %54,0 %51,0 %48,0 %45,0 %42,0 %39,0 %36,0 %33,0 %30,0 CR1

CR2

CR3

CR4

CR5

CR6

CR7

CR8


87

Mersin ili sanayi sicil kayıtları kapsamında 2016 yılında çalışan personel sayısına göre işletmelerin büyüklükleri incelendiğinde; %51’u mikro ölçekli, %36’sı küçük ölçekli, %11’i orta ölçekli KOBİ iken %2’si büyük ölçekli işletmeler oluşturmaktadır. 2015 yılı ile karşılaştırıldığında mikro ölçekli işletmelerin payında artış küçük ölçekli işletmelerinde payında ise azalış gözlenmiştir. İmalat sanayinde yer alan işletmelerin teknoloji yoğunluğuna göre dağılımı incelendiğinde, %46,1’inin düşük teknoloji, %36,8’inin orta-düşük teknoloji, %16,3’ünün orta-ileri teknoloji, %0,7’sinin ise ileri teknoloji yoğunluğuna sahip sektörlerden oluştuğu gözlenmektedir. Bir önceki yıla göre düşük teknoloji, orta-yüksek teknoloji ve yüksek teknoloji yoğunluğuna sahip sektörlerin payında gerileme orta-düşük teknoloji yoğunluğuna sahip sektörlerin ise payının arttığı görülmektedir.

İŞLETMELERİN ÖLÇEK BÜYÜKLÜĞÜNE GÖRE DAĞILIMI

TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞUNA GÖRE İMALAT SANAYİ İŞLETMELERİNİN DAĞILIMI

Kaynak: TOBB

Kaynak: TOBB

Mikro Ölçekli

Küçük Ölçekli

Orta Ölçekli

Büyük Ölçekli

%11

%2

%51

%36

%0,1

%0,7

%17,3

%16,3

%28,7

%36,8

%53,0

%46,1

2015

2016

Düşük Teknoloji

Orta-Düşük Teknoloji

Orta-Yüksek Teknoloji

Yüksek Teknoloji

KAPASİTE RAPORU İSTATİSTİKLERİ Kaynak: TOBB Cinsi Kapasite Raporu Sayısı Çalışan Sayısı Rapor Başına Düşen Çalışan Sayısı

Türkiye 2016

Mersin 2017

2016

Değişim (%) 2017

Türkiye

Mersin

72.328

64.821

1.259

1.127

-%10,4

-%10,5

2.991.263

2.905.459

36.052

35.243

-%2,9

-%2,2

41

45

29

31

%9,8

%6,9

Türkiye genelinde kapasite raporu almış firmaların bilgilerinden oluşturulan TOBB sanayi veritabanı verileri kapsamında; Türkiye genelinde 2017 yılı sonu itibariyle geçerliliği devam eden kapasite raporu sayısı göre 64.821 adet olup 2016 yılı sonuna göre azalışı hızlanarak %10,4 seviyesinde gerçekleşmiştir. İlimizde ise 2016 yılında rapor sayısındaki %1,6’lık artış 2017 yılında yön değiştirerek %10,5’lik azalışla 1.127’e gerilemiştir. 2017 yılında Mersin, Türkiye genelinde %2’lik paya sahip olup 13.sırada yer almaktadır. 2017 yılı sonu itibariyle toplam çalışan sayısı önceki yılsonuna göre Türkiye genelinde %1,5’lik artıştan %2,9’luk azalışa, Mersin’de ise %0,8’lik artıştan %2,2’lik azalışa gerilemiştir. Mersin kapasite raporları kapsamında çalışan sayısına göre Türkiye genelinde 1,2’lik payla 16. sırada yer almaktadır. İlimiz kapasite raporu sayısı ve kapasite raporuna firmalarda çalışan sayısı ile ilgili gelişmeler Türkiye geneli ile paralellik göstermektedir. Mersin ili kapasite raporu kapsamında çalışanların%70’i işçi, %12’si idari, %8 ‘i usta, %10’u diğer çalışanlar oluştururken, çalışanların çalıştıkları sektörün teknoloji yoğunluğuna göre dağılımda ilk sırada %61 ile düşük teknoloji, %35 ile orta-düşük teknoloji, %3’ü orta-ileri teknoloji, %1’i ileri teknoloji yoğunluğuna sahip sektörler yer almaktadır.


88

MERSİN İLİ KAPASİTE RAPORU BİLGİLERİNE GÖRE ÇALIŞANLARIN DAĞILIMI Kaynak: TOBB

MERSİN İLİ KAPASİTE RAPORU BİLGİLERİNE GÖRE ÇALIŞANLARIN ÇALIŞTIKLARI SEKTÖRÜN TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞUNA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: TOBB

Orta-Yüksek Teknoloji %3

Yüksek Teknoloji %1

İşçi %70

Orta-Düşük Teknoloji %35

İdari %12

Düşük Teknoloji %61

Usta %8 Teknisyen %5 Diğer %1 Mühendis %4

Ekonomik faaliyet kollarına göre İl genelinde kapasite raporu almış firmaların faaliyet kollarına göre dağılımında; %42’lik payla “gıda ürünlerinin imalatı” faaliyet grubu ilk sırada yer alırken, bu grubu “kimyasal ve kimyasal ürünler”, “başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı”, “fabrikasyon metal ürünleri (makine ve techizatı hariç,) imalatı” faaliyet grupları takip etmektedir. 2017 yılında önceki yıla göre gıda ürünleri imalatı sektörünün payında güçlü bir artış gözlenmektedir.

MERSİN İLİ DÜZENLENEN KAPASİTE RAPORLARININ FAALİYET KOLLARINA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: TOBB

%3 %3

Gıda ürünlerinin imalatı Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı

%12

Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı

%6

Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç)

%6

%42

%6 %7 %7

%8

Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç; saz, saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşyaların imalatı Giyim eşyası imalat; kürkün işlenmesi ve boyanması Mobilya İmalatı Diğer faaliyet kolları

İlimizde geçerli olan imalat sanayi alt sektöründe yer alan kapasite raporlarının teknoloji yoğunluğuna göre dağılımı incelendiğinde; kapasite raporlarının 2016 yılında %54’ünün oluşturan düşük teknolojili faaliyet kollarının payının 2017 yılında %60’a yükseldiği, %27’sini oluşturan orta-düşük teknoloji faaliyet kollarının payının %21’e gerilediği gözlenirken, orta yüksek ve ileri teknoloji yoğunluğuna sahip sektörlerin payında ise değişim olmadığı görülmektedir.


89

MERSİN İLİNDE İMALAT SANAYİNDE DÜZENLENEN KAPASİTE RAPORLARININ TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞUNA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: TOBB

Orta-Düşük Teknoloji %21

Orta-Yüksek Teknoloji %18 Yüksek Teknoloji %1

Düşük Teknoloji %60

2017 YILI KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİNE AİT İSTATİSTİKÎ BİLGİLER Kaynak: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Mersin İl Müdürlüğü Küçük Sanayi Sitesinin Adı

İlçe

Toplam İşyeri

Dolu İşyeri

Boş İşyeri

Ortalama Çalışan Sayısı

Mersin Küçük Sanayi Sitesi

Mersin

705

700

5

3.500

Tırmıl Küçük Sanayi Sitesi

Mersin

460

446

14

2.000

Tarsus Küçük Sanayi Sitesi

Tarsus

273

273

-

1.400

Erdemli Küçük Sanayi Sitesi

Erdemli

300

300

-

900

Silifke Küçük Sanayi Sitesi

Silifke

204

204

-

820

Mezitli Küçük Sanayi Sitesi

Mezitli

132

132

-

250

Anamur

150

150

-

300

Mut

118

118

-

360

Toroslar Küçük Sanayi Sitesi

Mersin

88

88

-

200

Bozyazı Küçük Sanayi Sitesi

Bozyazı

55

55

-

100

Mezitli Sevkiyatçılar Küçük Sanayi Sitesi

Mezitli

32

32

-

360

Tarsus/Yenice Küçük Sanayi Sitesi

Tarsus

38

33

5

70

Tarsus Madeni Esnaf ve Sanatkarlar KSS

Tarsus

90

86

4

200

Öz Gülnar Küçük Sanayi Sitesi

Gülnar

73

72

1

80

Kargıpınarı Küçük Sanayi Sitesi

Erdemli

Anamur Küçük Sanayi Sitesi Mut Küçük Sanayi Sitesi

52

48

4

90

2017 Toplam

2.770

2.737

33

10.630

2016 Toplam

2.743

2.691

52

10.560

İlimizde faaliyette olan 15 küçük sanayi sitesinde 2017 yılında dolu olan işyeri sayısı önceki yıla göre %2 artış göstererek 2.737 adete yükselmiştir. Söz konusu işyerlerinde çalışan sayısı ise %1 artış göstererek 10.630 kişiye yükselmiştir. 2017 yılında işyeri sayısındaki artış küçük de olsa yukarı yönlü hareketlenme gözlenirken çalışan sayısında bir önceki yıl gözlenen azalış tersine dönmüştür.


90

Bölgede enerji tüketimindeki hızlı artış devam etti. Orta-düşük teknoloji yoğunluğuna sahip firmalar Bölgede ağırlıklı olarak faaliyet göstermektedir.

Organize Sanayi Bölgeleri MERSİN-TARSUS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNİN PARSELASYON DURUMU Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü 2016

2017

Faaliyetteki Firma Sayısı

150

160

İnşaatı Devam Eden Firma Sayısı

16

25

Üretimi Durduran Firma Sayısı

13

10

13.000

16.000

İstihdam Edilen Kişi Sayısı

2017 yılının Aralık ayı sonu itibariyle; yatırıma yönelen firmaların 160’ı üretime geçmiş, 25’i inşaat halinde, üretimi durduran firma sayısı ise 10’dur. 2016 yılına göre üretimde, inşaatı devam eden firma sayısında artış gözlenirken üretimi durduran firma sayısı azalmıştır. Söz konusu gelişmeler paralelinde bölgede istihdam edilen kişi sayısı %13 artarak 16.000 kişiye ulaşmıştır. Bölgede faaliyette olan firmaların %93’ünü oluşturan imalat sanayi firmalarının teknoloji yoğunluğuna göre dağılımı incelendiğinde; %41’ini orta-düşük, %38’ini düşük teknoloji, %20’si orta yüksek ve %1’i yüksek teknoloji yoğunluğuna sahip sektörler oluşturmaktadır.

MERSİN-TARSUS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDE FAALİYET GÖSTEREN FİRMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI

Kaynak:Mersin-Tarsus OSB

%1 %2 %1 %2 %1

%93

Madencilik ve Taş Ocakçılığı İmalat Su Temini; Kanalizasyon, Atık Yönetimi ve İyileştirme Faaliyetleri Ulaştırma ve Depolama Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri İdari ve Destek Hizmet Faaliyetleri


91

MERSİN-TARSUS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDE FAALİYET GÖSTEREN İMALAT SANAYİ FİRMALARININ TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞUNA GÖRE DAĞILIMI

Kaynak:Mersin-Tarsus OSB

Orta-Yüksek Teknoloji %20

Yüksek Teknoloji %1

Düşük Teknoloji %38

Orta-Düşük Teknoloji %41

Bölgede imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren firmaların sektörel dağılımında firmaların %47’sini oluşturan ilk üç sektör “gıda ürünleri imalatı”, “fabrikasyon metal ürünleri imalatı”, “kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı”dır.

MERSİN-TARSUS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İMALAT SEKTÖRÜ’NDE FAALİYET GÖSTEREN FİRMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü

%5,7 %7,1

%5,7 %5,0 %5,0

%3,6 %2,9 %2,1

%2,1 %1,4

%8,6 %8,6

%1,4

%10,7

%1,4 %15,7

%0,7 %0,7 %0,7

%20,7

Gıda ürünlerinin imalatı

Tütün ürünleri imalatı

Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç)

Elektrikli teçhizat imalatı

Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı

Diğer imalatlar

Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı

Giyim eşyalarının imalatı

Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı Ana metal sanayii

Motorlu kara taşıtı, treyler (romörk) ve yarı treyler (yarı romörk) imalatı

Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı

Mobilya imalatı

Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç); saz, saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşyaların imalatı

Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması

Kâğıt ve kâğıt ürünlerinin imalatı Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı

İçeceklerin imalatı Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı

Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde tüketilen enerji miktarı; 2017 yılında geçen yıla göre %12,7’lik hızlı artışla 428 milyon kWh olarak gerçekleşmiştir. 2014-2015 dönemlerinde Bölgedeki elektrik tüketimindeki artış hızındaki yavaşlama 2016-2017 yılında hızını arttırmıştır. Söz konusu durum Bölgede üretim faaliyetlerinde 2016 yılında gözlenen canlanmanın 2017 yılında da devam ettiğinin göstergesi olarak değerlendirilebilinir. Doğalgaz tüketiminde ise geçen yılki hızlı artışın 2017 yılında da aynı yönde devam ettiği görülmektedir. 2017 yılında doğalgaz tüketimi 2016 yılına göre %29’luk artışla 183 milyon sm³ seviyesine yükselmiştir.


92

ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ELEKTRİK VE DOĞALGAZ TÜKETİMİ

Değişim (%)

Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü 450.000

%50

400.000

%40

350.000

%30

000 kWh,sm³

300.000

%20

250.000

%10

200.000

%0

150.000

-%10

100.000

-%20

50.000 0

2013

2014

2015

2016

2017

315.848

340.053

344.746

379.691

427.842

Doğalgaz (000 sm )

127.833

135.494

101.320

142.551

183.422

Enerji Değişimi (%)

%24

%8

%1,4

%10

%12,7

Doğalgaz Değişimi (%)

-%3

%6

-%25

%41

%29

Enerji (000 kWh) 3

-%30

SİLİFKE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNİN PARSELASYON DURUMU Kaynak: Silifke Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü

2016

2017

Faaliyetteki Firma Sayısı

39

43

İnşaatı Devam Eden Firma Sayısı

9

5

Proje Aşamasındaki Firma Sayısı İstihdam Edilen Kişi Sayısı

7

6

770

819

2017 yılının Aralık ayı sonu itibariyle; yatırıma yönelen firmaların 43’ü üretime geçmiş, 5’i inşaat halinde, 6’sı proje safhasındadır. Bölgede üretime geçen firma sayısı önceki yıla göre %10 artış kaydetmiştir. 2016 yılına göre üretime geçen firma sayısındaki artışta “taş ve toprağa dayalı sanayi”, “metal eşya, makine ve teçhizat sanayi” alt sektörleri etkilidir. Bölgede yer alan firmalarda istihdam edilen kişi sayısındaki değişim önceki yıla göre %14,5 hızlı artışla 819 kişiye ulaşmıştır. Bölgede yatırıma yönelen firmaların sektörel olarak dağılımında ağırlıklı olarak “taş ve toprağa dayalı sanayi”, “gıda ürünlerinin imalatı” ile “kimya-petrol, kömür, kauçuk ve plastik sanayi” alt sektörlerinde faaliyette oldukları görülmektedir.

SİLİFKE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ’NDEKİ YATIRIMA YÖNELEN FİRMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI Kaynak: Silifke Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü Sektörler

2016

2017

Taş ve Toprağa Dayalı Sanayi

22

21

Gıda, İçki ve Tütün Sanayi

14

11

Kimya-Petrol, Kömür, Kauçuk ve Plastik Sanayi

9

10

Ağaç, Mantar Ürünleri ve Mobilya Sanayi

3

4

Metal Eşya, Makine ve Teçhizat Sanayi

6

7

Kâğıt-Kâğıt Ürünleri ve Basım Sanayi

1

1

Toplam

55

54


93

SİLİFKE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ’NDE İMALAT SEKTÖRÜNDE ÜRETİME GEÇEN FİRMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI Kaynak: Silifke Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü Kâğıt-Kâğıt Ürünleri ve Basım Sanayi %2 Metal Eşya, Makine ve Teçhizat Sanayi %14 Ağaç, Mantar Ürünleri ve Mobilya Sanayi %7 Kimya-Petrol, Kömür, Kauçuk ve Plastik Sanayi %14

4; %10

Taş ve Toprağa Dayalı Sanayi %42

3; %8

Gıda, İçki ve Tütün Sanayi %21

Silifke Organize Sanayi Bölgesi’nde tüketilen enerji miktarı; 2015’da gözlenen hızlı artış, daha sonraki yıllarda hız keserek yavaşlamıştır. 2017 yılında Bölgede tüketilen enerji miktarı %5’lik artışla 19,5 milyon kWh seviyesine ulaşmıştır. 2017 yılında Bölgede tüketilen elektrik miktarı artış hızı yavaşlarken Mersin Tarsus Organize Bölgesi’nde artış hızlanmıştır.

SİLİFKE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENERJİ TÜKETİMİ Kaynak: Silifke Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü Değişim (%) 20.000.000

%25

%23

19.500.000 19.000.000

%20

kWh

18.500.000 18.000.000

%15

17.500.000 %12

17.000.000

%10

16.500.000 16.000.000

%5 %5

15.500.000 15.000.000

%0 2015

2016

2017


94

Net satışlar içerisindeki AR-GE harcamasının payında durağan seyir izledi. Teknoloji geliştirme bölgeleri performans endeksi sonuçlarına göre Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi genel performans değeri ile sıralamada iki basamak yükselerek 4. sıraya yerleşmiştir. Endüstriyel tasarım ve faydalı model tescilleri ile Türkiye içerisindeki konumumuz yükselişte

Ar-Ge ve Yenilikçilik AR-GE HARCAMASI

Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Ar-Ge Harcaması Ar-Ge Harcamasının Net Satış İçerisindeki Payı(%)

2014

2015

2016

Türkiye

5.280.368.646

6.039.510.698

6.550.673.860

Mersin

21.975.262

30.576.856

23.615.701

Türkiye

%0,125

%0,127

%0,127

Mersin

%0,029

%0,039

%0,038

YILLAR İTİBARİYLE AR-GE HARCAMALARININ NET SATIŞLAR İÇERİSİNDEKİ PAYI Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (%) 0,0016 0,0014 0,0012 0,001 0,0008 0,0006 0,0004 0,0002 0

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Türkiye

2012 Mersin

2013

2014

2015

2016


95

2006-2015 yılları arasında Mersin ilinde yer alan girişimlerin net satışları içerisinde Ar-Ge harcamalarının payına baktığımızda 2009 yılında en üst noktaya ulaşan değer, 2012 yılına kadar azalış eğilimine girse de 2013 yılında tekrar yukarı yönlü haretlendiği gözlenmiştir. 2015 yılında Mersin firmalarının net satışları içerisindeki Ar-Ge giderlerinin payındaki hızlı yükseliş kaydederek %0,038 seviyesine ulaşmış ve 2016 yılında da aynı seviyeyi korumuştur. 2016 yılında İlimizde net satışlar içerisindeki Ar-Ge harcamalarının payındaki gelişmeler Türkiye geneli ile paralellik göstermektedir.

MERSİN TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ Yıllar itibariyle Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde yer alan firma sayısındaki artışın eğilimi devam ettiği ve 2017 yılı sonu itibariyle hızlanarak 78’e ulaştığı gözlenmektedir. Bölgede yer alan firmaların sektörel dağılımında ağırlıklı payı olan yazılım ilk sırada yer alırken; bu sektörü makine/ileri malzeme alanında faaliyet gösteren firmalar takip etmektedir. 2017 yılında bölgeye giriş yapan firma sayısı geçen yıl ile aynı seviyeyi korumuştur.

MERSİN TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ’NDE YER ALAN ve GİRİŞ YAPAN FİRMA SAYISI Kaynak: Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurum ve İşletici Tic. A.Ş 80 78

70 71

68

60 50 40 30 20

19

10

14

14

0 2012

2013

Teknoparkta Yer Alan Firma Sayısı

2014 Teknopark’a Giriş Yapan Firma Sayısı

MERSİN TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ’NDE YER ALAN FİRMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI Kaynak: Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurum ve İşletici Tic. A.Ş.

%12 %4

Yazılım

%4

Makine / İleri Malzeme Tıp

%5

Tasarım / Ambalaj Gıda

%11

Diğer %64


96

2017 yılında Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi bünyesinde 349’u AR-GE; 70’i ise destek personeli olmak üzere toplam 419 personel istihdam edilmektedir. Bölgedeki toplam istihdam bir önceki yıla göre %3,7 genişlemiştir. İstihdamın eğitim düzeyine göre dağılımında lisans, meslek lisesi, ön lisans, yüksek lisans önemli paya sahiptir.

MERSİN TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ’NDE İSTİHDAMIN DAĞILIMI Kaynak: Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurum ve İşletici Tic. A.Ş. 400 381

369

349

300 200

70

100

39

23

0 2015

2016 Ar-Ge Personeli

2017

Destek Personeli

MERSİN TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ’NDEKİ İSTİHDAMIN EĞİTİM DÜZEYİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurum ve İşletici Tic. A.Ş. 180

80

67 31

Lisans

Meslek Lisesi

Ön Lisans

Yüksek Lisans

20

18

Meslek Yüksek Okulu

Doktora

10

5

Lisans Yard. Doç Öğrencisi

5

3

Profesör

Doçent

2017 yılı Aralık ayı sonu itibariyle Bölgedeki AR-GE projesi faaliyetlerine bakıldığında; projelerin 211 adedi tamamlanmış olup, 14 adedi tamamlanmamış ve 184 adedi ise yürütülmeye devam edilmektedir. Bölgedeki yeni proje sayısında 2016 yılında gözlenen azalış, 2017 yılında da devam ederek %29’luk azalışla 39’a gerilemiştir.


97

MERSİN TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ BÜNYESİNDEKİ AR-GE PROJELERİNİN DAĞILIMI Kaynak: Mersin Teknoloji Geliştirme Bölgesi Kurum ve İşletici Tic. A.Ş. 2015

2016

2017

313 241 211 167

157

184

14 Tamamlanan Proje Sayısı

Devam Eden Proje Sayısı

14

14

Tamamlanamayan Proje Sayısı

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ PERFORMANS ENDEKSİNDE MERSİN TGB SIRALAMASI Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 4. sıra 6. sıra 7. sıra

2014

2015

2016

Teknoloji geliştirme bölgeleri performans endeksi sonuçlarına göre 2015 yılında 39 adet teknoloji geliştirme bölgesi içerisinde Mersin TGB gelen performansı ile 6. Sırda yer alırken, 2016 yılında endeks çalışmasına dahil olan 45 TGB içerisinde Mersin TGB genel endeks performansı ile 4.sıraya yükselmiştir. Endeks sonuçları kapsamında Mersin TGB Ar-Ge Sonuçları ve Uluslararasılaştırma performansı ile tüm TGB’ler arasında 1.sıradadır.

MARKA, PATENT, FAYDALI MODEL, ENDÜSTRİYEL TASARIM İSTATİSTİKLERİ* * Tescil sayıları, tescil tarihleri göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır. Kaynak: Türk Patent ve Marka Kurumu Türkiye

Mersin

Değişim (%)

2016

2017

2016

2017

Türkiye

Mersin

Marka

83.665

77.394

1.200

1.055

-%7

-%12

Faydalı Model

2.347

2.014

6

20

-%14

%233

Endüstriyel Tasarım

8.801

8.090

55

48

-%8

-%13

Patent

1.794

1.964

6

2

%9

-%67

Türk Patent Enstitüsü’nden alınan verilere göre; 2017 yılında Türkiye genelinde tescili yapılan marka, faydalı model, endüstriyel tasarım sayısında geçen yıla göre azalış; patent sayısında ise artış olduğu görülmektedir. Mersin’de söz konusu göstergelerdeki gelişmeler ise; tescilli marka ile endüstriyel tasarım ve patent sayısındaki azalış ve faydalı model sayısında artış gözlenmiştir. Tescilli marka sayımız ile iller arasında 12.sıradaki yerimizin 2017 yılında da aynı kaldığı, faydalı model sayımız ile 26. sıradaki yerimiz 13.sıraya, endüstriyel tasarım sayısına göre 17. sıradaki yerimizin, 15. sıraya yükselirken patent sayısı ile 18.sıradaki yerimiz 35.sıraya gerilediği gözlenmektedir.


98

Mersin firmaları ihracat hacmi artışı yavaşlarken, ithalat hızlı arttı Başlıca ihraç pazarımız olan Yakın ve Orta Doğu ülkelerinde artan jeopolitik risklerinde etkisiyle, ticari faaliyetlerindeki daralma ihracatı yavaşlatırken, Diğer önemli bir ihraç pazarımız olan başta Avrupa ülkeleri, Amerika ve Afrika ülkelerindeki yıllık ihracat artışta 2017 yılında ticari faaliyetler üzerindeki kısıtlamaların kalkmasıyla Rusya ihracat hacmi yıllık bazda %58 arttı İmalat sanayi ürünleri ihracatındaki teknoloji skorundaki artışta orta-yüksek teknoloji yoğunluğuna sahip ürünlerin ihracatı etkili

Dış Ticaret DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ *: Geçici Veriler Kaynak:TÜİK

2016

2017*

142.529.584

157.055.371

-%1

%10,2

Mersin Hinterlandı

7.485.308

8.587.564

-%3

%14,7

Mersin Firmaları

1.493.352

1.519.164

%6

%1,7

Türkiye

198.618.235

233.791.662

-%4

%17,7

Mersin Hinterlandı

12.213.437

13.738.419

-%2

%12,5

Mersin Firmaları

1.180.640

1.341.081

-%1

%13,6

Türkiye

341.147.819

390.847.033

-%3

%14,6

Mersin Hinterlandı

19.698.745

22.325.983

-%2

%13,3

Türkiye İhracat Değeri ($)

İthalat Değeri ($)

Hacim ($)

Mersin Firmaları Denge ($)

2.673.992

2.860.245

%2

%7,0

Türkiye

-56.088.651

-76.736.291

-%12

%37

Mersin Hinterlandı

-4.728.129

-5.150.855

-%0,1

%9

312.712

178.083

%44

-%43

Mersin Firmaları Karşılama Oranı(%)

Değişim(%)

Türkiye

%71,8

%67,2

Mersin Hinterlandı

%61,3

%62,5

Mersin Firmaları

%126,5

%113,3


99

MERSİN FİRMALARI TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN İHRACATTAKİ GELİŞMELER Kaynak:TÜİK 1,7 milyar $ 1,5 milyar $

1,4 milyar $

%12

%17

2013

2014

1,5 milyar $

1,5 milyar $

%6

%2

2016

2017

-%18 2015 İhracat

Değişim (%)

MERSİN FİRMALARI TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN İTHALATTAKİ GELİŞMELER Kaynak:TÜİK 1,4 milyar $ 1,2 milyar $

1,2 milyar $

1,3 milyar $

1 milyar $

%37,3 %13,6 -%0,7

-%8,5 -%16,2 2013

2014

2015 İthalat

2016

2017

Değişim (%)

Türkiye genelinde ihracat hacminde önceki iki yıldır gözlenen azalış, 2017’nin Şubat ayından itibaren geçen yılın üzerinde seyir izlemesiyle yıllık bazda yerini %10’luk artışa bırakarak 157 milyar $’a ulaşmıştır. İthalat ise önceki üç yıldır azalış trendinden çıkarak 2017’de %18’lik artışla 234 milyar $’a ulaşmıştır. Söz konusu gelişmede ithalatın 2017’nin ikinci yarısında ilk yarısına kıyasla daha hızlı artış kaydetmesi etkili olmuştur. Söz konusu dönemde ithalattataki hızlı artış beraberinde önceki yıla göre %37 artarak 77 milyar $’a genişleyen cari açığı getirmiştir. Mersin hinterlandında hem ihracat hem de ithalat hacminde önceki iki yıldır gözlenen azalış, 2017’de yerini ihracatta %15’lik; ithalatta ise %13’lük artışa bırakmıştır. Yıllık bazda Mersin hinterlandı ihracatı Türkiye geneline kıyasla daha hızlı artarken; ithalat artışı ise daha yavaş kalmıştır.


100

Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen dış ticaretteki gelişmelerde; 2015 yılında başlıca ihracat pazarlarımızdaki artan jeopolitik risklerin ihracat hacmini baskı altında tutmasıyla yaşanan sert düşüşün ardından 2016 yılında özellikle son çeyrekteki yaş meyve sebze ürünleri ihracatının etkisiyle toparlanan ihracat 2017 yılında önceki yıla göre %2 artış kaydederek 1,5 milyar $ seviyesine ulaşmıştır. Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ihracat önceki yıla göre Türkiye genelinin aksine durağan bir seyir izlediği gözlenmektedir. İlimiz ithalatında ise son iki yıldır durağan yapının 2017 yılında %13,6’lık hızlı artışla 1,3 milyar $ seviyesine genişlemiştir. İlimiz ithalattındaki gelişmeler Türkiye geneli ile paralellik göstermektedir. Dış ticaret fazlası veren yapıda olan İlimiz 2017 yılında ihracatın artışının durağan, ithalatın ise hızlı artması söz konusu dış ticaret fazlasını %43 daraltmış son beş yıllık dönemin en düşük seviyesine gerilemiştir. İlimiz ihracat değerine göre iller arasında 14., ithalat değeri ise 15 sırada yer almaktadır. 2017 yılında İlimizin ihracatçı firma sayısı geçen yıla %10’luk artışla 1.339’a; ithalatçı firma sayısı ise %6’lık artışla 944’e yükselmiştir. İthalatçı firma sayısı ile 10.sırada yer alan Mersin; ihracatçı firma sayısı ile 9.sıradır. İhracattaki yıllık bazdaki gerçekleşmelerde sektörel olarak “Kimyasal madde ve ürünler, Metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç), Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat” alt sektörlerinin olumlu katkısı olurken, ihracattta önemli ağırlığa sahip olan “Gıda ürünleri ve içecek” ile “Tarım ve hayvancılık” alt sektörlerinde gerilemenin ihracat artışını yavaşlatıcı etkisi olmuştur. İthalatta ise “Sentetik kauçuk ve plastik hammaddeler, tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış bitkisel ürünler ile bitkisel ve hayvansal katı ve sıvı yağlar” İlimiz ithalat artışında en fazla katkısı olan ürün gruplarıdır.

MERSİN FİRMALARININ DIŞ TİCARETİNİN SEKTÖR GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI* (1.000 $) *: Geçici Veriler Kaynak:TÜİK Sektör Tarım ve hayvancılık

2016

2017

Değişim (%)

İhracat

İthalat

İhracat

İthalat

İhracat

İthalat

663.560

545.374

662.506

651.929

-%0,2

%20

Ormancılık ve tomrukçuluk

10.861

2.096

12.699

1.555

%17

-%26

Balıkçılık

20.396

1

17.138

-

-%16

-

296

104

501

75

%70

-%28

Maden kömürü , linyit ve turb Metal cevherleri

16.101

-

10.099

1

-%37

-

Taş ocakçılığı ve diğer madencilik

9.946

686

12.701

473

%28

-%31

359.420

162.403

348.657

136.830

-%3

-%16

Tütün ürünleri

Gıda ürünleri ve içecek

10.112

675

11.000

67

%9

-%90

Tekstil ürünleri

22.732

15.588

22.439

28.526

-%1

%83

Giyim eşyası

23.534

6.551

23.152

3.006

-%2

-%54

Dabaklanmış deri, bavul, el çantası, saraciye ve ayakkabı

4.532

1.150

3.312

169

-%27

-%85

Ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç); hasır vb. örülerek yapılan maddeler

4.088

1.630

3.402

1.743

-%17

%7

Kağıt ve kağıt ürünleri

8.825

16.430

11.188

17.661

%27

%7

366

375

577

221

%57

-%41

2.337

43.641

1.881

48.508

-%19

%11

Kimyasal madde ve ürünler

50.209

145.902

72.417

176.625

%44

%21

Basım ve yayım; plak, kaset vb. Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar Plastik ve kauçuk ürünleri

51.752

6.677

44.343

8.514

-%14

%28

Metalik olmayan diğer mineral ürünler

20.458

20.281

18.540

20.261

-%9

%0

Ana metal sanayi

15.804

20.080

11.122

25.864

-%30

%29

Metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç)

55.237

13.606

69.963

10.561

%27

-%22

B.y.s. makine ve teçhizat

91.713

106.442

105.757

74.807

%15

-%30


101

2016

2017

Değişim (%)

İhracat

İthalat

İhracat

İthalat

İhracat

İthalat

Büro, muhasebe ve bilgi işleme makinaları

413

181

286

102

-%31

-%44

Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli mekina ve cihazlar

6.996

9.133

5.242

11.725

-%25

%28

Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları

612

22.536

181

52.496

-%70

%133

Tıbbi aletler; hassas optik aletler ve saat

1.080

6.001

1.850

4.837

%71

-%19

Motorlu kara taşıtı ve römorklar

22.385

7.687

30.460

3.693

%36

-%52

Diğer ulaşım araçları

3.221

8.541

3.400

18.174

%6

%113

Mobilya ve b.y.s diğer ürünler

14.967

9.515

11.778

5.459

-%21

-%43

-

-

-

-

-

-

Elektrik, gaz ve su Atık ve hurdalar

1.401

7.355

2.557

37.183

%83

%406

Diğer iş faaliyetleri

-

-

-

-

-

-

Eğlence, kültür ve sporla ilgili faaliyetler

1

-

9

17

%1.430

-

Diğer hizmet faaliyetleri Toplam

-

-

7

-

-

-

1.493.352

1.180.640

1.519.164

1.341.081

%2

%14

2017 YILI FASILLARA GÖRE İHRACAT* (000 $) *: Geçici Veriler Kaynak:TÜİK

Mersin’in İhracatının Türkiye

Mersin

Türkiye İçerisindeki Payı (%)

2016 Yılına Göre Değişimi (%)

Canlı hayvanlar

34.673

14

%0,0

%9

Fasıl adı

Etler ve yenilen sakatat

542.827

8.697

%1,6

%19

Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer omurgasız hayvanlar

797.270

19.412

%2,4

-%9

Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler

702.249

29.444

%4,2

%18

Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan, bağırsak, vb.)

54.639

202

%0,4

-%34

Canlı ağaçlar ve diğer bitkiler, yumrular, kökler ve benzerleri, kesme çiçekler ve süs yaprakları

85.512

3.128

%3,7

-%11

Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular

1.001.935

214.786

%21,4

-%10

Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler

3.940.379

421.511

%10,7

%6

178.345

10.145

%5,7

-%17

Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat

109.698

6.588

%6,0

-%30

Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni

Hububat

1.253.549

39.844

%3,2

-%16

Yağlı tohum ve meyvalar, muhtelif tane, tohum ve meyvalar, sanayiide ve tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem

284.741

8.937

%3,1

-%21

Lak, sakız, reçine ve diğer bitkisel özsu ve hülasalar

12.003

10.123

%84,3

%31

Örülmeye elverişli bitkisel maddeler, tarifenin başka yerinde belirtilmeyen veya yer almayan bitkisel ürünler

20.381

4.615

%22,6

-%24

Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar

1.033.991

121.673

%11,8

%2


102

Mersin’in İhracatının Türkiye

Mersin

Türkiye İçerisindeki Payı (%)

Et, balık, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının müstahzarları

109.439

13.888

%12,7

%74

Şeker ve şeker mamulleri

585.961

2.108

%0,4

-%13

Kakao ve kakao müstahzarları

523.170

5.944

%1,1

%70

Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri

1.618.285

66.931

%4,1

-%15

Sebzeler, meyvalar, sert kabuklu meyvalar ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar

1.880.121

31.498

%1,7

%13

Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları, mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.)

