سةرةتاي بانطةوازي ثيَغةمبةر ()hء دامةزراندني ئيدارةو ريَكخسنت
دلي ثِربوو لةئيمانء دةستيكرد بةكؤكردنةوةي َ َ خةلكي بؤ ئيسالمء رَيكخستين َ بالَيكيرت يان دةستةيةكي رَيكخستنيرت، بالء دةستةية ناوضةو َ بؤئةوةي بتوانن لةء َ مةلبةندَيكي ثَيزيادبكةن ،بؤية ئةبوبةكر ه���ةروةك ثَيغةمبةر ()h ئةويش َ هةلساء دةستيكرد بةدامةزراندني رَيكخستنةكانء بانطةوازكردني َ خةلكي بؤ ئيسالم ،ئةبوبةكر بةسروسيت لةدلي َ خؤي ثياوَيكي خؤشةويستء شريين بوو َ خةلكيدا، واجيهةيةكي زؤر باشبوو بؤ ب��ان��ط��ةوازة ث�يرؤزةك��ة .ئةم باسةيشم بؤية كردؤتةوة بؤئةوةنيية وةك ضريؤك خوَينةران تةماشايبكةنء بيخوَيننةوةَ ، بةلكو ئةوة واقيعةو دةمةوَيت خوَينةري موسولمَ ان بيكاتة مةنيفَيستَيكي تةفخيميء بتوانَيت طؤِرانكاري ثَيبكاتء دووربكةوَيتةوة لةِرَيكخستين رؤذئاوايي ،ئَيمةيش ثَيويستة وردبينةوة لةذياني ئةم ثياوة بةِرَيزة كة دواي ثَيغةمبةران طةورةترين ثياوي سةرزةويية، ئينجا تةماشاي رةفتارةكاني سةروةرمان ( )hبكةين ،كة ضؤن ئةو رَيكخستنةي دامةزراندووة؟. ئةوةيش طرنطة بزانني بةضي سةروةرمان ئاِراستةي ئةو رَيكخستنةي ك���ردووة ،دواي��ي ض��ؤن ث��ةروةردةي��ك��ردوون، لةضي جَيطةيةكدا كؤيكردوونةتةوة ،لةسةر بنةماي ض جؤرة رَيكخراوَيك رَيكيخستوون ،لةهةر قؤناغَيكدا ضؤن ث��ةروةردةي دةستثَيكردووة ،ضؤن دةسيت بةطؤِرانكاري ك��ردووة؟ وةآلمي ئةم ثرسيارانة ثَيويستيي بةشيكاريء لَيوردبوونةوة هةية ،تا بزانني ضؤن طةيشتوونةتة قؤناغي ئةجنامداني نوَيذو رؤذوو بةخشيين م� َ �الء سامانء ئةو ثياوانةيان لَيدةرضووة كة خواي طةورة ثَيناسةياندةكات لةطةل ئةو ثةميانء َ َ بةلَينانةي كة بةثياوانَيكي راستطؤ دابوويان بةثَيغةمبةري سةروةرمان (.)h ش��ي��ك��اري��ي��ةك ل���ةس���ةر رَي��ك��خ��س��ت��ن��ةك��انء ش �َي��وةيبانطةوازةكة: ثَيغةمبةر ( )hدةيةوَيت بةبانطةوازةكةي بطاتة هةموو مرؤظَيك لةمةككةداَ ، بةلكو هةموو مرؤظَيك لةسةر رووي زةوي���دا ،س��ةرةت��اي ب��ان��ط��ةوازةك��ة بةنهَيين ب��وو ،ه��ةروةك ثَيشرت ئ��ام��اذةم��ان��ث�َي��داوة ،دةي��ت��وان��ي ك��ة ل��ةن��او كةعبةدا بةدةنطي بةرز بانطي َ خةلكةكةي بكردايةو ئيسالمةكةي بةلكو َ ئاشكرابكرداية ،ب���ةلاَ م ئةمة رووي��ن��ةداَ ، خةلكي بةطشيت ئاطاداري ئةم بانطةوازة نةبوون ،تةنها ئةو كةسانة َ هةوالةكةيان لةِرَيطةي ثَيغةمبةر ( ،)hياخود نةبَيت كة َ هاوةلةكانةوة ثَيبطةيشتاية ،زؤر نهَيين كاريان دةكرد. ئةم بانطةوازة نهَينيية رؤذَيكء دوو رؤذَ ، بةلكو ضةندين سي َ مانطَ ، سال بةردةوامبوو. بةلكو نزيكةي َ َ خةلكانَيك ثيانواية ئةو فةرمايشتةي ثَيغةمبةر ()h كة لةناو َ خةلكيدا زؤر بلاَ وة ،كاتَيك لةسةر (سةفا) وةستاو يد َأ ْن ب ُت ُك ْم َأ َّن َخ ْيلاً ِبا ْلَوِادي ُتِر ُ فةرموويَ« :أَرَأ ْي ُت ُك ْم َل ْو َأ ْخرَ ْ ري َعَلي ُ صدِِّق َّي؟». ْك ْم َأ ُك ْن ُت ْم ُم َ ُتِغ َ
