re ko 2

Page 73

‫چه‌ند ڕێگایه‌كی سه‌یر بۆ دابه‌زینی كێش‬ ‫شةوبؤ جةالل‬ ‫طةر طرفتي قةلَةويت هةيةء دةتةويَت‬ ‫كيَشت كةم بيَت يان هيض نةبيَت كؤنترؤلَي‬ ‫كيَشت بكةيت‪ ،‬ئايا مندوو بويت لةو ِريَطا‬ ‫دووبارةء كارة بيَسودانةي كة ئةنجام دةدريَت‬ ‫بؤ دابةزيني كيَش؟ ئةم (‪ ) ٨‬خالَة لةوانةية‬ ‫بةالتةوة سةير بيَت كة كاريطةريان لةسةر‬ ‫لةراستيدا زؤر‬ ‫دابةزيني كيَش هةبيَت‪ ،‬بةآلم ِ‬ ‫زانستين‪ ،‬لةم ِريَطا سادانة سود ببينة تا كيَشت‬ ‫كةم بكات‪ ،‬ئةم ‪ ٨‬خالَة ئةنجام بدة تا ئةو‬ ‫كيَشةي كة خؤت دةتةويَت بةدةستي بيَنيت‪.‬‬ ‫‪ -١‬ئةو دةستةي كة ِرؤذان��ة بةكاري‬ ‫دةهيَنيت بؤ كارةكانتء لةكاتي نان خواردندا‬ ‫بةكاري مةهينة‪ :‬لة تويَذينةوةيةكدا زانايان‬ ‫ئةوةيان بؤ دةركةوتووة كةوا ئةو كةسانةي كة‬ ‫بةبي ئةوةي‬ ‫بةديار تةلةفزيؤنةوة دادةنيشن َ‬ ‫َ‬ ‫سةرقال دةبن بة‬ ‫ئاطاداري خؤيان بن‬ ‫خواردنةوة‪ ،‬بؤية ثيَيان باشة كة ئةو‬ ‫ثي‬ ‫دةستةي كة هةميشة خواردني َ‬ ‫بطؤريت كةمتر دةخؤيت‪.‬‬ ‫دةخؤيت ِ‬ ‫َ‬ ‫ل��� َي���ك���ؤل���ةرةوان‪ ،‬ثاكةتيَك‬ ‫طةنمةشامي(ثاث كورن) برذاوي تازةء‬ ‫ثاكةتيَك طةنمةشامي برذاوي كؤن‬ ‫يان هيَنا بؤ ئةو كةسانةي كة سةيري‬ ‫بةرنامةي تةلةفزيؤنيان دةكرد‪ ،‬بينةران‬ ‫بةبي ئةوةي َ‬ ‫طوي بدةنة تازةييء كؤني‬ ‫َ‬ ‫طةنمةشاميةكة هةموويان خ��وارد‪،‬‬ ‫بةآلم كاتيَك كة ثيَشنياري ئةوةيان ثيَكرا ئةو‬ ‫بطؤرن‬ ‫دةستةي كة هةميشة بةكاري دةهيَنن ِ‬ ‫لة دواي ئةنجامداني ئةو كارة بينيان كة ‪٣٠٪‬‬ ‫كةمتريان خوارد‪.‬‬ ‫‪ -٢‬سةيري ئاويَنة بكة‪:‬‬ ‫لةكاتي نانخواردندا بةرامبةر ئاويَنةيةك‬ ‫دابنيشة‪ ،‬ضونكة ليَكؤلَينةوةكان ئةوة نيشان‬ ‫دةدةن كة ئةو كةسانةي لةكاتي نانخواردندا‬ ‫خؤيان لة ئاوينةدا دةبينن‪ ،‬خؤيان لة خواردنة‬ ‫ضةورةكانء ئةو خواردنانةي كة كالؤريان زؤرة‬ ‫دةثاريَزن‪ ،‬ضونكة كاتيَك خؤيان دةبينن بيري‬ ‫ئةوةيان دةكةويَتةوة كة ئاطايان لة كيَشء‬ ‫تةندروستي خؤيان بيَت‪.‬‬ ‫‪ -٣‬بةكار‌هيَناني ِرةنطي شين لةكاتي‬ ‫نانخواردن دا‪:‬‬ ‫سفرةء ئةوشتانةي كة بةكاري دةهيَنيت‬ ‫با ِرةنطي شين بيَت‪ ،‬تةنانةت ئةطةر بتوانيت‬ ‫‪72‬‬

