Schaepmanbulletin 42

Page 1

Nr. 42

Schooljaar 2015/2016 februari

D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g

‘Samen sterk in ontwikkeling’

treincoupé eerst nog leeg. Bij het Inmiddels zijn er ook reizigers met beginstation stapt een enkele reiziger elkaar in gesprek geraakt. in om zich op een vrije vierzit te Een schijnbaar alledaagse reisritueel installeren: jas op de ene stoel, tas op dat parallellen vertoont met migratievan debewegingen Dr. Schaepmanstichting de andere, oordopjes in,Uitgave krant uitgewereldwijd: tijdgenoten vouwen en voeten op de bank. stappen vroeger of later in, zitten een Pagina 9 Oud-medewerkers op Apo Pagina 1 ‘Reis van je leven’, een methode Daarmee de hele vierzit ‘in bezit tijdje, reizenonderwijs een eindje met elkaar Eigentijds Nieuwjaarsreceptie Pagina 5, 6, 7 Pagina 2 godsdienst/levensbeschouwing, voert nemend’. Bij het volgende station op, communiceren onderling en Pagina10 Esreinschool 100 jaar Personalia Ontwikkelingen op Sg. Beyaert als beeldmerk een trein die de Pagina 7 stappen een paar reizigers in. Zij kijstappen op gezette plaats en tijd Pagina 3 Pagina11 Mick Geurts: De Borgh gebruiker als reiziger langs de ken even naar de ‘huisvesting’ en weer uit. Aan die gelijkenis moet ik Uit de GMR Kinder-Matteüs Pagina 8 Peace Poster levenstijd vanContest vier tot twaalf jaar schikken zich verderop. De eerste reinog wel eens denken als ik met Pagina12 Geef de pen door: Pagina 4 Kinderen bezoeken LambertusFrans Wensink voert. ziger lijkt nog steeds verdiept in z’n de trein ga. Basisschool De Horizon basiliek krant. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, Een mooie metafoor. ingezetene of passant? In een essay over ‘De grote volksver- Een halte verder stappen weer enkele NIEUWJAARSRECEPTIE huizing’ (1992) geeft de Duitse mensen in. Zij kijken wat afwachtend schrijver Hans Magnus Enzensberger naarNa hen zich al in deiscoupé geïnde die zomervakantie op al onze zijn visie op migratie weer en neemt stalleerd hebben. ruimtegeplaatst. die door scholen nieuw Een meubilair met originele ideeën afstand van het sommige van de inzittenden tot hun ‘vol-is-vol’-idee, dat door veel poputoegeëigende domein gerekend listen graag gebruikt wordt. wordt. Als verderop weer nieuwe Enzensberger verduidelijkt zijn medereizigers instappen reageert een betoog aan de hand van het reizen ‘gevestigde’ ietwat verstoord als per trein. gevraagd wordt een naast- of tegenIn de vroege ochtenduren staat een overliggende zitplaats vrij te maken. TREIN ALS METAFOOR

COLUMN

willen opofferen om te gluren hoe de leerlingen gniffelen. Eigenlijk een zielig verhaal.

omlaag. Met dank aan judodocent Yos Lotens.

Het lijkt er op dat het ging om een Basisschool ‘De Horizon’ is gestart hommage aan Anton Geesink die op eenvan verfrissende De2015-2019 onstuimigeiszomer 2010 metwijze Gelukkig is de Stichting Consument met het geven van onderwijs aan en Veiligheid geen partner in het zich in dezelfde periode schaarde bij gepresenteerd. Peter Breur heeft zich tropisch hitte, orkaanachtige stormen kinderen van vluchtelingen. overleg met de Minister van al die overleden BN-ers. Net toen ik een kant zien die envan regenval, zo laten extreem, dat we hetniet Onderwijs. Het zou goed zijn dit hem bad om wijsheid en bijstand kenden. met zandzakken buiten Dinkelwater "project" nu eens buiten het ondergaf verdraagzaam hij me vanuit zijn eeuwige Kwetsbaar zijn vraagt moed, zijn vraagt ge-rust… de deur moest worden gehouden. wijs te houden. Iemand schreef dat rust. duld. Het zijn twee eigenschappen die helaas zeldzaam zijn In deze zomer meer aandacht voor "veiligheid op zo’n absurd hoog Nu de vrije woensdagmiddag binnen geworden. komkommers dan voor onderwijs. niveau door wetgeving is doorgeafzienbare tijd zal worden opgeofKomkommertijd dus. Eindelijk rust. drukt...". Direct mee eens. Kinderen ferd en de brede school zich steeds Ben je net een week begonnen is er krijgen geen kans om hun grove meer in de breedte zal ontwikkelen voorpagina-onderwijs-nieuws. motoriek spontaan te oefenen en zal het allemaal goed komen. Valles voor basisschoolleerlingen ver- spelenderwijs te vallen. Op proefscholen gingen de letsels en plicht. In zes jaar tijd is het aantal blessures weliswaar met 50 % blessures en kwetsuren met bijna Koers voor de komende planperiode VALLESSEN

8

100 % toegenomen. Van 2.0000 COLOFON naar leerkrachten maak We39.000! hebbenDus nadrukkelijk ingezet op opbrengstje borst maar nat. De inspectie komt Redactie: Uitgave de gerichten handelingsgericht werken; we hebben Yvonne ter Elst Dr. Schaepmanstichting in de gymzaal kijken hoe al die juffen één-zorgroute vormgegeven binnen alle scholen. Albert Groot Rouwen Enschedesestraat 68 en die enkele meneren hun leerlinMarcel van Harten 7551 EP Hengelo De citaten hierboven en op de volgende pagina zijn ontleend aan de nieuwjaarstoespraak van Hans Timmen gen voordoen hoe je een val kunt Tel: 074-242 45 45 breken. Een nascholingscursus vooraf Lay-out: meld dit dan: Fax: 074-291 83 40 Alslukken. u in het vervolg digitaal wilt ontvangen en het zal wel Je hebt vast het Schaepmanbulletin Ton Baake secretariaat@drschaepmanstichting.nl wel een collega in gedachten waar je Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl graag stiekem een kijkje zou willen nemen. Je zou er een ADV dag voor

1


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g

‘Samen sterk in ontwikkeling’

treincoupé eerst nog leeg. Bij het Inmiddels zijn er ook reizigers met beginstation stapt een enkele reiziger elkaar in gesprek geraakt. We zijn gestart met een tweejarige opleiding in om zich op een vrije vierzit te Een schijnbaar alledaagse reisritueel tot Hoogbegaafdheid specialist. Iedere school installeren: jas op de ene stoel, tas op dat parallellen vertoont met migratiekrijgt een eigen specialist. de andere, oordopjes in, krant uitgebewegingen wereldwijd: tijdgenoten vouwen en voeten op de bank. stappen vroeger of later in, zitten een ‘Reis van je leven’, een methode Daarmee de hele vierzit ‘in bezit tijdje, reizen een eindje met elkaar godsdienst/levensbeschouwing, voert nemend’. Bij het volgende station op, communiceren onderling en als beeldmerk een trein die de stappen een paar reizigers in. Zij kijstappen op gezette plaats en tijd gebruiker als reiziger langs de ken even naar de ‘huisvesting’ en weer uit. Aan die gelijkenis moet ik levenstijd van vier tot twaalf jaar schikken zich verderop. De eerste rei- nog wel eens denken als ik met voert. ziger lijkt nog steeds verdiept in z’n de trein ga. krant. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, Een mooie metafoor. ingezetene of passant? In een essay over ‘De grote volksver- Een halte verder stappen weer enkele ‘Train je Collega’. Collega’s delen ideeën en ervaringen met elkaar huizing’ (1992) geeft de Duitse mensen in. Zij kijken wat afwachtend en geven trainingen. schrijver Hans Magnus Enzensberger naar hen die zich al in de coupé geïnzijn visie op migratie weer en neemt stalleerd hebben. Een ruimte die door met originele ideeën afstand van het sommige van de inzittenden tot hun De Topklas aan de Wezelstraat is van start ‘vol-is-vol’-idee, dat door veel poputoegeëigende domein gerekend gegaan listen graag gebruikt wordt. wordt. Als verderop weer nieuwe Enzensberger verduidelijkt zijn medereizigers instappen reageert een betoog aan de hand van het reizen ‘gevestigde’ ietwat verstoord als per trein. gevraagd wordt een naast- of tegenIn de vroege ochtenduren staat een overliggende zitplaats vrij te maken. Ook in het verstrekken van bierviltjes. TREIN ALS METAFOOR

COLUMN VALLESSEN De onstuimige zomer van 2010 met tropisch hitte, orkaanachtige stormen en regenval, zo extreem, dat het Dinkelwater met zandzakken buiten GEBOREN de deur moest worden gehouden. In dezeenzomer aandacht voor Mathijs Saskiameer Jansen-Wermer van komkommers dan voor onderwijs. de Titus Brandsmaschool zijn op Komkommertijd dus. Eindelijk 12 november j.l. de trotse oudersrust. Ben je net een week begonnen geworden van zoon Tijn Jurre. is er voorpagina-onderwijs-nieuws. Stefan en Kim Leushuis-Westerhuys Valles basisschoolleerlingen vervan SG voor Beyaert zijn op 21 december In zes tijd is het j.l.plicht. verblijd metjaar de komst van aantal zoon blessures en kwetsuren met bijna Joris. 100 % toegenomen. Van 2.0000 naar Dus leerkrachten Op 1339.000! januari j.l. is Gijs geboren. maak je borst maar van nat.Maarten De inspectie komt Gijs is de zoon en Kim in de gymzaal kijken vaste hoe alinvalster die juffen Kloppenburg-Bolhaar, enDe dieHunenborg. enkele meneren hun leerlinop gen voordoen hoe je een val kunt breken. Een nascholingscursus vooraf De redactie feliciteert de ouders van en het welhen lukken. hebt vast harte en zal wenst een Je zonnige wel een collega in gedachten waar je toekomst!! graag stiekem een kijkje zou willen 2 nemen. Je zou er een ADV dag voor 8

Een viertal willen opofferen omspeerpunten: te gluren hoe de • Eigentijds onderwijseen zieleerlingen gniffelen. Eigenlijk • Personeel lig verhaal. • Doorgaande ontwikkeling & Kwaliteits Gelukkig •isKwaliteitszorg de Stichting Consument beleid. en Veiligheid geen partner in het

overleg met de Minister van Onderwijs. Het zou goed zijn dit PENSIOEN "project" nu eens buiten het onderwijs te houden. Iemand schreef dat Elly Lagendijk van KBHZ, "veiligheid op zo’n absurd hoog Rineke Hummel-Wolken van niveau door wetgeving is doorgeDe Telgenkamp en Ingrid Kamphuisdrukt...". Direct mee eens. Kinderen Wittenveen van De Telgenkamp krijgen geen kans om hun grove hebben i.v.m. hun pensioengerechmotoriek spontaan te oefenen en tigde leeftijd afscheid genomen. spelenderwijs te vallen. De hoopt gingen dat ze kunnen Opredactie proefscholen de letsels en genieten van de nieuwe fase die voor blessures weliswaar met 50 % hen is aangebroken. COLOFON

IN MEMORIAM Uitgave

omlaag. Met dank aan judodocent Yos Lotens. Het lijkt er op dat het ging om een hommage aan Anton Geesink die zich in dezelfde periode schaarde bij al die overleden BN-ers. Net toen ik hem bad om wijsheid en bijstand gaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… rust. Nu de vrije woensdagmiddag binnen afzienbare tijd zal worden opgeof‘Het is geleden. jullie dit ferd enleed de brede schoolAls zich steeds lezen ik reedszal gaan hememeer in ben de breedte ontwikkelen nietgoed te lang. Ik heb een zallen. hetTreur allemaal komen. fantastisch leven gehad en we hebben goed voor elkaar gezorgd. Neem de draad weer op en ga door. Sta af en toe even stil, draai je om, geniet van het uitzicht en hetgeen reeds is bereikt. Wees Redactie: tevreden en vervolg je doel.’ Yvonne ter Elst

Dr. Schaepmanstichting Op 29 december 2015 is Albert Groot Rouwen Enschedesestraat 68 Albert Haverkort overleden. Albert Haverkort Marcel van Harten 7551 EP Hengelo Albert was vele jaren de directeur van Tel: 074-242 45 45 Basisschool De Schothorst. Lay-out: Fax: 074-291 83 40 We wensen de nabestaanden veel Ton Baake sterkte met het verwerken van dit Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl verlies.