687.003

5.999

%0,9

%53

Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke

320.180

5.775

%1,8

%6

Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler

186.824

3.701

%2,0

-%74

Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler

946.199

11.000

%1,2

%8

Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento

2.572.485

18.210

%0,7

%9

Metal cevherleri, cüruf ve kül

1.397.824

10.132

%0,7

-%37

Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar

4.327.212

2.372

%0,1

-%10

İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri

1.316.814

758

%0,1

%129

Organik kimyasal ürünler

657.366

534

%0,1

65

Eczacılık ürünleri

875.318

15.085

%1,7

-%1

Gübreler

163.173

3.107

%1,9

%19

Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar, pigmentler,vb, vernikler, vb, macunlar, mürekkepler

689.313

1.378

%0,2

%14

Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları

762.491

2.490

%0,3

%86

Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları, mumlar,bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları

779.890

4.929

%0,6

%108

Albüminoid maddeler, değişikliğe uğramış nişasta esaslı ürünler, tutkallar, enzimler

196.424

3.811

%1,9

-%13

Barut ve patlayıcı maddeler, pirotekni mamulleri, kibritler, piroforik alaşımlar, ateş alıcı maddeler

24.543

15

%0,1

%389

Fotoğrafçılıkta veya sinemacılıkta kullanılan eşya

13.682

7

%0,1

%322

Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.)

576.335

21.648

%3,8

%70

Plastikler ve mamulleri

5.474.519

44.036

%0,8

%6

Kauçuk ve kauçuktan eşya

2.494.513

17.618

%0,7

-%6

Ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler

210.014

303

%0,1

%502

Deri-saraciye eşyası, eyer-koşum takımları, seyahat eşyası, el çantaları vb mahfazalar, hayvan bağırsağından mamul eşya

303.205

188

%0,1

%18

Kürkler ve taklit kürkler, bunların mamulleri

155.902

0

-

-

Fasıl adı

2016 Yılına Göre Değişimi (%)


103

Mersin’in İhracatının Türkiye

Mersin

Türkiye İçerisindeki Payı (%)

763.078

4.094

%0,5

-%6

634

3

%0,5

-%8

1.201

18

%1,5

%88

21.826

19

%0,1

%19

1.520.463

10.836

%0,7

%29

Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı sanayiinin diğer mamulleri, el ve makina yazısı metinler ve planlar

79.935

365

%0,5

%391

İpek

3.376

1

%0,0

-

149.078

8

%0,0

-%90

1.717.495

12.883

%0,8

%22

32.381

2

%0,0

%83

Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler

1.539.154

492

%0,0

-%70

Sentetik ve suni devamsız lifler

1.428.757

1.111

%0,1

-%26

Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya

646.986

1.433

%0,2

-%30

Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları

2.161.831

2.874

%0,1

%7

Özel dokunmuş mensucat, tufte edilmiş dokunabilir mensucat,dantela,duvar halıları, şeritçi ve kaytancı eşyası, işlemeler

479.318

555

%0,1

%8

Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir mensucat, dokunabilir maddelerden teknik eşya

298.979

294

%0,1

%174

Örme eşya

1.553.471

293

%0,0

-%13

Örme giyim eşyası ve aksesuarı

8.841.471

18.420

%0,2

-%12

Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı

5.948.208

7.952

%0,1

%83

Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar, kullanılmış giyim ve dokunmuş diğer eşya, paçavralar

2.016.942

6.402

%0,3

%16

766.010

3.146

%0,4

-%28

Başlıklar ve aksamı (şapka, kasket, koruyucu başlıklar vb.)

37.766

36

%0,1

-%77

Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, bastonlar, iskemle bastonlar, kamçılar, kırbaçlar ve bunların aksamı

5.381

17

%0,3

-%44

Hazırlanmış ince ve kalın kuş tüyleri ve bunlardan eşya, yapma çiçekler, insan saçından eşya

2.543

25

%1,0

%40

1.204.086

10.792

%0,9

-%5

Seramik mamulleri

969.789

1.337

%0,1

-%3

Cam ve cam eşya

915.865

1.764

%0,2

-%9

Fasıl adı

Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü Mantar ve mantardan eşya Hasırdan, sazdan veya örülmeye elverişli diğer maddelerden mamuller, sepetçi ve hasırcı eşyası Odun veya diğer lifli selülozik maddelerin hamurları, geri kazanılmış kağıt veya karton (döküntü, kırpıntı ve hurdalar) Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya

Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş mensucat Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler, kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden

Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı

Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya

2016 Yılına Göre Değişimi (%)


104

Mersin’in İhracatının Türkiye

Mersin

Türkiye İçerisindeki Payı (%)

Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar

10.879.244

14

%0,0

-%90

Demir ve çelik

8.230.507

4.853

%0,1

-%61

Demir veya çelikten eşya

5.598.968

62.907

%1,1

%36

Bakır ve bakırdan eşya

1.441.589

310

%0,0

%295

Nikel ve nikelden eşya

45.763

1

%0,0

%8

2.512.573

2.596

%0,1

%0

Kurşun ve kurşundan eşya

25.718

12

%0,0

%584

Çinko ve çinkodan eşya

23.786

1

%0,0

-%99

Kalay ve kalaydan eşya

1.748

-

-

-

Diğer adi metaller (tungsten, molibden, tantal, magnezyum, kobalt, bizmut, kadmiyum, vb.), sermetler, bunlardan eşya

23.249

97

%0,4

%573

Adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları, adi metallerden bunların aksam ve parçaları

243.589

485

%0,2

-%4

Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.)

837.035

494

%0,1

-%38

Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları

13.826.467

112.090

%0,8

%14

Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı

8.090.282

5.273

%0,1

-%11

Demiryolu vb hatlara ait taşıtlar ve malzemeler, bunların aksamparçaları, mekanik trafik sinyalizasyon cihazları

85.304

2.948

%3,5

%1

Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı

23.941.215

30.949

%0,1

%37

Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar

1.534.670

60

%0,0

-

Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar

1.308.252

5

%0,0

-%78

Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı

810.426

1.336

%0,2

%58

Saatler ve bunların aksam ve parçaları

45.886

31

%0,1

-%54

9.484

11

%0,1

%3516

296.869

39

%0,0

%587

2.760.439

13.836

%0,5

-%20

Oyuncaklar, oyun ve spor malzemeleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı

125.147

348

%0,3

%23

Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.)

872.560

1.317

%0,2

-%6

9.229

2

%0,0

%151

413.827

1.250

%0,3

%7

157.000.247

1.519.016

%1,0

%2

Fasıl adı

Alüminyum ve alüminyumdan eşya

Müzik aletleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb, prefabrik yapılar

Sanat eserleri, kolleksiyon eşyası ve antikalar Kişisel eşyalar, deniz ve hava taşıtlarına verilen kumanya ve malzeme (yakıtlar hariç) Toplam

2016 Yılına Göre Değişimi (%)


105

2017 YILI FASILLARA GÖRE İTHALAT* (000 $) *: Geçici Veriler Kaynak:TÜİK

Mersin’in İthalatının Türkiye

Mersin

Türkiye İçerisindeki Payı (%)

2016 Yılına Göre Değişimi (%)

1.212.194

2.174

%0,2

-%0,9

Etler ve yenilen sakatat

87.360

-

-

-

Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer omurgasız hayvanlar

223.161

3.632

%1,6

%137,3

Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler

121.209

298

%0,2

-%69,1

Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan, bağırsak, vb.)

58.348

785

%1,3

%410,2

Canlı ağaçlar ve diğer bitkiler, yumrular, kökler ve benzerleri, kesme çiçekler ve süs yaprakları

83.018

5.516

%6,6

%16,2

Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular

524.485

281.950

%53,8

%20,3

Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler

570.459

66.296

%11,6

%15,9

Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat

319.580

32.289

%10,1

%49,8

1.696.500

59.527

%3,5

%50,6

Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni

140.997

686

%0,5

%20,0

Yağlı tohum ve meyvalar, muhtelif tane, tohum ve meyvalar,sanayiide ve tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem

1.921.925

202.330

%10,5

%7,7

Lak, sakız, reçine ve diğer bitkisel özsu ve hülasalar

43.861

1.039

%2,4

%1,0

Örülmeye elverişli bitkisel maddeler, tarifenin başka yerinde belirtilmeyen veya yer almayan bitkisel ürünler

12.137

517

%4,3

-%53,4

Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar

1.476.557

87.216

%5,9

-%33,3

7.451

-

-

-

Şeker ve şeker mamulleri

207.674

28

%0,0

-%75,9

Kakao ve kakao müstahzarları

619.093

75

%0,0

%473,2

Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri

217.591

240

%0,1

%223,2

Sebzeler, meyvalar, sert kabuklu meyvalar ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar

75.849

3.632

%4,8

-%31,5

Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları, mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.)

664.607

1.123

%0,2

%131,1

Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke

284.918

2.375

%0,8

%184,2

1.571.324

51.168

%3,3

%191,2

Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler

529.369

16.000

%3,0

%160,8

Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento

416.639

473

%0,1

-%31,0

1.125.728

1

%0,0

-

Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar

37.204.850

48.614

%0,1

%11,1

İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri

1.443.289

5.733

%0,4

%49,2

Fasıl adı

Canlı hayvanlar

Hububat

Et, balık, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının müstahzarları

Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler

Metal cevherleri, cüruf ve kül


106

Mersin’in İthalatının Türkiye

Mersin

Türkiye İçerisindeki Payı (%)

Organik kimyasal ürünler

5.387.711

28.031

%0,5

%13,9

Eczacılık ürünleri

4.449.096

122

%0,0

%173,7

Gübreler

1.364.695

21.334

%1,6

-%13,4

Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar, pigmentler,vb, vernikler, vb, macunlar, mürekkepler

2.009.129

4.929

%0,2

%36,0

Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları

1.200.467

1.431

%0,1

%93,0

Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları, mumlar,bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları

881.178

2.110

%0,2

%69,7

Albüminoid maddeler, değişikliğe uğramış nişasta esaslı ürünler, tutkallar, enzimler

464.355

2.123

%0,5

%38,0

51.213

432

%0,8

%481,6

136.164

174

%0,1

%238,9

2.206.217

7.632

%0,3

%16,0

13.264.960

91.391

%0,7

%33,1

2.951.174

10.426

%0,4

%7,6

Ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler

259.512

521

%0,2

%128,6

Deri-saraciye eşyası, eyer-koşum takımları, seyahat eşyası, el çantaları vb mahfazalar, hayvan bağırsağından mamul eşya

300.941

76

%0,0

-%92,0

Kürkler ve taklit kürkler, bunların mamulleri

43954,895

-

-

-

Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü

1.132.786

2.144

%0,2

-%14,2

Mantar ve mantardan eşya

5.209

-

-

-

Hasırdan, sazdan veya örülmeye elverişli diğer maddelerden mamuller, sepetçi ve hasırcı eşyası

8.591

13

%0,1

%3505,0

949.662

36

%0,0

-%49,3

2.811.912

17.661

%0,6

%7,9

Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı sanayiinin diğer mamulleri, el ve makina yazısı metinler ve planlar

140.968

93

%0,1

%63,2

İpek

32.897

29

%0,1

%28,3

Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş mensucat

272.938

1.248

%0,5

-%31,0

2.995.077

4.525

%0,2

%47,2

319.961

462

%0,1

-%47,2

Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler

2.286.816

637

%0,0

%20,4

Sentetik ve suni devamsız lifler

2.149.334

9.558

%0,4

%33,7

375.252

3.910

%1,0

%86,0

Fasıl adı

Barut ve patlayıcı maddeler, pirotekni mamulleri, kibritler, piroforik alaşımlar, ateş alıcı maddeler Fotoğrafçılıkta veya sinemacılıkta kullanılan eşya Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) Plastikler ve mamulleri Kauçuk ve kauçuktan eşya

Odun veya diğer lifli selülozik maddelerin hamurları, geri kazanılmış kağıt veya karton (döküntü, kırpıntı ve hurdalar) Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya

Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler, kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden

Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya

2016 Yılına Göre Değişimi (%)


107

Mersin’in İthalatının Fasıl adı

Türkiye

Mersin

Türkiye İçerisindeki Payı (%)

Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları

59.005

47

%0,1

-%65,9

Özel dokunmuş mensucat, tufte edilmiş dokunabilir mensucat, dantela, duvar halıları, şeritçi ve kaytancı eşyası, işlemeler

209.193

50

%0,0

-%28,0

Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir mensucat, dokunabilir maddelerden teknik eşya

353.634

423

%0,1

%81,6

Örme eşya

514.406

16.454

%3,2

%275,3

Örme giyim eşyası ve aksesuarı

735.652

168

%0,0

-%74,1

1.342.903

2.887

%0,2

-%51,7

Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar, kullanılmış giyim ve dokunmuş diğer eşya, paçavralar

185.329

1.477

%0,8

%22,8

Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı

676.128

97

%0,0

-%44,6

Başlıklar ve aksamı (şapka, kasket, koruyucu başlıklar vb.)

60.900

3

%0,0

%39,8

Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, bastonlar, iskemle bastonlar, kamçılar, kırbaçlar ve bunların aksamı

22.642

81

%0,4

-

Hazırlanmış ince ve kalın kuş tüyleri ve bunlardan eşya, yapma çiçekler, insan saçından eşya

32.732

705

%2,2

-%12,0

Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya

519.917

15.266

%2,9

-%1,6

Seramik mamulleri

339.826

1.014

%0,3

-%3,7

Cam ve cam eşya

844.541

5.820

%0,7

-%7,6

Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar

17.443.554

40

%0,0

-%80,2

Demir ve çelik

16.761.974

19.039

%0,1

%20,7

Demir veya çelikten eşya

2.957.813

7.252

%0,2

-%36,0

Bakır ve bakırdan eşya

3.326.516

8.250

%0,2

%173,7

Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı

Nikel ve nikelden eşya

2016 Yılına Göre Değişimi (%)

172.637

8

%0,0

%34,2

3.469.056

2.848

%0,1

%60,5

308.403

-

-

-

Çinko ve çinkodan eşya

879376,73

426

%0,0

-

Kalay ve kalaydan eşya

69132,306

-

-

-

Diğer adi metaller (tungsten, molibden, tantal, magnezyum, kobalt, bizmut, kadmiyum, vb.), sermetler, bunlardan eşya

164.815

121

%0,1

%170,0

Adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları, adi metallerden bunların aksam ve parçaları

616.696

1.723

%0,3

%97,3

Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.)

Alüminyum ve alüminyumdan eşya Kurşun ve kurşundan eşya

852.002

888

%0,1

-%43,8

Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları

27.164.647

71.156

%0,3

-%31,8

Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı

21.152.482

66.359

%0,3

%113,1

Demiryolu vb hatlara ait taşıtlar ve malzemeler, bunların aksamparçaları, mekanik trafik sinyalizasyon cihazları

418.265

49

%0,0

%6963,0

Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı

17.428.022

4.181

%0,0

-%60,6

Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar

2.675.592

8.993

%0,3

%57,1

Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar

2.679.431

8.573

%0,3

%1021,0


108

Mersin’in İthalatının Fasıl adı

Türkiye

Mersin

Türkiye İçerisindeki Payı (%)

Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı

4.999.054

4.730

%0,1

2016 Yılına Göre Değişimi (%) -%19,7

Saatler ve bunların aksam ve parçaları

283.900

3

%0,0

-

Müzik aletleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı

34.272

18

%0,1

-%72,3

Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı

248.918

543

%0,2

%162,8

Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb, prefabrik yapılar

946.836

2.335

%0,2

-%15,5

Oyuncaklar, oyun ve spor malzemeleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı

609.049

2.362

%0,4

%367,6

Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.)

524.577

412

%0,1

%33,2

Sanat eserleri, kolleksiyon eşyası ve antikalar

32.468

-

-

-

Kişisel eşyalar, deniz ve hava taşıtlarına verilen kumanya ve malzeme (yakıtlar hariç)

370.004

1.439

%0,4

-%80,9

233.798.642

1.341.007

%0,6

%13,6

Toplam

TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞUNA GÖRE İMALAT SANAYİ ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ 2017 yılında Mersin ili imalat sanayi ürünleri ihracatı geçen yıla göre %4’lük genişlemeyle yaklaşık 801 milyon $ seviyesine ulaşmıştır. Toplam ihracat içerisindeki payı da geçen yıla göre 1,1 puanlık artışla %52,7’ye ulaşmıştır. 2017’de ihraç edilen imalat sanayi ürünleri teknoloji yoğunluğuna göre incelendiğinde; ihracat içerisinde ağırlığı olan düşük teknolojili ürünlerin payı geçen yıla göre 3,8 puanlık azalışla 2017 yılında %54,4’e gerilemiştir. Orta-düşük teknolojili ürünlerin payında ise geçen yıl gözlenen daralma, 2017’de de yavaşlayarak devam etmiştir. Son üç yıldır artış eğilimi gözlenen orta-yüksek teknolojili ürünlerinin payı ise 2017’de %25,2’ye yükselmiştir. Yüksek teknolojili ürünlerin ise toplam imalat sanayi ürünleri içerisindeki payı geçen yıla göre 0,1 puanlık azalışla %2,2 olarak gerçekleşmiştir. 2017 yılında İlimiz imalat sanayi ithalatı geçen yıla göre %4’lük artışla yaklaşık 650 milyon $’a yükselmiş ancak ithalat hacmi içerisindeki payı ise geçen yıla göre 4,5 puanlık düşüşle %48,5’e gerilemiştir. İthal edilen ürünler teknoloji düzeyine göre incelendiğinde; son üç yıldır azalış eğilimi gözlenen düşük teknolojili ürünlerin imalat sanayi içerisindeki payı 2017’de %29,8’e gerilemiştir. Orta-düşük teknolojili ürünlerde geçen yılki sert düşüş, 2017’de 1,8 puanlık artışla yön değiştirmiş; orta-yüksek teknolojili ürünlerde önceki iki yıldır gözlenen artış, 2017’de yerini 2,9 puanlık azalışa bırakmıştır. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ithalatı içerisindeki payı son üç yıldır artış eğilimindedir. 2017’de yıllık bazda söz konusu teknoloji düzeyi payının %10,5’e ulaşmasında Aralık ayında “elektronik valf ve elektron tüpleri ile diğer elektronik parçalar” ürün grubu ithalatının aylık bazda en yüksek seviyede gerçekleşmesi etkili olmuştur.


109

MERSİN İLİ TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞUNA GÖRE İMALAT SANAYİ ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ Kaynak: MTSO Hesaplamaları %100 %80 %60 %40

2,5

1,8

19,0

2,3

5,9

2,2

20,7

28,1

25,2 43,7

18,9

22,8

10,5

40,8

18,2

28,2 17,0 55,8

18,8

58,2

54,4

41,8

%20

33,4

29,8

%0 İhracat

İthalat

İhracat

İthalat

2015

İhracat

2016 Düşük

Orta-Düşük

İthalat 2017

Orta-Yüksek

Yüksek

MERSİN İLİ TEKNOLOJİ SKORUNA GÖRE İMALAT SANAYİ ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ Kaynak: MTSO Hesaplamaları 2,32

2,22

2,50 1,90 2,00

1,75

1,67

1,68

1,50 1,00 0,50 0,00 2015

2016 İhracat

2017 İthalat

Mersin ili imalat sanayi ürünleri dış ticaretindeki gerçekleşmeler teknoloji skorlarındaki gelişmelere göre incelendiğinde; İlimiz imalat sanayi ürünleri ihracatında 2016 yılında teknoloji skoru geçen yıla göre 0,01 puanlık azalış kaydetmiş; 2017 yılında ise 0,08 puanlık artışla teknoloji skoru 1,75’e yükselmiştir. Söz konusu gelişmede orta-yüksek yoğunluktaki ürünlerin imalat sanayi ihracatı içerisindeki payını arttırması etkili olmuştur. 2017’de İlimiz imalat sanayi sektöründe ithal ve ihraç edilen ürünlerin teknoloji yoğunluğundaki artış paralelinde ithalat ve ihracat teknoloji skorundaki makas geçen yıl ile yaklaşık aynı seviyede kalmıştır. 2017 yılında Mersin firmaları tarafından 170 ülkeye ihracat, 136 ülkeden ithalat gerçekleştirilmiştir. Mersin ili ihracatında ülke yoğunlaşama oranları incelendiğinde, 2017 yılında ihracatta ülke çeşitliliği nin bir önceki yıla göre arttığı gözlenmektedir. İhracatın %42’sini oluşturan ilk dört ülkede ilk sırada Irak önemli paya sahip iken Irak’ı Rusya Federasyonu, Suriye ve Almanya takip etmektedir. İthalatta’da söz konusu dönem aralığında ihracatta olduğu gibi ülke çeşitliliğinini artmıştır. İthalataın %33’ünün oluşturan ilk dört ülke sıralamısanda en büyük paya Çin sahip iken Çin’i sırasıyla Rusya Federasyonu, Kanada, ABD takip etmektedir.


110

2017 YILI ÜLKELERE GÖRE İHRACAT* (1.000 $) *: Geçici Veriler Kaynak:TÜİK Ülke adı Fransa

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

6.584.481

11.555

%0,2

Hollanda

3.864.708

16.774

%0,4

Almanya

15.119.632

63.904

%0,4

İtalya

8.473.843

19.290

%0,2

İngiltere

9.604.071

28.554

%0,3

İrlanda

527.226

2.818

%0,5

Danimarka

1.011.632

1.898

%0,2

Yunanistan

1.662.690

6.228

%0,4

Portekiz

811.182

563

%0,1

İspanya

6.302.567

8.487

%0,1

Belçika

3.151.444

5.601

%0,2

Lüksemburg

35.728

2

%0,0

İzlanda

199.722

-

-

Norveç

546.713

956

%0,2

1.414.311

13.705

%1,0

297.218

344

%0,1

4.057

-

-

1.113.833

8.684

%0,8

887.780

2.984

%0,3

Faroe Adaları

265

-

-

Andorra

269

-

-

142.988

-

-

0

-

-

539.957

201

%0,0

158

-

-

Estonya

105.792

764

%0,7

Letonya

127.540

1.840

%1,4

İsveç Finlandiya Liechtenstein Avusturya İsviçre

Cebelitarık Vatikan Malta San Marino

Litvanya

301.632

3.523

%1,2

Polonya

3.070.912

24.952

%0,8

Çek Cumhuriyeti

907.768

10.903

%1,2

Slovakya

387.191

1.948

%0,5

Macaristan

1.080.628

3.366

%0,3

Romanya

3.139.247

12.071

%0,4

Bulgaristan

2.803.394

19.377

%0,7

Arnavutluk

387.136

2.185

%0,6

Ukrayna

1.340.951

37.021

%2,8

Belarus

422.022

14.065

%3,3

Moldova

284.680

3.480

%1,2

Rusya Federasyonu

2.734.587

155.032

%5,7

Gürcistan

1.208.677

12.179

%1,0


111

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

Ermenistan

Ülke adı

13

-

-

Azerbaycan

1.357.151

18.885

%1,4

Kazakistan

746.398

4.588

%0,6

1.037.989

17.749

%1,7

Özbekistan

680.116

9.446

%1,4

Tacikistan

155.863

376

%0,2

Türkmenistan

Kırgızistan

343.600

1.812

%0,5

Slovenya

1.158.253

3.808

%0,3

Hırvatistan

313.876

763

%0,2

Bosna-Hersek

348.662

4.169

%1,2

Kosova

270.416

1.119

%0,4

Makedonya

360.360

6.893

%1,9

Karadağ

60.095

2.200

%3,7

Sırbistan

717.496

11.524

%1,6

Fas

1.657.723

3.874

%0,2

Cezayir

1.712.976

12.573

%0,7

Tunus

912.538

6.369

%0,7

Libya

880.737

10.723

%1,2

Mısır

2.360.852

39.948

%1,7

395.202

20.109

%5,1

Sudan Güney Sudan

2.542

287

%11,3

Moritanya

86.736

1.358

%1,6

Mali

52.204

69

%0,1

Burkina Faso

27.261

114

%0,4

Nijer

38.162

147

%0,4

Çad

17.734

-

-

Cape Verde

4.237

-

-

Senegal

243.625

4.119

%1,7

Gambiya

38.399

261

%0,7

Gine Bissau

3.829

12

%0,3

Gine

95.758

165

%0,2

Sierra Leone

50.562

3.197

%6,3

Liberya

118.616

60

%0,1

Fildişi Kıyısı

142.409

170

%0,1

Gana

224.551

1.135

%0,5

Togo

58.935

150

%0,3

Benin

92.899

98

%0,1

Nijerya

335.424

2.916

%0,9

Kamerun

97.965

1.241

%1,3

Orta Afrika Cumhuriyeti

1.733

-

-

21.583

6

%0,0

Ekvator Ginesi Sao Tome ve Principe Gabon

1.010

6

%0,6

40.184

166

%0,4


112

Ülke adı

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

Kongo

57.400

-

-

Kongo Demokratik Cumhuriyeti

27.070

244

%0,9

Ruanda

42.592

-

-

Burundi

1.973

-

-

St. Helena

0

-

-

Angola

186.473

1.539

%0,8

Etiyopya

338.514

1.355

%0,4

Eritre

13.649

8.932

%65,4

Cibuti

102.506

1.785

%1,7

Somali

142.946

7.836

%5,5

Kenya

152.278

2.258

%1,5

Uganda

23.696

286

%1,2

Tanzanya

115.831

955

%0,8

Seyşeller

6.853

197

%2,9

İngiliz.Hint Okyanusu Adaları

276

-

-

Mozambik

25.351

-

-

Madagaskar

73.245

246

%0,3

Mauritius

65.164

193

%0,3

Komorolar

6.124

14

%0,2

Mayotte

5.675

32

%0,6

Zambia

16.603

150

%0,9

Zimbabve

5.354

2

%0,0

Malavi

2.745

-

-

Güney Afrika Cumhuriyeti

485.091

3.898

%0,8

Namibya

55.438

-

-

Botsvana

1.859

-

-

Svaziland

1.185

-

-

Lesotho

1.418

321

%22,6

ABD

8.654.405

31.285

%0,4

Kanada

1.045.632

11.969

%1,1

Grönland

38

-

-

St Pierre ve Miquelon

0

-

-

Meksika

441.436

2.461

%0,6

Bermuda

850

-

-

Guatemala

38.554

94

%0,2

Belize

4.667

2

%0,0

Honduras

13.827

3

%0,0

El Salvador

25.694

-

-

Nikaragua

10.857

-

-

Kostarika

51.557

-

-

Panama

197.834

392

%0,2

Anguilla

96

-

-


113

Ülke adı

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

Küba

20.422

-

-

St. Kitts ve Nevis Haiti Bahamalar Türk ve Caicos Ad. Dominik Cumhuriyeti ABD Virjin Adaları Antigua ve Barbuda Dominik

2.273

-

-

86.278

74

%0,1

9.783

12

%0,1

74

-

-

68.108

361

%0,5

355

-

-

5.517

50

%0,9

531

-

-

Cayman Adaları

20.637

-

-

Jamaika

51.050

-

-

St. Lucia

1.948

-

-

St. Vincent ve Grenadines

3.426

2

%0,1

İngiliz Virjin Ad.

56.079

121

%0,2

Barbados

5.427

-

-

0

-

-

Trinidad ve Tobago

50.691

85

%0,2

Grenada

1.464

-

-

Aruba

1.031

83

%8,1

353

-

-

Montserrat

Curaçao Kolombiya

184.752

672

%0,4

Venezuela

37.483

1.650

%4,4

Guyana

22.895

104

%0,5

Surinam

12.404

107

%0,9

Ekvator

38.268

11

%0,0

Peru

108.524

409

%0,4

Brezilya

384.904

614

%0,2

Şili

254.628

617

%0,2

Bolivya

21.100

6

%0,0

Paraguay

29.573

-

-

Uruguay

41.719

-

-

Arjantin

159.288

99

%0,1

-

-

-

Falkland Adaları Güney Kıbrıs

707

88

%12,4

1.097.031

39.486

%3,6

889.339

38.652

%4,3

Suriye

1.363.250

107.282

%7,9

Irak

9.055.124

308.172

%3,4

İran

3.259.338

40.251

%1,2

İsrail

3.407.514

28.381

%0,8

87.460

381

%0,4

Kuzey Kıbrıs Türk Cum. Lübnan

Filistin Doğu Timor Ürdün

74

-

-

682.477

7.950

%1,2


114

Ülke adı

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

2.734.481

33.657

%1,2

Kuveyt

439.863

5.282

%1,2

Bahreyn

227.328

779

%0,3

Katar

649.171

8.838

%1,4

BAE

9.184.210

9.041

%0,1

221.416

601

%0,3

Yemen

571.233

5.375

%0,9

Afganistan

172.300

711

%0,4

Pakistan

352.171

7.326

%2,1

Hindistan

758.560

10.633

%1,4

Bangladeş

294.544

6.631

%2,3

Maldivler

39.517

172

%0,4

Sri Lanka

70.921

816

%1,2

Nepal

39.885

193

%0,5

61

-

-

Myanmar

31.750

109

%0,3

Tayland

165.710

983

%0,6

Suudi Arabistan

Umman

Bhutan

Laos

1.355

-

-

Vietnam

237.275

7.103

%3,0

Kamboçya

17.472

193

%1,1

Endonezya

236.667

6.519

%2,8

Malezya

286.255

9.976

%3,5

1.346

29

%2,1

Singapur

678.886

2.998

%0,4

Filipinler

132.960

686

%0,5

Brunei

Moğolistan

24.429

-

-

2.936.267

20.463

%0,7

Kuzey Kore

71

-

-

Güney Kore

584.368

1.189

%0,2

Japonya

411.531

7.126

%1,7

Tayvan

204.462

473

%0,2

Hong Kong

628.108

4.346

%0,7

255

-

-

538.292

2.415

%0,4

5.699

-

-

0

-

-

104.038

769

%0,7

34

-

-

Çin

Makao Avustralya Papua Yeni Gine Nauru Yeni Zelanda Solomon Adaları Tuvalu

289

-

-

Yeni Kaledonya

5.787

-

-

Vallis ve Futuna

17

-

-

Kiribati

171

-

-

Pitcairn

0

-

-


115

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

Fiji

Ülke adı

1.440

-

-

Vanuatu

1.457

1

%0,1

Tonga

223

-

-

Samoa

1.044

-

-

644

-

-

3.398

-

-

Kuzey Mariana Adaları Fransız Polinezyası Mikronezya

30

-

-

155.127

104

%0,1

1.107

1

%0,1

181

3

%1,6

2.660

-

-

176

-

-

Christmas Adaları

0

-

-

Norfolk Adaları

0

-

-

Marshall Adaları Palau Amerikan Samoası Guam ABD Küçük Out.Adl.

Cook Adaları

5.387

13

%0,2

Niue Adası

0

-

-

Tokelau Adaları

0

-

-

Antarktika

0

-

-

Güney Georgia ve Sand. Adl.

0

-

-

653

-

-

Kesinleşmemiş Ülke ve Bölgeler

11.778

19

%0,2

Antalya Serbest Bölgesi

41.386

-

-

AHL Serbest Bölgesi

66.736

-

-

İstanbul Endüstri ve Tic.Serb. Böl.

226.918

1.527

%0,7

Ege Serbest Bölgesi

421.262

203

%0,0

Mersin Serbest Bölgesi

227.259

20.880

%9,2

Trakya Serbest Bölgesi

144.407

-

-

2.111

15

%0,7

Fransa Güney Bölgesi

Trabzon Serbest Bölgesi İzmir Serbest Bölgesi

34.136

-

-

Yumurtalık Serbest Bölgesi

57.734

423

%0,7

361

-

-

2.880

-

-

Kayseri Serbest Bölgesi

165.501

169

%0,1

Çorlu Avrupa Serbest Bölgesi

204.904

193

%0,1

7.351

-

-

Bursa Serbest Bölgesi

281.674

-

-

Tübitak MAM Teknoloji Serbest Bölgesi

1.264

-

-

Kocaeli Serbest Bölgesi

106.339

-

-

Denizli Serbest Bölgesi

2.215

-

-

0

-

-

157.000.247

1.519.015

%1,0

Rize Serbest Bölgesi Samsun Serbest Bölgesi

Gaziantep Serbest Bölgesi

Gizli Ülke Toplam


116

2017 YILI ÜLKELERE GÖRE İTHALAT* (1.000 $) *: Geçici Veriler Kaynak:TÜİK Ülke adı Fransa

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

8.070.973

13.391

%0,2

Hollanda

3.747.620

10.816

%0,3

Almanya

21.302.114

56.788

%0,3

İtalya

11.304.998

54.248

%0,5

İngiltere

6.548.620

8.544

%0,1

İrlanda

970.307

8

%0,0

Danimarka

808.426

1.552

%0,2

Yunanistan

1.833.068

7.633

%0,4

Portekiz

684.345

2.566

%0,4

İspanya

6.373.074

17.279

%0,3

Belçika

3.728.949

7.269

%0,2

124.388

2

%0,0

İzlanda

Lüksemburg

32.230

259

%0,8

Norveç

840.346

1.464

%0,2

İsveç

1.776.933

1.240

%0,1

938.769

2.448

%0,3

3.621

-

-

Avusturya

1.472.586

1.506

%0,1

İsviçre

6.899.990

3.039

%0,0

Faroe Adaları

134

-

-

Andorra

82

-

-

Cebelitarık

22

-

-

-

-

-

52.203

-

-

1.339

-

-

Estonya

300.080

219

%0,1

Letonya

141.081

2.764

%2,0

Litvanya

492.910

2.562

%0,5

Polonya

3.445.943

1.351

%0,0

Çek Cumhuriyeti

2.828.092

4.644

%0,2

895.136

119

%0,0

Finlandiya Liechtenstein

Vatikan Malta San Marino

Slovakya Macaristan

1.516.544

6.279

%0,4

Romanya

2.480.210

10.544

%0,4

Bulgaristan

2.773.125

7.447

%0,3

Arnavutluk

24.166

64

%0,3

Ukrayna

2.817.133

52.472

%1,9

Belarus

182.969

10

%0,0

Moldova

180.559

15.315

%8,5

19.514.097

127.258

%0,7

Rusya Federasyonu


117

Ülke adı

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

Gürcistan

215.276

40

%0,0

Ermenistan

2.145

-

-

Azerbaycan

350.870

722

%0,2

Kazakistan

1.463.158

12.861

%0,9

Türkmenistan

403.553

1.705

%0,4

Özbekistan

823.283

6.650

%0,8

Tacikistan

197.767

50

%0,0

Kırgızistan

143.794

8.681

%6,0

Slovenya

381.447

1.029

%0,3

Hırvatistan

216.867

10

%0,0

Bosna-Hersek

268.974

33.481

%12,4

8.507

10

%0,1

Makedonya

101.147

30

%0,0

Karadağ

24.081

26

%0,1

Sırbistan

414.375

144

%0,0

Fas

924.062

14.727

%1,6

Kosova

Cezayir

766.804

390

%0,1

Tunus

206.466

2.071

%1,0

Libya

247.965

243

%0,1

Mısır

1.997.503

21.442

%1,1

86.167

25.400

%29,5

154

154

%100,0

Moritanya

45.111

-

-

Mali

29.941

-

-

Burkina Faso

Sudan Güney Sudan

63.614

-

-

Nijer

869

-

-

Çad

27.342

13.000

%47,5

Cape Verde

1.053

-

-

Senegal

4.946

66

%1,3

Gambiya

3

-

-

897

422

%47,0

18.109

928

%5,1

938

-

-

Gine Bissau Gine Sierra Leone Liberya

8.660

-

-

Fildişi Kıyısı

300.760

294

%0,1

Gana

128.019

59

%0,0

Togo

12.055

246

%2,0

Benin

22.409

-

-

Nijerya

156.286

38.832

%24,8

Kamerun

53.864

-

-

Orta Afrika Cumhuriyeti

919

2

%0,3

Ekvator Ginesi

25

-

-


118

Ülke adı

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

-

-

-

Gabon

3.447

-

-

Kongo

8.444

-

-

Kongo Demokratik Cumhuriyeti

9.389

-

-

Sao Tome ve Principe

Ruanda

123

-

-

Burundi

102

52

%50,9

-

-

-

St. Helena Angola

1.364

-

-

Etiyopya

31.527

6.449

%20,5

-

-

-

Cibuti

406

-

-

Somali

1.030

-

-

Kenya

17.114

31

%0,2

Uganda

8.569

564

%6,6

Tanzanya

48.737

65

%0,1

Seyşeller

13.942

-

-

4

-

-

136.779

360

%0,3

Madagaskar

5.109

2.052

%40,2

Mauritius

3.782

5

%0,1

Komorolar

3.311

31

%0,9

-

-

-

Eritre

İngiliz.Hint Okyanusu Adaları Mozambik

Mayotte Zambia

5.213

-

-

Zimbabve

10.742

49

%0,5

Malavi

17.015

870

%5,1

1.744.438

368

%0,0

Namibya

766

-

-

Botsvana

4

-

-

Svaziland

312

-

-

Lesotho

43

-

-

Güney Afrika Cumhuriyeti

ABD

11.945.389

64.968

%0,5

Kanada

2.166.996

119.042

%5,5

Grönland

2

-

-

St Pierre ve Miquelon

1

-

-

Meksika

771.916

24.981

%3,2

Bermuda

24

-

-

Guatemala

10.597

1.060

%10,0

Belize

1.041

-

-

Honduras

4.416

30

%0,7

El Salvador

3.868

4

%0,1

Nikaragua

292

-

-

Kostarika

43.556

3.527

%8,1


119

Ülke adı

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

Panama

28.812

250

%0,9

Anguilla

3

-

-

13.536

130

%1,0

7.137

-

-

Haiti

303

-

-

Bahamalar

29

-

-

Küba St. Kitts ve Nevis

Türk ve Caicos Ad.