‫ذووري نانخواردنةكةت بكة بة ِرةنطي شين‬ ‫يان ويَنة بكيَشة لةسةر ديوارةكةي بة ِرةنطي‬ ‫شين‪ ،‬ضونكة بةثيَي ئةنجامي ليَكؤلَينةوةيةكي‬ ‫دوكتؤر (وال جؤنز) لةسالَي ‪ ٢٠٠٦‬لةسةر ضةند‬ ‫كةسيَك كةلة ئاهةنطيَك دا بةشدار بوون‪،‬‬ ‫ئةوةي بؤ دةرك��ةوت كة ئةو كةسانةي لةو‬ ‫ئاهةنطةدا بوون لةيةكيَك لةو ذوورانةي كة‬ ‫خواردنيان تيَدا خواردبوو طلَؤثي شيني تيَدا‬ ‫بووة لةضاو ئةو كةسانةي كة لة ذوورةكاني‬ ‫ديكةدا خواردنيان خواردولة ‪ %٣٣‬كةمتر‬ ‫خواردنيان خواردبوو‪.‬‬ ‫دةطةريَتةوة كة رةنطي‬ ‫هؤكاري ئةمةش‬ ‫ِ‬ ‫شين لة ميَشكي مرؤظةكان دا خواردنةكان بة‬ ‫كةروو كردوو نيشان دةدات‪ ،‬ئةمةش‬ ‫ذةهراويء ِ‬ ‫دةبيَتة هؤي كةم خ��واردن‪ ،‬بة ثيَضةوانةي‬ ‫ِرةنطي زةردء سور كة دةبنة هؤي زؤر خواردن‪،‬‬ ‫بؤية لة زؤربةي ِريستورانتةكاندا ئةو رةنطانة‬

‫دادةنين كة ئيشتها بؤ خواردن زؤر دةكةن‪.‬‬ ‫‪ -٤‬بؤن كردن‪:‬‬ ‫بؤنكردني مؤز‪ ،‬سيَو يان نةعنا دةبيَتة هؤي‬ ‫دابةزيني كيَش‪ ،‬ئةم ليَكؤلَينةوةية لة سةر‬ ‫(‪ ) ٣٠٠٠‬كةس كرا لة وياليةتي شيكاطؤ‬ ‫لة ئةمةريكا‪ ،‬ئةو كةسانةي كة رؤذانة زياتر‬ ‫بؤني ئةو خواردنانةيان كردبوو زياتر كيَشيان‬ ‫دابةزيبوو‪ ،‬بةجؤريَك ئةو كةسانةي كة ِرؤذانة‬ ‫ضةند جاريَك ئةو كارةيان دووبارة كردبوةوة‬ ‫تا ماوةي ليَكؤلَينةوةكة تةواو بوو كة شةش‬ ‫مانطي خاياند نزيكةي ‪ ١٣،٥‬كيلؤيان كةم‬ ‫كردبوو‪ ،‬هةنديَك لة بةشدار بوان ‪ ٨‬كيلؤيان‬ ‫كةم كردبوو لة ماوةي يةك مانطدا‪.‬‬ ‫ليَكؤلَةرةوةكان ئةوةيان بؤ دةركةوت كة‬ ‫لةكاتي بؤنكردني خواردنةكان دا دةتوانيت‬ ‫ميَشك فريو بدةيت ب��ةوةي كة طواية‬ ‫خواردنةكةت خواردووة‪ ،‬بؤية ِريَطايةكي باشة‬

