Schaepmanbulletin 46 by Bjorn dewals

Nr. 46

Schooljaar 2016/2017 februari

D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g

‘Samen sterk in ontwikkeling’

COLUMN

VALLESSEN De onstuimige zomer van 2010 met tropisch hitte, orkaanachtige stormen en regenval, zo extreem, dat het Dinkelwater met zandzakken buiten de deur moest worden gehouden. In deze zomer meer aandacht voor komkommers dan voor onderwijs. Komkommertijd dus. Eindelijk rust. Ben je net een week begonnen is er voorpagina-onderwijs-nieuws.

VallesNieuw voor basisschoolleerlingen verinitiatief van de plicht. In zes jaar tijd is het aantal werkgroep Schaepman blessures en kwetsuren met bijna academie: het Schaep100 % toegenomen. Van 2.0000 mancafé op vrijdagmidnaar dag 39.000! Dus leerkrachten maak 3 maart van 4 tot 6 je borst DeWezen. inspectie komt uur maar bij Denat. Twee in deGastspreker gymzaal kijken Renéhoe Hui-al die juffen en die enkele meneren hun leerlintink over talent en hoe gen voordoen hoe je dit in te zetten in een het val kunt breken. Een nascholingscursus vooraf onderwijs, nu en in de en het zal wel lukken. Je hebt vast toekomst. wel een collega in gedachten waar je graag stiekem een kijkje zou willen nemen. Je zou er een ADV dag voor

Het lijkt er op dat het ging om een Directeuren en locatiedirecteuren geven aan dat ze trots zijn op Gelukkig is de Stichting Consument hommage aan Anton Geesink die de inzet van hun collega’s en de passie voor hun vak. De Dr. en Veiligheid geen partner in het zich in dezelfde periode schaarde bij Schaepmanstichting ziet haar medewerkers als de belangrijkste overleg met de Minister van al die overleden BN-ers. Net toen ik factor bij het realiseren van de doelstellingen van de stichting. Onderwijs. We Hetwillen zou goed zijn dit hem bad om wijsheid en bijstand daarom naast de basiscompetenties ook inzetten op "project" nu eens buiten het ondergaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… talenten van mensen. wijs te houden. Iemand schreef dat rust. "veiligheid op zo’n absurd hoog Nu de vrije woensdagmiddag binnen niveau door wetgeving is doorgeafzienbare tijd zal worden opgeofdrukt...". Direct mee eens. Kinderen ferd en de brede school zich steeds krijgen geen kans om hun grove meer in de breedte zal ontwikkelen motoriek spontaan te oefenen en zal het allemaal goed komen. spelenderwijs te vallen. Op proefscholen gingen de letsels en blessures weliswaar met 50 % COLOFON Uitgave Dr. Schaepmanstichting Enschedesestraat 68 7551 EP Hengelo Tel: 074-242 45 45 Fax: 074-291 83 40

Ik dank jullie voor jullie aandacht, inzet en Redactie: betrokkenheid wens jullie namens de Yvonneen terikElst Raad van Albert Toezicht mijn directe collega’s GrootenRouwen Peter Breur en Rob Malag een voorspoedig Marcel van Harten en vooral gezond 2017. Lay-out: Ton Baake

Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl

D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g TREIN ALS METAFOOR GEBOREN Op 1 november jl. zijn Maarten Heering en Milou Spekenbrink van de St. Janschool de trotse ouders geworden van zoon Maas. ‘Reis van je leven’, een methode godsdienst/levensbeschouwing, voert Thijs Niehof en Haike Silderhuis van alsBeyaert beeldmerk trein die de jl. sg. zijn een op 24 november gebruiker als reiziger langs de zoon verblijd met de komst van hun levenstijd van vier tot twaalf jaar Bob. voert. Op 28 november jl. is Sophie geboren. Een mooie Sophie is de metafoor. dochter van Arjan van der In een essay overKok ‘Devan grote volksverZande en Anouk ’t Eimink. huizing’ (1992) geeft de Duitse schrijver Magnus Enzensberger Het gezin Hans van Thijs en Wendy ter zijn visie op migratie weer en isneemt Elst-Otten van De Hunenborg op 30 met originele ideeënmet afstand van het november jl. verblijd de geboorte ‘vol-is-vol’-idee, dat doorFerre. veel popuvan hun zoon en broertje listen graag gebruikt wordt. Enzensberger verduidelijkt zijn en Op 14 december jl. zijn Remco betoogDamhuis-Kienhuis aan de hand van van het reizen Sandra sg. per trein. Beyaert de trotse ouders geworden In de vroege ochtenduren staat een van zoon Hidde. Mats Liam, geboren op 19 december jl. en is de zoon van Peter en Sabine Greven-Hoek van de Paus Joannes XXIII-school.