8

-

-

15.431

-

-

ABD Virjin Adaları

576

-

-

Antigua ve Barbuda

581

-

-

Dominik

157

-

-

Cayman Adaları

553

-

-

Jamaika

149

13

%8,5

St. Lucia

185

-

-

St. Vincent ve Grenadines

893

-

-

İngiliz Virjin Ad.

21.713

-

-

Barbados

1.066

-

-

-

-

-

25.035

-

-

2

-

-

Dominik Cumhuriyeti

Montserrat Trinidad ve Tobago Grenada Aruba

-

-

-

8.417

-

-

Kolombiya

1.610.652

1.256

%0,1

Venezuela

116.538

148

%0,1

Guyana

4.089

-

-

Surinam

255

-

-

Ekvator

100.047

29.458

%29,4

Peru

75.645

750

%1,0

2.545.015

19.864

%0,8

265.000

1.185

%0,4

73.772

26

%0,0

Paraguay

300.543

20.675

%6,9

Uruguay

388.659

1.051

%0,3

Arjantin

450.272

36.426

%8,1

39

-

-

880

2

%0,3

Kuzey Kıbrıs Türk Cum.

66.756

18.596

%27,9

Lübnan

131.205

1.094

%0,8

Suriye

70.561

10.094

%14,3

Irak

1.527.573

1.505

%0,1

İran

7.492.160

4.838

%0,1

İsrail

1.505.112

7.710

%0,5

4.975

824

%16,6

Curaçao

Brezilya Şili Bolivya

Falkland Adaları Güney Kıbrıs

Filistin


120

Ülke adı Doğu Timor Ürdün Suudi Arabistan Kuveyt

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

-

-

-

112.644

4.583

%4,1

2.110.170

34.881

%1,7

169.403

975

%0,6

Bahreyn

186.751

22

%0,0

Katar

264.126

121

%0,0

BAE

5.546.932

2.480

%0,0

Umman

95.049

55

%0,1

Yemen

675

-

-

Afganistan

8.831

40

%0,5

Pakistan

323.129

4.622

%1,4

Hindistan

6.216.603

46.498

%0,7

Bangladeş

737.394

1.658

%0,2

Maldivler

109

-

-

Sri Lanka

113.804

1.730

%1,5

Nepal

54.922

-

-

Bhutan

2.455

-

-

Myanmar Tayland Laos Vietnam

25.605

204

%0,8

1.983.202

17.364

%0,9

4.545

-

-

3.048.050

17.803

%0,6

Kamboçya

77.177

-

-

Endonezya

1.507.141

3.292

%0,2

Malezya

3.138.558

8.240

%0,3

36

-

-

Brunei Singapur

400.178

70

%0,0

Filipinler

145.868

515

%0,4

1.821

-

-

23.370.987

131.498

%0,6

Moğolistan Çin Kuzey Kore

1.808

-

-

Güney Kore

6.608.868

31.706

%0,5

Japonya

4.281.508

980

%0,0

Tayvan

1.986.586

7.892

%0,4

98.590

145

%0,1

90

-

-

2.200.655

31.706

%1,4

68

-

-

Hong Kong Makao Avustralya Papua Yeni Gine Nauru

34

-

-

34.876

461

%1,3

Solomon Adaları

4

-

-

Tuvalu

-

-

-

Yeni Kaledonya

116

-

-

Vallis ve Futuna

-

-

-

Yeni Zelanda


121

Ülke adı

Türkiye

Mersin Firmaları

Mersin Firmalarının Payı(%)

Kiribati

-

-

-

Pitcairn

8

-

-

108

-

-

5.437

-

-

Fiji Vanuatu Tonga

-

-

-

Samoa

-

-

-

Kuzey Mariana Adaları

1

-

-

Fransız Polinezyası

51

-

-

-

-

-

26.720

-

-

Mikronezya Marshall Adaları

1.315

-

-

Amerikan Samoası

Palau

9

-

-

Guam

4

-

-

ABD Küçük Out.Adl.

6

-

-

40

-

-

Christmas Adaları

8

-

-

Cook Adaları

Norfolk Adaları

711

-

-

Niue Adası

86

-

-

Tokelau Adaları

4

-

-

Antarktika

-

-

-

Güney Georgia ve Sand. Adl.

3

-

-

Fransa Güney Bölgesi

-

-

-

37.003

265

%0,7

5.853

27

%0,5

34.642

-

-

Kesinleşmemiş Ülke ve Bölgeler Antalya Serbest Bölgesi AHL Serbest Bölgesi İstanbul Endüstri ve Tic.Serb.Böl.

273.059

-

-

Ege Serbest Bölgesi

248.930

1

%0,0

Mersin Serbest Bölgesi

70.889

5.746

%8,1

Trakya Serbest Bölgesi

24.288

-

-

-

-

-

İzmir Serbest Bölgesi

56.134

-

-

Yumurtalık Serbest Bölgesi

112.533

-

-

-

-

-

Trabzon Serbest Bölgesi

Rize Serbest Bölgesi Samsun Serbest Bölgesi

6.887

-

-

Kayseri Serbest Bölgesi

192.858

147

%0,1

Çorlu Avrupa Serbest Bölgesi

309.209

61

%0,0

Gaziantep Serbest Bölgesi

101

-

-

140.734

-

-

1.097

6

%0,6

Kocaeli Serbest Bölgesi

85.338

-

-

Denizli Serbest Bölgesi

1.907

-

-

8.201.789

-

-

233.798.640

1.341.007

%0,6

Bursa Serbest Bölgesi Tübitak MAM Teknoloji Serbest Bölgesi

Gizli Ülke Toplam


122

MERSİN FİRMALARI DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİNİN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI ($) *: Geçici Veriler Kaynak:TÜİK Ülke Grupları

2016

2017

Değişim (%)

İhracat

İthalat

İhracat

İthalat

İhracat

İthalat

Avrupa

487.067

396.519

553.185

474.426

%14

%20

Avrupa Birliği

252.452

133.920

271.866

222.351

%8

%66

Diğer Avrupa Ülkeleri

234.615

262.599

281.320

252.075

%20

-%4

Afrika

132.849

102.251

139.526

129.174

%5

%26

Kuzey Afrika

70.293

23.463

74.857

38.873

%6

%66

Diğer Afrika Ülkeleri

62.557

78.788

64.670

90.300

%3

%15

Amerika

38.179

311.040

51.327

324.917

%34

%4

Kuzey Amerika

34.521

198.190

43.297

184.010

%25

-%7

Orta Amerika ve Karayipler

1.355

20.341

3.740

29.994

%176

%47

Güney Amerika

2.303

92.509

4.290

110.913

%86

%20

Asya

807.215

355.542

748.406

374.144

-%7

%5

Yakın ve Orta Doğu Asya Ülkeleri

675.402

53.675

625.747

69.942

-%7

%30

Diğer Asya Ülkeleri

131.813

301.867

122.658

304.202

-%7

%1

Okyanusya ve Kutup Bölgeleri

1.782

5.992

3.306

32.167

%86

%437

Avustralya ve Yeni Zelanda

1.724

5.992

3.197

32.167

%85

%437

Diğer Okyanusya ve Kutup Bölgeleri Ülkeleri

58

0

109

0

%88

-

Diğer Ülkeler

10

123

19

265

%91

%116

26.250

9.173

23.395

5.988

-%11

-%35

1.493.352

1.180.640

1.519.164

1.341.081

%2

%14

Serbest Bölgeler Toplam

İlimiz ihracat hacmi artış hızının 2016 yılına göre yavaşlamasında, yıllık ihracat hacminin yarısını oluşturan Asya ülke grubunun altında yer alan Yakın ve Orta Doğu ülkelerinde artan jeopolitik risklerin de etkisiyle, ticari faaliyetlerindeki daralmanın etkili olduğu gözlenmiştir. Irak ve Suriye söz konusu gelişmede en büyük paya sahip olan ülkelerdir. Yıllık bazdaki ihracat hacminde gözlenen olumlu bir gelişme ise, diğer önemli bir ihraç pazarımız olan başya Avrupa ülkeleri olmak üzere Amerika ve Afrika ülkelerindeki yıllık ihracat artışıdır. Avrupa ülkelerinde “kazanlar, makinalar mekanik cihazlar ve aletler” ile “yaş meyve”; Amerika ülkelerinde ise “hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları; kazanlar, makinalar mekanik cihazlar ve aletler; demir veya çelikten eşya” yıllık bazda söz konusu ülkelerdeki ihracat artışına en fazla katkısı olan sektörlerdir. İlimiz ithalatındaki hızlı genişlemede ise en büyük paya Avrupa Birliği ülkeleri sahiptir.


123

Yatırım harcamalarındaki artışta yurtdışından yapılan demirbaş ile yatırım ve tesis harcamaları etkili Bölgede istihdam vasıflı işçi sayısındaki büyümenin etkisiyle önceki iki yıldır gözlenen azalış trendinden çıkarak %5’lik artışla 8.075 kişiye ulaştı Ticaret hacmi 2017’nin ikinci yarısındaki güçlü büyümenin etkisiyle %3’lük artışla 2,9 milyar $ seviyesinde

Mersin Serbest Bölgesi MERSİN SERBEST BÖLGE ALANI Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü Bölgenin Toplam Brüt Alanı

836.322 m2

Bölgenin Net Parsel Alanı

625.565 m2

Kiraya Verilen Toplam Alan

603.086 m2 -

Kiraya Verilebilir Toplam Alan

MERSİN SERBEST BÖLGESİ İSTİHDAM VE FİRMA SAYISI İSTATİSTİKLERİ Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü 9.334

8.779

8.208

7.698

8.075

437

438

436

465

473

2013

2014

2015

2016

2017

Firma Sayısı

İstihdam

2017 YILI YATIRIM HARCAMALARININ DAĞILIMI (ABD $) Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü

Türkiye'den

Yurtdışından

Toplam

7.765.247,26

671.870,81

8.437.118,07

Demirbaş

5.870.184,99

9.461.146,72

15.331.331,71

Yatırım ve Tesis

1.732.737,29

27.014,02

1.759.751,31

15.368.169,54

10.160.031,55

25.528.201,09

Sarf Malzeme

Toplam


124

31.12.2017 TARİHİ İTİBARİYLE VERİLEN RUHSATLARIN SAYISI Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü

Yatırımcı

Kiracı

Toplam

Yerli

199

327

526

Yabancı

90

57

147

Yerli-yabancı Ortaklığı

30

25

55

Toplam

319

409

728

2017 YILI SONU İTİBARİYLE FİRMA SAYISI Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü

Firma Sayısı Yerli

329

Yabancı

107

Yerli-Yabancı Ortaklığı

37

Toplam

473

2017 YILI SONU İTİBARİYLE FAALİYET RUHSATLARININ KONULARINA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü Yerli

Yabancı

Yerli-Yabancı Ort.

Kiracı

Yatırımcı

Kiracı

Yatırımcı

Kiracı

Yatırımcı

Genel Toplam

Alım Satım

128

82

63

17

23

6

319

Faaliyet Konuları

Üretim

57

89

27

20

7

7

207

İşyeri Kiralama

0

101

0

12

0

6

119

Depo İşletmeciliği

0

49

0

8

0

4

61

Montaj Demontaj

2

2

0

0

0

0

4

Bankacılık

2

2

0

0

0

2

6

Diğer

10

2

0

0

0

0

12

199

327

90

57

30

25

728

Toplam

Mersin Serbest Bölgesi’nde istihdamdaki 2017 Şubat-Mayıs dönemindeki yükseliş trendi, Haziran-Ağustos döneminde yerini kısmen yatay seyre bırakmış; son dört aydır azalış eğiliminde olmasıyla kademeli daralma gözlenmiştir. Bölgede 2017 Aralık sonu itibariyle istihdam; vasıflı işçi sayısındaki büyümenin etkisiyle önceki iki yıldır gözlenen azalış trendinden çıkarak %5’lik artışla 8.075 kişiye ulaşmıştır. Bölgede yer alan firma sayısında, 2017’nin ilk yarısındaki azalış eğilimi, Temmuz-Kasım döneminde yerini artışa bırakmış; Aralık ayında ise durağan yapı gözlenmiştir. Yıllık bazda ise Aralık ayı sonu itibariyle firma sayısı; geçen yılın aynı dönemine göre %2 artarak 473’e ulaşmıştır. Firmaların faaliyet ruhsatları 2016 yılı Aralık ayı sonuna göre başta üretim olmak üzere alım satım ve bankacılık faaliyet konularındaki yükselişle %3,4 artarak 728’e çıkmıştır. Bölgedeki yatırım harcamaları, 2017’nin Aralık ayı sonu itibariyle yurtdışından bölgeye yapılan demirbaş ile yatırım ve tesis yatırımlarının etkisiyle 2016 yılına göre %37’lik artışla 25,5 milyon $ seviyesine yükselmiştir. Bölgedeki ticaret hacmindeki gelişmeler incelendiğinde; önceki üç yıldır gözlenen azalış eğilimi; 2017’nin ikinci yarısındaki güçlü büyümenin etkisiyle yıllık bazda tersine dönmüş; %3’lük artışla 2,9 milyar $’a ulaşmıştır. Söz konusu artışta bölgeye girişi yapılan ara malları ile tüketim malları etkili olmuştur.


125

MERSİN SERBEST BÖLGESİ TİCARET HACMİ Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

2013

Toplam

2015

2016

2.935.266

1.555.098

1.380.168

1.270.085

1.586.200

2.856.284

3.389.290

2014

1.936.917

1.452.373

1.667.937

1.841.271

3.552.257 1.840.648

1.711.609

Bölgeden Çıkış

3.509.209

Bölgeye Giriş

2017

MERSİN SERBEST BÖLGESİ TİCARET HACMİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI (1000 $) Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü

2017

2016 Yılına Göre Değişim (%)

Sektörler

Bölgeye Giriş

Bölgeden Çıkış

Toplam

Bölgeye Giriş

Bölgeden Çıkış

Toplam

Tarım Grubu

575.154

563.484

1.138.638

%14

-%12

-%0,4

Bitkisel Ürünler

574.885

563.204

1.138.088

%14

-%11

-%0,4

Hayvancılık Ürünleri

18

0

18

%21

-

-%17

Su Ürünleri

74

93

167

-%69

-%62

-%66

Orman Ürünleri

178

187

365

-%52

-%42

-%47

5.986

5.288

11.275

-%7

-%5

-%6

Sanayi Grubu

799.028

986.326

1.785.354

%6

%5

%5

Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler

203.148

250.354

453.503

%7

%7

%7

İşlenmiş Petrol Ürünleri

138.622

136.897

275.519

%37

%36

%36

Madencilik

Sanayi Mamulleri Toplam

457.258

599.074

1.056.332

-%2

-%2

-%2

1.380.168

1.555.098

2.935.266

%9

-%2

%3


126

2017 yılında bölgedeki ticaret hacmindeki artışa “İşlenmiş petrol ürünleri”, “Diğer sanayi mamulleri”, “Gıda sanayi ürünleri”, “Baklagiller” alt sektörlerinin katkısı olmuştur. Ülke grupları bazında ise Amerika ve Avrupa ülkelerinden gerçekleştirilen ticaret etkilidir. Bölgedeki ticaret hacminde ağırlıklı payı olan Türkiye’ye yapılan ticari faaliyetlerin ise bölgeden Türkiye’ye çıkışı yapılan ürün gruplarında Mart 2016’da aylık ortalamanın üzerinde hızlı artış kaynaklı baz etkisiyle geçen yılın altında kalmıştır. Bölgedeki ticari faaliyetlerde önemli payı olan diğer ülke grubu Asya ülkelerinde yılın ilk yarısında gözlenen daralmanın, ikinci yarısında yön değiştirmesiyle yıllık bazda %3’lük artış kaydetmiştir.

GENİŞ EKONOMİK GRUPLAR SINIFLAMASINA GÖRE MERSİN BÖLGE TİCARETİ Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü %100 %90 %80 %70 %60 %50 %40 %30 %20 %10 %0 2015

2016

2017

2015

2016

Bölgeye Giriş

2017

Bölgeden Çıkış

Yatırım Malları

Ara Mallar

Tüketim Malları

MERSİN SERBEST BÖLGESİ AYLIK TİCARET HACMİ Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü

Ara.17

Kas.17

Eki.17

Eyl.17

Ağu.17

Tem.17

Haz.17

May.17

Toplam

Nis.17

Mar.17

Şub.17

Oca.17

Bölgeden Çıkış

Ara.16

Kas.16

Eki.16

Eyl.16

Ağu.16

Tem.16

Haz.16

May.16

Nis.16

Mar.16

Şub.16

Oca.16

Bölgeye Giriş


127

2017 YILI TİCARET HACMİNİN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI (1.000 ABD $) Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü

Değişim 16-17 (%)

Yurtdışından Bölgeye

Bölgeden Yurtdışına

Toplam

Avrupa

242.185

286.751

Avrupa Birliği

164.943

267.048

Yurtdışından Bölgeye

Bölgeden Yurtdışına

Toplam

528.935

%4

%24

%14

431.991

%33

%26

%29

Diğer Avrupa Ülkeleri

77.242

19.702

96.944

-%29

%0,2

-%25

Afrika

28.504

41.885

70.388

%21

%1

%8

Kuzey Afrika

21.449

39.395

60.844

%20

%5

%10

7.054

2.490

9.544

%28

-%42

-%3

Amerika

383.166

50.538

433.704

%30

%22

%29

Kuzey Amerika

177.671

47.982

225.653

%55

%21

%46

Orta Amerika ve Karayipler

13.084

1.537

14.621

%144

%156

%145

Diğer Afrika Ülkeleri

Güney Amerika

192.411

1.019

193.430

%10

-%1

%10

Asya

286.259

543.273

829.532

-%5

%8

%3

Yakın ve Orta Doğu Asya Ülkeleri

106.668

502.190

608.857

-%10

%10

%6

Diğer Asya Ülkeleri

179.591

41.084

220.674

-%1

-%14

-%4

Okyanusya ve Kutup Bölgeleri

7.593

5.567

13.160

%13

%316

%64

Avustralya ve Yeni Zelanda

7.593

5.567

13.160

%13

%316

%64

Diğer Okyanusya ve Kutup Bölgeleri Ülkeleri

-

-

-

-

-

-

Diğer Ülkeler

62.939

90.253

153.192

-%25

%31

%1

Türkiye

369.524

536.831

906.356

%12

-%23

-%12

Toplam

1.380.168

1.555.098

2.935.266

%9

-%2

%3


128

Dünya Ticaret Merkezleri ve Limanlarına Mevcut Bağlantısı, 1,6 Milyon TEU’luk konteyner kapasitesi ile Türkiye’nin 2. büyük konteyner limanı, 33,9 milyon tonluk elleçlenen yük miktarı ile 6.sırada 2017 yılında katı ve sıvı dökme yükler artışta Mersin liman tesislerine operasyon için uğrayan gemi sayısı ile Türkiye genelinde 4. sırada

Deniz Ticareti MERSİN ULUSLARARASI LİMANI HAKKINDA TEKNİK BİLGİLER Kaynak: Mersin Uluslararası Liman İşletmeciliği A.Ş. İşleticisi Hizmete Açılış Tarihi Toplam Rıhtım Uzunluğu

Mersin Uluslararası Liman İşletmeciliği A.Ş. 11.05.2007 3.370 m

Liman Alanı

1.056.672 m²

Deniz Alanı

320.000 m²

Kullanılan Net Saha

370.000 m²

Kapalı Alan Toplam Rıhtım Sayısı

8.490 m2 21

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

1 / 150 m/ 9,6 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

2-3-14 /275 m / 10 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

4-5-6 / 500 m / 15,8 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

7 / 42 m / 9 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

8-15 / 275 m / 14 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

9-10-12 / 25 m / 12 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

11 / 175 m / 10 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

13 / 85 m / 10 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

16 / 80 m / 8,6 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

17-18-19 / 495 m / 12 m

Rıhtım No / Uzunluk / Derinlik

20-21 / 255 m / 11,5 m

Gemi Kabul Kapasitesi Dökme Kuru & Dökme Sıvı Yük Kapasitesi

Uzunluk 366 m 8.000.000 Ton / 750.000 Ton

Genel Kargo Kapasitesi

1.000.000 Ton

Konteyner Operasyon Kapasitesi

2.600.000 TEU

Sahalarda Konteyner Tutma Kapasitesi

52.900 TEU


129

2017 YILI SONU İTİBARİYLE MERSİN ULUSLARARASI LİMANI KONTEYNER İLE YÜKLEME-BOŞALTMA ARAÇLARI Kaynak: Mersin Uluslararası Liman İşletmeciliği A.Ş. Araç Cinsi

Adet

Kapasitesi/Ton

11

40-45-65

Gentry-Crane Dolu Konteyner Forklifti (RS)

10+3

45

Boş Konteyner Forklifti (ECH)

12

12

Saha Kreynleri (RTG)

33

35-40-41

Mobil Vinçler (MHC)

4+1

35-40-41

Forkliftler

72

3-5-7-9-10-11-12-16-32

Konveyör Bant

24

-

Tırlar

15

35-40

Çekiciler

96

25-50-65-120-165

Treyler

90

40-65

Endüstriyel Ekskavatör

8

10-30

Mini Loder (Bobcat)

9

1,5

MERSİN LİMANI BAŞKANLIĞI BAZINDA ELLEÇLENEN YÜKLERİN DAĞILIMI Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Bin Ton 40.000 35.000

31.684

30.000

%80

%40

17.966 19.012

20.000

10.000

%100

%60

25.000

15.000

33.847

%20

13.602 12.097

%0

5.000

4 8

1.617 1.225

İthalat

Transit

Dahili

2016

2017

0 İhracat

Değişim (%)

-%20 -%40 Toplam


130

MERSİN LİMAN BAŞKANLIĞI YÜKLEME BOŞALTMA TONAJI (Bin Ton) Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

19.467

19.131

19.901

12.529

12.552

13.946

2015

2016

2017

Yükleme

Boşaltma

MERSİN LİMAN BAŞKANLIĞI BAZINDA ELLEÇLENEN YÜKLERİN KARGO TİPİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Ton 20.000.000 18.000.000

%25,0

%20,7

16.000.000

%17,4

14.000.000

%15,0

12.000.000 10.000.000

%10,0

%5,4

8.000.000

%5,0

6.000.000

%3,8

4.000.000

%0,0

2.000.000 0

%20,0

-%3,7 Katı Dökme Yük

Genel Kargo

Sıvı Dökme Yük

2016

4.903.661

2.366.814

2017

5.920.578

2.278.572

16/17

%20,7

-%3,7

-%5,0 Konteyner

Araç

5.987.843

17.167.706

1.293.626

6.309.113

17.820.468

1.518.081

%5,4

%3,8

%17,4

Mersin Liman Başkanlığı bazında elleçlenen yük trafiğinde önceki üç yıldır gözlenen yatay seyir; 2017’de yerini %7’lik artışa bırakarak 33,9 milyon tona yükselmiştir. Yıllık bazda söz konusu artışta başta ihraç edilen yükler olmak üzere ithal yükleri de etkili olmuştur. 2016 yılında Mersin Liman Başkanlığı elleçlenen yük miktarı ile Türkiye genelindeki liman başkanlıkları içerisinde 6. sıradaki yerini, 2017’de de korumuştur. Mersin Liman Başkanlığı bazında yük taşıma istatistiklerine kargo tipine göre bakıldığında; 2016 yılında katı dökme yük ile sıvı dökme yüklerde gözlenen azalış, 2017 yılında yön değiştirerek artışa geçerken genel kargo taşımacılığı azalış göstermiştir. Konteyner yüklerinde ise artış hızı bir miktar hızını keserken araç içi yüklerde ise güçlü artış gözlenmiştir.


131

2017 YILI MERSİN LİMAN BAŞKANLIĞI BAZINDA ELLEÇLENEN YÜKLERİN YÜK CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI (Ton)* *: Geçici Veriler Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

İhracat

İthalat

Kabotaj

Transit

Genel Toplam

Değişim (%)

Tarım Ürünleri ve Canlı Hayvanlar

119.774

2.047.022

11.450

2.566

2.180.812

24,1%

Gıda Maddeleri ve Hayvan Yemleri

394.471

2.374.891

10.792

1.000

2.781.154

2,8%

Yük Cinsi

Katı Mineral Yakıtlar

14

569.993

5.000

-

575.007

-10,8%

Petrol Ürünleri

82.793

4.256.534

432.791

-

4.772.118

-1,4%

Cevher ve Metal Atıkları

261.355

151.305

23.150

-

435.810

22,2%

Metal Ürünleri

219.935

143.917

23.405

-

387.257

53,8%

1.324.307

86.042

70.205

-

1.480.554

11,6%

Gübreler

276.160

311.082

64.625

-

651.867

55,0%

Kimyasallar

584.897

451.269

21.430

-

1.057.596

19,8%

10.330.334

8.612.420

562.010

3.988

19.508.752

5,3%

-

3.508

-

-

3.508

-

Ham ve Üretilmiş Mineraller, İnşaat Malzemeleri

Makineler, Taşıma Teçhizatı, Aksam ve Çeşitli Parçaları ile Konteynerler Silahlar ve Mühimmat Yolcu Diğer Taşınan Mallar Elleçlenen Toplam Yük

-

67

-

-

67

-

6.626

1.011

6

-

7.643

-43,3%

13.600.666

19.009.061

1.224.864

7.554

33.842.145

6,7%

Mersin Liman Başkanlığı bazında ihraç edilen yüklerde önceki iki yıldır gözlenen durağan yapı; 2017’nin tüm çeyrekliklerinde geçen yılın üzerinde seyir izlemesiyle yerini %12’lik artışa bırakarak 13,6 milyon ton seviyesine yükselmiştir. Söz konusu artışta “makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler” ile “gübreler” yük gruplarının payı olmuştur. İthal edilen yüklerde ise önceki yıllarda gözlenen sınırlı azalış, 2017’de “makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler” ile “tarım ürünleri ve canlı hayvanlar” yük gruplarının etkisiyle yıllık bazda %6’lık artışa geçerek 19 milyon ton seviyesine ulaşmıştır. Transit taşımacılık yüklerinde önceki yıllarda gözlenen azalış eğilimi, “tarım ürünleri ve canlı hayvanlar” ile “gıda maddeleri ve hayvan yemleri” yüklerinin etkisiyle 2017’de yerini artışa bırakmıştır. Dâhili taşımacılıkta önceki iki yıldır gözlenen artışın, 2017’de yön değiştirmesinde “makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler” yük grubu artışı etkili olmuştur.

MERSİN LİMAN BAŞKANLIĞI KONTEYNER TRAFİĞİNİN ÜKLEME BOŞALTMA TONAJINA GÖRE DAĞILIMI (Bin TEU) Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı 1.553.840

1.428.810

1.406.400

714

702

715

705

781

2015

2016

2017

Yükleme

773

Boşaltma


132

GEMİ İSTATİSTİKLERİ Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı 73.306

73.685

71.220

4.242

4.161

4.349

2015

2016

2017

Türkiye Liman Başkanlıkları

Mersin Liman Başkanlığı

Mersin Liman Başkanlığı bazında elleçlenen konteyner miktarında önceki iki yıldır gözlenen azalış, hem yükleme hem de boşaltma yüklerinin etkisiyle 2017’de yıllık bazda %10’luk artışa bırakarak 1.553.841 TEU’ya yükselmiştir. 2016 yılında Mersin Limanı elleçlenen konteyner miktarına göre Türkiye’deki konteyner limanları içerisinde 2. sıradaki yerini, 2017 yılında da korumuştur. Mersin liman tesislerine operasyon için uğrayan gemi sayısında önceki yıllarda gözlenen azalış trendi, 2017’de yerini %5’lik artışa bırakarak 4.349’a yükselmiştir. Türkiye genelinde limanlara uğrayan gemi sayısına göre Mersin geçen yılki sırasını koruyarak, 4. sırada yerini almıştır.

TAŞIMA HATLARINA GÖRE RO-RO İSTATİSTİKLERİ Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Gemi Hatlar

Toplam Yolcu

Toplam Araç

2016

2017

Değişim (%)

2016

2017

Değişim (%)

2016

2017

Değişim (%)

Taşucu - Girne

336

380

%13

87.414

114.846

%31

29.944

31.520

%5

Mersin - Magusa

406

511

%26

23.186

30.574

%32

22.811

31.261

%37

Mersin - Trieste

104

105

%1

876

1.376

%57

36.234

42.341

%17

3

8

%167

-

-

-

6

129

%2050

256

227

-%11

20.080

18.294

-%9

18.361

21.463

%17

Mersin - İskenderiye Taşucu-Tripoli Taşucu-Tartous Toplam

9

-

-

62

-

-

127

-

-

1.114

1.231

%11

131.618

165.090

%25

107.483

126.714

%18

Taşıma hatlarına göre Ro-Ro istatistikleri incelendiğinde; uğrayan gemi sayısı ile hatlarda taşınan yolcu sayısında geçen yılki azalış, 2017’de yerini artışa bırakmış; Ro-Ro gemisi ile taşınan toplam araç sayısındaki artış ise hızını yükselterek devam etmiştir. Ro-Ro hatlarında taşınan yolcu ve araç sayısı genel itibariyle geçen yılın üzerinde seyir izlemekte olup; gemi sayısı ise Ekim ayı haricinde artış trendindedir.


133

Ticaret Borsaları ve Toptancı Halleri MERSİN TİCARET BORSASI’NIN İŞLEM HACMİ Kaynak: Mersin Ticaret Borsası Cinsi

2016

2017

Miktar (kg)

Değer ([)

Miktar (kg)

Değer ([)

Hububat

772.046.278

718.354.730

814.427.064

885.981.028

Hububat Mamulleri

163.851.774

208.989.980

193.728.068

291.158.278

Bakliyat ve Mamulleri

729.592.230

1.925.219.120

739.525.741

2.189.623.175

Yağlı Tohumlar

39.563.138

123.846.629

24.295.035

91.521.826

Küspe ve Prina

47.294.420

50.378.608

108.081.135

141.335.229

Yağlar

160.099.302

363.505.803

657.377.992

353.226.126

Çeşitli Gıda Maddeleri

45.614.886

77.188.649

84.431.790

157.959.201

Kuru Meyveler

21.755.776

84.278.732

22.281.751

82.915.023

Yaş Meyveler

973.886.982

1.111.203.720

1.018.332.127

1.242.597.331

973.240

1.115.466

1.937.420

1.346.868

Orman Ürünleri

4.690.442

16.505.819

3.674.477

13.766.493

Canlı Hayvanlar

25.693

47.478.803

2.399.688

33.880.584

Ham Deriler

22.001

98.440

55.055

191.821

Çeşitli Maddeler

1.779.023

8.968.041

1.215.665

6.139.040

Pamuk

28.561.771

135.458.658

2.052.603

12.944.698

Meyve Çekirdekleri

Yem

12.825.090

11.841.249

248.804.780

18.588.124

Muhtelif Gıda Maddeleri

350.026.215

374.160.573

365.479.116

463.341.208

3.352.608.261

5.258.593.020

4.288.099.507

5.986.516.053

Genel Toplam


134

MERSİN TİCARET BORSASI İŞLEM HACMİ Kaynak: Mersin Ticaret Borsası

5.499.948.252

5.258.593.020

5.986.516.053

2015

2016

2017

Bakliyat ve Mamulleri Hububat Bitkisel Yağlar

Yaş Meyveler Muhtelif Gıda Maddeleri Diğer

MERSİN TİCARET BORSASI’NDA İŞLEM GÖREN ÜRÜN MİKTARININ DAĞILIMI Kaynak: Mersin Ticaret Borsası

4.288.099.507 3.501.460.944

2015

3.352.608.261

2016 Yaş Meyveler (Kg) Bakliyat ve Mam. (Kg) Muhtelif Gıda Mad. (Kg)

2017 Hububat (Kg) Bitkisel Yağlar (Kg) Diğer


135

TARSUS TİCARET BORSASI İŞLEM HACMİ Kaynak: Tarsus Ticaret Borsası Cinsi

2016

2017

Miktar (kg)

Değer ([)

Miktar (kg)

Değer ([)

1.066.839.000

762.359.685

966.269.240

790.954.094

133.006.482

107.539.802

92.014.788

9.137.552

13.511.601

33.481.177

20.984.850

50.499.514

Yağlı Tohumlar

238.696.845

302.946.470

370.663.440

558.374.074

Hububat Hububat Mamulleri Bakliyat ve Mamulleri Küspe ve Prina

36.693.051

39.847.839

130.590.022

112.343.380

Bitkisel Yağlar

41.933.197

154.157.699

27.978.523

123.667.737

Bitkisel Gıda Maddeleri

18.875.491

17.626.007

13.959.772

42.053.266

Hayvansal Gıda Maddeleri

19.242.378

19.483.984

18.589.139

21.880.051

Kuru Meyveler

3.366.114

4.623.612

375.391

779.698

Yaş Meyveler

133.629.506

127.728.594

140.011.679

156.904.557

Meyve Çekirdekleri

1.549.450

1.546.862

887.540

2.431.544

Orman Ürünleri

1.165.896

8.486.744

1.053.998

8.559.097

Canlı Hayvanlar

8.559

8.055.051

13.668

14.471.996

Ham Deriler

3.022

24.176

60.572

253.988

Pamuk (Kg)

17.986.670

32.778.619

21.452.435

135.467.614

Pamuk Çiğitli (Kg)

14.561.577

68.134.463

34.114.397

79.128.352

1.741.068.839

1.688.820.784

1.839.019.454

2.106.906.514

Genel Toplam

MERSİN TOPTANCI HALİ’NİN İŞLEM HACMİ ([)

Kaynak: Mersin Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hal Müdürlüğü Aylar

2016

2017

Ocak

83.414.915

68.570.488

Şubat

84.896.487

26.146.900

Mart

96.493.499

37.288.277

Nisan

133.304.936

42.094.190

Mayıs

104.540.828

83.814.963

Haziran

80.057.439

64.504.866

Temmuz

65.963.842

56.264.843

Ağustos

65.793.272

70.504.267

Eylül

70.996.125

52.894.913

Ekim

99.059.482

54.790.115

Kasım

64.878.747

61.332.549

Aralık

73.953.711

67.313.526

1.023.353.014

685.519.897

Toplam


136

2016 yılında iç ticaret açığı genişledi.