‫ذمارة (‪- )2‬هاويني (‪)2012‬‬

‫بؤ دابةزيني كيَش‪.‬‬ ‫‪ -٥‬سود وةرطرتن لة ويَنةي ئةو خواردنانةي‬ ‫لة طؤظارو ِرؤذنامةكاندا بآلو دةكريَنةوة‪:‬‬ ‫َ‬ ‫هةولَبدة ويَنةي ئةو خواردنانة هةلبطرة‬ ‫كةلة طؤظارةكاندا ضاث دةكريَن‪ ،‬بؤ نمونة‬ ‫ئةطةر ويَنةي خواردنيَك بيَت ِثر بيَت لة‬ ‫ثةنير يان هةرخواردنيَكي ديكة كة زةرةري‬ ‫زؤرة بةآلم مرؤظةكان حةزيان لة خواردني‬ ‫هةية‪ ،‬لةكاتيَكدا كة خواردن دةخؤيت سةيري‬ ‫ئةو ويَنانة بكةيت ئيشتهات بؤ خواردنةكةي‬ ‫بةردةمت نامينيَتء كةمتر دةخؤيت‪.‬‬ ‫بةبي دةنطي‪:‬‬ ‫‪ -٦‬نان خواردن َ‬ ‫ئةطةر لةشويَني قةرةبالَغيء دةنطة‬ ‫دةنطدا خواردن بخؤين ميَشكمان ناتوانيَت‬ ‫كؤنترؤلَي ئةوة بكات كة تيَرمان خواردووة‪،‬‬ ‫بؤية دةبيَتة هؤي زؤرخؤري‪ ،‬بؤية ثيَويستة‬ ‫لةكاتي ناخواردن دا تةنانةت تةلةفزيؤنيش‬ ‫بةبي دةنطي نان‬ ‫بكوذيَنريَتةوة تا َ‬ ‫َ‬ ‫بخؤين‪ ،‬ليَكؤلَينةوةيةك لة سالي ‪٢٠٠٩‬‬ ‫دا ئةوةمان بؤ دةردةخات كة كاتيَك‬ ‫نان دةخؤين سةيري تةلةفزيؤن يان‬ ‫كار بة كؤمثيوتةر دةكةين ئاطامان لة‬ ‫نانخواردنةكة ناميَنيَت‪ ،‬ئةطةري ئةوة‬ ‫هةية كة لة بةيني ذةمة خواردنةكاندا‬ ‫خواردةمةني تر بخؤين كة ئةمةش‬ ‫دةبيَتة هؤي زياد بووني كيَش‪.‬‬ ‫‪ -٧‬بير كردنةوة لةو جالنةي كة‬ ‫ثيَت خؤشة لةبةريان بكةيت‪:‬‬ ‫هةولَبدةين لةكاتي نانخواردندا بير لةو‬ ‫جالنة بكةينةوة لة بةالمانةوة جواننء ثيَمان‬ ‫خؤشة لةبةريان بكةين‪ ،‬بةآلم بةهؤي زؤري‬ ‫كيَشمانةوة ناتوانين لةبةري بكةين ياخود‬ ‫ئةطةر لةبةريشي بكةين بةهؤي طةورةيي‬ ‫قةبارةمانةوة جوان نةبيَت‪ ،‬بؤية ئةم جؤرة‬ ‫بيركردنةوةية دةبيَتة هؤي ئةوةي كة كةمتر‬ ‫بخؤين‪.‬‬ ‫‪ِ -٨‬رذيَمي مةعجوني ددان‪:‬‬ ‫هةولَبدة لةدواي نانخواردن ددانةكانت‬ ‫بشؤء ئةو مةعجونةشي كة بةكاري دةهيَنيت‬ ‫با تامي نةعنا بيَت‪ ،‬ضونكة بؤني نةعنا كار‬ ‫لةسةر ميَشك دةكات كة تيَر بويتء تام و‬ ‫بؤنيَكي خؤشي هةية‪ ،‬ئةو كةسةي دواي ذةمة‬ ‫خواردنةكان دانةكاني بة بؤني نةعنا دةشوات‬ ‫دواي دلَي نايةت دانةكاني بة خواردني شيريني‬ ‫خراث بكات‪.‬‬


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.