Κευάλαιο 2ο
Στο κεφάλαιο αυτό κα μάκετε: για τουσ δφο πόλουσ τθσ γθσ για τον Ιςθμερινό,τουσ παράλλθλουσ κφκλουσ και τουσ μεςθμβρινοφσ
Πόλοι και μεςθμβρινοί Το βορειότερο άκρο τθσ γθσ είναι ο Βόρειοσ Πόλοσ και το νοτιότερο άκρο τθσ είναι ο Νότιοσ Πόλοσ. Παρατθριςτε τθν υδρόγειο ςφαίρα τθσ φωτογραφίασ και πείτε τι ενϊνει ο νοθτόσ άξονασ τθσ Γθσ και από ποφ περνά. Βρείτε με βάςθ τα ςθμεία του ορίηοντα ςε ποιο πόλο είναι πιο κοντά θ χϊρα μασ.
Εικόνα 2.1: Αναηολικό και δσηικό ημιζθαίριο ηης Γης Πατιςτε πάνω ςτθ φωτογραφία και βρείτε με βάςθ τα ςθμεία του ορίηοντα ςε ποιο πόλο είναι πιο κοντά θ χϊρα μασ, χρθςιμοποιϊντασ τθ διαδραςτικι υδρόγειο ςφαίρα.
Στθν υδρόγειο ςφαίρα εντοπίηουμε και κυκλικζσ γραμμζσ που ςυνδζουν τουσ δφο πόλουσ τθσ Γθσ. Οι γραμμζσ αυτζσ ονομάηονται
μεςημβρινοί. Ο μεςθμβρθνόσ που περνά από το αςτεροςκοπείο του Γκρίνουιτσ του Λονδίνου ορίςτθκε ωσ ο Πρώτοσ Μεςθμβρινόσ. Με βάςθ τον Πρώτο Μεςθμβρινό ορίηουμε ςτθ Γθ το ανατολικό και το δυτικό
ημιςφαίριο.
Ιςθμερινόσ και παράλλθλοι κφκλοι Στθν υδρόγειο ςφαίρα διακρίνονται επίςθσ οριηόντιεσ κυκλικζσ γραμμζσ, οι παράλληλοι κφκλοι. Ο μεγαλφτεροσ παράλλθλοσ κφκλοσ είναι ο Ιςθμερινόσ, μία φανταςτικι γραμμι που χωρίηει τθ Γθ ςε δφο ίςα μζρθ, ςτο βόρειο και το νότιο ημιςφαίριο.
Βόρειο Ημισυαίριο
60ο 40ο 20ο 0ο Ισεμερινός
Πρώτος Μεσεμβρινός
20ο 40ο 60ο
Νότιο Ημισυαίριο Εικόνα 2.2:Βόρειο και νόηιο ημιζθαίριο ηης Γης Ας εντοπίσοσμε στον παγκόσμιο τάρτε τεν Ισπανία, τε Νιγερία, τεν Ασστραλία, τεν Ιαπωνία και τε Βενεδοσέλα και ας βρούμε ποιες από αστές τις τώρες βρίσκονται στο βόρειο και ποιες στο νότιο εμισυαίριο.
πατιςτε εδϊ Εναλλακτικά χρθςιμοποιιςτε τθν παρακάτω διεφκυνςθ. http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=214&Itemid=52
Βρείτε ςτθν υδρόγειο ςφαίρα τον Ιςθμερινό. Ταξιδζψτε κατά μικοσ του και ονομάςτε τισ χϊρεσ που κα ςυναντιςετε.
Πατιςτε πάνω ςτο χάρτθ.
Επαλθκεφςτε τισ απαντιςεισ ςασ
Ταξιδζψτε κατά μικοσ του Ιςθμερινοφ, εντοπίςτε τισ παρακάτω χϊρεσ,χρθςιμοποιϊντασ τον προθγοφμενο χάρτθ και ςυηθτιςτε για τα ιδιαίτερα χαρακτθριςτικά που παρατθρείτε ςτισ φωτογραφίεσ.
Με τθ βοικεια του παγκόςμιου χάρτθ ασ εντοπίςουμε ποια ιπειροσ βρίςκεται ταυτόχρονα ςτο βόρειο, ςτο νότιο, ςτο ανατολικό και ςτο δυτικό θμιςφαίριο. πατιςτε εδϊ
Στον ίδιο χάρτθ βρεσ ςε ποιο θμιςφαίριο ανικει θ Ελλάδα ςε ςχζςθ με: α) το Μεςθμβρινό του Γκρίνουιτσ β) τον Ιςθμερινό.
Πατιςτε πάνω ςτθν εικόνα, για να ανοίξει ο χάρτθσ. Εικόνα 2.4: Γκρίνουιτσ, Λονδίνο
Γεωγραφικό γλωςςάριο Ισεμερινός: ε θαληαζηηθή γξακκή πνπ ρωξίδεη ηε Γε ζε δύν εκηζθαίξηα, ην βόξεην θαη ην λόηην Μεσεμβρινός: θάζε εκηθύθιην πνπ ελώλεη ηνπο δύν πόινπο ηεο Γεο Πρώτος Μεσεμβρινός: ν κεζεκβξηλόο πνπ ρωξίδεη ηε Γε ζην δπηηθό θαη ζην αλαηνιηθό εκηζθαίξην θαη πεξλά από ην Γθξίλνπηηο ηνπ Λνλδίλνπ Παράλλελος: νλνκάδεηαη θάζε θύθινο παξάιιεινο πξνο ηνλ Ιζεκεξηλό Πόλοι: ην βνξεηόηεξν θαη ην λνηηόηεξν άθξν ηεο Γεο
Ομαδική δραςτηριότητα (προαιρετική) Χωξηζκέλνη ζε νκάδεο ρξεζηκνπνηνύκε δηαθνξεηηθά ρξώκαηα πιαζηειίλεο θαη ρνληξή θιωζηή, γηα λα θηηάμνπκε νκνηώκαηα ηεο πδξνγείνπ ζθαίξαο, όπνπ δηαθξίλνληαη νη Πόινη, ηα εκηζθαίξηα ηεο Γεο, ν Ιζεκεξηλόο θαη ν Μεζεκβξηλόο ηνπ Γθξίλνπηηο.
Αλ ζέιεηο δηάβαζε θη απηό... Ο κεζεκβξηλόο ηνπ Γθξίλνπηηο Σν Βαζηιηθό Αζηεξνζθνπείν ηνπ Γθξίλνπηηο, θηηζκέλν ιίγα ρηιηόκεηξα έμω από ην θέληξν ηνπ Λνλδίλνπ, είλαη ην παιαηόηεξν αγγιηθό αζηεξνζθνπείν. Σν 1884 ζ’ έλα δηεζλέο ζπλέδξην Αζηξνλνκίαο θαζνξίζηεθε λα ζεωξείηαη ωο ν Πξώηνο Μεζεκβξηλόο απηόο πνπ πεξλά από ην Αζηεξνζθνπείν ηνπ Γθξίλνπηηο. Απηό ζπκθωλήζεθε, επεηδή νη Άγγινη απνηεινύζαλ κεγάιε λαπηηθή δύλακε ηεο επνρήο εθείλεο κε απνηθίεο ζε όινλ ηνλ θόζκν θαη ρξεηάδνληαλ ζην αζηεξνζθνπείν ηνπο λα θάλνπλ ηηο κεηξήζεηο γηα ηελ εύξεζε ελόο ηόπνπ ζην ράξηε ηεο Γεο. ΠΑΠΤΡΟ ΛΑΡΟΤ ΜΠΡΙΣΑΝΝΙΚΑ