COLUMN

VALLESSEN Het gezin van Jasper van der Borg en De onstuimige zomer 2010 met Marleen van Harten vanvan ’t Eimink is op tropisch orkaanachtige 10 januarihitte, jl. uitgebreid met eenstormen zoon enbroertje regenval, zo extreem, en Huub Jasper. dat het Dinkelwater met zandzakken buiten de deur moest gehouden. Rens Braak en Irisworden Braak-Kemna van InEsreinschool deze zomer zijn meer de opaandacht 21 januarivoor jl. komkommers voor onderwijs. de trotse oudersdan geworden van hun Komkommertijd dochter Liv Julia. dus. Eindelijk rust. Ben je net een week begonnen is er voorpagina-onderwijs-nieuws. De redactie feliciteert de ouders van harte en wenst hen een zonnige toeValles voor basisschoolleerlingen verkomst!! plicht. In zes jaar tijd is het aantal blessures en kwetsuren met bijna 100 van % toegenomen. Van 2.0000 Niels de Weer en Marjolein naar 39.000! leerkrachten maak Busscher van deDus Paus Joannesschool je borst De inspectie zijn op 22maar en 23nat. oktober 2016 dekomt in de ouders gymzaal kijken hoe die juffen trotse geworden vanalSophie en en die enkele meneren hun leerlinJette. Helaas hebben de beide meisjes het gered. Ze waren veel genniet voordoen hoe je een valtekunt vroeg geboren. breken. Een nascholingscursus vooraf en het zal wel lukken. Je hebt vast De redactie wenst hen veel sterkte!! wel een collega in gedachten waar je graag stiekem een kijkje zou willen 2 nemen. Je zou er een ADV dag voor 8

‘Samen sterk in ontwikkeling’

GMR JAARVERSLAG 2015-2016 MARTIJN TERreizigers BRAAK met treincoupé eerst nog leeg. Bij het Inmiddels zijn er ook beginstation stapt een enkele reiziger elkaar in gesprek geraakt. inSamenstelling om zich op een vrije vierzit te Een schijnbaar alledaagse reisritueel School jas op de Teamgeleding Oudergeleding installeren: ene stoel, tas op dat parallellen vertoont met migratieKBHZ Jacqueline Kleinsman Dirk Boswergertijdgenoten de andere, oordopjes in, krant uitgebewegingen wereldwijd: St. Jan Anique Mallens Sonja vouwen en voeten op de bank. stappen vroeger Krosman of later in, zitten een Telgenkamp Anouk Masselin Rob Daarmee de hele vierzit ‘in bezit tijdje, reizen eenReuvekamp eindje met(vzt.) elkaar Hunenborg Marjoes Boer Anja Hartgerink nemend’. Bij het volgende station op, communiceren onderling en De Borgh Marc Meulman Hofman stappen een paar reizigers in. Zij kijstappen opMonic gezette plaats en tijd ’t Eimink Vera van der Linde Anke Kuipers ken even naar de ‘huisvesting’ en weer uit. Aan die gelijkenis moet ik De Schothorst MarianDeBerends Ivetdenken Bibbe als ik met schikken zich verderop. eerste rei- nog wel eens De Bleek VACATURE Lilian La Grange ziger lijkt nog steeds verdiept in z’n de trein ga. Plechelmus Martijn ter Braak (secr.) krant. Ben je nouMaurice eigenlijkGlandrup nieuwkomer, Titus Brandsma Betty Peters Marc Kloppers ingezetene of passant? Beyaert Karin Legtenberg Chantal Barkel Een halte verder stappen weer enkele mensen in. Zij kijken wat afwachtend Inleiding naar hen die zich al in de coupé geïnDit jaarverslag is bedoeld om een overzicht te geven van de onderwerpen die stalleerd hebben. Een ruimte die door zijn besproken, de ontwikkelingen die hebben plaatsgevonden en de besluiten sommige van de inzittenden tot hun die zijn genomen. toegeëigende domein gerekend wordt. Als verderop weer nieuwe Doelstelling van de GMR medereizigers instappen reageert een De GMR bevordert naar vermogen openheid en onderling overleg. Verder ‘gevestigde’ ietwat verstoord als waakt de GMR tegen discriminatie op welke grond dan ook en bevordert gevraagd wordt een naastof tegengelijke behandeling in gelijke gevallen. De GMR overlegt met het CvB waar het overliggende zitplaats vrij te maken. gaat om bovenschoolse kwesties van gemeenschappelijk belang. De GMR heeft instemmingsrecht op een aantal onderwerpen en adviesrecht op een aantal andere. willen opofferen om te gluren hoe de omlaag. Met dank aan judodocent Professionalisering GMR een zie- Yos Lotens. leerlingen gniffelen. Eigenlijk het kader van de professionalisering heeft de GMR op 2 juni jl. een themaligInverhaal. avond gehad olv Frank van den Oetelaar over Het lijktdeerde op21st dat Century het gingSkills. om een Gelukkig is de Stichting Consument hommage aan Anton Geesink die GMR-vergaderingen enAdvies/Instemming Veiligheid geen partner in het zich in dezelfde periode schaarde bij Functiewaardering Locatiedirecteur Instemming PG 12-10-2015 overleg met de Minister van al die overleden BN-ers. Net toen ik Deelregioplan SWV 23.02 Positief advies GMR PG & wijsheid OG 7-12-2015 Onderwijs. Het zou goed zijn dit hem bad om en bijstand Vakantierooster & OG 16-02-2016 "project" nu eens2016-2017 buiten het Positief onder- advies gaf GMR hij mePG vanuit zijn eeuwige rust… Bestuursformatieplan advies GMR PG & OG 10-05-2016 wijs te houden. Iemand2016-2017 Positief schreef dat rust. "veiligheid op zo’n absurd hoog Nu de vrije woensdagmiddag binnen Veel van deze onderwerpen zijn in kleine kring voorbesproken met opgeoféén of niveau door wetgeving is doorgeafzienbare tijd zal worden meerdereDirect ledenmee van eens. het CvB. De kritische kanttekeningen en veranderingen drukt...". Kinderen ferd en de brede school zich steeds die de GMR heeft geplaatst terug te vinden vanontwikkelen de afzonderkrijgen geen kans om hunzijn grove meerininde deverslagen breedte zal lijke vergaderingen. motoriek spontaan te oefenen en zal het allemaal goed komen. Naast de instemmingen spelenderwijs te vallen. en adviezen houdt het CvB de GMR op de hoogte van de proefscholen ontwikkelingen op onderwijsgebied Op gingen de letsels en in brede zin maar uiteraard ook als het gaat om de Dr. Schaepmanstichting in het bijzonder. Zo zijn de ontwikkelingen blessures weliswaar met 50 % rondom Spring, de overdracht van bekostiging van het vastgoed, het continurooster, de nieuwe CAO en de effecten van de Wet Werk en Zekerheid uitgeCOLOFON breid besproken. Ook dit is terug te vinden in de desbetreffende notulen. Redactie: DeUitgave avond over het de 21st Century Skills was een welkome input om te komen Yvonne ter Elst Dr. Schaepmanstichting tot een gefundeerd meedenken over het onderwijs in het algemeen en hoe we Albert Groot Rouwen Enschedesestraat 68 daar binnen de Dr. Schaepmanstichting vorm aan willen geven. Marcel van Harten 7551 EP Hengelo Tel: 074-242 45 45 Vergaderdata 2016-2017 na Lay-out: 1 januari 2017 Fax: 074-291 83schooljaar 40 6 februari 2017, 9 mei 2017, 26 juni 2017 Ton Baake

Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl

D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g

NIEUWE TREIN ALS METAFOOR

DIRECTEUR PLECHELMUSSCHOOL: ELS BOS-IJLAND treincoupé eerst nog leeg. Bij het Inmiddels zijn er ook reizigers met

Even kennismaken met Els Bos-IJland, per 1 februari 2017 directeur van de St. Plechelmusschool. In 1982 het methode PABO-diplo‘Reis vanbehaalde je leven’,zeeen ma, maar de banen lagen niet voor godsdienst/levensbeschouwing, voert het oprapen en bij de pakken als beeldmerk een trein die deneerzitten past niet Els. Nalangs wat invalwerk gebruiker alsbij reiziger de begon ze bij devier Losser een instellevenstijd van tot Hof, twaalf jaar ling voor mensen met meervoudige voert. beperkingen. Na 12 jaar als verpleegkundige, praktijkbegeleider en docent Een mooie metafoor. kreeg ze kans om haar grote wens, In een essay over ‘De grote volksverleerkracht basisonderwijs, in vervulhuizing’ (1992) geeft de Duitse ling te laten gaan op de Enzensberger Mariaschool schrijver Hans Magnus in haar geboorteplaats Beuningen. zijn visie op migratie weer en neemt “Dat heb ik met veel plezier met originele ideeën afstandgedaan van het en werd vooral ingezet in de boven‘vol-is-vol’-idee, dat door veel popubouw. Maar na vier jaar kwam een listen graag gebruikt wordt. andere uitdaging op mijn pad Enzensberger verduidelijkt zijnen werd ik benoemd op De Bongerd Oldenbetoog aan de hand van hetinreizen zaal, een basisschool die werkt vanuit per trein. de Daltonprincipes. Het was ook een In de vroege ochtenduren staat een overgang van een kleine dorpsschool

COLUMN VALLESSEN De onstuimige zomer van 2010 met tropisch hitte, orkaanachtige stormen en regenval, zo extreem, dat het Dinkelwater met zandzakken buiten Pensioen: Auke worden Aarnink gehouden. heeft per de deur moest 1Indecember 2016 afscheid genomen deze zomer meer aandacht voor van De Telgenkamp. komkommers dan voor onderwijs. Komkommertijd dus. Eindelijk rust. Ben je net een week begonnen is er voorpagina-onderwijs-nieuws.

‘Samen sterk in ontwikkeling’

Valles voor basisschoolleerlingen verplicht. In zes jaar tijd is het aantal blessures en kwetsuren met bijna 100 % toegenomen. Van 2.0000 naar 39.000! Dus leerkrachten maak je borst maar nat. De inspectie komt in de gymzaal kijken hoe al die juffen en die enkele meneren hun leerlingen voordoen hoe je een val kunt breken. Een nascholingscursus Onze opdracht in het onderwijsvooraf is en en het zal wel lukken. Je hebt blijft: “Hulp aan kinderen waarvast het wel een allemaal collega inom gedachten waar je eigenlijk te doen is.” graag stiekem een kijkje zou willen nemen. Je zou er een ADV dag voor