İç Ticaret MERSİN İLİNİN DİĞER İLLERE İÇ TİCARET SATIŞ DEĞERİ Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi (000[)

(%)

45.000.000

%35,0

40.000.000

%30,0

35.000.000

%25,0

30.000.000 25.000.000

%20,0

20.000.000

%15,0

15.000.000

%10,0

10.000.000

%5,0

5.000.000 0 Satış Değeri (000[) Değişim(%)

2012

2013

2014

2015

2016

19.612.632

22.970.345

27.096.848

29.908.536

38.766.327

%17,5

%17,1

%18,0

%10,4

%29,6

%0

MERSİN İLİNİN DİĞER İLLERDEN İÇ TİCARET ALIŞ DEĞERİ Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi (000[)

(%)

50.000.000

%30,0

45.000.000

%25,0

40.000.000 35.000.000

%20,0

30.000.000 25.000.000

%15,0

20.000.000

%10,0

15.000.000 10.000.000

%5,0

5.000.000 0 Alış Değeri (000[) Değişim(%)

2012

2013

2014

2015

2016

23.167.187

25.965.743

30.595.884

33.585.837

43.111.282

%19,6

%12,1

%17,8

%9,8

%28,4

%0


137

Mersin ili iç ticaret kapsamında alış ve satış faaliyetleri artış hızındaki yavaşlama eğilimi 2016 yılında yerinin güçlü artışa bırakmıştır. İç ticaret kapsamında Mersin ilinin diğer illere satış değeri %29,6’lık artışla 39 milyar [, diğer illerden alış değeri ise %28,4 artarak 43 milyar [ düzeyine yükselmiştir. 2016 yılında alış hacmine göre iller arasındaki konumu önceki yıla göre bir sıra yükselerek 11.; satış hacmine göre ise iki sıra yükselerek 11.sıraya yükselmiştir. Mersin ili iç ticaret faaliyetleri diğer illerden yaptığı alımların, satışların üzerinde gerçekleşen bir yapıdadır. Son üç yıllık dönemde söz konusu göstergeler arasındaki farkın 2016 yılında hızını arttırarak genişleme eğiliminin devam ettiği gözlenmektedir.

MERSİN İLİNDEN GERÇEKLEŞTİRİLEN İÇ TİCARET KAPSAMINDAKİ SATIŞLARDA DİĞER İLLERİN PAYI Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi 2015

2016

%40,3 %36,0 %26,5 %24,4

%21,4 %19,9

Mersin

İstanbul

%6,3 %7,2

%5,5 %4,7

%4,4 %3,6

Adana

Ankara

Gaziantep

Diğer İller

2016 yılında iç ticaret kapsamında Mersin İlinden gerçekleştirilen satışların illere göre dağılımı incelendiğinde; satışların %75,6’sını oluşturan ilk beş ilde, Mersin ili kendi iç piyasasına gerçekleştirdiği satışlar önceki yıla göre yaklaşık 4 puanlık artış göstererek %40,3 seviyesi ile ilk sıradadır. Mersin’i sırasıyla İstanbul, Adana, Ankara ve Gaziantep takip etmektedir. Söz konusu dönem için Mersin ilinin gerçekleştirdiği alımların dağılımının %79’unu oluşturan beş ile göre incelendiğinde ise; Mersin’in kendi iç piyasasından ve Adana’dan gerçekleştirdiği alımların payının bir önceki yıla göre payını arttırdığı gözlenirken alımlarda ikinci önemli pazar olan İstanbul’un payı daralmıştır.

MERSİN İLİNDEN GERÇEKLEŞTİRİLEN İÇ TİCARET KAPSAMINDAKİ ALIŞLARDA DİĞER İLLERİN PAYI Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi %36,2 %32,1

2015

2016

%32,3 %29,5 %22,1 %21,2

Mersin

İstanbul

%5,7 %6,6

%4,5 %3,7

%3,3 %2,8

Adana

Ankara

Hatay

Diğer İller


138

2016 YILI MERSİN İLİNİN İÇ TİCARET ALIŞ VE SATIŞ HACMİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI (1000 [) Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi

Sektörler

İç Ticaret Dengesi

Satış Değeri

Alış Değeri

2015

2016

Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık

272.055

277.372

21.797

-5.317

Madencilik ve Taş Ocakçılığı

245.960

248.116

-42.215

-2.157

İmalat

7.653.019

6.656.979

493.011

996.040

Gıda Ürünlerinin İmalatı

3.101.531

2.570.393

337.023

531.138

İçeceklerin İmalatı

45.704

37.171

6.748

8.534

Tütün Ürünleri İmalatı

300.722

165.194

75.903

135.528

Tekstil Ürünlerinin İmalatı

130.644

110.701

16.410

19.943

Giyim Eşyalarının İmalatı

511.671

487.017

-7.935

24.654

27

1.015

-733

-988

Kâğıt ve Kâğıt Ürünlerinin İmalatı

192.379

126.326

72.939

66.053

Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması

176.841

141.417

37.642

35.424

Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı

33.274

36.221

-7.834

-2.947

Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı

Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya Hariç); Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerden Örülerek Yapılan Eşyaların İmalatı

25.392

17.783

-2.841

7.609

Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin İmalatı

146.639

121.536

3.807

25.103

Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı

44.222

46.716

2.226

-2.494

Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı

495.101

410.700

14.505

84.401

Ana Metal Sanayii

364.092

332.528

79.226

31.563

Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı (Makine ve Teçhizat Hariç)

531.531

480.219

-37.281

51.312

Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı

603.411

657.872

-54.675

-54.461

Elektrikli Teçhizat İmalatı

5.456

1.545

1.686

3.911

Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatı

24.113

25.697

-70

-1.584

Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı

413.339

412.341

-25.907

998

Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı

215.988

193.366

-7.263

22.622

Mobilya İmalatı

779

1.685

-1.254

-906

Diğer İmalatlar

180.698

166.566

-18.360

14.132

Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı

21.357

27.988

7.489

-6.630

Diğer İmalat Sanayi Sektörleri Toplamı

88.108

84.982

1.557

3.126

Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı

82.719

114.790

-32.109

-32.071

Su Temini; Kanalizasyon, Atık Yönetimi ve İyileştirme Faaliyetleri

39.118

72.942

-16.112

-33.825

1.357.045

2.427.349

-700.702

-1.070.304

İnşaat


139

Sektörler

Satış Değeri

Alış Değeri

Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu Kara Taşıtlarının ve Motosikletlerin Onarımı

23.204.050

Ulaştırma ve Depolama

İç Ticaret Dengesi 2015

2016

27.969.666

-3.945.452

-4.765.615

4.638.614

3.476.539

1.087.068

1.162.076

226.454

469.579

-192.375

-243.125

39.174

49.529

-9.204

-10.355

Finans ve Sigorta Faaliyetleri

82.827

173.157

-89.449

-90.330

Gayrimenkul Faaliyetleri

102.773

94.221

1.083

8.552

Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler

398.098

529.275

-93.683

-131.177

İdari ve Destek Hizmet Faaliyetleri

283.280

252.470

29.886

30.810

159

1.493

-549

-1.334

Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri Bilgi ve İletişim

Kamu Yönetimi ve Savunma; Zorunlu Sosyal Güvenlik Eğitim

13.739

75.523

-69.012

-61.783

İnsan Sağlığı ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri

37.768

137.957

-93.969

-100.189

Kültür, Sanat, Eğlence, Dinlence ve Spor

4.690

13.496

-7.739

-8.806

Diğer Hizmet Faaliyetleri

84.785

70.829

-17.575

13.955

38.766.327

43.111.282

-3.677.301

-4.344.955

Genel Toplam

2016 yılında Mersin ili iç ticaret kapsamında gerçekleştirdiği faaliyetler sektörel bazda incelendiğinde; hem alış hem de satış hacmi içerisinde toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ilk sırada yer alırken; söz konusu sektörleri sırasıyla imalat ile ulaştırma ve depolama sektörleri izlemektedir. Belirtilen dönemde İlimizde imalat sektörü içerisinde ağırlıklı olarak; gıda ürünlerinin imalatı; fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizatı hariç) diğer illerden İlimize ağırlıklı olarak alışı ve satışı yapılan sektörlerdir. İmalat sanayinde iç ticaret kapsamında bir önceki yıla göre en fazla artış “Gıda Ürünlerinin İmalatı, Ana Metal Sanayii, Giyim Eşyalarının İmalatı” alt sektörlerinde gerçekleşmiştir. 2016 yılında iç ticaret açığı veren yapıda olan İlimizde söz konusu açık bir önceki aya göre %18 artarak 4,3 milyar TL. seviyesine genişlemiştir. Söz konusu genişlemede ana sektör bazında, toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerinin onarımı ile inşaat sektörünün etkisi olmuştur. İmalat sanayi sektörü 2016 yılında iç ticarette önceki yıla kıyasla pozitif katkı sunan ana sektördür. Söz konusu pozitif katkıda imalat sanayi alt sektörleri arasında yer alan “ gıda ürünlerinin imalatı”, “içeceklerin imalatı”, “kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı” sektörlerinin ağırlıklı etkisi vardır.


140

İŞYERLERİ NET SATIŞLARINA GÖRE MERSİN İLİ İMALAT SANAYİ BÜYÜKLÜK, BAŞATLIK UZMANLIK DEĞERLERİ* *: Büyüklük, başatlık uzmanlık parametreleri 2016 yılı net satış değerleri için hesaplanmıştır. Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi

Sektörler

Büyüklük

Başatlık

Uzmanlık

Gıda Ürünlerinin İmalatı

%2,8

%30,0

2,1

İçeceklerin İmalatı

%3,9

%2,2

2,9

Tütün Ürünleri İmalatı

%1,0

%0,4

0,7

Tekstil Ürünlerinin İmalatı

%0,2

%1,3

0,2

Giyim Eşyalarının İmalatı

%0,8

%3,4

0,6

Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı

%0,1

%0,1

0,1

Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya Hariç); Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerden Örülerek Yapılan Eşyaların İmalatı

%3,6

%3,7

2,6

Kâğıt ve Kâğıt Ürünlerinin İmalatı

%2,2

%3,3

1,6

Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması

%0,3

%0,3

0,2

Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı

%0,1

%0,2

0,1

Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı

%3,4

%12,0

2,5

Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin İmalatı

%0,1

%0,0

0,1

Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı

%1,1

%4,5

0,8

Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı

%4,9

%19,5

3,6

Ana Metal Sanayii

%0,6

%4,0

0,4

Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı (Makine ve Teçhizat Hariç)

%0,8

%5,1

0,6

Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı

%0,1

%0,1

0,1

Elektrikli Teçhizat İmalatı

%0,1

%0,4

0,1

Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatı

%0,6

%1,8

0,5

Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı

%0,2

%1,3

0,1

Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı

%1,0

%0,7

0,7

Mobilya İmalatı

%0,8

%1,3

0,6

Diğer İmalatlar

%0,4

%0,5

0,3

Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı

%1,3

%4,0

1,0

İşyerleri net satışlarına göre Mersin ilinde büyüklük, başatlık ve uzmanlaşma kriterlerine göre kümelenme analizi incelendiğinde; “Gıda Ürünlerinin İmalatı”, “Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı”, “Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı” alt sektörleri oldun küme özelliği taşıyan sektörler iken “İçeceklerin İmalatı”, “Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya Hariç); Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerden Örülerek Yapılan Eşyaların İmalatı”, “Kâğıt ve Kâğıt Ürünlerinin İmalatı”, “Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı” alt sektörleri potansiyel küme, “Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı”, “Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı (Makine ve Teçhizat Hariç)” alt sektörleri ise aday küme özelliği taşımaktadır. Mersin ili imalat sanayi alt sektörleri kümeleme karakteristiklerini teknoloji yoğunluğuna göre dağılımı incelendiğinde olgun kümelerin heterojen bir yapıda dağıldığı düşük, orta-düşük ve orta-ileri teknoloji yoğunluğuna sahip üç sektörden oluştuğu gözlenmektedir. Potansiyel küme karakteristiği taşıyan 4 sektörün ise %75’i düşük teknoloji yoğunluğuna sahip sektörler iken 1 tanesi orta-düşük teknoloji yoğunluğuna sahiptir. Aday küme karakteristiğine sahip sektörler ise homojen yapıda olup orta-düşük teknoloji yoğunluğuna sahiptir.


141

MERSİN İLİ İMALAT SANAYİ ALT SEKTÖRLERİ KÜMELEME ANALİZİ SONUÇLARININ TEKNOLOJİ DÜZEYİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi

1

1

1

2 3

1

Olgun Küme Düşük Teknoloji

Potansiyel Küme Orta-Düşük Teknoloji

Aday Küme Orta-Yüksek Teknoloji


142

Deniz sınır kapılarından giriş yapan ziyaretçilerdeki artışta yerli ziyaretçiler etkili Yabancı ziyaretçilerdeki azalışın kaynağı Yakın ve Orta Doğu Asya ülkeleri

Turizm Mersin ili, coğrafi konumu itibariyle; Akdeniz Bölgesi’nin Çukurova bölümünün batısında Doğu Akdeniz Havzası’nın önemli bir bölümünü kapsamaktadır. 330 km.’lik sahil şeridiyle, Türkiye’nin en uzun sahil şeritlerinden birine sahiptir. Tarsus’tan Anamur’a kadar, antik kentleri, tarihi ve doğal değerleri, ören yerleri ile Mersin, bir turizm kenti potansiyeline sahiptir. İlimizde, turizmin çeşitlendirilerek geliştirilmesi, bütün bir yıla yaygın her mevsim turizm yapılması için; kongre ve teşvik turizmi, dağ, yayla ve kış turizmi, inanç, kültür turizmi, termal turizmi, deniz, yat turizmi, eko turizmi gibi turizm çeşitleri ile Silifke-Taşucu-Anamur-Antalya arası karayolu projesi, Karboğazı Kış Sporları Turizm Merkezi Projesi açığa çıkarılmamış turizm ve kültürel değerlerin turizme kazandırılması, tanıtılması ve geliştirilmesi projeleri gibi projeler ilimizde ilan edilen ve aşağıdaki yer alan haritada gösterilen sekiz adet Turizm Merkezi ve Bölgesi’nin entegreli olarak ele alınarak, sözü edilen turizm potansiyellerinin hayata geçirilmesi gerekmektedir.

MERSİN KÜLTÜR VE TURİZM GELİŞİM BÖLGELERİ VE TURİZM MERKEZLERİ Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı


143

2017 YILI SONU İTİBARİYLE İLİMİZDEKİ TURİZM İŞLETME BELGELİ KONAKLAMA TESİSLERİ Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Sınıfı

Kapasitesi

Bulunduğu Yer

Tesisin Adı

Oda

Yatak

Akdeniz

Akdeniz Otel

1 Yıldız

36

61

Akdeniz

Cıty Home Otel

2 Yıldız

39

78

Akdeniz

Kardelen Oteli

2 Yıldız

67

134

Akdeniz

Grand Ezel Otel

3 Yıldız

36

72

Akdeniz

Park Hotel Yalçın

3 Yıldız

37

74

Akdeniz

Othello Oteli

3 Yıldız

68

120

Akdeniz

Aktaş Oteli

3 Yıldız

42

84

Akdeniz

Cadde Park Otel

3 Yıldız

47

94

Akdeniz

Hosta Park Otel

3 Yıldız

42

84

Akdeniz

The Monard Hotel

3 Yıldız

58

116

Akdeniz

Egemen Otel

3 Yıldız

52

98

Akdeniz

Atlıhan Oteli

4 Yıldız

90

180

Akdeniz

Mersin Oteli

4 Yıldız

102

204

Akdeniz

Gondol Oteli

4 Yıldız

78

149

Akdeniz

Nobel Oteli

4 Yıldız

89

178

Akdeniz

Radisson Blu Hotel Mersin

5 Yıldız

246

492

Anamur

Yan Oteli

1 Yıldız

21

42

Anamur

Grand Hermes Hotel

2 Yıldız

70

140

Anamur

Luna Piena Otel

2 Yıldız

32

68

Anamur

Ünlüselek Hotel

3 Yıldız

38

78

Anamur

Anamorium Aquapark

Gün.Tesis

0

0

Bozyazı

Anemurion Otel

4 Yıldız

74

150

Erdemli

Ya-Ka Oteli

2 Yıldız

15

30

Erdemli

Admiral Hotel

3 Yıldız

63

141

Erdemli

Eylül Hotel

3 Yıldız

79

170

Erdemli

Denizkumu Otel

3 Yıldız

30

60

Erdemli

Korykos Otel

3 Yıldız

24

48

Erdemli

Kilikya Oteli

4 Yıldız

90

196

Erdemli

Club Hotel Barbarossa

4 Yıldız

79

158

Erdemli

Olbios Marina Resort

4 Yıldız

96

272

Erdemli

Lamos Resort Hotel

5 Yıldız

170

348

Erdemli

Liparis Resort Otel

5 Yıldız

120

260

Erdemli

Wonasis Resort &Aqua Tatil Köyü

5 Yıldız

320

640

Gülnar

Ulu Resort Hotel

5 Yıldız

285

626

Mezitli

Yücesoy Liva Otel

4 Yıldız

70

150

Mezitli

Sahil Martı Otel

4 Yıldız

66

132

Mut

Neslihan Otel

3 Yıldız

41

96

Mut

Bulutbey&Spa Oteli

3 Yıldız

31

64


144

Kapasitesi

Bulunduğu Yer

Tesisin Adı

Sınıfı

Oda

Yatak

Mut

Deveci Otel

3 Yıldız

18

36

Mut

Mutlu Aslan Otel

3 Yıldız

74

158

Silifke

Silifke Göksu Oteli

1 Yıldız

24

48

Silifke

Tolya Otel

2 Yıldız

25

50

Silifke

Mediterranean Resort Hotel

3 Yıldız

68

136

Silifke

Nıxe Otel

3 Yıldız

42

87

Silifke

Susanoğlu Club Efes Otel

3 Yıldız

62

124

Silifke

Yapraklı Palm Beach Otel

3 Yıldız

32

64

Silifke

Calamie Hotel

3 Yıldız

47

106

Silifke

Altınorfoz Oteli

4 Yıldız

112

232

Silifke

Pınepark Holiday Club

4 Yıldız

68

232

Silifke

Marpessa Blue Beach Resort Hotel

4 Yıldız

74

148

Silifke

Aksay Apart Otel

Apart

13

26

Silifke

Jasmin Court Apart Otel

Apart

39

68

Silifke

İntermot-Boğsak

Motel

65

134

Tarsus

Tarsus Zorbaz Otel

Otel

44

94

Toroslar

Mersin Sarnıç Otel

2 Yıldız

17

34

Yenişehir

Navona Otel

4 Yıldız

72

144

Yenişehir

Mersin Hiltonsa

5 Yıldız

189

378

Yenişehir

Mersin Divan Oteli

5 Yıldız

170

340

4.198

8.726

Toplam

31.12.2017 TARİHİ İTİBARİYLE İLİMİZDEKİ TURİZM YATIRIM BELGELİ TESİSLER Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Bulunduğu Yer

Tesisin Adı

Türü

Sınıfı

Kapasitesi Oda

Yatak

Lokanta

Akdeniz

Dominic Palace Hotel

Otel

3 Yıldız

60

120

120

Akdeniz

Grand Bulut Otel

Otel

3 Yıldız

40

80

50

Akdeniz

Noax Suıt Otel

Otel

4 Yıldız

85

170

250

Akdeniz

Markasi Spa Wellness Otel

Otel

5 Yıldız

243

626

1.050

Akdeniz

Ayhan Demirtaş Çiflik Evi

5

10

50

Bozyazı

Nagidos Otel

Otel

4 Yıldız

60

124

100

Bozyazı

Bozyazı Prıncess Otel

Otel

4 Yıldız

85

170

200

Erdemli

Dorya Otel

Otel

3 Yıldız

54

122

350

Erdemli

Wonasis Hotel

Otel

3 Yıldız

88

176

100

Erdemli

Orkinos Otel

Otel

3 Yıldız

20

40

80

Erdemli

Aklandia Resort Otel

Otel

4 Yıldız

75

164

200

Erdemli

Akkale Otel

Otel

4 Yıldız

52

108

390

Erdemli

Kharis Resort&Spa Hotel

Otel

5 Yıldız

196

446

700

Erdemli

Ayaş Athena Otel

Otel

5 Yıldız

194

388

580

Çiflik Evi


145

Kapasitesi

Bulunduğu Yer

Tesisin Adı

Türü

Sınıfı

Oda

Yatak

Lokanta

Mezitli

Koldaş Otel

Otel

3 Yıldız

20

40

100

Mezitli

Vipol Otel

Otel

4 Yıldız

60

120

270

Mut

Asput Değirmen

0

150

580

Mut

Taş Otel

Otel

3 Yıldız

58

116

50

Silifke

Valentine Hotel

Otel

5 Yıldız

435

1.100

600

Silifke

Susanoğlu Harmony Otel

Otel

3 Yıldız

34

80

210

Silifke

Yeşil Ovacık Safir Otel

Otel

3 Yıldız

32

96

187

Silifke

Blue Crab Resort Otel

Otel

4 Yıldız

80

160

425

Silifke

Marpessa Blue Beach Resort Otel

Otel

4 Yıldız

74

148

310

Silifke

Kozza Blue Beach

Tatil Köyü

5 Yıldız

192

576

440

Silifke

Jasmin Beach Mocamp

Kamping

0

180

0

310

Tarsus

Dream Of Cleopatra

Otel

4 Yıldız

475

1.000

1.000

Tarsus

Gloria Kydnos Sağlık Merkezi

Tatil Köyü

4 Yıldız

102

200

300

Tarsus

Ic Otel Antbel Tarsus

Otel

4 Yıldız

477

1.000

1.000

Tarsus

Ic Hotels Antbel

Otel

4 Yıldız

477

1.000

1.000

Tarsus

Limmer Otel&Resort

Otel

4 Yıldız

100

200

550

Tarsus

Limmer Tarsus Otel&Resort

Tarsus

Çelben Tatil Köyü

Tarsus

Glorıa Sandon Otel

Tarsus

Günübirlik Tesis

Otel

4 Yıldız

92

200

600

Tatil Köyü

5 Yıldız

475

1.000

1.000

Otel

5 Yıldız

499

1.000

1.200

Glorıa Soloı Golf Resort

Tatil Köyü

5 Yıldız

200

400

650

Tarsus

Limmer Otel&Resort

Tatil Köyü

5 Yıldız

400

800

800

Tarsus

Limmer Tarsus Otel&Resort

Tatil Köyü

5 Yıldız

400

800

800

Tarsus

Tarsus Aziz Paul Otel

Özel Konaklama Tesisi

9

18

0

Tarsus

Tarsus Karası Otel

Özel Konaklama Tesisi

5

10

0

Tarsus

Glorıa Soloı Golf Resort

Tarsus

Glorıa Tarsos

Tarsus

Gloria Kydnos Sağlık Merkezi

Tarsus

IC Hotel Antbel Günübirlik Tesisleri

Tarsus

Limmer Golf

Golf Tesisi

0

0

0

Tarsus

Tarsus Aziz Paul Restaurant

Özel Tesis

0

0

120

Toroslar

Hamza Beyli Şelalesi Butik Otel

Butik Otel

48

96

72

Toroslar

Ramada Mersin

Otel

3 Yıldız

90

180

80

Yenişehir

Ayseli Otel

Otel

3 Yıldız

49

98

110

Yenişehir

Uçan Söğüt Oteli

Otel

3 Yıldız

44

88

50

Yenişehir

Julıo Mersin

Otel

Yenişehir

Pozcu Suites Hotel

Toplam

Golf Tesisi

0

0

0

Kong. ve Ser.Mer.

0

0

1.700

Sağlıklı Yaşam Tesisi

0

0

0

Günübirlik Tesis

1 Yıldız Butik Otel

400

10

20

25

40

80

150

6.234

13.550

18.569


146

31.12.2017 TARİHİ İTİBARİYLE İLİMİZDEKİ TURİZM İŞLETME BELGELİ YEME-İÇME TESİSLERİ Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Bulunduğu Yer

Tesisin Adı

Bulunduğu Yer

Tesisin Adı

Mersin-Yenişehir

Alibaba Kordon

Mersin-Yenişehir

Öz Tropicana Bar

Mersin-Yenişehir

Sınıfı

Kapasitesi

Türü

Sınıfı

Kapasitesi

Türü

2. Sınıf

80 Kişilik

Lokanta-Bar

Bar

25 Kişilik

Bar

Botanik Garden

2. Sınıf

80 Kişilik

Lokanta

Mersin-Yenişehir

Umut Alesta

1.Sınıf

140 Kişilik

Lokanta

Mersin-Mezitli

Meşhur Tavacı Recep Usta

1.Sınıf

335 Kişilik

Lokanta

Mersin-Silifke

Kafe Miz

Özel Tesis

105 Kişilik

Özel Tesis

Mersin-Silifke

Kayıkçıoğlu Restaurant

1.Sınıf

240 Kişilik

Lokanta

Mersin-Tarsus

Begonvil Restoran

1.Sınıf

150 Kişşilik

Toplam

Lokanta

1.155 Kişilik

İlimizde faaliyet gösteren turizm işletme belgeli tesis sayısı 2016 yılında 55 iken; 2017 yılında bu sayı 58’e yükselmiştir. Turizm işletme belgeli tesis sayısındaki gelişmelere paralel olarak, tesislerin oda ve yatak kapasitesi önceki yıla göre %4’lük artışa sırasıyla 4.198, 8.726’ya yükselmiştir. 2017 yılı sonu itibariyle İlimizde 6.234 oda, 13.550 yatak kapasiteli 50 adet turizm yatırım belgeli tesis, 8 adet 1.155 kişi kapasiteli turizm işletme belgeli yeme-içme tesisleri bulunmaktadır. İlimiz, faaliyet gösteren turizm belgeli konaklama tesisi sayısına göre Türkiye genelinde %1,5’lik payla iller arasında 11. sırada; oda ve yatak kapasitesine göre %1’lik payla 10. sırada yer almaktadır. İlimizde 2017 yılı sonu itibariyle mavi bayraklı plaj sayısı 10 olup; söz konusu rakam bir önceki yıl 9’dur. İlimizde faaliyet gösteren Kültür ve Turizm Bakanlığı belgeli seyahat acentesi sayısı 99 olup, Akdeniz Bölgesi’nde bulunan acente sayısına göre Mersin; Antalya ve Adana’dan sonra 3. sırada yer almaktadır.


147

2017 YILI İLİMİZ DENİZ SINIR KAPILARINDAN GİRİŞ-ÇIKIŞ YAPAN ZİYARETÇİ SAYISI Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Giriş

Aylar

Çıkış

Toplam

Yerli

Yabancı

Yerli

Yabancı

Giriş

Çıkış

Ocak

8.037

759

7.901

774

8.796

1.533

Şubat

7.293

881

9.789

984

8.174

1.865

Mart

7.548

1.005

8.010

1.127

8.553

2.132

Nisan

7.699

1.061

7.030

1.041

8.760

2.102

Mayıs

9.322

1.414

9.022

1.485

10.736

2.899

Haziran

16.532

2.279

9.173

1.430

18.811

3.709

Temmuz

14.543

4.183

13.803

3.725

18.726

7.908

Ağustos

17.926

4.732

13.686

4.007

22.658

8.739

Eylül

9.206

1.689

25.159

4.021

10.895

5.710

Ekim

8.439

1.096

10.557

1.610

9.535

2.706

Kasım

7.140

1.041

7.465

1.119

8.181

2.160

Aralık

7.260

953

8.129

1.000

8.213

1.953

120.945

21.093

129.724

22.323

142.038

43.416

Toplam

İLİMİZ DENİZ SINIR KAPILARINDAN GİRİŞ YAPILAN ZİYARETÇİLERİN DAĞILIMI Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

2016

11.513

7.672

7.862

8.553

9.063

12.294

14.623

13.145

11.382

9.015

7.837

7.104

2017

8.796

8.174

8.553

8.760

10.736

18.811

18.726

22.658

10.895

9.535

8.181

8.213


148

İlimiz deniz sınır kapılarından giriş ve çıkış yapan ziyaretçiler incelendiğinde; giriş yapan toplam ziyaretçi sayısında 2016 yılında gözlenen azalış, 2017 yılında yerini %18,3’lük artışla 142.038 kişiye bıraktığı gözlenmiştir. Söz konusu artışta yerli ziyaretçilerdeki %23’lük artış belirleyici olmuş, yabancı ziyaretçilerde ise %3’lük azalış gözlenmiştir. 2017 yılında aylık bazda İlimizde, mevsimsel olarak ziyaretçi girişlerinin yoğunlaştığı Mayıs-Eylül dönemine bakıldığında, söz konusu dönemde önceki yılın oldukça üzerinde seyir izlediği görülmektedir. İlimiz deniz sınır kapılarından giriş yapan yabancı ziyaretçi sayısında geçen yıla göre daralmasında Yakın ve Orta Doğu Asya ülkeleri etkilidir. Yabancı girişlerdeki azalışta ülke bazında Suriye başta olmak üzere Lübnan’ın payı vardır. İlimizden çıkış yapan ziyaretçi sayısında ise 2016 yılındaki azalış 2017’de yerini %18’lik artışa bırakmıştır. Söz konusu gelişmede hem yerli hem de yabancı ziyaretçiler etkilidir.

MERSİN DENİZ SINIR KAPILARINDAN GİRİŞ YAPAN YABANCI ZİYARETÇİLERİN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Ülke Grupları

2016

2017

Değişim (%)

12.007

14.378

%20

Avrupa Birliği

3.421

4.806

%40

Diğer Avrupa Ülkeleri

Avrupa

8.586

9.572

%11

Afrika

70

195

%179

Kuzey Afrika

66

177

%168

Diğer Afrika Ülkeleri

4

18

%350

Amerika

228

211

-%7

Kuzey Amerika

43

90

%109

Orta Amerika ve Karayipler

0

33

-

185

88

-%52

Asya

9.231

6.198

-%33

Yakın ve Orta Doğu Asya Ülkeleri

8.289

4.524

-%45

Diğer Asya Ülkeleri

942

1.674

%78

Okyanusya ve Kutup Bölgeleri

38

52

%37

Avustralya ve Yeni Zelanda

38

38

-

Diğer Okyanusya ve Kutup Bölgeleri Ülkeleri

0

14

-

158

59

-%63

21.732

21.093

-%3

Güney Amerika

Diğer Ülkeler Toplam


149

MERSİN DENİZ SINIR KAPILARINDAN GİRİŞ YAPAN ZİYARETÇİLERİN BAZI ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Uyruğu

2016

Uyruğu

2017

Suriye

5.449

K.K.T.C.

8.427

Lübnan

1.562

Suriye

2.186

Almanya

1.138

Lübnan

952

K.K.T.C.

7.451

Almanya

871

Norveç

6

Filipinler

832

Haymatlos

34

Ukrayna

587

Malezya

14

İran

549

Romanya

353

İngiltere

452

İngiltere

383

Rusya

404

Diğer Ülkeler

5.342

Diğer Ülkeler

5.833

Yabancı Toplamı

21.732

Yabancı Toplamı

21.093


150

Madencilik sektöründe kalker ve dolomit ile kuvars kumu üretimi geçen yıla göre artışta

Madencilik MERSİN İLİ İŞLETME RUHSATLI SAHALARDAN RUHSAT SAHİPLERİNCE BEYAN EDİLEN MADEN ÜRETİM MİKTARI Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü Maden Adı

2015

2016

Birim

Değişim (%)

Alçıtaşı

63.174

62.933

Ton

%0

Barit

9.320

2.165

Ton

-%77

Kuvars Kumu

252.212

592.499

Ton

%135

Kuvarsit

464.679

485.402

Ton

%4

Manyezit

21.461

31.318

Ton

%46

Silis Kumu

3.623

7.037

Ton

%94

761.610

407.426

Ton

-%47

Endüstriyel Hammaddeler Üretimi

Çimento ve İnşaat Hammaddeleri Üretimi Çimento Kili Dolomit

330.088

694.968

Ton

%111

Kalker

14.268.723

17.879.534

Ton

%25

Kalker

46.123

4.100

-%91

Tuğla-Kiremit Kili

80.352

28.998

Ton

-%64

0

500

Ton

-

185

250

Ton

%35

516.197

387.504

Ton

-%25

190

216

Ton

%14

15

39

Ton

%160

Mermer

84.105

94.711

Ton

%13

Mermer

887.846

159.583

-%82

8.834

3.721

-%58

130

135

Ton

%4

Metalik Madenler Üretimi Boksit Çinko+Kadmiyum+Kurşun Krom Doğal Taş Üretimi Dekoratif Taş Kayrak Taşı

Traverten Mineral Üretimi Sülfürler Pirit

2016 yılında İşletme ruhsatlı sahalardan ruhsat sahiplerince Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne beyan edilen madenler içerisinde ağırlıklı olarak çimento ve inşaat hammaddeleri içerisinde kalker ve dolomit; endüstriyel hammaddeler içerisinde kuvars kumu üretimi geçen yıla göre artış kaydetmiştir.


151

MERSİN İLİ MADEN HARİTASI Kaynak: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü

MERSİN İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI Kaynak: M.T.A. Genel Müdürlüğü Cinsi

Yeri

Tenör

Açıklamalar

Bakır Kurşun Çinko

Anamur - Ortakonuş

%1 S, %22 Pb %28 Zn, % 1 CaO

Yataktan geçmiş yıllarda 60.000 ton üretim yapılmıştır. Halen 10.000 ton görünür + muhtemel rezerv

Barit

Anamur - Aşağıkuren Ky.

%94.15 BaSO4

2.250 ton görünür rezerv

Barit

Silifke - Torul - Çılbayır Ky.

