Farmaceutski vodic

papirne kesice u obliku praška u dozi od 250 mg acetil-salicilne kisjeline, a kasnije su se pojavile tablete koje sadrže 500 mg acetil-salicilne kisjeline.

Acetil-salicilna kisjelina djeluje analgetski, snižava povišenu tjelesnu temperaturu, pokazuje antireumatsko i antiinflamatorno dejstvo i blokira koagulaciju krvi. Koristi se u liječenju glavobolje, zubobolje, bolova u mišićima i bolova u zglobovima. Male doze (100 mg) koriste se za prevenciju srčanog infarkta.

Acetil-salicilna kisjelina inhibira agregaciju trombocita, pa se osim kod inflamatornih stanja koristi i kod kardiovaskularnih poremećaja, karcinoma kolona i rektuma, Alchajmerove bolesti i drugih.

Acetil-salicilna kisjelina nije bezazlen lijek. Naime, ona često izaziva bolove i krvarenje u želucu. Stoga treba biti vrlo oprezan u primjeni acetil-salicilne kisjeline, pogotovo ako je u pitanju osoba koja boluje od čira na želucu ili gastritisa.

Aspirin se ne preporučuje osobama sa oslabljenom funkcijom bubrega, zatim osobama koje boluju od gihta, astme. Kod djece aspirin može izazvati Rejov sindrom (encefalopatija i insuficijencija jetre), ako se primijeni u toku neke virusne infekcije. Zato je primjena aspirina kod djece mlađe od 8 godina i kod starije djece sa virusnim infekcijama - kontraindikovana.

Metamizol (analgin, novalgetol, baralgin M...)

Metamizol je derivat pirazolona. Ima snažno analgetsko djelovanje i primjenjuje se za suzbijanje bola različitog porijekla. Koristi se za liječenje bola koji ne reaguje na liječenje ostalim analgoantipireticima. Takođe se koristi za snižavanje povišene tjelesne temperature koja ne reaguje na ostale terapijske mjere.

Metamizol je jedinstven po tome što može sniziti i normalnu tjelesnu temperaturu, dok ostali analgoantipiretici to ne mogu. Metamizol se u svijetu sve manje koristi jer može izazvati oštećenje koštane srži i poremećaj krvne slike, što može biti i smrtonosno.

Propifenazon (ulazi u sastav kafetina...)

Propifenazon je derivat pirazolona. Ima slične efekte kao i metamizol, ali takođe može izazvati oštećenje koštane srži i poremećaj krvne slike. Danas se koristi uglavnom u kombinovanim preparatima sa ostalim analgoantipireticima.

Paracetamol (panadol, miralgin, paracet, eferalgan...)

Paracetamol (sinonim: acetaminofen) jedan je od najčešće korištenih analgoantipiretika. Vodi porijeklo od fenacetina koji je zbog visoke nefrotoksičnosti izbačen iz upotrebe. Posjeduje analgetičko i antipiretičko dejstvo, ali nema 115