beginstation stapt een enkele reiziger in om zich op een vrije vierzit te installeren: jas op de ene stoel, tas op de andere, oordopjes in, krant uitgevouwen en voeten op de bank. Daarmee de hele vierzit ‘in bezit nemend’. Bij het volgende station stappen een paar reizigers in. Zij kijken even naar de ‘huisvesting’ en schikken zich verderop. De eerste reiziger lijkt nog steeds verdiept in z’n krant. naarhalte een school zo’n weer 700 leerlinEen verdermet stappen enkele gen,” vertelt Els. mensen in. Zij kijken wat afwachtend Daar hen kreeg ookaldeinfunctie Intern naar diezezich de coupé geïnBegeleider. En danEen begint leiderschap stalleerd hebben. ruimte die door haar te triggeren en wordt zetot in 2010 sommige van de inzittenden hun benoemd tot directeur van De toegeëigende domein gerekendWegwijzer inAls Losser. “Metweer naast de direcwordt. verderop nieuwe tietaak ook de instappen verantwoordelijkheid medereizigers reageert een over de bovenschoolse portefeuille ‘gevestigde’ ietwat verstoord als Onderwijs.wordt Niet vreemd omdat ik de gevraagd een naastof tegenOpleiding Master Onderwijskundig overliggende zitplaats vrij te maken. Leiderschap heb gevolgd” aldus Els. Ze werkte aan een protocol waarbij de willen hoe de directeopofferen uitvoeringom vantedegluren elementen bij leerlingen gniffelen. Eigenlijk een zieéén van de leerkrachten van de school lig ligt.verhaal. Bij de elementen kun je denken aan onderwerpen als hoogbegaafdGelukkig de Stichting Consument heid maarisook analyse van bovenen Veiligheid geen partner in het overleg met de Minister van Onderwijs. Het zou goed zijn dit "project" nu eens buiten het onderwijs te houden. Iemand schreef dat "veiligheid op zo’n absurd hoog niveau door wetgeving is doorgedrukt...". Direct mee eens. Kinderen krijgen geen kans om hun grove motoriek spontaan te oefenen en spelenderwijs te vallen. Op proefscholen gingen de letsels en blessures weliswaar met 50 %

elkaar in gesprek geraakt. schoolse opbrengsten. Een schijnbaar alledaagse reisritueel Kortom, Passend Onderwijs in de dat parallellen vertoont met migratiepraktijk brengen. bewegingen wereldwijd: tijdgenoten stappen vroeger of later in, zitten een Els staat graag bij met de werkvloer. tijdje, reizen eendicht eindje elkaar Leerkrachten op De Wegwijzer op, communiceren onderling enzien haar in de ze en positief stappen op groep, gezettewaar plaats tijd aandacht geeft de relevante weer uit. Aan dieengelijkenis moet ik veranderingen stimuleert. heeft nog wel eens denken als ikZe met ervaring met de invoering van het de trein ga. Dalton-systeem. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, Els: “Dicht of bij passant? de werkvloer betekent ingezetene dat je tussen de kinderen, die ik allemaal bij naam ken, tussen de ouders en tussen het team opereert. En wat ik erg belangrijk vind, successen benoemen en vieren.” Hiermee laat Els een statement zien van hoe zij leiderschap beleeft. We wensen Els en de St. Plechelmusschool een plezierige en succesvolle samenwerking.

omlaag. Met dank aan judodocent Yos Lotens. Het lijkt er op dat het ging om een hommage aan Anton Geesink die zich in dezelfde periode schaarde bij al die overleden BN-ers. Net toen ik hem bad om wijsheid en bijstand gaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… rust. Nu de vrije woensdagmiddag binnen afzienbare tijd zal worden opgeofferd en de brede school zich steeds meer in de breedte zal ontwikkelen zal het allemaal goed komen.

COLOFON Uitgave Dr. Schaepmanstichting Enschedesestraat 68 7551 EP Hengelo Tel: 074-242 45 45 Fax: 074-291 83 40

Redactie: Yvonne ter Elst Albert Groot Rouwen Marcel van Harten Lay-out:

Gerda en Els kunnen het niet laten; pensioen maar nog steeds actief tussen de Ton Baake kinderen. Dat vraag om navolging. Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl

D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g

‘Samen sterk in ontwikkeling’

WetenswAardig!