%77-96 BaSO4

70.000 ton görünür+muhtemel rezerv

Demir

Silifke - Pelitpınarı (Kürtler) Zuhuru

%30.8 (Fe+Mn)

1.100.000 ton görünür, 571.000 ton muhtemel+mümkün rezerv

Demir

Gülnar - Kocaşlı Grubu (Yanışlı, Besi T., Taşbaşı T., Kocaşlı) Zuhurları

%16-50 Fe

550.000 ton görünür+muhtemel rezerv. Yanışlı’nın büyük bir kısmı alınmış olup diğer zuhurların tenörleri çok düşüktür


152

Cinsi

Yeri

Tenör

Açıklamalar

Demir

Gülnar - Dedeler Sahası

%40-57 Fe

Zuhur olduğundan rezerve yönelik çalışma yoktur

Demir

Gülnar - Örendüzü Sahası

%20-40 Fe, % 2.72-4.53 SiO2 ve %2 Al2O3

120.690 ton görünür, 1.293.000 ton muhtemel rezerv.

Demir

Anamur - Melleç Sahası

%45-65 Fe

90.000 ton görünür+muhtemel rezerv. Geçmişte çok az cevher alınmıştır.

Dolomit

Gülnar-Aydıncık Sahaları

%18.5-20.7 MgO

9.616.879.800 ton görünür+ muhtemel, 21.061.565.000 ton mümkün rezerv

Dolomit

Silifke Sahası

%19.45 MgO

75.240.000.ton görünür 192.199.366 ton muhtemel rezerv

Fosfat

Bozyazı ve Aydıncık Zuhurları

%2.15-20.83 P2O5

Zuhur olduğundan rezerve yönelik çalışma yoktur.

Kireçtaşı

Aslanköy Sahası

%54 CaO, %0.24 MgO

Rezerve yönelik çalışma yoktur.

Kireçtaşı

Silifke (Ovacık) Dolomit Sahası

%32.14 CaO, % 19.45 MgO, % 0.50 SiO2, % 0.76 Fe2O3

Toplam 220.000.000 ton görünür+muhtemel rezerv

Krom

İlde çok sayıda krom oluşumları bulunmakta olup, bunların bir kısmı büyük boyutta yataklar olduğundan işletme yapılmıştır.

%10-48 Cr2O3

1.5-2 milyon ton muhtemel+mümkün rezerv

Manyezit

Mut - Çatalköy

%45 MgO

100.000 ton muhtemel rezerv

Manyezit

Tarsus - Sarıkavak Köyü

%46 MgO

36.642 ton görünür+muhtemel rezerv

Çimento

Silifke - Taşucu Sahası

Marn

111.000.000 ton görünür+muhtemel rezerv

Linyit

Namrun - Çamlıyayla

Su: %19,67 Kül: %35,74 Kükürt: %3,29 AID K kal/kg: 2.832

Kapalı işletme 4.458.000 ton görünür rezerv

Doğal Çıkış Jeotermal

Güneyyolu

Sıcaklık: 36-37,5 °C Debi:1 lt/sn. Sıcaklık: 45,5°C

Sondaj

Kullanım alanı termal turizm

Debi: 35,5lt/sn. Potansiyel: 1,56 MWt Sıcaklık: 45°C

Jeotermal

Keben

Sondaj

Debi: 30 lt/sn.

Kullanım alanı termal turizm

Potansiyel: 1,26 MWt

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından Mersin ili ve yakın çevresinde yaptığı çalışmalar sonucunda metalik madenlerden başta krom olmak üzere demir ve bakır-kurşun-çinko, endüstriyel hammadde kaynaklarından ise başta dolomit ve barit olmak üzere çimento hammaddeleri, fosfat, kireçtaşı ve manyezit yatak ve zuhurları ortaya çıkarılmıştır.


153

Ulusal Hesaplar CARİ FİYATLARLA GAYRİ SAFİ YURT İÇİ HÂSILA Kaynak: TÜİK Yıllar

Türkiye GSYH (Bin [)

Mersin GSYH (Bin [)

Mersin’in GSYH Gelişme Hızı (%)

Mersin’in Akdeniz Bölgesi GSYH İçindeki Payı (%)

Mersin’in Türkiye Geneli GSYH Payı (%)

2010

1.160.013.978

21.176.734

%17,5

%17,0

%1,8

2011

1.394.477.166

24.790.451

%17,1

%16,9

%1,8

2012

1.569.672.115

28.248.267

%13,9

%17,4

%1,8

2013

1.809.713.087

31.564.182

%11,7

%17,2

%1,7

2014

2.044.465.876

36.419.349

%15,4

%17,5

%1,8

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla (GSYH) verileri, Ulusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında revize edilmiştir. 2010-2014 döneminde Türkiye genelinde olduğu gibi Mersin’de de GSYH artış eğilimlidir. 2014 yılında Türkiye genelinde GSYH 2010 yılına göre %76,2’lik artışla 2 trilyon 44 milyon [’ye; Mersin’de ise Türkiye geneli artış oranının altında kalarak %72,0’lik artışla 36 milyar 419 milyon [’ye ulaşmıştır. 2010 yılında Türkiye genelinde GSYH değerine göre 9.sırada yer alan Mersin, 2014 yılında da yerini korumuştur. Mersin’in Akdeniz Bölgesi ve Türkiye geneli GSYH içindeki paylarına bakıldığında; Akdeniz Bölgesi’ndeki payını 2010-2011 döneminde koruduğu, 2012 yılındaki artışın, 2013 yılında yerini azalışa bıraksa da 2014 yılında 5 yıllık dönemin en yüksek seviyesinde gerçekleştiği gözlenmiştir. 2014 yılındaki söz konusu gelişmede hizmetler ve tarım sektörünün katkısı olmuştur. 20102014 döneminde İlimizin Türkiye geneli GSYH’sı içindeki payının yaklaşık aynı seviyeyi koruduğu gözlenmiştir.

İKTİSADİ FAALİYET KOLLARINA GÖRE GAYRİ SAFİ YURT İÇİ HASILANIN DAĞILIMI (1000 [) Kaynak: TÜİK 2013

2014

Mersin

Akdeniz

Türkiye

Mersin

Akdeniz

Türkiye

Tarım

3.952.087

19.675.434

121.709.079

4.407.535

21.001.580

134.724.745

Sanayi

6.176.507

40.944.474

501.220.607

7.373.174

47.851.437

576.440.635

Hizmetler

17.521.916

100.254.358

962.395.396

20.429.710

115.407.777

1.097.024.575

Sektörler Toplamı

27.650.510

160.874.266

1.585.325.082

32.210.419

184.260.794

1.808.189.955

Vergi Sübvansiyon

3.913.672

22.770.255

224.388.005

4.208.931

24.077.331

236.275.921

31.564.182

183.644.521

1.809.713.087

36.419.349

208.338.126

2.044.465.876

GSYH


154

Mersin ili 2014 yılı Gayrisafi Yurtiçi Hasılası iktisadi faaliyet kollarına göre incelendiğinde; toplam GSYH değerinin %12,1’ini tarım, %20,2’sini sanayi ve %56,1’ini hizmet sektörü; %11,6’sını vergiler oluşturmaktadır. 2014 yılında Mersin ili, 4,4 milyar [ tarım sektörü GSYH ile Akdeniz Bölgesi’nde %21,0’lik payla 2. sırada; 7,4 milyar [ sanayi sektörü GSYH ile %15,4’lük payla 3.; hizmetler sektörü GSYH ile %17,7’lik payla 3. sırada yer almaktadır. Türkiye geneli tarım sektörü GSYH içerisinde %3,3’lük pay ile İlimiz 5.; sanayi sektöründe %1,3’lük pay ile 16., hizmetler sektöründe %1,9’luk pay ile 8.sırada gelmektedir.

YILLAR İTİBARİYLE TÜRKİYE GSYİH SEKTÖR PAYLARI Kaynak: TÜİK %100,0 %80,0 %60,0

%63,9

%61,8

%60,0

%60,9

%60,7

%60,7

%27,0

%28,0

%30,6

%30,3

%31,6

%31,9

%9,1

%10,3

%9,4

%8,8

%7,7

%7,5

2009

2010

2011

2012

2013

2014

%63,1

%63,4

%63,4

%40,0 %20,0 %0,0

Tarım

Sanayi

Hizmetler

YILLAR İTİBARİYLE MERSİN GSYİH SEKTÖR PAYLARI Kaynak: TÜİK %100,0 %80,0 %60,0

%62,0

%61,4

%55,0

%17,4

%18,5

%33,6

%20,8

%22,3

%22,9

%20,6

%20,1

%11,4

%16,1

%14,3

%13,7

2009

2010

2011

2012

2013

2014

%40,0 %20,0 %0,0

Tarım

Sanayi

Hizmetler

Cari fiyatlarla Türkiye geneli ve Mersin’de iktisadi faaliyet kollarının GSYH içerisindeki payı incelendiğinde; Türkiye genelinde ağırlıklı payı olan hizmetler sektörünün 2009-2011 döneminde azalış eğiliminde olduğu, 2012-2014 döneminde ise yatay seyir izlediği ancak 2009-2010 döneminin altında kaldığı gözlenmiştir. Sanayi sektörünün GSYH içindeki payının ise yıllar itibariyle artış, tarım sektörünün ise 2010 yılı haricinde azalış eğiliminde olduğu görülmektedir. İlimizde ise hizmetler sektöründe 2009-2011 dönemindeki gelişmeler Türkiye geneli ile paralellik göstermiş, 2012 yılında payını arttırmış; 2013-2014 döneminde durağan yapıda olduğu; ancak önceki yılların üzerinde gerçekleştiği gözlenmiştir. Mersin’in GSYH içerisinde sanayi sektörünün payının 2012 yılı haricinde artış eğiliminde olduğu; tarım sektörünün ise yıllar itibariyle azalış eğilimli olduğu gözlenmiştir.


155

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN GSYH Kaynak: TÜİK 14.000 12.000 10.000 8.000

($)

6.000 4.000 2.000 0

2010

2011

2012

2013

2014

Mersin

8.575

8.918

9.357

9.783

9.702

Türkiye

10.560

11.205

11.588

12.480

12.112

2010 yılında Türkiye genelinde 10.560 $ seviyesinde olan kişi başına düşen GSYH; 2010-2014 döneminde %14,7 oranında artarak 2014 yılında 12.112 $’a ulaşmıştır. İlimizde ise aynı dönemde kişi başına düşen GSYH artış oranı %13,1 ile Türkiye genelinin altındadır. Mersin kişi başına düşen GSYH değerine göre 2010 yılında iller arasında 28. sırada yer alırken; 2014 yılında 30.sıraya gerilemiştir.

2014 YILI İL BAZINDA GSYH PAYI (İLK 15 İL) Kaynak: TÜİK 35

%30,5

30 %

25 20 15

%9,1

10

%6,2

%4,0

5

%3,6

%3,2

%2,1

%2,0

%1,8

%1,7

%1,6

%1,5

%1,4

%1,3

%1,2

Ha ta y

Ba lık es ir

Ka ys er i Te kir da ğ

M an isa

Ga zia nt ep

M er sin

Ad an a

Ko ny a

An ta lya

Ko ca eli

Bu rs a

İzm ir

İst an bu l An ka ra

0

İllerin GSYH içindeki paylarına bakıldığında; 2014 yılında %30,5’lik payla İstanbul ilk sırada yer alırken; onu %9,1 ile Ankara; %6,2 ile İzmir takip etmektedir. İlimiz ise GSYH’dan en yüksek payı alan iller arasında %1,8’lik oranla 9. sırada yer almaktadır. İl bazında kişi başına GSYH’da ilk sırada yine İstanbul yer alırken; onu sırasıyla Kocaeli ve Ankara takip etmektedir. Mersin ise 9.702 $ seviyesinde olan kişi başına GSYH ile 12.112 $ olan Türkiye ortalamasının altında kalırken; iller arasında 30. sıradadır.

2014 YILI İLLERE GÖRE KİŞİ BAŞINA GSYH (İLK 30 İL) Kaynak: TÜİK $ 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000

İst an b Ko ul ca An eli k Te ara kir da Bi ğ lec ik İzm ir Bo lu Bu An rsa t Es alya kiş eh Ya ir lov Kı a rk lar e M li Ça uğ na la kk a De le Ka niz ra li m Sa an ka r M ya an is Dü a zc Ed e irn Bu e rd Ka ur ys Er eri zin ca n Ri z Tu e n Ba celi lık e Tr sir ab zo Ar n tv in Uş a M k er sin

0


156

TR62 Bölgesi yıllık bazda enflasyon artışı ile Türkiye içerisindeki konumu geriledi.

Fiyat Endeksleri KENTSEL YERLER TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ DEĞİŞİM ORANLARI ( % ) ( 2003=100) Kaynak: TÜİK

Türkiye

Bir Önceki Aya Göre Değişim Oranı

Bir Önceki Yılın Aralık Ayına Göre Değişim Oranı

2016

2017

2016

2017

Ocak

1,82

2,46

1,82

2,46

Şubat

-0,02

0,81

1,8

3,29

Mart

-0,04

1,02

1,75

4,34

Nisan

0,78

1,31

2,55

Mayıs

0,58

0,45

Haziran

0,47

Temmuz

1,16

Ağustos

Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim Oranı 2016

12 Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranı

2017

2016

2017

9,58

9,22

7,87

7,76

8,78

10,13

7,97

7,88

7,46

11,29

7,96

8,21

5,71

6,57

11,87

7,84

8,66

3,15

6,18

6,58

11,72

7,71

9,09

-0,27

3,63

5,89

7,64

10,9

7,74

9,36

0,15

4,84

6,05

8,79

9,79

7,91

9,44

-0,29

0,52

4,53

6,6

8,05

10,68

7,98

9,66

Eylül

0,18

0,65

4,72

7,29

7,28

11,2

7,92

9,98

Ekim

1,44

2,08

6,23

9,52

7,16

11,9

7,89

10,37

Kasım

0,52

1,49

6,78

11,16

7

12,98

7,79

10,87

Aralık

1,64

0,69

8,53

11,92

8,53

11,92

7,78

11,14


157

KENTSEL YERLER TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ DEĞİŞİM ORANLARI ( % ) ( 2003 =100) (*):TR62: İstatistik amaçlı bölge sınıflaması “Adana ve Mersin” illerine göre düzenlenmiştir. Kaynak: TÜİK

TR62 (Adana, Mersin*)

Bir Önceki Aya Göre Değişim Oranı 2016

Bir Önceki Yılın Aralık Ayına Göre Değişim Oranı

2017

2016

Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim Oranı

2017

2016

2017

12 Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranı 2016

2017

Ocak

2,16

2,65

2,16

2,65

10,67

10,38

7,93

9,3

Şubat

-0,01

0,86

2,15

3,54

9,82

11,35

8,16

9,44

Mart

0,01

0,91

2,16

4,49

8,66

12,35

8,28

9,75

Nisan

1,08

1,71

3,26

6,27

8,07

13,06

8,34

10,18

Mayıs

0,46

-0,03

3,73

6,24

8,05

12,5

8,35

10,55

Haziran

0,65

-0,05

4,41

6,18

9,47

11,72

8,55

10,74

Temmuz

1,44

0,08

5,91

6,27

10,54

10,22

8,83

10,71

Ağustos

-0,34

0,7

5,55

7,01

9,59

11,37

8,99

10,85

Eylül

0,24

0,67

5,8

7,73

9,36

11,85

9,12

11,05

Ekim

1,44

1,65

7,33

9,5

9,12

12,08

9,25

11,3

Kasım

0,46

1,72

7,82

11,38

8,62

13,48

9,28

11,7

Aralık

1,89

0,73

9,86

12,2

9,86

12,2

9,31

11,89

2016 yılının Aralık ayında, Türkiye genelinde 2003=100 temel yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya göre %0,69; bir önceki yılın Aralık ayına göre %11,92; bir önceki yılın aynı ayına göre %11,12 ve on iki aylık ortalamalara göre %11,14 oranında artış göstermiştir. Yılsonu itibariyle ana harcama gruplarına göre bir önceki yılın aynı ayına göre Türkiye genelinde TÜFE’de en fazla artış “Gıda ve alkolsüz içecekler, Giyim ve ayakkabı, Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri, Ulaştırma” gruplarında, “Alkollü içecekler ve tütün, Haberleşme” harcama gruplarında azalış gözlenmektedir. Adana ve Mersin illerini kapsayan TR62 bölgesinde 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya göre %0,73; bir önceki yılın Aralık ayına göre %12,2; bir önceki yılın aynı ayına göre %12,2 ve on iki aylık ortalamalara göre %11,89 oranında artış gerçekleşmiştir. TR 62 Bölgesi’nde enflasyon oranlarının Türkiye genelinin üzerinde olduğu görülmektedir. 2016 yılında Bölge yıllık enflasyon oranı ile Türkiye genelinde yer alan 26 alt bölge içerisinde 3.sırada iken 2017 yılında 14.sıraya gerilemiştir. Yılsonu itibariyle ana harcama gruplarına göre bir önceki yılın aynı ayına göre TR62 Bölgesi’nde TÜFE’de en fazla artış “Gıda ve alkolsüz içecekler, Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri, Giyim ve ayakkabı, Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar” harcama gruplarında, “Alkollü içecekler ve tütün, Haberleşme” gruplarında ise azalış gözlenmiştir. TR62 bölgesi “Giyim ve ayakkabı, Ulaştırma, Gıda ve alkolsüz içecekler, Haberleşme, Alkollü içecekler ve tütün” harcama gruplarına göre 2017 yılı sonu itibariyle bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE değişim oranları Türkiye genelinin altında kaldığı gözlenirken “Eğitim, Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar, Lokanta ve oteller, Çeşitli mal ve hizmetler, Sağlık” harcama grupları ile Türkiye genelinin üzerindedir.


158

YIL SONU İTİBARİYLE ANA HARCAMA GRUPLARINA GÖRE TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ VE DEĞİŞİM ORANI(%) (2003=100) Kaynak: TÜİK

Türkiye

TR62 (Adana, Mersin)

Ana Harcama Grupları 2016

2017

2016

2017

Gıda ve alkolsüz içecekler

5,65

13,79

6,37

12,89

Alkollü içecekler ve tütün

31,59

2,86

31,71

2,82

Giyim ve ayakkabı

3,98

11,48

4,49

9,21

Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar

6,42

9,62

8,16

12,53

Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri

6,24

12,74

7

12,77

Sağlık

9,73

11,9

10,41

12,83

Ulaştırma

12,36

18,24

14,42

17,03

Haberleşme

3,18

1,41

3,3

1,3

Eğlence ve kültür

5,93

8,38

7,6

8,66

Eğitim

9,47

10,48

10,14

13,59

Lokanta ve oteller

8,62

11,47

11,79

13,49

Çeşitli mal ve hizmetler

11,08

12,77

9,94

14,24

Genel

8,53

11,92

9,86

12,2

YIL SONU İTİBARİYLE ANA HARCAMA GRUPLARI BAZINDA BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE TÜFE’DE TR62 (ADANA, MERSİN) BÖLGESİNİN DÜZEY 2 BÖLGELERİ İÇERİSİNDEKİ YERİ Kaynak: TÜİK 2017 Genel

2016 14

3 6

Çeşitli mal ve hizmetler Lokanta ve oteller

20 10

3 2

Eğitim Eğlence ve kültür

13 12

3

Haberleşme Ulaştırma

17

9

23

1 12

Sağlık Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar

14 20

11 3

6

Giyim ve ayakkabı 9

Alkollü içecekler ve tütün Gıda ve alkolsüz içecekler

21

14

8

13 19


159

Yurt içi talebi canlandırmaya yönelik alınan tedbirler yılın ikinci yarısında bireysel kredilere yansıdı Karşılıksız çek tutarı geçen yıla göre yarı yarıya azaldı Kredilerin takibe dönüşüm oranı azalış eğilimi devam ediyor

Parasal Göstergeler KREDİ VE MEVDUAT KREDİLERİN DAĞILIMI* *: Geçici Veriler Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Türkiye (000 [)

Mersin Değişim (%)

Değişim (%)

Aralık 2016

Aralık 2017

16/15 Aralık

17/16 Aralık

Aralık 2016

Aralık 2017

16/15 Aralık

17/16 Aralık

Toplam Nakdi Krediler

1.791.589.256

2.161.241.557

%17

%21

22.951.261

28.894.315

%12

%26

Nakdi Krediler

1.733.578.418

2.097.390.638

%17

%21

21.782.425

27.685.009

%12

%27

58.010.838

63.850.919

%22

%10

1.168.836

1.209.306

%17

%3

552.208.986

658.031.765

%20

%19

3.399.169

3.871.847

%15

%14

Takipteki Alacaklar Gayri Nakdi Krediler


160

TÜRKİYE GENELİ KREDİ HACMİNİN DAĞILIMI *:Veriler kümülatif seyir izlemektedir. Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Milyar [ 3.000 2.500 2.000 461

487

552

497

578

595

618

658

1.500 1.000

1.511

1.570

1.609

1.734

2016 Mart

2016 Haziran

2016 Eylül

2016 Aralık

1.829

1.918

1.993

2.097

2017 Mart

2017 Haziran

2017 Eylül

2017 Aralık

500 0

Nakdi Krediler

Gayri Nakdi Krediler

MERSİN İLİ KREDİ HACMİNİN DAĞILIMI *:Veriler kümülatif seyir izlemektedir. Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Milyon [ 35.000 30.000 25.000 20.000

3.187

3.260

3.399

3.150

3.577

15.000 10.000

19.863

20.142

21.214

21.782

23.463

2016 Mart

2016 Haziran

2016 Eylül

2016 Aralık

2017 Mart

3.505

24.884

2017 Haziran

3.623

3.872

26.242

27.685

2017 Eylül

2017 Aralık

5.000 0

Nakdi Krediler

Gayri Nakdi Krediler

2017 yılı Aralık dönemi itibariyle Türkiye’de toplam nakdi krediler geçen yılın aynı dönemine göre %21 artarak yaklaşık 2 trilyon 161 milyar [’ye, gayri nakdi krediler ise %19 artarak 658 milyar [’ye yükselmiştir. 2017 Aralık sonu itibariyle takipteki alacaklar bir önceki yıla göre genişlemesi hız keserek %10 artışla 64 milyar [ seviyesine yükselmiştir. Mersin’deki kredi hacmindeki gelişmeler incelendiğinde; Aralık ayı sonu itibariyle toplam kredi hacmi geçen yılın aynı dönemine göre %26’lık genişlemeyle 28,9 milyar [’ye ulaşmıştır. Gayri nakdi kredi hacmi geçen yılın Aralık ayı sonuna kıyasla %14 artarak 3,9 milyar [’ye ulaşmıştır. Söz konusu dönemde Türkiye genelinde olduğu gibi İlimizde de takipteki alacakların genişlemesi hız keserek %3’lük artışla 1,2 milyar [ seviyesinde gerçekleşmiştir. Aralık 2016 itibariyle Türkiye genelinde toplam kredi hacmi ile iller arasında 11.sırada yer alan Mersin, 2017’nin aynı döneminde de yerini korumuştur.


161

TÜRKİYE GENELİ KREDİ TÜRLERİNDEKİ GELİŞMELER *:Veriler kümülatif seyir izlemektedir. Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Milyar [ 2.500 2.000 1.500 1.000

1.313

1.441

1.466

1.518

1.608

1.107

1.171

1.244

404

398

365

420

388

452

475

489

2016 Mart

2016 Haziran

2016 Eylül

2016 Aralık

2017 Mart

2017 Haziran

2017 Eylül

2017 Aralık

500 0

Tüketici Kredileri ve Kredi Kartları

KOBİ, Ticari ve Kurumsal Krediler

MERSİN İLİ KREDİ TÜRLERİNDEKİ GELİŞMELER Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Milyar [ 30,0 25,0 20,0 15,0

11,4

12,1

13,8

13,8

15,5

8,5

8,0

7,4

7,9

8,0

2016 Mart

2016 Haziran

2016 Eylül

2016 Aralık

2017 Mart

17,3

15,3

16,2

9,6

10,1

10,4

2017 Haziran

2017 Eylül

2017 Aralık

10,0 5,0 0,0

Tüketici Kredileri ve Kredi Kartları

KOBİ, Ticari ve Kurumsal Krediler


162

TÜRKİYE GENELİ SEÇİLMİŞ SEKTÖRLERDE KULLANILAN KREDİ MİKTARI Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

181

50

141

Gıda Meşrubat ve Tütün

İnşaat

62

58

66

51

49

52

Metal ve İşlenmiş Maden

Finansal Kuruluşlar

189

63

87

159

19

73

140

Ziraat ve Balıkçılık

Enerji

Denizcilik

2.701

272

25

2.335

165

Ziraat ve Balıkçılık

Enerji

Milyar [

62

139

Tekstil ve Toptan Tekstil Ticaret ve Ürünleri Komisyonculuk

2016 Aralık Sonu

56

Turizm

19

2017 Aralık Sonu

MERSİN İLİ SEÇİLMİŞ SEKTÖRLERDE KULLANILAN KREDİ MİKTARI Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

1.352

640

886

Gıda Meşrubat ve Tütün

İnşaat

407

21

113

300

15

90

Metal ve İşlenmiş Maden

Finansal Kuruluşlar

3.743

246

Milyon [

1.042

2.666

Tekstil ve Toptan Tekstil Ticaret ve Ürünleri Komisyonculuk

2016 Aralık Sonu

201

Turizm

12

Denizcilik

2017 Aralık Sonu

İlimiz kredi hacmindeki gelişmeler segmentlere göre incelendiğinde; Mart 2017 döneminde “tüketici kredileri ve kredi kartları” artış hızı bir önceki dönemin altında kalmış; Haziran ve Eylül sonu itibariyle gözlenen yükselme eğilimi, Aralık 2017 döneminde yerini yavaşlamaya bırakmıştır. Söz konusu gelişmede Eylül 2017 döneminde hızlanan” ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri” ile “kredi kartları” artışının, Aralık 2017 döneminde yerini yavaşlamaya bırakması ile “konut kredisi” alt segmentinde Eylül sonu itibariyle gözlenen yavaşlamanın Aralık sonunda da devam etmesi etkili olmuştur. 2017 yılı Aralık ayı sonu itibariyle İlimizde tüketici kredileri ve kredi kartları geçen yılın aynı dönemine göre %17’lik artışla 10,4 milyar TL’ye ulaşmış; yıllık bazdaki artışta en fazla “ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri” ile “konut” kredi hacmindeki büyümenin katkısı olmuştur. Bireysel kredilerin takibe dönüşüm oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1,2 puanlık azalışla Türkiye geneline kıyasla daha yavaş kalarak %4,4’e gerilemiştir.


163

İlimizde “KOBİ, ticari ve kurumsal krediler” segmentinde Mart 2017 döneminde; reel sektörün finansmana erişimine yönelik teşvik uygulamalarının da etkisiyle güçlü artış gözlenmiş, Haziran ve Eylül sonu itibariyle kısmen yavaşlamış olsa da söz konusu artış devam etmiş; Aralık 2017 döneminde ise Türkiye genelinin aksine bir önceki döneme kıyasla daralma gözlenmiştir. 2017 Aralık ayı sonu itibariyle İlimizde “KOBİ, ticari ve kurumsal krediler” geçen yılın aynı dönemine göre %23’lük artışla 17,3 milyar TL’ye ulaşmıştır. Söz konusu büyümeye en fazla “toptan ve perakende ticaret”, “inşaat” ve “gıda, meşrubat ve tütün” sektörlerinin katkısı olmuştur. İlimizde “turizm” ve “ziraat ve balıkçılık” haricinde tüm seçilmiş sektörel kredilerde takibe dönüşüm oranlarının, geçen yıla göre gerilediği gözlenmiştir.

TÜRKİYE GENELİ BİREYSEL KREDİLERİN DAĞILIMI *:Veriler kümülatif seyir izlemektedir. Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Milyar [ 600 7

500 400

6

6

6

78

80

82

7

7

82

82

300 200 100

173

157

160

161

167

147

152

155

164

173

2016 Mart

2016 Haziran

2016 Eylül

2016 Aralık

2017 Mart

7

7 91

84

89

181

192

181

187

192

2017 Haziran

2017 Eylül

2017 Aralık

199

0

Konut Kredisi

İhtiyaç ve Diğer Tüketici Kredileri

Kredi Kartları

Taşıt Kredisi


164

MERSİN İLİ BİREYSEL KREDİLERİN DAĞILIMI *:Veriler kümülatif seyir izlemektedir. Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Milyon [ 12.000 10.000 8.000

160 1.502

168 1.365

171

188

1.721

1.709

6.000 4.000 2.000

188 1.689

3.553

189

185

1.712

1.813

3.741

4.010

196 1.868

4.194

3.182

3.217

3.264

3.407

3.149

3.257

3.351

3.571

3.747

3.909

4.056

4.141

2016 Mart

2016 Haziran

2016 Eylül

2016 Aralık

2017 Mart

2017 Haziran

2017 Eylül

2017 Aralık

0

Konut Kredisi

İhtiyaç ve Diğer Tüketici Kredileri

Kredi Kartları

Taşıt Kredisi

NAKDİ KREDİLERİN TAKİBE DÖNÜŞÜM ORANI Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu %6,00

%5,08

%4,98

%5,29

%5,09

%4,88

%4,65

%4,48

%3,29

%3,30

%3,32

%3,24

%3,21

%3,10

%3,05

%2,95

2016 Aralık

2017 Mart

2017 Eylül

2017 Aralık

%4,19

%4,00

%2,00

%0,00 2016 Mart

2016 Haziran

2016 Eylül

Türkiye Takibe Dönüşüm Oranı (%)

2017 Haziran

Mersin Takibe Dönüşüm Oranı (%)

İlimizde nakdi kredilerin takibe dönüşüm oranında son beş dönemdir Türkiye geneli paralelinde yavaşlama eğilimi gözlenmiştir. İlimizde önceki dört dönemde gözlenen söz konusu gelişmede bireysel kredilerin takibe dönüşüm oranındaki gerileme eğilimi etkili olurken; 2017’nin son döneminde ise takipteki “tüketici kredileri ile kredi kartları” ile “KOBİ, ticari ve kurumsal kredi” tutarındaki daralma sonucu her iki segmentte takibe dönüşüm oranlarındaki gerileme eğilimi etkili olmuştur.


165

TÜRKİYE GENELİ MEVDUATIN DAĞILIMI Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Milyar [ 2.000 1.800 1.600 1.400

1.735 24

1.470 1.255

1.200

11

1.000

530

17 756 609

800 600 400 200

715

845

954

2016

2017

0 2015 Mevduat [

Mevduat YP

Altın Mevduatı

MERSİN İLİ MEVDUATIN DAĞILIMI Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Milyon [ 25.000 20.094 314

20.000 15.000 10.000 5.000

16.347 13.893

204

136

4.761

6.251

4.197

9.561

11.381

13.528

2015

2016

2017

0

Mevduat [

Mevduat YP

Altın Mevduatı

İlimizde 2017’nin Aralık sonu itibariyle mevduat hacmi geçen yıla göre Türkiye genelinin üzerinde %23’lük artış hızı ile 19,8 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu artışta hem [ hem de YP mevduatındaki genişlemenin katkısı olmuştur. 2016 Aralık sonu itibariyle toplam mevduat büyüklüğü ile iller arasında 8.sırada yer alan Mersin, 2017 yılı aynı döneminde de yerini korumuştur.


166

MEVDUATIN KREDİYE DÖNÜŞÜM ORANI Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

1,45 1,40

1,42

1,40

1,38

1,35

1,35

1,35

1,39

1,40

1,37

1,30 1,25 1,20 1,15

1,19

1,20

1,20

2016 Mart

2016 Haziran

1,19

1,21

1,22

1,22

1,23

2016 Aralık

2017 Mart

2017 Haziran

2017 Eylül

2017 Aralık

1,10 1,05 2016 Eylül

Türkiye Takibe Dönüşüm Oranı (%)

Mersin Takibe Dönüşüm Oranı (%)

Mart 2017 döneminde İlimizde mevduatın krediye dönüşüm oranında gözlenen artış, Haziran 2017 döneminde yerini 0,01 puanlık azalışa bırakmış, Eylül ve Aralık sonu itibariyle tekrar artış eğilimine geçmiştir. Aralık 2017 döneminde söz konusu gelişmede mevduat artış hızının kredi hacmi artışının üzerinde gerçekleşmesi etkili olmuştur. 2017 yılı Aralık ayı sonu itibariyle Mersin’de mevduatın krediye dönüşüm oranı Türkiye genelinin üzerindedir.

MERSİN İLİ ÖZET BANKACILIK İSTATİSTİKLERİ Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 2016

2017

14.626 11.680 10.630 8.858 9.190 6.930

197

646

193

Banka Şube Sayısı

Şubeye Düşen Nüfus

Kişi Başı Nakdi Kredi

7.922

8.863

663

Kişi Başı Takipteki Alacak

Kişi Başı Tasarruf Mevduatı

Kişi Başı Toplam Mevduat

Mersin ili özet bankacılık istatistikleri incelendiğinde; 2017 yılında banka şube sayısı ve kişi başına düşen takipteki alacak sayısında azalış, şube başına düşen nüfus, kişi başına düşen nakdi kredi, tasarruf mevduatı ve toplam mevduatta artış gözlenmektedir.


167

AYLIK ORTALAMA DÖVİZ KURLARI1 (1):Döviz Alış Kuru Kaynak: T.C. Kalkınma Bakanlığı, Merkez Bankası 2016

Aylar

2017

Dolar/Euro Paritesi

ABD $

EUR0

ABD $

EUR0

2016

2017

Ocak

3,0070

3,2669

3,7349

3,9655

1,09

1,06

Şubat

2,9407

3,2628

3,6724

3,9110

1,11

1,06

Mart

2,8917

3,2064

3,6659

3,9158

1,11

1,07

Nisan

2,8347

3,2134

3,6538

3,9101

1,13

1,07

Mayıs

2,9266

3,3147

3,5639

3,9324

1,13

1,10

Haziran

2,9170

3,2774

3,5190

3,9487

1,12

1,12

Temmuz

2,9576

3,2710

3,5599

4,0914

1,11

1,15

Ağustos

2,9629

3,3208

3,5125

4,1436

1,12

1,18

Eylül

2,9601

3,3165

3,4680

4,1377

1,12

1,19

Ekim

3,0679

3,3866

3,6623

4,3083

1,10

1,18

Kasım

3,2675

3,5344

3,8791

4,5496

1,08

1,17

Aralık

3,4889

3,6813

3,8477

4,5525

1,06

1,18

AYLIK BAZDA DOLAR/EURO PARİTESİNDEKİ GELİŞMELER Kaynak: T.C. Kalkınma Bakanlığı, Merkez Bankası 1,20 1,15 1,10 1,05 1,00 0,95 Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran Temmuz Ağustos 2016

2017

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık


168

PROTESTO EDİLEN SENETLER ve ÇEK İSTATİSTİKLERİ PROTESTOLU SENET İSTATİSTİKLERİ Senet tutarı 2.000 [ ve üzeridir. Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi

Adet

Tutar (1.000 [) Değişim (%)

2016

2017

Türkiye

780.569

Mersin

14.513

Değişim (%)

20152016

20162017

2016

2017

748.873

%9

-%4

12.023.549

13.361

%9

-%8

168.778

15/16

16/17

12.465.967

%23

%4

182.137

-%25

%8

Türkiye genelinde 2.000 TL ve üzeri tutarında protesto edilen senetlerde; adet bazında önceki iki yıldır gözlenen artış; 2017’nin ikinci yarısından itibaren daralma eğiliminde olmasıyla yıllık bazda yerini %4’lük azalışa bırakmış; İlimizde de yıllık bazda Türkiye geneli ile paralel gelişmeler gözlenmiş; 2017’de %8’lik daralmada yılın son üç çeyreğinde gözlenen azalış eğilimi etkili olmuştur. Türkiye genelinde protesto edilen senet tutarında yıllar itibariyle artış trendi devam etmesine karşın; 2017’nin ikinci yarısında azalışa geçmesiyle yıllık bazda artış hızı önceki yılların altında kalmıştır. Mersin’de ise son beş yıldır dalgalı seyir izlemiştir. İlimizde protestolu senet tutarında geçen yılki azalışın, 2017’de yön değiştirmesinde yılın ilk ve son çeyrekliklerindeki hızlı artış etkilidir. 2017’de yıllık bazda Mersin’de protesto edilen senet sayısında azalış hızı; tutar bazında ise artış hızı Türkiye genelinin üzerindedir. Mersin, protesto edilen senetlerde adet bazında iller arasındaki yeri geçen yıla göre bir sıra gerileyerek 2017’de 13’e; tutar bazında ise iki sıra gerileyerek 15. sırada yer almıştır.