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g TREIN ALS METAFOOR

treincoupé eerst ONDERWIJS nog leeg. Bij het UIT DE GMR: PASSEND EN SWV Inmiddels 23-02 zijn er ook reizigers met

‘Reis van je leven’, een methode godsdienst/levensbeschouwing, voert als beeldmerk een trein die de gebruiker als reiziger langs de levenstijd van vier tot twaalf jaar voert. Een van de belangrijke onderwijs veranderingen van de afgelopen jaren Een mooie metafoor. isIntoch wel het Passend Onderwijs een essay over ‘De grote volksvergeweest. Om dit alles in huizing’ (1992) geeft degoede Duitsebanen te leiden zijn erMagnus samenwerkingsverschrijver Hans Enzensberger banden hetmigratie leven geroepen. Het zijn visieinop weer en neemt samenwerkingsverband waar de met originele ideeën afstand vanDr. het Schaepmanstichting uitmaakt ‘vol-is-vol’-idee, datdeel doorvan veel popuislisten het Samenwerkingsverband graag gebruikt wordt. (SWV) 23-02. Enzensberger verduidelijkt zijn Omdat van o.a. de betoog het aanalle de scholen hand van het reizen Dr. Schaepmanstichting aangaat, heeft per trein. een afvaardiging van de GMR samen In de vroege ochtenduren staat een met Peter Breur, binnen het CvB verantwoordelijk voor SWV 23-02, het deelregioplan bekeken zodat de hele GMR gefundeerd haar instemming kan verlenen. Op woensdag 2 december heeft deze afvaardiging samen met Peter Breur VALLESSEN het concept deelregioplan De onstuimige zomer vanSWV 201023-02 met

COLUMN

tropisch hitte, orkaanachtige stormen en regenval, zo extreem, dat het Dinkelwater met zandzakken buiten Iemand de deurattendeerde moest worden gehouden. mij op dezomer Peacemeer Posteraandacht voor In deze Contest van Lionsclubs. komkommers dan voor onderwijs. Een initiatief om dus. Eindelijk rust. Komkommertijd onder jeugd Ben jede net een het week begonnen is er bewustzijn over vrede voorpagina-onderwijs-nieuws. en oorlog te vergroten. Daar met Valleswilde voorikbasisschoolleerlingen vermijn groep graag een plicht. In zes jaar tijd is het aantal steentje aan blessures enbijdragen. kwetsuren met bijna De opdracht was 100 % toegenomen. Van 2.0000 helder en duidelijk: naar 39.000! Dus leerkrachten maak ”Ontwerp een nat. poster je borst maar De inspectie komt binnen het thema: Methoe elkaar dejuffen in de gymzaal kijken al die vrede delen.” en die enkele meneren hun leerlinDe moesthoe voldoen genposter voordoen je eenaan val enkele kunt strenge voorwaarden. Zo moest de breken. Een nascholingscursus vooraf poster bepaalde afmetingen hebben, en het zal wel lukken. Je hebt vast mocht er collega alleen gebruik wordenwaar je wel een in gedachten gemaakt van pen, stiften en graag stiekem eenkrijt, kijkje zou willen 8

‘Samen sterk in ontwikkeling’

nemen. Je zou er een ADV dag voor

beginstation stapt een enkele reiziger elkaar in gesprek geraakt. in om zich op een vrije vierzit te Een schijnbaar alledaagse reisritueel installeren: jas op de ene stoel, tas op dat parallellen vertoont met migratiede andere, oordopjes in, krant uitgebewegingen wereldwijd: tijdgenoten vouwen en voeten op de bank. stappen vroeger of later in, zitten een Daarmee de hele vierzit ‘in bezit tijdje, reizen een eindje met elkaar nemend’. Bij het volgende station op, communiceren onderling en stappen een paar reizigers in. Zij kijstappen op gezette plaats en tijd ken even naar de ‘huisvesting’ en weer uit. Aan die gelijkenis moet ik schikken zich verderop. De eerste rei- nog wel eens denken als ik met ziger lijkt nog steeds verdiept in z’n de trein ga. kritisch bekeken. steuningsstructuur elke leerkrant. Ben je nou eigenlijkwaarbij nieuwkomer, Het plan is per bladzijde doorgenomen ingezetene ling die ondersteuning of passant? krijgt die hij/ en de vragen die de GMR had, zijn zij nodig heeft om een ononderbroken Een halte verder stappen weer enkele naar tevredenheid beantwoord en toeontwikkelingsproces te kunnen doormensen in. Zij kijken wat afwachtend gelicht. Het is een goed onderbouwd lopen. Dat wil dus niet zeggen dat er naar hen die zich al in de coupé geïnplan, duidelijk leesbaar en precies geen kind meer doorverwezen mag stalleerd hebben. Een ruimte die door zoals het in de praktijk ook wordt uitworden naar het speciaal onderwijs, sommige van de inzittenden tot hun gevoerd. In het conceptplan werd de maar er moet goed gekeken worden toegeëigende domein gerekend grote middengroep wel gemist temeer en onderbouwd worden wat het beste wordt. Als verderop weer nieuwe omdat er voor instappen de boven-reageert en onderis voor het kind. medereizigers een kant wel veel geregeld is. Al met al een mooi en werkbaar plan, ‘gevestigde’ ietwat verstoord als Dit werd door Peter Breur ook beveswaar maandag 7 december de volgevraagd wordt een naast- of tegentigd. Het is namelijk niet verplicht om ledige GMR een positief advies aan overliggende zitplaats vrij te maken. deze groep in dit plan te beschrijven heeft gegeven. voor de inspectie. Ook is er nog gesproken over de opMartijn ter Braak willenvan opofferen om te gluren hoe de omlaag. Met dank aan judodocent vang de vluchtelingen, maar deze Secretaris GMR leerlingen gniffelen. Eigenlijk een zieYos Lotens. vallen wettelijk niet onder Passend Met dank aan: lig verhaal. Onderwijs. Anique Mallens (personeelsgeleding) Het lijktMasselink er op dat (personeelsgelding)e het ging om een Het Passend Onderwijs heeft voor Anouk Gelukkig de Stichting Consument hommage aan Anton Geesink die ogen, het isinrichten van een onderChantal Barkel (oudergeleding) en Veiligheid geen partner in het zich in dezelfde periode schaarde bij overleg met POSTER de Minister van al die overleden BN-ers. Net toen ik PEACE CONTEST Onderwijs. Het zou goed zijn dit hem bad om wijsheid en bijstand "project" nu eens buiten het ondergaf hij me vanuit zijnposter eeuwige rust… potloden en mocht de kinderen elkaars beoordeeld. wijs te houden. schreefof dat rust. er Iemand niks opgeplakt De jury bestond uit leden van de "veiligheid opvastgemaakt zo’n absurd worden. hoog Nu de vrijeenwoensdagmiddag binnen Lionsclub een beeldend kunstenaar. niveau door wetgeving is doorgeafzienbare tijd zal worden opgeofTer voorbereiding van De prijsuitreiking viel mooi samen met drukt...". Direct eens.heb Kinderen ferd en degeplande brede school zich steeds de mee opdracht ik de reeds halviering waardoor krijgen geen kans hun grove meer in de breedtevan zal ouders ontwikkelen met om de kinderen een de betrokkenheid optimotoriek spontaan te oefenen en zal hetwas. allemaal goed komen. groepsgesprek gehoumaal Alle kinderen kregen een spelenderwijs den te vallen. boverhet thema. leesboek van FC Twente aangeboden Op proefscholen de letsels en Metgingen alle problematiek door de Mixed Lionsclub Hengelo. De blessures weliswaar met 50de %dag van vandaag winnaar Niels Vondeling won tevens heel actueel. Verrassend twee wedstrijdtickets voor FC TwenteCOLOFON welke ideeën er allemaal NEC. opborrelen en welke Redactie: Uitgave processen er in gang worden gezet. Roy Steggink Yvonne ter Elst Dr. Schaepmanstichting De kinderen mochten zowel op school St. Plechelmusschool Albert Groot Rouwen Enschedesestraat 68 als thuis aan deze opdracht werken. Marcel van Harten 7551 EP Hengelo Tel: 074-242 45 Ze waren zeer45 betrokken bij deze opLay-out: Fax: en 074-291 83 40 dracht binnen twee weken waren Ton Baake de resultaten er dan ook naar. Nadat alle posters verzameld waren, hebben Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl 3


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g TREINSCHOOL ALS METAFOOR VOOR

treincoupé eerst nog leeg. Bij het VLUCHTELINGENKINDEREN

‘Reis van je leven’, een methode godsdienst/levensbeschouwing, voert als beeldmerk een trein die de gebruiker als reiziger langs de levenstijd van vier tot twaalf jaar voert. Basisschool De Horizon, dat is de naam voor de nieuwe school voor Een mooie metafoor. vluchtelingenkinderen. dinsdag In een essay over ‘De Op grote volksver1huizing’ december zijn we met 21 kinderen (1992) geeft de Duitse gestart. meeste kinderen wonen schrijverDe Hans Magnus Enzensberger nu in het voormalige Mediantgebouw zijn visie op migratie weer en neemt aan Willemstraat Hengelo. metde originele ideeëninafstand van het Deze locatie wordt een AVO ge-popu‘vol-is-vol’-idee, dat door veel noemd, een aanvullende vluchtelinlisten graag gebruikt wordt. genopvang. Deze bewoners zijn in Enzensberger verduidelijkt zijn afwachting van een status en betoog aan de hand van het krijgen reizen ergens in Nederland een huis. Over per trein. enkele maanden wordt een staat tweede In de vroege ochtenduren een opvang voor vluchtelingen geopend in Hengelo. Bij deze groep kinderen weten we nooit hoelang ze bij ons onderwijs zullen volgen, omdat zij bijvoorbeeld ergens in Nederland een huis krijgen. In de praktijk betekent dit dat we soms op de dag zelf horen dat VALLESSEN ze niet meer terugkomen. De onstuimige zomer van 2010 met tropisch hitte, orkaanachtige stormen Naast de kinderen van de AVO komen en regenval, zo extreem, dat het ook kinderen bij ons op school die Dinkelwater met zandzakken buiten samen met hun ouders een woning in de deur moest worden gehouden. Hengelo hebben gekregen. Zij komen In deze zomer meer aandacht voor van verschillende AZC’s in Nederland. komkommers dan voor onderwijs. Deze leerlingen volgen 1 jaar onderKomkommertijd dus. Eindelijk rust. Ben je net een week begonnen is er voorpagina-onderwijs-nieuws.