treincoupé eerst nog leeg. Bij het Inmiddels zijn er ook reizigers met beginstation stapt een enkele reiziger elkaar in gesprek geraakt. in om zich op een vrije vierzit te Een schijnbaar alledaagse reisritueel installeren: jas op de ene stoel, tas op dat parallellen vertoont met migratiete beginnen. Daarom vandaag dit stuk Lyubomirsky en collega’s maakten We hebben allemaal onze de andere, oordopjes in, krant uitgebewegingen wereldwijd: tijdgenoten over positieve psychologie; oftewel een overzicht van talloze studies ervaringskennis over wat vouwen en voeten op de bank. stappen vroeger of later in, zitten een welke factoren maken ons/de kindenaar dit onderwerp en geven aan ‘Reis van je leven’, een methode Daarmee de hele vierzit ‘in bezit tijdje, reizen een eindje met elkaar goed werkt in het onderren gelukkig en hoe kunnen we ons dat er in ieder geval 12 strategieën godsdienst/levensbeschouwing, voert welbevinden nemend’. Bijversterken? het volgende station op, communiceren onderling en wijs. zijn waarmee we de maakbaarheid als beeldmerk een trein die de stappen een paar reizigers in. Zij kijstappen op gezette plaats en tijd Positieve psychologie wordt ook wel kunnen aanspreken. gebruiker als reiziger langs de ken even naar de ‘huisvesting’ en weer uit. Aan die gelijkenis ik Daarnaast beschikken we over resulgezien als het ‘Gezondheid Model’. 1. Dankbaarheid ervaren enmoet tonen levenstijd van vier tot twaalf jaar schikken zichfocus verderop. De eerste wel eens denken als ik met taten van talloze onderzoeken die hier Het heeft zijn op sterktes en rei- nog 2. Optimisme cultiveren voert. zigerinlijkt nog steeds verdiept in z’n de trein ga. naar gedaan zijn. In deze rubriek delen staat het teken van het opbouwen/ 3. Piekeren en sociale vergelijking we ‘aardigheidjes’ uit de ‘wetenkrant. Benvermijden je nou eigenlijk nieuwkomer, versterken van competenties. Dit schap’. Hiermee maken we de kennis Een mooie metafoor. ingezetene of passant? model staat tegenover het ‘Ziekte 4. Aardig zijn uit wat In wetenschappelijke een essay over ‘Debronnen grote volksverEen halte stappen weer enkele Model’ vanverder waaruit nog vaak wordt 5. Sociale relaties koesteren toegankelijker. gedacht. focust op wat de zwaktes en 6. Copingstrategieën ontwikkelen huizing’ (1992) geeft de Duitse mensen Dit in. Zij kijken afwachtend hetdie teken schrijver Hans Magnus Enzensberger staat naarinhen zichvan al inhet deoverkomen/ coupé geïn- 7. Leren vergeven oplossen tekorten. 8. Flow-ervaringen versterken zijn visie op migratie weer en neemt stalleerdvan hebben. Een ruimte die door 9. Bewust genieten van fijne dingen met originele ideeën afstand van het sommige van de inzittenden tot hun staat het ontdekken welke 10.Je aan je doelen committeren ‘vol-is-vol’-idee, dat door veel popu- Centraal toegeëigende domein gerekend factoren individuen en groepen 11.Geloof en/of spiritualiteit listen graag gebruikt wordt. wordt. Als verderop weer nieuwe doen bloeien en hoe deze factoren beoefenen Enzensberger verduidelijkt zijn medereizigers instappen reageert een bevorderd kunnen worden. Op de 12.Zorgen voor je lichaam betoog aan de hand van het reizen ‘gevestigde’ ietwat verstoord als vraag of geluk überhaupt valt aan per trein. gevraagd wordt een naastof tegente leren of te bevorderen hebben Wil je meer ideeën opdoen over In de vroege ochtenduren staat een overliggende zitplaats vrij te maken. onderzoeken aangewezen dat hoe je onder andere bovenstaande het geluk bepaald wordt door: strategieën kunt uitvoeren of zoek genen (50%), omstandigheden je meer verdieping ten aanzien van (10%) en ‘maakbaarheid’ (40%). het onderzoek achter positieve willen opofferen om te gluren hoe de omlaag. Met dank aandeze judodocent Deze ‘maakbaarheid’ bepaalt psychologie, dan is het boek van Sonja leerlingen gniffelen. Eigenlijk een zie- Yos Lotens. hoe je als mens om gaat met de Lyubomirsky een aanrader! lig verhaal. omstandigheden die je tegenkomt Het lijkt er op dat het ging om een VALLESSEN in je leven en deze is te beïnvloeden De bovenstaande strategieën kun je Gelukkig is de Stichting Consument hommage aan Anton Geesink die De onstuimige zomer van 2010 met door verschillende factoren. concreet vorm geven in je eigen leven, zich periode schaarde bij maarinjedezelfde kunt er ook dingen mee doen tropisch hitte, orkaanachtige stormen en Veiligheid geen partner in het overleg met de de Minister alindie toenaan: ik Het mooie is dat dingenvan die je de overleden klas. HierbijBN-ers. valt te Net denken en regenval, zo extreem, dat het Onderwijs. Het zou goed zijn dit hem bad om wijsheid en bijstand - Zeg tegen iemand anders waar je die Dinkelwater met zandzakken buiten kunt doen om die maakbaarheid eens buiten het ondergaf hij me vanuit zijn Vandaag stuk over degehouden. wetenschap te"project" benuttennu eigenlijk vrij simpel zijn ander dankbaar vooreeuwige bent dierust… dag. de deur een moest worden van het welbevinden: positieve wijs te houden. Iemand schreef dat rust. en vrij gemakkelijk zijn aan te leren. Probeer iedere dag iets vriendelijks te In deze zomer meer aandacht voor psychologie "veiligheid op zo’n absurd hoog Nu de vrije woensdagmiddag binnen Daarnaast zijn ze zo divers dat er voor doen voor een ander en inventariseer komkommers dan voor onderwijs. Aan het begin van het nieuwe jaar is niveau door wetgeving is wat doorgeafzienbare tijd zal iedereen wel iets tussen zit hij of aan het einde vanworden de dag opgeofwat er Komkommertijd dus. Eindelijk rust. het goed om met nieuwe energie zijdrukt...". bij zichzelf vindtmee passen. allemaal gedaan is. Direct eens. Kinderen ferd en de brede school zich steeds Ben je net een week begonnen is er Sta bewust stil bij kleine gehaalde krijgen geen kans om hun grove meer in de breedte zal ontwikkelen voorpagina-onderwijs-nieuws. en ‘vier’goed dit met elkaar. motoriek spontaan te oefenen en zaldoelen het allemaal komen. spelenderwijs te vallen. Valles voor basisschoolleerlingen verTot slot, voor jou als leerkracht: Op proefscholen gingen de letsels en plicht. In zes jaar tijd is het aantal blessures weliswaar met 50 % blessures en kwetsuren met bijna 100 % toegenomen. Van 2.0000 COLOFON naar 39.000! Dus leerkrachten maak je borst maar nat. De inspectie komt Redactie: Uitgave Yvonne ter Elst Dr. Schaepmanstichting in de gymzaal kijken hoe al die juffen Albert Groot Rouwen Enschedesestraat 68 en die enkele meneren hun leerlinMarcel van Harten 7551 EP Hengelo gen voordoen hoe je een val kunt Tel: 074-242 45 45 breken. Een nascholingscursus vooraf Lay-out: Fax: 074-291 83 40 en het zal wel lukken. Je hebt vast Ton Baake wel een collega in gedachten waar je Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl 4 graag stiekem een kijkje zou willen nemen. Je zou er een ADV dag voor TREIN ALS METAFOOR

COLUMN

Learn it. Live it. Teach it.