169

MERSİN İLİ PROTESTO EDİLEN SENET TUTARLARININ AYLAR İTİBARİYLE DAĞILIMI (‘000 [)* *: 2.000 [ ve üzerindeki senet tutarıdır. Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi 30.000 25.000 20.000 15.000

%61

%16

%34

-%8

10.000

-%27

5.000 0

%67

%137

Ocak

Mart

Nisan

Mayıs

%27

-%15

-%15

-%6

Şubat

%0,3

Haziran

Temmuz

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

2016

11.731

8.519

14.169

12.559

14.626

14.167

14.448

24.488

15.224

15.621

12.125

11.100

2017

18.920

20.179

10.376

11.757

13.525

16.487

12.262

16.079

12.930

15.672

15.373

18.577

BANKALARA İŞLEMİ YAPILAN ÇEKLERİN DAĞILIMI ¹ 1: Bankalarca TCMB ve TBB Risk Merkezi’ne yapılan bildirimlere göre duyurusu yapılan karşılıksız işlemi yapılan çek adetlerini ibraz tarihine göre göstermektedir. 2: Karşılıksız çek oranı, karşılıksız işlemi yapılan çek adedinin aynı dönem karşılıksız işlemi yapılan ve ibrazında ödenen çek adedi toplamına bölünmesi ile hesaplanmaktadır. Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi

Türkiye

Bankalara İbraz Edilen Toplam Çek Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Karşılıksız İşlemi Yapılan Çeklerin Bankalara İbraz Edilen Toplam Çeklere Oranı² (%)

Mersin

Bankalara İbraz Edilen Toplam Çek Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Karşılıksız İşlemi Yapılan Çeklerin Bankalara İbraz Edilen Toplam Çeklere Oranı² (%)

2016

2017

21.176.039

Değişim (%) 15/16

16/17

19.897.605

-%7

-%6

706.242.090

783.564.583

%6

%11

777.946

435.114

%1

-%44

27.412.231

17.054.984

%0,3

-%38

Adet

%3,7

%2,2

Tutar

%3,9

%2,2

Adet

458.854

438.611

-%4

-%4

Adet Tutar (000 [) Adet Tutar (000 [)

Tutar (000 [)

12.863.849

15.266.047

%7

%19

Adet

15.469

8.269

-%1

-%47

Tutar (000 [)

520.883

258.773

-%26

-%50

Adet

%3,4

%1,9

Tutar (000 [)

%4,0

%1,7

Türkiye genelinde bankalara ibraz edilen toplam çeklerde adet bazında son iki yıldır azalış; tutar bazında ise artış gözlenmiştir. İlimizde de söz konusu dönemlerdeki gelişmeler Türkiye geneli ile paralellik göstermiştir. Karşılıksız işlemi yapılan çeklerde Türkiye genelinde adet ve tutar bazında geçen yılki durağan yapı; 2017’nin Şubat ayından itibaren Aralık ayı sonuna kadar geçen yılın altında seyir izlemesiyle yıllık bazda yerini hızlı azalışa bırakmıştır. İlimizde de adet bazındaki gelişmeler Türkiye geneli ile paralellik göstermiş; tutar bazında ise 2017’nin tüm aylarında geçen yıla göre azalış trendinde olmasıyla yıllık bazda yarı yarıya daralmıştır. Türkiye genelinde bankalara ibraz edilen çekler içerisinde karşılıksız çeklerin payı geçen yıla göre 1,5 puanlık; tutar bazında ise 1,7 puanlık azalışla %2,2’ye gerilemiştir. İlimizde ise söz konusu oranlar adet bazında geçen yıla göre 1,5 puanlık azalışla %1,9’a; tutar bazında ise 2,4 puanlık azalışla %1,7’ye gerilemiştir.


170

İlimiz kamu yatırımlarından aldığı pay ile 14.sırada Teşviğe bağlanan proje sayısı, söz konusu projelere öngörülen yatırım tutarı ve istihdam son 5 yılın en yüksek seviyesinde 2017 yılında 1 adet enerji sektörüne yönelik stratejik yatırım, teşviğe bağlanmıştır. Teşvikli yatırım projelerinin %74’ü komple yeni yatırım, %51’i ise bölgesel yatırım destek sınıfında

Yatırımlar GENEL İDARE YATIRIMLARI 2018 YILI MERSİN İLİ YATIRIMLARININ SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI* (Bin [) *: 15 Ocak 2018 tarihli ve 30302 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan 2018 yılı yatırım programından derlenmiştir. Kaynak: İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü Sektörü

Proje Sayısı

Proje Toplamı

2018 Yılı Ödeneği Toplamı

Tarım-Sulama

6

1.419.876

76.100

Enerji

2

114.000

6.502

Ulaştırma

9

3.918.838

266.902

Turizm

2

79.800

1.337

Eğitim

13

162.848

30.000

Kültür

3

92.422

22.445

Sağlık

5

354.197

92.811

Diğer Kamu Hizmetleri

7

860.933

82.787

47

6.123.220

578.884

Toplam


171

2018 YILI MERSİN İLİ YATIRIMLARININ KURULUŞLARI İTİBARİYLE DAĞILIMI* (Bin [) *: 15 Ocak 2018 tarihli ve 30302 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan 2018 yılı yatırım programından derlenmiştir. Kaynak: İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü Kuruluşu

Proje Sayısı

Proje Toplamı

2018 Yılı Ödeneği Toplamı

DSİ Genel Müdürlüğü

8

1.775.711

127.515

TEİAŞ Genel Müdürlüğü

2

60.000

6.500

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

2

103.720

15.001

Emniyet Genel Müdürlüğü

4

5.829

2.900

Karayolları Genel Müdürlüğü

5

3.252.641

89.950

Kültür ve Turizm Bakanlığı

3

25.000

3.336

Mersin Üniversitesi

16

269.300

65.100

Sağlık Bakanlığı

3

301.301

61.778

Adalet Bakanlığı

1

180.000

5.000

MESKİ Genel Müdürlüğü

1

133.118

48.900

Orman ve Su İşleri Bakanlığı

1

3.600

1.000

Ortadoğu Teknik Üniversitesi

1

13.000

2.000

47

6.123.220

428.980

Toplam

KAMU YATIRIMLARININ SEKTÖREL DAĞILIMI (Bin [) NOT: Yatırım Programında toplam dışı tutulan yatırımlar dâhil edilmiştir. Kaynak: T.C. Kalkınma Bakanlığı Sektör

2016

2017

Tarım

80.201

150.493

0

0

Madencilik İmalat

0

53

Enerji

31.980

24.458

Ulaştırma - Haberleşme

90.259

138.622

Turizm

10.931

7.370

Eğitim

88.312

146.971

Sağlık

54.978

95.397

Diğer Kamu Hizmetleri

189.489

138.111

İl Toplamı

Konut

520

546.150

701.995

Türkiye İçerisindeki Payı

%0,71

%0,74

Türkiye İçerisindeki Sırası

13

14


172

YATIRIM TEŞVİKLERİ TÜRKİYE GENELİ TEŞVİKLİ YATIRIMLARIN DAĞILIMI Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

7.478

177.899

226.569

5.115

98.099

139.005

4.499

99.126

145.248

Belge Sayısı (Adet)

Sabit Yatırım (Milyon [)

İstihdam

2015

2016

2017

MERSİN İLİ TEŞVİKLİ YATIRIMLARIN DAĞILIMI Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

175

6.253 77.362

132

2.704

135

1.030

11.539 Belge Sayısı (Adet)

Sabit Yatırım (Milyon [) 2015

2016

3.174

İstihdam

2017

Türkiye genelinde düzenlenen teşvikli yatırımlarda belge sayısı, öngörülen sabit yatırım tutarı ile öngörülen istihdam son beş yılın en yüksek seviyesindedir. 2017 yılında belge sayısında geçen yıla göre %46’lık güçlü büyümede yılın ilk yarısına kıyasla daha hızlı artış gösteren ikinci yarısı etkili olmuştur. Öngörülen sabit yatırım tutarında yıllık bazda geçen yıla göre %81’lik büyüme oranında özellikle yılın son çeyreğinin katkısı olmuştur. Teşvikli yatırımlara öngörülen istihdamda ise son iki yıldır gözlenen durağan yapı, 2017’nin tüm çeyrekliklerinde artış eğiliminde olmasıyla yıllık bazda yerini %63’lük güçlü büyümeye bırakmıştır. Türkiye genelinde olduğu gibi İlimizde de teşviğe bağlanan belge sayısı, öngörülen sabit yatırım tutarı ile öngörülen istihdam son beş yılın en yüksek seviyesindedir. Belge sayısında geçen yılki azalış, 2017’nin son üç çeyreğindeki artış trendinin etkisiyle yıllık bazda %31’lik artışla yön değiştirmiştir. Öngörülen sabit yatırım tutarı bazında ise 2017’nin tüm çeyreklikleri geçen yılın üzerinde olsa da, Türkiye genelinde olduğu gibi yılın son çeyreği belirleyici olmuştur. Söz konusu gelişmede Kasım 2017’de İlimizde enerji sektöründe stratejik yatırım mahiyetinde 1 adet 76 milyar TL’lik yatırımın teşviğe bağlanması etkili olmuştur. 2017 yılında İlimizde düzenlenen 175 adet yatırım teşvik belgesinin 165’i yerli firmalar, 10’u yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Hem yerli, hem de yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvikli yatırımlar geçen yıla göre artış kaydetmiştir.


173

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN MAHİYETİNE GÖRE DAĞILIMI* *:Tablodaki rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir. **:Modernizasyon, Yenileme, Entegrasyon ve Tamamlama Yatırımları Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Türkiye

Mersin

2016

Komple Yeni Yatırım Tevsi

2017

2016

2017

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon [)

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon [)

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon [)

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon [)

3.831

53.774

5.398

144.160

113

681

129

76.950

930

35.598

1.547

24.269

14

308

33

196

Diğer**

354

8.727

533

9.470

5

41

13

217

Toplam

5.115

98.099

7.478

177.899

132

1.030

175

77.362

TÜRKİYE GENELİ TEŞVİKLİ YATIRIMLARIN SABİT YATIRIM TUTARINA GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI *:Enerji sektöründe sabit yatırım tutarındaki artışın sebebi, Kasım 2017’de 76 milyar [ tutarında 1 adet stratejik yatırımın teşviğe bağlanmasıdır. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 2016

2017

Milyon [

101.522

24.462 808 2.023 Tarım

39.279

43.561 25.508

32.914

3.760 2.161 Madencilik

İmalat

Enerji*

Hizmetler

MERSİN İLİ TEŞVİKLİ YATIRIMLARIN SABİT YATIRIM TUTARINA GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI *:Enerji sektöründe sabit yatırım tutarındaki artışın sebebi, Kasım 2017’de 76 milyar [ tutarında 1 adet stratejik yatırımın teşviğe bağlanmasıdır. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 2016

2017

Milyon [

76.309

534 443

396 291 84

30

Tarım

23

236

26

Madencilik

İmalat

Enerji*

Hizmetler


174

Teşvikli yatırımlar sektörel dağılımına göre incelendiğinde; hizmetler sektöründe önceki yıllardaki artış eğilimi, Temmuz 2016’da 1.bölgede ulaştırma alt sektöründe yabancı sermayeli yüksek tutarda düzenlenen tevsi yatırımlarından kaynaklanan baz etkisiyle 2017’de yıllık bazda yerini azalışa bırakmıştır. 2017 yılında imalat sektörüne yönelik yatırım tutarında geçen yıla göre %61’lik güçlü artış gözlenmiştir. Söz konusu artışa 2.bölgede başta kağıt olmak üzere kimya alt sektörlerine yapılan yerli sermayeli komple yeni yatırımları ile 1.bölgede bölgede kimya ve makine imalat alt sektörüne yapılan yerli sermayeli tevsi yatırımlar etkili olmuştur. Enerji sektörüne yapılan yatırımlarda tutar bazında geçen yıl gözlenen daralma, 2017’de yerini güçlü artışa bırakmıştır. İlimizde ise; teşvikli yatırımlarda sabit yatırım tutarına göre imalat sektöründe önceki iki yıldır gözlenen azalış, 2017’de yıllık bazda gıda ve içki alt sektörüne düzenlenen yerli sermayeli komple yeni yatırımlar ile kimya sektöründe diğer mahiyetli yatırımlardaki artışın katkısıyla yerini %35’lik artışa bırakmıştır. Hizmetler sektöründe ise alt yapı belediye hizmetleri, eğitim ve sağlık alt sektörlerine düzenlenen yerli sermayeli komple yeni yatırımların etkisiyle 2017’de geçen yıla göre %88’lik hızlı büyüme kaydetmiştir. Tamamı komple yeni yatırım mahiyetinde olan enerji sektöründe ise yatırım tutarında geçen yılki gerileme, 2017’de yerini güçlü artışa bırakmıştır. Türkiye genelinde ve İlimizde teşvikli yatırımlar destek sınıfına göre incelendiğinde; 2017’de genel yatırımlarda belge sayısı Türkiye genelinde son üç yıldır artış eğilimindedir. İlimizde ise önceki iki yıldır gözlenen artış, 2016’da yerini azalışa bıraksa da; 2017’de tekrar artışa geçmiştir. Bölgesel yatırımlarda ise; Türkiye genelinde son beş yıldır gözlenen dalgalı seyir, 2016’daki azalışın 2017’de yerini artışa bırakmasıyla devam etmiştir. İlimizde ise son üç yıldır artış trendindedir. Türkiye genelinde büyük ölçekli yatırımlar belge sayısı bazında geçen yıla göre 1 adet artarken; stratejik yatırımların ise geçen yılın üzerinde olduğu görülmektedir. İlimizde 2017 yılında büyük ölçekli yatırım teşviğe bağlanmazken; 1 adet yüksek tutarlı stratejik yatırım teşviğe bağlanmıştır. Mersin ili imalat sanayi yatırımları sabit yatırım tutarı bazında teknoloji düzeyine göre dağılımı incelendiğinde; 2017 yılında yapılan yatırımların %42’si düşük, %40,3’ü orta-yüksek teknoloji yoğunluğuna, %17,7’si ise orta-düşük teknoloji yoğunluğuna sahip sektörlerden oluşmaktadır. 2016 yılına göre düşük ve orta-yüksek teknoloji yoğunluğuna sahip sektörlerin payında genişleme orta-düşük sektörlerin payında ise daralma gözlenmiştir. 2017 İlimize yapılan imalat sanayi yatırımlarının sabit yatırım tutarına göre teknoloji skoru bir önceki yıla göre 0,34 puan yükseliş kaydederek 1,98 puana ulaşmıştır. Söz konusu durum, Mersin ilinde yatırım teşvik belgesine bağlanan imalat sanayi projeleri yapısal olarak orta-düşük teknoloji yoğunluğuna sahiptir.

MERSİN İLİ İMALAT SANAYİ YATIRIMLARININ TEKNOLOJİ DÜZEYİNE GÖRE DAĞILIMI* *:Sabit Yatırım Tutarına göre Kaynak:MTSO Hesapları 2,5

3,7

2,6

56,8

58,7

40,3 79,2

75,5

75,5

17,7 5,7

39,5

17,5

18,9

2012

2013

16,4

38,7

42,0

8,0

Düşük

2014

2015

Orta-Düşük

2016

2017

Orta-Yüksek

MERSİN İLİ İMALAT SANAYİ YATIRIMLARININ SABİT YATIRIM TUTARINA GÖRE TEKNOLOJİ DÜZEYİ *:Sabit Yatırım Tutarına göre Kaynak:MTSO Hesapları 2,67

2,57

1,98

1,83

2012

1,64

1,64

2013

2014

2015

2016

2017


175

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI* *: Tablodaki rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

2017 Türkiye Destek Sınıfı

Mersin

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon [)

İstihdam (Kişi)

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon [)

İstihdam (Kişi)

3.826

57.759

188.927

90

725

3.024

8

2.789

1.637

0

0

0

3.634

35.048

31.298

84

637

465

10

82.303

4.707

1

76.000

2764

7.478

177.899

226.569

175

77.362

6.253

Bölgesel Yatırımlar Büyük Ölçekli Yatırımlar Genel Yatırımlar Stratejik Yatırımlar Toplam

3.BÖLGE İLLERİ TEŞVİKLİ YATIRIMLARIN BELGE SAYISI VE ÖNGÖRÜLEN SABİT YATIRIM TUTARI BAZINDA DAĞILIMI Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

Belge Sayısı

İller Manisa

İller

2016

2017

128

204

Sabit Yatırım Tutarı (Milyon [) 2016

2017

Mersin

1.030

77.362

Gaziantep

174

194

Gaziantep

2.084

2.821

Mersin

132

175

Manisa

2.118

2.313

Balıkesir

65

120

Balıkesir

594

1.719

Samsun

39

88

Bilecik

223

1.248

Diğer İller

1.443

2.505

Toplam

7.491

87.968

Diğer İller

268

261

Toplam

806

1.042

2017 yılında İlimizin de içinde yer aldığı 3. Bölge; Türkiye genelinde düzenlenen bölgesel teşvikli yatırımlarda belge sayısına göre %13,8’lik; öngörülen sabit yatırım tutarına göre ise %12,0’lik paya sahiptir. Bölgesel yatırımların öngörülen sabit yatırım tutarına göre en fazla yoğunlaştığı bölge olarak 1. bölge öne çıkmaktadır. 2017 yılında 3. bölgede teşvikli yatırımların belge sayısına göre %16,8’ini karşılayan Mersin 3. Bölge illeri arasında üçüncü sırada; %88’ini karşılayan yatırım tutarına göre ise ilk sırada yer almaktadır.


176

2017 yılında vergi gelirlerindeki güçlü artışla, İlimiz bütçe fazlası %56 genişledi Vergi gelirlerinde hızlı artışta, ithalde alınan KDV başta olmak üzere, Dahilde alınan mal ve hizmet gelirleri altında yer alan ÖTV etkili Harcamalardaki genişlemenin kaynağı sermaye transferleri ile mal ve hizmet alım giderleri

Kamu Gelirleri 2017 yılında bütçe harcamaları 2016 yılına göre artış hızı ikiye katlamış ve yıllık bazda %24’lük genişlemeyle 6,8 milyar TL., bütçe gelirleri ise %35’lik artışla 11,2 milyar TL. olmuştur. Bu dönem aralığındaki bütçe fazlası ise %56’lık büyüme oranıyla 4,4 milyar seviyesine genişlemiştir. 2017 yılında gelirlerindeki artışa en fazla katkıyı sağlayan vergi gelirlerindeki güçlü artışın kaynağı ithalde alınan KDV ve alkollü içeceklerden alınan ÖTV’dir. Döviz kurlarındaki artışın da etkisiyle ithalde alınan KDV yıllık bazda %50,1 genişlerken, özel tüketim vergisi gelirleri %51,4’lük artış kaydetmiştir. Öte yandan Kurumlar vergisinde 2016 yılındaki %59’luk artış 2017 yılında hızını keserek %10’luk büyüme oranıyla vergi gelirlerine sağladığı katkı sınırlı kalmıştır. 2016 yılına göre harcamalardaki artışta ekonomik bazda sınıflamaya göre sırasıyla sermaye transferleri, mal ve hizmet alımları, personel giderleri, fonksiyonel bazlı sınıflamaya göre ise sağlık hizmetleri, ekonomik işler ve hizmetleri, eğitim hizmetleri etkili olmuştur. Dönemsel olarak harcamalardaki gelişmeler incelendiğinde; Eylül ayı haricinde geçen yılın üzerinde ve paralel eğilim sergilenirken, yılın son çeyreğinde sermaye giderleri ile mal ve hizmet alımlarındaki artış ile önemli genişleme kaydedildiği görülmektedir. 2017’nin ilk ayından itibaren Ağustos sonuna kadar geçen yılın üzerinde ve paralel gelişmeler sergileyen İlimiz bütçe harcamaları, Eylül ayında tersine dönerek geçen yılın aynı döneminin altına inmesine rağmen, yılın son çeyreğinde “Ekonomik İşler ve Hizmetler” ve “Eğitim Hizmetleri” kalemlerine ilişkin harcamalardaki artışın etkisiyle yön değiştirmiştir.


177

MERSİN İLİ VERGİ GELİRLERİNİN DAĞILIMI (Milyon [) Kaynak: T.C. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü 2016

2017

4.872

3.246 2.422 1.608

2.169 1.433

881 1.032 299

Gelir Vergisi

328

Kurumla Vergisi

249

272

Mülkiyet Üzerinden Alınan Vergiler

Dahilde Alınan Mal ve Hizmet Gelirleri

ÖTV

İthalde Alınan KDV

MERSİN İLİ BÜTÇE HARCAMALARININ DAĞILIMI (Bin [) Kaynak: T.C. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü 875

1.191.700 227.986 588.518 521.401

18.519

1.727.379

305.155 931.463 574.866

Borç Verme Sermaye Trans. Sermaye Giderleri Cari Trans. Mal ve Hizmet Alımları Sosyal Güv. Kur. Öd. Pers. Giderleri

2.901.994 3.191.218

2016

2017


178

MERSİN İLİ MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ (‘000 [) Kaynak: T.C. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü

2016

2017

Harcamalar

5.436.271

6.751.259

Personel Giderleri

Değişim (%) 15-16

16-17

%12

%24

2.901.994

3.191.218

%19

%10

Sosyal Güv.Kur.Devlet Primi

521.401

574.866

%18

%10

Mal ve Hizmet Alımı

588.518

931.463

%16

%58

Cari Transferler

227.986

305.155

%24

%34

Sermaye Giderleri

1.191.700

1.727.379

-%8

%45

Sermaye Transferi

875

18.519

%25

%2016

3.797

2.659

%5

-%30

Gelirler

8.254.790

11.160.111

%5

%35

Genel Bütçe Gelirleri

8.131.280

11.014.555

%4

%35

Vergi Gelirleri

7.742.581

10.610.200

%3

%37

92.584

98.192

%9

%6

Alınan Bağış ve Yardımlar

148

-

-%38

-

Faizler, Paylar ve Cezalar

247.696

254.356

%16

%3

Sermaye Gelirleri

48.271

51.807

%59

%7

2-Özel Bütçe

123.510

145.556

%55

%18

Bütçe Dengesi

2.818.519

4.408.852

-%7

%56

Borç Verme

Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri

Genel bütçe vergi gelirlerinin tahakkuk ve tahsilatının illere göre dağılımı incelendiğinde; 2016 yılında toplam tahsilat içinde %1,69’luk payla 6.sırada yer alan Mersin, 2017 yılının aynı ayında da %1,98’lik payla yerini korumuştur. 2017 yılında 4,1 milyar TL.’lik net vergi geliri ile 7.sırada yer alan Mersin, geçen yıla göre iller arasında sıralamadaki yerinde değişim gözlenmemiştir. Mersin, bir önceki yıla göre net vergi gelirlerindeki artış ile iller arasında 5. sıradadır.

MERSİN BÜYÜKŞEHİR VE MERKEZ İLÇE BELEDİYELERİNİN 2018 MALİ YILI BÜTÇELERİ Kaynak: İlgili Belediyelerin Mali Hizmetler Müdürlüğü Bütçe Tutarı ([) Belediyenin Adı

(A) Ödenek Cetveli

(B) Gelirlerin Ekonomik Sınıflandırılması

(C) Finansmanın Ekonomik Sınıfı

1.949.596.000

1.609.200.000

340.396.000

Akdeniz Belediyesi

177.000.000

174.000.000

3.000.000

Büyükşehir Belediyesi Toroslar Belediyesi

222.810.000

219.724.000

3.086.000

Yenişehir Belediyesi

152.468.871

152.468.871

-

Mezitli Belediyesi

120.000.000

120.000.000

-


179

2017 yılında TR 62 Bölgesinde 27 bin kişi istihdam edilmiş, istihdam edilenlerdeki artışta kadın istihdam etkili TR62 Bölgesinde tarım dışı işsizlik oranı geçen yıl ile aynı seviyede İşsiz sayısının eğitim düzeyine göre dağılımında Lise ve dengi, yükseköğretim mezunlarında artışta, lise altı eğitim düzeyine sahip olanlarda azalışta

İşgücü HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI (*):TR62:İstatistik amaçlı bölge sınıflaması “Adana ve Mersin” illerine göre düzenlenmiştir. Kaynak: TÜİK TR62 (Adana, Mersin)* Nüfus ve İşgücü Durumu

2016

2017

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

15 ve daha yukarı yaştaki nüfus ('000)

1.448

1.468

2.917

1.481

1.513

2.994

İşgücü durumu ('000)

1.017

443

1.460

1.024

471

1.495

924

384

1.308

932

403

1.335

93

59

152

92

69

160

70,2

30,1

50

69,1

31,1

49,9

9,1

13,2

10,4

8,9

14,5

İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı (%) İşsizlik oranı (%) Tarım dışı işsizlik oranı(%)

12,8

İstihdam oranı (%) İşgücüne dâhil olmayanlar ('000) İş aramayıp, işbaşı yapmaya hazır olanlar

10,7 12,8

63,8

26,1

44,8

63

26,6

44,6

431

1.026

1.458

458

1.042

1.499

İş bulma ümidi olmayanlar

38

25

63

26

22

48

Diğer

64

92

156

48

74

122

Mevsimlik Çalışanlar

1

3

4

3

1

4

Ev İşleriyle Meşgul

-

500

500

-

494

494

Öğrenci

91

110

200

99

110

209

Emekli

129

43

172

158

43

201

Çalışamaz Halde

78

146

225

89

172

261

Diğer

31

106

137

35

126

161


180

İSTİHDAMIN EKONOMİK FAALİYET KOLLARINA GÖRE DAĞILIMI (1.000 KİŞİ) (*): İnşaat sektörü, sanayi sektörü içinde değerlendirilmiştir. Kaynak: TÜİK TR62 (Adana, Mersin) Sektörler

2016

2017

Değişim(%)

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

Tarım

194

115

309

175

105

280

-%9,8

-%8,7

-%9,4

Sanayi*

245

48

294

235

50

285

-%4,1

%4,2

-%3,1

Hizmetler

485

220

705

522

247

770

%7,6

%12,3

%9,2

Toplam

924

384

1.308

932

403

1.335

%0,9

%4,9

%2,1

Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıklamış olduğu Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre, 2017 yılında TR62(Adana, Mersin) bölgesinde, kurumsal olmayan çalışma çağındaki (15 ve daha yukarı yaştaki) nüfus 2016 dönemine göre 77 bin kişi artarak 2 milyon 994 bin kişiye ulaşmıştır. 2017 yılında işgücüne katılma oranı önceki yıla göre önemli değişim göstermeyerek %49,9 seviyesinde gerçekleşmiştir. Erkeklerde işgücüne katılma oranı 2016 yılına göre 1,1 puanlık azalışla %69,1 kadınlarda ise 1 puanlık artışla %31,1 olarak gerçekleşmiştir. 2017 yılında TR 62 Bölgesinde işsizlik oranı önceki yıla göre artış hızı yavaşlayarak 0,3 puanlık artışla %10,7 seviyesine ulaşmıştır. İstihdam edilenlerde 2016 yılında gözlenen sert bir yavaşlama 2017 yılında toparlandığı görülmektedir. Söz konusu toparlanmada hizmetler sektörünün katkısı olmuştur. 2017 yılında istihdam edilenlerin sayısı geçen yıla göre 27 bin kişi artarak 1 milyon 335 bin kişiye yükselmiştir. Söz konusu dönem için TR62 bölgesinde istihdam edilenlerdeki artışta kadın istihdamın daha fazla katkı sunmuştur.

TR62 BÖLGESİ İŞSİZ SAYISININ EĞİTİM DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI

Kaynak: TÜİK

40

46

36

37

40

66

70

72

3

3

2

2015

2016

2017

35

Okuma Yazma Bilmeyen Lise ve Dengi Meslek Okulu

Lise Altı Eğitimler Yüksek Öğretim

TR62(Adana, Mersin) Bölgesinde işsiz sayısı ise 2016 yılında 10 bin kişi artış gösterirken 2017 yılında artış hızı bir miktar yavaşlayarak 8 bin kişi artmıştır. 2017 yılında işsiz sayısındaki artış eğitim durumuna göre incelendiğinde, çalışma çağındaki nüfus içerisinde 2016 yılına göre en fazla işsiz artışı yükseköğretim mezunlarında olduğu gözlenirken, bu grubu lise ve dengi meslek okulları takip etmektedir. TR62 Bölgesi işsizlik oranı ile %10,7 olan Türkiye genelinin altında, 26 Bölge arasında 13.sırada yer almaktadır. 2017 yılında istihdam edilen 1 milyon 335 bin kişinin %58’i hizmetlerde, %21’lik eşit payı ise tarım, sanayi ve inşaat sektöründe yer almıştır. 2017 yılında TR 62 Bölgesinde hizmetler sektörü hariç diğer tüm sektörlerde istihdam edilenler 2016 yılının altında kalmıştır.


181

TR62 (Adana, Mersin) BÖLGESİ’NDE İSTİHDAM EDİLENLERİN İŞTEKİ DURUMU (1.000 KİŞİ) Kaynak: TÜİK

Tarım Dışı

Tarım

Toplam

2016

2017

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

Toplam

925

383

1.308

932

403

1.335

Ücretli, maaşlı ve yevmiyeli

652

241

893

647

259

905

İşveren ve kendi hesabına

225

48

273

241

48

289

Ücretsiz aile işçisi

48

94

142

45

96

140

Toplam

194

115

309

175

105

280

Ücretli, maaşlı ve yevmiyeli

65

31

96

51

26

78

İşveren ve kendi hesabına

95

10

105

98

7

105

Ücretsiz aile işçisi

34

74

108

26

72

98

Toplam

731

268

999

757

297

1.054

Ücretli, maaşlı ve yevmiyeli

587

210

797

595

233

828

İşveren ve kendi hesabına

130

38

168

143

41

184

Ücretsiz aile işçisi

14

20

34

19

24

43

TR62 (Adana, Mersin) bölgesinde istihdam edilenler işteki duruma göre incelendiğinde; ücretsiz aile işçisi sayısında geçen yıla göre azalış; işveren ve kendi hesabına çalışanlar ile ücretli, maaşlı ve yevmiyeli çalışanlarda artış gözlenmiştir. İstihdam edilenlerin işteki durumu istihdamın %21’ini karşılayan tarım ve %79’unu sahip olan tarım dışı sektör ayrımına göre bakıldığında; tarım sektöründe işveren ve kendi hesabına çalışanlar hariç diğer kırılımlarda azalış; tarım dışı sektörlerde ise tüm alt kırılımlarda artış görülmektedir.

2017 YILI İSTİHDAMIN İŞYERİ BÜYÜKLÜĞÜNE VE SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA KAYITLILIK DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI (1.000 KİŞİ) *:Bilgi yoktur. Kaynak: TÜİK Sosyal Güvenlik Kurumuna Kayıtlılık

İşyeri Büyüklüğü

Kayıtlı

Kayıtlı Değil

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

1-10

227

63

290

283

189

472

510

252

762

11-19

39

16

55

14

6

20

53

22

75

20-49

95

35

130

19

6

25

115

41

155

50+

240

85

325

13

4

17

253

89

342

Belirsiz

1

0

1

0

0

0

1

0

1

Toplam

603

199

801

329

205

534

932

404

1.335

2017 yılında istihdamın %60’ı sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı iken; %40’ının ise kayıtlı olmadığı görülmektedir. Sosyal güvenlik Kurumuna kayıtlı olan istihdamın payı önceki yıla göre arttığı gözlenmektedir. Kayıtlı istihdamda 2016 yılına göre en fazla artış 50 ve üzeri ile 1-10 kişi çalışan sayısına sahip işyerlerindedir.


182

EĞİTİM DURUMUNA GÖRE İSTİHDAMIN DAĞILIMI (15+,1.000 Kişi) Kaynak: TÜİK Eğitim Durumu

Cinsiyet

2016

2017

Erkek

25

24

Kadın

37

26

Okuma yazma bilmeyen

Toplam

62

50

Erkek

554

532

Kadın

198

195

Toplam

752

727

Lise altı

Erkek

191

210

Kadın

61

76

Toplam

252

286

Erkek

155

167

Lise ve dengi meslek okulu

Yükseköğretim

Kadın

88

105

Toplam

243

272

2017 yılında TR62 (Adana, Mersin) Bölgesinde eğitim durumuna göre istihdamın dağılımına bakıldığında; istihdam edilenlerin %54’ünü lise altı eğitimli olanların, %212lik eşit payı lise ve dengi meslek okulu ile yükseköğretim mezunları, %4’ünü ise okuryazar olmayanlar oluşturmaktadır. 2016 yılına göre lise ve dengi meslek okulu ile yükseköğretim mezunlarının istihdam içerisindeki payı genişlemiştir.

İŞKUR İŞGÜCÜ PİYASASI GÖSTERGELERİ Kaynak: Türkiye İş Kurumu 2016 Erkek Açık İşler

Kadın

2017 Toplam

Erkek

45.522

Kadın

Değişim (%) Toplam

37.048

2015-2016

2016-2017

%14,5

-%18,6

Başvurular

41.857

32.481

74.338

54.756

41.307

96.063

%22,1

%29,2

İşe Yerleştirmeler

14.451

4.936

19.387

14.149

5.207

19.356

-%6,3

-%0,2

%38,8

-%14,9

Kayıtlı İşsiz

İşsizlik Ödeneğine Başvuru 30.226

26.838 31.732

61.962

31.821

22.850 32.769

64.590

%15,7

%4,2

Kayıtlı İşgücü

58.711

46.410

105.121

59.667

48.685

108.352

-%19,5

%3,1

İŞKUR kayıtlarına göre 2017 yılında İlimiz açık iş sayısı bir önceki yıla göre %18,6’lık azalışla 37.048’e gerilemiştir. İşe yerleştirmelerde 2013-2015 dönemindeki artış trendi; 2016’da yön değiştirmiş; 2017’de ise durağan seyir izlemiştir. Söz konusu dönemde iş başvuruları önceki yıla göre artışı hız kazanarak %29,2’lik artışla 96.063 kişiye, işsizlik ödeneğine başvurular ise 2016 yılındaki artış 2017 yılında yerini %14,9’luk azalışa bırakmıştır. İlimizde İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısında önceki yıl gözlenen artış, 2017 yılında hızını keserek %4,2’lik artışla 64.590 kişiye yükselmiş, kayıtlı işgücünde geçen yıl gözlenen daralma 2017 yılında tersine dönerek yerini %3,1’lik artışla 108.352 kişiye bırakmıştır. İlimiz işgücü piyasasındaki göstergeler geçen yıl ile kıyaslandığında; 2016 yılında gözlenen ekonomik daralmanın paralelinde işgücü piyasasındaki olumsuz gerçekleşmelerin 2017 yılında yerini bir miktar toparlanmaya bıraktığı görülmektedir.