وات���ة :ئ��ةط��ةر ثَيتانِرابطةيةمن لةثشيت ئ��ةو ش��اخ��ةوة َ كؤمةلَيك سوار دةيانةوَيت بدةن بةسةرتاندا بِروامثَيدةكةن؟ َ خةلكانَيك وا ثةيدةبن ل��ةدواي هاتين وةحييةوة ئةم سي َ سال فةرمايشتةي فةرمووة ،ب��ةلاَ م لةِراستيدا دواي َ لةهاتين سروش ئةم رووداوة رويداوة. َ هاوةلة بةِرَيزة وةستاينء سي ثَيشرت لةسةر باسي ئةو َ كورتةيةكمان لةذيانيان باسكرد ،ئَيستا ثَيويستة لةسةر ذي��ان��ي كةسَيكيرت ب��ووةس��ت�ين ئ��ةوي��ش ذي��ان��ي ثَيشةواي بةِرَيزمان عةليي كوِري ئةبوتاليبة. ريازيبَيت) بانطةوازي عةليي كوِري ئةبوتاليب (خوا لَي ِبؤ ئيسالم: ثَيويستة زياتر لةسةر ئةم وَيستطانة بووةستني ،ضونكة طةجنَيكي تةمةن ( )10ساآلن موسولمَ ان دةبَيت ،لةوثةِري سةرسوِرمانداية!. ليرَ ةدا بؤية بةسةرسامييةوة باسيدةكةم ،ئةم الوة تةمةني َ لة(َ )10 لةطةل ئةوةيشدا ثَيغةمبةرمان سال تَيثةِرينةدةكرد، ( )hبِرواي تةواوي ثَييهةبوو تا بتوانن ئةم َ كؤلة قورسة َ َ هاوةلة لةطةل لةقؤناغي مةككةدا -كة ئةوثةِري نهَيين بوو- بةِرَيزةكانيرتيدا َ هةلطرن ،لةالي من لةوة سةرسوِرهَينةرتر َ مندالييةدا ،نهَيين دةث��اراس��تء ئ��ةوةي��ة كة ل��ةو تةمةنة نةيدةهَيشت طةورة ثياواني قوِرةيش بةو نهَينيية بزانن. ئةم كارةي ثَيغةمبةرمان ( )hبةرانبةر بةعةلي (خوا َ بةهةلوَيستة لةسةركردن هةية: ريازيبَيت) ثَيويستيي لَي ِ يةكةم /لةِراستيدا عةليي كوِري ئةبوتاليب وةك كوِري َ لةماليدا بوو، ثَيغةمبةر ( )hواب���وو ،ضونكة هةميشة هةر َ لةمالي ئةودا طةورةبووة ،بةهؤكاري ئةوةي ماوةيةك َ وشكةساليء ق��وِرةي��ش توشي كارةساتَيكي ناخؤسي لاَ ئ��اب��ووري هاتبوونء ئةزمةيةك رووي��ك��ردب��ووة ئ��ةو و ت��ة، ئ��ةب��وت��ال��ي��ب-ي��ش خ���اوةن���ي م��ن� َ �دال��ي زؤرب������وو ،رؤذَي����ك ثَيغةمبةرمان ( )hبةعةباسي مامي ف��ةرم��وو« :مامة، مندالي زؤري هةية ،با هةريةك لةئَيمة َ ئةبوتاليب َ مندالَيكي بطرينة خؤمان تا ئةو ناِرةحةتيء ناهةموارييةي لةسةر كةمبَيتةوة» .هةردووكيان ضوونة خزمةتي ئةبوتاليبء باسةكةيان بؤ كرد ،ئةويش رةزامةنديي دةربِريء َ مندالَيكي دا بةعةباس بةناوي جةعفةر ،عةليي بةخشي بةثَيغةمبةر ( )hئةبوتاليب وتي :تةنها عوقةيلم بؤ بةجَيبهَيَلن .عةلي ريازيبَيت) ب���ةردةوام ل��ةالي ثَيغةمبةر م��اي��ةوة تا (خ��وا لَي ِ كاتي هاتين وةحي ،دواي ئةوةيش هةر لةالي سةروةرمان ( )hم��اي��ةوةو شوَيين ثَيغةمبةر ( )hك��ةوتء ب �ِرواي بةبانطةوازةكةي هَينا. ئيبنوئيسحاق دةفةرمويت« :يةكَيك لةو نيعمةتانةي كة بةسةر ثَيشةوا عةلييةوة بوو ئةوةبوو كة سةروةرمان خؤي ثةروةردةيكردووة». عةلي زؤر طوَيطربوو ،خؤشةويستيي بؤ س��ةروةرم��ان
ذمارة ( - )7ثايزي 1434ي كؤضي2012-ي زايني
97