D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g

‘Samen sterk in ontwikkeling’

HONDERD JAAR treincoupé eerstONDERWIJSVRIJHEID: nog leeg. Bij het Inmiddels zijn er ook reizigers met beginstation stapt een enkele reiziger elkaar in gesprek geraakt. HEEFT EEN LEVENSBESCHOUWELIJK GEORIËNTEERDE VISIE TOEKOMST?

TREIN ALS METAFOOR

in om zich op een vrije vierzit te installeren: jas op de ene stoel, tas op onderwijs ooit is bevochten, spreekt de andere, oordopjes in, krant uitgewellicht nog maar weinigen tot vouwen en voeten op de bank.de verbeelding. Dat de situatie ten Daarmee de hele vierzit ‘in bezit opzichte van 1848 en 1917 grondig nemend’. Bij het volgende station is veranderd hoeft geen betoog. stappen een paar reizigers in. Zij kijWat wel opvalt is een gebrek aan ken even naar deop ‘huisvesting’ visieontwikkeling onderwijs en schikken zich verderop. De eerste reibij katholieke en protestantsziger lijkt nog steeds verdiept christelijke scholen, aldus Erik in z’n krant. Borgman, hoogleraar theologie aan

Een schijnbaar alledaagse reisritueel dat parallellen vertoont met migratieDit jaar gedenken we niet alleen vijfbewegingen wereldwijd: tijdgenoten honderd jaar reformatie, in Nederland stappen vroeger of later in, zitten een bestaat er tevens honderd jaar vrijheid ‘Reis van je leven’, een methode tijdje, reizen een eindje met elkaar van onderwijs. Nu was het gegeven godsdienst/levensbeschouwing, voert op, communiceren onderling en van onderwijs ook al vóór 1917 vrij, als beeldmerk een trein die de stappen op gezette plaats en tijd om precies te zijn vanaf 1848, het jaar gebruiker als reiziger langs de weer uit. Aan die gelijkenis moet ik waarin de Grondwet van Thorbecke levenstijd van vier tot twaalf jaar nog wel eens denken als ik met van kracht werd. Maar sinds 1917 voert.het onderwijs aan scholen die de trein ga. wordt Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, les geven vanuit een specifieke reliEen mooie metafoor. ingezetene of passant? gieuze of levensbeschouwelijke visie de Universiteit van Tilburg: ‘Enkel Opmerkelijk is dat in al die jaren In een essay over ‘De grote volksverEen halte verder stappen weer enkele ook volledig door de overheid bevolgzaamheid aan de minister van bij de inrichting of vormgeving van huizing’ (1992) de Duitse mensen in. Zij kijken wat niet afwachtend het onderwijs als zodanig nooit een taald, evenals hetgeeft openbaar onderwijs onderwijs kunnen we ons schrijver Hans Magnus Enzensberger permitteren.’ naar hen die Borgman zich al in kenmerkt de coupé dit geïn- beroep werd gedaan op de katholieke waar de overheid direct verantwoordelijk voorop is. migratie Drie jaarweer daarna als problematisch. zijn visie envond neemt stalleerd hebben. Een ruimte die door identiteit.’ de oprichting ‘De Schaepmet origineleplaats ideeënvan afstand van het sommige van de inzittenden tot hun Op het eerste gezicht is het wellicht manstichting voordat Roomsch-Katholiek vreemd, maar tegenwoordig kunnen ‘vol-is-vol’-idee, door veel popu- Worstelen toegeëigende domein gerekend Bijzonder Onderwijs, ‘Veel katholieke scholen worstelen de meeste katholieke scholen beter listen graag gebruiktgevestigd wordt. te wordt. Als verderop weer nieuwe Hengelo’. met de betekenis en de relevantie Enzensberger verduidelijkt zijn medereizigers instappen reageert een hun identiteit verwoorden dan Artikel vandedehand Nederlandse van hun katholieke enkele decennia geleden. Waarden betoog23aan van het reizen ‘gevestigde’ ietwatidentiteit. verstoordEn als Grondwet stelt vast dat ‘onderwijs hoe lang al. Vraag is of we ons per trein. gevraagd wordt een naastof tegen- als respect voor ieders eigenheid dat aan de bij de wet te stelle voldoende bewust zijn dat en verantwoordelijkheid voor de In de vroege ochtenduren staat een overliggende zitplaats vrij de te maken. voorwaarden voldoet, … naar vrijheid om een katholieke school gemeenschap worden – terecht – in dezelfde maatstaf als het openbaar te stichten en als leerkracht op zo’n verband gebracht met de traditie van onderwijs uit de openbare kas school ook fatsoenlijk betaald te het Katholiek Sociaal Denken. Maar bekostigd’ dient te worden. Alle krijgen, destijds al om bevochten is. hoe de wat deze Met waarden precies voor willen opofferen te gluren omlaag. danknu aan judodocent scholen moeten aan dezelfde Het belang gniffelen. van die vroegere leerlingen Eigenlijkstrijd een iszie- consequenties Yos Lotens. hebben in het concrete deugdelijkheidseisen voldoen; gaandeweg onderwijs, blijft vaak in het midden. lig verhaal. onduidelijker geworden de wijze waarop het onderwijs is toen de populatie op deze scholen Het lijkt er op dat het ging om een VALLESSEN ingericht is aan de school. Ouders veranderde. De tijd dat vrijwel alleen Visie Gelukkig is de Stichting Consument hommage aan Anton Geesink die De onstuimige zomernaar van welke 2010 met katholieke leerlingen op katholieke staat het vrij te kiezen In visie- en missionstatements van kaen Veiligheid geen partner in het zich in dezelfde periode schaarde bij tropisch orkaanachtige school zij hitte, hun kinderen sturen. stormen Als ze scholen zaten en daar in principe tholieke scholen wordt veelal verweoverleg met de Minister van al die overleden BN-ers. Net toen ik enschool regenval, dat kunnen het de van zo hunextreem, gading niet alleen katholieke docenten lesgaven, zen naar algemeen gedeelde waarden Onderwijs. Het zou goed zijn dit hem bad om wijsheid en bijstand Dinkelwater met buiten vinden, kunnen zij zandzakken zichzelf verenigen ligt ver achter ons. die op onderdelen worden verbonden "project" nu eens buiten het ondergaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… deeen deur moest worden gehouden. en school oprichten. met ‘het eigene’ van de katholieke wijs te houden. Iemand schreef dat rust. Het omgekeerde gebeurt In deze zomer meer aandacht voor traditie. "veiligheid op zo’n absurd hoog Nu de zelden. vrije woensdagmiddag binnen hoogst Vrijwel nooit wordt er komkommers dan voor onderwijs. niveau door wetgeving is doorgeafzienbare tijd zal worden opgeofeen specifieke katholieke variant voorKomkommertijd dus. Eindelijk rust. drukt...". Direct mee eens. Kinderen ferd envan de brede school steeds gesteld een door het zich ministerie Ben je net een week begonnen is er krijgen geen kans om hun grove meer in de breedte zal ontwikkelen gepropageerd onderwijsdoel. Sterker voorpagina-onderwijs-nieuws. motoriek spontaan te oefenen en zal het goed komen. en nog, de allemaal meeste personeelsleden spelenderwijs te vallen. de meeste bestuurders van katholieke Valles voor basisschoolleerlingen verOp proefscholen gingen de letsels en scholen zien het niet als hun taak een plicht. In zes jaar tijd is het aantal eigen visie te ontwikkelen op de rol blessures weliswaar met 50 % blessures en kwetsuren met bijna van onderwijs bij – bijvoorbeeld – in100 % toegenomen. Van 2.0000 tegratie, of op persoonsontwikkeling COLOFON naar 39.000! Dus leerkrachten maak van leerlingen in het spanningsveld je borst maar nat. De inspectie komt Redactie: Uitgave van individu en gemeenschap. KathoYvonne ter Elst Dr. Schaepmanstichting in de gymzaal kijken hoe al die juffen lieke scholen besteden in de praktijk Albert Groot Rouwen Enschedesestraat 68 en die enkele meneren hun leerlinveel aandacht aan het onderhouden Marcel van Harten 7551 EP Hengelo gen voordoen hoe je een val kunt van een gemeenschappelijke cultuur Tel: 074-242 45 45 breken. Een nascholingscursus vooraf waarin iedereen thuis is en niemand Lay-out: Fax: 074-291 83 40 en het zal wel lukken. Je hebt vast zich buitenstaander hoeft te voelen. Ton Baake welde een collega in katholiek gedachten waar je Dat vrijheid van Maar een uitgewerkt programma op Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl graag stiekem een kijkje zou willen 5 nemen. Je zou er een ADV dag voor