183

İŞ BAŞVURUSUNDA BULUNANLARIN YAŞ GRUBUNA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu Kişi 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0

15-19

20-24

25-29

30-34

35-39

40-44

45-64

65+

4.630

13.634

11.038

8.775

7.820

6.568

8.299

102

2016

5.187

16.860

14.086

10.701

10.090

7.638

9.660

116

2017

7.548

21.214

17.712

13.648

12.548

9.939

13.298

156

Yüksek Lisans

Doktora

2015

İŞ BAŞVURUSUNDA BULUNANLARIN EĞİTİM DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu Kişi 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0

OkumaYazma Bilmeyenler

Okur-Yazar Olanlar

İlköğretim

Ortaöğretim

Ön Lisans

Lisans

2015

1.736

1.159

30.518

16.143

5.587

5.599

121

3

2016

1.536

1.198

34.162

21.013

8.108

8.110

204

7

2017

1.551

1.973

42.981

27.786

10.777

10.671

315

9

İŞKUR kayıtlarına göre İlimizdeki iş başvurularındaki gelişmeler yaş gruplarına göre incelendiğinde; tüm yaş gruplarında 2016 yılına kıyasla artış gözlenmiş; en fazla artışın ise 20-24, 45-64 ile 25-29 yaş grubu aralığında olduğu görülmektedir. İş başvurularındaki gelişmeler başvuruda bulunanların eğitim düzeyine göre incelendiğinde en fazla artışın ilköğretim ile ortaöğretim düzeyine sahip kişilerde olduğu görülmektedir.


184

MERSİN İLİ ALINAN AÇIK İŞLER VE İŞE YERLEŞTİRMELERİN DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0

Kamu

Özel

Toplam

Kamu

Açık İşler

Özel

Toplam

İşe Yerleştirmeler

2016

39

45.483

45.522

41

19.346

19.387

2017

25

37.023

37.048

8

19.348

19.356

İŞKUR kayıtlarına göre 2017 yılı içerisinde İlimizde alınan açık iş sayısı önceki yıla göre gözlenen daralmada özel sektörün etkisi gözlenirken, işe yerleştirmelerdeki gerçekleşmeler geçen yıl ile aynı seviyededir. Söz konusu dönemde işe yerleştirilenlerin yaş grubuna göre dağılımı incelendiğinde; 45-64 ile 20-24 yaş grubu haricindeki tüm yaş gruplarında işe yerleştirmeler önceki yıla göre azalışta olduğu gözlenirken işe yerleştirilenlerde “Lisans, Önlisans, İlköğretim” eğitim düzeylerinde önceki yıla göre artış görülmektedir.

MERSİN İLİ İŞE YERLEŞTİRMELERİN YAŞ GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 15-19

20-24

25-29

30-34 2015

2016

35-39 2017

40-44

45-64

65+


185

MERSİN İLİ İŞE YERLEŞTİRMELERİN EĞİTİM DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 Okuma-Yazma Okur-Yazar Bilmeyenler Olanlar

İlköğretim

Ortaöğretim

2015

Ön Lisans

2016

Lisans

Yüksek Lisans

Doktora

2017

2017 yılında İŞKUR’a kayıtlı işgücündeki gelişmelerde 20-24, 15-19 yaş gruplarının ağırlıklı olarak etkisi olduğu gözlenirken, bir önceki yıla göre ortaöğretim, önlisans ve lisans mezunlarının işgücüne katılımının arttığı görülmektedir.

KAYITLI İŞGÜCÜNÜN YAŞ GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 15-19

20-24

25-29

30-34 2015

2016

35-39

40-44

45-64

65+

Lisans

Yüksek Lisans

Doktora

2017

KAYITLI İŞGÜCÜNÜN EĞİTİM DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 Okuma-Yazma Okur-Yazar Bilmeyenler Olanlar

İlköğretim

Ortaöğretim

2015

2016

Ön Lisans 2017


186

2017 yılında kayıtlı işsizler 2016 yılına göre artış hızının yavaşlamasında “15-19 ile 20-24” yaş grupları hariç diğer tüm yaş gruplarının etkisi olmuştur. Söz konusu dönemde kayıtlı işsizlerde ilköğretim eğitim düzeyine sahip olanlar hariç diğer tüm eğitim düzeylerinde önceki yıla göre artış gözlenmiştir.

KAYITLI İŞSİZLERİN YAŞ GRUBUNA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu 20.000 15.000 10.000 5.000 0 15-19

20-24

25-29

30-34 2015

2016

35-39

40-44

45-64

65+

Lisans

Yüksek Lisans

Doktora

2017

KAYITLI İŞSİZLERİN EĞİTİM DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 Okuma-Yazma Okur-Yazar Bilmeyenler Olanlar

İlköğretim

Ortaöğretim

2015

2016

Ön Lisans 2017


187

2017 yılında işe yerleştirilenlerin meslek grubuna göre dağılımı incelendiğinde, işe yerleştirmeler içerinde önemli ağırlığı olan nitelik gerektirmeyen mesleklerin payı 2016 yılına göre daralırken; diğer başlıca sektörler arasında yer alan “Hizmet ve Satış Elemanları, Sanatkârlar ve İlgili İşlerde Çalışanlar ile Büro Hizmetlerinde Çalışan Elemanlar” sektörlerinin payı genişlemiştir.

İŞE YERLEŞTİRİLENLERİN MESLEK GRUBUNA GÖRE DAĞILIMI

%60,3

%12,6

%9,7

%9,1

%2,9 %2,7 %2,5

Kaynak: Türkiye İş Kurumu

%0,4

Nitelik Gerektirmeyen Meslekler Hizmet ve Satış Elemanları Sanatkarlar ve İlgili İşlerde Çalışanlar Büro Hizmetlerinde Çalışan Elemanlar Teknisyenler, Teknikerler ve Yardımcı Profesyonel Meslek Grupları Tesis ve Makine Operatörleri ve Montajcılar Profesyonel Meslek Mensupları Diğer 2017 yılında İlimizde İŞKUR’a kayıtlı işsizlerin meslek grubuna göre dağılımında ağırlıklı olarak %31,5’ini nitelik gerektirmeyen meslekler, %22,1’ini hizmet ve satış elemanları, %16,1’ini büro hizmetlerinde çalışan elemanlar oluşturmaktadır. Söz konusu dönemde “Hizmet ve Satış Elemanları” meslek grubundaki işşsizlerin payı 2016 yılına göre genişlerken, “Nitelik Gerektirmeyen Meslekler” ile “Büro Hizmetlerinde Çalışan Elemanlar” meslek grubundaki işsizlerin payında daralış, profesyonel meslek grubunda yer alan işsizlerin payında ise değişim gözlenmemiştir.

KAYITLI İŞSİZLERİN MESLEK GRUBUNA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Türkiye İş Kurumu

%31,5

%22,1

%16,1

Nitelik Gerektirmeyen Meslekler Hizmet ve Satış Elemanları Büro Hizmetlerinde Çalışan Elemanlar Profesyonel Meslek Mensupları Teknisyenler, Teknikerler ve Yardımcı Profesyonel Meslek Grupları Sanatkarlar ve İlgili İşlerde Çalışanlar Tesis ve Makine Operatörleri ve Montajcılar Diğer

%8,5

%7,8

%7,0

%5,0

%1,9



ALTYAPI SİSTEMLERİ


190

2017 yılında trafiğe kaydı yapılan araç sayısı 23.766 adetle yaklaşık olarak geçen yıl ile aynı seviyede kalmıştır. İlimiz bin kişi başına düşen otomobil sayısı ile otomobil sayısının en yoğun olduğu ilk 10 il arasında 8. Sırada Uçak yolcu trafiğinin artış hızı zayıflarken, uçak trafiği azalışta

Ulaştırma Mersin’de ulaşım ağırlıklı olarak karayolu ile sağlanmaktadır. Ülkemizdeki bütün yerleşim birimlerine karayolu ile bağlantısı bulunmaktadır. Mersin’de 490 km.si devlet yolu, 867 km.si il yolu, 155 km.si otoyol, toplam 1.512 km karayolu bulunmaktadır. İlimizde demiryolu bağlantısı bulunmakta ve denizyolu ile ulaşım sağlanmaktadır. Havaalanı olmamasına rağmen, hava yolu ile ulaşım Adana hava alanından sağlanmaktadır.

2017 YILI SONU İTİBARİYLE MERSİN KARAYOLU DURUMU Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü Uzunluğu (km.) İl Yolu

867

Devlet Yolu

490

Otoyol

155

Toplam

1.512


191

MOTORLU KARA TAŞITLARI İSTATİSTİKLERİ Not1:Kamyonet ve otomobile arazi taşıtları dahildir. Not2:Veriler Emniyet Genel Müdürlüğünden alınmıştır. Not3:Ağır tonajlı yük taşıtları kamyonda kapsanmıştır. (Çekici, Damperli Kamyon, Tanker, Çöp Kamyonu vb.) Not4:Özel amaçlı taşıtlar içinde yer alan çöp kamyonu, tanker, arazöz ve yol ve iş makinelerinin tamamı yük taşıtları grubunda kamyon olarak değerlendirilmiştir. Kaynak: TÜİK

Türkiye

Aracın Cinsi

Mersin

2016

2017

Değişim (%)

2016

2017

Değişim (%)

Motosiklet

3.003.733

3.102.800

3%

142.538

144.162

1%

Otomobil

11.317.998

12.035.978

6%

247.101

264.937

7%

463.933

478.618

3%

8.064

8.518

6%

Minibüs Otobüs

220.361

221.885

1%

5.543

5.566

0%

3.442.483

3.642.625

6%

95.569

101.382

6%

Kamyon

825.334

838.718

2%

31.258

31.475

1%

Traktör

1.765.764

1.838.222

4%

33.104

34.218

3%

50.818

60.099

18%

1.050

1.216

16%

21.090.424

22.218.945

5%

564.227

591.474

5%

Kamyonet

Özel Amaçlı Taşıt Toplam

İlimizde motorlu kara taşıtları sayısında geçen yıl gözlenen sert düşüş, ticari araç sayısındaki artışın etkisiyle 2017’de %11 büyüyerek 27.247 adet artış göstermiştir. İlimiz, Türkiye genelinde sahip olduğu 591.474 adet motorlu kara taşıt sayısı ile 2017 yılında %2,7’lik payla 8. sırada yer almaktadır. İlimizde bin kişi başına düşen otomobil sayısı 2016 yılında 139 iken 2017 yılında 9 adet artarak 148’e ulaşmıştır. Söz konusu dönemlerde Türkiye genelinde bin kişi başına düşen otomobil sayısı 142’den 149’a yükselmiştir. İlimizin bin kişi başına düşen otomobil sayısı ile Türkiye geneline yakın bir değere sahiptir. 2017 yılında İlimiz bin kişi başına düşen otomobil sayısı ile otomobil sayısının en yoğun olduğu ilk 10 il arasında 8. sırada yer almaktadır. Trafiğe kaydı yapılan araç sayısında 2016 yılında gözlenen azalış, 2017’nin üçüncü çeyreğindeki güçlü artış haricinde azalış eğiliminde olmasıyla yıllık bazda yerini durağan yapıya bırakmıştır. Trafiğe kaydı yapılan araç sayısına göre İlimiz iller arasında 2016’da %2,0’lik payla 7. sırada yer almakta olup, 2017’de de aynı oranla yerini korumuştur.

MERSİN İLİ TRAFİĞE KAYDI YAPILAN ARAÇ SAYISININ AYLAR İTİBARİYLE DAĞILIMI Kaynak: TÜİK 3.000

Araç Sayısı

2.500 2.000 1.500 1.000 500 0

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

2016

2.379

1.438

1.927

1.774

2.006

1.978

1.952

1.996

1.682

2.012

2.533

2.010

2017

2.583

1.266

1.799

1.734

2.133

1.827

2.587

2.171

1.777

2.099

1.913

1.877


192

31.12.2017 TARİHİ İTİBARİYLE İLİMİZDEKİ ARAÇLARIN İLÇELERE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Mersin Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil Şube Müdürlüğü

Tarsus %17 Erdemli %9

Akdeniz, Yenişehir, Toroslar, Mezitli %53

Silifke %8 Mut %4 Bozyazı Anamur %2 %4

Gülnar %1

Mersin ili araç tescil işlemlerinin incelendiğinde; 2016 yılında işlem hacmini önceki yıla göre %32 azalmıştır. Söz konusu azalışta en önemli pay devir işlemlerinde olduğu gözlenirken, önceki yıla göre hurda ve trafikten çekme işlemlerindeki artış dikkat çekicidir.

MERSİN İLİ ARAÇ TESCİL İŞLEMLERİ

Yeni Kayıt

2015

Hurda 2016

2017

1.279

2.556

522

939

559

Devir

4.688

47.330 1.920

5.516

18.399

29.334

76.179

Kaynak: Mersin Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil Şube Müdürlüğü

Trafikten Çekme


193

Karayolu Ulaşımı Türkiye’de olduğu gibi Mersin’de de, yolcu ve yük taşımacılığı karayolları üzerine yoğunlaşmıştır. Serbest bölge’nin varlığı ve yoğun liman faaliyetleri, ilimizde ulaştırma sektörünün önemini artırmıştır. Limanda yükleme ve boşaltması yapılan yüklerin ülke içerisine dağılımı çoğunlukla karayolu ile sağlanmaktadır. İl ekonomisinde önemli bir yeri olan tarımsal üretim içerisindeki meyve ve sebze ürünlerinin dağıtımı da yine ağırlıklı olarak karayolları üzerinden yapılmaktadır.

MERSİN İL BAZINDA YILLIK TAŞIT-KM,YOLCU-KM, TON-KM DEĞERLERİ Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü

Otoyol

Devlet yolu

Değişim(%)

2016

2017

2016

2017

2016

2017

16/15

17/16

Taşıt-km

1.117.917

1.231.391

1.413.439

1.444.687

2.531.356

2.676.078

%6

%6

Yolcu-km

3.393.787

3.497.979

3.446.775

3.450.088

6.840.562

6.948.067

%4

%2

Ton-km

3.519.307

3.638.815

2.779.551

2.853.412

6.298.858

6.492.227

%5

%3

2017 yılında İlimizde taşıt, yolcu ve yük hareketliliğine ilişkin istatistiklere baktığımızda, taşıt trafiğindeki artış eğiliminin aynı hızla devam ettiği gözlenirken, yolcu ve yük trafiğindeki artış hızındaki yavaşlamanın devam ettiği görülmektedir.

Denizyolu Ulaşımı Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve İç Anadolu Bölgeleri ithalat ve ihracat faaliyetlerini gerçekleştirmek için Mersin Uluslararası Limanı’nı kullanmaktadır. Ayrıca Ortadoğu Ülkeleri ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine, ABD ve AB ülkelerine ithalat-ihracat ve bu ülkelere transit yük taşımacılığı yapılmaktadır. 2007 yılına kadar, T.C. Devlet Demiryolları tarafından işletilen Mersin Limanı, 11.05.2007 tarihinde özelleştirilmiştir. Bu tarihten itibaren Mersin Limanı’ndaki faaliyetler, PSA-Akfen grubuna ait Mersin Uluslararası Liman İşletmeciliği A.Ş. tarafından yürütülmektedir.

Demiryolu Ulaşımı İl sınırları içerisinde 44 km. çift hat, 62 km. tek hat olmak üzere toplam 106 km.lik anahat uzunluğunda yolcu ve yük taşımacılığı yapılmaktadır. Yolcu trenlerinin sevk ve kabulü için 3 adet yolcu peronu ve yük trenleri için 3 adet yükleme rampası olup, Mersin limanına 250 metre demir yolu ile hat bağlantısı bulunmaktadır. Liman içinde de 31 km Demiryolu ile 51 adet makas bulunmaktadır. Deniz yolu ile gelen transit yükler demir yolu ile Ortadoğu ülkeleri ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine taşınmaktadır. 2017 yılında İlimizdeki demiryolu ile toplam yük taşıma miktarı 2016 yılına göre %11 azalış göstererek 1.515.513 tona yükselmiştir. Söz konusu dönemde İlimiz demiryolu ile taşınan toplam yüklerdeki gerilemede giden yükler etkili olmuştur.

MERSİN İLİ DEMİRYOLU YÜK TAŞIMA İSTATİSTİKLERİ Kaynak: T.C. Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü 2.000.000 1.800.000 1.600.000

Ton

1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0 2013

2014

2015

2016

2017


194

İLİMİZDEKİ DEMİRYOLU YÜK TAŞIMACILIĞININ DURUMU (Ton) Kaynak: T.C. Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü Mersin Lojistik Müdürlüğü Cinsi

2016

2017

Gelen

Giden

Gelen

Giden

Kalsit

29.175

-

60.195

-

Boru

-

-

-

-

Suni Gübre

-

-

-

-

Akaryakıt

257.719

104.213

242.398

79.368

Alçı Taşı

-

-

-

-

Boş Vagon

4.488

453.322

12.385

74.214

Yurt dışı

-

-

2.955

11.224

Demir

-

48.798

-

21.273

Fayans Yapıştırıcı

-

5.882

-

2.298

Mermer

677

-

-

-

554.374

227.627

659.341

344.326

PVC

-

20.444

-

5.271

R.Kağıt

-

2.662

-

-

Diğerleri

127

-

-

-

Toplam

846.560

862.948

977.274

538.239

Konteyner

Havayolu Ulaşımı Mersin’de hava alanı bulunmamaktadır. Hava yolu ulaşımı il merkezine 69 km. uzaklıktaki Adana hava alanından yapılmaktadır. Hava alanından yurt içi ve yurt dışına düzenli olarak uçak seferleri yapılmaktadır. İlimiz sınırları içerisinde, Çukurova Bölgesel Havaalanı kurulacaktır. Çukurova Bölgesel Havaalanı’nda düzenli olarak yolcu uçağı seferlerinin yanı sıra kargo seferleri de yapılacaktır.

ADANA HAVAALANI UÇAK, YOLCU VE TAŞINAN YÜK (Ton) Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü

İç Hat

2016

2017

Değişim (%)

Ticari Uçak Trafiği

Yük Trafiği (Bagaj, Kargo, Posta) (Ton)

Yolcu Trafiği (Gelen/Giden)

Tüm Uçak Trafiği

34.017

38.225

4.884.395

46.639

Dış Hat

7.342

11.559

710.235

8.547

Toplam

41.359

49.784

5.594.630

55.186

İç Hat

32.319

38.089

4.960.627

38.528

Dış Hat

5.141

9.671

649.549

6.407

Toplam

37.460

47.759

5.610.176

44.935

İç Hat

-%5,0

-%0,4

%1,6

-%17,4

Dış Hat

-%30,0

-%16,3

-%8,5

-%25,0

2016 Toplam

-%9,4

-%4,1

%0,3

-%18,6

2015 Toplam

%10,7

-%1,0

%5,4

%18,3

2017 yılında toplam uçak trafiği önceki yıla göre %18,6 azalış kaydetmiştir. 2015 yılına kadar son beş yıldır tüm uçak trafiğinde gözlenen artış hızındaki yavaşlama eğiliminin; 2016 yılında hızını arttırsa da 2017 yılında azalışa geçmiştir. Söz konusu gelişmede ticari uçaklardaki daralma %9,4, diğer(ticari olmayan) uçuşlarda ise %46 daralmanın etkisi olmuştur. Yük trafiğinde önceki yıl gözlenen azalış, 2017 yılında azalış hızını arttırmış, yolcu trafiğinde ise artış hız kaybettiği görülmektedir.


195

Sabit telefon erişim hat sayısında gerileme devam ederken mobil telefon abone sayısı artışta Genişbant internet abone sayısında hızlı artış

Haberleşme Hizmetleri ELEKTRONİK HABERLEŞME İSTATİSTİKLERİ Kaynak: Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Türkiye 2015

Mersin

2016

Değişim (%)

2015

2016

Değişim (%)

Sabit Telefon Erişim Hat Sayısı

11.493.057

11.077.559

-%3,6

194.901

182.335

-%6,4

Mobil Telefon Abone Sayısı

73.639.261

75.061.699

%1,9

1.514.610

1.548.651

%2,2

Genişbant İnternet Abone Sayısı

48.572.148

62.236.606

%28,1

964.538

1.283.500

%33,1

1.672.628

1.926.080

%15,2

58.033

65.527

%12,9

268.119

290.974

%8,5

6.144

6.036

-%1,8

Fiber Abone Sayısı Fiber-Optik Kablo Uzunluğu-km

2016 yılında elektronik haberleşme sektörüne ilişkin veriler incelendiğinde; Türkiye genelinde sabit telefon abone sahipliği azalışın devam ederek önceki yıla göre %3,6’lık azalışla 11 milyona, İlimizde ise azalış oranı Türkiye geneline göre oransal bazda daha hızlı olup %6,4 ile 182 bine gerilemiştir. Sabit telefon abone sayısı ile Türkiye’nin %1,6’sını karşılayan İlimiz, en fazla sabit telefon abone sayısı olan 10. ildir. Söz konusu dönemde Türkiye genelinde mobil telefon aboneliği %2 oranında artarak 75 milyona çıkarken, İlimizde ise önceki yıl gözlenen azalış yerini %2,2’lik artışa bırakmıştır. İlimiz mobil telefon abone sayısı ile Türkiye içerisinde sahip olduğu %2,1’lik pay ile 10. sıradadır. Türkiye geneli ve İlimizde genişbant internet abone sahipliği önceki yıla göre artışı hız kazanarak sırasıyla %28, %33 artış göstermiştir. Genişbant internet abone sayısı ile Türkiye’nin %2’sine sahip olan İlimiz, abone sayısı en yüksek iller arasında 10.sıradadır. Türkiye genelinde fiber optik kablo uzunluğu ise %8,5 artarak 291 bin km.’ye, İlimizde ise %2 azalarak 6 bin km.’ye gerilemiştir. İlimiz fiber optik kablo uzunluğu ile Türkiye genelinde sahip olduğu %2,1’lik payla 9.sıradadır.

ŞEHRİMİZDE POSTA HABERLEŞMESİ VE TELGRAF HİZMETLERİ Kaynak: Mersin PTT Baş Müdürlüğü Adet Posta Haberleşmesi Mektup, Posta ve Tebrik Kartı Taahhütlü Maddeler Gazete ve Basılmış Kâğıt Küçük Paket, Ticaret Eşyası Örneği Toplam

2016

2017

15.022.215

17.336.942

654.226

648.563

11.322

120.317

1.684

9.214

15.689.447

18.115.036

1.044

1.044

Telgraf Hizmetleri Yurt İçi Telgraf

1

1

Giren ( Şehrimize )

Yurt Dışı Telgraf

1.540

2.116

Çıkan ( Şehrimizden )

1.045

1.044


196

2017 yılında ilimizde posta haberleşmesi kapsamında gönderilerin 2016 yılına göre %15,5 artmıştır. Söz konusu dönemde taahhütlü maddeler hariç tüm kalemlerde artış kaydedilmiştir.

BASIN-YAYIN FAALİYETLERİ 31.12.2017 TARİHİ İTİBARİYLE İLİMİZDE YAYIN YAPAN ÖZEL TELEVİZYON VE RADYOLARIN İLÇELERE GÖRE SAYISI Kaynak: T.C. Mersin Valiliği Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü

İlçeler Akdeniz

Televizyonlar

Radyolar

5

14

Toroslar

-

1

Yenişehir

-

1

Anamur

-

1

Erdemli

-

2

Mut

-

2

Silifke

-

2

Tarsus

1

6

Toplam

6

29

2017 YILI SONU İTİBARİYLE İLİMİZDE YAYIN YAPAN GAZETE VE DERGİLERİN İLÇELERE GÖRE SAYISI Kaynak: T.C. Mersin Valiliği Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü

İlçeler

Gazeteler

Dergiler

Akdeniz

43

12

Anamur

4

-

Aydıncık

-

-

Bozyazı

1

-

Çamlıyayla

0

-

Erdemli

5

-

Gülnar

1

-

Mezitli

3

-

Mut

5

1

Silifke

7

1

Tarsus

32

-

Toroslar

2

-

Yenişehir Toplam

11

2

114

16


197

2017 yılında Türkiye genelinin tersine, İlimizde sanayi sektöründe tüketilen enerji miktarı azalışta

Enerji KULLANIM YERLERİNE GÖRE ENERJİ TÜKETİMİ(MWh) Kaynak: EPDK

Türkiye

Mersin

2016

2017

Değişim (%)

2016

2017

Değişim (%)

Aydınlatma

4.723.216

4.467.990

-%5

151.552

89.600

-%41

Mesken

51.239.732

53.408.305

%4

1.377.350

1.462.147

%6

Sanayi

87.661.985

95.006.384

%8

1.683.324

1.520.404

-%10

Tarımsal Sulama

6.328.384

6.705.120

%6

229.828

177.865

-%23

Ticarethane

60.286.978

66.002.377

%9

1.155.091

1.382.752

%20

210.240.295

225.590.176

%7

4.597.145

4.632.768

%1

Kişi başına toplam elektrik tüketimi (KWh)

2.634

2.792

2.592

2.582

Kişi başına sanayi elektrik tüketimi (KWh)

1.098

1.176

949

848

642

661

776

815

Genel Toplam

Kişi başına mesken elektrik tüketimi (KWh)

2017 yılında Türkiye geneli tüketilen enerji miktarı önceki yıla göre %7 artarken, Mersin’de artış %1 seviyesinde gerçekleşmiştir. İlimizde enerji tüketimindeki artışa ticarethane ve meskenlerin katkısı olmasına karşın; sanayi sektörü toplam enerji tüketimi artışını sınırlandırmıştır. Üretimdeki gelişmelerin izlendiği sanayi sektöründe enerji tüketimi İlimizde 2017’nin ilk çeyreğine bir önceki çeyreğe göre azalışla girmiş, ikinci çeyrekte gözlenen durağan yapı, üçüncü çeyrekte yerini sert düşüşe bırakmış; son çeyrekte ise artışa geçmiştir. 2017 yılında Türkiye genelinin aksine Mersin’de sanayi sektöründe enerji tüketimi geçen yıla göre %10 azalmıştır. Türkiye’de 2017 yılında kişi başına düşen elektrik tüketimi tüm kullanım yerlerinde artarken, İlimizde mesken tüketimi hariç diğer kullanım alanlarında azalıştadır.


198

MERSİN İLİ KULLANIM ALANLARINA GÖRE ENERJİ TÜKETİMİ Kaynak: EPDK kWh 5.000.000 4.500.000 4.000.000 3.500.000 3.000.000 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 0 Toplam Tüketim

Sanayi Tüketimi 2015

Ticarethane 2016

Mesken Tüketimi

2017

TÜRKİYE GENELİ VE MERSİN’DE SANAYİ SEKTÖRÜNDE ENERJİ TÜKETİMİNİN AYLI BAZDA DAĞILIMI Kaynak: EPDK Türkiye MWh 9.000.000

Mersin MWh 200.000

8.000.000 160.000

7.000.000 6.000.000

120.000

5.000.000 4.000.000

80.000

3.000.000 2.000.000

40.000

1.000.000 0

O ca k1 6 Şu ba t M ar t Ni sa n M ay Ha ıs z Te iran m m Ağ uz us to s Ey lül Ek im Ka sım Ar a O lık ca k1 7 Şu ba t M ar t Ni sa n M ay Ha ıs z Te iran m m Ağ uz us to s Ey lül Ek im Ka sım Ar alı k

0

Türkiye

Mersin

DOĞALGAZ İSTATİSTİKLERİ Kaynak: EPDK Türkiye 2016 Tüketim (Milyon sm³) Doğalgaz Abone Sayısı Serbest Tüketici

2017

Mersin Değişim (%) 15-16

16-17

2016

2017

Değişim (%) 15-16

16-17

45.941

53.359

-%3

%16

983

791

%2

-%20

145.881.260

155.796.804

%9

%7

573.150

756.591

%33

%32

6.029.007

6.343.735

%10

%5

6.905

8.889

%25

%29


199

İlimizde yıllık bazda doğalgaz tüketiminde Türkiye genelinin aksine geçen yılki artış, 2017 yılında yerini %20’lik azalışa bırakmıştır. Söz konusu azalışta dönüşüm/çevrim ile sanayi sektörlerinin payı olmuştur. İlimizde doğalgaz abone sayısı ile serbest tüketici sayısında yıllık bazda Türkiye geneli paralelinde geçen yılki artış, 2017’de devam etmiş; ancak artış hızı Türkiye genelinin oldukça üzerinde gerçekleşmiştir.

SANAYİ SEKTÖRÜNDE DOĞALGAZ SATIŞ MİKTARININ DAĞILIMI Kaynak: EPDK Mersin Milyon sm3

Türkiye Milyon sm3 1.600

80,00

1.400

70,00

1.200

60,00

1.000

50,00

800

40,00

600

30,00

400

20,00

200

10,00 0,00

O ca k1 6 Şu ba t M ar t Ni sa n M ay Ha ıs z Te iran m m Ağ uz us to s Ey lül Ek im Ka sım Ar a O lık ca k1 7 Şu ba t M ar t Ni sa n M ay Ha ıs z Te iran m m Ağ uz us to s Ey lül Ek im Ka sım Ar alı k

0

Türkiye

Mersin

Mersin’de doğalgaz tüketimi ile doğalgaz satış miktarının yaklaşık aynı seviyede gerçekleşmesi ve aylık bazda da paralel seyir izlemesinden hareketle; sanayi sektöründe doğalgaz tüketimindeki gelişmeler söz konusu veriler kullanılarak da izlenebilmektedir. İlimizde 2017’de sanayi sektöründe doğal gaz satış miktarı yılın tüm çeyrekliklerinde geçen yılın altında kalarak, yıllık bazda Türkiye genelinin üzerinde %10 azalmıştır.


200

Yapı ruhsatlarındaki artış hızında yavaşlama gözlenirken, kullanım izin belgeleri artışta Konut satışları yılın ikinci yarısında diğer satışların etkisiyle geçen yıla göre %5 arttı Yabancılara satılan konut sayısında geçen yıl gözlenen azalış 2017’de yerini artışa bıraktı

Konut KULLANIM AMACINA GÖRE YAPILACAK YENİ VE İLAVE YAPILAR (YAPI RUHSATI) Kaynak: TÜİK

Yapı Sayısı

2016

Daire Sayısı

Toplam

3.353

5.394.767

4.777.659

26.317

2.915

4.588.419

4.095.556

26.225

438

806.348

682.103

92

Toplam

3.905

7.485.698

7.581.394

36.596

İkamet Amaçlı Binalar

3.428

6.521.920

6.619.336

36.404

477

963.778

962.059

192

16/15

%26

%24

%35

%31

17/16

%16

%39

%59

%39

İkamet Amaçlı Binalar

16/15

%22

%28

%40

%31

17/16

%18

%42

%62

%39

İkamet Amaçlı Olmayan Binalar

16/15

%57

%3

%11

-%16

17/16

%9

%20

%41

%109

İkamet Amaçlı Olmayan Binalar Toplam Değişim (%)

Değer (000 [)

İkamet Amaçlı Binalar İkamet Amaçlı Olmayan Binalar

2017

Yüzölçümü (m2)

2017 yılında yapı ruhsatı baz alındığında, Mersin’de kullanım amacına göre yapılacak yeni ve ilave yapıların sayısı 2016 yılına göre %16’lık artarak bir önceki yıla göre artış hızı yavaşlamıştır. Söz konusu dönemde ikamet amaçlı binalar %18’lik, ikamet amaçlı olmayan binalarda %9’luk artış olmuştur. İlçe bazında 2017 yılında ruhsatına göre yapıların %52’si Tarsus, Toroslar ve Erdemli ilçelerinde yoğunlaşmaktadır. 2016 yılına göre yapı ruhsatındaki artışa önemli katkı sunan ilçeler Erdemli, Tarsus, Mezitli, Silifke’dir. Söz konusu ilçelerdeki artışın kaynağı ikamet amaçlı kullanılan binalardır.