COLUMN

4

8

‘Samen sterk in ontwikkeling’

Valles voor basisschoolleerlingen verplicht. In zes jaar tijd is het aantal blessures en kwetsuren met bijna 100 % toegenomen. Van 2.0000 naar 39.000! Dus leerkrachten maak je borst maar nat. De inspectie komt in de gymzaal kijken hoe al die juffen en die enkele meneren hun leerlingen voordoen hoe je een val kunt breken. Een nascholingscursus vooraf en het zal wel lukken. Je hebt vast wel een collega in gedachten waar je graag stiekem een kijkje zou willen nemen. Je zou er een ADV dag voor

beginstation stapt een enkele reiziger wijs bij zich ons om ze voor bereiden in om op een vrijetevierzit te op het reguliere onderwijs. installeren: jas op de ene stoel, tas op de andere, oordopjes in, krant uitgeWe zijn gestart met drie groepen. vouwen en voeten op de bank. Een onderbouw-, middenbouwbovenDaarmee de hele vierzit ‘in en bezit bouwgroep. Juf Daisy Vaanholt en juf nemend’. Bij het volgende station Christel de leerkrachten stappenBertelink een paarzijn reizigers in. Zij kijvan onderbouwgroep. Juf Lisette ken de even naar de ‘huisvesting’ en de Witte en juf Hedy Mulder van schikken zich verderop. De eerstedereimiddenbouwgroep enverdiept in de bovenziger lijkt nog steeds in z’n bouw krant.staan juf Mariëlle Hagedoorn en juf Daisy Vaanholt. Een halte verder stappen weer enkele We wetenin.pas week een mensen Zij een kijken wat(soms afwachtend dag) er nieuwe naar van hentevoren die zichwanneer al in de coupé geïnkinderen komen. Dit betekent dus veel stalleerd hebben. Een ruimte die door wisselingen in de groep. Dit vraagt sommige van de inzittenden tot hun een grote flexibiliteit van het team. toegeëigende domein gerekend Elke dagAls wordt de aangeboden leerwordt. verderop weer nieuwe stof opnieuw bekeken en geven weeen medereizigers instappen reageert individueel onderwijs. Op dit moment ‘gevestigde’ ietwat verstoord als zijn we aanwordt het onderzoeken hoe we gevraagd een naast- of tegengroeps-overstijgend kunnen overliggende zitplaats vrij tewerken. maken. Ons onderwijs is erop gericht om de kinderen veiligheid te bieden, samen te latenopofferen en leren spelen, bevorwillen om te het gluren hoe de deren van de zelfredzaamheid en tezieleerlingen gniffelen. Eigenlijk een wennen aan het Nederlandse onderlig verhaal. wijssysteem. We zijn deishele dag met de NederGelukkig de Stichting Consument landse taal bezig d.m.v. kleurengramen Veiligheid geen partner in het matica, klanklessen en woordenschat overleg met de Minister van onderwijs. Onderwijs.Alle Hetactiviteiten zou goed zijn zijn speciaal dit ontwikkeld voor nieuwkomers. "project" nu eens buiten het onderRekenen wordt aangeboden middels wijs te houden. Iemand schreef dat een taalarme methode. Creativiteit, "veiligheid op zo’n absurd hoog muziek, sociale vaardigheden en ontniveau door wetgeving is doorgeals drukt...". Direct spanning mee eens.lopen Kinderen een rode draad door krijgen geen kans om hun grove de dag. motoriek spontaan te oefenen en spelenderwijs te Naast vallen.het uitdagende intensieve werk,en Op proefscholenengingen de letsels vinden we het blessures weliswaar met 50 % bijzonder om aan deze mooie doelgroep COLOFON les te geven. En dat Uitgave we ze veiligheid Dr. Schaepmanstichting en warmte mogen Enschedesestraat 68 bieden. 7551 EP Hengelo Tel: 074-242 45 45 Saskia van den Bos Fax: 074-291 83 40

Basisschool De Horizon

Inmiddels zijn er ook reizigers met OUD-MEDEWERKERS elkaar in gesprek geraakt. TERUG OP PABO Een schijnbaar alledaagse reisritueel dat parallellen vertoont met migratiebewegingen wereldwijd: tijdgenoten stappen vroeger of later in, zitten een tijdje, reizen een eindje met elkaar op, communiceren onderling en stappen op gezette plaats en tijd weer uit. Aan die gelijkenis moet ik nog wel eens denken als ik met de trein ga. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, Op 3 november 2015 waren de oud ingezetene of passant? medewerkers van de Dr. Schaepmanstichting te gast op de afdeling APO van de Saxion Hogeschool te Enschede. APO staat voor Academie Pedagogiek en Onderwijs. In dit gebouw aan de Van Galenstraat in Enschede zijn niet alleen studenten van de APO gehuisvest maar ook die van andere studierichtingen. Na de ontvangst met koffie/thee gaf Truus Even een korte inleiding over het programma van de middag. Direct daarna werden we meegenomen naar het FABLAB, het LEGOLAB en het studielandschap. Met name het FABomlaag. Met dank aan judodocent LAB dat voor iedereen open is, doet Yos Lotens. futuristisch aan. De beide Lab’s dagen studenten promoHet lijkt eruit opom dattechniek het gingteom een ten bij de leerlingen. middagdie was hommage aan AntonDeGeesink zeer en periode geanimeerd. Ookbij zich geslaagd in dezelfde schaarde vanaf plaatsBN-ers. bedanken de ik al die deze overleden Netwe toen gastvrouwen en -heren voor de goede hem bad om wijsheid en bijstand begeleiding. gaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… rust. Nu de vrije woensdagmiddag binnen afzienbare tijd zal worden opgeofferd en de brede school zich steeds meer in de breedte zal ontwikkelen zal het allemaal goed komen.

Redactie: Yvonne ter Elst Albert Groot Rouwen Marcel van Harten Lay-out: Ton Baake

Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl

Uitleg in het Fablab


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g TREIN ALS METAFOOR R.K. Meisjesschool (1916) H. Heriburgschool (1962) Esreinschool (1970)

‘Reis van je leven’, methode Bij gelegenheid van een het 75-jarig bestaan van de Esreinschool is er een godsdienst/levensbeschouwing, voert “Gedenkboek” gemaakt, waarin als beeldmerk een trein die de de geschiedenis de school gebruiker alsvan reiziger langs en de het onderwijs levenstijd aan van de vierKerkstraat tot twaalfwerd jaar beschreven. voert. Bij het schrijven van dit artikel heb ik hier gebruik van gemaakt. Een dankbaar mooie metafoor. In een essay over ‘De grote volksverhuizing’ (1992) geeft de Duitse schrijver Hans Magnus Enzensberger zijn visie op migratie weer en neemt met originele ideeën afstand van het ‘vol-is-vol’-idee, dat door veel populisten graag gebruikt wordt. Enzensberger verduidelijkt zijn betoog aan de hand van het reizen per trein. In de vroege ochtenduren staat een

COLUMN VALLESSEN De onstuimige zomer van 2010 met De naam hitte, Esrein.orkaanachtige stormen tropisch De r.k. meisjesschool, die later de en regenval, zo extreem, dat het naam H. Heriburgschool kreeg,buiten heet Dinkelwater met zandzakken tegenwoordig Esreinschool. Esrein de deur moest worden gehouden.is afgeleid rand vanaandacht de es, In deze van zomer meer voor Lansinkes. komkommers dan voor onderwijs. Deze naam was meer de tijd rust. en Komkommertijd dus. bij Eindelijk voor zover ik heb kunnen nagaan Ben je net een week begonnen isiser de school ook altijd goed bij de tijd voorpagina-onderwijs-nieuws. gebleven. Dit was in de eerste 50 jaren van haar bestaan in belangrijke mate Valles voor basisschoolleerlingen verteplicht. danken aan de Zusters FranciskaIn zes jaar tijd is het aantal nessen vanen Veghel. Zij hebben altijd blessures kwetsuren met bijna voorop gelopen bij onderwijsvernieu100 % toegenomen. Van 2.0000 wing. naar 39.000! Dus leerkrachten maak je borst maar nat. De inspectie komt Het overgangsproces naar in de gymzaal kijken van hoemeisjes al die juffen gemengd is begonnen aan het eind en die enkele meneren hun leerlinvan zestiger hoe jarenjeeneen werd gende voordoen val nog kunt eens versneld op het moment de breken. Een nascholingscursusdat vooraf jongensschool (H. Hildegrimschool en het zal wel lukken. Je hebt vast aan W.collega De Clercstraat) werdwaar opgewelde een in gedachten je heven. graag stiekem een kijkje zou willen 8

nemen. Je zou er een ADV dag voor

‘Samen sterk in ontwikkeling’

treincoupé eerst nog leeg. het ESREINSCHOOL 100Bij JAAR beginstation stapt een enkele reiziger in om zich op een vrije vierzit te Nieuwe Esreinschool in aanbouw met op de installeren: jas op de ene stoel, tas op achtergrond de oude Meisjesschool 1974 de andere, oordopjes in, krant uitgevouwen en voeten op de bank. Daarmee de hele vierzit ‘in bezit nemend’. Bij het volgende station stappen een paar reizigers in. Zij kijken even naar de ‘huisvesting’ en schikken zich verderop. De eerste reiziger lijkt nog steeds verdiept in z’n krant.

Inmiddels zijn er ook reizigers met elkaar in gesprek geraakt. Een schijnbaar alledaagse reisritueel dat parallellen vertoont met migratiebewegingen wereldwijd: tijdgenoten stappen vroeger of later in, zitten een tijdje, reizen een eindje met elkaar op, communiceren onderling en stappen op gezette plaats en tijd weer uit. Aan die gelijkenis moet ik nog wel eens denken als ik met de trein ga. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, ingezetene of passant?

Een halte verder stappen weer enkele mensen in. Zij kijken wat afwachtend Zusters naar henFranciskanessen. die zich al in de coupé geïn- De hoogte van de salarissen uit die Bij de herdenking van het 75-jarig betijd: ong. f.700,- per jaar !!!! stalleerd hebben. Een ruimte die door staan heeft de Provinciale Overste van De school stond in een deel van Hensommige van de inzittenden tot hun deze congregatie, Zr. Agnès Buursen, gelo, waar de wijk Tuindorp werd getoegeëigende domein gerekend een bezinnend artikelweer geschreven wordt. Als verderop nieuwe voor realiseerd. De snelle groei van de wijk het Gedenkboek, waarin reageert zij beschrijft had tot gevolg dat het aantal leerlinmedereizigers instappen een hoe pastoor van Rossum alles in het gen van de school sterk bleef stijgen. ‘gevestigde’ ietwat verstoord als werk stelt wordt om zusters in de parochie gevraagd een naastof tegen-te Er kwam een moment dat de Meisjeskrijgen die vanuit hun klooster onderen de Jongensschool samen ruim over overliggende zitplaats vrij te maken. wijs aan meisjes gaan verzorgen. de duizend leerlingen hadden. Zr. Agnès: “De pastoor droomde van een klooster en een school, waar de 1916 – 1941- 1966 willen opofferen te gluren hoe de omlaag. Met dank aan judodocent kinderen van zijn om parochie degelijk leerlingen zouden gniffelen. Eigenlijk een zie- Yos Lotens. onderwijs ontvangen. Waar De Meisjesschool start tijdens de Eerlig meisjes, verhaal. heel in het bijzonder de de ste Wereldoorlog in 1916. Een kwart Het lijkt er op dat zitten het ging een fabrieksmeisjes, gelegenheid zouden eeuw later, 1941, weom midden Gelukkig is de Stichting Consument hommage aan Anton Geesink die krijgen zich te bekwamen in de vrouin de de Tweede Wereldoorlog. Een en Veiligheid geen partner zich in dezelfdesamenloop periode schaarde welijke vaardigheden. Voor in dehet meesmerkwaardige van om-bij overleg met was de Minister die overleden toennogal ik ten van hen dit heel van belangrijk als al standigheden enBN-ers. voor deNet school Onderwijs. Het zou goed zijn dit hem bad om wijsheid en bijstand dé voorbereiding op haar toekomstig ingrijpende situaties. "project" nu te eens buiten het ondergaf me vanuit zijn eeuwige rust… leven bij een vormen gezin”. De hij Tweede Wereldoorlog is in volle wijszuster te houden. Iemand dat rust. De vervolgt: “Op schreef de vroege gang. Op school merkt men dit vooral "veiligheid zo’n1916 absurd hoog de Nu dekoude vrije woensdagmiddag binnen morgen vanop 6 juni vertrokken in de periodes van het jaar, als niveau door wetgeving is doorgeafzienbare tijd zal worden opgeofeerste Veghelse zusters richting Twen- er voortdurend gebrek is aan steendrukt...". mee eens. Kinderen te. MeneerDirect pastoor maakte in Arnhem ferd kool.en de brede school zich steeds krijgen geen kans hun grove in de breedte zal ontwikkelen zijn opwachting enom tezamen reisden zij meer Ook vinden er voortdurend bombarmotoriek en zal het allemaal goed komen.waren door naar spontaan de plaats te vanoefenen bestemming. dementen plaats, die gericht spelenderwijs te vallen. Hier stonden drie rijtuigen aan de trein op de fabrieken in de nabijheid van Op proefscholen gingen de letsels klaar om de zusters af te halen. Op en de de school. Op 15 oktober 1942 blessureshad weliswaar met 50 % pastorie de eerste verwelkoming kwamen er 4 bommen terecht op de plaats en daarna werden ze naar hun speelplaats van de school. Alle ramen COLOFON klooster gebracht. Alles zag er ruim en waren stuk, met als gevolg dat de lesgeriefelijk sen niet meer door konden gaan. Ook Redactie: Uitgave uit en alles was al elektrisch verlicht. Hier zou het goed wonen zijn. latere ter bombardementen richtten grote Yvonne Elst Dr. Schaepmanstichting OokEnschedesestraat de school voldeed aan de eisen schade aan. Het werd uiteindelijk zo Albert Groot Rouwen 68 der 7551 wet”. gevaarlijk dat men de school moest Marcel van Harten EP Hengelo Op Tel: 1 juli 191645werd verlaten. Voor het onderwijs kreeg 074-242 45 de school plechLay-out: Fax: 074-291 83 tig ingezegend en40geopend. men toen een plek in de WaarbekenTon Baake Naderhand vonden er nog Het eerste Hoofd der School was school. Zr. M. Emilia (geboren 1878). meer verhuizingen plaats, want de Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl 5