COLUMN

D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g basis van de katholieke traditie is er TREIN ALSniet. METAFOOR doorgaans ‘Katholieke scholen verdedigen zich meestal’ met een argument ‘dat liefde zich meer moet uiten in daden dan woorden. Zij markeren hiermee naar eigen gevoel niet zelden een verschil met scholen die ‘Reisprotestants-christelijke van je leven’, een methode gemakkelijk woorden gebruiken godsdienst/levensbeschouwing,die voert inalskatholieke oren beeldmerk eengroot trein klinken. die de Dit kan mensenalsgemakkelijk afstoten, en gebruiker reiziger langs de daarom in de ogen van veel katholieke levenstijd van vier tot twaalf jaar bestuurders averechts werken. Het voert. gaat volgens hen immers om een zo inclusief mogelijke gemeenschap waar Een mooie metafoor. leerlingen en leraren optimaal tot bloei In een essay over ‘De grote volksverkunnen komen’, aldus Borgman: ‘Toch huizing’ (1992) geeft de Duitse begint het gebrek aan een specifieke schrijver Hans Magnus Enzensberger visie op onderwijs het gezamenlijke zijn visie op migratie weer en neemt katholieke en christelijke onderwijs met originele te ideeën afstand van van het problematisch worden. Vrijheid ‘vol-is-vol’-idee, dat door veel popuonderwijs wordt gereduceerd tot vrijlistenvan graag gebruikt wordt. heid de bestaande scholen om te Enzensberger doen wat nodigverduidelijkt is om op dezijn huidige betoog aan de succesvol hand van te hetzijn.’ reizen onderwijsmarkt per trein. In de vroege ochtenduren staat een