201

İKAMET AMAÇLI BİNALARIN YAPI RUHSATINA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: TÜİK Daire Sayısı

Yapı Sayısı

40.000

4.000

35.000

3.500

30.000

3.000

25.000

2.500

20.000

2.000

15.000

1.500

10.000

1.000

5.000

500

0

0 2013

2014

2015

Daire Sayısı

2016

2017

Yapı Sayısı

İKAMET AMAÇLI OLMAYAN BİNALARIN YAPI RUHSATINA GÖRE DAĞILIMI Kaynak: TÜİK Daire Sayısı

Yapı Sayısı

250

600 500

200

400

150

300 100

200

50

100

0

0 2013

2014 Daire Sayısı

2015

2016 Yapı Sayısı

2017


202

MERSİN İLİ BELEDİYE BAZINDA KULLANIM AMACINA GÖRE YAPILACAK YENİ VE İLAVE YAPILAR (YAPI RUHSATI) Kaynak: TÜİK

2016 Toplam

İkamet Amaçlı Binalar

İkamet amaçlı olmayan Binalar

Toplam Değişim (%)

111

162

131

31

-%30

129.101

276.085

216.064

144.119

71.945

-%47

852

844

8

1.107

1.106

1

%30

86

70

16

103

89

14

%20

182.082

147.568

34.514

251.909

226.506

25.403

%38

Daire Sayısı

774

772

2

993

993

0

%28

Yapı Sayısı

24

22

2

15

14

1

-%38

13.151

9.174

3.977

8.088

5.942

2.146

-%38

Daire Sayısı

72

72

0

44

44

0

-%39

Yapı Sayısı

14

10

4

18

14

4

%29

20.458

9.306

11.152

21.384

19.660

1.724

%5

Daire Sayısı

49

49

0

83

83

0

%69

Yapı Sayısı

124

120

4

103

100

3

-%17

25.644

23.973

1.671

19.458

16.065

3.393

-%24

Daire Sayısı

186

186

0

122

122

0

-%34

Yapı Sayısı

265

220

45

610

544

66

%130

462.154

398.421

63.733

1.367.225

1.237.019

130.206

%196

Daire Sayısı

2.445

2.435

10

7.165

7.120

45

%193

Yapı Sayısı

54

46

8

86

73

13

%59

29.511

26.765

2.746

181.588

38.681

142.907

%515

Daire Sayısı

178

177

1

275

275

0

%54

Yapı Sayısı

308

293

15

407

380

27

%32

992.613

971.845

20.768

1.560.957

1.467.528

93.429

%57

Daire Sayısı

5.242

5.225

17

7.399

7.391

8

%41

Yapı Sayısı

154

139

15

145

130

15

-%6

131.613

118.641

12.972

157.237

129.040

28.197

%19

Daire Sayısı

680

671

9

784

784

0

%15

Yapı Sayısı

323

290

33

411

371

40

%27

303.484

278.964

24.520

494.322

414.193

80.129

%63

2.022

2.012

10

3.189

3.180

9

%58

Toplam

İkamet Amaçlı Binalar

İkamet amaçlı olmayan binalar

230

119

405.186

Daire Sayısı Yapı Sayısı

Mut

Mezitli

Gülnar

Erdemli

Çamlıyayla

Bozyazı

Aydıncık

Anamur

Akdeniz

İlçeler

Silifke

2017

Yapı Sayısı Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²) Daire Sayısı


203

2016 Toplam

İkamet Amaçlı Binalar

İkamet amaçlı olmayan binalar

Toplam Değişim (%)

134

743

569

174

%39

624.926

168.184

1.472.191

1.339.926

132.265

%86

3.495

3.491

4

7.060

7.057

3

%102

744

720

24

673

649

24

-%10

790.751

719.290

71.461

795.202

695.163

100.039

%1

Daire Sayısı

3.984

3.981

3

4.141

4.126

15

%4

Yapı Sayısı

492

465

27

429

364

65

-%13

1.245.010

1.130.445

114.565

940.073

788.078

151.995

-%24

6.338

6.310

28

4.234

4.123

111

-%33

Toplam

İkamet Amaçlı Binalar

İkamet amaçlı olmayan binalar

535

401

793.110

Daire Sayısı Yapı Sayısı

Toroslar

Tarsus

İlçeler

Yenişehir

2017

Yapı Sayısı Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²) Daire Sayısı

KULLANIM AMACINA GÖRE BİTEN YENİ VE İLAVE YAPILAR (YAPI KULLANIM İZİN BELGESİNE GÖRE) Kaynak: TÜİK

2016

Yapı Sayısı

Yüzölçümü (m2)

Değer (000 [)

Daire Sayısı

Toplam

2.453

3.246.484

2.775.817

16.376

İkamet Amaçlı Binalar

2.112

2.688.886

2.314.372

16.283

341

557.598

461.445

93

Toplam

2.719

4.297.253

4.289.205

18.080

İkamet Amaçlı Binalar

2.459

3.238.831

3.261.328

17.896

260

1.058.422

1.027.877

184

16/15

-%5

-%11

-%4

-%4

17/16

%11

%32

%55

%10

İkamet Amaçlı Binalar

16/15

-%4

-%6

%3

-%4

17/16

%16

%20

%41

%10

İkamet Amaçlı Olmayan Binalar

16/15

-%13

-%31

-%27

-%11

17/16

-%24

%90

%123

%98

İkamet Amaçlı Olmayan Binalar

2017

İkamet Amaçlı Olmayan Binalar Toplam Değişim (%)

2016 yılında yapı ruhsatı verilen binalrda artış gözlenirken kullanım izin belgelerinde 2015 yılındaki azalışın devam ettiği gözlenirken, 2017 yılında azalış eğilimi yerini %11’lik artışa bıraktığı görülmektedir. Yapı kullanım izin belgelerindeki söz konusu gelişmede sırasıyla Toroslar, Mezitli ve Yenişehir ilçelerinin katkısı olmuştur.


204

İKAMET AMAÇLI BİNALARIN KULLANIM İZİN BELGESİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: TÜİK

25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 2013

2014

2015

İkamet Amaçlı Yapı Sayısı

2016

2017

İkamet Amaçlı Daire Sayısı

Mersin ili Belediye bazında kullanım izin belgesi verilen ikamet amaçlı kullanılan yapılarda ve daire sayısında bir önceki yıl gözlenen azalışın 2017’de yerini artışa bıraktığı görülmektedir.

İKAMET AMAÇLI OLMAYAN BİNALARIN KULLANIM İZİN BELGESİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: TÜİK 1.000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2013

2014

İkamet Amaçlı Olmayan Yapı Sayısı

2015

2016

2017

İkamet Amaçlı Olmayan Daire Sayısı


205

MERSİN İLİ, İLÇELER BAZINDA KULLANIM AMACINA GÖRE BİTEN YENİ VE İLAVE YAPILAR (YAPI KULLANIM İZİN BELGESİNE GÖRE) Kaynak: TÜİK

2016 Toplam

İkamet Amaçlı Binalar

İkamet amaçlı olmayan Binalar

Toplam Değişim (%)

50

101

70

31

-%7

81.407

157.128

238.982

74.408

164.574

%0

449

442

7

497

495

2

%11

54

45

9

79

66

13

%46

96.810

91.907

4.903

121.692

106.407

15.285

%26

Daire Sayısı

499

496

3

578

578

0

%16

Yapı Sayısı

18

18

-

13

11

2

-%28

8.514

8.514

-

7.628

7.491

137

-%10

Daire Sayısı

102

102

-

35

35

0

-%66

Yapı Sayısı

8

7

1

14

10

4

%75

7.104

6.878

226

26.308

12.589

13.719

%270

Daire Sayısı

43

43

0

57

57

0

%33

Yapı Sayısı

107

103

4

108

104

4

%1

22.174

17.753

4.421

26.301

19.149

7.152

%19

Daire Sayısı

121

120

1

151

150

1

%25

Yapı Sayısı

274

236

38

297

270

27

%8

435.629

367.672

67.957

630.755

532.043

98.712

%45

Daire Sayısı

1.693

1.682

11

1.811

1.809

2

%7

Yapı Sayısı

30

23

7

46

39

7

%53

17.683

14.435

3.248

25.168

20.225

4.943

%42

Daire Sayısı

94

94

0

138

138

0

%47

Yapı Sayısı

280

250

30

372

341

31

%33

601.979

546.987

54.992

863.876

766.505

97.371

%44

Daire Sayısı

3.302

3.280

22

4.186

4.162

24

%27

Yapı Sayısı

151

127

24

132

119

13

-%13

94.500

74.045

20.455

141.895

127.456

14.439

%50

Daire Sayısı

529

521

8

640

634

6

%21

Yapı Sayısı

243

201

42

231

210

21

-%5

221.695

168.436

53.259

184.981

159.959

25.022

-%17

1.250

1.249

1

1.180

1.167

13

-%6

Toplam

İkamet Amaçlı Binalar

İkamet amaçlı olmayan binalar

109

59

238.535

Daire Sayısı Yapı Sayısı

Mut

Mezitli

Gülnar

Erdemli

Çamlıyayla

Bozyazı

Aydıncık

Anamur

Akdeniz

İlçeler

Silifke

2017

Yapı Sayısı Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²) Daire Sayısı


206

2016 Toplam

İkamet Amaçlı Binalar

İkamet amaçlı olmayan Binalar

Toplam Değişim (%)

78

420

368

52

%0

385.693

72.429

515.565

404.586

110.979

%13

2.413

2.410

3

2.490

2.490

-

%3

466

427

39

567

551

16

%22

420.715

351.914

68.801

875.727

473.499

402.228

%108

Daire Sayısı

2.097

2.093

4

2.775

2.762

13

%32

Yapı Sayısı

295

276

19

339

300

39

%15

623.024

573.245

49.779

638.375

534.514

103.861

%2

3.784

3.751

33

3.542

3.419

123

-%6

Toplam

İkamet Amaçlı Binalar

İkamet amaçlı olmayan binalar

418

340

458.122

Daire Sayısı Yapı Sayısı

Toroslar

Tarsus

İlçeler

Yenişehir

2017

Yapı Sayısı Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²)

Yüzölçümü(m²) Daire Sayısı

Mersin İli Belediye bazında yapı kullanım izin belgesi verilen binalar Toroslar, Tarsus, Mezitli, Yenişehir ilçeleri ilk sıralarda yer almaktadır.

KONUT SATIŞLARININ DAĞILIMI 1: İpotekli satış, borçlanarak satın alınan konutun kredi teminatını oluşturmak için, yine aynı konutun teminat olarak gösterilmesidir. 2: Diğer konut satışları ipotekli konut satışı dışında kalan satış türlerini kapsamaktadır. 3: İlk satış, konut üretici bir firma veya kişi tarafından; bu firma veya kişi ile kat karşılığı anlaşma yapıp arsa karşılığında konut alan kişiler tarafından bir konutun ilk defa satılmasıdır. 4: İkinci el satış, ilk satıştan ev alan kişinin bu konutu tekrar başka bir kişiye satmasıdır. Kaynak: TÜİK Türkiye

Mersin

Değişim (%)

2016

2017

2016

2017

İpotekli Satışlar¹

449.508

473.099

11.918

İlk Satış³

200.373

206.723

İkinci El Satış

249.135

Diğer Satışlar²

Türkiye

Mersin

15/16

16/17

15/16

16/17

12.194

%3

%5

-%2

%2

4.230

4.570

%4

%3

%3

%8

266.376

7.688

7.624

%3

%7

-%4

-%1

891.945

936.215

22.986

24.346

%4

%5

-%2

%6

İlk Satış³

431.313

452.975

8.672

10.128

%6

%5

-%1

%17

İkinci El Satış4

460.632

483.240

14.314

14.218

%3

%5

-%3

-%1

1.341.453

1.409.314

34.904

36.540

%4

%5

-%2

%5

4

Toplam

Türkiye genelindeki konut satışları son dört yıldır artış eğilimindedir. 2017’de yıllık bazda geçen yıla göre %5’lik artışla söz konusu dönemin en yüksek seviyesine ulaşmasında özellikle 2017’nin üçüncü çeyreğinde diğer konut satışlarındaki güçlü büyüme etkili olmuştur. İlimizde ise son dört yıldır konut satışları dalgalı seyir izlemektedir. Yıllık bazda gözlenen geçen yıla göre %5’lik artışta yılın ikinci yarısında diğer konut satışlarının katkısı olmuştur. 2017 yılında konut satışlarına göre Mersin 2016’da %2,7’lik payla 7.sırada yer alırken; 2017’de de aynı oranla sıralamadaki yerini korumuştur.


207

TÜRKİYE ve MERSİN DÖNEMLER İTİBARİYLE KONUT SATIŞLARI Kaynak: TÜİK Türkiye

Mersin 12.000

450.000 400.000

10.000

350.000

8.000

300.000 250.000

6.000

200.000 150.000

4.000

100.000

2.000

50.000 2015 II. Dönem

2015 III. Dönem

2015 IV. Dönem

2016 I. Dönem

2016 II. Dönem

2016 III. Dönem

2016 IV. Dönem

2017 I. Dönem

2017 II. Dönem

2017 III. Dönem

2017 IV. Dönem

0

Türkiye

337.862

301.535

352.705

303.464

327.335

305.012

405.642

325.780

328.583

376.365

378.586

Mersin

9.769

8.410

8.794

7.919

9.094

8.060

9.831

8.724

8.519

9.680

9.617

0

Dönemsel olarak bir önceki çeyreğe göre konut satışlarındaki gelişmeler incelendiğinde; Türkiye genelinde Ağustos 2016’dan itibaren konut kredisi faiz oranlarındaki gerilemenin de etkisiyle 2016’nın son çeyreğindeki hızlı artış; 2017’nin ilk çeyreğinde yerini azalışa bırakmış; son üç çeyrektir artış trendinde olduğu gözlenmiştir. İlimizde ise 2017’nin ilk iki çeyrekliklerinde konut satışlarındaki azalış eğilimi, üçüncü çeyrekte hızlı artışla yön değiştirmiş; son çeyrekte ise kısmen durağan seyir izlemiştir. Türkiye geneli ve İlimizde kullanılan konut kredisi hacmindeki gelişmeler incelendiğinde; 2017’nin ilk çeyreğinde kredi hacmi 2016’nın son dönemindeki güçlü büyümenin altında kalmış; 2017’nin ikinci çeyreğinden itibaren konut kredisi faiz oranlarındaki yükselişin eğilimi paralelinde; konut kredi hacmi yılın son üç çeyreğinde daralmıştır.

YABANCILARA YAPILAN KONUT SATIŞ İSTATİSTİKLERİ Kaynak: TÜİK

Dönemler

Türkiye

Mersin

2016

2017

Değişim (%)

2016

2017

Değişim (%)

I.Çeyrek

4.642

4.270

-%8

120

119

-%0,8

II.Çeyrek

4.736

5.325

%12

182

159

-%13

III.Çeyrek

3.832

5.646

%47

138

122

-%12

IV.Çeyrek

4.979

6.993

%40

140

200

%43

Toplam

18.189

22.234

%22

580

600

%3

Yabancılara satılan konut sayısı Türkiye genelinde 2016 yılı haricinde son dört yıldır artış eğilimindedir. 2017 yılında satılan konut sayısında geçen yıla göre %22’lik hızlı artışta yılın son üç çeyreği etkili olmuştur. İlimizde ise önceki iki yıldır gözlenen azalışın, 2017’de yerini %3’lük artışa bırakmasında yılın son çeyreğinin katkısı gözlenmiştir. Türkiye genelinde yabancılara satılan konut sayısı ile 2016 yılında %3,2’lik payla 10. sırada yer alan Mersin, 2017 yılında %2,7’lik payla aynı sırada yer almıştır.


20 14

I. Ç ey re k II. Çe yr 20 ek 14 III. Çe yr 20 ek 14 IV. Çe yr ek 20 15 I. Ç ey re 20 k 15 II. Çe yr 20 ek 15 III. Çe yr 20 ek 15 IV. Çe yr ek 20 16 I. Ç ey re 20 k 16 II. Çe yr 20 ek 16 III. Çe yr 20 ek 16 IV. Çe yr ek 20 17 I. Ç ey re 20 k 17 II. Çe yr 20 ek 17 III. Çe yr 20 ek 17 IV. Çe yr ek

20 14

III. Çe yr ek 20 14 IV. Çe yr ek 20 15 I. Ç ey re k 20 15 II. Çe yr ek 20 15 III. Çe yr ek 20 15 IV. Çe yr ek 20 16 I. Ç ey re k 20 16 II. Çe yr ek 20 16 III. Çe yr ek 20 16 IV. Çe yr ek 20 17 I. Ç ey re k 20 17 II. Çe yr ek 20 17 III. Çe yr 20 ek 17 Ek im -K as ım

20 14

208

Kaynak: T.C. Merkez Bankası

KONUT FİYAT ENDEKSİ VE DÖNEMLİK DEĞİŞİM ORANLARI

300 %20

250 %18

%16

200 %14

%12

150 %10

100 %8

%6

50 %4

%2

0 %0

Endeks TR62 Bölgesi Bir Önceki Yılın Aynı Dönemine Göre Değişim (%) Türkiye Bir Önceki Yılın Aynı Dönemine Göre Değişim (%)

Kaynak: T.C. Merkez Bankası

KONUT İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ DÖNEMLİK DEĞİŞİM ORANLARI

%30

%25

%20

%15

%10

%5

0

Genel Toplam

İşçilikler Toplamı

Malzemeler Toplamı


209

Türkiye genelinde konut fiyat endeksi (2010=100) 2017 yılı Kasım ayında yıllık bazda %11,3 artış gösterirken; geçen yıla göre artış hızında 0,9 puanlık azalış gözlenmiştir. 2017’nin ilk çeyreğinde konut fiyat endeksinde gözlenen yükselişin, 2017’nin ikinci ve üçüncü çeyreklerinde yerini yavaşlamaya bıraktığı; 2017 Ekim-Kasım döneminde ise tekrar yükselişe geçmiştir. TR 62 (Adana, Mersin) bölgesinde ise 2017’nin üç çeyreğinde de Türkiye geneli ile paralel gelişmeler gözlenmiş; 2017 Ekim-Kasım döneminde ise Türkiye genelinin aksine azalışın devam etmiştir. Türkiye geneli kapsamında konut inşaat maliyet endeksi (2005=100) verilerine göre; 2016 yılında yıllık bazda ortalama %7,7 artış kaydederken, 2017 yılında %19,7 artmıştır. Söz konusu dönemdeki hızlı artışta malzeme fiyatları etkili olmuştur.



SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI


212

2017 yılında yeni kayıt yaptıran firmalarda artış gözlenirken kayıt sildiren firmalar ise azalışta İlimizde 2017 yılında kurulan yabancı sermayeli şirket sayısı yılın ikinci yarısından itibaren geçen yılın üzerine çıkarak yıllık bazda %27 artarak 346 adete ulaştı Yabancı sermayeli şirket sayısı ile Türkiye’nin %5’ini karşılayan Mersin sahip olduğu büyüklük ile 3.sıradadır.

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Hakkında Genel Bilgiler ÜYELERİMİZİN HUKUKİ STATÜLERİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Kuruluş Nevi

2016

2017

Gerçek Kişi Tacirleri

3.934

4.116

Kollektif Şirketler

12

12

Komandit Şirketler

2

2

11.456

12.538

Limited Şirketler Anonim Şirketler

1.751

1.949

Yabancı Sermayeli Şirketler

1.692

1.940

204

202

9

9

Kooperatifler Adi Ortaklık Vakıf ve Dernek İşletmeleri, KİTler Toplam

28

28

19.088

20.796

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’na yeni kayıt yaptıran şirket ve kooperatif sayısı 2016 yılı haricinde son beş yıldır artış trendindedir. Geçen yılki azalışın, 2017’de yıllık bazda %20’lik artışla yön değiştirmesinde yılın ikinci yarısındaki güçlü büyüme etkili olmuştur. Kapanan şirket ve kooperatif sayısında ise önceki üç yıldır gözlenen azalış eğilimi, 2017’de yerini %26’lık artışa bırakmıştır. Açılan ticaret unvanlı işyeri sayısında ise son beş yıldır azalış trendi gözlenmiş; kapananlarda ise geçen yılki artış, 2017’de azalışla yön değiştirmiştir. 2017 yılı Aralık ayı sonu itibariyle 16.869’u faal olmak üzere MTSO’ya kayıtlı üye sayısı 20.796’dır.


213

ÜYE SİCİLE GÖRE YENİ KAYITLARIN NEVİLERİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 2016

1.741

2017

1.390

409 242

268 5

Limited Şirketler

Anonim Şirketler

Kollektif Şirketler

5

1

Kooperatifler

347

1

2

Vakıf ve Dernek İşletmeleri

Gerçek Kişi Tacirleri

3

Diğer

ÜYE SİCİLE GÖRE KAYIT SİLDİREN FİRMALARIN NEVİLERİNE GÖRE DAĞILIMI Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 432

2016

386

2017

180 158 80

102

1 Limited Şirketler

Anonim Şirketler

0

Kollektif Şirketler

26

8

Kooperatifler

2

0

0

Vakıf ve Dernek İşletmeleri

Gerçek Kişi Tacirleri

3

Diğer

YILLAR İTİBARİYLE AÇILAN KAPANAN FİRMALAR Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası %500

9.000 8.000

%400

%393

7.000 %300

6.000

Yeni Kayıt Yaptıran

5.000

%200

4.000

-%100

3.000

%12

-%12

%11

%17

2.000

-%63

1.000

-%8

-%79

%13

-%0

-%13

-%100 -%200

0 2013

2014

2015

2016

2017

Yeni Kayıt Değişim (%) Kayıt Sildiren Kayıt Sildiren Değişim (%)


214

YILLAR İTİBARİYLE ÜYE SAYISI Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 25,000

%10,3 %1,4

20,000

15.941

15.718

17.579

%8,6 19.088

%8,9 20.796

%15.0 %10.0 %5.0 %0.0 -%5.0

15,000

-%10.0 -%15.0

10,000

-%20.0 -%25.0

5,000

-%30.0 0

-%29,9 2013

-%35.0 2014

2015

2016

2017

MTSO’YA KAYITLI ÜYELERİN EKONOMİK FAALİYET KOLLARINA GÖRE DAĞILIMI *:Durumu Geçici Terkin ve Üyeliği Askıda Olan Üyeler Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Ekonomik Faaliyet Kolu (NACE Rev.2)

Faal Üye Sayısı

Tarım

209

Sanayi

1.958

Madencilik ve Taş Ocakçılığı İmalat Gıda ürünlerinin imalatı

130 1.669 275

İçeceklerin imalatı

7

Tütün ürünleri imalatı

4

Tekstil ürünlerinin imalatı

42

Giyim eşyalarının imalatı

150

Deri ve ilgili ürünlerin imalatı

3

Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç); saz, saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşyaların imalatı

57

Kâğıt ve kâğıt ürünlerinin imalatı

27

Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması

37

Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı

11

Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı

95

Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı

14

Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı

129

Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı

136

Ana metal sanayii

56

Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç)

140

Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı

16

Elektrikli teçhizat imalatı

36

Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı

118

Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı

22

Diğer ulaşım araçlarının imalatı

6


215

Ekonomik Faaliyet Kolu (NACE Rev.2)

Faal Üye Sayısı

Mobilya imalatı

125

Diğer imalatlar

64

Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı

99

Elektrik, Gaz, Buhar, Su ve Kanalizasyon

116

Su Temini; Kanalizasyon, Atık Yönetimi ve İyileştirme Faaliyetleri

43

İnşaat

2.436

Hizmetler

12.266

Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu Kara Taşıtlarının ve Motosikletlerin Onarımı

6.796

Ulaştırma ve Depolama

2.139

Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri

602

Bilgi ve İletişim

183

Finans ve Sigorta Faaliyetleri

475

Gayrimenkul Faaliyetleri

355

Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler

708

İdari ve Destek Hizmet Faaliyetleri

439

Kamu Yönetimi ve Savunma; Zorunlu Sosyal Güvenlik

14

Eğitim

240

İnsan Sağlığı ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri

163

Kültür, Sanat, Eğlence, Dinlence ve Spor

45

Diğer Hizmet Faaliyetleri

107

Faal Üye Sayısı Diğer* Toplam Üye Sayısı

16.869 3.927 20.796

Türkiye genelinde açılan şirket ve kooperatif sayısında 2016 yılında gözlenen azalış, 2017’nin son üç çeyreğinde de geçen yılın üzerindeki güçlü seyrin etkisiyle 2017’de yıllık bazda yerini %14’lük artışa bırakarak son beş yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Kapanan şirket ve kooperatif sayısında önceki yıllarda gözlenen azalış eğiliminin, 2017’de yerini artışa bırakmasında yılın ikinci çeyreğinden yıl sonuna kadar artış eğiliminde olması etkili olmuştur. İlimizde de açılan şirket ve kooperatif sayısı Türkiye genelinde olduğu gibi 2017’de de son beş yılın en yüksek seviyesine ulaşmış; geçen yılki daralmanın 2017’de hızlı artışla yön değiştirmesinde özellikle yılın ikinci yarısındaki güçlü büyüme etkili olmuştur. Kapanan şirket ve kooperatif sayısında yıllık bazdaki gelişmeler ise Türkiye geneli ile paralellik göstermiştir. Türkiye genelinde açılan gerçek kişi tacirleri sayısında ise son iki yıldır gözlenen azalışın 2017’de yerini %5’lik artışa bırakmasında 2017’nin ilk üç çeyreklikleri etkili olmuştur. Türkiye genelinde kapanan ticaret unvanlı işyeri sayısında son beş yıldır gözlenen dalgalı seyrin, geçen yılki artışın, 2017’de yerini %8’lik azalışa bırakarak devam ettiği gözlenmiştir. 2017’de yıllık bazda söz konusu daralmada yılın ilk ve son çeyreklikleri etkili olmuştur. İlimizde açılan gerçek kişi tacirleri sayısında geçen yılki hızlı artışın, 2017’de yerini %8’lik azalışa bırakmasında yılın ilk ve son çeyreklikleri etkili olmuştur. Mersin’de kapanan gerçek kişi tacirleri sayısı ise son iki yıldır artış kaydetmektedir. Kurulan yabancı sermayeli şirket sayısı Türkiye genelinde olduğu gibi İlimiz de 2016 yılı haricinde son beş yıldır artış eğilimindedir. Kurulan yabancı sermayeli şirket sayısında geçen yılki gerilemenin 2017’de yerini artışa bırakmasında Türkiye genelinde yılın ikinci çeyreğinden; İlimizde ise yılın ikinci yarısından itibaren geçen yılın üzerindeki seyir etkili olmuştur. Türkiye genelinde 2017 yılında kurulan yabancı sermayeli firmalar içerisinde Suriye, Suudi Arabistan ve İran; İlimizde de Suriye, Irak ve Suudi Arabistan ilk sırada gelen ülkelerdir. 2016 yılında Türkiye genelinde kurulan yabancı sermayeli şirket sayısına göre Mersin iller arasında %6,0’lık payla 3. sıradaki yeri; 2017 yılında %5,1’lik payla aynı sırada yer almıştır.


216

KURULAN KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ* *: Ticaret Sicil Kayıtlarını kapsamaktadır. **: Kapanan gerçek kişi ticari işletmeleri re’sen kapananları içermez. Kaynak: TOBB Türkiye 2016

Mersin

2017

Değişim (%)

2016

2017

Değişim (%)

Şirketler ve Kooperatifler Açılan

64.480

73.783

%14

1.498

1.779

%19

Kapanan**

12.328

14.701

%19

183

240

%31

Açılan

41.967

44.238

%5

802

738

-%8

Kapanan**

19.600

18.005

-%8

336

419

%25

Ticaret Unvanlı İşyerleri

TÜRKİYE GENELİNDE AÇILAN YABANCI SERMAYELİ ŞİRKETLERİN DAĞILIMI Kaynak: TOBB %60

8.000 6.731 %48,8

7.000 6.000 5.000

4.729

%40 4.523

%30

4.000 3.000

%50

%20

%11

%10

2.000

%0

1.000

-%4

0 2015

-%10

2016 Firma Sayısı

2017 Değişim (%)

MERSİN’DE AÇILAN YABANCI SERMAYELİ ŞİRKETLERİN DAĞILIMI Kaynak: TOBB 400 350 300

%30

%27 298

346

%27

%25 %20

272

%15

250

%10

200

%5

150

%0

100

-%5

50

-%10

-%9

-%15

0 2015

2016 Firma Sayısı

2017 Değişim (%)


217

MERSİN İLİ KURULAN YABANCI SERMAYELİ ŞİRKETLERİN AYLIK DAĞILIMI Kaynak: TOBB 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

2016

35

27

2017

20

19

Temmuz

Ağustos

Eylül

24

38

19

28

10

18

23

23

24

17

23

24

23

46

Ekim

Kasım

Aralık

13

17

20

47

41

39


218

İlimizdeki Mesleki Kuruluşlar Kaynak: Tabloda Yer Alan Kuruluşlar Kuruluşların Unvanı

Üye Sayısı 2016

2017

Ticaret ve Sanayi Odaları

28.396

27.863

- Mersin Ticaret ve Sanayi Odası

19.088

20.796

- Anamur Ticaret ve Sanayi Odası

1.201

1.275

- Erdemli Ticaret ve Sanayi Odası

1.722

1.608

817

858

- Silifke Ticaret ve Sanayi Odası

2.016

183

- Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası

3.065

2.649

- Mut Ticaret ve Sanayi Odası

- Mersin Deniz Ticaret Odası

487

494

9.033

11.171

- Akdeniz Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçılar Birliği

871

1.068

- Akdeniz Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği

291

400

Akdeniz İhracatçı Birlikleri

- Akdeniz Yaş Sebze-Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği

1.736

2.161

- Akdeniz Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği

1.270

1.614

- Akdeniz Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği

533

605

- Akdeniz Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği

434

564

- Akdeniz Demir ve Demir Dışı İhracatçıları Birliği

2.526

3.142

- Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği

1.372

1.617

Ticaret Borsaları

1.362

1.363

- Mersin Ticaret Borsası

1.089

1.073

- Tarsus Ticaret Borsası

273

290

135.864

138.514

- Mersin Ziraat Odası

24.166

28.281

- Anamur Ziraat Odası

11.767

11.912

- Erdemli Ziraat Odası

16.654

15.934

- Silifke Ziraat Odası

16.375

14.090

- Tarsus Ziraat Odası

34.557

35.226

- Aydıncık Ziraat Odası

3.368

3.224

- Mut Ziraat Odası

17.118

17.617

- Çamlıyayla Ziraat Odası

2.074

2.108

- Gülnar Ziraat Odası

9.785

10.122

Mersin Barosu

1.797

1.931

Mersin Serbest Muhasebeciler ve Mali Müşavirler Odası

1.719

1.797

682

769

1.617

1.793

Ziraat Odaları

Mimarlar Odası Mersin Şubesi İnşaat Mühendisleri Odası Mersin Şubesi


219

Kuruluşların Unvanı

Üye Sayısı 2016

2017

Makine Mühendisleri Odası Mersin Şubesi

2.173

2.444

Elektrik Mühendisleri Odası Mersin Şubesi

984

1.131

Çevre Mühendisleri Odası Mersin Şubesi

360

338

Ziraat Mühendisleri Odası Mersin Şubesi

1.790

1.773

478

471

1.806

1.760

Mersin Diş Hekimleri Odası

437

478

Mersin Veteriner Hekimler Odası

320

320

25. Bölge Mersin Eczacı Odası

723

773

48.936

47.404

- Mersin Bakkallar ve Bayiler Odası

2.023

1.991

- Mersin Berberler ve Kuaförler Esnaf ve Sanatkarlar Odası

1.977

1.895

Gıda Mühendisleri Odası Mersin Şubesi Mersin Tabip Odası

Mersin Esnaf ve Sanatkarları Odaları Birliği

- Mersin Büfeciler Esnaf Odası

614

569

- Mersin Camcılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası

301

307

- Mersin Çiçekçiler Esnaf ve Sanatkarlar Odası

165

165

- Mersin Tüm Emlakçılar Meslek Esnaf Odası

628

589

422

417

- Mersin Elektronikçiler Esnaf ve Sanatkarlar Odası

- Mersin Elektrik, Bobinaj ve Benzerleri Teknisyenleri Esnaf ve Sanatkarları Odası

1.161

948

- Mersin Fırıncılar Un ve Undan Mamul Ürünler İmalat ve Satıcıları Odası

480

425

- Mersin Fotoğraf Sanatkarları Odası

145

129

- Mersin Giyim Eşyası İmalat ve Satıcıları Esnaf ve Sanatkarlar Odası

1.084

1.021

- Mersin Hamallar Esnaf Odası

159

159

- Mersin Hurdacılar Esnaf Odası

259

228

- Mersin Kahveciler Esnaf Odası

1.073

1.103

- Mersin Kasaplar Esnaf Odası

325

348

- Mersin Kırtasiyeciler Esnaf Odası

241

238

- Mersin Kundura Deri Mamulleri ve Hediyelik Eşya İmalat Tamir ve

280

273

438

462

Satıcıları Esnaf ve Sanatkarlar Odası - Mersin Kuyumcular Esnaf ve Sanatkarlar Odası

214

214

1.436

1.696

1.696

1.510

1.005

978

- Mersin Manavlar ve Seyyar Satıcılar Esnaf Odası

326

334

- Mersin Marangozlar ve Mobilyacılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası

693

657

- Mersin Matbaacılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası

196

183

- Mersin Milli Piyango Bayileri Esnaf Odası

316

308

- Mersin Kebapçılar Lokantacılar Kafeteryacılar ve Pastacılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası - Mersin Madeni Sanatkarlar Esnaf Odası

- Mersin Minibüsçüler Esnaf Odası

768

745

- Mersin Oto Sanatkarlar Esnaf ve Sanatkarlar Odası

907

929

- Mersin Sıhhi Tesisatçılar Güneş Enerjisi İmalatçıları ve Tenekeciler Esnaf ve Sanatkarlar Odası

340

326

- Mersin Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası

561

511

2.692

2.684

- Mersin Kamyoncular, Kamyonetçiler, Otobüsçüler, Otomobilciler ve Şoförler Esnaf Odası


220

Kuruluşların Unvanı

Üye Sayısı 2016

2017

- Mersin Terziler Esnaf ve Sanatkarlar Odası

438

428

- Mersin Tüpçüler Esnaf Odası

160

148

- Mersin Pazarcılar Esnaf Odası

949

858

- Tarsus Bakkallar Esnaf Odası

1.663

1.614

- Tarsus Berberler ve Kuaförler Esnaf ve Sanatkarlar Odası

552

537

- Tarsus Biriketçiler, Karocular, Büzcüler, Mozaikçiler ve Büz Borucuları Esnaf ve Sanatkarlar Odası

163

133

- Tarsus Elektrik Teknisyenleri Esnaf ve Sanatkarlar Odası

369

346

- Tarsus Fırıncılar Esnaf Odası

198

196

- Tarsus Fotoğrafçılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası

227

210

- Tarsus Kahveciler ve Eğlence Yerleri Esnaf Odası

664

596

- Tarsus Kasaplar Esnaf ve Sanatkarlar Odası

197

213

- Tarsus Kebapçılar ve Lokantacılar Esnaf Odası

552

485

- Tarsus Kunduracılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası

144

127

- Tarsus Kuyumcular Esnaf ve Sanatkarlar Odası

95

93

- Tarsus Madeni Sanatkarlar Esnaf Odası

869

891

- Tarsus Mobilyacılar ve Marangozlar Esnaf ve Sanatkarlar Odası

346

329

- Tarsus Seyyar ve Sabit Tuhafiyeciler ve Züccaciyeciler Esnaf Odası

686

692

1.600

1.522

- Tarsus Tenekeciler ve İnşaat Malzemeleri İmalat ve Satıcıları Esnaf Odası

273

262

- Tarsus Terziler Esnaf ve Sanatkarlar Odası

173

173

- Tarsus Şoförler ve Otomobilciler Odası

- Tarsus Servis Aracı İşletmeciler Esnaf Odası

280

250

1.831

1.827

- Anamur Şoförler ve Nakliyeciler Odası

383

354

- Aydıncık Esnaf ve Sanatkarlar Odası

288

287

- Anamur Esnaf ve Sanatkarlar Odası

- Aydıncık Şoförler ve Nakliyeciler Odası

102

101

- Bozyazı Esnaf ve Sanatkarlar Odası

703

711

- Bozyazı Şoförler ve Nakliyeciler Odası

190

168

2.613

2.584

- Erdemli Esnaf ve Sanatkarlar Odası - Erdemli Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası

858

845

- Erdemli Oto Sanatkarları ve Madeni Eşya Esnaf ve Sanatkarlar Odası

527

540

- Gülnar Esnaf ve Sanatkarlar Odası

590

534

- Gülnar Şoförler ve Nakliyeciler Esnaf Odası

119

120

- Mut Esnaf ve Sanatkarlar Odası

1.171

1.229

- Mut Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası

408

405

- Mezitli Esnaf ve Sanatkarlar Odası

1.732

1.743

543

587

- Silifke Bakkal, Bayi ve Gıda Maddeleri Satıcıları Esnaf Odası - Silifke Esnaf ve Sanatkarlar Odası

2.731

2.643

- Silifke Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası

463

424

- Silifke Minibüsçüler Esnaf Odası

373

375

1.193

1.136

311

315

- Tömük Esnaf ve Sanatkarlar Odası - Çamlıyayla Esnaf ve Sanatkarlar Odası



Çankaya Mah. Atatürk Cad. MTSO Hizmet Binası 33070, Akdeniz, Mersin / Türkiye www.mtso.org.tr

Çağrı Merkezi: 0850 304 33 33 Tel: 0324 238 95 00 Fax: 0324 231 96 97 info@mtso.org.tr


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.