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g TREIN ALS METAFOOR

‘Reis van je leven’, een methode godsdienst/levensbeschouwing, voert als beeldmerk een trein die de gebruiker als reiziger langs de levenstijd van vier tot twaalf jaar voert. en later de Amerikanen en Duitsers Canadezen eisten de schoolgebouwen Een mooie metafoor. op. In een essay over ‘De volksverHet schoolgebouw aangrote de Kerkstraat huizing’ (1992) geeft de geleden Duitse dat heeft in de oorlog zoveel schrijver Hans Magnus Enzensberger het in latere jaren vervangen moest zijn visiedoor op migratie weer en neemt worden een nieuw gebouw . met originele ideeën afstand van het Godsdienstonderwijs op deveel popu‘vol-is-vol’-idee, dat door Meisjesschool: Dit gebeurde listen graag gebruikt wordt. onder leiding van pastoor Pieper met Enzensberger verduidelijkt zijn behulp van de nieuwe betoog aan de godsdienstmethode hand van het reizen “Op Weg” van Frater Bellarminus. per trein. Voor klas ochtenduren was er een weekblaadIn deelke vroege staat een je, waarin de leerkracht en de priester aanwijzingen vond voor de lessen. De Schoolmis: Elke groep van 2 leerjaren gaat 2 keer in de week onder leiding van de leerkrachten naar de kerk. De kinderen komen vooraan te zitten. Een leerkracht heeft daar de leiVALLESSEN ding en bidt en zingt kinderen. De onstuimige zomermet vande2010 met De oudste kinderen antwoorden de tropisch hitte, orkaanachtige stormen Priester. en regenval, zo extreem, dat het De kinderbiecht: ouders worden Dinkelwater metDe zandzakken buiten op hun plicht gewezen om met hun de deur moest worden gehouden. kinderen te gaan biechten. Bij ouders In deze zomer meer aandacht voor die in gebreke blijven zorgt de school komkommers dan voor onderwijs. ervoor dat hun kinderen toch geregeld Komkommertijd dus. Eindelijk rust. biechten. Ben je net een week begonnen is er Het Oudercomité gaat in februari voorpagina-onderwijs-nieuws. 1956 van start. Nieuw en onwennig zoeken en tasten de leden naar hun Valles voor basisschoolleerlingen vertaak. Dat de Meisjesschool al in zo’n plicht. In zes jaar tijd is het aantal vroeg stadium de ouders met bij de school blessures en kwetsuren bijna betrok als zeer vooruitstrevend 100 %mag toegenomen. Van 2.0000 gezien worden. Ook de onderwijsnaar 39.000! Dus leerkrachten maak vernieuwing komt in deze tijd goed je borst maar nat. De inspectie komt op Inmiddels is Zuster in gang. de gymzaal kijken hoe al Miriam die juffen Jacobs de school. is de en die hoofd enkelevan meneren hun Zij leerlinlaatste van de congregatie die to 1976 gen voordoen hoe je een val kunt leiding gaf aan de school. breken. Een nascholingscursus vooraf

COLUMN

en het zal wel lukken. Je hebt vast Bestuur Schaepmanstichting: wel eenDr. collega in gedachten waar je Op 1 januari 1966 het Schoolgraag stiekem eendraagt kijkje zou willen

6 nemen. Je zou er een ADV dag voor 8

‘Samen sterk in ontwikkeling’

treincoupé eerst nog leeg. Bij het beginstation stapt een enkele reiziger in om zich op een vrije vierzit te installeren: jas op de ene stoel, tas op de andere, oordopjes in, krant uitgevouwen en voeten op de bank. Daarmee de hele vierzit ‘in bezit nemend’. Bij het volgende station stappen een paar reizigers in. Zij kijken even naar de ‘huisvesting’ en schikken zich verderop. De eerste reiziger lijktvan nog verdiept in z’n bestuur desteeds Ludgerusparochie haar krant. bevoegdheid over beide scholen over aan het Bestuur van de Dr. SchaepEen halte verder stappen weer enkele manstichting. mensen Zij kijken wat afwachtend 50-Jarig in. jubileum in 1966: naar in werd de coupé Op 7hen juni die vanzich dat al jaar het geïnstalleerd hebben. van Een de ruimte diegedoor 50-jarig jubileum school vierd. Voorvan de de kinderen was het sommige inzittenden tot een hun feestelijke dag,domein waaropgerekend ze o.a. naar toegeëigende een optreden van eenweer goochelaar wordt. Als verderop nieuwe mochten in hetinstappen Concertgebouw. medereizigers reageert een ‘gevestigde’ ietwat verstoord als 1966 – 1991 gevraagd wordt een naast- of tegenoverliggende zitplaats vrij te maken. 15 oktober 1967; Jan Woertman hoofd Meisjesschool. Zr. Miriam draagt haar bevoegdheden willenmaar opofferen om wel te gluren hoe de over, blijft nog als leerkracht leerlingen gniffelen. Eigenlijk een verbonden aan de school. Voor hetzielig verhaal. eerst in de geschiedenis van de school zal er géén zuster meer de leiding Gelukkig de Stichting Consument in handenishebben. Een leek mag en Veiligheid geen partner in het Ik als nieuwe schoolleider optreden. overlegbijmet Minister stelde het de Bestuur welvan als voorOnderwijs. Het zou goed zijn dit waarde voor mijn benoeming, dat de "project" nu eens buiten het ondermeisjesschool op termijn een gemengwijsschool te houden. Iemand schreef dat de zou worden. "veiligheid op zo’n absurd hoog De Dr. Schaepmanstichting heeft een niveau door wetgeving doorgeaantal plannen m.b.t. deisontwikkeling drukt...". Direct mee eens. Kinderen van het onderwijs in de Ludgeruspakrijgen Er geen kanssanering om hun moeten grove rochie. zal een motoriek spontaan te oefenen en plaatsvinden, waarbij er uiteindelijk spelenderwijs te vallen. één gemengde school overblijft. En Op liefst proefscholen de letsels en het ziet mengingen een dergelijke blessures weliswaar 50 % school gehuisvest in met een nieuw gebouw.

COLOFON

Inmiddels zijn er ook reizigers met elkaar in gesprek geraakt. Een schijnbaar alledaagse reisritueel dat parallellen vertoont met migratiebewegingen wereldwijd: tijdgenoten stappen vroeger of later in, zitten een tijdje, reizen een eindje met elkaar op, communiceren onderling en stappen op gezette plaats en tijd weer uit. Aan die gelijkenis moet ik nog wel eens denken als ik met de trein ga. hadden we inwoning van het Ben je nouTwents eigenlijk nieuwkomer, Katholiek Adviesbureau. ingezetene of passant? Voor onze school een zeer prettige omstandigheid, want we hadden de deskundigen elk moment van de dag bij de hand. Bovendien was er in ons gebouw ruimte te over (13 lokalen!). In het nieuwe gebouw was het plezierig werken. Alles was nieuw en dat zette het team ook aan tot nieuwe ontwikkelingen op onderwijsgebied. Veel aandacht ging uit naar zorgleerlingen. Dat had mede te maken met de intensieve samenwerking met de toenmalige Elsbeekschool. Het werd een project waarbij we zochten naar omlaag. Met dank judodocent mogelijkheden om aan kinderen extra hulp Yos Lotens. te bieden binnen de basisschool.

Het lijkt er op datOp het1 ging om een De Basisschool: augustus 1985 hommage aan Anton Geesink gaat een nieuw type onderwijsdie van zich dezelfde schaarde bij start,inwaarbij er periode een continue onderal die overleden BN-ers. Netkinderen toen ik wijsproces plaatsvindt voor hem bad om wijsheid en bijstand van 4 tot 12 jaar. gaf hij me vanuit eeuwige rust… Lagere school en zijn kleuterschool zijn rust. voorgoed verdwenen. Elze Spaltman is Nu de vrijehoofdleidster woensdagmiddag de laatste bij de binnen kleuters. afzienbare tijd zal worden opgeofHet hoofd van de basisschool mag ferd de brede schoolenzich steeds zich en directeur noemen krijgt een meer in de breedte adjunct naast zich. zal ontwikkelen zal allemaal komen.zijn van Tothet 1991 mochtgoed ik directeur de Esreinschool. Het was goed en plezierig werken aan de Kerkstraat, vooral ook dank zij een fantastisch team en een prettige samenwerking met de ouders. In oktober 1991 heeft Robert Wolters Redactie: de leiding Yvonne ter Elstvan de school overgenomen.Groot Rouwen Albert Tot slot: Alle goeds en de beste Marcel van Harten wensen voor mijn oude, doch vitale Lay-out: Esrein.

EenUitgave nieuw schoolgebouw: Nadat het oude schoolgebouw was Dr. Schaepmanstichting afgekeurd, startte68de procedure om te Enschedesestraat komen nieuwbouw. Het onderwijs 7551tot EP Hengelo Tel: 074-242 45 moest gewoon45doorgaan, terwijl op Fax: 074-291 83 40 de speelplaats gebouwd werd; een Ton Baake ramp!! De laatste jaren in het oude gebouw Jan Woertman Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g 1991 – 1995 TREIN ALS METAFOOR In het schooljaar 1990–1991 stond het 75-jarig jubileum centraal. Het werd een fantastisch feest met een grote reünie. Onderwijskundig ging het goed met ‘Reis van je leven’, een methode de Esreinschool. Echter de prognoses godsdienst/levensbeschouwing, voert waren minder rooskleurig. Het Tuinals beeldmerk een trein die de dorp was aan het vergrijzen en dus gebruiker als reiziger langs de zou de school nog verder krimpen. levenstijd van vier tot twaalf jaar Niets was minder waar. Gaandeweg voert. trok het leerlingenaantal weer aan. Dat was een belangrijk gegeven voor Een mooie metafoor. de instandhouding van het Katholiek In een essay over ‘DeZuid. groteErvolksveronderwijs in Hengelo kwam huizing’ een (1992) geeftwet de “Toerusting Duitse namelijk nieuwe schrijver Hans Magnus en Bereikbaarheid”. Een Enzensberger totaal anzijn visie op migratie en neemt dere systematiek voor weer het berekenen metde originele ideeën afstand van het van opheffingsnormen. Er ging in ‘vol-is-vol’-idee, dat door veel 1994 een werkgroep aan de slagpopuom listen graag gebruikt te onderzoeken hoe inwordt. de verschilEnzensberger verduidelijkt lende wijken, ondanks deze zijn nieuwe betoog aan de hand van het normen, toch de kleine scholenreizen (Paus per trein. Joannes XXIII en In deBosco) vroege ochtenduren een Don open gehoudenstaat konden worden. Dankzij de sterke positie van de Esreinschool kon er een fusie plaatsvinden tussen deze drie scholen.

COLUMN

1995 – 2016

VALLESSEN

8

De onstuimige zomer van we 2010 Sinds augustus 1995 staan bij met het tropisch hitte, orkaanachtige stormen Ministerie van OC&W ingeschreven en“Katholiek regenval, zo extreem, datHengehet als Basisonderwijs Dinkelwater met zandzakken buiten lo-Zuid”. (Hoewel het Ministerie met de deur moest worden gehouden. Brinnummers werkt: 17 PI). In deze meer aandachtdevoor Vanaf datzomer moment bestonden komkommers dan voor onderwijs. Esreinschool, Don Boscoschool en Komkommertijd dus. Eindelijk rust. Paus Joannes XXIII-school niet meer. Benhet je net week begonnen is er Om wateen nauwkeuriger te voorpagina-onderwijs-nieuws. zeggen, de Don Bosco- en Paus Joannesschool werden opgeheven. Valles voor basisschoolleerlingen Op papier werd alles overgedragenverplicht. zes jaar tijd is het aantal naar de In “grote” Esreinschool. en kwetsuren metgekobijna Erblessures is voor een nieuwe naam 100 % toegenomen. Van 2.0000 zen, zodat de gelijkwaardigheid van naar leerkrachten maak de drie39.000! scholenDus (vanaf nu locaties) je borst nat.inDegedrang inspectie komt niet door maar de naam zou in de gymzaal kijken hoe al die juffen komen. en die enkele meneren hunop leerlinEen ander voordeel was dat deze gen voordoen hoe je een val kunt manier de locatienamen gehandbreken. Een nascholingscursus vooraf haafd konden worden. Waarschijnlijk en hetdezalmeeste wel lukken. Je hebt vast weten ouders/verzorgers niet dat huninkind op “Katholiek weleens, een collega gedachten waar je Basisonderwijs zit. graag stiekemHengelo-Zuid” een kijkje zou willen nemen. Je zou er een ADV dag voor

‘Samen sterk in ontwikkeling’

Dit is precies de bedoeling. Een van treincoupé eerst nog leeg. Bij het de uitgangspunten van de commissie beginstation stapt een enkele reiziger die de fusie heeft voorbereid, was dat in om zich op een vrije vierzit te de eigenheid van de locatie zoveel installeren: jas op de ene stoel, tas op mogelijk hetzelfde moest blijven. de andere, oordopjes in, krant uitgeDaarnaast moest er uit de fusie onvouwen en voeten op de bank. derwijskundige winst gehaald kunnen Daarmee de hele vierzit ‘in bezit worden: uitwisselen van ervaringen nemend’. Bij het volgende station en materialen, gebruik maken van stappen een paar reizigers in. Zij kijelkaars specialisten en goede plannen ken even naar de ‘huisvesting’ en maken (omdat het voortbestaan nu schikken zich verderop. De eerste reiverzekerd was). ziger lijkt nog steeds verdiept in z’n Zoals ik in het begin al zei is de fusie krant. niet uit liefde voor elkaar ontstaan. Het was een mooi voorbeeld van een Een halte verder Maar stappen enkele zakelijk huwelijk. de weer partners mensen Zij kijken wat afwachtend zijn elkaarin.gaan waarderen en respecnaar hen die zich al in desprake coupé isgeïnteren, hoewel er duidelijk stalleerd hebben. Een ruimte die door van een “lat-relatie”. sommige van de inzittenden totloop hun Het onderwijsconcept zou in de toegeëigende domein gerekend der jaren gelijk worden, zoals beschrewordt. Alsfusiedocument. verderop weer nieuwe ven in het medereizigers instappen reageert een ‘gevestigde’ ietwatisverstoord als Deze ontwikkeling een continu gevraagd wordt een naastof tegenproces, waarbij het afstemmen op overliggende zitplaats vrij te maken. elkaar na verloop van tijd steeds meer

Inmiddels zijn er ook reizigers met MICK GEURTS elkaar in gesprek geraakt. NIEUWE DIRECTEUR Een schijnbaar alledaagse reisritueel dat parallellen met migratieDEvertoont BORGH bewegingen wereldwijd: tijdgenoten stappen vroeger of later in, zitten een tijdje, reizen een eindje met elkaar op, communiceren onderling en stappen op gezette plaats en tijd weer uit. Aan die gelijkenis moet ik nog wel eens denken als ik met de trein ga. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, ingezetene of passant?

Sinds 1 oktober 2015 is Mick Geurts de nieuwe directeur van basisschool De Borgh. Aanvankelijk is haar beroepskeuze niet op het onderwijs gevallen. Wel had ze idealen om overging in het leren van elkaar. iets te betekenen voor de mensheid. In 2005 werd De Bleek, vanwege Daarom koos ze na haar VWO voor organisatorische redenen, toegewillen opofferen om te gluren hoe de omlaag. Met dank aan judodocent de studieculturele antropologie aan voegd aan deze onderwijsgemeenleerlingen gniffelen. Eigenlijk een zie- Yos Lotens. de Radboud Universiteit Nijmegen schap. Omwille van het beheersmatig lig verhaal. en dat met het oog op werken in voordeel is het administratienummer Het lijkt er op dat het ging om een ontwikkelingslanden. Dat is er niet (brinnummer 17 OC) in stand geGelukkig is de Stichting Consument hommage aan Anton Geesink die van gekomen en is ze gaan werken houden. Na een inhaalslag gingen en Veiligheid geen partner in het zich in dezelfde periode schaarde bij bij Grolsch in Enschede, waar ze de zij volwaardig mee in het samenweroverleg met de Minister van al die overleden BN-ers. Net toen ik Ramp en de verhuizing van dichtbij kingsverband. Onderwijs. Het zou goed zijn dit hem bad om wijsheid en bijstand heeft meegemaakt. Daarnaast heeft "project" nu eens buiten het ondergaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… ze studies ITC master en bedrijfswijs te houden. Iemand schreef dat rust. kunde afgerond. “Het begon te "veiligheid op zo’n absurd hoog Nu de vrije woensdagmiddag binnen knagen en steeds kwam het onderniveau door wetgeving is doorgeafzienbare tijd zal worden opgeofwijs terug,” zegt Mick. “Ik wilde een drukt...". Direct mee eens. Kinderen ferd en de brede school zich steeds bijdrage leveren aan de vorming van krijgen geen kans om hun grove meer in de breedte zal ontwikkelen jonge mensen. Dat speelde in een motoriek spontaan te oefenen en zal het allemaal goed komen. tijd toen er in het onderwijs weinig spelenderwijs te vallen. emplooi was. Dus waar begin je Op proefscholen gingen de letsels en aan?” Het logo van de totale organisatie blessures weliswaar met 50 % Mick: “Toen de kinderen naar school probeert te benadrukken dat de delen gingen ben ik de deeltijd opleiding van elkaar afzonderlijk kunnen beCOLOFON aan de Pabo gestart. Dat betekende staan, maar dat de kracht voortkomt drie dagen werken drie avonden Redactie: Uitgave uit het geheel. Yvonne ter Elst en twee dagen studie en Schaepmanstichting naar school OokDr.het motto: “Katholiek BasisonAlbert Groot Enschedesestraat 68 stage.” Rouwen derwijs Hengelo-Zuid, voor elkaar” Marcel Harten 7551 EP Hengelo Mick van kreeg na de opleiding vrij snel benadrukt dat. Tel: 074-242 45 45 werk op De Triangel in Enschede, Lay-out: Fax: 074-291 83 40 waar ze naast lesgevende taken ook Robert Wolters Ton Baake werd ingezet als taalcoördinator en Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl werd ze manager middenbouw en

7


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g later ook in de bovenbouw. Ze heeft TREIN ALS METAFOOR daarvoor opleidingen gevolgd IB en de Magistrumopleiding Schoolleider. Mick vindt het belangrijk om zicht te hebben op hoe processen op alle niveaus in de organisatie groeien. “Om me daarin te verdiepen heb ik onlangs ‘Reis van je leven’, een methode de Master Education Leadership afgegodsdienst/levensbeschouwing, voert rond. Het gaat er daarbij om als school als beeldmerk een trein leiderschap, die de vanuit onderwijskundig gebruiker als reiziger langs inspirerend en motiverend indehet team levenstijd te staan.” van vier tot twaalf jaar voert. De nieuwe directeur benadrukt dat het gaat om het leren van de leerEen mooie metafoor. ling. Niet alleen de kernvakken maar In een essay over ‘De volksverook de vorming van degrote leerling in huizing’ (1992) geeft de Duitse schrijver Hans Magnus Enzensberger zijn visie op migratie weer en neemt met originele ideeën afstand van het ‘vol-is-vol’-idee, dat door veel populisten graag gebruikt wordt. Enzensberger verduidelijkt zijn betoog aan de hand van hetmijreizen Aan de per trein. eer om iets te In de vroege ochtenduren staat over een vertellen mijzelf en mijn werkzaamheden voor de Schaepmanstichting. Mijn naam is VALLESSEN Frans WenDe onstuimige zomer van sink.2010 Sindsmet tropisch hitte, orkaanachtige stormen kort ben ik en regenval, zo extreem, datBovenhet voor twee dagen in de week Dinkelwater met zandzakken schools ICT-Coördinator, samenbuiten met de deur moest worden gehouden. Björn de Wals. Daarnaast vervul ik In deze voor tweezomer dagenmeer in deaandacht week de voor ICTkomkommers dan voor onderwijs. taken op De Telgenkamp samen met Komkommertijd dus. Eindelijk rust. Pascal Horsthuis. Kortom allemaal ICT Ben je net een week begonnen is er en niet meer voor de klas. Wel jammer voorpagina-onderwijs-nieuws. dat er geen direct contact meer is met kinderen, maar mijn nieuwe taak vind voor basisschoolleerlingen verikValles een mooie uitdaging. Vanaf het moplicht. jaar tijd aantal ment datInikzes in 1985 in is hethet onderwijs blessures en kwetsuren met bijna bij begon te werken ben ik betrokken 100 % toegenomen. Van 2.0000 het fenomeen computer. Mijn eerste stap het Comeniusproject; naarwas 39.000! Dus leerkrachtenelke maak school kreeg 1 computer voorzienkomt van je borst maar nat. De inspectie floppy’s, die in de meeste al in de gymzaal kijken hoescholen al die juffen snel belandde de administratie. en die enkeleop meneren hun leerlinLangzaam ontstond ontwikkeling gen voordoen hoe de je een val kunt van software kwamen er be- vooraf breken. Een en nascholingscursus tere programma’s waarmee kinderen en het zal wel lukken. Je hebt vast leerstof De huiwel eenkonden collegaoefenen. in gedachten waar je graag stiekem een kijkje zou willen 8 nemen. Je zou er een ADV dag voor 8

COLUMN

‘Samen sterk in ontwikkeling’

sociale en culturele omgevingen. De treincoupé eerst nog leeg. Bij het leerkracht dient zich voortdurend af te beginstation stapt een enkele reiziger vragen wat zijn/haar effect is op het in om zich op een vrije vierzit te leren van het kind inclusief de perinstalleren: jas op de ene stoel, tas op soonlijke ontwikkeling. de andere, oordopjes in, krant uitgeMick vindt Passend Onderwijs een vouwen en voeten op de bank. groot goed want kinderen kunnen Daarmee de hele vierzit ‘in bezit opgroeien in de eigen omgeving. “Het nemend’. Bij het stationvindt vergt wel iets vanvolgende de leerkracht” stappen een paar reizigers in. Zijkindekijze, “en vergeet niet dat andere ken even naar de ‘huisvesting’ en ren ook leren omgaan met verschillen. schikken zich verderop. De eerste reiMaar natuurlijk zijn er grenzen!” ziger lijkt nog“Samen steeds verdiept in z’n Het adagium in ontwikkekrant. ling” van de Schaepmanstichting spreekt tot de verbeelding. Samen Een verder stappen weer en enkele met halte ouders, kinderen collega’s mensen in. Zij kijken wat afwachtend naar hen die zich al in de coupé geïnstalleerd hebben. Eengaan ruimte dige ontwikkelingen sneldie en door de sommige van de inzittenden tot hun vaardigheden die nodig zijn om goed toegeëigende domein gerekend te kunnen functioneren in de 21e wordt. Als verderop weer nieuwe eeuw maken ICT tot een belangrijk medereizigers instappen reageert item. Dagelijks worden grote hoe- een ‘gevestigde’ ietwat verstoord als veelheden informatie aan het internet gevraagd wordt naastof tegentoegevoegd en iseen kennis en informatie overliggende zitplaats vrij en te overal maken. met mobile devicers altijd voorhanden. Programma’s worden adaptiever en kinderen kunnen zich met de juiste programma’s makkelijker willen opofferen om te gluren hoe de zelfstandig ontwikkelen. leerlingen gniffelen. Eigenlijk een zielig verhaal.

vele anderen komt dit tot uitdrukking Inmiddels zijn er ook reizigers met in de vele activiteiten die op school elkaar in gesprek geraakt. worden ondernomen. Een voorbeeld is Een schijnbaar alledaagse reisritueel de schoolbibliotheek die een plek van dat parallellen vertoont met migratieontmoeting is met ouders en kinderen. bewegingen wereldwijd: tijdgenoten “Maar dat is het plein ook. Daar ben stappen vroeger of later in, zitten een ik ’s morgens meestal te vinden”. tijdje, reizen een eindje met elkaar Mick: “Dat wil ik nog even kwijt… ik op, communiceren en werk hier nog maaronderling twee maanden en stappen gezette plaats ende tijdschool voel me op al helemaal thuis in weer die gelijkenis moeten ik maar uit. ookAan bij collega directeuren nog wel eens denken als ik met het College van Bestuur. Het welkom de trein was heelga. plezierig en de sfeer ontBen je nou eigenlijk nieuwkomer, spannen.” ingezetene of passant?