COLUMN LEERPLEIN VALLESSEN We zijn trots zomer op onsvan nieuwe De onstuimige 2010 met leerplein! tropisch hitte, orkaanachtige stormen Een rijke en uitdagende leeromgeen regenval, zo extreem, dat het ving waar leerlingen zelfstandig en Dinkelwater met zandzakken buiten in groepen aan hun taken kunnen de deur moest worden gehouden. werken. De leeromgeving is één van In factoren deze zomer meer aandacht de die de motivatie vanvoor komkommers dan voor onderwijs. leerlingen positief beïnvloedt. Door Komkommertijd dus. Eindelijk minder leerkracht-gestuurd aan rust. het Ben je eenzijn week begonnen is er werk te net gaan, leerlingen zelf meer voorpagina-onderwijs-nieuws. verantwoordelijk voor hun leerproces

en vergroot het eigenaarschap en Valles voor basisschoolleerlingen verautonomie. plicht. In zes tijd leerpleinen is het aantal Het werken in jaar en met blessures kwetsuren vormt een en onderdeel vanmet het bijna eigentijdsonderwijs van De Borgh. 100 % toegenomen. Van 2.0000 naar 39.000! Dus leerkrachten maak redactie wenst allen een je De borst maar nat. De inspectie komt in de gymzaal hoe al die juffen gezond kijken en gelukkig... en die enkele meneren hun leerlingen voordoen hoe je een val kunt breken. Een nascholingscursus vooraf en het zal wel lukken. Je hebt vast wel een collega in gedachten waar je graag stiekem een kijkje zou willen 6 nemen. Je zou er een ADV dag voor

‘Samen sterk in ontwikkeling’

treincoupé eerst nog leeg. Bij het beginstation stapt een enkele reiziger in om zich op een vrije vierzit te installeren: jas op de ene stoel, tas op de andere, oordopjes in, krant uitgevouwen en voeten op de bank. Daarmee de hele vierzit ‘in bezit nemend’. Bij het volgende station stappen een paar reizigers in. Zij kijken even naar de ‘huisvesting’ en schikken zich verderop. De eerste reiziger lijkt nog steeds verdiept in z’n krant. Fundamenteel debat We hebben dringend behoefte aan Een halte verder stappen weer enkele iets heel anders: ‘Ondanks alle verzet mensen in. Zij kijken wat afwachtend dat er in Nederland is tegen een te naar hen die zich van al inde destaat coupé geïngrote bemoeienis met stalleerd hebben. Een ruimte die de inhoud van het onderwijs, lijkt door het sommige van de inzittenden tot hun ministerie van Onderwijs, Cultuur en toegeëigendehet domein gerekend Wetenschap monopolie te hebben wordt. Als verderop weer nieuwe op visieontwikkeling. Waarom heeft medereizigers instappen Verus, de vereniging voorreageert katholiekeen en ‘gevestigde’ ietwat verstoord alsvisie christelijk onderwijs, geen eigen gevraagd wordt naast- van of tegenontwikkeld op deeen toekomst het onderwijs en op de bijdrage het overliggende zitplaats vrij tevan maken. onderwijs aan de toekomst, toen de minister een commissie instelde om

Inmiddels zijn er ook reizigers met elkaar in gesprek geraakt. Een schijnbaar alledaagse reisritueel dat parallellen vertoont met migratiebewegingen wereldwijd: tijdgenoten stappen vroeger of later in, zitten een tijdje, reizen een eindje met elkaar op, communiceren onderling en stappen op gezette plaats en tijd weer uit. Aan die gelijkenis moet ik nog wel eens denken als ik met de trein ga. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, na te denken over ‘Onderwijs 2032’? ingezetene of passant? Hebben we dan geen fundamenteel debat nodig over de vraag wat goed leven betekent en hoe jonge mensen op de toekomst moeten worden voorbereid? We kunnen ons in mijn ogen de volgzaamheid in onderwijsland niet permitteren.’ Erik Borgman pleit er voor juist dan ook hier opnieuw actief vorm aan te gaan geven. Hoe dit concreet gestalte gaat krijgen blijft vooralsnog een vraag.

willen opofferen om te gluren hoe de leerlingen gniffelen. Eigenlijk een zielig verhaal.

omlaag. Met dank aan judodocent Yos Lotens.

Gelukkig is de Stichting Consument en Veiligheid geen partner in het overleg met de Minister van Onderwijs. Het zou goed zijn dit "project" nu eens buiten het onderwijs te houden. Iemand schreef dat "veiligheid op zo’n absurd hoog niveau door wetgeving is doorgedrukt...". Direct mee eens. Kinderen krijgen geen kans om hun grove motoriek spontaan te oefenen en spelenderwijs te vallen. Op proefscholen gingen de letsels en blessures weliswaar met 50 %

Gerrit Klaassen, identiteitsbegeleider

Het lijkt er op dat het ging om een hommage aan Anton Geesink die zich in dezelfde periode schaarde bij al die overleden BN-ers. Net toen ik hem bad om wijsheid en bijstand gaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… rust. Nu de vrije woensdagmiddag binnen afzienbare tijd zal worden opgeofferd en de brede school zich steeds meer in de breedte zal ontwikkelen zal het allemaal goed komen.

COLOFON COLOFON

Uitgever Uitgave Dr. Schaepmanstichting Dr. Schaepmanstichting Enschedesestraat 68 Enschedesestraat 68 7551 EP Hengelo 7551 EP Hengelo Tel. 074-242 45 45 Tel: 074-242 45 45 Fax. 074-291 83 40 Fax: 074-291 83 40

Redactie: Redactie: Yvonne ter Elst Yvonne ter Elst Albert Groot Rouwen Albert Groot Rouwen Marcel van Harten Marcel van Harten Lay-out:

Lay-out: Ton Baake Ton Baake

Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl