rega magazin 55

Page 39

‫ك����ؤل���� َي����ـ����را‬ ‫باران ئاريايي‬ ‫كؤليرا ضية؟‬ ‫هؤكاري توش بوون بة َ‬ ‫دةبيتة‬ ‫كة‬ ‫را)ية‪،‬‬ ‫كؤلي‬ ‫َ‬ ‫بةكترياي (ظيبريؤ َ‬ ‫هؤي هةوكردني ِر َ‬ ‫يخؤلةكان‪.‬‬ ‫باكتيراية لة َ‬ ‫سالي ‪١٨٥٤‬دا لة اليةن‬ ‫ئةم َ‬ ‫َ‬ ‫(فليثؤ ثاجيني)يةوة دؤزراي��ةوة‪ ،‬كة سالي‬ ‫ؤبيرت كوخ)ةوة‬ ‫‪ ١٨٨٣‬دوبارة لة اليةن ( ِر َ‬ ‫تةكيد كرايةوة كة ئةوة بةكترياي نةخؤشي‬ ‫كؤليراية‪ ،‬كة َ‬ ‫سالَيك َثيش ئةوة بةكترياي‬ ‫َ‬ ‫نةخؤشي سيلي دؤزيبوةوة‪.‬‬ ‫كؤليرا دةضيتة ناو سك‬ ‫بةكترياي‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫و ِر َ‬ ‫دةبيتة‬ ‫يخؤلةوة‪ ،‬لةطةل خواردن كة َ‬ ‫هؤي توش بوون بة سكضوون و ِرشانةوة‪،‬‬ ‫دةبيتة هؤي لةدةست داني ئاويَكي‬ ‫ئةمةش َ‬ ‫زؤر و وشكبوونةوةي جةستةي مرؤظ‪.‬‬ ‫باكتيرياية خؤي َ‬ ‫دةواسيت بة‬ ‫هةل‬ ‫َ‬ ‫ئةم َ‬ ‫َ‬ ‫سكضونيك‬ ‫دةبيتة هؤي‬ ‫َ‬ ‫ديواري ِريخؤلةدا و َ‬ ‫كة زؤر جياوازة لة سكضوني ئاسايي‪ ،‬بةوةي‬

‫‪38‬‬

‫ذمارة (‪)5(..)55‬ي تشريني يةكةم (‪)2012‬‬

‫كة لةماوةي يةكةم ِرؤذي توش بوون بة‬ ‫نةخؤشيةكة كةسي توش بوو ب ِري ‪١٥-١٠‬‬ ‫ليتر ئاو لةدةست دةدات كة ئةمةش واي‬ ‫كؤليرا بة نةخؤشيةكي ترسناك‬ ‫كردووة كة َ‬ ‫بناسريَت‪.‬‬ ‫ئةطةر بة زوترين كات نةطةيةنرَيتة‬ ‫نةخؤشخانة وة ضارةسةري بؤ دانةنريَت‬ ‫ئ��ةوا ئةطةري مردني كةسةكة زؤرة‪،‬‬ ‫تةنها ضارةسةريش بؤ ئ��ةم نةخؤشية‬ ‫قةرةبووكردنةوةي ئةو ب ِرة زؤرة ئاوةية كة‬ ‫لةدةستي دةدات كةسي توشبوو‪ ،‬هةروها‬ ‫َ‬ ‫ئةو ب� ِرة خ� َ‬ ‫لةطةل‬ ‫�وي و شةكرةي كة‬ ‫دةبيت قةرةبوو‬ ‫ئاوةكةدا لةدةست دةدريَت َ‬ ‫دةبيت لة نةخؤشاخانة‬ ‫بكرَيتةوة‪ ،‬ئةمةش َ‬ ‫بكرَيت بةوةي كة ِراستةوخؤ ئاو بكرَيتة‬ ‫نةخؤشةكةوة لة ِرَيطاي دةماري خوَينةوة‪.‬‬ ‫كةسيكةوة بؤ‬ ‫ئايا ئةم نةخؤشية لة‬ ‫َ‬ ‫كةسيكي كة دةطوازرَيتةوة؟‬ ‫َ‬ ‫دةلَيين َ‬ ‫لةوةلاَ مدا َ‬ ‫بةل َي‪ ،‬ئةويش لة ضةند‬

‫ِرَيطايةكةوةية ئةوانيش‪:‬‬ ‫‪ -١‬ثاكو خاويَن ِرانةطرتني كةسي‬ ‫َ‬ ‫دةستليداني خواردةمةني ياخود‬ ‫هةلطر‪ ،‬بة‬ ‫َ‬ ‫ئاوي خواردنةوة ل��ةدواي هاتنة دةرةوة‬ ‫بةبي ئةوةي دةستي بشوات‪.‬‬ ‫لةسةرئاو َ‬ ‫باكتيريا كة لة ِريَطاي‬ ‫طواستنةوةي‬ ‫‪-٢‬‬ ‫َ‬ ‫هةواوة‪ ،‬ياخود ثيسايي و ِرشانةوةي كةسي‬ ‫توش بوو كة ئةمة زؤر دةطمةنة‪ ،‬ضونكة‬ ‫بضيتة ناو‬ ‫دةبيتة يةكةمجار َ‬ ‫باكتيرياكة َ‬ ‫َ‬ ‫بتوانيت‬ ‫تا‬ ‫بكات‬ ‫ئامادة‬ ‫خؤي‬ ‫خواردنةوة‬ ‫َ‬ ‫بطونجي َنيت لة جةستةي مرؤظدا‪.‬‬ ‫خؤي‬ ‫َ‬ ‫كؤليرا ضين؟‬ ‫نيشانةكاني نةخؤشي َ‬ ‫لةكاتي ضونة ناو جةستةو خؤطونجاندن‬ ‫باكتيرياكة تا دةركةوتني‬ ‫و طةشةكردني َ‬ ‫دةخايةنيت‪،‬‬ ‫يةكةم نيشانة ماوةي دوو ِرؤذ‬ ‫َ‬ ‫كة لة هةنديَك َ‬ ‫حالةتدا دةطاتة َثينج ِرؤذ‪.‬‬ ‫كةسيكةوة‬ ‫هةندَيك جار نيشانةكان لة‬ ‫َ‬ ‫كةسيكي ديكة دةطؤ ِرَيت‪ ،‬كة لةوانةية‬ ‫بؤ‬ ‫َ‬ ‫الي هةندَيك كةس هةنديَك نيشاي كةم‬ ‫سكضونيكي يةكجار‬ ‫دةربكةويَت بةلاَ م توشي‬ ‫َ‬ ‫ببيت‪ ،‬ياخود لةوانةية هيض نيشانةيةكي‬ ‫زؤر َ‬ ‫نةخؤشيةكةشي َلي دةرنةكةوَيت هةرضةندة‬ ‫َ‬ ‫باكتيرياكةش َبيت‪.‬‬ ‫هةلطري َ‬ ‫ديارترين نيشانةكاني‪:‬‬ ‫ بةسك َئيشةيةكي يةكجار زؤر‬‫دةست َثيدةكات‪.‬‬ ‫ بةرزبونةوةي ثلةي طةرما‪.‬‬‫ س��ك ض��ون ك��ة م���اوةي ضةند‬‫دةخايةنيت‪ ،‬وردة وردة كةم‬ ‫كاتذميرَيك‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫دةبيتةوة‪.‬‬ ‫َ‬ ‫ ِرشانةوة‬‫هؤكار ضية كةوا ئةم نةخؤشية َثيي‬ ‫دةوتريَت نةخؤشيةكي ترسناك؟‬ ‫بةهؤكاري ئةو ب ِرة زؤرة ئ��اوةي كة‬ ‫لةدةست دةدرَيت لة ِريطاي سك ضون و‬ ‫ِرشانةوةوة‪ ،‬كة ئةطةر قةرةبو نةكرَيتةوة‬ ‫دةبيتة‬ ‫ذيان دةكةوَيتة مةترسيةوة‪ ،‬ضونكة َ‬ ‫هؤي وشك بونةوةي َثيست‪ ،‬طرذ بوني‬ ‫ماسولكةكان‪ ،‬دةنط ط ِر بون بةهؤكاري‬


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.