Kortom een interessante en boeiende uitdaging voor het huidige onderwijs en voor mij om hier een rol in te mogen spelen. Daarnaast hou ik gelukkig nog genoeg vrije tijd over om met samen met mijn vrouw en twee zoons te mogen genieten van andere belangrijke zaken in het leven zoals uitgaan, muziek, sporten en boogschieten. Frans Wensink omlaag. Met dank aan judodocent Yos Lotens.

Het lijkt er op dat het ging om een Hans Timmen sloot de Nieuwjaarstoespraak af metaan het Anton gedichtGeesink van Gelukkig is de Stichting Consument hommage die Sandra Gorwill: en Veiligheid geen partner in het zich in dezelfde periode schaarde bij overleg met de Minister van al die overleden BN-ers. Net toen ik Bang Onderwijs. Het zou goed zijn dit hem bad om wijsheid en bijstand Jij bent bang Ik ben Bang "project" nu eens buiten het ondergaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… wijs te houden. Iemand schreef dat rust.in jouw land. Jij bent Bang om dood te gaan in de oorlog "veiligheid opdat zo’n absurd hoog dehet vrije woensdagmiddag binnen Ik ben bang je die oorlog meeneemtNu naar mijne. niveau door wetgeving is doorgeafzienbare tijd zal worden opgeofJij bent Bang datmee de grenzen voor je neus zullen worden drukt...". Direct eens. Kinderen ferd en de bredegesloten. school zich steeds Ik ben geen bang kans dat erom veel mensen hiernaar toe komen. krijgen hun grove met verkeerde meer inbedoelingen de breedte zal ontwikkelen motoriek spontaan te oefenen en zal het allemaal goed komen. Jij bent bang te datvallen. je niet welkom bent in Europa. spelenderwijs Ik ben bang dat je mijn cultuur niet zult begrijpen. Op proefscholen gingen de letsels en blessures weliswaar met 50 % Jij bent bang dat je nooit meer terug naar je huis kunt. Ik ben bang dat je nooit meer terug naar huis wilt. COLOFON

Jij Uitgave bent bang dat wij je niet willen helpen. Redactie: Ik Dr. benSchaepmanstichting bang dat jij de hulp niet zult waarderen. Yvonne ter Elst Enschedesestraat 68

Albert Groot Rouwen Marcel van Harten

Fax: 074-291 83 40

Lay-out:

Jij 7551 wilt vast niet dat ik bang ben. EP Hengelo Ik Tel: wil 074-242 ook niet 45dat 45 jij bang bent.

Laten we er dan samen voor zorgen datTon onze angsten ongegrond zijn. Baake Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g TREIN ALS METAFOOR Op 30 november vond een studiedag plaats, in aanwezigheid van het College van Bestuur, directeuren en locatiedirecteuren. Een studiedag ‘Reis je leven’, eenvan methode die in van het teken stond Eigentijds godsdienst/levensbeschouwing, Onderwijs, ofwel de eerste pijler voert van als beeldmerk treinWat die verstaan de ons strategischeen beleid. gebruiker als reiziger de we nu eigenlijk onder langs Eigentijds levenstijd van vier tot twaalf jaar Onderwijs? voert.

Een mooie metafoor. In een essay over ‘De grote volksverhuizing’ (1992) geeft de Duitse schrijver Hans Magnus Enzensberger zijn visie op migratie weer en neemt met originele ideeën afstand van het ‘vol-is-vol’-idee, dat door veel populisten graag gebruikt wordt. Enzensberger verduidelijkt zijn betoog aan de hand van het reizen per trein. In de vroege ochtenduren staat een

COLUMN VALLESSEN

8

De onstuimige zomer van 2010 met tropisch hitte, orkaanachtige stormen en regenval, zo extreem, dat het Dinkelwater met zandzakken buiten de deur moest worden gehouden. In deze zomer aandachtEigenvoor Het zal jullie nietmeer zijn ontgaan; komkommers dan voor onderwijs. tijds Onderwijs staat ook landelijk Komkommertijd dus. Eindelijk rust. volop in de belangstelling. We bereiBenonze je netkinderen een week begonnen is er den voor op de samenvoorpagina-onderwijs-nieuws. leving van de toekomst. Maar hoe ziet die samenleving eruit? Het is mogelijk Valles voor basisschoolkinderen basisschoolleerlingeneen verdat huidige plicht. In zes jaar tijd het aantal baan zullen krijgen dieisnu nog niet blessures en kwetsuren bijna eens bestaat. Dat vraagt met (deels) een 100 % toegenomen. Van 2.0000 andere invulling van het onderwijs dan naar 39.000!gewend Dus leerkrachten maak we misschien zijn. je de borst maar nat.arbeidsmarkt De inspectievan komt In dynamische in toekomst de gymzaal kijkenmensen hoe al die de moeten zelfjuffen en die enkele meneren hunenleerlinhun kennis op peil houden zichzelf gen voordoen hoe jeDaarvoor een val kunt blijven ontwikkelen. moeten breken. Een nascholingscursus vooraf ze geleerd hebben om te reflecteren eneigen het zal wel lukken. Je hebt vastDat op motieven en kwaliteiten. wel een collega in de gedachten waar je maakt deel uit van 21ste eeuwse graag stiekem een kijkje zou willen nemen. Je zou er een ADV dag voor

‘Samen sterk in ontwikkeling’

treincoupé eerst nog leeg. Bij het EIGENTIJDS ONDERWIJS beginstation stapt een enkele reiziger in om zich op een vrije vierzit te vaardigheden die kinderen van nu zich installeren: jas op de ene stoel, tas op eigen moeten maken. de andere, oordopjes in, krant uitgevouwen voeten opendeonze bank. EigentijdsenOnderwijs school? Daarmee de hele vierzit ‘in bezit Hoe kunnen wij eigentijds onderwijs nemend’. Bij Kunnen het volgende vormgeven? we destation vaardighestappen een paar reizigers in. Zij in kij-het den van de 21e eeuw integreren ken even naar de ‘huisvesting’ en huidige onderwijs? En zo ja, hoe? schikken verderop. De eerste Voor onzezich schoolleiders speelt die reiziger lijkt nog steeds verdiept in z’n vraag natuurlijk ook: krant. hoe geven we leiding aan dit veranderingsEen halte verder proces? stappenEn weer hoeenkele zorgen mensen in. Zij kijken wat afwachtend we ervoor dat we naar hen die zichonze al inmedewerkers de coupé geïnstalleerd hebben.daarin Een ruimte die door actief meenesommige van demen inzittenden tot hun en enthousiast toegeëigende domein gerekend maken? Juist die vrawordt. Als verderop nieuwe gen weer stonden centraal medereizigers instappen een tijdens dereageert studiedag. ‘gevestigde’ ietwat verstoord als En we kwamen tot gevraagd wordt de eenconclusie: naast- ofertegenis hóe overliggende zitplaats vrijverandering te maken. dan ook nodig. Onder leiding van Frank van den Oetewillen opofferen om te gluren hoe de laar hebben we met leerlingen gniffelen. Eigenlijk een zieelkaar overdacht wat lig verhaal. de veranderingen zijn binnen de kennisGelukkig is de Stichting Consument samenleving en wat en Veiligheid geen partner in het deze betekenen voor overleg met de Minister van ons onderOnderwijs. Het zou goed zijn dit wijs. We "project" nu eens buiten het onderhebben wijs te houden. Iemand schreef dat verkend hoe bijvoor"veiligheid op zo’n absurd hoog beeld projectmatig niveau door wetgeving is doorgewerken op de drukt...". Direct mee eens. Kinderen scholen een krijgen geen kans om hun grove plek zou kunmotoriek spontaan te oefenen en nen krijgen. spelenderwijs te vallen. Gedurende Op proefscholen gingen de letsels en de dag heeft blessures weliswaar met 50 % iedere schoolleider een COLOFON pitch gegeven vanUitgave waar Dr. de Schaepmanstichting hij/zij school Enschedesestraat over een aantal 68 Hengelo jaar7551 ziet EP staan en Tel: 074-242 45 welke dromen45hij/zij Fax: 074-291 83 40 heeft voor het eigen team.

Inmiddels zijn er ook reizigers met elkaar in gesprek geraakt. Een schijnbaar alledaagse reisritueel dat parallellen vertoont met migratiebewegingen wereldwijd: tijdgenoten stappen vroeger of later in, zitten een tijdje, reizen een eindje met elkaar op, communiceren onderling en stappen op gezette plaats en tijd weer uit. Aan die gelijkenis moet ik nog wel eens denken als ik met de trein ga. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, ingezetene passant? Jullie zullenofmerken dat het met elkaar verkennen van de mogelijkheden van eigentijds onderwijs binnen de school en het uitzetten van nieuwe (beleids) lijnen nadrukkelijker aandacht zullen krijgen. Deze dag heeft ons inspiratie gegeven! En we hopen deze aan jullie door te geven. We hebben er zin in! Namens de regiegroep Eigentijds Onderwijs, Wendy Steenbeeke en Iris Dijkman

omlaag. Met dank aan judodocent Yos Lotens. Het lijkt er op dat het ging om een hommage aan Anton Geesink die zich in dezelfde periode schaarde bij al die overleden BN-ers. Net toen ik hem bad om wijsheid en bijstand gaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… rust. Nu de vrije woensdagmiddag binnen afzienbare tijd zal worden opgeofferd en de brede school zich steeds meer in de breedte zal ontwikkelen zal het allemaal goed komen.

Redactie: Yvonne ter Elst Albert Groot Rouwen Marcel van Harten Lay-out: Ton Baake

Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl

9


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g

‘Samen sterk in ontwikkeling’

ONTWIKKELINGEN OP SCHOLENGEMEENSCHAP DE BEYAERT TREIN ALS METAFOOR treincoupé eerst nog leeg. Bij het Inmiddels zijn er ook reizigers met beginstation stapt een enkele reiziger elkaar in gesprek geraakt. in om zich op een vrije vierzit te Een schijnbaar alledaagse reisritueel Het is alweer enige jaren geleden dat heeft aangetoond dat slechts 20% van we vooraf hadden durven hopen. We installeren: op de ene stoel, tas op dat parallellen vertoont met migratieonze school veel tijd en energie stak in de leerlingenjasdaadwerkelijk aansluiting hebben een leerrijke omgeving voor de andere, oordopjes in, krant uitgebewegingen wereldwijd: het opstellen en naleven van het zovindt bij zijn/haar leervermogen, dan de kinderen gecreëerd, detijdgenoten personeelsvouwenwe en daar voeten de bank. stappen vroeger of latersamen in, zitten genaamde ‘time-out protocol’. In het moeten watop mee. Onderwijs leden werken intensief in deeen ‘Reis van je leven’, een methode Daarmee de hele vierzit ‘in bezit tijdje, reizen een eindje met elkaar protocol werd nauwkeurig beschreven dient dus aan te sluiten bij de leerbevoorbereiding en uitvoering van de godsdienst/levensbeschouwing, voert hoeften nemend’. Bijde het volgende station op, communiceren welke maatregelen genomen moesten van kinderen. Groepering lessen, de leerlingenonderling verdiepenenzich als beeldmerk een trein die de stappen een paar reizigers in. Zij kijstappen op gezette plaats enen tijd worden wanneer kinderen zich niet op basis van intelligentie, kleinere klas- intensief in de onderwerpen begebruiker als reiziger langs de ken even naar de ‘huisvesting’ en weer uit. Aan die gelijkenis moet ik goed konden gedragen. Je kunt je sen, nieuwe gebouwen, het gebruik grijpen en onthouden de leerstof veel levenstijd van vier tot twaalf jaar schikken zich verderop. De eerste reinog wel eens denken als ik met natuurlijk afvragen wanneer sprake is van technologie, het heeft nauwelijks beter. voert. zigereffect lijkt nog steeds verdiept in z’n de trein ga.is ‘dopamine’ hierbij wel het van ‘niet goed gedragen’. enig op de opbrengsten. InteMisschien krant. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, resse en creativiteit, de motivatie om toverwoord. Wanneer mensen zich Een mooie metafoor. ingezetene of passant? te leren zijn nog altijd cruciale voorop hun gemak en ontspannen voeIn een essay over ‘De grote volksver- spellers. Een halte verder stappen weer enkele len en de mogelijkheid krijgen om te huizing’ (1992) geeft de Duitse mensen kijken watzoektocht afwachtend bewegen, komt er dopamine vrij in het Bij toevalin. zijnZijwij in onze schrijver Hans Magnus Enzensberger naar hen die zich al in de coupé geïn- lichaam. Dit zorgt er voor dat nieuwe naar nieuwe onderwijsvormen Marco zijn visie op migratie weer en neemt stalleerd hebben. Een ruimte die Bastmeijer tegengekomen. Marco door leerstof veel beter opgenomen wordt met originele ideeën afstand van het sommige van devan inzittenden tot hun heeft de ideeën Howard Gardner in ons geheugen (Bij ADHD is bijvoor‘vol-is-vol’-idee, dat door veel poputoegeëigende domein gerekend beeld sprake van een onbalans van listen graag gebruikt wordt. wordt. Als verderop weer nieuwe dopamine). Enzensberger verduidelijkt zijn medereizigers instappen reageert een Iedere leerkracht zou zichzelf dus bij betoog aan de hand van het reizen ‘gevestigde’ ietwat verstoord als de voorbereiding van een les moeten per trein. gevraagd wordt een naast- of tegenafvragen: “Hoe krijg ik zoveel mogeIn de vroege ochtenduren staat een overliggende zitplaats vrij te maken. lijk dopamine vrij bij de kinderen?” Is dat wanneer kinderen veel wiebelen, scheef zitten, veel door de klas lopen, moeite hebben op hun beurt te wachten? Of heeft dat ook te maken met het feit vanuit welk perspectief je naar de kinderen en het onderwijs inVALLESSEN het algemeen kijkt. Spieken kun je De zien onstuimige zomerkijken van 2010 ook als respectvol naar met het tropisch hitte, orkaanachtige stormen werk van de buurman. en Sg. regenval, extreem, datconcluhet Op Beyaertzozijn we tot de Dinkelwater met zandzakken buiten sie gekomen dat we meer moesten de deur moest gehouden. investeren in het worden voorkomen van straf In deze zomer meer aandacht voor dan allerlei strafmaatregelen bedenken komkommers dan voor onderwijs. en bespreken met elkaar en (eventuKomkommertijd eel) de ouders. dus. Eindelijk rust. Ben je net eenons week begonnen is er Besloten werd vooral te richten voorpagina-onderwijs-nieuws. op het geven van boeiende lessen. Misschien lijkt dit op het eerste gezicht Valles voor basisschoolleerlingen vreemd. Moet onderwijs dan alleenverplicht. In zijn? zes jaar tijdsaai is het aantal maar leuk Nou, onderwijs en kwetsuren met bijna isblessures per definitie slecht onderwijs! Maar 100 % toegenomen. Van 2.0000 natuurlijk hadden we hiermee meer naar 39.000! DusAls leerkrachten maak doelen voor ogen. kinderen een les je boeiend borst maar nat. De inspectie komt als ervaren, hebben ze minder de gymzaal kijken hoe te al vertodie juffen deinneiging storend gedrag en die enkele meneren hun leerlinnen. Maar we wilden ook graag dat gen leerlingen voordoen gemakkelijker hoe je een valleerstof kunt onze breken.begrijpen Een nascholingscursus vooraf zouden en opslaan in hun en het zalNaast wel lukken. hebt vast geheugen. minderJestraffen wel een in gedachten waar je wilden wecollega ook hogere opbrengsten graagAls stiekem een kijkje zou willen halen. je bedenkt dat onderzoek 10 nemen. Je zou er een ADV dag voor 8

COLUMN

willen opofferen om te gluren hoe de leerlingen gniffelen. Eigenlijk een zielig verhaal.

Het zorgt voor een ontspannen sfeer, goede opname in het geheugen van de leerstof en ….. het wordt steeds omlaag. Met dank aan judodocent leuker om in het onderwijs te mogen Yos Lotens. werken! Nieuwsgierig geworden? Het lijkt er op dat het ging om een Kom gerust een kijkje nemen aan de hommage aan Anton Geesink die Schützstraat of Elsbeekweg. zich in dezelfde periode schaarde bij al die overleden BN-ers. Net toen ik hem bad om wijsheid en bijstand gaf hij me vanuit zijn eeuwige rust… rust. Nu de vrije woensdagmiddag binnen afzienbare tijd zal worden opgeofferd en de brede school zich steeds meer in de breedte zal ontwikkelen zal het allemaal goed komen.

Gelukkig is de Stichting Consument en Veiligheid geen partner in het overleg met de Minister van Howard Gardner Onderwijs. Het zou goed zijn dit "project" nu eens buiten het onder(Meervoudige Intelligentie) vertaald in wijs te houden. Iemand schreef dat een onderwijsconcept. Bij ieder thema "veiligheid op zo’n absurd hoog staan vijf vragen centraal waarmee de niveau door wetgeving is doorgekinderen tijdens de drie themaweken drukt...". Direct mee eens. Kinderen aan de slag gaan. Daarbij mogen de krijgen geen kans om hun grove kinderen zelf opdrachtkaarten kiezen. motoriek spontaan te oefenen en Deze opdrachtkaarten zijn gebaseerd spelenderwijs te vallen. op de acht intelligenties (voorkeur Op proefscholen gingen de letsels en voor leerstijlen) van Gardner. Bij het blessures weliswaar met 50 % thema ‘Dieren in de winter’ zullen ‘muziek-slimme’ kinderen bijvoorbeeld COLOFON een rap maken over de vogeltrek, de René Bekhuis adjunct directeur en Uitgave ‘taal-slimme’ kinderen maken hierover Redactie: Rob Huberts, directeur Sg. Beyaert. Yvonne ter Elst Schaepmanstichting een Dr. gedicht, de ‘reken-slimme’ kindeAlbert Groot Rouwen Enschedesestraat ren berekenen de 68 afstand die vogels Marcel van Harten 7551 EP Hengelo afleggen om van de Noordpool naar Tel: 074-242 45 45 ons land te vliegen. Lay-out: Fax: 074-291 83 40 Nu we een aantal jaren op deze maTon Baake nier werken, kunnen we concluderen Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl dat we veel meer bereikt hebben dan


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g

WAAROM TREIN ALS METAFOOR

EEN MATTHEÜS PASSION MET KINDEREN? treincoupé eerst nog leeg.VOOR Bij het EN Inmiddels zijn er ook reizigers met

‘Reis van je leven’, een methode godsdienst/levensbeschouwing, voert als beeldmerk een trein die de gebruiker als reiziger langs de levenstijd van vier tot twaalf jaar voert. Een mooie metafoor. In een essay over ‘De grote volksverhuizing’ (1992) geeft de Duitse schrijver Hans Magnus Enzensberger Veel kinderen hebben weer niet zoveel met zijn visie op migratie en neemt klassieke muziek. Zonde, want er is met originele ideeën afstand van het zoveel moois wat dat ze dan Een ‘vol-is-vol’-idee, doormissen! veel popupositieve kennismaking tijdens de listen graag gebruikt wordt. basisschooltijd kan een stimulans Enzensberger verduidelijkt zijn zijn om meer breedte te ontwikkelen in de betoog aan de hand van het reizen muziekvoorkeur van kinderen. Daar per trein. draagt de Kinder Matteüs aan bij.een Het In de vroege ochtenduren staat zal kinderen, in regulier en speciaal onderwijs, helpen klassieke muziek beter te begrijpen. Daarnaast zal het ze aanmoedigen om respect op te brengen voor de ‘grote, traditionele’ Matthäus Passion, wat een belangrijk onderdeel van ons cultureel erfgoed is. VALLESSEN

COLUMN

8

‘Samen sterk in ontwikkeling’

De onstuimige zomer van 2010 met Steun vanhitte, de overheid tropisch orkaanachtige stormen ‘Kunstzinnige staat en regenval, oriëntatie’ zo extreem, dat als hetéén van de kerndoelen voor het primair Dinkelwater met zandzakken buiten onderwijs opgesteld in degehouden. publicatie de deur moest worden van het ministerie vanaandacht OC&W (OnIn deze zomer meer voor derwijs, Cultuur en Wetenschap). De komkommers dan voor onderwijs. Rijksoverheid noemt Komkommertijd dus.cultuureducatie Eindelijk rust. daarbij een belangrijk Ben je net een week speerpunt begonnen van is er haar algemene cultuurbeleid. Als gevoorpagina-onderwijs-nieuws. volg hiervan stellen de meeste locale overheden Nederland een jaarlijks Valles voorinbasisschoolleerlingen verbedrag per leerling ter is beschikking, plicht. In zes jaar tijd het aantal dat scholen mogen uitgeven aan blessures en kwetsuren met bijna cultureel-educatieve projecten. De 100 % toegenomen. Van 2.0000 Kinder Matteüs is een project wat hier naar 39.000! Dus leerkrachten maak goed bij aansluit. je borst maar nat. De inspectie komt Ervaring leert dat de groepen 5 t/m 8 in de gymzaal kijken hoe al die juffen het meest geschikt zijn voor het beleen die enkele meneren hun leerlinven van de Kinder Matteüs. Kinderen gen voordoen hoe je een val kunt uit groep 5 en 6 zijn geboeid door het breken. Een nascholingscursus vooraf verhaal waarvan verschillende onderen het zal wel lukken. Je hebt vast delen worden behandeld in leuke en wel een collega in gedachten waar je graag stiekem een kijkje zou willen nemen. Je zou er een ADV dag voor

beginstation stapt een enkele reiziger in om zich op een vrije vierzit te installeren: jas op de ene stoel, tas op de andere, oordopjes in, krant uitgevouwen en voeten op de bank. Daarmee de hele vierzit ‘in bezit nemend’. Bij het volgende station stappen een paar reizigers in. Zij kijken even naar de ‘huisvesting’ en schikken zich verderop. De eerste reiziger lijkt nog steeds verdiept in z’n krant.

elkaar in gesprek geraakt. Een schijnbaar alledaagse reisritueel dat parallellen vertoont met migratiebewegingen wereldwijd: tijdgenoten stappen vroeger of later in, zitten een tijdje, reizen een eindje met elkaar op, communiceren onderling en stappen op gezette plaats en tijd weer uit. Aan die gelijkenis moet ik nog wel eens denken als ik met de trein ga. Ben je nou eigenlijk nieuwkomer, ingezetene of passant?

Een halte verder stappen weer enkele mensen in. Zij kijken wat afwachtend naar hen die zich al in de coupé geïninspirerende voorbereidingslessen. stalleerd hebben. Een ruimte die door Zo worden ze het sommige van meegenomen de inzittendenintot hun verhaal van dedomein Matthäus Passion en toegeëigende gerekend leren zeAls te begrijpen muziek en wordt. verderop wat weerde nieuwe het verhaal willen vertellen. Vooral de medereizigers instappen reageert een groepen 7 en 8 blijken al heel goed ‘gevestigde’ ietwat verstoord als in staat om de emotie het lijdensvergevraagd wordt eenvan naastof tegenhaal te koppelen aan de muziek van overliggende zitplaats vrij te maken. Bach. Speciale doelgroepen willen opofferen om te gluren hoe De Kinder Matteüs richt zich niet al-de leerlingen zieleen op hetgniffelen. reguliere Eigenlijk onderwijseen maar lig verhaal. ook op basisscholen en instellingen voor speciaal onderwijs en kinderen Gelukkig is de Stichting met een beperking in de Consument breedste zin. en Veiligheid geen partner in het Kinderen die niet vanzelfsprekend overleg benaderd met de Minister vancultuurworden voor een Onderwijs. Het zou goed zijnOm dit educatief project zoals deze. "project" nu (kinder)doelgroepen eens buiten het onderdeze speciale te wijs te houden. Iemandinhoudelijke schreef dat bereiken zijn er artistiek "veiligheid op zo’n absurd hoog keuzes gemaakt. niveau door wetgeving is doorgeTijdens de uitvoering is ‘beweging’ drukt...". Direct mee eens. een belangrijk onderdeel omKinderen zodoenkrijgen geen kans om grove de de interactiviteit vanhun de kinderen motoriek spontaan te oefenenhet en te vergroten. Dit ondersteunt spelenderwijs te vallen. inhoudelijke begrip van het lijdensverhaal (cultureel erfgoed), Op proefscholen gingende deemotionele letsels en beleving de muziek blessuresvan weliswaar met(duurzame 50 % ontwikkeling). Deze aanpassingen COLOFON helpen naast de leerlingen uit het reguliere onderwijs ook kinderen met Uitgave gedragsstoornissen of andere beperDr. Schaepmanstichting kingen hun aandacht Enschedesestraat 68 en concentratie beter te EP behouden, 7551 Hengelo zonder daarbij afbreuk te doen Tel: 074-242 45 aan 45 het muzikale niveau. Hiermee wij in het bijFax: 074-291 83 willen 40 zonder kinderen die speciale aandacht

en begeleiding nodig hebben ook de mogelijkheid bieden aan dit project deel te nemen. Het uitvoeren van dit project in een bijzondere kerk of ander historisch gebouw draagt ook bij aan de beleving van Nederlands cultureel erfgoed door de kinderen. ‘Beleven’ begint al bij het betreden van het historische gebouw! Over het project omlaag. Met dank aan judodocent De Kinder Matteüs is een ingekorte Yos Lotens.van de Matthäus Passion, uitvoering hét meesterwerk van Johann Sebastian Het lijkt op dat het ging om een Bach. Deerdoelgroep betreft leerlingen hommage aan Anton Geesink die uit de groepen 5, 6, 7 en 8. Hierzich dezelfde periode schaarde bij voorinzijn vier voorbereidende digitale al die overleden BN-ers. die Netgepresentoen ik schoollessen ontwikkeld hem om wijsheid en bijstand teerdbad worden door Dolores Leeuwin gaf hij mevan vanuit zijn Klokhuis eeuwige en rust… (bekend o.a. het rust. Sinterklaasjournaal). De korte digitale Nu de zijn vrijeeenvoudig woensdagmiddag binnen lessen in te passen in afzienbare tijd zal worden opgeofhet gangbare lesprogramma en worferd en de brede zich steeds 45 den afgerond metschool een inspirerende meer in de breedtevoorstelling. zal ontwikkelen minuten durende Deze zal goedPasen komen. is inhet de allemaal periode voor 2016 via het digitale schoolbord, op een zelf te bepalen moment, online te bekijken via Kinder Matteüs ‘on-demand’. Dit jaar nemen ook kinderen uit groep 5 t/m 8 van de Plechelmusschool deel aan het project.

Redactie: Yvonne ter Elst Informatie: www.kindermatteus.nl Albert Groot Rouwen Marcel van Harten

Tijdens het schooljaar 2011/2012

vond de Kinder Matteüs voor de eerLay-out: ste Baake keer plaats. 600 basisschool Ton

Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl

11


D r. S c h a e p m a n s t i c h t i n g TREIN ALS METAFOOR

‘Reis van je leven’, een methode godsdienst/levensbeschouwing, voert als beeldmerk een trein die de gebruiker als reiziger langs de levenstijd van vier tot twaalf jaar voert. Een mooie metafoor. In een essay over ‘De grote volksverhuizing’ (1992) geeft de Duitse schrijver Hans Magnus Enzensberger l zijn visie op migratie weer en neemt met originele ideeën afstand van het ‘vol-is-vol’-idee, dat door veel populisten graag gebruikt wordt. leerlingen uit Amsterdam maakten Enzensberger verduidelijkt zijn kennis met de Matthäus Passion, de betoog aan de hand van het reizen componist en zijn tijd. Op 3 april 2012 per trein. werd dit educatieve project afgerond In de vroege ochtenduren staat een met een succesvolle uitvoering in de Obrechtkerk. Deze werd uitgevoerd door het Toonkunstkoor Amsterdam, Philharmonia Amsterdam en de kinderen van het St. Bavo koor Haarlem o.l.v. dirigent Hebe de Champeaux, met Edwin Rutten als verteller.

COLUMN

VALLESSEN

De onstuimige zomer van 2010 met Op 26 maart 2013 heeft de Kinder tropisch hitte, orkaanachtige stormen Matteüs twee keer in dezelfde kerk en regenval, zo extreem, dat het plaatsgevonden. 800 basisschoolleerDinkelwater met zandzakken buiten lingen uit heel Amsterdam kregen, na de deur moest worden gehouden. de voorbereidende lessen op school de In deze zomer meer aandacht voor kans om deze bijzondere 45 minuten komkommers dan voor onderwijs. durende uitvoering van de Matthäus Komkommertijd dus. Eindelijk rust. Ben je net een week begonnen is er voorpagina-onderwijs-nieuws.

‘Samen sterk in ontwikkeling’

Passion bij te wonen. was treincoupé eerst nog Dit leeg. Bij een het groot succes. beginstation stapt een enkele reiziger Naar in omidee zichvan op choreograaf Rinus een vrije vierzit te Sprong zongen de de koorleden vantas op installeren: jas op ene stoel, het Toonkunstkoor Amsterdam, begede andere, oordopjes in, krant uitgeleid door en hetvoeten Combattimento Consort vouwen op de bank. o.l.v. dirigent Boudewijn Jansen, Daarmee de hele vierzit ‘in bezitvoor het eerst het van de uitvoenemend’. Bij begin het volgende station ring vanuit de kerkbanken stappen een paar reizigerstussen in. Zij kijde Ditde contact bracht de kenkinderen. even naar ‘huisvesting’ en beleving van de muziek nog dichterreibij schikken zich verderop. De eerste de kinderen ensteeds dat is waar de Kinder ziger lijkt nog verdiept in z’n Matteüs over gaat. Kinderen op enig krant. moment tijdens de uitvoering emotioneel te raken met de muziek van Bach. Een halte verder stappen weer enkele In 2014 werd de Kinder Matteüs van mensen in. Zij kijken wat afwachtend 5 t/m 14 april uitgevoerd door Holnaar hen die zich al in de coupé geïnland Baroque Society en het Nieuw stalleerd hebben. Een ruimte die door Amsterdams Kinderkoor onder leiding sommige van de inzittenden tot hun van dirigent Klaas Stok. Inhoudelijk toegeëigende domein gerekend en creatief versterkt door dansers van wordt. Als verderop weer nieuwe de Dutch Junior Dance Division onder medereizigers instappen reageert een leiding van choreograaf Rinus Sprong. ‘gevestigde’ ietwat verstoord als Het verhaal werd ondersteund door gevraagd wordt een naast- of tegenverteller Yoni Serlie. In Apeldoorn overliggende zitplaats vrij te maken. waren de Kinder Matteüs-uitvoeringen in samenwerking met het Bachkoor Apeldoorn, in Den Bosch met het Brabant Koor en inom Den willen opofferen te Haag glurenmet hoehet de Residentie leerlingen Kamerkoor. gniffelen. Eigenlijk een zielig verhaal. In 2015 werd de Kinder Matteüs uitgevoerd hetConsument Nieuw AmGelukkigdoor is deLudwig, Stichting sterdams Kinderkoor, sopraan en Veiligheid geen partner in Keren het Motseri dede alten Noa Frenkel en overleg en met Minister van Elsbeth Gerritsen (alleen Rotterdam). Onderwijs. Het zou goed zijn dit Een – steeds – lokaal koor "project" nuwisselend eens buiten het onderzong mee. Het Residentie Kamerkoor wijs te houden. Iemand schreef dat in Den Haag,ophet Brabant in Den "veiligheid zo’n absurdKoor hoog Bosch in Rotterdam Excelsior. niveauendoor wetgevingKZV is doorge-

Allen onder deermuzikale leidingmet van Inmiddels zijn ook reizigers dirigent MaNOj Kamps. Sinds 2013 is elkaar in gesprek geraakt. een weloverwogen ‘bewegingsregie’ Een schijnbaar alledaagse reisritueel aan parallellen de Kinder Matteüs dat vertoonttoegevoegd, met migratiebedacht en geregisseerd Rinus bewegingen wereldwijd: door tijdgenoten Sprong (De Dutch Don’t Dance Divistappen vroeger of later in, zitten een sion). Hierdoor wordt de betrokkentijdje, reizen een eindje met elkaar heidcommuniceren van de jonge bezoekers op, onderling vergroot en en weet de uitvoering het publiek stappen op gezette plaats en tijd echt te bereiken en die te raken. De verteller weer uit. Aan gelijkenis moet ik Arjan Smit, bekend als vaste bewoner nog wel eens denken als ik met vantrein Sesamstraat, nam de bezoekers de ga. als het ware aan de mee door de Ben je nou eigenlijk hand nieuwkomer, voorstelling en confronteerde hen met ingezetene of passant? emoties en issues van alle tijden.

Bijna 4.500 basisschoolleerlingen in heel Nederland hebben vorig jaar de vier voorbereidende digitale Kinder Matteüs lessen gevolgd. Ongeveer de helft van deze leerlingen hebben de Kinder Matteüs uitvoering op locatie omlaag. Met dank aan judodocent bijgewoond. Yos Lotens. De andere 2.500 kinderen hebben de uitvoering, opgenomen op 30 maart de het Sint-Janskathedraal, Het lijkt er opindat ging om een via het digitale schoolbord in dedie klas hommage aan Anton Geesink ervaren. Het Kinder Matteüs ‘onzich in dezelfde periode schaarde bij demand’ project BN-ers. dat vorigNet jaartoen voorik al die overleden het eerst aangeboden was een hem bad werd om wijsheid en bijstand succes. gaf hij me vanuit zijn eeuwige rust…

rust. Gerrit Nu de Klaassen vrije woensdagmiddag binnen afzienbare tijd zal worden opgeofferd en de brede school zich steeds meer in de breedte zal ontwikkelen zal het allemaal goed komen.

drukt...". Direct mee eens. Kinderen krijgen geen kans om hun grove motoriek spontaan te oefenen en spelenderwijs te vallen. COLOFON Op proefscholen gingen de letsels en blessures weliswaar met 50 % Uitgever: Dr. Schaepmanstichting COLOFON Enschedesestraat 68, 7551 EP Hengelo 074-242 45 45

Valles voor basisschoolleerlingen verplicht. In zes jaar tijd is het aantal blessures en kwetsuren met bijna 100 % toegenomen. Van 2.0000 naar 39.000! Dus leerkrachten maak je borst maar nat. De inspectie komt Redactie: Uitgave Redactie: Yvonne ter Elst Dr. Schaepmanstichting in de gymzaal kijken hoe al die juffen ter Elst Albert Groot Rouwen EnschedesestraatYvonne 68 en die enkele meneren hun leerlinAlbert Groot Rouwen Marcel van Harten 7551 EP Hengelo gen voordoen hoe je een val kunt Marcel van Harten Tel: 074-242 45 45 breken. Een nascholingscursus vooraf Ton Baake Lay-out: Fax: 074-291 83Lay-out: 40 en het zal wel lukken. Je hebt vast Ter gelegenheid van het 125-jarige bestaan van de LambertusTon Baake wel een collega in gedachten waar je een excursie Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl basiliek hebben een aantal basisschoolleerlingen gemaakt. Pastoor Oortman geeft zou uitleg.willen Email: secretariaat@drschaepmanstichting.nl graag stiekem een kijkje 12 nemen. Je zou er een ADV dag voor 8


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.